RAPORT KO ŃCOWY z realizacji badania lokalnego rynku pracy ... · Są to: technik ekonomista,...

Badania realizuje Instytut Badań i Analiz OSB Tel. 089 542 42 70, fax 089 542 69 24 www.badania-rynku.pl; www.osb.edu.pl; [email protected]

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Poddziałania 6.1.2 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

PROFESJONALNY PARTNER NA RYNKU PRACY Realizator projektu: Powiatowy Urząd Pracy w Piotrkowie Trybunalskim Instytucja Pośrednicząca 2 stopnia: Wojewódzki Urząd Pracy w Łodzi

1

RAPORT KOŃCOWY

z realizacji badania lokalnego rynku pracy

w Powiecie Piotrkowskim

i Powiecie m. Piotrków Trybunalski

Opracowanie:

Instytut Badań i Analiz OSB

Piotrków Trybunalski, listopad 2008 r.




2

STRESZCZENIE 1. Podstawowe informacje o badaniu

Badanie wykonane zostało w okresie październik-listopad 2008 r. przez Instytut Badań i Analiz

OSB na zlecenie Powiatowego Urzędu Pracy w Piotrkowie Trybunalskim, w związku z realizacją

projektu „Profesjonalny partner na rynku pracy”, współfinansowanego przez Unię Europejską

z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Poddziałania 6.1.2 Programu Operacyjnego

Kapitał Ludzki. Głównym jego celem było określenie aktualnych i przyszłościowych potrzeb

zatrudnieniowych w kontekście kształcenia zawodowego. Badaniem objęto pracodawców oraz

publicznie i niepubliczne szkoły ponadgimnazjalne z terenu Powiatu Piotrkowskiego i Powiatu

m. Piotrków Trybunalski. W celu uzyskania jak najbardziej wiarygodnych wyników połączono

metody niereaktywne z terenowymi:

- analiza źródeł wtórnych (desk research) - obejmowała m.in. statystykę publiczną, strategie, plany

rozwojowe, diagnozy dotyczące sytuacji na rynku pracy, oferty edukacyjne szkół

ponadgimnazjalnych;

- standaryzowane wywiady telefoniczne z przedstawicielami przedsiębiorstw – próbę stanowiły 404

podmioty gospodarcze wyróŜnione ze względu na sekcję oraz wielkość liczoną liczbą

zatrudnionych;

- standaryzowane wywiady telefoniczne z dyrektorami szkół ponadgimnazjalnych i uczelni

wyŜszych na próbie wyczerpującej.

2. NajwaŜniejsze wyniki

- Tylko 36,8% pracodawców z terenu Piotrkowa Trybunalskiego i Powiatu Piotrkowskiego

deklaruje, Ŝe zwiększy zatrudnienie. 25,5% w najbliŜszym pół roku planuje zatrudnić pracowników

wykwalifikowanych, 6,6% robotników niewykwalifikowanych. Te firmy, które będą poszukiwać

pracowników wg róŜnych specjalności zawodowych, zaoferują około 4 tys. miejsc pracy.

- Niewielki procent objętych badaniem przedsiębiorców – 2,5% planuje zatrudnić

we wskazanym okresie pracowników administracyjno – biurowych, 1,5% specjalistów z wyŜszym

wykształceniem oraz 1% techników. Najmniej poszukiwani na lokalnym rynku pracy będą




3

kierownicy komórek organizacyjnych. Kilku pracodawców zadeklarowało, Ŝe w najbliŜszym czasie

będzie zatrudniać kucharzy, szwaczki, menadŜerów i pracowników produkcji.

- Mikroprzedsiębiorcy, tj. zatrudniający do 9 pracowników, będą poszukiwali głównie

robotników. W umiarkowanej perspektywie przewiduje się, Ŝe osób wykwalifikowanych

zawodowo zostanie zatrudnionych minimum 2,7 tys., niewykwalifikowanych 0,7 tys., ponadto, 0,3

tys. osób posiadających kwalifikacje pracownika administracyjno – biurowego. Małe firmy,

zatrudniających od 10-49 pracowników, będą poszukiwać pracowników o róŜnych kwalifikacjach

zawodowych. Na pracę robotników wykwalifikowanych przewiduje się zapotrzebowanie

w wysokości 0,1 tys., pracowników niewykwalifikowanych – 0,02 tys., pracowników

administracyjno-biurowych – 0,01 tys., specjalistów z wyŜszym wykształceniem – 0,01 tys. oraz

techników – 0,07 tys. Z kolei firmy średnie (50-249 pracowników) będą oferowały pracę dla 0,04

tys. osób posiadających kwalifikacje zawodowe oraz 0,01 tys. – niewykwalifikowanych.

Pracowników administracyjno-biurowych, techników, specjalistów z wyŜszym wykształceniem

oraz kierowników komórki – 0,01 tys. osób. Najmniejsze zróŜnicowanie potrzeb pod względem

poszukiwanych kwalifikacji wykazują przedsiębiorstwa zatrudniające powyŜej 250 pracowników.

Przewiduje się, iŜ 0,04 tys. wakatów będzie dla robotników wykwalifikowanych oraz 0,03 tys. dla

pracowników produkcji oraz menadŜerów.

- 7,7% badanych przedsiębiorców zamierza zmniejszyć zatrudnienie. Wśród nich 2,7% planuje

zwolnić wykwalifikowanych robotników, 2,2% - niewykwalifikowanych, 0,5% kierownika

przedsiębiorstwa, a 0,2% pracownika administracyjno-biurowego.

- Przedsiębiorcy przyznają, Ŝe poszukując kandydatów na pracowników najczęściej korzystają

z rekomendacji współpracowników i znajomych, a dopiero w dalszej kolejności wybierają

współpracę z PUP oraz ogłoszenia prasowe.

- Analiza planów pracodawców, w zakresie korzystania w 2009 r. z oferty PUP skierowanej

do pracodawców, wykazała, Ŝe 27,4% respondentów planuje skorzystać z dofinansowań

i refundacji na zatrudnienie pracowników oraz składek ubezpieczeniowych. Instrumentami rynku

pracy będzie zainteresowanych – 44,3% objętych badaniem przedsiębiorców. W roku 2009 - 20,6%

pracodawców zamierza zatrudnić pracowników w ramach staŜy i przygotowania zawodowego

w miejscu pracy, natomiast 18,7% planuje skorzystać z refundacji przeznaczonej na doposaŜenie

i wyposaŜenie miejsca pracy dla bezrobotnego, oraz 5% z osób zatrudnionych w ramach prac

interwencyjnych. Z kolei 29,9% przedsiębiorców objętych badaniem, zamierza w roku 2009




4

skorzystać z oferty PUP w zakresie usług rynku pracy. Spośród nich 18,7% zadeklarowało

korzystanie z pośrednictwa pracy, 8,7% ze szkoleń oraz 2,5% z poradnictwa zawodowego.

- W czerwcu 2008 roku szkolne mury opuściło 20 elektromechaników, 12 murarzy,

14 monterów instalacji i urządzeń sanitarnych, 40 mechaników, 20 kucharzy, 17 fryzjerów,

11 piekarzy, 7 cukierników, 12 rzeźników i 22 mechaników maszyn rolniczych. Obecnie najwięcej

uczniów zasadniczej szkoły zawodowej przygotowuje się do zawodu elektromechanika. Szacuje

się, Ŝe w 2009 roku na rynek pracy wejdzie 69 elektromechaników. Zwiększa się liczba uczniów

przygotowujących się do zawodu murarza. Dość duŜą popularnością cieszy się teŜ zawód fryzjera.

W 2009 roku wykształcenie w tej profesji zdobędzie 37 osób, czyli 24% wszystkich uczniów

ostatnich klas szkół zawodowych. Niewielka grupa młodzieŜy zainteresowana jest kształceniem

w zawodzie cukiernika i rzeźnika-wędliniarza (po 6-8 absolwentów). Z kolei najliczniej

reprezentowaną grupą zawodową wśród osób, które ukończą szkołę zawodową w 2010 roku będą

mechanicy pojazdów samochodowych.

- Średnie szkoły zawodowe z dyplomem technika (technikum po gimnazjum) w 2008 roku

ukończyły 663 osoby. W klasach ostatnich uczy się 748 osób, a za dwa lata szacuje się, Ŝe dyplom

technika otrzymają 854 osoby. Najliczniej reprezentowaną grupą zawodową wśród absolwentów

techników byli technicy rolnicy. Dyplom w tym zawodzie uzyskało 88 osób, co stanowi 13,27%

wszystkich absolwentów techników. Kolejnym wiodącym pod względem liczby absolwentów

zawodem był technik Ŝywienia i gospodarstwa domowego. Na rynek pracy wyszło 75 techników

Ŝywienia. Równie duŜą grupę stanowią technicy ekonomii. W bieŜącym roku dyplom w tym

zawodzie zdobyło 70 absolwentów techników. W 2008 roku ukończyli szkołę pierwsi absolwenci

kierunku technik hodowca koni (35 osób). Licznie reprezentowała się grupa techników

informatyków i techników mechaników (po 44 absolwentów).

- W latach 2009-2010 najliczniej reprezentowanymi grupami zawodowymi będą technicy

logistycy (2009 r. – 223; 2010 r. – 248), technicy informatycy (2009 r. - 131, 2010 r. – 133) oraz

technicy rolnictwa (2009 r.- 174, 2010 r. – 198), technik mechanik (2009 r. – 99, 2010 r. -138),

co sytuuje je w grupie zawodów wiodących. Do zawodów charakterystycznych moŜna zaliczyć

technika hodowcę koni, który jest jednocześnie zawodem nowym. Szkoły, próbując dostosowywać

ofertę do zapotrzebowania pracodawców i potencjalnych uczniów, w ostatnich dwóch latach

wprowadziły naukę zawodów: technik bezpieczeństwa i higieny pracy, grafik komputerowy,




5

technik analityk, technik weterynarii, technik turystyki wiejskiej. W najbliŜszym czasie jedna

ze szkół otworzy klasę przygotowującą do zawodu straŜaka.

- Wiele dotychczasowych kierunków nauczania zostanie zamkniętych z uwagi na brak naboru.

Są to: technik ekonomista, technik rachunkowości, masaŜysta, technik odzieŜy, technolog robót

wykończeniowych w budownictwie. Z uwagi na brak kadry dydaktycznej zamknięty zostanie

kierunek zawodowy: geodeta.




6

Spis treści

STRESZCZENIE ..................................................................................................................................2

WSTĘP ..................................................................................................................................................8

I. METODOLOGIA PRZEPROWADZENIA BADANIA.................................................................10 1. Cel i zakres badania...............................................................................................................10

2. Organizacja pracy badawczej...............................................................................................10

3. Zastosowane metody badawcze ............................................................................................11

3.1 Analiza źródeł wtórnych (Desk Research).......................................................12 3.2 Wywiady telefoniczne wspomagane komputerowo (CATI) ...........................12

4. Ograniczenia pracy badawczej .............................................................................................15

II. CHARAKTERYSTYKA OBSZARU BADAWCZEGO.................................................................16 1. Sytuacja demograficzna ........................................................................................................16

2. Sytuacja gospodarcza ............................................................................................................29

3. Rynek pracy............................................................................................................................37

3.1. Pracujący i zatrudnienie...................................................................................37 3.2 Bezrobocie...........................................................................................................44 3.3.Wynagrodzenia...................................................................................................59 3.4. Popyt na pracę i wolne miejsca pracy.............................................................63

II. OPIS I ANALIZA WYNIKÓW BADANIA...................................................................................78 1. Badanie ankietowe wśród przedstawicieli sfery biznesu ....................................................78

1.2 Charakterystyka podmiotów gospodarczych biorących udział w badaniu ankietowym...............................................................................................................79 1.2 Oczekiwania pracodawców w zakresie poŜądanych kwalifikacji i umiejętności pracowniczych....................................................................................85 1.3 Potrzeby pracodawców w zakresie róŜnych form wsparcia proponowanych przez Powiatowy Urząd Pracy w Piotrkowie Trybunalskim .............................100 1.4 Prognoza zatrudnienia w Powiecie Piotrkowskim oraz Powiecie m. Piotrków Trybunalski. ............................................................................................................102

2. Badanie w obszarze zawodowych szkół ponadgimnazjalnych.........................................111

2.1 Charakterystyka szkolnictwa zawodowego w Powiecie m. Piotrków Trybunalski. ............................................................................................................112 2.3 Charakterystyka szkolnictwa wyŜszego w Powiecie m. Piotrków Trybunalski .............................................................................................................119 2.4 Kwalifikacje zawodowe absolwentów szkół ponadgimnazjalnych..............119




7

IV. AKTYWIZACJA SPOŁECZNO-ZAWODOWA MIESZKAŃCÓW OBSZARU W PLANACH ROZWOJOWYCH SAMORZĄDÓW POWIATU PIOTRKOWSKIEGO I POWIATU M. PIOTRKÓW TRYBUNALSKI. .........................................................................................................129

V. PODSUMOWANIE......................................................................................................................132

VI. WNIOSKI I REKOMENDACJE................................................................................................137

VII. ZAŁ ĄCZNIKI............................................................................................................................140 Załącznik nr 1...........................................................................................................................140

Załącznik nr 2...........................................................................................................................146

Załącznik nr 3...........................................................................................................................150

Załącznik nr 4...........................................................................................................................155

Załącznik nr 5...........................................................................................................................161

Załącznik nr 6...........................................................................................................................165




8

Wstęp

Projekt „Profesjonalny partner na rynku pracy”, realizowany przez Powiatowy Urząd Pracy

w Piotrkowie Trybunalskim słuŜy wzmocnieniu i rozwojowi urzędu pracy poprzez dofinansowanie

zatrudnienia doradców zawodowych i pośredników pracy, szkolenia dla pracowników

wykonujących kluczowe zadania oraz prowadzenie, publikowanie i upowszechnianie badań i analiz

sytuacji na lokalnym rynku pracy.

W ramach celu głównego projektu realizowane są cele szczegółowe, czyli upowszechnianie

pośrednictwa pracy i poradnictwa zawodowego poprzez zwiększenie liczby zatrudnionych

doradców zawodowych i pośredników pracy, co w konsekwencji ułatwi klientom urzędu

dostępność do świadczonych usług.

Zaplanowane zostały równieŜ działania zmierzające do podniesienia kwalifikacji kluczowych

pracowników, poprzez realizację szkoleń związanych ze specyfiką realizowanych przez nich zadań,

istotnych z punktu widzenia regionalnego rynku pracy, zdiagnozowanie lokalnego rynku pracy

w zakresie potrzeb i oczekiwań pracodawców zatrudniających nowych pracowników oraz

upowszechnienie wyników badań wśród podmiotów współpracujących z PUP w ograniczaniu

negatywnych skutków bezrobocia.

Wsparcie kierowane do pracowników urzędu polega na stworzeniu moŜliwości zdobycia nowych

kwalifikacji zawodowych w ramach organizowanych szkoleń w zakresie:

� nowych standardów świadczenia usług pośrednictwa pracy,

� stosowania narzędzi i metod świadczenia usług doradztwa zawodowego,

� umiejętnego i efektywnego organizowania szkoleń zawodowych.

Realizacja projektu została zaplanowana na okres 01.03.2008 r.- 31.03.2009 r.

W związku z realizacją projektu „Profesjonalny partner na rynku pracy”, współfinansowanego

przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Poddziałania 6.1.2

Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Powiatowy Urząd Pracy w Piotrkowie Trybunalskim

załoŜył przeprowadzenie badania aktualnych i przyszłościowych potrzeb zatrudnieniowych

w kontekście kształcenia zawodowego na lokalnym rynku pracy, czego efektem jest niniejsza

publikacja.

Celem badania, poza określeniem obecnej i przyszłościowej sytuacji na rynku pracy w Powiecie

Piotrkowskim i Powiecie m. Piotrków Trybunalski, było rozpoznanie oczekiwań pracodawców

odnośnie poŜądanych kwalifikacji i umiejętności pracowniczych dla wybranych grup zawodowych,




9

a takŜe rozpoznanie potrzeb pracodawców w zakresie róŜnych form wsparcia proponowanych przez

Powiatowy Urząd Pracy w Piotrkowie Trybunalskim. Rezultatem badania będzie stworzenie listy

zawodów poszukiwanych w powiecie, a w konsekwencji zmniejszenie stopy bezrobocia wśród

absolwentów szkół ponadgimnazjalnych.




10

I. METODOLOGIA PRZEPROWADZENIA BADANIA

1. Cel i zakres badania

Celem głównym było przeprowadzenie projektu badawczego, określającego aktualne i przyszłe

potrzeby zatrudnieniowe w kontekście kształcenia zawodowego.

Badanie dotyczyło pracodawców oraz publicznych i niepublicznych szkół ponadgimnazjalnych

z terenu Powiatu Piotrkowskiego i Powiatu m. Piotrków Trybunalski.

Zakres badania wśród pracodawców obejmował:

- rozpoznanie oczekiwań pracodawców odnośnie poŜądanych kwalifikacji i umiejętności

pracowniczych (stworzenie listy zawodów poszukiwanych w regionie),

- rozpoznanie potrzeb pracodawców w zakresie róŜnych form wsparcia proponowanych przez

Urząd,

- prognozę zatrudnienia,

natomiast w obszarze szkół ponadgimnazjalnych:

- określenie liczby absolwentów wg zawodów w roku 2008,

- określenie liczby absolwentów wg zawodów kończących naukę w 2009 i 2010 roku,

- zdiagnozowanie kształcenia zawodowego (zawody charakterystyczne, wiodące, nowe,

tendencje rozwoju poszczególnych zawodów).

2. Organizacja pracy badawczej

Do kaŜdego etapu prac prowadzonych w ramach badania przykładano szczególną staranność,

gwarantującą otrzymanie rzetelnych danych o najwyŜszej jakości.

W celu osiągnięcia optymalnego poziomu rzetelności oraz trafności zastosowanych narzędzi

badawczych, przygotowanie metodologii badań powierzone zostało zespołowi ekspertów,

posiadających odpowiednie przygotowanie teoretyczne oraz doświadczenie praktyczne uzyskane

w trakcie opracowywania i realizacji terenowych badań empirycznych.

Rzetelność kwestionariusza wywiadu telefonicznego wspomaganego komputerowo (CATI)

została zapewniona dzięki:

formułowaniu pytań w zwięzły, jednoznaczny i zrozumiały sposób,




11

zastosowaniu neutralnych sformułowań,

zastosowaniu prawidłowej kolejności zadawania pytań w celu uniknięcia sugerowania

odpowiedzi.

Dodatkowo przy konstrukcji kwestionariusza ankiety CATI uŜywane były symetryczne skale

oceny i rozłączna kafeteria a dodatkowo wysoka jakość badania zapewniona została dzięki

przeprowadzeniu pilotaŜu narzędzia badawczego.

Wykonawca, w trakcie realizacji badania kierował się zasadami ustanowionymi przez

Międzynarodowy Kodeks postępowania w badaniach rynkowych i społecznych ESOMAR. Dotyczy

to przede wszystkim dyskrecji w odniesieniu do danych osobowych Respondentów, a takŜe

zapewnieniu poufności informacji przez nich udzielonych.

Kolejną zasadą było wykorzystanie zebranych informacji wyłącznie do działalności badawczej

i analitycznej oraz uŜycie wszelkich środków, aby Badani nie zostali poszkodowani lub dotknięci

następstwami udziału w przedsięwzięciu badawczym.

Proces zbierania danych, niezbędnych do przeprowadzenia analiz jakościowych i ilościowych,

był zgodny z zasadami prowadzenia badań społecznych.

Wszystkie wywiady utrwalone zostały w wersji elektronicznej. Tworzenie aplikacji narzędzia

CATI, gromadzenie zrealizowanych wywiadów oraz przeprowadzanie analizy statystycznej zostało

przeprowadzone przy zastosowaniu programu umoŜliwiającego realizację badań ilościowych oraz

analizę zebranego materiału statystycznego.

Sposoby przetwarzania danych były zgodne z obowiązującą praktyką zawodową. Jest to

związane z powinnością budowania publicznego zaufania i współpracy z ogółem społeczeństwa,

dąŜeniem do upowszechnienia przekonania, Ŝe badania prowadzone są uczciwie i obiektywnie, bez

szkody dla osób biorących w nim udział.

3. Zastosowane metody badawcze

W celu uzyskania jak najbardziej wiarygodnych wyników, umoŜliwiających określenie

aktualnych i przyszłych potrzeb zatrudnieniowych w kontekście kształcenia zawodowego

zastosowane zostały niŜej wymienione metody badawcze:

Analiza danych wtórnych (desk research),

Wywiady telefoniczne wspomagane komputerowo (CATI).




12

Połączenie badań o charakterze niereaktywnym z badaniami w terenie pozwoliło zebrać

materiał badawczy, umoŜliwiający precyzyjną analizę sytuacji na rynku pracy w Powiecie

Piotrkowskim i Powiecie m. Piotrków Trybunalski.

3.1 Analiza źródeł wtórnych (Desk Research)

Analiza sytuacji na lokalnym rynku pracy w Powiecie Piotrkowskim i m. Piotrków Trybunalski

została przeprowadzona metodą badania źródeł wtórnych (desk research). Zastosowanie tej metody

posłuŜyło do poznania tych zjawisk społecznych, które miały miejsce w przeszłości. Uzyskane

w ten sposób dane posłuŜyły do badań porównawczych z obecną sytuacją na rynku pracy

na analizowanym obszarze.

Podstawową zaletą wtórnej analizy danych był pomiar nieinwazyjny, który stanowił metodę

zbierania danych, wyłączający badacza z interakcji, zdarzeń czy zachowań. Dane pochodziły

z róŜnych źródeł, niektóre z dokumentów opracowanych w celu ich szerokiego wykorzystania oraz

przygotowanych z myślą o badaniach naukowych. Zatem w niniejszych badaniach został

wykorzystany szeroki zakres róŜnorodnych materiałów umoŜliwiających osiągnięcie zakładanego

celu.

Analiza jakościowa i ilościowa objęła następujące źródła:

- dane statystyki publicznej;

- analizy miesięczne PUP w Piotrkowie Trybunalskim;

- oferty pracy PUP, których analiza pozwoliła na stworzenie listy poszukiwanych zawodów

na lokalnym rynku pracy;

- oferty edukacyjne szkół ponadgimnazjalnych, w celu wskazania moŜliwości edukacyjnych

dostępnych na terenie Powiatu Piotrkowskiego i Powiatu m. Piotrków Trybunalski w aspekcie

potrzeb lokalnego rynku pracy;

- strategie, plany inwestycyjne lokalnych samorządów, w celu przedstawienia prognozy

zapotrzebowania na pracowników na lokalnym rynku pracy;

- dokumenty i publikacje własne Wykonawcy dotyczące podobnego obszaru badawczego.

3.2 Wywiady telefoniczne wspomagane komputerowo (CATI)

Celem badania było zdobycie reprezentatywnych danych, pozwalających na rozpoznanie

oczekiwań pracodawców odnośnie poŜądanych kwalifikacji i umiejętności pracowniczych oraz




13

zdiagnozowanie kształcenia zawodowego, określenie liczby absolwentów wg zawodów w 2008 r.

i zawodach przewidywanych w 2009 i 2010 roku. Zebranie tych informacji pozwoliło na stworzenie

listy zawodów poszukiwanych na lokalnym rynku pracy. Kolejnym obszarem badania było

rozpoznanie potrzeb pracodawców w zakresie korzystania z róŜnych form wsparcia proponowanych

przez Powiatowy Urząd Pracy w Piotrkowie Trybunalskim.

Zebrany w toku wywiadów telefonicznych wspomaganych komputerowo (CATI) materiał

badawczy stanowił podstawę dokonania prognozy zatrudnienia w Powiecie Piotrkowskim

i Powiecie m. Piotrków Trybunalski. Wywiady zostały przeprowadzone w pracowni komputerowej

przystosowanej do przeprowadzania tego typu wywiadów. Tekst kwestionariusza został zapisany

w postaci pliku w komputerze. Pytania kwestionariuszowe wyświetlały się ankieterowi

na monitorze według ustalonej chronologii ich zadawania. CATI umoŜliwiło sprawne

przeprowadzenie wywiadu standaryzowanego. Wszystkie wywiady zostały utrwalone w wersji

elektronicznej.

Ankieterzy, realizujący wywiady telefoniczne, zostali poddani kontroli jakościowej,

prowadzonej w trakcie trwania sesji oraz ilościowej, po zakończeniu kaŜdego dnia pracy.

Przed przystąpieniem do badań został przeprowadzony pilotaŜ narzędzia badawczego. Celem

takiego działania było sprawdzenie jego przydatności, trafności i zrozumiałości pytań badawczych.

Przesłanki zastosowania metody.

Badanie przeprowadzone metodą wywiadu telefonicznego wspomaganego komputerowo

(CATI) cechuje krótki czas badania oraz większa moŜliwość dostępu do badanej grupy, z uwagi

na fakt, Ŝe przedstawiciele instytucji chętniej udzielają wywiadu telefonicznego, poniewaŜ nie

zaburza to ich harmonogramu pracy.

Wywiady metodą CATI zostały przeprowadzone wśród kadry kierowniczej przedsiębiorstw

funkcjonujących na obszarze Powiatu Piotrkowskiego i Powiatu m. Piotrków Trybunalski oraz

wśród dyrektorów zawodowych szkół ponadgimnazjalnych funkcjonujących w tym obszarze.

Próba do badania wśród przedsiębiorców miała charakter probabilistyczny, zapewniający

reprezentatywność wyników badania. Została dobrana w sposób warstwowo – losowy ze względu

na klasy wielkości przedsiębiorstw, a takŜe dominujące w powiecie sekcje PKD (Polska

Klasyfikacja Działalności). (Tab. 1).




14

Tabela 1. Dobór próby do badania ilościowego CATI wśród przedsiębiorców.

Przedsiębiorstwa mikro (zatrudniaj ące do 9

pracowników)

Przedsiębiorstwa małe, średnie i duŜe

(zatrudniaj ące powyŜej 9 pracowników) WYSZCZEGÓLNIENIE

Sekcja PKD

Liczba funkcjonuj ących przedsiębiorstw

Wielkość próby

Liczba funkcjonuj ących przedsiębiorstw

Wielkość próby

Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo A 470 5 10 6

Rybactwo wyłączając działalność usługową B 1 1 0 0

Górnictwo, górnictwo surowców energetycznych C 11 1 3 2 Przetwórstwo przemysłowe D 1180 13 202 115

Wytwarzanie i zaopatrywania w energię elektryczną, gaz, wodę E 10 1 7 4 Budownictwo F 1110 12 53 30 Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, motocykli oraz artykułów uŜytku osobistego i domowego G 3866 41 107 61 Hotele i restauracje H 270 3 24 14

Transport, gospodarka magazynowa i łączność I 799 9 23 13 Pośrednictwo finansowe J 436 5 1 1

Obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej K 1285 14 51 29 Działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna, pozostała O 869 9 27 15

Razem 10307 114 508 290 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych REGON

Operat losowania stanowił krajowy rejestr urzędowy podmiotów gospodarki narodowej,

REGON, utworzony na podstawie art. 41 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r.

o statystyce publicznej (Dz. U. Nr 88, poz. 439 z późn. zm.).

Wywiady telefoniczne przeprowadzono równieŜ wśród wszystkich zawodowych szkół

ponadgimnazjalnych funkcjonujących na terenie Powiatu Piotrkowskiego i Powiatu m. Piotrków

Trybunalski.




15

4. Ograniczenia pracy badawczej

Proces badawczy, mimo szczegółowych przygotowań, napotkał na szereg utrudnień. Przede

wszystkim przedsiębiorcy, prowadzący działalność gospodarczą w Powiecie Piotrkowskim

i Powiecie m. Piotrków Trybunalski, niejednokrotnie wyraŜali swoje obawy przed udzielaniem

odpowiedzi na poszczególne pytania, lub teŜ kategorycznie odmawiali udzielenia wywiadu. Mimo

iŜ Instytut na prośbę osób zapraszanych do udziału w projekcie przesyłał w formie elektronicznej

list polecający pani Dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy w Piotrkowie Trybunalskim oraz

dyrektora placówki prowadzącej badanie, nie wszyscy zgodzili się udzielić wywiadu zasłaniając się

tajemnicą handlową.

Kolejnym utrudnieniem była nieaktualna i niepełna baza podmiotów gospodarczych REGON,

która spowodowała problemy, jak równieŜ uniemoŜliwiła w wielu przypadkach dotarcie

do jednostek wytypowanych do badania. Znaczna część danych dotyczących poszczególnych

przedsiębiorstw, zamieszczonych w tym rejestrze, zawierała błędne lub nieaktualne numery

telefonów.

Z uwagi na to, iŜ załoŜeniem projektu było poznanie opinii większej części populacji

przedsiębiorstw zatrudniających powyŜej 9 pracowników, moŜliwości przeprowadzenia doboru

uzupełniającego nie wystarczyły, aby kryteria doboru respondentów zostały w pełni zachowane.

W sytuacji, gdy wyczerpały się moŜliwości zastąpienia jednostek analizy innymi, w ramach tej

kategorii firm, został przeprowadzony dobór spośród przedsiębiorców zatrudniających do 9

pracowników.

Utrudnienia w realizacji badań obszaru ponadgimnazjalnych szkół zawodowych dotyczyły

przede wszystkim dostępności dyrektorów/zastępców. Są to osoby o bardzo szerokim zakresie

obowiązków, w związku z czym w wielu przypadkach naleŜało kilkakrotnie dzwonić i umawiać się

na przeprowadzenie wywiadu.

W przypadku jednej placówki edukacyjnej, dane zostały udostępnione dopiero 16.11.2008 r.,

w związku z czym opracowanie ostatecznych wyników moŜliwe było dopiero po tym terminie.

Omawiana jednostka oświatowa pełni znaczącą rolę w podnoszeniu kwalifikacji i pominięcie jej

w procesie analizy mocno zafałszowałoby obraz potencjału ludzkiego na danym terenie.




16

II. CHARAKTERYSTYKA OBSZARU BADAWCZEGO

1. Sytuacja demograficzna

Powiat Piotrkowski połoŜony jest w centralnej części Polski i w południowo wschodniej części

województwa łódzkiego. Jego powierzchnia wynosi 1428 km², a zamieszkuje w nim ok. 91 tys.

osób. W skład powiatu wchodzą gmina wiejsko-miejska Sulejów oraz gminy wiejskie:

Aleksandrów, Czarnocin, Gorzkowice, Grabica, Łęki Szlacheckie, Moszczenice, Ręczno, Rozprza,

Wola Krzysztoporska i Wolbórz.

Władze powiatu siedzibę swoją mają w Piotrkowie Trybunalskim, który jest jednocześnie

miastem na prawach powiatu i liczy 78,7 tys. mieszkańców, zamieszkujących na obszarze 67,27

km².

Z punktu widzenia podaŜy zasobów pracy najwaŜniejszym czynnikiem kreującym jego

wielkość i strukturę jest sytuacja ludnościowa danego regionu, a zwłaszcza dynamika jej zmian.

Związki pomiędzy procesami demograficznymi a rozwojem czy wzrostem gospodarczym,

a raczej ewentualność istnienia takich związków, były dyskutowane od dawna. W kwestii wpływu

procesów demograficznych na wzrost gospodarczy i vice versa nie ma zgody w środowisku

ekspertów. Najogólniej moŜna wyróŜnić wśród badaczy trzy stanowiska dotyczące tego problemu:

wzrost populacji ogranicza, promuje bądź nie ma wpływu na wzrost gospodarczy. KaŜde

ze stanowisk znalazło na poparcie swojej tezy odpowiednie dowody a kaŜde z wyjaśnień skupia się

na wzroście i rozmiarze liczby ludności. W ostatnich czasach duŜo uwagi poświęca się na jeden

z aspektów wpływający na zaleŜność pomiędzy populacją a wzrostem gospodarczym, a mianowicie

strukturę wiekową populacji, a właściwie chodzi tu o starzenie się ludności. Struktura wiekowa jest

czynnikiem mającym ogromny wpływ na rozwój ekonomiczny obszaru, chociaŜby ze względu

na to, Ŝe ludzie w róŜnym stadium wiekowym wykazują inne potrzeby i charakteryzują się

zróŜnicowanymi zachowaniami ekonomicznymi.

Ponadto rozmieszczenie ludności, jej struktura, zmiany i zachowania oraz migracje,

w znacznym stopniu pomagają w opracowywaniu prognoz i planowaniu rozwoju gospodarki

danego regionu. Dzięki takim badaniom moŜna przewidywać lub nawet kształtować rozwój

zarówno oświaty i kierunków kształcenia zawodowego, jak i modernizację róŜnych gałęzi




17

przemysłu. Wnikliwe analizy przestrzennych zaleŜności między tymi zagadnieniami są bardzo

istotne w działaniach na rzecz koncentracji inwestycji i wzrostu gospodarczego.

Rozdział ten przybliŜy stan struktury demograficznej Powiatu Piotrkowskiego i Powiatu

m. Piotrków Trybunalski. Dla potrzeb niniejszego opracowania przyjęto dane na dzień 31 XII

w poszczególnych latach.

W roku 2007 Powiat Piotrkowski zamieszkiwało 90,6 tys. mieszkańców. Liczba ta nieznacznie

waha się, jednakŜe na przestrzeni 3 lat nie ulegała znaczącym zmianom. W 2005 r. w Powiecie

Piotrkowskim mieszkało 90,4 tys. ludności, w roku następnym (2006) – 90,5 tys., co oznacza,

Ŝe na przestrzeni lat 2005-2007 populacja powiatu nieznacznie zwiększyła się, tj. o niecałe 0,2 tys.

osób (tab. 2).

Powiat m. Piotrków Trybunalski zamieszkuje 78,7 tys. mieszkańców. Wielkość tej populacji

od 2005 roku zmalała o 1,2%.

W większości powiatów województwa tendencja ta ma charakter spadkowy i wydaje się,

Ŝe będzie się ona utrzymywała w przyszłych latach. Główną przyczyną tego zjawiska jest malejący

przyrost naturalny, spowodowany przewagą liczebną zgonów nad urodzeniami. W przypadku

Powiatu Piotrkowskiego przyrost naturalny, choć osiąga wskaźnik ujemny, nie obniŜa znacząco

dynamiki wzrostu liczebności populacji, wynikającego z dodatniego salda migracji.

Tabela 2. Ludność w powiatach województwa łódzkiego w latach 2005, 2006 i 2007 r.

WYSZCZEGÓLNIENIE 2005 2006 2007

WOJEWÓDZTWO ............ 2.581.210 2.570.353 2.560.094 Powiat łódzki wschodni 63.952 64.367 65.041 Powiat pabianicki 119.037 118.901 118.951 Powiat zgierski 160.224 160.353 160.726 Powiat brzeziński 30.701 30.725 30.748 Powiat m. Łódź 762.157 755.440 748.516 Powiat Piotrkowski........... 90.499 90.535 90.656 Powiat bełchatowski 112.861 113.011 113.054 Powiat opoczyński 80.074 79.736 79.543 Powiat radomszczański 120.032 119.583 119.087 Powiat tomaszowski 121.953 121.580 121.283 Powiat m. Piotrków Trybunalski......... 79.717 79.133 78.745 Powiat łaski 51.071 50.930 50.918 Powiat pajęczański 54.205 54.032 53.843 Powiat poddębicki 42.858 42.592 42.299 Powiat sieradzki 122.497 122.035 121.612 Powiat wieluński 78.992 78.845 78.690




18

Powiat wieruszowski 42.696 42.589 42.455 Powiat zduńskowolski 68.153 68.149 67.989 Powiat kutnowski 105.468 104.655 103.761 Powiat łęczycki 54.263 53.955 53.528 Powiat łowicki 82.875 82.536 82.156 Powiat rawski 49.808 49.725 49.577 Powiat skierniewicki 38.155 38.063 38.061 Powiat m. Skierniewice 48.962 48.883 48.855

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS

Analizując przestrzenne rozmieszczenie ludności w Powiecie Piotrkowskim odnotowano,

iŜ największy odsetek populacji mieszka na terenie gminy miejsko-wiejskiej Sulejów oraz

w gminach wiejskich Moszczenica, Rozprza i Wola Krzysztoporska. (tab. 3)

Tabela 3. Ludność w gminach Powiatu Piotrkowskiego i Powiecie m. Piotrków Trybunalski w latach 2005, 2006 i 2007


Powiat Piotrkowski 90.499 90.535 90.656 Aleksandrów 4.578 4.558 4.482 Czarnocin 4.071 4.075 4.047 Gorzkowice 8.761 8.757 8.729 Grabica 6.124 6.086 6.064 Łęki Szlacheckie 3.751 3.707 3.689 Moszczenica 12.779 12.819 12.911 Ręczno 3.720 3.693 3.695 Rozprza 12.063 12.109 12.131 Sulejów 15.517 15.596 15.747 Sulejów Miasto 6.342 6.336 6.350 Sulejów obszar wiejski 9.175 9.260 9.397 Wola Krzysztoporska 11.496 11.534 11.593 Wolbórz 7.639 7.601 7.568 Powiat m. Piotrków Trybunalski......... 79.717 79.133 78.745

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Przeciętna gęstość zaludnienia w Powiecie Piotrkowskim w 2007 r. wynosiła 63 osoby na km2.

Jej wartość na przestrzeni lat 2005-2007 nie uległa zmianie. Wskaźnik gęstości zaludnienia jest

silnie zróŜnicowany przestrzennie w województwie łódzkim. Jego wartość w Powiecie

Piotrkowskim była znacznie niŜsza niŜ średnia w województwie, która wyniosła – 140 osób na km²

i uplasowała analizowany powiat na trzecim, od końca, miejscu, przed powiatem poddębickim – 48

osób na km² oraz skierniewickim – 50 osób na km².




19

W Powiecie m. Piotrków Trybunalski gęstość zaludnienia na przestrzeni lat 2005-2007 zmalała

o 18 osób na km². W 2007 r. wartość tego wskaźnika wyniosła 1.167 osób na km² (tab. 4).

Tabela 4. Gęstość zaludnienia w powiatach województwa łódzkiego 2005, 2006 i 2007 r.

Ludność na 1 km² Wyszczególnienie

2005 2006 2007

WOJEWÓDZTWO 141 141 140 Powiat łódzki wschodni 129 130 131 Powiat pabianicki 243 242 242 Powiat zgierski 188 188 188 Powiat brzeziński 85 85 85 Powiat m.Łódź 2.608 2.593 2.568 Powiat bełchatowski 116 116 117 Powiat opoczyński 76 76 75 Powiat Piotrkowski 63 63 63 Powiat radomszczański 83 82 82 Powiat tomaszowski 118 118 118 Powiat m. Piotrków Trybunalski 1.185 1.174 1.167 Powiat łaski 83 82 82 Powiat pajęczański 66 66 66 Powiat poddębicki 48 48 48 Powiat sieradzki 81 81 81 Powiat wieluński 84 84 84 Powiat wieruszowski 74 73 73 Powiat zduńskowolski 184 184 183 Powiat kutnowski 118 117 116 Powiat łęczycki 69 69 68 Powiat łowicki 84 83 83 Powiat rawski 77 76 76 Powiat skierniewicki 50 50 50 Powiat m.Skierniewice 1.485 1.483 1.488


W gminach Powiatu Piotrkowskiego gęstość zaludnienia kształtowała się na poziomie

od 31 osób na km2, w gminie Aleksandrów do 242 osób/km2, na obszarze miejskim gminy Sulejów,

przy czym w analizowanym okresie czasu nie zanotowano istotnych zmian tego wskaźnika (tab. 5).




20

Tabela 5. Gęstość zaludnienia w gminach Powiatu Piotrkowskiego oraz w Powiecie m. Piotrków Trybunalski w latach 2005, 2006 i 2007

Ludność na 1 km2


Powiat Piotrkowski 63 63 63 Aleksandrów 31 31 31

Czarnocin 56 57 56

Gorzkowice 84 85 85

Grabica 48 48 48

Łęki Szlacheckie 34 34 34

Moszczenica 114 114 115

Ręczno 41 41 41

Rozprza 74 74 74

Sulejów 82 83 84

Sulejów - miasto 243 241 242

Sulejów - obszar wiejski 56 57 58

Wola Krzysztoporska 68 68 68

Wolbórz 51 50 50 Powiat m. Piotrków Trybunalski 1.185 1.174 1.167

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.

Spośród wszystkich mieszkańców Powiatu Piotrkowskiego zdecydowana większość,

bo aŜ 93%, zamieszkuje tereny wiejskie, przy czym od 2005 r moŜna zauwaŜyć niewielką tendencję

wzrostową, podczas gdy na terenach miejskich ludności nieznacznie ubywa. RównieŜ w przypadku

Powiatu m. Piotrków Trybunalski obserwuje się tendencję spadku liczby ludności – na przestrzeni

lat 2005-2007 ubyło blisko 1.600 osób. W przypadku całego województwa łódzkiego

w analizowanym okresie spadła liczba mieszkańców, zarówno na obszarach miejskich jak

i wiejskich (tab. 6).

Tabela 6. Ludność według miejsca zameldowania (wieś – miasto) w powiatach województwa łódzkiego w 2005, 2006 i 2007 r.

Stałe miejsce zameldowania w

miastach – stan na 31.12. Stałe miejsce zameldowania

na wsi – stan na 31.12. WYSZCZEGÓLNIENIE 2005 2006 2007 2005 2006 2007

WOJEWÓDZTWO 1.663.188 1.655.972 1.645.117 918.022 914.381 914.977

Powiat łódzki wschodni 20.519 23.884 23.879 43.433 40.483 41.162

Powiat pabianicki 88.323 87.943 87.539 30.714 30.958 31.412

Powiat zgierski 118.118 117.991 117.834 42.106 42.362 42.892

Powiat brzeziński 12.378 12.351 12.318 18.323 18.374 18.430




21

Powiat m.Łódź 762.157 755.440 748.516 0 0 0

Powiat bełchatowski 70.559 70.277 69.720 42.302 42.734 43.334

Powiat opoczyński 27.155 27.077 27.044 52.919 52.659 52.499

Powiat Piotrkowski . 6.342 6.336 6.350 84.157 84.199 84.306 Powiat radomszczański 56.144 55.925 55.723 63.888 63.658 63.364

Powiat tomaszowski 67.241 66.926 66.522 54.712 54.654 54.761 Powiat m. Piotrków Trybunalski 79.717 79.133 78.745 0 0 0 Powiat pajęczański 13.232 13.183 13.106 40.973 40.849 40.737

Powiat poddębicki 10.901 10.839 10.797 31.957 31.753 31.502

Powiat sieradzki 53.707 53.431 53.123 68.790 68.604 68.489

Powiat wieluński 24.571 24.435 24.305 54.421 54.410 54.385

Powiat wieruszowski 8.900 8.833 8.739 33.796 33.756 33.716

Powiat zduńskowolski 46.805 46.649 46.349 21.348 21.500 21.640

Powiat kutnowski 61.657 61.154 60.739 43.811 43.501 43.022

Powiat łęczycki 15.673 15.556 15.440 38.590 38.399 38.088

Powiat łowicki 30.335 30.173 30.019 52.540 52.363 52.137

Powiat rawski 20.939 20.897 20.844 28.869 28.828 28.733

Powiat skierniewicki 0 0 0 38.155 38.063 38.061

Powiat m.Skierniewice 48.962 48.883 48.855 0 0 0 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.

Spośród 11 gmin, wchodzących w skład Powiatu Piotrkowskiego aŜ 10 to gminy wiejskie,

a jedna jest miejsko-wiejską. Największy spadek ludności od 2005 r. obserwuje się w gminie

Aleksandrów, natomiast największy wzrost w gminie Wola Krzysztoporska i na obszarach

wiejskich Sulejowa (tab. 7).

Tabela 7. Ludność według miejsca zameldowania (wieś – miasto) w gminach Powiatu Piotrkowskiego w 2005, 2006 i 2007 r.

