RAPORT

2008

Program

„ Młodzież w działaniu”

Raport 2008

2

SPIS TREŚCI

Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3

O programie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

Statystyki ogólne programu „Młodzież w działaniu” za rok 2008 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

Akcja 1. Młodzież dla Europy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6Projekt Akcji 1.1. Jarmark cudów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

Projekt Akcji 1.1. Stacja WKD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

Projekt Akcji 1.2. Miejscy odkrywcy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

Projekt Akcji 1.2. Młodzież dla wolności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

Projekt Akcji 1.3. Polsko-Niemiecko-Francuskie Forum Młodzieży . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

Projekt Akcji 1.3. Demokracja i co z tego? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

Szkolenia w Akcji 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

Statystyki Akcji 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

Akcja 2. Wolontariat Europejski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16Projekt Akcji 2. Cooperation for Peace Building in Caucasus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 6

Projekt Akcji 2. Fortress for Youth . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 7

Szkolenia w Akcji 2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 8

Statystyki w Akcji 2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 0

Akcja 3. Młodzież w Świecie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22Projekt Akcji 3. Setting off on the road to new experiences

– training for youth leaders from Eastern Europe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

Projekt Akcji 3. Find ART in your heart . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

Statystyki Akcji 3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

Akcja 4.3. Szkolenie i Tworzenie Sieci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26Projekt Akcji 4.3. Komunikacja bez barier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

Projekt Akcji 4.3. Baw się sportem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

Szkolenia w Akcji 4.3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

Statystyki Akcji 4.3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

Akcja 5.1. Spotkania młodzieży i osób odpowiedzialnych za politykę młodzieżową . . . . . . 31Projekt Akcji 5.1. Europejski Tydzień Młodzieży. DAJĘ RADĘ! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

Projekt Akcji 5.1. Europejski Tydzień Młodzieży. O rety – konkrety! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

Statystyki i szkolenie w Akcji 5.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

Plan Szkoleń i Współpracy – TCP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

Wydarzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

Eurodesk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

SALTO EECA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

Publikacje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50

Szanowni Państwo,

Ważne jest dla nas, by każdy młody człowiek miał możliwość

rozwijania się poprzez realizację własnych pomysłów. Chcieli-

byśmy, aby raport zachęcał odbiorców publikacji do podejmo-

wania własnych inicjatyw i tworzenia nowych projektów anga-

żujących coraz większą grupę adresatów programu.

WSTĘP

3

Szanowni Państwo,

W imieniu zespołu Narodowej Agencji z prawdziwą

przyjemnością przekazuję Państwu publikację do-

kumentującą kolejny rok pracy programu „Młodzież

w działaniu” w Polsce.

Jak co roku przedstawiamy Państwu przykłady pro-

jektów zrealizowanych przez naszych benefi cjentów

w poszczególnych Akcjach. Podejmowane przez mło-

dzież tematy, jej kreatywne podejście i zaangażowa-

nie, a także coraz częstsze wykorzystywanie nowych

metod pracy, jak debata z decydentami w sprawach

polityki młodzieżowej, sprawiają, że w tym roku pro-

jekty te są szczególnie godne uwagi. Prezentujemy

szczegółowe dane statystyczne za 2008 rok oraz

przykłady działań podejmowanych przez Narodową

Agencję. W kolejnych rozdziałach zostały opisane

krajowe i międzynarodowe przedsięwzięcia szkole-

niowe mające na celu wspieranie aktywnego uczest-

nictwa młodzieży oraz rozwijanie wiedzy i umiejętno-

ści. W raporcie znajdują się również relacje z działań

związanych z obchodami Europejskiego Roku Dialo-

gu Międzykulturowego oraz Europejskiego Tygodnia

Młodzieży.

Zapraszamy również do zapoznania się z rozdzia-

łami dotyczącymi rocznej pracy struktur wspiera-

jących program „Młodzież w działaniu”: Centrum

Współpracy SALTO z Krajami Europy Wschodniej

i Kaukazu (SALTO EECA) oraz Krajowego Biura Euro-

desk Polska, działających przy Polskiej Narodowej

Agencji. Obecność jednego z Centrów Współpracy

SALTO w Polsce pozwala nam aktywnie wspierać

współpracę między organizacjami młodzieżowymi

z całej Unii Europejskiej oraz Europy Wschodniej

i Kaukazu, nie tylko w ramach programu. Eurodesk to

jedyna w skali kraju sieć informacyjna skierowana do

młodzieży, która, dostarczając informacji na temat

wolontariatu, pracy i edukacji w Unii Europejskiej,

wspiera mobilność polskiej młodzieży.

Raport jest dla nas nie tylko podsumowaniem ubie-

głego roku, ale również narzędziem promocji dzia-

łań młodzieżowych i rozpowszechniania rezultatów

przedsięwzięć podejmowanych przez młodych lu-

dzi i Narodową Agencję. Pragniemy, aby informacja

o możliwościach oferowanych przez program docie-

rała do jak najszerszego grona osób. Ważne jest dla

nas, by każdy młody człowiek miał możliwość roz-

wijania się poprzez realizację własnych pomysłów.

Chcielibyśmy, aby raport zachęcał jego odbiorców

do podejmowania własnych inicjatyw i tworzenia no-

wych projektów angażujących coraz większą grupę

adresatów programu.

Tomasz BratekDyrektor Narodowej Agencji

Programu „Młodzież w działaniu”

Program„Młodzieżw działaniu”

„Młodzież w działaniu” to program Unii Europejskiej,

dzięki któremu młodzi ludzie w wieku 13-30 lat mogą re-

alizować swoje pasje, rozwijać umiejętności i zdobywać

nowe doświadczenia w czasie wolnym od nauki. Program

adresowany jest również do osób pracujących z młodzie-

żą oraz organizacji działających na rzecz młodzieży, które

chcą podnieść swoje kwalifi kacje, rozwinąć działania czy

nawiązać współpracę międzynarodową.

Program wspiera fi nansowo i merytorycznie inicjatywy

podejmowane poza szkołą i poza uczelnią. Projekty zgła-

szane do programu są przygotowane i realizowane przez

młodzież lub też planowane z myślą o niej. Angażują mło-

dych ludzi od pierwszego pomysłu do zamknięcia wszyst-

kich związanych z nimi formalności. „Młodzież w dzia-

łaniu” zachęca do podejmowania przeróżnych wyzwań,

począwszy od międzynarodowej wymiany młodzieży, wy-

jazdu na wolontariat europejski poprzez organizację inicja-

tyw na rzecz lokalnej społeczności, szkoleń, seminariów

aż po spotkania i debaty z osobami odpowiedzialnymi za

politykę młodzieżową.

W programie może uczestniczyć każdy młody człowiek

bez względu na płeć, pochodzenie etniczne, status spo-

łeczny, sytuację materialną itp. Szczególny nacisk położo-

ny jest na uczestnictwo młodzieży z mniejszymi szansami,

czyli tej, która ze względów społecznych, geografi cznych,

zdrowotnych czy ekonomicznych ma utrudniony dostęp do

informacji, edukacji i kultury.

Cele programu to: przezwyciężanie barier, uprzedzeń

i stereotypów wśród młodych ludzi, wspieranie ich mobil-

ności oraz promowanie aktywności obywatelskiej. „Mło-

dzież w działaniu” wspomaga przedsięwzięcia, które mają

pomóc w rozwoju osobowości młodych ludzi oraz w naby-

waniu nowych umiejętności.

Działania wspierane przez program:

Akcja 1. Młodzież dla Europy:

Akcja 1.1. Wymiana MłodzieżyAkcja 1.1. Wymiana Młodzieży

Wspiera spotkania młodzieży w wieku 13-25 lat z krajów

europejskich w celu wzajemnego poznania, przedyskuto-

wania interesujących tematów, zrealizowania wspólnych

przedsięwzięć.

Akcja 1.2. Inicjatywy MłodzieżoweAkcja 1.2. Inicjatywy Młodzieżowe

Dofi nansowuje działania młodzieżowe, które służą spo-

łeczności lokalnej. Akcja przeznaczona jest dla młodych

ludzi w wieku 18-30 lat.

Akcja 1.3. Młodzież w DemokracjiAkcja 1.3. Młodzież w Demokracji

Wspomaga przedsięwzięcia promujące uczestnictwo

młodzieży w życiu obywatelskim na poziomie lokalnym,

krajowym i międzynarodowym.

Akcja 2. Wolontariat EuropejskiAkcja 2. Wolontariat Europejski

Umożliwia wysyłanie młodych ludzi jako wolontariuszy

do pracy przy różnych projektach zagranicznych (ekolo-

gicznych, socjalnych, kulturalnych itp.) oraz goszczenie

wolontariuszy z innych krajów europejskich w polskich or-

ganizacjach i instytucjach non profi t. Projekty Wolontaria-

tu Europejskiego mogą być realizowane indywidualnie lub

grupowo przez młodych ludzi w wieku 18-30 lat.

Akcja 3. Młodzież w ŚwiecieAkcja 3. Młodzież w Świecie

Promuje i dofi nansowuje współpracę pomiędzy młodzie-

żą z Krajów Programu i Krajów Partnerskich. Wspiera orga-

nizację wymian z młodymi ludźmi z państw sąsiadujących

z rozszerzoną Europą i z innych krajów świata oraz szkole-

nia i projekty współpracy w sieci.

Akcja 4. Systemy Wsparcia Młodzieży

Akcja 4.3. Szkolenie i Tworzenie SieciAkcja 4.3. Szkolenie i Tworzenie Sieci

Pomaga wszystkim, którzy są zaangażowani w działal-

ność młodzieżową, w przygotowanie i realizację projek-

tów w ramach programu „Młodzież w działaniu”. Oferuje

szkolenia, seminaria, staże dla pracowników młodzieżo-

wych.

Akcja 5. Wsparcie europejskiej współpracy w zakresie

problematyki i działań młodzieżowych

Akcja 5.1. Spotkania młodzieży z osobami odpowie-Akcja 5.1. Spotkania młodzieży z osobami odpowie-

dzialnymi za politykę młodzieżowądzialnymi za politykę młodzieżową

Wspiera dialog młodzieży z osobami odpowiedzialnymi

za kreowanie polityki młodzieżowej w Europie. Umożliwia

m.in. organizację krajowych i międzynarodowych spotkań

dotyczących współpracy w tej dziedzinie.

www.mlodziez.org.pl

Za realizację programu w Polsce

odpowiada Narodowa Agencja

Programu „Młodzież w działaniu”

funkcjonująca w ramach Fundacji

Rozwoju Systemu Edukacji.

O PROGRAMIE

4

OGÓLNE PROGRAMU

STATYSTYKI

5

Ak

cja

1.1

.3 000 000 €

2 500 000 €

2 000 000 €

1 500 000 €

1 000 000 €

500 000 €

0 €

Ak

cja

1.2

.

Ak

cja

1.3

.

Ak

cja

2.

Ak

cja

3.

Ak

cja

4.3

.

Akc

ja 4

.3.1

.

Ak

cja

5.1

.

Budżet zakontraktowany w 2008 roku

Budżet przyznany przez Komisję Europejską

Ak

cja

1.1

. R

aze

m 3

58

220

200

180

160

140

120

100

80

60

40

20

0

205

Ak

cja

1.2

. R

aze

m 3

42

Ak

cja

1.3

. R

aze

m 7

Ak

cja

2.

Ra

zem

17

3

Ak

cja

3.

Ra

zem

14

0

Ak

cja

4.3

. R

aze

m 7

1

Ak

cja

5.1

. R

aze

m 2

4

153135

207

4 3

132

41 48

92

39 3216 8

Projekty programu „Młodzież w działaniu” w roku 2008 wg Akcji

Wnioski zatwierdzone

Wnioski odrzucone, wycofane przed decyzją,

odwołane, złożone po terminie

Ak

cja

1.1

. R

aze

m 5

70

43500

3000

2500

2000

1500

1000

500

0

2419

Ak

cja

1.2

. R

aze

m 1

019

Ak

cja

1.3

. R

aze

m 2

79

Ak

cja

2.R

aze

m 4

13

Ak

cja

3.R

aze

m 1

163

Ak

cja

4.3

. R

aze

m 7

71

Ak

cja

5.1

. R

aze

m 1

75

63285

987

32 127 152 153 260 404759

128

643

1702

54

Uczestnicy programu „Młodzież w działaniu” w roku 2008 wg Akcji

Liczba uczestników z zagranicy Liczba uczestników z Polski

Projekty programu „Młodzież w działaniu” zatwierdzone w 2008 roku z podziałem na województwa

61

Liczba projektów

zatwierdzonych

w województwach

80

70

60

50

40

30

20

10

0

34 3325 27

59

71

5

2530 32

71

14

2933 30

do

lno

ślą

sk

ie

ku

jaw

sk

o-p

om

ors

kie

lub

els

kie

lub

us

kie

łód

zkie

ma

łop

ols

kie

ma

zow

ieck

ie

op

ols

kie

po

dk

arp

ack

ie

po

dla

sk

ie

po

mo

rsk

ie

ślą

sk

ie

św

ięto

krz

ys

kie

wa

rmiń

sk

o-m

azu

rsk

ie

wie

lko

po

lsk

ie

zach

od

nio

po

mo

rsk

ie

STATYSTYKI PROGRAMU „MŁODZIEŻ W DZIAŁANIU” ZA ROK 2008(WEDŁUG STANU NA DZIEŃ 01.01.2009)

Budżet programu „Młodzież w działaniu” w roku 2008 wg Akcji (łącznie > 7 000 000 €)

6

Jarmark cudówStowarzyszenie Teatr MumerusKraków, Nowy Sącz

WYMIANA MŁODZIEŻY

AKCJA 1.1.

O spektaklu: Opuśćmy na chwilę centrum Krakowa, uświęcony wielowiekową tradycją ośrodek wysokiej kultury, by znaleźć

się w zupełnie nowej, magicznej przestrzeni ludowej. Do Jarmarku Cudów, krainy szarlatanów i swojskich szatanów, opę-

tańców i żebraków, wypełnionej dymem świec, wrzaskami i ludowym gwarem, zabiera nas krakowski Teatr Mumerus wraz

z czeskim teatrem PiDivadlo. (…) Po zaskakującym rozpoczęciu sztuki przez reżysera-aktora-maga wzywającego widzów

do udziału we wspólnym widowisku, rozgrywa się seria epizodów, oddzielnych lub powiązanych ze sobą, częściowo nakła-

dających się na siebie lub toczących się równocześnie w różnych punktach cudownego jarmarku. Większość widzów zbitą

gromadą podąża od jednej stacji do drugiej, wodzona i wabiona przez pojawiających się kolejno tajemniczych szarlatanów,

handlarzy i dziadów. Następuje stopniowe wciągnięcie odbiorców do wnętrza spektaklu: jarmarczni bohaterowie ubrani

w malownicze łachmany, wyposażeni w drewniane kije, torby pełne magicznych przedmiotów, mieszają się z widownią, od

czasu do czasu wyrastając komuś za plecami i przedzierając się przez tłum gapiów, wrzeszcząc, popychając i roztrącając

lud, stwarzają sobie maleńkie obszary prywatnych przedstawień, jarmarczne sceny i jarmarcznych widzów. Każdy z nich ma

do zaoferowania jakiś niezwykły specyfi k, magiczny sposób na problemy codzienności. Jednak tym, co łączy wszystkich

przebiegłych kuglarzy jest skupienie się wokół tematyki świata nadprzyrodzonego, marności życia, grozy śmierci. (…) Po-

waga i groza przechodzą gwałtownie w ostry, wieśniaczy ton, nasilający się ku końcowi przedstawienia. Spektakl nabiera

coraz większego tempa i dynamiki, a poruszający się w jarmarcznej scenerii bohaterowie ściągają z głów ciemne kaptury.

(…) Tak więc jarmark staje się niezwykle żywym i wyrazistym przedstawieniem dwóch, odwiecznie istniejących obok siebie

światów: ziemskiego i niepoznanego, wytworzonego przez ludzką wyobraźnię. Jednak ten jarmark współczesności wpro-

wadza jeszcze jedno kontrastowe zestawienie, jest nim opozycja sztuki prymitywnej, rubasznej, tego typowego produktu

wsi i małych miasteczek wobec sztuki wyższych sfer.

Fragmenty pochodzą z tekstu „Magia na współczesnym jarmarku” autorstwa Anny Śledź.

Wykorzystano za zgodą autorki.

Autorem i organizatorem projektu „Jarmark cudów” jest

Stowarzyszenie Teatr Mumerus – niezależna organiza-

cja non profi t działającą na polu kultury i edukacji. Skupia

profesjonalnych twórców: aktorów, reżyserów, scenogra-

fów, muzyków, literatów i edukatorów teatralnych, którzy

na co dzień zajmują się profesjonalnymi działaniami te-

atralnymi, a także znajdują czas dla młodzieży, której za-

interesowania dotyczą sztuki – a w szczególności tańca,

śpiewu i ekspresji teatralnej. Stowarzyszenie realizowało

wiele projektów międzynarodowych o charakterze teatral-

nym i nie tylko. Tym razem postanowili zorganizować an-

gażujący młodzież projekt wymiany, do którego zaprosili

partnerów z Czech.

Tematem projektu było wspólne dziedzictwo kulturowe

Europy Środkowej, związane z tradycją jarmarków, odpu-

stów i targowisk, czyli miejsc, gdzie w dawnych czasach

odbywały się pokazy wędrownych artystów. Podczas

warsztatów teatralnych uczestnicy projektu pracowali

nad wywodzącymi się z nurtu sowizdrzalskiego anonimo-

wymi tekstami z XVII wieku. Dzięki temu młodzież z Polski

i z Czech poznała wiele legend i wierzeń ludowych posia-

dających wspólne korzenie w dawnej Europie. Samodziel-

na praca nad materiałami źródłowymi, a następnie nad

przygotowaniem tekstu przedstawienia umożliwiły mło-

dym ludziom z obu krajów rozwinięcie swoich umiejętno-

ści scenopisarskich i reżyserskich. Grupa polska miała też

okazję uczestniczyć w pokazie spektaklu czeskich part-

nerów, co pozwoliło jej bliżej zapoznać się z działalnością

i techniką sceniczną rówieśników. W trakcie wymiany nie

zabrakło również wycieczek do Nowego Sącza i Krakowa,

dzięki którym Czesi mogli poznać ciekawostki kulturalne,

a także dorobek teatralny tych miast. Efektem końcowym

projektu były dwa pokazy plenerowe spektaklu dla lokal-

nej społeczności, na którego potrzeby uczestnicy przygo-

towywali kostiumy, dekoracje oraz pieśni.

Zrealizowane w trakcie wymiany cele to przede wszyst-

kim: przybliżenie młodzieży czeskiej i polskiej europej-

skiego dziedzictwa ułatwiającego odnajdywanie wspól-

nych korzeni; rozwijanie kreatywności i zainteresowań

u młodych uczestników projektu oraz nabywanie i rozwija-

nie umiejętności językowych, artystycznych oraz humani-

stycznych.

Anna Śledź

7

Stacja WKDDom Kultury „Zacisze”

Dzielnica Targówek m.st. W-wy, Warszawa

WYMIANA MŁODZIEŻY

AKCJA 1.1.

Uczestnicy o projekcie:

Ech, warszawska Praga i jej liczne pracownie malarskie, klimat ulicy Inżynierskiej i wielu innych jej podobnych. Mieliśmy

szczęście, bo w ramach cyklu warsztatowego „Śniadanie u mistrzów” trafi liśmy do pracowni Majki Kiesner, która zajmuje się

malowaniem budynków z okresu, kiedy nasi rodzice byli dziećmi. Zapach farb, kosmiczne wręcz wnętrze pobudziły nas do

działania. Za pomocą fl amastrów i dużych przestrzeni sami szkicowaliśmy bryły architektoniczne, które z jakiegoś powodu

utkwiły nam w pamięci lub stworzyliśmy zupełnie nowe. To niesamowite ile szczegółów człowiek pamięta. Nie łatwo prze-

nieść je jednak na papier. Spotkanie z artystą i jego pomoc podczas warsztatów pomaga zrobić kolejny krok w odkrywaniu

siebie. Mia Gawrońska

Słońce przygrzewało, a my w rytm wspaniałej muzyki budowaliśmy przedstawienie „Stacja Migawki”. Nie było łatwo.

„I jeszcze raz” – słyszeliśmy wiele razy. Jednak było warto, wydobyliśmy z siebie wiele dobrej energii, która tworzyła wspa-

niały nastrój. Szlifowanie choreografi i pozwoliło osiągnąć większą sprawność ciała, co w przyszłości może przyniesie efekty

w bajerowaniu dziewczyn. Bartek Zacharski

Po obiedzie debiutowaliśmy w nowej dziedzinie. Tym razem była to fotografi a. Naszym mistrzem był Tomas, nasz litewski

kolega, który ma na koncie wiele sukcesów fotografi cznych. Dzisiejszym tematem było fotografowanie ludzi. Haha! każdy

z nas był z obu stron obiektywu. Ciekawie jest być modelem, a za chwilę robić zdjęcia. Doświadczenia zdobyte podczas

warsztatów, informacje o kompozycji, ekspresji itp. pozwoliły mi inaczej spojrzeć na fotografowanie. Chcę dalej zdobywać

doświadczenie w tej dziedzinie sztuki. Jarek Cieślak

Nie obyło się bez spontanicznych happeningów. Śpiewaliśmy i tańczyliśmy w warszawskich tramwajach i metrze, budząc

ogólną wesołość. Na ulicy Nowy Świat pięciu z nas bawiło się w paparazzich, budząc ogólną sensację. Było to bardzo cieka-

we doświadczenie. Ludzie bardzo różnie reagowali na widok obiektywu. Dużo satysfakcji przyniosła nam możliwość dzie-

lenia się z rówieśnikami z Warszawy i Rygi doświadczeniem fotografi cznym. Zaciekawienie w ich oczach, śmiech podczas

wieczornych prezentacji oraz oczywiście wiele dobrych fotografi i to obrazy, które na długo pozostaną w mojej pamięci.

Tomas Juskaitis

Pierwsze wejście Jarka z bębnami na scenę, skupienie uwagi publiczności. Tak, to dzieje się naprawdę, jesteśmy z tej innej

strony niż zazwyczaj. Adrenalina wzrasta. Uf, pierwsza część już za nami. Na twarzach publiczności skupienie i zaintereso-

wanie, chyba im się podoba. 16 minut prezentacji mija jak jedna chwila. Już po. Puszczamy balony do nieba z załączonymi

życzeniami – naszymi i wielu mieszkańców „Zacisza” i gości. Pewnie jesteście ciekawi, jakie były nasze? Po wszystkim jesz-

cze wspólne tańce, ewaluacja projektu i oczywiście rozmowy do samego rana. Pozytywnie zmęczeni, niewyspani żegnamy

naszych kolegów i koleżanki z Litwy, potem z Łotwy. I co? Oczywiście siadamy do pisania nowego projektu.

Iwona Wileńska, Lech Komorzycki

„Stacja WKD”, czyli Warszawska Kuźnia Debiutów, to

wspólny projekt młodych ludzi z Polski, Litwy i Łotwy.

Tytuł projektu jest symboliczny, ponieważ skrót WKD

w świadomości większości warszawiaków funkcjonuje

jako Warszawska Kolej Dojazdowa i o to skojarzenie cho-

dziło autorom projektu. Wybrany skrót WKD symbolizował

pewną przebytą drogę, małe stacyjki, na których uczestni-

cy wymiany spotykali się już wcześniej w projektach dwu-

stronnych. Teraz spotkali się wreszcie na stacji głównej.

Harmonogram wymiany wypełniły warsztaty artystycz-

ne, spotkania z warszawskimi artystami i przedstawienia

przygotowane z myślą o społeczności lokalnej. Główny

pomysł był taki, aby wszystkie działania artystyczne re-

alizowane podczas tygodniowego spotkania miały swo-

ich mistrzów i debiutantów. Każdy z uczestników na pew-

nym etapie projektu pełnił obie funkcje. Role nauczyciela

i ucznia były źródłem mnóstwa nowych doświadczeń i spo-

rych emocji wśród młodzieży. Nabyte umiejętności pozwo-

liły w sposób artystyczny, za pomocą prac malarskich,

wlepek, fotografi i, happeningu, pokazać innym swoje za-

interesowania oraz zadać i spróbować odpowiedzieć na

nurtujące ich pytania.

Na całość siedmiodniowego spotkania składały się: cykle

warsztatów artystycznych „Śniadanie u mistrzów” i „Popo-

łudnie u mistrzów”, prowadzonych przez grupy młodych eks-

pertów z poszczególnych krajów, dyskusje na temat szkół

w Polsce, na Łotwie i na Litwie, sposobów spędzania wol-

nego czasu oraz zajęcia z wybranych tańców narodowych.

Klamrą spinającą działania były zajęcia, w trakcie których

powstał happening „Stacja Migawki”. Wykorzystano w nim

prace malarskie, fotografi czne oraz umiejętności taneczne

uczestników wymiany. Miejscem spotkania z mieszkańca-

mi dzielnicy był „Piknik rodzinny”, którego przygotowanie

zintegrowało uczestników wymiany z zagranicy z osobami

mieszkającymi na warszawskim Targówku.

8

Miejscy odkrywcyŁódzkie Stowarzyszenie Inicjatyw Miejskich „Topografi e”, Łódź

Organizatorzy o projekcie: Łódź jest miastem wyjątkowym. Jest miastem, które nie miało dobrego położenia, nie było

stolicą historycznej krainy, nie leżało przy szlakach handlowych – tak jak inne wielkie miasta w Polsce. Łódź dostała swoją

szansę dopiero w XIX wieku, kiedy inne miasta miały już wielowiekową tradycję. Mimo to Łódź w kilkadziesiąt lat zbudowa-

ła potęgę jaką mogły się szczycić w owym okresie jedynie Manchester czy Nowy Jork. Zaowocowało to najwyższej klasy

architekturą, niespotykaną nigdzie indziej w Polsce szachownicową siatką ulic i niesamowitymi kompleksami fabrycznymi

– swoistymi miastami w mieście. Łódzkim problemem jest to, że mało mieszkańców i przyjezdnych pamięta o tym, jak bar-

dzo unikalna jest Łódź. Od początku celem projektu „Miejscy odkrywcy” było zachęcenie łodzian do odkrywania własnego

miasta, do poznawania jego wyjątkowości i opowiadania o własnym doświadczeniu. Pojawił się pomysł zorganizowania

festiwalu, którego głównym tematem będzie Łódź. Festiwal Miastograf odbył się na przełomie maja i czerwca 2008 roku.

W czasie realizacji projektu przekonaliśmy się, że nie tylko my dostrzegamy wartość naszego miasta – spotkaliśmy wielu,

którzy myślą tak, jak my. Projekcje łódzkich fi lmów, wykłady o Łodzi, wreszcie gry miejskie – wszystkie te wydarzenia zgro-

madziły wielu pasjonatów naszego miasta. Przekonaliśmy się też, jak wiele jeszcze jest do zrobienia – trudno było nam prze-

konać młodych łodzian, aby samodzielnie podjęli się odkrywania Łodzi i działania na jej rzecz. Tym bardziej cieszymy się,

że dla kilku osób nasz projekt stał się inspiracją i zaangażowały się one w autorskie projekty dotyczące Łodzi. Dla naszego

Stowarzyszenia praca nad projektem była wielką próbą – sprawdziliśmy, czy damy radę na tyle zewrzeć szeregi, aby popro-

wadzić takie przedsięwzięcie. Na szczęście okazało się, że sprawdzamy się nie tylko jako grupa towarzyska, ale także jako

zespół organizatorów. Każdy z nas znalazł swoje miejsce w grupie i wiedział, czym ma się zajmować. Co tydzień omawia-

liśmy postępy w pracy nad kolejnymi etapami. Praca nad projektem otworzyła nam oczy na wiele problemów związanych

z podobnymi inicjatywami: trudności w załatwianiu spraw formalnych, ogrom pracy, jaki trzeba było włożyć w promocję

festiwalu. Jedno możemy powiedzieć na pewno – po pierwszej edycji Festiwalu Miejskich Odkrywców Miastograf jesteśmy

mądrzejsi i gotowi organizować jeszcze większe przedsięwzięcia.

Michał Grelewski

Grupa inicjatywna – Łódzkie Stowarzyszenie Inicjatyw Miej-

skich „Topografi e” – stworzyła projekt, którego celem

była aktywizacja łódzkiej młodzieży poprzez zainteresowanie

jej historią i kulturą własnego miasta. Przypominając wielo-

kulturowe korzenie Łodzi, przedsięwzięcie przyczyniło się do

pogłębienia tolerancji oraz zrozumienia dla innych kultur.

