R l i l ~ i s l c r E t l ~ l k a c j i Narotlowrj *

- Program nauczania opracowala Komlsja Programowa dla Zawod6w Budowlanych i Pokrewnych powoiana decyzjq nr 15 z dnia 16 maja

1995 r. Ministra Edukacji Narodowej - przy udziale specjaiist6w reprezentujqcych pracodawcow, nauczycieli akadernickich oraz nauczycieli szk61 zawodowych.

C

I. S,.k#,lit znsaal!aicza 7 ,nwid : ~ ~ ~ o n l ~ ~ r i ~ ~ ~ l a l ; ~ r , i i i t ~ r ~ q d r . c h ~ : a ~ ~ i l : ~ r ~ ~ y c l ~ l ' o c l l ~ t ~ ~ l ~ ~ ~ v n l t r o ~ r n r ~ ~ o w ~ ~ : x,.koIn ~II~IISI~IVIIIVII

----.-pp--.-.-.-.-..p.- -~ ~~

-- Ill* llllllllliliy . 1118 <I#,V,>SIJ<I! ......... li I I, . 6, I~RIPII, 1117"111 II",PIII 7 - " i I Z i ,!"'l'i"

14 \Y rylllll IV J- Ic ls i8~ ryhlll n m ~ c ~ . . cyl~l18 !vilt>rrn(nia

~lilll<,..llil ,v r"rt42ir r. mr,,,ir rn"rrllri sl,,cj",>"r- 1-ll~i

.... I.i..l~. &?k!!. _IY~P!L _- - - .....

1 2 - -- 7 5 011 Z - - -. - _ - 2 2 2 6 J eo 2 2 2 6 4 75 - - - ---

...

--

I

2 . ............... ....

I . I

.... 2 - 2 I 20 -- - ...........

155 2 2.2- "5 1O -R -_ 5 IU I 2 27 20 ..... 1x0 -

I I 2 I 2U - - . . - . 670 11 11.5 19,s 47 35 l<a.c~g~,I,,iii p~ -~c , I "~ i i i I iw i.iw"iI"wych

(iod>.in\y (lo dyspo~y>j~~y~~rcy"~ - -- .. I 211 .....

- 1020 O g I i l F k y 2 R 28 28 84 5.1 Nx~lo1,nwiqrkowe rajrc i* ~p~~.~ Ich ty j . jne :

I . DOI<UMEN'FAC.JA TECIINICZNA

W wyniku rorganizowancgo proccsu naoczaoia rlczen (sluchacz) pawinicn t>~niei :

- dobierai przybory do rysawnnia i pisania or.= nlalcrialy rysunkowc,

- poslugiwac sic przyborami. - - kor~scnvowac przybory i sprzql,

- poslugiwaC siq norrnanii rysunku lcchniczncgo,

- iormaryzowai arkuszc rysunkowe.

- opisywai rysunki pismcm lechnicmym,

- slosowai odpowisdnie rodatjc i gignlboici linii rysunkowycl~,

- stosowai odpowiednic podrialki,

- wykonywai tabliwki rysunkowc,

- konslruowai figury geomclrycznc,

- wymiarowai elemcn1y o rotnych ksrlahacli i wpisywai liczby wymiarowe,

- wyznaczai rzuty prostokglnc na dwie plaszcojzny prostych figur i bryl gcamcrrycmych ora7.

clemeal6w budowlaoych i inslalacyjnych,

- wykonywac rzuly aksonometryczne praslych figur i bryl geomclrycznych oraz clcmcnlh,~

budowlanych i instalacyjnych.

- rysowai przekrojc roinych bryl gcometrycmych, elcn~cnlhw budowlanych i instalacyjnych.

- rysowac elemcnty (rury, ksztaltki, tubrojenic, urzildzcnia) inslalacji:

' wody zinlrxej i cieplcj wody uiytknwcj,

' kanalizacyjnej,

' grzewczcj,

' wentylacji i kl iatyracj i ,

gazowcj

or= elernenly budowlanc zgodnie z obowi;(zujuj;lcymi, normowymi oznaczeniami grafic7.- .. nymi na rysunkacll icchnicznych,

- czytai dokumcntacj$ rcchniczng budowlan* w zakrcsic inslalacji wody zimncj i cieplej wody

uiytkowej, kanalizacyjnej, grzcwczcj, wcntylacji i klimalyzacji oraz garowcj,

- szkicowat prostc clementy budowlanc i instalacyjne,

- poslupiwac sie prostym s p q t e m pomiarowym,

- wykorzyslywat wyniki dokonanych pomiarow na stanowisku pracy,

- sparcqdzat pncdmiar r o b 1 instalacyjnych na podsrawie dokumcnlacji tecllnicznej.

- znacrenir i rola rysunku w tcchniee,

- rodrajc rysunkow tecl~nicznych,

- prrybory do rysowania i pisania,

- prryborniki rysuokuwe,

- materialy do rysowarria i pisania,

- zasady poslugiwanin sic prryborami i sprzqtcm,

- konsenvacja prryborow i sprzetu.

DZlAL I1 - PODSTAWOWE WIADOMOSCI Z RYSUNKU 'I'ECI~INICLNEGO:

- norn~aliracja, jej cele i zadania,

- rodriaje norm,

- arkusze rysr~nkowe - lomialy,

- pis~no technicme,

- radzaje i gmboSci linii rysunkowycl~,

- podzialki,

- t a b l i d rysunkowe.

DZIAL 111- PODSTAWOWE cWICLENIA RYSUNKOWE:

- punkt, linia, odcinek, plaszczyzna, kqt,

- linie prostopadle, rowsolegte, pocl~ylone.

- podzid odcinka na rowne czeici,

- podzid!q~a,

- wymaczanie irodka okrcp,

- rysowanie stycznych do okregu,

- Itczenie lukiern prostycl~ r6wnoleyiych prostych prostopadlych,

- zaokrdanie k ~ t 6 w .

- zasady konstluowania figur geornet~ycznych

- ~naczcnic !vymiamwania,

- zasady yrmiurowania.

- linic wymiarowe. znaki umownc i liczby wymiarowc, . - zakoriczcnic linii wymiarowyvych,

- poloicnie linii wymiaroyrch i pomocniczych wzglpdem linii 7.arysu.

- wymiarowanie form plaskich, luku, kqm, k61 ild., .. - wpisywanic liczb wymiarowych.

-nu t , plaszczyrna mh6w,

- plaski i pncstnenny uklad plaszczyzn rmlowania.

- uklad osi wspoln.qdnych,

- rasady rmlowania prostokqtncgo na dwic i l r ry plas?.c~yzny,

- rmtowanic prastokqtne punklu, odcinka, prostych figur i bryl gcomctrycznych,

- rmlowanic prostokqlne proslych elcmcnl6w budowlanych i inslalacyjnych.

DZlAL VII - PRZEKROJE I POLWIDOKI - POLPRZEKROJE:

/!

I, i - rodraje rm16w aksonornetrycmych, 'I :,

- przckroje: poprzcczny, podluiny, ukoiny.

- cel rysowania roinych clemcnt6w w okreilonych przckrojach,

- zasady wykonywania przekrojow,

- zasady wykonywania p6iwidok6w-p6lprrekroj(lw.

.. . x. ':

..

- uklad plaszczym w dimctrii ukoincj,

- rasady rysowania w dimetrii ukoincj,

- rm ly ukoine Rgur i bryl gcometrycmych, . . - rmty okodnc clcmcnt6w b u d o ~ l a ~ ~ c h i inslalacyjnych. . .

,

L)%IAL. Vl l l - IIYSUNEK SCIIEklA'I'YCZNY I0DIIT;CZNY:

- cCI s~oso\vania rysunku schematycznego,

- schenlut: srrukturalny, ideowy, monta2owy.

- zarady wykonywania rysunku schematycznego,

- zasady wykonywania szkicaw odr$cmycB.

IYZIAL. IX - DOICUMENTACJA TECllNlCZNA AIICIII'I'EKTONICZNO - DUDOWLANA:

- ornaerenia yraficrnr na rysunkach 1edu"cmych architekloniczno-budowlanych,

- crytanie i interprelowanie rysunkbw tec1,nicmych archileklonicmo-budowlanych

urar upisu trclniczncgo.

- pmednliarowrnie robbt budowlanych w kontekicic instalacji sanilarnych na podsta.

wie dokumcnlacji techniczncj arclitektoniczso-budowlanej.

- oznacze~ia graliczne rur, kszlaltek, urbrojenia i urqdzr" na rywnkach technicznych

inslalacji wady zimnej i cieplej wody uiytkowej,

- oznaezenia gralicznc rur, ksrtalrek, pnyborbw sanitarnych i urqdzeh specjalnych nu

rysunkach teclnicznych instalacji kanalizacyjnych,

- c v a n i e i interpretowanie rysunkbw technicmych or&opisu technicznego projehu

instakacji wody zinmrj, cieptrj wody uiytkowej i inslalacji kanalizacyjrrrj.

- szkicowu~ie fragrnentaw instalacji wody zlnnej, cieplej wody uwkowe j w dimetrii

ukoiniej or= proslych profili kanaliwcyjnych, .. - prredrniarowanie rob61 inslalacyjnych na podslawie dokumentacji technicmej inlala-

cji wody dnuwj, cicplej wody uiyikowej i inslalacji kmakacyjnej. ., :

- oznac7.enia gralicmc mr, ksrlaltek, urbrojenia odbiornik6w i i r 6 d d ciepla na rysun-

kach tecl~nicznych.,

- czyianic i inlcrprelowanic rysunkbw tccl~nicznych oraz opisu lechnicznego projektu

inslalacji grzewczych,

- szkicownnie fragmcnl6w inslalacji grzcwczej w rorwiniqciu plaskim.

- przedmiarowanic rob61 instalacyjnych na podslawie dokumenlacji lcchniczncj instala-

cji gzcwcrych.

DZl11t~ XI1 - DOKUMENTAC.IA TECHNICZNA WENTYL,AC.JI I KLIMATYZAC.11:

- oznaczcnia graficzne element6w wenlylacji i klimatyzacji na rysunkach technicmych,

- czyianie i intcrprctowanic rysunk6w tcchnicznycli oraz opisu technicznego projcktu

wcntylacji i klimatymcji,

- szliicowanic fragmcnt6w wentylacji mechaniczncj w dimctrii ukoSncj,

- przcdn~iarowanic rob61 instalacyjnyclt na podslawic dokumcntacji lcchniczncj wcoly-

lacji i klimaty7acji.

DZIAL XI11 - DOKUMENTACJA TECHNICZNA INSTALACJl GAZOWYCI-I:

- oznaczenia graficzne rur, ksztaltck, uzbrojenia aparat6w gazowych i innych urzqdrc"

na rysunkach technicz~lych inslalacji gazowych, . - crytanic i inlcrprelowanic rysunk6w tcchnicmycl~ oraz opisu tecllniczncgo projektu

instalacji gazowej, '.&.

- szliicowanic fragment6w inaalacji gazowcj w dimctni ukainej,

- przedmiarowanie rob6t instalacyjnych na podstawie dokumenlacji tecl~nicmej instala-

cji gazowcj.

Spccyfika przcdniiolu .,dokumcotacja lcchnicma", wymaga podzinlu uczniow na grupy.

tirupa uczni6w uczestnicza,cyclz w zaj~ciach njc powinrra przckraczac I S osbb.

Kaidy uczeil powinien prscowac p q oddzielnym stanowisku wyposaionyn! w deskc

krcilarskq z przyklsdnici\ oraz mice do dyspozycji:

* komplef trojkqtbw (ekicrck), a

* linijkq dlugoSci 30 cm,

' wzarniki do pisma technicmego i oznaczeh rysunkowych,

* komple! rapidograf6w do wykonywania rysunk6w w luszu. z I'ropuoowanymi nictodami, jakinli powinny by6 pruwadrurle zajccia w pncdmiocie

,,dokunncntacja tcchniczna", sq micdzy innymi:

- metoda projektow.

- Cwiczcnia,

- pagadanki z elerncntami pokarn.

Formy organizacyjnc pracy uczni6w powinny bye ~Oinicowanc: zaleine od

~przyswajanych treici i ksrtaltowanych umiejgnoici (moic to by6 zarbwno praca zbiorawa

jednulita, jak i praca indywidualna jcdnolila bqd i zroinicawana).

Przcd rozpoczqciem nauki przcdmiotu ,,dokun,entacja lcchnicma" uczen rnusi umiec

- r a z r b ~ a h podstawowe malerialy rysuokowe,

- dcfiniowaC i rorr6inia6 proste ligury i bryly gcomclrycme,

- rysowa6 pruslc figury gconielryczne,

- charnkteryrowaC plaszczyzny rzulownnia,

oraz zriaC:

- podstawowe malerialy stosowane do wykonywania rywnkow,

- dclinicje prostych Ggur geom~tr~cznycl,, takich jak: trojkqt, kwadraf, prostoka.t,

romb, trapez, o k r u o r w ich cecl~y charaklcrystycznc.

- dcfinicjc prostych bryl geonictrycznych. takich jak prostopadloician, szeician,

stoiek, oslroslup, walec oraz ich cechy charakterystycme, ,

- nazwy ptaszczym rmtowania i ich oznacrcnia or? pdaieni;ich wzglqdem siebie. . '

Proporwjc sip prrcprowadzcnia pomialu diagnostyczncgo, badnjqccgo po7.iorn

wiadomoici i umiejptnoici uczni6w z zakrcsu matcmalyki, zc szczegolnym uwzglpdnicnico~

clemcnt6~v geomctrii, prred rozpoczpcicm ksrtnlcenia w pncdmiocic ..dnkunlenlacja

lechniczna"

Znlcca siq pncprowadmnic sicdmiu sumalywnych hadah poiornu uksnaltowanych

umicjptnaici po dialach programowycb:

I. - Pojqcia podstawowc.

- Podstawawc wiadomoici z rysunku technicmego.

- Podstawowe twiczcnia rysunkowc.

- Zasady wymiarowania rysunk6w.

11. - RNtowanie proslok;ltne.

- Rmtowanic aksomclrycznc.

- Przekrojc i p6hvidokiLp6lprzckrojc.

- Rysunck sclicmatyczny i odrcczny.

111. - Dokumentacja tcchniczno architektooicznwbudowlana.

IV . - Dokumcntacja lcchnicma instalacji wody zimncj. cicplcj wody ir2yikowcj i kanalimcji

V. - Dokumenlacjn tnhnicma instalacji grzcwczych

V1. - Dokumcntacja tcchnicma wentylacji i Wimatyucji

V11. - Dokumcntacja techniczna instalacji gazowych.

Jako narzqdzia hsdania proponuje sip slosowat zestawy u d a n tcstowych oraz reslay.

zadari - twiczeli typu .,pr6ba pracy".

,\. , r l < r < s r o w e 2 1 t o o t , \ INFOIIILIACJI: - zestrw I'olskich Norm, dotycqcych ryrunku technicznego,

- projrkty techniczne:

' irlstalacji w o d o c i ~ a w e j ,

pulqczcnia wodociuowcgo,

' instrlilcji prreciwporarowej.

insralacji kanaliracyjnej,

przylacza kanalkacyjnego,

instalacji ogrzewania wodneyo grawitacyjnego.

insralacji ogr~ewania wodneyo pompoweyo,

ogrzewania plaszczyznowrgo, np. podlugowego,

wenlylacji grdwitacyjncj.

