Nr indeksu: 375500Nak!ad 2800 egz.

nr 19/2012, jesie! 2012 209/ rok XXV, ISSN: 1230-2155

Cena 20 z! (VAT 5%)

jesie! 2012

ARTUR CELI!SKI / MIKE DAVIS / TADEUSZ FERENCDAVID HARVEY / ROGER KEIL / TADEUSZ MARKOWSKIKACPER POB"OCKI / SASKIA SASSEN / DOUGLAS YOUNG

JESIE! DEMOKRACJI: CARL GERSHMAN / EL#BIETA MATYNIA / GUY SORMAN

F OTO ES E JM I C H A " " U C Z A K

C N O T A T O W O L N O $ % » E S E J O T O C Q U E V I L L E ’ U

D O M I N I K A N T O N I K / A N D R Z E J M . K A N I O W S K I / T O M A S Z K A S P R O W I C Z / J O A N N A K & D Z I E R S K AM A G D A L E N A K U B E C K A / A N D R Z E J L E D E R / T A D E U S Z L U B E L S K I / M A C I E J M A L I C K IM I C H A " P U D " O / D I A N A S A N I E W S K A / M E L V I N S C H U T / J & D R Z E J S O K O " O W S K I / C Y R I L S V O B O D A

T E M AT N U M E R U

4! Prawo do miasta, prawo do polityki ARTUR CELI!SKI

Kto jest odpowiedzialny za miasto? ROZMOWA Z TADEUSZEM MARKOWSKIM

16

11

48

27

Jeste!my w stanie przej!ciowym – mi"dzymie!ciu. Poj"cie to odnosi si" dzisiaj przede wszystkim do przestrzeni miejskiej i opisuje now# struktur" miejsk#, nieb"d#c# ani miastem, ani wsi#. To przestrze$ zlokalizowana mi"dzy tradycyjnym !ródmie!ciem a przedmie!ciami – rozproszona, nieuporz#dkowana, przedstawiaj#ca obraz przestrzennej i spo%ecznej segregacji. Jako okre!lenie naszego stanu zawieszenia pomi"dzy tym, co by%o, a tym, co przed nami, mo&e równie& s%u&y' do opisania kwestii spo%ecznych i politycznych, które dotycz# miast.

F O T O E S E J

20! Ani miasto, ani wie" ROGER KEIL, DOUGLAS YOUNG

Prawo do wyobra!niDAVID HARVEY, KACPER POB!OCKI

Rozmawiamy z jednym z dziesi!ciu najcz!"ciej cytowanych humanistów na "wiecie o tym, czy jeste"my "wiadkami ko#ca kapitalizmu, czy idea prawa do miasta jest wci$% przydatna i jakie zadania stoj$ przed ruchami miejskimi.

32! Kto zbuduje ark#? MIKE DAVIS

36! Urbanizacja przemocy SASKIA SASSEN

41! Nasza wspólna nieprzysiadalno"$ KACPER POB"OCKI

Kto ponosi odpowiedzialno"& za miasto? Czy w'adza ma kon-trol! nad jego rozwojem? Gdzie jest miejsce dla mieszka#ców i u%ytkowników miast? Czym jest polityka miejska? Odpowiedzi na te kluczowe pytania udzielaj$: ekspert – prezes Towarzystwa Urbanistów Polskich i czynny polityk – prezydent Rzeszowa. Pyta Artur Celi#ski.

Ja jestem odpowiedzialny za miasto ROZMOWA Z TADEUSZEM FERENCEM

BRUTALFOTOGRAFIE: MICHA! !UCZAK TEKST: MACIEJ MALICKI KOMENTARZ: J"DRZEJ SOKO!OWSKI

K U LT U R A

54  Takie sobie miasta MAGDALENA KUBECKA

PRL: Przestrzenieniespe!nionych mo"liwo#ciTADEUSZ LUBELSKI

Alexander Demandt w pierwszej po!owie lat 80. zaproponowa! kontrowersyjny sposób uprawiania nauk historycznych poprzez okre"lanie miejsc pustych, opis tych zdarze#, do których z ró$nych przyczyn nie dosz!o, zjawisk, które nie zaistnia!y. Czego mo$emy si% dowiedzie& o polskim kinie, gdy zapytamy o alternatywny bieg jego historii, taki, który by!by pozbawiony ingerencji instytucji realnego socjalizmu?