Stałe miejsce zameldowania w

miastach – stan na 31.12. Stałe miejsce zameldowania na wsi

– stan na 31.12. WYSZCZEGÓLNIENIE 2005 2006 2007 2005 2006 2007

Powiat Piotrkowski 6.342 6.336 6.350 84.157 84.199 84.306 Aleksandrów 0 0 0 4.578 4.558 4.482

Czarnocin 0 0 0 4.071 4.075 4.047

Gorzkowice 0 0 0 8.761 8.757 8.729

Grabica 0 0 0 6.124 6.086 6.064

Łęki Szlacheckie 0 0 0 3.751 3.707 3.689

Moszczenica 0 0 0 12.779 12.819 12.911

Ręczno 0 0 0 3.720 3.693 3.695

Rozprza 0 0 0 12.063 12.109 12.131

Sulejów 6.342 6.336 6.350 9.175 9.260 9.397

Sulejów - miasto 6.342 6.336 6.350 0 0 0




22

Sulejów - obszar wiejski 0 0 0 9.175 9.260 9.397

Wola Krzysztoporska 0 0 0 11.496 11.534 11.593

Wolbórz 0 0 0 7.639 7.601 7.568 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.

Jednym z waŜniejszych czynników oceny stanu populacji, jak juŜ wcześniej wspomniano, jest

udział procentowy osób w róŜnych kategoriach wiekowych – w wieku przedprodukcyjnym

(0-17 lat), produkcyjnym (męŜczyźni – 18-64 lat; kobiety 18-59 lat) i poprodukcyjnym (męŜczyźni

– 65 lat i więcej; kobiety 60 lat i więcej). Zmiany w strukturze wieku ludności, dokonujące się

według takiego ujęcia poznawczego, są ściśle związane z wnioskami dla procesów podaŜowych

rynku pracy.

W Powiecie Piotrkowskim w latach 2005-2007 liczba ludności wg ekonomicznych grup

wiekowych nieznacznie waha się, jednakŜe nie są to na tyle duŜe wartości, aby w tak krótkim czasie

miały wpływ na rynek pracy.

W 2007 r. w województwie łódzkim wskaźnik ludności w wieku przedprodukcyjnym wyniósł

14,2%, w wieku produkcyjnym 67,7%, natomiast w wieku poprodukcyjnym 17,9%.

W tym samym okresie, w Powiecie Piotrkowskim odsetek ludności w wieku

przedprodukcyjnym wynosił 17,4%, w wieku produkcyjnym 65,4%, a w wieku poprodukcyjnym –

17,1%. W przypadku Powiatu m. Piotrków Trybunalski osoby w wieku przedprodukcyjnym

w 2007 r, stanowiły - 14,4%, w wieku produkcyjnym - 69,3, a w wieku poprodukcyjnym – 16,2%.

Struktura podziału ludności według ekonomicznych grup wieku Powiatu Piotrkowskiego

i Powiatu m. Piotrków Trybunalski zasadniczo nie odbiegają od tych, które charakteryzują

województwo łódzkie (tab. 8).

Tabela 8. Ludność według ekonomicznych grup wieku w powiatach województwa łódzkiego

w 2007 r.

w wieku

przedprodukcyjnym - poniŜej 15 lat

w wieku produkcyjnym: 15-59 lat kobiety, 15-64 lata

męŜczyźni w wieku poprodukcyjnym

WYSZCZEGÓLNIENIE

2005 2006 2007 2005 2006 2007 2005 2006 2007

ŁÓDZKIE 383.671 373.030 364.999 1.749.189 1.741.076 1.732.867 444.605 452.092 458.032

Powiat łódzki wschodni 10.188 10.019 9.917 44.108 44.459 44.957 10.088 10.315 10.494




23

Powiat pabianicki 16.540 16.130 15.910 81.408 81.163 80.954 21.224 21.785 22.246

Powiat zgierski 23.963 23.467 23.175 110.237 109.984 109.900 26.528 27.309 27.937

Powiat brzeziński 4.874 4.734 4.656 20.736 20.782 20.761 4.991 5.098 5.168

Powiat m.Łódź 88.232 86.210 84.567 530.228 522.265 514.958 149.168 151.776 153.667

Powiat bełchatowski 18.592 18.009 17.626 80.906 81.327 81.560 13.050 13.297 13.586

Powiat opoczyński 14.546 14.064 13.702 51.517 51.733 51.885 12.787 12.797 12.886

Powiat Piotrkowski 16.448 16.022 15.751 58.341 58.800 59.148 15.408 15.439 15.493 Powiat radomszczański 20.015 19.378 18.759 78.599 78.457 78.546 20.509 20.788 20.944

Powiat tomaszowski 19.575 19.029 18.740 81.329 81.388 81.131 20.255 20.470 20.713

Powiat m. Piotrków Trybunalski 11.811 11.492 11.307 55.688 55.038 54.398 12.171 12.424 12.770 Powiat łaski 8.273 8.004 7.784 34.324 34.219 34.355 8.390 8.569 8.674

Powiat pajęczański 9.373 9.073 8.801 34.741 34.809 34.870 9.339 9.401 9.469

Powiat poddębicki 6.902 6.694 6.470 27.669 27.567 27.519 7.788 7.931 7.916

Powiat sieradzki 21.517 20.615 19.982 80.436 80.466 80.400 19.307 19.714 19.969

Powiat wieluński 13.381 12.982 12.649 51.868 52.045 52.034 13.066 13.227 13.393

Powiat wieruszowski 7.742 7.507 7.318 28.157 28.196 28.203 6.487 6.566 6.628

Powiat zduńskowolski 11.135 10.890 10.695 46.336 46.354 46.149 10.301 10.596 10.849

Powiat kutnowski 15.566 15.034 14.502 71.432 70.842 70.243 17.596 17.999 18.262

Powiat łęczycki 8.702 8.472 8.230 34.890 34.802 34.612 9.997 10.043 10.007

Powiat łowicki 13.577 13.164 12.783 54.589 54.572 54.464 14.345 14.459 14.537

Powiat rawski 8.607 8.329 8.127 33.026 33.073 33.047 7.851 7.999 8.112

Powiat skierniewicki 6.695 6.482 6.327 23.771 23.900 24.049 7.422 7.383 7.325

Powiat m.Skierniewice 7.417 7.230 7.221 34.853 34.835 34.724 6.537 6.707 6.987 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.

NajwaŜniejsza grupa wieku, z punktu widzenia rynku pracy, to ludność w wieku produkcyjnym,

która jest waŜnym czynnikiem determinującym rozwój społeczno-gospodarczy regionu. Zjawiska

demograficzne najsilniej oddziałują na gospodarkę właśnie przez liczbę i strukturę ludności w tym

wieku. Zbiorowość ta określa wielkość potencjalnych zasobów pracy, te zaś z kolei – rozmiary

zatrudnienia. Tak więc ludność w wieku produkcyjnym jest istotnym elementem siły produkcyjnej

społeczeństwa. Udział tej grupy w Powiecie Piotrkowskim w analizowanych latach wzrósł z 64,6%

(2005 r.) do 65,1% (2006 r.), a następnie do 65,4% (2007 r.).

W Powiecie m. Piotrków Trybunalski udział zasobów pracy w strukturze ludności,

na przestrzeni trzech kolejnych lat nie zmienił się znacząco. W roku 2005 osób w wieku

produkcyjnym na tym terenie było 69,8%, w 2006 r. – 69,7%, a w 2007 r. – 69,3%.

Przyrostem naturalnym nazywa się róŜnicę między liczbą urodzeń a liczbą zgonów

w badanym okresie na danym terytorium. JeŜeli róŜnica ta jest dodatnia, mówi się o przyroście

dodatnim, a jeŜeli ujemna - o ujemnym.




24

Przyrost naturalny w województwie łódzkim przyjmuje wartość ujemną, podobnie jak

w Powiecie Piotrkowskim. Dodatni wskaźnik zanotowano jedynie w powiecie bełchatowskich,

opoczyńskim oraz powiatach miejskich Piotrków Trybunalski i Skierniewice.

W przeliczeniu na 1000 ludności, jego wartość w Powiecie Piotrkowskim wyniosła w 2005 r. -

1,0, w 2006 r. - 1,3, natomiast w 2007 r. 1,6. W Powiecie m. Piotrków Trybunalski w latach 2005-

2006 przyrost naturalny był ujemny aby w 2007 roku osiągnąć wartość 0,2 (tab. 9).

Tabela 9. Przyrost naturalny w powiatach województwa łódzkiego w 2005, 2006 i 2007 r.

Przyrost naturalny na 1000 mieszkańców Wyszczególnienie

2005 2006 2007

WOJEWÓDZTWO -3,4 -3,1 -3,2

Powiat łódzki wschodni -1,8 -1,7 -2,7

Powiat pabianicki -3,5 -3,8 -3,1

Powiat zgierski -3,4 -2,9 -3,1

Powiat brzeziński -2,9 -2,8 -3,2

Powiat m. Łódź -6,1 -6,5 -6,5

Powiat bełchatowski 0,9 1,8 2,2

Powiat opoczyński 0,0 -0,3 0,3

Powiat Piotrkowski -1,0 -1,3 -1,6 Powiat radomszczański -3,2 -1,7 -2,8

Powiat tomaszowski -2,6 -1,9 -1,5 Powiat m. Piotrków Trybunalski . -0,3 -1,7 0,2 Powiat łaski -3,9 -2,2 -1,9

Powiat pajęczański -2,4 -0,8 -2,0

Powiat poddębicki -4,8 -4,8 -6,1

Powiat sieradzki -1,8 -0,9 -0,9

Powiat wieluński -1,5 -1,8 -1,1

Powiat wieruszowski -1,4 -0,6 -1,4

Powiat zduńskowolski -1,3 0,0 -1,3

Powiat kutnowski -5,3 -4,2 -4,9

Powiat łęczycki -4,3 -3,0 -4,3

Powiat łowicki -2,8 -2,2 -2,6

Powiat rawski -0,9 0,6 0,0

Powiat skierniewicki -1,7 -2,2 -1,1

Powiat m. Skierniewice 0,9 1,6 1,2 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS

Spośród gmin wchodzących w skład Powiatu Piotrkowskiego jedynie w gminach Moszczenica

i Ręczno przyrost naturalny był dodatni w 2007 r., podobnie jak na obszarze wiejskim gminy




25

Sulejów, natomiast we wszystkich pozostałych gminach wskaźnik ten osiągał wartości ujemne,

przy czym największą wartość wskaźnik ten uzyskał w gminie Aleksandrów (-8,6) (tab. 10).

Tabela 10. Przyrost naturalny w gminach Powiatu Piotrkowskiego w 2005, 2006 i 2007 r.

Przyrost naturalny na 1000 mieszkańców Wyszczególnienie 2005 2006 2007

WOJEWÓDZTWO -3,4 -3,1 -3,2

Powiat Piotrkowski -1,0 -1,3 -1,6 Aleksandrów (2) -11,1 -4,8 -8,6

Czarnocin (2) -4,7 -2,0 -4,2

Gorzkowice (2) -1,4 0,8 -1,0

Grabica (2) -2,4 -5,6 -1,8

Łęki Szlacheckie (2) -1,6 -4,6 -5,4

Moszczenica (2) -1,2 -1,6 0,5

Ręczno (2) -1,9 -9,0 0,5

Rozprza (2) 1,1 1,4 -0,1

Sulejów (3) 1,6 -0,3 -0,4

Sulejów - miasto (4) 0,9 -4,6 -3,0

Sulejów - obszar wiejski (5) 2,1 2,7 1,3

Wola Krzysztoporska (2) 0,5 -0,1 -1,6

Wolbórz (2) -1,3 -0,7 -4,2 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS

Struktury demograficzne i społeczne oraz stosunki ludnościowe ulegają dość zasadniczym

zmianom w następstwie ruchu migracyjnego ludności. Migracje są jednym z trzech podstawowych

czynników oddziałujących bezpośrednio i silnie na procesy demograficzne, kształtując struktury

i rozmieszczenie ludności. Charakterystyczną cechą migracji jest bezpośredniość i szybkość

oddziaływania na składy strukturalne i rozmieszczenie przestrzenne ludności, czego nie moŜna

powiedzieć o urodzeniach i zgonach, które mają biologiczne, naturalne uwarunkowania,

a jednocześnie są mniejsze w swych rozmiarach ilościowych.

Migracje to waŜny czynnik nie tylko dla rozwoju ilościowego populacji, ale i jakościowego.

Migracje mogą stawać się znaczącym, a nawet dominującym czynnikiem wzrostu populacji

określonych regionów. Mają one przy tym znacznie silniejsze cechy społeczno-ekonomiczne niŜ

demograficzne, choć same wynikają z rozwoju demograficznego i na rozwój ten oddziałują.




26

Tabela 11. Migracje gminne na pobyt stały wg typu i kierunku

zameldowania z miast

zameldowania ze wsi

wymeldowania do miast

wymeldowania na wieś WYSZCZEGÓLNIENIE

2005 2006 2007 2005 2006 2007 2005 2006 2007 2005 2006 2007

Powiat Piotrkowski 669 726 813 381 369 458 494 536 551 378 387 460 Aleksandrów 44 31 42 7 18 17 23 32 48 26 15 48

Czarnocin 14 13 23 25 23 12 12 8 14 15 16 31

Gorzkowice 53 50 52 37 42 43 44 54 60 30 47 54

Grabica 28 56 36 30 14 35 21 40 38 18 35 45

Łęki Szlacheckie 19 17 18 20 14 22 25 24 14 29 32 24

Moszczenica 88 95 113 43 51 78 70 54 61 44 32 46

Ręczno 33 23 19 12 23 18 22 25 19 16 15 17

Rozprza 69 97 71 46 48 75 50 68 61 60 41 62

Sulejów 185 182 219 80 66 87 93 87 104 53 74 50

Sulejów - miasto 39 40 56 37 48 44 31 21 41 41 45 27

Sulejów - obszar wiejski 146 142 163 43 18 43 62 66 63 12 29 23

Wola Krzysztoporska 98 135 166 47 36 41 82 85 87 50 44 43

Wolbórz 38 27 54 34 34 30 52 59 45 37 36 40

Powiat m.Piotrków Trybunalski 209 212 254 323 286 285 386 439 409 442 466 536


W miarę pełna obserwacja zjawiska migracji ludności, zarówno wewnętrznych, jak

i zagranicznych, jest bardzo utrudniona (wręcz niemoŜliwa, poniewaŜ oficjalna statystyka jest

w stanie uchwycić tylko zarejestrowane formalnie przemieszczenia ludności wewnątrz kraju

i za granicą). MoŜna zatem sądzić, Ŝe te statystycznie uchwytne migracje ludności są tylko

niewielką częścią rzeczywistych przemieszczeń migracyjnych ludności Polski. Dlatego teŜ,

analizując dane dotyczące migracji wewnętrznych i zagranicznych, moŜna wskazać tylko na pewne

kierunki przemieszczeń, nie moŜna natomiast na podstawie takich rejestrowanych migracji ocenić

ilościowej skali badanego zjawiska.

W województwie łódzkim, mamy do czynienia z ujemnym saldem migracji. Dodatnie saldo

odnotowano w powiecie pabianickim, zgierskim, brzezińskim, skierniewickim, a takŜe

piotrkowskim. NajwyŜszy dodatni wskaźnik w przeliczeniu na 1000 mieszkańców napływu

ludności w województwie łódzkim w 2007 r. osiągnął powiat łódzki wschodni – 13 (tab.12).

W 2007 r. saldo migracji ogólnej w Powiecie Piotrkowskim wynosiło 2,9 w przeliczeniu

na 1000 mieszkańców. Tak w przypadku migracji wewnętrznych, jak i zagranicznych

zarejestrowano dodatnie wartości tego wskaźnika.




27

W przypadku Powiatu m. Piotrków Trybunalski, w roku 2007 saldo migracji wewnętrznych

oraz zewnętrznych osiągnęło wskaźnik ujemny (-5,1). Jest to najwyŜszy wskaźnik odpływu

ludności w województwie łódzkim w przeliczeniu na 1000 ludności (tab.12).

Tabela 12. Saldo migracji w powiatach województwa łódzkiego.

2007

napływ odpływ Saldo WYSZCZEGÓLNIENIE

ogółem z miast ze wsi

z zagranicy

ogółem do

miast na wieś

za granicę

ogółem na 1000 ludności

ŁÓDZKIE 28.952 17.268 11.175 509 31.080 15.078 15.018 984 -2128 -0,8

Powiat łódzki wschodni 1.746 1.361 362 23 900 532 355 13 846 13 Powiat pabianicki 1.917 1.462 421 34 1.498 716 706 76 419 3,5 Powiat zgierski 3192 2.439 721 32 2.318 1.390 864 64 874 5,4 Powiat brzeziński 513 326 185 2 391 205 186 0 122 4 Powiat m.Łódź 4.593 2.732 1.699 162 6.665 3.073 3.174 418 -2072 -2,8 Powiat bełchatowski 1.701 1.136 535 30 1.908 667 1.188 53 -207 -1,8 Powiat opoczyński 818 398 409 11 1.031 559 442 30 -213 -2,7 Powiat Piotrkowski 1.290 813 458 19 1.024 551 460 13 266 2,9 Powiat radomszczański 1.318 605 684 29 1.483 759 681 43 -165 -1,4 Powiat tomaszowski 1.410 777 615 18 1.525 755 751 19 -115 -0,9

Powiat m.Piotrków Trybunalski 559 254 285 20 959 409 536 14 -400 -5,1 Powiat łaski 802 493 297 12 717 339 350 28 85 1,7 Powiat pajęczański 649 320 322 7 728 310 412 6 -79 -1,5 Powiat poddębicki 617 324 290 3 651 361 283 7 -34 -0,8 Powiat sieradzki 1.315 671 625 19 1.625 782 814 29 -310 -2,6 Powiat wieluński 905 449 440 16 972 451 493 28 -67 -0,9 Powiat wieruszowski 551 244 304 3 625 213 393 19 -74 -1,7 Powiat zduńskowolski 783 476 292 15 855 370 464 21 -72 -1,1 Powiat kutnowski 1.218 547 662 9 1.598 855 709 34 -380 -3,7 Powiat łęczycki 543 252 288 3 737 399 325 13 -194 -3,6 Powiat łowicki 909 402 492 15 1.071 531 519 21 -162 -2 Powiat rawski 572 274 290 8 719 349 365 5 -147 -3 Powiat skierniewicki 542 294 244 4 504 263 240 1 38 1 Powiat m.Skierniewice 489 219 255 15 576 239 308 29 -87 -1,8 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS

Na terenie Powiatu Piotrkowskiego odpływ ludności zaobserwowano w gminie Aleksandrów,

Czarnocin, Gorzkowice, Grabica i Wolbórz. Natomiast największy wskaźnik dodatni migracji

osiągnęły gminy Sulejów (zwłaszcza obszar wiejski), Moszczenica oraz Wola Krzysztoporska (tab.

13).




28

Tabela 13. Saldo migracji w gminach Powiatu Piotrkowskiego.

2007 r.

Napływ Odpływ Saldo WYSZCZEGÓLNIENIE

ogółem z miast ze wsi Z

zagranicy ogółem do miast na wieś

za granicę

ogółem Na 1000 ludności

Powiat Piotrkowski 1.290 813 458 19 1.024 551 460 13 266 2,9 Aleksandrów 59 42 17 0 96 48 48 0 -37 -8,3 Czarnocin 35 23 12 0 46 14 31 1 -11 -2,7 Gorzkowice 96 52 43 1 115 60 54 1 -19 -2,2 Grabica 72 36 35 1 83 38 45 0 -11 -1,8 Łęki Szlacheckie 40 18 22 0 38 14 24 0 2 0,5 Moszczenica 193 113 78 2 108 61 46 1 85 6,6 Ręczno 37 19 18 0 37 19 17 1 0 0 Rozprza 149 71 75 3 126 61 62 3 23 1,9 Sulejów 317 219 87 11 159 104 50 5 158 10 Sulejów - miasto 106 56 44 6 73 41 27 5 33 5,2 Sulejów – obszar wiejski 211 163 43 5 86 63 23 0 125 13,3 Wola Krzysztoporska 208 166 41 1 131 87 43 1 77 6,6 Wolbórz 84 54 30 0 85 45 40 0 -1 -0,1 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS

Prognozy dotyczące liczby ludności, przygotowane przez GUS, nie są optymistyczne.

W województwie łódzkim na przestrzeni lat 2010-2030 nastąpi spadek liczby ludności o 251,4

tys. osób, czyli o blisko 10%. Największy rozmiar tego zjawiska przewidywany jest w powiecie

miasto Łódź, gdzie liczba ludności zmniejszy się o 133,6 tys. osób oraz w powiecie skierniewickim

– o 38,6 tys. osób. Przyrost populacji w tym województwie prognozowany jest tylko w jednym

powiecie - łódzkim wschodnim (o 2,9 tys. osób).

W przypadku populacji Powiatu Piotrkowskiego na przestrzeni lat 2010 – 2030 zmniejszy się

ona o blisko 3,5 tys. osób (tab. 14). Spowodowane to będzie w głównej mierze spadkiem liczby

urodzeń oraz wzrostem liczby zgonów. W Powiecie m. Piotrków Trybunalski, podobnie jak

w większości jednostek podziału terytorialnego tego obszaru prognozowany jest spadek populacji

o 14,1 tys. osób (tab.15).

Tabela 14. Prognoza liczby ludności Powiatu Piotrkowskiego w latach 2010, 2015, 2020, 2025

i 2030. Ogółem Miasta Wieś

Rok Razem męŜczyźni kobiety razem męŜczyźni kobiety razem męŜczyźni kobiety

2010 88.924 43.671 45.253 6.245 3.089 3.156 82.679 40.582 42.097 2015 88.285 43.401 44.884 6.255 3.090 3.165 82.030 40.311 41.719




29

2020 87.695 43.239 44.456 6.276 3.106 3.170 81.419 40.133 41.286 2025 86.800 42.869 43.931 6.322 3.139 3.183 80.478 39.730 40.748 2030 85.473 42.244 43.229 6.277 3.119 3.158 79.196 39.125 40.071 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS

Tabela 15. Prognoza liczby ludności Powiatu m. Piotrków Trybunalski w latach 2010, 2015, 2020, 2025 i 2030.

Ogółem Rok

razem męŜczyźni kobiety

2010 77.525 36.519 41.006

2015 74.911 35.300 39.611

2020 71.605 33.789 37.816

2025 67.677 31.908 35.769

2030 63.406 29.894 33.512 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS

Pod względem demograficznym ten okres będzie mniej wymagający dla gospodarki, gdyŜ

w wyniku zmniejszenia się liczby mieszkańców obu powiatów, presja na tworzenie nowych miejsc

pracy z tytułu przyrostu podaŜy siły roboczej będzie znacznie mniejsza. W wyniku powyŜszych

prognoz procesów demograficznych nastąpi równieŜ zmiana w strukturze ludności według

ekonomicznych grup wieku – zmniejszy się udział ludności w wieku przedprodukcyjnym

i zrzeczenie wzrośnie w wieku poprodukcyjnym.

2. Sytuacja gospodarcza

O sile gospodarki danego regionu i jego potencjale decyduje równieŜ ilość i struktura

efektywnie działających podmiotów gospodarczych. W Powiecie Piotrkowskim i mieście

na prawach powiatu Piotrkowie Trybunalskim w 2007 roku działało 12,1 tys. podmiotów

gospodarczych, co stanowiło 5% ogółu podmiotów gospodarczych w województwie łódzkim. Pod

tym względem Powiat Piotrkowski uplasował się na 14 miejscu, a Powiat m. Piotrków Trybunalski

na 9 miejscu wśród wszystkich powiatów województwa łódzkiego (tab.16).

Na przestrzeni trzech lat (2005 - 2007 r.) wyraźnie moŜna zaobserwować spadek aktywności

gospodarczej na analizowanym obszarze. W 2005 r. w Powiecie Piotrkowskim działało blisko 220

podmiotów więcej niŜ rok później, natomiast w 2007 r. działa ich jeszcze mniej. Na przestrzeni lat

2005–2007 nastąpił spadek tej liczby o 268 jednostek. Podobne tendencje obserwuje się w Powiecie

m. Piotrków Trybunalski. W 2006 roku działało ponad 1,24 tys. podmiotów gospodarczych mniej




30

niŜ w roku poprzedzającym, co oznacza spadek aŜ 14,3%. Niewielki spadek działań gospodarczych

zaobserwowano równieŜ w 2007 roku. W porównaniu z rokiem 2006 liczba przedsiębiorstw

zmniejszyła się o 48 (0,6%).

Tabela 16. Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON w powiatach województwa łódzkiego w latach 2005, 2006, 2007. WYSZCZEGÓLNIENIE 2005 2006 2007 Województwo 249.459 241.221 240.862 Powiat łódzki wschodni 6.871 6.892 7.078 Powiat pabianicki 13.839 13.563 13.639 Powiat zgierski 16.385 16.170 16.394 Powiat brzeziński 2.687 2.637 2.703 Powiat m.Łódź 96.029 94.387 94.214 Powiat bełchatowski. 9.730 8.454 8.161 Powiat opoczyński 5.482 4.761 4.701 Powiat Piotrkowski 4.992 4.779 4.724 Powiat radomszczański 9.729 9.280 8.445 Powiat tomaszowski 10.743 8.927 8.749 Powiat m. Piotrków Trybunalski 8.686 7.441 7.393 Powiat łaski 4.170 4.122 4.163 Powiat pajęczański. 3.740 3.680 3.592 Powiat poddębicki 3.309 3.349 3.416 Powiat sieradzki 8.885 8.611 8.638 Powiat wieluński 6.661 6.705 6.775 Powiat wieruszowski 3.267 3.302 3.363 Powiat zduńskowolski 6.116 6.124 6.188 Powiat kutnowski 8.213 8.253 8.378 Powiat łęczycki 3.553 3.465 3.529 Powiat łowicki 5.628 5.544 5.632 Powiat rawski 3.850 3.886 3.958 Powiat skierniewicki 2.033 1.992 2.074 Powiat m.Skierniewice 4.861 4.897 4.955 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS

Analizując przestrzenne zróŜnicowanie liczby podmiotów gospodarczych w województwie

naleŜy zauwaŜyć, Ŝe Powiat Piotrkowski jest słabo rozwiniętym pod względem rozwoju

przedsiębiorczości. Największe zagęszczenie podmiotów gospodarczych znajduje się w powiecie

pabianickim i mieście Łodzi, gdzie na 10 tys. mieszkańców przypada ponad 1 tys. podmiotów,

podczas gdy w Powiecie Piotrkowskim jest ich 523, a w Powiecie m. Piotrków Trybunalski. 942

(tab. 17).




31

Tabela 17. Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON na 10 tys. mieszkańców w powiatach województwa łódzkiego w 2006 i 2007 r.

Ogółem

Jednostki terytorialne 2006 2007

WOJEWÓDZTWO 940 942 Powiat łódzki wschodni 1.064 1.083 Powiat pabianicki 1.139 1.145 Powiat zgierski 1.006 1.018 Powiat brzeziński 861 884 Powiat m.Łódź 1.242 1.251 Powiat bełchatowski 751 724 Powiat opoczyński 606 599 Powiat Piotrkowski 529 523 Powiat radomszczański 782 714 Powiat tomaszowski 738 726 Powiat m. Piotrków Trybunalski 942 942 Powiat łaski 812 819 Powiat pajęczański 691 676 Powiat poddębicki 794 815 Powiat sieradzki 713 718 Powiat wieluński 857 868 Powiat wieruszowski 781 798 Powiat zduńskowolski 903 914 Powiat kutnowski 795 813 Powiat łęczycki 650 668 Powiat łowicki 674 689 Powiat rawski 787 803 Powiat skierniewicki 527 550 Powiat m.Skierniewice 1.004 1.013

Źródło: obliczenia własne na podstawie danych GUS

W strukturze podmiotów gospodarczych funkcjonujących na terenie Powiatu Piotrkowskiego

81,5% stanowiły podmioty prowadzące działalność jako osoby fizyczne. Przedsiębiorstwa

prowadzone w formie spółek stanowiły 2,46% ogółu zarejestrowanych firm. Ponadto na terenie

Powiatu Piotrkowskiego działało 20 spółdzielni, 1 fundacja, oraz 196 stowarzyszeń.

W Powiecie m. Piotrków Trybunalski udział przedsiębiorstw prowadzonych przez osoby

fizyczne (77,3%) jest niŜszy niŜ w Powiecie Piotrkowskim. Działa teŜ mniej stowarzyszeń,

spółdzielni i jednostek sektora publicznego. W porównaniu z Powiatem Piotrkowskim pręŜniej

rozwijają się spółki (tab. 18).




32

Tabela 18. Podmioty gospodarki narodowej według wybranych form prawnych w gminach Powiatu Piotrkowskiego i Powiecie m. Piotrków Trybunalski w 2007 r.

w tym: WYSZCZEGÓLNIENIE ogółem Przedsiębiorstwa

państwowe spółki spółdzielnie fundacje stowarzyszenia

osoby fizyczne

4.724 0 116 20 1 196 3.852 Powiat Piotrkowski % 0 2,46 0,42 0,02 4,06 81,5 Aleksandrów 134 0 5 1 0 4 106 Czarnocin 322 0 4 2 0 15 264 Gorzkowice 372 0 10 2 0 14 316 Grabica 375 0 4 3 0 25 291 Łęki Szlacheckie 120 0 7 2 0 7 94 Moszczenica 654 0 14 2 0 24 534 Ręczno 200 0 7 1 0 7 167 Rozprza 445 0 4 2 0 21 369 Sulejów 1.074 0 18 2 1 27 913 Sulejów-miasto 541 0 10 1 1 8 456 Sulejów-obszar wiejski 533 0 8 1 0 19 457 Wola Krzysztoporska 561 0 19 1 0 24 440 Wolbórz 465 0 20 2 0 28 358

7.393 1 388 30 11 162 5.716 Powiat m. Piotrków Trybunalski % 0,01 5,25 0,40 0,15 2,19 77,3 *udziały procentowe nie sumują się do 100 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS

Spośród ogółu podmiotów gospodarczych funkcjonujących na terenie Powiatu Piotrkowskiego

blisko 95,9% naleŜało do sektora prywatnego. Większą dynamiką rozwoju sektora prywatnego

w stosunku do Powiatu Piotrkowskiego charakteryzuje się m. Piotrków Trybunalski. W mieście

na prawach powiatu na 7,4 tys. podmiotów gospodarczych blisko 96,9% stanowiły

przedsiębiorstwa prywatne (rys.1).

WaŜnym elementem oceny skali prowadzonej działalności gospodarczej jest struktura liczby

przedsiębiorstw według liczby zatrudnionych osób. Pod względem klas wielkości w 2007 r.

najliczniej reprezentowane były mikro przedsiębiorstwa, tj. zatrudniające do 9 osób, które stanowiły

w Powiecie m. Piotrków Trybunalski 94,4% a w Powiecie Piotrkowskim 93,9% wszystkich

podmiotów (tab.19). Zarówno w Powiecie Piotrkowskim jak i m. Piotrków Trybunalski występują

równieŜ przedsiębiorstwa duŜe, zatrudniające powyŜej 251 pracowników, jednakŜe ich liczba jest

stosunkowo niewielka -2 w Powiecie Piotrkowskim i 22 w Piotrkowie Trybunalskim.




33

Rysunek 1. Struktura własnościowa podmiotów gospodarczych w Powiecie Piotrkowskim i Powiecie m. Piotrków Trybunalski w 2007 r.

3,79

96,21

4,07

95,93

3,15

96,21

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90100

udział procentowy

Polska Powiat Piotrkowski Powiat m. PiotrkówTrybunalski

sektor publiczny sektor prywatny

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS

Tabela 19. Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON według liczby zatrudnionych w powiatach województwa łódzkiego w 2007 r.

Jednostki terytorialne Ogółem 0-9 10-49 50-250 251 i więcej

WOJEWÓDZTWO 240.862 227.815 10.738 2.039 270 Powiat łódzki wschodni 7.078 6.707 323 46 2 Powiat pabianicki 13.636 12.886 620 123 10 Powiat zgierski 16.394 15.585 669 125 15 Powiat brzeziński 2.703 2.544 145 13 1 Powiat m. Łódź. 94.214 89.268 4.052 775 119

4.724 4.435 256 31 2 Powiat piotrkowski % 93,88 5,42 0,65 0,04

Powiat bełchatowski. 8.161 7.706 354 87 14 Powiat opoczyński 4.701 4.425 227 43 6 Powiat radomszczański 8.445 7.942 417 77 9 Powiat tomaszowski 8.749 8.212 453 76 6

7.393 6.981 303 87 22 Powiat m. Piotrków Trybunalski % 94,42 4,10 1,17 0,30 Powiat łaski. 4.163 3.912 216 30 5 Powiat pajęczański 3.592 3.367 206 17 2 Powiat poddębicki 3.416 3.267 127 20 2 Powiat sieradzki 8.638 8.099 448 83 8 Powiat wieluński 6.775 6.409 305 54 7 Powiat wieruszowski 3.363 3.165 167 24 7 Powiat zduńskowolski 6.188 5.833 286 67 7 Powiat kutnowski 8.378 7.941 327 99 11




34

Powiat łęczycki 3.529 3.343 150 33 3 Powiat łowicki 5.632 5.355 230 42 5 Powiat rawski 3.958 3.748 170 39 1 Powiat skierniewicki 2.074 1.968 94 12 0 Powiat m. Skierniewice. 4.955 4.717 190 42 6


Mikro przedsiębiorcy najczęściej podejmują działalność handlową i usługową w zakresie

naprawy pojazdów oraz artykułów uŜytku osobistego i domowego. Kolejną wiodącą sekcją wśród

mikro przedsiębiorstw jest przetwórstwo przemysłowe (10,58%). Niewiele mniej przedsiębiorców

zatrudniających do 9 osób działa w branŜy budowlanej (9,95%) całej populacji przedsiębiorstw tej

wielkości). Z kolei przedsiębiorcy zatrudniający powyŜej 9 pracowników najczęściej zajmują się

przetwórstwem przemysłowym (28,45%) oraz edukacją (20,7%) (tab.20).

Tabela 20. Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON w 2007 r. według sekcji PKD i liczby zatrudnionych w Powiecie Piotrkowskim i Powiecie m. Piotrków Trybunalski.

Przedsiębiorstwa mikro (zatrudniające do 9

osób)

Przedsiębiorstwa małe, średnie i duŜe (zatrudniające powyŜej 9 osób)

WYSZCZEGÓLNIENIE Sekcja PKD

w liczbach bezwzględnych

w % w liczbach

bezwzględnych w %

Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo A 470

4,2 10 1,41

Rybactwo wyłączając działalność usługową B 1 0,01 0 0

Górnictwo, górnictwo surowców energetycznych C 11 0,93 3 0,42

Przetwórstwo przemysłowe D 1.180 10,58 202 28,45

Wytwarzanie i zaopatrywania w energię elektryczną, gaz, wodę E 10 0,09 7 0,99

Budownictwo F 1.110 9,95 53 7,46

Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, motocykli oraz artykułów uŜytku osobistego i domowego G 3.866 34,68 107 15,07

Hotele i restauracje H 270 2,42 24 3,38

Transport, gospodarka magazynowa i łączność I 799 7,17 23 3,24

Pośrednictwo finansowe J 436 3,88 1 0,14

Obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej K 1.285 11,53 51 7,18




35

Administracja publiczna, ubezpieczenia społeczne, powszechne zdrowotne L 151 1,35 28 3,94

Edukacja M 212 1,90 147 20,70

Ochrona zdrowia i pomoc społeczna N 478 4,29 27 3,80

Działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna, pozostała O 869 7,79 27 38,03

Razem 11.148 100% 710 100%

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych REGON

Rozpatrując liczbę jednostek wg sekcji Polskiej Klasyfikacji Działalności naleŜy stwierdzić,

Ŝe przewaŜają jednostki działające na omawianym terenie w 5 sekcjach: handel i naprawy, obsługa

nieruchomości i firm, budownictwo, przetwórstwo przemysłowe oraz transport, gospodarka

magazynowa i łączność (tab. 21).

Tabela 21. Podmioty gospodarki narodowej według wybranych sekcji PKD w gminach Powiatu Piotrkowskiego i Powiecie m. Piotrków Trybunalski w 2007 r.

W tym:

WYSZCZEGÓLNIENIE ogółem przemysł budownictwo

handel i naprawy*

transport, gospodarka magazynowa i łączność

Obsługa nieruchomości

i firm**

Powiat Piotrkowski 4.724 619 525 1.571 362 307 Aleksandrów 134 15 16 51 4 4 Czarnocin 322 36 28 81 24 71 Gorzkowice 372 48 33 156 23 27 Grabica 375 51 22 119 30 12 Łęki Szlacheckie 120 20 16 38 8 7 Moszczenica 654 89 79 204 66 37 Ręczno 200 29 37 59 10 4 Rozprza 445 55 50 128 29 34 Sulejów 1.074 147 145 382 91 57 Sulejów-miasto. 541 78 62 213 45 31 Sulejów-obszar wiejski 533 69 83 169 46 26 Wola Krzysztoporska 561 68 47 205 61 33 Wolbórz 465 61 52 148 16 21 Powiat m. Piotrków Trybunalski 7.393 784 581 2620 474 1.039 * Handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych, motocykli oraz artykułów uŜytku osobistego i domowego. ** Obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS

Zjawiskiem bardzo korzystnym z punktu widzenia rozwoju gospodarki danego obszaru jest

powstawanie co roku nowych podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, jednak wymiar




36

tego zjawiska na analizowanym obszarze jest nadal zbyt mały. W 2007 r. w Powiecie Piotrkowskim

do rejestru REGON wpisano 434 nowe podmioty gospodarcze, a wyrejestrowano w tym czasie 492

przedsiębiorstwa. W tym samym czasie w mieście na prawach powiatu zarejestrowano 632

podmioty gospodarcze a wyrejestrowano – 646 (tab.22).

Tabela 22. Podmioty nowozarejestrowane i wyrejestrowane według formy własności

w Powiecie Piotrkowskim i Powiecie m. Piotrków Trybunalski w 2007 r.

Powiat Piotrkowski Powiat m. Piotrków Trybunalski

nowozarejestrowane wyrejestrowane

nowozarejestrowane wyrejestrowane

ogółem 434 492 632 646 sektor publiczny

ogółem 3 0 1 13

państwowe i samorządowe jednostki prawa budŜetowego ogółem 1 0 1 8

przedsiębiorstwa państwowe 0 0 0 3 spółki handlowe 0 0 0 1

sektor prywatny ogółem 431 492 631 633

osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą 403 462 555 585

spółki handlowe 6 3 21 6

spółki handlowe z udziałem kapitału zagranicznego 2 0 2 2 fundacje 0 0 1 0 stowarzyszenia i organizacje społeczne 8 2 7 1 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS

W powiecie m. Piotrków Trybunalski największą dynamikę tworzenia nowych podmiotów

obserwuje się w sektorze usług rynkowych dotyczących handlu hurtowego

i detalicznego oraz napraw. Dla obu obszarów w tych dziedzinach saldo jest ujemne, co oznacza,

Ŝe więcej wyrejestrowuje się podmiotów niŜ tworzy. Saldo ujemne występuje równieŜ w branŜach

zajmujących się obsługą nieruchomości i przemyśle. Przeciwną tendencję moŜna zauwaŜyć

w branŜy budowlanej i działalności związanej z transportem i gospodarką magazynową. Zarówno

w Powiecie Piotrkowskim, jak i w Powiecie m. Piotrków Trybunalski przyrost przedsiębiorstw

zarejestrowanych w tych sekcjach jest dodatni (tab.23).




37

Tabela 23. Podmioty nowozarejestrowane i wyrejestrowane według wybranych form działalności w Powiecie Piotrkowskim i Powiecie m. Piotrków Trybunalski w 2007 r.

w tym:

WYSZCZEGÓLNIENIE

ogółem przemysł budownictwo

handel i naprawy

transport gospodarka

magazynowa i łączność

obsługa nieruchomości

nowo-zarejestrowane

434 52 88 135 32 44 Powiat

Piotrkowski

wyrejestrowane 492 67 49 191 26 65

nowo-zarejestrowane

632 68 62 215 42 83 Powiat m. Piotrków

Trybunalski wyrejestrowane 646 75 43 302 35 80

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS. 3. Rynek pracy

3.1. Pracujący i zatrudnienie

Rynek pracy ma za zadanie jak najlepiej dopasować liczbę ludności zainteresowanej i gotowej

wykonywać pracę (podaŜy pracy) do liczby miejsc pracy, jakie oferuje gospodarka w danych

warunkach społeczno-ekonomicznych (popyt na pracę), ale pełna równowaga między tymi

elementami nie zachodzi nigdy, stąd wyłania się rola odpowiedniej polityki państwa, wspierającej

mechanizmy rynkowe. Analiza rynku pracy jest więc niezbędna do określenia zachodzących na nim

zjawisk, rozpoznania wielkości i struktury popytu oraz podaŜy na pracę, a takŜe do wyboru

odpowiednich instrumentów wspierających rozwój regionalnych czy lokalnych rynków pracy.

Informacje o liczbie pracujących pochodzą z róŜnych źródeł, co w pewnym stopniu utrudnia

analizę rynku pracy. Najpełniejsze dane (z uwzględnieniem dowolnego podziału terytorialnego –

do poziomu powiatu i gminy), uzyskać moŜna z Narodowych Spisów Powszechnych. PoniewaŜ są

one przeprowadzane na ogół co dziesięć lat, istnieje potrzeba wykorzystania w analizie rynku pracy

równieŜ bieŜącej sprawozdawczości, mimo Ŝe nie obejmuje wszystkich kategorii pracujących

i uwzględnia róŜne grupowania wewnątrz populacji pracujących.




38

Do pracy ujętych według spisu ludności, zaliczono osoby w wieku 15 lat i więcej, które w

okresie badanego tygodnia wykonywały przez co najmniej godzinę pracę przynoszącą zarobek lub

dochód (były zatrudnione w charakterze pracownika najemnego, pracowały we własnym zakresie

lub w dzierŜawionym gospodarstwie rolnym lub prowadziły własną działalność gospodarczą poza

rolnictwem, pomagały bez wynagrodzenia w prowadzeniu rodzinnego gospodarstwa rolnego lub

rodzinnej działalności gospodarczej poza rolnictwem) albo nie wykonywały pracy (z powodu

choroby, urlopu, przerwy w działalności zakładu, trudnych warunków atmosferycznych, strajku),

ale formalnie miały pracę jako pracownicy najemni bądź pracujący na własny rachunek. Do grupy

tej zaliczono równieŜ uczniów, z którymi zakłady pracy lub osoby fizyczne zawarły umowę

o naukę zawodu lub przyuczenie do określonej pracy, jeŜeli otrzymywali wynagrodzenie.

Według danych GUS w Powiecie Piotrkowskim w 2007 roku pracowało 9,99 tys. osób,

a w Powiecie m. Piotrków Trybunalski 24,66 tys. osób (dane nie obejmują pracujących w mikro

przedsiębiorstwach, pracujących w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie, fundacjach,

stowarzyszeniach i innych organizacjach oraz duchowieństwa). W obu powiatach męŜczyźni

stanowią znaczny udział zatrudnionych. Jedynie w gminach wiejskich, takich jak Aleksandrów,

Czarnocin, Łęki Szlacheckie, Ręczno, Rozprza, Sulejów i Wola Krzysztoporska, pracowało więcej

kobiet. W wielu przypadkach wskaźnik ten przekraczał dwukrotnie liczbę zatrudnionych męŜczyzn

(tab. 24).

Tabela 24. Pracujący w głównym miejscu pracy według płci i struktura pracujących w gminach Powiatu Piotrkowskiego i Powiecie m. Piotrków Trybunalski w 2007 r.

