RADY GMINY DYNÓW UCHWAŁA NR XXI(113)2016 2016...
Transcript of RADY GMINY DYNÓW UCHWAŁA NR XXI(113)2016 2016...
UCHWAŁA NR XXI(113)2016RADY GMINY DYNÓW
z dnia 27 października 2016 r.
w sprawie przyjęcia Strategii Rozwoju Gminy Dynów na lata 2016 - 2026
Na podstawie art.18 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 449) uchwala się, co następuje:
§ 1. Przyjmuje się Strategię Rozwoju Gminy Dynów na lata 2016 - 2026 w brzmieniu określonym w załączniku do niniejszej uchwały.
§ 2. Traci moc uchwała nr XIV(127) 1999 z dnia 30.12.1999 r. w sprawie przyjęcia Strategii Rozwoju Gminy Dynów.
§ 3. Wykonanie niniejszej uchwały powierza się Wójtowi Gminy Dynów.
§ 4. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 1
Załącznik do uchwały Nr……./2016
Rady Gminy Dynów
z dnia ………….
Strategia Rozwoju Gminy
Dynów na lata 2016-2026
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 1
2
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 2
3
Spis treści Ogólna charakterystyka gminy……………………………………………………………………………………………………………5
Położenie Gminy Dynów w jednostkach administracyjnych wyższego rzędu – kraju, województwie
oraz powiecie ...................................................................................................................................... 5
Bogactwa naturalne i gleby ............................................................................................................. 9 Klimat............................................................................................................................................... 9 Walory historyczne .......................................................................................................................... 9 Walory krajobrazowe .................................................................................................................... 10 Flora i Fauna .................................................................................................................................. 11 Parki Krajobrazowe i Obszary Chronionego Krajobrazu ................................................................ 11 Miejsce w sieci osadniczej ............................................................................................................. 12
Ludność i zagadnienia społeczne ....................................................................................................... 13
Dane demograficzne...................................................................................................................... 13 Migracje ......................................................................................................................................... 16 Oświata .......................................................................................................................................... 17 Mieszkalnictwo .............................................................................................................................. 19 Służba zdrowia ............................................................................................................................... 22 Pomoc Społeczna ........................................................................................................................... 22
Gospodarka ....................................................................................................................................... 23
Przemysł ........................................................................................................................................ 23 Rolnictwo ....................................................................................................................................... 25
Infrastruktura techniczna .................................................................................................................. 30
Drogi i szlaki komunikacyjne ......................................................................................................... 30 Telekomunikacja ............................................................................................................................ 35 Elektroenergetyka ......................................................................................................................... 35 Wodociągi, kanalizacja i gospodarka odpadami ........................................................................... 35 Gazownictwo ................................................................................................................................. 39
Kultura i turystyka ............................................................................................................................. 39
Kultura ........................................................................................................................................... 39 Organizacje społeczne ................................................................................................................... 40 Ochotnicze Straże Pożarne ............................................................................................................ 44 Turystyka ....................................................................................................................................... 46
ANALIZA SWOT .................................................................................................................................. 49
Czynniki rozwojowe w zakresie zaspokojenia potrzeb mieszkańców. .......................................... 49 Czynniki rozwojowe w zakresie potencjałów i zasobów Gminy. ................................................... 51 Czynniki rozwojowe w zakresie gospodarki i promocji Gminy. ..................................................... 53
Misja Gminy ....................................................................................................................................... 54
Wizja Gminy ....................................................................................................................................... 54
Plan strategiczny dla Gminy Dynów na lata 2016 – 2026 ................................................................. 55
Zgodność strategii z dokumentami zewnętrznymi ............................................................................ 59
Zarządzanie strategią......................................................................................................................... 59
Monitoring realizacji strategii ........................................................................................................... 60
Spis Wykresów…………………………………………………………………………………………………………………………..…61
Załącznik Nr 1: Wyniki badań ankietowych…………………………………………………………………………………….63
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 3
4
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 4
5
Ogólna charakterystyka gminy
Położenie Gminy Dynów w jednostkach administracyjnych wyższego rzędu
– kraju, województwie oraz powiecie W dniu 1 stycznia 1999 roku wprowadzono w Polsce nowy podział administracyjny.
Obowiązujący od 1975 roku dwustopniowy podział administracyjny zastąpiono podziałem
trójstopniowym, w którego skład wchodzą województwa, powiaty i gminy. Nowy podział
administracyjny, od chwili jego wprowadzenia w 1999 roku, uległ niewielkim modyfikacjom. W 2002
roku utworzono 7 nowych powiatów i jedną nową gminę oraz zlikwidowano 12 gmin, w 2003 roku
zlikwidowano jeden powiat (przywrócony następnie w 2013 roku), w 2010 roku utworzono jedną
nową gminę. Dodatkowo co roku następują niewielkie korekty granic województw, powiatów i gmin.
Obecnie (stan na 1 stycznia 2014 r.) Polska dzieli się na 16 województw, 380 powiatów i 2479 gmin.
Województwo podkarpackie zostało utworzone 1 stycznia 1999 roku z połączenia trzech
województw: rzeszowskiego, przemyskiego i krośnieńskiego oraz części tarnobrzeskiego
i tarnowskiego. Zajmuje powierzchnię 17 845 km2. Region położony jest w południowo-wschodniej
części kraju; wschodnią granicę województwa stanowi granica państwowa z Ukrainą (obwód lwowski
i obwód zakarpacki), południową – granica ze Słowacją (kraj preszowski). Na górze Kremenaros
(Krzemieniec) -1221 m n.p.m.- w Bieszczadach stykają się granice Polski, Słowacji i Ukrainy, z tego
względu słup graniczny postawiony na Krzemieńcu oznaczony jest numerem I. Podkarpackie graniczy
również z województwami: lubelskim, świętokrzyskim i małopolskim. Jest regionem
o charakterze rolniczo-przemysłowym. Liczba ludności województwa podkarpackiego wynosi
przeszło 2129 tys. ludności (według danych Urzędu Statystycznego w Rzeszowie, grudzień 2013 r.).
Największa gęstość zaludnienia występuje w miastach i całym pasie środkowym województwa,
najmniejsza w części południowej i wschodniej. Pod względem administracyjnym województwo
dzieli się na 160 gmin, 21 powiatów ziemskich oraz 4 miasta na prawach powiatu (Rzeszów, Krosno,
Rysunek 1
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 5
6
Tarnobrzeg, Przemyśl). Od 1 stycznia 2002 roku liczba powiatów powiększyła się o powiat leski
z gminami: Baligród, Cisną, Lesko, Olszanica, Solina. Stolicą województwa i największym ośrodkiem
miejskim jest Rzeszów liczący ok. 180 tys. ludności. Inne miasta z największą liczbą ludności to
Przemyśl (64,7 tys.), Stalowa Wola (63,3 tys.), Mielec (60,7 tys.), Tarnobrzeg (48,6 tys.) i Krosno (47,3
tys.).
Powiat rzeszowski składa się z 14 gmin położonych wokół miasta wojewódzkiego Rzeszowa
(jedna miejska, pięć miejsko – wiejskich oraz osiem wiejskich). Zajmuje obecnie powierzchnię 1 157
km2, a zamieszkuje go przeszło 160 tys. osób. Położony jest w centrum Podkarpacia.
Rysunek 2 Źródło: Opracowanie własne na podstawie źródeł internetowych
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 6
7
Gmina Dynów pod względem administracyjnym jest jedną ze 160 gmin województwa
podkarpackiego, położoną w jego środkowej części oraz jedną z 14 powiatu rzeszowskiego. Graniczy
z następującymi gminami: Błażowa i Hyżne (powiat rzeszowski), Bircza i Dubiecko (powiat przemyski),
Jawornik Polski (powiat przeworski) i Nozdrzec (powiat brzozowski). Geograficznie natomiast obszar
gminy położony jest w karpackiej części Dorzecza Sanu, na pograniczu Pogórzy Dynowskiego
i Przemyskiego. Wzgórza osiągają wysokość 330-335 m n.p.m., zaś największy punkt, znajdujący się
na południowy wschód od Bartkówki, wznosi się ok. 415 m n.p.m.
Nachylenie stoków waha się w granicach 8-12% i powyżej 12%. Przez teren Gminy Dynów
przepływa rzeka San mająca charakter górski. Wraz ze swoimi licznymi dopływami, z których
największe to: Baryczka, Harta, Magierówka, Ulenka, stanowi ona istotny element krajobrazu.
Rysunek 3 Źródło: Opracowanie własne na podstawie źródeł internetowych
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 7
8
Gmina Dynów swoim zasięgiem obejmuje 9 sołectw: Bachórz, Dąbrówka Starzeńska,
Dylągowa, Harta, Laskówka, Łubno, Pawłokoma, Ulanica, Wyręby, na terenie których zamieszkuje
7 159 osób.
Tabela 1 Liczba mieszkańców i powierzchnia gminy
Sołectwo Ludność Powierzchnia (ha)
Bachórz 1159 1250
Dąbrówka Starzeńska 455 737
Dylągowa 599 1885
Harta 2103 2566
Laskówka 416 910
Łubno 1273 2619
Pawłokoma 539 1015
Ulanica 420 642
Wyręby 195 263
Razem Gmina 7159 11887
Źródło: Urząd Gminy Dynów, 2015r.
Rysunek 4 Źródło: Opracowanie własne na podstawie źródeł internetowych
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 8
9
Bogactwa naturalne i gleby
W rejonie Pogórza Dynowskiego znajdują się złoża bituminów ropy naftowej oraz gazu
ziemnego, głównie w południowej jego części. Występują także wody słabo zmineralizowane, tzw.
wody swoiste, które mogłyby być użytkowane do celów konsumpcyjnych. Nie są one jednak
eksploatowane.
Na terenie Gminy eksploatuje się gliny. W dolinie Sanu na terasie zalewowej występują
udokumentowane złoża żwirów, z których największe to złoża Bachórz i Pawłokoma.
Na płaskowyżach występują gleby gliniaste i gliniasto-ilaste. W dolinie Sanu i w dolinach jego
dopływów występują urodzajne mady rzeczne, bardzo korzystne dla rolnictwa. Stan czystości rzeki
z Dynowa do miejscowości Babica, pod względem fizykochemicznym, znacznie się poprawił, co
w dużej mierze związane jest z oddaniem do użytku oczyszczalni ścieków w Dynowie.
Klimat
Pogórze Dynowskie ma znacznie łagodniejszy klimat niż położone na południu pasma
Bieszczadów i Beskidu Niskiego. Klimat okolic Dynowa zalicza się do piętra klimatu podgórskiego,
umiarkowanie ciepłego, o cechach kontynentalnych. Średnia temperatura roczna waha się tu od 5°C
do 7°C. Najwyższe wartości temperatury obserwowane są w lipcu i osiągają średnio od 17°C do 28°C.
Latem przeważają tu wiatry zachodnie i południowo-zachodnie, natomiast jesienią i zimą
wschodnie i południowo-wschodnie. Na obszarze tym dużą rolę odgrywają wiatry fenowe, które
wieją z południa i osiągają znaczne prędkości. Dużą rolę w sterowaniu wiatrami odgrywa dolina Sanu.
Średni czas trwania termicznych pór roku wynosi: przedwiośnie – 24 dni, wiosna – 54 dni, lato
– 107 dni, jesień 57 dni, przedzimie – 28 dni i zima – 89 dni.
Przeciętna roczna ilość opadów oscyluje w granicach 750-800 mm. Najwięcej przypada
w okresie letnim (35-45% opadów w lipcu), natomiast najmniej w okresie zimowym (w lutym).
Pokrywa śnieżna utrzymuje się od 60 do 150 dni. Pierwsze przymrozki występują w październiku,
a ostatnie w maju.
Ostatnie lata obfitowały w liczne anomalie pogodowe, podobnie jak na obszarze całego kraju.
Walory historyczne
Dynowszczyzna zamieszkana była przez człowieka od bardzo odległych dziejów. Ślady
bytowania na tych terenach znajdowano już w ubiegłym stuleciu.
Na najstarszy ślad bytowania człowieka na tym terenie natrafiono w Bachórzu, znaleziono tu
grocik strzały pochodzący z 10 000 – 9 000 lat p.n.e. Z terenu południowo-zachodniego obrzeża
gminy, ściślej doliny rzeki Baryczki, miejscowości Hłudno i Wesoła pochodzą znaleziska sprzed 8 000
lat p.n.e. Są to narzędzia krzemienne, m.in. drapacz, odłupki i skrobacze.
Znacznie więcej znalezisk archeologicznych datowanych jest na okres młodszej epoki
kamienia-neolitu (lata 4500 – 1800 p.n.e.). W Bachórzu znaleziono wyroby ze szkliwa wulkanicznego,
w Harcie Dolnej kamienne toporki. Wyraźny rozwój osadnictwa przypada na XII – V wiek p.n.e.
Najbardziej urodzajne ziemie w dorzeczu dolnego i środkowego Sanu zasiedlane były przez
osadników z tzw. grupy tarnobrzeskiej, jednego z odłamów wielkiej kultury łużyckiej. Ślady
świadczące o istnieniu w tym rejonie osad odkryto w Harcie Dolnej, Bachórzu – Chodorówce
i Pawłokomie – Radanówkach. Największe cmentarzysko z tego okresu odkopano w Bachórzu. Liczyło
ono ponad 1000 grobów zawierających w przeważającej części popielnice z przepalonymi kośćmi
nakryte misą. Natrafiono tu również na naczynia gliniane takie jak: garnki, misy, kubki oraz nieliczne
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 9
10
ozdoby i części strojów wykonanych z brązu. W okresie od IV wieku p.n.e. do I wieku n.e. na terenie
obecnej gminy Dynów pojawili się przedstawicieli Celtów, którzy wspólnie z miejscową ludnością
uprawiali urodzajne ziemie w dorzeczu Sanu. W Bachórzu odkopano szczątki naczyń grafitowych,
fragmenty toczonego na kole naczynia ozdobionego wygładzonymi liniami oraz naczynia
z ornamentowymi odciskami półksiężycowego stempelka. W okresie wpływów rzymskich
przypadających na początek nowej ery, ziemie te znalazły się pod wpływem tzw. kultury
przeworskiej. Mieszkańcy opisywanych terenów mieli również kontakty z Cesarstwem Rzymskim,
świadczą o tym liczne odnalezione przedmioty, m.in. toczoną na kole ceramikę, tzw. ceramikę siwą
oraz monety rzymskie. W okresie wędrówki ludów w wyniku agresji ze strony koczowniczych Hunów
nastąpił zanik kultury przeworskiej. Ponowny rozwój osadnictwa nastąpił na przełomie VI/VII wieku
n.e.
Odkryte ślady domostw w Bachórzu i Dynowie świadczą, że przed powstaniem Państwa
Polskiego w VIII i IX w. doliny i dolinki nadające się do uprawy roli były zasiedlone prawdopodobnie
przez słowiańskie plemię Lędzian. W średniowieczu za króla Kazimierza Wielkiego Ziemia Dynowska
wchodziła w skład ziemi sanockiej i z nadania króla stała się własnością możnego rodu Kmitów.
Na terenie gminy znajdują się także zabytki kultury materialnej takie jak:
wczesnośredniowieczne grodziska o nazwie Sklepisko i Parasol w Bachórzu;
kościół parafialny pw. Św. Wojciecha wzniesiony w 1871 r. w stylu neoromańskim oraz
pozostałości zespołu parkowo-pałacowego z początku ubiegłego stulecia w Bachórzu;
ruiny zamku z XVII wieku z parkiem krajobrazowym w Dąbrówce Starzeńskiej;
późnobarokowy kościół parafialny z XVIII wieku pw. św. Mikołaja Bpa w Harcie;
dworzec kolei wąskotorowej z 1887 r. w Bachórzu;
młyn z przełomu XIX i XX w. w Harcie;
Plebania z ok. 1848 r. w Bachórzu;
Nad wykopaliskami na terenie wsi Bachórz patronat objął Uniwersytet Jagielloński
w Krakowie.
Walory krajobrazowe
Gmina Dynów leży w karpackiej części dorzecza Sanu, na pograniczu Pogórzy: Dynowskiego
oraz Przemyskiego. Walory krajobrazowe podkreśla piękna rzeka San mająca charakter górski, co
dodaje jej szczególnego uroku. Na tym terenie rzeka zmienia kierunek spływu północno-zachodniego
na wschodni. Centralną część tego terenu zajmuje łukowata Kotlina Dynowska. Tworzy ona swoisty
mikroregion geograficzny, okolony wzniesieniami Pogórzy, a od południa i wschodu zamknięty
silnym przewężeniem doliny rzecznej. Dno obniżenia Sanu opada do ok. 230 m. n.p.m. obok
Bachórza. Kulminacje wzgórz osiągają przeważnie 330-335 m. n.p.m. a najwyższy punkt (na
południowy wschód od Bartkówki) wznosi się do ok. 415 m. n.p.m. Te łagodne wzgórza i liczne potoki
wraz z unikatową przyrodą składają się na istotną atrakcyjność turystyczną gminy.
Malowniczość terenu w zestawieniu z brakiem istnienia na terenie gminy przemysłu ciężkiego
sprawia, iż posiada ona szerokie możliwości dla rozwoju agroturystyki. W kierunku zwiększenia
walorów turystycznych Nadleśnictwo Dynów utworzyło ścieżkę przyrodniczo-dydaktyczną
„Kopaniny” w Dąbrówce Starzeńskiej. Interesującą cechą krajobrazu Dynowszczyzny są także XIX i XX
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 10
11
– wieczne kapliczki i krzyże, zabytkowe domy oraz zagrody o charakterystycznej dla tego regionu
architekturze i zabudowie.
Flora i Fauna
Rozległe niegdyś lasy okolic Dynowa zostały wycięte w celu powiększenia powierzchni gruntów
uprawnych. Dziś w najbliższej okolicy pozostały nieduże kompleksy leśne i małe zagajniki. Znajdują
się one na północ od Bachórza i Harty, w zachodniej części gminy, w okolicy Łubna i Wyrębów, a po
wschodniej stronie Sanu między Pawłokomą oraz Dąbrówką Starzeńską. Większe kompleksy leśne
znajdują się dopiero na wschód i południe od Dylągowej, a także na południe od Siedlisk i Wary.
Ogółem lasy zajmują powierzchnię 4 238 ha, co stanowi 38% całkowitego obszaru gminy.
Według przyrodniczo-leśnego podziału Polski lasy znajdujące się na terenie gminy należą do
nadleśnictw: Dynów, Strzyżów i Kańczuga. Zaliczane są one do VIII Krainy Karpackiej w dzielnicy
Pogórze Karpackie. Siedliska leśne reprezentowane są przez las świeży wyżynny, lokalnie przez las
jesionowy. Lasy składają się głównie z dużej ilości zagajników tworzonych przez wiekowe
drzewostany, głównie z dęba, jodły, modrzewia i buka.
W podszyciu występuje warstwa krzewiasta m.in. leszczyna, bez czarny i tarnina. W ruinie
występują majeranek dwulistny, dąbrówka, bluszczyk, szczawik zajęczy, malina, jeżyna, kopytnik
i inne. Najwartościowsze elementy przyrody na obszarze gminy objęte zostały ochroną rezerwatową.