62  Pisarz, to znaczy mężczyzna. Philipa Rotha katalog rozkoszy DIANA SANIEWSKA

S P O$E C Z E%S T W O / R E P O R TA &

66  Meksyk trikolor JOANNA K!DZIERSKA

E U R O P A D Y S K U S J E

74  Konserwatysta w niepewnym świecie CYRIL SVOBODA, DARIUSZ KA"AN

P O L I T Y K A I D E E

Problem Tocqueville’a: prawdziwa wolno#' jako godno#' MELVIN SCHUT

Koncepcja wolno"ci ograniczonej wolno"ci' innych pomija rol% powinno"ci. Konieczna jest refleksja nad wolno"ci' jako cnot', a wi%c panowaniem nad sob'. Zajmuj'ca analiza relacji wolno"ci i cnoty u Alexisa de Tocqueville’a kwestionuje klasyczny republi-ka#ski podzia! na cnoty prywatne i publicz-ne. Stawia tak$e frapuj'ce pytanie o zwi'zek mi%dzy boskim planem Opatrzno"ci a pe!n' realizacj' wolno"ci cz!owieka.

93  W obronie amerykańskiego marzenia EL#BIETA MATYNIA

98  Wiosna w Chinach CARL GERSHMAN, WOJCIECH PRZYBYLSKI

R E S M U S I C A

102  Polityka pieśni i dźwięku. O Corneliusie Cardew MICHA" PUD"O

K S I( &K I

106  Wykłady o filozofii politycznej Kanta ANDRZEJ M. KANIOWSKI

108  Polityczny sceptycyzm i polityczna utopia Brunona Schulza DOMINIK ANTONIK

P O E Z J A

114  Jaką masz historię? Sandra Cisneros i aktywne poszukiwanie języka opowieści NATALIA MALEK

116  Wiersze Sandry Cisneros w przekładzie Natalii Malek

E K O N O M I A

118  Linie uskoku TOMASZ KASPROWICZ

Kocham kryzys! GUY SORMAN, WOJCIECH PRZYBYLSKI

78 W duchu my"li Schumpetera francuski filozof i publicysta wyznaje: kocham kryzys i poddaje krytyce instytucje oraz procesy, które oligarchizuj' "wiatow' przestrze# wolnego rynku. Pokazuje równie$ historyczne przes!anki warunkuj'ce polityk% gospodarcz' prowadz'c' do wzrostu i broni zwi'zków nauki z biznesem jako najlepszego modelu pracy akademickiej.

M I A S T O M Ó W I M U R A M I

126  Niebieskim sprayem… ANDRZEJ LEDER

120

58

Zespó! redakcyjny:Kuba Ambro!ewski, Ireneusz Bia"ecki, Aleksandra Bilewicz, #ukasz Bluszcz, Gra!yna Borkowska, Przemys"aw Czapli$ski, Ma"gorzata Dziewulska, Wojciech Górecki, Piotr Gruszczy$ski, #ukasz Jasina, Robert Jurszo, Damian Kalbarczyk, Katarzyna Kazimierowska, Marcin Kilanowski, Piotr K"oczowski, Jacek Kochanowicz, Andrzej St. Kowalczyk, Sergiusz Kowalski, Marcin Król, Joanna Kurczewska, Jacek Kurczewski, Andrzej Leder, Tomasz #ubie$ski, Maciej Melon, Krzysztof Michalski, #ukasz Miko"ajewski, Jan St. Mi%, Ma"gorzata Mostek, Aleksandra Ni!y$ska, Teresa Oleszczuk, Szymon Ozimek, Arkadiusz Peisert, Jeremi Sadowski, Gabriela Sitek, Bohdan S"awi$ski, Marta S"omka, Aleksander Smolar, Micha" So"tysiak, Piotr Sommer, Aleksandra Sta$czuk, Xawery Sta$czyk, Jerzy Szacki, Weronika Szczawi$ska, Karolina Szymaniak, Gniewomir &wiechowski, Anna Wylega"a, Micha" Wysocki, Wojciech Zaj'czkowski

Redakcja:#ukasz Bukowiecki (sekretarz redakcji), Artur Celi$ski (zast(pca redaktora naczelnego, redaktor prowadz'cy temat numeru), Justyna Czechowska (redaktorka dzia"u Poezja), Maria D(bi$ska (redaktorka dzia"u Miasto online), C. Cain Elliott, Tomasz Kasprowicz (redaktor dzia"u Ekonomia), Katarzyna Kwiatkowska (redaktorka dzia"u Spo"ecze$stwo/Reporta!), Magdalena Mali$ska (zast(pca redaktora naczelnego), Marcin Moskalewicz (redaktor dzia"u Polityka online), Martyna Obarska (redaktorka dzia"u Kultura online), Kacper Pob"ocki (redaktor prowadz'cy temat numeru), Wojciech Przybylski (redaktor naczelny), J(drzej Soko"owski (redaktor dzia"u Fotoesej)

Dzi"kujemy przyjacio!om, dobroczy#com i praktykantom: Agata Brzozowska, J(drzej Burszta, Ewa Jarosz, Adam Kadenaci, Joanna Kry$ska, Anna Migda", Ewa Pietraszek, Marta Sienkiewicz, Micha" Wenzel

