Raszyn 4/M/18 W rocznicę bitwy 1809 roku - PTTK

2
W kwietniu 1809 r. Austria wystąpiła na czele V Koalicji antynapoleońskiej przeciwko Napoleonowi, nie mogąc pogodzić się z dotychczasowym stanem rzeczy utrwalonym po klęsce pod Austerlitz z 1805 r. W ramach szeroko zakrojonych działań przewidywano również atak na francuskiego sojusznika - Księstwo Warszawskie. 9 kwietnia arcyksiążę Ferdynand d’Este przekroczył granicę Księstwa, kierując się prosto na Warszawę. Austriacy mieli ok. 32 tys. żołnierzy wraz z 94 działami. Polacy mogli im przeciwstawić jedynie ok. 15 tys. ludzi i 32 działa, wspomaganych niewielkim oddziałem saskim (blisko 2 tys. ludzi). Do starcia doszło na przedpolach stolicy, w okolicy wsi Raszyn, u zbiegu dróg z Krakowa i Wrocławia. Bitwa rozpoczęła się z samego rana, kiedy to pod Nadarzynem oddział jazdy gen. Rożnieckiego stoczył potyczkę z Austriakami, po czym zgodnie z planem wycofał się w stronę Raszyna. Około 14 nastąpił zdecydowany atak na Falenty i pobliską groblę między stawami w kierunku Raszyna. Na tym odcinku obroną dowodził gen. Michał Sokolnicki, który jednak pod naporem sił wroga musiał ustąpił z pozycji koło Falent. Poinformowany o tym naczelny wódz ks. Józef Poniatowski powstrzymał polski odwrót, osobiście z bagnetem w ręku prowadząc przez groblę kontratak. Po pewnym czasie udało się odbić Falenty. Mimo tych wysiłków Austriakom, posiadającym o wiele mocniejszą artylerię, ponownie udało się wyprzeć Polaków. O 19 zaatakowano sam Raszyn. Równoczesna próba zdobycia pobliskiej wsi Puchały nie powiodła się. Dzięki ostrzałowi polsko-saskiej baterii 16 dział odparto piechotę austriacką z Raszyna. Nieprzyjaciel nadal jednak mocno trzymał się w Falentach, na które przypuścił szturm oddział płk. Cypriana Godebskiego. W toku wymiany ognia bohaterski dowódca został jednak śmiertelnie ranny, a oddział musiał się cofnąć. Walka skończyła się o 9 wieczorem. Na mapie zaznaczono różne obiekty – punkty kontrolne (PK). Do każdego z nich zadano pytanie. Odpowiedzi na pytania, jako potwierdzenie przebycia trasy, należy dostarczyć do organizatora. 4 Raszyn W rocznicę bitwy 1809 roku 2 1 5 8 11 14 7 9 3 6 13 10 4/M/18 Długość trasy: 4,3 km Do potwierdzenia: 14 PK 12 Budowa trasy i kreślenie mapy: Dariusz Mazurek Aktualność: lipiec 2018 r. wersja 1.0 W następstwie Poniatowski wycofał się do Warszawy i po burzliwej naradzie z generalicją zdecydował się oddać stolicę arcyksięciu, a samemu udać się do Galicji. Mimo początkowych negatywnych reakcji opinii publicznej, niedaleka przyszłość dowiodła, że była to właściwa decyzja. Arcyksiążę Ferdynand po zajęciu Warszawy nie miał dość sił, by zdziałać cokolwiek więcej w Księstwie, zaś Poniatowski mógł swobodnie zajmować Galicję i prowadzić werbunek na tych terenach. Dzięki temu, podczas zawierania traktatu w Schönbrunn, Księstwo Warszawskie powiększyło się o ok. 50 tys. km 2 zaboru austriackiego. źródło: Muzeum Historii Polski