Obecnie ochronie tej podlegają stanowiska rzadkich i zagrożonych gatunków roślin oraz zwierząt,
fragmenty chronionych starodrzewi, a także obszary o wysokich walorach krajobrazowych
i estetycznych.
Świat zwierząt reprezentują sarny, lisy, borsuki, tchórze, zające. W większych kompleksach
leśnych, na południu gminy żyją dziki i jelenie. Przedstawicielami ptaków są jastrzębie, sowy, bażanty,
kuropatwy i przepiórki. Zaobserwować można również rzadkie w Polsce siedliska bobrów, borsuków,
orlika krzykliwego, bociana czarnego, kruka czy kumaka. W wodach Sanu i jego niektórych dopływach
występują leszcze, okonie, jelce, płocie, szczupaki, węgorze, kiełbie, ukleje. Najbardziej wartościowe
elementy przyrody występujące na terenie Gminy Dynów zostały objęte ochroną.
Część obszaru chronionego wchodzi w skład Przemysko-Dynowskiego Obszaru Chronionego
Krajobrazu oraz Parku Krajobrazowego Pogórza Przemyskiego, co w znacznym stopniu podnosi
atrakcyjność turystyczną gminy.
Parki Krajobrazowe i Obszary Chronionego Krajobrazu
Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 roku ustanowiła dziesięć form ochrony
przyrody. Poza ochroną gatunkową roślin, zwierząt i grzybów są to parki narodowe, rezerwaty
przyrody, parki krajobrazowe, obszary chronionego krajobrazu, obszary Natura 2000, użytki
ekologiczne, pomniki przyrody, stanowiska dokumentacyjne i zespoły przyrodniczo-krajobrazowe.
Poniżej zamieszczony opis przedstawia charakterystykę istniejących na terenie Gminy Dynów form
ochrony przyrody.
Podstawowymi składnikami systemu ochrony przyrody na terenie Gminy Dynów są:
- Park Krajobrazowy Pogórza Przemyskiego
Utworzony rozporządzeniem nr 11 Wojewody Przemyskiego z dnia 16 grudnia 1991 r.
zaktualizowany Rozporządzeniem Nr 11 Wojewody Przemyskiego z dnia 24 kwietnia 1997 r. Obecnie
zajmuje powierzchnię 60.561 ha w gminach: Bircza, Dubiecko, Fredropol, Krasiczyn, Krzywcza,
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 11
12
Przemyśl w powiecie przemyskim, Miasta Przemyśl, Gminy Dynów i Miasta Dynów. Obszar Parku
obejmuje jedyny w Polsce fragment najbardziej wysuniętych na zachód lesistych pogórzy Karpat
Wschodnich. Zachowany tu jest jedyny w łuku karpackim skręt fałdów czołowych Karpat, tworzący
tzw. sigmoidę przemyską. Pogórza - niewysokie, przepiękne góry
z rusztową rzeźbą grzbietów oraz kratową siecią dolin rzecznych - sięgają do ponad 600 m.
n.p.m. Najwyższe to: Suchy Obycz (617 m. n.p.m.) i Kopystańka (541 m. n.p.m.)
- Przemysko – Dynowski Obszar Chronionego Krajobrazu
Utworzony Rozporządzeniem Wojewody Podkarpackiego z dnia 28 czerwca 2005 roku (Dz.
Urz. Woj. Podkarpackiego nr 94, poz. 1585) obejmuje powierzchnię 46 976 ha na terenie gmin:
Pruchnik, Rokietnica, Roźwienica, Bircza, Dubiecko, Fredropol, Krasiczyn, Krzywcza, Przemyśl. Ten
Obszar Chronionego Krajobrazu powstał z połączenia Hyżyńsko - Gwoźnickiego i Przemysko-
Dynowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu i stanowi otulinę dla Parku Krajobrazowego Pogórza
Przemyskiego. Na terenie podgórskim, poprzecinanym licznymi rzeczkami i potokami, występują
drzewostany bukowe i jodłowe oraz grądy. Najwyższe wzniesienia dochodzą do 430 m n.p.m. Lasy są
pełne zwierzyny. Spotkać można rzadkie gatunki zwierząt. Do najciekawszych gadów należy żmija
zygzakowata; ptaków – jastrząb, myszołów, trzmielojad i bocian czarny; ssaków – gronostaj, dzik
i kuna leśna. Można tu podziwiać przełomy Sanu i Wiaru. Osobliwością geologiczną są formacje
solonośne w Kormanicach, Aksmanicach, Dubiecku i Sólcu.
- Obszary objęte Programem NATURA 2000
„RZEKA SAN”
Powierzchnia: 1374,80 ha
Kod obszaru: PLH180007
Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000: specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa
Siedliskowa)
Status obszaru: obszar zatwierdzony Decyzją Komisji Europejskiej
Opis: Obszar obejmuje odcinek środkowego Sanu położony pomiędzy Sanokiem i Jarosławiem.
Jest to wartościowy przyrodniczo odcinek dużej podgórskiej rzeki o naturalnych brzegach i słabo
przekształconym korycie. Ważna ostoja wielu gatunków ryb cennych z ochroniarskiego
i gospodarczego punktu widzenia, zasiedlona m.in. przez zdecydowanie największą w kraju populację
kiełbia Kesslera, stanowiącą przypuszczalnie około 80% całej populacji tego gatunku na obszarze
Polski. W części rzeki położonej poniżej Przemyśla liczny jest kiełb białopłetwy i boleń. Łącznie
stwierdzono tu występowanie 8 gatunków ryb z Załącznika II Dyrektywy Rady 92/43/EWG.
Występuje tu także liczna i stabilna osiadła populacja certy oraz jedna z najliczniejszych w Polsce
populacji piekielnicy.
Miejsce w sieci osadniczej
Podstawowe jednostki osadnicze to miasto i wieś, które tworzą wzajemnie powiązane układy,
tzw. sieci osadnicze. Układ osadniczy Polski tworzy 57 470 jednostek osadniczych, z czego 883 to
jednostki miejskie, a 56 587 to jednostki wiejskie.
Gminę Dynów, jako sieć osadniczą tworzy 9 jednostek osadniczych - wsi, tj.: Bachórz,
Dąbrówka Starzeńska, Dylągowa, Harta, Laskówka, Łubno, Pawłokoma, Ulanica, Wyręby.
Rozmieszczenie jednostek osadniczych i ludności na terenie Polski było ściśle zależne od
środowiska przyrodniczego (najwięcej ludzi mieszka na terenach nizinnych i w dolinach rzek),
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 12
13
przeszłości historycznej i zmiany granic Polski (stąd migracje ludności, zwłaszcza po okresach
rozbiorów i wojen światowych) oraz migracji ludzi na tereny przemysłowe (za pracą, tam gdzie
rozwijał się przemysł). Sieć osadnicza wykazuje też silny związek z rozmieszczeniem ludności
i gęstością zaludnienia (liczba osób na 1 km2 powierzchni), która jest uwarunkowana czynnikami
społecznymi i przyrodniczymi, co decyduje również o rozmieszczeniu wsi i miast.
Polskie osadnictwo wyróżnia kilka typów wsi. Na ich rozmieszczenie wpływała rzeźba terenu,
dostępność terenów wodnych, żyzność gleb i tradycja. Podkarpackie wsie, charakteryzuje typ
wielodrożnicy (zwarta zabudowa rozciąga się wzdłuż przecinających się ulic) i ulicówki (zwarta
zabudowa rozciąga się wzdłuż jednej ulicy, po obu jej stronach).
Układ pasm osadniczych w poszczególnych miejscowościach w Gminie Dynów charakteryzuje
się dosyć jednolitym charakterem. Zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna i zagrodowa pod
względem systemu funkcjonowania i jej formy jest ukształtowana następująco:
- na obszarach o zróżnicowanej rzeźbie terenu (praktycznie we wszystkich miejscowościach
gminy) występuje zabudowa zwarta tzw. „ulicówka”, z drugim pasmem zabudowy na górkach
również w postaci zwartej,
- część przysiółków stanowi układ rozproszony w stosunku do całości i dosyć zwarty względem
siebie.
Gmina Dynów jest jedną z 14 gmin powiatu rzeszowskiego. Zajmuje obszar 11 887 ha, co
stanowi 9,75 % powierzchni ogólnej powiatu. Średnia gęstość zaludnienia gminy wynosi 63,9 osób
/km2, co stawia gminę na ostatnim miejscu w powiecie rzeszowskim ziemskim. Wiodącą funkcja
gminy jest rolnictwo, produkcja żywności oraz obsługa ludności i związane z tym osadnictwo.
Występują tu korzystne warunki glebowe i klimatyczne do produkcji rolnej, sprzyjające uprawie zbóż,
ziemniaków, buraków cukrowych, roślin pastewnych.
Ludność i zagadnienia społeczne
Dane demograficzne
Jednym z najważniejszych czynników kształtujących procesy rozwojowe w Gminie są jej
mieszkańcy. Według stanu na dzień 30.06.2015r. na terenie Gminy Dynów zamieszkiwało 7 154
osoby.
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 13
14
Wykres 1 Procentowa liczba mieszkańców wsi Gminy Dynów
Źródło: Urząd Gminy Dynów, 2015r.
Najwięcej mieszkańców Gminy Dynów zamieszkuje w miejscowości Harta tj. 2 113 co stanowi
29,54% ogółu mieszkańców całej gminy. Na drugim planie klasyfikuje się Łubno, które zamieszkuje
1 273 mieszkańców. Tuż za nim jest Bachórz z 1 159 mieszkańcami co stanowi 16,14 % ogółu.
Pozostałe miejscowości tj. Dylągowa, Laskówka, Pawłokoma i Ulanica klasyfikują się na podobnym
poziomie. Najmniejszą miejscowością są Wyręby, którą zamieszkuje 199 mieszkańców co stanowi
jedynie 2,78% ogółu mieszkańców całej Gminy.
Ruch naturalny ludności to termin socjologiczny oznaczający zmiany w populacji ludzkiej na
skutek zdarzeń naturalnych takich jak zawieranie związków małżeńskich, rozwodów, urodzeń
i zgonów.
Tabela 2 Ruch naturalny
ROK Urodzenia Zgony Przyrost naturalny
2010 70 82 -12
2011 80 85 -5
2012 81 73 8
2013 65 70 -5
2014 70 75 -5
Razem 366 385 -19
Źródło: Urząd Gminy Dynów, 2015r.
16,14%
6,39%
8,36%
29,54%5,77%
17,68%
7,51%
5,83%2,78%
Procentowa liczba mieszkańców wsi Gminy Dynów
Bachórz
Dąbrówka Starzeńska
Dylągowa
Harta
Laskówka
Łubno
Pawłokoma
Ulanica
Wyręby
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 14
15
Pierwszym analizowanym czynnikiem są urodzenia i zgony w Gminie Dynów na przestrzeni lat
2010-2014. Analizując urodzenia w pierwszych trzech latach zauważamy tendencję wzrostową z 70
do 81 natomiast w 2013r. nastąpił spadek urodzeń o 16 dzieci do roku 2013, a w ostatnim wzrost do
70. W przypadku zgonów w pierwszym czterech latach widoczna jest tendencja spadkowa,
natomiast w ostatnim analizowanym roku nastąpił wzrost zgonów.
Podsumowując na terenie Gniny Dynów przeważa przyrost naturalny ujemny, tylko w 2012r.
był dodatni o 8 osób. 2010 rok był najbardziej niekorzystnym dla naszej gminy, ponieważ przyrost był
ujemny o 12 osób, co świadczy o tendencji spadkowej liczby mieszkańców naszej Gminy.
Kolejnym elementem analizy ruchu naturalnego w Gminie Dynów są małżeństwa.
Na podstawie poniższego wykresu można zauważy, że z roku na rok coraz to mniej osób decyduje się
na związek małżeński. Dla porównania w 2006 roku było zawarte 83 związki małżeńskie. Natomiast
w latach 2010-2014 liczba małżeństw waha się w granicy 40-46.
Wykres 2 Liczba małżeństw
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z GUS Rzeszów
Rozwód to kolejny czynnik ruchu naturalnego. Liczba rozwodów i separacji orzeczonych
w Polsce w ostatnich latach dramatycznie rośnie, a dynamika tego wzrostu jest wyższa niż w wielu
krajach Europy Zachodniej.
Tabela 3 Liczba rozwodów w województwie podkarpackim
Rok Liczba rozwodów w województwie podkarpackim
dla wsi
Liczba małżeństw w województwie podkarpackim dla wsi
1990 371 9545
2000 410 6983
2010 744 7628
2011 903 7347
2012 893 7089
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z GUS Rzeszów
4644
40 41
44
30
40
50
2010 2011 2012 2013 2014
Zawierane małżeństwa w gminie Dynów w latach 2010-2014
małżeństwa
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 15
16
Analizując liczbę małżeństw i rozwodów zawartych w województwie podkarpackim w latach
2010 ,2011 i 2012 zauważalne jest, iż w przypadku małżeństw jest tendencja spadkowa natomiast
w przypadku rozwodów rosnąca co jest niepokojącym zjawiskiem.
Migracje
Migracja jest to proces przemieszczeń przestrzennych ludzi, zmiany miejsca zamieszkania
(pobytu) osób, które przenoszą się z miejsca pochodzenia (miejsca wyjazdu) do miejsca
przeznaczenia (miejsca przyjazdu). Migracje wywoływane są przez takie zjawiska, jak słaby rozwój
gospodarczy określonego kraju lub występujący na nim nadmiar siły roboczej. Migracje występujące
w granicach jednego kraju nazywamy wewnętrznymi. Wyróżniamy następujące kierunki migracji
wewnętrznych: ze wsi do miasta – proces rozpoczęty już w dobie średniowiecza (wędrówka
bezrolnych chłopów do miast, w celu znalezienia pracy). Z miasta do wsi – taki rodzaj migracji
obserwujemy obecnie w wysoko rozwiniętych krajach, takich jak na przykład kraje „starej” Unii
Europejskiej. Może on być spowodowany chęcią oddalenia się mieszkańców od zanieczyszczonych
centrów miast i zamieszkania w miejscach nie zanieczyszczonych mniej zanieczyszczonych. Migracje
polegające na zmianie kraju zamieszkania (wyjazd za granicę i przyjazd z zagranicy), nazywamy
zewnętrznymi. Do przyczyn tego rodzaju migracji zalicza się przyczyny: ekonomiczne w celu poprawy
warunków materialnych oraz wyjazdy turystyczne.
Tabela 4 Migracje wewnętrzne i zagraniczne w Gminie Dynów
Rok
Migracje wewnętrzne i zagraniczne
Zameldowania w ruchu wewnętrznym Migracje na pobyt stały
Ogółem Mężczyźni Kobiety Ogółem Z miasta Ze wsi Z zagranicy
2010 50 19 31 52 30 20 2
2011 42 18 24 42 33 9 -
2012 43 24 19 43 28 15 -
2013 43 23 20 43 29 14 -
2014 54 27 27 54 29 25 - Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z GUS Rzeszów
Tabela 5 Migracje wewnętrzne i zagraniczne w Gminie Dynów
Rok
Migracje wewnętrzne i zagraniczne
Wymeldowania w ruchu wewnętrznym Migracje na pobyt stały
Ogółem Mężczyźni Kobiety Ogółem Do miast Na wieś
Zagranica
2010 62 30 32 62 28 34 -
2011 72 36 36 72 46 26 -
2012 75 24 51 74 45 30 -
2013 69 34 35 71 46 23 2
2014 73 33 40 73 37 36 - Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z GUS Rzeszów
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 16
17
Tabela 6 Saldo migracji w Gminie Dynów
Rok Ogółem
2010 -10
2011 -30
2012 -32
2013 -28
2014 -19 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z GUS Rzeszów
Z danych z powyższych tabel analizowanych na przestrzeni lat 2010-2014 wynika, że saldo
migracji, czyli różnica między przypływem o odpływem ludności w Gminie Dynów jest ujemne.
Najwięcej osób opuściło Gminę w 2012 roku tj. 32. W danych dotyczących zameldowania
zauważamy, że więcej osób melduje się z miast niż ze wsi. Natomiast w więcej osób wymeldowuje
się aby zamieszkać w miastach. Może to świadczyć, iż młodzi wyjeżdżają do miast w poszukiwaniu
pracy, a starsze społeczeństwo powraca na wieś aby odpocząć od zgiełku i hałasu.
Oświata
Gmina Dynów prowadzi 9 Szkół Podstawowych przy każdej oddział przedszkolny oraz
5 gimnazjów.
Tabela 7 Liczba uczniów w poszczególnych typach szkół prowadzonych przez Gminę Dynów.
Lp. Miejscowość / szkoła Liczba uczniów
Oddziały przedszkolne (4, 5 i 6 -latki)
Szkoły Podstawowe
Gimnazja Razem
1. Zespół Szkół Nr 1 w Bachórzu 12 67 35 114
2. Szkoła Podstawowa w Dąbrówce Starzeńskiej
6 31 - 37
3. Zespół Szkół Nr 5 w Dylągowej 15 47 28 90
4. Zespół Szkół Nr 2 w Harcie 17 65 55 137
5. Szkoła Podstawowa im. B. Markiewicza Nr 2 w Harcie
14 38 - 52
6. Szkoła Podstawowa w Laskówce (o strukturze organizacyjnej klas od 0 do 3)
3 14 - 17
7. Zespół Szkół Nr 3 w Łubnie 20 92 59 171
8. Zespół Szkół Nr 4 w Pawłokomie 14 45 25 84
9. Szkoła Podstawowa w Ulanicy 6 24 - 30
Razem liczba uczniów w poszczególnych typach szkół
107 423 202 732
Źródło danych w tabeli: System Informacji Oświatowej, stan na 30.09.2015 r.
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 17
18
W większości Szkół Podstawowych, ze względu na małą liczbę uczniów, występują łączenia
klas.
Wykres 3 Liczba etatów nauczycielskich i liczba nauczycieli zatrudniona w szkołach prowadzonych przez Gminę Dynów.
Źródło danych w wykresie: System Informacji Oświatowej, stan na 30.09.2015 r.
Kadra pedagogiczna posiada wysokie kwalifikacje. Nauczyciele wg stopnia awansu
zawodowego w szkołach prowadzonych przez Gminę Dynów: dyplomowani (71,95 etatów),
mianowani (25,93 etatów), kontraktowi (5,6 etatów) oraz stażyści (2,96 etatów).
Wykres 4 Liczba uczniów Szkół Podstawowych i Gimnazjów od 1999 roku.
Źródło danych w wykresie: System Informacji Oświatowej, wg poszczególnych lat. Liczba uczniów nie uwzględnia uczniów z oddziałów przedszkolnych.
14
,06
16
,45
17
,25
13
,59
16
,75
7,8
9
8,5
4,2
1 7,7
4
21
20 2
2
18
22
12 13
6
15
Liczba etatów nauczycieliskich Liczba nauczycieli
763 736 706665
623 628 625
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
1999 rok 2010 rok 2011 rok 2012 rok 2013 rok 2014 rok 2015 rok
Liczba uczniów
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 18
19
Wykres 5 Liczba dzieci zameldowanych na pobyt stały i czasowy w Gminie Dynów w latach 2011 – 2014.
źródło danych w wykresie: Ewidencja Ludności w UG.
Sytuacja demograficzna gminy przekłada się na spadek liczby uczniów w szkołach. Corocznie
w gminie wzrastają koszty utrzymania szkół, pokrywane tylko w części z subwencji i dotacji
oświatowych.