Podczas projektu odbyło się wiele różnorodnych, wciąga-

jących młodych ludzi akcji. Zorganizowano cztery warsztaty:

badacza historii miasta, dziennikarski, socjologiczny i kar-

tografi czny, w których wzięło udział 34 uczestników. Dzięki

współpracy z Dyskusyjnym Klubem Filmowym „Lemonajt”

dwa razy w kinie Cytryna odbył się w pokaz fi lmów o tematyce

łódzkiej – „zŁODZIejskie projekcje”. Dodatkowo wraz z zaprzy-

jaźnionymi didżejami z Funkowego Kombinatu udało się zorga-

nizować imprezę klubową połączoną z pokazem fi lmów.

W ramach projektu przez dwa majowe dni trwał Festiwal

Miastograf, podczas którego odbyły się: projekcje fi lmowe

(„Miasto płynie” Balbiny Bruszewskiej, stare łódzkie fi l-

my z projektorów, łódzkie kroniki fi lmowe z archiwów TVP

Łódź, fi lmy dokumentalne Józefa Robakowskiego), wykłady

oraz spotkanie z Joanną Podolską – łódzką dziennikarką,

współautorką „Spacerownika łódzkiego”. Wieczorami Fe-

stiwal przenosił się do klubów Rezydencja i Fabryka, a jego

fi nał miał miejsce w kinie Cytryna.

Zostały zorganizowane także gry miejskie. Pierwsza, za-

tytułowana „Łap złodzieja”, polegała na odnalezieniu Śle-

pego Maksa – herszta przedwojennej mafi i żydowskiej w Ło-

dzi. Ślepy Maks, właściwie Maks Borensztajn, był postacią

niejednoznaczną. Z jednej strony był przestępcą, a z drugiej

największym dobroczyńcą bałuckiej biedoty. Uczestnicy

odwiedzali różne punkty w całym mieście, gdzie spotykali

„znajomych” Maksa, od których uzyskiwali dalsze informa-

cje, gdzie go szukać, a także kim był. Na zakończenie wszy-

scy zebrali się razem, aby wspólnie osądzić Ślepego Maksa.

Zapadł wyrok skazujący na dwa lata więzienia w zawiesze-

niu ze względu na okoliczności łagodzące.

Druga gra miejska, „Zamotaj Fabrykę”, przenosiła

uczestników w czasy budowania Łodzi przemysłowej, do

okresu kiedy powstawały imperia fabryczne. W okolicach

fabryk Scheiblera, Geyera i Grohmana gracze zamienieni

w brygady robotnicze mieli za zadanie doprowadzić do po-

wstania własnej fabryki. Musieli więc spotkać się z różnymi

postaciami z epoki, wykonać odpowiednie zadania, a na-

stępnie zdobyć pieniądze, pracowników, materiały oraz

właściwe pozwolenia. Zakończeniem gry była uroczysta

sesja inauguracyjna łódzkiej giełdy, gdzie ogłoszono noto-

wania poszczególnych brygad przekształconych w spółki.

W działania udało się zaangażować wiele instytucji z ob-

szaru gry: Muzeum Kinematografi i, Muzeum Książki Arty-

stycznej, Muzeum Sztuki, Centralne Muzeum Włókiennic-

twa, Galerię Ikona, Klub Inteligencji Katolickiej. Pomogli

również harcerze ZHR i studenci socjologii.

Udział w projekcie był dla młodych ludzi okazją do lep-

szego poznania ich małej ojczyzny i odkrycia olbrzymiej

wartości tego wielokulturowego miejsca. Działania zapro-

ponowane przez „Topografi e” trafi ły w zainteresowania

uczestników. Projekcje fi lmów, koncerty, wykłady czy gry

miejskie w atrakcyjny sposób łączyły spędzanie wolnego

czasu z korzyściami edukacyjnymi, co w rezultacie przy-

czyniło się do wzmocnienia lokalnej tożsamości.

INICJATYWY MŁODZIEŻOWE

AKCJA 1.2.

9

Młodzież dla wolnościGrupa „Together” przy Inicjatywie Wolna Białoruś,

Oświęcim

Inspiracją dla tego projektu był fi lm „Muzyczna party-

zantka” Mirosława Dembińskiego, opowiadający o ży-

ciu białoruskiej młodzieży – po jego obejrzeniu grupa

młodych ludzi z Oświęcimia postanowiła wesprzeć bia-

łoruski ruch wolnościowy. Inicjatorem działań był Michał

Sznajder, który poznał Jacka Kastelanca, prezesa i zało-

życiela stowarzyszenia Inicjatywa Wolna Białoruś, a ten

z kolei zmotywował grono młodzieży do dalszych działań.

I tak powstała grupa „Together”, którą tworzyło pięć mło-

dych osób zapalonych do działania, z głowami pełnymi

ciekawych pomysłów.

Przedsięwzięcie rozpoczęło się od spotkań odbywa-

jących się regularnie co dwa tygodnie (od 14 maja do

6 czerwca 2008 roku) w Międzynarodowym Domu Spotkań

Młodzieży, który udostępnił twórcom projektu pomiesz-

czenia oraz potrzebny sprzęt. Cykl tych spotkań zatytuło-

wany „Spotkania z Białorusią” miał za zadanie jak najlepiej

wprowadzić uczestników w tematykę projektu i przygoto-

wać ich do kulminacyjnego punktu, jakim był „Koncert dla

Wolności”. Wszystkie spotkania promowane były poprzez

plakaty rozwieszone w całym mieście oraz ulotki, które za-

wierały opis poszczególnych działań.

W pierwszym spotkaniu wziął udział reżyser fi lmu „Mu-

zyczna partyzantka” – Mirosław Dembiński. Pokaz jego

fi lmu był świetnym wprowadzeniem i przedstawieniem

zebranym osobom sytuacji i atmosfery panującej na Bia-

łorusi. Po projekcji odbyła się żywa i ciekawa dyskusja

z twórcą.

Drugie spotkanie miało na celu przybliżenie kultury

i sztuki białoruskiej. Zorganizowany został wernisaż wy-

stawy Zoji Łucewicz, artystki-plastyczki z Mińska, absol-

wentki Akademii Sztuki w Düsseldorfi e. Zaprezentowano

też ciekawy przykład sztuki – malarstwo na szybach samo-

chodowych, również autorstwa białoruskiej artystki.

Kolejne spotkanie zaplanowano jako bezpośredni kon-

takt młodzieży polskiej i białoruskiej, dlatego grupa „To-

gether” zaprosiła do dyskusji Białorusinów studiujących

w Polsce. Nastąpiła interesująca wymiana poglądów mło-

dzieży z obu krajów.

Punktem kulminacyjnym projektu był wspomniany wcze-

śniej koncert zorganizowany tuż po wyborach na Białorusi,

podczas których kolejny raz złamano zasady demokra-

tyczne. Na scenie wystąpił m.in. białoruski zespół „Miód”,

jeden z bohaterów fi lmu „Muzyczna partyzantka”. Jeszcze

przed koncertem fi lm był wyświetlany w szkołach, dlatego

występ grupy cieszył się dużym zainteresowaniem wśród

młodzieży. Udział w koncercie wzięły także polskie zespo-

ły, takie jak „Siddartha” i „WU.HAE”. Ponadto poparcie

dla wydarzenia wyraził zespół „Proletaryat” – legenda

polskiego rocka, który przez wiele lat walczył muzycznie

o przemiany demokratyczne w Polsce.

„Koncert dla Wolności” był promowany przez media lo-

kalne i ogólnopolskie, a także portale internetowe oraz za

pomocą plakatów rozwieszanych w całym regionie. W czasie

koncertu oraz podczas projekcji fi lmu w szkołach rozdano

ponad pół tysiąca opasek symbolizujących poparcie prze-

mian na Białorusi.

Dzięki wszystkim wyżej opisanym akcjom, grupie

„Together” udało się przybliżyć społeczności lokalnej

obecną sytuację na Białorusi, a także jej kulturę, sztukę,

historię oraz działania organizacji niezależnych na rzecz

demokratyzacji życia w tym kraju. Przypomniano miesz-

kańcom Oświęcimia o szczególnym położeniu ich miasta

i wynikającym z tego obowiązku walki z łamaniem praw

człowieka. Ponadto zorganizowane spotkania, projekcje

fi lmowe i koncert przyczyniły się do zwiększenia oferty

kulturalnej, której adresatem była głównie młodzież. Po-

zwoliło to na aktywizację młodych ludzi i uświadomienie

im, że mogą sami kreować otaczająca ich rzeczywistość.

Koordynatorzy o projekcie:

Na początku był chaos… A potem jakoś to poszło. Dla mnie projekt był fantastyczną przygodą. Na starcie żaden z nas nie

miał prawie żadnych kontaktów, żadnej wiedzy o tym, jak tak naprawdę realizuje się takie przedsięwzięcia w profesjo-

nalny sposób. Z czasem jednak każdy problem udało nam się przezwyciężyć. Uczestniczenie w tym projekcie, wspólne

pokonywanie problemów i oglądanie tego, jak z galimatiasu trudności i przypadków powstaje coś naprawdę niesamowi-

tego, dało mi ogromną przyjemność. I to chyba jest najważniejsze: żeby nie bać się spróbować zrealizować jakiś, może

i szalony na pierwszy rzut oka, pomysł. Bo jeśli się nie spróbuje, na pewno się nie zyska. Kazik Bik

To niesamowite, co można zdziałać, mając jedynie pomysł. Nigdy nie przypuszczałem, że z jednej małej idei może powstać

coś realnego i robiącego nawet na nas samych wrażenie. Kiedy zaczęliśmy myśleć o tym, co moglibyśmy zrobić – byliśmy

bardzo poruszeni tym, co działo się wówczas na Białorusi – ciągle w głowach mieliśmy zdanie: „Przecież to jest niemożliwe

i nierealne”. Później krok za krokiem zaczęliśmy coś budować, działać i z każdym dniem widzieliśmy jak realizuje się to, co

zaplanowaliśmy na kartce papieru. W końcu, już po całym projekcie, kiedy popatrzyliśmy wstecz – okazało się, że to stycz-

niowe niemożliwe w październiku było już faktem. Niesamowite uczucie – polecam. Michał Sznajder

INICJATYWY MŁODZIEŻOWE

AKCJA 1.2.

Polsko-Niemiecko--Francuskie Forum MłodzieżyFundacja Centrum Edukacji Obywatelskiej, Warszawa

MŁODZIEŻ W DEMOKRACJI

AKCJA 1.3.

Francuzka rozmawia z Niemcem po polsku. Niemożliwe?

Młodzież z Polsko-Niemiecko-Francuskiego Forum Mło-

dzieży, która zebrała się w sali Senatu RP udowodniła, że

dla niej bariery istnieją tylko na papierze. W Warszawie

kilkadziesiąt młodych osób z trzech partnerskich regio-

nów: Brandenburgii, Île-de-France i Mazowsza rozmawiało

o tym, jak walczyć o coraz lepsze stosunki sąsiedzkie.

Pomysł projektu był konsekwencją współpracy pomiędzy

trzema regionami partnerskimi. Przedstawiciele władz re-

gionalnych przekonani o potrzebie wzmacniania współpra-

cy pomiędzy młodzieżą zdecydowali się włączyć młodych

ludzi w wymianę partnerską, dzielenie się doświadczenia-

mi i wspólne planowanie projektów międzynarodowych.

Projekt miał uzupełnić tę wymianę poprzez spotkanie się

młodych ludzi z przedstawicielami władz regionalnych.

Dla młodzieży z Polski, Niemiec i Francji spotkanie w War-

szawie było już czwartym z kolei. Prawie cały pierwszy ty-

dzień maja spędzili w Warszawie, a kulminacją zjazdu była

debata w jednej z sal Senatu RP wspólnie z przedstawicie-

lami Ministerstwa Edukacji Narodowej, regionów partner-

skich oraz organizacji pozarządowych zaangażowanych

w organizację spotkania. Od trzech lat Forum jest ważnym

miejscem naszej współpracy. Dla młodzieży to doskonała

okazja do uczenia się sztuki debaty, a także do wymiany

międzykulturowej – podkreślał Emmanuel Maurel, wice-

przewodniczący Rady Regionalnej Île-de-France.

W Senacie zaprezentowano wypracowane pomysły na

kontynuację partnerskiej współpracy między regionami.

Uczestnicy opracowali je w ciągu czterech dni poprzedza-

jących debatę na ulicy Wiejskiej. Praca odbywała się w gru-

pach odpowiadających planowanej skali działań: lokalnej,

narodowej, europejskiej i globalnej. Większość z nich nie

wymaga dużych nakładów fi nansowych, opierają się one

przede wszystkim na entuzjazmie, kreatywności i zaanga-

żowaniu młodych ludzi.

Ruth Hütte, przedstawicielka grupy lokalnej powiedzia-

ła, że mieszkańcy trzech regionów, mimo ich urzędowego

partnerstwa, często niewiele o sobie wiedzą, operują ste-

reotypami. Grupa lokalna chciałaby więc uwrażliwić ludzi

poprzez zorganizowanie trzech wystaw dotyczących regio-

nów – w Warszawie, Paryżu i Poczdamie. Poprzez prezen-

towane zdjęcia mieszkańcy poszczególnych regionów opo-

wiedzą o swoich marzeniach, pokażą tradycyjne potrawy,

stroje czy zwyczaje. Dzięki wystawom zrozumiemy się lepiej

– przekonywała Ruth Hütte.

Grupa narodowa reprezentowana przez Daniela Cornalbę

chciałaby walczyć z brakiem uczestnictwa młodych ludzi

w życiu publicznym, czego rezultatem jest między innymi

małe zainteresowanie eurowyborami. Grupa widzi rozwią-

zanie tego problemu w organizacji tygodnia edukacyjnego

w liceach. Na tym nie koniec – organizatorzy mają zamiar

przeprowadzić sondę na temat wiedzy i świadomości mło-

dych ludzi, w planie jest także quiz i gra symulacyjna,

w której licealiści wcielą się w role polityków. Trzeba zako-

twiczyć wśród młodych ludzi ducha demokracji, bo to prze-

cież oni będą ją kształtować – podkreślał Daniel Cornalba.

Zmobilizowanie młodych do udziału w eurowyborach to

główne zadanie, jakie wyznaczyła sobie grupa europejska.

Wiemy, że czasu jest mało, ale w miarę możliwości chcieliby-

śmy zorganizować w stolicach naszych regionów 6 czerwca

bieg pod hasłem wypisanym na jednakowych koszulkach:

„Biegiem na wybory”. Projekt odbędzie się w czasie ciszy

wyborczej, możemy więc liczyć na zainteresowanie mediów

– przekonywała Nika Johnson. Młodzi opracowali trasy

biegowe w miejscowych parkach, a rozreklamowali je za

pomocą serwisów YouTube i Facebook.

Akcję „24 godziny na rzecz swobody wypowiedzi” zamie-

rza zorganizować grupa globalna. W każdym z głównych

miast danego regionu odbędzie się szereg działań, takich

jak: interaktywna wystawa, konferencja z udziałem przed-

stawicieli organizacji pozarządowych, projekcje fi lmów.

Akcja odbędzie się falowo – w liceach w Brandenburgii, na

warszawskim Polu Mokotowskim i w Paryżu.

Każdą z prezentacji oceniali eksperci – przedstawiciele

regionów i organizacji pozarządowych. Podobało im się

skupienie się na konkretach, wykorzystanie nowoczesnych

środków komunikacji i otwartość na współpracę z media-

mi. Zadeklarowali pomoc, w miarę swoich możliwości,

głównie w rozwiązywaniu problemów lokalowych czy pi-

saniu ofi cjalnych pism. Jednocześnie eksperci zasugero-

wali, by młodzież w większym stopniu zaangażowała się

w działania poza stolicami regionów. Na koniec wszyscy

uczestnicy złożyli swoje podpisy pod plakatem zawiera-

jącym proponowane przez młodzież rozwiązania. Z ich re-

alizacji rozliczą się na kolejnym Forum, które odbędzie się

w przyszłym roku.

10

Od trzech lat Forum jest ważnym

miejscem naszej współpracy. Dla

młodzieży to doskonała okazja do

uczenia się sztuki debaty, a także

do wymiany międzykulturowej.

Emmanuel Maurel

11

Demokracja i co z tego?

Stowarzyszenie Kobiet i Młodzieży „Kangurek”,Siemianowice Śląskie, Białowieża

MŁODZIEŻ W DEMOKRACJI

AKCJA 1.3.

Głównym powodem, dla którego powstał projekt „De-

mokracja i co z tego” było uświadomienie sobie jak

znikomą wiedzę z zakresu praw jednostki i grupy w społe-

czeństwie demokratycznym posiada przeciętny obywatel.

Po co nam demokracja, jeśli korzystamy z niej szczątkowo

lub nieświadomie? – to pytanie zadawali sobie uczestnicy

z Polski, Słowacji i Czech podczas wspólnych spotkań.

Projekt zrodził się z potrzeby zdobycia nowych kom-

petencji obywatelskich niezbędnych do funkcjonowania

w otaczającej nas rzeczywistości. Cele projektu to: rozwija-

nie dialogu między instytucjami publicznymi a młodzieżą,

aby zwiększyć jej rolę w podejmowaniu decyzji politycz-

nych, promowanie uczestnictwa młodzieży w strukturach

zakładających bezpośredni udział zaangażowanych osób

oraz praktyczna edukacja obywatelska. Podczas projektu

odbyły się m.in.: warsztaty o wiedzy obywatelskiej na po-

ziomie europejskim samodzielnie przygotowywane przez

uczestników projektu, których włączono w zbieranie in-

formacji; seminarium szkoleniowo-informacyjne z zakresu

praw i obowiązków obywatela UE i krajów zaangażowa-

nych w projekt; konferencja informacyjno-promocyjna,

na której przedstawiono społeczności lokalnej założenia

i problematykę projektu oraz konkursy i Festiwal Antynu-

da. Festiwal służył promocji aktywności osób w każdym

wieku. Informowano na nim o istnieniu krajowych i euro-

pejskich programów, dzięki którym aktywność może prze-

kształcić się w zorganizowane działania lokalne.

Projekt to dobra zabawa, duże wyzwanie, samorealiza-

cja, nowe umiejętności i rozwój uczestników. Organizato-

rzy, podejmując temat demokracji, zakładali, że cele pro-

jektu i podjęte w nim działania wzbudzą wśród młodzieży

chęć do brania odpowiedzialności za to, jak wygląda ich

środowisko oraz do podejmowania działań na rzecz spo-

łeczności lokalnej i grupy rówieśniczej. Projekt to również

integracja różnych grup społecznych: młodzieży niepeł-

nosprawnej, z problemami edukacyjnymi, wykluczonej

społecznie, pochodzącej z małych miasteczek i wsi oraz

wszystkich tych, którzy czują się bezradni w poszukiwaniu

i wykorzystywaniu informacji, dzięki którym mogliby od-

mienić swój los. Uczestnicy przyznają, że przygotowanie,

realizacja i rozliczenie działań w projekcie są niepowta-

rzalnym warsztatem przedsiębiorczości, samodyscypli-

ny i odpowiedzialności dla wszystkich zaangażowanych

w przedsięwzięcie. Było to również ich pierwsze tak szero-

kie partnerstwo międzynarodowe, które powstało na bazie

nowego dla wszystkich tematu.

Uczestnicy o projekcie:

Co z tego, że od dwudziestu lat mamy w Polsce demokrację? Demokracja to słowo typu „miłość”. Może znaczyć wiele lub

pozostawać tylko miłym dźwiękiem. Na pytanie: „Z czym ci się kojarzy demokracja?” większość odpowiada: „Z wyborami”.

Dlatego sami sobie wyznaczyliśmy zadanie – samoedukację obywatelską. Niby banalnie proste, ale w praktyce działanie

okazało się dość trudne dla każdej ze stron projektu. Poszukiwanie odpowiedzi zajęło nam wiele godzin, dni, przetoczyło

się wiele dyskusji i rozmów, odbyło się sporo spotkań. Z notatek wynika, że:

– Demokracja to umowa między ludźmi o sposobie komunikacji między sobą.

– Demokracja polega na przekonywaniu i dyskusji.

– Demokracja nie istnieje tam, gdzie nie istnieje swoboda słowa, prasy, zgromadzeń i bezstronny system sądowniczy.

Trudne do zastosowania w domu, a bardzo trudne na poziomie samorządu, który powinien w tym wszystkim dostrzec jesz-

cze indywidualnego człowieka. Dlatego tę umowę społeczną musimy dobrze i starannie pielęgnować, uczyć się rozmawiać

i słuchać. Wiedzieć i korzystać z wiedzy, upominać się o wypełnianie punktów tej umowy – konstytucji – wobec której

jesteśmy równi. Dzięki temu projektowi nauczyliśmy się konstruktywnej krytyki, mamy wiele wątpliwości, nie patrzymy na

każde rozwiązanie jak na oczywistość. Przykład? Maturę międzynarodową można zdać, gdy się jest uczniem jednej z 11

szkół w Polsce. Czy nie jest to rodzaj dyskryminacji ze względu na miejsce zamieszkania?

Nasze warsztaty i spotkania kończyły się zabawą w dokańczanie zdań. Oto kilka z nich.

Demokracja jest:

…zależna od nas. Arleta

…wolnością słowa. Jest również umiejętnym słuchaniem i prowadzeniem rozmów. Iga

... ideą wielu ludzi świata, pod którą wyobrażają sobie wolność myśli i działania.

…sensem i wartością międzynarodowej pracy warsztatowej. Marek

… ważna i pożyteczna nie tylko dla nas, ale i dla ogółu. Rozważajmy demokrację w naszych państwach

i pokazujmy ludziom, co da się zrobić – wystarczy tylko chcieć. Adela

… dialogiem i jednocześnie słuchaniem argumentów drugiej strony. Trzeba mieć coś do powiedzenia,

ale też umieć słuchać, aby się czegoś nauczyć. Jola

Tekst przesłany przez Joannę Pasternak

12

SZKOLENIAAKCJA 1.

Rok 2008 stał pod znakiem przebudowy strategii szko-

leniowej Akcji 1. Ujednolicono część działań, czego

efektem był m.in. moduł szkoleń wprowadzających dla no-

wych i niedoświadczonych organizacji, które chcą realizo-

wać projekty w ramach Akcji 1.1., 1.2. i 1.3. Ponadto w ciągu

roku realizowane były różnorodne działania szkoleniowe,

które zaplanowano w ramach współpracy z innymi Narodo-

wymi Agencjami. Dane dotyczące rodzajów szkoleń oraz

liczby uczestników zastały podane w tabelach na kolejnej

stronie. Wśród nich znajdują się m.in.:

- Bi-Tri-Multi, międzynarodowe szkolenie sieciowe dla

organizacji niemających doświadczenia w realizacji

projektów Akcji 1.1. W ciągu 2008 roku wsparto również

udział 13 polskich uczestników w szkoleniach Bi-Tri-Mul-

ti realizowanych za granicą;

- STARTER dla koordynatorów zatwierdzonych projektów

Akcji 1.2. Szkolenia te poświęcone są kwestiom zarzą-

dzania projektem, omówienia procedur administracyj-

nych i sposobu rozliczania projektów, a także współpra-

cy grupowej. Przygotowują młodych ludzi do realizacji

projektu na wszystkich jego etapach i do współpracy

z Narodową Agencją;

- Coach2Coach. Coaching for Youth Participation,

międzynarodowe szkolenie zorganizowane w Polsce,

poświęcone koncepcji coachingu w projektach Akcji 1.,

z naciskiem na projekty Inicjatyw Młodzieżowych. Szko-

lenie było elementem strategii wypracowanej przez Na-

rodowe Agencje w różnych krajach, dotyczącej wpiera-

nia młodzieżowych projektów poprzez coaching;

- Spotkanie ewaluacyjne koordynatorów projektów Ak-

cji 1.1. zrealizowanych w 2007 roku, w którym uczestni-

czyło 40 osób.

PRZYKŁADY SZKOLEŃ W RAMACH AKCJI 1.

RISK AND ROLL. ZARZĄDZANIE RYZYKIEM

W PROJEKTACH WYMIAN MŁODZIEŻY

3-6 grudnia 2008 r., Konstancin-Jeziorna

Bezpieczeństwo uczestników projektów to jeden z głów-

nych elementów składających się na temat ryzyka w pracy

z młodzieżą. Zapewnienie bezpieczeństwa młodym lu-

dziom w działaniach międzynarodowych należy do waż-

niejszych obowiązków ich organizatorów, dlatego Narodo-

wa Agencja przygotowała szkolenie dotyczące w całości

zarządzania ryzykiem. Szkolenie było poświęcone nastę-

pującym tematom i zagadnieniom:

- Świadomość zagrożeń związanych z realizowaniem pro-

jektów w środowisku wielokulturowym, w tym między-

kulturowy i edukacyjny wymiar zarządzania ryzykiem.

- Postrzeganie i defi niowanie obszarów ryzyka przez róż-

nych partnerów w projekcie wymiany.

- Wymiana doświadczeń dotyczących projektów zrealizo-

wanych przez uczestników (pod kątem tematyki szkole-

nia).

- Planowanie procesu uczenia podczas wymiany między-

narodowej oraz rola lidera w tym procesie.

- Narzędzia pomocne w zarządzaniu ryzykiem.

W szkoleniu wzięło udział 20 uczestników reprezentujących

organizacje pozarządowe, instytucje samorządowe i szkoły,

mających doświadczenie w realizacji co najmniej jednego

projektu wymiany młodzieży. Wszyscy uczestnicy to osoby

bezpośrednio zaangażowane w pracę z młodzieżą, zainte-

resowane realizacją projektów międzynarodowych wymian

młodzieży w przyszłości. Szkolenie zostało przygotowane

i przeprowadzone w oparciu o zasady i metody wykorzy-

stywane w edukacji pozaformalnej, stawiające w centrum

uczestników – ich potrzeby, zainteresowania i doświadcze-

nia – co stwarzało wiele możliwości na aktywne uczestnic-

two i wymianę doświadczeń podczas wszystkich warszta-

tów. Stosowane metody to: dyskusje, praca z obrazem, gra

symulacyjna, prezentacje, zabawy integracyjne itp. Ważnym

elementem były te części programu, które pozwalały uczest-

nikom na autorefl eksję, konfrontację własnych postaw, oce-

nę swej wiedzy, doświadczenia i podejścia do pracy w grupie.

Uczestnicy pracujący w różnych grupach różnymi metodami

mieli okazję, by lepiej poznać siebie i czerpać z doświadczeń

innych.

BALTIC SEMINAR

15-16 października 2008 r., Gdańsk

Pierwsze Seminarium Bałtyckie zebrało w jednym miejscu

33 uczestników z siedmiu krajów: Estonii, Litwy, Łotwy,

Finlandii, Polski, Szwecji i Danii. Celem spotkania było

wsparcie współpracy w regionie krajów bałtyckich pomię-

dzy młodzieżą i przedstawicielami samorządów. Grupa

docelowa spotkania to rzadko widywani razem w takich

okolicznościach przedstawiciele młodzieży i samorządów

lokalnych, którzy mogli w ten sposób przedyskutować moż-

liwości współpracy w ramach Akcji 1.3. Akcja ta umożliwia

współpracę pomiędzy młodzieżą, przedstawicielami władz

lokalnych i instytucjami działającymi na rzecz młodzieży

w międzynarodowym partnerstwie. Podczas szkolenia po-

święcono sporo uwagi możliwościom jakie stwarza part-

nerstwo w ramach grupy bałtyckiej, a także poświęcono

czas na refl eksje nad tematami wspólnymi dla wszystkich

siedmiu krajów. Ponieważ seminarium było pierwszym

spotkaniem tak zróżnicowanej grupy uczestników, pro-

gram spotkania skupiał się na:

- wypracowaniu wspólnych podstaw wiedzy na temat

współpracy europejskiej/bałtyckiej;

- wprowadzeniu do programu „Młodzież w działaniu” ze

szczególnym uwzględnieniem informacji na temat reali-

zacji projektów w ramach Akcji 1.3.;

- stworzeniu przestrzeni i atmosfery do zapoznania się

i znalezienia partnerów do przyszłych projektów;

- wypracowaniu pomysłów na nowe międzynarodowe pro-

jekty na podstawie potrzeb lokalnych społeczności.