Pracujący* Struktura pracujących

w % WYSZCZEGÓLNIENIE ogółem męŜczyźni kobiety męŜczyźni kobiety

Powiat piotrkowski 9.991 5.093 4.898 51,0 49,0 Aleksandrów (2) 146 53 93 36,3 63,7 Czarnocin (2) 414 157 257 37,9 62,1 Gorzkowice (2) 860 497 363 57,8 42,2 Grabica (2) 367 205 162 55,9 44,1 Łęki Szlacheckie (2) 219 85 134 38,8 61,2 Moszczenica (2) 1.717 933 784 54,3 45,7 Ręczno (2) 156 56 100 35,9 64,1 Rozprza (2) 887 338 549 38,1 61,9 Sulejów (3) 1.292 475 817 36,8 63,2 Sulejów - miasto (4) 944 343 601 36,3 63,7




39

Sulejów - obszar wiejski (5) 348 132 216 37,9 62,1 Wola Krzysztoporska (2) 1.765 1.180 585 66,9 33,1 Wolbórz (2) 2.168 1.114 1.054 51,4 48,6 Powiat m.Piotrków Trybunalski 24.657 12.667 11.990 51,4 48,6

* dane nie obejmują pracujących w mikro przedsiębiorstwach, pracujących w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie, fundacjach, stowarzyszeniach i innych organizacjach oraz duchowieństwa. Źródło: obliczenia własne na podstawie GUS

Na podstawie danych z rocznej sprawozdawczości statystycznej moŜna dokonać charakterystyki

pracujących według sektorów ekonomicznych w powiatach województwa łódzkiego. Wyniki badań

obejmują podmioty według faktycznego miejsca pracy i rodzaju działalności, zatrudniające

powyŜej 9 osób (nie dotyczą mikro przedsiębiorstw, których w strukturze gospodarki jest

najwięcej), pracujących w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie oraz fundacjach,

stowarzyszeniach i innych organizacjach. W 2007 r. w Powiecie Piotrkowskim w jednostkach tych

pracowało 24,42 tys. osób (o 4,6% więcej niŜ w roku 2006), w tym 60,3% w sektorze rolniczym,

25,8% w sektorze usługowym i 13,9% w sektorze przemysłowym. W powiecie grodzkim Piotrków

Trybunalski ze zrozumiałych względów znacznie mniej osób, w stosunku do sąsiadującego

powiatu, zatrudnionych jest w rolnictwie. Na 25,2 tys. wszystkich zatrudnionych w mieście

Piotrków Trybunalski w 2007 r. 59,7% stanowili pracownicy sektora usługowego, 38,4% sektora

przemysłowego, 18,9% sektora rolniczego (tab. 25).

Tabela 25. Pracujący według sektorów ekonomicznych w powiatach województwa łódzkiego w latach 2006, 2007.

Sektor Ogółem*

rolniczy przemysłowy usługowy Jednostka terytorialna 2006 2007 2006 2007 2006 2007 2006 2007

ŁÓDZKIE 716.402 740.890 191.809 191.711 211.065 220.917 313.528 328.262 Powiat łódzki wschodni 14.771 14.970 4.630 4.629 4.500 4.522 5.641 5.819 Powiat pabianicki 26.824 28.089 3.723 3.723 12.684 13.761 10.417 10.605 Powiat zgierski 35.250 37.766 7.753 7.826 13.448 14.528 14.049 15.412 Powiat brzeziński 7.387 7.751 3.752 3.751 1.376 1.448 2.259 2.552 Powiat m.Łódź 210.824 221.742 2.092 2.064 60.856 64.591 147.876 155.087 Powiat bełchatowski 41.104 42.447 6.848 6.837 21.877 22.785 12.379 12.825 Powiat opoczyński 24.409 24.995 12.579 12.545 5.502 6.028 6.328 6.422 Powiat Piotrkowski 23.296 24.418 14.750 14.716 3.588 3.395 4.958 6.307 Powiat radomszczański 30.576 31.273 12.274 12.277 8.073 8.110 10.229 10.886 Powiat tomaszowski 30.241 31.271 9.963 9.969 9.066 9.308 11.212 11.994 Powiat m.Piotrków Trybunalski 24.353 25.196 498 491 9.129 9.673 14.726 15.032




40

Powiat łaski 13.391 13.615 5.379 5.405 4.124 4.138 3.888 4.072 Powiat pajęczański 13.766 14.028 7.626 7.614 2.986 3.172 3.154 3.242 Powiat poddębicki 13.095 13.260 8.612 8.612 1.774 1.854 2.709 2.794 Powiat sieradzki 36.526 36.872 17.875 17.878 6.946 7.083 11.705 11.911 Powiat wieluński 25.600 26.204 11.722 11.720 7.184 7.598 6.694 6.886 Powiat wieruszowski 14.511 13.978 5.757 5.750 5.888 5.304 2.866 2.924 Powiat zduńskowolski 18.098 19.040 3.062 3.064 7.713 8.068 7.323 7.908 Powiat kutnowski 29.925 30.317 9.917 9.842 9.245 9.595 10.763 10.880 Powiat łęczycki 17.424 17.866 11.311 11.298 1.648 1.902 4.465 4.666 Powiat łowicki 25.594 26.003 14.495 14.477 4.696 4.895 6.403 6.631 Powiat rawski 15.585 15.807 8.693 8.696 2.934 3.021 3.958 4.090 Powiat skierniewicki 10.353 10.345 8.044 8.057 839 879 1.470 1.409 Powiat m.Skierniewice 13.499 13.637 454 470 4.989 5.259 8.056 7.908

* Wyniki badań obejmują podmioty według faktycznego miejsca pracy i rodzaju działalności, zatrudniające powyŜej 9 osób, pracujących w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie oraz fundacjach, stowarzyszeniach i innych organizacjach Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS

W porównaniu z 2006 r. nieznacznie zmieniła się struktura sektorowa pracujących – zmniejszył

się odsetek pracujących w sektorze przemysłowym, za to wzrósł w usługowym.

Istotne znaczenie z punktu widzenia analizy stanu gospodarki Powiatu Piotrkowskiego i

powiatu grodzkiego Piotrków Trybunalski ma równieŜ poznanie wielkości przeciętnego

zatrudnienia według sektorów własności podmiotów gospodarczych (prywatny i publiczny), jak

równieŜ według podstawowych sektorów działalności (rolniczy, przemysłowy i usługowy).

Przeciętne zatrudnienie to stan zatrudnienia (według etatów) pracowników

pełnozatrudnieniowych i niepełnozatrudnieniowych w przeliczeniu na pełnozatrudnieniowych

(na całe etaty). PoniewaŜ statystyka publiczna dysponuje szczegółowymi danymi dotyczącymi

struktury zatrudnienia dla podmiotów bez jednostek o liczbie pracujących do 9 osób, rolnictwa

indywidualnego, duchowieństwa, fundacji, stowarzyszeń i innych organizacji oraz zatrudnionych

za granicą, dane prezentowane są właśnie w takim układzie.

Przeciętne zatrudnienie w analizowanym powiecie ziemskim w 2007 r. (bez mikro

przedsiębiorstw) wynosiło 2,9 tys. osób w sektorze publicznym i 4,3 tys. w sektorze prywatnym.

W powiecie grodzkim w 2007 r. zauwaŜyć moŜna duŜą dysproporcję w zatrudnieniu w sektorze

prywatnym i publicznym – tu 73% (18,1 tys. osób) zatrudnionych jest w sektorze prywatnym,

a 27% (6,7 tys. osób)w sektorze publicznym (tab. 26).




41

Tabela 26. Przecięte zatrudnienie (w osobach) według sektorów własności w powiatach województwa łódzkiego w 2007 r.

Sektor

WYSZCZEGÓLNIENIE Ogółem* publiczny prywatny

WOJEWÓDZTWO 474.400 199.567 274.833 Powiat brzeziński 3.377 1.594 1.783 Powiat kutnowski 16.796 6.434 10.362 Powiat łaski 7.039 2.833 4.206 Powiat łęczycki 6.538 2.857 3.681 Powiat łódzki

wschodni 8.069 2.739 5.330 Powiat pabianicki 20.209 6.887 13.322 Powiat poddębicki 3.903 1.888 2.015 Powiat sieradzki 16.269 7.915 8.354 Powiat wieluński 13.037 3.840 9.197

Powiat wieruszowski 6.627 2.020 4.607

Powiat zduńskowolski 12.757 4.216 8.541 Powiat zgierski 24.922 8.474 16.448

Powiat bełchatowski 32.472 21.675 10.797 Powiat łowicki 8.838 4.174 4.664

Powiat opoczyński 10.793 3.563 7.230

Powiat pajęczański 5.444 2.274 3.170

Powiat Piotrkowski 7.170 2.914 4.256 Powiat

radomszczański 16.207 6.315 9.892 Powiat rawski 5.893 2.421 3.472

Powiat skierniewicki 2.316 1.209 1.107

Powiat tomaszowski 16.728 7.309 9.419

Powiat m. Piotrków Trybunalski 24.796 6.692 18.104

Powiat m. Skierniewice 11.109 3.799 7.310

Powiat m. Łódź 193.091 85.525 107.566 * bez zatrudnienia w mikro przedsiębiorstwach. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS

Dla identyfikacji branŜ zdolnych do kreowania nowych miejsc pracy niezbędne jest rozpoznanie

struktury przeciętnego zatrudnienia w podstawowych sektorach działalności. W 2007 r. w powiecie

ziemskim odsetek zatrudnionych w pomiotach zatrudniających powyŜej 9 osób w rolnictwie

wyniósł 2,6% (bez pracujących w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie), w przemyśle




42

i budownictwie 46,2%, a reszta w sektorze usługowym, w usługach rynkowych (16,3%)

i nierynkowych 34%. Z kolei w powiecie grodzkim największy udział przeciętnego zatrudnienie

osiągnął sektor przemysłowo-budowlany 46,2%, a następnie usługi nierynkowe 23,2% (tab. 27).

Tabela 27. Przeciętne zatrudnienie (w osobach) według sektorów działalności w powiatach województwa łódzkiego w 2007 r.

Usługi WYSZCZEGÓLNIENIE

Ogółem

Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo; rybactwo

Przemysł i budownictwo rynkowe nierynkowe

WOJEWÓDZTWO 474.400 3.286 194.022 130.643 146.449

Powiat brzeziński 3.377 17 1.290 571 1.499

Powiat kutnowski 16.796 507 7.982 3.327 4.980

Powiat łaski 7.039 119 3.413 1.088 2.419

Powiat łęczycki 6.538 45 2.107 1.780 2.606 Powiat łódzki

wschodni 8.069 155 3.631 1.841 2.442

Powiat pabianicki 20.209 39 11.049 4.084 5.037

Powiat poddębicki 3.903 103 1.586 514 1.700

Powiat sieradzki 16.269 176 6.434 2.749 6.910

Powiat wieluński 13.037 109 7.009 2.463 3.456

Powiat wieruszowski 6.627 9 4.096 761 1.761

Powiat zduńskowolski 12.757 9 6.910 1.967 3.871

Powiat zgierski 24.922 87 12.731 5.508 6.596

Powiat bełchatowski 32.472 90 22.137 4.620 5.625

Powiat łowicki 8.838 488 3.555 1.391 3.404

Powiat opoczyński 10.793 43 5.400 2.052 3.298

Powiat pajęczański 5.444 47 2.676 639 2.082

7.170 184 3.315 1.171 2.500

Powiat Piotrkowski 100% 2,6 46,2 16,3 34,9 Powiat

radomszczański 16.207 173 7518 3.225 5.291

Powiat rawski 5.893 107 2.667 1.041 2.078

Powiat skierniewicki 2.316 280 738 413 885

Powiat tomaszowski 16.728 129 6.648 3.902 6.049

Powiat m. Piotrków Trybunalski 24.796 3 8.553 10.496 5.744




43

100% 0,01 34,5 42,3 23,2 Powiat m.

Skierniewice 11.109 30 4.249 3.817 3.013

Powiat m. Łódź 193.091 337 58.328 71.223 63.203 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS

Warte uwagi jest, jak układa się relacja między usługami rynkowymi (handel i naprawy, hotele

i restauracje, transport gospodarka magazynowa i łączność, pośrednictwo finansowe, obsługa

nieruchomości i firm; nauka oraz pozostała działalność usługowa, komunalna, społeczna

i indywidualna), a nierynkowymi do których zalicza się administrację publiczną, obronę narodową,

obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz edukację (tab. 28).

Tabela 28. Pracujący w sektorze usługowym w powiatach województwa łódzkiego w latach 2006, 2007.

sektor usługowy razem

sektor usługowy - usługi rynkowe

sektor usługowy - usługi nierynkowe Jednostka terytorialna

2006 2007 2006 2007 2006 2007 ŁÓDZKIE 313.528 328.262 167.602 180.127 145.926 148.135 Powiat łódzki wschodni 5.641 5.819 3.331 3.469 2.310 2.350 Powiat pabianicki 10.417 10.605 5.128 5.349 5.289 5.256 Powiat zgierski 14.049 15.412 7.065 8.310 6.984 7.102 Powiat brzeziński 2.259 2.552 722 993 1.537 1.559 Powiat m.Łódź 147.876 155.087 88.466 93.964 59.410 61.123 Powiat bełchatowski 12.379 12.825 6.549 6.947 5.830 5.878 Powiat opoczyński 6.328 6.422 2.869 2.947 3.459 3.475 Powiat piotrkowski 4.958 6.307 2.318 3.610 2.640 2.697 Powiat radomszczański 10.229 10.886 4.683 5.288 5.546 5.598 Powiat tomaszowski 11.212 11.994 5.486 6.303 5.726 5.691 Powiat m.Piotrków Trybunalski 14.726 15.032 7.963 8.241 6.763 6.791 Powiat łaski 3.888 4.072 1.366 1.555 2.522 2.517 Powiat pajęczański 3.154 3.242 1.009 1.070 2.145 2.172 Powiat poddębicki 2.709 2.794 895 980 1.814 1.814 Powiat sieradzki 11.705 11.911 4.461 4.611 7.244 7.300 Powiat wieluński 6.694 6.886 3.159 3.292 3.535 3.594 Powiat wieruszowski 2.866 2.924 1.075 1.095 1.791 1.829 Powiat zduńskowolski 7.323 7.908 4.036 4.564 3.287 3.344 Powiat kutnowski 10.763 10.880 5.626 5.845 5.137 5.035 Powiat łęczycki 4.465 4.666 1.728 1.936 2.737 2.730 Powiat łowicki 6.403 6.631 2.722 2.928 3.681 3.703 Powiat rawski 3.958 4.090 1.774 1.850 2.184 2.240 Powiat skierniewicki 1.470 1.409 583 503 887 906 Powiat m. Skierniewice 8.056 7.908 4.588 4.477 3.468 3.431





44

W Powiecie Piotrkowskim i Powiecie m. Piotrków Trybunalski dominuje zatrudnienie

w sektorze usług rynkowych (tab.28). JednakŜe obraz uzyskany na podstawie analizy zatrudnienia

oraz poszczególnych kategorii pracujących (ze sprawozdawczości bieŜącej) jest jednak niepełny,

gdyŜ w kaŜdych warunkach gospodarczych najaktywniejsze są pomioty mikro (0-9 pracujących)

i małe (10-49), a badania statystyki publicznej w większości przypadków nie obejmują właśnie tych

najmniejszych podmiotów.

3.2 Bezrobocie

Problem bezrobocia na rynku pracy jest powaŜnym zjawiskiem społecznym oraz

ekonomicznym. Z jednej strony ludzie, którzy nie mogą znaleźć sobie pracy, często popadają

w apatię i zniechęcenie – ci, którzy długo nie mogą tej pracy znaleźć, w końcu nie chcą juŜ szukać.

Brak pracy rodzi teŜ pośrednio patologie społeczne i wzmaga poczucie odrzucenia przez

społeczeństwo. Z drugiej strony praca jest źródłem utrzymania, podstawowym warunkiem

otrzymywania wynagrodzenia. Jest ona równieŜ dobrem, bez którego pracodawcy nie mogą

prowadzić działalności (samozatrudnienie nie jest bowiem jedyną formą aktywności gospodarczej).

Oczywiście rozmiary bezrobocia nierzadko są wynikiem swoistego wyboru społecznego. We

wszystkich społeczeństwach spotkać moŜna ludzi, którzy nie pracują, utrzymywani są przez

bliskich lub róŜne instytucje i grupy społeczne, jednakŜe nie wszędzie ludzie ci określani są jako

osoby bezrobotne. Przyjmuje się, Ŝe naturalny poziom bezrobocia, wynikający równieŜ z wyboru,

to jest taki, który występuje zawsze i kształtuje się na poziomie 4%.

Bezrobotni, według Głównego Urzędu Statystycznego, to osoby niezatrudnione i nie

wykonujące innej pracy zarobkowej, zdolne i gotowe do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze

czasu pracy (bądź jeśli są to osoby niepełnosprawne – zdolne i gotowe do podjęcia zatrudnienia

co najmniej w połowie tego wymiaru czasu pracy), nieuczące się w szkole, z wyjątkiem szkół dla

dorosłych lub przystępujące do egzaminu eksternistycznego z zakresu tej szkoły lub szkół

wyŜszych, gdzie studiują w formie studiów niestacjonarnych, zarejestrowane we właściwym dla

miejsca zameldowania (stałego lub czasowego) powiatowym urzędzie pracy oraz poszukujące

zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, jeŜeli m.in.:

− ukończyły 18 lat,

− nie ukończyły: kobiety – 60 lat, męŜczyźni – 65 lat,




45

− nie nabyły prawa do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej,

renty socjalnej, renty rodzinnej w wysokości przekraczającej połowę minimalnego

wynagrodzenia za pracę albo po ustaniu zatrudnienia, innej pracy zarobkowej nie pobierają

świadczenia przedemerytalnego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku chorobowego,

macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego,

− nie są właścicielami lub posiadaczami (samoistnymi lub zaleŜnymi) nieruchomości rolnej

o powierzchni uŜytków rolnych powyŜej 2 ha przeliczeniowych, nie podlegają ubezpieczeniu

emerytalnemu i rentowemu z tytułu stałej pracy jako współmałŜonek lub domownik

w gospodarstwie rolnym o powierzchni uŜytków rolnych przekraczającej 2 ha przeliczeniowe,

− nie posiadają wpisu do ewidencji działalności gospodarczej albo nie podlegają, na podstawie

odrębnych przepisów, obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, z wyjątkiem ubezpieczenia

społecznego rolników,

− nie są tymczasowo aresztowane lub nie odbywają kary pozbawienia wolności,

− nie uzyskują miesięcznie przychodu w wysokości przekraczającej połowę minimalnego

wynagrodzenia za pracę, z wyłączeniem przychodów uzyskanych z tytułu odsetek lub innych

przychodów od środków pienięŜnych zgromadzonych na rachunkach bankowych,

− nie pobierają, na podstawie przepisów o pomocy społecznej, zasiłku stałego,

− nie pobierają na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, świadczenia

pielęgnacyjnego lub dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka

i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego

pobierania,

− nie pobierają po ustaniu zatrudnienia świadczenia szkoleniowego.

Od 1997 r. za bezrobotnego nie uwaŜa się takŜe osoby odbywającej szkolenie, staŜ

u pracodawcy, a od 1 VI 2004 r. – osoby odbywającej przygotowanie zawodowe w miejscu pracy.

Nieco inaczej definiują bezrobotnych urzędy pracy – rejestrują one kobiety w wieku 18-60

lat oraz męŜczyzn w wieku 18-65 lat nie posiadających pracy.

Do prezentacji danych dotyczących bezrobocia wykorzystano dwa źródła wtórne.

Pierwszym są dane GUS, które wyszczególniają strukturę bezrobotnych w poszczególnych

powiatach i gminach podległych PUP w Piotrkowie Trybunalskim. Drugim są dane zagregowane

z Powiatowego Urzędu Pracy w Piotrkowie Trybunalskim. Według tych danych na koniec 2007




46

roku w Powiatowym Urzędzie Pracy zarejestrowanych było 6,97 tys. osób, z czego 3,52 tys. było

mieszkańcami Piotrkowa Trybunalskiego i 3,45 tys. osób z terenu Powiatu Piotrkowskiego.

W Powiecie Piotrkowskim największa liczba bezrobotnych zamieszkiwała w gminie Sulejów,

najmniejsza – Czarnocin. W porównaniu do 2005 r. liczba osób bez pracy spadła we wszystkich

gminach (średnio o 37%), a w Piotrkowie Trybunalskim o 34,1% (tab. 29).

Tabela 29. Bezrobotni zarejestrowani według płci w gminach Powiatu Piotrkowskiego

i Powiecie m. Piotrków Trybunalski w latach 2005, 2006 i 2007

ogółem męŜczyźni kobiety Jednostka terytorialna

2005 2006 2007 2005 2006 2007 2005 2006 2007 ŁÓDZKIE 198.429 160.698 123.148 98.534 76.162 57.591 99.895 84.536 65.557 Powiat Piotrkowski 5.483 4.660 3.455 2.615 2.179 1.602 2.868 2.481 1.853 Aleksandrów 305 251 198 161 136 97 144 115 101 Czarnocin 153 123 72 77 56 28 76 67 44 Gorzkowice 548 459 321 225 173 131 323 286 190 Grabica 300 240 186 143 117 89 157 123 97 Łęki Szlacheckie 266 206 158 132 101 64 134 105 94 Moszczenica 766 654 506 382 319 257 384 335 249 Ręczno 244 207 151 111 102 74 133 105 77 Rozprza 799 720 494 376 318 218 423 402 276 Sulejów 1.104 973 724 512 450 332 592 523 392 Wola Krzysztoporska 623 521 402 305 254 181 318 267 221 Wolbórz 375 306 243 191 153 131 184 153 112 Powiat m. Piotrków Trybunalski 5.352 4.530 3.522 2.522 1.956 1.545 2.830 2.574 1.977


Na koniec I półrocza 2008 r. liczba bezrobotnych w obu powiatach wyniosła 5,6 tys. osób, w

tym bez pracy pozostawało około 3,2 tys. kobiet i blisko 2,4 tys. męŜczyzn. Udział kobiet wynosił

zatem 57,14%, co świadczy o tym, Ŝe mają one większe trudności ze znalezieniem pracy niŜ

męŜczyźni. Większość męŜczyzn i kobiet pozostających bez pracy pochodziła z Powiatu m.

Piotrków Trybunalski, w kolejności – 1,4 tys., co stanowiło 57% i 51,62%.

Podstawowym miernikiem zjawiska pozostawania bez pracy jest stopa bezrobocia, wyraŜająca

stosunek liczby bezrobotnych zarejestrowanych do liczby cywilnej ludności aktywnej zawodowo,

tj. bez osób odbywających czynną słuŜbę wojskową oraz pracowników jednostek budŜetowych

prowadzących działalność w zakresie obrony narodowej i bezpieczeństwa publicznego. Stopę

bezrobocia podaje się z uwzględnieniem pracujących w gospodarstwach indywidualnych




47

w rolnictwie (będących składową cywilnej ludności aktywnej zawodowo) oszacowanych

na podstawie wyników spisów powszechnych.

Stopę bezrobocia dla najmniejszych jednostek podziału terytorialnego – gmin – wyliczano

jedynie w momencie przeprowadzania Narodowego Spisu Powszechnego w 2002 r., nie podaje się

tej wielkości rokrocznie, wobec powyŜszego te dane zostaną pominięte.

Stopa bezrobocia rejestrowanego w 2007 r. w Powiecie Piotrkowskim wyniosła 10,8%,

co lokowało powiat na dziewiątym miejscu w województwie zaraz po powiecie grodzkim Piotrków

Trybunalski (10,1%). NajniŜszy wskaźnik bezrobotnych zaobserwowano w powiecie

skierniewickim (7%), najwyŜszy zaś w powiecie radomszczańskim (17,9%) (tab. 30).

Tabela 30. Stopa bezrobocia (w %) w powiatach województwa łódzkiego w latach 2005, 2006, 2007.

ogółem 2005 2006 2007 Jednostka terytorialna [%] [%] [%]

ŁÓDZKIE 17,9 14,7 11,5 Powiat łódzki wschodni 20,0 16,8 12,4 Powiat pabianicki 19,1 16,0 11,0 Powiat zgierski 25,3 20,5 16,0 Powiat brzeziński 18,0 15,5 13,6 Powiat m.Łódź 16,4 11,7 8,7 Powiat bełchatowski 15,9 13,5 10,3 Powiat opoczyński 21,9 19,6 17,1 Powiat Piotrkowski 17,0 14,2 10,8 Powiat radomszczański 21,9 20,5 17,9 Powiat tomaszowski 23,0 20,6 16,2 Powiat m. Piotrków Trybunalski 14,8 12,9 10,1 Powiat łaski 17,4 14,9 12,1 Powiat pajęczański 17,2 15,6 11,1 Powiat poddębicki 16,3 16,0 12,3 Powiat sieradzki 18,5 16,9 13,9 Powiat wieluński 12,5 9,9 8,3 Powiat wieruszowski 12,9 11,2 8,9 Powiat zduńskowolski 20,2 17,8 12,2 Powiat kutnowski 23,5 19,2 16,4 Powiat łęczycki 19,5 17,1 13,1 Powiat łowicki 13,3 11,0 9,1 Powiat rawski 13,2 10,5 8,0 Powiat skierniewicki 11,3 8,8 7,0 Powiat m.Skierniewice 11,6 9,8 7,8

Źródło: GUS




48

Od 2005 r. zauwaŜyć moŜna spadek stopy bezrobocia we wszystkich powiatach

w województwie – największy w: zgierskim, grodzkim Łódź i Piotrkowskim.

Płynność bezrobocia w duŜej mierze uzaleŜniona jest od aktualnych potrzeb pracodawców,

aktywności i mobilności zawodowej osób poszukujących pracy w kraju i za granicą. W 2007 roku

w PUP w Piotrkowie Trybunalskim zarejestrowało się 10.285 bezrobotnych, a 12.498 osób

wyłączono z ewidencji. W badanym przedziale czasowym większy udział zarówno w napływie, jak

i odpływie mieli bezrobotni z Piotrkowa Trybunalskiego. Z wyjątkiem stycznia, w kaŜdym

badanym miesiącu odpływ był wyŜszy od napływu. W grudniu wartości napływu i odpływu były

najbardziej zbliŜone do siebie. Największa róŜnica miała miejsce w maju, kiedy to odpływ był

wyŜszy od napływu o 536 osób (rys. 2).




49

Rysunek 2. Płynność bezrobotnych w rejestrze Powiatowego Urzędu Pracy w Piotrkowie Trybunalskim w 2007 r.

1128

795

630 648726

830892 908

1074

772731

12311147 1184

860

10951206 1234

1004

878

11131021

778898

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

stycz

eń luty

mar

zec

kwiec

ień maj

czer

wiec

lipiec

sierp

ień

wrzes

ień

paźd

ziern

ik

listo

pad

grud

zień

liczb

a be

zrob

otny

ch

napływ do bezrobocia odpływ z bezrobocia

Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Piotrkowie Trybunalskim

Zestawienie dwóch okresów (pierwszego półrocza 2007 r. i 2008r.) daje moŜliwość prognozy,

jak będzie wyglądać napływ do bezrobocia i odpływ z bezrobocia w poszczególnych miesiącach

w następnym okresie badawczym. W styczniu rejestruje się w PUP w Piotrkowie Trybunalskim

więcej bezrobotnych niŜ odpływa. W lutym napływ i odpływ bezrobotnych się równowaŜy.

Chłonność rynku pracy po stronie popytu moŜna obserwować od marca do czerwca, w których

odpływ z bezrobocia jest wyŜszy niŜ napływ. W kaŜdym z prezentowanych okresów większy udział

zarówno w napływie, jak i odpływie mieli bezrobotni z Piotrkowa Trybunalskiego (rys. 3).




50

Rysunek 3. Płynność bezrobotnych w rejestrze Powiatowego Urzędu Pracy w Piotrkowie Trybunalskim w I połowie 2007 i I połowie 2008 r.

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

styczeń luty marzec kwiecień maj czerwiec

2007 napływ do bezrobocia 2007 odpływ z bezrobocia

2008 napływ do bezrobocia 2008 odpływ z bezrobocia

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Powiatowego Urzędu Pracy w Piotrkowie Trybunalskim.

Analiza typu bezrobotnych na poziomie powiatów pozwala na wyodrębnienie między innymi

osób poprzednio pracujących, poprzednio pracujących zwolnionych z przyczyn zakładów pracy,

zamieszkałych na wsi czy nie posiadających prawa do zasiłku.

W 2007 r. do rejestru Powiatowego Urzędu Pracy w Piotrkowie Trybunalskim napłynęło 8.004

osób, które poprzednio miały pracę (czyli po raz pierwszy urząd pracy wpisał do rejestru 1867

osób), w tym 39 osób, które zostały zwolnione z przyczyn zakładów pracy (tab. 31).

W I półroczu 2008 r. zarejestrowało się 4,6 tys. osób bezrobotnych, czyli o 167 (3,5%)

mniej niŜ w I półroczu roku 2007. Zdecydowaną większość stanowili rejestrujący się ponownie –

82,40%. Zjawisko to powtarza się od wielu lat. Dla porównania – w I półroczu 2007 roku udział ten

wynosił 82,12%. W omawianym czasie zmalała o 43 liczba osób zarejestrowanych po raz pierwszy.

Spadek dotyczył równieŜ kategorii osób dotychczas niepracujących. Zarejestrowało się ich o 104

mniej niŜ w I półroczu 2007 roku. Wzrost odnotowano wśród bezrobotnych zwolnionych

z przyczyn dotyczących zakładu pracy o 19 osób.




51

Tabela 31. Bezrobotni poprzednio pracujący oraz poprzednio pracujący zwolnieni z przyczyn dotyczących zakładu pracy w rejestrze PUP w Piotrkowie Trybunalskim w latach 2006, 2007, 2008.

WYSZCZEGÓLNIENIE 2006 2007 I-VI2008 Bezrobotni zarejestrowani 11990 10285 4638 - po raz pierwszy 2320 1867 816 - po raz kolejny 9670 8418 3822 Poprzednio pracujący 9427 8004 3731 - w tym zwolnieni z przyczyn dotyczący zakładu pracy 157 39 37 Dotychczas niepracujący 2563 2281 907


Od 2005 roku zmniejsza się zjawisko bezrobocia na wsi w Powiecie Piotrkowskim. W 2006 r.

osoby nie posiadające pracy zamieszkałe na wsi stanowiły 45,7% ogółu bezrobotnych (w 2007 r.

było to 44,6%).

Najwięcej bezrobotnych odnotowano w gminie Moszczenica – 17,98% wszystkich

bezrobotnych z obszarów wiejskich. Mniejszy udział bezrobotnych miała Rozprza – 15,46%,

natomiast najmniej zarejestrowanych bezrobotnych było z Czarnocina – jednej z najmniejszych

gmin – 2,22%. Wśród 2.381 zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Piotrkowie

Trybunalskim bezrobotnych, zamieszkujących tereny wiejskie, znajdowały się 1.334 kobiety

(56,02%). Do zasiłku uprawnionych było zaledwie 368 bezrobotnych (15,45%). AŜ 55% ogółu

bezrobotnych ze wsi stanowili długotrwale bezrobotni, których było 1.301. Odnotowano 128

bezrobotnych niepełnosprawnych, a ich udział wynosił 5,37%. W liczbach bezwzględnych

najwięcej kobiet, niepełnosprawnych oraz bezrobotnych do 25 roku Ŝycia było w gminie Rozprza,

natomiast bezrobotnych z prawem do zasiłku, długotrwale bezrobotnych oraz powyŜej 50 roku

Ŝycia – z terenu gminy Moszczenica (tab. 32).

Największym udziałem kobiet charakteryzowała się gmina Gorzkowice – 65,63%.

NajwyŜszy odsetek bezrobotnych z prawem do zasiłku odnotowano w Moszczenicy – 22,66%,

najniŜszy w Ręcznie – 9,01%. Udział długotrwale bezrobotnych mieścił się w przedziale od 48,13%

do 65,41%, przy czym najniŜszy naleŜał do Moszczenicy, a najwyŜszy do gminy Grabica.

W kategorii osób niepełnosprawnych zarejestrowanych w urzędzie, najwyŜszym odsetkiem

charakteryzowała się gmina Wola Krzysztoporska – 7%, natomiast najniŜszym Gorzkowice




52

(3,91%). W rejestrze nie było ani jednego bezrobotnego niepełnosprawnego mieszkającego

na terenie gminy Czarnocin.

Tabela 32. Bezrobotni zamieszkali na wsi w gminach Powiatu Piotrkowskiego wg stanu na dzień 30 czerwca 2008 r.

Liczba bezrobotnych

w tym:

WYSZCZEGÓLNIENIE

ogółem kobiety

z prawem

do zasiłku

do 25 roku Ŝycia

długotrwale bezrobotni

powyŜej 50 roku Ŝycia Niepełnosprawni

Sulejów gmina 267 160 40 49 148 45 18

Aleksandrów 158 80 17 37 91 33 9 Czarnocin 53 26 11 15 28 7 0

Gorzkowice 256 168 41 52 129 52 10 Grabica 133 69 13 32 87 31 8 Łęki Szlacheckie 122 73 11 35 79 17 5

Moszczenica 428 224 97 72 206 109 19 Ręczno 111 65 10 30 63 26 5 Rozprza 368 227 68 75 204 77 23 Wola Krzysztoporska 300 158 28 58 163 75 21 Wolbórz 185 84 32 27 103 49 10 Ogółem 2.381 1.334 368 482 1.301 521 128 Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Piotrkowie Trybunalskim

W powiecie grodzkim Piotrków Trybunalski i Powiecie Piotrkowskim zauwaŜyć moŜna dość

duŜy udział bezrobotnych młodych – w wieku do 24 roku Ŝycia (16,4%). Najmniej było osób

powyŜej 55 roku Ŝycia – w sumie 573 (10,23%). Dominującą grupę bezrobotnych w pierwszym

półroczu 2008 r. stanowiły osoby w wieku 25-34 lata (tab. 33, rys. 4).

Tabela 33. Bezrobotni zarejestrowani według wieku w Powiecie m. Piotrków Trybunalski i Powiecie Piotrkowskim w I półroczu 2007 i I półroczu 2008 roku

Bezrobotni zarejestrowani (stan na

dzień) 30.06.2007 30.06.2008

wiek w osobach w % w

osobach w% Ogółem 7.944 100 5.597 100 18-24 1.470 18,5 918 16,4 25-34 2.250 28,32 1.590 28,41




53

35-44 1.499 18,87 1.017 18,17 45-54 2.106 26,51 1.499 26,78 55-59 533 6,71 472 8,43 60-64 86 1,08 101 1,8


Rysunek 4. Struktura bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Piotrkowie Trybunalskim wg wieku – stan na 30 czerwca 2008 r.

wiek

16,40%

28,41%

18,17%

26,78%

8,43% 1,80%

18-24 25-34 35-44 45-54 55-59 60-64


Rynek pracy na omawianym terenie w I połowie w 2008 r. najmniej korzystny był dla osób

z wykształceniem gimnazjalnymi i poniŜej (blisko 2,1 tys. osób, czyli 37,34%). Wśród ogółu

bezrobotnych 484 osoby, czyli 8,65%, legitymowały się wykształceniem wyŜszym,

1,1 tys. policealnym i średnim zawodowym, 630 – średnim ogólnokształcącym i ok. 1,3 tys. –

zasadniczym zawodowym. We wszystkich grupach w ciągu roku odnotowano spadek bezrobocia.

Największe zmiany wystąpiły w grupach o wykształceniu zawodowym, tzn. najwięcej osób

znalazło pracę, co jest sygnałem zmian zachodzących na lokalnym rynku pracy. Poszukiwani są

specjaliści w konkretnie wyuczonych zawodach. Zaledwie 14% spadek bezrobocia miał miejsce

wśród bezrobotnych z wykształceniem wyŜszym (tab. 34).




54

Tabela 34. Struktura bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Piotrkowie Trybunalskim wg wykształcenia – stan na dzień 30 czerwca 2007 i 2008 r.

Bezrobotni zarejestrowani (stan na dzień) 30.06.2007 30.06.2008

WYKSZTAŁCENIE w osobach w %

w osobach w%

Ogółem 7.944 100 5.597 100 WyŜsze 564 7,1 484 8,65 policealne i średnie zawodowe 1.530 19,26 1.100 19,65 srednie ogólnokształcace 825 10,39 630 11,26 zasadnicze zawodowe 1.939 24,41 1.293 23,1 gimnazjalne i poniŜej 3.086 38,85 2.090 37,34


Rysunek 5. Struktura bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Piotrkowie Trybunalskim wg poziomu wykształcenia – stan na dzień 30 czerwca 2008 r.

wykształcenie

8,65%

19,65%

11,26%

23,10%

37,34%

w yŜsze policealne i średnie zaw odow e

srednie ogólnokształcace zasadnicze zaw odow e

gimnazjalne i poniŜej


Ze struktury bezrobotnych według elementarnych grup zawodów wyodrębniono 24 zawody,

w których na koniec I półrocza 2008 roku było zarejestrowanych co najmniej 20 osób oraz grupę

bez zawodu liczącą 336 osób bezrobotnych. W całej populacji bezrobotnych zamieszkałych w

Powiecie m. Piotrków Trybunalski najwięcej było sprzedawców – 244, pracowników biurowych –




55

110, sprzątaczek – 92, robotników budowlanych – 84, asystentów ekonomicznych – 84, robotników

pomocniczych w przemyśle przetwórczym – 77, ślusarzy – 54 i pakowaczy 52 (tab. 35).

Tabela 35. Ranking zawodów według liczby bezrobotnych w Powiecie m. Piotrków Trybunalski (zawody obejmujące 20 i więcej osób). Stan na 30 czerwca 2008 roku

w tym

absolwenci powyŜej 12 m-

cy Lp Kod

grupy zawodów

Nazwa grupy zawodów Bezrobotni

ogółem kobiety razem kobiety razem kobiety

1 2 3 4 5 6 7 8 9

1 "514102" Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług fryzjerskich]

21 19 1 1 8 7

2 "241912" Specjalista do spraw marketingu i handlu [sprzedaŜy]

22 17 2 2 5 3

3 "712102" Murarz 22 0 0 0 10 0

4 "722304" Tokarz 25 4 0 0 7 3

5 "723190" Pozostali mechanicy pojazdów samochodowych

25 0 0 0 8 0

6 "913204" Pomoc kuchenna 25 22 0 0 12 11

7 "832101" Kierowca samochodu osobowego

26 0 0 0 5 0

8 "916201" Robotnik placowy 26 8 0 0 12 4

9 "311204" Technik budownictwa

32 10 2 0 16 6

10 "743304" Krawiec 32 32 0 0 14 14

11 "241102" Ekonomista 34 25 4 3 10 9

12 "413103" Magazynier 35 9 0 0 9 1

13 "743604" Szwaczka 40 40 0 0 16 16

14 "512201" Kucharz 41 37 0 0 13 12

15 "311502" Technik mechanik 43 2 1 0 14 0

16 "914103" Robotnik gospodarczy 49 16 0 0 10 4

17 "932103" Pakowacz 52 43 0 0 17 15

18 "722204" Ślusarz 54 3 0 0 21 1

19 "932104" Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym

77 49 0 0 38 28

20 "341902" Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: Technik ekonomista]

84 77 2 2 28 27

21 "931301" Robotnik budowlany

84 1 0 0 29 1

22 "913207" Sprzątaczka 92 89 0 0 39 38

23 "419101" Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik prac biurowych]

110 100 1 1 38 34




56

24 "522107" Sprzedawca 244 216 2 2 104 92

25 "000000" Bez zawodu 366 248 38 28 26 14

Ogółem 1661 1067 53 39 509 340

Źródło: Tablica wynikowa T-I/P-1 danych ze sprawozdania MPiPS-01 dla powiatu m. Piotrków Trybunalski

Rysunek 6. Struktura dziesięciu najliczniej reprezentowanych zawodów wśród bezrobotnych

z Powiatu m. Piotrków Trybunalski w 2008 r.

2,953,133,254,645,065,065,546,62

14,69

22,03

0

5

10

15

20

25

udzi

ał p

roce

ntow

y

Robot

nik go

spoda

rczy

Pakow

acz

Ślus

arz

Robot

nik po

moc

niczy

w p

rzem

y...

Techn

ik ek

onom

ista

Robot

nik bu

dowla

nySpr

ząta

czka

Praco

wnik b

iuro

wySpr

zeda

wcaBez

zaw

odu


Nieco inaczej ta struktura zawodowa bezrobotnych przedstawiała się w Powiecie Piotrkowskim.

W ewidencji urzędu pracy wśród bezrobotnych Powiatu Piotrkowskiego najwięcej było

sprzedawców – 166, robotników gospodarczych – 101, robotników pomocniczych w przemyśle

przetwórczym - 98, techników ekonomistów – 89, robotników budowlanych – 83, szwaczek – 56

i ślusarzy – 55.

Tabela 36 zawiera tylko 6% (23/410) wszystkich 6-cyfrowych grup zawodowych

występujących w Powiecie Piotrkowskim, w których do dnia 30 czerwca 2008 r. zarejestrowanych

było 44 % (1166/ 2674) bezrobotnych mieszkających w obrębie tego powiatu. Osoby bez zawodu

stanowiły 15% ogółu figurujących w ewidencji na koniec I półrocza 2008 r. (tab. 36, rys. 7).




57

Tabela 36. Ranking zawodów według liczby bezrobotnych w Powiecie Piotrkowskim (zawody obejmujące 20 i więcej osób). Stan na 30.06.2008 roku.

w tym

absolwenci powyŜej 12 m-

cy Lp

Kod grupy

zawodów

Nazwa grupy zawodów

Bezrobotni ogółem kobiety

razem kobiety razem kobiety

1 2 3 4 5 6 7 8 9

1

"713604" Monter instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych

21 0 0 0 10 0

2 "741201" Cukiernik 21 17 0 0 10 9

3 "741203" Piekarz 22 1 0 0 7 0

4 "321208" Technik rolnik 23 15 0 0 9 7

5 "311502" Technik mechanik 27 2 3 0 4 2

6 "932103" Pakowacz 27 23 0 0 13 11

7 "241102" Ekonomista 31 23 5 4 6 4

8

"723190" Pozostali mechanicy pojazdów samochodowych

31 0 0 0 9 0

9 "311913" Technik technologii

odzieŜy 32 32 1 1 6 6

10 "743304" Krawiec 34 33 1 1 15 14

11 "913207" Sprzątaczka 34 33 0 0 24 23

12 "512201" Kucharz 36 35 0 0 14 14

13 "743101" Przędzarz 40 40 0 0 25 25

14

"419101" Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik prac biurowych]

42 37 0 0 14 11

15 "712102" Murarz 43 0 0 0 19 0

16 "916201" Robotnik placowy 54 6 0 0 37 4

17 "722204" Ślusarz 55 3 0 0 20 3

18 "743604" Szwaczka 56 56 0 0 28 28

19 "931301" Robotnik budowlany 83 1 0 0 38 1

20

"341902" Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: Technik ekonomista]

89 82 8 8 18 17

21

"932104" Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym

98 67 1 1 63 47

22 "914103" Robotnik

gospodarczy 101 23 0 0 27 6

23 "522107" Sprzedawca 166 150 0 0 85 78

24 "000000" Bez zawodu 401 282 40 38 30 16

Ogółem 1567 961 59 53 531 326 Źródło: Tablica wynikowa T-I/P-1 danych ze sprawozdania MPiPS-01 dla powiatu piotrkowskiego




58

Rysunek 7. Struktura dziesięciu najliczniej reprezentowanych zawodów wśród bezrobotnych

z Powiatu Piotrkowskiego w 2008 r.

2,69 2,75 3,46 3,52 3,595,32 5,70 6,28 6,47

10,63

25,69

0

5

10

15

20

25

30

Tech

nik p

rac b

iurow

ych

Mur

arz

Robot

nik p

laco

wy

Ślus

arz

Szwac

zka

Robot

nik b

udow

lany

Tech

nik e

kono

mist

a

Robot

nik p

omoc

niczy

w p

rze.

..