Mieszkalnictwo
Mieszkalnictwo w Gminie Dynów w większości charakteryzuje się zabudową jednorodzinną,
zagrodową. Przeważają tutaj budynki murowane w stanie dobrym, aczkolwiek występują również
budynki drewniane o zróżnicowanym stanie technicznym. Budynki mieszkalne wyposażone są
w większości w urządzenia wodno-kanalizacyjne, CO oraz w instalacje gazowe. Standard
zamieszkania na terenie gminy zalicza się do średnich.
W Gminie Dynów znajduje się 2064 mieszkań. Ogólna powierzchnia użytkowa tych mieszkań
wynosi 174415 m².
Tabela 8 Zasoby mieszkaniowe na tle gmin powiatu rzeszowskiego
Jednostka terytorialna mieszkania ogółem
powierzchnia użytkowa mieszkań ogółem
izby ogółem przeciętna liczba osób
przypadająca na 1 mieszkanie
przeciętna liczba osób przypadająca
na 1 izbę
Dynów-gmina 2064 174415 7872 3.45 0.91
Dynów- miasto 1881 147766 7594 3.33 0.83
Błażowa 3467 296652 14288 3.17 0.77
Boguchwała 5684 546087 25964 3.55 0.77
Chmielnik 2041 188708 8682 3.40 0.81
Głogów Małopolski 5503 530915 24700 3.56 0.80
Hyżne 1971 172198 8062 3.59 0.88
Kamień 1566 145996 6965 4.49 1.01
Krasne 3088 326938 14672 3.57 0.76
Lubenia 2105 178734 8321 3.14 0.80
10
7 7
27
5
13
5
6
11
7
4
29
4
17
5
4
13
1
3
17
3
9
13
3
10
6
4
23
2
9
7
6
B a c h ó r z D ą b r ó w k a S t a r z e ń s k a
D y l ą g o w a H a r t a L a s k ó w k a Ł u b n o P a w ł o k o m a U l a n i c a
2011 r. 2012 r. 2013 r. 2014 r.
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 19
20
Sokołów Małopolski 4276 385251 17769 4.01 0.97
Świlcza 4429 411601 20025 3.73 0.83
Trzebownisko 5850 587066 26928 3.57 0.78
Tyczyn 3314 322741 14777 3.53 0.80
Źródło: Zasoby mieszkaniowe ogółem na tle powiatu rzeszowskiego ziemskiego.
Wykres 6 Porównanie liczby osób oraz izb przypadających na 1 osobę w gminach powiatu rzeszowskiego.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS.
Średnia liczba osób przypadająca na 1 mieszkanie oraz średnia liczba osób przypadająca na
1 izbę nie odbiega znacznie od pozostałych gmin powiatu rzeszowskiego.
W Gminie Dynów przeciętna powierzchnia użytkowa 1 mieszkania wynosi 84,5 m². Przeciętna
powierzchnia użytkowa mieszkania na jedną osobę wynosi 24,9 m².
Tabela 9 Wskaźniki zasobów mieszkaniowych na tle powiatu rzeszowskiego ziemskiego.
Jednostka terytorialna przeciętna powierzchnia użytkowa 1 mieszkania
przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania na 1
osobę
mieszkania na 1000 mieszkańców
2014 2014 2014
m2 m2 -
Dynów-gmina 84,5 24,9 294,6
Dynów-miasto 78,6 23,9 304,5
Błażowa 85,6 27,4 320,1
Boguchwała 96,1 27,6 287,8
Chmielnik 92,5 27,8 301,1
Głogów Małopolski 96,5 27,4 283,6
Hyżne 87,4 24,6 281,8
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
3,5
4
4,5
5
LICZBA OSÓB NA 1MIESZKANIE
LICZBA OSÓB NA 1 IZBĘ
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 20
21
Kamień 93,2 21,2 227,3
Krasne 105,9 30,5 287,7
Lubenia 84,9 27,7 326,1
Sokołów Małopolski 90,1 22,6 250,7
Świlcza 92,9 25,3 272,2
Trzebownisko 100,4 28,2 281,4
Tyczyn 97,4 28,1 288,2 Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS.
Zarówno przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania, jak i przeciętna powierzchnia
użytkowa mieszkania na 1 osobę wskazuje, że Gmina znajduje się na jednym z najniższych miejsc
w porównaniu do pozostałych gmin powiatu rzeszowskiego.
Gmina jest właścicielem 11 budynków komunalnych, w których znajduje się 29 mieszkań
o łącznej powierzchni użytkowej 1440 m².
Gmina posiada 8 mieszkań mających status lokali socjalnych.
Tabela 10 Formy własności budynków mieszkalnych w Gminie Dynów
Właściciel budynku Mieszkania Powierzchnia użytkowa mieszkań w m²
Osoby fizyczne 2035 172975
Gmina 29 1440 Źródło: Urząd Gminy Dynów, 2014
Na terenie Gminy Dynów w latach 2009-2014 wydano 162 Decyzje o Warunkach Zabudowy,
z czego 120 decyzji dotyczyło budownictwa mieszkalnego.
Tabela 11 Decyzje o Warunkach Zabudowy w latach 2009 – 2014
Lata 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Decyzje o warunkach Zabudowy – ogółem 45 40 28 20 18 11
Zabudowa jednorodzinna 25 29 16 10 11 6
Zabudowa zagrodowa 5 3 2 6 2 5
Budynki gospodarcze 6 3 3 0 0 0
Rozbudowa, nadbudowa, przybudowa budynku mieszkalnego
9 5 7 4 5 0
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Dynów.
Na podstawie powyższych danych można zauważyć tendencje spadkowe ilości wydawanych
Decyzji o Warunkach Zabudowy w latach 2009 – 2014, co jest odzwierciedleniem realnej sytuacji
w sektorze budowlanym obrazującej znaczne zmniejszenie inwestycji na terenie gminy.
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 21
22
Służba zdrowia
W Mieście Dynów funkcjonuje Przychodnia Rejonowa w ramach ZOZ w Rzeszowie, a także
Prywatna Przychodnia „Centrum Medyczne Dynmed”, posiadająca umowę z NFZ. W Przychodni
Rejonowej zatrudnionych jest 20 lekarzy, w tym 8 lekarzy rodzinnych i 3 stomatologów oraz lekarze
specjaliści: 3 chirurgów, 1 neurolog, 3 ortopedów, 2 ginekologów. Zatrudnionych jest także 13
pielęgniarek (w tym 6 pielęgniarek środowiskowych) oraz 2 położne (w tym 1 położna
środowiskowa).
W Prywatnej Przychodni „Centrum Medyczne Dynmed” zatrudnionych jest 7 lekarzy
rodzinnych oraz lekarze specjaliści: 1 neurolog, 1 logopeda, 1 kardiolog, 1 lekarz rehabilitacji,
1 urolog, a także 9 pielęgniarek.
Na terenie Gminy Dynów znajdują się 4 Punkty Lekarskie w następujących miejscowościach:
Tabela 12 Zestawienie Punktów Opieki Medycznej w poszczególnych sołectwach gminy.
Miejscowość Liczba Punktów Opieki Medycznej
Liczba lekarzy rodzinnych
Liczba lekarzy specjalistów
Liczba stomatologó
w
Liczba pielęgniarek
Bachórz 1 1 0 0 1
Dąbrówka Starzeńska
0
0
0
0
0
Dylągowa 1 0 0 0 1
Harta 1 2 0 1 2
Laskówka 0 0 0 0 0
Łubno 1 2 0 0 1
Pawłokoma 0 0 0 0 0
Ulanica 0 0 0 0 0
Wyręby 0 0 0 0 0 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych UG Dynów.
Większość mieszkańców Gminy Dynów korzysta z Przychodni Rejonowej w Dynowie oraz
z Prywatnej Przychodni „Centrum Medyczne Dynmed”.
Pomoc Społeczna
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej obejmuje swoim zasięgiem wszystkie 9 miejscowości
Gminy Dynów. Został powołany Uchwałą Nr II/10/92 Rady Gminy Dynów z dnia 31 stycznia 1992 roku
w sprawie powołania Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Dynowie.
Tabela 13 Świadczenia rodzinne wypłacane przez GOPS w Dynowie
Rodzaj świadczeń Kwota
przyznanych
świadczeń
w 2011 roku
Kwota
przyznanych
świadczeń
w 2012 roku
Kwota
przyznanych
świadczeń
w 2013 roku
Kwota
przyznanych
świadczeń
w 2014 roku
Zasiłki rodzinne 1 107 416 zł 1 033 770 zł 1 072 443 zł 981 324 zł
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 22
23
Dodatki do zasiłków
rodzinnych, w tym z tytułu:
745 318 zł 662 618 zł 560 044 zł 506 431 zł
urodzenia dziecka 48 000 zł 40 000 zł 35 000 zł 41 000 zł
opieka nad dzieckiem
w okresie korzystania
z urlopu wychowawczego
147 108zł 128 668 zł 81 094 zł 64 361 zł
samotnego wychowywania
dziecka
74 460 zł 69 870 zł 62 930 zł 50 290 zł
kształcenia i rehabilitacji
dziecka niepełnosprawnego
40 340 zł 35 500 zł 32 500 zł 29 900 zł
rozpoczęcia roku szkolnego 82 200 zł 75 900 zł 68 900 zł 61 900 zł
podjęcia przez dziecko
nauki w szkole poza
miejscem zamieszkania
142 330 zł 127 960 zł 116 820 zł 105 140 zł
wychowywanie dziecka
w rodzinie wielodzietnej
210 880 zł 184 720 zł 162 800 zł 153 840 zł
Zasiłki pielęgnacyjne 269 433 zł 265 455 zł 263 007 zł 259 335 zł
Świadczenia pielęgnacyjne 176 281 zł 348 107 zł 247 444 zł 114 333 zł
Jednorazowa zapomoga
z tytułu urodzenia dziecka
91 000 zł 75 000 zł 60 000 zł 60 000 zł
Specjalny zasiłek
opiekuńczy
- - 4 472 zł 14 959 zł
Zasiłek dla opiekuna - - - 279 622 zł
Fundusz alimentacyjny 149 690 zł 142 140 zł 175 000 zł 215 000 zł
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z GOPS w Dynowie
W Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej zatrudnionych jest 8 pracowników: kierownik,
główny księgowy, 3 pracowników socjalnych, 1 aspirant pracy socjalnej, 2 inspektorów ds. świadczeń
rodzinnych.
Gospodarka
Przemysł
Gmina Dynów charakteryzuje się niewielką liczbą podmiotów gospodarczych, zajmując
przedostatnie miejsce w zestawieniu z pozostałymi gminami powiatu rzeszowskiego. Według danych
na 31 XII 2012 r. na terenie gminy działalność prowadziło 301 podmiotów zarejestrowanych
w rejestrze REGON, z czego 281 działało w sektorze prywatnym, natomiast 20 – w publicznym.
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 23
24
Tabela 14 Liczba podmiotów gospodarczych działających na terenie Gminy Dynów w porównaniu z pozostałymi gminami powiatu rzeszowskiego.
Gmina/Miasto OGÓŁEM SEKTOR PUBLICZNY SEKTOR PRYWATNY
Błażowa – m. i gm. 657 20 637
Boguchwała 1411 33 1378
Chmielnik 376 13 363
Dynów – miasto 418 27 391
Dynów – gmina 301 20 281
Głogów Młp. – m. i gm. 1463 36 1427
Hyżne 314 16 298
Kamień 308 20 288
Krasne 943 22 921
Lubenia 293 9 284
Sokołów Młp. - m. i gm. 921 50 871
Świlcza 1011 44 967
Tyczyn – m. i gm. 825 22 803
Trzebownisko 1447 43 1404
Źródło: Województwo Podkarpackie. Podregiony, powiaty, gminy 2013”, Wyd. US Rzeszów 2014, op. cit. s. 331.
Strukturę branż, w których działają podmioty prowadzące na terenie gminy działalność
gospodarczą obrazuje poniższy wykres:
Wykres 7 Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON działające na terenie Gminy Dynów według wybranych sekcji.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie: Województwo Podkarpackie. Podregiony, powiaty, gminy 2013”, Wyd. US
Rzeszów 2014, op. cit. s. 340.
0 10 20 30 40 50 60 70 80
ROLNICTWO, LEŚNICTWO
PRZEMYSŁ
BUDOWNICTWO
HANDEL
TRANSPORT
GASTRONOMIA I ZAKWATEROWANIE
KOMUNIKACJA I INFORMACJA
OBSŁUGA RYNKU NIERUCHOMOŚCI
DZIAŁALNOŚĆ TECHNICZNA
15
37
75
68
25
7
3
1
7
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 24
25
Tabela 15 Nowo rejestrowane podmioty gospodarcze na terenie Gminy Dynów w latach 2012 – 2014 (Ewidencja Działalności gospodarczej – UG Dynów).
SOŁECTWO LATA
2012 2013 2014
BACHÓRZ 2 3 5
DĄBROWKA STARZEŃSKA 2 1 2
DYLĄGOWA 0 1 0
HARTA 5 1 9
LASKÓWKA 0 0 2
ŁUBNO 3 3 6
PAWŁOKOMA 0 1 0
ULANICA 0 1 0
WYRĘBY 0 0 1
Źródło: Urząd Gminy Dynów, 2015r.
Tabela 16 Likwidowane podmioty gospodarcze na terenie Gminy Dynów w latach 2012 – 2014 (Ewidencja Działalności gospodarczej – UG Dynów).
Źródło: Urząd Gminy Dynów, 2015r.
Rolnictwo
Na obszarze województwa podkarpackiego istnieją bardzo korzystne warunki do prowadzenia
działalności rolniczej. Niewątpliwym atutem tego regionu jest małe zanieczyszczenie środowiska
naturalnego i niewielka urbanizacja obszaru. Zdecydowanie najlepsze dla rolnictwa są tereny leżące
w pasie od Ropczyc przez Rzeszów do Przemyśla. Występują tutaj najlepsze gleby, agroklimat, rzeźba
terenu i warunki wodne.
W województwie podkarpackim ogólna liczba gospodarstw indywidualnych wynosi 297,7 tys.
Gospodarstw indywidualnych o powierzchni do 1 ha użytków rolnych jest 115,7 tys. (tj. 38,9%
wszystkich gospodarstw indywidualnych) i zajmują one powierzchnię 53,9 tys. ha użytków rolnych,
SOŁECTWO LATA
2012 2013 2014
BACHÓRZ 3 2 0
DĄBROWKA STARZEŃSKA 0 0 0
DYLĄGOWA 2 0 0
HARTA 6 1 5
LASKÓWKA 1 0 0
ŁUBNO 1 1 0
PAWŁOKOMA 0 1 1
ULANICA 1 4 0
WYRĘBY 0 0 0
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 25
26
natomiast o powierzchni powyżej 1 ha jest 182,1 tys. (tj. 61,1% ogółu gospodarstw indywidualnych)
i zajmują powierzchnię 664,2 tys. ha użytków rolnych.
W części południowej i wschodniej województwa dominują gospodarstwa do 5 ha, które
stanowią 90,5% wszystkich gospodarstw. Około 8% ma areał 5-10 ha, a w 1,5% powierzchnia
przekracza 10 ha. Duże rozdrobnienie gospodarstw, choć wpływa na niską towarowość rolnictwa,
może jednak zostać wykorzystane do celów rolnictwa ekologicznego, które ma szansę na
systematyczny rozwój.
Podkarpacka produkcja rolnicza ma charakter wszechstronny i pod tym względem nie odbiega
od normy krajowej. Pozycję dominującą zajmują zboża, które osiągają tutaj ponad 69% wszystkich
zasiewów, oraz rośliny okopowe (ziemniaki) – 14,2% zasiewów. W hodowli zdecydowanie przeważa
chów bydła, trzody chlewnej, owiec i koni.
W województwie podkarpackim jedną z lepiej rozwiniętych dziedzin gospodarki jest
przetwórstwo rolno-spożywcze. Największy potencjał przetwórczy skupiony jest w branżach:
mięsnej, zbożowo-młynarskiej, owocowo-warzywnej, mleczarskiej i cukrowniczej.
Gmina Dynów jest gminą typowo rolniczą, w której rolnictwo stanowi najważniejszą gałąź
lokalnej gospodarki. Jej powierzchnia geodezyjna wynosi 11 902 ha gruntów, w tym 6 761ha użytków
rolnych, 4 557 ha lasów i 584 ha pozostałych gruntów. W użytkach rolnych grunty orne stanowią
42%, lasy – 40%, a użytki zielone 13% powierzchni.
Tabela 17 Średnia powierzchnia indywidualnych gospodarstw rolnych według rodzajów użytków Gminy Dynów na tle powiatu rzeszowskiego ziemskiego w 2014 roku.
Gmina/Miasto
Grunty ogółem
Użytki rolne Grunty leśne
Pozost
ałe grunty
Razem
w tym
Grunty orne
Sady Łąki Pastwiska
w ha
Błażowa – m. 423 313 218 22 26 26 24 86
Błażowa – gm. 10837 6113 4311 103 278 1089 4095 629
Boguchwała – gm. 7985 6283 4532 64 675 753 1289 413
Chmielnik 5292 3616 2389 95 173 787 1377 299
Dynów – m. 2455 1896 1509 19 79 169 342 217
Dynów – gm. 11902 6761 4884 23 395 1113 4557 584
Głogów Młp. – m. 1371 514 355 2 79 34 574 283
Głogów Młp. – gm. 13099 7230 3873 14 1404 1567 5087 782
Hyżne 5126 3509 2653 18 190 446 1367 250
Kamień 7363 5149 3155 4 1041 730 2004 210
Krasne 3910 3306 2455 77 304 298 204 400
Lubenia 5491 3224 2316 50 88 621 1990 277
Sokołów Młp. – m. 1554 1335 929 2 295 69 49 170
Sokołów Młp. – gm. 11866 8020 4894 21 1287 1350 3445 401
Świlcza 11223 7930 4723 159 1721 888 2534 759
Trzebownisko 9028 6242 3789 89 1071 862 1207 1579
Tyczyn – m. 967 741 506 38 54 102 79 147
Tyczyn – gm. 4935 3379 2307 155 123 603 1327 229 Źródło:http://rzeszow.stat.gov.pl/dane-o-wojewodztwie/powiaty-938/rolnictwo-lesnictwo-srodowisko-2013-1351/,
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 26
27
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS
Tabela 18 Systematyka indywidualnych gospodarstw rolnych prowadzących działalność rolniczą w 2010 roku.
Gmina/Miasto Liczba
gospodarstw
0-1 ha 1-5 ha 5-10 ha 10-15
ha
pow. 15
ha
Błażowa – m. i gm. 2306 870 1333 85 8 10
Boguchwała 2780 1522 1153 71 19 15
Chmielnik 1522 694 789 39 0 0
Dynów – miasto 533 165 324 32 5 7
Dynów – gmina 1444 287 871 236 31 19
Głogów Młp. – m. i gm. 2044 735 1163 127 9 10
Hyżne 1381 650 703 28 0 0
Kamień 1119 200 708 190 16 5
Krasne 1392 901 455 27 6 3
Lubenia 1269 559 684 26 0 0
Sokołów Młp. - m. i gm. 2293 544 1503 224 15 7
Świlcza 2327 1271 962 63 10 21
Trzebownisko 2978 1847 1080 34 8 9
Tyczyn – m. i gm. 1929 1150 728 39 5 7
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS.