Transcript of Raszyn 4/M/18 W rocznicę bitwy 1809 roku - PTTK

Page 1: Raszyn 4/M/18 W rocznicę bitwy 1809 roku - PTTK

W kwietniu 1809 r. Austria wystąpiła na czele V Koalicji antynapoleońskiej przeciwko Napoleonowi, nie mogąc pogodzić się z dotychczasowym stanem rzeczy utrwalonym po klęsce pod Austerlitz z 1805 r. W ramach szeroko zakrojonych działań przewidywano również atak na francuskiego sojusznika - Księstwo Warszawskie. 9 kwietnia arcyksiążę Ferdynand d’Este przekroczył granicę Księstwa, kierując się prosto na Warszawę. Austriacy mieli ok. 32 tys. żołnierzy wraz z 94 działami. Polacy mogli im przeciwstawić jedynie ok. 15 tys. ludzi i 32 działa, wspomaganych niewielkim oddziałem saskim (blisko 2 tys. ludzi). Do starcia doszło na przedpolach stolicy, w okolicy wsi Raszyn, u zbiegu dróg z Krakowa i Wrocławia. Bitwa rozpoczęła się z samego rana, kiedy to pod Nadarzynem oddział jazdy gen. Rożnieckiego stoczył potyczkę z Austriakami, po czym zgodnie z planem wycofał się w stronę Raszyna. Około 14 nastąpił zdecydowany atak na Falenty i pobliską groblę między stawami w kierunku Raszyna. Na tym odcinku obroną dowodził gen. Michał Sokolnicki, który jednak pod naporem sił wroga musiał ustąpił z pozycji koło Falent. Poinformowany o tym naczelny wódz ks. Józef Poniatowski powstrzymał polski odwrót, osobiście z bagnetem w ręku prowadząc przez groblę kontratak. Po pewnym czasie udało się odbić Falenty. Mimo tych wysiłków Austriakom, posiadającym o wiele mocniejszą artylerię, ponownie udało się wyprzeć Polaków. O 19 zaatakowano sam Raszyn. Równoczesna próba zdobycia pobliskiej wsi Puchały nie powiodła się. Dzięki ostrzałowi polsko-saskiej baterii 16 dział odparto piechotę austriacką z Raszyna. Nieprzyjaciel nadal jednak mocno trzymał się w Falentach, na które przypuścił szturm oddział płk. Cypriana Godebskiego. W toku wymiany ognia bohaterski dowódca został jednak śmiertelnie ranny, a oddział musiał się cofnąć. Walka skończyła się o 9 wieczorem.

Na m

ap

ie z

azn

aczo

no

różn

e o

bie

kty

pu

nkty

ko

ntr

oln

e (

PK

).

Do

każd

eg

o z

nic

h z

ad

an

o p

yta

nie

.

Od

po

wie

dzi

na

py

tan

ia,

jak

o p

otw

ierd

zen

ie p

rze

byc

ia t

ras

y,

na

leży

do

sta

rczyć

do

org

an

iza

tora

.

4

Raszyn W rocznicę bitwy 1809 roku

2

1 5

8

11

14

7

9

3

6

13

10

4/M/18

Długość trasy: 4,3 km Do potwierdzenia: 14 PK

12

Budowa trasy i kreślenie mapy: Dariusz Mazurek Aktualność: lipiec 2018 r. wersja 1.0

W następstwie Poniatowski wycofał się do Warszawy i po burzliwej naradzie z generalicją zdecydował się oddać stolicę arcyksięciu, a samemu udać się do Galicji. Mimo początkowych negatywnych reakcji opinii publicznej, niedaleka przyszłość dowiodła, że była to właściwa decyzja. Arcyksiążę Ferdynand po zajęciu Warszawy nie miał dość sił, by zdziałać cokolwiek więcej w Księstwie, zaś Poniatowski mógł swobodnie zajmować Galicję i prowadzić werbunek na tych terenach. Dzięki temu, podczas zawierania traktatu w Schönbrunn, Księstwo Warszawskie powiększyło się o ok. 50 tys. km2 zaboru austriackiego.

źródło: Muzeum Historii Polski

Page 2: Raszyn 4/M/18 W rocznicę bitwy 1809 roku - PTTK

Odpowiedzi należy przesłać na ePrzesłanie odpowiedzi oznacza zgo

Turystyczno-Rekreacyjna Impreza na

PK 1 Cmentarz parafialny w Raszyniewojen światowych.

