Raport Catalyst II Edycja

51
Raport Catalyst - podsumowanie i perspektywy rozwoju II Edycja, grudzień 2013 PATRONAT:
  • date post

    14-Sep-2014
  • Category

    Documents

  • view

    1.542
  • download

    0

description

Warunki rynkowe i związany z nimi wzrost atrakcyjności finansowania w formie emisji długu, sprzyjają rozwojowi rynku Catalyst. Zapraszamy do zapoznania sie z II Edycją Raportu Catalyst.

Transcript of Raport Catalyst II Edycja

Page 1: Raport Catalyst II Edycja

Raport Catalyst - podsumowanie

i perspektywy rozwoju

II Edycja, grudzień 2013

PATRONAT:

Page 2: Raport Catalyst II Edycja

2 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Wprowadzenie

W ciągu czterech lat funkcjonowania, stworzony

przez GPW rynek obligacji Catalyst stał się istotnym

elementem infrastruktury polskiego rynku kapitało-

wego. Na dzień 30.09.2013 r. na Catalyst notowanych

i autoryzowanych było łącznie 465 serii obligacji,

wyemitowanych przez 182 emitentów, o łącznej war-

tości ponad 624,3 mld zł. Jednocześnie, wartość no-

towanych na Catalyst obligacji Skarbu Państwa prze-

kroczyła 565 mld zł1.

Rozwojowi rynku Catalyst w 2013 r. sprzyjają

m.in. następujące czynniki:

zwiększenie zainteresowania przedsiębiorstw,

banków oraz jednostek samorządu terytorialnego

finansowaniem rozwoju działalności gospodarczej

poprzez emisję instrumentów dłużnych oraz

wzrost zainteresowania emitentów notowaniem

tych instrumentów na rynkach zorganizowanych.

Na koniec września 2013 r. kapitalizacja notowa-

nych na Catalyst obligacji wyemitowanych przez

banki stanowiła 87% wartości wszystkich krajo-

wych obligacji wyemitowanych przez tę grupę

podmiotów, a kapitalizacja notowanych obligacji

wyemitowanych przez przedsiębiorstwa stanowiła

42% wszystkich krajowych obligacji wyemitowa-

nych przez firmy2,

rosnąca popularność instrumentów dłużnych,

jako sposobu lokaty kapitału, przekłada się nie

tylko na wyższą liczbę emisji na rynku pierwot-

nym, ale także na zwiększoną płynność obrotu na

rynku wtórnym. Wartość obrotów obligacjami

nieskarbowymi na Catalyst w 2012 r. wyniosła

2,47 mld zł., podczas gdy już po trzech kwarta-

łach 2013 r. obroty przekroczyły wartość 3,09

mld zł,

uwarunkowania makroekonomiczne – w ciągu

ostatniego roku mieliśmy do czynienia z serią

obniżek stóp procentowych, skutkujących reduk-

cją stopy referencyjnej o 2,25 p.proc. do obecne-

go poziomu 2,5 proc. Spadek oprocentowania

lokat bankowych stymuluje inwestorów do poszu-

kiwania wyższych stóp zwrotu m.in. na rynku

Catalyst.

Warunki rynkowe i związany z nimi wzrost atrak-

cyjności finansowania w formie emisji długu sprawia-

ją, że coraz więcej przedsiębiorstw, banków oraz jed-

nostek samorządu terytorialnego decyduje się na emi-

sje instrumentów dłużnych i notowanie ich na rynku

Catalyst. Dotychczasowa historia rozwoju Catalyst

potwierdza, że jest to platforma realizująca oczekiwa-

nia emitentów oraz inwestorów. Rynek ten jest ciągle

na wczesnym etapie rozwoju, ale istnieją wszelkie

przesłanki, aby stwierdzić, że nadal będzie się dyna-

micznie rozwijać.

______________________

Adam Maciejewski

Prezes Zarządu GPW

„W ciągu czterech lat funkcjonowania, stworzo-

ny przez GPW rynek obligacji Catalyst stał

się istotnym elementem infrastruktury polskiego

rynku kapitałowego.”

1 Stan na 2 października 2013 r. 2 Stan na koniec sierpnia 2013 r., na podstawie danych GPW i raportów Fitch Polska (z wyłączeniem instrumentów krótkoterminowych do 365 dni, instrumentów strukturyzowanych oraz euroobligacji emitowanych przez polskie przedsiębiorstwa i samorządy na rynkach zagranicznych)

Page 3: Raport Catalyst II Edycja

3 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Podsumowanie Grant Thornton

Przed rokiem zaprezentowaliśmy Państwu pierwszą

edycję raportu Grant Thornton „Catalyst - podsumo-

wanie rozwoju”. Publikacja ta okazała się bardzo cen-

nym źródłem informacji dla wszystkich stron zaintere-

sowanych rynkiem obligacji w Polsce. Z uwagi na duże

zainteresowanie Raportem w ubiegłym roku, przedsta-

wiamy Państwu II Edycję Raportu, podsumowującą

4 lata istnienia rynku obligacji GPW Catalyst, ze szcze-

gólnym uwzględnieniem obligacji komunalnych, spół-

dzielczych i korporacyjnych.

Ubiegły rok na rynku Catalyst był okresem wyjąt-

kowym. Zarówno emitenci jak i inwestorzy mieli do

czynienia ze spadkiem stóp procentowych. Dla emiten-

tów oznaczało to zwiększenie atrakcyjności finansowa-

nia kredytami bankowymi oraz emisją obligacji. Dla

inwestorów natomiast był to czas malejącego oprocen-

towania obligacji o zmiennym oprocentowaniu i wzro-

stu ceny instrumentów o stałym oprocentowaniu.

Równocześnie z uwagi na spadek oprocentowania

lokat bankowych Catalyst miał okazję przyciągnąć no-

we grono inwestorów nie inwestujących dotychczas na

rynku obligacji.

Wskazane czynniki wpłynęły na bardzo dynamicz-

ny rozwój rynku w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Na

Catalyst zadebiutowało aż 51 nowych podmiotów, a

bardzo liczna grupa 50 spółek wcześniej obecnych na

rynku, zdecydowała się na kolejne emisje obligacji.

Łączna wartość papierów wartościowych wyemitowa-

nych przez obie grupy wyniosła 11,6 mld zł*. To aż

41,6% całkowitego kapitału pozyskanego do tej pory

przez emitentów na rynku Catalyst. Średnia wartość

emisji wyniosła 48,2 mln zł, co nie oznacza jednak że

na rynku kapitał pozyskać mogą tylko duże przedsię-

biorstwa. Najmniejszą emisję przeprowadziła Kancela-

ria Medius, która pozyskała jedynie 400 tys. zł.

Emitenci pozyskany kapitał przeznaczali w 26,7%

na finansowanie bieżącej działalności, a w 23,3% na

inwestycje. Jednak najczęściej podmioty nie podawały

celu emisji, co miało miejsce aż w 33,7% przypadków.

Jak się okazuje, zdecydowana większość emisji obli-

gacji nie była zabezpieczona (66% emisji). Również

zabezpieczenie zobowiązań nie gwarantowało emiten-

tom lepszych warunków emisji. Stawiamy tezę, że dla

większości przedsiębiorców, którzy zdecydowali się

zabezpieczyć emitowane obligacje, dodatkowe zabez-

pieczenie na rzecz wierzycieli było warunkiem nie-

zbędnym powodzenia emisji.

Wyzwaniem dla Catalyst jest poprawienie płynności

obrotu, która jest na poziomie charakterystycznym dla

rynku w początkowej fazie rozwoju. Wynika to z

dwóch przyczyn: sposobu dystrybucji oferty oraz kon-

strukcji kuponu. Oferty prywatne wciąż są bardzo po-

pularne wśród emitentów, co wynika w dużej mierze z

wysokich kosztów i skomplikowanej procedury zwią-

zanej z ofertą publiczną. Oferty prywatne ograniczają

dostęp do ofert szerokiemu gronu inwestorów w

szczególności inwestorom indywidualnym, którzy z

reguły wykazują się większą skłonnością na obrotu

obligacjami na rynku wtórnym. Niezmiennie około

80% emisji to emisje o zmiennym oprocentowaniu, co

w istotnym stopniu odróżnia rynek Catalyst od innych

platform handlu obligacjami w Europie Zachodniej.

Zmienny kupon nie motywuje inwestorów do handlu

obligacjami na rynku wtórnym.

Istotny wzrost liczby notowanych instrumentów

finansowych, a także rosnąca wielkość obrotów gene-

rowanych na tym rynku świadczy o wzroście popular-

ności obligacji jako sposobu pozyskana kapitału oraz

instrumentu inwestycyjnego. Pozwalają one pozytyw-

nie oceniać perspektywy rozwoju Catalyst w przyszło-

ści.

*emisje obligacji komunalnych, spółdzielczych i korporacyjnych z

wyłączeniem emisji EBI, BGK i euroobligacji.

____________________________

Przemysław Hewelt

Zespół Transakcji Kapitałowych

Grant Thornton

Page 4: Raport Catalyst II Edycja

4 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Opinie emitentów

Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA

Dnia 30 lipca 2012 r. obligacje spółki PGNiG zade-biutowały na rynku Catalyst. Emisja w ramach pięcio-letniego programu emisji obligacji dzięki której spół-ka uzyskała 2,5 mld zł, jest do tej pory największą korporacyjną emisją obligacji uplasowaną na tym rynku. Sławomir Hinc, ówczesny Wiceprezes Zarządu PGNiG SA: „PGNiG SA jest jedną ze spółek, w które instytucje finanso-we chętnie inwestują. Jako jeden z największych podmiotów gospodarczych w Polsce oraz wiarygodny dłużnik, co potwier-dza wysoki rating inwestycyjny, mamy nadzieję, że wprowa-dzenie obligacji PGNiG do alternatywnego systemu obrotu BondSpot wpłynie na zwiększenie jego płynności. Platforma obrotu papierami dłużnymi w Polsce ma duży potencjał jed-nak potrzebuje tego rodzaju impulsów do dynamicznego rozwo-ju, a PGNiG jako wiodąca krajowa spółka chce także wziąć w tym udział". Środki z emisji zostały przeznaczone na zaspokojenie bieżących potrzeb finansowych związanych z realiza-cją strategii grupy kapitałowej PGNiG, zwłaszcza na poszukiwania gazu z łupków, ropy i gazu ze złóż konwencjonalnych, budowę oraz rozbudowę kopalń, podziemnych magazynów gazu i sieci dystrybucyjnej.

Admiral Boats SA

Admiral Boats jest dynamicznie rozwijającym się producentem łodzi. Spółka w lipcu 2011 r. zadebiu-towała na rynku NewConnect, a po niespełna 3 tygodniach wprowadziła pierwszą serię obligacji do notowań na rynku Catalyst. Wartość tej emisji w try-bie oferty publicznej wyniosła 5 mln zł i została wy-kupiona po półtora roku.

Andrzej Bartoszewicz, Prezes Zarządu Admiral Bo-ats: „Debiut na rynku Catalyst to kolejny krok w realizacji przy-jętych planów rozwoju spółki. Pozyskany kapitał pozwoli nam zwiększyć moce produkcyjne o blisko 40 proc., co z kolei umożliwi szerszą ekspansję na rynki Europy Zachodniej”.

Page 5: Raport Catalyst II Edycja

5 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Miasto Zamość

Zamość jest jednym z pierwszych miast, które zdecydowało

się na uplasowanie swoich obligacji na rynku Catalyst. 16

grudnia 2009 r. do notowań zostały dopuszczone jego dwie

serie obligacji o łącznej wartości 4 mln zł. Zdobyte w ten

sposób środki przeznaczone zostały na sfinansowanie wła-

snego udziału w programach i projektach realizowanych z

bezzwrotnych środków zagranicznych.

Jak podkreśla Prezydent Marcin Zamoyski:

„Obligacje będą też dobrą reklamą naszego miasta. Dotrzemy do

takich miejsc, w których jeszcze nas nie było. To także jest ważne.”

Aby zapewnić miastu rozwój poprzez dokonywanie inwe-

stycji potrzeba środków finansowych, które można pozy-

skać dzięki pożyczce bankowej lub emisji obligacji. Środki

pochodzące z emisji obligacji dają większą swobodę finan-

sowania i nie naruszają płynności finansowej.

Page 6: Raport Catalyst II Edycja

Spis treści

6 Raport: 3 lata Catalyst—podsumowanie rozwoju

Metodologia raportu 7

Perspektywa emitenta 8

Emisja obligacji w drodze oferty prywatnej i publicznej 9

Obowiązki informacyjne emitentów 10

Perspektywa inwestora 12

Zmiany Ustawy o obligacjach 13

Podsumowanie rozwoju Catalyst 14

Wielkość rynku 15

Euroobligacje 15

Płynność rynku 16

Catalyst na tle rynków obligacji Europy Środkowo-Wschodniej 18

Catalyst na tle rozwiniętych rynków obligacji 19

Szczegółowa analiza emisji obligacji 21

Podsumowanie emisji 21

Średnie wartości emisji 22

Charakterystyka emitentów 23

Cele emisji 24

Lokalizacja emitentów 25

Konstrukcja kuponu 26

Oprocentowanie obligacji 27

Determinanty oprocentowania obligacji 30

Obligacje zamienne na akcje 35

Zabezpieczenie obligacji 36

Okres zapadalności obligacji 40

Długość procesu wprowadzenia na Catalyst 41

Default - łamanie warunków emisji 42

Analiza wielkości obrotów 43

Słownik pojęć 46

Page 7: Raport Catalyst II Edycja

7 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Metodologia raportu

Okres analizy Analizie poddano dane dotyczące emisji obligacji wprowadzonych na Catalyst w okre-sie od 30.09.2009 r. do 30.09.2013 r. (dalej: analizowany okres). W przypadku analizy opartej na datach emisji, w analizie nie uwzględniono emisji, które miały miejsce w III kwartale 2013 r., ponieważ większość z nich nie została wprowadzona na Catalyst do 30.09.2013 r. W wybranych analizach nie uwzględniono początkowych kwartałów analizowanego okresu, gdy zbyt mała liczba danych w tym okresie, wynikająca z nie-wielkiej ilości emisji, zaburzała wyniki analizy.