AKCJA 1.

SZKOLENIA

13

SZKOLENIA AKCJI 1.1. WYMIANA MŁODZIEŻY

K R A J OW E

Profi l uczestników Rodzaj działania Liczba szkoleń, spotkań Uczestnicy

Osoby bez doświadczenia

we współpracy międzynaro-

dowej

Szkolenia wprowadzające do

Akcji 1.1.

2 48

Osoby mające doświad-

czenie w realizowaniu co

najmniej jednego projektu

Szkolenia tematyczne: „Risk

and Roll”, „Spotkanie lide-

rów wymian młodzieży”

2 60

M I Ę DZ Y N A RO D OW E

Profi l uczestników Rodzaj działania Liczba szkoleń, spotkań Uczestnicy

Osoby bez doświadczenia

we współpracy międzyna-

rodowej

Szkolenie „Bi-Tri-Multi” 3 16

Osoby mające doświad-

czenie w realizowaniu co

najmniej jednego projektu

Szkolenie ATOQ, adresowa-

ne do organizacji doświad-

czonych we współpracy

międzynarodowej

3 6

SZKOLENIA AKCJI 1.2. INICJATYWY MŁODZIEŻOWE

Profi l uczestników Rodzaj działania Liczba szkoleń, spotkań Liczba uczestników

Koordynatorzy/liderzy mło-

dzieżowi zatwierdzonych

projektów

STARTER 5 116

Osoby zainteresowane

realizowaniem Inicjatyw

Młodzieżowych

Szkolenia wprowadzające

do Akcji 1.2.

2 47

Osoby zajmujące się

wspieraniem młodych ludzi

realizujących lokalne i mię-

dzynarodowe projekty

Międzynarodowe szkolenie

„Coach2Coach. Coaching for

Youth Participation”

1 17

SZKOLENIA AKCJI 1.3. MŁODZIEŻ W DEMOKRACJI

Profi l uczestników Rodzaj działania Liczba szkoleń, spotkań Uczestnicy

Osoby bez doświadczenia

we współpracy międzyna-

rodowej

Szkolenie wprowadzające

do Akcji 1.3.

1 22

Osoby szukające kontaktów

dla swoich organizacji

Międzynarodowe Semina-

rium kontaktowe „Baltic Se-

minar” organizowane przez

Polską Narodową Agencję

1 3 osoby z Polski

(łącznie 33)

Osoby szukające kontaktów

dla swoich organizacji

Seminarium kontaktowe or-

ganizowane przez Hiszpań-

ską Narodową Agencję

1 2

AKCJA 1.

SZKOLENIA

30

25

20

15

10

5

0

STATYSTYKI AKCJI 1.1. WYMIANA MŁODZIEŻY (WEDŁUG STANU NA DZIEŃ 01.01.2009)

Akcja 1.1. Wymiana Młodzieży – projekty w 2008 roku

400

350

300

250

200

150

100

50

0

358

205

11

126

16

4

0

8

0

13

0 0

4

15

3 0

48

0 0 7 3 5 0 1 0 4

5

1612

35

1

20

27

Au

str

ia

Be

lgia

Bu

łga

ria

Cy

pr

Cze

chy

Da

nia

Es

ton

ia

Fin

lan

dia

Fra

ncj

a

Gre

cja

His

zpa

nia

Ho

lan

dia

Irla

nd

ia

Isla

nd

ia

Lit

wa

45

40

35

30

25

20

15

10

5

02

0

21

0

8

0 4

28

3

2 3

10

21

2 2 0 1 3 1 7 4

24

8 8

37

8

40

34

Lu

ks

em

bu

rg

Ło

twa

Ma

lta

Nie

mc

y

No

rwe

gia

Po

rtu

ga

lia

Ru

mu

nia

Sło

wa

cja

Sło

we

nia

Sz

we

cja

Turc

ja

Wę

gry

Wie

lka

Bry

tan

ia

Wło

chy

Wn

ios

ki

zło

żon

e

Wn

ios

ki

wy

cofa

ne

prz

ed

de

cy

zją

Wn

ios

ki

zatw

ierd

zon

e

Wn

ios

ki

od

rzu

con

e

Pro

jek

ty o

dw

oła

ne

Akcja 1.1. Wymiana Młodzieży – projekty goszczące i wysyłające z podziałem na Kraje Programu

Goszczące

zrealizowane

Wysyłające

zrealizowane

Goszczące

zrealizowane

Wysyłające

zrealizowane

15

11

14

6

14

9 13

11

5

3 19

26 26

14 6 3 2 13 29 1 8 8

2

118

22

7910 12

35

30

25

20

15

10

5

0

do

lno

ślą

sk

ie

ku

jaw

sk

o-p

om

ors

kie

lub

els

kie

lub

us

kie

łód

zkie

ma

łop

ols

kie

ma

zow

ieck

ie

op

ols

kie

po

dk

arp

ack

ie

po

dla

sk

ie

po

mo

rsk

ie

ślą

sk

ie

św

ięto

krz

ys

kie

wa

rmiń

sk

o-m

azu

rsk

ie

wie

lko

po

lsk

ie

zach

od

nio

po

mo

rsk

ie

8

13

14

Akcja 1.1. Wymiana Młodzieży – projekty w 2008 roku z podziałem na województwa

Zatwierdzone

Odrzucone

i wycofane

AKCJA 1.

STATYSTYKI

15

STATYSTYKI AKCJI 1.2. INICJATYWY MŁODZIEŻOWE (WEDŁUG STANU NA DZIEŃ 01.01.2009)

Akcja 1.2. Inicjatywy Młodzieżowe – projekty w 2008 roku

250

200

150

100

50

0

130

Mię

dz

yn

aro

do

we

Inic

jaty

wy

Mło

dzi

eżo

we

Kra

jow

e I

nic

jaty

wy

Mło

dzi

eżo

we

199

5 8

Zatwierdzone

Odrzucone

i wycofane

10

13

7

20

6

12 18

7

13

16 12

912

18 2 7 3 23 16 7 20 8

1

11

4

20

2

108 8

25

20

15

10

5

0

do

lno

ślą

sk

ie

ku

jaw

sk

o-p

om

ors

kie

lub

els

kie

lub

us

kie

łód

zkie

ma

łop

ols

kie

ma

zow

ieck

ie

op

ols

kie

po

dk

arp

ack

ie

po

dla

sk

ie

po

mo

rsk

ie

ślą

sk

ie

św

ięto

krz

ys

kie

wa

rmiń

sk

o-m

azu

rsk

ie

wie

lko

po

lsk

ie

zach

od

nio

po

mo

rsk

ie

12

7

Zatwierdzone

Odrzucone

i wycofane

Akcja 1.2. Inicjatywy Młodzieżowe – projekty w 2008 roku z podziałem na województwa

STATYSTYKI AKCJI 1.3. MŁODZIEŻ W DEMOKRACJI

W roku 2008 do Narodowej Agencji spłynęło 7 wniosków o dofi nansowanie projektów w ramach Akcji 1.3. Cztery z nich

otrzymały wsparcie fi nansowe, trzy zostały odrzucone. Zatwierdzone projekty złożyły grupy z województwa lubuskiego,

mazowieckiego, śląskiego i warmińsko-mazurskiego. Odrzucono projekty z województwa świętokrzyskiego, śląskiego

i mazowieckiego.

AKCJA 1.

STATYSTYKI

16

WOLONTARIAT EUROPEJSKI

AKCJA 2.

Projekt „Cooperation for Peace Building in Caucasus”

został zorganizowany przez Akademickie Centrum In-

formacji i Edukacji Europejskiej (ACIEE) we współpracy

z gruzińską organizacją Image Pro. Pierwszy pomysł po-

jawił się podczas spotkania przedstawicieli ACIEE i Image

Pro w listopadzie 2006 roku podczas seminarium w Baku,

a następnie został rozwinięty w Polsce wraz z osobami za-

interesowanymi wolontariatem na Kaukazie.

Głównym założeniem projektu była zorganizowana

pomoc w edukacji osób z ograniczonymi możliwościami

rozwoju w Gruzji. W tym przypadku byli to tzw. IDP, in-

ternally displaced people, czyli gruzińscy uchodźcy z te-

renów Abchazji po wojnie z początku lat 90. Ze względu

na trudną sytuację materialną większości uchodźców

z tego środowiska ma utrudniony dostęp do edukacji

i kultury, dlatego jednym z głównych zadań wolontariu-

szy podczas projektu miało być wspieranie lokalnych

klubów młodzieżowych prowadzonych przez organizację

Image Pro. Wolontariusze prowadzili tam zajęcia z języ-

ka angielskiego, kursy artystyczne i komputerowe oraz

zajęcia sportowe.

Ponieważ obydwaj wolontariusze – Grzegorz i Łukasz – spę-

dzili wcześniej kilka miesięcy w Stanach Zjednoczonych, ich

umiejętności językowe pozwalały na prowadzenie zajęć języ-

kowych w grupach podstawowych i średniozaawansowanych.

Jeden z nich studiował informatykę, więc postanowiono to wy-

korzystać przy planowaniu zajęć komputerowych. Sam prze-

bieg zajęć oraz metody przekazywania wiedzy pozostawiono

wolontariuszom. Ze względu na możliwe problemy językowe

w kontakcie z młodzieżą gruzińską zaproszono do udziału

w projekcie wolontariusza z Gruzji, który był uczestnikiem za-

jęć językowych i jednocześnie służył pomocą jako tłumacz.

Sama praca wolontariuszy miała również wpływ na spo-

łeczność lokalną, która mogła się przekonać, jak taka praca

wygląda. Poprzez obserwację mogli lepiej zrozumieć, jak

ważne dla rozwoju społeczności jest wzajemne wsparcie

i odpowiedzialność. Natomiast wolontariusze, dzięki pracy

z lokalną młodzieżą z trudnych środowisk, rozwinęli swoje

umiejętności organizacyjne oraz umiejętność pracy z ludź-

mi. Nie bez znaczenia pozostaje fakt, że mieli okazję do-

kładnie poznać gruzińską kulturę i zwyczaje. Gruzja, leżąc

na styku kultur: europejskiej, azjatyckiej i arabskiej, jest

krajem wyjątkowym pod względem kulturowym. Miejsce,

w którym odbywał się projekt z pewnością zapewniło wiele

nowych międzykulturowych doświadczeń i niespodzianek.

Wolontariusze o projekcie:

Zajęcia komputerowe postanowiłem zorganizować tak, aby zainteresować jak największą grupę młodzieży. Popytałem

wśród nich, jakie zajęcia będą najciekawsze i najbardziej przydatne. Okazało się, że sporo osób zna obsługę komputera

i chciałaby nauczyć się edycji zdjęć w jakimś programie grafi cznym. Jednocześnie powstała druga grupa – dla osób, które

chciały nauczyć się podstaw obsługi komputera. Na początku wszystkie nasze zajęcia budziły spore zainteresowanie – by-

liśmy pierwszymi zagranicznymi wolontariuszami, którzy pracowali tam dłużej. Grupy początkowo liczyły 10 - 15 osób, ale

muszę powiedzieć, że w ciągu projektu była dosyć duża rotacja. Raz na zajęcia przyszło 30 osób i było dosyć ciasno przy

naszych 6 komputerach, ale jakoś udało się prowadzić zajęcia. Przy okazji prowadziliśmy też szkolenia z zakresu programu

„Młodzież w działaniu” i podstaw wiedzy o prawach człowieka. Całość oczywiście miała mało formalny charakter, sporo

rysowaliśmy na tablicach, ważniejsze rzeczy przedstawialiśmy na papierze i wieszaliśmy po sali. Uczestnicy spotkań byli

z początku trochę nieśmiali i nie bardzo chcieli brać udział w dyskusjach, ale dzięki nieformalnemu podejściu i przeplataniu

nauki z zabawą, udało nam się nawiązać dobry kontakt. Łukasz Satrowicz

Nasza organizacja goszcząca organizowała w centrach dla uchodźców różne zajęcia już przed naszym przyjazdem: kursy

tańca, pokazy fi lmów, zajęcia sportowe. Nasz projekt miał między innymi wprowadzić nowe zajęcia dla dzieci uchodź-

ców – naukę angielskiego i kursy komputerowe. Poza tym organizowaliśmy dodatkowe działania według własnego pomy-

słu i przy wsparciu gruzińskich wolontariuszy – np. pomagaliśmy lokalnym nauczycielom w prowadzeniu zajęć pozalek-

cyjnych. Podczas projektu przeżyłem zarówno ciężkie, jak i przyjemne chwile. Na szczęście mój przyjaciel Łukasz, który

dobrze znał realia gruzińskie, brał udział w wielu projektach i różnych zajęciach, pomógł mi bardzo w odnalezieniu się

w nowych warunkach. Projekt pomógł mi rozwinąć moje umiejętności językowe oraz te związane z organizowaniem zajęć

dla młodzieży. Grzegorz Rutkowski

(…) Gruzini są bardzo życzliwi i gościnni. Sporo osób dobrze mówi po rosyjsku, a młodsi po angielsku. Bardzo lubią Pola-

ków, a gość u nich to najważniejsza osoba w domu. Na ulicy ludzie, widząc turystę patrzącego na mapę, chcą mu szczerze

pomóc. Bariera językowa jest jednak spora. Alfabet wygląda jak jakieś dziwne zawijasy i wszystkie litery są podobne. Nie ma

oznaczeń w metrze, nawet po rosyjsku. Wszystkie lokalne autobusy są opisane też tylko po gruzińsku. Na początku jest tro-

chę ciężko, ale człowiek szybko się orientuje, jaki numer gdzie jedzie, a w metrze można liczyć stacje. Grzegorz i Łukasz

Cooperation for Peace Building in CaucasusAkademickie Centrum Informacji i Edukacji Europejskiej, Tbilisi, Gruzja – projekt wysyłający

17

Fortress for YouthAkademia Przygody,

Kłodzko, Polska – projekt goszczący

Tematem projektu było przystosowanie zabudowań

Twierdzy Kłodzko do potrzeb młodzieży i stworzenie

miejsca, w którym młodzi ludzie mogliby się realizować.

Działania skoncentrowane były wokół renowacji podwalni

fortecznej wraz z rekonstrukcją jej historycznego wypo-

sażenia. W przyszłości Twierdza ma stać się pomieszcze-

niem o wielu możliwościach wykorzystania: jako nocle-

gownia, sala treningowa, aula do występów teatralnych

i pokazów fi lmowych itp. Projekt wolontariatu podzielony

był pomiędzy prace związane z Twierdzą (kamieniarskie,

murarskie, ciesielskie) oraz na zajęcia z młodzieżą, szko-

lenia i wyprawy.

Projekt „Fortress for youth” był naszym pierwszym pro-

jektem w ramach programu „Młodzież w działaniu”. Aby

go przeprowadzić zgodnie z zamierzeniami, musieliśmy

najpierw poszerzyć naszą wiedzę dotyczącą programów

unijnych oraz zarządzania fi nansami. Efekty zakończonego

projektu to: udane wyprawy, zbiórki i służby z grupami mło-

dzieży, wstawione kamienie, oczyszczone stropy i ściany

twierdzy, a także ukończenie prac przy rekonstrukcji ka-

miennej posadzki w podwalni, wykonanie dębowych furt

i wiele innych, większych lub mniejszych działań. Pomoc

Jakuba, wolontariusza z Czech, okazała się dla nasz nieoce-

niona! Dzięki jego zaangażowaniu, wspólnie z resztą wo-

lontariuszy, wykonaliśmy pracę planowaną uprzednio przy

braku pomocy z zewnątrz na kolejne lata.

Wolontariusz, który zdecydował się wziąć udział w na-

szym projekcie, to młody kamieniarz-artysta. Zlecając

mu coraz ambitniejsze zadania, mogliśmy przekonać się

o jego niezwykłych umiejętnościach plastycznych i pla-

nistycznych. Widząc precyzję wykonania powierzanych

mu zadań, komendantura stowarzyszenia zadecydowała,

by zlecić Jakubowi poważne konserwatorsko-budowlane

prace. Wiązało się to z dość dużym ryzykiem fi nansowym

w przypadku uszkodzenia powierzchni zabytkowej. Jak się

jednak okazało, żadna z obaw się nie spełniła. Bardziej

doświadczeni wolontariusze stwierdzili, że mimo młodego

wieku Jakub jest osobą niezwykle skoncentrowaną, opano-

waną i uważną. Mimo to, że uczestniczył w przedsięwzię-

ciu, którego etap końcowy jest jeszcze bardzo odległy, miał

szansę prowadzić swój własny „mały” projekt – wykonanie

posadzki w pomieszczeniach podwalni, który koordynował

od początku do końca sam. Dzięki temu ten etap przygo-

towania pomieszczeń dla młodzieży może zasłużenie uwa-

żać za własny.

Dbaliśmy o to, aby Jakub był zadowolony zarówno z wy-

konywanej przez siebie pracy jak i z miejsca, w którym się

znalazł. Mógł uczestniczyć w wyprawach w góry, do waż-

nych dla regionu miejsc oraz do Kotliny Kłodzkiej. Brał

udział w szkoleniach survivalowych i spływie drewniany-

mi łodziami. Był także naszym przewodnikiem w czeskim,

partnerskim mieście-twierdzy, Jozefovie. Chętnie włączał

się również do inicjatyw podejmowanych przez naszych

wspaniałych przyjaciół spoza stowarzyszenia, wolonta-

riuszek Fundacji Krzyżowa oraz pozostałych ludzi, którzy

zainteresowali się Akademią Przygody, właśnie dzięki zna-

jomości z Jakubem.

Trudno oszacować dodatkowe korzyści z pobytu wolon-

tariusza u nas. Pomagał w kontakcie z miejscowym Mu-

zeum Ziemi Kłodzkiej, Fundacją Krzyżowa, był łącznikiem

z wolontariuszami innych organizacji, zapraszając ich na

nasze wyprawy. Dzięki projektowi nawiązaliśmy kontakt

z podobną do naszej organizacją z czeskiego Jozefova,

z którą przeprowadziliśmy wspólny projekt. Mamy zamiar

kontynuować współpracę z organizacją wysyłającą, DDM

Decko Nachod, posiadającą bazę noclegową na tamtej-

szym zamku. Współpraca z czeskimi organizacjami wydaje

nam się szczególnie ważna – to nasi sąsiedzi i dzięki temu

powinniśmy się dobrze rozumieć w zakresie potrzeb i spo-

sobów działania.

Wolontariusz o projekcie:Taki wolontariat to bardzo fajna rzecz. Człowiek ma okazję spróbować wielu czynności z różnych obsza-rów, z którymi normalnie może by się nawet nie spotkał. Ja miałem możliwość spędzić cały rok w Kłodzku, gdzie pomagałem stowarzyszeniu Akademia Przygody w pracach konserwatorskich na Twierdzy Kłodz-kiej – na początku jako kamieniarz, później także przy innego rodzaju zajęciach. Mogłem rozwijać swoje umiejętności, uczyć się nowych rzeczy. Ale wolontariat to nie tylko sama praca. W ramach Akademii uczestniczyłem w różnych imprezach przygotowanych dla dzieci, takich jak spływy łodziami, zajęcia li-nowe, wyprawy. Poznałem wielu ludzi miejscowych oraz innych wolontariuszy spoza placówki, z którymi mogłem spędzać swój czas wolny. Włączyłem się do lokalnej społeczności. Wolontariat daje młodemu człowiekowi naprawdę wiele – od przydatnych doświadczeń, aż po wielu nowych przyjaciół. Wolontariat odbieram jako ważny etap w moim życiu, chociaż ty był „tylko” jeden rok. Jakub Petráš

WOLONTARIAT EUROPEJSKI

AKCJA 2.

* TEKST NA PODSTAWIE RAPORTU NADESŁANEGO PRZEZ BENEFICJENTÓW

18

W 2008 ROKU W RAMACH AKCJI 2. ZORGANIZOWANO NASTĘPUJĄCE SZKOLENIA DLA ORGANIZACJI: - Szkolenie dla organizacji zainteresowanych goszcze-

niem wolontariuszy w ramach Wolontariatu Europejskie-

go, w którym udział wzięło około 30 osób.

- Dwa szkolenia dla nowych organizacji, które otrzymały

akredytację. W szkoleniach wzięło udział 70 koordyna-

torów projektów oraz mentorów.

- Doroczne spotkanie Narodowej Agencji z przedstawi-

cielami doświadczonych organizacji goszczących i wy-

syłających, w którym udział wzięło 40 osób. Spotkanie

to miało na celu ocenę rocznej współpracy Narodowej

Agencji z organizacjami oraz przekazanie nowych infor-

macji związanych z zarządzaniem projektami Wolonta-

riatu Europejskiego.

- Pierwsze Laboratorium Optymalnego Wolontariatu Eu-

ropejskiego, szkolenie podzielone na odrębne moduły,

z których pierwszy podejmował tematykę procesu ucze-

nia się w Akcji 2., a drugi służył podsumowaniu szkole-

nia oraz 6 miesięcy wdrażania wiedzy i wykorzystywania

umiejętności zdobytych w Laboratorium.

- W ramach współpracy z innymi Narodowymi Agencjami

pracownicy akredytowanych organizacji Wolontariatu

Europejskiego zostali wysłani na zagraniczne szkolenia

podnoszące ich kompetencje i wiedzę związane z Wolon-

tariatem Europejskim, zarządzaniem projektami i kon-

fl iktem – 12 osób.

ORGANIZACJE WSPIERAJĄCE WOLONTARIAT EUROPEJSKI

W pierwszej połowie 2008 roku wyłoniono 6 organiza-

cji, których zadaniem było promowanie Wolontariatu Eu-

ropejskiego wśród młodych ludzi i wśród organizacji na

poziomie lokalnym. Poza promowaniem samego wolon-

tariatu organizacje upowszechniały także efekty projek-

tów EVS, aby poprzez konkretne przykłady realizowanych

projektów zachęcić młodzież, zwłaszcza tę z mniejszymi

szansami, do zaangażowania się w program „Młodzież

w działaniu”. Pod koniec 2008 r. ogłoszono drugi konkurs

na nowe organizacje wspierające Wolontariat Europejski,

w ramach którego wybrano 7 organizacji. Listę tych orga-

nizacji można znaleźć na internetowej stronie programu

www.mlodziez.org.pl.

AKREDYTACJA ORGANIZACJIW 2008 r. zespół akredytorów zewnętrznych działają-

cych przy Narodowej Agencji przeprowadził akredytację

80 organizacji, które ubiegały się o status organizacji EVS.

74 organizacje otrzymały pozytywną decyzję.

SZKOLENIA DLA WOLONTARIUSZYW roku 2008 przeprowadzono w sumie 51 szkoleń dla

wolontariuszy, w tym:

- 19 szkoleń przygotowawczych dla wolontariuszy wyjeż-

dżających na projekty Akcji 2.,

- 15 szkoleń wprowadzających i 12 spotkań ewaluacji środ-

kowej dla wolontariuszy realizujących projekty w Polsce,

- 2 spotkania ewaluacyjne dla wolontariuszy, którzy za-

kończyli już swoje działania w ramach EVS.

Bazując na doświadczeniach z lat wcześniejszych,

ze szczególnym uwzględnieniem roku 2007, tematyka

szkoleń została dopasowana do potrzeb wolontariuszy.

Głównym obszarem zainteresowania młodych ludzi, któ-

rzy decydują się na udział w projekcie Wolontariatu Eu-

ropejskiego jest rozwój osobisty i poszerzanie własnych

kompetencji zawodowych, dlatego też elementy z tym

związane zostały wprowadzone do programu szkoleń.

Innymi elementami szkoleń istotnymi z punktu widzenia

Narodowej Agencji były certyfi kat Youthpass oraz prawa

i obowiązki wolontariusza i pozostałych partnerów pro-

jektowych.

Głównym obszarem zainteresowania młodych ludzi, którzy

decydują się na udział w projekcie Wolontariatu Europejskie-

go jest rozwój osobisty i poszerzanie własnych kompetencji

zawodowych, dlatego też elementy z tym związane zostały

wprowadzone do programu szkoleń.

AKCJA 2.

SZKOLENIA

19

LABORATORIUM OPTYMALNEGO WOLONTARIATU EUROPEJSKIEGO.

PIERWSZE OGÓLNOPOLSKIE SZKOLENIE DOTYCZĄCE

JAKOŚCI W PROJEKTACH GOSZCZĄCYCH

REALIZOWANYCH W POLSCE.

Klucz do wolontariatu – czyli wspieranie procesu uczenia

się wolontariusza, Youthpass

Rok 2007 wprowadził wiele nowych kwestii – formal-

nych i praktycznych – do programu „Młodzież w dzia-

łaniu”, które miały bezpośredni wpływ na projekty re-

alizowane w ramach Akcji 2. Wolontariat Europejski.

Niezmienny pozostał młody człowiek – wolontariusz

– który wyjeżdża na projekt oraz ludzie pracujący w or-

ganizacji goszczącej i koordynującej. Ponieważ projekty

wolontariatu zakładają pracę opartą na relacjach inter-

personalnych zarówno z wolontariuszem jak i w zespole

organizacji, są one ogromnym wyzwaniem dla wszyst-

kich biorących w nim udział stron. Dodatkowo narzuca-

ne są pewne zasady, normy i procedury, które z jednej

strony mają ułatwić realizację projektu, a z drugiej stro-

ny, poprzez ich niejasność mogą znacznie utrudnić ten

proces. Jedną z nowości programu jest wprowadzenie

certyfikatu Youthpass, który, w kontekście projektów

wolontariackich, niesie ze sobą wiele zmian w podejściu

do wolontariusza, jak również narzuca dodatkowe zada-

nia partnerom związanym z projektem.

Temu właśnie zagadnieniu został zadedykowany

pierwszy moduł szkolenia w ramach Laboratorium Opty-

malnego Wolontariatu Europejskiego, na który zaproszo-

no osoby mające kontakt z wolontariuszem, czyli men-

torów, koordynatorów działań i koordynatorów projektu

– razem 32 osoby. Szkolenie miało umożliwić uczestni-

kom szczegółowe zapoznanie się z certyfi katem Youth-

pass, przyjrzenie się zagadnieniu procesu uczenia się

u wolontariusza, opracowanie strategii wprowadzenia

nowych zagadnień we własne projekty, wypróbowanie

ich w praktyce, a następnie wspólne wypracowanie osta-

tecznych strategii i metod. Zakres tematyczny szkolenia

obejmował: Wolontariat Europejski jako proces nauki,

edukację w perspektywie szerszej terminologii, psycho-

logię uczenia się, koncepcje i style nauki, w tym pracę na

własnym potencjale.

Szkolenie podzielone zostało na trzy etapy:

• I ETAP – SZKOLENIE MERYTORYCZNE

Trzydniowe szkolenie nacechowane dynamiczną pracą

merytoryczną i koncepcyjną z użyciem interaktywnych

metod, mające na względzie zróżnicowanie grupy uczest-

ników. Szkolenie obejmowało różnorodne zagadnienia,

takie jak: praktyczne doświadczenie uczenia się i wspiera-

nie uczenia się, podstawowa wiedza teoretyczna z zakre-

su uczenia się przez doświadczenie oraz stylów uczenia

się i czterech poziomów rozwoju umiejętności, zapozna-

nie się z cyklem projektu EVS, budowanie sprzyjającego

otoczenia do nauki w projekcie. Ważnym elementem szko-

lenia było przedstawienie założeń i korzyści certyfi katu

Youthpass dla uczestnika i organizacji, przybliżenie zna-

czenia kompetencji kluczowych dla edukacji pozaformal-

nej oraz omówienie ich w kontekście projektu EVS.

• II ETAP – PRAKTYCZNE ZASTOSOWANIE WIEDZY

(OPRACOWANYCH STRATEGII, METOD) WE WŁASNYM

PROJEKCIE

Indywidualna praca uczestników szkolenia we własnych

projektach/organizacjach. Realizacja zadań dotyczących:

1. Indywidualnej pracy nad własnym procesem uczenia się.

2. Pracy w dialogu z wolontariuszem.

3. Doskonalenia funkcjonowania projektu (praca z zespo-

łem projektowym w organizacji/-ach).

Podczas tego etapu prowadzący szkolenie oferowali

indywidualne wsparcie. Etap zakładał prowadzenie przez

uczestników dokumentacji, niezbędnej do części zamyka-

jącej szkolenie.