Robot

nik g

ospo

darc

zy

Sprze

dawca

Bez za

wodu

Udz

iał p

roce

ntow

y

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z PUP w Piotrkowie Trybunalskim

Napływ w ciągu roku bezrobotnych według grup zawodowych moŜe świadczyć jedynie

o zmianach fluktuacyjnych. Z terenu Piotrkowa Trybunalskiego w I półroczu 2008 r. napłynęło

2.590 bezrobotnych, w tym 1.334 kobiety. Osoby zarejestrowane w okresie do 12 miesięcy

od ukończenia nauki stanowiły 16% (394/2.590) ogółu rejestrujących się. Przeanalizowano 22

elementarne grupy zawodów (kod 6-cyfrowy), w których napływ bezrobotnych wynosił powyŜej 20

osób. Poza tym zarejestrowało się 409 osób bezrobotnych, bez kwalifikacji zawodowych. Najwięcej

zarejestrowało się kolejno: sprzedawców – 183, robotników gospodarczych - 80, pracowników

biurowych - 77, robotników budowlanych – 67, ekonomistów – 60, techników ekonomistów – 65,

sprzątaczek 48, robotników pomocniczych w przemyśle przetwórczym 43. Spośród rejestrujących

się osób w analizowanych zawodach 11% stanowili absolwenci szkół.

Z przedstawionej struktury napływu bezrobotnych według zawodów moŜna wywnioskować, jakie

były źródła napływu. W większości wskazanych zawodów (technik ekonomista, ekonomista,

pedagog, specjalista administracji publicznej) bezrobocie generowali absolwenci szkół. Natomiast

sprzedawcy, pracownicy biurowi, mechanicy pojazdów samochodowych, robotnicy budowlani,




59

robotnicy pomocniczy w przemyśle przetwórczym, ślusarze, magazynierzy, pakowacze, sprzątaczki

rejestrowali się w wyniku rotacji w zakładach pracy oraz zatrudnienia przy pracach sezonowych.

Warto zaznaczyć, iŜ 42% (1.073/2.590) całego napływu bezrobotnych stanowili przedstawiciele

zawodów, stanowiących zaledwie 5% (22/470) populacji zawodów występujących na lokalnym

rynku pracy. Osoby bez zawodu stanowiły 16% (409/2.590) ogółu rejestrujących się bezrobotnych

w I półroczu 2008 roku. Sytuacja zawodowa tych osób, moŜliwość pozyskania pracy, zaleŜy przede

wszystkim od ich aktywności, mobilności oraz chęci uzyskania lub nabycia kwalifikacji poprzez

uczestnictwo w szkoleniach, organizowanych przez urząd lub uczestnictwo w zajęciach doradczych

lub Klubie Pracy.

Z Powiatu Piotrkowskiego w I półroczu 2008 r. zarejestrowanych zostało ogółem

2.048 osób bezrobotnych, w tym 1.077 kobiet. W grupie tej znalazło się 395 absolwentów (osoby

do 12 miesięcy od ukończenia nauki), w tym 298 kobiet oraz 331 osób bezrobotnych nie

posiadających kwalifikacji zawodowych. Przeanalizowano 17 zawodów (kod 6-cyfrowy),

w których napływ bezrobotnych wynosił powyŜej 20 osób. Analiza napływu bezrobotnych według

zawodów wskazuje, iŜ najwięcej zarejestrowało się kolejno: sprzedawców 101, robotników

gospodarczych-92, techników ekonomistów – 82, ekonomistów - 49, robotników budowlanych –

53, ślusarzy - 45. NaleŜy podkreślić, Ŝe większość techników ekonomistów, ekonomistów,

specjalistów administracji publicznej wygenerowały szkoły, natomiast robotnicy budowlani,

ślusarze, sprzedawcy, technicy mechanicy, robotnicy gospodarczy rejestrowali się w wyniku rotacji

w zakładach pracy oraz zatrudnienia po pracach sezonowych. AŜ 37% (755/2.048) nowo

zarejestrowanych bezrobotnych stanowili przedstawiciele zawodów, stanowiących 5% (17/410)

wszystkich zawodów występujących w strukturze napływu bezrobotnych Powiatu Piotrkowskiego.

Osoby bez zawodu stanowiły 17% w strukturze napływu „ do bezrobocia”, mieszkańców Powiatu

Piotrkowskiego.

3.3.Wynagrodzenia Na rynku pracy ceną za wykonywaną przez pracownika pracę jest wynagrodzenie. Tak jak

na kaŜdym rynku, mechanizm rynkowy reguluje je w zaleŜności między innymi od dostępności

produktu – tu od dostępności pracy. JeŜeli jest duŜe bezrobocie w określonym regionie, czyli duŜo

osób chętnych do pracy, wynagrodzenie oferowane przez podmioty będzie niŜsze. W przypadku,




60

gdy podaŜ pracy jest ograniczona – brak odpowiednich specjalistów w danych dziedzinach lub

mało jest osób chętnych do pracy, płacone wynagrodzenie będzie wyŜsze.

Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto na poziomie powiatów badane jest przez

statystykę publiczną wśród podmiotów gospodarczych zatrudniających 10 osób i więcej, nie

obejmuje takŜe zatrudnionych za granicą, fundacji, stowarzyszeń i innych organizacji.

W Powiecie Piotrkowskim w 2007 r. przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto wynosiło

1.915,06 zł, co plasowało powiat na przedostatnim miejscu w województwie pod względem

wysokości płac (poziom płac w powiecie systematycznie wzrasta – w 2005 r. – kwota ta wynosiła

1.680,07zł ). Z kolei powiat grodzki Piotrków Trybunalski uplasował się na 19 miejscu spośród 24

powiatów. NajwyŜsze wynagrodzenia zanotowano w powiecie bełchatowskim (3.415,66zł)

(tab.37).

W porównaniu z rokiem 2005 wynagrodzenie w piotrkowskim wzrosło o ponad 234,98 zł,

a w m. Piotrków Trybunalski o 259,71.

Tabela 37. Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto w zł w powiatach województwa łódzkiego w latach 2005, 2006 i 2007.

ogółem

przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto w relacji

do średniej krajowej (Polska=100)

2005 2006 2007 2005 2006 2007

Jednostka terytorialna

[zł] [zł] [zł] [%] [%] [%] ŁÓDZKIE 2 188,15 2 287,90 2 470,86 87,3 86,8 86,2 Powiat łódzki wschodni 1 836,05 1 939,69 2 126,36 73,2 73,6 74,2 Powiat pabianicki 1 980,37 2 045,07 2 158,65 79,0 77,6 75,3 Powiat zgierski 1 977,92 2 135,01 2 333,99 78,9 81,0 81,4 Powiat brzeziński 1 666,97 1 705,66 1 832,80 66,5 64,7 63,9 Powiat m.Łódź 2 401,67 2 500,84 2 698,09 95,8 94,8 94,1 Powiat bełchatowski 3 133,78 3 222,41 3 415,66 125,0 122,2 119,2 Powiat opoczyński 2 095,33 2 154,67 2 304,53 83,6 81,7 80,4 Powiat Piotrkowski 1 680,07 1 771,10 1 915,05 67,0 67,2 66,8 Powiat radomszczański 1 734,71 1 804,39 1 948,95 69,2 68,4 68,0 Powiat tomaszowski 1 915,00 2 006,06 2 131,36 76,4 76,1 74,4 Powiat m. Piotrków Trybunalski 1 779,12 1 904,33 2 038,83 71,0 72,2 71,1 Powiat łaski 1 780,05 1 818,77 1 974,65 71,0 69,0 68,9 Powiat pajęczański 2 006,22 2 226,46 2 369,57 80,0 84,4 82,7 Powiat poddębicki 1 870,70 1 999,19 2 257,29 74,6 75,8 78,8 Powiat sieradzki 1 932,30 2 025,48 2 230,79 77,1 76,8 77,8 Powiat wieluński 1 777,06 1 847,60 2 027,69 70,9 70,1 70,7




61

Powiat wieruszowski 1 753,18 1 976,28 2 112,16 69,9 74,9 73,7 Powiat zduńskowolski 1 902,37 1 990,10 2 185,13 75,9 75,5 76,2 Powiat kutnowski 2 103,56 2 127,10 2 356,15 83,9 80,7 82,2 Powiat łęczycki 2 052,22 2 186,67 2 347,22 81,9 82,9 81,9 Powiat łowicki 1 998,33 2 068,80 2 216,80 79,7 78,5 77,3 Powiat rawski 1 836,87 1 999,61 2 197,43 73,3 75,8 76,7 Powiat skierniewicki 2 007,40 2 141,30 2 249,45 80,1 81,2 78,5 Powiat m.Skierniewice 2 039,59 2 111,22 2 328,45 81,4 80,1 81,2 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS

Średni poziom wynagrodzeń w Polsce w 2007 r. osiągnął jedynie powiat bełchatowski, który

przekroczył ten poziom o 19,9%. W Piotrkowie Trybunalskim pracownicy otrzymywali

wynagrodzenia niŜsze od średniej krajowej o 28,9% a w Powiecie Piotrkowskim o 33,2%.

Poziom przeciętnych wynagrodzeń wypłacanych w podstawowych sektorach działalności daje

dodatkowo pewien obraz sytuacji ekonomiczno-finansowej przedsiębiorstw (im wyŜsze firma

osiąga zyski, tym wyŜsze wynagrodzenia moŜe wypłacać zatrudnionym pracownikom –

za wyjątkiem płac w sferze budŜetowej).

W województwie łódzkim najwyŜsze wynagrodzenia płacone są w rolnictwie, łowiectwie

i leśnictwie oraz w sektorze usług nierynkowych. Rekordowo, bo aŜ dwa razy więcej niŜ

w usługach płacone jest w rolnictwie w powiecie tomaszowskim (4064,92 zł). Tej tendencji nie

potwierdza rynek pracy w powiecie grodzkim Piotrków Trybunalski. Piotrków Trybunalski ma

najniŜszą średnią płacę w sektorze rolniczym. Kształtuje się ona na poziomie 802,78 zł brutto.

Na tym obszarze najwyŜsze wynagrodzenie osiągają pracownicy zatrudnieni w sektorze

przemysłowo-budowlanym. Nieco mniej zarabiają zatrudnieni w usługach. W Powiecie

Piotrkowskim przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto najwyŜsze jest w usługach

nierynkowych (2383 zł), następnie w rolnictwie (2243,83 zł). Na tym obszarze najniŜsze pensje

mają zatrudnieni w przemyśle i budownictwie (1612,48 zł) (tab. 38).

W województwie łódzkim lepiej zarabiali pracownicy sektora publicznego. NajwyŜsze

przeciętne wynagrodzenie w tym sektorze odnotowano w powiecie bełchatowskim (4017 zł)

i następnie w mieście na prawach powiatu Łódź (3016 zł). W Powiecie Piotrkowskim płaca w tym

sektorze kształtowała się na poziomie 2.397 zł brutto, co uplasowało ten powiat ziemskim na 22

miejscu w województwie. O 786,88 zł brutto większa była średnia pensja w sektorze publicznym

w powiecie grodzkim Piotrków Trybunalski od średniego wynagrodzenia w sektorze prywatnym




62

(tab.39). MoŜna zaryzykować stwierdzenie, Ŝe poziom wynagrodzeń w sektorze publicznym, który

znacznie przewyŜszał poziom płac w sektorze prywatnym, stanowił czynnik niesprzyjający

rozwojowi gospodarczemu powiatu. Fakt ten moŜe znacząco wpływać na niechęć młodych ludzi

do podejmowania działalności gospodarczej na własny rachunek bądź poszukiwania moŜliwości

zatrudnienia w sektorze prywatnym (tab. 39).

Tabela 38. Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto w zł według sektorów działalności w powiatach województwa łódzkiego w 2007r.

WYSZCZEGÓLNIENIE Ogółem

Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo; rybactwo

Przemysł i budownictwo

Usługi rynkowe

Usługi nierynkowe

WOJEWÓDZTWO 2470,86 2772,92 2379,72 2331,82 2708,87 Powiat brzeziński 1832,80 1899,02 1292,38 1643,70 2369,16 Powiat kutnowski 2356,15 2539,58 2314,05 2427,06 2357,58 Powiat łaski 1974,65 3359,17 1662,93 1759,02 2443,35 Powiat łęczycki 2347,30 1818,89 2465,63 1910,88 2558,83

Powiat łódzki wschodni 2126,36 3304,84 1815,21 2092,63 2539,63

Powiat pabianicki 2158,65 2424,36 2001,98 2066,83 2574,71 Powiat poddębicki 2257,29 3164,08 2242,35 1912,92 2320,41 Powiat sieradzki 2230,79 2932,72 1934,74 2017,59 2573,38 Powiat wieluński 2027,69 3196,25 1829,91 1941,87 2453,13 Powiat wieruszowski 2112,16 1477,78 2029,14 1967,20 2371,13 Powiat zduńskowolski 2185,13 1610,19 2059,56 1894,31 2514,23 Powiat zgierski 2334,00 3288,03 2266,25 2176,18 2583,98 Powiat bełchatowski 3415,66 3389,91 2027,60 2202,21 2691,07 Powiat łowicki 2216,80 2449,74 1972,11 1932,72 2555,03 Powiat opoczyński 2304,53 4534,11 2309,37 2209,62 2326,60 Powiat pajęczański 2369,57 1145,92 2487,60 1920,63 2383,27 Powiat Piotrkowski 1915,05 2243,84 1612,48 1720,42 2383,23 Powiat

radomszczański 1948,95 4581,07 1683,97 1732,58 2371,27 Powiat rawski 2197,43 1914,88 1968,19 1947,19 2631,56 Powiat skierniewicki 2249,45 2652,20 1822,84 2246,47 2479,16 Powiat tomaszowski 2131,36 4064,92 1891,75 1919,71 2489,99

Powiat m. Piotrków Trybunalski 2038,83 802,78 2241,32 1502,01 1647,76

Powiat m. Skierniewice 2328,45 1989,72 2151,01 2197,79 2747,58

Powiat m.Łódź 2698,09 2108,28 2483,44 2648,94 2954,72 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z GUS




63

Tabela 39. Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto w zł według sektorów własności w powiatach województwa łódzkiego w 2007 r.

Sektor WYSZCZEGÓLNIENIE

Ogółem publiczny Prywatny

WOJEWÓDZTWO 2470,86 2897,08 2161,37 Powiat brzeziński 1832,80 2379,81 1343,77 Powiat kutnowski 2356,15 2396,13 2331,32 Powiat łaski 1974,65 2495,75 1623,66 Powiat łęczycki 2347,30 2498,54 2229,91

Powiat łódzki wschodni 2126,36 2629,83 1867,63

Powiat pabianicki 2158,65 2761,70 1846,89 Powiat poddębicki 2257,29 2348,83 2171,51 Powiat sieradzki 2230,79 2550,66 1927,72 Powiat wieluński 2027,69 2477,47 1839,90 Powiat wieruszowski 2112,16 2358,13 2004,31 Powiat zduńskowolski 2185,13 2548,81 2005,61 Powiat zgierski 2334,00 2551,36 2222,02 Powiat bełchatowski 3415,66 4017,66 2207,13 Powiat łowicki 2216,80 2532,67 1934,12 Powiat opoczyński 2304,53 2370,18 2272,18 Powiat pajęczański 2369,57 2353,68 2380,96 Powiat Piotrkowski 1915,05 2397,71 1584,58 Powiat

radomszczański 1948,95 2421,11 1647,52 Powiat rawski 2197,43 2531,02 1964,82 Powiat skierniewicki 2249,45 2592,38 1874,92 Powiat tomaszowski 2131,36 2515,51 1833,26

Powiat m. Piotrków Trybunalski 2038,83 2613,34 1826,46

Powiat m. Skierniewice 2328,45 2741,24 2113,92

Powiat m.Łódź 2698,09 3016,37 2445,03 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z GUS

3.4. Popyt na pracę i wolne miejsca pracy Sytuacja na rynku pracy kształtuje się pod wpływem relacji podaŜy pracy (liczby ludności

zainteresowanej i gotowej wykonywać pracę) i popytu na pracę - określonej liczby miejsc pracy,

którą oferuje gospodarka w danych warunkach społeczno-ekonomicznych. W szerszym znaczeniu

moŜna mówić o globalnej liczbie miejsc pracy wykreowanych przez gospodarkę, na którą składają

się zagospodarowane (wykorzystane) oraz wolne miejsca pracy.

Na popyt na pracę składają się takŜe miejsca pracy istniejące w szarej gospodarce.

W badaniach przedsiębiorstw nie ma moŜliwości uchwycenia tej kategorii popytu na pracę.




64

Ludność pracująca w szarej strefie jest natomiast obejmowana – zgodnie z metodologią – badaniem

aktywności ekonomicznej ludności (BAEL). Z tego względu liczba ludności pracującej jest na ogół

większa w świetle BAEL niŜ z badań podmiotów gospodarki narodowej. Mimo iŜ badanie

uwzględnia tę kategorię pracujących, to jednak nie ma moŜliwości wyodrębnienia ludności

pracującej w oficjalnej i szarej gospodarce. Ponadto na poziomie powiatów dostępne są jedynie

wyniki badania aktywności ekonomicznej ludności pochodzące ze spisów powszechnych.

Niedopasowanie ilościowe bądź strukturalne (jakościowe) popytu i podaŜy powoduje

trudności na rynku pracy (bezrobocie lub niewykorzystane miejsca pracy). Z tego względu

szczególnie poŜądana jest analiza porównawcza obu kategorii.

Najłatwiej porównać wielkość podaŜy zasobów pracy i liczbę miejsc pracy, gdyŜ w wyniku

niedopasowania tych wielkości ujawnia się bezrobocie. Znacznie trudniejsze, chociaŜ niezbędne

z punktu widzenia pełniejszej oceny sytuacji na rynku pracy jest porównanie właściwości

strukturalnych podaŜy pracy i popytu na pracę. Niezwykle uŜyteczne jest tu porównanie struktury

zawodowej osób bezrobotnych i wolnych miejsc pracy lub ofert pracy zgłaszanych do powiatowych

urzędów pracy. To właśnie podejście prowadzi do ustalenia zawodów deficytowych

i nadwyŜkowych na terenie danego rynku pracy (regionalnego lub lokalnego). Z uwagi

na znaczenie tego typu informacji dla kreowania aktywnej polityki rynku pracy, w tym

oddziaływania na system edukacji, szkoleń i kształcenia ustawicznego, prowadzenie takiego

monitoringu jest obecnie obowiązkiem wszystkich urzędów pracy.

W I półroczu 2008 roku urząd pracy dysponował 1252 ofertami pracy zgłoszonymi przez

pracodawców z terenu Piotrkowa Trybunalskiego. W tabeli 40 zamieszczono listę zawodów,

w których zgłoszono ponad 10 ofert pracy.

Analiza wszystkich zgłoszonych ofert pracy z terenu Piotrkowa Trybunalskiego wykazała,

Ŝe zamieszczone w tabeli 40 oferty w 26 zawodach stanowią 73% ogólnej liczby ofert (914/1252).

Najwięcej odnotowano ofert pracy dla pracowników biurowych – 222, sprzedawców – 122,

robotników gospodarczych – 93, pozostałych robotników przy pracach prostych w przemyśle 51,

szwaczek – 37, kierowców samochodu cięŜarowego 36.

Z przeprowadzonej analizy napływu bezrobotnych i ofert pracy wynika, Ŝe duŜo ofert zgłoszono

w zawodach o najwyŜszych wartościach napływu bezrobotnych, czyli: sprzedawca, robotnik

gospodarczy, pracownik biurowy. WaŜnym podkreślenia jest fakt, iŜ działające na analizowanym

terenie placówki handlowo-usługowe (głównie markety duŜych sieci handlowych) rozwijając się,




65

tworzą nowe miejsca pracy, ale teŜ wykazują duŜą rotację w zatrudnieniu pracowników, co

powoduje napływ sprzedawców do bezrobocia.

Największa liczba ofert pracy dotyczyła miejsc pracy dla pracownika biurowego, które

organizowane były najczęściej z wykorzystaniem środków Funduszu Pracy na uruchomienie staŜu

zawodowego lub przygotowania zawodowego u pracodawców, którzy tworząc nowe miejsca

korzystają z tych form aktywizacji zawodowej bezrobotnych. NaleŜy zaznaczyć, Ŝe pracodawcy

tworzący miejsca pracy chętnie korzystają z bezkosztowej formy „zatrudnienia”, głównie

w stosunku do osób młodych, z wykształceniem wyŜszym lub średnim i jednocześnie bez

doświadczenia zawodowego. Na chwilę obecną w/w formy aktywizacji zawodowej osób

bezrobotnych cieszą się duŜym zainteresowaniem wśród pracodawców.

Stanowiska robotnika gospodarczego były miejscami pracy tworzonymi przez samorządy

gminne w ramach prac interwencyjnych i robót publicznych, do których najczęściej kierowane były

osoby bez zawodu. Większość osób po krótkookresowym zatrudnieniu ponownie rejestrowała się w

urzędzie.

Tabela 40. Ranking zawodów według ofert pracy w Powiecie m. Piotrków Trybunalski (zawody, dla których zgłoszono ponad 10 ofert) w I półroczu 2008 roku

Oferty pracy

Lp Kod

zawodu Nazwa zawodu zgłoszone

w I-półroczu w końcu

I-półrocza

1 2 3 4 5

1

"723106" Mechanik pojazdów samochodowych

11 3

2 "913203" Pokojowa [w hotelu]

11 0

3

"241912" Specjalista do spraw marketingu i handlu [sprzedaŜy] 12 1

4 "724201" Elektromonter [elektryk] zakładowy

12 0 5 "932106" Sortowacz 12 2 6 "913204" Pomoc kuchenna 13 0

7

"932104" Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 13 0

8 "512302" Kelner 14 1 9 "742207" Stolarz meblowy 15 2

10

"514102" Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług fryzjerskich] 16 3

11 "421102" Kasjer handlowy 17 0 12 "916201" Robotnik placowy 17 4




66

13 "913207" Sprzątaczka 18 3

14

"235908" Wychowawca w placówkach oświatowych, wychowawczych i opiekuńczych

19 3 15 "512201" Kucharz 19 2 16 "341504" Telemarketer 20 0 17 "933104" Robotnik magazynowy 20 1 18 "413103" Magazynier 25 2 19 "931301" Robotnik budowlany 34 3

20

"343101" Pracownik administracyjny [zawód szkolny: Technik administracji] 35 0

21 "832302" Kierowca samochodu cięŜarowego

36 7 22 "743604" Szwaczka 37 3

23

"932190" Pozostali robotnicy przy pracach prostych w przemyśle 51 2

24 "914103" Robotnik gospodarczy 93 10 25 "522107" Sprzedawca 122 6

26 "419101" Pracownik biurowy [Zawód szkolny:

Technik prac biurowych] 222 5

Ogólnie 914 63


Z gmin Powiatu Piotrkowskiego napłynęło w I półroczu 2008 roku do urządu pracy 591 ofert

pracy. W tabeli 41 przedstawiono 21 grup zawodowych (kod 6-cyfrowy), w których zgłoszono

ponad 5 wolnych miejsc pracy. Oferty te stanowiły 76% wszystkich zgłoszonych wolnych miejsc

pracy, przez pracodawców funkcjonujących na terenie Powiatu Piotrkowskiego, w analizowanym

okresie I półrocza 2008 r. Największe zapotrzebowanie odnotowano na stanowiska: robotników

gospodarczych – 128 ofert pracy, pracowników biurowych – 80, sprzedawców – 66, robotników

budowlanych 30 oraz szwaczki – 23.

Stanowiska pracownika gospodarczego to miejsca w ramach prac interwencyjnych,

organizowane przez samorządy gminne z wykorzystaniem środków Funduszu Pracy. Tego typu

oferty pojawiają się najczęściej w okresie wiosenno-letnim. Bezrobotni kierowani do prac

gospodarczych i porządkowych na terenie gmin, najczęściej nie posiadają kwalifikacji zawodowych

lub są długotrwale bezrobotne.

Oferty dla pracowników biurowych najczęściej zgłaszane były przez pracodawców

organizujących miejsca staŜu lub przygotowania zawodowego, z wykorzystaniem środków

finansowych Funduszu Pracy. Dotyczyły one róŜnych stanowisk pracy w zaleŜności




67

od pracodawców, którzy określali konkretne kwalifikacje lub umiejętności jakich oczekiwali

od osób bezrobotnych.

Odnotowane większe zapotrzebowanie na robotników budowlanych wskazuje na rozwój branŜy

budowlanej, odzwierciedla sytuację lokalnego rynku pracy i ogólnie krajowego zapotrzebowania na

zawody budowlane.

Natomiast propozycje pracy dla sprzedawców i szwaczek wynikają z duŜej rotacji

w funkcjonujących zakładach pracy, które mają problemy z zatrudnianiem pracowników z uwagi

na proponowane, mało atrakcyjne, warunki pracy .

Przeprowadzona analiza ofert pod kątem zgłoszonych stanowisk i zawodów nie odzwierciedla

faktycznej sytuacji na lokalnym rynku pracy Powiatu Piotrkowskiego. Biorąc pod uwagę

wymagania pracodawców, stawiane w zgłaszanych ofertach pracy, naleŜy zaznaczyć,

Ŝe trudności w pozyskaniu zatrudnienia przez osoby bezrobotne, wynikają z rosnących wymogów

pracodawców, co do wykształcenia, staŜu pracy, dodatkowych kwalifikacji oraz małej atrakcyjności

ofert pracy (duŜe wymagania pracodawców nieadekwatne do proponowanych warunków

wynagrodzenia, krótkookresowe zatrudnienie).

NaleŜy podkreślić, Ŝe cechą wspólną wszystkich zgłoszonych wolnych miejsc pracy było

posiadanie odpowiedniego przygotowania zawodowego kandydatów, wynikające z ukończonej

szkoły lub nabytego doświadczenia praktycznego, popartego stosownymi uprawnieniami do

wykonywania zawodu.

Tabela 41. Ranking zawodów według ofert pracy w Powiecie Piotrkowskim (zawody, dla których zgłoszono ponad 5 ofert) w I półroczu 2008roku

Oferty pracy Lp

Kod zawodu

Nazwa zawodu zgłoszone w I-półroczu

w końcu I-półrocza

1 2 3 4 5

1 "235908" Wychowawca w placówkach

oświatowych, wychowawczych i opiekuńczych

5 0

2 "241912" Specjalista do spraw marketingu i

handlu [sprzedaŜy] 5 0

3 "413103" Magazynier 5 0

4 "741201" Cukiernik 5 0 5 "932114" Pomocnik piekarza 5 0

6 "742207" Stolarz meblowy 6 0 7 "832302" Kierowca samochodu cięŜarowego 6 0




68

8 "931203" Robotnik drogowy 6 0

9 "348202" Bibliotekarz 7 0 10 "512201" Kucharz 7 0

11 "341501" Handlowiec [zawód szkolny: Technik

handlowiec] 8 0

12 "343101" Pracownik administracyjny [zawód

szkolny: Technik administracji] 8 0

13 "913207" Sprzątaczka 8 0 14 "741203" Piekarz 12 0

15 "512302" Kelner 13 1

16 "932190" Pozostali robotnicy przy pracach

prostych w przemyśle 13 0

17 "743604" Szwaczka 23 1 18 "931301" Robotnik budowlany 30 0

19 "522107" Sprzedawca 66 1

20 "419101" Pracownik biurowy [Zawód szkolny:

Technik prac biurowych] 80 1

21 "914103" Robotnik gospodarczy 128 1

Ogółem 446 5

Źródło: Tablica wynikowa T-I /P-3 danych ze sprawozdania dla powiatu piotrkowskiego

Zawody, które mają największy wpływ na lokalny rynek to te z grupy nadwyŜkowych

i deficytowych. Do oceny zawodów deficytowych i nadwyŜkowych moŜna posłuŜyć się

wskaźnikiem średniej nadwyŜki (deficytu) siły roboczej w danym zawodzie, obrazującym

róŜnicę między liczbą zarejestrowanych bezrobotnych według określonych zawodów a liczbą

dostępnych dla nich ofert pracy, a takŜe wskaźnikiem intensywności nadwyŜki (deficytu)

zawodów, który jest ilorazem średniej liczby ofert pracy dla określonego zawodu i średniej liczby

zarejestrowanych bezrobotnych (napływ bezrobotnych), posiadających kwalifikacje w tym

zawodzie.

Przyjmuje się, Ŝe jeśli wskaźnik intensywności osiąga wartość niŜszą niŜ 0,9, to określone

zawody są nadwyŜkowe, jeśli przyjmuje wartości między 0,9 i 1,1 wykazuje zawody

zrównowaŜone (równowaga na rynku pracy), a jeŜeli jest wyŜszy niŜ 1,1 to określa zawody

deficytowe – perspektywiczne (liczba oferowanych miejsc pracy przewyŜsza liczbę bezrobotnych).

Z całej populacji 470 zawodów i specjalności wyodrębniono w powiecie grodzkim Piotrków

Trybunalski 62 zawody nadwyŜkowe, gdzie wskaźnik intensywności nadwyŜki kształtował się

na poziomie 0,0244 - 0,8571.

W tabeli 42 ujęto 30 zawodów nadwyŜkowych o wskaźniku 0,0244 - 0,333, gdzie wstępuje

duŜa róŜnica pomiędzy liczbą zarejestrowanych bezrobotnych a liczbą ofert pracy w tych




69

zawodach, co przekłada się na szanse pozyskania zatrudnienia przez osoby reprezentujące te

zawody.

NaleŜy zaznaczyć, Ŝe w całej grupie zawodów nadwyŜkowych, w większości przypadków

na poziom wskaźnika intensywności nadwyŜki miała wpływ liczba osób zarejestrowanych w tych

zawodach, co wiązało się ze zmianami społeczno-gospodarczymi, restrukturyzacją i automatyzacją

procesów przemysłowych, duŜą rotacją w zatrudnianiu pracowników i wynikającym z tego

napływem do bezrobocia pracowników róŜnych zawodów i specjalności, których nadmiaru nie jest

w stanie wchłonąć rynek pracy.

Jednak najbardziej zagroŜone bezrobociem są zawody, w których wskaźnik intensywności

równał się zero, nie ujętych w wykazie zawodów nadwyŜkowych. Oznacza to, Ŝe w zawodach tych

zarejestrowani byli bezrobotni, natomiast nie pojawiły się oferty pracy.

W większości dotyczy to stanowisk pracy dla osób z wykształceniem wyŜszym, nauczycieli,

kadry inŜynierów i specjalistów róŜnych branŜ.

Z przedstawionej w tabeli 42 listy zawodów nadwyŜkowych wynika, Ŝe wśród grupy zawodów

nadwyŜkowych znalazły się tradycyjne zawody, które mają istotny wpływ na lokalny rynek pracy

m.in. pedagog, technik budownictwa, technik technologii odzieŜy, cukiernik, piekarz, ślusarz,

tokarz, murarz. Pomimo, Ŝe wyŜej wymienione zawody są zawodami nadwyŜkowymi, często

bezrobotni posiadający wskazane przygotowanie zawodowe poparte dodatkowymi kwalifikacjami

i umiejętnościami mają duŜe szanse, z całej populacji zawodów nadwyŜkowych, na znalezienie

zatrudnienia.

Tabela 42. Zawody nadwyŜkowe w Powiecie m. Piotrków Trybunalski w I półroczu 2008 r.

Lp Kod

zawodu Nazwa zawodu

Średnia miesięczna liczba ofert

pracy zgłoszonych w I-półroczu

Średnia miesięczna

liczba zarejestrowanych

bezrobotnych w I-półroczu

Średnia miesięczna nadwyŜka (deficyt)

podaŜy siły roboczej

w I-półroczu

Wskaźnik intensywności

nadwyŜki (deficytu) zawodów

1 2 3 4 5 6 7 1 "244104" Pedagog 0,1667 6,8333 6,6667 0,0244

2 "311204" Technik budownictwa 0,1667 4,5 4,3333 0,037

3 "311913" Technik technologii

odzieŜy 0,1667 2,8333 2,6667 0,0588

4 "741201" Cukiernik 0,1667 2 1,8333 0,0833

5 "232123" Nauczyciel wychowania

fizycznego 0,1667 1,3333 1,1667 0,125




70

6 "322401" MasaŜysta [zawód szkolny:

Technik masaŜysta] 0,1667 1,1667 1 0,1429

7 "346104" Pracownik socjalny 0,1667 1 0,8333 0,1667

8 "741104" Rzeźnik wędliniarz 0,1667 1 0,8333 0,1667 9 "914101" Gospodarz domu 0,1667 1 0,8333 0,1667

10

"515902" Pracownik ochrony mienia i osób [zawód szkolny: Technik ochrony fizycznej osób i mienia]

0,5 2,8333 2,3333 0,1765

11 "313104" Fotograf 0,1667 0,8333 0,6667 0,2

12 "722204" Ślusarz 1,3333 6,6667 5,3333 0,2 13 "722301" Frezer 0,1667 0,8333 0,6667 0,2

14 "722304" Tokarz 0,8333 4,1667 3,3333 0,2

15 "724301" Elektromonter instalacji

elektrycznych 0,1667 0,8333 0,6667 0,2

16 "312102" Technik informatyk 0,5 2,3333 1,8333 0,2143 17 "714101" Malarz budowlany 0,5 2,3333 1,8333 0,2143

18 "713604" Monter instalacji

wodociągowych i kanalizacyjnych

1 4,5 3,5 0,2222

19 "932103" Pakowacz 1,5 6,6667 5,1667 0,225

20 "832101" Kierowca samochodu

osobowego 0,8333 3,6667 2,8333 0,2273

21 "311801" Grafik komputerowy 0,1667 0,6667 0,5 0,25 22 "322402" Technik fizjoterapii 0,3333 1,3333 1 0,25 23 "322905" Ratownik medyczny 0,1667 0,6667 0,5 0,25

24 "341501" Handlowiec [zawód

szkolny: Technik handlowiec]

0,6667 2,6667 2 0,25

25 "514109" Fryzjer damski 0,1667 0,6667 0,5 0,25

26 "741203" Piekarz 0,5 2 1,5 0,25 27 "742204" Stolarz 0,5 1,8333 1,3333 0,2727

28 "932104" Robotnik pomocniczy w

przemyśle przetwórczym 2,1667 7,1667 5 0,3023

29 "712102" Murarz 1,1667 3,8333 2,6667 0,3043 30 "232110" Nauczyciel matematyki 0,1667 0,5 0,3333 0,3333 Źródło: Tablica wynikowa T-I/P-4 danych ze sprawozdania MIPS-01 dla Powiatu m. Piotrków Trybunalski.

W Powiecie Piotrkowskim z wartości wskaźnika intensywności nadwyŜki wynikałoby,

Ŝe mniejsze trudności z uzyskaniem zatrudnienia, mają osoby bezrobotne m.in. w zawodach: pomoc

kuchenna, pracownik socjalny, technik dentystyczny, handlowiec, cukiernik, kucharz, mechanik

pojazdów samochodowych, magazynier, stolarz meblowy (wskaźnik intensywności nadwyŜki

od 0,5000 do 0,3529 włącznie). Natomiast małe szanse na pozyskanie zatrudnienia w posiadanym

zawodzie mają bezrobotni w zawodach, w których wskaźnik kształtował się w granicach 0,3333

i poniŜej (tab.43).




71

Wynika to z większej liczby osób reprezentujących poszczególne zawody w porównaniu

z niewielką liczbą ofert zgłaszanych przez pracodawców Powiatu Piotrkowskiego. W kategorii tej

znalazły się zawody: ślusarz, rzeźnik - wędliniarz, robotnik placowy, fryzjer, stolarz, monter

instalacji wodno- kanalizacyjnych, kosmetyczka, tokarz.

Najbardziej zagroŜone bezrobociem w Powiecie Piotrkowskim były zawody, w których

wskaźnik intensywności równał się zero (nie ujęte w tabeli). Oznacza to, Ŝe w zawodach tych

zarejestrowani byli bezrobotni, natomiast brak było ofert pracy. NajwyŜszą średnią miesięczną

nadwyŜkę podaŜy siły roboczej wykazały osoby m.in. w następujących zawodach: technik

ekonomista (13), ekonomista (8,16), specjalista administracji publicznej (6,33), technik mechanik

(5,83), technik technologii odzieŜy (5,33), pozostali mechanicy pojazdów samochodowych (4,83),

technik Ŝywienia i gospodarstwa domowego (4,33), technik budownictwa (3,16), technik elektryk

(2,16), pedagog (3, 00) i historyk (2,16).

Tabela 43. Zawody nadwyŜkowe w Powiecie Piotrkowskim w I półroczu 2008 r..

Lp Kod

zawodu Nazwa zawodu


pracy zgłoszonych

w I-półroczu






w I-półroczu



1 2 3 4 5 6 7

1 "722204" Ślusarz 0,1667 7,5 7,3333 0,0222

2 "741104" Rzeźnik wędliniarz 0,1667 2,8333 2,6667 0,0588

3 "916201" Robotnik placowy 0,1667 2,8333 2,6667 0,0588

4 "514102" Fryzjer [zawody szkolne:

Fryzjer, Technik usług fryzjerskich]

0,1667 2,5 2,3333 0,0667

5 "712102" Murarz 0,3333 3,8333 3,5 0,0870

6 "514103" Kosmetyczka [zawód szkolny:

Technik usług kosmetycznych] 0,1667 1,8333 1,6667 0,0909

7 "742204" Stolarz 0,3333 2,5 2,1667 0,1333

8 "721202" Spawacz ręczny gazowy 0,1667 1 0,8333 0,1667

9 "722304" Tokarz 0,1667 1 0,8333 0,1667

10

"713604" Monter instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych

0,5 2,6667 2,1667 0,1875




72


osobowego 0,3333 1,5 1,1667 0,2222

12 "312102" Technik informatyk 0,5 2 1,5 0,2500

13 "346102" Opiekun w domu pomocy

społecznej 0,3333 1,3333 1 0,2500


cięŜarowego 1 3,6667 2,6667 0,2727

15 "232102" Nauczyciel chemii 0,1667 0,5 0,3333 0,3333

16 "241390" Pozostali specjaliści do spraw

zarządzania zasobami ludzkimi 0,1667 0,5 0,3333 0,3333

17 "321308" Technik technologii Ŝywności

– przetwórstwo mięsne 0,1667 0,5 0,3333 0,3333

18 "322402" Technik fizjoterapii 0,1667 0,5 0,3333 0,3333

19 "712302" Stolarz budowlany 0,1667 0,5 0,3333 0,3333

20 "915202" Dozorca 0,1667 0,5 0,3333 0,3333

21 "933104" Robotnik magazynowy 0,5 1,5 1 0,3333

22 "742207" Stolarz meblowy 1 2,8333 1,8333 0,3529

23 "413103" Magazynier 0,8333 2,3333 1,5 0,3571

24 "723106" Mechanik pojazdów

samochodowych 0,6667 1,8333 1,1667 0,3636

25 "512201" Kucharz 1,1667 2,6667 1,5 0,4375

26 "741201" Cukiernik 0,8333 1,8333 1 0,4545

27 "341501" Handlowiec [zawód szkolny:

Technik handlowiec] 1,3333 2,8333 1,5 0,4706

28 "322303" Technik dentystyczny 0,3333 0,6667 0,3333 0,5000

29 "346104" Pracownik socjalny 0,3333 0,6667 0,3333 0,5000

30 "913204" Pomoc kuchenna 0,6667 1,3333 0,6667 0,5000

31 "931203" Robotnik drogowy 1 1,8333 0,8333 0,5455

32 "931301" Robotnik budowlany 5 8,8333 3,8333 0,5660

33 "723304" Mechanik maszyn i urządzeń

przemysłowych 0,6667 1,1667 0,5 0,5714

34 "724201" Elektromonter [elektryk]

zakładowy 0,6667 1,1667 0,5 0,5714

35 "913207" Sprzątaczka 1,3333 2,1667 0,8333 0,6154

36 "241912" Specjalista do spraw

marketingu i handlu [sprzedaŜy]

0,8333 1,3333 0,5 0,6250

37 "522107" Sprzedawca 11 16,8333 5,8333 0,6535

38 "311801" Grafik komputerowy 0,3333 0,5 0,1667 0,6667

39 "631102" Robotnik leśny 0,3333 0,5 0,1667 0,6667




73

40 "721203" Spawacz ręczny łukiem

elektrycznym 0,3333 0,5 0,1667 0,6667

41 "743604" Szwaczka 3,8333 5,6667 1,8333 0,6765

42 "233108" Nauczyciel nauczania

początkowego 0,5 0,6667 0,1667 0,7500

43 "315206" Kontroler jakości wyrobów -

artykuły przemysłowe 0,5 0,6667 0,1667 0,7500

Źródło: Tablica wynikowa T-I/P-4 danych ze sprawozdania MIPS-01 dla Powiatu Piotrkowskiego.

W Powiecie Piotrkowskim największy, istotny ze względu na średnią miesięczną liczbę

zgłoszonych ofert pracy, deficyt wykazały zawody: robotnik gospodarczy, zdobnik szkła, mechanik

pojazdów samochodowych, robotnik placowy, kelner, sprzedawca na stacji paliw, zbrojarz,

kulturoznawca, brukarz, robotnik magazynowy i kierowca samochodu cięŜarowego.

O deficytowości zawodu – zdobnik szkła, zdecydowały zgłoszone miejsca pracy w ramach

przygotowania zawodowego na stanowiska w jednym zakładzie pracy, który specjalizuje się

w produkcji szklanych wyrobów dekoracyjnych. Zawód wynika z umiejętności i pracy

na stanowisku zdobnika szkła, nie jest zawodem w klasyfikacji zawodów szkolnych.

Natomiast w przypadku robotnika gospodarczego deficyt wynikał z duŜej liczby miejsc pracy w

ramach prac interwencyjnych, organizowanych przy udziale środków Funduszu Pracy, z tych

miejsc pracy najczęściej korzystali bezrobotni bez zawodu.

Niepokojąca jest sytuacja w zawodach wykazujących deficyt siły roboczej, gdzie na zgłoszone

oferty pracy mogły być kierowane osoby o konkretnym wykształceniu kierunkowym lub

posiadające określone umiejętności wynikające ze staŜu pracy lub posiadające uprawnienia zdobyte

w drodze szkolenia zawodowego.

Z przedstawionej analizy zawodów nadwyŜkowych i deficytowych wynika, Ŝe w strukturze 470

zawodów występujących na rynku pracy Powiatu m. Piotrków Trybunalski wg intensywności

wskaźnika nadwyŜki/deficytu, wyodrębniono 62 zawody nadwyŜkowe, które stanowiły 14%

(62/470), zawody deficytowe - 8% (34/470), zawody zrównowaŜone - 4% (17/470). Pozostałe

zawody o wskaźniku równym 0 lub MAX, gdzie o nadwyŜce lub deficycie decydował wskaźnik

„N” oznaczający średnią miesięczną nadwyŜkę/deficyt podaŜy siły roboczej, stanowiły 74 %

wszystkich zawodów.