Źródła danych Raport powstał w oparciu o publicznie dostępne dokumenty emisyjne poszczególnych emisji obligacji. Ponadto autorzy Raportu opierali się na bazach danych Giełdy Papie-rów Wartościowych w Warszawie, Krajowego Rejestru Sądowego, Narodowego Ban-ku Polskiego, Głównego Urzędu Statystycznego, Federation of European Securities Exchanges (dalej: FESE) oraz branżowych serwisach informacyjnych.

Struktura tematyczna

Podsumowanie rozwoju Catalyst - obejmuje analizę wartościową i ilościową całego rynku Catalyst.

Perspektywa Emitenta oraz Perspektywa Inwestora – stanowią podsumowanie istotnych wniosków dla emitentów oraz inwestorów

Szczegółowa analiza emisji obligacji - obejmuje szczegółową analizę emisji obliga-cji korporacyjnych, spółdzielczych i komunalnych z wyłączeniem emisji obligacji prze-prowadzanych przez Europejski Banki Inwestycyjny, Bank Gospodarstwa Krajowego oraz emisji listów zastawnych i euroobligacji. W rozdziałach zastosowano podział na następujące typy emitentów: banki komercyjne, banki spółdzielcze, jednostki samorzą-du terytorialnego i przedsiębiorstwa.

Prezentacja danych sta-tystycznych

Przy analizie poszczególnych emisji w czasie brano pod uwagę daty emisji obligacji, chyba, że zaznaczono inaczej.

Porównując i analizując oprocentowanie obligacji założono wartość odpowiednich stawek bazowych na poziomie z dnia sporządzania Raportu.

Wskaźniki kwartalne wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych pochodzą z da-nych GUS, przy czym wielkością bazową jest poziom inflacji z analogicznego okresu roku poprzedniego.

Badając wartość emisji uwzględniono wartość poszczególnych emisji na dany dzień wprowadzenia ich do obrotu.

W analizie liczby emisji wzięto pod uwagę liczbę emisji wprowadzonych do obrotu, niezależnie od faktu, że wybrane emisje określonych emitentów były asymilowane po dniu ich wprowadzenia.

Prezentacja wykresów i

tabel

Dane zaprezentowane na wykresach i w tabelach powstały w oparciu o opracowanie

Grant Thornton na podstawie danych źródłowych dla 529 emisji, chyba że zaznaczo-

no inaczej.

Dane zaprezentowane na wykresach i w tabelach dotyczą okresu od 30.09.2009 r. do

30.09.2013 r., chyba że zaznaczono inaczej.

Page 8: Raport Catalyst II Edycja

8 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Perspektywa emitenta

______________________

Agnieszka Ambrożewicz

(z d. Tucholska)

Zespół Transakcji Kapitałowych

Grant Thornton

Dla spółki emisja obligacji to przede wszystkim nowe źródło finansowania. Praktyka pokazuje, że obli-gacje stają się coraz bardziej popularnym źródłem po-zyskania kapitału. Obligacje emitują zarówno większe przedsiębiorstwa ze znacznym udziałem Skarbu Pań-stwa takie jak PKN Orlen, PGNiG czy GPW, jak i podmioty o mniejszej kapitalizacji, których wartość emisji nie przekracza 5 mln zł.

Wyniki naszej analizy dowodzą, jak bardzo elastycz-nym instrumentem staje się obligacja. Na rynek Cata-lyst wprowadzane są coraz „ciekawsze” serie obligacji, które potwierdzają, jak bardzo ten instrument może być dostosowany do aktualnych potrzeb emitenta.

Skala emisji

Najmniejszą emisją notowaną na Catalyst jest emi-sja spółki Kancelaria Medius o wartości 400 tys. zł., największą zaś emisji PGNiG o wartości 2,5 mld zł, co potwierdza tezę, że każda obligacja potrafi znaleźć swoje grono nabywców.

Konstrukcja kuponu

Emitent ma możliwość zaoferowania inwestorom obligacji zerokuponowych bądź też o stałym lub zmiennym oprocentowaniu. Dodatkowo emitenci mo-gą dostosować oprocentowanie do przepływów pie-niężnych w danym roku obrotowym. Bardzo ciekawym przypadkiem jest emisja spółki Poznańska 37, która ustaliła wysokość oprocentowania na podstawie reali-zowanego przez siebie projektu deweloperskiego, ofe-rując inwestorom różne oprocentowanie w kolejnych latach emisji obligacji.

Cel emisji

Spółki coraz częściej emitują obligacje na finanso-wanie bieżącej działalności (26,7% emitentów). Po-twierdza to tezę, że obligacje stają się istotną alternaty-wą nie tylko dla kredytów inwestycyjnych, ale dla kre-dytów obrotowych.

Wykup obligacji

Oprócz określenia zapadalności obligacji, emitenci coraz częściej proponują inwestorom wykup ratalny obligacji, dostosowany do prognozowanych przepły-wów pieniężnych. Dzięki temu rozwiązaniu z okresu na okres zmniejsza się wartość nominalna obligacji, a co za tym idzie kwoty odsetek płatne inwestorom. Ła-twiej jest też wykupić obligacje na koniec okresu zapa-dalności. Ratalne wykupy obligacji przeprowadziły, np. spółki: WSiP, JW Construction, czy spółka GRANIT-COLOR, która wprowadziła swoją emisję do obrotu pod koniec października 2013 r.

Obligacje zamienne na akcje

Bardzo ciekawą perspektywę pozyskania środków oferuje emisja obligacji zamiennych na akcje. Wiąże się ona z rozłożonym w czasie podwyższeniem kapitału zakładowego. Emisja tego typu obligacji jest rozwiąza-niem dla spółek notowanych na Rynku Głównym GPW lub NewConnect, które w przyszłości oferują możliwość zamiany obligacji na akcje spółki. Opro-centowanie obligacji zamiennych jest z reguły niższe niż zwykłych obligacji. Dodatkową korzyścią, poza zmniejszeniem oprocentowania obligacji jest możli-wość większego zadłużenia się, a jednocześnie mniej-sze rozwodnienie struktury akcjonariatu, ponieważ inwestor, który w przyszłości będzie zamieniał obliga-cje na akcje, dokona tej zamiany po wyższej wycenie spółki. Dotychczas 10 spółek wprowadziło takie obli-gacje do notowań na Catalyst.

Zabezpieczenia

Możemy zauważyć, że wykształciły się zabezpie-czenia typowe dla poszczególnych rodzajów działalno-ści: firmy windykacyjne i pożyczkowe stosują zabez-pieczenie na koszykach wierzytelności, firmy produk-cyjne na zapasach i maszynach, deweloperzy z kolei z uwagi na potrzebę zmiany przedmiotu zabezpieczenia w trakcie emisji emitują często obligacje niezabezpie-czone, dokonując zabezpieczenia na nieruchomości na zasadach ogólnych, poza warunkami emisji.

Wprowadzenie obligacji na Catalyst

Wprowadzenie wyemitowanych obligacji na rynek Catalyst otwiera przed emitentami drogę do szerszego grona inwestorów. Obecność obligacji na rynku Cata-lyst to także budowanie wiarygodności spółki oraz promocja poprzez pojawianie się nazwy spółki w me-diach branżowych i konferencjach związanych z ryn-kiem obligacji.

Page 9: Raport Catalyst II Edycja

9 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Emisja obligacji w drodze oferty prywatnej i publicznej

Emisję obligacji można przeprowadzić na dwa sposoby, tj. w formie oferty publicznej oraz niepublicznej,

powszechnie nazywanej ofertą prywatną.

Ofertą prywatną obligacji jest proponowanie nabycia papierów wartościowych skierowane do co najwyżej 149

imiennie wskazanych inwestorów. W tym przypadku nie jest wymagane sporządzanie ani prospektu emisyjnego,

ani memorandum informacyjnego.

Emitent jest zobowiązany do sporządzania warunków emisji zgodnie z ustawą o obligacjach, a następnie udo-

stępnienia ich potencjalnym inwestorom. Akceptacja oferty następuje w momencie złożenia przez nabywającego

odpowiedniego oświadczenia woli oraz dokonania wpłaty na właściwy rachunek. W przypadku, gdy obligacje nie

zostają zdematerializowane, nie mogą zostać dopuszczone do obrotu. Depozyt obligacji w formie niematerialnej,

prowadzi depozytariusz, bądź Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych. Obligacje zdematerializowane zostają

zapisane na rachunku inwestycyjnym inwestora.

Wykres 1. Ramowy harmonogram oferty prywatnej

Oferta publiczna obligacji polega na udostępnianiu co najmniej 150 osobom lub nieoznaczonej liczbie inwe-

storów, w dowolny sposób i formie, informacji o obligacjach i warunkach ich nabycia, stanowiących wystarczającą

podstawę do podjęcia decyzji o ich zakupie. Poza wyjątkami określonymi w Ustawie o ofercie, niezbędne jest przy-

gotowanie publicznego dokumentu informacyjnego – prospektu emisyjnego lub memorandum informacyjnego, a

następnie zatwierdzenie tego dokumentu przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego oraz udostępnienie go do

publicznej wiadomości. Obligacje wyemitowane w ten sposób mogą być oferowane na terenie Unii Europejskiej.

Wykres 2. Ramowy harmonogram oferty publicznej

Źródło: przedstawiony harmonogram powstał na bazie doświadczeń Grant Thornton, harmonogramy emisji w poszczególnych przypadkach mogą ulec skróceniu lub wydłużeniu, w zależności od specyfiki danego projektu pozyskania finansowania

Źródło: przedstawiony harmonogram powstał na bazie doświadczeń Grant Thornton, harmonogramy emisji w poszczególnych przypadkach mogą ulec skróceniu lub wydłużeniu, w zależności od specyfiki danego projektu pozyskania finansowania

Page 10: Raport Catalyst II Edycja

10 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Zdecydowaną przewagą oferty prywatnej nad ofertą publiczną jest szybkość jej przeprowadzenia i niższe

koszty. Niemniej jednak, oferta publiczna daje możliwość dotarcia do szerokiego grona inwestorów, szczególnie

inwestorów indywidualnych, stąd też jest ona preferowana w przypadku dużych emisji obligacji.

Obowiązki informacyjne emitentów

Emitenci, których instrumenty finansowe są notowane na rynku regulowanym są zobowiązani do przekazy-

wania informacji zgodnie z przepisami obowiązującymi na tym rynku.

Emitenci obligacji notowanych na rynku alternatywnym Catalyst zobowiązani są do informowania w postaci

raportu bieżącego o wszystkich okolicznościach lub zdarzeniach, które mogą mieć wpływ na ich sytuację finan-

sową, gospodarczą, majątkową, bądź w znacznym stopniu mogą wpłynąć na wartość notowanych instrumentów

finansowych. Ponadto emitenci zobowiązani są do przekazywania raportów okresowych, w skład których wcho-

dzą:

raporty półroczne oraz skonsolidowane raporty półroczne, obejmujące okres pierwszych 6 miesięcy roku

obrotowego (nie ma obowiązku badania ani przeglądu przez biegłego rewidenta);

raporty roczne oraz skonsolidowane raporty roczne wraz z opinią biegłego rewidenta.

Jednostki samorządu terytorialnego zobowiązane są do przedstawienia rocznego sprawozdania z wykonania

budżetu jednostki wraz z opiniami Regionalnej Izby Obrachunkowej.

Kryteria Emisja publiczna Emisja prywatna

Średnia długość procesu 3-6 miesięcy 1-4 miesiące

Koszty emisji optymalne przy średnich i dużych emisjach optymalne przy małych i średnich emisjach

Inwestorzy dostęp do nieograniczonej liczby inwestorów ograniczona liczba potencjalnych inwestorów

Sposób kontaktu z inwestorami formalny nieformalne negocjacje

Tabela 1. Porównanie oferty publicznej i prywatnej

Page 11: Raport Catalyst II Edycja

11 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

„Wzrastająca płynność notowanych na rynku Catalyst instrumentów

wspomagana ofertami publicznymi obligacji spółek Skarbu Państwa spra-

wia, że rynkiem obligacji interesuje się coraz szersze grono inwestorów”

Page 12: Raport Catalyst II Edycja

12 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Perspektywa inwestora

______________________

Paweł Duszek

Zespół Transakcji Kapitałowych

Grant Thornton

W ciągu ostatnich 12 miesięcy rynek Catalyst dyna-

micznie się rozwijał oferując inwestorom coraz to cie-

kawsze możliwości inwestycyjne. Szczególne znaczenie

dla inwestorów miały następujące czynniki:

Spadek stóp procentowych

Spadające stopy procentowe powodowały obniżenie

oprocentowania obligacji o zmiennym oprocentowaniu i

wzrost cen obligacji emitentów wypłacających stały

kupon. Wpływały one również na wzrost konkurencyj-

ności obligacji w stosunku do instrumentów inwestycyj-

nych oferowanych przez banki.

Ciekawe instrumenty inwestycyjne

Catalyst oferuje inwestorom szerokie spektrum moż-

liwości inwestycyjnych w zależności od tolerancji ryzyka,

okresu inwestycji, czy jej skali. Oprocentowanie obligacji

waha się od niecałych 3% do ponad 18% w skali roku.

Oprocentowanie zmienia się nie tylko w zależności od

zmian stopy WIBOR, ale również może zostać ustalone

na zmiennym poziomie w zależności od okresu odset-

kowego. Ponadto na Catalyst mamy już 10 emisji obliga-

cji zamiennych na akcje. Zapadalność obligacji kształtu-

je się od 100 dni do ponad 20 lat.