• III ETAP – SZKOLENIE PODSUMOWUJĄCE, CZYLI

PRACA NA ZDOBYTYM DOŚWIADCZENIU

Podsumowanie doświadczeń. Dopracowanie założeń

i działań praktycznych. Wypracowanie ostatecznych kon-

cepcji i metod dopasowanych do specyfi ki projektu i orga-

nizacji. Zagadnienia:

1. Narzędzia wspierające indywidualny proces nauki – ich

efektywność, funkcjonalność i zagrożenia.

2. Wspieranie procesu nauki wolontariusza – trudności,

metodyka, strategie i ścieżki.

3. Rola osoby wspierającej proces nauki wolontariusza

– sztuka dialogu, relacja interpersonalna, etyka i kon-

trakt.

4. Rodzaje uczenia organizacyjnego.

Zakres tematyczny szkolenia obejmował: Wolontariat

Europejski jako proces nauki, edukację w perspektywie

szerszej terminologii, psychologię uczenia się, koncepcje

i style nauki w tym pracę na własnym potencjale.

AKCJA 2.

SZKOLENIA

70

60

50

40

30

20

10

0

STATYSTYKI AKCJI 2. WOLONTARIAT EUROPEJSKI (WEDŁUG STANU NA DZIEŃ 01.01.2009)

Akcja 2. Wolontariat Europejski – projekty w 2008 roku

200

180

160

140

120

100

80

60

40

20

0

173

132

2

36

3Wn

ios

ki

zło

żon

e

Wn

ios

ki

wy

cofa

ne

prz

ed

de

cy

zją

Wn

ios

ki

zatw

ierd

zon

e

Wn

ios

ki

od

rzu

con

e

Pro

jek

ty o

dw

oła

ne

Akcja 2. Wolontariat Europejski – liczba wolontariuszy goszczonych i wysyłanych ze względu na źródło fi nansowania

Wo

lon

tari

us

ze w

ys

łan

i

za g

ran

icę

171

107

300

250

200

150

100

50

0

153

260

Za

gra

nic

zni

wo

lon

tari

us

ze

go

szc

zen

i w

Po

lsce

Polska Narodowa Agencja

Programu „Młodzież w działaniu”

Inne Narodowe Agencje

Programu „Młodzież w działaniu”

10

1

5

5

2

0 0

4 1

0 1

3

33

13 11 0 0 4 0 0 2 14

0

22 3

15

00

58

Akcja 2. Wolontariat Europejski – wolontariusze w ramach projektów zatwierdzonych w 2008 roku przez Polską Narodową

Agencję z podziałem na Kraje Programu i charakter projektu

Au

str

ia

Be

lgia

Bu

łga

ria

Cze

chy

Es

ton

ia

Fin

lan

dia

Fra

ncj

a

Gre

cja

His

zpa

nia

Ho

lan

dia

Isla

nd

ia

Lit

wa

Ło

twa

Ma

lta

Nie

mc

y

Po

rtu

ga

lia

Ru

mu

nia

Sz

we

cja

Turc

ja

Wie

lka

Bry

tan

ia

Wło

chy

0

3

0 0 2 7 4 4

3

24

44

17

0

3

20

Wolontariusze goszczeni Wolontariusze wysłani

AKCJA 2.

STATYSTYKI

21

120

100

80

60

40

20

0 0

0

0

0

2

3 3

2 4

7 27

5 6

25 20 27 33 24 34 21 21 101

7 9 10 13 13 1410 15

op

ols

kie

po

dk

arp

ack

ie

lub

us

kie

św

ięto

krz

ys

kie

lub

els

kie

wa

rmiń

sk

o-m

azu

rsk

ie

zach

od

nio

po

mo

rsk

ie

łód

zkie

ku

jaw

sk

o-p

om

ors

kie

po

mo

rsk

ie

wie

lko

po

lsk

ie

ma

łop

ols

kie

ślą

sk

ie

po

dla

sk

ie

do

lno

ślą

sk

ie

ma

zow

ieck

ie

67

22

Akcja 2. Wolontariat Europejski – projekty zatwierdzone w 2008 roku z podziałem na województwa

i liczbę uczestników

Projekty

Uczestnicy

Akcja 2. Wolontariat Europejski – liczba projektów zatwierdzonych w 2008 wg typów działań

41

ind

yw

idu

aln

y41

Kraje Programu

Kraje Programu

i Kraje Partnerskie

30

25

20

15

10

5

02

0

0

6

0

1 5

51

2 1

0

11

5 1 0 14 21 1 25 1 0

37

51

14

0

8

1

Alb

an

ia

Bo

śn

ia i

He

rce

go

win

a

Cza

rno

gó

ra

Ma

ced

on

ia

Se

rbia

Ch

orw

acj

a

Arm

en

ia

Aze

rbe

jdż

an

Bia

łoru

ś

Fed

era

cja

Ro

sy

jsk

a

Gru

zja

Mo

łda

wia

Uk

rain

a

Lib

an

Ma

rok

o

Pa

les

tyn

a

Akcja 2. Wolontariat Europejski – wolontariusze w ramach projektów zatwierdzonych w 2008 roku przez Polską

Narodową Agencję z podziałem na Kraje Partnerskie i charakter projektu

sty

na

ys

tyn

aP

ale

2

0

Wolontariusze

goszczeni

Wolontariusze

wysłani

80

60

40

20

0

14

gru

po

wy

i i

nd

yw

idu

aln

y

27

3

gru

po

wy

6

58

RA

ZE

M

74

AKCJA 2.

STATYSTYKI

22

MŁODZIEŻ W ŚWIECIE

AKCJA 3.

Projekt zorganizowany przez Dom Spotkań im. Angelusa

Silesiusa we Wrocławiu był dopowiedzią na potrzebę

wzmocnienia potencjału organizacji z Mołdawii, Rumunii

i Ukrainy, z którymi polska instytucja nawiązała kontakt

w 2007 roku. Kierując się chęcią nawiązania długotermino-

wego partnerstwa, powstał projekt szkolenia dla młodych

liderów, opierający się na doświadczeniach trenerów mię-

dzynarodowej pracy edukacyjnej.

Cel ogólny to podniesienie jakości międzynarodowych pro-

jektów edukacyjnych poprzez rozwój umiejętności młodych

liderów, a tym samym wzmocnienie organizacji młodzieżo-

wych z czterech krajów Europy Środkowo-Wschodniej na

polu edukacji pozaformalnej. Wzięło w nim udział 20 uczest-

ników, którzy posiadali niewielkie lub żadne doświadczenie

w realizacji międzynarodowych projektów edukacyjnych.

Tematyka szkolenia obejmowała następujące zagad-

nienia: prezentacja metod stosowanych podczas fazy for-

mowania się grupy w projekcie; prezentacja działalności

organizacji, w których pracują uczestnicy; cechy charak-

terystyczne edukacji formalnej, nieformalnej i pozaformal-

nej; charakterystyka uczenia się przez doświadczenie, sty-

le uczenia się; międzykulturowość; priorytety i struktura

programu „Młodzież w działaniu”; podstawy zarządzania

projektem; znaczenie roli trenera, koordynatora i uczestni-

ka w realizacji projektu; symulacja przebiegu współpracy

międzynarodowej i tworzenia projektu wymiany młodzieży

w ramach Akcji 3.; planowanie przyszłej współpracy i ge-

nerowanie potencjalnych tematów projektów.

Uczestnicy projektu mieli za zadanie przekazać wiedzę

i umiejętności zdobyte podczas szkolenia pozostałym

członkom swoich organizacji. W tym celu otrzymali szereg

przydatnych materiałów szkoleniowych do zastosowania

w swojej codziennej pracy. Podczas warsztatów omówiona

została możliwość wspólnej realizacji międzynarodowych

inicjatyw edukacyjnych. Wyłoniło się aż 15 pomysłów na

przyszłe projekty, m.in.: „Art. in our souls” poświęcony

sztuce; seminarium „Share your experience of changing

your community” skierowane do młodych przedsiębior-

ców społecznych; projekt dla organizacji młodzieżowych

dotyczący ich roli w kształtowaniu społeczeństwa oby-

watelskiego w krajach Europy Wschodniej po transforma-

cji polityczno-ekonomicznej; festiwal fi lmowy dla mło-

dych artystów „How can I change the world by myslef”…

I oczywiście wspólny projekt angażujący wszystkie cztery

kraje, który organizatorzy szkolenia planują złożyć do pro-

gramu „Młodzież w działaniu” 1 lutego 2009 roku.

O projekcie:

Szkolenie „Setting off on the road to new experiences” było dla wielu uczestniczących w nim młodych ludzi pierwszym mię-

dzynarodowym spotkaniem tego typu. Uczestnicy i uczestniczki z Mołdawii, Ukrainy, Rumunii i Polski, którzy na co dzień

działają w swoich lokalnych środowiskach młodzieżowych, mieli szansę poznać się nawzajem, poznać nowe formy pracy

zgodne z metodyką edukacji pozaformalnej i przećwiczyć tworzenie projektu międzynarodowego. Dla nas jako organiza-

torów było to niemałe przedsięwzięcie, ponieważ pierwszy raz gościliśmy u siebie młodzież z Mołdawii i Rumuni i bardzo

byliśmy ciekawi tego nowego doświadczenia, spotkania z kulturą do tej pory mało nam znaną.

Treści merytoryczne przekazywane w czasie szkolenia były ważne dla uczestników, o czym pisali w ankietach ewaluacyj-

nych, ale najważniejsze było chyba uczenie międzykulturowe. Zaplanowany w tym celu wieczór międzynarodowy pokazał

siłę podobieństw i różnic charakteryzujących ludzi z naszej części świata. W pewniej chwili Polacy i Ukrainki (bo przyjechały

same dziewczyny) zaintonowali „Hej Sokoły”, wprawdzie każdy swoją wersję ze swoim zestawem zwrotek, ale efekt był

imponujący. Na co Rumuni i Mołdawianie odpowiedzieli inną wspólną dla ich narodów pieśnią. Przy kolejnej okazji odkry-

liśmy, że stroje ludowe z Rumuni i Ukrainy mają wiele wspólnych elementów – podobny krój, podobne wyszywanki. Ciągle

znajdowaliśmy podobieństwa, które nas zaskakiwały i jeszcze bardziej zbliżały.

Największą frajdę sprawiła przeprowadzona na koniec projektu symulacja „Mission Impossible”, w czasie której uczestnicy

i uczestniczki w grupach międzynarodowych mieli, nie widząc się, a jedynie przesyłając sobie listy między piętrami na-

szego Domu, zaplanować projekt międzynarodowy. Wymagało to od wszystkich nie tylko umiejętności komunikowania

się na płaszczyźnie językowej, ale także zrozumienia odrębnych sposobów myślenia i interpretowania rzeczywistości oraz

pozwoliło zdać sobie sprawę z tego, jak ważna jest komunikacja międzykulturowa w procesie tworzenia partnerstwa. Nie

zabrakło również czasu na wspólne wieczorne wyjścia spędzane w gorącej atmosferze letniego Wrocławia, nad błyszczącą

lampami Ostrowa Tumskiego Odrą…. Anna Kudarewska

Setting off on the road to new experiences – training for youth leaders from Eastern EuropeDom Spotkań im. Angelusa Silesiusa (DAS), Wrocław

23

MŁODZIEŻ W ŚWIECIE

AKCJA 3.

Find ARTin your heart

Fundacja „Wiatrak”,Wiktorowo k. Barcina

Projekt „Find ART in your heart” to projekt wielostron-

nej wymiany młodzieży – 25 młodych osób z Białorusi,

Malty, Mołdawii, Hiszpanii, Polski i Turcji. Głównym pomy-

słem była integracja zróżnicowanej kulturowo grupy po-

przez szeroko rozumianą sztukę.

Spotkanie rozpoczęło się od zajęć zapoznawczych i tzw.

icebreakerów oraz wieczoru międzykulturowego drugiego

dnia wymiany. Od trzeciego dnia ruszyły zajęcia związane

ze sztuką. Na pierwszy ogień poszła muzyka i pantomima.

Pracując w grupach, uczestnicy wymiany przygotowy-

wali krótkie inscenizacje pantomimiczne do stworzonej

wcześniej muzyki, poprzez które wyrażali swoje uczucia

i emocje. Praca podczas warsztatów przekształciła się

w wieczór śpiewów i tańców charakterystycznych dla kra-

jów, z których przyjechali uczestnicy. Bardzo ważnym dla

wszystkich doświadczeniem była gra symulacyjna „Buff a-

Buff a” odsłaniająca nieuświadamiane w codziennym ży-

ciu, a tkwiące głęboko w ludziach stereotypy kulturowe.

Dzięki temu ćwiczeniu każdy mógł sprawdzić swoje reak-

cje na tzw. szok kulturowy, a następnie omówić je podczas

wspólnej dyskusji. Poza warsztatami z technik malarskich,

przekładami poezji, maskami gipsowymi przygotowanymi

na bal przebierańców i warsztatami cha-chy testującymi

poczucie rytmu uczestników, jeden dzień przeznaczono na

zaprezentowanie nowym znajomym krajobrazów i zabyt-

ków Polski. Młodzież odwiedziła Żnin i Gąsawę, a stamtąd,

jako zorganizowana grupa, ruszyła na wędrówkę do Bi-

skupina. Po rezerwacie oprowadzał ich przewodnik, który

zapoznał wszystkich z historią regionu Pałuk, z którego

wywodzą się korzenie Polski oraz z realiami życia ludności

zamieszkującej dawniej ten teren. Ważnym elementem wy-

miany były spotkania z grupą wolontariuszy działających

przy Kościele MBKM. Dwanaścioro młodych wolontariuszy

odwiedziło dwukrotnie grupę z wymiany, zorganizowało

quiz dotyczący państw uczestniczących w przedsięwzięciu

i wspólne malowanie t-shirtów. Spotkanie zakończyła inte-

gracja całej grupy podczas grilla i zawodów sportowych.

Przedostatniego dnia cała grupa przeniosła się do Byd-

goszczy, gdzie zaprezentowała prace plastyczne wykonane

podczas 6-dniowych warsztatów. Bydgoszczanie mieli oka-

zję spotkać się z autorami wystawy i porozmawiać na temat

ich projektu. Dzięki wcześniejszym zapowiedziom, które

pojawiały się w mediach, na rynku miasta stawiła się spora

grupa zainteresowanych. Mogli tam nie tylko porozmawiać

z międzynarodową grupą młodzieży, ale również uzyskać in-

formacje na temat programu „Młodzież w działaniu”. Mimo

tego, że spotkanie trwało tylko dziewięć dni, pojawiły się już

plany kolejnego projektu – tym razem w Hiszpanii.

Uczestnicy o projekcie:

Inspiracją do zorganizowania wymiany stało się moje pierwsze doświadczenie międzynarodowe. W 2006 r. wyjechałam do

Siirt (Turcja) na projekt pt. „Come along with me”, na którym poznałam wyjątkowych ludzi. Wymiana była jednym z moich

najlepszych doświadczeń międzykulturowych. Bardzo dobrze zorganizowana, wiele interesujących zajęć, takich by uczest-

nicy jak najlepiej poznali siebie i swoje kultury. Tak też się stało, nawiązaliśmy znajomości, przyjaźnie, które trwają aż po

dzisiejszy dzień. To właśnie dzięki silnym relacjom panującymi w grupie udało nam się wspólnie stworzyć projekt, w trakcie

którego dołączyli do nas partnerzy z Malty i Białorusi, dzięki czemu wymiana była jeszcze bardziej multikulturowa. Z mojego

punktu widzenia uważam, że osiągnęliśmy sukces, choć były rzeczy, które mogliśmy jeszcze lepiej zaplanować. Naszym

błędem był napięty harmonogram, więc drodzy liderzy pamiętajcie o tym przy organizacji tego typu projektów. Uczestnicy

uczą się także podczas wolnego czasu, wspólnie rozmawiając, grając, bawiąc się. Było to bardzo dobre doświadczenie,

dzięki któremu wiele się nauczyłam. Dziękuję wszystkim uczestnikom oraz wolontariuszom, za zaangażowanie i wszelki

wkład włożony w to dzieło ☺. Iwona Spurka – koordynatorka

Na co dzień interesuję się sztuką, dlatego od razu, gdy dowiedziałam się o wymianie bardzo chciałam się znaleźć w polskiej

grupie – i tak też się stało. Prawie każdego dnia odbywały się różne zajęcia, dzięki którym dowiedziałam się jak koledzy

i koleżanki z Białorusi, Hiszpanii, Mołdawii, Turcji postrzegają sztukę. Stworzyliśmy też wspólnie collage – dzieło, z którego

byłam najbardziej zadowolona. Dzięki temu doświadczeniu chętniej uczę się języków. Mam nadzieję wykorzystać moją

wiedzę w kolejnych tego typu projektach. Basia Wierzbowska.

Mimo trudności, które napotkaliśmy (np. problem z otrzymaniem wiz dla uczestników z Białorusi i Mołdawii) oceniam wymi-

nę jako pełen sukces – nas wszystkich. Każdy wniósł „coś”: swój wkład, zaangażowanie, a jeszcze przed wymianą spotkania

przygotowujące, co zaowocowało później już w trakcie wymiany. Dzięki temu nasz projekt był wyjątkowy i niepowtarzalny

☺, bo mimo wielu przyjaźni, jakie się zawiązały, nie spotkamy się już w takiej samej grupie. Dziękuję także koordynatorce za

trzymanie pieczy nad wszystkim i dobrą współpracę. Piotr Kubiś – lider

STATYSTYKI AKCJI 3.1. WSPÓŁPRACA Z SĄSIEDZKIMI KRAJAMI PARTNERSKIMI UE(WEDŁUG STANU NA DZIEŃ 01.01.2009)

Akcja 3.1. Współpraca z Sąsiedzkimi Krajami Partnerskimi Unii Europejskiej – projekty w 2008 roku

160

140

120

100

80

60

40

20

0

140

48

1

90

Wn

ios

ki

zło

żon

e

Wn

ios

ki

wy

cofa

ne

prz

ed

de

cy

zją

Wn

ios

ki

zatw

ierd

zon

e

Wn

ios

ki

od

rzu

con

e

Pro

jek

ty o

dw

oła

ne

Akcja 3.1. Współpraca z Sąsiedzkimi Krajami Partnerskimi Unii Europejskiej – projekty Wymiany

Młodzieży oraz Szkolenia i Tworzenia Sieci w 2008 roku

Wy

mia

na

Mło

dzi

eż

y

64

28

70

60

50

40

30

20

10

0

36

12

Szk

ole

nie

i T

wo

rze

nie

Sie

ci

Zatwierdzone

Odrzucone i wycofane

AKCJA 3.

STATYSTYKI

1

24

8

7

6

5

4

3

2

1

0

1

6

0

1

0

1 2

0 0

5 7

2

0

1 0 0 1 0 0 1 0 1

0 0 0 0 0 0

1

0

Uk

rain

a

Ro

sja

Bia

łoru

ś

Mo

łda

wia

Gru

zja

Arm

en

ia

Aze

rbe

jdż

an

Alb

an

ia

Bo

śn

ia i

He

rce

go

win

a

Ch

orw

acj

a

Ma

ced

on

ia

Cza

rno

gó

ra

Se

rbia

Alg

ieri

a

Eg

ipt

Izra

el

Jord

an

ia

Lib

an

Ma

rok

o

Au

ton

om

ia P

ale

sty

ńs

ka

Sy

ria

Tun

ezj

a

Akcja 3.1. Współpraca z Sąsiedzkimi Krajami Partnerskimi Unii Europejskiej – partnerstwa w projektach Szkolenia i Tworze-

nia Sieci zatwierdzonych w 2008

1 1 1 0 0

0 0 00 0

Projekty goszczące Projekty wysyłające

0 0

0 0

25

AKCJA 3.

STATYSTYKI

10

8

2

1

4

4 0

3

1

1 16

4 4

3 1 4 2 3 6 3 3 2

1

2

3

7

2 2

1 1

18

16

14

12

10

8

6

4

2

03

1

Zatwierdzone

Odrzucone

i wycofane

Akcja 3.1. Współpraca z Sąsiedzkimi Krajami Partnerskimi Unii Europejskiej – projekty w 2008 roku

z podziałem na województwa

do

lno

ślą

sk

ie

ku

jaw

sk

o-p

om

ors

kie

lub

els

kie

lub

us

kie

łód

zkie

ma

łop

ols

kie

ma

zow

ieck

ie

op

ols

kie

po

dk

arp

ack

ie

po

dla

sk

ie

po

mo

rsk

ie

ślą

sk

ie

św

ięto

krz

ys

kie

wa

rmiń

sk

o-m

azu

rsk

ie

wie

lko

po

lsk

ie

zach

od

nio

po

mo

rsk

ieAkcja 3.1. Współpraca z Sąsiedzkimi Krajami Partnerskimi Unii Europejskiej – partnerstwa w projektach

Wymiany Młodzieży zatwierdzonych w 2008 roku

30

25

20

15

10

5

0

6

26

0

2

1

8 4

0

3

12 10

31

3 1 1 1 3 0 3 0 2

0 0 0 0 0 01

0

Uk

rain

a

Ro

sja

Bia

łoru

ś

Mo

łda

wia

Gru

zja

Arm

en

ia

Aze

rbe

jdż

an

Alb

an

ia

Bo

śn

ia i

He

rce

go

win

a

Ch

orw

acj

a

Ma

ced

on

ia

Cza

rno

gó

ra

Se

rbia

Alg

ieri

a

Eg

ipt

Izra

el

Jord

an

ia

Lib

an

Ma

rok

o

Au

ton

om

ia P

ale

sty

ńs

ka

Sy

ria

Tun

ezj

a

1 1 1 0 1

0 0 00 0

0 0

0 0

Projekty goszczące Projekty wysyłające

26

Komunikacjabez barierEuropejskie Centrum Integracji i Rozwoju, Piwniczna

Organizacja Europejskie Centrum Integracji i Rozwo-

ju zrzesza grono osób zainteresowanych współpracą

międzynarodową. Kilka z nich miało już okazję uczestni-

czyć w wymianach młodzieżowych. Na jednym z zebrań

powołano więc zespół odpowiedzialny za międzynarodowe

działania i podczas jednej z burz mózgów odbywających

się na spotkaniach zrodziło się mnóstwo nowych pomysłów

na współpracę z zagranicznymi organizacjami. Mimo mo-

tywacji i chęci do działania pojawiła się pewna przeszko-

da, a mianowicie – brak międzynarodowych partnerów.

W związku z tym przystąpiono do intensywnych poszuki-

wań. Odzew na zorganizowaną przez Centrum akcję infor-

macyjno-promocyjną, dotyczącą planowanego seminarium

kontaktowego przeszedł najśmielsze oczekiwania! Zgłosiły

się aż 163 organizacje, z których wybrano 25 reprezentują-

cych 14 różnych krajów gotowych stawić się w Polsce.

Metody pracy wykorzystane podczas seminarium zostały

wcześniej omówione z doświadczonymi trenerami. Z udzie-

lonych przez nich wskazówek jasno wynikało, że aby współ-

praca podczas seminarium kontaktowego przebiegała prawi-

dłowo, niezbędna jest integracja grupy, zbudowanie zespołu

oraz stworzenie odpowiednich warunków i dobrej atmosfery.

Dlatego też spotkanie rozpoczęło się od gier integracyjnych.

Wszyscy mieli też okazję do określenia w otwarty sposób

swoich nadziei i obaw względem spotkania, w którym cho-

dziło o wzajemne lepsze poznanie się i zbadanie wzajemnych

oczekiwań. Projekt seminarium zaplanowano tak, by stano-

wił odzwierciedlenie oczekiwań uczestników, by cztery spę-

dzone razem dni były jak najlepiej dopracowane, a w efekcie

dobrze wykorzystane.

Podczas seminarium każda organizacja miała okazję za-

prezentować swoją działalność oraz przekazać informacje,

w jakiego typu projektach mogłaby nastąpić ewentualna

współpraca. Prezentacje te były szansą dla uczestników

do wykazania się umiejętnościami plastycznymi oraz kre-

atywnością, ponieważ zadanie polegało nie tylko na opisie

słownym własnych działań, ale również na przekazaniu

tych wiadomości za pomocą grafi ki – rysunków, plakatów

czy symboli.

Projekt przyczynił się do spotkania ludzi z kilkunastu kra-

jów, którzy wspólnie pracowali podczas zajęć i warsztatów,

zdobyli nowe doświadczenia i nabrali większej śmiałości

do tworzenia wspólnych międzynarodowych projektów. Po-

znanie różnych organizacji oraz nawiązanie nowych kontak-

tów zwiększyło motywację, by zacząć działać i wykorzystać

potencjał, który ujawnił się w trakcie spotkania. Na efekty

nie trzeba było długo czekać – już podczas seminarium zro-

dziło się kilka ciekawych pomysłów, które przeobraziły się

w projekty będące obecnie na etapie wdrażania.

O projekcie:

ECIR to organizacja, która od zawsze była związana z ideą jednoczącej się Europy. Na przestrzeni ostatnich lat działalności

naszej organizacji pojawiały się różne inicjatywy, jednak nie były one związane z programem „Młodzież w działaniu”. Istniał

dla nas w sferze teoretycznej. Dużo o nim wiedzieliśmy, jednak nie mogliśmy zdecydować się na ten pierwszy krok – realiza-

cję własnego projektu. Było dużo obaw, a wśród nich największa: czy sprostamy zadaniu? Nie poddaliśmy się jednak zbęd-

nemu „gdybaniu” i zaczęliśmy drążyć temat naszego projektu. Wiele dało nam uczestnictwo w innych przedsięwzięciach

i pomocne rady zaprzyjaźnionych koordynatorów. To, co było dla nas największą obawą, stało się nagle zupełnie nieważne.

Byliśmy coraz bardziej pewni, że warto zorganizować własne spotkanie. Wszystko przemawiało za tym, że powinniśmy

zorganizować seminarium kontaktowe, bo to będzie dla nas, czyli organizacji bez wcześniejszych doświadczeń z tego typu

projektami oraz brakiem partnerów z innych krajów, najlepsze. Dobrze powiedzieć „zacząć od szukania partnerów z innych

krajów Europy”, to zajęło nam trochę czasu, ale w zamian mogliśmy dobrać sobie odpowiednich uczestników spotkania

i lepiej ich poznać dzięki Internetowi.

Ostanie tygodnie i dni przed terminem przyjazdu uczestników kojarzą mi się z unoszącą się w powietrzu dziwną mieszanką

uczuć: radosnego oczekiwania, wręcz euforii, i dziwnej niepewności, czy aby na pewno wszystko zostało należycie zaplano-

wane. Najbardziej obawialiśmy się tak dużej ilości przedstawicieli różnych organizacji z różnych krajów oraz czy na wszystko

wystarczy czasu. Wiedzieliśmy, że musimy pilnować wszelkich terminów przewidzianych w harmonogramie: przyloty, odloty,

wszelkie formalności na miejscu, zaplanowane działania. Wszelkie obawy prysły jak bańka mydlana zaraz po pierwszym dniu,

a nawet po pierwszych godzinach. Wszystko poszło zgodnie z planem. Uczestnicy szybko złapali wspólny język i świetnie

wyczuli nasze intencje. Dla mnie osobiście jako koordynatora i myślę, że nie tylko dla mnie, dla mojej organizacji i dla uczest-

ników, udział w tym projekcie był czasem wykorzystanym pożytecznie. Wiele mogliśmy się od siebie nauczyć. Już teraz wraz

z naszymi nowymi partnerami zastanawiamy się nad nowymi projektami, tym razem wymiany młodzieżowej.

Wojciech Ciesielkiewicz - koordynator

SZKOLENIE I TWORZENIE SIECI

AKCJA 4.3.

27

Baw się sportemCentrum Współpracy Europejskiej „Młodzi

Europejczycy”, Zakopane

Głównym tematem projektu był sport w pracy młodzie-

żowej. Celem, który uczestnicy i organizatorzy semi-

narium postawili sobie już na etapie przygotowań, było

nawiązanie bliskiej współpracy na arenie europejskiej,

a w efekcie – stworzenie dla jak największego grona

młodzieży szansy skorzystania z możliwości oferowa-

nych przez zjednoczoną Europę. Głównym zadaniem było

zaangażowanie młodych ludzi w inicjatywy promujące

najważniejsze wartości, czyli równe szanse, prawa czło-

wieka i demokrację. Dla osób zaangażowanych w projekt

udział w nim stanowił lekcję tolerancji i poszanowania

odmienności zwyczajów, stylu pracy, zabawy czy przy-

zwyczajeń.