74

Tabela 44. Zawody deficytowe w Powiecie m. Piotrków Trybunalski w I półroczu 2008 roku

Lp Kod

zawodu Nazwa zawodu


pracy zgłoszonych

w I-półroczu






w I-półroczu



1 2 3 4 5 6 7 1 "914103" Robotnik gospodarczy 15,5 13,3333 -2,1667 1,1625 2 "732407" Zdobnik szkła 1 0,8333 -0,1667 1,2 3 "723106" Mechanik pojazdów

samochodowych 1,8333 1,5 -0,3333 1,2222

4 "916201" Robotnik placowy 2,8333 2,1667 -0,6667 1,3077 5 "512302" Kelner 2,3333 1,6667 -0,6667 1,4 6 "522108" Sprzedawca w stacji paliw 0,5 0,3333 -0,1667 1,5

7 "712204" Zbrojarz 0,5 0,3333 -0,1667 1,5 8 "244103" Kulturoznawca 0,8333 0,5 -0,3333 1,6667 9 "712401" Brukarz 0,8333 0,5 -0,3333 1,6667

10 "933104" Robotnik magazynowy 3,3333 2 -1,3333 1,6667 11 "832302" Kierowca samochodu

cięŜarowego 6 3,3333 -2,6667 1,8

12 "223903" Fizjoterapeuta 0,6667 0,3333 -0,3333 2 13 "224101" Pielęgniarka 0,3333 0,1667 -0,1667 2 14 "311104" Technik geodeta 0,3333 0,1667 -0,1667 2 15 "315201" Diagnosta samochodowy 0,3333 0,1667 -0,1667 2

16 "322301" Asystentka stomatologiczna 0,3333 0,1667 -0,1667 2

17 "422103" Pracownik biura podróŜy 0,3333 0,1667 -0,1667 2 18 "743202" Dziewiarz 1 0,5 -0,5 2 19 "512301" Bufetowy [barman] 1,1667 0,5 -0,6667 2,3333 20 "343201" Księgowy [samodzielny] 1,3333 0,5 -0,8333 2,6667 21 "235908" Wychowawca w placówkach

oświatowych, wychowawczych i opiekuńczych

3,1667 1,1667 -2 2,7143


37 12,8333 -24,1667 2,8831

23 "322404" Terapeuta zajęciowy 0,5 0,1667 -0,3333 3 24 "411101" Sekretarka 1 0,3333 -0,6667 3 25 "714201" Lakiernik samochodowy 0,5 0,1667 -0,3333 3 26 "811102" Operator koparek i zwałowarek 0,5 0,1667 -0,3333 3

27 "915204" Portier 1 0,3333 -0,6667 3 28 "932190" Pozostali robotnicy przy pracach

prostych w przemyśle 8,5 2,1667 -6,3333 3,9231

29 "932106" Sortowacz 2 0,5 -1,5 4 30 "421102" Kasjer handlowy 2,8333 0,6667 -2,1667 4,25 31 "734103" Drukarz 1 0,1667 -0,8333 6




75

32 "826901" Operator maszyn do produkcji włóknin i przędzin

1 0,1667 -0,8333 6

33 "913203" Pokojowa [w hotelu] 1,8333 0,1667 -1,6667 11 34 "343101" Pracownik administracyjny

[zawód szkolny: Technik administracji]

5,8333 0,1667 -5,6667 35

Źródło: Tablica wynikowa T-I/P-4 danych ze sprawozdania MPiPS-01 dla powiatu m. Piotrków Trybunalski.

Z danych zaprezentowanych w tabeli 45, wynikałoby, Ŝe najbardziej deficytowym zawodem

na terenie Powiatu Piotrkowskiego jest kelner, pokojowa, sprzedawca w stacji paliw, mechanik

samochodów cięŜarowych, laborant chemiczny a potem kolejno: technik prac biurowych, pozostali

robotnicy przy pracach prostych w przemyśle, kierowca autobusu, palacz kotłów co, ubojowy,

glazurnik, brukarz, dekarz. Najmniejszy deficyt odnotowano w przypadku zawodów: wychowawca

w placówkach oświatowych, wychowawczych i opiekuńczych, technik administracji, robotnik

gospodarczy.

Zawody wykazujące wskaźnik intensywności deficytu (m.in. pokojowa, sprzedawca w stacji

paliw, mechanik samochodów cięŜarowych, kierowca autobusu, palacz, ubojowy, robotnicy

pomocniczy w przemyśle, brukarz, dekarz, palacz co) są w większości zawodami wynikającymi

ze staŜu pracy i nabytych umiejętności, a nie z wykształcenia kierunkowego.

Na wskazanych stanowiskach pracy mogą pracować osoby z róŜnym wykształceniem,

po krótkim przyuczeniu do zawodu lub zdobyciu uprawnień zawodowych. Zniwelowanie

deficytowości w tych zawodach zaleŜy w duŜej mierze od pracodawców zgłaszających oferty pracy

i ich oczekiwań, jak równieŜ osób zainteresowanych pracą w tych specjalnościach.




76

Tabela 45. Zawody deficytowe w Powiecie Piotrkowskim w I połowie 2008 r.

Lp Kod zawodu

Nazwa zawodu

Średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w I-półroczu

Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w I-półroczu

Średnia miesięczna nadwyŜka (deficyt) podaŜy siły roboczej w I-półroczu

Wskaźnik intensywności nadwyŜki (deficytu) zawodów

1 2 3 4 5 6 7 1 "343101" Pracownik

administracyjny [zawód szkolny: Technik administracji]

1,3333 1 -0,3333 1,3333

2 "914103" Robotnik gospodarczy 21,3333 15,3333 -6 1,3913

3 "631101" Drwal 0,5 0,3333 -0,1667 1,5 4 "713101" Dekarz 0,5 0,3333 -0,1667 1,5 5 "235908" Wychowawca w

placówkach oświatowych, wychowawczych i opiekuńczych

0,8333 0,5 -0,3333 1,6667

6 "321205" Technik leśnik 0,3333 0,1667 -0,1667 2 7 "712401" Brukarz 0,3333 0,1667 -0,1667 2 8 "713201" Glazurnik 0,6667 0,3333 -0,3333 2 9 "741105" Ubojowy 0,3333 0,1667 -0,1667 2

10 "816204" Palacz kotłów c.o. gazowych

0,3333 0,1667 -0,1667 2

11 "832201" Kierowca autobusu 0,3333 0,1667 -0,1667 2

12 "932190" Pozostali robotnicy przy pracach prostych w przemyśle

2,1667 1 -1,1667 2,1667


13,3333 5,8333 -7,5 2,2857

14 "311101" Laborant chemiczny 0,5 0,1667 -0,3333 3

15 "723104" Mechanik samochodów cięŜarowych

0,5 0,1667 -0,3333 3

16 "522108" Sprzedawca w stacji paliw

0,6667 0,1667 -0,5 4

17 "913203" Pokojowa [w hotelu] 0,6667 0,1667 -0,5 4 18 "512302" Kelner 2,1667 0,1667 -2 13 Źródło: Tablica wynikowa T-I/P-4 danych ze sprawozdania MPiPS-01 dla Powiatu Piotrkowskiego

NaleŜy pamiętać, iŜ mimo odpowiedniej regulacji zobowiązującej do zgłaszania wszystkich

wolnych miejsc pracy do powiatowych urzędów pracy, w praktyce okazuje się, Ŝe tylko około 40-




77

45% rzeczywistej liczby wolnych miejsc pracy jest zgłaszane do PUP. W rejestrze ofert pracy

na ogół brakuje miejsc, które powstają w małych podmiotach (9 pracujących i mniej) bądź

tworzone są w celu samozatrudnienia. Z tego względu ograniczenie się w analizie rynku pracy

do danych o ofertach pracy zarejestrowanych w urzędach pracy nie daje prawidłowej oceny

sytuacji.

Wiedzę o popycie na prace wzbogacić mogą badania statystyki publicznej –

w przeprowadzanym badaniu popytu na pracę zbierane są dane o wolnych (niezagospodarowanych)

miejscach pracy w podmiotach średnich i duŜych w całej gospodarce narodowej. Jest to bardzo

waŜna kategoria rynku pracy, gdyŜ z jednej strony świadczy o dynamice zmian na rynku pracy

i zdolności gospodarki danego regionu do tworzenia nowych miejsc pracy, a z drugiej strony wprost

odpowiada na zapotrzebowanie na miejsca pracy ze strony osób bezrobotnych. Istnienie duŜej

liczby wolnych miejsc pracy moŜe takŜe wskazywać na strukturalne, w tym zawodowe,

niedopasowanie podaŜy i popytu na pracę.

Wolne miejsca pracy są to miejsca pracy powstałe w wyniku ruchu zatrudnionych, bądź

nowoutworzone, w stosunku do których spełnione zostały jednocześnie trzy warunki: miejsca pracy

w dniu sprawozdawczym były faktycznie nie obsadzone, pracodawca czynił starania, aby znaleźć

osoby chętne do podjęcia pracy, w przypadku znalezienia właściwych kandydatów, pracodawca

byłby gotów do natychmiastowego przyjęcia tych osób. Natomiast nowoutworzone miejsca pracy

to miejsca pracy powstałe w wyniku zmian organizacyjnych, rozszerzenia lub zmiany profilu

działalności oraz wszystkie miejsca pracy w jednostkach nowo powstałych.

W IV kwartale 2007 r. GUS przeprowadził badanie wśród przedsiębiorców z Powiatu

Piotrkowskiego i Powiatu m. Piotrków Trybunalski. W Powiecie Piotrkowskim przebadano 680

podmiotów gospodarczych. 48 przedsiębiorstw miało 120 nie obsadzonych miejsc pracy. Z kolei

w mieście na prawach powiatu w 60 zakładach pracy na przebadanych 1.152, wolne pozostawało

253 miejsca pracy. 126 przedsiębiorstw z Powiatu Piotrkowskiego utworzyło 614 nowych miejsc

pracy. Z grupy 1.152 przebadanych zakładów pracy z terenu Piotrkowa Trybunalskiego 187

utworzyło 1.258 miejsc pracy (tab.46).




78

Tabela 46. Nowoutworzone i wolne miejsca pracy w podmiotach zatrudniających 10 osób i więcej w Powiecie Piotrkowskim i Powiecie m. Piotrków Trybunalski na koniec kwartału sprawozdawczego w 2007 r.

Wolne miejsca pracy

Nowoutworzone miejsca pracy

wyszczególnienie

Liczba jednostek sprawozdawczych

liczba zakładów

liczba wolnych miejsc pracy

liczba zakładów

liczba wolnych miejsc pracy

Powiat Piotrkowski 680 48 120 126 614 Powiat m. Piotrków Trybunalski 1152 60 253 187 1258 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS

II. OPIS I ANALIZA WYNIKÓW BADANIA

1. Badanie ankietowe wśród przedstawicieli sfery biznesu

Badanie wśród przedstawicieli z obszaru przedsiębiorczości Powiatu Piotrkowskiego i Powiatu

m. Piotrków Trybunalski zostało przeprowadzone w celu poznania ich potrzeb, oczekiwań, planów

oraz opinii.

Realizacja wywiadów telefonicznych wspomaganych komputerowo (CATI) została

przeprowadzona w drugiej połowie października 2008 r. Informacje zebrane w toku projektu

zostały poddane wnikliwej analizie statystycznej, uwzględniającej wszystkie aspekty problematyki

badawczej.

W niniejszym podrozdziale zostanie przedstawiony obraz obecnej sytuacji z obszaru sfery

biznesu na terenie powiatu piotrkowskiego i powiatu miasto Piotrków Trybunalski, a takŜe plany

przedsiębiorców dotyczące zatrudnienia, które umoŜliwiły wyci ągnięcie wniosków w postaci

prognozy sytuacji na rynku pracy.

Ze względu na elektroniczną technikę przetwarzania danych, w niektórych wypadkach sumy

danych z niŜszych poziomów klasyfikacji – z tytułu zaokrągleń – mogą się róŜnić od podanych

wielkości „ogółem” na wyŜszych poziomach klasyfikacji.




79

1.2 Charakterystyka podmiotów gospodarczych biorących udział w badaniu ankietowym

W rozdziale poświęconym metodologicznym podstawom badań wyjaśnione zostały zasady,

zgodnie z którymi do badania zakwalifikowani zostali przedstawiciele firm i przedsiębiorstw

prowadzących działalność na terenie powiatu piotrkowskiego i powiatu miasto Piotrków

Trybunalski. Niektóre ich cechy mogą mieć wpływ na prezentowane w dalszej części analizy

opinie, dlatego pokrótce naleŜy scharakteryzować badaną populację.

W badaniu udział wzięli przedstawiciele przedsiębiorstw z sekcji:

- A - rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo,

- B - rybactwo wyłączając działalność usługową,

- C - górnictwo, górnictwo surowców energetycznych,

- D - przetwórstwo przemysłowe,

- E - wytwarzanie i zaopatrywania w energię elektryczną, gaz, wodę,

- F - budownictwo,

- G - handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, motocykli oraz artykułów

uŜytku osobistego i domowego,

- H - hotele i restauracje,

- I - transport, gospodarka magazynowa i łączność,

- J - pośrednictwo finansowe,

- K - obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności

gospodarczej,

- O - działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna, pozostała.




80

Rysunek 8. Struktura próby wg sekcji PKD.

6,2

9,9

1,24,7

3,527,7

9,7

4,0

30,4

0,72,0

0 5 10 15 20 25 30 35

A - rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo

C - górnictwo, górnictwo surowców energetycznych

D - przetwórstwo przemysłowe

E - wytwarzanie i zaopatrywania w energię elektryczną gaz, wodę

F - budownictwo

G - handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych,

motocykli oraz artykułów uŜytku osobistego i domowego

H - hotele i restauracje

I - transport, gospodarka magazynowa i łączność

J - pośrednictwo finansowe

K - obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem

działalności gospodarczej

O - działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna, pozostała

udział procentowy

Źródło: Badania własne.

Najliczniejszą subpopulację w niniejszym badaniu stanowili przedstawiciele przedsiębiorstw,

których działalność została sklasyfikowana w sekcji D - przetwórstwo przemysłowe, G - handel

hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, motocykli oraz artykułów uŜytku

osobistego i domowego, K - obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem

działalności gospodarczej i F – budownictwo (rys. 8). W wymienionych sekcjach zarejestrowanych

jest najwięcej jednostek prowadzących działalność gospodarczą na terenie powiatu piotrkowskiego

oraz Powiatu m. Piotrków Trybunalski.

Zdecydowana większość uczestniczących w badaniu ankietowym respondentów -56,9%

to przedstawiciele firm, których główna siedziba połoŜona jest w miastach liczących od 20 do 100

tysięcy mieszkańców oraz na obszarach wiejskich – 32,3%. Mniejszą, aczkolwiek liczną grupę

stanowili przedsiębiorcy, których główna siedziba zlokalizowana jest na terenie małych miast,

do 20 tys. mieszkańców – 10,6%, natomiast 0,2% firm objętych badaniem zadeklarowało,

iŜ miejscem tym jest miasto liczące powyŜej 100tys. mieszkańców.




81

Rysunek 9. PołoŜenie siedziby przedsiębiorstwa.

32,3

10,6

56,9

0,2

0 10 20 30 40 50 60

obszar wiejski

miasto do 20 tys.mieszka ńców

miasto 20 tys. -100tys. mieszka ńców

miasto powy Ŝej 100tys. mieszka ńców

udział procentowy

Źródło: Badania własne

Taki rozkład próby bez wątpienia pozytywnie wpływa na uzyskane

w trakcie badania opinie i naleŜy domniemywać, Ŝe zachowana została równowaga pomiędzy

opiniami na temat problemów specyficznych zarówno dla średnich jak i niewielkich struktur

przestrzennych.

Badanie zostało przeprowadzone wśród przedstawicieli przedsiębiorstw o róŜnorodnej formie

prawnej. Wśród respondentów dominowały osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą –

56,3%. Rozkład tej cechy warunkowany był przez kryteria doboru próby, które wyznaczały sposób

warstwowania populacji generalnej m.in. ze względu na wielkość przedsiębiorstwa. Wśród małych

firm dominują te, które są prowadzone przez osoby nie posiadające osobowości prawnej.

Kolejną według wielkości subpopulację stanowią spółki z ograniczoną odpowiedzialnością -

13,8%, następnie spółki jawne – 8,1%. Stosunkowo nieliczną grupę w niniejszym badaniu stanowią

przedstawiciele spółek komandytowych – 0,2% oraz sp. komandytowo – akcyjnych – 0,2%.

Pozostała część - 11,8% respondentów wskazała, iŜ podstawą ich działalności jest np. spółka

rodzinna lub są to instytucje podlegające pod system oświaty, czyli sferę budŜetową. Wypowiedzi

te, w pewnej części, świadczyły o braku orientacji respondentów w przedmiocie podstawy prawnej

funkcjonowania ich podmiotów.




82

Rysunek 10. Forma prawna przedsiębiorstwa.

0,2

0,2

0,9

8,1

8,4

11,8

13,8

56,3

0 10 20 30 40 50 60

spółka komandytowo-akcyjna

spółka komandytowa

spółka akcyjna

spółka jawna

spółka cywilna

inne, jakie

spółka z ograniczon ą odpowiedzialno ścią

przedsi ębiorstwo osoby fizycznej

udział procentowy


Inną cechą tworzącą strukturę wylosowanej próby jest czas prowadzenia działalności przez

objęte badaniem przedsiębiorstwa. Rozkład tej cechy jest przypadkowy i nie stanowił kryterium

warstwowania, jednakŜe przyjęta w projekcie liczebność jednostek analizy umoŜliwia przyjęcie

wyników jako reprezentatywne. Wśród podmiotów gospodarczych, które zostały objęte badaniem

dominowały, te których rejestracja nastąpiła w okresie transformacji ustrojowej, która rozpoczęła

się po roku 1989 – 63,%. Kolejną liczną subpopulacje stanowiły „młode” przedsiębiorstwa,

funkcjonujące na rynku od 4 lat – 17,9%. Działalność swoją rozpoczynały i prowadziły w okresie

zmian społeczno – gospodarczych związanych z wejściem Polski do Unii Europejskiej w roku

2004. MoŜe mieć to istotne znaczenie dla pozycji tych podmiotów na rynku, gdyŜ rozwijały się

w momencie, kiedy realizowane były programy finansowane z Europejskiego Funduszu

Społecznego, wspierające rozwój zarówno przedsiębiorczości jak i zasobów ludzkich.

Niewiele mniejszą grupę (14%) stanowią podmioty, których działalność rozpoczęła się

w okresie gospodarki nierynkowej, czyli w okresie PRL. Ich udział w strukturze przedsiębiorstw,

utworzonej ze względu na okres prowadzenia działalności, jest duŜy. Są to przedsiębiorstwa, które,

potrafiły dostosować się do nowych warunków, tzn. oprzeć swoje funkcjonowanie na wolnej




83

konkurencji. Mając na uwadze, fakt nieprzerwanego działania w środowisku wolnorynkowym przez

tak długi okres, świadczyć to moŜe o ich mocnej pozycji gospodarczej.

Najmniej liczną grupą w badaniu przedsiębiorstw Powiatu Piotrkowskiego i Powiatu

m. Piotrków Trybunalski byli przedsiębiorcy, których firmy funkcjonują od ponad 63 lat – 2%.

Są to firmy, których działalność na rynku w znacznym stopniu oparta jest na wieloletniej tradycji

oraz doświadczeniu.

Z powyŜszego wynika, iŜ struktura objętych badaniem podmiotów gospodarczych Powiatu

Piotrkowskiego i m. Piotrków Trybunalski budowana jest przede wszystkim przez firmy

stosunkowo młode, rozpoczynające swoją działalność w nowych dla Polski warunkach

wolnorynkowych. JednakŜe na wyniki badań miały teŜ wypływ opinie tych respondentów, których

firmy funkcjonowały nie tylko w III RP, lecz takŜe w okresie PRL lub teŜ znacznie wcześniej, juŜ

na początku minionego stulecia (rys. 11).

Rysunek 11. Podział przedsiębiorstw Powiatu Piotrkowskiego i Powiatu m. Piotrków Trybunalski ze względu na okres prowadzenia działalności.

17,9

63,2

14

2

2,9

0 10 20 30 40 50 60 70

do 4 lat

od 5 do 18 lat

od 19 do 63 lat

powy Ŝej 63 lat

odmowa odpowiedzi

udział procentowy


Ankieta przeprowadzona została przede wszystkim z właścicielami przedsiębiorstw – 50,6%,

pracownikami kadr – 12,5% oraz głównymi księgowymi – 11,8%. Osoby zajmujące stanowiska

dyrektorów/prezesów są to z reguły stanowiska w większych strukturach organizacyjnych

gospodarki, o bardzo szerokim zakresie obowiązków i najczęściej „napiętym” harmonogramie,

dlatego teŜ kontakt z nimi był bardzo utrudniony. Ponadto średnich i duŜych przedsiębiorstw jest




84

znacznie mniej niŜ małych/mikro, dlatego teŜ grupa respondentów na stanowiskach dyrektorów

była stosunkowo nieliczna 5,2%.

Liczne grono rozmówców, którzy udzielili wywiadu telefonicznego stanowiły osoby z kategorii

„inne” – 19,9%, np. pełniące funkcje – zastępcy dyrektora, doradcy, pełnomocnika, członka zarządu

lub teŜ asystenta. Kategoria ta jest bardzo zróŜnicowana, i przytaczanie tutaj wszystkich

wymienianych typów stanowisk nie dostarcza podstaw do stwierdzenia jakichś prawidłowości.

NajwaŜniejszym aspektem, z punktu widzenia projektu badawczego, było to, iŜ respondenci,

którzy udzielili wywiadu telefonicznego CATI posiadali wiedzę na temat obecnej sytuacji oraz

planowanych kierunków działań objętych badaniem przedsiębiorstw.

Rysunek 12. Stanowisko respondenta.

19,9

12,5

11,8

5,2

50,6

0 10 20 30 40 50 60

właściciel

prezes/dyrektor

główny ksi ęgowy

kadrowiec

inne, jakie?

udział procentowy


Kolejną cechą przedsiębiorstw Powiatu Piotrkowskiego i m. Piotrków Trybunalski, poddaną

analizie, jest wielkość ze względu na liczbę zatrudnionych w nich pracowników. Zgodnie

z załoŜeniami, badaniem miało zostać objętych 114 przedsiębiorstw mikro oraz małe, średnie i duŜe

– w liczbie 290.

Rozkład tej cechy w badanej próbie nie był przypadkowy. Przy tworzeniu struktury

respondentów została przeanalizowana proporcja wszystkich podmiotów gospodarczych w tych

dwóch grupach, według ich wielkości i sekcji PKD.

Z przyczyn niezaleŜnych od Wykonawcy, załoŜenia nie zostały w pełni dotrzymane.

Przyczyniły się do tego – niepełna i nieaktualna baza danych REGON oraz liczne odmowy

respondentów, którzy nie chcieli udzielać informacji dotyczących bezpośrednio ich działalności.




85

PoniewaŜ w większości osobami, które odmówiły udziału w badaniu byli przedstawiciele firm

zatrudniających powyŜej 9 pracowników stosowano dobór uzupełniający w tej kategorii wielkości

firmy. Po wyczerpaniu tej moŜliwości zwiększono udział w próbie przedsiębiorców z pierwszej

subpopulacji.

Dlatego teŜ, w badaniu lokalnego rynku pracy w Powiecie Piotrkowskimi

i Powiecie m. Piotrków Trybunalski, przedstawiciele mikroprzedsiębiorstw stanowili największą

grupę respondentów – 51,9% a 35,7% stanowili przedstawiciele podmiotów gospodarczych

zatrudniających od 10 do 49 pracowników oraz od 59-249 pracowników – 10,2%. Najmniej liczne

pozycje w tej strukturze to przedsiębiorstwa zatrudniające 250-999 i powyŜej 1000 osób – po 1,2%.

Rysunek 13. Podmioty gospodarcze objęte badaniem - według wielkości.

1,2

1,2

10,2

35,7

51,9

0 10 20 30 40 50 60

do 9

10-49

59-249

250-999

1000 i w ięcej

udział procentowy


1.2 Oczekiwania pracodawców w zakresie poŜądanych kwalifikacji i umiejętności pracowniczych

Przedmiotem badania w ramach projektu realizowanego wśród przedsiębiorców prowadzących

działalność gospodarczą w Powiecie Piotrkowskim i Powiecie m. Piotrków Trybunalski było

dokonanie analizy oczekiwań pracodawców odnośnie poŜądanych kwalifikacji i umiejętności

pracowniczych oraz planów w zakresie polityki zatrudnieniowej.




86

Bardzo istotnym, z punktu widzenia problematyki badawczej było uzyskanie odpowiedzi

na pytanie, czy przedsiębiorstwa w okresie minionego pół roku zatrudniły/zwolniły nowych

pracowników, czy teŜ poziom zatrudnienia pozostał na tym samym poziomie.

Analiza tego zagadnienia została przeprowadzona w rozbiciu na poszczególne grupy wielkości

przedsiębiorstw. W dalszej części Raportu badania stanu zatrudnienia jednostki i analizy

wskazujące na wzrost, spadek lub utrzymanie poziomu zatrudnienia na tym samym poziomie

w kaŜdej z tych grup traktowane będą jako odrębne całości. UmoŜliwi to dokładne i czytelne

przedstawienie zjawisk, jakie w nich zachodzą.

W przypadku podmiotów gospodarczych zatrudniających do 9 pracowników, aŜ 78%

przedsiębiorców wskazało, iŜ w okresie minionego ½ roku liczba osób zatrudnionych utrzymała się

na takim samym poziomie, w przypadku 11% zaobserwować moŜna natomiast jej spadek. Wzrost

poziomu zatrudnienia, czyli zwiększenie liczby pracowników nastąpił u 9,6% przedsiębiorstw.

Przeprowadzając analizę powyŜszych wyników naleŜy wziąć pod uwagę fakt, iŜ podmioty

gospodarcze zatrudniające do 9 pracowników, funkcjonują na podstawie przede wszystkim

stworzenia właścicielowi miejsca pracy i zatrudnieniu niewielkiej liczby osób w celu zapewnienia

niezbędnej sieci powiązań funkcjonalno – zawodowych. Z reguły poszczególne przedsiębiorstwa

mikro, w znacznej części działalność swoją opierają równieŜ na sile roboczej pracodawcy oraz

obejmują niewielkie obszary działania, a dopiero jako całość stanowią olbrzymią siłę napędową

gospodarki. Inną, istotną cechą charakterystyczną dla tej kategorii podmiotów gospodarczych jest

funkcjonowanie w ramach sezonowości prac, co równieŜ wpływa na duŜe róŜnice poziomu

zatrudnienia w poszczególnych okresach. Występuje pewnego rodzaju cykliczność związana

np. z porami roku.

Podobna sytuacja miała miejsce w przedsiębiorstwach zatrudniających od 10 do 49

pracowników. Liczba pracowników utrzymała się na tym samym poziomie u 66,7% respondentów.

Podobne proporcje jak w przypadku mikroprzedsiębiorstw, charakteryzują zarówno wzrost jak

spadek poziomu zatrudnienia. W powiecie piotrkowskim i powiecie miasto Piotrków Trybunalski

17,4% podmiotów gospodarczych zwiększyło liczbę pracowników, 16% natomiast zmniejszyło.




87

Rysunek 14. Zmiany poziomu zatrudnienia obejmujące okres minionego pół roku w przedsiębiorstwach zatrudniających do 9 pracowników.

9,6

78,0

11,0

1,4

0,0 20,0 40,0 60,0 80,0 100,0

liczba pracowników zw i ększyła si ę

liczba pracowników utrzymała si ę natym samym poziomie

liczba pracowników zmniejszyła si ę

odmowa odpow iedzi


Biorąc pod uwagę fakt, iŜ róŜnica wartości pomiędzy spadkiem a wzrostem zatrudnienia jest

niewielka, moŜna powiedzieć, Ŝe polityka zatrudnienia w przedsiębiorstwach zatrudniających od 10

do 49 pracowników w powiecie piotrkowskim i powiecie miasto Piotrków Trybunalski powoduje,

iŜ podmioty te nie przechodzą do większych grup wielkości.

Rysunek 15. Zmiany poziomu zatrudnienia obejmujące okres minionego pół roku w przedsiębiorstwach zatrudniających od 10 do 49 pracowników.

17,4

66,7

16,0

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0

liczba pracownikówzw iększyła si ę

liczba pracownikówutrzymała si ę na tym

samym poziomie

liczba pracownikówzmniejszyła si ę

udział procentowy


Kolejny obszar analizy zatrudnienia w minionym półroczu to podmioty gospodarcze,

w których zatrudnia się od 50 do 249 pracowników. Na tym samym poziomie zatrudnienie




88

utrzymała znacznie mniejsza liczba przedsiębiorstw – 41,5%, jednakŜe tendencje jego wzrostu

wystąpiły u 34,1% firm a spadku u 24,4%.

Analizując dynamikę zmian zatrudnienia w tej kategorii wielkości podmiotów

gospodarczych, moŜna wysnuć wniosek, iŜ prawie połowa firm charakteryzuje się stabilnością

w tym zakresie. Pozostała część, dokonała zmian w liczbie zatrudnianych pracowników, jednakŜe

większa jest liczba firm, które zwiększyły zatrudnienie niŜ tych, które je zmniejszyły.


24,4

41,5

34,1

0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0 40,0 45,0



samym poziomie


udział procentowy


W grupie przedsiębiorstw zatrudniających od 250 do 999 pracowników aŜ 80% podmiotów

gospodarczych objętych badaniem wskazało na brak zmian w liczbie osób zatrudnianych jednakŜe

istotne jest, iŜ 20% z nich udzieliło informacji o zmniejszaniu liczby pracowników. śadna z tych

firm nie deklarowała przyjęcia nowych pracowników w ostatnim okresie czasu.

PowyŜsze dane, w zestawieniu z analizą wyników poprzednich grup, wskazują iŜ w tej

kategorii wielkości przedsiębiorstw widoczny jest nie tylko brak zapotrzebowania na siłę roboczą

lecz równieŜ, aŜ w 20% firmach, spadek liczby zatrudnianych pracowników.




89


80,0

20,0

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0 80,0 90,0


samym poziomie


udział procentowy


Zupełnie odmiennie przedstawia się sytuacja poziomu zatrudnienia w minionym półroczu

w przedsiębiorstwach zatrudniających 1000 pracowników i powyŜej.

W przypadku tych podmiotów gospodarczych wyraźnie widoczny jest wzrost zatrudnienia.

AŜ 60% firm wykazało, iŜ zwiększyło liczbę pracowników, natomiast u 40% zatrudnienie pozostało

na tym samym poziomie.

Rysunek 18. Zmiany poziomu zatrudnienia obejmujące okres minionego pół roku

w przedsiębiorstwach zatrudniających 1000 pracowników i powyŜej.

40,0

60,0

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0



samym poziomie

udział procentowy


Reasumując, w przedsiębiorstwach mikro, małych i średnich w obszarze zatrudnienia

stosunkowo duŜy ich odsetek utrzymuje stały poziom zatrudnienia, natomiast zaobserwować moŜna

takŜe zjawisko zarówno zmniejszania jak i zwiększania liczby pracowników. Jest




90

to charakterystyczne dla małych firm, których funkcjonowanie często związane jest z sezonowością

niektórych profesji.

Inaczej sytuacja przedstawia się w duŜych przedsiębiorstwach. Mniejsza ich liczba gwarantuje

stały poziom zatrudnienia, jednakŜe wyŜsze są wskaźniki liczby podmiotów zwiększających

zatrudnienie.

Zwiększanie zatrudnienia pracowników w poszczególnych grupach podmiotach gospodarczych

świadczyć moŜe o róŜnych zjawiskach zachodzących w obszarze ich działania. Aby przeanalizować

sytuację badanych przedsiębiorstw naleŜało poznać motywy wzrostu liczby pracowników.

W tej części analizy sytuacji na lokalnym rynku pracy w Powiecie Piotrkowskim i Powiecie

m. Piotrków Trybunalski brane będą pod uwagę tylko opinie respondentów (15,2% wszystkich

badanych), którzy wskazali wzrost poziomu zatrudnienia w swoich firmach.

Według przedstawicieli przedsiębiorstw, zapotrzebowanie na nowe kadry związane jest przede

wszystkim z faktem zwiększenia zakresu działalności firmy (56,9% spośród tej grupy) oraz

ze wzrostem popytu na ich usługi/produkty – 29,2%. Kolejnymi powodami są reorganizacja – 4,6%

oraz zmiana dziedziny działalności firmy – 1,5%.

Stosunkowo duŜy procent stanowili rozmówcy - 12,3%, wskazujący, iŜ powodem takich działań

jest równieŜ sezonowość w określonych profesjach zawodowych.

W badaniu podmiotów gospodarczych Powiatu Piotrkowskiego i Powiatu m. Piotrków

Trybunalski część rozmówców odmawiała udzielenia odpowiedzi. W przypadku pytania o motywy

zatrudniania nowych pracowników wskaźnik ten wyniósł aŜ 9,2%.

Dane dotyczące determinantów zmian w poziomie zatrudnienia zostały przeanalizowane

równieŜ w oparciu o zróŜnicowanie przedsiębiorstw ze względu na liczbę zatrudnionych w nich

pracowników.

Na wstępnie tej analizy zaznaczyć naleŜy, iŜ jedna z kategorii odpowiedzi na pytanie dotyczące

motywów zwiększania poziomu zatrudnienia w piotrkowskich podmiotach gospodarczych została

potraktowana w sposób zbiorczy. Dotyczy do wskazania innych, niŜ ustandaryzowane, odpowiedzi

na to pytanie, na które padło tylko 1,4% wskazań. Tak nieliczne odpowiedzi nie mogą zostać

skategoryzowane w sposób statystyczny, gdyŜ nie będą mogły odnieś się do populacji generalnej.

Nadmienić jednak naleŜy, Ŝe dotyczyły one określenia jako determinantu wzrostu poziomu

zatrudnienia - sezonowości dziedzin gospodarki. Kolejny, wskazywany powód to modernizacja

zakładu oraz zapotrzebowanie na konkretne stanowisko.




91

W niniejszym badaniu, obniŜanie poziomu wieku wśród pracowników, nie zostało wskazane

przez Ŝadnego respondenta jako motyw zwiększania poziomu zatrudnienia. Informacja ta jest

bardzo istotna i wskazywać moŜe na dopasowanie struktury wiekowej siły roboczej w powiecie

piotrkowskim do potrzeb przedsiębiorców.

W grupie firm, w których liczba pracujących nie przekracza 9 osób, najczęściej wskazywanym

motywem wzrostu poziomu zatrudnienia było zwiększenie zakresu działalności firmy – 52,2%. Tak

wysoki wskaźnik świadczyć moŜe o dobrych warunkach w Powiecie Piotrkowskim i Powiecie

m. Piotrków Trybunalski dla rozwoju mikro – przedsiębiorczości. Kolejnym, wskazywanym przez

respondentów determinantem był wzrost zapotrzebowania na usługi/produkty firmy – 26,1%. Tylko

4,3% respondentów wskazało, iŜ powodem wzrostu poziomu zatrudnienia była zmiana dziedziny

działalności.

Wszystkie przytoczone powyŜej motywy pozostawać mogą w stosunku do siebie w związku

przyczynowo skutkowym. Zwiększenie działalności firmy moŜe być determinowane przez wzrost

zapotrzebowania na usługi/produkty danego podmiotu, jak równieŜ przez zmianę działalności.

Dość liczną grupę respondentów, stanowiły osoby, które odmówiły udzielenia odpowiedzi

na to pytanie – 13%. Powodem, jak moŜna domniemywać, jest obawa przed udostępnianiem tych

informacji, które mogłyby zostać wykorzystane przez konkurencyjne firmy.

Rysunek 19. Motywy zwiększania poziomu zatrudnienia podmiotów gospodarczych

zatrudniaj ących do 9 pracowników.

52,2

4,3

26,1

4,3

13,0

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0

zakres działalno ści firmyzwiększył si ę

zmiana dziedzinydziałalno ści

wzrost zapotrzebowaniana usługi/produkty firmy

inne, jakie?

odmowa odpowiedzi

udział procentowy





92

W grupie przedsiębiorców zatrudniających od 10 do 49 pracowników połowa respondentów

wskazała, iŜ powodem wzrostu poziomu zatrudnienia w ich firmach było zwiększenie zakresu

działalności. Następnie 28,6% wskazało, iŜ wzrosło w minionym okresie zapotrzebowanie

na usługi/produkty, jakie są oferowane przez nich na rynku.

Wskaźniki te świadczyć mogą o duŜej elastyczności małych przedsiębiorstw

w przystosowaniu się do potrzeb rynku i konsumentów.

Rysunek 20. Motywy zwiększania poziomu zatrudnienia podmiotów gospodarczych

zatrudniaj ących od 10 do 49 pracowników.

50,0

28,6

21,4

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0

zakres działalno ści firmy zw i ększył si ę

wzrost zapotrzebowania na usługi/produktyfirmy

inne, jakie?

udział procentowy


Podobnie sytuacja rysuje się w obszarze średnich przedsiębiorstw. RównieŜ połowa

respondentów wskazała, iŜ determinantem wzrostu poziomu zatrudnienia było zwiększenie zakresu

działalności firmy oraz w 31,3% przypadków większe zapotrzebowanie na usługi/produkty firmy.

Ponadto, 12,5% przedstawicieli firm wskazało opcję – reorganizacja. Taka kompilacja motywów

wskazuje, iŜ przedsiębiorstwa te reagują na potrzeby rynku i dostosowują do nich swoją ofertę.




93

Rysunek 21. Motywy zwiększania poziomu zatrudnienia podmiotów gospodarczych zatrudniaj ących od 50 do 249 pracowników.

50,0

31,3

12,5

6,3

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0

zakres działalno ści firmy zw i ększył si ę

wzrost zapotrzebowania na usługi/produktyfirmy

reorganizacja

inne, jakie?

udział procentowy


Bardzo wyraźnie, z kolei, przedstawia się sytuacja w grupie przedsiębiorstw zatrudniających

1000 pracowników i powyŜej. Zdecydowana większość respondentów – 75%, jako determinant

zwiększenia poziomu zatrudnienia wskazała zwiększenie zakresu działalności firmy. Znacznie

mniejsza, lecz równieŜ duŜa grupa wskazań przypadła na kategorię „reorganizacja”.

Jak wskazują zebrane w toku projektu dane, duŜe firmy mają największą moŜliwość

adaptacyjną w środowisku gospodarczym. W znacznej większości zwiększają poziom zatrudnienia,

aby rozszerzyć swoje produkty/usługi, przez co zyskują stabilniejszą pozycję na rynku.

Nieodzownie działaniom tym towarzyszą procesy dostosowujące strukturę wewnętrzną.

Rysunek 22. Motywy zwiększania poziomu zatrudnienia podmiotów gospodarczych zatrudniaj ących 1000 pracowników i powyŜej.

75,0

25,0

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0 80,0

zakres działalno ścifirmy zwi ększył si ę

reorganizacja

udział procentowy





94

Analiza powyŜszych danych dotyczyła 15,2% wszystkich badanych respondentów, którzy

wskazali, iŜ w minionym półroczu, w ich firmach wzrosło zatrudnienie. Nieznacznie mniejsza jest

liczba przedsiębiorców – 13,7% próby, których firmy w tym okresie zmniejszyły poziom

zatrudnienia. Spośród tej grupy przedstawicieli przedsiębiorstw, ponad połowa (52,5%) wskazała,

iŜ powodem zmniejszenia liczby pracowników jest zastępowanie pracy ludzkiej maszynami,

sezonowość pracy oraz wysokie koszty prowadzenia działalności, które uniemoŜliwiają

zwiększenie lub utrzymanie ilości etatów w firmach.

W kategorii podmiotów zatrudniających do 9 pracowników aŜ 44% wyraziło opinię,

iŜ wskazane wyŜej powody były przyczyną zmniejszenia poziomu zatrudnienia w ich zakładach.

Kolejnym powodem zmniejszania liczby pracowników jest obniŜenie popytu na produkty/usługi

danego przedsiębiorstwa. Opinia taka została wyraŜona przez 16% przedstawicieli firm. Natomiast

w równej części – 12% wskazań, jako determinant spadku poziomu zatrudnienia, respondenci

uznali zmniejszenie zakresu działalności przedsiębiorstwa oraz przejścia pracowników

na emeryturę. Za mniej istotne przyczyny, w opinii przedsiębiorców, uznane zostały: reorganizacja

zakładu – 8% wskazań oraz zachowania pracowników niezgodne z Kodeksem Pracy – 4%.

Spośród tej grupy przedsiębiorców objętych badaniem - 4% nie udzieliło odpowiedzi.

Rysunek 23. Przyczyny zmniejszania poziomu zatrudnienia podmiotów gospodarczych

zatrudniaj ących do 9 pracowników.

4,0

44,0

12,0

8,0

16,0

4,0

12,0

0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0 40,0 45,0 50,0

zakres działalno ści zmniejszył si ę

niezgodne z Kodeksem Pracy zachowaniapracowników

zmniejszenie zapotrzebowania nausługi/produkty firmy

reorganizacja

przejścia na emerytur ę

inne, jakie?

odmowa odpowiedzi

udział procentowy





95

Jak wynika z analizy tej części obszaru badawczego zastępowanie pracy ludzkiej maszynami,

sezonowość pracy oraz wysokie koszty prowadzenia działalności powodują, zmniejszenie poziomu

w 11,6% przedsiębiorstwach mikro, uczestniczących w projekcie badawczym.

Kolejną grupę respondentów, których firmy zmniejszyły w okresie minionego pół roku

zatrudnienie stanowią przedsiębiorcy, zatrudniający od 10 – 49 pracowników. Przedstawiciele firm

w tej kategorii wielkości, podobnie jak firmy mikro najliczniej – w 57,1% wskazywali

na odpowiedź „inne, jakie?”, która została skategoryzowana jako zastępowanie pracy ludzkiej

maszynami, sezonowość pracy oraz wysokie koszty prowadzenia działalności.

Inne przyczyny zmniejszania poziomu zatrudnienia w firmach, według ilości wskazań to:

przejścia na emeryturę – 14,3%, zachowania pracowników niezgodne z Kodeksem Pracy – 10,7%,

oraz zmniejszenie zakresu działalności firmy i zmniejszenie zapotrzebowania na ich

produkty/usługi – po 7,1%.

PowyŜsze dane wskazują na pewnego rodzaju zaleŜność między zmianami zakresu działalności,

poziomem zapotrzebowania na określone produkty/usługi a stabilnością struktury zatrudnienia.

Innym problemem w tej kwestii moŜe być masowy odpływ ludności za granice kraju, który nie

tylko zmniejsza poziom zatrudnienia w przedsiębiorstwach, lecz równieŜ grono nabywców

produktów/ usług. MoŜe mieć to istotne znaczenie dla kondycji przedsiębiorstw, tym bardziej,

iŜ zdaniem respondentów, planowane lub nagłe zwolnienia się z pracy osób u nich zatrudnionych

związane były z podjęciem zatrudnienia w innych państwach.

Rysunek 24. Przyczyny zmniejszania poziomu zatrudnienia podmiotów gospodarczych zatrudniających od 10 do 49 pracowników.

3,6

57,1

14,3

7,1

10,7

7,1

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0


niezgodne z Kodeksem Pracy zachowaniapracowników



inne, jakie?

odmowa odpow iedzi

udział procentowy





96

Spośród grupy przedstawicieli przedsiębiorstw zatrudniających od 50 do 249 pracowników,

38,5% wskazało, iŜ powodem zmniejszenia liczby pracowników jest zastępowanie pracy ludzkiej

maszynami, sezonowość pracy oraz wysokie koszty prowadzenia działalności, które uniemoŜliwiają

zwiększenie lub utrzymanie ilości etatów w firmach. Jest to znacznie mniejszy odsetek, niŜ

w przypadku firm opisanych powyŜej. Wskazywać on moŜe, iŜ przedsiębiorstwa średnie

w mniejszym stopniu naraŜone są na ubytek siły roboczej na rynku pracy.

DuŜy wpływ na spadek poziomu zatrudnienia w tych firmach mają odejścia pracowników

na emeryturę - 30,8%. Z reguły przedsiębiorstwa średnie charakteryzują się większą od mikro

i małych stabilnością pracy. Niejednokrotnie zatrudnieni w nich pracownicy nabywają w nich duŜy

staŜ pracy oraz prawa emerytalne.

Kolejną przyczyną spadku poziomu zatrudnienia, w opinii 15,4% respondentów z grupy

przedsiębiorców zatrudniających od 50 – 249 pracowników, jest reorganizacja zakładu pracy.

Podobnie jak w poprzednich grupach wielkości przedsiębiorstw zaobserwować moŜna

determinanty spadku poziomu zatrudnienia – zmniejszenie zapotrzebowania na usługi/produkty

oraz zmniejszenie zakresu działalności firmy występują na tym samym poziomie wskazań. W opinii

7,7% reprezentantów średnich firm są one przyczyną zmniejszenia się poziomu zatrudnienia.

Rysunek 25. Przyczyny zmniejszania poziomu zatrudnienia podmiotów gospodarczych zatrudniaj ących od 50 do 249 pracowników.

7,7

15,4

30,8

38,5

7,7

0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0 40,0 45,0



reorganizacja


inne, jakie?

udział procentowy


Analiza przyczyn spadku poziomu zatrudnienia w przedsiębiorstwach duŜych, zatrudniających

od 250 – 999 pracowników wykazała, iŜ w okresie ostatniego pół roku w firmach tych jedynym




97

powodem tego zjawiska było nabycie przez pracowników praw emerytalnych i przejście

na emeryturę. Wskazania takiego dokonali wszyscy przedstawiciele w tej grupie wielkości,

u których liczba zatrudnionych osób zmniejszyła się.