Wzrastająca liczba defaultów

Ostatni rok na rynku Catalyst to także coraz częstsze

problemy z regulowaniem zobowiązań przez wybranych

emitentów, ukazujące jak ważne jest dokładne zapozna-

nie się z dokumentami emisyjnymi publikowanymi

przez spółkę. Średni udział emisji zagrożonych do emi-

sji przedsiębiorstw w okresie trzech pierwszych lat wy-

niósł 4,44% wartości emisji (obecnie jest to 9,39%). Nie

jest on jednak związany z pogorszeniem się sytuacji

emitentów, a wczesną fazą funkcjonowania rynku, na

którym dopiero zaczynamy obserwować pierwsze wyku-

py obligacji.

Dokonując inwestycji w obligacje warto zatem roz-

ważyć jakość zabezpieczenia oraz jego możliwą zbywal-

ność, w przypadku defaultu. Głównym problemem in-

westorów, którym przyszło dochodzić swoich roszczeń

z zabezpieczenia jest długi okres (czasem nawet kilkulet-

ni) do czasu upłynnienia przedmiotu zabezpieczenia.

Dzieje się tak szczególnie w przypadku nieruchomości.

Warto też zainteresować się obligacjami z wykupem

ratalnym. Dają ona możliwość częstszego i głębszego

weryfikowania płynności finansowej emitenta oraz

zwiększają prawdopodobieństwo, że emitent będzie w

stanie wykupić obligacje w czasie wykupu końcowego.

Płynność instrumentów finansowych

Płynność instrumentów finansowych na Catalyst jest

niska, ale widać wyraźny wzrost w wartości obrotów na

tym rynku. W trzecim kwartale 2013 r., obroty sesyjne w

analizowanej grupie osiągnęły historyczne maksimum na

poziomie 216,4 mln zł, co jest bardzo istotnym wzro-

stem w porównaniu z wartością 34,7 mln zł w I kwartale

2010 r. Największe obroty są generowane na obligacjach

spółek z sektora bankowego, usług finansowych, dewe-

loperów i JST, co wiąże się bezpośrednio z ilością emisji

w danych sektorach. Co istotne, na obroty wpływ ma

rynek notowań akcji danego emitenta obligacji. Aż 57%

obrotów jest generowanych na obligacjach spółek, któ-

rych akcje nie są notowane na żadnym rynku. Warto też

zauważyć, że ponad 82% obrotu stanowiły obligacje o

zmiennym oprocentowaniu, co bezpośrednio związane

jest z dominacją tego typu instrumentów na rynku. In-

westorzy częściej handlowali obligacjami wyemitowany-

mi w drodze emisji publicznej charakteryzującymi się

większą płynnością i dostępnością.

Page 13: Raport Catalyst II Edycja

13 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Zmiany Ustawy o obligacjach

Na bezpieczeństwo inwestorów mogą mieć wpływ

planowane zmiany Ustawy o obligacjach. 16 kwietnia

2013 r. Rada Ministrów przyjęła założenia do projektu

ustawy o zmianie ustawy o obligacjach oraz ustawy o

poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb

Państwa oraz niektóre osoby prawne. Poza zwiększe-

niem czytelności i rozstrzygnięciem wątpliwości niektó-

rych obowiązujących przepisów, dla inwestorów i emi-

tentów bardzo interesujące mogą się okazać nowe roz-

wiązania przedstawione w założeniach do projektu.

Najważniejszą postulowaną zmianą jest wprowadze-

nie instytucji zgromadzenia obligatariuszy, która miała-

by reprezentować ogół uprawnionych z obligacji danej

serii wobec emitenta. Emitentom ma to umożliwić

dostosowanie warunków emisji obligacji do sytuacji

rynkowej, inwestorom natomiast, zapewnić ochronę

własnych interesów.

W projekcie zmian ustawy przewidziano również

rozszerzenie zakresu instrumentów dostępnych dla

emitentów. Pierwszym z nich są obligacje wieczyste.

Tego typu obligacje nie podlegają wykupowi, wypłaca-

jąc inwestorom dochód odsetkowy w formie renty wie-

czystej. Drugim instrumentem o jakim mówi projekt

Rady Ministrów są obligacje podporządkowane, z któ-

rych zobowiązania w przypadku upadłości emiten-

ta podlegają zaspokojeniu w kolejności wskazanej w

warunkach emisji.

Poza przyjęciem przez Radę Ministrów założeń do

projektu zmian w ustawie, dalszy przebieg procesu legi-

slacyjnego nie został jeszcze przedstawiony.

Page 14: Raport Catalyst II Edycja

14 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Podsumowanie rozwoju Catalyst

Wydarzenia na rynku Catalyst od ubiegłego roku były

w głównej mierze dyktowane obniżkami stóp procento-

wych. Od trzeciego kwartału 2012 r. Rada Polityki Pie-

niężnej sukcesywnie obniżała stopy procentowe z pozio-

mu 4,75 do 2,5 w drugim kwartale 2013 r. Obniżka stóp

procentowych nie pozostała bez wpływu na rynek pie-

niężny – stopy WIBOR 6M i 3M spadły w tym okresie

odpowiednio do poziomów 2,71 i 2,67.

Zmiany stóp procentowych miały wyraźny wpływ na

wycenę instrumentów notowanych na rynku Catalyst.

Obligacje o zmiennym oprocentowaniu, które w Polsce,

w odróżnieniu od innych krajów Europy, stanowią więk-

szy odsetek emisji instrumentów dłużnych stały się mniej

atrakcyjne niż były przed rokiem. Nie można jednak ana-

lizować sytuacji rynku instrumentów dłużnych bez zwró-

cenia uwagi na alternatywne w stosunku do rynku długu

sposoby alokacji kapitału.

Spadające stopy procentowe mają ogromny wpływ na

opłacalność inwestowania środków pieniężnych w lokaty

bankowe, które wraz z obniżką stóp stają się mniej atrak-

cyjne dla inwestorów. Realna stopa oprocentowania obli-

gacji jest z reguły znacznie wyższa niż oprocentowanie

lokat bankowych. Dodatkowo inwestorzy mają możli-

wość nabywania obligacji o stałym oprocentowaniu, któ-

re mogą okazać się pewnym i stabilnym źródłem docho-

du, zwłaszcza w obecnej sytuacji makroekonomicznej.

Wykres 3. TBSP.Index na tle indeksu WIG

Źródło: www.gpwinfostrefa.pl

Przy spadających stopach procentowych, inwe-

storzy częściej decydują się na inwestycje na rynku

akcji, który uznawany jest za konkurencyjny w

stosunku do rynku długu. Zależność tą ukazuje

stopa zwrotu z indeksu WIG oraz z indeksu obli-

gacji skarbowych TBSP.Index. O ile rentowność

obligacji skarbowych od połowy 2011 r. była wyż-

sza niż stopa zwrotu z indeksu WIG, to tendencja

ta w ostatnim czasie zaczęła się odwracać – stopa

zwrotu z TBSP.Index pod koniec III kwartału

2013 r. zrównała się ze stopą zwrotu z inwestycji w

WIG.

____________________________

Barbara Mitoraj

Zespół Transakcji Kapitałowych

Grant Thornton

Page 15: Raport Catalyst II Edycja

15 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Wielkość rynku

Obecnie na rynku Catalyst, wliczając w to obli-

gacje Skarbu Państwa, notowanych jest 443 serii pa-

pierów wartościowych wyemitowanych przez 182

emitentów. Wartość całego rynku Catalyst na koniec

września 2013 r. wyniosła niemal 624,3 mld zł. Bez

emisji Skarbu Państwa na rynku znajduje się 407 emisji

o wartości ponad 59 mld zł. Ponadto 22 emisje zreali-

zowane przez 7 obecnych na rynku podmiotów uzy-

skały status instrumentów autoryzowanych, a więc

takich, które nie są notowane, ale których emitenci

muszą wypełniać określone obowiązki informacyjne.

Catalyst jest zdominowany przez emisje obliga-

cji skarbowych, które stanowią ponad 89% wartości

całego rynku. W grupie pozostałych obligacji pod

względem wartości dominują obligacje korporacyjne,

do których zalicza się emisje BGK i EBI o łącznej

wartości prawie 52,5 mld zł. Wartość notowanych

nieskarbowych emisji obligacji rosła dynamicznie z

kwartału na kwartał, osiągając na dzień 30.09.2013 r.

wartość ponad 59 mld zł w porównaniu z 49 mld zł

na dzień 30 września 2012 r.

Do największych emisji przedsiębiorstw należy

zaliczyć emisje PGNiG o wartości 2,5 mld zł, PKO

BP – ponad 1,6 mld zł oraz Multimedia Polska – bli-

sko 1,04 mld zł. Rynek Catalyst nie został jednak

stworzony jedynie dla dużych podmiotów i emisji. Do

tej pory notowanych na rynku Catalyst było 36 serii

obligacji o wartości emisji mniejszej niż 1 mln zł.

Euroobligacje

Do 30.09.2013 r. prawie wszystkie instrumenty

notowane na Catalyst były denominowane w złotów-

kach. Wyjątkiem były emisje instrumentów denomino-

wanych w euro przez PKO Finance AB, BRE Bank

Hipoteczny i PEKAO Bank Hipoteczny, które pozy-

skały łącznie 854,5 mln euro. W przyszłości do ich

grona prawdopodobnie dołączy również PKN Orlen,

który po cieszącej się ogromnym zainteresowaniem

ofercie publicznej planuje również emisję euroobliga-

cji.

Wykres 4. Struktura wartościowa instrumentów notowanych w

PLN na Catalyst według rodzajów na dzień 30.09.2013 r. (z wyłą-

czeniem obligacji skarbowych)

Wykres 5. Wartość instrumentów notowanych na koniec po-

szczególnych kwartałów (z wyłączeniem obligacji skarbowych)

Źródło: www.gpwcatalyst.pl

Źródło: www.gpwcatalyst.pl

Wykres 6. Liczba instrumentów notowanych na koniec poszcze-

gólnych kwartałów w (z wyłączeniem obligacji skarbowych)

Źródło: www.gpwcatalyst.pl

Page 16: Raport Catalyst II Edycja

16 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Płynność rynku

Wartość obrotów sesyjnych w ciągu 4 lat istnienia

Catalyst wyniosła prawie 5,9 mld zł, a w okresie

ostatnich 12 miesięcy - 2,5 mld zł.

Pomimo, iż 89% wartości rynku Catalyst stano-

wią obligacje skarbowe, to jednak największe obroty

generowały obligacje korporacyjne: 54% całkowitego

obrotu. Łączna wartość ich obrotów do września

2013 wyniosła ponad 3,19 mld zł, co oznacza ponad

dwukrotny wzrost w porównaniu z końcem września

2012 r. (z poziomu 1,5 mld zł). Na kolejnym miejscu

są obligacje skarbowe stanowiące 29% obrotu, dla

nich łączna wartość obrotów wyniosła 1,72 mld zł

(wcześniej 1,1 mld zł). Stosunkowo duży udział w

obrotach, na poziomie 9%, mają obligacje emitowane

przez banki spółdzielcze, obrót nimi wyniósł 0,5 mld

zł (0,37 mld wg stanu na 30 września 2012 r.).

Łączna wartość obrotów w ramach transakcji

pakietowych wyniosła ponad 9,3 mld zł. Oznacza to,

że na koniec września 2013 r. łączna wartość transak-

cji pakietowych osiągnęła poziom ponad 1,7 mld zł.

W obrotach pakietowych zdecydowanie dominowały

obligacje korporacyjne, stanowiąc 88% obrotu. Ob-

roty pakietowe były też w 9% generowane przez listy

zastawne, którymi handel do września 2012 r. wyno-

sił blisko 60,5 mln zł, a do września 2013 r. aż 826,4

mln zł. Pozostałe rodzaje instrumentów dłużnych

generowały po 1% obrotów pakietowych.

Płynność rynku - analiza kwartalna

Kwartalna analiza wartości obrotów sesyjnych

potwierdza dominację obrotów obligacjami korpora-

cyjnymi na rynku Catalyst poza 2011 r., w którym w

obrotach dominowały obligacje skarbowe. Najwięk-

sze obroty na obligacjach korporacyjnych, o warto-

ści prawie 779 mln zł, były realizowane w I kwartale

2013 r., głównie za sprawą obrotu na obligacjach

BGK. W początkowym okresie funkcjonowania

rynku obrót obligacjami odbywał się również w

znacznym stopniu na obligacjach komunalnych.

Wykres 7. Struktura wartości obrotów sesyjnych obligacjami

notowanymi na Catalyst według rodzajów instrumentów

Wykres 8. Struktura wartości obrotów pakietowych obligacjami

notowanymi na Catalyst według rodzajów instrumentów

Źródło: www.gpwcatalyst.pl

Źródło: www.gpwcatalyst.pl

Wykres 9. Wartość obrotów sesyjnych w podziale na kwartały

Źródło: www.gpwcatalyst.pl

Page 17: Raport Catalyst II Edycja

17 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Wykres 10. Struktura obrotów pakietowych w podziale na kwartały (w %)

Wartościowo największe transakcje pakie-

towe zostały zrealizowane w IV kwartale 2009

r., kiedy to zrealizowano transakcje na dwóch

seriach obligacji BGK o łącznej wartości po-

nad 4,9 mld zł. Ponadto do dużych transakcji,

których łączna wartość wyniosła 1,2 oraz 1,0

mld zł, doszło również odpowiednio w IV

kwartale 2011 r. i II kwartale 2012 r. W ciągu

ostatnich 12 miesięcy obroty pakietowe wynio-

sły ponad 1,7 mld zł. W pozostałych kwarta-

łach obrót na transakcjach pakietowych nie

był wyższy niż 60 mln zł. W całym okresie

dominował obrót obligacjami korporacyjnymi,

za wyjątkiem pierwszych dwóch kwartałów

2010 r., w którym prawie 100% obrotu było

zrealizowane na obligacjach komunalnych

Miasta Warszawy, IV kwartałem 2010 r., gdzie

dominował obrót obligacjami spółdzielczymi

oraz I kwartałem 2013 r. gdzie aż 84% obrotu

tego okresu wygenerowały listy zastawne ban-

ków hipotecznych.