' wentylacji rnechsnicznej, . kli!natyzacji.

insralacji gazowej,

~pr~yl;(cza gazawcgo.

[I . I'OZ;Vl'EI<S'I'OWE 2 l t O D t ~ 1NI;ORMACJI - Foliugramy ilustrujqce:

prrybury do rysawania, kreilenia, pisanis,

runnaty arkusry rysunkowych,

rodmjc i ynlbaici linii rysunkowycl~

' zasady rysowania i konstruowania rbinych ligur i bryl geometrycz~~ych.

' zasady wyrniarow;u~id i opisywania Rgur geometrycznych oraz elernenlow

budowlanych i ioslillacyjnyclr,

p1asb i prreslrzenny uklad plasrczyzn rzutowania prosrokqtneyo.

* rasady rrulowania prortokqtnego na dwie i trzy p l a szczpy , -. "Mad p(aszczym rzulowania aksonometrycznego,

' ligury i b& geornetryczne w dimetrii ukoinej,

clc~ncnty budowlane i instalacyjne w dirnetrii ukoinej,

elcmenty budowla~le i instalacyjne w prrekrojach oraz pdwidokacl, - pol-

prrekrojach,

rorwii\raJ"a instalacji wody zirnnrj i cicplej wody uiytkowej,

r a w l y prowadzenia przewodbw wodoc i~owych ,

budow$ i zasadr dzialania hydro~oru,

* protil pd4czenia wodociaso~vego,

* proGI instalacji kanalizacyjnej,

' pro61 przykanalika. . rozwi;(zanie irlstalncji des,.c,.owcj,

' schcmaty ngncwa" wodnycl, grawilacyjnycll i pompowych:

- z rozdialcm dalsym,

- r rordrialcm g6rnym,

' uzbrojcnie naczynia wzbiarczego lypu otwartcgo,

' schcmat ogrrcwania micszkaniowcgo,

ko[lownic r6incj wiclkoici w r z z kompletnym wyposaicnicm,

' zabczpicczcnic korl6w wodnych:

- niskiego ciinienia,

- wysokoprginych,

* budowg r6inego rodzaju w$rlhw cieplnych,

' rozwiwania ogrzewania plaszczymowego,

* schcmaty ogrzewania parowcgo niskiego ciinienia I razdzialem dolnym i ghrnym,

uzbrojcnie i zaberpicczenie k o t l 6 ~ parowych n isk iqo ciinicoia,

* elernenty inslalacji wcntylaji mcclianicmcj i grawitacyjncj,

' elcmcnty ko~nory klimatyracyjncj i szafy klimalyrncyjncj,

* r o z w i a ~ ~ n i a instalilcji gazowej,

* profil prirylqcza gazowcgo,

' budowg i zasadg dzialania garornicrza,

* budowg i rasadg dzialania pmybor6w garowych,

* i inne

C. POMOCE DYDAKTYCZNE - przyboly krcilarskie,

- wzorniki pisma tcchnicrnego i ligur gcomelrycznych,

- model rmtn i z mcl>otnymi plasrcryznanii rzulowanih

- modclc bryl ycomctrycmycl~,

- naluralnc elctncnty budowlanc i instalucyjno

. . 1.5. LITERATURA:

I. Ilym,rek rrclzt~icr,~y /,udo,ula,ry. Zhi& lJol.skich ttorrn. Wyrlawnictwa Nomalizacyjne,

Warszawa.

2. Szczepkowski A,, I'ororA~ikrym,rkowy. WSiP, Warszawa 1989.

3. Wasilewski Z., 1ly.netck :mv<x/uwy. I , r r l ~ ~ l o c ~ ~ ..rn~tir~ut!c i ntrociq~il~rzetr~y.sIf~~~e. P d r(cr,rikdla ZSZ. WSiP, Warrzawa.

Wymienionq lilcralurg nalezy aktualizowa6 w nl~arg ukazywan~a sip nowych pozycli

2.1. S%C%EG~~,OWE CELE I<SLL'l'htCENIA

W wyniku zor~anizowancgo procesu nauczania uczeh (sluchacz) powinietl unlicC:

- rozr6i~l iat rodzaje budowli i budynkow,

- okrcSlaC obciqicnia drialajttcc na elcntcllty budynku,

- udr6iniaC i ~ l~a rak te r~ row i l c clcn~cnty korlst~kcyjrlc i niekonsl~kcyjne budynku,

- rorr6tniaC. rodrajc i Lalcgoric grunl6w,

- ocerriaC prrydalooit grufilu jako podlo2a budowlanego,

- dobierat rodzaj wykopu do dancga zadania inweslycyjncgo,

- dobicrat spos6b zabezpicczenia wykopu w zalcinoici od jcgo szerokoici oraz rodzaju gNIItu,

- okreilnt zasady wspolpracy filndarncntu z gNtllC1n.

- rozrkiniat rodzajc hndarnent6w,

- okrcilaC przcbicg rob61 bcto~liarskiclr i zbrojarskich podczas wykonywania litndamentbw.

- przestrzegat rasad bezpieczchstwa i l,igieny pracy ~odczas wykonywania fundarnentow,

- okrcilat i slosowaC warud4 prowadzcnia prrewodbw instalacyjnych prrez fundamcnty,

- okreSlac Iinkcjc Scian,

- ukredlat warunki cieplne ician,

- rozrhiniat rodzaje Scian,

- okreilaC i stosowat zasady prowadzenia przcwod6w inslalacyjnych przez iciany,

- rozrkinia6 stropy i ich elementy skladowe,

- okreilat warunki cieplne strophw,

- okreSla6 i stosowai zasady prawidloweyo prowadzenia prrewodow instalacyjnych przcz

rhhego rodzaju slrol~y,

- rorrOiniat podstawowe clernenly daclu,

- odr6zniaC dach od stropodachu,

- odr6zltiaC stropodaclt wencylowany od niewentylowancgo, x. . . .&.

- okreilat warunki cieplne dacl~bw i stropodach6w.

- rozrbh ia t rodzajc luszlow%i~,

- prresmegat zasad bqieczehstwa i ldgieny pracy przy pracach na rusnowaniach, . .

- rarrozldad rod2aje izolacji,

- dobierat mate"* izolacyjne w zaleinoSci od rodzaju izolacji i cech charakterysrycznych

~natcriaku,

- rozrohiad rodzaje schod6w i ich konsuukcje.

- szkcowaC klatke schodow;t

- rorr67niaC rodzaje tynk6w orar okreilad zakres ich stosowania,

- rozr6aiaC okladziny icienne oraz sposoby ich wykonania,

17

- rorroiniat rodz.?je inatcrial6w podlogowych oraz okrcilaC zakrcs icl) sraso~uania i icchnnlogic

wykonania,

- rozrbinial lcchniki rnalarakic i okrcilai ich ~~stosowanic,

- czytal dukumcntacjp icchniczng

- okrcilat hicrnrchip akt6w prawnych,

- wskszywal rninirnnlnc odlegloici p o r n i ~ d q obioktami budowlanymi. . - intcrpre~owac zakrcsy obowiqzkbw inwestora, wykonnwcy i u2ytkownika obieltu

budowlancgo.

- okrcilnc zakrcsy obowi;(rkbw osbb pdniqcycli sarnodzicl~~c liunkcjc leclrnicrnc w ., budownictwie.

- rodraje budowli,

- budyoki i ich rodzaje,

- elenlcnly skladowe budynku i ich f~ lnk j c ,

- rodrajc ubci@c" dialaj;\cycb nr budynek,

- uklady konsrrukcyjnc budynkaw,

- ~nerudy wykonawstwa w budownictwic,

- bczpicczehslwo prreciwpbiarowe.

- klasylikacja g n i n t 0 ~ budowlanych i ich wlaiciwoJci,

- pczckrojc ~cologicmc,

- zakres robbr ziamnych,

- sposoby wyznacrunia wykop6w i nasypaw,

- spsoby vbezpiecrcctia ician wykopow,

- odwadnianie wykopow,

- zasady berpieczehrlwa i higieny pracy podczas wyko~rywania robot demnych

- rasady wspolpracy fundantenlaw z gruntem,

- rodzaje hndarnenl6w plytkich, -. - rodzajc flnda~nentow glybokich,

- cqnniki okrcilajqce wybor Fundamentu,

- rastosowanie belonu i ielbeiu p r q wykonywaniu fundamentow,

- prcebicg rubor betoniarskich i zbrojankich podcras wykonywania fundullentow,

- izolacje prreciwwilgociawe fundamentow,

- usady bcrpiruehslwa i higieny pracy p q wykartywaniu Fundamenlow,

- warur~ki prowsdznlia prrewodow instalacyjnych prLez fundamenly.

- amaczenia graficzne,

- rysunki teclrniczne fundamen16w.

I)%IAI, I V - SCIANY:

- runkcjc ;cia,\.

- podzial sciun zc wzgl~du na przc~oaczcnic, mdzaj uiytcgo malerialu, sposbb wykonnnia,

I . - sciany konslrukcyjz~c. oslonowc, warstwowc i szczclinowc,

- iciany drcwniane r ccgly, z kamienia, bclonnwc i iclbetowc,

- iciany rnnnolilyczne i z clcn~cnlhw prerabrykowaoyci~

- przcwody korninowe.

- clcrncnly architckloniczne ician: cokoly, pilastry, gzyrnsy,

- zasady prowudzcnia przewodbw insralacyjnych w przejiciach przw iciany.

- warunki mocowania przcwodow sanitarnych do ician,

- oznaczenia gralicrnc rnvlerialhw budowlanych.

- rysurlki lcchnicmc Scian.

I)Zl , \ t V - SI'ROPY:

- podstawowc zadania slrophw,

- podzivl stropow zc w7.gI~du na u q t y material, konstnlkcjp,

- slropy drcwnianc,

- srropy na bclkach stalowycb,

- stropy ccrarniczne,

- stropy ielbelowc: rnonolityc~nc i prcrabrykowanc,

- warunki cieplnc slropdw,

- warunki prowadzcnia przewodbw instnlacji sanilamych przer rlropy,

- warunki podwicszania prrcwod6w ir,stnlacji sanilarnych do slrop6w,

- balkony, . . - rysunki lcchnicznc slropbw.

DZlr\L VI - DACIIY I STIIOPODACIIY:

- podstawowc clcmcnly dach6w,

- ksnahy dachbw,

- konslrukcjc drcwnianc dachbw,

- konslrukcje ielbetowe dach6w monolilycrnych i prcrabrykownnych,

- rnclalowc konslrukcje dachowe,

- zadania i rodzajo slropodachbw,

- pokrycia dacbowc,

- warunki cieplr~e dachow i stropodachow.

- obrbbki blacharskie. Rynny i wry spuslowc,

- ornacrenia gralicme clement6w dachow i stropodach6w.

I)ZIAL VII - IZ0LAC.lE:

- rodraje izolacji,

- izolacje wodoclrronne w budynkach podpiwniczonych i nie podpiwniczonych.

- i~olacje terrniczne.

- izolacje akunyczne.,

- malcrialy izolacyjne i i c l ~ charakterystyka,

- oznvcrenia graliczne izolacji i materinlOw izolacyjnych oa rysurkach.

DZIAI, VIII - SCHODY:

- zdania, ksztalty i rodzvje scl~odow,

- podstawowe elen~enty klatki schodowej,

- konstrukcje scl1od6w,

- schody rnonolitycznc i prefabrykowane,

- oznacranie schod6w na rysunkach technicznych

- lynki; zaslosowa~~ie i podzial, spos6b wykonania,

- przygolowanie podloia pod tynki,

- okladziny Scian, - - podlogi i posadrki; zadania i podzial,

- sposoby wykonalca posadzek z rb?nycl~ n~aterialow,

- malowanie; techniki malarskie, zadania,

- spsoby malowania na r6inych podlo2ach,

- ornaczenia roMt wykoticzeoiowych w dokurnentacji technicznej.

I)%lAL X - WYDRANE ZACADNIENlA PRAWA IIIII)O\Vl,ANECO:

TRESCI KSLTALCENIA:

-syslcrn prawny w Polscc,

-mkres rcgulacji irzwarlych w Prawie budowlanym.

-nadzirr organ6w arganizacji pa~islwowej wad budownictwern,

-1,lany zagospodarowania pneslrzennego, syiuowanic budynkbw w lerenic. odlc~loici.

-kalegoric zagroicnia poiarowcgo,

-kanscnvacja i cksploalacja obiektu budowlanego; o b o w i d i inwcstora. uykonawcy i

uiylkowniki,

-uprawnienia do uykonyania ran~oddcln~ch funkcji iccllnicznych w hudownictuic.

Zaj~cia r lprzcdn~iolu ,,podsrawy budownictwa ogolnego" powinny by6 prowad~onr w

odpowiednio pr~ygutowancj pracorvni przedn~iolawej, umoiliwiajqcej zarowno prace

indywidualnqjak i rrspolowq wypos&ionrj w:

' rrulnik pirrns, . ekran,

* kolorowy lelewizor,

* odrwamacz video.

Oo~ninuj~cyrni formami orgnnizacyjnyrni pracy uczniow powinny byc:

praca zbiorowa jednolila.

' praca indywidoalna zrbinicowana.

Wskazanr jcsl l e i prowadzenia zajqc w gmpacl13 - 4 osobowych.

I'roponuje sic, aby w miarc realizacji progrdmu, po kolejnyclb dzialacli programowyeh

prreprorvadwi Cwiczenia z rakresu czylania dokunlenlacji lechnicznej architcktoniczno-

budowlanej, np.:

- po ddalacl,: - ,ymt,ly budowlane i robo~y liemne" ornz ,,fundan~enly"

uczlliowie okresldi ina podslawic rzulu lirndarnrnl6w i plzekroju pionowego budynku

okreilic rodzaj lbndamentu. material, z jak ie~o naleiy wykonac ilnda~nent, wyminly

flndamcntu; g l ~ b u k o i l posnrlowienis budynku oraz inicjsce przejicia przez przeyradc

przrwod6w instalacyjnych,

2) po driala: - ,,Lciany"

wskazywali na pcdslawie rrutu poriamego budynku (np. partem), Sciany konstmkcyjne

oslonowe i drialowe, a takie odczytywali wvymiary budynku i poszczey6lnych pomiesz-

ezeh smboSC ician, wynlialy orworow okiennyclt i drrwiowych oraz okreilali rnaleriaiy

uiyie do i c l ~ wykonania, pnernacze~e kanalow w icianach itp.

Zalrca sic odwiedzanie wraz z uclnianu palcow budow i wystaw dolycqcych budowniclwa

oraz uurscniczenie w pokazach, organizowanych przez firmy promuj4ce nowe rozwi-a -. mrterialowr i leclmoloi 'lcme.

Zalcca sip prowadrcnie systernatycmych badah dydaklycznych. sprawdzajqcych poriom

rrccqwiic ie pnyswojor~ych wiadomoici i ukszlaltowanych umiejplnoici.