GRUNTY ORNE42%
SADY0%
ŁĄKI3%
PASTWISKA10%
LASY I GRUNTY LEŚNE40%
POZOSTAŁE5%
Wykres 8 Użytkowanie gruntów według granic administracyjnych.
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 27
28
Systematykę indywidualnych gospodarstw rolnych prowadzących działalność rolniczą na
terenie gminy przedstawia Tabela 2. Cechą charakterystyczną istniejących gospodarstw jest znaczne
rozdrobnienie. Według danych statystycznych do 1 ha włącznie funkcjonuje 287 gospodarstw
rolnych (20%). W przedziale od 1 do 15 ha znajduje się ich 1138, co stanowi aż 79% gospodarstw
ogółem. Jedynie 19 gospodarstw rolnych na terenie gminy posiada 15 ha i więcej (1%).
Gospodarstwa te swoją produkcję przeznaczają głównie na własne potrzeby. Osiągnięte
dochody nie są wystarczające na pokrycie kosztów utrzymania rodziny, dlatego też traktowane są
jako dodatkowe źródło dochodów.
Na terenie Gminy występują korzystne warunki glebowe i klimatyczne do produkcji rolnej,
sprzyjające uprawie zbóż, ziemniaków, buraków, roślin strączkowych, niektórych późnych warzyw.
Wykres 9 Kierunki produkcji rolnej w Gminie Dynów.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego.
Powierzchnia zasiewów w Gminie Dynów wynosi 2899,72 ha. W produkcji roślinnej na terenie
gminy zdecydowanie dominuje uprawa zbóż, wynosi 58% powierzchni upraw, w tym głównie
pszenicy, owsa, żyta i jęczmienia. Kolejne miejsca w strukturze zasiewów zajmują kolejno: ziemniaki
(13%), uprawy przemysłowe (4%) oraz buraki cukrowe i warzywa gruntowe (po 1%).
ZBOŻA58%ZIEMNIAKI
13%
UPRAWY PRZEMYSŁOWE
4%
BURAKI CUKROWE1%
WARZYWA GRUNTOWE
1%
POZOSTAŁE23%
KIERUNKI PRODUKCJI ROLNEJ
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 28
29
Wykres 10 Powierzchnia zasiewów zbóż w gospodarstwach indywidualnych w 2010 roku.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS.
Znaczna część gospodarstw specjalizuje się w produkcji wielokierunkowej, obejmującej
wartość produkcji roślinnej, zwierzęcej, łącznie z produktami zużytymi na pasze we własnym
gospodarstwie oraz produktami nierolniczymi pozyskiwanymi także w niektórych gospodarstwach.
Produkcja rolnicza ze względu na narastające trudności ze zbytem produktów rolnych oraz niskie
ceny staje się mało opłacalna dla rolników, w konsekwencji czego wzrasta ilość nieużytków rolnych.
Ze względu na niski poziom skażenia środowiska naturalnego Gmina posiada także bardzo
dobre warunki do rozwoju produkcji ekologicznej. Obecnie grunty rolne uprawiane metodami
ekologicznymi zajmują powierzchnię około 40 ha.
Warunki glebowo-klimatyczne gminy oraz struktura zasiewów i kierunki użytkowania gruntów
uzasadniają dużą rangę hodowli zwierząt gospodarskich (krów, owiec i koni) oraz trzody chlewnej
w produkcji rolnej gminy. W strukturze gospodarstw utrzymujących zwierzęta gospodarskie
największy odsetek stanowią gospodarstwa utrzymujące drób ogółem. Pogłowie zwierząt
gospodarskich (bydło, trzoda chlewna, konie, drób) utrzymywane było według poniższego
wyszczególnienia:
Tabela 19 Liczba gospodarstw rolnych utrzymujących zwierzęta gospodarskie
LICZBA GOSPODARSTW ROLNYCH UTRZYMUJĄCYCH ZWIERZĘTA GOSPODARSKIE
Bydło razem 588
Bydło krowy 560
Trzoda chlewna razem 330
Trzoda chlewna lochy 111
Konie 111
Drób ogółem razem 1013
Drób ogółem drób kurzy 1107
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS.
pszenica62%
jęczmień 5%
owies17%
pszenżyto2%
żyto8%
rzepak6%
Powierzchnia zasiewów zbóż
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 29
30
Tabela 20 Utrzymywane zwierzęta gospodarskie
UTRZYMYWANE ZWIERZĘTA GOSPODARSKIE [SZT.]
Bydło razem 1603
Bydło krowy 1031
Trzoda chlewna razem 1595
Trzoda chlewna lochy 164
Konie 146
Drób ogółem razem 32937
Drób ogółem drób kurzy 26723
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS.
Infrastruktura techniczna
Drogi i szlaki komunikacyjne
Stan infrastruktury drogowej jest jednym z najważniejszych kryteriów oceny poziomu rozwoju
społeczno-gospodarczego, jak również ważnym stymulatorem wzrostu ekonomicznego. Brak sieci
dróg o właściwym standardzie stanowi w tej chwili najpoważniejszą barierę rozwojową,
ograniczającą możliwości wykorzystywania szans gospodarki jak położenie geograficzne czy wielkość
rynku.
Na terenie gminy Dynów występują trzy kategorie dróg – wojewódzkie, powiatowe oraz
gminne. Łączna długość wszystkich dróg na terenie Gminy Dynów – publicznych oraz wewnętrznych
wynosi około 975 km.
Przez teren gminy przebiegają dwie drogi wojewódzkie, które pozostają w administrowaniu
Podkarpackiego Zarządu Dróg Wojewódzkich w Rzeszowie:
- DW Nr 835 Lublin-gr. woj. lubelskiego – Sieniawa – Przeworsk – Kańczuga – Dynów -
Grabownica Starzeńska, przez teren Gminy Dynów przebiega odcinek o długości 2,7 km.
- DW Nr 884 Przemyśl –Domaradz przez teren Gminy Dynów przebiega odcinek 13,6 km
Przez teren gminy prowadzi siedem dróg powiatowych. Drogi te stanowią zasadniczy układ
komunikacyjny gminy obsługujący cały jej teren. Sieć dróg powiatowych umożliwia powiązania
funkcjonalne i komunikacyjne z przyległymi obszarami. Drogi te pozostają w administrowaniu
Zarządu Dróg Powiatowych w Rzeszowie:
Tabela 21 Sieć dróg powiatowych w gminie Dynów
L.p. Numer drogi Drogi powiatowe Odcinek w km
przebiegający przez
teren Gminy
Dynów
1 1426R Błażowa – Piątkowa – Harta 7,4
2 1427R Piątkowa – Futoma – Ulanica – Dynów 4,2
3 1428R Łubno - Nozdrzec 7,8
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 30
31
4 1430R Łubno – Kazimierówka – Dynów - ul. Ks. Ożoga 3,4
5 1431R Dynów – Dąbrówka Starzeńska 3.4
6 1432R Dynów (ul. Bartkówka) – Sielnica 7,3
7 1433R Bachórz – Laskówka 4,9
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych UG Dynów.
Uzupełnienie sieci dróg powiatowych stanowią drogi gminne. Zalicza się do nich drogi gminne
z nadaną numeracją dróg publicznych oraz drogi pozostałe o charakterze lokalnym niezaliczone do
innych kategorii. Obsługują one przyległą zabudowę na terenie poszczególnych miejscowości gminy,
stanowią również dojazd do obiektów użytkowych i gruntów leśnych. Dobrze rozwinięta sieć dróg na
obszarze gminy oraz istniejące połączenia komunikacyjne umożliwiają kontakty ze stolicą
województwa – Rzeszowem. Długość dróg gminnych publicznych z nadaną numeracją wynosi łącznie
80,65 km, w tym około 36 km to drogi o nawierzchni asfaltowej, około 39 km dróg posiada
nawierzchnię tłuczniową, natomiast pozostała część odcinków dróg publicznych gminnych posiada
nawierzchnię gruntową. Pozostałe drogi, wewnętrzne i lokalne posiadają częściowo nawierzchnie
asfaltowe oraz tłuczniowe, jednak większość to drogi gruntowe.
Długość dróg wewnętrznych /lokalnych/ łącznie to około 840 km.
Wykres 11 Drogi gminne publiczne według rodzaju nawierzchni.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych UG Dynów.
W miarę możliwości drogi są modernizowane, ulepszane i poszerzane, jednak nadal zły stan
techniczny nawierzchni, mostów oraz brak odpowiednich parametrów technicznych na niektórych
odcinkach sieci drogowej powoduje znaczne ograniczenia w rozwoju Gminy Dynów.
48%
44%
8%
0%Drogi o nawierzchni asfaltowej
Drogi o nawierzchni tłuczniowej
Drogi o nawierzchni gruntowej
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 31
32
Mimo, iż sieć dróg jest dobrze rozwinięta, jednak pod względem jakości technicznej nie należą
one do najlepszych. Nawierzchnie części istniejących dróg wymagają modernizacji i remontów,
zwłaszcza przystosowania do ruchu pojazdów o dużej ładowności. Niezadowalający stan dróg to
następstwo zarówno wzmożonego ruchu kołowego przy jednoczesnej słabej jakości materiałów
używanych do budowy dróg, jak i braku dużych inwestycji drogowych. Na głównych drogach
gminnych w terenie o gęstej zabudowie brak jest chodników dla pieszych oraz utwardzonych
poboczy dla ruchu rowerowego.
Niskie nakłady finansowe w zestawieniu z ogromnymi potrzebami w zakresie modernizacji
infrastruktury drogowej spowodowały, że szczególnie na głównych drogach gminnych możliwe było
utrzymanie przejezdności i wykonanie małej ilości odnów nawierzchni na tych drogach. Dlatego są
one traktowane priorytetowo w planach inwestycyjnych samorządu gminy, która czyni starania
o środki na kolejne inwestycje, mające na celu ulepszenie stanu nawierzchni, poprawę
bezpieczeństwa itp.
Tabela 22 Wykaz dróg gminnych na terenie Gminy Dynów
Lp. Numer drogi Nazwa drogi Długość drogi [km]
Wieś - Bachórz
1. 1 08324 R Bachórz – Bachórzec 0,940
2. 1 08321 R Bachórz – Łęgowa 2,650
3. 1 08294 R Bachórz – do stanicy wodnej 0,820
4. 1 08348 R Bachórz – koło parku 1,370
5. 1 08349 R Bachórz – za b. PGR 0,930
6. 1 08295 R Bachórz – droga do Sanu 0,770
7. 1 08296 R Bachórz – droga do dębiny 0,670
suma 8,150
Wieś – Dąbrówka Starzeńska
1. 1 08297 R Dąbrówka St. – obok OSP 0,350
2. 1 08340 R Dąbrówka St. – przez wieś 2,860
3. 1 08342 R Dąbrówka St. – Reszów 0,550
4. 1 08341 R Dąbrówka St. – Reszów dział 0,590
5. 1 08329 R Dąbrówka St. – do Sanu 0,360
suma 4,710
Wieś - Dylągowa
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 32
33
1. 1 08335 R Dylągowa – Mały gościn. 3,300
2. 1 08337 R Dylągowa – przez wieś 2,950
3. 1 08339 R Dylągowa – koło starej szkoły 2,700
4. 1 08338 R Dylągowa - Łączki 2,100
5. 1 08336 R Dylągowa – do Bartkówki 0,450
suma 11,500
Wieś - Harta
1. 1 08314 R Harta – koło Kaniuczaka 0,520
2. 1 08306 R Harta – Harta Wysoka 5,900
3. 1 08310 R Harta – koło Kościoła 1,570
4. 1 08309 R Harta – Ciepła Połać 1,250
5. 1 08308 R Harta – Berlin 0,600
6. 1 08307 R Harta – Montewki 0,650
7. 1 08312 R Harta – Pustki i Miasteczko 1,550
8. 1 08311 R Harta - Okrajce 2,100
suma 14,140
Wieś - Laskówka
1. 1 08317 R Laskówka – Na Rafała 2,910
2. 1 08322 R Laskówka – Stary Gościn. 0,670
3. 1 08320 R Laskówka – Pieniążkówka 2,400
4. 1 08318 R Laskówka – Górna wieś 1,150
5. 1 08298 R Laskówka – przez las 1,100
suma 8,230
Wieś – Łubno
1. 1 08305 R Łubno – Łazek 0,850
2. 1 08327 R Łubno – Kiełbasówka 0,650
3. 1 08326 R Łubno – do cmentarza 0,550
4. 1 08330 R Łubno – Działowa do Dynowa 3,800
5. 1 08328 R Łubno – Tućkówka do dział 1,500
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 33
34
6. 1 08325 R Łubno – Łubienka 0,550
7. 1 08347 R Łubno Widłakówka 3,350
8. 1 08346 R Łubno do b. PGR 3,180
9. 1 08344 R Łubno – Kazim. – Ulanica 0,780
10. 1 08345 R Łubno – Zaguminek 0,300
suma 15,510
Wieś – Pawłokoma
1. 1 08299 R Pawłokoma do Sanu 1,450
2. 1 08300 R Pawłokoma na Popa 2,200
3. 1 08332 R Pawłokoma – Radanówki 2,540
4. 1 08333 R Pawłokoma – Zagóra 2,000
5. 1 08331 R Pawłokoma – Gruszowo 1,090
6. 1 08323 R Pawłokoma – od Bartkówki 0,500
7. 1 08334 R Pawłokoma – Na Kaszyckiego 1,060
suma 10,840
Wieś – Ulanica
1. 1 08313 R Ulanica – Cesarski Gościn. 0,910
2. 1 08315 R Ulanica – na Budy 0,750
3. 1 08316 R Ulanica – Zarzeki 0,260
4. 1 08344 R Ulanica – do Kazimierówki 0,440
5. 1 08343 R Ulanica – poprzeczna 1,680
suma 4,040
Wieś – Wyręby
1. 1 08303 R Wyręby – do lasu 1,600
2. 1 08302 R Wyręby – do basenu 1,030
3. 1 08301 R Wyręby – koło OSP 0,500
4. 1 08304 R Wyręby - Obwodnica 0,400
suma 3,530
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych UG Dynów.
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 34
35
Telekomunikacja
Gmina Dynów znajduje się w okręgu telekomunikacyjnym w Przemyślu, w związku z czym
nr kierunkowy to (016). Okręg rzeszowski posiada kierunkowy (017). „Jak miejscowe” traktowane są
połączenia w obydwu okręgach. Od roku 1999 wszystkie sołectwa zostały objęte siecią telefoniczną.
Liczba abonamentów w poszczególnych miejscowościach: Bachórz –140, Dąbrówka
Starzeńska –40, Dylągowa –33, Harta –255, Laskówka –52, Łubno –136, Pawłokoma –36, Ulanica –
50, Wyręby –30.
Cały obszar Gminy Dynów pokryty jest zasięgiem sieci komórkowych.
Elektroenergetyka
Gmina Dynów zasilana jest liniami 110 kV. Teren gminy jest w rejonie oddziaływania
elektrowni „Solina” i rozdzielni „Widełka”. Istniejący stan systemu energetycznego pokrywa aktualne
potrzeby w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną.
Wodociągi, kanalizacja i gospodarka odpadami
Zaopatrzenie w wodę
Ze względu na to, iż większość mieszkańców Gminy Dynów korzysta z indywidualnych ujęć
wody nie jest możliwe dokładne oszacowanie średniej wielkości zużycia wody dla całej gminy.
Tabela 23 Podstawowe dane dotyczące zaopatrzenia w wodę - stan w dniu 31.12.2014.
Wyszczególnienie Ogółem Bachórz Wyręby
Długość sieci wodociągowej [km] 4,8 1 3,8
Połączenia prowadzące do budynków mieszkalnych
w szt.
66 16 50
Zdroje uliczne 0 0 0
Zużycie wody z wodociągów w gospodarstwach
domowych [m3]
8900 5600 3300
Źródło: Urząd Gminy Dynów, 2015r.
Podstawowym i obecnie nieodzownym zabiegiem poprawiającym stan zasobów wód jest jak
najszybsze zaprzestanie ich antropogenicznego zanieczyszczenia. Pozwoli to w stosunkowo
niedługim czasie na przynajmniej częściowe odzyskanie straconych w wyniku zanieczyszczenia
zasobów wód podziemnych i powierzchniowych. Zamierzenie to może być zrealizowane poprzez
pełne oczyszczanie ścieków oraz racjonalne składowanie i rekultywację odpadów stałych.
Wody powierzchniowe
Na terenie Gminy Dynów brak jest większych zbiorników wód stojących. Główną rzeką Gminy
jest San. Na jakość wód w rzekach ma wpływ wiele czynników. Do najważniejszych należą
uwarunkowania naturalne, takie jak warunki hydrologiczne, zdolność samooczyszczania oraz presje
antropogeniczne. Istotne znaczenie ma również rozmieszczenie głównych źródeł zanieczyszczeń
z biegiem rzeki, np. koncentracja ich w górnych, źródłowych partiach zlewni rzutuje znacząco na stan
czystości całego biegu rzeki. Najważniejszym czynnikiem kształtującym jakość wód w rzekach są ścieki
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 35
36
bytowo-gospodarcze z terenów wiejskich oraz spływy powierzchniowe. Szczególnego znaczenia
nabiera w ostatnim okresie presja źródeł zlokalizowanych na terenach wiejskich, gdzie często jeszcze
wzrostowi konsumpcji wody z wodociągów grupowych nie towarzyszy rozwój systemów
kanalizacyjnych ze sprawnymi oczyszczalniami ścieków.
Prowadzenie badań stanu czystości wód powierzchownych na terenie Gminy Dynów wynika
z konieczności zbierania informacji o stanie środowiska i zmian w nim zachodzących Ustalona została
trzystopniowa klasyfikacja czystości śródlądowych wód powierzchniowych:
I klasa czystości - wody nadające się do: zaopatrzenia ludności w wodę do picia; zaopatrzenia
zakładów wymagających wody o jakości wody do picia; bytowania w warunkach naturalnych ryb
łososiowatych;
II klasa czystości - wody nadające się do: bytowania w warunkach naturalnych innych ryb niż
łososiowate; chowu i hodowli zwierząt gospodarskich; celów rekreacyjnych, uprawiania sportów
wodnych oraz urządzania zorganizowanych kąpielisk;
III klasa czystości - wody nadające się do: zaopatrzenia zakładów innych niż zakłady
wymagające wody o jakości wody do picia; nawadniania terenów rolniczych wykorzystywanych do
upraw ogrodniczych oraz upraw pod szkłem i pod osłonami z innych materiałów;
Wody silnie zanieczyszczone, których stężenia zanieczyszczeń przekraczają wartości
dopuszczalne dla wyżej wymienionych klas czystości, określane są jako NON, czyli wody pozaklasowe.
Potoki w Gminie Dynów - charakterystyka
Poniższa tabela w sposób uporządkowany przedstawia potoki przepływające przez sołectwa
Gminy Dynów.