Redakcja j"zykowa: Magdalena Jackowska i Ewelina Sobol. Korekta: Ma"gorzata Olszewska

Opracowanie grafi czne, projekt ok!adki i sk!ad:

Adres redakcji: Res Publica Nowa, ul. Ga"czy$skiego 5, 00-362 WarszawaTelefon: +48 22 826 05 66, faks: +48 22 343 08 33; redakcja@res.publica.pl, www.res.publica.pl

Wydawca: Fundacja Res Publica im. H. Krzeczkowskiego, ul. Ga"czy$skiego 5, 00-362 Warszawa

Prenumerata: Cena prenumeraty rocznej (4 numery) wynosi 60 z"otych dla osób indywidualnych, dla instytucji – 80 z". Prenumerata zagraniczna – Europa: 108 z", USA: 120 z", reszta %wiata: 150 z". Zamówienia: fundacja@res.publica.pl

Darowizny i 1% podatku OPP:Od 2011 roku Fundacja jest Organizacj' Po!ytku Publicznego. Wp"aty 1% podatku prosimy przekaza) na nasz numer KRS: 0000218432. Darowizny wspieraj'ce nasz' dzia"alno%) prosimy wp"aca) na konto Fundacji Res Publica im. Henryka Krzeczkowskiego nr: 59 2490 0005 0000 4520 7698 5723 z dopiskiem: darowizna na rzecz Fundacji Res Publica im. H. Krzeczkowskiego

Druk: Drukarnia Gemtext Sp. z o.o., ul. Pu"awska 34, 05-500 Piaseczno

Nr 19/2012, 209/ rok XXVISSN: 1230-2155, Numer indeksu: 375500Cena 20 z" (VAT 5%), Nak"ad 2800 egz.

Dofi nansowano ze %rodków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Wspó"praca:

KOSZT PRENUMERATY ROCZNEJ (4 KOLEJNE NUMERY)

W KRAJU 60Z! WW EEUROPIEUROPIE 108Z!

Z A P R E N UME R U J

respublik!

NOW!

> wej!" na stron# www.res.publica.pl i wykupi" prenumerat# w naszej ksi#garni, p$ac%c w systemie dotpay: przelewem lub kart% kredytow%

ALBO

> z$o&y" zamówienie drog% elektroniczn% na adres fundacja@res.publica.ploraz dokona" przelewu o odpowiedniej wysoko!ci na podane ni&ej konto:59 2490 0005 0000 4520 7698 5723 (Alior Bank)Fundacja Res Publica im. Henryka Krzeczkowskiegoul. Ga$czy'skiego 5, 00-362 Warszawa

> prenumerata zagraniczna tylko poprzez indywidualne zamówienia na adres prenumerata zagraniczna tylko poprzez indywidualne zamówienia na adres fundacja@res.publica.pl

Poszczególne numery RES PUBLIKI NOWEJ mo!na kupi" równie! w ksi#garni na stronie www.res.publica.plna stronie www.res.publica.pl

ABY STA! SI" PRENUMERATOREM PRENUMERATOREM

RES PUBLIKI NOWEJ WWYSTARCZY:

RES PUBLICA NOWA NA iPADZIE > L#EJSZA > BARDZIEJ DOST"PNA> O PO$OW" TA%SZA – 10,78 Z$Dedykowana aplikacja na iPhone'a i iPada

listopada

DOFINANSOWANO ZE !RODKÓW MINISTRA KULTURYI DZIEDZICTWA NARODOWEGO

Mati jcio

www.narracje .eu

stare miastoosiek / zamczysko m!ode miasto

Nr indeksu: 375500Nak!ad 2800 egz.

nr 19/2012, jesie! 2012 209/ rok XXV, ISSN: 1230-2155

Cena 20 z! (VAT 5%)

jesie! 2012

ARTUR CELI!SKI / MIKE DAVIS / TADEUSZ FERENCDAVID HARVEY / ROGER KEIL / TADEUSZ MARKOWSKIKACPER POB"OCKI / SASKIA SASSEN / DOUGLAS YOUNG

JESIE! DEMOKRACJI: CARL GERSHMAN / EL#BIETA MATYNIA / GUY SORMAN

F OTO ES E JM I C H A " " U C Z A K

C N O T A T O W O L N O $ % » E S E J O T O C Q U E V I L L E ’ U

D O M I N I K A N T O N I K / A N D R Z E J M . K A N I O W S K I / T O M A S Z K A S P R O W I C Z / J O A N N A K & D Z I E R S K AM A G D A L E N A K U B E C K A / A N D R Z E J L E D E R / T A D E U S Z L U B E L S K I / M A C I E J M A L I C K IM I C H A " P U D " O / D I A N A S A N I E W S K A / M E L V I N S C H U T / J & D R Z E J S O K O " O W S K I / C Y R I L S V O B O D A