Proponuje riq prowadzcnie badah ksaattujqcycl\ polegajqcych przedc wszyslkim na

obsenvacji zachowah rawodowych ucznia p o d c m wykonywania okreilonych radah i twiczen,

np. korzystania z literalury fachowej, wyszukiwania i wykonystywania informacji na lemat

nowoici w budownictwie, dotycycych malcrial6w i lcchnologii, konystania z Polskich N o r m

czyiania dokurncntacji techniczncj itp.

Badania surnatywne zaleca sip przcprowadzat:

- na zakohcrenie kardego semcslru

lub

- po realizacji kilku ddalbw np. I. po drialach:- pojqcia podstawowe.

- brmnty budowlane i roboty ziernne,

- fundamenty,

2. po dzialacl1:- iciany,

- stropy,

- dachy i stropodachy,

3 , po dzialach. - izolacje.

- schody,

- roboty wyko~czeniowc,

- wybrane zagadnienic prawa budowlanego.

Jako narzedna pomiaru dydaktycmcgo d e c a sic stosowat'

- zestawy ?ad& testowych (otwartych i zamkni~lych),

- zadania typu ,,pr6ba pracy',

- zadania typu ..esej technicmy".

Proponuje sic grornadrenie wszystkich materialow dotyczqcycli przcprowadranych badan

kszlahjqcych i sumarywnych (zadari i zeslawieh wynikbw).

A. TEKSI'OWE ~ ~ ~ O D L A INliORMACJI: - projekty techniczne budynk6w w r6mych tcchnolo@ach,

- 1'Ol.SKlE NORMY dotycz4ce budownictwa.

- czasopisma ficliowe (miesieczniki):

* ,,MUIIATOR':

* , , [ ' I ~EDSl~BlOl lCA BUDOWLANY,

* ,,MATEIIIALY BUDOWLANE"

- katalogi i prospekly dulyczycc:

* nowych materialow budowlanycb,

* ~iowycb technologii wykonywarlia budynkow,

* t~owych tecl~nologii docieplehbudynk6w,

* nowych technologii robot wykoi~czcniowych w budpw~ctwie ,

wylawane przez produccnt6w. wykonaweow.

U. I'O&i?'EIiSTOWE 2 1 1 0 ~ ~ ~ INI'OR~IACJI - FoEogran~y ilustrujqce:

* rbutc rodzaje budowli,

rbine rodzaje budynkow,

r6zne rodzaje elernent6w budynku,

* szczq6lowe ronviqznnia materialowo-konstrukcyjne Scian i stropow,

* przejicie p nez Sciany i stropy przewodami instalacyjnymi,

zaberpieczenie Scian wykopow,

- k y dydaklyczne ilustruj~ce proces wykonywa~a:

budynk6w w rotnych tecl~tiologiaeb.

robot dcmnych.

robot wykohczeniowych,

* docieplen budynkow.

I . Slcwii~ski 2.. ~/?<:/r,~,,/ogio / ~ ~ ~ ~ / r ~ ~ ~ ~ ~ z i ~ : ~ t ~ ~ ~ . Cz,. I . \\'Sit1. \V8cs~.a\va 1991

2. Slowiihski S . , 7Gcla~do,~ io h,,t/r,~wjicntrr. Cz 1 1 . \VSill. M'arsraws 1993.

3 , Slcnvii?sii 5.. ' l i ~ : l ~ , , ~ ~ l ~ ~ , ~ ; o l ~ ~ ~ ~ / ~ ~ ~ ~ ~ ~ i ~ : l ~ ~ o . Cz. I l l . \VSil', \\'ars,~\va I993

'1. .Tawszy"sk; K . ? / l r ~ ~ l , , ~ ~ ~ , r ; ~ : i ~ v ~ , : f c c / ~ ~ ~ ~ ~ l , ~ , q i , , , (12, I. \VSiI7, \ \ ' a r s ? ~ w a 1792.

5 . l ' icr~.cl~ic~vic~. J.. J a r m ~ ~ r ~ l ~ ~ ~ v i c z I<., ljr,,!)wki ,>r#wow,r,?<!, ,>!nlwir,l,, i k,n~.~frr,kcjc, ,\P kx l" 19%

6. Pram zbiorowa. /'or<r<b!il ,rmnj.~frcl h ~ r ~ l ~ ~ ~ o \ l ~ l o c ~ e ~ ~ , . Alkady 1993.

7. S?.y.yln:!~iski I)., A~oler io lo ; , ro~t : r f~~~~ hrr~l~nvl~rrx:. \VSiI'. \\ 'arsrawa 1792.

8. h$arlic\vic,. P,, l ~ o ~ l ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ : r ~ ~ ~ ~ ~ ~ r ~ ~ ~ ~ k ~ ~ ~ ~ ~ f ~ ~ , / ' r ~ : ~ ! ~ ~ l ~ ~ c j , ~ , ~ ~ ~ , ? ~ ~ ~ ~ ~ . ~ : y ~ : / ~ lrd~tt ,k / ~ ~ r , l , ~ ~ ~ ~ / o ~ ~ ~ ~ c / ~ .

Arcl~i-l'ltrs. Kraknw 1997.

\\' r v y o i l ~ l ,.ors;u~iru\v:~ncgu pruccsli i\:!t~czaj\is uczch (slucl>;!cz) puw i r~ i co utoict:

lu,tlr,r)i.l2 i~>hr:\lacje Li<dowls,lc w bodyrjkdcll,

~ c , , ~ i > z ~ t i ~ 2 ic~st;\l:tcjc s ; u t i ~ a r ~ ~ c \v bu~lyukacl,,

r l u l ; c l i ~ m v a i rciznc. #uclzaje i t > ~ I a l i ~ c j i >V b ~ ~ d ~ ~ ~ L i $ ~ l h .

~ Iu l> i c~ . : t t o d ~ ~ ~ ~ v i c ~ l o i c ~t~; ! lu i ; t ly it>s~;tl:~cyjx!c ~ p ~ ~ ~ l s ~ ~ ~ ~ v ~ ~ v c i ~ ,u~ t ,oc t~ i czc d o rixl?:aju ih~sl;!I;tcji

,:,,,il:,,t~ycl,,

cluLiici;tt <r i l l lowicdnie i \ ; s i r p l ~ i a i ~{XLFI do okrc i luuej u b ~ i > b k i rvczrlej i IIICC~IIIII~CIJIL~ 1111 11010-

W.III~CI) IY i t ~ s ~ a l a c j i wody zi~rulcj, i 1

IULII)LII~:IC raclz:tje iltsl;tl.tcji wody riu>ocj, ) \

~o:.cu,.c>ii~L CICIIICIIIY s I . l l ~ l d \ v ~ i ~ ~ s ~ : \ l i t c j i wody z imcl~ j .

IC~JO,#I~:IL- III<CLV<IIIY i L I / ~ I L < C I L ~ C it>slii l i\cji \ v ~ d y ?. i l lw~j ,

~,w~O,.~~iilL- ~ ~ < > : l ~ l ~ . ~ o i i l ih~>l: i l ic j i \vc)Jy %il~letej,

dc>l>ic~,tL- !pj,cw~,dy i \~A> to j c t t i c <I<I III<>NII:~,.LI i~ !s l ;~ l i \c j i wody ~ . i ~ u t ~ c j ,

.. S L < ~ S L ~ L V ; ~ C ,.;~s:tdy I S N > I I ~ : ! Z . L $ , d c c ~ ~ u ~ t l : ~ ~ t t i c k s l ~ l c ~ ; i ~ ~ ~ c j i i~~st: t lacj i wody zi t~ntcj ,

clirkllrsywi:2 1~~"11 s,c~clc>usci i c i s r l i ~ .~> ia i~u l i l l i t c j i \vocIy ziotnej ~ g ~ d ~ l i l : L I Y B C L ! I ~ ~ L L I ~ ! ~

! i ! t l d b ~ u n ) i< \ s l~ l xc ) i ,

<!chicl ; \2 ~ n l i l ~ ~ l i ~ l ~ I~C)IIIC.~>IIC d o ~I~O~II ;L~LI I p ~ l i l ~ ~ c ~ l i i l \ Y O ~ O C ~ ~ ~ O \ V C S ~ .

-- oLt ~ i l a t I U ~ L : L ~ ~ p ~ l i ~ c ~ m ~ i a \ Y O ~ O C ~ : & U \ Y ~ ~ O ,

-. ~c~,rG,.t~i,tC i c l o l ~ i c ~ i ~ t ~ v ~ ~ ~ l o c ~ ~ i c ~ ~ c d o ~ L t c s I o t ~ j i<\sciilltcji,

.- I>~,.~SLOLC~:I~ w i l t~# r lhO~v t~ l t> t \ l iwt>, LICIIIOIII;I~CI i ~ . h s ~ , I ~ i ~ t i k c j i \ v ~ d ~ n i c r % y ,

. ~ w ~ i > , ~ r ~ i d L U ,.:\d,u~i;z ~ ~ ~ ~ t . ~ c i w ~ ~ ~ ~ ~ . ~ ~ r o ~ v c ,

-- Ikrl:lli,.o\r~L- i t ~ r l a l r c j q c i rp lc j wudy t t i y l kowe j w budy lku .

- s~, r lxx l :~rurv ; t i ilusci;l ~ u ~ y ~ v i w r c j wetly. 8 .

- I~I,IC)L~\~JC i ~ > s l a l ~ ~ j c cicplcj \ v ~ t l y ~ ~ z y t k ~ w e j , L. -.

- r u , ~ i ) r r r i ~ c : i cl.t,ak~eryrowab c l e m c ~ l l y skladowe i<>slslacji ciel,lcj w o d y uzy lhowcj .

- r l u r u w r i r a s ~ d y i r lu l l la ru lprzcsvod6\v iklstillscji ciclrlcj wudy i c i y ~ k o w e j , .. , -- ' l a b i c n i PIICWOIIY i u z b r ~ j ~ o i l : d o inunl r l iu itlslalacji cicplcj wody ~ L y l k o w e j . . , - ~ u 2 1 6 i o i a b lukalt ie ui,i(d~coia prrygo~owuj;(cc ciel,lq rvodr u i y l k o w ; ~ . ~

- - r l u ~ 6 ~ t ~ i i l ( . CCII:IIIII>C L I I Z ~ ~ Z C ~ I ~ ~ ~ I)~Y~OIOWU~;\CC ~ i ~ p l i , w o d ~ ~ l l y l k o w ~ !

- stcr,owaC u r a d y imunlaiu ltornp cyrkulacyjnycl~, ! - dokonywaC l , ~ b b rzc rc l~ ,o i c i i ci inieni i l hslalacj i cie{,lej wody u i y l kowe j ,

- ~ I u L u n y r v r t regulacji iostalacji c icplcj wody i lzy lkuwcj ,

-- ~ r r ~ s u - , ~ g , t i w;t(ullk"w o<l l , io~u wyko~,ai>ej iuslal;tcji,

-- r u n " r < t i r t elctttenty i zu l i~c j i c icl , locl l lot l t~cj,

- stosowaC zasady wykonywania izolacji cicplochroancj,

- rouokniac i klasylikowat instalacjc kanalizacyjnc,

- dobicrat adpowiednic malcriaiy inslalacyjnc i ilszczclsiajgc do inst.alacji kanaliracyjnej,

- rouo in ia t clcnienty inslalacji kanalizacyjncj,

- dobicrac przcwody i uzbrojcnie do montaiu instalacji kanalizacyjncj,

- stosowaC zasady montaiu, dernontaiu i eksploalacji instalacji kanalizacyjncj,

- rou6iniac przybory sanitame,

- stosowat zasady rnontaiu, dcmontatu i eksploatacji przyborow sanilamych,

- roub in ia t urydrenia kanalizacyjnc,

- stosowae r ~ s a d y montaiu, dcrnontviu i eksploalacji urzqdrcn kanaiizacyjnych,

- przeprowadzat probp szczclnoSci inslal~cji kanalizacyjncj,

- przestr-rcgat wamnkow odbioru inslalacji kanali~ac~jncj. ' - dobierac maleriuty polnebne do rnontaiu przykanalika,

- okreilat rotlrvj przykanalika,

- dobierat ma~crialy i Srednice pncwodhw instalacji dcszczowcj,

- stosowat rasady rnontatu, ilctnonl'x2u i ekspla;~lacji instalacji dcszczowcj,

- dobicrat rodzaj ogrzewania w raleinoici od okrcilonych warunkow,

- rozpoznawat clcrnenly inslalacji cenlralr,cgo ogrzcwania,

- rozpoznawac roincgo rodzajo kolly,

- dobierat rodzajc kotla do rorlzaju ogrzcwania,

- dobicrat przewody i uzbrojcnic do montatu instalacji gmcwczych,

- dobierat i rno~lrowat clcmenly urbrojenia instalacji centralncgo ogncwania,

- stosowat zasady rnontaiu lur stalowych, mosi@nych i z hvorzyw szlucz~~ych oraz uzbrojcnia,

- dokonywat odczytu rysunkow technicznych instalacji grzcwczych,

- dobicrac gn.ejniki w ralctnoici od iclt przcmaczcnia,

- dobierat narzcdzia i s p r r ~ l do odpowicdnich czynnoici,

- okrcilat wsady dzialania instalacji ccntralncgo ogrzcwania grawitacyjncgo, . , - okreilaC ccl slosowania i charaktcrysowat budowe naczynia wzbiorczego

systcmu atwarlcgo, ' .A. - monlowae ccnlralne ogrzcwanic grswitacyjnc z rordzialcn, gbrnyrn i dolnynt,

- dobicrat elcmenly instalacji cc~ltralncgo ogrzewania na podstawic rysunku technicmcgo,

- dobicraC clcmcnty ognzwania ~nicszkanivwcgo na podslawio rysunku lechniczncgo,

- rnontowai ogmwanie micszkaniowc,

- dobierat elcnlenty inslalacji ognewanin pornpowego na podslawie rysunku lcchnicznego,

- montowaC ogmwanic wodne pompowc,

- dohiera6 naczynic wlfiiorcze.

- przestrregat warunkbw technicznych budowy kollowni rbinych wiclkoJci,

- dobierat urydzenia zabezpicczajqce kotly wodne niskicgo cijnicnia,

- dobierat uqddzenia zabezpicczaj~ce koliy wodnc wysokoprginc, ., ,.