Kolejnym obszarem zainteresowania w ramach prowadzonych badań było rozpoznanie potrzeb

podmiotów gospodarki rynkowej w zakresie kwalifikacji zawodowych pracowników.

Opinie respondentów, wyraŜone w wywiadach standaryzowanych, pozwalają stwierdzić,

iŜ większość – 63,2% podmiotów gospodarczych nie planuje zwiększenia poziomu zatrudnienia.

JednakŜe 25,5% respondentów planuje zatrudnić w okresie najbliŜszego pół roku pracowników

w charakterze pracownika wykwalifikowanego oraz 6,6% na stanowisku robotnika

niewykwalifikowanego.

Niewielki procent objętych badaniem przedsiębiorców – 2,5% planuje zatrudnić we wskazanym

okresie pracowników administracyjno – biurowych, 1,5% specjalistów z wyŜszym wykształceniem

oraz 1% techników. Najmniej poszukiwani na lokalnym rynku pracy będą kierownicy komórek

organizacyjnych.

Ponadto, w odpowiedzi kwestionariusza „inne, jakie?” jako zawody, na które przewiduje się

zapotrzebowanie to: kucharz, szwaczka, menadŜer i pracownik produkcji.

Rysunek 26. Plany w zakresie zwiększenia poziomu zatrudnienia w/g specjalności zawodowych przedsiębiorców Powiatu Piotrkowskiego i Powiatu m. Piotrków Trybunalski.

63,26,6

25,5

2,5

1,0

1,5

0,2

2,9

3,7

0 10 20 30 40 50 60 70

nie planuje si ę zw iększenia liczbypracowników

robotnik niewykwalifikowany

robotnik wykwalifikowany

pracownik administracyjno - biurowy

technik

specjalista z wy Ŝszym wykształceniem

kierownik komórki

inne, jakie?

odmowa odpowiedzi

udział procentowy





98

W odniesieniu do zmniejszenia poziomu zatrudnienia – 92,3% przedstawicieli przedsiębiorstw

nie zamierza w okresie najbliŜszego pół roku zmniejszyć poziom zatrudnienia. Bardzo mały

odsetek planuje ograniczyć liczbę pracowników na stanowisku – robotnik wykwalifikowany –

2,7%, oraz 2,2% na stanowisku robotnika niewykwalifikowanego. Najmniejsza liczba

przedsiębiorców planuje zmniejszyć liczbę pracowników na stanowisku – 0,5% kierownika

przedsiębiorstwa oraz 0,2% pracownika administracyjno – biurowego.

Rysunek 27. Plany w zakresie zmniejszenia poziomu zatrudnienia w/g specjalności zawodowych przedsiębiorców powiatu piotrkowskiego i powiatu miasto Piotrków Trybunalski.

92,3

2,2

2,7

0,2

0,5

0,2

2,5

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

nie planuje si ę zmniejszenia liczbypracowników




kierownik przedsi ębiorstwa

inne, jakie?

odmowa odpow iedzi

udział procentowy


Kolejne pytanie, jakie zostało skierowane do przedsiębiorców, prowadzących działalność

na terenie Powiatu Piotrkowskiego i Powiatu m. Piotrków Trybunalski dotyczyło wskazania,

w jakich zawodach, mają największy problem z zatrudnieniem pracowników. Najliczniej wskazane

zostały takie specjalności jak:

- szwaczka/krawcowa,

- kierowca,

- spawacz/ślusarz

- pracownik budowlany,

- cukiernik,

- kelner,

- kucharz,




99

- mechanik samochodowy,

- piekarz,

- pracownik ubojni/ masarz,

- ślusarz,

- lakiernik samochodowy,

- tokarz.

Zdaniem 28,2% respondentów największym problemem są zbyt duŜe oczekiwania finansowe

osób o tych kwalifikacjach zawodowych. Z kolei 35,3% uwaŜa, iŜ kandydaci na te stanowiska

posiadają zbyt małe umiejętności praktyczne, 25,9%, iŜ zbyt mało jest osób wykształconych w tym

kierunku a 14,1% wskazało, Ŝe kwalifikacje te są deficytowe na rynku pracy (rys. 28). Pozostała

część wskazań – 24,1% określa problem zatrudnienia kadry we wskazanych specjalnościach jako

brak chęci do pracy, a nawet wskazywane są takie zachowania patologiczne jak np. alkoholizm.

Dość liczna grupa badanych jest zdania, iŜ wyjazdy Polaków za granice kraju spowodowały

powstanie deficytu w wielu specjalnościach zawodowych.

Rysunek 28. Przyczyny niedoboru w zawodach uznanych przez przedsiębiorców za deficytowe.

25,9

38,2

35,3

14,1

24,1

5,9

0 10 20 30 40 50

mała liczba osółb wykształconych w tymkierunku

zbyt du Ŝe oczekiwania kandydatów

małe umiej ę tnoci praktyczne osóbwykształconych w tym kierunku

jest to zawód deficytowy na rynku pracy

inne, jakie?

odmowa odpow iedzi

udział procentowy





100

1.3 Potrzeby pracodawców w zakresie róŜnych form wsparcia proponowanych przez Powiatowy

Urząd Pracy w Piotrkowie Trybunalskim

Niniejszy podrozdział został poświęcony analizie potrzeb pracodawców, jakie są lub mogłyby

być zaspokojone poprzez korzystanie z róŜnorodnych form wsparcia oferowanych przez Powiatowy

Urząd Pracy w Piotrkowie Trybunalskim.

W ramach wspomnianej współpracy, pracodawcy mogą skorzystać z pośrednictwa pracy,

polegającego na dostępie do ofert pracy zarówno lokalnych, krajowych jak i za granicą, a takŜe

udostępniane są wszelkie posiadane przez PUP informacje w zakresie rynku pracy.

Ponadto, pracodawcy mają moŜliwość poszukiwania odpowiednich kandydatów na wolne etaty

w ramach staŜu, przygotowania zawodowego oraz pracy subsydiowanej.

Inną formą wsparcia jest poradnictwo zawodowe, prowadzone przez doradców zawodowych,

słuŜących pomocą w doborze kandydatów do pracy oraz szkolenia, które umoŜliwi ą pracodawcy

zatrudnienie nowego bądź utrzymanie pracownika poprzez podniesienie, doskonalenie lub zmianę

jego kwalifikacji zawodowych.

W kontekście powyŜszej oferty Powiatowego Urzędu Pracy w Piotrkowie Trybunalskim

analizie poddany został sposób, w jaki przedsiębiorcy poszukują pracowników.

Na podstawie opinii 46,4% objętych badaniem przedsiębiorców, najczęściej, podstawą

zatrudnienia jest polecenie przez współpracowników i znajomych. MoŜna powiedzieć, Ŝe taki

sposób obsadzania wakatów nie wymaga od pracodawców wysiłku podejmowania formalnych form

komunikacji, oszczędza czas, jednakŜe ogranicza moŜliwość wyboru pracownika spośród osób

o najwyŜszych predyspozycjach i kwalifikacjach (rys. 29).

Kolejna, równieŜ bardzo liczna grupa – 39,8% respondentów wskazała, iŜ poszukując

kandydata do pracy korzysta z lokalnego Urzędu Pracy. Jest to bardzo wysoki wskaźnik

i świadczyć moŜe o duŜych powiązaniach komunikacyjnych oraz przekonaniu o wysokim poziomie

funkcjonalności tej placówki.

Ponadto, pracodawcy poszukują pracowników, korzystając z ogłoszeń prasowych – w 26,8%

wskazań oraz korzystając z elektronicznych baz rynku pracy w Internecie – 8%.

Oprócz wskazanych powyŜej sposobów rekrutacji – 21,1% respondentów zatrudnia

pracowników spośród osób składających swoje oferty bezpośrednio w ich zakładach lub ogłaszane

są konkursy na to stanowisko, w celu dokonania wyboru kandydata o najwyŜszych predyspozycjach




101

i kwalifikacjach. Respondenci wyraŜali równieŜ opinię, iŜ korzystają takŜe z ogłoszeń

w lokalnych mediach (np. radio).

Uzyskane w toku badań informacje wskazują, iŜ przedsiębiorcy w Powiecie Piotrkowskim

i Powiecie m. Piotrków Trybunalski korzystają z bardzo róŜnorodnych form poszukiwania

pracowników, jednakŜe największą popularnością wśród nich cieszą się rekomendacje

współpracowników i znajomych, współpraca z lokalnym Urzędem Pracy oraz ogłoszenia prasowe.

Oznacza to, iŜ polityka zatrudnienia w tych podmiotach opiera się zarówno na więziach

organicznych – nieformalnych jak i mechanicznych – formalnych. Takie sieci powiązań

komunikacyjnych firm ze środowiskiem zewnętrznym umoŜliwiają dotarcie do bardzo szerokiego

grona osób poszukujących zatrudnienia.

Rysunek 29. Formy poszukiwania pracowników przez badane przedsiębiorstwa.

11,8

21,1

8,0

39,8

46,4

26,8

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

ogłoszenia prasowe

polecenie przez współpracowników iznajomych

urzędy pracy

internet

inne, jakie?

odmowa odpowiedzi

udział procentowy


Analiza planów, obejmujących 2009 r. w zakresie korzystania z oferty PUP skierowanej

do pracodawców, wykazała, iŜ przedsiębiorcy Powiatu Piotrkowskiego i Powiatu m. Piotrków

Trybunalski są zainteresowani współpracą w tym zakresie.

W roku 2009 r., jak wynika z analizy wypowiedzi respondentów, 27,4% spośród nich planuje

skorzystać z dofinansowań i refundacji na zatrudnienie pracowników oraz składek

ubezpieczeniowych.

Największym zainteresowaniem przedsiębiorców cieszą się, oferowane przez Powiatowy Urząd

Pracy w Piotrkowie Trybunalskim, instrumenty rynku pracy – 44,3% objętych badaniem




102

przedsiębiorców. W roku 2009, jak wynika z analizy danych, 20,6% pracodawców zamierza

zatrudnić pracowników w ramach staŜy i przygotowania zawodowego w miejscu pracy, natomiast

18,7% planuje skorzystać z refundacji przeznaczonej na doposaŜenie i wyposaŜenie miejsca pracy

dla bezrobotnego. Najmniej licznie, w grupie instrumentów rynku pracy, wskazywane były prace

interwencyjne – 5% (rys. 30). Z kolei 29,9% przedsiębiorców objętych badaniem, zamierza w roku

2009 skorzystać z oferty lokalnego Urzędu Pracy w zakresie usług rynku pracy. Spośród nich

18,7% zadeklarowało korzystanie z pośrednictwa pracy, 8,7% ze szkoleń oraz 2,5% z poradnictwa

zawodowego.

Jak wynika z analizy zebranego materiału największa liczba przedstawicieli podmiotów

gospodarczych planuje korzystać z instrumentów rynku pracy, które to skierowane są bezpośrednio

na tworzenie miejsc pracy oraz podnoszenie/zdobywanie przez osoby bezrobotne kwalifikacji

zawodowych.

Rysunek 30. Plany przedsiębiorców w zakresie skorzystania z róŜnych form wsparcia

oferowanych przez Powiatowy Urząd Pracy w Piotrkowie Trybunalskim w roku 2009.

18,7

2,5

8,7

20,6

18,7

5,0

27,4

20,6

0 5 10 15 20 25 30

pośrednictwo pracy

poradnictwo zawodowe

szkolenia

staŜe i przygotowanie zawodowe w miejscu pracy

doposa Ŝenie i wyposa Ŝenie miejsca pracy dlabezrobotnego

prace interwencyjne

inne, jakie

odmowa odpow iedzi

udział procentowy


1.4 Prognoza zatrudnienia w Powiecie Piotrkowskim oraz Powiecie m. Piotrków Trybunalski.

W rozdziale poświęconym prognozie zatrudnienia analizie zostaną poddane róŜne czynniki

wpływające zarówno na popyt jak i podaŜ pracy. Jednym z nich jest poziom popytu na

usługi/produkty przedsiębiorstw.




103

Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, iŜ 32,1% przedsiębiorców określiło poziom popytu

na oferowane na rynku produkty/usługi jako wyŜszy oraz taki sam odsetek respondentów wyraził

opinię, Ŝe nie zmienił się on w okresie analogicznym do poprzedniego roku. Spadek

zainteresowania odbiorców oferowanymi produktami/usługami, we wskazanym okresie,

zaobserwować moŜna u 22,5% firm, 6,2% respondentów nie potrafiło określić, jaki był poziom

popytu na produkty/usługi w okresie analogicznym z poprzedniego roku. Odsetek osób, które

odmówiły udzielenia odpowiedzi wyniósł 7,2% (rys. 31).

Rysunek 31. Poziom popytu na usługi/produkty badanych firm w odniesieniu do analogicznego okresu z poprzedniego roku.

7,2

6,2

22,5

32,1

32,1

0 5 10 15 20 25 30 35

wyŜszy

taki sam

niŜszy

trudno pow iedzie ć

odmowa odpowiedzi

udział procentowy


Następnie analizie poddano wypowiedzi przedsiębiorców z Powiatu Piotrkowskiego i Powiatu

m. Piotrków Trybunalski na temat przewidywanej pozycji ich produktów/usług w analogicznym

okresie w następnym roku. Opinie w tym zakresie znacznie róŜnią się od tych, które dotyczyły roku

poprzedniego.

Dotyczy to przede wszystkim grupy respondentów – 31,6%, którzy nie potrafią określić, jaki

będzie poziom popytu. Odsetek takich wypowiedzi jest najwyŜszy i oznacza, iŜ trudno jest

przewidzieć zmiany w tym zakresie, szczególnie w kontekście kryzysu gospodarczego na świecie.

Drugą, bardzo liczną grupę, stanowią przedstawiciele tych firm, którzy przewidują wzrost

poziomu popytu na swoje produkty/usługi – 30,4%. Brak zmian w poziomie sprzedaŜy swoich

produktów/usług w analogicznym okresie roku następnego widoczny jest w opinii 19,1%

przedsiębiorców, natomiast 14,2% określa go jako niŜszy (rys. 32).




104

Rysunek 32. Przewidywany poziom popytu na usługi/produkty badanych firm w analogicznym okresie następnego roku.

4,7

31,6

14,2

19,1

30,4

0 5 10 15 20 25 30 35

wyŜszy

taki sam

niŜszy

trudno powiedzie ć

odmowa odpowiedzi

udział procentowy


Reasumując wypowiedzi respondentów na temat poziomu popytu na produkty/usługi ich firm

w analogicznym okresie w roku następnym widoczne jest, iŜ ok. 30% przedsiębiorstw w okresie

najbliŜszego roku planuje zwiększenie podaŜy swoich produktów/usług na rynku.

Znacznie wzrasta liczba przedsiębiorców – z 6,2% do 31,6%, którzy nie są w stanie określić,

jaki będzie poziom sprzedaŜy ich oferty na rynku w roku następnym w porównaniu do obecnego.

W przypadku danych dotyczących spadku poziomu popytu towarów/usług w opinii

respondentów tylko 14,2% przewiduje zaistnienie takiej sytuacji w roku następnym, mimo

iŜ w roku poprzednim 22,5% badanych dokonało takiego wskazania. Oznacza to, iŜ przedsiębiorcy

pozytywnie patrzą w przyszłość, pomimo obecnego kryzysu gospodarki światowej.

Pozytywnie zarysowuje się obraz opinii przedsiębiorców na temat ich planów rozwojowych

na okres najbliŜszych 3 lat. Rozwinięcie działalności gospodarczej planuje we wskazanym okresie

45,8% respondentów, 35,3% takich zamierzeń nie zakłada, natomiast 18,2% nie potrafi określić

swojego zdania na ten temat (rys. 33).

Interpretacja tych wyników prowadzi do powstania zarysu sytuacji piotrkowskich podmiotów

gospodarczych w okresie następnych 3 lat. Prawie połowa przedsiębiorców zakłada, iŜ ich

przedsiębiorstwa rozwiną działalność, co moŜe świadczyć o wzroście poziomu zatrudnienia, bądź

teŜ o planach zmiany/podniesienia kwalifikacji zatrudnionych pracowników. Odsetek tych

respondentów, którzy nie byli w stanie określić czy zakres ich działalności się zwiększy wyniósł




105

aŜ 18,1%. Podmioty te, mogą zatem zasilić opisane wyŜej dwie grupy. W jakim kierunku, zaleŜeć

będzie m.in. od sytuacji społeczno – gospodarczej na lokalnym rynku oraz od ich współpracy

z instytucjami zajmującymi się problematyką zatrudnienia i wspierania przedsiębiorczości.

Rysunek 33. Opinia respondentów „Czy zamierzają rozwinąć działalność przedsiębiorstw w okresie najbliŜszych 3 lat”.

45,8

35,3

18,1

0,7

0 10 20 30 40 50

tak

nie

trudno powiedzie

odmowaodpowiedzi

udział procentowy


Kolejnym obszarem analizy planów rozwojowych przedsiębiorstw Powiatu Piotrkowskiego

i Powiatu m. Piotrków Trybunalski był zakres, w jakim podmioty te planują rozwój. Na podstawie

zebranego materiału statystycznego największa jest liczba firm, które zamierzają zwiększyć poziom

zatrudnienia – 46,5%. Skutkiem realizacji tych planów moŜe być, zatem, wzrost poziomu popytu na

pracę na lokalnym rynku.

Licznie zostały takŜe wskazane – zwiększenie sprzedaŜy – 39,5%, zwiększenie produkcji –

30,1% oraz asortymentu – 12,5%. Nielicznie – 11,3% wskazana została modernizacja zakładu,

co wskazuje, iŜ tylko ten odsetek podmiotów planuje rozwinąć działalność w oparciu

o wprowadzanie nowoczesnych metod pracy (rys. 34).

Pozostała część respondentów – 9% planuje działalność swoją rozszerzyć w oparciu o rozwój

kapitału ludzkiego. Pracodawcy mają zamiar umoŜliwi ć pracownikom zdobycie/zmianę

kwalifikacji zawodowych. Najprawdopodobniej działanie takie wynika z konieczności




106

dostosowania kwalifikacji siły roboczej do takich zmian jak modernizacja czy zwiększenie oferty

firmy na rynku.

Rysunek 34. Zakres przedmiotowy planowanego rozwoju przedsiębiorstw Powiatu

Piotrkowskiego i Powiatu m. Piotrków Trybunalski.

23,0

9,0

46,5

11,3

12,5

30,139,5

0 10 20 30 40 50

zwiększenie sprzeda Ŝy

zwiększenie produkcji

zwiększenie asortymentu

modernizacja zakładu

zwiększenie zatrudnienia

inne rozwi ązania, jakie?

odmowa odpowiedzi

udział procentowy


Podsumowując, zebrany w wywiadach telefonicznych wspomaganych komputerowo, materiał

moŜna przewidywać, iŜ w obrębie przedsiębiorczości nie zajdą w najbliŜszych 3 latach znaczące

zmiany. W okresie ostatniego pół roku zatrudnienie wśród badanych przedsiębiorstw wzrosło

o 2,4%. JednakŜe stosunkowo niski poziom osiągnęły wskaźniki, odnoszące się

do przewidywanego poziomu popytu na produkty/usługi w analogicznym okresie przyszłego roku.

Opinie respondentów wskazują, iŜ tylko 30% firm przewiduje rozwój, kolejne 70% to firmy,

których przedstawiciele przewidują w tym zakresie spadek, utrzymanie poziomu lub odmawiają

dokonania takiej oceny.

W obszarze zatrudnienia, bardzo wyraźnie zarysowuje się zapotrzebowanie na takie zawody

jak:

- szwaczka/krawcowa,

- kierowca,

- spawacz/ślusarz

- pracownik budowlany,

- cukiernik,




107

- kelner,

- kucharz,

- mechanik samochodowy,

- piekarz,

- pracownik ubojni/ masarz,

- ślusarz,

- lakiernik samochodowy,

- tokarz.

Respondenci wskazują, iŜ największy problem mieli poszukując pracowników w tych

specjalnościach zawodowych. W opinii przedsiębiorców przyczyną tej sytuacji są przede

wszystkim zbyt wysokie wymagania potencjalnych kandydatów, szczególnie w zakresie

proponowanych im zarobków.

Wyniki analizy tworzą deficytową listę zawodów, z punktu widzenia przedsiębiorców Powiatu

Piotrkowskiego, która nie jest analogiczna do diagnozy zawodów nadwyŜkowych i deficytowych

Powiatowego Urzędu Pracy w Piotrkowie Trybunalskim. Ewidencja Powiatowego Urzędu Pracy

w Piotrkowie Trybunalskim wskazuje, iŜ wśród bezrobotnych Powiatu Piotrkowskiego najwięcej

było sprzedawców – 166, robotników gospodarczych – 101, robotników pomocniczych

w przemyśle przetwórczym - 98, techników ekonomistów – 89, robotników budowlanych – 83,

szwaczek – 56 i ślusarzy – 55.

Oznacza to, iŜ stosunkowo duŜo jest zarejestrowanych bezrobotnych w zawodach

wskazywanych przez piotrkowskich przedsiębiorców jako deficytowe. Są to m.in. szwaczka,

ślusarz, cukiernik czy teŜ piekarz.

Zgodnie z diagnozą większość bezrobotnych techników ekonomistów, ekonomistów,

specjalistów administracji publicznej wygenerowały szkoły, natomiast robotnicy budowlani,

ślusarze, sprzedawcy, technicy mechanicy, robotnicy gospodarczy rejestrowali się w wyniku rotacji

w zakładach pracy oraz zatrudnienia po pracach sezonowych.

PowyŜej została przeprowadzona analiza planów zatrudnienia pracowników wg określonych

profesji dla wszystkich grup wielkości przedsiębiorstw. Dla zobrazowania sytuacji, na podstawie

opinii przedstawicieli firm Powiatu Piotrkowskiego i Powiatu m. Piotrków Trybunalski zagadnienie

to zostało poddane analizie w rozbiciu na poszczególne grupy wielkości.




108

Z grupy mikroprzedsiębiorstw, największy odsetek respondentów nie planuje zwiększenia

liczby osób zatrudnionych – 61.4% (rys. 35). Największy popyt przewiduje się natomiast na pracę

robotników wykwalifikowanych – 24,5%, niewykwalifikowanych – 6,8%. Najmniej poszukiwani

wśród tej grupy pracodawców będą technicy administracyjno – biurowi – 2,7, technicy zawodowi –

0,5. W pozostałych wskazaniach badani wyszczególniają w większości specjalności budowlane –

1,4%.

Rysunek 35. Plany zwiększenia poziomu zatrudnienia przez podmioty gospodarcze zatrudniaj ące do 9 pracowników w okresie najbliŜszego pół roku wg specjalności zawodowych.

61,4

6,8

24,5

2,7

0,5

1,4

2,7

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0

nie planuje si ę zwiększenia liczby pracowników




technik

inne, jakie?

odmowa odpowiedzi

udział procentowy


Podobnie przedstawiają się opinie przedstawicieli małych przedsiębiorstw, zatrudniających

od 10 do 49 pracowników (rys. 36). Tutaj równieŜ znaczna część nie zamierza w okresie

najbliŜszego pół roku zwiększyć poziomu zatrudnienia – 62,5%. Na stanowiskach pracowników

wykwalifikowanych poszukiwania pracowników prowadzić będzie 19,1% przedsiębiorstw. DuŜo

mniejsze wskazania dotyczyły robotników niewykwalifikowanych – 3,9%, specjalistów z wyŜszym

wykształceniem – 2,6%, pracowników administracyjno - biurowych – 2% oraz techników – 1,3%.

Rysunek 36. Plany zwiększenia poziomu zatrudnienia przez podmioty gospodarcze

zatrudniaj ące od 10 do 49 pracowników w okresie najbliŜszego pół roku wg specjalności zawodowych.




109

62,5

3,9

19,1

2,0

1,3

2,6

3,9

4,6

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0





technik


inne, jakie?

odmowa odpowiedzi

udział procentowy


Inaczej zarysowują się plany średnich przedsiębiorców (rys. 37). W okresie najbliŜszego pół

roku, aŜ 38% pracodawców, w tej grupie wielkości przedsiębiorstw, planuje zatrudnić robotników

wykwalifikowanych, 4% specjalistów z wyŜszym wykształceniem oraz po 2% z nich kierowników

komórki, techników oraz pracowników administracyjno – biurowych.

Rysunek 37. Plany zwiększenia poziomu zatrudnienia przez podmioty gospodarcze zatrudniaj ące od 50 do 249 pracowników w okresie najbliŜszego pół roku wg specjalności zawodowych.

38,0

12,0

38,0

2,0

2,0

4,0

2,0

2,0

0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0 40,0





technik


kierownik komórki

odmowa odpowiedzi

udział procentowy





110

Brak zmian w poziomie zatrudnienia został wskazany przez 38% przedstawicieli podmiotów

gospodarczych Powiatu Piotrkowskiego i Powiatu m. Piotrków Trybunalski, co stanowi znacznie

mniej wskazań niŜ w poprzednich przypadkach.

Bardzo wyraźnie przedstawiają się plany zatrudnienia (rys. 38) wśród pracodawców duŜych

przedsiębiorstw, które zatrudniają od 250 do 999 pracowników. Połowa z nich nie planuje

zwiększenia poziomu zatrudnienia. Z kolei 33,3% będzie w ciągu zbliŜającego się pół roku

poszukiwała na rynku pracy robotników wykwalifikowanych.

Rysunek 38. Plany zwiększenia poziomu zatrudnienia przez podmioty gospodarcze zatrudniaj ące od 250 do 999 pracowników w okresie najbliŜszego pół roku wg specjalności zawodowych.

16,7

33,3

50,0

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0

nie planuje si ęzwiększenia liczby

pracowników

robotnikwykwalifikowany

odmowaodpowiedzi

udział procentowy





111

Rysunek 39. Plany zwiększenia poziomu zatrudnienia przez podmioty gospodarcze zatrudniaj ące 1000 pracowników i więcej w okresie najbliŜszego pół roku wg specjalności zawodowych.

40,0

60,0

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0

nie planuje si ęzwiększenia liczby

pracowników

inne, jakie?

udział procentowy


Dychotomiczny podział widoczny jest wśród przedstawicieli mikroprzedsiębiorstw. Spośród

nich 40% nie zamierza zwiększyć zatrudnienia, natomiast 60% planuje zatrudnić menadŜerów oraz

pracowników produkcji.

W niniejszym badaniu pracodawcy z Powiatu Piotrkowskiego wyrazili swoje opinie na temat

planów rozwoju swoich przedsiębiorstw, zwiększenia poziomu zatrudnienia oraz ocenili swoją

pozycję w róŜnych okresach czasowych. Uzyskane wyniki dają pewnego rodzaju zarys sytuacji

na lokalnym rynku w powiecie piotrkowskim, jednakŜe został on ograniczony do wyników

uzyskanych na podstawie badań ilościowych oraz analizy treści materiałów.

Dlatego teŜ, zasadnym byłoby, w celu przeprowadzenia dokładnej analizy sytuacji na tym

obszarze, zastosowanie triangulacji metodologicznej, polegającej na wykorzystaniu róŜnych źródeł,

metod i narzędzi badawczych.

2. Badanie w obszarze zawodowych szkół ponadgimnazjalnych

Szkoły podstawowe ani gimnazja nie mają bezpośredniego wpływu na strukturę zawodową

ludności wobec tego zostały one pominięte w procesie analizy. Badaniem objęliśmy wszystkie

ponadgimnazjalne szkoły zawodowe kształcące w systemie stacjonarnym i niestacjonarnym

na terenie powiatu piotrkowskiego i miasta na prawach powiatu Piotrków Trybunalski.




112

2.1 Charakterystyka szkolnictwa zawodowego w Powiecie m. Piotrków Trybunalski.

W roku szkolnym 2008/2009 w Piotrkowie Trybunalskim działa 11 szkół podstawowych,

7 gimnazjów, 25 liceów ogólnokształcących, w tym 9 dla młodzieŜy, 6 techników, 11 techników

uzupełniających, 3 technika dla dorosłych, 4 zasadnicze szkoły zawodowe, 9 szkół policealnych

i 4 uczelnie wyŜsze. AŜ 16 z 23 zespołów szkół dających wykształcenie zawodowe jest

niepublicznych, co moŜe oznaczać, Ŝe istnieje popyt na tego typu usługi.

MłodzieŜ, która najszybciej trafi na rynek pracy, uczy się w zasadniczych szkołach

zawodowych i średnich szkołach zawodowych. W mniejszej skali dotyczy to absolwentów liceów

ogólnokształcących i liceów profilowanych. Wybory o kierunkach kształcenia dokonywane przez

młodzieŜ gimnazjalną i starszą mają decydujący wpływ na stronę podaŜową rynku pracy. Nie

naleŜy jednak zapominać, Ŝe decyzje te w duŜej mierze zaleŜą od dostępnej oferty edukacyjnej.

Przewaga liceów ogólnokształcących nad zawodowymi moŜe wynikać z faktu, Ŝe na analizowanym

terenie znajduje się uczelnia i 3 oddziały szkół wyŜszych, co pozwala mniej zamoŜnym uczniom

dalej się rozwijać i kontynuować naukę na poziomie wyŜszym, bez konieczności zmiany miejsca

zamieszkania.

Z wcześniejszych danych statystyki publicznej wynika, Ŝe populacja uczniów wybierających

naukę w liceach ogólnokształcących i szkołach zawodowych jest podobna pod względem ich

liczby. W 2006 roku na blisko (5.560) 5,5 tys. populacji młodzieŜy w wieku 16-19 lat GUS

oszacował róŜnice na poziomie 350 osób. O tyle mniej uczniów zdecydowało się na kontynuacje

nauki w szkołach dających zawód.




113

Rysunek 40. Struktura szkół ponadgimnazjalnych dla młodzieŜy w Powiecie Piotrkowskim i Piotrkowie Trybunalskim .

47%

32%

21%

Licea ogólnokształcące

Technika

Zasadnicze Szkoły Zawodowe

Źródło: badania własne

Zasadnicze szkoły zawodowe (ZSZ) w Piotrkowie Trybunalskim przygotowują młodzieŜ

do pracy w 15 zawodach robotniczych: elektromechanik, mechatronik, operator obrabiarek

skrawających, murarz, monter instalacji i urządzeń sanitarnych, stolarz, technolog robót

wykończeniowych, mechanik pojazdów samochodowych, kucharz, sprzedawca, fryzjer, piekarz,

cukiernik, rzeźnik wędliniarz i krawiec. Najmniejszym zainteresowaniem cieszą się zawody:

krawiec, technolog robót publicznych, operator robót publicznych. W ostatnich latach nie było

naboru na te kierunki.

Oferta edukacyjna piotrkowskich szkół średnich jest bardzo zróŜnicowana. Szkoły publiczne

przygotowują do zawodów: technik elektronik, technik mechatronik, technik elektryk, technik

mechanik, technik informatyk, technik budownictwa, technik drogownictwa, technik geodeta,

technik ochrony środowiska, technik urządzeń sanitarnych, technik Ŝywienia i gospodarstwa

domowego, technik spedytor, technik hotelarstwa, technik poligraf, technik obsługi turystycznej,

technik turystyki wiejskiej, technik włókienniczych wyrobów dekoracyjnych, technik logistyk,

technik handlowiec i technik ekonomista (rys. 41).




114

W niepublicznych szkołach młodzieŜ moŜe kształcić się w zawodach technik elektryk i technik

mechanik, technik handlowiec, technik kucharz, technik opiekunka dziecięca kierunek medyczny

i technik budownictwa.

Tabela 47. Lista zawodów najczęściej kształconych w publicznych i niepublicznych szkołach dla młodzieŜy na poziomie średnim

szkoły publiczne

szkoły niepubliczne

WYSZCZEGÓLNIENIE liczba szkół

liczba uczniów liczba szkół

liczba uczniów

t. elektryk 1 46 2 0 t. mechanik 1 47 3 12 t. handlowiec 1 0 2 0


Najczęściej otwieranym kierunkiem zawodowym w ostatnich dwóch latach jest logistyka.

Powodem takiego stanu rzeczy jest – jak wynika z deklaracji dyrekcji szkół - powstanie centrów

logistycznych i opieranie się na diagnozach dotyczących rynku pracy.

Rysunek 41. Struktura dziesięciu najliczniej reprezentowanych zawodów wśród uczniów ostatnich klas techników dla młodzieŜy w Powiecie m. Piotrków Trybunalski.

5,73 5,51

8,66,39

8,81

11,89

5,73 5,95

10,13

12,33

18,93

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

20

udzi

ał p

roce

ntow

y

t.ele

ktro

nik

t. m

echa

nik

t. in

form

atyk

t.geo

deta

t. Ŝy

wie

nia

igo

spod

arst

wa

t.hot

elar

stw

a

t.pol

igra

f

t.odz

ieŜy-

t. lo

gist

yk

t.eko

nom

ista

pozo

stał

e





115

Szkoły techniczne dla dorosłych kształcą w zawodach: technik usług fryzjerskich, technik

Ŝywienia i gospodarstwa domowego, technik technologii Ŝywności, technik budownictwa, technik

mechanik, technik elektryk, technik handlowiec, technik obsługi pojazdów samochodowych (rys.

42). Na ostatni kierunek w ostatnich trzech latach nie było chętnych.

Jak widać na rysunku 42 dorośli w Piotrkowie Trybunalskim najczęściej wybierają naukę

w technikum mechanicznym. Nieco mniej wybiera kierunki handlowe i związane z usługami

w gastronomii.

Rysunek 42. Struktura zawodowa uczniów ostatnich klas techników dla dorosłych w powiecie m. Piotrków Trybunalski.

39,35

5,81

15,48

9,03 9,68

15,48

5,16

0

5

10

15

20

25

30

35

40

udzi

ał p

roce

ntow

y

t. m

echa

nik

t. el

ektr

yk

t. ha

ndlo

wie

c

t.bu

dow

nict

wa

t. te

chno

logi

iŜy

wności

t. Ŝyw

ieni

a i

gosp

odar

stw

ado

mow

ego

t. us

ług

fryz

jers

kich


Brak uczniów to problem niektórych niepublicznych szkół zawodowych oferujących naukę

na poziomie średnim i policealnym. Jednoroczna Policealna Szkoła Edukacji Innowacyjnej od tego

roku decyzją zarządu przestała istnieć. Z danych zaczerpniętych ze strony internetowej zespołu

szkół COSINUS wynika, Ŝe w Piotrkowie Trybunalskim prowadzi ona jedynie szkołę językową.




116

Podobnie ma się rzecz z filią szkół naleŜących do Towarzystwa Edukacji Bankowej S.A. z siedzibą

w Poznaniu. Pod wskazanym adresem i telefonem prowadzone jest Liceum Ogólnokształcące.

W wykazie występują Centrum Edukacji Ustawicznej na ulicy Towarowej 4 oraz policealna szkoła

zawodowa prowadzona przez Fundację Rozwoju Zasobów Ludzkich. Obie placówki prowadzą

szkolenia, a więc moŜna je zaliczyć do form kształcenia incydentalnego. Fundacja Rozwoju

Zasobów Ludzkich prowadzi szkolenia dla księgowych z certyfikatem i szkolenia dla przyszłych

specjalistów ds. kadr. Siedziba w Łodzi odmówiła udzielenia informacji na temat liczby kursantów

w 2008 roku. Uwzględniając fakt, Ŝe na podstawie liczby odbytych szkoleń oraz liczby ich

uczestników nie moŜna wykazać przyszłego zainteresowania zdobycia kwalifikacji w tych

zawodach oraz wykazać liczby księgowych i specjalistów ds. kadr, które w przyszłości będą

stanowić stronę podaŜową, informacje te nie moŜna uznać za przydatne i wiarygodne, stąd zostaną

one pominięte w procesie badawczym.

Największym powodzeniem wśród uczniów szkół policealnych cieszy się zawód technika

logistyka (rys. 43). Obleganym kierunkiem jest teŜ informatyka oraz klasy kształcące w zawodzie

ochroniarza. Policealne szkoły, które zostały utworzone tylko przy niepublicznych zespołach

szkolnych, mają bardzo bogatą ofertę kształcenia. Oferują m.in. kształcenie w zawodach: technik

rolnik, opiekun w domu pomocy społecznej, technik BHP, technik hotelarstwa, technik

budownictwa, technik mechanik i technik ratownik medyczny. Istnieją klasy, które mają tylko

jednego ucznia (technikum budownictwa). Nie ma zainteresowania zawodem: opiekuna

medycznego, technika organizacji usług gastronomicznych, technika rachunkowości i masaŜysty,

choć istnieją one w wachlarzu propozycji kształcenia. Dyrektorzy dwóch szkół uznali, Ŝe zawodami

przyszłościowymi będą technik kosmetyki i wizaŜu oraz grafik komputerowy. W roku szkolnym

2008/2009 nie utworzono klas przygotowujących do pracy w tych zawodach.




117

Rysunek 43. Struktura pięciu najliczniej reprezentowanych zawodów wśród uczniów ostatnich klas szkół policealnych w Powiecie m. Piotrków Trybunalski

40,89

21,41

15,97

12,14

9,58

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

udział procentowy

t. logistyk

t. informatyk

t. ochrony osób i mienia

t. usług kosmetycznych

t. farmacji

Źródło: badanie własne

2.2. Charakterystyka szkolnictwa zawodowego w Powiecie Piotrkowskim.

W Powiecie Piotrkowskim, który jest obszarem rolniczym, dominują szkoły o profilu rolniczym

(rys. 44.). W ofercie edukacyjnej publicznych szkół zawodowych, poza zawodem rolnika i technika

rolnika, najczęściej występuje technik Ŝywienia i gospodarstwa domowego. Z kolei niepubliczne

szkoły zawodowe najczęściej oferują wykształcenie w zawodach technik administracji i technik

informatyk. Mało spotykanym zawodem, kształconym przez jedną ze szkół, jest technik hodowca

koni. Jedna ze szkół zadeklarowała równieŜ otwarcie w najbliŜszych latach technikum poŜarnictwa.

Byłoby to zupełna nowość na tym terenie. Większość szkół zawodowych prowadzi nauczanie

w zawodzie mechanika samochodowego. A w policealnych ośrodkach dominującym kierunkiem

jest informatyka.




118

Rysunek 44. Struktura zawodów wśród uczniów techników ostatnich klas

w Powiecie Piotrkowskim.

10,82 9,5212,12

9,52

22,51

14,29

3,03

9,09 9,09

0

5

10

15

20

25

udzi

ał p

roce

ntow

y

t. in

form

aty

k

t. Ŝ

ywie

nia

ig

osp

od

ars

twa

do

mo

we

go

t. p

oja

zdó

wsa

mo

cho

do

wyc

h

t. g

eo

de

ta

t.h

an

dlo

wie

c

t.ro

lnik

t.a

rch

itekt

ury

kra

job

razu

t.w

ete

ryn

arii

t.leśn

ik


Zasadnicze szkoły zawodowe (ZSZ) w gminach wiejskich i miejsko-wiejskiej w Powiecie

Piotrkowskim istnieją jedynie w zespołach szkół publicznych. Jak wynika z badań ilościowych,

część zarejestrowanych zasadniczych szkół zawodowych, nie jest aktywna z uwagi na brak

uczniów. Ten problem dotyka głównie jednostki działające w gminach wiejskich i miejsko-

wiejskich w powiecie piotrkowskim. W Sulejowie od trzech lat nie ma naboru do klas zawodowych

przygotowujących do pracy murarza, hydraulika, operatora obrabiarek skrawających i sprzedawcy.

W Bujnach z kolei nie ma chętnych do nauki zawodu rzeźnika-wędliniarza i rolnika. W 2008 roku

naukę w zasadniczej szkole zawodowej w Szydłowie zakończyło ostatnich 22 uczniów, zyskując

zawód mechanika operatora pojazdów i maszyn rolniczych. Naukę zawodu robotniczego mechanik

pojazdów samochodowych pobiera ostatnich 22 uczniów ZSZ w Wolborzu.




119

2.3 Charakterystyka szkolnictwa wyŜszego w Powiecie m. Piotrków Trybunalski

Na analizowanym obszarze działają szkoły wyŜsze, które zwiększają potencjał edukacyjny

mieszkańców. Badaniem objęliśmy wszystkie szkoły wyŜsze, które prowadzą zajęcia face to face

ze studentami (działa teŜ szkoła ucząca za pomocą internetu) na analizowanym terenie.

Uczelnie znajdujące się na terenie Piotrkowa Trybunalskiego prowadzą studia I i II stopnia.

WyŜsza Szkoła Handlowa, która ma siedzibę w Piotrkowie Trybunalskim, prowadzi 3-letnie studia

licencjackie o kierunkach administracja i stosunki międzynarodowe. Jako jedyna zataiła informacje

dotyczące liczby studentów. W WyŜszej Szkole Kupieckiej w Wydziale Zamiejscowym

w Piotrkowie Trybunalskim zarządzanie studiuje 100 osób w systemie niestacjonarnym. Łącznie 80

studentów uczy się na kierunkach pielęgniarstwo i połoŜnictwo oraz biotechnologia specjalizacja

obrazowanie i radioterapia w zamiejscowym ośrodku dydaktycznym Uniwersytetu Medycznego

w Łodzi. W Filii Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Kochanowskiego

w Kielcach na ośmiu kierunkach studiów I stopnia i dwóch II stopnia oraz studiów

podyplomowych studiuje łącznie 5,5 tys. osób. Najwięcej na pedagogice. Z niepełnych danych,

jakimi dysponujemy wynika, Ŝe w Piotrkowie Trybunalskim studiuje około 6 tys. studentów.

Większość na kierunkach humanistycznych, głównie socjologii i pedagogice.

2.4 Kwalifikacje zawodowe absolwentów szkół ponadgimnazjalnych

Zadania bezpośrednio związane z edukacją zawodową realizują: ponadgimnazjalne szkoły

zawodowe zasadnicze, średnie i policealne, placówki oświaty pozaszkolnej, w tym centra

kształcenia ustawicznego i praktycznego. Jak wynika z badań, istotną rolę w dostosowywania

edukacji do potrzeb rynku spełnia funkcjonujący model systemu edukacji i obecność w nim sektora

kształcenia zawodowego a takŜe, wewnątrz tego sektora - kształcenia przemiennego1. W warunkach

polskich w sektorze kształcenia zawodowego obecne jest kształcenie przemienne, którego

beneficjentami są małoletni pracownicy uczący się zawodu u pracodawcy (głównie rzemieślników)

i kształcący się jednocześnie w zasadniczej szkole zawodowej. Małoletni pracownik

za wykonywaną pracę otrzymuje wynagrodzenie i przestrzega stosownych postanowień Kodeksu

pracy oraz obowiązków wynikających z zawartej umowy o pracę. Małoletnich zatrudniają przede

1 Potencjał plus, badanie ukrytego potencjału lokalnego rynku pracy, Olsztyńska Szkoła Biznesu, ASM – Centrum Badań i Analiz Rynku, Polskie Towarzystwo Statystyczne, Olsztyn 2006.




120

wszystkim małe i średnie zakłady rzemieślnicze. W badaniach porównawczych przeprowadzonych

w 2004 roku i obejmujących obszar całej Polski zaobserwowano, Ŝe największym

zainteresowaniem młodzieŜy cieszą się zawody: mechanik pojazdów samochodowych, fryzjer,

stolarz, piekarz, cukiernik2. Z obserwacji poczynionych w latach późniejszych wynika,

Ŝe w zawodowych klasach pierwszych przybywa uczniów, co moŜe świadczyć o zwiększonym

zainteresowaniu tego typu kształceniem3. Trzeba jednak zwrócić uwagę, Ŝe zgoła odmienne

tendencje obserwuje się w powiecie piotrkowskim. Na cztery zarejestrowane zasadnicze szkoły

zawodowe, tylko jedna ma uczniów. Nieco lepiej jest w Piotrkowie Trybunalskim. Wśród pięciu

szkół w Piotrkowie oferujących naukę zawodu w systemie kształcenia przemiennego cztery

otworzyły klasy. Jak wynika z opini przedsiebiorców opublikowanych w strategii Konfederacji

Pracodawców Polskich - zjawisko to jest niepokojące. „ZałoŜenia reformy szkolnictwa i związane

z tym przewartościowanie wykształcenia ogólnego są chybione, a nieustabilizowany rynek

szkolnictwa wyŜszego i paradoksalnie pobudzone ambicje Polaków mają negatywny wpływ

w zakresie dostosowania potrzeb szkolnictwa do rynku pracy”4. „Edukacja w wielu przypadkach

nie ma zbyt wiele wspólnego z fachowością. Mówiąc w skrócie uczeń powinien być "bliŜej

rzemieślnika", mieć dostęp do technologicznych nowinek, a szkoły zazwyczaj nie są w stanie

mu tego zapewnić5.”