Tabela 24 Przepływy wód powierzchniowych
Miejscowości Nazwa potoku Opis potoku przepływającego przez miejscowość
Bachórz: Szklarka Jest lewobrzeżnym dopływem rzeki San o pow. Zlewni 18.03km2, długość
całkowita potoku wynosi 9.5 km. Na terenie Gminy Dynów płynie
w większości przez tereny o rozproszonej zabudowie, tylko w Bachórzu
przepływa przez obszar o zwartej zabudowie mieszkalnej. Uchodzi do Sanu
na dł. 229,3 km biegu rzeki.
Dąbrówka
Starzeńska:
Kruszelnica Jest prawobrzeżnym dopływem Sanu. Źródła potoku znajdują się
w południowo – wsch. części Gminy Dynów, w lasach zajmujących obszar
pomiędzy miejscowościami Huta Poręby a Piątkowa Górna. Potok
w przeważającej części płynie przez tereny leśne Dąbrówki Starzeńskiej.
Dylągowa Dylągowa Potok posiada wyjątkowo górzysty charakter, na którym wybudowane są
zapory przeciw rumowiskowe zabezpieczające czynne osuwiska na terenie
wsi Dylągowa.
Harta: Łęg (Harta) Lewobrzeżny dopływ Sanu o pow.31.6km2, długość całkowita wynosi 8,4 km.
Źródło potoku znajduje się w pobliżu przysiółka Harta Górna. Potok płynie
przez tereny o zwartej zabudowie i tylko na krótkich odcinkach przez
niezabudowane.
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 36
37
Laskówka: Dąbrowa Potok ma charakter górski, przepływa przez Laskówkę w obrębie Gminy
Dynów oraz przez miejscowość Kosztowa w Gminie Dubiecko dopływając do
rzeki San.
Łubno: Łubienka Jest lewobrzeżnym dopływem Sanu. Potok płynie w zachodniej części gminy
i zajmuje 19,4km2 obszaru zlewni, dł. ok.9 km. Źródła potoku znajdują się
w lesie w pobliżu przysiółka Zagrody. Ostatnie 2km do ujścia płynie przez
tereny niezabudowane.
Pawłokoma: Olszówka Potok płynie przez pd.- wsch. i wschodnią część Gminy Dynów. Powierzchnia
zlewni potoku wynosi 7,6 km2, a jego całkowita dł. wynosi 4,0 km. Źródła
potoku znajdują się w lasach na zachód od m. Dylągowa. Od źródeł potok
płynie na odcinku 1.5 km przez obszar niezabudowany, w m. Pawłokoma
Olszówka kieruje swój bieg ku terenom zabudowanym wsi i przepływa przez
środek Pawłokomy.
Ulanica: Ulenka
(wg starych map
Ostrówek)
Jest prawobrzeżnym dopływem potoku Harta, całkowita długość wynosi 7
km. Źródło potoku znajduje się w lasach w m. Ulanica, blisko granicy
z Futomą.
Płynie od źródła wzdłuż drogi powiatowej następnie przez przysiółek Zarzeki
(Dynów), a do Harty uchodzi na 0.3 km jej biegu w m. Dynów.
Potok od przysiółka Zarzeki aż do ujścia płynie przez tereny niezabudowane.
Urząd Gminy Dynów, 2015r.
O jakości wód potoków decyduje stan sanitarny wsi, przez które płyną potoki.
Źródła zanieczyszczeń wód potoków, wykrywane w czasie badań to: odprowadzanie ścieków
bytowo- gospodarczych wprost do potoku; składowanie obornika nad brzegami potoków; zbyt bliska
lokalizacja zagród w stosunku do potoków. Jakość wód nie może ulegać znacznej poprawie, gdyż
wciąż obserwuje się rażące zaniedbania dotyczące usuwania ścieków bytowo- gospodarczych.
Jeżeli chodzi o stan czystości rzeki San to na przestrzeni kilku ostatnich lat stwierdzić należy, że
jakość wód z roku na rok nieznacznie się poprawia, jednakże dynamika zmian jakości pozostawia
wiele do życzenia.
Podstawowymi źródłami zasilania rzek w związki biogenne są zrzuty ścieków zarówno
surowych, jak i oczyszczonych w stopniu niedostatecznym, a także spływy powierzchniowe terenów
rolniczych. Łatwo rozpuszczalne związki azotu wymywane są z gleby przez opady, natomiast trudno
rozpuszczalne związki fosforu przemieszczają się do wód powierzchniowych wraz z cząsteczkami
gleby.
Azot azotynowy jest nietrwałą, przejściową formą azotu i w środowisku tlenowym szybko
ulega przekształceniu.
Stan gospodarki ściekowej
W ciągu ostatnich lat zauważalna jest tendencja do wyrównywania poziomu życia i jego
komfortu na wsi do wskaźników wielkomiejskich. W związku z tym wzrasta potrzeba wyposażenia
budynków mieszkalnych i zagród w pełny zakres instalacji sanitarnych bez budowy urządzeń
oczyszczających a nawet gromadzących ścieki. Czyste środowisko w tych warunkach może być
zachowane jeżeli zostaną w gminie wprowadzone racjonalne systemy i sposoby odprowadzania
i unieszkodliwiania ścieków. W sołectwach gminy konieczne będzie zmodernizowanie istniejących
i wybudowanie nowych kanalizacji i oczyszczalni wiejskich. Głównymi zanieczyszczeniami wód
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 37
38
o wyraźnie antropogenicznym źródle są ścieki komunalne i przemysłowe. Znaczący wpływ mają
również spływy powierzchniowe z punktowych źródeł zanieczyszczeń, szczególnie z terenów
rolniczych, które stanowią większość terenów objętych zasięgiem gminy.
Ogólnie można ocenić gospodarkę ściekową następująco: ścieki sanitarne z istniejących już
instalacji kanalizacyjnych w gospodarstwach domowych odprowadzane są przeważnie do zbiorników
bezodpływowych, niestety słaba wiedza na temat ochrony środowiska i zaniedbania ze strony
mieszkańców gminy co do przestrzegania wymogów dotyczących gospodarki wodno – ściekowej
powodują, że ścieki odprowadzane są bezpośrednio do przydrożnych rowów, bądź przepływających
cieków wodnych. Wprowadzanie do wód i do ziemi nieoczyszczonych ścieków bytowo
gospodarczych z indywidualnych gospodarstw i posesji wpływa na stan czystości wód
powierzchniowych i głębinowych.
Norma zapotrzebowania na wodę wynosi 120 l/dobę/osobę pomnożona przez ilość
mieszkańców daje średnią ilość ścieków powstałych w ciągu doby.
Przyjmując jednostkową ilość ścieków bytowo- gospodarczych w wysokości 120 l/dobę/osobę
wyliczono teoretyczną ilość ścieków do oczyszczenia. W tej ilości zawarte są również wody
przypadkowe i infiltracyjne oraz ścieki z rzemiosła i usług. Bilans ścieków bytowo-gospodarczych
prezentuje poniższa tabela.
Tabela 25 Bilans ścieków bytowo – gospodarczych
Miejscowości Liczba mieszkańców Teoretyczna ilość
powstających ścieków
[m3/d]
Bachórz 1159 139,0
Dąbrówka Starzeńska 455 54,6
Dylągowa 599 71,9
Harta 2103 252,4
Laskówka 416 49,9
Łubno 1273 152,8
Pawłokoma 539 64,7
Ulanica 420 50,4
Wyręby 195 23,4
Razem: 7159 859,1
Źródło: Urząd Gminy Dynów, 2015r.
Na terenie gminy może powstawać około 859,1 m3/d ścieków.
Pomimo pozytywnych efektów uzyskanych w wyniku realizacji inwestycji związanych
z ochroną wód powierzchniowych przed zanieczyszczeniem, jakość wód Sanu i potoków nie
osiągnęła stanu wynikającego z planowanego sposobu ich użytkowania oraz potrzeb związanych z ich
funkcjami ekologicznymi. Niezbędna jest kontynuacja rozpoczętych i wprowadzenie do realizacji
szeregu nowych inwestycji w zakresie budowy systemów kanalizacyjnych i oczyszczalni ścieków.
Na przestrzeni kilku lat zauważyć można znaczący spadek poboru wody, co można powiązać
z oszczędniejszym gospodarowaniem nią przez ludność.
Ostre niedobory wody, związane są z niższymi niż zazwyczaj opadami, urastające już do
problemu „suszy fizjologicznej” obserwowane są od kilku lat. Zubożenie zasobów wód może być
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 38
39
związane nie tylko z nadmierną eksploatacją, ale też z niewłaściwą melioracja, mechanizacją upraw,
zmiana szaty roślinnej, zabudowaniem powierzchni terenu ograniczającym infiltrację wód.
Gazownictwo
Na terenie Gminy Dynów występuje sieć przesyłowa, nad którą zarząd sprawują, przez Zakład
Gazowniczy w Jarosławiu, Karpackie Zakłady Gazownictwa w Tarnowie. Zasilanie odbiorców gazu
odbywa się siecią średnioprężną. W chwili obecnej wszystkie sołectwa gminy są zgazyfikowane.
Kultura i turystyka
Kultura
Funkcję Instytucji Kultury w Gminie Dynów pełni Gminna Biblioteka Publiczna w Dynowie z/s
w Bachórzu. Misja instytucji wypracowana w ramach Programu Rozwoju Bibliotek brzmi:
„Odpowiadając na potrzeby mieszkańców - edukujemy, integrujemy, dbamy o lokalną kulturę
i tradycję. Wspieramy zatrudnionych w bibliotece pracowników w rozwijaniu kompetencji
zawodowych.”, a wizja „Biblioteka - przyjazna użytkownikom, promująca czytelnictwo i kulturę,
dbająca o tradycję i współpracę.”
W strukturach GBP w Dynowie z/s w Bachórzu działa 8 filii:
Filia nr 1 w Dąbrówce Starzeńskiej – 3/10 etatu,
Filia nr 2 w Dylągowej – 3/10 etatu,
Filia nr 3 i 4 w Harcie – 1 etat,
Filia nr 5 w Laskówce – ½ etatu,
Filia nr 6 w Łubnie – 1 etat,
Filia nr 7 w Ulanicy – 2/5 etatu,
Filia nr 8 w Wyrębach 2/5 etatu.
Księgozbiór Biblioteki na koniec roku 2014 liczył 35 579 wol. (od kilku lat systematycznie
odmładzany), od 2011 r. korzystamy z programu bibliotecznego Mak+, który zawiera księgozbiór
biblioteki dostępny online, od początku roku 2015 prowadzimy również rejestrację czytelników
i wypożyczenia w tym systemie. Rokrocznie rejestrujemy około 1000 czytelników, z innych usług
oferowanych przez Bibliotekę typu: zajęcia, warsztaty, szkolenia, spotkania itp. rocznie korzysta
około 6000 uczestników.
Biblioteka oprócz działalności podstawowej, ściśle współpracuje z Urzędem Gminy,
miejscowymi organizacjami, szkołami, organizując życie kulturalno-oświatowe po przez spotkania
autorskie, szkolenia, warsztaty itp. Biblioteka organizuje lub współorganizuje wiele imprez lokalnych
typu pikniki, rajdy, plenery, wycieczki jak również gminnych np. Dożynki, Konferencje Naukowe.
Jesteśmy instytucją otwartą na współpracę z instytucjami i organizacjami społecznymi działającymi
w naszej Gminie.
Mocną stroną Biblioteki jest dobra lokalizacja – na terenie niemal każdej miejscowości Gminy
istnieje filia GBP. Biblioteki działają w godzinach popołudniowych, co umożliwia dostępność zasobów
dla osób pracujących, uczących się itp. Wszystkie biblioteki mieszczą się
w wyremontowanych/odnowionych w ostatnich latach pomieszczeniach. Oferują swoim
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 39
40
użytkownikom wolny dostęp do książek, czytelnie, dostęp do komputera i Internetu, kąciki kawowe,
miejsca zabaw dla dzieci, itp.
Dzięki uczestnictwu w Programie Rozwoju Bibliotek w chwili obecnej wszystkie placówki są
wyposażone w sprzęt komputerowy. Poprzez aplikowanie do programów grantowych Instytucja
pozyskuje fundusze na uatrakcyjnienie swojej oferty.
Współpraca biblioteki z sektorem społecznym
Przy GBP w Dynowie z/s w Bachórzu działa Kapela Ludowa "Bachórzanie", Zespół Śpiewaczy
„Pogórzanki”, Kapela Ludowa Młoda Harta oraz Orkiestra Dęta OSP Harta. Zespoły te uświetniają swą
obecnością uroczystości Gminne jak również biorą udział w przeglądach, konkursach regionalnych
i ogólnopolskich promując nasze tradycje i obrzędy.
Na terenie Gminy Dynów działa 9 jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych (w każdej
miejscowości), 6 organizacji pozarządowych: Stowarzyszenie Kobiet Wsi Bachórz, Towarzystwo
Przyjaciół Dąbrówki Starzeńskiej, Stowarzyszenie Między Basztami, ZRYW Dylągowa, Towarzystwo
Kultury i Rozwoju Wsi Harta, Stowarzyszenie Dolina Łubienki oraz 6 Kół Gospodyń Wiejskich:
Dąbrówka Starzyńska, Dylągowa, Laskówka, Łubno, Ulanica, Pawłokoma.
Organizacje społeczne
Koła Gospodyń Wiejskich
W Gminie Dynów działa aktywnie 6 Kół Gospodyń Wiejskich.
Koło Gospodyń Wiejskich w Dąbrówce Starzeńskiej,
Koło Gospodyń Wiejskich w Dylągowej,
Koło Gospodyń Wiejskich w Laskówce,
Koło Gospodyń Wiejskich w Łubnie,
Koło Gospodyń Wiejskich w Pawłokomie,
Koło Gospodyń Wiejskich w Ulanicy.
Organizacje te swoją działalnością promują lokalne tradycje kulinarne oraz rękodzielnicze
podczas różnego rodzaju targów, imprez lokalnych i regionalnych. Wszystkie są zrzeszone
w Gminnym Zarządzie Kół Gospodyń. Dzięki ich działalności zachowywane są i przekazywane
kolejnym pokoleniom tradycje wsi dynowskich.
Stowarzyszenia Lokalne
Stowarzyszenie Kobiet Wsi Bachórz
Data rejestracji w Krajowym Rejestrze Sadowym 24.08.2007 r. Cel działania organizacji:
1. Ochrona zanikających tradycji,
2. Wspieranie wszelkich inicjatyw służących rozwojowi regionu i gminy,
3. Organizowanie spotkań z ludźmi prezentującymi różne dziadziny życia,
4. Poprawa jakości życia,
5. Rozbudzanie zainteresowań do tradycji Pogórza Dynowskiego,
6. Zaprezentowanie twórczości ludowej,
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 40
41
7. Pogłębianie wiedzy na temat historii swojej miejscowości i gminy,
8. Upowszechnianie kultury fizycznej i sportu.
Towarzystwo Kultury i Rozwoju Wsi Harta
Data rejestracji w Krajowym Rejestrze Sadowym 04.12.2008 r. Cel działania organizacji:
1. Inicjowanie, prowadzenie i popieranie wszelkiej działalności w zakresie rozwoju
społecznego, gospodarczego, kulturalnego, oświatowego, naukowego, upowszechnianie
i popularyzacja wiedzy o wszystkich przejawach życia społecznego, gospodarczego, kulturalnego
i naukowego.
2. Inicjowanie i popieranie działalności jak wyżej, podejmowanej przez inne organizacje
i instytucje krajowe i zagraniczne.
3. Współdziałanie przy aktywizacji gospodarczej gminy oraz wspólna praca na tym odcinku ze
wszystkimi zainteresowanymi organizacjami i instytucjami.
4. Szeroko rozumiana działalność kulturalna, w tym działania na rzecz zachowania i rozwoju
lokalnej tożsamości, tradycji, obyczajów i dóbr kultury.
5. Prowadzenia działalności wydawniczej, a w szczególności redagowanie i wydawanie pism,
gazetek i ulotek oraz publikacji dotyczącej Harty.
6. Aktywna walka z bezrobociem.
7. Organizowanie kursów, szkoleń, poradnictwa zawodowego dla osób poszukujących pracy,
prowadzenie pośrednictwa pracy.
8. Prowadzenie kursów edukacyjnych, zajęć, szkoleń, konkursów i innych działań mających na
celu podniesienie poziomu w nauce, korepetycji, kursów języków obcych, kursów komputerowych,
świadczenie pomocy w zakresie powstawanie różnego rodzaju kółek zainteresowań.
9. Promocja talentów dzieci wybitnie uzdolnionych wywodzących się z Harty oraz tworzenie
funduszu stypendialnego.
10. Ochrona środowiska; propagowanie ekologii i zdrowego trybu życia; realizacja programów
profilaktycznych.
11. Działalność na rzecz rozwoju aktywności turystycznej Harty. Dbanie o rozwój fizyczny
społeczeństwa, szczególnie dzieci i młodzieży.
12. Działania na rzecz osób niepełnosprawnych.
13. Upowszechnianie wartości chrześcijańskiej w życiu publicznym.
14. Kreowanie postaw patriotycznych oraz zasad moralnych i etycznych... cd. wg. Statutu.
Stowarzyszenie "Dolina Łubienki"
Data rejestracji w Krajowym Rejestrze Sadowym 23.09.2009.
Celem stowarzyszenia jest promocja i rozwój obszarów wiejskich, organizowanie wszelkich
form edukacji oraz zagospodarowania czasu wolnego dla dzieci, młodzieży, osób dorosłych i osób
niepełnosprawnych, a także promocja zdrowia i zdrowego stylu życia. Celem jest również wspieranie
przedsiębiorczości i rozwoju gospodarczego wsi, tworzenie nowych miejsc pracy oraz propagowanie
i podejmowanie działań na rzecz ekologii i ochrony środowiska, a także mobilizowanie mieszkańców
do aktywnego udziału w procesach rozwoju regionu. Działania stowarzyszenia maja również na celu
inicjowanie, opracowywanie, konsultacje i aktualizacje w zakresie przygotowywania projektów
związanych z realizacją programów rozwoju obszarów wiejskich.
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 41
42
Towarzystwo przyjaciół Dąbrówki Starzeńskiej
Data rejestracji w Krajowym Rejestrze Sadowym 07.05.2007
Zasadniczym celem TPD jest kształcenie aktywności społecznej, zainteresowań artystycznych,
sportowych i turystycznych dzieci, młodzieży i dorosłych, dumy ludowej i narodowej. Troska
o zachowanie tradycji śpiewaczych, tanecznych, teatralnych, rzemiosła ludowego. Stwarzanie
nowych źródeł dochodu i miejsc pracy dla mieszkańców wsi. Godnego wypoczynku dla turystów
pieszych i zmotoryzowanych. Zatroszczenie się o odnowę parku przy zamku Starzeńskich i odbudowę
zamku oraz upamiętnienie miejsc historycznych na terenie wsi i zagospodarowanie nabrzeży Sanu
w celach rekreacyjnych. Czynienie starań o wytyczenie ścieżek przyrodniczych i szlaków
turystycznych.