- dobicra6 elcmenly uzbrojcnia w ~ z l 6 w cieplnych,

- dokonywai proby ciinicniowcj na zimno, proby wodncj i proby na goryco,

- dukonywac rcgulacji urzjdzcn cc~~fralr~ego ogrzcwania,

- prreslrzegae wamnkow odbioru wykonanej it~stalacji,

- dokonywaC wybom sposabu ogrrcwania plaszczyznawego,

- stosowai zasady tnontaiu elementow i urzydzeh,

- okreilai zasady dziuldnia instalacji ogrzcwmia parowego siskicgo cibienia,

- stosowae zasady rnontaiu i dernontaiu instalacji parowych niskiego ciinienia,

- odroiniac zabezpicczenie kollow parowych od rabezpieczcnia ko~ low wodnych,

- zabezpieczai kotly parowe niskiego ciSnicnia,

- wykonywat "rob< srczclnoici instalacji,

- dokot~ywac przeglqdu instalacji i urqdzch,

- wykonywai proby ciinienia wodq zitnny i goryck

- przcstrzegat zasad rnontaiu elcment6w instalacji wentylacyjncj,

- dobierat elemenly instalacji wcnlylacji grawilacyjnej i mecl,nnicznej,

- zlokalizowaC isstalacjt: gazow.2

- rozr6iniat instalacje y u o w e i ich clernenly,

- klasylikowai instalacjc gazowe,

- dobierae prrcwody, uzbrojcnie i rmillcrialy us7.czclniilji(cc do rnonlaiu inslalacji gazowej zgodnic

z rysunkiem tcch~ucznym, 1 - stosowat zasady rnontaiu i de~nontaiu przewod6w i uzbrojenia instalacji gazowej,

- roxo in ia i aparaty gazowc, I - stosowat zasady montaiu, dernontaiu i eksplootacji aparat6w gazowyclb

- przcl>rowadzaC konlrolp skutccznoSci ci'wu i odpruwadzania spalin,

- pneprowadwi probe szczelnoSci instalacji gazowej,

- przeslnegac warunk6w odbioru inslalacji gzowej.

- dobierah materialy potrrebnc do montaiu pprrylycza gazowcgo,

- prrestrregat m a d brzpieczehstwa i higicny pracy podcws wykonywania wszystkich czymoici * :

zawodowych. -. .: j I

DZIAL I - OGOLNE POJ&CIA o INSTALACJACFI

i SANITARNYCII:

- cel stosowania inaalacji sanitamych,

- roinica pomicdzy pojeciami: instalacje i sicci., . - rys historyczny i kierunki r o m o j u inslalacji nanitamycli.

DZIAL 11 - MATERIALY STOSOWANE DO I \ . I O N T A ~ U INSTALACJI WODOCI~GOWYCII:

- charakterystyka malcrialow stosowanycl~ w insialacjach wodociqgowych: stal.

icl iwo. tworzywa szluczne,

- wlaiciwoici rnalcrialow: ccchy lizycmc i mechaniczne mslcrial6~v inslalacyjnych.

- rury i lqczniki,

- charaklcrystyka material6w irsrczclniajqcych.

- rnatcriab antykorozyjnc - ccl stosowania.

I D Z l A t I11 - PRLYGOTOWANIE MATERIALOW INSTALA- CY,INYCI-I DO RfONTAZU:

I - narrpdria pomiarowe - zasady trasowania na plaszczyinie i w przcstrzcni.

- zasady ciqcia Nr - rqcznego i rncchanicmcgo.

- zasady giecia rur - rgczncgo i mcchanicmcgo, A.

- zasady gwintowania rur - rccmego i mechanicmego,

- zasady pilowania.

- zasady wiercenia.

- zasady W jenia.

- zasady lutowania

- pnepisy bfzpiccwislwa i higieny pracy obowiw~jqce pny r p m j i mechnniczncj obr6bce

matenalbw instalacyjnych.

- zadania instahcji wody zirnnej,

- podzial instalacji wody dlnnej ze wrglqdu na: przeznaczenie, sposob prowadzenia

g16wrrych prrcwodow poriomych, doprowadzenie wady,

- elernrr~ty insralacji wody rimnej: prrewody, uzbrojenie, urzadzenia.

DZIAL. V - 1'11ZEWODY I UZIlROdENIE INSTALACJI WODY WODY ZIkINEJ:

- rodraje przewod6w instalacji wody zimnej,

- rasady prowadzenia przcwodow: prrez potniesrczetlia, prrer przegrody budowlanc,

w sqsiedawie innych prrewod6w.

- zasady montaiu i demontaiu przcwod6w poziomych i pionowvych,

- prace przygotowawczr, potrzebne narzqdzia i sprzcr,

- zadanie uibrojenia instalacji wody dmnej,

- rodzaje i zsdania wbrojenia kstalacji wody Limoej,

- zasady muntaiu, delnontaiu i eksploatacji uzbrojenia instalacji wody dmnej,

- []race przygotowarvcre, patr~ebne z~arrqdria i sprrct,

- przrpisy bezpieczehslwa i higicny pracy obowiazujqce podcvs rnontaiu, demontaiu

i cksplastacji insfalscji wody zimnej.

DZlt\t. VI - UR%t\I)ZENIt\ INSTALACJI WODY ZIbINE.1:

- Pompy: rodraje, budowa, rasada dzialania, wielkoici charakteryzujqce rowe rodzaje

potnp, cel stosowalia pomp.

- Zbiamiki strychowe - budowa i zasada dzialania. '*. a. :, - Hydrofor - budowa i msada dzialania.

- Wamnki i zasady montaiu i demontaiu urqdzeti instalacji wody drnnej.

- Przepisy bezpiccrenshva i higeny pracy obowiqzujqce podczas monlaiu, demontaiu i ,

rksploatacji urzadzeh instvlacji wody zimnej.

- proba szczelnoici instalacji wody zimnej,

- proba cisnienia instalacji wody dmncj,

- warunki odbioru instalacji wody zimncj,

' przepisy bezpicczcnawa i higieny pracy obowiwjqce podczas wykonywania pr6b i odbinru instalacji wody dmnej.

DZIAL VllI - POLqCZENlE WODOCIAGOWE:

- charaktcrystyka polqczenia wodociagowe&o,

- rodzaje polqcreh wodociagowych,

- rasady montaiu, dcmontaiu i cksploalacji polqczcnia wodociagowego: matcriaty.

spos6b lqczenia i glqboko6C uloicnia przewod6w polqmenie z sieci;t

- prrepisy bczpieczcnstwa i higicny pracy obowiqzujqcc podczas montaiu, dcrnontaiu i

cksploalacji polqcrenia wodociagowego.

DZIAL IX - WODOMIERZE:

- rodzaje wodomicrzy,

- charakterystyka wodomierzy,

- dob6r wodomicrza,

- zasady i warunki montaiu, demonlaiu i eksploatacji wodomierzy,

- schema1 montaiowy wodomierza,

- przepisy bezpicczohslwa i higicny pracy obowi@ujqce podcza5 montah, dernontatu i

eksploatacji wodomierry.

- zadanie instalacji przcciwpo2arowych.

- rodajajc inslalacji przcciwpotuawych: hydranty, tryskacze, zraszacze.

- budowa i zssada ddalania inslalacji przeciwpoiarowych.

- zasady montsiu, demonraiu i eksplostacji instalacji pmiwpotarowych.

- prrepisy bezpicczenstwa i higieny pracy obowiqmjqce podcuct montaiu, detnontaiu i eksploatacji wodnycli instalacji prreciwpoiarowych.

DZlAL X l - INSTr\LACJE CIEPtE.1 WODY UZY'I'KOWEJ:

- cel stosowania inslalacji cieplej wody uiytkowej,

- jakoie i zuiycie cicplej wody uiytkowej,

- rodraje i syrtemy instalacji cicplej wody uiytkowej,

- schematy insvalacji cicplej wody uiytkowej,

- podzial inslalacji cieplej wody ukytkowcj zc wzgledu "a: spos6b przygolowania cieplej

wody uiytkowcj i sposob prowadzenia przewodow glhwnych poziomycl~,

- cle~ncnty it~slalacji cicplej wody uiytkowcj.

- rodzajc przewodow i uzbrojenia instalacji cicplej wody uiytkowej,

- rasady rnontaiu i demontaiu pozionlych i pionowych prtcwodow zasilajqcych

oraz cyrkulacyjnych

- prace przygotowawcrc. Potrzebnc ndrzedzia i sprzet.

- regulacja przcplyw6w w przewodach cyrkulacyjnych cieplej wody uiytkowcj.

- izolowanic prrewodow inslalacji cieplej'wody uiytkowej.

- zasady montazu, detnontaiu i eksploatacji uzbrajenia instalacji cieplej wody uiyikowej.

- pncc pnygotownwcze, potrzebne nar~edzia i sprzqt.

- prtepisy bezpiecze0stwa i higieny prncy obowiqzujqce podcws montaiu, dernol~taiu i

eksploatacji pczcwod6w i uzbrojenia instdacji cieplej wody uiytkowcj.

DZlr\t XI11 - LOKALNE URZADZENIA DO PRZYGOTOWANIA CIEPLEJ WODY UkYTKOWEJ:

, L ;

.- - rodwje i charaktcrystyka urzqdzch miejscowych przygotowujqcych cieplq ~ o d e . .

uiytkow* I

weiownice w trzonie kuc l~enn~m - budowa i zasada dzialania, i

8 ,

, ' piec garawy wieloczerpdny - budowa i wsada drialania, . .

* termy gazowe i elekhyczne - budowa i zasad dzialnnia,

- m o n t e dernontai i ekploatacja lok3Jnych urqdzcfi przygotowuj;lcych ciepla c wode u i y i kowg !

- prrevisy bezpiewebslwa i higieny pracy obowiaxj%ce p o d c m montaiu, demon& i i eksploatacji lokalnych urndzch do prrygotowania cicplej wody uiytkawej. I I

DZlAt, XIV- URZADZENIA DO CENTRAl,NEGO PRZYCOTOWANIA CIEPtE.1 WODY UZYTKOWEJ:

- charakleryslyka u q & h ccntralnych przygolowjqcych cicplq wodc utytkowq.

- poircdnie przygotownnie cicplcj wndy uwkowej,

- monla?.. demontat i cksploalacja cenlralnych urqdrch przygolowjqcych cicplq

wodc uiytkowg

- prrcpisy bcrpicczchslwa i higieny pracy obowiwjqcc podczas montaiu, demontan> i

cksploatacji ccnlralnych urydzch do przygolowania cicplcj wody uzytkowcj.

DZIAt X V - I'OMPY CYRKULACYJNE:

- rola pompy cykulacyjnej w instalacji cicplcj wody uzylkpwej,

- typy pomp cyrkulacyjnych - charaktcrystyka i zasada diialania.

- msady monlaiu, d e m o n t h i eksploatacji pompy cyrkulacyjnej.

- przepisy bezpicczehstwa i higieny pracy obowiqntj;lcc padcrns montmt, demonr;uu i

cksploatacji pomp cyrkulacyjnych.

D Z l A t XVI -PROUA I O D U I ~ R INSTALACJI CIEl'tE.1 WODY UZYTKOWE.~:

- pr6ba ciinieniows srcrelnoici irlstalacji wodq zimng

- h k a n i c instalacji,

- pr6ba ciinieniowa szczclnodci instalacji wodq gorqcg

- warunki odbiom instalacji cicplej wody ulytkowcj,

- prrepisy bezpicczehslws i higieny pracy obowiwjqcc podcras wykonywania pr6b i

odbiom instalaji cicplcj wody urylkowcj. '.- .

D Z I A t XVIl - 1 W L A C . E CIEPLOCARONNE:

- ccl stosowania iwlacji cieplochro~ych.

- materialy iwlacyjne.

- zasady i warunki montahr, demonta2u i eksploatacji iwlacji cicplochronnych

- pmepisy b e r p i d s t w a i higieny pracy o b a w i w j q w pod- ~Wadania i zdejmawania izolacji cieplochronncj.

- rodzaje icickbw,

- wawnki jakim powinny odpowiadah icieki,

- rys historyczny instalacji kanalizacyjnych,

- zadanie instalacji kanaliwcyjnej,

- pudzial instalacji kanalizacyjnych,

- elementy instalacji kanalizacyjnej: pmrwody, uzbrojmie, przybory sanitame.

- chardkterys~~ka matcrial6w slosowanych do rnonla.211 instalacji kanalizacyjnycll,

- wry i Iqczniki,

- charaklerysryka rnarcrialOw uszczslniaj~cyclr ntosowanycl~ przy monlazu inslakdcji

ksnaliracyjnycl,.

- rodzajr przewodaw, I - zasady prowadzenia podornych i pionowych przewcd6w k a n ~ c y j n y d ~ ,

I I

- rodzaje i zadania uzbrojenia: przewod6w poziornych i pionowych inslaldcji 1 kanaliracyjnej.

- zasady rnonlaiu, dernontaiu i eksploalacji pmewodbw uzbrojenia inslalacji . kanulizacyjnej. \.&

- prace prrygotowawczr, narrqdzia i sprzet,

- prrepisy berpieueristwa i higieny pracy obowivuja.ce podczas rnontaiu, dcmonta2u i eksploalacji pnewcd6w i uzbrojenia instalacji kanalizacyjnej. I , !

1 I

D Z l A t XXI - PIIZYDOIIY SANITAIINE:

- podrial i radania przyborow wnitamych re wzglcdu na przeznaczenie i material,

- wsady montaiu i demontaiu przybor6w sanilarnych,

- przrpisy berpiemehs~wa i higieny pracy obowiqzujqce podczas muntaiu, dernonta2u C i eksplorlacji przyborow sanitamych.

- zadania stawiaoe uqdzeniorn kanalizacyjnym,

- rodzaje urqdzeh kanalizacyjnych,

* odlluszczacze - budowa i zasada dzialania,

* odbenzyniacze - budowa i zasada dzialania, . * neutrvlizatory - budowa i zasada dzialania,

- zasildy i w m n k i montaiu, demontaiu i eksploatacji urzqdzeh kanalizacyjnych,

- przepisy bezpieczebstwa i higieny pracy obowipujqce podczas monta2u i demontait~

urqdzeb kanalizacyjnych.

DZIAL XXIII- ~ 1 1 6 ~ ~ I O D B I ~ R LNSTALACJL KANALI7ACYJNEJ:

- proba szczrlno$ci instalacji kanalizacyjnej,

- w m n k i odbioru instalacji kanalizacyjnej,

- prrepisy bezpiec.zfistwa i higieny pracy obowii\rujqce podczas proby i odbioru instalacji

kanalizacyjnej.

D Z l A t XXIV - PRZYKANALIK:

- charakleryslyka przykanalika,

- rodraje przykanalikow, - w m n k i i w d y m o n t h przykanalika: materiaky, r p o d b lqwenia rur, gl&mkoiC

ulozenia pmwodow, p d q m n i e 2 sieci4

- roboty ziemne,

- przepisy bezpiewebawa i higieny pmcy obowii\rujqcz p o d m montazu, demontazu i

eksploalacji p r z y k d i k a .

l)%lAt, XXV - 1NSTALAC.JE DESLCLOWE:

- zadania stawiane inslalacjom deszczowym.

- rodmjc inslalacji dcszczowych,

- clcmcnty skladowc inslalacji dcszczowcj, i - rasady i warunki monlaiu, dcmontaiu i eksploatacji inslalacji dcszczowcj,

- przepisy bezpieczc~slwa i higieny pracy obow i~u jqcc podczas montaiu, demonta2u i

eksploatacji inslalacji dcszczowcj. >

- temperalura a cicplo.

- jcdnostki cnergii cieplnej,

- cicplo jako energia,

- sposoby rozcl~odzenia sic cicpla,

- wytwarzanic ciepla,

- spalnnie zupdne i niczupdne,

- produkty spalaniq

- paliwa, poddal paliw, wartoici opalowe,

- komfon cicplny pomicszczc~

pojccic strat cicpla,

* wspblczynnik pmnikania ciepla.

- miejscawe ogrzewanic pomieszczeh.

' picce kaflowe,

piece slalowe.