Z przeprowadzonej analizy wynika, Ŝe 2010 roku na rynek pracy wejdzie więcej osób

z wykształceniem zawodowym niŜ w latach wcześniejszych, mimo to tendencja ta nie będzie

mocno odczuwalna.

Zasadniczą szkołę zawodową w 2008 roku ukończyło 175 osób czyli 21,8% wszystkich

uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych dla młodzieŜy. Z zebranych danych wśród szkół

2 Zatrudnianie młodocianych w celu przygotowania zawodowego w rzemiośle oraz ocena stanu faktycznego, Związek Rzemiosła Polskiego, Warszawa 2004. 3 Potencjał plus, badanie ukrytego potencjału lokalnego rynku pracy, Olsztyńska Szkoła Biznesu, ASM – Centrum Badań i Analiz Rynku, Polskie Towarzystwo Statystyczne, Olsztyn 2006. 4 Trzeba nam fachowców z „zawodówek”, „Gazeta Praca” dodatek poniedziałkowy do „Gazety Wyborczej” nr19 (674) 2008 r., wydanie dla Śląska. 5 Trzeba nam fachowców z „zawodówek”, „Gazeta Praca” dodatek poniedziałkowy do „Gazety Wyborczej” nr19 (674) 2008 r., wypowiedź prezesa Izby Rzemieślniczej w Rybniku Andrzeja Korbasiewicza.




121

piotrkowskich i gmin Powiatu Piotrkowskiego wynika, Ŝe w 2009 r. ukończą ją 154 osoby,

a w 2010 r. – 279 uczniów (tab. 48).

Tabela 48. Absolwenci zasadniczych szkół zawodowych w latach 2008-2010 w Powiecie Piotrkowskim i Piotrkowie Trybunalskim wg zawodów/specjalności.

Liczba absolwentów w latach WYSZCZEGÓLNIENIE

2008 2009 2010 elektromechanik 20 69 42 mechatronik 0 18 30 murarz 12 12 25 monter instalacji i urządzeń sanitarnych 14 7 19 stolarz 0 0 6 mechanik pojazdów samochodowych 40 0 83 kucharz 20 0 25

sprzedawca 0 0 23 fryzjer 17 37 17 piekarz 11 0 0 cukiernik 7 8 9

rzeźnik-wędliniarz 12 3 0 mechanik, operator pojazdów i maszyn rolniczych 22 0 0 krawiec 0 0 0 Ogółem 175 154 279


W czerwcu 2008 roku szkolne mury opuściło 20 elektromechaników, 12 murarzy, 14 monterów

instalacji i urządzeń sanitarnych, 40 mechaników, 20 kucharzy, 17 fryzjerów, 11 piekarzy,

7 cukierników, 12 rzeźników i 22 mechaników maszyn rolniczych. Obecnie najwięcej uczniów

zasadniczej szkoły zawodowej przygotowuje się do zawodu elektromechanika. Szacuje się,

Ŝe w 2009 roku na rynek pracy wejdzie 69 elektromechaników. Zwiększa się liczba uczniów

przygotowujących się do zawodu murarza. Dość duŜą popularnością cieszy się teŜ zawód fryzjera.

W 2009 roku wykształcenie w tej profesji zdobędzie 37 osób, czyli 24% wszystkich uczniów

ostatnich klas szkół zawodowych. Niewielka grupa młodzieŜy zainteresowana jest kształceniem

w zawodzie cukiernika i rzeźnika-wędliniarza (po 6-8 absolwentów). Z kolei najliczniej

reprezentowaną grupą zawodową wśród osób, które ukończą szkołę zawodową w 2010 roku będą

mechanicy pojazdów samochodowych.




122

Średnie szkoły zawodowe z dyplomem technika (technikum po gimnazjum) w 2008 roku

ukończyły 663 osoby. W klasach ostatnich uczy się 748 osób, a za dwa lata szacuje się, Ŝe dyplom

technika otrzymają 854 osoby. Błąd szacunkowy mieści się w granicach 5% i wyliczony jest

na podstawie średniej z odsetka uczniów nie uzyskujących promocji do następnej klasy (tab. 49,

rys. 45).

Tabela 49. Absolwenci technikum dla młodzieŜy w latach 2008-2010 w Powiecie Piotrkowskim i Powiatu m. Piotrków Trybunalski wg zawodów/specjalności.

Liczba absolwentów w latach

WYSZCZEGÓLNIENIE

2008 2009 2010 t. elektronik 29 26 14 t. mechatronik 24 21 24 t. elektryk 19 11 11 t. mechanik 44 31 42 t. informatyk 44 64 78 t. budownictwa 15 14 20 t. drogownictwa 0 18 18 t. geodeta 17 29 22 t. ochrony środowiska 0 14 22 t. urządzeń sanitarnych 26 8 0 t. Ŝywienia i gospodarstwa domowego 75 62 62 t. spedytor 0 0 17 t. hotelarstwa 30 54 80 t. poligraf 25 26 23 t. odzieŜy- 21 27 16 t. pojazdów samochodowych 0 28 28 t. geodeta 0 22 22 t. melioracji 0 0 0 t. hodowli koni 35 0 34 t. technologii Ŝywności 17 0 0 t. logistyk 0 46 89 t. handlowiec 20 52 35 t. ekonomista 70 56 53 t. rolnik 88 74 69 t. architektury krajobrazu 0 7 8 t. weterynarii 23 21 25 t. leśnik 24 21 26 t. ogrodnik 13 0 0 t. kucharz 4 16 16 Ogółem 663 748 854

Źródło: badania i obliczenia własne




123

Najliczniej reprezentowaną grupą zawodową wśród absolwentów techników byli technicy

rolnicy (rys. 45). Dyplom w tym zawodzie uzyskało 88 osób, co stanowi 13,27% wszystkich

absolwentów techników. Kolejnym wiodącym pod względem liczby absolwentów zawodem był

technik Ŝywienia i gospodarstwa domowego. Na rynek pracy wyszło 75 techników Ŝywienia.

Równie duŜą grupę stanowią technicy ekonomii. W bieŜącym roku dyplom w tym zawodzie

zdobyło 70 absolwentów techników. W 2008 roku ukończyli szkołę pierwsi absolwenci kierunku

technik hodowca koni (35 osób). Licznie reprezentowała się grupa techników informatyków

i techników mechaników (po 44 absolwentów).

Rysunek 45. Wiodące zawody wśród absolwentów techników w Powiecie Piotrkowskim

i Powiecie m. Piotrków Trybunalski w 2008 roku.

6,64

6,64

10,56

13,27

11,31

5,28

0 2 4 6 8 10 12 14

udział procentowy

t. mechanik

t. informatyk

t.ekonomista

t.rolnik

t. Ŝywienia i gospodarstwa domowego

t. hodowli koni


Na podstawie list uczniów ostatnich klas szacuje się, Ŝe w 2009 roku szkolne mury opuści 28

techników pojazdów samochodowych, 29 geodetów, 31 mechaników i 46 logistyków (rys. 46).

Ponad 50 osób zdobędzie dyplom technika hotelarza, technika handlowca i technika ekonomisty,

62 osoby technika Ŝywienia i gospodarstwa domowego i 64 technika informatyka. Najliczniejszą

grupą absolwentów będą technicy rolnicy. W klasach ostatnich w tym zawodzie kształcą się

74 osoby.




124

Rysunek 46. Prognoza dziesięciu najliczniej reprezentowanych zawodów na poziomie średnim w 2009 r.

56

31

64

29

6254

52

28

74

46

0

10

20

30

40

50

60

70

80lic

zba

abso

lwen

tów

t.e

kon

om

ista

t. m

ech

an

ik

t. in

form

aty

k

t.g

eo

de

ta

t. Ŝ

ywie

nia

i g

osp

od

ars

twa

do

mo

we

go

t.h

ote

lars

twa

t.h

an

dlo

wie

c

t. p

oja

zdó

w s

am

och

od

ow

ych

t.ro

lnik

t. lo

gis

tyk


Rysunek 47. Prognoza dziesięciu najliczniej reprezentowanych zawodów na poziomie średnim w 2010 r.

42

78 8089

62

69

35

53

3428

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

liczb

a ab

solw

entó

w

t. m

echan

ikt.

info

rmat

ykt.h

otelar

stwa

t. lo

gistyk

t. Ŝy

wienia

i go

spod

arstw

a dom

oweg

o

t.roln

ikt.h

andlo

wiec

t. ek

onom

ista

t.hod

owca

kon

i

t. po

jazd

ów sa

moc

hodow

ych





125

Na podstawie list uczniów przedostatnich klas szacuje się, Ŝe w 2010 roku na rynek pracy

wejdzie 89 logistyków, 80 techników hotelarstwa, 78 informatyków, 69 techników rolników (rys.

47). Wiodącym zawodami w tej grupie rocznikowej będą: technik Ŝywienia i gospodarstwa

domowego, technik mechanik, technik ekonomista, technik handlowiec i technik pojazdów

samochodowych. Liczną grupę stanowić teŜ będą technicy hodowcy koni.

Technika dla dorosłych (technika po podstawówce i po gimnazjum dla dorosłych oraz

technika uzupełniające), i zawodowe szkoły policealne, które kształcą głównie w systemie

zaocznym, rozpatrywane są łącznie z uwagi na fakt, Ŝe uczniowie tych szkół juŜ znajdują się

na rynku pracy. W 2008 rok zwiększyły swoje kwalifikacje 602 osoby. W 2009 r. szacuje się,

Ŝe liczba ta zwiększy się o 24,2%, a w 2010 r. o 63,3%, co oznacza, Ŝe mieszkańcy omawianych

powiatów są świadomi, jak waŜne jest kształcenie ustawiczne.

Tabela 50. Absolwenci zawodowych szkół policealnych i techników dla dorosłych w latach

2008-2010 w Powiecie Piotrkowskim i Powiecie m. Piotrków Trybunalski wg zawodów.

Liczba absolwentów w latach WYSZCZEGÓLNIENIE 2008 2009 2010

grafik komputerowy nowy Nowy nowy opiekun medyczny 0 0 0 opiekun w domu pomocy społecznej 18 17 23 pedagogika specjalne 0 0 10 ratownik medyczny 20 18 14 t. administracji 43 39 39 t. architektury krajobrazu nowy Nowy 43 t. bhp 15 14 67 t. budownictwa 21 15 64 t. elektryk 21 25 40 t. farmacji 16 30 23 t. handlowiec 26 33 43 t. hodowca koni nowy Nowy nowy t. hotelarstwa 18 8 48 t. informatyk 37 67 55 t. kosmetyki i wizaŜu 0 0 0 t. logistyk 113 177 159 t. masaŜysta 0 0 0 t. mechanik 55 68 83 t. obsługi pojazdów samochodowych 0 0 0 t. ochrony osób mienia 48 50 71 t. organizacji usług 18 0 0




126

gastronomicznych

t. rachunkowości 0 0 0 t. rolnik 62 100 129 t. usług fryzjerskich 23 25 5 t. usług kosmetycznych 30 38 45 t. Ŝywienia i gospodarstwa domowego 18 24 24 Ogółem 602 748 985


W 2008 roku najliczniej reprezentowanym zawodem wśród absolwentów szkół policealnych

i techników dla dorosłych był technik logistyk ( rys. 48). Uzyskało go aŜ 113 osób. Na rynek pracy

weszło teŜ 48 ochroniarzy, 62 techników rolników, 55 techników mechaników, 37 informatyków

i 43 techników administracji. Znacznie mniej osób zdobyło kwalifikacje w zawodach: technik usług

kosmetycznych, technik usług fryzjerskich, technik hotelarstwa, technik elektryk, technik mechanik

i technik organizacji usług gastronomicznych.

Rysunek 48. Pięć najliczniej reprezentowanych zawodów wśród absolwentów szkół policealnych i techników dla dorosłych w 2008 r.

113

5548

62

43

0

20

40

60

80

100

120

liczba absolwentów

t. logistyk t. mechanik t. ochronyosób mienia

t. rolnik t.administracji

Źródło: badania własne.

Na podstawie list uczniów ostatnich klas szacuje się, Ŝe w 2009 roku szkolne mury opuści

z dyplomem technika logistyki 177 absolwentów (rys. 49). Zainteresowanie tym zawodem wynika




127

z przekonania o popycie na pracę. Zasoby po stronie podaŜowej znacznie zwiększą się w zawodzie

technika informatyka oraz technika ochrony osób i mienia. Szacuje się, Ŝe w 2009 roku na rynek

pracy wejdzie 30 farmaceutów i 39 techników administracji. NaleŜy, podkreślić, Ŝe jak wynika

z monitoringu prowadzonego przez PUP w Piotrkowie Trybunalskim w 2007 r i I połowie 2008 r.

osoby z tymi kwalifikacjami byli poszukiwani.

Rysunek 49. Prognoza wiodących zawodów wśród absolwentów szkół policealnych i techników dla dorosłych w 2009 r.

39

30

33

67

177

68

50

100

38

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180

liczba absolwentów

t. administracji

t. farmacji

t. handlowiec

t. informatyk

t. logistyk

t. mechanik

t. ochrony osób mienia

t. rolnik


Źródło: badania własne.

Na podstawie list uczniów przedostatnich klas szkół policealnych wyraźnie widać, jak zmienia

się przekonanie dorosłych ludzi o zawodach, w które warto inwestować (rys. 50). Według ich

orientacji rynkowej w 2010 roku nadal będą poszukiwani technicy logistycy, technicy informatycy

i technicy ochrony osób i mienia. Wśród wiodących zawodów znalazły się teŜ technik rolnik,

technik hotelarstwa, technik mechanik, technik budownictwa, technik bezpieczeństwa i higieny

pracy. Wiele osób zakłada, Ŝe ich pozycję na rynku pracy wzmocni dyplom technika architektury

krajobrazu (43 osoby) i dyplom opiekuna pomocy społecznej (23 osoby). W porównaniu z rokiem

2009 na rynku pracy więcej pojawi się techników handlowców. Coraz więcej teŜ osób

zainteresowanych jest zdobyciem zawodów: technik elektryk, technika farmacji oraz opiekuna

w domu pomocy społecznej.




128

Rysunek 50. Prognoza wiodących zawodów wśród absolwentów szkół policealnych i techników dla dorosłych w 2010 r.

129

43

67

64

45

48

55

159

83

71

0 20 40 60 80 100 120 140 160

liczba absolwentów

t.rolnik

t. architektury krajobrazu

t. bhp

t. budow nictw a


t. hotelarstw a

t. informatyk

t. logistyk

t. mechanik

t. ochrony osób mienia


Analiza zebranych danych pozwala stwierdzić, Ŝe w latach 2009-2010 najliczniej

reprezentowanymi grupami zawodowymi będą technicy logistycy (2009r. – 223; 2010r. – 248),

technicy informatycy (2009r. - 131, 2010 r. – 133) raz technicy rolnictwa (2009r.- 174, 2010r. –

198), technik mechanik (2009 r. – 99, 2010 r. -138), co sytuuje je w grupie zawodów wiodących.

Do zawodów charakterystycznych moŜna zaliczyć technika hodowcę koni, który jest jednocześnie

zawodem nowym. Szkoły, próbując dostosowywać ofertę do zapotrzebowania pracodawców

i potencjalnych uczniów, w ostatnich dwóch latach wprowadziły naukę zawodów:

- technik bezpieczeństwa i higieny pracy

- grafik komputerowy,

- technik analityk,

- technik weterynarii

- technik turystyki wiejskiej.




129

PoniewaŜ są to nowe kierunki zainteresowanie uczniów jest umiarkowane. W najbliŜszym

czasie jedna ze szkół otworzy klasę przygotowującą do zawodu straŜaka.

Wiele dotychczasowych kierunków nauczania zostanie zamkniętych z uwagi na brak naboru.

Są to:

- technik ekonomista,

- technik rachunkowości,

- masaŜysta,

- technik odzieŜy

- technolog robót wykończeniowych w budownictwie.

Z uwagi na brak kadry dydaktycznej zamknięty zostanie kierunek zawodowy: geodeta.

IV. AKTYWIZACJA SPOŁECZNO-ZAWODOWA MIESZKAŃCÓW OBSZARU W PLANACH ROZWOJOWYCH SAMORZĄDÓW POWIATU PIOTRKOWSKIEGO I POWIATU M. PIOTRKÓW TRYBUNALSKI.

Działalność samorządów w sposób znaczący wpływa na rozwój społeczności lokalnych. Jest to

istotne, poniewaŜ decyzje, jakie są podejmowane przez ten organ administracji publicznej,

w sposób znaczący wpływają na sytuację gospodarczą i rynek pracy.

Dokumentem, określającym główne kierunki i działania rozwojowe, opracowanym przez

samorząd wojewódzki jest Strategia Rozwoju Województwa Łódzkiego. Podstawowym jej

załoŜeniem jest: „Aby zlikwidować opóźnienia i sprostać nowym wymogom trzeba stawiać

na rozwój edukacji, nauki i kultury oraz na zwiększenie moŜliwości adaptacyjnych społeczności

do ciągle zmieniających się warunków zewnętrznych”6.

Głównym dokumentem strategicznym opracowanym przez samorząd Powiatu Piotrkowskiego

jest Strategia Rozwoju Powiatu Piotrkowskiego do roku 2015. Stanowi ona długookresowy plan

działania, wskazujący strategiczne cele rozwoju społeczno-gospodarczego tego obszaru.

NajwaŜniejszym obszarem działania, według strategii powiatu, jest rozwój gospodarczy. Jest on

podstawowym narzędziem kreowania rozwoju powiatu, sposobem na redukcję i łagodzenie

skutków bezrobocia, wzrostu produktu powiatowego brutto ogółem i per capita, źródłem kapitału

6 Strategia Rozwoju Województwa Łódzkiego.




130

do realizacji zadań publicznych w innych obszarach, przyczynia się, nie wprost, do ograniczenia

zjawisk patologii społecznej7.

Cele strategiczne, jakie zostały określone w Strategii Rozwoju Powiatu Piotrkowskiego do roku

2015 obejmują płaszczyznę gospodarczą i społeczną.

W ramach płaszczyzny społecznej zauwaŜono dwa podstawowe problemy, na które naleŜy

skierować działania samorządu. Pierwszym jest niski poziom wykształcenia mieszkańców powiatu.

Czynnik ten powoduje wzrost poziomu zagroŜenia bezrobociem oraz niskie dochody. Drugim

natomiast jest jakość Ŝycia i poziom zdrowotności mieszkańców. Na jakość Ŝycia mieszkańców

składa się wiele istotnych elementów, z których najwaŜniejsze jest oczywiście bezpieczeństwo

ekonomiczne. Oprócz tego, warunki mieszkaniowe, warunki pracy, wypoczynku, zmniejszenie

stopnia zagroŜenia przestępczością.

Kolejną płaszczyzną jest sfera gospodarcza. Zakłada się, iŜ rozwój lokalny naleŜy wspierać

poprzez wykorzystanie walorów dostępności komunikacyjnej poprzez modernizację infrastruktury

drogowej i rozwój infrastruktury telekomunikacyjnej. Realizacja wymienionych elementów

przyczyni się do wzrostu konkurencyjności powiatu na tle innych powiatów województwa

łódzkiego. Podniesie to równieŜ pozycję „rodzimego” biznesu, zwiększy się wartość ziemi, a takŜe

przyczyni się do większego niŜ obecnie zainteresowania Powiatem Piotrkowskim przez kapitał

zewnętrzny. Na tej podstawie przypuszcza się, Ŝe realizacja niniejszych zadań spowoduje,

Ŝe poszukiwani będą robotnicy budowlani, specjaliści w zakresie teleinformatyki, informatyki,

elektroniki, telekomunikacji.

WaŜnym elementem sfery gospodarczej jest ponadto stworzenie warunków do rozwoju

nowoczesnego rolnictwa i stymulowanie wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich.

O poziomie rolnictwa decydują nie tylko warunki naturalne, lecz równieŜ w duŜym stopniu poziom

zorganizowania produkcji, zbytu, marketingu, jakość zarządzania. Z uwagi na to, iŜ tych elementów

w działalności rolniczej na terenie Powiatu Piotrkowskiego brakuje, samorząd lokalny zakłada

długoplanowe działania skierowane na rozwiązanie tego problemu społecznego. Realizacja tego

celu nastąpi poprzez zwiększenie powierzchni gospodarstw, co z kolei wymusi powstawanie

nowych zawodów i konieczność poszukiwania dodatkowych, bądź alternatywnych źródeł

zarobkowania na wsi. Efektem będzie powstanie nowych miejsc pracy w usługach nie tylko

7 Strategia Rozwoju powiatu piotrkowskiego do roku 2015.




131

związanych z produkcją rolną. Poprawa poziomu cywilizacyjnego na wsi jest niezbędna, wymaga

stworzenia dla mieszkańców wsi i potencjalnych inwestorów warunków Ŝycia porównywalnych

z miejskimi.

Z kolei, w zakresie tworzenia warunków do rozwoju gospodarczego i rozwoju turystyki

zamierza się wykorzystać połoŜenie komunikacyjne jak i dostępność infrastruktury i mediów

energetycznych gmin, które leŜą przy głównych ciągach komunikacyjnych i są naturalnie

predysponowane do lokowania na swoim terenie róŜnego rodzaju inwestycji gospodarczych, nawet

o ponadlokalnym zasięgu. Osiągnięcie tego celu moŜliwe będzie poprzez zachęcanie do zakładania

na terenie powiatu centrów magazynowych i logistycznych o znaczeniu krajowym.

Aby osiągnąć powyŜsze cele strategiczne niezbędne jest tworzenie dobrego klimatu

dla inwestorów i instytucji okołobiznesowych, poprawa konkurencyjności powiatu jako miejsca

do lokowania działalności gospodarczej.

Realizacja wskazanych celów strategicznych powiatu spowoduje szereg zmian społeczno –

gospodarczych. Istnieje duŜe prawdopodobieństwo, iŜ powstaną nowe miejsca pracy w usługach

związanych z produkcją rolną, dające moŜliwość podjęcia przez część osób obecnie związanych

z rolnictwem zatrudnienia poza sektorem rolniczym.

Wykorzystanie walorów przestrzennych powiatu umoŜliwi poprawę sytuacji społeczno-

gospodarczej gmin połoŜonych przy głównych ciągach komunikacyjnych. Planuje się stworzenie

centrów magazynowych i logistycznych. Powstaną zatem, nowe miejsca pracy dla osób o tych

kwalifikacjach jak równieŜ dla pracowników niewykwalifikowanych.

W Powiecie m. Piotrków Trybunalski dokumentem, wskazującym kierunki rozwoju miasta jest

Plan Rozwoju Lokalnego dla Miasta Piotrkowa Trybunalskiego na lata 2008 – 2013.

NajwaŜniejsze z punktu widzenia samorządu tego powiatu jest oddziaływanie na poziom

bezrobocia, co przyczyni się do wzrostu zamoŜności mieszkańców na tym terenie.

Cele, jakie zostały wyznaczone do realizacji tego załoŜenia obejmują podniesienie jakości Ŝycia

mieszkańców poprzez stworzenie warunków lokalizacyjnych dla rodzimych i zewnętrznych

inwestorów. Planuje się wykorzystanie dogodnego połoŜenia miasta w centrum kraju,

na skrzyŜowaniu waŜnych dróg krajowych i międzynarodowych, przy autostradzie A1. Nie bez

znaczenia będzie, ponadto, zwiększenie poziomu zasobów mieszkaniowych oraz poprawa stanu

bezpieczeństwa i porządku publicznego.




132

Realizacja załoŜeń Planu Rozwoju Lokalnego dla Miasta Piotrków Trybunalski na lata 2008 –

2013 opierać się będzie na modernizacji i rozbudowie miejskiego układu drogowo – ulicznego oraz

planach zagospodarowania przestrzennego. Tereny miejskie będą uzbrajane w infrastrukturę

techniczną, uwzględniającą obszary, na których planuje się rozwój funkcji produkcyjnych, usług

i budownictwa mieszkaniowego.

Podnoszenie poziomu atrakcyjności analizowanego powiatu, zostanie zrealizowane poprzez

budowę ścieŜek rowerowych, które poprawią dostępność do miejskich terenów rekreacyjnych oraz

okolicznych miejsc aktywnego wypoczynku mieszkańców Piotrkowa Trybunalskiego (Zalew

Sulejowski).

W sytuacji, gdy nastąpi rozpoczęcie wykonania opisanych wyŜej inwestycji na lokalnym rynku

pracy pojawi się zapotrzebowanie na pracowników robót drogowych, ogólnobudowlanych

i w usługach związanych z turystyką i im podobnych, zwłaszcza usług gastronomicznych.

V. PODSUMOWANIE

Prognozowanie zjawisk społecznych jest zawsze działaniem obarczonym duŜym ryzykiem

popełnienia błędu. Jest to spowodowane przede wszystkim tym, Ŝe przesłanki, które posłuŜyły do

przeprowadzenia ekstrapolacji mogą ulec istotnej zmianie pod wpływem czynników, których

zaistnienia nie jesteśmy w stanie przewidzieć. Pozostając w zgodzie z powyŜszym zastrzeŜeniem

naleŜy jednak stwierdzić, Ŝe kluczowym punktem dla wszelkich prób prognozowania, jest rzetelne

poznanie stanu obecnego, z uwzględnieniem tendencji pojawiających się w przeszłości.

Korzyści płynące z działań o charakterze przyszłościowym rozpatrywać moŜna zarówno

z punktu widzenia efektywności działań władz lokalnych, jak teŜ osób prowadzących działalność

gospodarczą. W celu właściwej alokacji środków, uwzględniającej wyzwania, które mogą pojawić

się w przyszłości, podejmowane są próby określenia siły i kierunku zmian zachodzących w dającym

się przewidzieć horyzoncie czasowym.

Przeprowadzone badania ankietowe wśród przedsiębiorstw Powiatu Piotrkowskiego

i m. Piotrków Trybunalski wskazują, Ŝe 63,2% przedsiębiorców nie planuje zatrudnienia nowych

pracowników w perspektywie najbliŜszego pół roku. NaleŜy podkreślić, Ŝe w sytuacji tak duŜego

wskaźnika próba przewidywania zatrudnienia jest niezwykle trudna, dodatkowo zmniejszeniu ulega

dokładność prognozy. W tej sytuacji o potencjalnym zatrudnieniu wnioskować naleŜy pośrednio,




133

poprzez identyfikację czynników, które mają wpływ na podjęcie decyzji o ewentualnym

zatrudnieniu.

Wśród barier, które zdaniem przedsiębiorców w największym stopniu ograniczają

funkcjonowanie przedsiębiorstw, wymienić naleŜy: wysokość pozapłacowych kosztów pracy,

spadek zamoŜności społeczeństwa, wpływający na poziom popytu na produkty/usługi oraz wysokie

oczekiwania finansowe nielicznych specjalistów na lokalnym rynku. Podjęcie działań

zmierzających do ograniczenia bądź likwidacji barier utrudniających funkcjonowanie

przedsiębiorstw zwiększa szanse ich dynamicznego rozwoju, a tym samym moŜe sprzyjać

zwiększeniu zatrudnienia.

Badania przeprowadzone wśród właścicieli firm wskazują, Ŝe ok. 33,3% przedsiębiorstw byłoby

skłonnych zatrudnić nowych pracowników. Oznacza to, Ŝe w omawianym sektorze zostanie

zatrudnionych w minimalnym zakresie około 4 tys. osób. Największy odsetek w danej kategorii

przedsiębiorstw, deklarujących się w tym zakresie, stanowiły firmy zatrudniające od 50 do 249

pracowników (60%) oraz duŜe, zatrudniające powyŜej 250 tys. osób (46,5%). Bardzo zbliŜone

opinie deklarowali przedsiębiorcy zatrudniający do 9 pracowników – 35,9%, oraz 10-49

pracowników – 32,9%.

Największą liczbę pracowników poszukiwać będą przedsiębiorstwa zatrudniające

do 9 pracowników, szacunkowo będzie liczba około 3,7 tys. osób. To właśnie sektor

mikroprzedsiębiorczości w znaczący sposób wpłynie na relacje popytu i podaŜy pracy w Powiecie

Piotrkowskim i Powiecie m. Piotrków Trybunalski.

Pozostałe grupy wielkości przedsiębiorstw w znacznie mniejszym stopniu podejmą aktywność

na rynku pracy. Firmy zatrudniające od 10 do 49 pracowników będą poszukiwać około 0,2 tys.

osób, 50-249 – około 0,06 tys. osób oraz zatrudniające powyŜej 250 pracowników – około 0,7 tys.

osób.

Przewiduje się z duŜym prawdopodobieństwem, iŜ przedsiębiorcy mikro będą poszukiwali

głównie robotników. W umiarkowanej perspektywie przewiduje się, Ŝe osób wykwalifikowanych

zawodowo zostanie zatrudnionych około 2,7 tys., natomiast niewykwalifikowanych około 0,7 tys.

Ponadto, pracodawcy z tej grupy wielkości firm poszukiwać będą około 0,3 tys. osób posiadających

kwalifikacje pracownika administracyjno – biurowego.

W odniesieniu do przedsiębiorstw małych, zatrudniających 10-49 pracowników, przewidywana

aktywność w zakresie popytu na pracę będzie skierowana na róŜnorodne kwalifikacje zawodowe.




134

Na pracę robotników wykwalifikowanych przewiduje się zapotrzebowanie w wysokości około 0,1

tys., pracowników niewykwalifikowanych – około 0,02 tys., pracowników administracyjno –

biurowych – 0,01 tys., specjalistów z wyŜszym wykształceniem – około 0,01 tys. oraz techników –

około 0,07 tys.

Przewidywania dotyczące zatrudnienia kadry w przedsiębiorstwach średnich (50-249

pracowników) wskazują, iŜ podaŜ pracy obejmie przede wszystkim około 0,04 tys. osób

posiadających kwalifikacje zawodowe oraz około 0,01 tys. – niewykwalifikowanych. W znikomym

stopniu pracodawcy z tej grupy będą poszukiwali pracowników administracyjno – biurowych,

techników, specjalistów z wyŜszym wykształceniem oraz kierowników komórki – około 0,01 tys.

osób.

Najmniejsze zróŜnicowanie potrzeb pod względem kwalifikacji zatrudnianych pracowników

prognozuje się w przedsiębiorstwach zatrudniających powyŜej 250 pracowników. Przewiduje się,

iŜ około 0,04 tys. wakatów oferowanych będzie dla robotników wykwalifikowanych oraz około

0,03 tys. dla pracowników produkcji oraz menadŜerów.

Nie oznacza to jednak, Ŝe sytuacja na lokalnym rynku pracy ulegnie znacznej poprawie. Na

podstawie analizy zebranych danych moŜna wnioskować, Ŝe wskazana liczba wolnych miejsc pracy

zostanie wygenerowana w wyniku duŜej rotacji pracowników lub w wyniku odejścia staŜystów

i osób przyjętych do robót interwencyjnych. Z deklaracji przedsiębiorców tak duŜa rotacja

zatrudnionych i nieobsadzone miejsca pracy nie wynikają z wysokich wymogów pracodawców,

lecz z wymagań (zwłaszcza finansowych) kandydatów na pracowników. Na podstawie składanych

deklaracji przebadanych pracodawców wnioskować równieŜ moŜna, Ŝe część pracodawców na

wolne stanowiska ponownie przyjmie staŜystów, pracowników interwencyjnych, pracowników do

prac sezonowych, którzy z reguły zatrudniani są na krótki okres, co oznacza, Ŝe po pewnym czasie

powrócą do bezrobocia. W efekcie moŜna zaobserwować, Ŝe na lokalnym rynku pracy poszukiwane

są osoby z kwalifikacjami z grupy zawodów nadwyŜkowych tj. robotnicy pomocniczy w przemyśle

przetwórczym, pracownicy biurowi, kucharze i szwaczki. Szczegółowa analiza bezrobotnych

według zawodów i specjalności w I połowie 2008 r., pozwala na odnalezienie zawodów, których

wykonywanie nie warunkuje otrzymania pracy. Charakterystyka rynku pracy pod tym kątem

powinna być źródłem zainteresowania placówek edukacyjnych i kształcenia ustawicznego,

by w pełni nadąŜać za tendencjami panującymi na rynku pracy i zapobiegać rozminięciu się

posiadanych i poŜądanych kwalifikacji mieszkańców regionu.




135

W Piotrkowie Trybunalskim największy deficyt wykazywały zawody: robotnik gospodarczy,

zdobnik szkła, mechanik pojazdów samochodowych, robotnik placowy, kelner sprzedawca na stacji

paliw, zbrojarz, kulturoznawca, brukarz, robotnik magazynowy, kierowca samochodu cięŜarowego.

W Powiecie Piotrkowskim – kelner, pokojowa, sprzedawca w stacji paliw, mechanik samochodów

cięŜarowych, laborant chemiczny, a potem kolejno: technik prac biurowych, pozostali robotnicy

przy pracach prostych w przemyśle, kierowca autobusu, palacz kotłów c.o., ubojowy, glazurnik,

brukarz, dekarz. Większość wyŜej wymienionych zawód wymaga się raczej doświadczenia, aniŜeli

specjalnych kwalifikacji.

Wśród grupy zawodów nadwyŜkowych znalazły się tradycyjne zawody, które mają istotny

wpływ na lokalny rynek pracy m.in. pedagog, technik budownictwa, technik technologii odzieŜy,

cukiernik, piekarz, ślusarz, tokarz, murarz. W Powiecie Piotrkowskim najbardziej zagroŜone

bezrobociem były osoby o zawodach technika ekonomisty, ekonomisty, specjalisty administracji

publicznej, technik mechanik, technik technologii odzieŜy, mechanicy pojazdów samochodowych,

technik Ŝywienia i gospodarstwa domowego, technik budownictwa, technik elektryk, pedagog

i historyk, a więc wszystkie kształcone przez szkolnictwo zawodowe na lokalnym rynku.

Analiza zebranych danych pozwala stwierdzić, Ŝe sytuacja w zakresie spójności między

kierunkami kształcenia i potrzebami lokalnego rynku pracy pozostawia jeszcze wiele do Ŝyczenia,

zarówno z punktu widzenia oceny obecnych szans młodych ludzi na podjęcie pracy, jak i ze

względu na przyszłościowe trendy na nim występujące. Jednak trzeba tu zwrócić uwagę na fakt, Ŝe

proces dostosowywania oferty edukacyjnej zarówno do zainteresowań uczniów, jak i do potrzeb

rynku pracy przebiega w sposób nieustanny. Brak pełnej spójności oferty edukacyjnej z potrzebami

rynku pracy nie wynika ze złej diagnozy sytuacji gospodarczej dyrekcji placówek, a z wyborów

potencjalnych uczniów placówek i ich orientacji Ŝyciowej. Najmniejszym zainteresowaniem cieszą

się zasadnicze szkoły zawodowe, których absolwenci najszybciej trafiają na rynek pracy i stanowią

najbardziej poszukiwaną siłę roboczą. W 2008 r. zasadnicza szkołę zawodową ukończyło 175 osób,

najwięcej mechaników samochodowych. Obecnie najwięcej uczniów tego typu szkół przygotowuje

się do zawodu elektromechanika, a następnie fryzjera. Rok 2010 równieŜ obfitował będzie

w absolwentów z zawodem mechanik samochodowy. Najliczniej reprezentowaną grupą zawodową

wśród absolwentów techników w 2008 r. byli technicy rolnicy. Kolejnym wiodącym pod względem

liczby absolwentów zawodem był technik Ŝywienia i gospodarstwa domowego, a więc z grypy




136

zawodów nadwyŜkowych. W 2008 r. ukończyli szkołę pierwsi absolwenci kierunku technik

hodowca koni. Z kolei najliczniej reprezentowanym zawodem wśród absolwentów szkół

policealnych i techników dla dorosłych był technik logistyk. Zyskało go aŜ 113 osób. Na rynek

pracy weszło teŜ 48 ochroniarzy, 62 techników rolników, 55 techników mechaników,

37 informatyków i 43 techników administracji.

W latach 2009-2010 najliczniej reprezentowanymi grupami zawodowymi wśród absolwentów

będą technicy logistycy (2009r. – 223; 2010r. – 248), technicy informatycy (2009r. - 131, 2010 r. –

133) oraz technicy rolnictwa (2009r.- 174, 2010r. – 198) z technikami mechanikami (2009 r. – 99,

2010 r. - 138). Osoby z takimi kwalifikacjami, według planów rozwojowych obu powiatów, nie

powinny mieć trudności ze znalezieniem pracy lub źródeł głównego dochodu.

Z przeprowadzonej analizy wynika, Ŝe rozwój gospodarczy regionu opierać się musi

na pręŜnym i dynamicznym sektorze małych i średnich przedsiębiorstw, gdzie zaszły największe

zmiany. Większość tych firm zajmowała się handlem i naprawami oraz obsługą nieruchomości

i firm, a takŜe budownictwem, przetwórstwem przemysłowym, transportem oraz gospodarką

magazynową i łącznością. Wsparcie ich funkcjonowania poprzez udostępnienie atrakcyjnych form

finansowania, takich jak regionalne/lokalne fundusze poŜyczkowe, kredytowe i gwarancyjne,

stworzy dla omawianego sektora szersze perspektywy inwestycyjne, przyczyniając się

do oŜywienia gospodarczego powiatów, a co za idzie ogólnej sytuacji społeczni-gospodarczej

i zmniejszenia bezrobocia.




137

VI. WNIOSKI I REKOMENDACJE

Zebrany materiał badawczy posłuŜył do konstruowania wniosków, na podstawie których

opracowane zostały rekomendacje w zakresie poprawy sytuacji na piotrkowskim rynku pracy.

Tabela. Wnioski i rekomendacje

L.p.

Wnioski wynikaj ące z

badania

Proponowane rekomendacje

Podmiot odpowiedzialny za wdroŜenie rekomendacji

Niespełna połowa respondentów

– 45,8% planuje w okresie

najbliŜszych 3 lat rozwinąć

prowadzoną działalność

gospodarczą.

1.

W latach 2005-2007 nastąpił

spadek liczby podmiotów

gospodarczych prowadzących

działalność na terenie Powiatu

Piotrkowskiego oraz Powiatu m.

Piotrków Trybunalski.

Wspieranie przedsiębiorczości

lokalnej poprzez modernizację

infrastruktury drogowej i rozwój

infrastruktury telekomunikacyjnej.

Realizacja wymienionych elementów

przyczyni się do wzrostu

konkurencyjności powiatu oraz

podniesienia pozycji „rodzimego”

biznesu, a takŜe do większego niŜ

obecnie zainteresowania powiatem

piotrkowskim jako miejscem

prowadzenia działalności

gospodarczej.

samorządy powiatu i gmin,

2.

Większa część podmiotów

gospodarczych – 63,2% nie

zamierza zatrudniać

pracowników.

Promocja oferty PUP, szczególnie w

zakresie wspierania działań

zwiększających zatrudnienie.

PUP

3.

Najpopularniejszym sposobem

poszukiwania pracowników,

przez objętych badaniem

przedsiębiorców, jest polecenie

przez współpracowników i

znajomych – 46,4%, liczna

Budowanie wizerunku PUP jako

partnera w rozwoju przedsiębiorstw,

szczególnie w zakresie poszukiwania

kadry pracowniczej.

PUP




138

grupa, jednakŜe znacznie

mniejsza - 39,8% korzysta w tym

zakresie z usług i instrumentów

rynku pracy.

4.

Niski, w opinii respondentów,

poziom kwalifikacji i

umiejętności zawodowych

potencjału rynku pracy

Organizowanie wysokiej jakości

szkoleń umoŜliwiających podniesienie

lub zmianę kwalifikacji zawodowych

osób bezrobotnych i poszukujących

pracy


organizacje pozarządowe,

przedsiębiorcy, placówki

systemu oświaty, publiczne

słuŜby zatrudnienia

5.

DuŜy odpływ siły roboczej.

Szczególnie dotyczy to

przedsiębiorstw średnich.

Aktywna współpraca

z przedsiębiorcami Powiatu

Piotrkowskiego i Powiatu m. Piotrków

Trybunalski w zakresie

rozwiązywania problemów z

poszukiwaniem pracowników o

określonych kwalifikacjach

zawodowych.



przedsiębiorcy,

6.

Zmniejszenie zapotrzebowania

na produkty/usługi szczególnie

firm mikro, małych i średnich.

Wypromowanie regionalnych

produktów



przedsiębiorcy,

7.

Oferta systemu oświaty nie jest

w pełni dostosowana do potrzeb

rynku pracy w Powiecie

Piotrkowskim i Powiecie m.

Piotrków Trybunalski. W

większości absolwenci szkół

technicznych reprezentują

grupę zawodów nadwyŜkowych

na rynku pracy, gdzie o

nadwyŜkowości zawodu stanowi

zupełny brak ofert w tych

zawodach.