Płynność rynku Catalyst jest jednym z

istotnych problemów, z którymi boryka się

polski rynek obligacji od początku swoje-

go istnienia. Jedną z głównych przyczyn

obecnego stanu rzeczy jest początkowa

faza istnienia rynku oraz w dalszym ciągu

rosnąca dopiero świadomość inwestorów

związana z inwestowaniem w obligacje. W

przeciwieństwie do rynków Europy Za-

chodniej w Polsce dominują obligacje o

zmiennym oprocentowaniu, które zabez-

pieczają inwestorów przed zmianami stóp

procentowych i sprzyjają długotermino-

wym strategiom inwestycyjnym, co znacz-

nie ogranicza skłonność do handlu obliga-

cjami. Niezależnie od tego wartość obro-

tów na Catalyst stale rośnie, co pozwala

pozytywnie oceniać perspektywy płynno-

ści tego rynku w kolejnych latach.

Źródło: www.gpwcatalyst.pl

Źródło: www.gpwcatalyst.pl

Page 18: Raport Catalyst II Edycja

18 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Źródło: www.fese.eu

Wykres 11. Liczba notowanych obligacji na giełdach państw Europy Środkowo - Wschodniej w latach 2010 - 2013

Catalyst na tle rynków obligacji Europy Środkowo -

Wschodniej

Warszawski parkiet charakteryzuje się najwięk-

szą dynamiką wzrostu wśród rynków instrumen-

tów dłużnych krajów Europy Środkowo-

Wschodniej, w których skład wchodzą Słowacja,

Rumunia, Bułgaria, Węgry, Słowenia, Czechy i

Polska. Według danych FESE od 2010 r. ilość noto-

wanych instrumentów na rynku Catalyst rosła średnio

o 49,7% rok do roku, wykazując ponad dwukrotnie

wyższy wzrost niż drugi w kolejności parkiet węgierski,

który rósł średnio o 24,1%.

Porównując ilość notowanych obligacji na warszaw-

skim parkiecie od 2010 r. do trzeciego kwartału 2013 r.

zanotowano wzrost liczby instrumentów aż o 223,4%.

Druga pod tym względem giełda w Budapeszcie może

pochwalić się wzrostem „jedynie” o 86%. Ukazuje to,

jak ogromny potencjał stoi przed rynkiem Catalyst i

handlem obligacjami w Polsce.

Wykres 12. Obroty sesyjne na giełdach obligacji państw Europy Środkowo - Wschodniej w latach 2010—2013 (w mln euro)

Analizując obroty sesyjne na giełdach obligacji pań-

stw Europy Środkowo-Wschodniej w latach 2010-2011

r. rzuca się w oczy dominacja giełdy węgierskiej, która

pod tym względem znacząco wyprzedzała konkurencję.

Jednak pod wpływem obniżenia obrotów generowa-

nych przez krajowy sektor publiczny na Węgrzech od

2012 r. do trzeciego kwartału 2013 r. dominującą pozy-

cję osiągał polski rynek obligacji. Od 2010 r. generował

on średnio ponad 365 mln euro obrotu i poza giełdą

węgierską znacząco zdominował pozostałe giełdy z

regionu.

Od 2010 r. wartość obrotów sesyjnych polskimi

obligacjami wzrosła o blisko 86%, z poziomu 267,4

mln euro w 2010 r. do 496 mln w III kwartale 2013 r..

Drugim w tym zestawieniu rynkiem była giełda bułgar-

ska, notując średni wzrost obrotów na poziomie blisko

55% rok do roku. W tym okresie średnia zmiana obro-

tów państw tej grupy wynosiła natomiast - 5,16%. Da-

ne te ukazują znaczącą poprawę płynności na polskim

rynku długu i jego dominującą pozycję w Europie

Środkowo-Wschodniej.

Źródło: www.fese.eu

Page 19: Raport Catalyst II Edycja

19 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Wykres 13. Wartość obrotów sesyjnych na wybranych europejskich

giełdach obligacji w latach 2010 - 2013

Catalyst na tle rozwiniętych rynków obligacji

Porównanie z giełdami obligacji krajów

rozwiniętych ukazuje, w jak wczesnym stadium

rozwoju jest rynek Catalyst. Zarówno pod

względem wprowadzonych do notowań instru-

mentów, jak i przede wszystkim wielkości ob-

rotów sesyjnych w latach 2010-2013 giełda w

Warszawie ma jeszcze sporo do nadrobienia.

Największe europejskie giełdy obligacji gene-

rowały obrót kilkudziesięciokrotnie większy

niż giełda warszawska.

Po czterech latach funkcjonowania GPW Catalyst można stwierdzić, że rynek ten wyrasta na lidera regionu, aczkolwiek by konkurować z pozostałymi rynkami europejskimi musi przebyć jeszcze długą drogę. Dynamicznie rosnąca ilość notowa-nych instrumentów oraz wartość obrotów pozwalają jednak optymistycznie spojrzeć na przyszły rozwój rynku.

Źródło: www.fese.eu

Page 20: Raport Catalyst II Edycja

20 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

„Rekordowe w historii istnienia Catalyst okazało się ostatnich

12 miesięcy, w których do notowań zostały dopuszczone 192 serie

obligacji, a wartość wprowadzonych instrumentów w tym okresie wyniosła

11,6 mld zł”

Page 21: Raport Catalyst II Edycja

21 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Szczegółowa analiza emisji obligacji

W ciągu czterech lat funkcjonowania rynku Catalyst na notowanie swoich obligacji zdecydowało się 205 pod-

miotów, które wyemitowały łącznie 529 serii obligacji o łącznej wartości ponad 27,9 mld zł. Od 1 października

2012 r. na rynku pojawiło się 51 nowych emitentów, a 50 podmiotów zdecydowało się na wyemitowanie kolejnych

serii obligacji. W ujęciu kwartalnym widać wyraźną, rosnącą tendencję liczby emisji wprowadzanych do obrotu na

Catalyst. Najwięcej, bo aż 59 serii obligacji zostało wprowadzonych do notowań w I kwartale 2013 r. mimo sto-

sunkowo niskiej ich wartości (2,5 mld zł). Najwyższą łączną wartość emisji zanotowano w III kwartale 2012 r., w

tym emisję PGNiG o wartości 2,5 mld zł. Łączna wartość wprowadzonych emisji w tym okresie wyniosła ponad

3,5 mld zł.

Wykres 15. Wartość i liczba emisji w analizowanej grupie (kwartalnie, wg dnia pierwszego notowania)

Podsumowanie emisji

Ostatnich 12 miesięcy okazało się rekordowe w historii istnienia Catalyst, w tym okresie do noto-

wań zostały dopuszczone 192 serie obligacji korporacyjnych, spółdzielczych i komunalnych, a wartość

wprowadzonych do notowań instrumentów w tym okresie wyniosła 11,6 mld zł, co stanowi aż 41,6 %

kapitału pozyskanego na rynku w ciągu czterech lat jego istnienia.

Wykres 14. Wartość i liczba emisji obligacji w analizowanej grupie (narastająco, wg dnia pierwszego notowania)

Page 22: Raport Catalyst II Edycja

22 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Najbardziej aktywnymi podmiotami wpro-

wadzającymi instrumenty na Catalyst byli emi-

tenci obligacji korporacyjnych, których w do-

tychczasowej historii Catalyst było 163, w tym

43 zadebiutowało na Catalyst od października

2012 r. Emitenci obligacji komunalnych i spół-

dzielczych korzystali w znacznie mniejszym

stopniu z finansowania poprzez emisję obliga-

cji. Na Catalyst zadebiutowało 21 emitentów z

sektora JST (7 nowych samorządów do paź-

dziernika 2013 r.) oraz 21 banków spółdziel-

czych (tylko jeden nowy emitent spółdzielczy

w ciągu ostatnich 12 miesięcy).

Najliczniejszą grupę wśród emitentów obli-

gacji korporacyjnych na Catalyst stanowiły

przedsiębiorstwa, które były reprezentowane

przez 155 emitentów (od października 2012 r.

pojawiło się na rynku 40 nowych podmiotów).

Poza tym na rynku Catalyst obecnych było 21

banków spółdzielczych (tych samych co rok

wcześniej), 21 JST (7 nowych podmiotów) oraz

8 banków komercyjnych (3 nowe podmioty).

Średnie wartości emisji

Z uwagi na skalę prowadzonej działalności

średnio największe emisje przeprowadzały

banki komercyjne – średnio 155,3 mln zł w

przeliczeniu na jedną emisję, co oznacza

wzrost średniej wartości o 22,1% od paździer-

nika 2012 r. Przeciętna oferta przeprowadzona

przez przedsiębiorstwa wyniosła blisko 47,0

mln zł (wzrost o 3 mln zł w porównaniu do

ubiegłego roku), o niecały milion mniej niż

przeciętna emisja JST (47,9 mln zł, rok wcze-

śniej 68,0 mln zł). Z 35 serii wyemitowanych

przez banki spółdzielcze średnia wartość emisji

wyniosła 9,3 mln zł (3 mln zł mniej niż we

wrześniu 2012 r.).

Wykres 16. Struktura emisji obligacji w ujęciu ilościowym

Wykres 17. Struktura emitentów obligacji w podziale na typy

emitentów

Wykres 18. Średnia wartość emisji wg typów emitentów

Page 23: Raport Catalyst II Edycja

23 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Tabela 4. Struktura emitentów według rodzajów prowadzonej

działalności

Tabela 3. Najmniejsi emitenci na rynku Catalyst

Wykres 19. Wartość pozyskanego kapitału wg rodzaju obligacji

Tabela 2. Najwięksi emitenci na rynku Catalyst

Rodzaj działalności Liczba emitentów Udział

usługi finansowe 39 19,4%

deweloperzy 31 15,0%

banki 29 14,1%

JST 21 10,2%

inne 13 6,3%

budownictwo 8 3,9%

informatyka 7 3,4%

handel detaliczny 6 2,9%

energetyka 5 2,4%

chemiczny 4 1,9%

drzewny 4 1,9%

handel hurtowy 4 1,9%

ochrona zdrowia 4 1,9%

spożywczy 4 1,9%

FIZ 3 1,5%

materiałów budowlanych 3 1,5%

technologie 3 1,5%

transport 3 1,5%

farmaceutyczny 2 1,0%

hotele i restauracje 2 1,0%

media 2 1,0%

nieruchomości 2 1,0%

paliwowy 2 1,0%

recykling 2 1,0%

papierniczy 1 0,5%

rynek kapitałowy 1 0,5%

Łącznie 205 100,0%

Lp. Emitent Wartość emisji (mld zł)

1 PGNiG 2,5

2 Miasto Warszawa 2,1

3 Multimedia Polska 1,8

4 Getin Noble Bank 1,6

5 PKO BP 1,6

Charakterystyka emitentów

Analiza rodzajów działalności emitentów wskazu-

je, że najliczniej reprezentowany na rynku Catalyst jest

sektor usług finansowych (z wyłączeniem banków),

do którego należy prawie co piąty podmiot na rynku

Catalyst. Na kolejnym miejscu znajdują się dewelope-

rzy (15%) oraz banki (14%). Dużą część emitentów

stanowiły również jednostki samorządu terytorialnego

(10,2%).

Poprzez emisję obligacji korporacyjnych na rynku

Catalyst emitenci pozyskali 24,3 mld zł (w tym od

października 2012 r. ponad 11 mld zł). Dla jednostek

samorządu terytorialnego były to 3 mld zł (w ostat-

nim roku ponad 0,5 mld zł), a dla banków spółdziel-

czych 563,5 mln zł (w przeciągu ostatnich 12 miesię-

cy ok. 27% tej kwoty tj. 151 mln zł).

Lp. Emitent Wartość emisji (tys. zł)

1 Kancelaria Medius 400,0

2 GPF Causa 420,0

3 Blue Tax Group 500,0

4 Cash Flow 515,0

5 LST Capital 690,0

Wśród emitentów obligacji emitowanych w pol-

skich złotych najwięcej środków pozyskała spółka

PGNiG, tj. 2,5 mld zł. Drugim co do wielkości emi-

tentem był samorząd terytorialny miasta Warszawa,

który pozyskał 2,1 mld zł. W pierwszej piątce najwięk-

szych emitentów na rynku Catalyst znajduje się rów-

nież spółka Multimedia Polska, która z emisji 4 serii

obligacji pozyskała 1,8 mld zł. Wśród banków komer-

cyjnych największy przyrost kapitału z tytułu emisji

obligacji zanotował Getin Noble Bank. Był on naj-

większym emitentem wśród tego typu podmiotów,

emitując aż 20 serii obligacji o łącznej wartości ponad

1,6 mld zł.

Najmniej środków na rynku Catalyst pozyskała Kancelaria Medius - tylko 400 tys. zł. Emisje poniżej 700 tys. zł przeprowadziły także spółki GPF Causa,

Page 24: Raport Catalyst II Edycja

24 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Na dzień 30 września 2013 r. najwięcej emisji wśród emitentów obligacji korporacyjnych, spółdzielczych i

komunalnych przeprowadziła spółka Kruk, która pozyskała 591 mln zł poprzez emisje 22 serii obligacji. Z kolei

Getin Noble Bank pozyskał aż 1,61 mld zł z emisji 20 serii obligacji, z czego 10 serii stanowiły obligacje wprowa-

dzone do notowań od października 2012 r. W tym samym czasie co najmniej 10 serii obligacji zostało wyemito-

wanych przez czterech emitentów tj. spółki Gant Development, E-kancelaria, Robyg a także miasto Siedlce.

Ostatni z wymienionych emitentów w ciągu ubiegłych 12 miesięcy wyemitował najwięcej – 11 serii obligacji. W

tym samym czasie 10 serii wprowadził do notowań Getin Noble Bank.