Stowarzyszenie "Zryw" z Dylągowej
Data rejestracji w Krajowym Rejestrze Sadowym 24.10.2006. Cel działania organizacji:
opracowanie i prowadzenie projektów edukacyjnych,
prowadzenie działalności oświatowej i opiekuńczej na rzecz dzieci i młodzieży,
wspieranie udziału młodzieży w życiu publicznym,
promocja i organizacja wolontariatu,
prowadzenie działalności turystycznej i krajoznawczej,
podejmowanie i wspieranie wszelkiego rodzaju inicjatyw mających na celu poprawę stanu
środowiska, wdrażanie rozwoju zrównoważonego oraz propagowanie świadomości
ekologicznej,
integracja środowisk ekologicznych,
rozwój wiedzy o środowisku przyrodniczym - jego zagrożeniach, metodach przeciwdziałania
i poprawy stanu środowiska,
ochrona środowiska naturalnego,
reprezentowanie interesów producentów, przetwórców i dystrybutorów produktów
ekologicznych wobec władz, instytucji i organizacji,
popularyzowanie rolnictwa ekologicznego oraz jego produktów w kraju i na rynku UE,
pomoc członkom stowarzyszenia w organizacji rynku rolnego i marketingu produktów
ekologicznych oraz ich dystrybucji,
działania na rzecz wielokierunkowego rozwoju wsi,
współpraca z instytucjami, placówkami naukowymi i służbami pracującymi na rzecz rolnictwa
ekologicznego w kraju i za granicą,
podejmowanie działań służących pomocy osobom niepełnosprawnym w zakresie
dostosowania infrastruktury turystycznej, agroturystycznej i publicznej do ich potrzeb,
organizowanie wypoczynku dla dzieci i młodzieży, w tym m.in. kolonii, półkolonii i zimowisk,
promocja wsi, gminy, powiatu, województwa i kraju poprzez krzewienie kultury,
pielęgnowanie polskości, promowanie potraw regionalnych, organizowanie spotkań
z twórcami ludowymi,
upowszechnianie kultury, kultury fizycznej i sportu,
promocja i propagowanie inicjatyw gospodarczych w sferze rozwoju odnawialnych źródeł
energii, to jest źródeł wykorzystujących w procesie przetwarzania energie wiatru,
promieniowania słonecznego, energie geotermalna,
ciąg dalszy zgodnie ze statutem.
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 42
43
Stowarzyszenie „Między Basztami” z Dąbrówki Starzeńskiej
Data rejestracji w Krajowym Rejestrze Sadowym 19.09.2012 r.
Celem Stowarzyszenia jest:
ochrona dziedzictwa historyczno – kulturowo – przyrodniczego oraz rewitalizacja zespołu
parkowo - zamkowego w Dąbrówce Starzeńskiej;
wspieranie wspólnot i społeczności lokalnych w podejmowaniu i realizacji inicjatyw
oddolnych;
podtrzymywanie i upowszechnianie tradycji narodowej, pielęgnowanie polskości oraz rozwój
świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej;
wspieranie działalności z zakresu nauki, oświaty, edukacji i wychowania, kultury, religii,
gospodarki i turystyki;
wspieranie działalności z zakresu szeroko pojętej ekologii, ochrony flory i fauny oraz
dziedzictwa przyrodniczego (ochrona różnorodności biologicznej);
wspieranie kultury fizycznej i sportu;
działalność na rzecz rodziny, macierzyństwa, rodzicielstwa, upowszechniania i ochrony praw
dziecka,
działalność związana z rozwojem świadomości społecznej, przeciwdziałaniem patologiom
społecznym i uzależnieniom,
ochrona i promocja zdrowia i zdrowego trybu życia.
Klub Honorowych Dawców Krwi „Nadzieja” PCK w Harcie
Klub powstał w 2008 roku i działa przy Ochotniczej Straży Pożarnej w Harcie. Do Klubu HDK
należą honorowi dawców krwi celem utrzymania więzi koleżeńskich, obrony interesów krwiodawców,
udzielania pomocy koleżeńskiej, reprezentacji wobec władz państwowych, administracyjnych,
organizacji politycznych i społecznych oraz propagowania idei honorowego krwiodawstwa
i pozyskiwania nowych krwiodawców.
Stowarzyszenia o zasięgu ponadlokalnym
Lokalna Grupa Działania Pogórze Przemysko – Dynowskie
Data rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym 25.01.2008. Stowarzyszenie działa na
obszarze 7 Gmin: Dubiecko, Dynów gmina, Dynów miasto, Jawornik Polski, Krzywcza, Markowa,
Rokietnica. Cel działania organizacji:
1. Opracowanie i realizacja lokalnej strategii rozwoju (LSR)
2. Podejmowanie inicjatyw i działań mających na celu pobudzenie aktywności społeczności
lokalnych oraz ich czynny udział w opracowaniu i realizacji LSR,
3. Upowszechnianie i wymianę informacji o inicjatywach związanych z aktywizacją ludności na
obszarach wiejskich położonych w obszarze działania LGD,
4. Propagowanie działań na rzecz realizacji LSR w obszarze działania LGD, pozyskiwanie
partnerów i źródeł finansowania LSR, w tym z programów pomocowych,
5. Promocja obszarów wiejskich położonych w obszarze działania LGD,
6. Udzielanie wsparcia mieszkańcom obszaru objętego LSR w zakresie przygotowania
projektów i pozyskiwania środków na ich realizację, w tym z programów pomocowych.
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 43
44
Lokalna Organizacja Turystyczna „Pogórze – Travel”
Data rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym 14.11.2013 r.
Przedmiotem działalności lot "Pogórze Travel" jest promocja Pogórzy, w tym szczególnie -
kreowanie i upowszechnianie ich wizerunku jako rozpoznawalnej marki turystycznej, jako krainy
atrakcyjnej turystycznie w kraju i za granicą: wspieranie rozwoju przedsiębiorczości turystycznej,
podnoszenie efektywności ekonomicznej podmiotów świadczących usługi dla turystów, wzrost
znaczenia turystyki w gospodarce i rozwoju gmin i powiatów, oraz rozwój obszarów wiejskich. Do
przedmiotu działalności LOT "Pogórze Travel" należy również prowadzenie działań w zakresie:
kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i tradycji, ochrony dziedzictwa krajobrazowo-przyrodniczego
podtrzymywania tradycji narodowej i regionalnej, pielęgnowania polskości, rozwoju świadomości
narodowej, obywatelskiej i kulturowej, prowadzenie działalności wspomagającej rozwój wspólnot
i społeczności lokalnych, rozwój nauki, edukacji, oświaty i wychowania sportu i rekreacji, usług
prozdrowotnych, edukacji ekologicznej, agroturystyki, promowania produktów lokalnych
i regionalnych.
Ochotnicze Straże Pożarne
OSP Bachórz
Jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej w Bachórzu rozpoczęła swoja działalność w 1926 roku.
Jej założycielem był Władysław Orłoś, zarządca majątku dworskiego Skrzyńskich. Początkowo
zrzeszała 20 osób. Pierwsze wyposażenie składało się z ręcznej przenośnej, dwutłokowej sikawki
o średnicy 100 mm, obsługiwanej przez 4 osoby.
OSP Bachórz od 2001 roku wchodzi w skład Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego, liczy
49 członków, prezesem jednostki jest Edmund Trawka, a naczelnikiem Mariusz Smyczyński.
Jednostka posiada m.in. na wyposażeniu: samochód pożarniczy Star 244 GBA 2,5/16,
Mercedes LF 409 GLA 8 i Jelcz 004 6/32, pompy pożarnicze Polonia PO 5, Rosenbauer, Magirus,
Tohatsu, pompy szlamowe: Honda, pompę pływającą Niagara, wentylator oddymiający Kobra,
agregaty prądotwórcze i pilarki, urządzenia hydrauliczne oraz inny podstawowy sprzęt ratowniczo-
gaśniczy.
OSP Dąbrówka Starzeńska
Założona została w 1952 roku z inicjatywy Stanisława Halki i Józefa Ostafińskiego. Od 1956
roku prowadzona jest kronika. OSP Dąbrówka Starzeńska liczy 37 członków, prezesem jednostki jest
Andrzej Hadam, a naczelnikiem Marek Ostafiński.
Strażacy maja na wyposażeniu samochód pożarniczy Star 244 GBA 2,5/16, samochód
operacyjny Daewoo Lanos oraz pompy pożarnicze Polonia PO 5 i Tohatsu pompę szlamową Honda
WT 30X, agregat prądotwórczy Honda EC 2000 oraz inny podstawowy sprzęt ratowniczo-gaśniczy.
OSP Dylągowa
Powstała w 1958 roku z inicjatywy Feliksa Wolańskiego i Kazimierza Karasia. Zrzesza obecnie
35 członków w tym 2 honorowych. Wyposażona jest w samochody pożarnicze: Magirus-Deutz
FM192D GBA 2,5/16, Uaz 469B, pompy Polonia. Tohatsu, Honda, agregat prądotwórczy i inny sprzęt
ratowniczo-gaśniczy. Prezesem zarządu jest Zygmunt Łach, a naczelnikiem Grzegorz Dziepak.
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 44
45
OSP Harta
Jednostka OSP w Harcie jest najstarszą jednostką w gminie, Została założona w 1912 roku
z inicjatywy członków miejscowego Kółka Rolniczego oraz księdza kanonika Andrzeja Trzyny,
senatora Antoniego Nowaka i wójta Józefa Krupa.
Przy jednostce działa od 1924 roku Orkiestra Dęta. Strażacy posiadają, własny sztandar.
W skład wyposażenia OSP wchodzi samochód marki Star 226 GBA 2,3/16, Mercedes 1124 F GBA
2,0/16, VW Transporter oraz pompy pożarnicze Polonia, Tohatsu, pompy szlamowe Honda, pompę
pływającą Niagara, wentylator oddymiający Kobra, agregaty prądotwórcze, pilarki, urządzenia
hydrauliczne oraz inny podstawowy sprzęt ratowniczo-gaśniczy.
Funkcje prezesa pełni Artur Szczutek, naczelnikiem jest Grzegorz Szczutek.
OSP Laskówka
Powstała w 1928 roku z inicjatywy Władysława Geruli i Władysława Halika. Obecnie zrzesza 27
członków w tym 6 honorowych. Jednostka posiada do dyspozycji samochód pożarniczy ŻUK A156
GLM 8 z wyposażeniem zapewniającym prowadzenie podstawowej akcji ratowniczej. Funkcję
prezesa pełni Marek Szpak, naczelnika Tadeusz Wróbel.
OSP Łubno
Ochotnicza Straż Pożarna w Łubnie założona została w 1923 roku z inicjatywy Mikołaja Kustry
i Pawła Sieńko. Liczy ona aktualnie 47 członków, w tym 7 honorowych. Jednostka wyposażona jest w
samochód marki Żuk A 156B GLM 8, Mercedes LF 608 D GBA 2,2/8, motopompy Polonia PO-5
i Tohatsu z osprzętem, pompę szlamową Honda, agregat prądotwórczy Honda o mocy 2 kW, pilarka
Husqvarna i inny niezbędny sprzęt pożarniczy.
Strażacy korzystają z remizy z dwoma boksami garażowymi.
Prezesem zarządu jest Andrzej Trybalski, naczelnikiem Krzysztof Bułdak.
OSP Pawłokoma
Powstała w 1962 roku, a jej założycielem był Jan Banaś.
Aktualnie liczy 38 członków. Wyposażona jest w samochód marki Żuk A 1511 GLM 8,
motopompy Polonia, Tohatsu, pompę szlamową Honda, agregat prądotwórczy Honda i pilarkę
Husqvarna oraz niezbędny sprzęt pożarniczy zapewniający możliwość prowadzenia akcji
ratowniczych.
Prezesem zarządu jest Jan Ulanowski, a naczelnikiem Jan Sieńko.
OSP Ulanica
Ochotnicza Straż Pożarna w Ulanicy powstała w 1946 roku. Jej założycielami byli: Jan
Marszałek, Henryk Szczepański, Tadeusz Bielec, Franciszek Marszałek i Wojciech Marszałek.
Jednostka posiada sztandar nadany podczas uroczystszych obchodów 60-lecia istnienia jednostki w
2006 r.
Na wyposażeniu jednostki znajdują się: samochód Magirus-Deutz FM192D GBA 2,5/16, 2
motopompy Polonia PO-5, pompa Tohatsu z osprzętem, pompa szlamowa Honda, pompę pływającą
Niagara, agregat prądotwórczy Honda o mocy 2 kW, pilarka Husqvarna oraz sprzęt oświetleniowy do
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 45
46
prowadzenia akcji ratowniczych nocą i niezbędny sprzęt pożarniczy zapewniający możliwość
prowadzenia skutecznych akcji ratowniczych
Obecnie Prezesem zarządu jest Jacek Kamiński, a naczelnikiem Wojciech Dutka.
OSP Wyręby
Powstała w 1954 roku, a założycielami byli Julian Wożniak i Eugeniusz Woźniak. Obecnie
zrzesza 33 członków. W 1986 roku wybudowana została remiza strażacka. Jednostka dysponuje
samochodem gaśniczym Żuk A 156 GLM 8. Ponadto posiada na wyposażeniu m.in. motopompy
Polonia i Tohatsu z osprzętem, pompę szlamową Honda i agregat prądotwórczy i inny niezbędny
sprzęt pożarniczy.
Strażacy posiadają własny sztandar. W remizie istnieje sala tradycji, w której zgromadzono
trofea zdobyte w zawodach sportowych.
Funkcje prezesa pełni Piotr Woźniak, naczelnika Jan Mucha.
Turystyka
Na ocenę atrakcyjności turystycznej Gminy Dynów mają wpływ m.in.:
- walory krajobrazowe jej położenia na terenie Pogórza Przemysko-Dynowskiego, przy trakcie
węgierskim - "Cesarski Gościniec" - droga wiodąca z Przemyśla do Dukli przez Bachórz, Ulanicę,
Łubno, Wyręby, oraz na trasie przejazdu jednej z nielicznych w kraju kolejki wąskotorowej Przeworsk-
Dynów (stacja Bachórz),
- bogactwo flory i fauny objęte formami ochrony takimi jak Park Krajobrazowy Pogórza
Przemyskiego, Przemysko – Dynowski Obszar Chronionego Krajobrazu oraz Obszarami NATURA
2000 w tym specjalny obszar ochrony siedlisk pn. „Rzeka San” i Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków
pn. „Pogórze Przemyskie”,
- czyste, nieskażone przemysłem powietrze i środowisko przyrodnicze,
- podtrzymywana i promowana przez lokalną społeczność tradycja folklorystyczna i kulinarna
regionu,
- zachowane zabytki nieruchome: Zabytkowe budowle kościelne: Harta - kościół św. Mikołaja
biskupa, Dylągowa - kościół św. Zofii, Bachórz - kościół św. Wojciecha, przydrożne kapliczki, młyn
z przełomu XIX i XX w. w Harcie, Zespół Zamkowo-Parkowy w Dąbrówce Starzeńskiej obejmujący
teren parku z zachowanymi ruinami zamku, kaplicą rodową Starzeńskich, parkiem z alejami
grabowymi, pozostałości dworskie w Bachórzu oraz starodrzew "Dębina" kryjący kopiec grobowy
ostatnich właścicieli Bachórza – Skrzyńskich, architektura drewniana wsi.
Formy turystyki w Gminie Dynów
- wycieczki rowerowe,
- wędrówki, spacery powiązane np. z grzybobraniem, Nordic walking,
- paralotnictwo,
- jazda konna,
- wypoczynek nad Sanem w tym spływy kajakowe, wędkarstwo,
- zwiedzanie zespołu zamkowo-parkowego w Dąbrówce Starzeńskiej.
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 46
47
Szlaki rowerowe i ścieżki przyrodnicze
Gminne trasy rowerowe
W 2012r. w ramach projektu realizowanego przy współfinansowaniu ze środków UE w ramach
RPO WP 2007-2013 wytyczono na terenie gminy trasy rowerowe „Pagórki Pogórza Dynowskiego”
biegnącą przez Bachórz i Laskówkę (szlak zielony o długości około 17km), oraz „Zakolem Sanu”
wiodącą przez Dąbrówkę Starzeńską, Dylągową i Pawłokomę (szlak niebieski o długości około 27km).
Trasy biegną dolinami i wzgórzami skąd widać piękno Pogórza Dynowskiego, ponad wody Sanu
i przez lasy gdzie można zaobserwować chronione gatunki roślin i zwierząt. Na trasach mijamy
miejsca pamięci, zabytkowe kapliczki i krzyże oraz wiejską zabudowę.
Ścieżka przyrodnicza KOPANINY – oferta edukacyjna Nadleśnictwa Dynów.
Znajduje się w leśnictwie Dąbrówka. Długość ścieżki - ok. 3 km. Czas przejścia to 2-2,5 h. Ścieżka
rozpoczyna się przy odkrywce geologicznej Nadleśnictwa. Przedstawia główne zagadnienia leśnictwa
takie jak - charakterystyka lasów Pogórza, rola mikrosiedlisk w lesie, rola martwego drewna
w ekosystemie leśnym, ochrona lasu przed zwierzyną, pozyskanie drewna i wiele innych. Trasa ścieżki
jest średnio trudna, w części występuje bardzo strome zejście. Koniecznie należy zabrać ze sobą
dobre obuwie terenowe. Nieopodal ścieżki znajduje się pole biwakowe Niezapominajka.
Gmina na szlakach turystycznych
Do najbardziej znanych szlaków turystycznych przebiegających przez Gminę Dynów należy
zaliczyć:
- Szlak Architektury Drewnianej, trasa sanocko-dynowska,
- Szlak kulinarny „Podkarpackie Smaki” , trasa bieszczadzko – pogórzańska,
- Szlak wodny „Błękitny San”,
- Szlak militarny „Linia Mołotowa”
- Wschodni Szlak Rowerowy „GreenVelo”,
- Szlak turystyczny po Pogórzu Przemyskim i Górach Słonnych (zielony i niebieski)
- Szlak turystyczny po Pogórzu Strzyżowskim i Dynowskim (niebieski i żółty)
Baza noclegowa i gastronomiczna
Położenie gminy sprawia, że gospodarstwa agroturystyczne mogą stanowić doskonałą „bazę
wypadową” dla jednodniowych wycieczek w stronę Bieszczad, Przemyśla, Łańcuta, Krosna itp..
Od 2004 r. liczba gospodarstw, które podjęły się prowadzenia działalności agroturystycznej
wzrosła o 100%. W chwili obecnej funkcjonuje w gminie 11 takich gospodarstw, w tym 5 w Bachórzu,
po 2 w Harcie i Dąbrówce Starzeńskiej i po 1 w Ulanicy i Dylągowej.
Co do bazy gastronomicznej jedynym punktem w tej branży jest działająca Karczma „Pod
Semaforem” w Bachórzu.
Kompleks Rekreacyjno- Sportowy "Pod Dębiną" w Bachórzu
Na terenie Gminy Dynów w bardzo bliskiej odległości od stacji kolejki wąskotorowej Bachórz
od 2012 r. funkcjonuje Kompleks Rekreacyjno - Sportowy, zwany też stanicą wodną ponieważ
znajduje się na szlaku kajakowym nad Sanem. Kompleks tworzą boiska do siatkówki i siatkówki
plażowej, kort tenisowy, pole namiotowe, zadaszony budynek z dużym grillem (stoły, ławki) oraz
zaplecze sanitarne (toalety, prysznice) istnieje możliwość podpięcia przyczep kempingowych
i rozbicia namiotów. Całość jest oświetlona. Wydzielono dróżki prowadzące nad San i parkingi.
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 47
48
Obiekt wykorzystywany jest do organizacji gminnych imprez takich jak pikniki, Dożynki.