- oyzcwanic centralnc - podzial inslalacji wcdlug krytcribw:

* rodzaju czynnika grzejncgo,

* parametrbw czynnika grzcjnego,

prowadznia podomych przcwodhw rozdzielczych,

sposobu o b i c ~ czynnikagtzejncgo w zladdc.

lokalizacji i rhdcl cicpla.

DZIAL. XXVII -ZLAD INSTALAC.11 CIlZEWCZEJ I JECO EI,EM ENTY:

- pojecie rladu inslalacji grzewczej, - elemenly inslalacji grrcwcrcj:

' ir6dla ciepla,

' przewody,

odbiorniki ciepla (grzejniki).

- kotly cenlralncgo ogrzewania,

- podzial kotl6w wedlug rodzaju materialu,,czynnilta grzejnego, rodraju spalanego paliwa,

- kotly ieliwne i stalowe - l p y , konstrukcja, rozmiary.

- kotly wodne,

- kotly parowe nisko- i wysokopreine.

- koty na paliwo stale, gazowe i ciekle.

- uzbrojenie kotl6w.

- zasady monlaiu korlow,

- praca kolla i jego rprawnoib,

- arary spalania.

- wymienniki ciepla - budowa i zasada dnalania,

- hydroelewatory - budowa i zasada ddalania.

D Z l A t MIX -PRZEWODY I UZBROJENIE INSTALACJI CRZEWCZYCII:

- rodzaje rur norowanych w inslala jach grrewczych \.. -. - m a d y montaiu Nr:' slalowych,

* mi&ianych,

z tworryw sziucmych,

- sprret i umdzenia rtosowane przy lqczeniu rur w r6inych systemach.

- urbrojenie inslalacji grzewuych,

- ro7szenalnoiC l i o w a prrewodbw.

- wydtukki, punlrty stale, uchwyiy i podpory.

- montat i dernontai pnewod6w i uzbrojenia instalacji g r z e w q c h

- prrepisy bezpieczchstwa i h i g h y pracy obowiqmjqe podczas monta2u i demon~azu

przewod6w i urbrojenia instalacji pewezych.

1)ZIAI. SSS - OIIBIORNIKI CIEPI,A:

- grzejniki, konwektory, nagrzewnice, zespdy grzewczo-wentylacyjne,

- p%yiy promieniujqce - budowq zasady dzialani% mtosowanie, rasady montaiu

i dcmonra2u.

- narrcdria i sprrqt do rnontaiu i dcmontaiu gmjnikbw,

- moiliwoSci stosowania roincgo rodzaju odbiomik6w ciepla wjednym rladzic, . - przepisy berpiccre~slwa i higieny pracy obowiqmjujiice podczar rnontaiu i demontatu

roinega rodzaju odbiomik6w ciepla.

DZlAL XXXI - OCRZEWANIE WODNE GRAWITACYJNE:

- zarady i warunki drialania instalacji ogrrewania grawitacyjnego,

- nacqnic wzbiorcze system" otwartego, jego rola w zladrie instalacji grrewczej.

- uzbrojenic naczynie wzbiorcrego,

- wanrnki stosowania instalacji ccnrralnego ogrrewania rvodnego grawiracyjnego

z raulrivlem dalnym.

- zasady montaiu pncwodirw rozprowadzajqcych,

- odpowictmnie dadu,

- wady i zalety instalacji cenualnego ogrzewania wadnego grawitacyjnego z rozdzialem

dolnym,

- warunki stosowania inrtalacji ogrmania wcdnego grawilacyjnego z rordzialem g 6 m m

- zasady montaiu podamych pmewod6w rozprowadzajqcych,

- spadki prrewod6w.

- odpowietmnie zladu,

- wady i zalcty instalacji cenlralnego ogrzewania wodnego grawilacyjnega r rordzialem ' ' ~omym, ,

'.%.

DZlAL XXXlI - OGRZEWANIE MIESZKANIOWE:

- wamnki nosowania instalacji ogrrewania miezkaniowego,

- rasady montaiu i dernontaiu przewod6w,

- wady i d a y iinstala j i ognewania micukaniawego.

1)%1At. XXXlll -OGII%IIWI\NIE WODNE POMI'OWE:

- cel i warunki stosowania ogrrewarria pompowego,

- zasada dzialania,

- linie ciinieh,

- rola pomp w zladzie instalacji grzewczej,

- rodraje slosowanych pomp i ich chnraktcryslyka,

- rasady monta2u pomp,

- nacrynie w~biorcze typu zamknietego - wamnki jego srosowmia,

- ogrewanie pompowe z rozdzinlc,n dolnym i gornym,

- przepisy bezpieczens~wa i higieny pracy obowiaz~rjqcr pndczas nionlaiu i demonlaw

clcmcnl6w instillvcji ogrzewania ponlpuwego.

- rodzaje kollowni: wbudowane i wolno sloj~ce,

- wamrlki lechniczne budowy kotlowni: wymagania bezpieczciistwa i higieny pracy,

- sklad opalu i zlyda,

- pomieszczcnia pumocnicze.

DZlAL XXXV - ZABEZPIECZENIE K O T L ~ W WODNYCII:

- raberpieczanie ko1l6w wodnych niskie~o ciinienia, elcmenty skladowe.

- zadania stawiane ura&eniom zabezpieczajqcym,

- zabezpieczanie kotl6w wodnych wysokoprcznycl~

- zawory bezpieczciistwa - zasada drialania i moaai.

\.. D Z l A t X U V I - WFZLY CIEPLNE:

- charakteryslyka wezla cieplnego.

- hydroelewator.

- budowa i zasada dzialania w&a cieplncgo z hydrodewatorem

- wymienniki ciepla - rodzaje.

- budowa i m d a dzialania w&a cieplnego z wymiennikiem ciepla

- wymagania rtawiane pomieszczeniom werl6w cieplnych.

- prrepisy berpieczehstwa i higieny pracy obowiwujqce Nuas m o n t h element6w wc.7l6w

cieplnych.

- prbba ciinieniowa na dtnno, i - wykonywanic proby wadncj,

- proba na gorqco,

- oprbinianie instalacji,

- rcgulacja urqdzcn ogrzcwania wodnego,

- plukanie i napelnianie Jadu,

- palcnie probne,

- warunki odbiom instalacji,

- przcpisy bezpicczcnstwa i higicny pracy obowi+zuj;lcc podczas proby, reyllacji i odbiom

inslalacji centralncgo ogrzewania wodncgo.

D'LlAt XXXVIll - METODY OGRZEWANIA PLASZCZYZNOWEGO:

- istota ogrzcwania plaszczyznowego, stosawane sposoby ogrzcwania pla~zczyznowe~o,

- ronvi&7anie konstmkcyjne plasrczyi.n gn.ejnych,

- wpiownicc i registry,

- obieg wody w ogizewaniu plaszczymowym,

- Slady wp7awnic stosowanycl~ w sufjlowych i podlogowych plaszczymach grzcjnych,

- lqczenie weownic z pionami,

- ogrzcwanie indywidualne plylami promicniujqcymi,

- ogrzcwanic podwicszonymi piytami pmmieniujqcymi,

- ogrzcwanic promicnnikami podczerwieni,

- pramicnniki gamwe i clektryczne,

- rysunki tcchnicmc ogrzovania plaszczyznowego,

- zasady montaiu instalacji ogmwania pl~~zczymowcgo w rbmysh systemach,

- przepisy bczpiccrcfistwa i higicny pracy obowiwjqcc podczas monlatu elernentow

ogrzcwania plaszczymowego. . ,

- para wodtla i jcj ~v l r i c i~vo i c i .

- elemerny inrlalrcji ugrzewrnia parowego j>irkiugo ciir~icnia.

- zas;tdy ddalania dad" ugrzcwaoia parowcgo niskiegu eiioicnia

1 - rozdzial dolrly i gbrny.

- budowa kotla pilrowcgu.

- uzbrojenic kotla parowego,

- r6inicc inicdry kol l rm ogrrrwsnia wudrtrgu i pilruwcgq,

- rabczl,icczcnic kotla paruwego iniskicgo ciiraicniil,

- ~r~yr,.qd berpiuczchslwa, jcgo buduwa i rasada ddalanir,

- rnlontai p r ~ y r q l u be~l , ic~~ehs1wi l .

- przcpisy bcr~,icczci~stwa i Iligicny pr;tcy obowiqzuj;(cc pudcrds imlu~nil,.u kol l6w ~pilruwycl,

ninkiugo ciinicni;t.

I > z I , \ ~ . XIJ - ~ I O N T A ~ I I>I~MONI.A? I N W A I.,AC.II I ~ A I ~ O C V Y C : I I NISKIEGO C I S N I E N I A :

- rnontri i dcn>orjt;o. 11r~cwod6w i icll urbrojcnia.

- spadki prrcwodow,

- odwadf~iaczc i ich rodu j r ,

- odl iovic l rml ie i tvapowirum,ic rladu,

I. - tnantaz gr~cjnikow. '. .. - sprzet i nuzedria mosowmr Nczas mont& i demontaju zlrlrtlu.

- rbiornik k o a d r n ~ l u - crl i d u e s jcgo storowiuia,

- pri>l,a src~,clnoici instalacji ognewania parowcgo niskiego ciinicnia,

- rcgulacja innalacji ogncwania paroweyo. ! - <rclbiUr lecl~nicrrty czciciowy i ko t i coy l instalncji o g r ~ w a n i a parnwcgo.

- prrepiry lbczpicc~.cAslwa i higieny pracy nbnwiqrujqcc pndczas wykonywmia pr6b,

rc~:ulacji i orlbioru zladu innalacji.

- ~pn~vielrre alnlorrcrycznc i j cgo wl;lsciwo<ci,

- rodmjc wcntylacji.

- cletocr>ly wenlyhr j i grnvilncyjncj.

-- >.%sally monlai!l clerncnt6~v wcnlylacji grawilacyjnej.

- clerner>ly w c n y l x j i mccl1anic7.ncj - og6lncj i micjscowcj,

- lasa<ly ilzialania we~~ly lac j i nlecllaniczncj,

- I r m l l y rnonlnh1 elc~ncolhw wc!llylncji mccbnnicmcj,

- natl..ylr.ia i r p n . ~ ~ do montxnr clcn~enlb\v wcrllylacji,

- k I im~ t~~ .ac ja .

- cletncr~ly konlnry i s7dy klirnaly?.?cyjncj,

- ~'czcpisy bcrpiec;.cristwn i higicny pracy obowi.qrujqcc padczas monlntu clemcnlhw

~vcn1yl;lcji.

- ccl rlr,row;lfria in8lalacji g;v.ouycl~,

- rys ltirtorycmy instalncji gnznwych.

- r n d r ~ j e paliw garowych,

- ln~ jacc i wybuchowc wlaiciwoici gar6w,

- mngn~yno\vunic gilz~z.

- schematy inslalacji gaznwych.

DZlAL XLV- MA'I'ERIALY SI'OSOWANE DO MONTAZU INSTALACJI CAZOWYCII:

- wlaiciwoici i charakterystyka malerialow stosowanycl~ do montaiu instalacji ga;.owycl~,

- m y i Iqczniki,

- charakterystyka marerial6w uszczelniaj~cych stosowanych p r q montaiu inslalacji

gazowych.

a

DZlAL X L V l - PRZEWODY I UZDROJENIE INSTALACJI CAZOWYCII:

- rodzvje pmewodow,

- prowadzenie prrewodow,

- rodzaje i eadania urbrojct~ia instalacji gazowej,

- zasady m o n t h , demontaiu i eksploatacji instalacji gazowej,

- prace przygotowawcze, s p q t i nam~dzia,

- prrepisy bezpieczenstwa i higieny pracy obowiqzujace podczas montaio, demontaiu i

eksploatacji instalacji gazowej,

- yaficzne ornaczenia pmewodow i uzbrojenia instalacji gazowej na rysunku lechnicznym.

DZIAL XLVII - APARATY GAZOWE:

- zadania srawiane aparatom gazowym,

- rodzaje aparatow gazowych,

- gazomierre - budowa i zasada dzialania

- prqbory gazowe - budowa i zasada dzialania,

- prryrtosowanie odbiomikow gazu do spalania roinega rodzaju gazow,

- palniki gam - budowa i zasada dzialania, \

- odprowadmie spalin,

- wymagania d o t y q c e pomieszczeh, w krbrych montuje sic odbiomiki gazu, . + - uqdzen ia dornowe zasilane gazem &mym - budowa i zasada dzialania, I - zasady i w m n k i monlaiu, d e m o n t h i eksploatacji aparatbw gazowych,

- pnilepisy b e r p i d s t w a i higieny pracy obowiqzujtce podczas montaiu, demontaiu i

eksploatacji aparatbw gazowych.

- konlrola skulecznoici c i a " i odprowadania spalin,

- prhba srczclnoici inslalacji gaowcj,

- wamrlki odbiolu inslalacji gazowej, I - pnzcpisy bllp podczas kontroli skutccmoici c ia", pr6by szczclnobci i odbiom

inslalacji yazowcj.

D U A L XLlX - I'RZYtqCZE GAZOWE:

- cl~araktcrystyka prq1qci.a gazowcgo,

- rasady i walunki monl- pcrylqcza gazowego,

- roboty zie~nne,

- przcpisy bczpiccze~islwa i higieny pracy obowiwjjqce podc~as montatu, dcmontatu i

cksploatacji przyl;tcza gazowcgo.

3.3. UWAGI 0 IIEALI%AC.II I'roponuje sic, aby zajqcia w prrcdmioeie ,,technologic instalacyjne" prowadzonc

byly metodarni aktywizujqcymi proccs myilowy ucznia, m.in. metodq:

- samoksrlalccnia kicrowanego.

- rnelodq tckstu przewodniego.

f - metadq projektow, - pogadanki z clemcntami pokazu.

Dominuj;lcq Tormq organizacyjnq pracy ucmi6w nloie bye praca zbiorowa jcdnolila r albo praca w grupach zr6micowana lub jcdnolita.

Zaleca sic zorganizowanie odpowiednio pmygotowanych metadycznie wyciecrek

zawodoznawczycl~ np.

* na budowe bloku mieszkalnego, w k16rym monruje sie inslalacje wody

zimncj, cieplej wody uzylkowe, kanalizacyjne, gnewcze i gazowe,

na wystawq budownictwa, w kt6rej eksponowane sq clementy instalacji

sanitarnych itp.

Podczas lekcji z prrcdmiotu ,.tcchnolo~ic instalacyjne" nalety szczcgolowo

omawiac i r e t i ksztdcenia ob j~ te programem przy czym szczcg6lnq uwage zwracac na

pnepisy dotycz~ce bezpiecznego wykonywania, eksploatacji i uipkowania instalacji i

urzqdzeli wchodzqcych w sklad r6mych instalacji sanitamych.

Treici ksnalcenia objqte programern nalcty aktualiowac wprowadzajqc nowoici

materialowo-lechnologiczne ukazujqce sic na rynku instalacyjnym

Zaleca sic zatem aby treici ksrtalcenia w przedmiotach ,,lechnologic instalacyjne" i

,,dokumentacja techniczna" bykj 'LC sobq Sciile skorelowane oraz korespondowaly z

trekian" zadah wykonywanych podczas odbywania .zajeC praktycznych".