Wykres 20. Emitenci, którzy wyemitowali najwięcej serii obligacji

Cele emisji

Od października 2012 r. cele pozyska-

nia środków przez emitentów nieznacznie

się zmieniły. 33,7% analizowanych emisji

nie wskazywało celu emisji, a wśród obliga-

cji wyemitowanych w ciągu ostatnich 12

ostatnich miesięcy - 38,0%. Emitenci czę-

sto definiowali także cel emisji na bardzo

ogólnym poziomie określając go jako

„finansowanie bieżącej działalności” sta-

nowiący 26,7% dotychczasowych emisji na

rynku Catalyst, (aż 41,7% wśród obligacji

wyemitowanych w ciągu ostatniego roku).

Niezależnie od tego, 23,3% emisji zostało

przeznaczonych na inwestycje (13% w

roku ubiegłym). Oznacza to, że podmioty

traktują rynek Catalyst jako alternatywne

źródło finansowania i również za jego po-

mocą pozyskują środki potrzebne na roz-

wój. W 4,9% przypadków emisje były prze-

znaczone na spłatę istniejących zobowią-

zań, zaledwie 0,4% emisji ubiegłego roku.

Wykres 21. Cel emisji obligacji

Źródło: Opracowanie Grant Thornton na podstawie danych odnośnie 514 emisji w analizowanej grupie

Page 25: Raport Catalyst II Edycja

25 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Lokalizacja emitentów

Emitenci notowani na rynku Catalyst mają

siedziby w większości regionów Polski (bez woje-

wództwa lubuskiego). Najwięcej emitentów obliga-

cji korporacyjnych, spółdzielczych oraz komunal-

nych posiada swoją główną siedzibę w wojewódz-

twie mazowieckim. Pod względem wartości emisji

emitenci ci stanowili prawie 62% emisji notowa-

nych na Catalyst. Na drugim miejscu w tym zesta-

wieniu znajduje się województwo pomorskie –

13,8% emisji, a na trzecim województwo dolnoślą-

skie – 7,2% emisji.

Obligacje komunalne są emitowane najczęściej

w województwie mazowieckim (16 serii), śląskim i

zachodniopomorskim (po 9 serii), razem stano-

wiąc 54% wszystkich wyemitowanych serii tego

typu obligacji. Emisje banków spółdzielczych rów-

nież pochodzą głównie z województwa mazowiec-

kiego (blisko 46% wszystkich wyemitowanych

serii).

W analizowanej grupie emisji obecne są rów-

nież trzy podmioty zagraniczne: Warimpex Finanz

und Beteiligungs AG, Ronson Europe N.V. oraz

Polkomtel Finance AB. Łącznie pozyskały one

blisko 1,3 mld zł. Wszystkie trzy podmioty emito-

wały obligacje w walucie polskiej. Spółki zagra-

niczne, które wyemitowały obligacje notowane na

Catalyst, były w dużej mierze spółkami córkami

finansującymi działalność w swoich grupach kapi-

tałowych. Warto podkreślić fakt, że od październi-

ka 2012 r. spółki Warimpex Finanz i Ronson Eu-

rope zdecydowały się na kolejne emisje obligacji

na rynku Catalyst, wprowadzając do notowania po

2 serie obligacji o łącznej wartości blisko 197 mln

zł. Emisja obligacji na polskim rynku oraz ich no-

towanie na Catalyst umożliwiło tym spółkom do-

stęp do szerszego grona inwestorów.

Euroobligacje wyemitowane przez PKO FI-

NANCE AB o łącznej wartości 800 mln euro

zostały wyłączone z opracowania.

Tabela 5. Emisje obligacji zagranicznych podmiotów

Wykres 22. Geograficzne rozmieszczenie emisji obligacji - liczba

serii i wartość emisji (mln zł)

Emitent Kraj pochodzenia Ilość serii Wartość emisji (mln zł)

Warimpex Finanz Austria 3 155,8

Polkomtel Finance Szwecja 1 1 000,0

Ronson Europe Holandia 4 194,6

Page 26: Raport Catalyst II Edycja

26 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Wykres 23. Struktura nowych emisji obligacji kuponowych

Na Catalyst, wśród 529 analizowanych emisji obligacji

występują tylko trzy emisje dyskontowe, przeprowadzone

przez Lokaty Budowlane S.A., CI Games S.A. oraz Midas

S.A. co oznacza, że 99,4 % emisji stanowiły emisje kupono-

we. Pośród obligacji kuponowych emitowanych przez pod-

mioty na rynku Catalyst dominowały te o oprocentowaniu

zmiennym, stanowiąc prawie 82% analizowanych emisji.

Emisje o oprocentowaniu stałym stanowiły natomiast po-

zostałe 18%.

Porównując strukturę emisji z poziomem inflacji i WI-

BOR 6M widać tendencję do zwiększania się udziału obli-

gacji o stałym oprocentowaniu w okresach poprzedzających

spadek poziomu inflacji, nie jest to jednak sztywną regułą.

Od 28 września 2012 r. udział obligacji o stałym oprocen-

towaniu wahał się w przedziale 9-24% wszystkich emisji.

Emitenci preferują obligacje o oprocentowaniu zmiennym,

co pozwala im dostosowywać koszty spłaty odsetek do

uwarunkowań panujących w gospodarce.

Biorąc pod uwagę częstotliwość wypłaty kuponów, zde-

cydowanie przeważały emisje z kuponem półrocznym –

dotyczyło to ponad 61% emisji. 35,5% ogółu emisji ofero-

wało kwartalną wypłatę kuponów. Margines stanowiły obli-

gacje, z których zyski kuponowe wypłacane były raz do

roku, stanowiąc niecałe 2,9% ogółu emisji obligacji tego

typu notowanych na rynku Catalyst. Wykupiona w marcu

2013 r. emisja spółki Miraculum S.A. była jedyną jak do tej

pory notowaną serią, od której płatności kuponowe wpły-

wały na konta inwestorów każdego miesiąca i była to zara-

zem jedyna seria, której stopą bazową była stawka WIBOR

1M.

Wykres 24. Struktura obligacji kuponowych w zależności od częstotliwości wypłaty kuponów

„Emitenci preferują obligacje o oprocentowa-niu zmiennym, co pozwala im dostosowywać koszty spłaty odsetek do uwarunkowań pa-nujących w gospodarce.”

Źródło: Opracowanie Grant Thornton, na podstawie 487 emisji obligacji kuponowych w analizowanej grupie

Konstrukcja kuponu

Page 27: Raport Catalyst II Edycja

27 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Analizując podział emitentów ze względu na czę-

stotliwość wypłaty kuponów widać wyraźnie, że nie-

mal wszystkie kupony obligacji banków komercyjnych

i spółdzielczych były wypłacane dwa razy w roku.

Wśród JST 9 serii obligacji wypłacało inwestorom

odsetki raz w roku, a 5 serii co kwartał. Pozostałe 46

emisji stanowiły kupony wypłacane półrocznie. Wśród

emisji przedsiębiorstw popularne były zarówno wypła-

ty kwartalne jak i półroczne, stanowiące w analizowa-

nym okresie przeważającą część emisji. Obligacje 5

emisji oferowały kupony wypłacane co roku, a jedna z

emisji co miesiąc.

Oprocentowanie obligacji

Do 30 września 2013 r. najwyżej oprocentowane

były obligacje już wykupionych emisji spółek Onico i

Green House Development, których oprocentowanie

stałe wyniosło odpowiednio 18 i 17% w skali roku.

Wysokie oprocentowanie obligacji wynikało z ich krót-

koterminowego charakteru - emisja spółki Onico miała

zostać wykupiona po 3 miesiącach, a spółki Green

House Development po dwóch miesiącach.

Pod koniec marca 2013 r. na rynku Catalyst pojawi-

ła się emitowana w drodze oferty prywatnej emisja

obligacji spółki Poznańska 37, oferująca inwestorom

średnie oprocentowanie w wysokości 18,8% w skali

roku. Do dnia 31.03.2012 r. oprocentowanie wyemito-

wanej serii obligacji tej spółki wynosiło 12,5%, od

kwietnia 2012 r. do końca roku 24%, a obecne opro-

centowanie aż do wykupu obligacji do końca 2013 r.

wynosić będzie 20%. Spółka wyemitowała obligacje na

realizację projektu deweloperskiego w Warszawie i

wysokość oprocentowania w poszczególnych okresach

odsetkowych była związana w dużej mierze z har-

monogramu przeprowadzenia tej inwestycji. Emisja

spółki Poznańska 37 ukazuje w jak elastyczny sposób

emitenci mogą ustanawiać warunki oprocentowania

emitowanych przez siebie instrumentów, a inwestorzy

nabyć określony instrument finansowy w dogodnym

przez siebie momencie, uwzględniając potencjalne ko-

rzyści i ryzyko

Tabela 6. Emisje obligacji o najwyższym oprocentowaniu

Emitent Kod

emisji Sektor

emitenta Data

emisji Data

wykupu Wartość emisji

(w zł) Oprocentowanie

obligacji

POZNAŃSKA 37 PZN1213 deweloperzy 2011-12-29 2013-12-29 14 000 000 18,8%

ONICO ONT0110 handel hurtowy 2009-10-07 2010-01-15 1 700 000 18,0% GREEN HOUSE DEVELOPMENT GHA0411 deweloperzy 2010-02-10 2011-04-11 600 000 17,0% GREEN HOUSE DEVELOPMENT GHB0411 deweloperzy 2010-02-17 2011-04-18 600 000 17,0% GREEN HOUSE DEVELOPMENT GHC0411 deweloperzy 2010-02-24 2011-04-25 600 000 17,0%

ORZEŁ ORL0412 handel detaliczny 2010-04-27 2012-04-27 7 260 000 15,0%

POLSPORT GROUP PSG0512 handel detaliczny 2011-05-19 2012-05-30 1 280 000 15,0%

E-KANCELARIA EKA1213 usługi finansowe 2011-11-25 2013-12-22 1 000 000 15,0%

GPF CAUSA GPF0214 inne 2012-02-01 2014-02-23 420 000 15,0%

MURAPOL MUR0711 deweloperzy 2010-05-19 2011-07-14 8 000 000 14,0%

„Pod koniec marca 2013 r. na rynku Cata-lyst pojawiła się emisja obligacji spółki Po-znańska 37, oferując inwestorom średnie oprocentowanie 18,8% w skali roku”

Page 28: Raport Catalyst II Edycja

28 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Wykres 25. Liczba emisji obligacji o danym przedziale oprocentowania

Na dzień 28 września 2012 r. zestawienie podmio-

tów o najniższym oprocentowaniu obligacji tworzyły

wyłącznie JST oraz emisja obligacji Giełdy Papierów

Wartościowych w Warszawie. Rok później, nie licząc

wykupionych obligacji miasta Poznań na rynku Catalyst

najniżej oprocentowane były papiery dłużne spółki

PGE który wyemitowała obligacje oprocentowane na

3,41% w skali roku. PGE jest jedną z największych

firm w Polsce ze znacznym udziałem Skarbu Państwa,

przez co inwestorzy traktują ją jako bezpieczną inwe-

stycję. To pozwala spółce pozyskiwać kapitał na Cata-

lyst po stosunkowo niskim koszcie, porównywalnym

do samorządów. Po roku zestawieniu pojawiły się także

obligacje ING Banku Śląskiego, z oprocentowaniem

3,6% w skali roku. Stosunkowo niskie oprocentowanie

oferują także wspomniane wcześniej JST np. instru-

menty miast Elbląg, Tczew i Ostrów Wielkopolski,

które obecnie dają inwestorom zysk z odsetek na po-

ziomie 3,50-3,95% w skali roku.

Należy zauważyć, iż rozkład oprocentowania obli-

gacji na Catalyst jest bardzo szeroki i kształtuje się w

przedziale od 2,86% do 18,8%. Ukazuje to zwiększe-

nie zakresu oprocentowania obligacji na rynku od 28

września 2012 r., zwłaszcza jeśli chodzi o instrumenty

o niższym oprocentowaniu - w ubiegłym roku prze-

dział ten wynosił 4,8-18%. Największe skupienie pod

względem oprocentowania obligacji znajduje się w

przedziale 4-11%, w którym to występuje 457 serii obli-

gacji, tj. 87% analizowanych emisji. Oprocentowanie

jedynie 5 serii obligacji kształtowało się powyżej 15%.

Tylko 16 serii obligacji oferuje oprocentowanie niższe

niż 4% w skali roku. Zmiany te wynikają w głównej

mierze z oprocentowania obligacji o zmiennym kupo-

nie. Po znacznych obniżkach stóp procentowych przez

RPP wysokość stawek WIBOR na rynku międzyban-

kowym uległa zmniejszeniu, co automatycznie obniży-

ło odsetki od obligacji o zmiennym oprocentowaniu,

a tych na rynku Catalyst notowanych jest najwięcej.

Tabela 7. Emisje obligacji o najniższym oprocentowaniu

Emitent Kod

emisji Sektor emitenta Data emisji Data wykupu

Wartość emisji (w zł)

Oprocentowanie obligacji

POZNAŃ POE1011 JST 2006-10-23 2011-10-09 116 500 000 2,86%

POZNAŃ POD0610 JST 2005-07-18 2010-06-23 101 500 000 3,11%

PGE PGE0618 energetyka 2013-06-27 2018-06-27 1 000 000 000 3,41%

TCZEW TCZ0817 JST 2010-08-25 2017-08-25 2 000 000 3,50%

ELBLĄG ELG0319 JST 2012-03-08 2019-03-08 5 000 000 3,56%

ING BANK ŚLĄSKI ING1217 banki 2012-12-06 2017-12-06 565 000 000 3,61%

ELBLĄG ELG0320 JST 2012-03-08 2020-03-08 5 500 000 3,66%

ELBLĄG ELG0321 JST 2012-03-30 2021-03-30 9 000 000 3,86%

GPW GPW0117 rynek kapitałowy 2011-12-23 2017-01-02 245 000 000 3,88%

OSTRÓW WIELKOPOLSKI OST1011 JST 2000-10-11 2011-10-11 12 000 000 3,95%

Page 29: Raport Catalyst II Edycja

29 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Wykres 26. Rozkład oprocentowania obligacji wprowadzonych na Catalyst

„Średnie oprocentowanie obligacji wynosi 8,25% i jest niższe o 1,85pp od średniej z pierwszych trzech lat funkcjonowania Catalyst ”

Średnie oprocentowanie emisji obligacji notowa-

nych na Catalyst wynosi 8,25% i jest niższe o 1,85pp

od średniej z pierwszych trzech lat funkcjonowania

rynku. Mediana rozkładu oprocentowania obligacji

równa jest 7,9%. We wrześniu ubiegłego roku wyno-

siła 10,4%, co oznacza istotny spadek.