Sport wyzwala i niejako wymusza tolerancyjne zacho-

wanie, chęć współpracy oraz wspólne dążenie do jednego

celu, a sportowe zasady fair play są doskonałym elemen-

tem walki z rasizmem i ksenofobią. Ćwiczenia sportowe są

idealnym narzędziem do pracy z młodymi ludźmi, ponieważ

pozwalają wychować ich w duchu tolerancji, ukształtować

jako osoby chętnie niosące pomoc i umiejące odnaleźć się

w międzykulturowym środowisku. Organizatorzy projek-

tu, zdając sobie sprawę, jak ogromny wpływ ma sport na

rozwój osobowości, postanowili, że tematyką przewodnią

seminarium będzie poszerzanie umiejętności i kompeten-

cji w zakresie pracy z młodzieżą poprzez zajęcia sportowe.

Służą one nie tylko zdrowiu fi zycznemu i ćwiczeniu charak-

teru, ale są także bardzo dobrą, dostępną dla każdego me-

todą edukacji pozaformalnej.

Organizatorzy dotarli do partnerów projektu, między

innymi dzięki wcześniej zorganizowanej wymianie mło-

dzieży „Sport Factory” oraz dzięki PBA Young Europe-

ans, a także za pośrednictwem Eurodesku i poprzez kurs

szkoleniowy TIC-TAC w Jadwisinie. Spośród niemalże 50

zgłoszeń wybranych zostało kilkanaście organizacji spor-

towych z: Bułgarii, Grecji, Hiszpanii, Łotwy, Malty, Polski,

Portugalii, Rumunii, Turcji i Włoch.

Po wyborze partnerów i nawiązaniu z nimi kontaktu,

ustalono budżet projektu, lokalizację działań oraz za-

twierdzono harmonogram. Następnie nawiązano kontakt

z ekspertami, którzy zostali zaproszeni do wzięcia udzia-

łu w seminarium. Niezwykle ważne w realizacji projektu

było zaangażowanie wszystkich jego uczestników, niemal

każda decyzja była podejmowana wspólnie ze wszystki-

mi partnerami. Konsultowano cele, metody oraz przebieg

działań. Podstawowym narzędziem komunikacji był oczy-

wiście Internet pozwalający na stały i szybki kontakt.

Organizatorzy dążyli do utworzenia spójnej grupy ludzi,

która potrafi harmonijnie ze sobą współpracować, by osią-

gnąć zamierzone efekty.

Seminarium trwało od 27 lipca do 1 sierpnia 2008 roku.

Obrane wcześniej metody pracy pozwoliły wszystkim oso-

bom biorącym udział w projekcie na swobodną dyskusję

oraz wymianę poglądów, co przyczyniło się do indywidual-

nego rozwoju każdego z uczestników. Podczas spotkania

wykorzystano następujące metody:

– energizery – uwalniały pozytywną energię i dobry na-

strój do pracy; zaplanowano je tak, by każdy z uczestni-

ków mógł zaprezentować własny energizer;

– prezentacje i prelekcje – przygotowane i przedstawiane

zarówno przez zaproszonych gości, jak i przez samych

uczestników; były okazją do wymiany doświadczeń, za-

poznania się z nowymi metodami pracy oraz poszerzenia

własnych kompetencji;

– dyskusje – dzięki nim uczestnicy mogli podzielić się na

forum swoimi spostrzeżeniami; był to element semina-

rium, który najbardziej wpłynął na rozwój osobisty osób

biorących udział w spotkaniu. Każdy musiał nauczyć się

słuchać i akceptować odmienne zdania dyskutantów;

– spotkania z prelegentami – wykłady i następujące po

nich dyskusje; ten etap seminarium pozwolił uczestni-

kom na zdobywanie wiedzy i umiejętności dzięki inter-

akcji z ludźmi posiadającymi szerokie doświadczenie

w pracy z młodzieżą poprzez sport;

– praca w 5-osobowych grupach – umożliwiała uczest-

nikom lepsze poznanie się i zdobycie doświadczenia

w działaniu w zespołach międzynarodowych;

– czas wolny, wieczór międzykulturowy, aktywności ru-

chowe – dzięki nim następowała stopniowa integracja,

przełamywane były kolejne bariery i zawiązywały się

przyjaźnie; grupa stała się spójna, a przy okazji każ-

dy zaczerpnął więcej informacji o krajach i kulturach

uczestników.

Seminarium było wspaniałą okazją do wymiany do-

świadczeń, przedstawienia własnych opinii oraz nawią-

zania kontaktów, aby móc realizować kolejne inicjatywy.

Efektem spotkania był projekt wymiany młodzieży „Sport

jako narzędzie współpracy”, w którym partnerami stali się

między innymi Portugalczycy, biorący udział w semina-

rium. Grupa z Turcji wraz z organizacją z Polski także przy-

gotowała projekt, który został złożony do Tureckiej Naro-

dowej Agencji Programu „Młodzież w działaniu”. W czasie

spotkania oraz podczas późniejszej ewaluacji uczestnicy

przyznali, że dzięki projektowi zdobyli wiele nowych, cen-

nych informacji, które będą mogli wykorzystać w dalszej

pracy z młodzieżą oraz przy współpracy z organizacjami

promującymi sportową aktywność.

AKCJA 4.3.SZKOLENIE I TWORZENIE SIECI

AKCJA 4.3.

SZKOLENIA

„Kurs na jakość” to trzydniowe, krajowe szkolenie, dzięki

któremu uczestnicy mogli poznać i zrozumieć zasady obo-

wiązujące w Akcji 4.3., a także nauczyć się wykorzystywać

ją w codziennej pracy i międzynarodowych działaniach.

Szkolenie skierowane było do osób mniej doświadczonych

w realizacji projektów i oczekujących konkretnej wiedzy na

temat realizacji projektów w tej Akcji. Tematyka spotkania

związana była z formalnymi i organizacyjnymi zagadnie-

niami w różnorodnych działaniach Akcji 4.3.

Głównym celem szkolenia było zwiększenie wiedzy i umie-

jętności w realizacji dobrych jakościowo projektów w ramach

Akcji 4.3.

Cele szczegółowe szkolenia to:

– zgłębienie i zrozumienie celów Akcji i jej poszczególnych

działań;

– zwiększenie umiejętności planowania konkretnych dzia-

łań w ramach Akcji;

– odniesienie Akcji 4.3. do celów organizacji i podnoszenia

jakości jej pracy;

– poznanie formalnych kryteriów Akcji i zasad fi nansowania;

– zdobycie praktyki w pracy z wnioskiem;

– zwiększenie wiedzy na temat zagadnień, które mają

wpływ na jakość projektów w Akcji 4.3.;

– wymiana dobrych praktyk.

Szkolenie rozpoczęło się od powitania i integracji

uczestników. 20 uczestniczących w szkoleniu osób zostało

podzielonych na kilka grup, które miały za zadanie stwo-

rzyć swój portret, czyli fi lpchart z narysowanym portretem

każdego uczestnika i odpowiedziami na proste pytania

dotyczące poszczególnych osób. Kolejnym punktem było

omówienie programu szkolenia, czas na zgłoszenie dodat-

kowych oczekiwań, których uczestnicy nie wymienili wcze-

śniej w formularzach zgłoszeń oraz krótkie dynamiczne

wprowadzenie do programu „Młodzież w działaniu”, aby

stworzyć kontekst dla głównego tematu szkolenia.

Kolejny dzień szkolenia w całości poświęcony był już

Akcji 4.3. Od wprowadzenia w ogólne założenia Akcji: tego

czym jest, jaka jest jej grupa docelowa i jakie są jej cele,

po szczegółową charakterystykę poszczególnych działań

Akcji 4.3. Następnie omówiono kwestie bezpośrednio do-

tyczące projektów, zaczynając od poszczególnych faz (ba-

danie potrzeb organizacji, cele, poszukiwanie partnerów,

edukacja międzykulturowa itp.) i przechodząc do opraco-

wania ramowych projektów w mniejszych grupach.

Po stworzeniu podstaw własnych projektów, trzeciego

dnia szkolenia uczestnicy skupili się na wnioskach Akcji

4.3., planowaniu własnego harmonogramu działań pod-

czas projektu, obliczaniu budżetu i rozwiązywaniu innych

kwestii fi nansowych. Druga część dnia poświęcona była te-

matowi jakości w projektach: wskazywanie mocnych i sła-

bych stron zaprezentowanych projektów oraz aspekty, na

które należy zwracać szczególną uwagę.

Ostatni dzień był dniem pytań różnych i rozwiązywania

nieporuszonych do tej pory kwestii związanych z projek-

tami Akcji 4.3. Szkolenie zakończyło się ewaluacją całego

spotkania, w której uczestnicy mogli wypowiedzieć się na

temat programu szkolenia i jego przydatności w ich pracy.

Szkolenie dostało wysokie noty, a w formularzach przewa-

żały dobre, a niekiedy nawet entuzjastyczne wypowiedzi.

Oto niektóre z nich:

– Bardzo dobre szkolenie!!! Obawiałam się wielu pustych

słów (np. multikulturowość, dialog międzykulturowy, sze-

rzenie idei integracji) – na szczęście ich tu nie było! ☺ Dużo

wiedzy, dużo praktyki, spojrzenie z różnych stron na ten

sam problem.

– DZIĘKI, DZIĘKI, DZIĘKI. Bardzo fajne prowadzenie.

– Można by zrobić szkolenie jak robić takie szkolenia.

– Popieram aktywne oddziaływanie trenerów na uczest-

ników. Chwilowe rozprężenie małej grupy może doprowa-

dzić do słabszego przyswojenia wiedzy przez pozostałych

uczestników.

– Oby więcej takich szkoleń!

– Zaczynałam praktycznie od zera w tej kwestii – teraz

wiem dużo więcej.

Dzięki szkoleniu „Kurs na jakość” Akcja 4.3. przestała być po-

strzegana jako Akcja trudna. Najlepszym tego dowodem jest

fakt, że troje uczestników szkolenia złożyło aplikacje do Ak-

cji 4.3. już w pierwszym możliwym terminie.

28

Kurs na jakość

29

AKCJA 4.3.

STATYSTYKI

STATYSTYKI AKCJI 4.3. SZKOLENIE I TWORZENIE SIECI (WEDŁUG STANU NA DZIEŃ 01.01.2009)

Akcja 4.3. Szkolenie i Tworzenie Sieci – projekty w 2008 roku

80

70

60

50

40

30

20

10

0

71

39

0

31

Wn

ios

ki

zło

żon

e

Wn

ios

ki

wy

cofa

ne

prz

ed

de

cy

zją

Wn

ios

ki

zatw

ierd

zon

e

Wn

ios

ki

od

rzu

con

e

Pro

jek

ty o

dw

oła

ne

Akcja 4.3. Szkolenie i Tworzenie Sieci – projekty w 2008 roku z podziałem na rodzaje działań

1

Job

Sh

ad

ow

ing

20

18

16

14

12

10

8

6

4

2

0

2

1

Wiz

yta

prz

yg

oto

wa

wc

za

5

4

Sp

otk

an

ia e

wa

lua

cy

jne

3

0 Wiz

yta

stu

dy

jna

2

0 Dzi

ała

nia

słu

żą

ce b

ud

ow

an

iu p

art

ne

rstw

7

4

Se

min

ari

um

4

3

Ku

rs s

zko

len

iow

y

16

19

Two

rze

nie

sie

ci

0 0

Odrzucone i wycofaneZatwierdzone

01

16

8

12

1

14

20

11

8

4

22

119

20

STATYSTYKIAKCJA 2.

30

AKCJA 4.3.

STATYSTYKI

Akcja 4.3. Szkolenie i Tworzenie Sieci – projekty w 2008 roku z podziałem na województwa

6

6

1

4

3

0 0

1 1

0 5

6

5

5 0 0 0 1 3 0 3 1

1 1 1

7

0

2

1

2

3

1Zatwierdzone

Odrzucone

i wycofane

do

lno

ślą

sk

ie

ku

jaw

sk

o-p

om

ors

kie

lub

els

kie

lub

us

kie

łód

zkie

ma

łop

ols

kie

ma

zow

ieck

ie

op

ols

kie

po

dk

arp

ack

ie

po

dla

sk

ie

po

mo

rsk

ie

ślą

sk

ie

św

ięto

krz

ys

kie

wa

rmiń

sk

o-m

azu

rsk

ie

wie

lko

po

lsk

ie

zach

od

nio

po

mo

rsk

ie

8

7

6

5

4

3

2

1

0

25

20

15

10

5

0

2

Au

str

ia

Be

lgia

Bu

łga

ria

Cy

pr

Cze

chy

Da

nia

Es

ton

ia

Fin

lan

dia

Fra

ncj

a

Gre

cja

His

zpa

nia

Ho

lan

dia

Irla

nd

ia

Isla

nd

ia

Lit

wa

25

20

15

10

5

0

Akcja 4.3. Szkolenie i Tworzenie Sieci – partnerstwa w projektach zatwierdzonych w 2008 roku z podziałem na Kraje Programu

Występowanie

danego kraju

w projektach

Lie

chte

ns

tein

Lu

ks

em

bu

rg

Ło

twa

Ma

lta

Nie

mc

y

No

rwe

gia

Po

rtu

ga

lia

Ru

mu

nia

Sło

wa

cja

Sło

we

nia

Sz

we

cja

Turc

ja

Wę

gry

Wie

lka

Bry

tan

ia

Wło

chy

6

14

4

11

1

12

57

1415

23

1

15

Występowanie

danego kraju

w projektach

31

AKCJA 5.1.

EuropejskiTydzień Młodzieży

DAJĘ RADĘ!Stowarzyszenie „Wspólne Miasto”,

we współpracy z: Radą Młodych (Jelenia Góra), Stowarzyszeniem „Stop Korupcji” (Opole) oraz Forum Młodzieży Jeleniej Góry (Jelenia Góra),

Jelenia Góra

SPOTKANIA MŁODZIEŻYZ OSOBAMI ODPOWIEDZIALNYMI

ZA POLITYKĘ MŁODZIEŻOWĄ

Uczestnicy o projekcie:

Projekt „DAJĘ RADĘ!” realizowaliśmy w pierwszej połowie września 2008 roku w Jeleniej Górze. W trakcie przygotowywa-

nia seminarium udało nam się stworzyć dobrze współpracującą i doskonale się rozumiejącą grupę partnerów, w skład której

weszły wszystkie jeleniogórskie organizacje młodzieżowe zajmujące się tematyką polityki młodzieżowej. Podczas pisania

projektu niejednokrotnie zastanawialiśmy się, jak przekonać naszych trochę młodszych kolegów do tego, że warto być

aktywnym. Chcieliśmy ich zmotywować do działania. Postawiliśmy na innowacyjne metody pracy. W trakcie seminarium

nie zabrakło debat przeprowadzonych dość nietypowymi metodami, dającymi jednak każdemu szansę na zabranie głosu.

Młodzież miała okazję opowiedzieć o swoich problemach decydentom z naszego regionu oraz wspólnie z nimi wypraco-

wać rekomendacje dotyczące rozwoju polityki młodzieżowej przesłane potem Narodowej Agencji Programu „Młodzież

w działaniu”. Podczas drugiego dnia warsztatów zaprosiliśmy uczestników do gry będącej symulacją prac Rady Miasta. (…)

Po projekcie wraz z częścią uczestników wzięliśmy udział w kilku konferencjach m. in. Krajowej Debacie nt. rozwoju polityki

młodzieżowej, która odbyła się w Warszawie. Echa projektu: dzisiaj w Jeleniej Górze działa już Młodzieżowa Rada Miasta,

w skład której w znacznej mierze weszli uczestnicy naszego projektu. Kilkoro z nich działa w strukturach Eurodesku bądź

w jeleniogórskich organizacjach młodzieżowych. (…) Projekt „DAJĘ RADĘ!” pokazał, że warto być aktywnym! Paweł Gluza

Myślę, że rezultaty projektu przeszły nasze najśmielsze oczekiwania. Przez 3 dni zarówno uczestnicy, jak i my – trenerzy,

pracowaliśmy na naprawdę wysokich obrotach. Wspólnie z zaproszonymi na projekt politykami udało nam się wypracować

W projekcie „DAJĘ RADĘ!” wzięło udział 40 uczniów

jeleniogórskich i kowarskich gimnazjów oraz szkół

ponadgimnazjalnych. Spotkanie było przygotowane i zre-

alizowane w całości przez młodzież z organizacji poza-

rządowych. Organizatorami i trenerami także byli młodzi

ludzie, a w przygotowaniach pomagali dodatkowo wolon-

tariusze z Rady Młodych działającej przy Stowarzyszeniu

„Wspólne Miasto”. Do udziału w spotkaniu zostali zapro-

szeni politycy, między innymi posłowie na Sejm, radni po-

wiatu jeleniogórskiego i radni miejscy Jeleniej Góry.

Kilkudniowe spotkanie otworzyła Debata Europejska,

a pierwszym zadaniem było doprecyzowanie defi nicji związa-

nych z dyskutowanymi hasłami i problemami. Uczestnicy pra-

cowali metodą „latających plakatów” polegającą na tworzeniu

mapy skojarzeń do danego problemu, a następnie przekazy-

waniu swojego plakatu innym grupom dopisującym brakują-

ce terminy. Gdy plakat wracał do pierwszych autorów musieli

oni stworzyć defi nicję hasła oraz dopisać sposoby zwalczania

konkretnego problemu. Na każdą z grup przypadały dwa za-

gadnienia: bezrobocie wśród młodzieży oraz rasizm; wyrów-

nywanie szans młodzieży z mniejszymi możliwościami oraz

narkomania; aktywność młodzieży w życiu społeczności oraz

alkoholizm; edukacja formalna i pozaformalna oraz ksenofo-

bia; informacja młodzieżowa oraz przemoc wśród młodych

ludzi. Po zakończeniu prac nad plakatem reprezentanci grup

przedstawiali na forum wypracowane pomysły.

W drugiej części debaty odczytano młodzieży jeleniogór-

skiej „E-mail od gościa z zagranicy”. Autor tej wiadomości

nie pochodził z Europy, w swoim liście prosił młodych lu-

dzi o informację zwrotną, w której opisane byłyby zarówno

mocne, jak i słabe strony ich kraju oraz miasta. Uczestni-

cy seminarium mieli zatem możliwość opowiedzieć, czym

mogą się pochwalić jako obywatele Polski oraz mieszkań-

cy Jeleniej Góry.

Do ostatniej części debaty zaproszono polityków. Tym

razem praca przebiegała według metody „kul śniegowych”

– uczestnicy samodzielnie wypisali sześć postulatów waż-

nych z punktu widzenia polityki młodzieżowej. Następnie

zostali połączeni w pary, w których drogą kompromisu

wybierali sześć wspólnych postulatów istotnych dla da-

nej dwójki osób. To samo zadanie czekało zespoły czte-

ro-, ośmio- i dwudziestoosobowe, a w końcu całą grupę.

W identyczny sposób pracowali politycy. Doprowadziło

to do powstania dwóch list składających się z dwunastu

punktów. Drogą głosowania wybrano z niej sześć najważ-

niejszych postulatów dotyczących polityki młodzieżowej,

wspólnych zarówno dla młodzieży, jak i polityków.

Drugiego dnia spotkania uczestnicy wzięli udział w grze

„DAJĘ RADĘ!”. Wszyscy zostali podzieleni na cztery partie,

a umownie wybrany prezydent przedstawił im projekt utwo-

rzenia w mieście Uniwersytetu Międzykulturowego. Po jego

wystąpieniu udano się na narady, w czasie których „poli-

tycy” mieli odnieść się do prezydenckiego pomysłu. Jed-

nak każda z partii miała z góry określone cele i priorytety,

32

o które powinna walczyć i którym powinna hołdować. Kie-

dy wszystkie zespoły miały już wypracowane stanowiska,

rozpoczęła się praca w pięciu komisjach, których zadaniem

było zaproponowanie rozwiązań problematycznych kwestii.

Młodzi ludzie mieli okazję zobaczyć, jak trudna jest niekiedy

praca polityków oraz podejmowanie decyzji, które zaakcep-

tują wszystkie grupy społeczne. Gdy komisje zakończyły już

swoje prace i napisały sprawozdania, młodzież udała się do

jeleniogórskiego ratusza, gdzie w sali konferencyjnej przed-

stawiciele komisji odczytali wypracowane rekomendacje.

Następnie odbyło się głosowanie w sprawie przyjęcia bądź

odrzucenia prezydenckiego projektu – pomysł utworzenia

Uniwersytetu Międzykulturowego został odrzucony.

Ostatni dzień rozpoczął się od nauki pisania projektów

uchwał. Później konsultant Lokalnego Punktu Eurodesk

w Jeleniej Górze przeprowadził lekcję europejską, podczas

której młodzi ludzie mogli poszerzyć swoją wiedzę na te-

mat integracji europejskiej, a także wyrazić swoje zdanie

na temat UE. Ostatnim etapem seminarium były warsztaty

zachęcające do realizacji projektów w ramach programu

„Młodzież w działaniu”. Uczestnicy wypełnili ankietę ewa-

luacyjną, po czym, korzystając z zaproszenia dyrektora Dol-

nośląskiego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli, udali się na

wernisaż wystawy „XV Biennale Fotografi i Górskiej”. Trzeci

dzień spotkania zakończył się zorganizowaniem wspólnego

ogniska, podczas którego nastąpiło ofi cjalne zakończenie

projektu „DAJĘ RADĘ!”.

6 rekomendacji, które naszym zdaniem były najważniejsze dla rozwoju aktywności młodych osób, jak i poprawy wad, któ-

re dostrzegliśmy w obecnym systemie oświaty. Dla mnie bardzo ważna była także atmosfera pracy, spowodowała ona, że

podczas ogniska kończącego projekt trudno było nam się rozstać. Bolesław Słociśnki

Jeden telefon, ciekawy pomysł, szybka decyzja i tak znalazłem się w świetnym zespole pracującym nad projektem. Na po-

czątku nie wiedziałem, czy dam radę. A potem? Wyobraźcie sobie ekipę ludzi po wielu godzinach ustaleń, dyskusji i kolejne

(czasem szalone) pomysły, wiele zabawnych sytuacji, ciągle dzwoniące komórki, przegrzewający się komputer, stos zapi-

sanych kartek i… pudełka po pizzy ☺ – tak za kulisami, tuż przed rozpoczęciem działań wyglądało nasze biuro. Był to jeden

z pierwszych projektów programu „Młodzież w działaniu” w naszym mieście. Cieszę się, że to wydarzenia mnie nie ominęło.

Przez ten czas bardzo się zżyliśmy i współpracujemy ze sobą do dziś. Paweł Ćwiąkało

Dla mnie najważniejsze było to, że informacje dotyczące Europejskiego Tygodnia Młodzieży, jaki i samej Unii Europejskiej

zostały przedstawione w sposób, który był w stanie zainteresować młodzież. Metody pracy dobrane przez organizatorów

były bardzo innowacyjne. Dalekie od tych, jakie znamy ze szkoły. Myślę, że każdy z uczestników projektu „DAJĘ RADĘ!” wy-

niósł z niego wiele cennych informacji i był zadowolony z aktywnie spędzonego czasu. Małgorzata Plata

Projekt „DAJĘ RADĘ!” otworzył mi oczy na nowy sposób wyrażania aktywności przez młodych ludzi. Dzięki niemu pozna-

łem masę ciekawych, oryginalnych osób. Miałem możliwość wypowiedzenia swojego zdania na forum ludzi zainteresowa-

nych sprawami młodzieży równie bardzo jak ja. Projekt „DAJĘ RADĘ!” na prawdę... DAŁ RADĘ!. Świetne doświadczenie.

Maciej Sowa

Ten projekt był dla mnie pierwszym kontaktem z polityką młodzieżową w moim mieście. Poznałem mnóstwo ludzi, z któ-

rymi dzisiaj mogę robić projekty i angażować się w przeróżne działania. Co więcej organizatorzy byli bardzo zróżnicowani

– każdy przedstawiał jakiś inny punkt odniesienia, zajmował się odmiennymi zagadnieniami, a to wspaniale dla uczestników,

którzy jeszcze szukają swojej drogi. Kamil Radomski

Udział w Europejskim Tygodniu Młodzieży był ciekawym doświadczaniem. Jak się okazało wielu ludzi, których znam tylko

z widzenia, ma różne ciekawe poglądy, fakt że nie zawsze się ze wszystkimi zgadzałam. Jeleniogórska część ETM-u była

dobrze zorganizowana, organizatorzy podołali zadaniu, które sobie postawili. Późniejszy wyjazd do Warszawy był również

ciekawym doświadczeniem. Magdalena Zacharzewska

Projekt „DAJĘ RADĘ!” był dla mnie szczególny. Poznałem wielu interesujących ludzi, od których wiele się nauczyłem. Było to

również pewnego rodzaju wyzwanie, ponieważ musiałem zmierzyć się z problemami, które dotykają młodzież na co dzień.

„DAJĘ RADĘ!” otworzyło mi oczy na wiele spraw oraz poszerzyło moje horyzonty, dlatego polecam takie projekty każdemu

młodemu człowiekowi. Marek Ostrowski

Byłam pod wielkim wrażeniem doskonałej organizacji projektu, ogromne wrażenie wywarł na mnie fakt, iż został on w ca-

łości zorganizowany przez grupę młodych ludzi, którzy świetnie podołali zadaniu. Za najciekawszą cześć zajęć uważam

zaaranżowanie głosowania nad prezydenckim projektem uchwały dotyczącym Uniwersytetu Międzykulturowego. Sympa-

tyczni ludzie, doskonała atmosfera, a przede wszystkim moc świetnych pomysłów sprawiły, że wszyscy dowiedzieli się wielu

nowych interesujących rzeczy, a przy okazji świetnie się bawili. Marta Jabłońska

AKCJA 5.1.SPOTKANIA MŁODZIEŻYZ OSOBAMI ODPOWIEDZIALNYMI ZA POLITYKĘ MŁODZIEŻOWĄ

33

To było piękne przeżycie – otworzyć przestrzeń do dyskusji

o tylu ważnych dla młodych ludzi sprawach, by mogły wy-

brzmieć na forum podczas spotkania młodzieży z decyden-

tami. Równocześnie smutno było zobaczyć na własne oczy,

jak wielu młodych ludzi miało możliwość wypowiedzenia się

na temat swoich problemów po raz pierwszy w życiu. Kilka

Dzięki konferencji „O rety – konkrety!”, która dobyła się

4 października 2008 roku, Dzierżoniów stał się dolno-

śląską stolicą młodzieży. Organizatorem wydarzenia był

Punkt Informacji Młodzieżowej przy Starostwie Powiato-

wym w Dzierżoniowie, a partnerami Urząd Marszałkowski

we Wrocławiu i Dolnośląska Sieć Informacji Młodzieżowej

Eurodesk. Z całego regionu przyjechało ponad 150 repre-

zentantów różnych środowisk młodzieżowych, by dysku-

tować na temat kreowania polityki dotyczącej młodych

ludzi.

Debatę przeprowadzono metodą „open space”. Najpierw

wszyscy zebrali się w jednym miejscu, aby zgłosić tematy

do dyskusji (zaproponowano ich aż 19), a potem rozpoczę-

to rozmowy w małych grupach dyskusyjnych. Uczestnicy

konferencji sami wybierali grupę, dzięki czemu zajmowa-

li się tymi sprawami, które najbardziej ich interesowały.

Ponadto w dowolnym momencie można było zmienić koło

dyskusyjne i przyłączyć się do całkiem innego, gdzie po-

ruszano nowe zagadnienie. Młodzi ludzie omawiali między

innymi następujące kwestie:

– metody docierania z informacją do młodzieży z regionu,

jak rozwiązać problem braku informacji;

– jak przekonać do działania młodzież z mniejszymi szan-

sami (z małych miejscowości i z ubogich rodzin);

– jak społecznie integrować młodzież niepełnosprawną;

– jak zachęcać młodych ludzi do aktywności oraz jak obu-

dzić w nich chęć do wpływania na swoje otoczenie;

– sytuacja młodzieży z domów dziecka;

– organizowanie szkoleń dla osób zainteresowanych dzia-

łalnością samorządową;

– sposoby pozyskiwania środków na rozwijanie działalno-

ści lokalnych organizacji młodzieżowych;

– dostosowanie oferty klubów sportowych do potrzeb

młodych ludzi;

– samotne, nieletnie matki – w jaki sposób można im po-

móc;

– edukacja seksualna w szkole – „za” czy „przeciw”;

– legalizacja marihuany – „za” czy „przeciw”;

– młody człowiek w pracy – jak znaleźć i rozpocząć pracę

bez doświadczenia.