Chętnie wynajmują go osoby prywatne (w 2014 r. obiekt był wynajęty 20 razy w sezonie letnim).
Dostępność turystyczna w Gminie Dynów dla osób niepełnosprawnych
Dostępność obiektów dla osób starszych i niepełnosprawnych w branży turystycznej wymaga
poprawy i przygotowania w tym zakresie odpowiedniej oferty. Wiele osób potrzebuje dodatkowego
wsparcia, by móc w pełni skorzystać z rozrywki i atrakcji turystycznych. Zwiększając dostępność
oferty zwiększa się grupę klientów.
Rola Związku Gmin Turystycznych Pogórza Dynowskiego
Celem promocji turystycznej regionu, gminy Dynów, Krzywcza, Dubiecko, Dydnia, Nozdrzec
oraz miasto Dynów, powołały w czerwcu 1996 roku Związek Gmin Turystycznych Pogórza
Dynowskiego. Jego zadaniem jest pomoc w realizacji zadań publicznych tworzących go gmin,
udostępnianie informacji turystycznej oraz podejmowanie działań, które przyspieszą rozwój turystyki
i ochrony środowiska tego terenu.
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 48
49
ANALIZA SWOT
Analiza uwarunkowań rozwojowych SWOT, mająca postać analizy silnych i słabych stron gminy
oraz szans i zagrożeń, została opracowana na podstawie: zdiagnozowanej w pierwszej części Strategii
sytuacji społeczno – gospodarczej gminy Dynów, wyników ankiety przeprowadzonej wśród
mieszkańców gminy oraz na podstawie przeprowadzonych konsultacji społecznych.
Analizie poddane zostały następujące obszary:
1. Zaspokojenie potrzeb mieszkańców
2. Potencjały i zasoby Gminy.
3. Gospodarka i promocja Gminy.
W sposób szczegółowy wyznaczono dla tych obszarów podstawowe mocne i słabe strony
wynikające z uwarunkowań wewnętrznych oraz szanse i zagrożenia wynikające z uwarunkowań
zewnętrznych, czyli czynników niezależnych od mieszkańców i władz gminy.
Czynniki rozwojowe w zakresie zaspokojenia potrzeb mieszkańców.
Mocne strony Gminy Słabe strony Gminy
Jakość edukacji, Aktywność organizacji; pozarządowych
i społecznych, Istniejące zabytki kultury i historii
(zabytkowe kościoły, cmentarze, ruiny zamku),
Istniejący potencjał dla rozwoju turystyki wiejskiej,
Walory przyrodniczo - krajobrazowe gminy,
Systematycznie rozbudowywana i unowocześniana infrastruktura techniczna,
Niski poziom dochodów mieszkańców w porównaniu do średniej krajowej,
Negatywne skutki migracji - eurosieroctwo, Duża grupa bezrobotnych – bez
kwalifikacji, w wieku 50+, Niska zdolność do samozatrudnienia –
niska przedsiębiorczość mieszkańców, Niska elastyczność osób bez pracy lub
zagrożonych utratą pracy w podnoszeniu lub zmianie kwalifikacji zawodowych,
Brak miejsc pracy, Niskie kwalifikacje zawodowe lub ich brak
znacznej części osób bezrobotnych, Znaczny odsetek osób pracujących bez
umowy, Ukryte bezrobocie,
Niskotowarowe gospodarstwa rolne (małe, rozdrobnione),
Brak domu pomocy społecznej, Brak opieki całodobowej dla samotnych
i opuszczających szpital, Brak Punktu Interwencji Kryzysowej, Niewystarczająca ilość lokali socjalnych, Ograniczony dostęp do miejsc użyteczności
publicznej dla niepełnosprawnych - bariery architektoniczne,
Występowanie zjawiska dziedziczenia biedy postawa bierna przypadki nie podejmowania pracy ze względu na zasiłek
Brak mieszkań chronionych,
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 49
50
Występowanie zjawiska przemocy w rodzinie,
Wzrastający problem alkoholizmu, w tym wśród osób młodych,
Zły stan i standard techniczny części dróg, Zbyt mała ilość chodników, Zły stan urządzeń odwadniających
i melioracyjnych, Brak wodociągów, okresowe braki wody
w ujęciach prywatnych – obniżający się poziom wód gruntowych,
Niezdrowy styl i tryb życia powodujący m.in. takie konsekwencje jak: otyłość, wady postawy, niska sprawność fizyczna,
Długi czas oczekiwania na wizyty u lekarzy specjalistów lub na badania,
Brak punktu ratownictwa medycznego na terenie Gminy,
Brak lekarzy specjalistów na terenie Gminy np. ginekologa, psychiatry i psychologa, stomatologa,
Niskie limity kontraktów na zabiegi rehabilitacyjne,
Niska świadomość społeczna dotycząca badań kontrolnych i profilaktyki
Mała ilość akcji profilaktycznych, Brak opieki medycznej w weekendy, święta
i po godz. 18, Niewystarczająca opieka medyczna,
stomatologiczna w szkołach, Niewystarczające możliwości finansowe
Gminy w zakresie wspierania działalności organizacji pozarządowych,
Niewystarczająca baza sportowo-rekreacyjna szkół, braki w wyposażeniu;
Niewystarczająca rozwinięta infrastruktura sportowo-rekreacyjna ogólnodostępna,
Mało placów zabaw dla dzieci ogólnodostępnych,
Ograniczona liczba cyklicznych imprez kulturalnych i sportowych na terenie Gminy,
Bardzo ograniczone środki finansowe organizacji pozarządowych i społecznych na działalność,
Zbyt rozbudowana sieć szkół;
Szanse Zagrożenia
wsparcie administracyjne organizacji pozarządowych i społecznych,
Odpływ siły roboczej do większych ośrodków gospodarczych,
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 50
51
Łatwiejszy dostęp do funduszy dla organizacji pozarządowych i społecznych,
Oferta zagospodarowania wolnego czasu dla mieszkańców przez organizacje pozarządowe i społeczne,
Rozwój/wsparcie wolontariatu, Reorganizacja szkół na terenie gminy, Dofinansowanie przez PUP aktywizacji
zawodowej tj. stażu i prac społ. użytecznych,
Złe warunki makroekonomiczne do tworzenia nowych miejsc pracy,
Coraz częstsze przypadki występowania anomalii pogodowych – zjawisk o gwałtownym przebiegu,
Niedostateczny poziom dofinansowania placówek służby zdrowia,
Niewydolny system współpracy lecznictwa otwartego i zamkniętego – współpracy podmiotów publicznych i niepublicznych,
Kryterium dochodowe ograniczające liczbę osób kwalifikujących się do objęcia pomocą społeczną,
Wysokie koszty leczenia poza systemem NFZ,
Wysokie ceny leków, Niekorzystny wpływu niżu
demograficznego na sytuację systemu edukacji w Gminie,
Ciągle zmieniające się prawo oświatowe, Subwencje i dotacje oświatowe
niepokrywające faktycznych kosztów utrzymania sieci szkół w Gminie,
Coraz wyższe koszty związane z utrzymaniem szkół i przedszkoli,
Czynniki rozwojowe w zakresie potencjałów i zasobów Gminy.
Mocne strony Gminy Słabe strony Gminy
Instytucje kultury – biblioteki, Tradycje i zwyczaje, Obiekty zabytkowe, Budynki użyteczności publicznej (OSP,
szkoły, domy ludowe), Potencjał rolniczy (możliwość rozwoju
w kierunku rolnictwa ekologicznego), Czyste środowisko naturalne; Gmina objęta programem „Błękitny
San”,
Infrastruktura techniczna (kanalizacja, oczyszczalnia ścieków, wodociągi, chodniki)
Słabe/brak wykorzystania budynków użyteczności publicznej
Przestarzały sprzęt strażacki Nieuregulowany stan prawny niektórych
dróg gminnych, Wymagające remontów i przebudowy
mosty w ciągach dróg gminnych, Wymagająca modernizacji i rozbudowy sieć
oświetleniowa dróg, Brak miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego, Wysoka energochłonność części budynków
mieszkalnych i użyteczności publicznej, Niewystarczająca infrastruktura sportowa
i rekreacyjna, Braki w nowoczesnym wyposażeniu szkół
w pomoce dydaktyczne i pracownie przedmiotowe,
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 51
52
Duże potrzeby związane z utrzymaniem i restaurowaniem zabytków,
Niski stopień wykorzystywania odnawialnych źródeł energii,
Mała liczba liderów lokalnych,
Szanse Zagrożenia
Tworzenie gospodarstw ekologicznych, Rozwój oczyszczalni przydomowych, Przepisy prawne umożliwiające
bezpośrednią sprzedaż produktów rolnych w tym przetworzonych,
Rosnące koszty budowy, remontów, modernizacji i utrzymania infrastruktury,
Skomplikowane procedury formalno-prawne przygotowywania i realizacji inwestycji budowlanych (np. pozwolenia na budowę, nadzór, geodezja, decyzje środowiskowe),
Wysokie koszty budowy instalacji do wykorzystania odnawialnych źródeł energii,
Skomplikowane procedury pozyskania środków z dotacji zewnętrznych,
Wysokie ceny ekologicznych nośników energii (gaz, prąd),
Wysokie koszty modernizacji systemów grzewczych,
Niedostateczna informacja na temat istniejących kredytów i dotacji na inwestycje proekologiczne,
Ograniczenia prawne związane z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii np. związanych z lokalizacją na obszarach lub w pobliżu terenów objętych prawną ochroną,
Ograniczone możliwości utrzymania i restaurowania zabytków pozostających własnością kościołów lub osób prywatnych,
Niski stan wód/ niedobory wody w miejscowościach,
Niska demografia, Starzejące się społeczeństwo, Emigracja zarobkowa, Eurosieroctwo, Brak miejsc pracy,
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 52
53
Czynniki rozwojowe w zakresie gospodarki i promocji Gminy.
Mocne strony Gminy Słabe strony Gminy
Atrakcje turystyczne (zabytkowe kościoły, ruiny zamku i parki podworskie itp.),
Atrakcyjne warunki naturalne (w tym krajobrazowe) dla rozwoju turystyki,
Słabo rozwinięta kooperacja między firmami,
Zbyt niskie zainteresowanie zakładaniem własnej działalności gospodarczej,
Ograniczone możliwości mikroprzedsiębiorstw w zakresie konkurowania poprzez niskie ceny,
Zbyt niski poziom stosowania wysokich technologii i innowacyjności,
Ograniczony zasięg ekspansji rynkowej miejscowych firm,
Częsty brak specjalizacji w prowadzonej działalności powodujący pogorszenie jakości produkcji, usług,
Małe wyposażenie w kapitał trwały i obrotowy,
Słaba promocja Gminy pod względem rozwoju turystyki,
Słabo rozwinięta infrastruktura turystyczna,
Szanse Zagrożenia
Bliskość ośrodków miejskich i przejść granicznych,
Możliwość pozyskania środków zewnętrznych na tworzenie lub rozwój przedsiębiorstw,
Korzystne położenie Gminy (ważne szlaki komunikacyjne),
Zbyt małe zainteresowanie inwestorów lokowaniem swoich przedsięwzięć w Gminie,
Spowolnienie aktywności gospodarczej w kraju - spadek stopy wzrostu PKB,
Niekorzystne (bardzo restrykcyjne) prawo budowlane w zakresie odbioru obiektów budowlanych służących działalności gospodarczej,
Rygorystyczność przepisów związanych z ochroną środowiska,
Zbyt duże obciążenia, fiskalne, administracyjne,
Wysokie koszty energii, Odchodzenie wysoko
wykwalifikowanych pracowników do większych ośrodków gospodarczych,
Małe wykorzystanie potencjału wzrostu technologii informacyjno-komunikacyjnych,
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 53
54
Misja Gminy
Wizja Gminy
Gmina Dynów jest sprzyjającym miejscem do życia
dla mieszkańców oraz odwiedzających ją turystów. To
obszar atrakcyjny kulturowo i przyrodniczo, nastawiony na
rozwój nowoczesnej infrastruktury, efektywnego rolnictwa
i ekologicznych sektorów działalności gospodarczej.
To gmina, która uwzględnia potrzeby oraz dążenia lokalnej
społeczności, wychodząc naprzeciw aspiracjom swoich
mieszkańców.
Gmina Dynów - atrakcyjna turystycznie, czysta
ekologicznie, zasobna ekonomicznie dzięki: bogatemu
dziedzictwu kulturowemu, wyspecjalizowanemu
rolnictwu, zmodernizowanej infrastrukturze
technicznej oraz turystyce, wykształconym
mieszkańcom i ich przedsiębiorczości; przyjazna dla
mieszkańców, inwestorów i gości.
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 54
55
Plan strategiczny dla Gminy Dynów na lata 2016 – 2026
Diagnoza sytuacji społeczno-gospodarczej gminy, wyniki przeprowadzonej ankiety wśród
mieszkańców oraz analiza SWOT pozwoliły na sformułowanie celów strategicznych, celów
operacyjnych oraz zadań.
Cele strategiczne Cele operacyjne
1. Aktywne i bezpieczne społeczeństwo
1.1. Poprawa bezpieczeństwa publicznego, 1.2. Poprawa warunków i jakości opieki zdrowotnej oraz opieki nad osobami starszymi, 1.3. Wspieranie działalności organizacji pozarządowych i społecznych, 1.4. Poprawa zdrowia mieszkańców, 1.5. Wysoka jakość kształcenia i wychowania, 1.6. Wspieranie rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, 1.7. Poprawa sytuacji materialnej mieszkańców, 1.8. Rozwój nowoczesnych technologii, 1.9. Wzrost jakości działań kulturalno- oświatowych,
2. Rozwój infrastruktury wpływającej na poziom jakości życia mieszkańców.
2.1. Rozwój infrastruktury kulturalno – rekreacyjnej oraz sportowej, 2.2. Rozwój infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej, 2.3. Poprawa infrastruktury oświatowej, 2.4. Poprawa stanu technicznego budynków komunalnych i użyteczności publicznej, 2.5. Rozwój infrastruktury transportowej i komunikacyjnej,
3. Zachowane czyste środowisko naturalne.
3.1. Wzrost wykorzystania odnawialnych źródeł energii i gazu, 3.2. Wzrost świadomości ekologicznej mieszkańców,
4. Zachowane zasoby dziedzictwa kulturowego.
4.1. Poprawa stanu technicznego zabytków, 4.2. Działania służące zachowaniu tożsamości lokalnej,
5. Wzrost potencjału gospodarczego Gminy.
5.1. Wspieranie i rozwój przedsiębiorczości, 5.2.Rozwój usług turystycznych, 5.3. Tworzenie warunków dla rozwoju rolnictwa, w tym rolnictwa ekologicznego, 5.4. Rozwój infrastruktury turystycznej, 5.5. Współpraca regionalna z gminami i innymi partnerami społecznymi oraz gospodarczymi na rzecz rozwoju regionu, 5.6. Poprawa działań służących promocji gminy,
Cel strategiczny 1: Aktywne i bezpieczne społeczeństwo
Cele operacyjne 1 Zadania
1.1. Poprawa bezpieczeństwa publicznego
1.1.1.Zapewnienie wysokiej gotowości bojowej jednostek OSP, 1.1.2. Zapewnienie dostępu do usług pomocy prawnej, wsparcia terapeuty, poradni rodzinnej, 1.1.3. Podnoszenie świadomości dotyczącej zachowań w sytuacjach niebezpiecznych,
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 55
56
1.1.4. Zwiększenie liczby patroli policji,
1.2. Poprawa warunków i jakości opieki zdrowotnej oraz opieki nad osobami starszymi
1.2.1. Zwiększenie dostępu do lekarzy specjalistów, 1.2.2.Rozwój usług opiekuńczych dla osób starszych,
1. 1.3. Wspieranie działalności organizacji pozarządowych i społecznych
1.3.1. Utworzenie funduszu na wkłady własne dla organizacji pozarządowych i społecznych, 1.3.2. Doradztwo w pozyskiwaniu środków zewnętrznych, 1.3.3. Wsparcie finansowe i rzeczowe organizacji, 1.3.4. Podnoszenie kwalifikacji i umiejętności liderów lokalnych, 1.3.5. Promocja wolontariatu,
1.4. Poprawa zdrowia mieszkańców
1.4.1. Poprawa stanu technicznego i wyposażenia placówek zdrowia, 1.4.2. Wspieranie działań związanych ze zwiększeniem dostępu do specjalistycznej opieki medycznej i rehabilitacji, 1.4.3. Wspieranie aktywnego i zdrowego stylu życia, 1.4.4. Rozszerzenie działań profilaktycznych i wsparcie rodzin dotkniętych przemocą i/lub uzależnieniami,
1.5. Wysoka jakość kształcenia i wychowania
1.5.1. Utworzenie miejsc przedszkolnych zapewniających 10 godz. opiekę, 1.5.2. Doposażenie pracowni przedmiotowych, 1.5.3. Podnoszenie kwalifikacji i umiejętności kadry pedagogicznej, 1.5.4. Zagwarantowanie dzieciom i młodzieży atrakcyjnych zajęć pozalekcyjnych, 1.5.5. Utworzenie funduszu stypendialnego dla zdolnej młodzieży i uczniów,
1.6. Wspieranie rozwoju społeczeństwa obywatelskiego
1.6.1. Tworzenie warunków sprzyjających zaangażowaniu mieszkańców w działania o charakterze społecznym, 1.6.2. Wspieranie i promowanie działań społecznych organizacji pozarządowych, 1.6.3. Realizacja imprez i inicjatyw integrujących środowiska, 16.4. Podejmowanie innowacyjnych działań przyczyniających się do wzrostu aktywności społecznej,
1.7. Poprawa sytuacji materialnej mieszkańców
1.7.1. Wspieranie sektora ekonomii społecznej, 1.7.2. Organizacja i współpraca w przygotowaniu oferty szkoleń umożliwiających podnoszenie lub zmianę kwalifikacji zawodowych, 1.7.3. Współpraca z instytucjami i organizacjami na rzecz zwiększenia możliwości zatrudnienia,
1.8. Rozwój nowoczesnych technologii
1.8.1. Wdrożenie pakietu e-usług w Urzędzie Gminy, 1.8.2. Zmniejszenie obszarów wykluczonych cyfrowo w gminie, 1.8.3. Wspieranie działań edukacyjnych podnoszących kompetencje cyfrowe mieszkańców, 1.8.4. Realizacja projektów z zakresu społeczeństwa informacyjnego,
1.9. Wzrost jakości działań kulturalno- oświatowych
1.9.1. Wsparcie działalności świetlic wiejskich, 1.9.2. Działania aktywizujące mieszkańców w oparciu o instytucje kultury,
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 56
57
1.9.3. Podnoszenie kwalifikacji i umiejętności pracowników instytucji kultury i wolontariuszy, 1.9.4. Przekształcenie GBP wraz z filiami w nowoczesne centra dostępu do wiedzy, kultury oraz ośrodki życia społecznego,
Cel strategiczny 2: Rozwój infrastruktury wpływającej na poziom jakości życia
mieszkańców
Cele operacyjne 2 Zadania
2.1. Rozwój infrastruktury kulturalno – rekreacyjnej oraz sportowej
2.1.1. Rozbudowa infrastruktury sportowej, turystycznej i rekreacyjnej, 2.1.2. Organizowanie i wyposażanie miejsc do prowadzenia imprez plenerowych,
2.2. Rozwój infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej
2.2.1. Rozbudowa i modernizacja sieci kanalizacyjnej, 2.2.2.Rozbudowa i modernizacja sieci wodociągowej, 2.2.3. Budowa nowej oczyszczalni ścieków oraz modernizacja istniejących, 2.2.4. Zapewnienie mieszkańcom alternatywnych rozwiązań poprzez udział w programach wspierające budowę przydomowych lub lokalnych oczyszczalni ścieków, studni głębinowych, ujęć wody,
2.3. Poprawa infrastruktury oświatowej
2.3.1. Modernizacja obiektów szkolnych, 2.3.2. Adaptacja istniejących budynków oświatowych na potrzeby przedszkola,
2.4. Poprawa stanu technicznego budynków komunalnych i użyteczności publicznej
2.4.1. Remonty, adaptacja, modernizacja i termomodernizacja istniejących budynków komunalnych i użyteczności publicznej, 2.4.2. Likwidacja barier architektonicznych w budynkach mienia komunalnego użyteczności publicznej dla osób niepełnosprawnych,
2.5. Rozwój infrastruktury transportowej i komunikacyjnej
2.5.1. Rozwój i poprawa stanu gminnej infrastruktury drogowej a także zwiększenie zewnętrznej dostępności komunikacyjnej gminy poprzez współprace z innymi zarządcami dróg, 2.5.2. Tworzenie miejsc parkingowych szczególnie przy obiektach publicznych i obiektach turystycznych, 2.5.3. Poprawa dostępu do szerokopasmowego internetu poprzez uczestnictwo w rozbudowie sieci szkieletowych, 2.5.4. Budowa i modernizacja chodników dla pieszych oraz infrastruktury towarzyszącej,
Cel strategiczny 3: Zachowane czyste środowisko naturalne
Cele operacyjne 3 Zadania
3.1. Wzrost wykorzystania odnawialnych źródeł energii i gazu
3.1.1. Promowanie energii ze źródeł odnawialnych, 3.1.2. Realizowanie projektów zwiększających stopień wykorzystania energii odnawialnej,
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 57
58
3.1.3. Ograniczenie stopnia emisji gazów cieplarnianych poprzez termomodernizacje budynków,
3.2. Wzrost świadomości ekologicznej mieszkańców
3.2.1. Organizowanie akcji informacyjnych związanych z ochrona środowiska, 3.2.2. Promowanie ekologicznego stylu życia,
Cel strategiczny 4: Zachowane zasoby dziedzictwa kulturowego
Cele operacyjne 4 Zadania
4.1. Poprawa stanu technicznego zabytków
4.1.1 Prowadzenie remontów, konserwacji i rewitalizacji zabytków,
4.2. Działania służące zachowaniu tożsamości lokalnej
4.2.1. Promocja lokalnej kultury i tradycji, 4.2.2. Wspieranie rozwoju i działalności zespołów folklorystycznych, 4.2.3. Promowanie lokalnej działalności artystycznej, 4.2.4. Wydawanie publikacji popularyzujących dziedzictwo kulturowe, 4.2.5. Organizowanie wydarzeń kulturalnych, 4.2.6. Wspieranie rozwoju i nabywania nowych kwalifikacji instruktorów i animatorów kultury,
Cel strategiczny 5: Wzrost potencjału gospodarczego Gminy
Cele operacyjne 5 Zadania
5.1. Wspieranie i rozwój przedsiębiorczości
5.1.1. Prowadzenie akcji promujących samozatrudnienie jako forma rozwoju zawodowego, 5.1.2. Organizacja kursów i szkoleń w zakresie przedsiębiorczości oraz zarządzania,
5.2.Rozwój usług turystycznych
5.2.1. Utworzenie atrakcyjnej oferty turystycznej przy wykorzystaniu zasobów historycznych, przyrodniczych i kulturowych, 5.2.2. Odpowiednie oznakowanie i doposażenie obiektów zabytkowych oraz walorów przyrodniczych z uwzględnieniem potrzeb osób niepełnosprawnych, 5.2.3. Rozbudowa infrastruktury turystycznej, 5.2.4. Wsparcie i promowanie tworzenia gospodarstw agroturystycznych,