Z analizy decyli rozkładu oprocentowania obligacji

można zauważyć między innymi, że 10% najniżej

oprocentowanych obligacji miało wartości poniżej

4,6% (do 2012 roku: 6,9%). Są to głównie obligacje

JST oraz większych spółek publicznych, najczęściej z

wysokim udziałem Skarbu Państwa. Najwyżej opro-

centowane 10% emisji było na poziomie wyższym niż

11,1% (12,9% do września ubiegłego roku), który

charakteryzuje emisje o zwiększonym ryzyku.

Wszystkie te zmiany w porównaniu z trzema

pierwszymi latami funkcjonowania rynku Catalyst

ukazują znaczący spadek oprocentowania obligacji na

przestrzeni minionego roku, co ma bezpośredni zwią-

zek z obniżką stóp procentowych.

Page 30: Raport Catalyst II Edycja

30 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Średnie oprocentowanie emisji mających miejsce w 2010 r. ulegało znacznym wahaniom. Wraz z rosnącym

poziomem inflacji i wzrostem ilości emisji obligacji przedsiębiorstw do 2012 r. rosło średnie oprocentowanie

nowych emisji. Najwyższy poziom osiągnęło w trzecim kwartale 2012 r., gdy wyniosło 8,9%. Zbiegło się to z

najwyższym poziomem wartości emisji na rynku Catalyst.

Wykres 27. Średnie oprocentowanie obligacji na tle poziomu inflacji, dynamiki PKB oraz wartości emisji

Wykres 28. Struktura emisji obligacji według rynku notowań akcji (w grupie przedsiębiorstw i banków komercyjnych)

Determinanty oprocentowania obligacji

Oprocentowanie obligacji a rynek notowań akcji emitenta

Spółki, które znają specyfikę rynku kapitałowego, i

których akcje są już notowane na rynkach giełdowych

chętnie korzystają z alternatywnego źródła finansowania,

jakim jest emisja obligacji. Wśród obligacji korporacyj-

nych na rynku Catalyst dominują instrumenty wprowa-

dzane przez spółki, których akcje są notowane na Głów-

nym Rynku GPW w Warszawie (49%). Ponad 33% emisji

zostało przeprowadzonych przez podmioty nienotowane

na żadnym rynku akcji. Pozostałe 18% emisji zostało

przeprowadzonych przez spółki notowane na alternatyw-

nym rynku NewConnect. Wartości te pozostały nie-

zmienne od 28 września 2012 r..

„Na rynku wśród obligacji korporacyjnych dominują emisje wprowadzane przez spółki, których akcje są notowane na Głównym Rynku GPW w Warszawie”

Page 31: Raport Catalyst II Edycja

31 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Wykres 29. Średnie oprocentowanie obligacji przedsiębiorstw i banków komercyjnych ze względu na rynek notowań akcji emitenta

W grupie przedsiębiorstw najwyżej były oprocento-

wane obligacje emitentów notowanych na NewConnect. Niżej, na poziomie około 10% - były oprocentowane

obligacje przedsiębiorstw niepublicznych, a najniżej -

przedsiębiorstw notowanych na Głównym Rynku

GPW. Należy zauważyć, że w trzecim kwartale 2013 r.,

każda z emisji obligacji, niezależnie od rynku notowań

emitenta, była oprocentowana w stosunkowo wąskim

zakresie oprocentowania 5,1-9,4%. We wszystkich anali-

zowanych okresach najniżej oprocentowane były obliga-

cje banków komercyjnych. Dla banków komercyjnych

nienotowanych poziom ten oscylował w granicach 4,0%

- 8,3%, a dla banków notowanych na Głównym Rynku

między 4,0% a 6,1%.

Istnieje wyraźna zależność między rynkiem notowań

akcji emitenta będącego przedsiębiorstwem lub bankiem

komercyjnym a średnim oprocentowaniem emisji.

Spółki notowane na NewConnect oferują średnio o

45% wyższe oprocentowanie niż emitenci notowani na

Głównym Rynku GPW. Oprocentowanie obligacji emi-

tentów notowanych na NewConnect wynosi 10,9% i jest

niższe o 1,7pp od średniego oprocentowania z końca

września 2012 r. Przeciętne oprocentowanie obligacji

notowanych na Głównym Rynku GPW wynosi 7,5%,(o

2,2pp niżej w porównaniu ze średnią z trzech pierwszych

lat). Obligacje spółek niepublicznych mają średnie opro-

centowanie na poziomie 9,3% (przez pierwsze 3 lata dzia-

łalności Catalyst wynosiło ono 11,33%), co jest pozio-

mem nieco niższym niż oprocentowanie obligacji spółek

notowanych na rynku NewConnect. Wysokie oprocento-

wania emisji spółek z NewConnect należy bezpośrednio

wiązać z następującymi cechami tych podmiotów:

są to spółki na wczesnym etapie rozwoju, który często

determinuje wysokie potrzeby kapitałowe i koniecz-

ność finansowania kapitałem obcym, przez co rośnie

ryzyko inwestycyjne,

spółki te cechuje niska kapitalizacja, która według

raportu Grant Thornton NewConnect: Podsumowanie

rozwoju wyniosła na koniec 2012 r. mniej niż 10 mln zł

dla około 58,7% emitentów notowanych na alterna-

tywnym rynku akcji.

Wykres 30. Średnie oprocentowanie obligacji a rynek notowań akcji emitenta

Page 32: Raport Catalyst II Edycja

32 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Oprocentowanie obligacji a typ emitenta

Od początku działalności rynku Catalyst, średnio

najniższe oprocentowanie obligacji oferowane było

przez JST i wynosiło 4,7% (w porównaniu do 6,54%.

do września przed rokiem). Inwestycje w obligacje

samorządów są uznawane za bezpieczne, porównywal-

ne z obligacjami Skarbu Państwo, stąd JST mogą za-

dłużać się po znacznie niższym koszcie niż pozostałe

podmioty na rynku Catalyst. Banki spółdzielcze i ko-

mercyjne oferowały odpowiednio 6,0% (8,17% do

września 2012) i 5,8% (do 28 września 2012 r. 8,05%,)

a przedsiębiorstwa 9,0% (2pp mniej niż przed rokiem).

Analizując oprocentowanie w szeregach czasowych

ze względu na typ emitenta, należy zauważyć, że naj-

stabilniej kształtowało się oprocentowanie obligacji

banków spółdzielczych - na poziomie około 6% oraz

przedsiębiorstw, które od III kwartału 2010r. oferowa-

ły średnio oprocentowanie na poziomie oscylującym

wokół 9% W sposób najbardziej zmienny kształtowa-

ło się oprocentowanie nowych emisji banków komer-

cyjnych, tj. od poziomów 4,1% do 7%, oraz JST w

granicach 8,2 - 9,7%. Mimo dynamicznie zmieniającej

się inflacji widać jednak pewne ustabilizowanie śred-

niego oprocentowania od końca 2012 r. wśród wszyst-

kich typów emitentów.

Wykres 32. Średnie oprocentowanie obligacji ze względu na typ emitenta

Wykres 31. Średnie oprocentowanie obligacji ze względu na typ emitenta

Page 33: Raport Catalyst II Edycja

33 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Oprocentowanie a sektor działalności emitenta

Poniżej zaprezentowano średnie oprocentowa-

nie obligacji w podziale na trzy sektory: finansowy

(banki komercyjne, banki spółdzielcze oraz spółki

zajmujące się świadczeniem usług finansowych),

przemysłowy oraz usługowy. Według zastosowa-

nego podziału najniżej oprocentowane są obliga-

cje emitowane przez sektor finansowy 7,9%, a

następnie przemysł 9,0% i usługi 9,7%. Do wrze-

śnia 2012 r. wartości te kształtowały się odpo-

wiednio na poziomach 9,93%, 10,9% oraz

11,79%.

W poprzednich kwartałach oprocentowanie

obligacji emitentów z sektora przemysłowego

kształtowało się w granicach 7-11% (poza II

kwartałem 2010 r.), tak samo jak sektora usługo-

wego (poza II kwartałem 2010 r.). W większości

kwartałów emisje spółek z sektora finansowego

były oprocentowane znacznie niżej, wyjątek stano-

wiły drugi i trzeci kwartał 2012 r., kiedy to nowe

emisje obligacji z sektora finansowego były opro-

centowane na poziomie nieco wyższym od emito-

wanych przez spółki z sektora usługowego.

Wykres 34. Średnie oprocentowanie obligacji ze względu na sektor działalności emitenta

Wykres 33. Średnie oprocentowanie obligacji w podziale na sektor działalności emitenta

Page 34: Raport Catalyst II Edycja

34 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Sektor finansowy

W sektorze finansowym najniżej oprocentowane były obligacje Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie

- poprzez emisję obligacji GPW uzyskała blisko 245 mln zł, oferując inwestorom oprocentowanie na poziomie

3,9%. Stosunkowo niskie oprocentowanie oferowały także banki korporacyjnie i spółdzielcze, średnio 5,9%.

Oprocentowanie obligacji pozostałych emitentów zajmujących się świadczeniem usług finansowych, obrotem

nieruchomościami i FIZ jest już zdecydowanie wyższe i kształtuje się w przedziale od 7,9% do 11,4%.

Sektor przemysłowy

W sektorze przemysłowym zdecydowanie najniżej

oprocentowane były papiery wartościowe emitowane

przez podmioty z sektora paliwowego, reprezentowane

przez spółki o wysokiej kapitalizacji: PGNiG i PKN

Orlen (średnie oprocentowanie 4,2%). Średnie opro-

centowanie obligacji pozostałych emitentów z sektora

przemysłowego kształtowało się już znacznie powyżej

poziomu 4,2%, a najwyższe, bo aż 10,1% dla spółek z

sektora farmaceutycznego reprezentowanego przez

takie podmioty jak Hygienika i Miraculum.

Wykres 35. Średnie oprocentowanie obligacji w sektorze finansowym

Wykres 36. Średnie oprocentowania obligacji w sektorze przemysłowym

Page 35: Raport Catalyst II Edycja

35 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

W sektorze usługowym najniższe średnie oprocento-

wanie miały spółki zajmujące się transportem - średnio

7,5%. Do tego sektora zaliczono spółki OT Logistics,

Pawtrans Holding oraz Siódemka. Nieco wyższe opro-

centowanie posiadały obligacje spółek z sektora dewelo-

perskiego 7,7%, informatycznego 8,3%, hoteli i restaura-

cji 8,8% oraz ochrony zdrowia 9%. Oprocentowanie na

poziomie 9,8% oferowały spółki handlu detalicznego, a

recyklingu – 10,6%. Najwyżej oprocentowane, na pozio-

mach odpowiednio 11,7% i 12,8% były obligacje spółek

z sektora handlu hurtowego i mediów.

Wykres 37. Średnie oprocentowanie obligacji w sektorze usługowym

Emitent Kod emisji Sektor emitenta Rynek notowań akcji

emitenta Wartość emisji

MCI MANAGEMENT MCI0912 usługi finansowe Rynek Główny 50 000 000

MARVIPOL MVP0613 deweloperzy Rynek Główny 39 400 000

GANT DEVELOPMENT GNT0313 deweloperzy Rynek Główny 26 000 000

MERA MER0412 materiałów budowlanych NewConnect 758 500

RUBICON PARTNERS NFI RBC0413 usługi finansowe Rynek Główny 32 000 000

WARIMPEX WXF0514 deweloperzy Rynek Główny 66 250 000

MEW MSA0613 energetyka NewConnect 5 060 000

MIRACULUM MIR0513 farmaceutyczny Rynek Główny 4 775 000

MARVIPOL MVP0914 deweloperzy Rynek Główny 30 791 000

WARIMPEX WXF0316 deweloperzy Rynek Główny 26 500 000

Jedynie 1,89% emisji notowanych na Catalyst w ana-

lizowanej grupie dawało posiadaczowi prawo wymiany

obligacji na akcje emitenta. Spośród dziesięciu tego typu

emisji, połowa była przeprowadzona przez spółki dewe-

loperskie. Biorąc pod uwagę rynek notowań, ośmiu z

dziesięciu emitentów obligacji zamiennych było notowa-

nych na Głównym Rynku GPW, a dwóch pozostałych

na rynku NewConnect. Od października 2013 r. miała

miejsce tylko jedna emisja

obligacji zamiennych na akcje, przeprowadzona przez

zagraniczną spółkę Warimpex o wartości 26,5 mln zł.

Obligacje zamienne dają posiadaczowi dodatkową

korzyść w postaci wbudowanej opcji wymiany na akcje.

Dzięki temu emitenci obligacji zamiennych mogą zaofe-

rować niższe oprocentowanie niż w przypadku emisji

obligacji na tych samych warunkach, ale bez wbudowa-

nej opcji.

Tabela 8. Emisje obligacji zamiennych na akcje

Sektor usługowy

Obligacje zamienne na akcje

Page 36: Raport Catalyst II Edycja

36 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Zabezpieczenie obligacji

W analizowanej grupie 66,6% obligacji notowa-

nych na Catalyst stanowiły emisje niezabezpieczone.