Po zakończeniu wszystkich dyskusji młodzież ponownie

spotkała się w pełnym składzie, by zaplanować, jakie pod-

jąć kroki na przyszłość.

Wybrana przez organizatorów metoda nie tylko umożli-

wiała zabranie głosu każdemu uczestnikowi oraz bezpo-

średnią wymianę doświadczeń, ale również – poprzez sa-

modzielną organizację pracy – motywowała wszystkich

do działania. Dzięki temu spotkanie nie polegało wyłącz-

nie na dzieleniu się informacjami, ale miało realne kon-

sekwencje – w efekcie wspólnych rozmów powstało aż

12 konkretnych projektów do zrealizowania w najbliższej

przyszłości. Dotyczyły one między innymi: przygotowania

cyklu szkoleń dla liderów młodzieżowych na Dolnym Ślą-

sku, stworzenia biura do spraw młodzieży przy Urzędzie

Marszałkowskim we Wrocławiu, zorganizowania spotkań

integracyjnych z osobami niepełnosprawnymi, a także

utworzenia punktów informacji i inicjatywy młodzieżowej

w gminach.

Młodzi ludzie z Punktu Informacji Młodzieżowej

w Dzierżoniowie oraz z Młodzieżowej Rady Powiatu stwo-

rzyli dodatkowo „Kącik Inspiracji”, gdzie w formie zdjęć,

plakatów, broszur i ulotek przedstawiali swoje działania.

AKCJA 5.1.SPOTKANIA MŁODZIEŻY

Z OSOBAMI ODPOWIEDZIALNYMI ZA POLITYKĘ MŁODZIEŻOWĄ

Europejski Tydzień Młodzieży

O rety – konkrety!Punkt Informacji Młodzieżowej Dzierżoniów

przy Starostwie Powiatowym w Dzierżoniowie

34

AKCJA 5.1.SPOTKANIA MŁODZIEŻYZ OSOBAMI ODPOWIEDZIALNYMI ZA POLITYKĘ MŁODZIEŻOWĄ

34

Oprócz tych dwóch organizacji w „Kąciku Inspiracji” pre-

zentowali się harcerze z ZHP Dzierżoniów, lokalne Punk-

ty Informacji Młodzieżowej ze Strzegomia i Krośnic oraz

przedstawiciele Sejmiku Województwa Zachodniopomor-

skiego.

W dyskusjach uczestniczyli również decydenci oraz po-

litycy szczebli lokalnych i regionalnych, przedstawiciele

organizacji pozarządowych, a także reprezentanci różnych

sektorów bezpośrednio związanych z kwestiami młodzie-

żowymi (edukacja, wychowanie, zatrudnienie, praktyki

i staże). Słuchali tego, co do powiedzenia mieli młodzi lu-

dzie, zapoznali się z ich rzeczywistymi potrzebami i odpo-

wiadali na nurtujące pytania.

Konferencja w Dzierżoniowie była jedną z kilku debat

regionalnych organizowanych w Polsce w ramach Europej-

skiego Tygodnia Młodzieży. Reprezentanci z każdego re-

gionu przedstawili wnioski z dyskusji podczas debaty kra-

jowej, która odbyła się 7 listopada 2008 roku w Warszawie.

Podobne spotkania miały miejsce w pozostałych krajach

członkowskich. Ich celem było zebranie uwag i nowych

propozycji do kolejnego cyklu polityki młodzieżowej Unii

Europejskiej, który rozpocznie się w 2010 roku. Z wnioska-

mi ze wszystkich 31 państw zapoznają się urzędnicy Komi-

sji Europejskiej.

Projekt „O rety – konkrety!” to wspaniały przykład

wsparcia dialogu młodzieży z różnych środowisk. Konfe-

rencja wzmocniła udział młodych ludzi w demokracji oraz

samą demokrację, a także zwiększyła poczucie przynależ-

ności do zjednoczonej Europy.

osób było wręcz zagubionych w tej sytuacji, a kilku liderów

zaproponowało swoje tematy dopiero w drugiej części kon-

ferencji, gdy nabrali odwagi. To świadczy o tym, że młodzi

wciąż bardzo rzadko są pytani o zdanie, rzadko rozmawia się

z nimi o nich samych i rzadko się ich słucha... Dlatego mam

olbrzymią satysfakcję z tego, że proponując tę metodę w re-

gionie kilka lat temu, trafi łam w sedno. Projekt ma kontynu-

atorów, pomysł żyje i otwiera coraz więcej miejsc do dialogu

i zrozumienia, do podejmowania kolejnych inicjatyw.

Pierwsza konferencja samorządu lokalnego z młodzieżą

odbyła się we Wrocławiu w 2006 r., zaraz potem powiato-

wa i regionalna w Dzierżoniowie. Władze i mój zespół za-

dbały o jakość spotkania, a młodzież tę szansę prawdziwie

wykorzystała. Kto następny?

Agnieszka Pawlik

Grupa Open Space Polska

35

I SZKOLENIE AKCJA 5.1.

STATYSTYKI

STATYSTYKI AKCJI 5.1. SPOTKANIA MŁODZIEŻY I OSÓB ODPOWIEDZIALNYCHZA POLITYKĘ MŁODZIEŻOWĄ (WEDŁUG STANU NA DZIEŃ 01.01.2009)

Akcja 5.1. Spotkania młodzieży i osób odpowiedzialnych za politykę młodzieżową – projekty w 2008 roku

z podziałem na rodzaj działania.

14K

rajo

we

Sp

otk

an

ia

Mło

dzi

eżo

we

6 Zatwierdzone

Odrzucone

i wycofane

2

Mię

dz

yn

aro

do

we

Se

mi-

na

riu

m M

łod

zie

żow

e

2

16

14

12

10

8

6

4

2

0

Akcja 5.1. Spotkania młodzieży i osób odpowiedzialnych za politykę młodzieżową – uczestnicy Krajowych Spotkań Młodzieżowych

z podziałem na płeć i województwa

Kobiety

Mężczyźni

309

400

350

300

250

200

150

100

50

0

30

30

36

0

145

24

7

247

14

13

20

15

40

40

181

do

lno

ślą

sk

ie

ku

jaw

sk

o-p

om

ors

kie

lub

els

kie

po

mo

rsk

ie

ślą

sk

ie

św

ięto

krz

ys

kie

zach

od

nio

po

mo

rsk

ie

Akcja 5.1. Spotkania młodzieży i osób odpowiedzialnych za politykę młodzieżową – uczestnicy Krajowych Spotkań Młodzieżowych

z podziałem na płeć i województwa

15-17 lat

18-25 lat

26-30 lat

450

400

350

300

250

200

150

100

50

0

0

140 16

8

0 18 40

213

do

lno

ślą

sk

ie

ku

jaw

sk

o-p

om

ors

kie

lub

els

kie

po

mo

rsk

ie

ślą

sk

ie

św

ięto

krz

ys

kie

zach

od

nio

po

mo

rsk

ie

119

410

0

60

25

88

164

164

324

215 1030

SZKOLENIE AKCJI 5.1.

W maju 2008 r. odbyło się szkolenie przygotowujące młodzież do składania wniosków w ramach Akcji 5.1. Tematyka szko-

lenia związana była z obchodami tegorocznego Europejskiego Tygodnia Młodzieży (ETM), który zgodnie z wytycznymi Ko-

misji Europejskiej miał się odbyć w formie debat młodzieży z osobami odpowiedzialnymi za politykę młodzieżową. Na

spotkaniu zostały zaprezentowane założenia ETM-u, dialogu strukturalnego oraz zasady obowiązujące w Akcji 5.1. Dzięki

temu na 14 złożonych projektów o tematyce związanej z ETM-em aż 9 otrzymało wsparcie fi nansowe.

Jednym z najważniejszych elementów wsparcia, jakie-

go Narodowa Agencja udziela benefi cjentom progra-

mu „Młodzież w działaniu” oraz osobom zainteresowa-

nym realizacją projektów w ramach programu jest Plan

Szkoleń i Współpracy (Training and Co-operation Plan

– TCP), nazywany również działaniami własnymi Narodo-

wej Agencji.

W ramach TCP co roku odbywa się kilkadziesiąt szkoleń

– krajowych i międzynarodowych. Mogą w nich uczest-

niczyć osoby zainteresowane realizacją projektów w ra-

mach programu oraz te, które na co dzień pracują z mło-

dzieżą. Szkolenia mają różną tematykę i są przeznaczone

zarówno dla osób rozpoczynających swoją przygodę

z programem jak i dla tych, które mają już doświadczenie

w realizacji projektów i chciałyby podnieść swoje kwali-

fi kacje.

Zdecydowaną większość szkoleń stanowią te, które

odnoszą się do realizacji projektów w poszczególnych

Akcjach programu – informacje o nich znajdują się we

wcześniejszych rozdziałach. Poza nimi Narodowa Agen-

cja organizuje również szkolenia obejmujące tematyką

wszystkie działania bezpośrednio związane z prioryteta-

mi programu „Młodzież w działaniu”

Celem TCP jest podnoszenie jakości i zwiększanie liczby

projektów składanych do każdej Akcji programu. Dzięki or-

ganizowanym w ramach TCP szkoleniom osoby pracujące

z młodzieżą i na rzecz młodzieży oraz młodzi liderzy mogą

zdobywać kwalifi kacje, rozwijać wiedzę i umiejętności,

nawiązywać kontakty z przyszłymi partnerami z różnych

krajów i wymieniać doświadczenia związane z pracą z mło-

dymi ludźmi.

Przedsięwzięcia realizowane w 2008 roku w ramach TCP

skupiały się na: wprowadzaniu nowych elementów jako-

ściowych do szkoleń realizowanych przez Narodową Agen-

cję, realizacji nowych autorskich szkoleń, doskonaleniu

istniejących strategii szkoleniowych poszczególnych Akcji

i programu oraz, jak co roku, na docieraniu do nowych be-

nefi cjentów i na doskonaleniu wiedzy i umiejętności osób

związanych z programem od dłuższego czasu. Główne

działania w 2008 roku były zgodne z wcześniejszymi za-

łożeniami, a wiele inicjatyw rozpoczętych w poprzednich

latach było kontynuowanych. Wśród nich można wskazać:

- działania podnoszące jakość projektów, realizowane

w ramach poszczególnych Akcji;

- działania poświęcone zagadnieniom jakościowym i prio-

rytetom programu, mające na celu wspieranie organiza-

cji młodzieżowych na poziomie całego programu;

- działania międzynarodowe w ramach współpracy z inny-

mi Narodowymi Agencjami i z siecią SALTO;

- szkolenia regionalne na temat jakości w projektach pro-

gramu „Młodzież w działaniu” pozwalające na dotarcie

do większej liczby potencjalnych benefi cjentów.

Dzięki organizowanym w ramach TCP szkoleniom osoby pracujące z młodzieżą i na rzecz młodzieży oraz młodzi liderzy mogą zdobywać kwalifi kacje, rozwijać wiedzę i umiejętności, nawiązywać kontakty z przyszłymi partnerami z różnych krajów i wymieniać doświadczenia związane z pracą z młodymi ludźmi.

36

PLAN SZKOLEŃ I WSPÓŁPRACY

TCP

PLAN SZKOLEŃ I WSPÓŁPRACY

TCP

Uczestnicy o cyklu PAJP w ewaluacji:

ważny krok w rozwoju osobistym i dobrze przemyślany ∞ kawał dobrej roboty ∞ znacz-

nie lepsze efekty niż jednorazowe szkolenie ∞ tak dalej, tego brakuje polskiej edukacji

∞ więcej takich ∞ czekam na dalsze ∞ tak powinny wyglądać wszystkie szkolenia, tylko

w ten sposób można zweryfi kować wiedzę ∞ uczy myślenia i działania w wielu kierun-

kach ∞ bomba proces ∞ bardzo dobra forma ∞ mobilizuje ∞ strzał w dziesiątkę ∞ cykl

mający sens ∞ zmusza i prowokuje do działania ∞ rewelacja; innowacyjna forma…

Moduł II – Edukacja Międzykulturowa, 7-11.01.2008,

Warszawa

Moduł III – Współpraca z mediami a tworzenie wize-

runku organizacji, 4-8.03.2008, Warszawa

Moduł IV – Ewaluacja w pracy metodą projektu,

17-21.06.2008, Warszawa

Spotkanie podsumowujące PAJP, 24-27.09.2008,

Serock

Pozaformalna Akademia Jakości Projektu (PAJP) jest to

cykl wzajemnie uzupełniających się szkoleń moduło-

wych każdorazowo zakończonych certyfi katem, corocznym

spotkaniem ewaluacyjnym uczestników wszystkich modu-

łów oraz bieżącym wsparciem w trakcie realizacji wypra-

cowanych założeń. W 2008 roku w ramach PAJP-u odbyły

się trzy szkolenia tematyczne, w których wzięło udział ok.

60 osób. Zorganizowano również spotkanie ewaluacyjne

przedstawicieli wszystkich zrealizowanych modułów.

PAJP jest skierowany do osób, które koordynowały, re-

alizowały lub wspierały co najmniej jeden projekt lokalny

lub międzynarodowy (niekoniecznie w ramach programu

„Młodzież w działaniu”), zainteresowanych poszerzaniem

swoich kompetencji związanych z tematyką poszczegól-

nych modułów i na co dzień pracujących w konkretnych or-

ganizacjach, instytucjach lub klubach, w których realizują

własne działania z młodymi ludźmi. Szkolenia prowadzone

były przy użyciu metod uczenia się pozaformalnego, zaś

ich głównym założeniem było podnoszenie jakości reali-

zowanych działań, w tym projektów w ramach programu

„Młodzież w działaniu”.

Pierwszy cykl spotkań rozpoczął się od modułu poświę-

conego tematowi uczestnictwa młodzieży – odbył się on

w 2007 roku. Kolejne moduły, które odbyły się już w roku

2008 poświęcono kolejno: edukacji międzykulturowej,

współpracy z mediami oraz ewaluacji w projektach mło-

dzieżowych.

II

Integracja europejska, globalizacja i wynikająca z niej

coraz większa zależność różnych osób z oddalonych od

siebie części świata, spowodowały, że kompetencje mię-

dzykulturowe stały się ważną zaletą. Pozwalają one nie

tylko lepiej radzić sobie w spotkaniu z innymi kulturami, ale

także lepiej wykorzystywać możliwości i potencjał tych kon-

taktów. II moduł PAJP miał na celu dostarczenie teoretycznej

i praktycznej wiedzy na temat wspierania młodzieży realizu-

jącej projekty z uczestnictwem partnerów z różnych krajów

lub poświęcone tematyce międzykulturowości i osób, które

w swojej pracy z młodzieżą chcą wspomagać rzeczywisty

dialog kultur i proces uczenia się międzykulturowego.

III

Współpraca z mediami a budowanie wizerunku or-

ganizacji to temat III modułu z cyklu szkoleń PAJP.

Ogromne zainteresowanie, jakim cieszyło się to szkolenie,

świadczy o tym, jak ważny jest to temat. Podczas szkolenia

zostały zaprezentowane niewymagające dużych nakładów

fi nansowych sposoby docierania z informacją o działa-

niach organizacji do mediów, a przez to do poszczególnych

grup docelowych. Metody te polegają na tworzeniu zinte-

growanego i przemyślanego wizerunku organizacji, dobrej

współpracy z przedstawicielami mediów, wykorzystywa-

niu nowoczesnych technologii komunikacyjnych oraz na

tworzeniu spójnej i jasnej informacji o podejmowanych

przez organizację inicjatywach. Podczas szkolenia odbyło

się m.in. spotkanie z dziennikarzem znającym specyfi kę

pracy w organizacji pozarządowych, który podpowiedział

uczestnikom jakich błędów należy unikać przy kontaktach

z telewizją oraz jaki z punktu widzenia praktyka potencjał

medialny tkwi w działaniach młodzieżowych.

Pozaformalna Akademia

Jakości Projektu – PAJP

37

38

PLAN SZKOLEŃ I WSPÓŁPRACY

TCPPLAN SZKOLEŃ I WSPÓŁPRACY

Działaj skutecznie!

Młodzieżowa Akademia

Lokalnych Liderów (MALL)

Konstancin-Jeziorna

1. spotkanie: 14 – 20 kwietnia 2008 r.

2. spotkanie: 7 – 13 lipca 2008 r.

3. spotkanie: 4 – 10 października 2008 r.

W październiku r. 2008 zakończyła się pierwsza Mło-

dzieżowa Akademia Lokalnych Liderów, składająca się

z trzech szkoleń, które dotyczyły różnych aspektów pracy

lidera oraz z części praktycznej, służącej wykorzystaniu

zdobytych umiejętności. Uczestniczyły w niej 24 młode

osoby w wieku 17 – 21 lat, zaangażowane w działania na

rzecz najbliższego otoczenia.

MALL to cykl spotkań warsztatowych opracowanych

z myślą o młodych ludziach, którzy aktywnie działają

w swoich miejscowościach. Mają za zadanie rozwijać kom-

petencje liderskie, pokazywać, na czym polega sztuka by-

cia dobrym liderem oraz jak skutecznie działać w grupie

i w swoim otoczeniu. Celem organizatorów szkolenia jest

wspieranie młodych, aktywnych osób poprzez przekaza-

nie im wiedzy i umiejętności, które ułatwiają prowadzenie

działań i pracę z rówieśnikami w lokalnym środowisku.

Warsztaty w 2008 r. zostały pomyślane tak, by za każ-

dym razem poruszały inny aspekt związany z rolą lidera.

We wszystkich spotkaniach wzięła udział ta sama grupa

osób, co pozwoliło nie tylko przekazać uczestnikom sporą

dawkę wiedzy, ale także sprawdzić ją w praktyce. Pomię-

dzy kolejnymi spotkaniami każdy uczestnik miał okazję

wykonać różnorodne zadania, przy stałym wsparciu i po-

mocy ze strony trenerów, a następnie zaprezentować ich

efekty na kolejnych spotkaniach MALL.

TEMATYKA SPOTKAŃ:

Spotkanie 1. – „Ja jako lider”: jakie są twoje mocne stro-

ny, jak odbiera cię grupa, co jeszcze musisz zrobić, aby

poczuć się pewniej w roli lidera, co to jest skuteczna ko-

munikacja.

Spotkanie 2. – „Ja w środowisku”: jak działać na „swoim

podwórku”, jak badać lokalne potrzeby, co to jest projekt

i jak w nim pracować.

Spotkanie 3. – „Ja w działaniu”: konkretne narzędzia

i metody, które ułatwiają pracę w środowisku liderów,

jak założyć organizację pozarządową, co oferuje program

„Młodzież w działaniu” oraz inne programy wspierające

młodych ludzi, co to jest ewaluacja.

Udział uczestników w pierwszym cyklu MALL zaowocował:

- pięcioma projektami Inicjatyw Młodzieżowych w Akcji 1.2.,

- jednym projektem w ramach Akcji 1.1. Wymiana Młodzieży,

- jednym projektem w Akcji 1.3. Młodzież w Demokracji

- jednym projektem w ramach Akcji 5.1 Spotkania młodzie-

ży i osób odpowiedzialnych za politykę młodzieżową.

Wszystkie projekty zostały zaakceptowane do realizacji

i otrzymały dofi nansowanie z programu „Młodzież w dzia-

łaniu”

IVW programie „Młodzież w działaniu” ewaluacja jest nie-

odzownym elementem związanym bezpośrednio z jakością

podejmowanych działań, nie tylko projektów realizowa-

nych w ramach programu przez benefi cjentów, ale także

działań własnych Narodowej Agencji (TCP). Systematyczne

prowadzenie procesu ewaluacji pozwala na uzyskanie in-

formacji zwrotnej na tematy takie jak: na ile program do-

ciera do swoich grup docelowych, na ile jego działania do-

stosowane są do potrzeb benefi cjentów i wnioskodawców,

na ile program realizuje swoje cele. Jednak jakość ewaluacji

w projektach młodzieżowych pozostawia wiele do życze-

nia. Zbyt często traktowana jest ona jako dodatek realizo-

wany w formie ankiety na zakończenie działań projekto-

wych i w tej formie bywa jedynie potwierdzeniem tego, czy

uczestnicy działań są z nich zadowoleni czy nie.

Założeniem IV modułu PAJP było pokazanie uczestni-

kom, że ewaluacja to coś znacznie więcej. Teoretyczna

i praktyczna wiedza z zakresu rodzajów i sposobów ewalu-

owania efektów podejmowanych działań przekazana pod-

czas szkolenia miała pomóc jego uczestnikom w pracy nad

rozwojem ich jakości i jeszcze lepszej realizacji stawianych

w codziennej pracy celów.

* * *

Stałym elementem wszystkich modułów szkoleniowych

była prezentacja programu „Młodzież w działaniu” i jego

możliwości. Uczestnicy opracowywali również koncepcje

własnych miniprojektów, które były potem wspólnie oma-

wiane i konsultowane z trenerami szkolenia, a po zakoń-

czeniu poszczególnych jego części wprowadzane w życie.

Wszystkie szkolenia prowadzono metodami aktywizujący-

mi. Pierwsze dni poświęcone były teoretycznemu wprowa-

dzeniu do podejmowanych zagadnień, które w kolejnych

dniach wykorzystywano w ćwiczeniach praktycznych.

Cykl szkoleń 2007-2008 zakończyło spotkanie podsu-

mowujące, podczas którego przeprowadzono całościową

ewaluację szkolenia oraz zaproponowano tematy do kolej-

nego cyklu. Uczestnicy mieli okazję zaprezentować efekty

zrealizowanych miniprojektów i podzielić się doświadcze-

niami z resztą.

Wszystkie materiały i opracowania, a także metody

stosowane podczas szkoleń wraz z wypracowanymi przez

uczestników rezultatami zostały opublikowane w cyklu

związanym z Pozaformalną Akademią Jakości Projektu

i są dostępne na stronie internetowej programu „Młodzież

w działaniu”.

TCP

39

Międzynarodowe szkolenie

„Party on the Globe”

21 - 26.07.2008, Konstancin-Jeziorna

Międzynarodowe szkolenie

„European Citizenship”

28.01 - 3.02.2008, Warszawa

Zorganizowane we współpracy z SALTO Training and

Cooperation Resource Centre oraz Partnerstwem

pomiędzy Radą Europy i Komisją Europejską.

Uczestnicy: 19 osób z Niemiec, Węgier, Austrii,

Wielkiej Brytanii, Ukrainy, Mołdawii, Gruzji, Armenii,

Albanii, Chorwacji, Rosji, Portugalii i Polski.

Tematyka szkolenia w całości była poświęcona jedne-

mu z czterech stałych priorytetów programu „Młodzież

w działaniu” – obywatelstwu europejskiemu. Uczestnicy

zastanawiali się, czym ono jest, w jaki sposób wprowadzać

to pojęcie do pracy z młodzieżą, jak wiąże się ono z polityką

młodzieżową oraz jakie dylematy są z nim związane. Inne

poruszane podczas szkolenia tematy odnosiły się bezpo-

średnio do głównego tematu spotkania: Europa i tożsamość

europejska, aktywne obywatelstwo i uczestnictwo, demo-

kracja, prawa człowieka i uczenie międzykulturowe. Bar-

dzo ważnym elementem szkolenia było rozpatrzenie oby-

watelstwa europejskiego pod kątem programu „Młodzież

w działaniu”. Jak wykorzystywać tę tematykę w działaniach

młodzieżowych oraz w jaki sposób program może stano-

wić narzędzie wspierania i upowszechniania obywatelstwa

europejskiego? Poświęcono również czas na zapoznanie

uczestników z możliwościami stwarzanymi przez program

oraz z jego zasadami obowiązującymi przy realizacji wła-

snych działań. W międzynarodowym gronie pracowników

młodzieżowych powstało kilka pomysłów na nowe projekty,

które mogą zostać dofi nansowane w ramach Akcji 1.1. oraz

1.3. Wielu z nich podczas ewaluacji szkolenia zadeklaro-

wało chęć współpracy przy wspólnych międzynarodowych

projektach w przyszłości. Szkolenie przeznaczone było dla

osób, które na co dzień pracują z młodzieżą, mają doświad-

czenie w realizacji projektów dla młodych ludzi w tym pro-

jektów o wymiarze europejskim.

Uczestnicy: 20 osób z Macedonii, Wielkiej Brytanii,

Włoch, Czech, Polski, Hiszpanii, Niemiec, Słowacji,

Bułgarii, Luksemburga i Belgii.

Party on the Globe to szkolenie poświęcone globalnym

aspektom uczestnictwa młodzieży, przeznaczone dla

osób pracujących z młodzieżą oraz liderów młodzieżo-

wych. Inspiracją do podjęcia tej tematyki była refl eksja

nad zmianami w dzisiejszym świecie, które wpływają na

nasze rozumienie solidarności społecznej z grupami i kra-

jami, z którymi nie mamy styczności w codziennym życiu.

Uczestnicy szkolenia próbowali odpowiedzieć na pytania

związane z odpowiedzialnością za kwestie globalne w ży-

ciu prywatnym i zawodowym – co mogą zrobić i w jaki

sposób zaangażować się jako pracownicy młodzieżowi.

Podczas szkolenia zostały zaprezentowane możliwości

programu „Młodzież w działaniu” dotyczące tej tematyki.

Cele szkolenia:

- przedstawienie podstaw teoretycznych uczestnictwa

i edukacji globalnej (z uwzględnieniem defi nicji i ich ro-

dzajów);

- zidentyfi kowanie czynników sprzyjających i niesprzyja-

jących uczestnictwu;

- przedstawienie metodologii edukacji globalnej;

- poznanie metod włączania innych w uczestnictwo i pod-

trzymywania ich motywacji;

- wzbudzenie zainteresowania tematyką globalnego

uczestnictwa.

Podczas szkolenia uczestnicy mogli zaplanować długo-

terminowe działania z uświadomieniem sobie ich global-

nego kontekstu, zastanowić się nad możliwymi związka-

mi między podejmowanymi w organizacjach działaniami

a kontekstem globalnym. Szkolenie miało również zwrócić

uwagę uczestnikom na ich uprzywilejowaną sytuację zwią-

zaną z możliwością podejmowania wyborów oraz na ich od-

powiedzialność jako Europejczyków za edukację globalną.

PLAN SZKOLEŃ I WSPÓŁPRACY

WYDARZENIA

Rok 2008 został ogłoszony przez Komisję Europejską Ro-

kiem Dialogu Międzykulturowego. Obchody Roku miały

na celu promocję różnorodności kulturowej, zapewnienie

równych szans wszystkim mieszkańcom UE, przeciwdziała-

nie dyskryminacji, wsparcie idei solidarności i sprawiedli-

wości społecznej, a także budowanie partnerskich relacji

z krajami członkowskimi i z krajami spoza Wspólnoty. We

wszystkich krajach Unii Europejskiej podejmowane były

działania przybliżające ideę dialogu międzykulturowego,

sprzyjające integracji i współdziałaniu środowisk wielokul-

turowych.

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji od blisko 10 lat

promuje ideę międzykulturowości poprzez realizację pro-

gramów edukacyjnych Unii Europejskiej, m.in. programu

„Młodzież w działaniu”.

W ramach obchodów roku Fundacja zorganizowała konfe-

rencję Edukacja międzykulturowa w projektach progra-

mów edukacyjnych UE – „Uczenie się przez całe życie”

i „Młodzież w działaniu”, która odbyła się 2 czerwca 2008

roku w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie. Wzięło w niej

udział ponad 320 osób z całej Polski. Jej głównym celem

była prezentacja i promocja elementów edukacji międzykul-

turowej w programach edukacyjnych Unii Europejskiej. Ho-

norowymi gośćmi byli: Krzysztof Stanowski – Podsekretarz

Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej, Przewodniczący

Rady Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji; dr Andrzej Kurkie-

wicz – Dyrektor Departamentu Organizacji Szkół Wyższych

w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Sergio

Corti – Dyrektor Departamentu ds. programu „Uczenie się

przez całe życie”, Dyrekcja Generalna ds. Edukacji i Kultury

Komisji Europejskiej. Podczas ofi cjalnej części konferencji

zostały wygłoszone dwa wykłady. Pan Krzysztof Czyżewski,

współtwórca Fundacji Pogranicze, krajowy Ambasador Eu-

ropejskiego Roku Dialogu Międzykulturowego, wprowadził

uczestników w tematykę międzykulturowości, odwołując

się do doświadczeń związanych z działalnością Pogranicza.