Ile kamiennych słupków poł

PK 2 Pałac falencki - siedziba polskiego dowództwa. W trakcie bitwy kilkakrotnie przechodził wmurowana tutaj, jeszcze w 1809 roku, marmurowa tablica fundacji Zofii Danglowej, wła

Z ilu stopni składają się schody prowadz

PK 3 Około 50 m na płn-wsch. od tego miejsca ro

Jakie magazyny zabezpiecza postawione tutaj ogrodzenie

PK 4 Miejsce uświęcone krwią Polaków Część z nich spoczęła w tej samej kwaterze wojennej raszy

Ile drzew rośnie wewnątrz ogrodzenia

PK 5 Granitowy głaz upamiętniający walki na falenckiej grobli. Stanbitwy. Według tradycji jest to miejsce skzwycięskiego ataku na bagnety.

Ile razy pojawia się kropka w wyrytej na pomniku inskrypcji

PK 6 Falencka grobla. Barokowa figuraPierwotnie była ona zlokalizowana w innym miejscu, by

Ile wynosi średnica betonowej kolumny, na której stoi figura

PK 7 Brama zamykająca dostęp do Krakowski. Sceny z walk na historycznej grobli uwiecznili w swoich dziełach wielcy malarze: Wojciech Kossak i Aleksander Orłowski.

Jaki tytuł nosi dzieło literackie wspominaj

PK 8

Budynek zabytkowej plebanii z 1790 rokuświatowej mieszkali w nim kolejni raszyWehrmachtu, niemieckiej szkoły, urzfasadzie kule armatnie.

Ile kul wmurowano w fasad

PK 9 Austeria. W budynku tym mieś

Ile okien pierwszego piętra zamurowano w

PK 10 Barokowo-klasycystyczny kościół pełniący także rolę tymczasowego lazaretu. Tablica przy dzwonnicy.

Jak nazywał się ówczesny proboszcz

PK 11 Przydrożna kapliczka, pod którrocznicę bitwy, na jej kolumnie została wmurowana tablica inskrypcyjna upaminajwybitniejszego twórcę poezji legionowej.

W ilu rzędach ułożono dachówki

PK 12 Naturalnej wielkości barokowa figura Matki Bow bitwie żołnierzy.

Jakie 5 liter kończy modlitw

PK 13 Kompleks historyczny – reduta raszyCypriana Godebskiego, figura MB Niepokalanie PoczZHP – Hufiec Ochota. Tablica informacyjna z mapk

Jaką funkcję pełnił obiekt oznaczony na mapce numerem

PK 14 Kamień pamiątkowy ustawiony na dziedziw 180. rocznicę Bitwy pod Raszynem

Kto jest autorem umieszczonego na pomniku cytatu

Przy opracowywaniu trasy wykorzystano publikacj„Śladami bitwy pod Raszynem 1809. Miejsca pami

Odpowiedzi należy przesłać na e-mail: [email protected] lub za pomocą formularzaPrzesłanie odpowiedzi oznacza zgodę na umieszczenie na liście osób, które przebyły TRInO.

Rekreacyjna Impreza na OrientacjęCmentarz parafialny w Raszynie. Wspólna kwatera wojskowa żołnierzy poległych 19 kwietnia 1809 r

Ile kamiennych słupków połączonych łańcuchem wyznacza teren mogiły?

siedziba polskiego dowództwa. W trakcie bitwy kilkakrotnie przechodził on wmurowana tutaj, jeszcze w 1809 roku, marmurowa tablica fundacji Zofii Danglowej, właścicielki Falent.

ę schody prowadzące do podpiwniczenia?

wsch. od tego miejsca rośnie pomnik przyrody – wierzba biała, drzewo pami

Jakie magazyny zabezpiecza postawione tutaj ogrodzenie?

Polaków poległych za wolność ojczyzny. Rozstrzelano tutaj około 100 wiw tej samej kwaterze wojennej raszyńskiego cmentarza, co polegli tutaj dwa wieki wcze

ątrz ogrodzenia?

ący walki na falenckiej grobli. Stanął on tutaj w 1959 roku z inicjatywy PTTK, w 150bitwy. Według tradycji jest to miejsce skąd w decydującej fazie walk, książę Józef Poniatowski poprowadził

ataku na bagnety.

kropka w wyrytej na pomniku inskrypcji?