Na koniec września 2012 r. stanowiły one 69,3%

wszystkich emisji, można więc zaobserwować nie-

znaczny wzrost znaczenia obligacji zabezpieczonych,

który pośrednio wynika ze zwiększenia udziału w noto-

waniach podmiotów o mniejszej skali działalności.

Można przypuszczać, że bez zabezpieczenia spółki te

miałyby problem z zainteresowaniem inwestorów swo-

imi emisjami, ze względu na zwiększone ryzyko inwe-

stycji w emitowanych przez nie instrumenty. Podmiota-

mi, których wszystkie analizowane emisje były nieza-

bezpieczone były banki komercyjne, banki spółdzielcze

i JST, co nie zmieniło się od ubiegłego roku. Nato-

miast wśród przedsiębiorstw blisko 53% emisji nie

posiada zabezpieczenia (do września rok wcześniej

prawie 60%).

Najczęściej stosowaną formą zabezpieczenia przy

emisjach obligacji przedsiębiorstw były nieruchomości

oraz zastaw - po 38% emisji. Rzadziej stosowano porę-

czenia 11% i zabezpieczenie mieszane, których udział

wzrósł w ostatnim roku odpowiednio o 4 i 8pp. Naj-

rzadziej stosowane były natomiast zabezpieczenia na

prawie użytkowania wieczystego, należnościach oraz

blokadzie finansowej.

Wykres 38. Struktura emisji ogółem ze względu na zabezpie-czenie

Źródło: Opracowanie Grant Thornton na podstawie danych odnośnie 509 emisji w analizowanej grupie

Wykres 39. Udział emisji niezabezpieczonych w emisjach po-szczególnych typów emitentów

„66,6% obligacji notowanych na Catalyst stanowiły emisje niezabezpieczone”

Wykres 40. Struktura zabezpieczeń emisji obligacji przed-siębiorstw

Źródło: Opracowanie Grant Thornton na podstawie danych odnośnie 509 emisji w analizowanej grupie

Źródło: Opracowanie Grant Thornton na podstawie danych odnośnie 509 emisji w analizowanej grupie

Page 37: Raport Catalyst II Edycja

37 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Wykres 41. Udział emisji niezabezpieczonych w emisjach po-szczególnych emitentów według sektorów

Źródło: Opracowanie Grant Thornton na podstawie danych odnośnie 509 emisji w analizowanej grupie

Biorąc pod uwagę udział emisji zabezpieczonych w

ogólnej liczbie analizowanych emisji, obligacje nie były

zabezpieczone w przypadku 53% emisji emitentów z

sektora przemysłowego, 70% sektora finansowego i

44% sektora usługowego.

Okazuje się, że najniższe oprocentowanie miały

emisje bez zabezpieczenia. Niewątpliwy wpływ na to

mają emisje JST oraz większych podmiotów notowa-

nych na rynku regulowanym GPW takich jak PGE,

PGNiG czy ING Bank Śląski. Podmioty te mają na

tyle ustabilizowaną sytuację finansową i zaufanie inwe-

storów, że uzyskanie przez nie atrakcyjnego oprocento-

wania nie wymaga ustanawiania zabezpieczeń. W przy-

padku przedsiębiorstw, które dokonują emisji obligacji

po raz pierwszy, emisja wiąże się z koniecznością usta-

nowienia zabezpieczeń. Zabezpieczenie nie wpływa

bezpośrednio na obniżenie kosztów oprocentowania,

decyduje jednak o powodzeniu emisji. Średnie opro-

centowanie zabezpieczonych emisji przedsiębiorstw

kształtuje się od 9,0 do 11,0%.

Wykres 42. Zależność oprocentowania obligacji od rodzaju zabezpieczenia

„53% emisji z sektora przemysłowego, 70% z sektora finansowego i 44% z sektora usługowe-go nie było zabezpieczonych”

Źródło: Opracowanie Grant Thornton na podstawie danych odnośnie 509 emisji w analizowanej grupie

Page 38: Raport Catalyst II Edycja

38 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Sektor usługowy

W sektorze usługowym 45,2% emisji nie posiada-

ło zabezpieczenia, 24,2% było zabezpieczonych po-

przez ustanowienie zastawu, w większości przypad-

ków na należnościach z tytułu dostaw i usług. Popu-

larne w tym sektorze jest również zabezpieczenie

obligacji na nieruchomościach (11,3%) oraz poręcze-

nie (8,1% emisji).

Sektor przemysłowy

Wśród emitentów z sektora przemysłowego dominowały emisje niezabezpieczone (54%). Pozo-stała część była w większości zabezpieczona hipoteką (29,3%), poręczeniem (6,3%), zastawem (5,2%), czy blokadą finansową (1,7%).

Sektor finansowy

Wśród obligacji wyemitowanych przez spółki z

sektora finansowego ponad 73% nie było zabezpie-

czonych. Wynika to w głównej mierze z polityki ban-

ków komercyjnych i spółdzielczych, które nie zabez-

pieczają swoich emisji. Blisko 20% emisji było zabez-

pieczonych przez zastaw w większości przypadków na

zbiorze wierzytelności. Z tej formy zabezpieczeń ko-

rzystały firmy zajmujące się windykacją i handlem wie-

rzytelnościami takie jak Pragma Faktoring, e-

Kancelaria, czy Fast Finance.

Wykres 44. Przemysł - preferowane formy zabezpieczenia

Wykres 45. Usługi - preferowane formy zabezpieczenia

Wykres 43. Finanse - preferowane formy zabezpieczenia

Źródło: Opracowanie Grant Thornton na podstawie danych odnośnie 509 emisji w analizowanej grupie

Źródło: Opracowanie Grant Thornton na podstawie danych odnośnie 509 emisji w analizowanej grupie

Źródło: Opracowanie Grant Thornton na podstawie danych odnośnie 509 emisji w analizowanej grupie

Page 39: Raport Catalyst II Edycja

39 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Na początku działalności rynku Catalyst, obligacje

niezabezpieczone stanowiły znacznie wyższy procent

nowych emisji niż obecnie. Wynikało to ze stosunko-

wo wyższej aktywności emitentów z grupy JST, ban-

ków komercyjnych oraz banków spółdzielczych, a

więc podmiotów cieszących się większym zaufaniem

inwestorów niż przedsiębiorstwa.

W ostatnich latach, wraz ze wzrostem aktywności

przedsiębiorstw, rośnie udział obligacji zabezpieczo-

nych.

Od pierwszego kwartału 2011 r. emitenci zaczęli

stosować różnorodne formy zabezpieczeń, co może

świadczyć o spadku zaufania inwestorów do emiten-

tów i bezproblemowej spłaty zaciągniętych przez nich

zobowiązań. Zwiększona ilość form zabezpieczeń

wynika także z coraz większej ilości emisji emitentów

z sektora przedsiębiorstw o stosunkowo małej skali

działalności.

Wykres 46. Struktura zabezpieczeń emisji obligacji

Źródło: Opracowanie Grant Thornton na podstawie danych odnośnie 509 emisji w analizowanej grupie

Udział poszczególnych form zabezpieczenia

Page 40: Raport Catalyst II Edycja

40 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Średni okres zapadalności obligacji wprowadzo-

nych do obrotu na Catalyst do III kwartału 2012 r.

wynosił ok. 6 lat i 5 miesięcy. Na koniec III kwartału

2013 r. wynosi on już tylko 4 lata i 4 miesiące, co ozna-

cza pojawienie się emisji obligacji o krótszym okresie

zapadalności. Najdłuższy okres zapadalności mają obli-

gacje JST oraz banków spółdzielczych, wynoszące śred-

nio ok. 10 lat i 5 miesięcy. W dalszej kolejności znajdują

się obligacje banków komercyjnych z wynikiem 6 lat i 6

miesięcy. Znacznie krótszą średnią zapadalność mają

obligacje przedsiębiorstw tj. 2 lata i 7 miesięcy.

Widać wyraźną tendencję do wydłużania się okresu

zapadalności obligacji przedsiębiorstw. Średnio dla no-

wych emisji kształtował się w przedziale od 1 roku i 7

miesięcy do 3 lat i 2 miesięcy. Do III kwartału 2010 r.

działalności rynku Catalyst obligacje JST były emitowa-

ne na okres ok 3-8 lat. Był to znacznie krótszy okres dla

nowych emisji niż w okresie od września 2012 r., w

którym wynosił on średnio 15 lat. W przypadku emisji

banków komercyjnych i spółdzielczych okres zapadal-

ności był bardzo zmienny. Dla banków komercyjnych

kształtował się w granicach od 3 do 10 lat. Natomiast w

segmencie banków spółdzielczych okres ten wahał się

w przedziale 4,5 lat w trzecim kwartale 2012 r. do 15 lat

w dwóch kolejnych kwartałach.

Wykres 47. Średni okres zapadalności obligacji w podziale na typ emitenta

Okres zapadalności obligacji

Page 41: Raport Catalyst II Edycja

41 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

W analizowanym okresie średni czas wprowadzenia

obligacji do obrotu na Catalyst, liczony od dnia emisji

do dnia pierwszego notowania, wynosił 125 dni, o 30

dni więcej niż średni czas wprowadzenia na dzień 28

września 2012 r.

Najkrótszy okres wprowadzania emisji na Catalyst,

wynoszący średnio 50 dni, miały obligacje banków ko-

mercyjnych. Dla banków spółdzielczych okres ten wy-

nosił średnio 74 dni, a dla przedsiębiorstw 109 dni. Od

ubiegłego roku wydłużył się okres wprowadzenia do

obrotu obligacji JST, który wynosi średnio 112 dni, a

średnia na dzień 30 września 2012 była równa 93 dni (z

analizy obligacji JST wyłączono drugą połowę roku

2009, z powodu braku reprezentatywności danych).

Wykres 48. Średni czas wprowadzenia obligacji na Catalyst w podziale na typ emitenta w okresie IV kwartał 2009 - III kwartał 2013 r. (w dniach)

Długość procesu wprowadzenia na Catalyst

Page 42: Raport Catalyst II Edycja

42 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Termin „default” określa jakiekolwiek złamanie

warunków emisji obligacji przez ich emitenta. W histo-

rii Catalyst było notowanych 38 emisji wyemitowanych

przez 26 emitentów, w których wystąpił problem z

wykupem, bądź terminową wypłatą odsetek. Większość

defaultów na Catalyst miała miejsce od października

2012 r.. Od tego czasu aż 27 serii obligacji wyemitowa-

nych przez 15 podmiotów okazało się mieć problemy z

dotrzymaniem warunków emisji. Łączna wartość obli-

gacji przedsiębiorstw łamiących warunki emisji wynio-

sła blisko 252 mln zł. W przypadku 28 emisji inwesto-

rzy nie mogli odzyskać należnych im odsetek bądź war-

tości nominalnej w ustalonym wcześniej terminie. Po-

zostałe dziewięć serii obligacji spółek Budostal-5 oraz

Religa Development może nie zostać wykupionych z

powodu wniosków o ogłoszenie upadłości złożonych

przez spółki. W analizie uwzględniono również emisję

obligacji gminy Konopiska, w przypadku której odsetki

zostały wypłacone z dwudniowym opóźnieniem, co

gmina tłumaczyła błędem ludzkim.

W analizie nie uwzględniono emisji obligacji spółki

Gant Development, w przypadku której sąd 18 listopa-

da ma rozpatrzyć wnioski o upadłość. Obecnie na Ca-

talyst są 2 serie obligacji tej spółki o łącznej wartości

blisko 48 mln zł.

Stosunek ilości emisji problemowych przedsię-

biorstw do łącznej ilości emisji obligacji w analizowanej

grupie wynosi 6,99%, a w stosunku do emisji samych

przedsiębiorstw 9,39%. Analiza wartościowa proble-

mowych emisji przedsiębiorstw wskazuje, iż związane

one były głównie z emisjami o średniej wartości na

poziomie 10,7 mln zł. W związku z powyższym ich

łączna wartość jest niewielka i stanowi 0,90% wartości

wszystkich emisji w analizowanej grupie oraz 1,36%

wartości emisji samych przedsiębiorstw.

Wzrost zjawiska defaultów na Catalyst jest na pew-

no niepokojący. Średni udział emisji problemo-

wych do emisji przedsiębiorstw w okresie trzech

pierwszych lat wyniósł 4,44% wartości emisji

(obecnie jest to 9,39%). Nie jest on jednak związa-

ny z pogorszeniem się sytuacji emitentów, a wcze-

sną fazą funkcjonowania rynku, na którym dopiero

zaczynamy obserwować pierwsze wykupy obliga-

cji.

Tabela 9. Udział ilościowy i wartościowy obligacji zagrożonych w stosunku do wszystkich emisji w analizowanej grupie i emisji przedsiębiorstw*

* analiza uwzględnia wartość całej problemowej emisji, niezależnie od faktu, czy jakakolwiek część danej emisji została wykupiona w terminie

Wyszczególnienie w stosunku do wszystkich

emisji w stosunku do emisji

przedsiębiorstw

Liczba emisji niespłaconych w terminie (w %) 5,29% 7,11%

Liczba emisji w których emitent ogłosił upadłość przed wykupem obligacji (w %) 1,70% 2,28%

Łączna liczba problemowych emisji (w %) 6,99% 9,39%

Wyszczególnienie w stosunku do wszystkich w stosunku do emisji

przedsiębiorstw

Wartość emisji niespłaconych w terminie (w %) 0,82% 1,24%

Wartość emisji w których emitent ogłosił upadłość przed wykupem obligacji (w %) 0,08% 0,12%

Łączna wartość problemowych emisji (w %) 0,90% 1,36%

Default - łamanie warunków emisji

Page 43: Raport Catalyst II Edycja

43 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Analiza obrotów potwierdza przekonanie o niskiej,

aczkolwiek rosnącej płynności instrumentów noto-

wanych na tym rynku. Obroty sesyjne w analizowa-

nej grupie kształtowały się zmiennie, osiągając swo-

je historyczne maksimum w trzecim kwartale 2013 r.

na poziomie 216,4 mln zł, w porównaniu z pozio-

mem 34,7 mln zł w I kwartale 2010 r. Narastająco

wartość obrotów sesyjnych w analizowanej grupie

wyniosła ponad 1,8 mld zł na koniec III kwartału

2013 r.