Pan Dariusz Grzemny, członek zespołu trenerów Dyrekcji ds.

Młodzieży i Sportu Rady Europy, opowiedział o międzynaro-

dowych projektach z perspektywy trenera i praktyka.

Podczas artystycznej części konferencji na scenie za-

debiutowali studenci Erasmusa i wolontariusze Wolon-

tariatu Europejskiego, czyli Akcji 2. programu „Młodzież

w działaniu”, w przygotowanym przez siebie spektaklu

„Logos”. Przedstawienie było efektem zaledwie cztero-

dniowych warsztatów międzykulturowych, zorganizowa-

nych przez Akcję 2. Wszyscy obecni na konferencji mogli

również uczestniczyć w premierze fi lmu dokumentalnego

„RAZEM”. Film jest próbą uchwycenia wątku międzykul-

turowości w projektach programów Comenius, eTwinning,

Grundtvig, Erasmus, Leonardo da Vinci i „Młodzież w działa-

niu”. W ciągu kilku miesięcy kamera FRSE odwiedziła sześć

różnych miejsc, uwieczniając sześć różnych działań między-

kulturowych. Warto zwrócić uwagę, że bohaterami fi lmu są

zarówno przedszkolaki, uczniowie gimnazjum, studenci,

osoby dorosłe, aktywne na rynku pracy oraz seniorzy.

W popołudniowej części konferencji odbyły się panele

tematyczne, w ramach których uczestnicy zapoznali się

z przykładami dobrych praktyk w dziedzinie kształcenia

wielokulturowego. Panele były okazją do podzielenia się

doświadczeniami w promowaniu dialogu międzykulturo-

wego w edukacji formalnej i pozaformalnej.

Konferencja zorganizowana przez FRSE została objęta

patronatem Narodowego Centrum Kultury w ramach ofi cjal-

nych obchodów Europejskiego Roku Dialogu Międzykultu-

rowego. Udało się również uzyskać patronat Przedstawi-

cielstwa Komisji Europejskiej w Polsce oraz Parlamentu

Europejskiego.

Kolejnym wydarzeniem związanym z obchodami Euro-

pejskiego Roku Dialogu Międzykulturowego były Poza-

formalne warsztaty międzykulturowe, które odbyły się

3 czerwca 2008 r. w Reprezentacji UE w Warszawie. Głów-

nym celem tych warsztatów było zaprezentowanie metod

pracy oraz dostarczenie praktycznej wiedzy z zakresu

edukacji pozaformalnej osobom, które pracują lub dopiero

będą pracowały w środowisku międzykulturowym i którym

te metody mogą się przydać w praktyce zawodowej. Pod-

czas zajęć dyskutowano na temat problemów związanych

z pracą w grupie zróżnicowanej kulturowo oraz korzyści

jakie z tej pracy wynikają. Warsztaty poprowadziły i przy-

gotowały dwie doświadczone trenerki, na co dzień współ-

pracujące z programem „Młodzież w działaniu”.

Europejski Rok Dialogu Międzykulturowego

40

Rok 2008 został ogłoszony przez Komisję Europejską Rokiem Dialogu Między-

kulturowego. Obchody Roku miały na celu promocję różnorodności kulturowej,

zapewnienie równych szans wszystkim mieszkańcom UE, przeciwdziałanie dys-

kryminacji, wsparcie idei solidarności i sprawiedliwości społecznej, a także budo-

wanie partnerskich relacji z krajami członkowskimi i z krajami spoza Wspólnoty.

41

WYDARZENIA

EkonomiczneForum Młodych

Liderów 2008

Dla młodych ludzi, szczególnie dla tych, którzy mieszkają w Europie,

przyszłość to wielkie wyzwanie, ale również szansa. To, co udało się wy-

walczyć mojemu pokoleniu, to wartość absolutnie bezcenna, to wolność

– swoboda życia, działania, wyboru własnej drogi życiowej.

Premier Donald Tusk

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, Narodowa Agencja

Programu „Młodzież w działaniu” po raz trzeci współor-

ganizowała Ekonomiczne Forum Młodych Liderów. W czte-

rodniowym spotkaniu w Nowym Sączu wzięło udział około

300 przedstawicieli organizacji społecznych, politycznych,

dziennikarzy, reprezentantów organizacji pozarządowych

i gospodarczych z 42 krajów Unii Europejskiej, Europy

Wschodniej i Kaukazu.

Zdaniem uczestników Forum w Nowym Sączu wyznacza

rolę młodego pokolenia w dokonujących się przemianach

społecznych i gospodarczych na kontynencie euroazja-

tyckim. Dlatego też nie mogło zabraknąć głosu młodych

o wydarzeniach na południowym Kaukazie. W rozmowach

z politykami młodzież pytała przede wszystkim o konse-

kwencje kaukaskiego kryzysu dla rozwoju gospodarczego

Europy i o to, czy bezpieczeństwo zwykłych mieszkańców

starego kontynentu jest zagrożone.

W przesłaniu do młodych liderów Europy Premier Donald

Tusk powiedział: Dla młodych ludzi, szczególnie dla tych,

którzy mieszkają w Europie, przyszłość to wielkie wyzwa-

nie, ale również szansa. To, co udało się wywalczyć moje-

mu pokoleniu, to wartość absolutnie bezcenna, to wolność

– swoboda życia, działania, wyboru własnej drogi życiowej.

Tej wartości trzeba zawsze pilnować. Jest to dobry moment,

żeby zwrócić się do wszystkich bez wyjątku młodych Euro-

pejczyków: pamiętajcie, że wolności raz zdobytej nie można

oddać. W Europie czy na świecie, wszędzie tam, gdzie ktoś

chce komuś zabrać wolność, my mamy za zadanie reagować,

ze względu na nasze własne długie lata doświadczeń. Jestem

przekonany, że jeśli tę wolność uchronimy, to młodzi ludzie

dadzą sobie radę we współczesnej Europie. Patrzę z dużym

spokojem na przyszłość tych, którzy mają dzisiaj osiemna-

ście – dwadzieścia lat.

Gośćmi Nowego Sącza w 2008 r. byli m.in.: Danuta Hüb-

ner – Komisarz Komisji Europejskiej, Giorgi Baramidze

– Wicepremier Gruzji, Katarzyna Hall – Minister Edukacji

Narodowej, Jan Krzysztof Bielecki – Prezes Pekao SA, El-

mar Brok – b. Przewodniczący Komisji Spraw Zagranicz-

nych PE, Vytautas Landsbergis – Poseł do PE, Leopold

Unger – Publicysta „Le Soir”, Manisha Signh z Departa-

mentu Stanu USA, Mart Laar – b. Premier Estonii, Petro

Poroshenko – Przewodniczący Narodowego Banku Ukra-

iny, Sir David Alton z brytyjskiej Izby Lordów.

Ważnym elementem Forum były warsztaty przygotowa-

ne przez trenerów programu „Młodzież w działaniu”. Edu-

kacja pozaformalna jest narzędziem, dzięki któremu mło-

dzi uczą się rozmawiać. To technika, którą z powodzeniem

można zastosować w polityce lub poznawaniu działania

mechanizmów ekonomii – powiedziała trenerka Dorota

Prymek.

Trenerzy programu zorganizowali dla uczestników Forum

trzy warsztaty – o aktywnym uczestnictwie młodych w życiu

społeczno-politycznym, różnorodności kulturowej i prze-

ciwdziałaniu zjawisku wykluczenia grup społecznych.

Młodzi liderzy, podzieleni na małe grupy, przygoto-

wywali prezentacje na temat najważniejszych wyzwań

i problemów, z jakimi wiąże się uczestnictwo w życiu spo-

łecznym. Nie brakowało dyskusji, ważnych pytań, ale i po-

mysłów na to jak promować i przedstawiać zadania młode-

go pokolenia wśród politycznych decydentów. Jedna z grup

zastanawiała się, jaką rolę mogą odegrać młodzi liderzy

w zwalczaniu globalnych problemów takich jak bieda, głód

czy konfl ikty zbrojne. Im częściej ze sobą rozmawiamy, tym

lepiej rozumiemy się wzajemnie i nie kierujemy się stereoty-

pami – uważa Weronika Duda z Wrocławia, jedna z uczest-

niczek Forum. Młodzi zauważyli również, że zwalczanie

problemów globalnych często wiąże się z działaniem na

rzecz własnej społeczności lokalnej. Działajmy lokalnie

– myślmy globalnie, a edukacja jest najlepszym środkiem

do prawdziwego dialogu – podkreślił Peter Ordey, uczest-

nik z Węgier.

Rezultaty pracy w grupach roboczych zostaną przekazane

w formie rekomendacji Komisji Europejskiej w ramach pro-

wadzonych konsultacji społecznych dotyczących kształtu

przyszłej polityki młodzieżowej Unii Europejskiej.

Wartość merytoryczna i sukces organizacyjny corocz-

nych edycji pozwala określić Forum jako jedno z najważ-

niejszych wydarzeń międzynarodowych młodego pokole-

nia. Świadczy o tym także duże zainteresowanie mediów

z całej Europy i obecność relacji z przebiegu obrad w me-

diach. Wszystkie obrady plenarne, wywiady i relacje za po-

średnictwem telewizji internetowej są dostępne w serwisie

http://www.forum-leaders.eu/.

WYDARZENIA

Europejski Tydzień Młodzieży w Polsce

42

Młodzi ludzie z całej Polski dyskutowali o ważnych dla nich sprawach. Z jakimi problemami muszą się zmagać? W jakim kierunku powinna zmierzać europejska polityka młodzieżowa, aby młodym ludziom żyło się lepiej?

W roku 2008 Europejski Tydzień Młodzieży (ETM), zgod-

nie z wytycznymi Komisji Europejskiej, został zreali-

zowany w Polsce, głównie w formie debat poświęconych

przyszłości UE, a w szczególności europejskiej polityki

młodzieżowej. Młodzi ludzie z całej Polski dyskutowali

o ważnych dla nich sprawach. Z jakimi problemami muszą

się zmagać? W jakim kierunku powinna zmierzać europej-

ska polityka młodzieżowa, aby młodym ludziom żyło się

lepiej? Celem tych debat było uzyskanie opinii młodzieży

na temat tego, jakie działania powinny być podejmowane,

aby poprawić jej sytuację i umożliwić rozwój. Opinie te

służyły określeniu nowych kierunków polityki młodzieżo-

wej w Polsce i w Europie. Spotkania młodzieży ze swoimi

rówieśnikami i z osobami pracującymi z młodymi ludźmi,

naukowcami zajmującymi się problematyką młodzieżową

i wreszcie z tymi, którzy decydują o kierunkach polity-

ki młodzieżowej odbywały się na poziomie regionalnym

i ogólnokrajowym. Debaty w regionach zostały zrealizo-

wane przez benefi cjentów programu „Młodzież w działa-

niu”, którzy otrzymali dofi nansowanie na ten cel w ramach

Akcji 5.1. Listopadowa Debata Krajowa stanowiła podsu-

mowanie wszystkich działań podjętych w ramach tego wy-

darzenia w Polsce.

Spośród wielu nadesłanych do Akcji 5.1. wniosków o do-

fi nansowanie działań w ramach Europejskiego Tygodnia

Młodzieży Komitet Ewaluacyjny wybrał dziewięć projektów

zaplanowanych przez: Stowarzyszenie „Wspólne Miasto”,

Centrum Edukacji i Pracy Młodzieży OHP, Stowarzyszenie

Edukacja przez Internet, Starostwo Powiatowe w Dzier-

żoniowie, Radę Młodzieży Województwa Zachodniopo-

morskiego/Sekretariat ds. Młodzieży Województwa Za-

chodniopomorskiego, Stowarzyszenie Morena, Fundację

„Wiatrak”, Młodzieżową Radę Miasta Malborka/Urząd

Miasta Malborka oraz Europejski Dom Spotkań – Funda-

cję Nowy Staw. Głównym punktem każdego projektu była

debata młodzieży z przedstawicielami władz lokalnych

i z osobami mającymi wpływ na politykę młodzieżową.

Spotkania zorganizowano nie tylko w dużych miastach, ale

także w mniejszych miejscowościach, dzięki czemu tego-

roczny ETM w Polsce miał naprawdę szeroki zasięg. W ca-

łej Polsce odbyło się ich 17 (Biała Podlaska, Bydgoszcz,

Bytów, Czarna Woda, Dzierżoniów, Inowrocław, Jelenia

Góra, Kielce, Lublin, Malbork, Puck, Starogard Gdański,

Szczecin, Tczew, Toruń, Włocławek) i wzięło w nich udział

788 młodych uczestników. Poza debatami miały miejsce

również różnorodne inicjatywy towarzyszące dyskusjom

regionalnym: warsztaty dla młodzieży, targi projektów

i pomysłów na działania, symulacje posiedzeń sejmików,

konkursy oraz prezentacje dobrych praktyk w działaniach

młodzieżowych. Organizatorzy wydarzeń regionalnych zo-

stali poproszeni o przesłanie krótkich sprawozdań z tego,

co się działo w ich miejscowościach, rekomendacji wypra-

cowanych podczas debat oraz zaprezentowanie tych ostat-

nich podczas plenarnej części Debaty Krajowej. Okazało

się, że młodzież w Polsce chce mieć wpływ na decyzje do-

tyczące spraw z nią związanych, chce zostać wysłuchana,

a jej głos jest doniosły kategoryczny i konkretny.

Za organizację wydarzeń w ramach Europejskiego Tygo-

dnia Młodzieży w Warszawie odpowiedzialna była Narodo-

wa Agencja Programu „Młodzież w działaniu”. Głównym

wydarzeniem tegorocznego ETM-u była Krajowa Debata na

temat przyszłości polityki młodzieżowej w Polsce i w Euro-

pie. W Warszawskim Domu Technika przy ulicy Czackiego

zebrały się delegacje Ministerstwa Edukacji Narodowej,

Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Ministerstwa

43

WYDARZENIA

Pracy i Polityki Społecznej, profesorów Uniwersytetu War-

szawskiego i Zielonogórskiego, przedstawicieli organizacji

pozarządowych i wreszcie – najważniejsi uczestnicy – 110

młodych osób z całej Polski. Zanim rozpoczęła się część po-

święcona dyskusjom w poszczególnych grupach roboczych,

delegacje młodzieży z debat regionalnych przedstawiły pu-

bliczności rezultaty swojej pracy. Podczas części plenarnej

znalazło się także miejsce na prezentację dziesięcioletnie-

go dorobku programów UE dotyczących edukacji pozafor-

malnej w Polsce.

W głównej części debaty, młodzi ludzie omawiali swoje

problemy, potrzeby oraz możliwe rozwiązania w pięciu gru-

pach roboczych poświęconych tematom:

1. Bezrobocia i zatrudnienia młodych ludzi,

2. Wyrównywania szans rozwoju młodzieży z mniejszymi

szansami (w tym młodzieży ubogiej i wiejskiej),

3. Aktywnego uczestnictwa młodzieży w życiu społeczności,

4. Edukacji (formalnej i pozaformalnej),

5. Informacji młodzieżowej.

Każda grupa moderowana była przez specjalistę w da-

nej dziedzinie. Choć sesja trwała jedynie cztery godziny,

mamy nadzieję, że jej fascynujące efekty zyskają znacze-

nie zarówno w Polsce, jak i w Europie.

Jednym z najczęściej powtarzających się spostrzeżeń

młodych ludzi, które pojawiały się podczas dyskusji w każ-

dej grupie roboczej, było to, że nawet na poziomie admini-

stracji lokalnej, potrzeb młodych ludzi nie traktuje się po-

ważnie. Jednak podczas zamykającej sesji plenarnej obecni

przedstawiciele Ministerstwa Edukacji Narodowej zapewni-

li młodzież, że tym razem „nie mówi do ściany” i że wnio-

ski z tej debaty zostaną dokładnie przeanalizowane przez

osoby odpowiedzialne za politykę młodzieżową w Polsce.

Uczestnicy debaty sugerowali utworzenie Narodowego

Biura Informacji Młodzieżowej fi nansowanego z budżetu

państwa. Proponowano też, aby naukę o Unii Europejskiej

i jej programach dla młodzieży zaczęto prowadzić już na

poziomie szkół podstawowych. Pojawił się zarazem pomysł

otwarcia oddzielnej komórki EURES (Europejskiego Serwi-

su Zatrudnienia) dla młodzieży, czyli EURES-Młodzież.

Z dużym zainteresowaniem spotkała się idea zawiązania

przedstawicielstwa młodzieży przy Komitecie Ekonomicz-

no-Społecznym – organie doradczym Unii Europejskiej.

Uczestnicy nie zapomnieli także o problemach niepełno-

sprawnych. Otwarcie rynku pracy dla takich osób uznano

za najważniejszy środek do zmiany obecnej dyskryminują-

cej sytuacji.

Pośród wielu innych propozycji jedna zasługuje na szcze-

gólną uwagę. Wiele delegacji regionalnych zwróciło uwagę,

że pośród 27 państw Unii Europejskiej tylko Polska i Bułga-

ria nie mają swojej Narodowej Rady Młodzieży rozpoznawa-

nej na poziomie międzynarodowym i stowarzyszonej z Eu-

ropejskim Forum Młodzieży. Jako jedną z najważniejszych

kwestii uznano też rozwój obecnych i powoływanie nowych

regionalnych oraz lokalnych rad młodzieży, które miałyby

rzeczywisty wpływ na administrację. Pomysł ów spotkał się

ze zrozumieniem Ministerstwa Edukacji Narodowej.

Przyszłość Europy nie będzie zależeć od zdania mło-

dych Polaków – szczerze przyznała Joanna Iwan z Kielec.

Ale jestem pewna, że nasze opinie mogą pomóc urzędni-

kom w Brukseli – dodała. Ja wierzę, że nasze wnioski będą

w Komisji Europejskiej potraktowane poważnie. W innym

wypadku praca setek ludzi poszłaby na marne – zauwa-

żyła Agnieszka Pietrzak. Mam nadzieję, że nasze sugestie

rozprzestrzenią się w innych krajach i europejskich insty-

tucjach jak fala po wrzuceniu kamienia do wody – marzył

Jacek Staniaszek z Rady Młodzieży przy Unii Polskich Pra-

codawców „Lewiatan”. Udowodniliście swoją siłę – podsu-

mował wystąpienia w sesji zamykającej dyrektor Tomasz

Bratek. Pośród aplauzu uśmiechniętych uczestników de-

baty dodał: Głos polskiej młodzieży może być usłyszany

w Europie.

Jednym z najczęściej powtarzających się spo-strzeżeń młodych ludzi, które pojawiały się pod-czas dyskusji w każdej grupie roboczej, było to, że nawet na poziomie administracji lokalnej, potrzeb młodych ludzi nie traktuje się poważnie.

44

WYDARZENIA

44

Ponieważ wiele z wypracowanych podczas debat regio-

nalnych i debaty krajowej rekomendacji jest wspólnych dla

wszystkich pięciu obszarów tematycznych, poniżej przed-

stawiamy zestawienie tych, które pojawiały się najczęściej.

Zestawienie powstało podczas spotkania ewaluacyjnego

po zakończeniu wszystkich działań związanych z Europej-

skim Tygodniem Młodzieży w Polsce. Rekomendacje zo-

stały umieszczone w czterech grupach tematycznych, ze

względu na przedmiot, do którego się odnoszą.

KOMPETENCJE I UMIEJĘTNOŚCI– Stworzenie możliwości zdobywania i rozwijania kompe-

tencji miękkich, takich jak: aktywność, samodzielność,

umiejętność wyszukiwania informacji.

– Zwrócenie uwagi na fakt, że umiejętności rozwija się po-

przez działania praktyczne, a nie naukę teorii.

– Certyfi kowanie umiejętności nabytych w ramach eduka-

cji pozaformalnej.

– Uznawanie wolontariatu jako formy zdobywania do-

świadczeń.

– Szersze wspieranie działań z zakresu edukacji pozafor-

malnej przyczyniających się do zdobywania nowych,

praktycznych umiejętności.

– Szkolenie i wspieranie młodych liderów.

INFORMACJA MŁODZIEŻOWA – Więcej informacji o pracy dla młodzieży w Europie.

– Powołanie Krajowego Centrum Informacji Młodzieżowej.

– Stworzenie krajowego portalu młodzieżowego.

– Kompleksowa informacja o różnych możliwościach edu-

kacyjnych.

– Tworzenie punktów informacji młodzieżowej w małych

miejscowościach.

– Uwzględnianie potrzeb informacyjnych młodzieży przez

szkoły.

– Promocja dobrych praktyk z zakresu działalności mło-

dzieżowej.

DLA SZKÓŁ– Wprowadzenie do szkół doradztwa zawodowego – dla

uczniów i dla rodziców.

– Szkolenie nauczycieli z udzielania informacji dla mło-

dzieży.

– Położenie nacisku w programach szkolnych na praktycz-

ny rozwój kompetencji i umiejętności.

– Prowadzenie dialogu z uczniami.

– Promocja działań z zakresu edukacji pozaformalnej.

– Udostępnianie młodzieży przestrzeni na własne działa-

nia pozalekcyjne.

DLA SAMORZĄDÓW– Konsultacje z młodzieżą spraw dotyczących młodzie-

ży.

– Reprezentacja młodzieży na wszystkich szczeblach

– krajowym, regionalnym, lokalnym.

– Regularne wsparcie fi nansowe dla działań podejmowa-

nych w ramach edukacji pozaformalnej.

– Bezpłatny dostępu do infrastruktury jako wsparcie dzia-

łań młodzieżowych.

– Nowoczesne ośrodki kultury i kluby młodzieżowe.

– Programy stypendialne dla młodzieży ubogiej.

– Przystosowanie ośrodków i szkół dla młodzieży niepeł-

nosprawnej.

Zebrane przez Polską Narodową Agencję Programu „Mło-

dzież w działaniu” materiały posłużyły do opracowania pu-

blikacji pod tytułem „Głos Młodzieży” – bezpłatnego dodat-

ku do biuletynu „Twój Eurodesk” – przygotowanej wspólnie

z zespołem programu Eurodesk Polska. Równolegle do ra-

portu z Europejskiego Tygodnia Młodzieży dla Ministerstwa

Edukacji Narodowej został przygotowywany raport dla Ko-

misji Europejskiej z załączonymi rekomendacjami. Krajowa

debata była transmitowana na bieżąco w radiostacji „Euro”,

której odbiorcami są młodzi ludzie w całej Polsce.

Zebrane przez Polską Narodową Agencję Progra-mu „Młodzież w działaniu” materiały posłużyły do opracowania publikacji pod tytułem „Głos Mło-dzieży” – bezpłatnego dodatku do biuletynu „Twój Eurodesk” – przygotowanej wspólnie z zespołem programu Eurodesk Polska.

45

WYDARZENIA

WARSZTATY MIĘDZYKULTUROWE

Dzień przed Krajową Debatą – 6 listopada 2008 r. – od-

były się całodniowe warsztaty na temat metod uczenia się

międzykulturowego z wykorzystaniem elementów edu-

kacji pozaformalnej. Zajęcia poprowadziły trenerki na co

dzień związane z programem „Młodzież w działaniu”. Gru-

pa uczestników była bardzo zróżnicowana pod względem

wieku, doświadczeń w zakresie realizacji projektów spo-

łecznych oraz doświadczeń międzykulturowych (tych oso-

bistych jak również związanych z działaniami w zakresie

edukacji pozaformalnej). Co więcej uczestnicy pochodzili

z różnych części kraju, co wpływało na zróżnicowanie gru-

py i obrazowało różnorodność kulturową w Polsce. Mieli

oni okazję dowiedzieć się jakie możliwości i korzyści wy-

nikają ze współpracy z innymi kulturami oraz w jaki spo-

sób radzić sobie z problemami pojawiającymi się podczas

planowania wielokulturowych projektów. Warsztaty przy-

gotowywały również uczestników do realizacji projektów

w ramach programu „Młodzież w działaniu”.

WYSTAWA FOTOGRAFII „RAZEM”

Od połowy października do końca listopada 2008 r. na

ogrodzeniu Łazienek Królewskich można było oglądać

wystawę zdjęć z projektów naszych benefi cjentów, pod

tytułem „Razem”. Rok 2008 został ogłoszony Europejskim

Rokiem Dialogu Międzykulturowego, dlatego wystawa słu-

żyła podkreśleniu znaczenia programu „Młodzież w działa-

niu” w budowaniu dialogu kultur. Na wystawie można było

obejrzeć kilkadziesiąt projektów zrealizowanych w ostat-

nim roku, których głównym tematem było uczenie się mię-

dzykulturowe. Uczestniczyli w nich ludzie różnych naro-

dowości i wyznań, osoby niepełnosprawne i wykluczone

społecznie. Projekty dotyczyły międzykulturowości obec-

nej w sztuce, sporcie, ekologii i wielu innych dziedzinach.

Każde zdjęcie opatrzone zostało komentarzem z krótkim

opisem zrealizowanego przez młodzież działania w języku

polskim i angielskim. Wystawa była efektem trwającej po-

nad rok sesji fotografi cznej, podczas której odwiedziliśmy

kilkanaście projektów dofi nansowanych z funduszy pro-

gramów edukacyjnych UE. Zdjęcia prezentowały wydarze-

nia o różnej skali: duże międzynarodowe imprezy i lokalne

przedsięwzięcia, które dla uczestników były wspaniałą

szansą, by poznać historię, religię i zwyczaje bliższych

i dalszych sąsiadów. W edukacji międzykulturowej najważ-

niejsze jest zrozumienie „tego drugiego” oraz traktowanie

jego odmienności jako wartości uzupełniającej nasze ży-

cie. Pierwszym krokiem w tym procesie jest dialog. Wysta-

wa dokumentowała wysiłek podjęty przez tych, którzy na

ten krok się zdecydowali.

W edukacji międzykulturowej najważniejsze jest zrozumienie „tego drugiego” oraz traktowanie jego odmienności jako wartości uzupełniającej nasze życie. Pierwszym krokiem w tym procesie jest dialog.

Program „Młodzież w działaniu” na Targach Edukacyjnych

Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” już

po raz trzeci wzięła udział w Targach Edukacyjnych od-

bywających się każdego roku na przełomie lutego i marca

w całej Polsce. Tym razem pracowników programu można

było spotkać w Krakowie, Poznaniu i Warszawie. Dzięki

ich obecności odwiedzający targi młodzi ludzie, a także

ich rodzice i nauczyciele, mogli dowiedzieć się, jakie inne

możliwości rozwoju i zdobywania wiedzy, poza formalnym

systemem edukacji, oferują programy Unii Europejskiej.

Na stoisku FRSE rozdawane były publikacje i ulotki progra-

mu, wszyscy zainteresowani mieli również szansę na kon-

sultację swoich pomysłów podczas spotkań i warsztatów

tematycznych prowadzonych przez osoby odpowiedzialne

za poszczególne Akcje programu.

Parada Schumana

W maju Polska Fundacja im. Roberta Schumana zorgani-

zowała XV Polskie Spotkania Europejskiej (PSE), któ-

re od lat odbywają się w okolicach Dnia Europy. Ich celem

jest szerzenie idei integracji europejskiej oraz mobilizacja

do aktywnego obywatelstwa europejskiego, a także pro-

mocja Unii Europejskiej w Polsce oraz przedstawienie jej

jako państwa pozytywnie nastawionego do idei zjednoczo-

nej Europy. Zwieńczeniem Polskich Spotkań Europejskich

jest kolorowa manifestacja przemierzająca główne ulice

Warszawy, czyli Parada Schumana, w której Narodowa

Agencja Programu „Młodzież w działaniu” bierze udział już

od kilku lat. W tym roku impreza zgromadziła około 5000

uczestników. Jak co roku program „Młodzież w działaniu”

reprezentowany był przez benefi cjentów, pracowników

Narodowej Agencji oraz osoby pracujące z młodzieżą. Tra-

dycyjnie wsparła nas grupa szczudlarzy z warszawskiego

Teatru Makata, dzięki której przez całą trasę nad barwnym

tłumem powiewały fl agi programu. Z Narodową Agencją

można było spotkać się w Miasteczku Europejskim, gdzie

pracownicy programu przez cały dzień udzielali informacji

oraz rozdawali publikacje. W tym roku gośćmi honorowymi

wydarzenia byli m.in.: Hans Gert-Poettering – Przewodni-

czący Parlamentu Europejskiego, Bronisław Komorowski

– Marszałek Sejmu RP, Ewa Juńczyk-Ziomecka – Minister

Kancelarii Prezydenta RP, Jacek Rostowski – Minister Fi-

nansów, Hanna Gronkiewicz-Waltz – Prezydent Warsza-

wy, Klaus Wowereit – Burmistrz Berlina, Anne Hidalgo

– Wicemer Paryża oraz przedstawiciele Rządu, korpusu

dyplomatycznego i eurodeputowani. Paradzie Schumana

towarzyszyło duże zainteresowanie mediów polskich i za-

granicznych. Relacje z Parady Schumana pojawiły się m.in.

w TVP, w komercyjnych mediach polskich oraz mediach za-

granicznych.