Barokowa figura Boga Ojca z końca XVIII w. - niemy świadek zmagaPierwotnie była ona zlokalizowana w innym miejscu, być może na skraju dawnej olszynki falenckiej, tu

rednica betonowej kolumny, na której stoi figura? (kartka A4 ma wymiary ok. 21 x 30 cm)

p do falenckiej grobli. Liczącą 300 m groblą, przez kilka wieków, prowadził dawny Trakt Krakowski. Sceny z walk na historycznej grobli uwiecznili w swoich dziełach wielcy malarze: Wojciech Kossak

dzieło literackie wspominające walki na grobli?

Budynek zabytkowej plebanii z 1790 roku. W swojej 200-letniej historii przechodził on różwiatowej mieszkali w nim kolejni raszyńscy proboszczowie. W czasie okupacji był on siedzib

Wehrmachtu, niemieckiej szkoły, urzędu i szpitala wojskowego. Pamiątką po bitwie raszyń

kul wmurowano w fasadę budynku?

Austeria. W budynku tym mieścił się sztab księcia Józefa Poniatowskiego, po przeniesieniu z pałacu w Falentach

ętra zamurowano w budynku od strony dawnej stajni

klasycystyczny kościół św. Szczepana i św. Anny z 1654 roku. Jeden z punktów oporu wojsk polskich tymczasowego lazaretu. Tablica przy dzwonnicy.

ówczesny proboszcz i kapelan wojskowy?

na kapliczka, pod którą zmarł z odniesionych ran płk Cyprian Godebski, dowódca 8. pułku piechoty. W 120. na jej kolumnie została wmurowana tablica inskrypcyjna upamiętniaj

poezji legionowej.

ono dachówki z których wykonano zadaszenie kapliczki?

ci barokowa figura Matki Bożej Niepokalanie Poczętej z 1828 roku ustawiona na zbiorowej mogile

czy modlitwę za poległych?

reduta raszyńska. W jego skład wchodzą szaniec artyleryjski, kopiec naziemny, kapliczka Cypriana Godebskiego, figura MB Niepokalanie Poczętej oraz granitowa płyta na mogile poległych, ufundowana przez

Hufiec Ochota. Tablica informacyjna z mapką kompleksu.

pełnił obiekt oznaczony na mapce numerem „3”?

tkowy ustawiony na dziedzińcu Szkoły Podstawowej noszącej imię Cypriana Godebskiego. Ustawiono go tutaj Bitwy pod Raszynem.

jest autorem umieszczonego na pomniku cytatu?

Przy opracowywaniu trasy wykorzystano publikację ladami bitwy pod Raszynem 1809. Miejsca pamięci narodowej

autorstwa Marty Fabianowicz

trino.pttk.pl

lub za pomocą formularza. b, które przebyły TRInO.

Orientację (4/M/18) ołnierzy poległych 19 kwietnia 1809 roku oraz ofiar obu

on z rąk do rąk. Upamiętnia to ścicielki Falent.

wierzba biała, drzewo pamiętające czasy bitwy.

Rozstrzelano tutaj około 100 więźniów Pawiaka. skiego cmentarza, co polegli tutaj dwa wieki wcześniej żołnierze.

ł on tutaj w 1959 roku z inicjatywy PTTK, w 150. rocznicę Józef Poniatowski poprowadził żołnierzy do

wiadek zmagań Polaków z Austriakami. e na skraju dawnej olszynki falenckiej, tuż za groblą.

(kartka A4 ma wymiary ok. 21 x 30 cm)

, przez kilka wieków, prowadził dawny Trakt Krakowski. Sceny z walk na historycznej grobli uwiecznili w swoich dziełach wielcy malarze: Wojciech Kossak

historii przechodził on różne koleje losu. Do II wojny scy proboszczowie. W czasie okupacji był on siedzibą oficerów i żołnierzy

po bitwie raszyńskiej są umieszczone w jego

cia Józefa Poniatowskiego, po przeniesieniu z pałacu w Falentach.

budynku od strony dawnej stajni?

Jeden z punktów oporu wojsk polskich,

zmarł z odniesionych ran płk Cyprian Godebski, dowódca 8. pułku piechoty. W 120. tniająca tego bohatera-poetę,

?

tej z 1828 roku ustawiona na zbiorowej mogile poległych

szaniec artyleryjski, kopiec naziemny, kapliczka tej oraz granitowa płyta na mogile poległych, ufundowana przez

Cypriana Godebskiego. Ustawiono go tutaj

ci narodowej“