Nie przewiduje sic przeprowadzania pomim diagnostycznego badajqcego poziom

\\iadomoici i umiejetnoici uczni6w pmystepujqcych do udziah w zajeciach

,,technologii instalacyjnych".

I Proponuje siq prreprowadranie oimiu sumatywnych badG poziomu przyswojonych

j wiadomoici i ukutaltowanych umiejelno<ci po dzialach pmgramouych:.,

1. - Og6lne poj-ia o instalacjach sanitamych

- Materia& stosowane do monlaiu insldacji sanitamych

I ' - Przygolowanie material6w instalacyjnych - lnstalacje wody zimnej

2. - Przewody i uzbrojenie instalacji wody zimnej

- Uqdzenia instalacji wody zimnej

- Proba i odbior instdacji wody dmnej

- Pdqczenie w o d o c i ~ o w e

- Wodomierre

- lnstalacje prmiwpoiarowe

1. - Instalacje cicplej wody uq i kowe j

- Prrcwudy i uzbrojcnic instalacji cicplcj wody uzylkowej

- Lokalne orqdzenia przygotowjqcc cicpl4 w o d ~ uzyikorvq

- Cenrralnc urrqdzcnia przygotowuj~ce ciepla wode uty ikowq

- Pompy cyrkulacyjnc

- Pr6ba i odbi6r instalacji cicplej wody uzylkowej

- lzolacje cieplochranne

4. - Og6lnc pojqcia o icickach i inslalacjach kanalizacyjnych

- Malcrialy stosowane w inslalacjach kanalizacyjnych

- Pncwody i uzbrojenie inrtalucji kanalizacyjncj

- Pnybory sanitame

- Unqdzenia kanaliracyjne

- Pr6ba i odbi6r instalacji kanalizacyjncj

- Przykanalik

- Instalacje deszcrowe

5. - Og6lne pojqcia o ogrrewaniu

- Zlad centralnego ogrzcwania i jego clemcnry

- Zrhdla ciepla

- Prrcwody i uzbrojcnie

- Odbiomiki cicpla

- Ogrzewanie wodne grawitacyjne

- Ogrzcwanie m i ~ s ~ k a n i o w e

- Ogrzewanie pompowe

- Korlownic centralncgo ogrzewania

- Zabezpieczenic kol l6w wodnych

6. - Wq7ly cieplne

- I'rbha, rcyulucja i odbibr instalacji o$+rrewania wodnego

- Melody ognewania plaszczymo\vego

- Ognewanie parowe niskiego ciinicnia A.

- Kolty i kotlownic ogrzewah parowych niskiego ciinienia

- Mon la t i dcmontat instalacji parowych niskiego ciinienia

- Prbba, rcgulacja i odbi6r inaalacji ogrrewania parowcgo

7. - lnstalacjc wcnlylacji i klirnalyracji

8. - lnstalacje gazowe

- Matcriaty stosowane w inslalacjach gazowych

- Przewody i uzbrojenie instalacji gazowej

- Aparaty gazowe

- Prbba i odbi6r instalacji gazowej

- Przylqcze gazowc

I'onadko proponujc s i ~ przeprowadzanie syalcmrlycmycl~ purniarow brmdlywnycll - ksz~ultujqcych, polcgaja.cych na rozwia,zywaniu zadah problemnwych w obrebie danej

ins~nlacji.

Zadania problemowe powinny byt rozwiqqwmc samodzelnil: prrez ucznia lub grupy

ucmi6w podczas zaj& lekcyjnych i oceniane bczpoi'rednio po icll rozwia;,aniu. Uzyskana

prrez ucznia (ucmi6w) ocena powinna by6 jawna i uzaradniona. Uzasadnienie powinna

zawieraC wykw Wed6w i niedoci&ni(.C wraz ze wskarbwkan~i, jak ich u~liknG.

A. FOLIOGKAMY ILUSTRUJ4CE: - ruzwiqzania irlslalacji wody rimnej i cicplej wody uelkowej,

- m a d y prowadzcnia przcwod6w wodoci4gowych.

- budowp i rasadp dzialania bydrorom,

- profil polqczcnia wodociagowego,

- sposoby wykonywania izolacji cicplochronnych,

- profil instalacji kanali7dxyjncj,

- profil pnykanalika,

- rozwivanic inslalacji dcszczowq.

- scbcmaty ogrzcwari wodnycll grawitacyjnycll i pompowych:

z ro~.d.ddalern dolnym,

' r rozdzialem g6rnym,

- uzbrojenie naczynia wzbiorczcgo typu orwartego,

- schcmat ogrzewania micszkaniowego,

- kollawnic r6tnej wiclkoici wraz r. ich konlplctnynl wyposaLcnic~n,

-- zabczpiccxnie kotlhw wodnych:

* niskicgo ciinicnia,

wysokopr$inych.

- budowp roi.:ncgo rodraju w ~ z l 6 w cieplnych,

- rozwiwania ogrrcwania plaszczyznowcgo,

- schernaty ogn.ew;mia parowcgo niskicgo ciinicnia z rozdzialem dolnym i g6mym,

- uzbrojcnie i rabeapicczcnic kotl6w parowych niskicgo ciit~ieaia:

- elcrncnty instalacji wcntylacji grawilacyjncj i rncchanicmej,

- clerncnty komory klirnatyzacyjncj i sary klimatyucyjncj,

- rozwiqzania instalacji gazowej,

- profil prqjqcra gazowcgo,

- budowp i zasadp dzialania gazomicrrq

- budowp i ?asad$ dzialania pnybor6w gazbwych,

- i inne.

B. KATALOGI, PROSPEKTY, CENNIKI itp.: - PrrewodJw, ksztaltck, uzbrojenia z r6lnycl1 ntalerial6w (slal, m i d i , lworzywa sztucznc),

- uwdzch stosowanych w instalacjach wodoci?go y c l ~

- mnalury uerpalnej produkcji r6tnych R m , - m l u r y i urzqdzeri przcciwpofarowych,

- matcrial6w izolacyjnych,

- przybor6w sanilamyclt produkcji r6inych f i n . ,.>;,. ,,:. .

- oradzch specjalnych stosowanych w instalacjach kanalizacyjnych.

- odbiornikow cicpla (grzejnikaw),

- i r 6 d d ciepla (kutlow wodnych i parowych).

- urrqdzeh zabezpieczajqcych kotly,

- urzqdze" wentylacji grawitacyjnej i mcchanimnrj.

- kom6r klimafy7acyjnych.

- a m t u r y kontrolno-porniarowcj.

- przybor6w i aparatow gazowych,

- nan.edzi i s p r r ~ t u potrzebnych do ~noofazu i demonlaiu instalacji sanilarnych

C. I'IIOJEKTY TECIINICZNE:

- instalacji wodoci;\gowej,

- polqczcnia wodociwowego,

- inslalacji przeciwpoiarowej,

- inslalacji kanslizacyjnej.

- przylqcza kanalizacyjnego,

- ogrzewania wodnego yawitacyjnego,

- ogr~ewania wodnego pompowego,

- ogrzewania plaszczymowe~o np. podlogowego.

- wcntylacji grawitncyjncj,

- wentylacji mechanicznej.

- klimatyzacji,

- inrralacji gazowej,

- przylqcza gazowego.

'. A.

1. Wasilewski Z., i<v.vt,zek r ~ o d o w y : i,,.slaluqje sanilurne i nrruciqY pnrmyslowe -

palr~crrtik dlu ZSZ. WSiP, Warszawa 1991.

2. Karpihski M., Cieilowski S., Trzaskowski W., Tech,tolr,~ia itrrrolncji m,zilort~ch.

WSiP, Warszawa 1995

3. Hoffman Z., Lisiecki K., inr~alocje budowlmr. W S i , Waruawa 1995.

4. Katalogi wyrob6w tnetalowych i zlworryw sztucmych.

5. I'rospekty i i n s l ~ k c j e zawierajP,ce X o m c j e o spsobach obrabiania i lxczenia N r

i ksztaltek z tworryw sztuunych.

Wyrnienionq literalure MI* akrualiowat w miare ukazywania sic nowych pozycji.

W wyniku zorganizowanego proccsu nauczania ucze" (sbchacz) powinien urniel:

- poslugiwat sic; pmyrrqdarni porniarowymi,

- odn~ iena t rury,

- lrarowat ntry,

- cia6 r~czn ie i mechanicznic n j ry i inne v o b y melalowe,

- obrabiai k o k b w k i rur.

- gwinlowat rqczn~ie i mechanicznic,

- giq6 w r y slalowe na gielarce,

- poshlgiwai sic; pilnikicni,

- wicrci6 nlwory w wyrol,acb rnclalowych,

- !iilov,aC i hhnwat,

- ciqc w ry z twurryw srtuczr~ych i obrabiat ich kotic6wki.

- kalibrowat konc6wki nlr z t w o n y w srtucmych,

- spawat i rgr rcwat Morrywa szluczne,

- lokalizowat awarip w instalacji w o d o c i ~ o w e j i kanali~c+j.

- zorganizowat slanowisko robocze,

- posbgiwat sie narr~dziami instalatorskimi zgodnic z ich prrernaczenicrn,

- pnccryszcaC i wymienial uzbrojcnie,

- wymieniac prrybory sanilame, odcinek uszkodzoncj rury, armature, ~rrbrojenie itp.,

- naprawi6 i wyrcgulowat urzqdzenie splukujqce,

- otganirowat slanowisko pracy rnonlera iortalacji sanitarnych,

- crylat dokurncn[acje technicznq instalacji w o d a c i ~ o w e j i

- rono in ia t elcmcnty inslalacji wody drnncj i ciep\ej wody ui?.tkowcj. ,-

- dohicrat rnalcriaty, p m w o d y i uzbrojenie na podstawie rysunk6w ~echn i&~ch wody

zinutcj i eieplej w d y uzytkowej, !

- lrasawat przebieg pnewod6w inrtalacji wody zirnnej i cieplej wody utytkowej,

- pasbgiwal sip nanpddami przy m o n l a inslalacji.

- wykonywaC pdqcwnia rodqczne w insldacjach wodociqgowych,

- wykonywal p r 6 k szcrclnoici i ciinienia instalacji wody zimnej i cicplcj wody uiytkowcj,

- zmontowat u q d z e n i e hydroforowe.

- prrcprowaddt p r 6 h i ronuch hydroforni,

- przcstmgat przepisy bhp o b o w i p j q c e pod- rnonlaiu urqddzeh hydroforowych,

- crytat dokumenlacje tcchniczn~ pdqaenia wodoc i~owego, .-

- dobierac materialy potrzebne do wykonania pdqczenia wodoci.?&owego, - dobierad narzqdia i sprzet koniecmy do wykonania pdqczenia wodociqgowego i posbjwac

sip nitni zgodnie r przemaczenieq

- wykonywai: przytqne wodociqgowe,

' - wykonywai pro& szczelnoici,

- czyrac dokumentacje technicznq instalacji kanalizacyjnej, t

- dobierac material, przewody, kszthki, uzbrojenie, przybory sanitame,

- trasowac przebieg przewodbw innalacji kanalizacyjnej.

- posbyiwat sic narzedsiami patrzebnymi do montazu instalacji zgodnie z ich przemaczeniern, - wykonywat pdqczenia rozlqcme i nierorlqczne w instalacjach kanalizacyjnych - ronoiniat elernenty hstalacji kanalizacyjnej,

- wykonac probe uczelnoici,

- czyrac dokumentacje technicznq prrykanalikq - rorganizowai stanowirko pracy do montaiu przykanalikq

- wykonai wykop i jego zaberpieczenie, a po zakokeniu montMprzykanaliks zasypac wykop, - montowai prrykanalik,

- przeprowadw6 probe szczelnoici pizykanalika, - dobierac narzpdzia i sprzqt do rnontaiu przewodow z rur stalowych oraz z hvorryw ~ c m y c h - prrygotouywa6 mry i k w h k i do montaar,

- m w a i przebieg przewodow insrala j i grrewczych - montowak elementy instalaji pewczych z rbinych rnaterialbw,

- dokonywac proby uczelnoki wykonanej i n d a c j i grrewczej,

- monrowac kotly grzewcze, - monrowat uzbrojenie i o s p n g korlow,

- monrowac urzqdzenia zabezpi~zajqce i kontroln~omiarowe,

- kornpletowac i montowat pompy,

- montowai i demonlowaC elemen? wezlow cieplnych, - przenrzegae zasad m o n t h i demonraiu,

3 , , - dobier% elementy wenryiacji grawitacyjnej i rnechanicmej,

A . - montowai elementy wenlylacji i klimaryraji,

- dobiem6.i nosowae opowiednie do monlaiu namedzia i sprzqt,

1 ' - uymc dokumentacje t echn icq instalaji gazowej,

- dobiemi maten'&. prrewody i uzbrojenie zgodnie z dokumentaojq technicmg

- m w a C przebieg pnewod6w innalacji gazowej. - poshgiwai rip narz+ami przy mont- instalaji zgodnie z ich prrcmsczenian,

- wykorrywat pol&czcnia rozlqcme,

- roz'6ioiai elementy instalacji gazowej, - wykonywat pr6& szczclno*

- lokalizowai awarie w urqdzeniach gazowych

- a m c dokumentajp technicmg

- . .

- organizowac stanowisko pracy,

- poslugiwac si$ narz&ami idatorsk imi zgodnie z przemaczeniem

- przeczysrczac i wymienizi pabdri, dysze, kurki,

- wymieniac urqdzenie garout.

- crftac dokumentacjq technicaq pnylqua gazowego.

- dobrac materialy potrzebne do wykonania pnyllacza gazowego,

- dobrae narzedda i spm# k o n i m y do realizacji tego zadania i poslugiwaC sie nimi rgodnie z i przemaczenieq .. - wykonai prrytqcze gazowe.

- wykonai probe ~zwehohi, 3

- przestmgac przepis6w bezpimenstwa i higieny pracy obowiquj@cych podczas wykonywania

wszystkich czynnosci zawodowych.

- poslupiwanic sic prastyrni przyrladami pomiarowymi,

- odmicoanic odcinkow rur,

- ~rasowanic,

- prrcpisy bezpiccrchstwa i higicny pracy obowiwuj\ruj;lce podcras wykonywania

crynnoici wstcpnych.

- ciecie reczne i mcchaniczne wyrobow mclalowycl~

- pilowimie,

- wykonywanie polqcze" rozlqznych,

- rccmc i mcchaniczne gwintowanic rur stalowvych i v r a z obrabianiem koncbwck,

- giecie N r stalowych na gictarce.

- rviercenie otworow,

- wykonywanie pdqczch nierodqcmyeh: nitowarie, lutowanie,

- ejecie i kalibrowanie rur miedzianych.

- ciccie rur z 1worz)w smcznyclr.

- obrabianie kohcbwek rur,

- kalibrowanie kohcbwek mr z tworzyw srtucmych,

- spawanie, zgrrewanie i klejenie wyroMw z tworryw sztucznycl~~ --

- lokalizowanic micjsca awarii,

- czyszczenie i wymiana elernenl6w uzbrojenia,

- wymiana znisrcronych adcinkow wr i uszkodzonych ksr.tallek, 1 - wymiana przyborow sanilarnych.