W grupie przedsiębiorstw i banków komercyjnych

inwestorzy najczęściej obracali instrumentami spółek

notowanych na Głównym Rynku GPW (53,9 % obrotu

o wartości 689,8 mln zł). Obligacje spółek nienotowa-

nych stanowiły 37,2% całkowitego obrotu i wyniosły

blisko 476 mln zł. Inwestorzy najrzadziej handlowali

obligacjami spółek notowanych na rynku NewConnect.

Obroty tymi instrumentami stanowiły 8,9% całkowitego

obrotu i wyniosły 113,9 mln zł.

Najbardziej płynne były obligacje miasta Warszawa,

Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, banków

spółdzielczych BS-PBS Sanok i BPS Warszawa, banku

komercyjnego Getin Noble bank oraz przedsiębiorstw

Prime Car Management, Gant Development, Marvipol

oraz PKN Orlen, które razem wygenerowały prawie

50% dotychczasowego obrotu na rynku Catalyst.

Wykres 49. Wartość obrotów sesyjnych (narastająco i kwartalnie) oraz wartość debiutów w analizowanej grupie (wg dnia

pierwszego notowania)

Analiza wielkości obrotów

Wykres 50. Procentowy udział w obrocie według rynku noto-wań akcji (w grupie przedsiębiorstw i banków komercyjnych)

Emitent Wartość emisji Obroty sesyjne

MIASTO WARSZAWA 2 100,0 187,2

BS-PBS SANOK 73,0 125,7

BPS WARSZAWA 265,2 120,1

PRIME CAR MANAGEMENT 534,0 109,9

GANT DEVELOPMENT 245,9 104,7

GETIN NOBLE BANK 1 610,2 88,0

GPW 245,0 79,2

MARVIPOL 203,0 68,3

PKN ORLEN 1 400,0 55,4

Tabela 10. Obligacje podmiotów o największych obrotach sesyjnych (w mln zł)

Page 44: Raport Catalyst II Edycja

44 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Najczęściej inwestorzy obecni na Catalyst handlowa-

li obligacjami emitentów z sektora bankowego, których

całkowity obrót sięgnął 587,9 mln zł. Duża część han-

dlu na rynku Catalyst skupiała się wokół obligacji spó-

łek z branży usług finansowych, generującej obroty

blisko 309,7 mln zł, a także branży deweloperskiej

(284,9 mln zł) oraz JST (206,9 mln zł)

Obrót obligacjami sektora bankowego generował

przede wszystkim papiery dłużne dwóch banków spół-

dzielczych: podkarpackiego oraz warszawskiego, a także

banku komercyjnego Getin Noble bank. Handel obliga-

cjami tych podmiotów wynosił odpowiednio 125,8 mln

zł, 120,0 mln zł oraz 88,0 mln zł.

W sektorze usług finansowych dominuje spółka

Prime Car Management zajmująca się leasingiem samo-

chodów. Inwestorzy poprzez handel obligacjami tej

spółki wygenerowali blisko 110 mln zł obrotu. Wysokie

obroty występowały także na obligacjach spółki Kruk

(windykacja należności) w wysokości 45,8 mln zł obro-

tów sektora.

Wykres 51. Procentowy udział emisji obligacji korporacyjnych w obrocie całkowitym z podziałem na sektor działalności

W branży deweloperskiej większość obrotów

generowały obligacje spółki Gant Development - aż

104,7 mln zł, a także Marvipol (68,3 mln zł) i Ghe-

lamco Invest (48,4 mln zł).

Największy obrót obligacjami JST wygenerowały

papiery miasta Warszawa, które jednocześnie stano-

wią instrumenty o największych obrotach na rynku

Catalyst - ponad 187 mln zł.

Wykres 52. Wartość obrotów sesyjnych i liczba emisji według rodzaju oprocentowania

Poza dwoma pierwszymi kwartałami 2010 r., kiedy

na rynku przeważały obroty obligacjami miasta Warsza-

wa oraz spółki Onico o stałym oprocentowaniu, na

rynku Catalyst dominują obroty obligacjami o zmien-

nym oprocentowaniu. Jest to związane z tym, że na

rynku zdecydowaną większość obligacji stanowią wła-

śnie tego typy instrumenty.

Najwyższe obroty kwartalne dla instrumentów o

oprocentowaniu stałym i zmiennym zostały zaobser-

wowane w trzecim kwartale 2013 r. W tym okresie naj-

większe obroty obligacjami o stałym oprocentowaniu

wygenerowały papiery spółek BEST (6,36 mln zł) oraz

PCZ (6,29 mln zł). Jeżeli chodzi o obligacje o zmien-

nym oprocentowaniu, w III kwartale 2013r. dominowa-

ły obroty papierami spółek PKN Orlen (45,47 mln),

Getin Noble Bank (25,07 mln zł) oraz BPS Warszawa

(16,57 mln zł), które wygenerowały blisko 46% obroty

tego typu obligacji.

Page 45: Raport Catalyst II Edycja

45 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Wykres 53. Wartość obrotów sesyjnych i liczba emisji według typu przeprowadzonej oferty

Źródło: Opracowanie Grant Thornton na podstawie danych odnośnie 521 emisji w analizowanej grupie

Od początku istnienia Catalyst największe obroty wykazują instrumenty wyemitowane w drodze oferty pu-

blicznej. W ten sposób większa ilość inwestorów obejmuje papiery wartościowe danej emisji, co z kolei wpływa

na poprawienie płynności notowanych instrumentów. Maksymalne obroty obligacjami wyemitowanymi w drodze

oferty publicznej miały miejsce w IV kwartale 2010 r. za sprawą handlu obligacjami banków spółdzielczych.

Maksymalna wartość obrotów obligacjami wyemitowanymi w drodze oferty prywatnej miała miejsce w III

kwartale 2013 r. osiągając ponad 83 mln zł. Mimo rosnącej liczby emisji prywatnych przy spadającej liczbie emisji

publicznych inwestorzy preferują handel obligacjami wyemitowanych w drodze oferty publicznej, choć tendencja

ta odwraca się ze względu na mniejszą dostępność tych instrumentów na rynku.

Podsumowując warto zauważyć, że największe obroty generowały obligacje, których ryzyko jest stosun-

kowo niskie, a jednocześnie sama wartość emisji jest znacząca. Wyjątek stanowiły emisje problemowe,

tak jak to miało miejsce w przypadku Gant Development, gdzie stosunkowo wysokie obroty mogły być

wynikiem dużej podaży tych instrumentów finansowych. Większym zainteresowaniem na rynku wtór-

nym cieszyły się obligacje spółek notowanych na Głównym Rynku GPW niż na NewConnect. Analiza

branżowa pokazała z kolei, że największym zainteresowaniem cieszyły się obligacje banków, dewelope-

rów i spółek świadczących usługi finansowe, co w znacznej mierze wynika z faktu, iż emitenci ci są

najliczniej reprezentowani na Catalyst. Na ten moment nie widać preferencji inwestorów do obligacji o

stałym oprocentowaniu, co wynika z relatywnie niewielkiej liczby tego rodzaju emisji.

Page 46: Raport Catalyst II Edycja

46 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Słownik pojęć

analizowana grupa Emisje obligacji komunalnych, spółdzielczych i korporacyjnych (z wyłączeniem emisji

BGK, EBI i euroobligacji), o których mowa w Rozdziale „Okiem emitenta” oraz

„Okiem inwestora”.

badany okres okres od 30.09.2009 r. do 30.09.2013 r.

BGK Bank Gospodarstwa Krajowego S.A.

EBI Europejski Bank Inwestycyjny

FESE Federation of European Securities Exchanges, Europejska Federacja Giełd Papierów

Wartościowych

Główny Rynek GPW Rynek regulowany podlegający nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego i wskazany Komisji Europejskiej jako rynek regulowany. Przedmiotem handlu na Głównym Ryn-ku GPW są: akcje, prawa poboru, prawa do akcji (PDA), certyfikaty inwestycyjne, instrumenty strukturyzowane oraz instrumenty pochodne: kontrakty terminowe, opcje i jednostki indeksowe.

GPW Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S. A.

IPO Initial Public Offering, pierwsza oferta publiczna

JST Jednostka samorządu terytorialnego, emitent obligacji komunalnych

KDPW Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A.

NewConnect Zorganizowany rynek akcji Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A, pro-wadzony poza rynkiem regulowanym w formule alternatywnego systemu obrotu.

NFI Narodowy Fundusz Inwestycyjny

przedsiębiorstwo Na potrzeby Raportu „przedsiębiorstwem” określono wszystkich emitentów obligacji korporacyjnych, nie będących bankami.

RPP Rada Polityki Pieniężnej

Ustawa o obligacjach Ustawa z dnia 29 czerwca 1995 r. o obligacjach (Dz.U. 1995 Nr 83 poz. 420).

Ustawa o obrocie Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. 2005 Nr 183 poz. 1538).

Ustawa o ofercie Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instru-mentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicz-nych (Dz. U. 2005 Nr 184 poz. 1539).

Page 47: Raport Catalyst II Edycja

47 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Page 48: Raport Catalyst II Edycja

48 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Grant Thornton na świecie

Grant Thornton w Polsce

Zakres kompetencji Grant Thornton

Badanie sprawozdań finansowych Prospekty emisyjne MSSF Inne usługi atestacyjne

Rynek kapitałowy Fuzje i przejęcia Management consulting Audyt wewnętrzny

Bieżące doradztwo podatkowe Doradztwo transakcyjne

Due diligence Ceny transferowe

Audyty podatkowe

Outsourcing księgowości Outsourcing płac i kadr

Audyt

Doradztwo gospodarcze

Outsourcing rachunkowości

Doradztwo podatkowe

KLIENT

Jesteśmy jedną z najbardziej renomowanych organizacji audytorsko-doradczych. Wiedza, doświadczenie i zaan-gażowanie ponad 2 600 partnerów oraz 31 000 pracowników Grant Thorn-ton dostępne są dla klientów w ponad 110 krajach na świecie.

W Polsce ponad 300 - osobowy ze-spół oraz obecność w kluczowych aglomeracjach zapewniają nam bli-ski kontakt z Klientami oraz umożli-wiają realizację wymagających projek-tów bez względu na wielkość, rodzaj biznesu i lokalizację Klienta.

Page 49: Raport Catalyst II Edycja

49 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Kontakt

Przemysław Hewelt Senior Menedżer

T +48 61 62 51 470

M +48 601 068 984

E [email protected]

Maciej Richter Partner Zarządzający

T +48 61 62 51 463

M +48 607 679 096

E [email protected]

Agnieszka Ambrożewicz (z d. Tucholska) Certyfikowany Doradca w ASO nr 63/2011

Senior Konsultant

T +48 61 62 51 473

M +48 697 890 942

E [email protected]

Paweł Duszek Makler Papierów Wartościowych nr 2525

Certyfikowany Doradca w ASO nr 160/2012

Konsultant

T +48 22 20 54 847

M +48 661 530 376

E [email protected]

Warszawa

ul. Chłodna 52

00-872 Warszawa

T +48 22 20 54 800

F +48 22 20 54 801

Poznań

ul. Abpa Antoniego Baraniaka 88 E

61-131 Poznań

T +48 61 62 51 100

F +48 61 62 51 101

Wrocław

ul. Włodkowica 21 lok 12

50-072 Wrocław

T +48 71 73 37 560

F +48 71 73 37 561

Katowice

ul. Francuska 34

40-028 Katowice

T +48 32 72 13 700

F +48 32 72 13 701

Kraków

ul. Kamieńskiego 51

30-653 Kraków

T +48 12 37 64 100

F +48 12 37 64 101

Toruń

ul. Grudziądzka 46-48

87-100 Toruń

T +48 56 663 70 40

F +48 56 663 70 41

Barbara Mitoraj Certyfikowany Doradca w ASO nr 148/2011

Konsultant

T +48 32 72 13 790

M +48 661 538 506

E [email protected]

Mateusz Rumocki Asystent

Page 50: Raport Catalyst II Edycja

50 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju

Informacje zawarte w niniejszym dokumencie mają jedynie charakter ogólny i poglądowy. Nie stwarzają one stosun-ku handlowego ani stosunku świadczenia usług doradztwa finansowego, inwestycyjnego, podatkowego, prawnego, rachunkowego lub innego profesjonalnego doradztwa. Przed podjęciem jakichkolwiek działań należy skontaktować się z profesjonalnym doradcą w celu uzyskania porady dostosowanej do indywidualnych potrzeb. Grant Thornton Frąckowiak Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. dołożyła wszelkich starań, aby infor-macje znajdujące się w niniejszym dokumencie były kompletne, prawdziwe i bazowały na wiarygodnych źródłach. Grant Thornton nie ponosi jednak odpowiedzialności za ewentualne błędy lub braki zawarte w dokumencie oraz błędy wynikające z nieaktualności przedstawionych w nim danych. Grant Thornton nie ponosi odpowiedzialności za skutki będące rezultatem użycia tych informacji. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie przeznaczone są do wiadomości odbiorcy i nie mogą być wykorzysty-wane do innych celów, w szczególności komercyjnych. Jakiekolwiek komercyjne wykorzystanie części lub całości niniejszego dokumentu wymaga pisemnej zgody Grant Thornton.

Zastrzeżenia

Page 51: Raport Catalyst II Edycja

www.grantthornton.pl Grant Thornton Frąckowiak Sp. z o.o. Sp. k. ul. Abpa Antoniego Baraniaka 88 E , 61-131 Poznań NIP: 778-14-76-013, REGON: 301591100 Sąd Rejonowy Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu VIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, KRS 369868