I. Wzmocnienie poradnictwa i

doradztwa zawodowego, a w tym:

a) planowanie drogi kształcenia i

kariery zawodowej odpowiednio do

etapów rozwoju człowieka –

powinno być wspomagane przez

szkoły i placówki oświatowe oraz

placówki informacji i poradnictwa

zawodowego;

b) świadczenie usług obejmujących:

rozpoznanie indywidualnych

predyspozycji, wskazanie

moŜliwych ścieŜek edukacyjnych;

c) udostępnianie informacji o

zawodach i wymaganiach

kwalifikacyjnych, w tym

moŜliwościach przekwalifikowania



przedsiębiorcy, placówki

systemu oświaty, publiczne

słuŜby zatrudnienia




139

się;

d) udostępnianie informacji o sytuacji

i prognozach zmian na rynku pracy;

e) doradztwo dla przedsiębiorstw

i instytucji poszukujących

odpowiedniej oferty edukacyjnej.

f) organizacje targów pracy

II. Zwi ększenie współpracy między

placówkami systemu oświaty a

podmiotami gospodarczymi:

a) wprowadzenie systemu

współdziałania sektora edukacji z

przedsiębiorcami działającymi na

rynku Powiatu Piotrkowskiego i

Powiatu m. Piotrków Trybunalski,

obszarem kooperacji powinno stać

się współtworzenie programu

praktyk oraz systemu kształcenia,

który odpowiadałby

zapotrzebowaniu lokalnego rynku

pracy;

b) podpisywanie umów przez szkoły

z zakładami pracy o realizację

praktyk z moŜliwością zatrudnienia

najlepszych absolwentów;

c) certyfikacja i potwierdzanie

kwalifikacji zawodowych;

d) przeprowadzenie dodatkowych

badań wśród pracodawców w celu

uzyskania pełnych informacji

dotyczących ich oczekiwań wobec

kandydatów na pracowników




140

VII. ZAŁĄCZNIKI Załącznik nr 1

Kwestionariusz ankiety do wywiadów telefonicznych wspomaganych komputerowo CATI z przedsiębiorcami

1. Czy Pana/i firma planuje w okresie najbliŜszych 3 lat rozwinąć prowadzoną działalność gospodarczą? 1. tak 2. nie (przejdź do pytania nr 3) 3. trudno powiedzieć 4. (nie czytać, wypełnić) odmowa odpowiedzi 2. JeŜeli tak, to w jakim zakresie 1. zwiększenie sprzedaŜy 2. zwiększenie produkcji 3. zwiększenie asortymentu 4. modernizacja zakładu 5. zwiększenie zatrudnienia 6. inne rozwiązania, jakie? ____________________________ 7. (nie czytać, wypełnić) odmowa odpowiedzi 3. Czy firma wprowadziła w ciągu ostatnich 3 lat: 1. technologicznie ulepszone lub nowe wyroby (usługi)? 2. technologicznie ulepszone lub nowe metody produkcji (świadczenia usług)? 3. (nie czytać, wypełnić) odmowa odpowiedzi 4. Jaka jest struktura wieku osób zatrudnionych w Pana/i firmie? (proszę podać % w przybliŜeniu) 1. poniŜej 20 lat ____________________________ 2. 20-24 ____________________________ 3. 25-39 ____________________________ 4. 40-65 ____________________________ 5. 66 i więcej lat ____________________________ 6. (nie czytać, wypełnić) odmowa odpowiedzi 5. Jaka jest struktura wykształcenia osób zatrudnionych w Pana/i firmie? (proszę podać % w przybliŜeniu) 1. podstawowe ____________________________ 2. zasadnicze zawodowe ____________________________ 3. średnie ____________________________ 4. wyŜsze (licencjat, mgr) ____________________________ 5. (nie czytać, wypełnić) odmowa odpowiedzi




141

6. Jakie zmiany w liczbie osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę miały miejsce w ciągu ostatniego pół roku? 1. liczba pracowników zwiększyła się o ____________________________ 2. liczba pracowników utrzymała się na tym samym poziomie (przejdź do pytania nr 9) 3. liczba pracowników zmniejszyła się o (przejdź do pytania nr 8) 4. (nie czytać, wypełnić) odmowa odpowiedzi 7. Jakie były najwaŜniejsze powody zatrudnienia nowej kadry 1. zakres działalności firmy zwiększył się (przejdź do pytania nr 9) 2. zmiana dziedziny działalności (przejdź do pytania nr 9) 3. wzrost zapotrzebowania na usługi/produkty firmy (przejdź do pytania nr 9) 4. reorganizacja (przejdź do pytania nr 9) 5. obniŜanie poziomu wieku wśród pracowników (przejdź do pytania nr 9) 6. inne, jakie? (przejdź do pytania nr 9)____________________________ 7. (nie czytać) odmowa odpowiedzi (przejdź do pytania nr 9) 8. Jakie były przyczyny zmniejszenia zatrudnienia? 1. zakres działalności zmniejszył się 2. niezgodne z Kodeksem Pracy zachowania pracowników 3. zmniejszenie zapotrzebowania na usługi/produkty firmy 4. reorganizacja 5. przejścia na emeryturę 6. obniŜanie poziomu wieku wśród pracowników 7. inne, jakie? ____________________________ 8. (nie czytać) odmowa odpowiedzi 9. Czy w Pana/i firmie planuje się w okresie najbliŜszego pół roku zatrudnić pracowników na stanowisku: 1. nie planuje się zwiększenia liczby pracowników 2. robotnik niewykwalifikowany 3. robotnik wykwalifikowany 4. pracownik administracyjno – biurowy 5. technik 6. specjalista z wyŜszym wykształceniem 7. kierownik komórki 8. kierownik przedsiębiorstwa 9. inne, jakie? ____________________________ 10. (nie czytać) odmowa odpowiedzi 10. Czy w Pana/i firmie planuje się w okresie najbliŜszego pół roku zmniejszyć zatrudnienie pracowników na stanowisku: 1. nie planuje się zmniejszenia liczby pracowników 2. robotnik niewykwalifikowany




142

3. robotnik wykwalifikowany 4. pracownik administracyjno – biurowy 5. technik 6. specjalista z wyŜszym wykształceniem 7. kierownik komórki 8. kierownik przedsiębiorstwa 9. inne, jakie? ____________________________ 10. (nie czytać, wypełnić) odmowa odpowiedzi 11. W jakich zawodach firma Pana/i ma największy problem zatrudnienia pracowników? (wskazać maksymalnie 3 odpowiedzi) 1. nie ma problemu (przejdź do pytania nr 13) 2. kod nr 1 ____________________________ 3. kod nr 2 ____________________________ 4. kod nr 3 ____________________________ 5. (nie czytać, wypełnić) odmowa odpowiedzi 12. Jakie są przyczyny istnienia problemów z zatrudnieniem w wymienionych wyŜej zawodach? (przy odpowiedzi zaznaczyć kod zawodu z poprzedniego pytania ) 1. mała liczba osób wykształconych w tym kierunku 2. zbyt duŜe oczekiwania kandydatów 3. małe umiejętności praktyczne osób wykształconych w tym kierunku 4. jest to zawód deficytowy na rynku pracy 5. inne, jakie? ____________________________ 6. (nie czytać, wypełnić) odmowa odpowiedzi 13. Ile osób w okresie ostatniego pół roku: (w polu wpisać liczbę) 1. zostało zwolnionych ____________________________ 2. odeszło na własną prośbę ____________________________ 3. nie było takich sytuacji 4. (nie czytać, wypełnić) odmowa odpowiedzi 14. Z jakich form poszukiwania pracowników korzysta Pana/i firma? 1. ogłoszenia prasowe 2. polecenie przez współpracowników i znajomych 3. urzędy pracy 4. internet 5. inne, jakie? ____________________________ 6. (nie czytać, wypełnić) odmowa odpowiedzi




143

15. Czy Pana/i firma korzystała w 2006 r. z jakichkolwiek form wsparcia oferowanych przez Powiatowy Urząd Pracy w Piotrkowskie Trybunalskim? (proszę wskazać ile osób zostało objętych wsparciem) 1. nie korzystaliśmy 2. pośrednictwo pracy 3. poradnictwo zawodowe 4. szkolenia 5. staŜe i przygotowanie zawodowe w miejscu pracy _ 6. doposaŜenie i wyposaŜenie miejsca pracy dla bezrobotnego 7. prace interwencyjne 8. (nie czytać, wypełnić) odmowa odpowiedzi 16. Czy Pana/i firma korzystała w 2007 r. z jakichkolwiek form wsparcia oferowanych przez Powiatowy Urząd Pracy w Piotrkowskie Trybunalskim? (proszę wskazać ile osób zostało objętych wsparciem) 1. nie korzystaliśmy 2. pośrednictwo pracy 3. poradnictwo zawodowe 4. szkolenia 5. staŜe i przygotowanie zawodowe w miejscu pracy 6. doposaŜenie i wyposaŜenie miejsca pracy dla bezrobotnego 7. prace interwencyjne 8. (nie czytać, wypełnić) odmowa odpowiedzi 17. Czy Pana/i firma korzystała w 2008 r. z jakichkolwiek form wsparcia oferowanych przez Powiatowy Urząd Pracy w Piotrkowskie Trybunalskim? (proszę wskazać ile osób zostało objętych wsparciem) 1. nie korzystaliśmy 2. pośrednictwo pracy 3. poradnictwo zawodowe 4. szkolenia 5. staŜe i przygotowanie zawodowe w miejscu pracy 6. doposaŜenie i wyposaŜenie miejsca pracy dla bezrobotnego 7. prace interwencyjne ____________________________ 8. (nie czytać, wypełnić) odmowa odpowiedzi 18. Jakimi formami wsparcia oferowanymi przez Powiatowy Urząd Pracy w Piotrkowie Trybunalskim byłby/aby Pan/i zainteresowany/a w 2009 r.? 1. pośrednictwo pracy 2. poradnictwo zawodowe 3. szkolenia




144

4. staŜe i przygotowanie zawodowe w miejscu pracy 5. doposaŜenie i wyposaŜenie miejsca pracy dla bezrobotnego 6. prace interwencyjne 7. inne, jakie ____________________________ 8. (nie czytać, wypełnić) odmowa odpowiedzi 19. Czy Pana/i zdaniem popyt na usługi/produkty Pana/i firmy w odniesieniu do analogicznego okresu z poprzedniego roku jest: 1. wyŜszy 2. taki sam 3. niŜszy 4. trudno powiedzieć 5. (nie czytać, wypełnić) odmowa odpowiedzi 20. Jaki Pana/i zdaniem będzie popyt na usługi/produkty Pana/i firmy w analogicznym okresie przyszłego roku 1. wyŜszy 2. taki sam 3. niŜszy 4. trudno powiedzieć 5. (nie czytać, wypełnić) odmowa odpowiedzi 21. Zajmowane stanowisko respondenta 1. właściciel/ka 2. prezes/dyrektor 3. główny księgowy 4. kadrowiec 5. inne, jakie? 22. Forma prawna przedsiębiorstwa 1. spółka akcyjna 2. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 3. spółka komandytowa 4. spółka partnerska 5. spółka jawna 6. spółka komandytowo – akcyjna 7. przedsiębiorstwo osoby fizycznej 8. inne, jakie 23. Proszę podać od ilu lat istnieje Pana/i firma/przedsiębiorstwo 1. od lat ____________________________




145

24. PołoŜenie głównej siedziby przedsiębiorstwa 1. obszar wiejski 2. miasto do 20 tys. mieszkańców 3. miasto 20 tys. -100 tys. mieszkańców 4. miasto powyŜej 100 tys. mieszkańców 25. Gmina, w której prowadzona jest działalność przedsiębiorcza 1. Aleksandrów 2. Czarnocin 3. Gorzkowice 4. Grabica 5. Łęki Szlacheckie 6. Moszczenica 7. Ręczno 8. Rozprza 9. Sulejów miasto 10. Sulejów obszar wiejski 11. Piotrków Trybunalski 12. Wola Krzysztoporska 13. Wolbórz 26. Jaka jest liczba osób zatrudnionych na umowę o pracę w Pana/i firmie (łącznie z właścicielem? 1. do 9 ____________________________ 2. 10-49 ____________________________ 3. 50-249 ____________________________ 4. 250-999 ____________________________ 5. 1000 i więcej ____________________________ 27. Ile osób pracuje w Pana/i firmie na podstawie: 1. umowy zlecenie ____________________________ 2. umowy o dzieło ____________________________ 3. ustnej umowy ____________________________ 28. PrzynaleŜność do sekcji PKD według głównej gałęzi działalności 1. A - rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo 2. B - rybactwo wyłączając działalność usługową 3. C - górnictwo, górnictwo surowców energetycznych 4. D - przetwórstwo przemysłowe 5. E - wytwarzanie i zaopatrywania w energię elektryczną, gaz, wodę 6. F - budownictwo 7. G - handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, motocykli oraz artykułów uŜytku osobistego i domowego




146

8. H - hotele i restauracje 9. I - transport, gospodarka magazynowa i łączność 10. J - pośrednictwo finansowe 11. K - obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej 12. O - działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna, pozostała Załącznik nr 2

Kwestionariusz ankiety do wywiadów telefonicznych wspomaganych komputerowo CATI z przedstawicielami

placówek edukacyjnych

Szanowni Państwo, Instytut Badań i Analiz Olsztyńskiej Szkoły Biznesu, na zlecenie Powiatowego Urzędu Pracy

w Piotrkowie Trybunalskim, prowadzi badanie aktualnych i przyszłościowych potrzeb zatrudnieniowych w kontekście kształcenia zawodowego na lokalnym rynku pracy. Rezultatem badania będzie stworzenie listy zawodów poszukiwanych w powiecie, a w konsekwencji zmniejszenie stopy bezrobocia wśród absolwentów szkół ponadgimnazjalnych w przyszłości. Państwa pomoc w przeprowadzeniu badania jest nieodzownym warunkiem jego powodzenia. Zapewniamy poufność wszystkich odpowiedzi. Z jednej strony zobowiązuje nas do tego ustawa o ochronie danych, a z drugiej strony standardy i zasady etyki w badaniach, określone w międzynarodowym kodeksie ESOMAR.

KWESTIONARIUSZ ANKIETY 1) W jakich kierunkach zawodowych prowadzi nauczanie Państwa placówka? (np. technikum hotelarskie 4-letnie, szkoła policealna nadająca tytuł technika administracji) a)………………………….. b)……………………………… c)………………………………. 2) Jaka była liczba absolwentów Państwa placówki w roku 2008 r. według specjalności zawodowych na poziomie szkoły zasadniczej? (proszę wskazać liczbę absolwentów przy kaŜdej specjalizacji. Zamiast przepisywać kierunek moŜna wpisać literkę pod którą wyŜej zamieszczono specjalizację). a) b) c) 3) Jaka była liczba absolwentów Państwa placówki w roku 2008 r. według specjalności zawodowych na poziomie szkoły średniej? (proszę wskazać liczbę absolwentów przy kaŜdej specjalizacji).




147

a) b) c) 4) Jaka jest liczba uczniów w klasach przedostatnich zasadniczej szkoły zawodowej, według specjalności? ( proszę wskazać liczbę uczniów przy kaŜdej specjalizacji) a) b) c) 5) Jaka jest liczba uczniów w ostatnich klasach zasadniczej szkoły zawodowej? (proszę wskazać liczbę uczniów przy kaŜdej specjalizacji) a) b) c) 6) Jaka jest liczba uczniów w klasach przedostatnich szkoły zawodowej na poziomie średnim według specjalności? a) b) c). 7) Jaka jest liczba uczniów w klasach ostatnich szkoły zawodowej na poziomie średnim według specjalności? a) b) c) 8) Jaki procent uczniów nie uzyskuje promocji do następnej klasy? …………..% 9) Na jakie kierunki zawodowe, podczas rekrutacji, więcej jest kandydatów niŜ oferowanych przez placówkę miejsc? (kierunki wiodące) (proszę podać w kolejności od największej popularności do najmniejszej) 1. 2. 3. 10) Na jakie kierunki nauczania zawodowego składanych jest mniej podań w ramach rekrutacji, ni Ŝ oferowanych przez Państwa placówkę miejsc? (proszę podać w kolejności malejącej, tzn. od najmniej popularnego kierunku) 1. 2. 3. 11) Na których kierunkach kształcenia zawodowego w Państwa placówce uczą się uczniowie spoza powiatu? (proszę podać nazwę) a) b) c) 12) Co Pana/i zdaniem powoduje duŜą atrakcyjność edukacji w Waszej placówce? (proszę kolorem lub podkreślnikiem zaznaczyć właściwą odpowiedź) 1. brak moŜliwości kształcenia w tym kierunku w pobliskich szkołach 2. wysoki poziom nauczania




148

3. innowacyjne metody nauki/ programy autorskie 4. inna, jaka 13) Czy w Państwa placówce, w ostatnich 3 latach rozpoczęto kształcenie w nowych kierunkach zawodowych? (proszę kolorem lub podkreślnikiem zaznaczyć właściwą odpowiedź) 1. tak, w jakich ........................... a) b) c) 2. nie (przejście do pyt.15) 14) Co było powodem wprowadzenia nowego kierunku kształcenia? (proszę kolorem lub podkreślnikiem zaznaczyć właściwą odpowiedź) 1. duŜe zainteresowanie tematyką wśród potencjalnych kandydatów; 2. diagnoza rynku pracy i wynikającego z nich zapotrzebowanie na tego rodzaju kwalifikacje; 3. chęć przyciągnięcia większej liczby uczniów; 4. trudno powiedzieć; 5. inne, jakie……………. 15) Czy w Państwa placówce planowane jest w najbliŜszych latach zamknięcie prowadzonych kierunków zawodowych? (proszę kolorem lub podkreślnikiem zaznaczyć właściwą odpowiedź) 1. tak, są to: a) b) c) 2. nie (przejście do pyt.17) 3. trudno powiedzieć (przejście do pyt.17) 16) Jaka jest przyczyna ograniczenia Państwa oferty edukacyjnej? (proszę kolorem lub podkreślnikiem zaznaczyć właściwą odpowiedź) 1. brak zainteresowania tym kierunkiem; 2. brak odpowiedniej kadry; 3. brak perspektyw zatrudnienia osób o tych kwalifikacjach; 4. brak moŜliwości organizowania zajęć praktycznych; 5. inne, jakie? a)......................... 6. trudno powiedzieć 17) Czy w Państwa placówce planowane jest w latach 2008 – 2010 uruchomienie nowego kierunku kształcenia zawodowego? (proszę kolorem lub podkreślnikiem zaznaczyć właściwą odpowiedź) 1. tak; jakie: a) b) 2. nie (przejście do pyt.19) 3. trudno powiedzieć (przejście do pyt.19) 18) Jaka jest przyczyna rozszerzenia Państwa oferty edukacyjnej? (proszę kolorem lub podkreślnikiem zaznaczyć właściwą odpowiedź). 1. duŜe zainteresowania tym kierunkiem; 2. plany rozwoju placówki; 3. duŜe moŜliwości podjęcia zatrudnienia przez osoby o tych kwalifikacjach;




149

4. duŜe moŜliwości organizowania zajęć praktycznych; 5. inne, jakie? .........................; 6. trudno powiedzieć; 19) Czy państwa placówka korzysta z diagnoz w zakresie potrzeb rynku pracy na określone specjalności zawodowe? (proszę kolorem lub podkreślnikiem zaznaczyć właściwą odpowiedź). 1. tak; 2. nie; 20) Ilu absolwentów Państwa szkoły kontynuuje naukę w szkołach wyŜszych? (proszę podać % przy kierunku)

METRYCZKA 1) Jaka jest forma prawna prowadzonej działalności?

1. instytucja publiczna 2. niepubliczna

2) W jakim systemie prowadzone jest nauczanie? 1. dziennym 2. wieczorowym 3. zaocznym 4. eksternistycznie;

3) Jakie zajmuje Pan (i) stanowisko w strukturze placówki? ………… 4) Rodzaj placówki 1. zasadnicza szkoła zawodowa; 2. technikum; 3. liceum ogólnokształcące; 4. liceum profilowane; 4. szkoła policealna lub pomaturalna; 6. zakład kształcenia lub doskonalenia zawodowego; 7. placówka kształcenia ustawicznego; 8. placówka kształcenia praktycznego. 5) Liczba uczniów/studentów ………….. 6) Liczba pracowników; …………. 7) Miejsce siedziby instytucji 1. wieś 2. miasto do 10 tys. Mieszkańców; 3. miasto od 10 tys. do 50 tys. mieszkańców 4. miasto od 50 tys. do 100 tys. mieszkańców;




150

Załącznik nr 3

Wykaz przedsiębiorców, którzy korzystali z róŜnych form wsparcia Powiatowego Urzędu

Pracy w Piotrkowie Trybunalskim, ujętych w próbie badania CATI:

1. FM Polska Sp z o.o. ul. Gatki 1 97-320 Wolbórz tel. 044 648-86-94 2. FORMAPLAN POLSKA ul. Kitowicza 28 97-320 Wolbórz tel. 044 616-45-01 3. HAERING POLSKA ul. Niska 14 97-300 Piotrków Tryb. tel. 044 648-89-02 4. MUSI ul. Topolowa 45 97-300 Piotrków Tryb. 044 647-10-94 5. KUEHNE NAGEL ul. Sikorskiego 81 97-300 Piortków Tryb. 044 649-49-00 6. AHOLD POLSKA Sp. z o.o. Centrum Dystrybucji Piotrów Tryb. Rokszyce II nr 10 a 97-371 Wola Krzysztoporska tel 044 648-87-03 7. „HAFTINA” Michalscy spółka jawna ul. Witosa 38 97-300 Piotrków Tryb. 8. FM Polska Sp. z o.o. Jarosty ul. M. Grabińskiego 50 97-310 Moszczenica tel. 022 702-62-07 9. Piotrkowskiej Fabryki Mebli Sp. z o.o. ul. Sulejowska 47 97-300 Piotrków Tryb. tel. 044 732-72-65 10. PPHU „MEBLE WRÓBEL” ul.. Krzywa 24 97-300 Piotrków Tryb tel. 044 646-53-29




151

11. ZPCH „ANPOL” ul. Topolowa 17 D 97-300 Piotrków Tryb. tel. 044 647-45-31 12. AUTO KABZIŃSKI ul. Sulejowska 45 97-300 Piotrków Tryb. tel. 044 733-70-90 13. Przedsiębiorstwa Robót Drogowo-Mostowych Sp. z o.o. ul. Południowa 17/19 97-300 Piotrków Tryb. tel. 044 649-68-06 14. „JUKO” s.c. ul. 1-go Maja 25 97-300 Piotrków Tryb. tel. 044 649-94-24 15. „AMAX” Sieć Handlowa Sp. z o.o. ul. Gliniana 12 B 97-300 Piotrków Tryb. tel. 044 649-64-33 16. „DANWOY” Sp. J. ul. Wojska Polskiego 118 97-300 Piotrków Tryb. tel. 044 646-24-55 17. „MBL-POLAND” LTD. ul. Sulejowska 45 97-300 Piotrków Tryb. tel. 044 646-39-30 18. „COMEX” Sp. z o.o. ul. Sulejowska 45 97-300 Piotrków Tryb. tel. 044 732-16-75 19. Firma „DAANPOL” ul. Piotrkowska Poniatów 97-330 Sulejów tel. 044 646-37-07 20. „SZKŁO-DEKOR” Sp. z o.o. ul. 1 go Maja 21 97-300 Piotrków Tryb. tel. 044 649-73-60 21. PPHU „DROG-INś.” s.c. ul. Dmowskiego 96 97-300 Piotrków Tryb. tel. 044 649-16-68




152

22. „KARIBIA” Sp. z o.o. ul. 18-go Stycznia 18 97-300 Piotrków Tryb. tel. 044 649-11-95 23. „BUSZREM” Firma Budowlana ul. świrki 9 97-300 Piotrków Tryb. tel. 044 647-63-45 24. Huta Szkła Gospodarczego „FINEZJA” ul. Kitowicza 57 97-320 Wolbórz tel. 044 6164-356 25. „NOMI” S.A. ul. Witosa 76 25-561 Kielce tel. do oddziału w Piotrkowie Tryb. 044 646-76-67 26. Centrum Dystrybucyjne w Rokszycach KAUFLAND POLSKA MARKETY 97-371 Wola Krzysztoporska tel. 044 645-35-15 27. Huta Szkła „PRECYZJA” Jarosty 99 A 97-310 Moszczenica tel. 044 646-22-71 28. „CEZEX” ul. Modlińska 6 03-216 Warszawa tel. do oddziału w Piotrkowie Tryb. 044 646-98-00 Pan Paweł Olejniczak 29. „Amat Druk” Spółka z o.o. ul. śyczliwa 10 97-300 Piotrków Tryb. 30. A.S. SIERANT PPHU „SIERANT” Sp. Jawna ul. Wojska Polskiego 193 a 97-300 Piotrków Tryb. 31. „AVOS” Przedsiębiorstwo Budowlane ul. Świerczowska 86 97-300 Piotrków Tryb. 32. Centrum Bankietowo-Konferencyjne „AGAT” Sp. z o.o. ul. Wojska Polskiego 118 97-300 Piotrków Tryb. 33. „COMA”- Firma-Handlowo-Usługowa ul. Wojska Polskiego 102 97-300 Piotrków Tryb. 34. „CZA-TA” – Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe ul. śabia 15 97-300 Piotrków Tryb.




153

35. „EMERSON-POLSKA” Sp. z o.o. ul. Belzacka 176/178 97-300 Piotrków Tryb. 36. Fabryka Maszyn Górniczych „PIOMA” S.A. ul. Dmowskiego 38 97-300 Piotrków Tryb. 37. „HEMPIS” spółka jawna Marek Pietrzak i synowie Zakład Pracy Chronionej ul. Demczyka 16-28 97-300 Piotrków Tryb. 38. Hurtownia SpoŜywcza „MAK” ul. Sulejowska 45 97-300 Piotrków Tryb. 39. INWEMER SYSTEM Sp. z o.o. ul. Sulejowska 45 97-300 Piotrków Tryb. 40. Masarnia „BIENIEK” ul. Twardosławicka 33 97-300 Piotrków Tryb. 41. Miejski Zakład Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. ul. Przemysłowa 97-300 Piotrków Tryb 42. „MOTEX” Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe ul. Wschodnia 2 97-330 Sulejów 43. MZK SP. Z O.O. ul.. Krakowskie Przedmieście 73 97-300 Piotrków Tryb. 44. „ODSI” – Przedsiębiorstwo Handlowo-Budowlane Sp. z o.o. ul. Roosevelta 41/43 97-300 Piotrków Tryb. 45. „PEUK” S.A. – Przedsiębiorstwo Robót Drogowych ul. Roosevelta 39 97-300 Piotrków Tryb. 46. „PIOMEL” S.A. Przedsiębiorstwo InŜynierii Środowiska i Melioracji ul. Energetyków 4 97-300 Piotrków Tryb. 47. „POLANIK” Zakład Produkcyjno-Handlowy ul. śyczliwa 11 97-300 Piotrków Tryb. 48. PPHU Zbigniew Wilk ul. Łódzka 50/52 97-300 Piotrków Tryb. 49. Przedsiębiorstwo InŜynieryjno-Budowlane „ZETPRI-EKO” Sp. z o.o. ul. Wojska Polskiego 122 97-300 Piotrków Tryb. 50. Przedsiębiorstwo Usługowe „ROKA” Zakład Pracy Chronionej




154

ul. Polna 14 97-300 Piotrków Tryb. 51. Zakład Usług Komunalnych „HAK” ul.. Próchnika 25 97-300 Piotrków Tryb. 52. Zakłady Sprzętu Mechanicznego „PZL-ZSM” Spólka Akcyjna ul. Dmowskiego 22/24 97-300 Piotrków Tryb. 53. Piotrkowska Fundacja im. Andrzeja Frycza-Modrzewskiego, ul. Słowackiego 7/9 97-300 Piotrków Tryb. 54. Zakład Doskonalenia Zawodowego w Łodzi, Ośrodek Kształcenia Zawodowego w Piotrkowie Tryb. ul. Pawlikowskiego 5 97-300 Piotrków Tryb. 55. Agencja Usług Oświatowych „OLIMP” s.c. ul. P.O.W. 5 97-300 Piotrków Tryb. 56. Agencja Usług Oświatowych „L-MOT” ul. Plac Kościuszki 6 97-300 Piotrków Tryb. 57. Ośrodek Szkolenia Kierowców w Łodzi Liga Obrony Kraju Stowarzyszenie Ośrodek Szkolenia Zawodowego Kierowców w Łodzi, Filia w Piotrkowie Tryb. ul. Wojska Polskiego 107 97-300 Piotrków Tryb. 58. Firma „MYSZKOWIEC” Michałów 10 A 97-310 Moszczenica 59. „PIOCEL” ul. Dworska 6 a 97-300 Piotrków Tryb. 60. TRAKENWALDER & PARTNER ul. Młynarska 2 97-300 Piotrków Tryb. 61. Adecco Poland Sp. z o.o. Biuro Piotrków Trybunalski ul. Rycerska 12 97-300 Piotrków Tryb. 62. MANPOWER POLSKA Sp. z o.o. Agencja Piotrków Trybunalski ul. 3-go Maja 6 97-300 Piotrków Tryb.




155

Załącznik nr 4

Tabela 2. Placówki ponadgimnazjalne w Powiecie m. Piotrków Trybunalski w roku szkolnym

2008/2009.

L.p.

Nazwa placówki Typy szkół wchodzących w skład placówki

Profil/zawód kształcenia

PUBLICZNE SZKOŁY ZAWODOWE technik elektronik

Technikum Elektryczno-Elektroniczne technik

mechatronik elektryk Zasadnicza Szkoła

Zawodowa Nr 1 (3 letnie)

elektromechanik

DLA DOROSŁYCH

1 Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 1 97-300 Piotrków Trybunalski ul. Roosvelta 1 tel. 0-44 732 38 33; 732 38 32 e-mail: [email protected] http://www.tepees.pl

Technikum Uzupełniające (dla absolwentów ZSZ).

technik mechanik

Technikum Budowy Maszyn (4 letnie) technik

teleinformatyk mechanik-monter maszyn i urządzeń operator obrabiarek skrawających

2 Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 2 97-300 Piotrków Trybunalski ul. Dmowskiego 38 tel. 0-44 648 93 15; 732 36 15 e-mail: [email protected] www.zsp2.piotrkow.pl

Zasadnicza Szkoła Zawodowa Nr 2 (3 letnia)

ślusarz

technik budownictwa technik ochrony środowiska technik drogownictwa

Technikum Kształtowania Środowiska (4 lata nauki)

technik informatyk murarz

3 Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 3 im. Władysława Stanisława Reymonta 97-300 Piotrków Trybunalski ul. Broniewskiego 16 tel. 0-44 649 57 62; 648 65 65 e-mail: http://www.piotrkow.pl/_portal/117205417345dc209d1b9ab/[email protected]@os.pl http://bwa162.internetdsl.tpnet.pl

Zasadnicza Szkoły Zawodowej nr 3 stolarz




156

monter instalacji i urządzeń sanitarnych

(3 lata nauki)

technolog robót wykończeniowych w budownictwie Technik Ŝywienia i gospodarstwa domowego -organizacja usług gastronomicznych -usługi hotelarsko-turystyczne Technik technologii Ŝywności -przetwórstwo mięsa -produkcja piekarsko-ciastkarska technik kelner technik agrobiznesu

4 Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 4 97-300 Piotrków Trybunalski ul. Sienkiewicza 10/12 tel. 0-44 732 70 58 e-mail: [email protected] http://www.piotrkow.pl/_portal/117205417345dc209d1b9ab/[email protected]://zsp4.prv.pl

Technikum gastronomiczno-usługowe (4-letnie)

technik spedytor technik ekonomista

5. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 5 97-300 Piotrków Trybunalski ul. Leonarda 12/14 tel. 0-44 648 64 96 e-mail: [email protected] www.ekonomik.dl.pl

Technikum ekonomiczno-handlowe technik

logistyk

technik hotelarstwa technik obsługi turystycznej technik turystyki wiejskiej

6. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 6 97-300 Piotrków Trybunalski ul. Krakowskie Przedmieście 36 tel. 0-44 732 03 25; 732 03 00 e-mail: [email protected] www.zsp6piotrkow.com

Technikum menadŜersko-usługowe

technik poligraf




157

technik technologii odzieŜy

technik włókienniczych wyrobów dekoracyjnych

Zasadnicza Szkoła Zawodowa

Krawiec

7. Centrum Kształcenia Praktycznego Dyrektor Cezary Meckier 97-300 Piotrków Trybunalski ul. Targowa 3 tel. 0-44 649 56 59 e-mail: [email protected]

Brak danych

NIEPUBLICZNE SZKOŁY ZAWODOWE 8. Policealna Szkoła Detektywów i

Pracowników Ochrony "O'CHIKARA" 97-300 Piotrków Trybunalski ul. Krakowskie Przedmieście 11 tel.0-81 527 48 32

9. Centrum Edukacji Ustawicznej 97-300 Piotrków Trybunalski ul. Torowa 4

10.

Elitarna Szkoła SłuŜb Ochrony i Biznesu "COBRA" 97-300 Piotrków Trybunalski ul. Kopernika 1

Studium policealne Ratownik medyczny

11.

Policealna Szkoła Farmaceutyczna "OMEGA" 97-300 Piotrków Trybunalski ul. Aleja Kopernika 1 tel.0-44 732 69 90

Technik farmacji

Technik ochrony osób i mienia Technik BHP Technik architektury krajobrazu

12.

Centrum Edukacji Dorosłych "ALFA" Szkoła Policealna 97-300 Piotrków Trybunalski a. Kopernika 1 tel.0-44 647 01 40

Technik hodowca koni

Szkoła Informatyki i Internetu

Szkoła Europejska "EuroCollege"

Szkoła Turystyki

13.

Towarzystwo Edukacji Bankowej S.A z siedzibą w Poznaniu Filia w Piotrkowie Trybunalskim 97-300 Piotrków Trybunalski ul. Armii Krajowej 24a tel. 044 647 54 17 Szkoła Zdrowia

i Urody




158

Zaoczne Technikum Uzupełniające dla Dorosłych

Zaoczne Technikum dla Dorosłych

Zaoczne Liceum Uzupełniające dla Dorosłych

14.

"GABOR" & B.Mrozi ńska, & P.Redka, & G.Rózga 97-300 Piotrków Trybunalski ul. Al. 3-go Maja 36/38 tel. 044 647 82 75

Policealna Szkoła Zawodowa

Policealna szkoła zawodowa

Brak danych Księgowy Samodzielny księgowy Główny księgowy Specjalista ds. osobowych Kierownik ds. osobowych Specjalista ds. wynagrodzeń

15.

Fundacja Rozwoju Zasobów Ludzkich 97-300 Piotrków Trybunalski ul. Słowackiego 67

szkolenia

Specjalista ds. ubezpieczeń społecznych Technik mechanik

Zaoczne Technikum dla Dorosłych Technik

kucharz Zaoczne Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych

Zaoczne Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych

Technik administracji Technik logistyk

16.

Zakład Doskonalenia Zawodowego w Łodzi z siedzibą w Piotrkowie Trybunalskim 97-300 Piotrków Trybunalski ul. Pawlikowskiego 5 tel. 044 648 63 82

Zaoczna Szkoła Policealna dla Dorosłych

Technik organizacji usług gastronomicznych




159

Zaoczne Technikum Uzupełniające Mechaniczne: specjalność: obsługa i naprawa pojazdów samochodowych

Zaoczne Technikum Uzupełniające Elektryczne

Zaoczne Technikum Uzupełniające Handlowe

Zaoczne Technikum Mechaniczne – 4 - letnie

Zaoczne Technikum Elektryczne - 4 – letnie

Zaoczne Technikum Handlowe - 4 – letnie

17.

Centrum Usług edukacyjnych "WiED" 97-300 Piotrków Trybunalski ul. śeromskiego 11 tel. 044 647 66 60

Zaoczna Szkoła Policealna

Zaoczne Liceum Ogólnokształcące

Prywatne Zaoczne Liceum Ogólnokształcące w Aleksandrowie

Technik administracji Technik hotelarz Technik usług kosmetycznych Technik logistyk

Zaoczna Policealna Szkoła Zawodowa

Technik opiekun domowy/pomoc społeczna

18.

Zespół Szkół Policealnych i ogólnokształcących "LOGOS” 97-300 Piotrków Trybunalski ul. Armii Krajowej 17 tel. 044 732 36 01

Technik informatyk




160

Technik ochrony fizycznej i mienia

Liceum Ogólnokształcące "Informatyk" – młodzieŜowe na podbudowie gimnazjum


Zaoczne Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące

Technik informatyk Technik logistyk Technik BHP

19.

Piotrkowska Fundacja im. A.F. Modrzewskiego 97-300 Piotrków Trybunalski ul. Słowackiego 7/9 tel. 044 647 77 98

Policealna Szkoła Zawodowa dla Dorosłych

Kosmetyka i wizaŜ


Zaoczne Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące

20.

"COSINUS " Sp. z o.o. 97-300 Piotrków Trybunalski ul. Słowackiego 20

Zaoczna Policealna Szkoła

Brak uczniów Technik handlowiec Technik mechanik

Technikum dla Dorosłych "ARKAN"

Technik elektryk Technik handlowiec Technik mechanik

Uzupełniające Technikum dla Dorosłych "ARKAN"

Technik Ŝywienia i gospodarstwa domowego logistyk masaŜysta rachunkowość

21 Szkoły dla Dorosłych "ARKAN" 97-300 Piotrków Trybunalski ul. Krakowskie Przedmieście 36 tel. 0517 546 272 0694 691 227

Szkoła Policealna dla Dorosłych "ARKAN"

informatyka




161

22.

Jednoroczna Policealna Szkoła Edukacji Innowacyjnej 97-300 Piotrków Trybunalski ul. Leonarda 12/14 tel/fax: 044 646 46 12 e-mail: [email protected] www.policealne.ipt.pl

Szkoła uchwałą Zarządu przestała istnieć

23.

Centrum Edukacyjno – Rehabilitacyjne "SZANSA" 97-300 Piotrków Trybunalski ul. Wysoka 21

Pedagogika specjalna


Załącznik nr 5

Tabela 3. Placówki ponadgimnazjalne w powiecie piotrkowskim w roku szkolnym 2008/2009.

L.p. Nazwa placówki Typy szkół wchodzących w skład placówki

Profil/zawód

PUBLICZNE SZKOŁY DLA MŁODZIE śY I DOROSŁYCH technik weterynarii technik leśnik technik rolnik technik budownictwa technik architektury krajobrazu technik ogrodnik technik Ŝywienia i gospodarstwa domowego

Technikum

technik ekonomista rzeźnik – wędliniarz Zasadnicza Szkoła

Zawodowa

Rolnik

DLA DOROSŁYCH

1. Zespół Szkół Rolniczych Centrum Kształcenia Praktycznego im. W. Witosa w Bujnach, ul. Piotrkowska 30, 97-371 Wola Krzysztoporska, tel./fax (044) 647-25-59 www.zsrckpbujny.com [email protected]

Szkoła Policealna (tryb zaoczny)

technik rolnik

Ekonomiczno-administracyjny usługowo-gospodarczy

Liceum Profilowane

zarządzanie informacją

2. Zespół Szkół Rolniczych im. Juliusza Poniatowskiego w Czarnocinie 97-318 Czarnocin ul. J. Poniatowskiego 5 tel./fax: (044) 616-51-23 Technikum technik rolnik




162

technik Ŝywienia i gospodarstwa domowego technik informatyk technik architektury krajobrazu

technik ekonomista Zasadnicza Szkoła Zawodowa

Rolnik

DLA DOROSŁYCH

Technikum Uzupełniające dla Dorosłych (zaoczne)

technik rolnik

technik rolnik Technikum dla Dorosłych (zaoczne) technik Ŝywienia i

gospodarstwa domowego

technik rolnik technik organizacji

usług gastronomicznych

Technik ekonomista

www.zsrczarnocin.szkoly.lodz.pl [email protected]


technik architektury krajobrazu technik pojazdów samochodowych

Technikum

technik geodeta

Murarz

Hydraulik

operator obrabiarek skrawających;


Sprzedawca

DLA DOROSŁYCH

technik dietetyk (dzienna) technik rolnik (zaoczna)

3. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Sulejowie, 97-330 Sulejów, Milejowska 21, tel./fax 044 61-62-199, www.zspwsulejowie.webpark.pl [email protected]

Szkoła Policealna

technik agrobiznesu (zaoczna) technik mechanik

technik Ŝywienia i gospodarstwa domowego technik rolnik

Technikum

technik pojazdów samochodowych

4. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Szydłowie, 97-306 Grabica, tel./fax: (044) 617-14-01 www.zspszydlow.republika.pl [email protected]


mechanik operator pojazdów i maszyn rolniczych




163

mechanik pojazdów samochodowych

szkoła wielozawodowa (kształcąca w zawodach kucharz/piekarz/ cukiernik)

DLA DOROSŁYCH Technikum Uzupełniające

technik mechanizacji rolnictwa technik rolnik

Szkoła Policealna technik logistyk technik hodowca koni

technik mechanizacji rolnictwa technik pojazdów samochodowych technik technologii Ŝywności technik analityk

technik informatyk

Technikum

technik logistyk

mechanik pojazdów samochodowych


mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych

DLA DOROSŁYCH technik informatyk

technik rolnik

5. Zespół Szkół Rolniczych Centrum Kształcenia Ustawicznego w Wolborzu 97-320 Wolbórz, ul. Modrzewskiego 107, tel. 044 616 43 51, tel./fax 044 616 41 68 www.zswolborz.pl [email protected]

Szkoła Policealna (wieczorowa)

technik logistyk

NIEPUBLICZNE SZKOŁY DLA DOROSŁYCH Zaoczne Prywatne Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w Zalesiu

Prywatne Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w Zalesiu

6. Zalesice, ul. Południowa 2 97-330 Sulejów Adres do korespondencji: Ul. Wojska Polskiego 71 97-300 Piotrków Trybunalski 044 647 88 32

Prywatna Szkoła Policealna dla Dorosłych w Zalesiu

technik informatyk

7 Moszczenica, ul. Piotrkowska 13 97-310

Zaoczne Prywatne Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w Moszczenicy




164

Zaoczne Prywatne Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w Rozprzy

Prywatne uzupełniające Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w Rozprzy

technik ochrony fizycznej osób i mienia opiekun w domu pomocy społecznej technik administracji

8 Rozprza, ul. Szkolna 1 97-340 Rozprza 0691 268 070

Prywatna Szkoła Policealna w Rozprzy

technik informatyk

9. Prywatne Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w Łękach Szlacheckich 97-352 Łęki Szlacheckie 61

Niepubliczne Liceum Ogólnokształcące w Gorzkowicach

Niepubliczne Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące dla dorosłych w Gorzkowicach

technik administracji

10. Ul. Kościelna 20 97-350 Gorzkowice [email protected]

Niepubliczna Szkoła Policealna w Gorzkowicach technik budownictwa

Zaoczne Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych

Zaoczne Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych

technik mechanik technik handlowiec

Zaoczne technikum Uzupełniające dla Dorosłych technik rolnik

technik logistyk technik obsługi turystycznej technik administracji

11. Moszczenica, ul Dworcowa 9 97-310 Moszczenica 0501 102 437


technik rolnik




165

Załącznik nr 6

Szkoły wyŜsze na terenie powiatu m. Piotrków Trybunalski. L.p. Nazwa i adres uczelni Kierunki

kształcenia System kształcenia

Studia licencjackie

Administracja Stacjonarne/niestacjonarne

Stosunki międzynarodowe

Stacjonarne/niestacjonarne

Studia podyplomowe

Podyplomowe studium Administracji Publicznej Podyplomowe Studium

Administracji Europejskiej

Podyplomowe Studium Administracji Samorządowej

Podyplomowe Studium Administracji SłuŜb

Porządku Publicznego Podyplomowe Studium Administracji i Obrotu

Nieruchomościami Podyplomowe Studium

Administracji Skarbowej i Finansów

Publicznych Podyplomowe Studium Administracji i Spraw

Kadrowych oraz Ubezpieczeń Społecznych

Podyplomowe Studium Logistyki

Międzynarodowej Podyplomowe Studium

Turystyki Międzynarodowej

Podyplomowe Studium Handlu Zagranicznego Podyplomowe Studium

Rachunkowości i Finasów

Międzynarodowych

1. WyŜsza Szkoła Handlowa w Piotrkowie Trybunalskim 97-300 Piotrków Trybunalski ul. Sienkiewicza 9 tel. 0-44 645 21 00; 645 21 01 Dziekanat tel. 0-44 645 21 00, wew. 20 e-mail: [email protected] e-mail: [email protected] http://www.wsh.net.pl

Podyplomowe Studium Zarządzania Środkami

Unijnymi

Niestacjonarne




166

Podyplomowe Studium Zarządzania Firmą

Europejską

Podyplomowe Studium Administracji i

Zarządzania w opiece zdrowotnej

Podyplomowe Studium Zarządzania Współczesną

Kancelarią i Archiwum

Studia licencjackie

Ekonomia Socjologia Zarządzanie Pedagogika filologia angielska filologia polska Stosunki międzynarodowe Historia

Stacjonarne/niestacjonarne

Studia magisterskie

Pedagogika

2. Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Kochanowskiego w Kielcach Filia w Piotrkowie Trybunalskim 97-300 Piotrków Trybunalski ul. Słowackiego 114/118 tel. 0-44 732 74 00 (centrala); 732 74 55 (sekretariat) e-mail: [email protected] http://www.aspt.pl

filologia polska

Studia podyplomowe

3. WyŜsza Szkoła Kupiecka - Wydział Zamiejscowy w Piotrkowie Trybunalskim 97-300 Piotrków Trybunalski ul. Dmowskiego 38 tel. 0-44 649 11 59 e-mail: [email protected] http://www.kupiecka.pl

Zarządzanie` Niestacjonarne

Pielęgniarstwo i połoŜnictwo

4. Uniwersytet Medyczny w Łodzi Zamiejscowy ośrodek dydaktyczny w Piotrkowie Trybunalskim 697-300 Piotrków Trybunalski ul. Dąbrowskiego 7 tel. 0-44 732 37 07 http://www.umed.lodz.pl

Biotechnologia specjalizacja: obrazowanie i radioterapia

Stacjonarne


RAPORT KO ŃCOWY z realizacji badania lokalnego rynku pracy ... · Są to: technik ekonomista,...

Documents

Transcript of RAPORT KO ŃCOWY z realizacji badania lokalnego rynku pracy ... · Są to: technik ekonomista,...