- czyszcccnie prrcwod6w instalacji knnaliucyjnych,

- naprawa i rcyulacja u r q d w h sphkuj~cycych, ?

- przcpisy bczpicczcnslwa i higieny pracy obowiqrujqcc przy robolach rcrnonroiych.

DZIAf. V - hlONTA2 1NSTALAC.JI WODY ZIMNE.1 I C~EPLE.J WODY UZYTKOWE.J:

- cqranic dokurncntacji techniczncj,

- trasowanic micjsc uloienia przcwod6w poziomych i pionowych, podp6r pod pizewody

uzbrojcnia i innych clerncnl6w wcdhg dokurncntacji tcchnicmc,

- obradranie hnkow, uchwyt(rw, wspomik6w.

- nionlai przcwod6w pionawych, pariornych i podejiC czerpalnych.

- monrai uzbrojenia instalacji wodociqgowych,

- Inontai urzqdzch inslalacji cieplcj wody utyikowcj,

- monte unqdzeti inslalacji pncciwpoiarowcj,

- wykonanie pr6by szcrclnoici i ciinienia inslalacji wodociqgowej,

- przepisy bezpiec7.cnstwa i higieny pracy obowiilmj?cc podczas monlatu inslalacji

wodoci?goyclr.

DZIAL Vt - ~ 0 N T . 4 2 u ~ D z E ~ ( ( HYDROFORO\VYCII:

. . - czytanie dokurncntacji technicmcj unadzdreri hydroforowych,

- monlaz u o ~ d z e h hydroforowych z lokalnyrn uopatrzcnicrn w w o d ~ .

- montai hydrofonii strcfowych,

- rnontai uzbrojenia hydroforowego,

- proba i ronuch hydrofomi,

- prrepisy bezpiecwnslwa i higieny pracy obowiwjqcc padcras rnontatu oraz

wykonywania prob i ronuchu hydrofomi.

- czyrariic dokurncnracji tecbnic~ncj polqcrenia wodociagowcgo, 9 - roboty ziemne,

- monlai przewodbw wodociagowych na zcwngrz budynku.

- prrejicie NT przez iciany zewnetrzne budynku,

- wykonanie podejicia pod wodomierz,

- montak uzbrojenia,

- prbba szc~elnoici i ciinienia, C - roboty izolacyjne,

- przepisy bezpieczehs~wa i higieny pracy obowi;wujztce podczas inontaiu polqczenia

wodocizgowego i prowadzenia robot icrnnych,

- ukladanie !aim sy~alizacyjnych i omaczajqcycll przebicg trany i gl$bokoSC ukladania

przewodaw wodocigowycb.

DZIAt VIII - I\.ION?'AZ INSI'AI.ACJ1 I<ANALIZACYJNEJ:

- czytanie dokumenracji teclmicmej instalacji kanalizacyjnej,

- trasowanie rniejsc uloienia pmewodow, uzbrojeoia i przyborow sanitamych

wedlug dokumenracji technicznej,

- montai przewodbw poziomych z zachowaniem odpowiedniego spadku,

- monrat przewodbw pionowych,

- montat uzbrojenia instalacji kanaliracyjnej,

- osadmnie h&ow, wspomikaw, obej~n itp.,

- prbba srczelnoici instalacji kanalizacyjnej,

- pr~episy bezpicczenstwa i higieey pracy obowii\mj?,ce podczas montdiu

instalacji kanal i icy j~~ej .

, -. D Z l A t IX- iMON'l'A2 PRZYICANALIKA:

I

J - czytatde dokumentacji teclericznrj prqkanalika.

- v ~ ~ k o p i j q o zabezpieczmic,

- montat przewodbw kanaliza~~jnych na zewnelrz budynku,

- przcjicia przez iciany zewnelrzne budynku,

- prdba i odbi6r przykanalika,

- przepiry bezpieczehstwa i higicny pracy obowiqujqce podczas m o n t h

przykanalika.

- ciqcic i gwintowanic NT stalowych,

- komplctowanic clcmenlow instalacji grzcwczych,

- niontal: pionowych i poljamych pn.cwod0w instalacji grzcwczych, I - ko~nplctowanie gmjn ik6w r6inych typ6w wraz z odgalqricniami i urbrojcniem,

- I.lcrcnie rur 7. ratnych twamyw srlucznych, F - komplmowanie clcmenlbw inslalacji grzcwczcj z rbi l~ycl i tworzyw sztucmycb,

- montal: pn.cwod6w z ririnycli tworzyw szlucznych.

- lqczcnic gmcjnikbw z przewodami ' r6inych tworzyw srlucznych,

- przcprowadzanic prbby s7.czclnoici i ciinicnia instalacji na zimno i gorqco,

- rcgulacja syslcn16w grrewczych,

- przcpisy bezpiecrei~slwa i higicny pracy obowiwj;lce podcras montatu

inslalacji grrzwczych.

DZIAL XI- MONTAk I ItOZRUCII KOTtO\VNI:

- Inonla? koll6w grzewcirych r6inycl1 lyp6w i: uw7.glqdnicnicm koll6w na g u ,

ropp i innc maierialy cncrgooszczqdnc,

- montnt uzbrojcnia i osprzqtu koll6w wodnycl~,

- montai u q d z c n zabczpiccwjqcych kotly,

- montni u n ~ d r c l i kontralno-pomiarawych.

- komplctowanic i monrai pomp wspomagajqcych obicg czynnika grzejnego w ukladzie,

- dcrnontai ui.hrojenia i osprzqtu koll6w wndnycl~ oraz urrqdzcii rabczpin7ajqcych i

kontrolno-pomiarowych,

- przcpisy bcrpicczc!islwa i higieny pracy obowiwujqcc podczas montaju i demonlatu

korl6w grzcwczych. . i . *. 1

DZIAt X l l - MONTAA I IIOZRUCII WCZtA CIEPLNEGO:

- montat wq7Jbw cieplnych urqdzcd hydroelcwstora wraz z pdnym wyposa;.xniem,

- dcmontai uqd7r . i l~ydroclcwatora,

- ~nonr& wqd6w cieplnych wyrnicnnik6w cicpla wnr. z pdnym wyposaicnicm,

- dcmontai wymiennikirw ciepla,

- przcpisy berpinzciistwa i higicny pracy obowi.qmjqce podcus rnontatu i

dc~nontntu wqrlbw cicplnych.

- lokdizowanie rnicjsca awarii.

- clysrczenie i wyrniana clcmcnt6w urbrojenia,

- wyn~iana miszczonych odcinkbw rur i uszkodzonych ksztaltek.

- wymiana ~rzcjnikow,

- wynliana clcrnen16w kotl6w grzcjnycl~,

- naprawa i regulacja instalacji gnewczcj,

- pr6ba szcrelnoici i ciinienia,

- pnepisy bezpicczc"stwa i bigieny pracy obowiqzujqce p r y robotach remontowycti.

UZlr\L XIV - MONT,\Z ELEMISNTOW WENTYLACJI I KLlblATYZACJI:

- przygotawanie starmwirka pracy,

- ~nonta i elemcn16w wenlylacji grawitacyjnej,

- monlai elcment6w i urqdzeh wentylacji rncchaniczncj.

- nanedzia i s p q t do montaiu elernentow wcatylacji i klimalyzacji,

- przepiry bezpicczeOstwa i higieny praey obowiqzujilce podceas mon lzu

clement6w wentylacji i klirnatyzacji.

DZlAL XV - MON'TAZ INS'l'ALACJI GAZOWYCII:

- czytanie dokumentacji techniczncj instdacji gazo~vej.

- trasowanie miejsc uloienia pnewod6w, uzbrojenia, urrqdze6 wedhg dokurncnlacji.

- montai pnewod6w poziornych inslalacji gazowej.

- montai przewod6w pionowych innalacji gazowej.

- montai podej i i pod gazomierr i punkty czerpalne. '. .. - rnontai u q d z e i gazowych.

- prreprowadzenie prbby szczelnoici insldacji i umchornienie przyborow garowych.

- prrcpiry bezpieczc"slwa i higieny pracy obowivujqce podczas monlazu innalacji i

urqdzeh gazowych.

Jfi

V'ZlAt. XVI - KOUOTY REMONTOW&NAPRAWCLE TYPOWYCII U R ~ / \ D Z E N G A z o w u c r l :

,~ - czytanie dokumcntacji techniczncj,

- cryszcrenie i wymiana palnikbw, dysr, kurkbw,

- rcsulacja plomienia,

- rprawdwnie c i ~ w w przewodach spalinowych i wentylacyjnych, \

- wyrniana kuchwck gazowych, piecow kqpielowych wieloczerpalnych ilp.,

- przepisy bezpimzenstwa i higieny pracy obowiqnjqce podczas wykonywania prac

rernontow~naprawczych urqdrcn gazowych. t

DZlAt, XVIl - M O N T A ~ PRZYt/\CZA GAZOWEGO:

- czytanie dokumcntacji techniczncj przylqcza gazowego. . - wykopy i ich rabezpieczenic.

- rnontai prrewodu gazowego na rewnqtrz budynku.

- przcjicie przewodu pncz icianp zewnptnnq budynh.

- wykonatrie podcjicia pod gl6wny Licznik gazowy.

- rnonlai uzbrojcnia.

- prbba srcrelnoici.

- roboty izolacyjne.

- przepisy berp inze~s lwa i higicny pracy obowip jace podczas montatu przylacza

gazowego i wykonywania robirl ziemnych.

Zajecia w przedmiocie ,pjpcia praktymc" powinny by6 realirowrnc na r~eczywistych 3

slanowiskacb roboczych, na budowach prowadzonych przez pmdsi&iorstwa panstwowe, f i rn~y

prywauie, rrcmicilnikow itp. wykonawcow instalacji ranitamych.

Kaidy uczeh powinirn pracowac pod opiekq wykwalifikowancgo montera inslalacji i ' urrqdzeh sanitamych na wydzielonym slanowisku roboczym i powinien b y i wyporaiony w

odpowiednie do wykonywania zadah - Cwiczeh narzedzia i sprzr;l.

Zajecia praktyczne powinny byc prowadzone przede wszysrkim melodq .,Cwiczeh". W

przypadku braku rnozliwoici realmcji jakiegoi fragmentu prac monlazowych i demoofaiowych

nalery zor~anizowaC odpowiednio prrygolowanq wycieczk~ zawodoznawezg umozliwiajqcq

ucznioni poznvnic zagadnienia.

Najbardricj stosownil formq organ'hcyjnq pracy ucmiow jesl praca indywidualna

zr6znicowana.

Przed rozpoczeciem ksztalcenia w prredmiocie ,,prakt*a zawodowa" uueh musi

wykazywat sprawnoiC manualnq oraz predyspozycje do wykonywania zadah praktycznych

rwiqzanycl~ z montaiem i demontaiem roinego rodzaju inslalacji i urq&ren sanilnmych.

I'roponuje sit prreprowadzanie szeiciu sumatywnycli badah sprawdzajqcycli poriom

~uksztaltowanycb umiej~tnoiei po dzialach programowych:

1. - Czynnoici wnlepne

- Obr6bka wyrobow meralowych

- Obrbbka wyrob6w z rworryw szlucznych

2. - Roboty remonlowe instalacji wodoc i~owych i kandimcyjnych

- Montaz instalacji wody zimnej i cieplej wody uiytkowej

3. - Morrtai unqdzeh liydroforowych

- Montai pdquenia wodoc i~owego

- Monla i insfalacji kanalizacyjnych

- Monta2 prrykanalika

4. - Prrygotowanie i montai inslalacji grrewczych

- M o n ~ a i i rozrucli kotlowni .. 5 . - Monla i i rozruch weda eieplnego

- Roboty remonlowe inslalacji grrewczych

- Monta2 elementow wenlylacji i klimatyzacji

6. - Montai instalacji gazowych

- Roboty remontowo-naprawue typowych uzqdzei gazowych

- Montai prrylqcza gazowego

I'mcwidujc siq przcprowadrcnic cgzaminu z nauki zawadu na podstawic zestawbw mdah

- Iwicze" typu ,,prbba pracy", opracowanych w celu przeprowadzcnia bndah podomu

umic jpso t i ~~kszlallowanych w loku ksztalccnia w prrcdmiocic ,,zajzajecia praktycmc".

Ponadto proponuje sip przcprowadzanic systematycmych porniarbw f o r m a l y ~ y c h - ksztallujqcych, polcgajqcych p m d e wszystkim na obscrwacji zachowah zawodowych ucznia

na konkrctnym stanowisku robnczym.

Zadsnia ..pr6b~ pracy" rcalizowane ramodziclnic prrcz ucznia podczas zajc6 praktycznych 1 powirlrly by6 occnianc bezpoSrcdnio po wykonaniu ewiczcnia, a ihformacja o uzyskancj przcz

ucznia occnic powinna rawierai wyka7, b l ~ d b w i niedaciqgnict wraz zc wskazbwkami, jak

nalciy ich uniknd. i

4.4. 1~OI)STAWOWE SRODKI DYDATYCZNNE

- nanpdzia pomiarowc i kontrolno-porniarowc,

- narzqdzia trascrskic,

- narzqdzia i sprzqt do obrbbki rqcznej wyrobow metalowych: giqcia na zimno i na gor*co,

ciqcia, pilowaniq wiercenia i romicrcania, gwintowania ora7, lqczenia nlr i kszlahek

w gotowe clcmcnly,

- narzqdzin i urr.*dr.enia do obrahiania oraz lqczcnia rur i ksztaltck 7. mtnych l w o r w

sztuczoych w gotowe clemcnly.

I. Kalalogi wyrobbw metalowych i z twoizyw sztuc7nycI1.

2 . Prorpckly i inslnlkcje rawierajqce iniormacje o sposol,ach obrabiania

i lqcrenia rur i ksztaltck z tworzyw sztucznych.

Wymienionq literalurp nalezy ak~a l i zowa t w miarp u k x p a n i a sic r l o h c h pozycji. . I

5. ZARYS WIEDZY O GOSPODAIICE

5.1. SZCZEGOLOWE CELE ICSZTALCENIA

W svyaiku zorgatlizowanego proccsu sauczasia uc7.cli (slucl~acz) 1 ) 0 \ i t l i ~ 1 1 1 ~!n~icC:

- okreilii: pojpcia: potrzeby, dobra, uslugi, prodekcja, obr6t lowarowy, ko~~surnpcja, irodki

pracy, przcdxnioly pracy, sila robocza,

- schnrakte~yzowaC powiyzar~ia rniedzy ogniwanli cyklu gospodarczego,

- wvskami: \y>lyw odpowied~~iej orgat~izacji pracy sa erekt drinlat~is.

- ukreiliC istolq 111echal1inn11 ~ y ~ ~ k o w e g o ,

- okreiliC poj$cia: towar, ~rapyl, potla2, cen.a,

- wskamt relacje n~iqdzy popytern, pods% n ceng

- wvskuai przyci.ysy oraz ntetody walki z inllacjg

- okreilii poj$cia: podrniot gospodarczy, ddalalnoSC gospodarcza.

- sklasylikowai: podnlioty gospodarcze wedlug formy prawm~cj.