46

WYDARZENIA

Ponad 1000 odpowiedzi na pytania, setki tysięcy odwiedzin

witryny internetowej, trzykrotne poszerzenie regionalnej

sieci Eurodesk Pomorze, sześć numerów biuletynu „Twój

Eurodesk”plus trzy dodatki tematyczne, jedna publikacja,

kilkadziesiąt nowych programów i organizacji w bazie da-

nych oraz inauguracja projektu „Młodzież w Europie” – tak

w skrócie przedstawia się bilans działalności Eurodesku

w Polsce w roku 2008.

Dziś pytanie, dziś odpowiedźCzy znacie organizacje zainteresowane wsparciem rozwoju

zespołu heavymetalowetgo? Czy mogę wyjechać na waka-

cyjny wolontariat do Klagenfurtu? Gdzie znajdę tani nocleg

w Pradze? Takie pytania zadawali młodzi ludzie konsultan-

tom Eurodesku w całej Polsce. Na takie pytania konsultanci

Eurodesk Polska odpowiadali... jak najlepiej umieli.

Eurodesk Pomorze zawsze pomożeChojnice, Czarna Woda czy Osieczna to 3 z 20 miast, w któ-

rych powstały nowe punkty Eurodesku. Zdecydowana

większość, bo 19 z nich, znajduje się w woj. pomorskim.

To efekt prężnej działalności koordynatora pomorskiej sie-

ci Stowarzyszenia Morena, który na jej rozbudowę zdobył

pokaźne dodatkowe fundusze. Dzięki temu Eurodesk Po-

morze zalicza się do największych regionalnych sieci Eu-

rodesku w Europie.

Eurodesk pod strzechamiTygodnik Dzierżoniowski, Tygodnik Będziński, Głos Głuszy-

cy... nie tylko ogólnopolskie i regionalne gazety zamiesz-

czały informacje o Eurodesku. Pisała o nas również prasa

lokalna, najczęściej z miejscowości, w których działają

(i promują swoją działalność) organizacje, przy których

działają lokalne punkty Eurodesk Polska

Zdarzyło się w EuropieEuronewsy, wydarzenia, konkursy, publikacje, strony inter-

netowe, polskie i europejskie programy fi nansujące działal-

ność młodzieżową – z takich działów składa się bezpłatny

biuletyn „Twój Eurodesk”. W roku 2008 ukazało się 6 nume-

rów, które otrzymywało ponad 2000 odbiorców – organizacji

młodzieżowych i instytucji działających na rzecz młodzieży.

Wydaliśmy też trzy specjalne dodatki tematyczne. Dodatek

lutowy „Młodzież w demokracji” poświęcony był nowej Ak-

cji w programie „Młodzież w działaniu”. W sierpniu ukazał

się drugi dodatek „Dialog kultur”, który dokumentował

konferencję o dialogu międzykulturowym. Trzeci dodatek

był podsumowaniem działań prowadzonych podczas Euro-

pejskiego Tygodnia Młodzieży w Polsce.

Znajdź partnera z EurodeskiemZ dnia na dzień rosła liczba odbiorców elektronicznego news-

lettera Eurodesk Polska. Pod koniec 2008 r. było ich ponad

5600 – o 999 więcej niż rok wcześniej. Informowaliśmy

w nich o grupach i organizacjach poszukujących partnerów,

wydarzeniach, szkoleniach, konkursach i seminariach skie-

rowanych do młodzieży i osób pracujących z młodzieżą.

Altruista w akcjiDla tych, którzy chcieliby wyjechać na wolontariat za gra-

nicę, ale nie wiedzą od czego zacząć wydaliśmy publikację

„Altruista w akcji, czyli wszystko co chcesz wiedzieć o wo-

lontariacie zagranicznym”. To druga edycja tej publikacji.

Podobnie jak dwie pozostałe – wydane w latach poprzednich

o pracy i studiach w Europie – dostępna jest w punktach infor-

macyjnych Eurodesk Polska.

Lekcje Eurodesk Polska To zdecydowanie najważniejsze wydarzenie w życiu Eu-

rodesk Polska w roku 2008. Mowa o projekcie „Młodzież

w Europie”, w ramach którego od października prowadzone

są lekcje europejskie Eurodesku. Lekcji jest pięć: „Euroszan-

se”, „Eurowolontariat”, „Eurostudiowanie” „Europraca”,

oraz sesja zwiększająca świadomość europejską „Młodzież

ma głos”. Lekcje nieodpłatnie prowadzi kilkudziesięciu kon-

sultantów regionalnych i lokalnych w całej Polsce W ciągu

niecałych trzech miesięcy przeprowadzili oni 158 lekcji.

Wzięło w nich udział 3 827 uczniów i studentów.

10 tysięcy linków do Europy Tak brzmi hasło Europejskiego Portalu Młodzieżowego, za

którego polskojęzyczną zawartość odpowiada Krajowe Biuro

Eurodesk Polska. Sprawdzaliśmy i aktualizowaliśmy adresy

i opisy stron zebranych na portalu, tłumaczyliśmy portalowe

newsy. Wszystko z myślą o polskiej młodzieży szukającej in-

formacji o Europie, wolontariacie, pracy, studiowaniu...

Europejski Tydzień MłodzieżyPracownicy Krajowego Biura Eurodesk Polska aktywnie włą-

czyli się w obchody Europejskiego Tygodnia Młodzieży (2-8

listopada 2008). Nie tylko opracowali opisaną wyżej gazetkę

podsumowującą działania ETM-u, ale także poprowadzili jed-

ną z debat tematycznych, która odbyła się w czasie warszaw-

skiej konferencji. Moderatorami dyskusji na temat informacji

młodzieżowej byli Wawrzyniec Pater, Katarzyna Chudolińska

i Anna Oporska z Krajowego Biura Eurodesk Polska

Eurodesk to zawsze aktualne danePrzez cały rok pracownicy Krajowego Biura Eurodesk Pol-

ska aktualizowali bazę danych Eurodesku, na którą składa-

ją się programy grantowe, organizacje i źródła informacji.

Pod koniec roku 2008 baza składała się 414 programów

wspierających działalność młodzieżową 1201 organizacji

polskich i 338 źródeł informacji. Baza Eurodesk Polska

znajduje się na stronie www.eurodesk.pl. Jest najwięk-

szym i najbardziej aktualnym źródłem tego typu informacji

w polskim Internecie.

EURODESK

47

SALTO EECA

Centrum Współpracy SALTO z Krajami Europy Wschodniej

i Kaukazu (SALTO EECA) działa przy Narodowej Agencji

Programu „Młodzież w działaniu” w Polsce. Podstawowe

cele SALTO EECA to:

– Promocja edukacji pozaformalnej i programu „Młodzież

w działaniu” w krajach Europy Wschodniej i Kaukazu

(Armenii, Azerbejdżanie, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Fe-

deracji Rosyjskiej i Ukrainie).

– Pomoc organizacjom i pracownikom młodzieżowym

z Unii Europejskiej oraz z krajów Europy Wschodniej

i Kaukazu w nawiązaniu kontaktów pomiędzy sobą,

w tworzeniu i realizacji wspólnych projektów.

– Podnoszenie jakości międzynarodowych projektów mło-

dzieżowych realizowanych z udziałem organizacji z kra-

jów Europy Wschodniej i Kaukazu.

– Wspieranie informacyjne Narodowych Agencji Programu

„Młodzież w działaniu” na rzecz rozwoju międzynarodo-

wej współpracy z krajami Europy Wschodniej i Kaukazu.

Centrum SALTO EECA jest ważnym elementem polity-

ki informacyjnej Komisji Europejskiej w zakresie rozwoju

współpracy młodzieżowej pomiędzy organizacjami z Unii

Europejskiej oraz Europy Wschodniej i Kaukazu. Centrum

nie prowadzi działalności grantodawczej, a jedynie działal-

ność szkoleniowo-informacyjną.

Ponadto Centrum dąży do uświadomienia organizacjom

z krajów Unii Europejskiej wartości, jakie niesie ze sobą

współpraca z organizacjami z Europy Wschodniej i Kau-

kazu. Tym samym przeciwdziała tworzeniu podziałów na

Europę „lepszą” (kraje członkowskie UE) i „gorszą” (kraje

niebędące w UE ).

Centrum chce także promować Europę Wschodnią i Kau-

kaz w dobie rozszerzenia Unii Europejskiej jako region

szczególnie ważny dla współpracy młodzieżowej, a jedno-

cześnie obszar atrakcyjny pod względem różnorodności

etnicznej i kulturowej.

W 2008 roku SALTO EECA realizowało następujące dzia-

łania:

I. DZIAŁANIA SZKOLENIOWE ORAZ WSPIERAJĄCE ROZWÓJ SIECI PARTNERSKICH:

W dniach 12 – 17 lutego 2008 r. odbyło się coroczne

spotkanie Sieci Multiplikatorów programu „Młodzież

w działaniu” w krajach EECA. Spotkanie miało miejsce

w Tbilisi (Gruzja), a jego głównymi celami było przepro-

wadzenie ewaluacji działań multiplikatorów w roku 2008

oraz zaplanowanie działań na rok 2009. Ponadto uczest-

nicy mieli możliwość poszerzenia wiedzy na temat certy-

fi katu Youthpass, a także zapoznania się z siecią multi-

plikatorów działających w regionie Europy Południowo

Wschodniej z ramienia SALTO SEE.

(www.salto-youth.net/eecamultipliers/)

W dniach 7 – 13 kwietnia 2008 r. odbyło się szkolenie

„LAB 3 active” na temat innowacyjnych i kreatywnych me-

tod edukacji pozaformalnej na rzecz aktywizacji młodych

ludzi w projektach z Europą Wschodnią i Kaukazem. Celem

wydarzenia było: rozszerzenie wiedzy o możliwościach ja-

kie daje program „Młodzież w działaniu” (a przede wszyst-

kim Akcja 2. i 3.), wymiana doświadczeń związanych

z uczestnictwem młodzieży oraz dzielenie się dotychczas

wykorzystywanymi i tworzenie nowych metod mających

zwiększać uczestnictwo młodych ludzi w działaniach w ra-

mach programu. Wydarzenie odbyło się dzięki współpracy

z Turecką Narodową Agencją Programu „Młodzież w dzia-

łaniu”, a wzięło w nim udział 24 pracowników młodzieżo-

wych z krajów EECA oraz Krajów Programu.

(www.salto-youth.net/lab3active/)

„East&West Included” – seminarium kontaktowe

z elementami wizyty studyjnej. Wydarzenie odbyło

się w dniach 12 – 18 maja 2008 r. w okolicach Gdańska.

22 uczestników, zarówno z Krajów Programu, jak i z krajów

regionu Europy Wschodniej i Kaukazu, miało możliwość

nawiązania kontaktów z innymi organizacjami pracujący-

mi z osobami niepełnosprawnymi, wymiany doświadczeń,

jak również poznania realiów pracy z młodzieżą niepeł-

nosprawną w Polsce oraz w krajach, z których pochodzili

uczestnicy. Wydarzenie zostało zorganizowane we współ-

pracy z Polską Narodową Agencją Programu „Młodzież

w działaniu”. (www.salto-youth.net/East&WestIncl/)

W 2008 roku odbyło się seminarium kontaktowe „Let’s

Work with our Neighbours”, będące już drugim wyda-

rzeniem z tego cyklu, na którym spotkało się 52 pracow-

ników młodzieżowych z Krajów Programu oraz z trzech

Sąsiedzkich Krajów Partnerskich z regionu Europy Wschod-

niej i Kaukazu, Basenu Morza Śródziemnego oraz Euro-

py Południowo-Wschodniej. Seminarium miało miejsce

na Słowenii w dniach 2 – 8 czerwca i stworzyło uczestni-

kom szansę na nawiązanie kontaktów i rozwinięcie współ-

pracy pomiędzy Krajami Programu a Sąsiedzkimi Krajami

Partnerskimi w ramach programu „Młodzież w działaniu”

(szczególnie w ramach Wolontariatu Europejskiego i Akcji

48

Centrum Współpracy SALTO z Krajami Europy Wschodnieji Kaukazu(SALTO Eastern Europe and CaucasusResource Centre)

49

SALTO EECA

3. Młodzież w Świecie). Uczestnicy mieli również okazję

uzyskać wsparcie w przygotowaniu konkretnych projek-

tów wspólnie z Krajami Partnerskimi. Wydarzenie zostało

zorganizowane we współpracy z Regionalnymi Centrami

Współpracy SALTO oraz Polską, Słoweńską i Francuską Na-

rodową Agencją Programu „Młodzież w działaniu”. (www.

salto-youth.net/Neighbours/)

Szkolenie „Changing Locally – Cooperating Interna-

tionally” odbyło się w Olsztynie w dniach 9 – 15 czerwca

2008 r. Uczestnikami byli pracownicy młodzieżowi ak-

tywnie działający na rzecz społeczności lokalnej i mający

doświadczenie w realizacji młodzieżowych projektów mię-

dzynarodowych. Łącznie były to 24 osoby z krajów Euro-

py Wschodniej i Kaukazu oraz Krajów Programu. Najważ-

niejszymi elementami spotkania było: poszerzenie wiedzy

związanej z uczestnictwem młodzieży, pokazanie jak moż-

na wykorzystać swoje międzynarodowe doświadczanie

w pracy lokalnej, a także poznanie ciekawych koncepcji

rozwijania i zwiększania skuteczności lokalnych inicjatyw

poprzez właściwą analizę potrzeb i tworzenie długotermi-

nowych partnerstw na poziomie lokalnym i międzynarodo-

wym. Szkolenie zostało zorganizowane wspólnie z Polską

Narodową Agencją Programu „Młodzież w działaniu” w ra-

mach TCP. (www.salto-youth.net/changing/)

W dniach 18 – 20 czerwca Centrum Współpracy razem

z programem Partnerstwo pomiędzy Komisją Europejską

i Radą Europy, zorganizowało Seminarium dla przedsta-

wicieli ministerstw młodzieży, rad młodzieżowych oraz

samych pracowników młodzieżowych z krajów EECA

na temat polityki młodzieżowej w regionie. Spotkanie

miało na celu wymianę informacji i poglądów związanych

ze wspomnianym tematem, jak również dyskusję związaną

z możliwością współpracy w przyszłości.

Szkolenie „Building Bridges in confl ict areas” odbyło

się w Turcji w dniach 13 – 20 września 2008 r. 25 uczestni-

ków z Krajów Programu oraz z regionu Europy Wschodniej

i Kaukazu mogło: poznać doświadczenia pracy z młodzie-

żą w rejonach konfl iktów, dowiedzieć się, jak zwiększać

swoją aktywność w działaniach z młodymi ludźmi w tych

rejonach, a także nawiązać współpracę partnerską do re-

alizacji przyszłych projektów w miejscach, w których pra-

ca w sektorze młodzieżowym może sprawiać trudności.

Szkolenie zostało zorganizowane we współpracy z Turec-

ką Narodową Agencją Programu „Młodzież w działaniu”,

Centrum Współpracy SALTO z Krajami Europy Południo-

wo-Wschodniej oraz przy we wsparciu ze strony Centrum

Współpracy SALTO ds. Różnorodności Kulturowej. (www.

salto-youth.net/BuildingBridges/)

ToolFair – szkolenie na temat metod pracy z mło-

dzieżą w ramach edukacji pozaformalnej było już trze-

cią edycją tego dużego wydarzenia, które zgromadziło 75

pracowników młodzieżowych zarówno z Krajów Programu,

jak i Sąsiedzkich Krajów Partnerskich. Szkolenie obyło się

na Wyspach Kanaryjskich w dniach 5 – 9 września 2008 r.

Uczestnicy mieli okazję wymienić się doświadczeniami

związanymi z wykorzystywaniem edukacji pozaformalnej

w międzynarodowych projektach młodzieżowych i po-

znać realia pracy z młodzieżą w innych krajach. Centrum

Współpracy SALTO z Krajami Basenu Morza Śródziemnego

zorganizowało wydarzenie we współpracy z pozostałymi

członkami Sieci SALTO oraz Hiszpańską Narodową Agencją

Programu „Młodzież w działaniu” przy wsparciu władz Wysp

Kanaryjskich. (www.salto-youth.net/toolfair2008/)

II. DZIAŁANIA INFORMACYJNEI PROMOCYJNE

W ramach działań informacyjnych i promocyjnych Zespół

SALTO EECA przygotował trzeci numer anglojęzycznego

magazynu „Youth in 7” zawierający m.in. charakterystykę

działalności multiplikatorów współpracujących z SALTO

EECA, jak również informacje o trzech wydarzeniach orga-

nizowanych przez Centrum.

We współpracy z Polską Narodową Agencją Programu

„Młodzież w działaniu” (Akcją 2.) została przetłumaczona

na język rosyjski i opublikowana broszura „Bez barier, bez

granic”, którą w oryginale wydało Centrum Współpracy

SALTO ds. Włączania Młodzieży z Mniejszymi Szansami.

Publikacja ma na celu uświadomienie pracownikom mło-

dzieżowym konieczność aktywizowania osób z mniejszy-

mi szansami i włączania ich do działań, w których uczest-

niczy młodzież z różnych zakątków świata. Promuje też

wzajemne uczenie się osób, przed którymi nie stoją żadne

bariery i osób, które z różnych powodów mają mniej moż-

liwości dzielenia się swoją wiedzą i doświadczeniami, jak

również czerpania z tego, co inni już wiedzą i potrafi ą. In-

formacje zawarte w broszurze dotyczą projektów między-

narodowych.

Centrum Współpracy SALTO EECA zajęło się również

przygotowaniem (we współpracy z innymi Centrami SALTO)

i wydrukowaniem raportu z działalności Sieci Centrów

Współpracy SALTO za rok 2007.

Wszystkie wyżej wymienione publikacje są dostępne

również w formie elektronicznej na stronie internetowej

(www.salto-youth.net/eecapublications/)

Zespół SALTO EECA przygotował i rozesłał 5 elektronicz-

nych biuletynów informacyjnych. Newsletter dociera do

około 4000 odbiorców.

Oprócz bieżącej aktualizacji strony SALTO EECA www.

salto-youth.net/eeca, stale udoskonalany jest interneto-

wy Serwis Wspierający dla organizacji planujących współ-

pracę w ramach programu „Młodzież w działaniu” (www.

salto-eeca.eu). W ramach serwisu działa lista kontakto-

wa, forum oraz serwis dla wolontariuszy.

składają się z teoretycznych opracowań tematów szko-

leń (uczestnictwo młodzieży, edukacja międzykulturowa,

współpraca z mediami i ewaluacja), jak również ze szcze-

gółowych opisów metod wykorzystanych przez trenerów.

Publikacje pełne są wskazówek, informacji i porad w jaki

sposób tworzyć dobre jakościowo projekty, których od-

biorcą jest młodzież. Załączono do nich także rezultaty

pracy uczestników szkoleń.

À PROPOS POLSKIBroszura „À propos Polski” jest ad-

resowana do tych, którzy podjęli wy-

zwanie, aby zamieszkać i pracować

w Polsce jako wolontariusze w ramach

programu „Młodzież w działaniu”. Za-

wiera informacje na temat odkrywania

Polski, mnóstwo praktycznych wskazówek, a także linki

do innych źródeł. Ogólnie rzecz biorąc, ta publikacja ma

służyć jako punkt wyjścia w poznawaniu nowego kraju.

Autorem publikacji jest Michael Kimmig, obecnie trener

wolontariatu europejskiego, który z punktu widzenia ob-

cokrajowca opowiada o swoich doświadczeniach z pobytu

w Polsce i udziela bardzo przydatnych rad. Publikacja jest

dwujęzyczna (PL-EN).

RAPORTY 2004 - 2007Raporty z trzech lat działalności pro-

gramu MŁODZIEŻ, który 1 stycznia

2007 został zastąpiony przez program

„Młodzież w działaniu” oraz raport

z pierwszego roku działalności nowej

edycji programu. Można w nich znaleźć

m.in. dane statystyczne , opisy szkoleń i wydarzeń realizo-

wanych przez Narodową Agencję oraz przykłady dobrych

praktyk. Na stronie internetowej dostępne są również rocz-

ne raporty z wcześniejszych lat.

PRZEWODNIK PO PROGRAMIE „MŁODZIEŻW DZIAŁANIU”Publikacja powstała z myślą o mło-

dych ludziach, którzy chcieliby zreali-

zować projekt, ale nie bardzo wiedzą

jak. Przewodnik jest napisany prostym

i przyjaznym językiem, zawiera ciekawe podpowiedzi

i przykłady projektów, które mogą służyć jako inspiracja.

MIĘDZYKULTUROWOŚĆW PROJEKTACH PROGRAMU „MŁODZIEŻ W DZIAŁANIU”W związku z obchodami Europejskie-

go Roku Dialogu Międzykulturowego

przygotowaliśmy zbiór relacji z pro-

jektów o tematyce międzykulturowej,

które zostały zrealizowane w ramach naszego programu.

W publikacji zostały zamieszczone też statystyki ze współ-

pracy młodzieży Polskiej z rówieśnikami z zagranicy oraz

dwa zwycięskie eseje na temat doświadczeń związanych

z uczeniem się międzykulturowym.

PUBLIKACJE POZAFORMALNEJ AKADEMII JAKOŚCI PROJEKTUOto cykl publikacji powstałych po

pierwszej turze szkoleń Pozaformalnej

Akademii Jakości Projektu. Publikacje

Zachęcamy do zapoznania się z pu-

blikacjami programów MŁODZIEŻ

i „Młodzież w działaniu” przygoto-

wanymi przez zespół Narodowej

Agencji. Publikacje dotyczą zasad

i priorytetów obydwu programów

oraz przykłady różnorodnych dzia-

łań młodzieżowych, które mogą stać

się inspiracją do tworzenia własnych

projektów. Wszystkie publikacje są

dostępne w wersji elektronicznej na

stronie www.mlodziez.org.pl w dziale

„Publikacje”. Niektóre z nich można

zamówić pisząc na adres:

frse.wysylka@frse.org.pl.

50

PUBLIKACJE

51

PUBLIKACJE

IMPULS – ZROBIĆ COŚ – COŚ ZMIENIĆ. 58 POMY-SŁÓW NA INICJATYWYMŁODZIEŻOWEPublikacja „IMPULS” to zbiór 58 relacji

z projektów Inicjatyw Młodzieżowych,

które odbyły się w ramach programu

MŁODZIEŻ. Wszystkie teksty zamieszczone w tej publikacji

zostały napisane przez uczestników projektów. Zbiór ten

powstał nie tylko po to, by podsumować to, co się już wyda-

rzyło, lecz także, aby dać wskazówkę przyszłym autorom

Inicjatyw w ramach nowego programu „Młodzież w działa-

niu”.

WOLONTARIUSZE W AKCJIW tej publikacji znajdziecie przykłady

projektów Wolontariatu Europejskiego

– młodzi ludzie z Polski i z zagranicy

opowiadają o swoich doświadczeniach

podczas realizacji różnorodnych projek-

tów – doskonała lektura dla tych, którzy

myślą o wyjeździe w ramach Wolontariatu Europejskiego.

PAKIETY SZKOLENIOWEPakiety szkoleniowe T-KIT (training

kits) poświęcone różnym aspektom

pracy z młodzieżą. W języku polskim

dostępne są:

„Zarządzanie organizacją”,

„Zarządzanie projektem”,

„Wolontariat międzynarodowy”,

„Uczenie się międzykulturowe”,

„Integracja społeczna”,

„Zasadnicze elementy szkolenia”,

„W budowie...” (Obywatelstwo, młodzież, Europa),

„Fundusze i zarządzanie fi nansami”,

„Ewaluacja edukacyjna w pracy z młodzieżą”.

DOŚWIADCZAĆ UCZENIAPublikacja jest zbiorem materiałów

z konferencji nt. edukacji pozafor-

malnej, która odbyła się w Warszawie

w grudniu 2004 r. Dużą część stano-

wią teksty wystąpień uczestników,

zamieszczono w niej również artykuły

dotyczące doświadczeń kilku organizacji i instytucji zaj-

mujących się edukacją pozaformalną w praktyce. Publika-

cję uzupełniono tekstami na temat kształcenia pozaszkol-

nego w innych krajach europejskich.

WŁĄCZANIE W DZIAŁANIEPełna pasji publikacja o tym, jak młodzi

ludzie z mniejszymi szansami włączają

siebie i innych – nie tylko w program

MŁODZIEŻ. W publikacji zaprezentowa-

liśmy projekty włączające w działanie młodzież, której już

na starcie jest w życiu trudniej. Przykłady projektów mogą

stanowić doskonałą inspirację dla tych, którzy nie wierzą

w możliwość realizacji swoich pomysłów, a także dla osób

zainteresowanych tworzeniem projektów angażujących

młodych ludzi z mniejszymi szansami.

WYMIANA MŁODZIEŻY – PO-MYSŁY, METODY, DZIAŁANIAPublikacja składa się z 4 części:

1. Raport – III Spotkanie Liderów Wy-

mian Młodzieżowych,

2. Projekty – przykłady wymiany mło-

dzieży,

3. Energizery – 41 sposobów na dobry początek,

4. Edukacja Międzykulturowa – metody pracy podczas wy-

miany.

DLANiezwykle inspirująca książka dla ani-

matorów kultury pracujących z dziećmi

i młodzieżą. Książkę wydało Towarzy-

stwo Inicjatyw Twórczych „ę”. Narodo-

wa Agencja Programu MŁODZIEŻ wspar-

ła projekt fi nansowo i merytorycznie.

SĄSIAD SĄSIADOWI SĄSIADEMPublikację „Sąsiad sąsiadowi sąsia-

dem” przygotowaliśmy z myślą o mło-

dzieży, która chce w przyszłości zreali-

zować projekt międzynarodowy, ale na

początek... niezbyt daleko od domu.

Można w niej znaleźć relacje z różnych projektów zreali-

zowanych w ramach Współpracy Wyszehradzkiej, która

jest jedną z możliwości programu MŁODZIEŻ oraz nowego

programu „Młodzież w działaniu”. Autorami wszystkich

tekstów są nasi benefi cjenci, mamy więc nadzieję, że ta in-

formacja „z pierwszej ręki” zachęci i zainspiruje odbiorców

do tworzenia projektów z naszymi najbliższymi kulturowo

i geografi cznie sąsiadami.

THE ‘COACHING GUIDE’ – YOUTH INITIATIVES & PARTICIPATIONJesteś trenerem, mentorem, pracow-

nikiem organizacji młodzieżowej albo

po prostu wspierasz działania młodych

ludzi? To publikacja stworzona spe-

cjalnie dla Ciebie! Dzięki tej książce odkryjesz, czym jest

coaching i w jaki sposób skutecznie zachęcać i wspierać

udział młodzieży w Inicjatywach Młodzieżowych. Publika-

cja powstała z inicjatywy SALTO-YOUTH Initiatives Resour-

ce Centre.

52

NOTATKI

Projekt grafi czny: Justyna Marciniak

Opracowanie tekstu, redakcja i korekta:

Karolina Rutkowska, Weronika Walasek

Nakład: 4000 egz.

ISBN: 978-83-60058-59-6

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji

Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu”

ul. Mokotowska 43, 00-551 Warszawa

Tel.: 022 46-31-323; 022 46-31-000

Faks: 022 46-31-025; 022 46-31-026

młodzież@mlodziez.org.pl

www.mlodziez.org.pl

www.frse.org.pl

W „Raporcie 2008” zostały wykorzystane informacje

z wniosków i raportów końcowych oraz teksty i zdjęcia

nadesłane przez benefi cjentów.

Ta publikacja została zrealizowana przy wsparciu fi -

nansowym Komisji Europejskiej. Publikacja odzwier-

ciedla jedynie stanowisko jej autorów i Komisja Euro-

pejska nie ponosi odpowiedzialności za umieszczoną

w niej zawartość merytoryczną.

PUBLIKACJA BEZPŁATNA