- okl-eilii: r62nice mi$dzy przedsiqbiorstwm~ paristwawym, kon~osalnyrn, s1,6lddelniq 8

spblkanti prawa hasdlowega: jawvlla, akcyjss, z ogra~~iczouq odpowirdri~lnoici;tvidloiciq uraz prawn

cywill,cgo awz~l$dsiajqc tworzenie, osobowo6C pmwltq i usady dziala~tia,

- rozr6iniC odpowiedzialooii: majqtkowq spblddehi i slxilck oraz ic l~ wspolwlaicicieli,

- rozrirtnia6 ten? akcji i obligacji: nominalna, ernisyjaq i r y ~ ~ k o w g

- wyjahlit sl~osoby p~y)vaIyz.?cji przedsiqbiorst\v pa l i~ two\ycI~ ,

- wyjahiC zasady powszech~lej prywatyzacji,

- okreiliC podslawowe zadauia organow rohlycl! podmiotow gosl~odarczycl!.

- scltaraktelyzowai: scllemat strukmry orgasi;.acyjnej prredsi$biorstwa: kon~btki 7rlr14du.

kotn6rki pl-odukcyjne i pornocsicze,

- wskawC kon16rki organizacyjne zajnntjqce sic sprawami praco\m>iczymi,

- zlozyt ofell$ pl-acy i odpowieddeC aa ofe~iq p o d a ~ ~ q w prasie,

- spo r~dz iC l i t itltencyjny (podanie) i iyciotys (Cumculu~n Vitae - C.V.),

- ~wzcpro\vadziC rovnowe z potencjalnym pracodawcg

- okrcilie prawa i obowiqzki pracow~ika przy za~vieranis a m o \ y o pracc i o~nowy-~Jece~~ ia ,

- skorzystai: z kodeksu pracy i przykladowych rcgulamin6w wc\vn$trznycl~,

- obliczyi: wydajnaBC pracy,

- objallif. \q>lyw wydajnoici pracy s a wyr~ngrodzenie pracowlika.

- obliczyi: wysokoii: wyaagrodzenia.

- skorzystrC z ttstarvy o podatku dacltotlowyn> od osob f i~ycmyc l~ , - obliczyi podatck dacltodawy od os6b fizyczl~ycl~ ~ ~ t r u d u i ~ r l y c l ~ \vg LIIIW\YY o IIIIICF, IIII~O\YY-

zleceuia oraz wyl~eluiC deklaracjc podatkowg

- ruzl>on~awaC lokalny rynek w celu prowadzcaia dzialaluoici gaspodarcxj.

62

- rmlatwil f a r ~ ~ ~ a l t ~ o i c i z w i a ~ ~ o o z potljpcient dzialalt~oici gosgodilrczcj: \ypc ln i t zglaszcnic w

urrpdzie grnitly, knzyskat konccsjp, u lo j .6 rachonek brnkowy, uzyskat II~ REGON, zglosit

obowiqzck podalkouy w urydr ic skarbowyrn, i - wypelni.5 deklaracjq obczpieczesiowq do ZUS,

- sklasylikowat obczl~ieczcnia (spolecme i gaspodarcze),

- rozr6f~l i t Srodki tnvale i obrotowe.

- wyjaini.5 r6jl1ice miqdzy lcasiltgienl a krcdylern, \ - sklasyfikowr.5 kredyty.

- wylrclnit iprosty wliosck krcdylouy,

- obliczyt odsctki ad kredytu, I

- sklasyfikowat kosny w ukladzie rodzajawym i kalkulacyjnym,

- scltarrk1cryrowal koszty rrnicnnc i stalc,

- lprzc~>ro\vadriC prostq kalkulacje koszt6w.

- obliczyt ceuq sprzctlriy,

- obliczy6 wysokoit podatku akcyzowego,

- ol , l ic~yt wysokoit potlatkt~ VAT naliczoscgo i nalcinego,

- spor~.ldziC fakturp i racliunek,

- podnt r6zllice t~~ iqdzy platsoSchai 7.1 polnocqcwkll, wcksln i polcceoia przclewu, - rvystawit weksel, crck i polecesie przelew,

- obliczyt wytlik fi~lassowy,

- obliczyt i zi~~leq?retowat podstawo$vy wskainik renlow~oici,

- svybra.5 slrns6b rorlicz.auia sip z urzqden~ sknrbowyn~,

- mrcjestrawnt lyllowe ularzenia goq,odarczc w podalkorvej ksipdzc przychorl6w i rorcl1od6,\,,

- prowadzit cwidencjp przycltod6w i ~~k~kup(lw,

- radiciryt sip z u r z p d c ~ ~ ~ skarbowyx~l z tytolu r6n1ega rodzaju podatk6w.

5.2. MATERIAL NAUCZANIA

- ~potrrcby hldrkic i irodki icll 7mq,okajatlia,

- rola lprzedsiqbiorstwa w zasl,okajasio polrzeb ludzkich,

- og~tiwa cykht gospodarc7,cgo: prodokcja, ihandcl, kousu~~~pcja,

- pradukcja i jej czy.yluliki,

- istola i ~.naczc~tie orgatlimcji pracy,

- istoo gospadarki ryskowej,

- iiflacjn.

1)ZIAL 11 - I'ODMIOT COSPODARCZY I JECO I I'IUCOWNICY:

- podrniot gaspodarczy, dzialahioPC gaspodarcza.

- klasyfikacja podmiotbw gospodarczycl~,

- islola usady dzialania, tworzenie pad~niatbw gospodarc~ycl~,

- p~ywntyucja przetldgbionlw pailstwowych,

- powszccllaa ptywalyzacja,

- akcje, obligacje jako papiety watioiciowe; gielrla papierow watiobciowyclt,

- organy p o d ~ ~ ~ i o t ~ ~ gosl)odarc~ego; struktt~ra orgalliucyjt~a; ulrzld i koinhki

produkcyjt~e,

- wydsal produkcyjliy jako priryszle stanowisko [,racy absolwesla; kombrki zaju~uj;pc

sic slxa,uafni p racow~ic~y~n i .

- lynek pracy, popyt i podai; bezrobocie: l~lzyczytty i skutki,

- ~~orzukiwat~ie prrcy, agcltcje pracy; rozxnowa kwclilikacyjoa; odl,owicdnic

zapreze~~towa~~ie sic (ubibr, ucbowanie),

- itnlowa o place i u~~~owr-zlecenie; obowiqzki i prawa pracowj~ika (obczl>ieczenie, ci;js

pracy, ilrlopy, wy~~agrodzesie); zwal~lia~~ie pracownika,

- \vydajuoiC pracy; wynagrotlzenie; placa realna a nornit>ul~>r,

- ~podatek dochodowy od osbb fizycn~ycll.

- wybbr rod7sjs i sniejsca dzialalno4ci gospodnrczcj; badatlie tyuku,

- Cor~~,nlzlobci zwii~zaxle z podejl~~owu~~ieoi dzialal~loici gospodarczcj,

- obowi~zek ubczpiecze~~ia Slloleczll~g0 wlaBciciela i jcgo pracowrvllikbw; ubczl,icc,.cr>i;~

gospod;trcze,

- pozyskasie majqtku twalego i obrotowego: leasitlg i kredyt,

- kosuy (Idalaliloici; ceua sl)rzeilazy i jej elco~e!~ty,

- potlnlek akcyzowy, podatek od towarow i usltsg(VAT),

- fur111y glatnobciza dostawy: obrbt gotbwkowy i bczgotbwkowy,

- wynik finansowy: pr~ycl~ody i koszty; ret~tawnob0,

- rozliczailltie sig z or'cdeln skarbowyrrl z tyllllu 16hiycI1 podatkbw; aplitly i lrod;$lki

rzecz gmil~y; podatkijako podstawowe hbdla docl~odbw budietu paistws i grniny,

64

- prowndzcaio l~odalkowcj ksipgi przycltotl6w i rozcltod6w oraz prowadzetiie ewidci~cji

~~r,,yd~orlbw i 7nkop6w w przypadku opodalkowania zrycwltowany~n lrotlstkicni

~ l " ~ l l " < l " ~ ~ n l ,

- tn,arketing jnka z.csi~61 rlzialail i i t~slr~l~l tcntbw i.~nicrmjqcycI~ do ~najI~i~s~.cgo t

zaspokojenia l~olrzcb ludzkicl~,

- i~ro,lukt, dystrybucja, cenn; kotnut~ikownnic sip z srbywy. 3

5.3. UWAGI 0 REALIZACJI 1

Absolwcnt bpdzic w przyszloici 1,racowtikian finny (przcdsiqbiorstwa) albo nroic

lprowadzi6 srrnorlzielnie dzialal1loS6 gospodarcq. Zakrcs trcici llrogralnu oaac7n11in .;~.irys

,vierlzy 0 ggoslradarcc" !?la na cclu ~ t w o r ~ e ~ ~ i c podslaw do ~~clsicsia jcdscj z lycll r61.

Wysikajqcn z irlalllr llatlczallia liczba godzill ~)~.~,C~J~RCZOIIYCII llil rerli72cjq tcgo

~ptxrltnintt~, ~mwintan by6 wykorzyslana ,la ukszlaltowa~lic umicjplnoici przewiddasycl~ ,v

podstawie l~rograrnowej dla ;rilwodo, jak r6wniei Ila aktualir~cjq oraz na roi.szcrl.enic t ~ c i c i

progrn~nowyd~ wcdlug impotrzebowaaia ucn~ ibw i unlal~ia itauczycicla.

Realizujqc treici ksz~alccnia, t~auczyciel powi~tieli przcdstarvia6 jc w spos6b p~.aktyca~y,

stos~~jqc pmrdc wsrystkitt~ 6wiczcain i sccllki sytoacyjtlc. Pawisicn t c t ilwzglpdniat akt,laltw

7.lniany w pnzepisrcll oraz r6hnego rodi.,lje da~ticsie~~ia pmsowe.

W dziale I t,nlo%y poslugiwac sip slow~ikatni i c~tcyklollcdian>i; l>ozwoli lo ins

ks~lallowanic tuawyku kolmystrnis z liternlu~y.

W rlrinlc I1 - t>auczyciel powinicn skoncc1~tro,va6 sic ina 01,jainienia rirhlic patnipdzy

po~lo~ iocrn~ i gospodzrczy~~ti z punkla widzcnia wlas~aici. Przcdslawiajqc lyllowc scl~cn~aty

urganiiilcyjne sauczyciel powinien wskam6 ucuaiorn ich ~ I .~~sLIc slanowiska pracy.

Trcici ksdalcc~~ia powisny by6 rcalizowanc w spos6b praktycn~y, lloprzcz 6wic7.cnia

ks~.tslt~~jqce utnicjpblohi l~osztrkiwania pracy (przykladowe ofctly z prasy codziennej) oraz

korzystn~lia zc swoicll praw i spehliania obowiqzkbw w pracy. W lym przypndku anoczyciel

~ o w i u i a ~ zrlpoa~a6 i l cn~ ibw z p o d s L a w o ~ ~ n i przepisilrni lrrawa lrracy i ewentualt~ic z <,

~rrzyklnrlowymi rcgulan~i~~atei wcwlptrn~ynt i przedsiqbiorstwa. 1

W dziale 111 ucwi l lrowinien ;ml,ozanC sip z formalnohian~i przy podejlnowani,~

,lzialnl~toSci gosl~otlarczcj oraz prowadzcltio lcj dda la l~~a ic i od slrony ckono~lticn~ej. Zadnuicro , snt~czyciela jest tnktc wskamnic scnliorn, gdzie mogq sntka6 cwentu~lnych ztnist~ w przcpissclt, I

nby drinla6 zgotlnic prawcln.

1'1ol1011ujc sip, aby osiqgnipcia ocn1i6w byly ilada~lc za 1101nocq testbw osiqg~lip6

r~ .ko l~~ycb i Cwiczch oraz obscnvacji 11cn1i6w podcms wykanywal~ia udah i przygotowatlia rlo

njpC lekcyjnycl,.

I'orlslawq i~zyyskania p r w z ucati6w pozy tyw t~ j occny j c ~ l ol~anowanic \~szyslkicIt

~u~~ic jp lno ic i . Znkladr sip, ic slopicb opanowa~~ia l y c l ~ atniejptnobi bpclzie 16aty; 1nickt6re z sic11

65

n u s y by6 opanowane tak, aby u c z d biegle ronviqzywal okreilone zadania, i ~ ~ s c zaC mogq by6

opanowalte jcdysie w stopniu zapew~iajqcym ronuiazanie w sytuacji typowej.

Przy ocenianiu ucn~ ibw nalcty u w z g l ~ d ~ ~ i 6 nast$pujqce zasndy:

11 uczeii musi opanowa6 wszystkie umiejqLl~oPci

21 ivynik q)rawdzenia opanowania poszczegblnych uniiejeli108ci ma cl~arakter al lclr l~ly\n~y, co

ontacza: uczeii utnie bad2 nie umie wykona6 zadania,

31 opanowasie umiejclnoici moze mieC rbinq biegloM, sp , zadanie moie by6 wykor~asr srybcicj * lub wolsicj, przy pie-zej lub kolejnej prbbie, bezwzglednie 11th z hledrln uuwaiosyrn i

l~oprawiot,ym p m z ucznia.

.- . k - p l a n s ~ (foliogramy) np.:

klasylikacja potrzeb,

klasylikacja dbbr i uslug,

r wykres krzywej popytu i podaiy,

* przykladowe schematy slmktur organizacyjnycli podmiot6w gospodarc~ycl!,

przykladowy schemat nmktury organizacyjnej wydnalu produkcyj~~ego;

- przykladowe umowy i aatuty sp6lek prawa handlowego; - 16bie rodzaje druk6w wynikaj&cych z wykazu unliejeuloici i Cwiczeti;

- przykladowe regulaminy wervnelrme przedsiebiornw;

- ~pudatkowa ksiega przycllod6wi rozcltod6w; - wz6r ewidencji przychod6w i zakup6w.

5.5. LITERATURA

I. Uieh W.: Ry,8ekpapier&v warIoicimvych. Slowarzyszet~ie ~ s i ~ ~ o w y c l ~ w Polscc, 1992

2. Dqbski St.: Eko,tomika i orgatt;zacjapnedsi~biorshu. Cz. I i 11, WSiP 1994.

3. Domahski T.: Tbvorze~rie i ronvdj malegopzeaki~biorsrwo. PWE 1993.

4. Pelden I., Gburek R, R6tycki M.: Dam prace. Prakfycz,~y przovodnik dl" s:~,knjqcyck

pracy. Wydaw~ichvo Bibliolek~ Pracownicza.

5. Kodeks pracy.

6. Koniosa A,: Szkobly slow~ik ekonomicz~~y. Ekonomik 1992.

7. SopoCko A,: G;eldapapierdw warloicimych. PWE 1992.

8. Pcygolm~miie do ~vejicia !la ryfrek pracy. Polska Fuodacja OSrodk6w Wspomagania

Rozwoju Gospodarczego, ,,OIC" Poland, Lublin 1994.

9. Wiinicwski A.W.: Prmvo o spdlkach, Twiger S.A. 1992.

10. Przepisy reguluja.ce funkcjonowanie podmiot6w gospodarczych.

I I. Czasopisma ekonomicn~o-prawne.

Lileralura powi~>oa by& aktualizowana.