5.3. Tworzenie warunków dla rozwoju rolnictwa, w tym rolnictwa ekologicznego
5.3.1. Wsparcie i promowanie tworzenia gospodarstw ekologicznych, 5.3.2. Promocja lokalnych produktów rolnych,
5.4. Współpraca regionalna z gminami i innymi partnerami społecznymi oraz gospodarczymi na rzecz rozwoju regionu
5.4.1. Wspieranie i aktywny udział w partnerstwach, 5.4.2. Udział w projektach partnerskich,
5.5. Poprawa działań służących promocji gminy.
5.5.1. Współpraca z mediami lokalnymi i regionalnymi,
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 58
59
5.5.2. Budowanie marki miejsca (m. in. opracowanie herbu gminy, witaczy, materiałów promocyjnych), 5.5.3. Opracowanie i wydanie materiałów promocyjnych, 5.5.4. Zwiększenie wydatków na promocję, 5.5.5. Wykorzystanie gier terenowych /questów/ do promocji gminy, 5.5.6. Promocja gminy z wykorzystaniem nowoczesnych technologii,
Zgodność strategii z dokumentami zewnętrznymi
W systemie zarządzania polityką rozwoju Strategia pełni kluczową rolę, jako generalny plan
postępowania władz samorządowych, partnerów gospodarczych i społecznych, którzy mogą się na
nią powoływać w procesie pozyskiwania środków zewnętrznych oraz w oparciu o nią budować
własne plany strategiczne. Dzięki temu dokument ten jest również narzędziem kierowania
i intensyfikowania współpracy z partnerami samorządowymi, prywatnymi i pozarządowymi
w układzie zarówno lokalnym, jak i regionalnym. Tworzenie partnerstw na etapie realizacji
poszczególnych kierunków interwencji niniejszej Strategii, będzie miało kluczowe znaczenie dla
rozwoju Gminy, w tym również w związku z pozyskiwaniem zewnętrznych środków finansowych.
Realizacja wyzwań rozwojowych Gminy Dynów będzie się wiązać z podejmowaniem współpracy
pomiędzy samorządami wszystkich szczebli, instytucjami państwowymi, partnerami społecznymi
i prywatnymi. Stąd też Strategia nie obejmuje wyłącznie zadań będących w kompetencjach
samorządu gminnego, ale wskazuje na rozwiązania niezbędne dla stałego i efektywnego rozwoju
całej wspólnoty lokalnej. Takie podejście jest zgodne z nowym paradygmatem polityki regionalnej
państwa - wieloszczeblowym zarządzaniem Strategią.
Strategia Rozwoju Gminy Dynów na lata 2016 - 2026 jest spójna z priorytetami i celami
dokumentów szczebla krajowego i regionalnego, tj. Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego 2010-
2020: Regiony, Miasta, Obszary wiejskie; Długookresowej Strategii Rozwoju Kraju do 2030 r.;
Średniookresowej Strategii Rozwoju Kraju do 2020 r.; krajowych strategii sektorowych oraz Strategii
Rozwoju Województwa- Podkarpackie 2020. Dokument jest zgodny z założeniami krajowych
Programów Operacyjnych:
Programem Operacyjnym Polska Wschodnia 2014 - 2020,
Programem Operacyjnym Polska Cyfrowa 2014 - 2020,
Programem Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko 2014 - 2020,
Programem Operacyjnym Wiedza Edukacja Rozwój 2014 - 2020,
Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 - 2020,
oraz Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Podkarpackiego na lata
2014-2020.
Zarządzanie strategią
Aby Strategia Rozwoju Gminy Dynów osiągnęła zakładane efekty władze Gminy oraz wszystkie
osoby, którym bliski jest los oraz, które uczestniczyły w procesie jej tworzenia, powinni:
aktywnie uczestniczyć w realizacji poszczególnych celów strategicznych
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 59
60
czuwać nad tym, aby założenia Strategii były sukcesywnie wdrażane,
na bieżąco monitorować postępy w jej wdrażaniu,
zgłaszać pomysły, uwagi i propozycje zmian,
wyszukiwać nowatorskie rozwiązania w otoczeniu,
wychwytywać w otoczeniu pojawiające się szanse na rozwój gminy,
identyfikować oraz ograniczać zagrożenia i przeszkody, które mogłyby opóźnić rozwój gminy,
pobudzać prorozwojowe inicjatywy społeczne, gospodarcze, kulturalne,
aktywnie uczestniczyć w pozyskiwaniu środków finansowych na realizację założeń Strategii ze
źródeł budżetowych, pozabudżetowych krajowych i zagranicznych, w tym z Unii Europejskiej.
Efekty Strategii Rozwoju Gminy Dynów w dużym stopniu uzależnione są od stopnia
zaangażowania w jej realizację władz Gminy, instytucji, podmiotów gospodarczych, grup społecznych
oraz wszystkich mieszkańców, którzy rozumieją potrzebę nieustannego rozwoju społeczno-
gospodarczego gminy, a także troszczą się o jej zrównoważony rozwój oraz konkurencyjną pozycję
w powiecie, regionie oraz Polsce.
Wójt Gminy jako organ władzy wykonawczej sprawuje swój mandat przy pomocy Urzędu
Gminy. Dlatego celowym jest sformułowanie misji i wizji Urzędu Gminy jako elementu pozwalającego
ukierunkować działania i podejmować decyzje o aktywności zgodnie z zapisami Planu Strategicznego
dla Gminy Dynów.
Misja Urzędu Gminy Dynów:
Stałe doskonalenie działania Urzędu Gminy w zakresie wykonywania zadań Gminy Dynów na rzecz
społeczności lokalnej.
Wizja Urzędu Gminy Dynów:
Nowoczesny Urząd Gminy realizujący skutecznie misję i wizję Gminy Dynów określoną w strategii
rozwoju Gminy.
Monitoring realizacji strategii
Strategia Rozwoju Gminy Dynów opracowana została z udziałem społeczeństwa. Dokument
ten nie jest jednak zamknięty z uwagi na to, że w trakcie realizacji może podlegać okresowej ocenie,
z której wyciągnięte wnioski będą w nim uwzględniane. Aby Strategia przyniosła zaplanowane efekty
musi być systematycznie monitorowana. Systematyczna kontrola umożliwia bowiem wczesne wykrycie
ewentualnych nieprawidłowości występujących przy realizacji założonych celów. Dzięki
systematycznie przeprowadzanej kontroli będzie możliwe także określenie stopnia wdrożenia
Strategii, a więc stopnia realizacji zaplanowanych działań.
Realizacja Strategii należy do władz samorządowych gminy, a w szczególności do Wójta Gminy
Dynów, ponieważ to właśnie on kierując bieżącą działalnością gminy ma największy wpływ na
opracowanie Strategii, następnie na jej wdrażanie, a w końcu na ocenę jej realizacji. Wójt gminy jest
kluczową postacią w procesie monitoringu. Do jego głównych zadań będzie należał m.in. bezpośredni
nadzór nad wdrażaniem Strategii.
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 60
61
Spis Wykresów
Wykres 1 Procentowa liczba mieszkańców wsi Gminy Dynów ............................................................. 14
Wykres 2 Liczba małżeństw ................................................................................................................... 15
Wykres 3 Liczba etatów nauczycielskich i liczba nauczycieli zatrudniona w szkołach prowadzonych
przez Gminę Dynów. ............................................................................................................................. 18
Wykres 4 Liczba uczniów Szkół Podstawowych i Gimnazjów od 1999 roku. ....................................... 18
Wykres 5 Liczba dzieci zameldowanych na pobyt stały i czasowy w Gminie Dynów w latach 2011 –
2014. ...................................................................................................................................................... 19
Wykres 6 Porównanie liczby osób oraz izb przypadających na 1 osobę w gminach powiatu
rzeszowskiego. ....................................................................................................................................... 20
Wykres 7 Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON działające na terenie
Gminy Dynów według wybranych sekcji. .............................................................................................. 24
Wykres 8 Użytkowanie gruntów według granic administracyjnych. .................................................... 27
Wykres 9 Kierunki produkcji rolnej w Gminie Dynów. .......................................................................... 28
Wykres 10 Powierzchnia zasiewów zbóż w gospodarstwach indywidualnych w 2010 roku. ............... 29
Wykres 11 Drogi gminne publiczne według rodzaju nawierzchni. ........................................................ 31
Spis Tabel
Tabela 1 Liczba mieszkańców i powierzchnia gminy ............................................................................... 8
Tabela 2 Ruch naturalny ........................................................................................................................ 14
Tabela 3 Liczba rozwodów w województwie podkarpackim ................................................................ 15
Tabela 4 Migracje wewnętrzne i zagraniczne w Gminie Dynów ........................................................... 16
Tabela 5 Migracje wewnętrzne i zagraniczne w Gminie Dynów ........................................................... 16
Tabela 6 Saldo migracji w Gminie Dynów ............................................................................................. 17
Tabela 7 Liczba uczniów w poszczególnych typach szkół prowadzonych przez Gminę Dynów. ........... 17
Tabela 8 Zasoby mieszkaniowe na tle gmin powiatu rzeszowskiego .................................................... 19
Tabela 9 Wskaźniki zasobów mieszkaniowych na tle powiatu rzeszowskiego ziemskiego. ................. 20
Tabela 10 Formy własności budynków mieszkalnych w Gminie Dynów ............................................... 21
Tabela 11 Decyzje o Warunkach Zabudowy w latach 2009 – 2014 ...................................................... 21
Tabela 12 Zestawienie Punktów Opieki Medycznej w poszczególnych sołectwach gminy. ................. 22
Tabela 13 Świadczenia rodzinne wypłacane przez GOPS w Dynowie ................................................... 22
Tabela 14 Liczba podmiotów gospodarczych działających na terenie Gminy Dynów w porównaniu
z pozostałymi gminami powiatu rzeszowskiego. .................................................................................. 24
Tabela 15 Nowo rejestrowane podmioty gospodarcze na terenie Gminy Dynów w latach 2012 – 2014
(Ewidencja Działalności gospodarczej – UG Dynów). ............................................................................ 25
Tabela 16 Likwidowane podmioty gospodarcze na terenie Gminy Dynów w latach 2012 – 2014
(Ewidencja Działalności gospodarczej – UG Dynów). ............................................................................ 25
Tabela 17 Średnia powierzchnia indywidualnych gospodarstw rolnych według rodzajów użytków
Gminy Dynów na tle powiatu rzeszowskiego ziemskiego w 2014 roku. ............................................... 26
Tabela 18 Systematyka indywidualnych gospodarstw rolnych prowadzących działalność rolniczą
w 2010 roku. .......................................................................................................................................... 27
Tabela 19 Liczba gospodarstw rolnych utrzymujących zwierzęta gospodarskie .................................. 29
Tabela 20 Utrzymywane zwierzęta gospodarskie ................................................................................. 30
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 61
62
Tabela 21 Sieć dróg powiatowych w gminie Dynów ............................................................................. 30
Tabela 22 Wykaz dróg gminnych na terenie Gminy Dynów.................................................................. 32
Tabela 23 Podstawowe dane dotyczące zaopatrzenia w wodę - stan w dniu 31.12.2014. .................. 35
Tabela 24 Przepływy wód powierzchniowych ....................................................................................... 36
Tabela 26 Bilans ścieków bytowo – gospodarczych .............................................................................. 38
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 62
63
Załącznik Nr 1: Wyniki badań ankietowych
W badaniu ankietowym możliwość udziału mieli wszyscy mieszkańcy Gminy Dynów.
W ankietyzacji wzięło udział 178 osób w różnym wieku oraz z różnym wykształceniem. Najliczniejszą
grupą wiekową wśród ankietowanych były osoby w wieku 26 - 45 lat, stanowiąc 47,2 % badanych,
osoby w wieku poniżej 25 lat – 27,5 % oraz osoby w wieku 46 – 60 lat, które stanowiły 21,3%
badanych. Najmniej liczebną grupę, bo tylko 3,9%, stanowili mieszkańcy gminy w wieku 61 i więcej
lat. Kobiety stanowiły 66,3 % respondentów, natomiast mężczyźni 33,7 %.
Strefa społeczna
1. Jak oceniasz poziom zaangażowania mieszkańców w sprawy społeczności?
Mieszkańcy biorący udział w badaniu, wg wskazań nie wykazują dużego zainteresowania
sprawami społeczności lokalnej. 57 % osób oceniło tę dziedzinę dostatecznie. Średnia ocena może
oznaczać niezdecydowanie lub brak wiedzy w tym zakresie. W związku z powyższym można
stwierdzić, że poziom zaangażowania mieszkańców w sprawy społeczności lokalnej jest niski.
2. Jak oceniasz dostęp do usług ochrony zdrowia w gminie? (podstawowa opieka medyczna,
stomatolog)
6,70%
19,70%
57,30%
14%
2,20%0,00%
10,00%
20,00%
30,00%
40,00%
50,00%
60,00%
70,00%
1 2 3 4 5
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 63
64
41% respondentów stwierdziło że dostęp do usług ochrony zdrowia w gminie jest niski.
Zaledwie 23% osób uważa, że dostęp do tych usług jest dobry.
3. Jak oceniasz poziom usług pomocy społecznej w gminie? (praca socjalna, asystentura
rodziny)
Ankietowani - 31% osób oceniło wysoko poziom usług opieki społecznej w gminie, natomiast
43,8% osób nisko ocenia poziomu usług pomocy społecznej.
4. Jak oceniasz wpływ działalności organizacji społecznych na jakość życia w gminie (OSP, KGW,
Stowarzyszenia, itp.)
11,20%
29,80%
36,00%
19%
4,50%0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
1 2 3 4 5
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 64
65
Zdecydowana większość respondentów (51,1% osób) ocenia średnio i wysoko wpływ
działalności organizacji społecznych. 19,1% osób uważa, że działalność organizacji społecznych ma
niski wpływ na jakość życia w gminie.
5. Jak oceniasz poziom usług skierowanych do seniorów? (usługi opiekuńcze, aktywizacja)
Tylko 16,8% osób uważa, ze usługi dla seniorów są na poziomie dobrym. Zdecydowana
większość badanych (55,6% uważa), że poziom usług skierowanych do seniorów jest
niewystarczający.
6. Jak oceniasz konieczność powstania w gminie domów opieki dziennej dla seniorów?
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 65
66
45% osób widzi potrzebę powstania domów opieki dziennej dla seniorów. 33,3% osób uważa
za niepotrzebne powstanie w gminie domów opieki dziennej dla seniorów. Należy zwrócić uwagę, że
ankietę wypełniło tylko 3,9% ankietowanych powyżej 61 roku życia.
Środowisko
1. Jak oceniasz czystość środowiska naturalnego w gminie?
W grupie badanych osób 49,5 % uważa, że środowisko w gminie jest czyste, tylko 13,5 % osób
oceniło negatywnie czystość środowiska.
2. Jak oceniasz system zbierania odpadów na terenie gminy?
11,80%
18,50%
24,70% 25%
19,70%
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
1 2 3 4 5
3,40%
10,10%
37,10%
40%
9,60%
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
45,00%
1 2 3 4 5
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 66
67
Funkcjonujący w gminie system zbierania odpadów komunalnych został oceniony wysoko -
62,4% oceniających. 16,3% osób jest niezadowolonych z obecnego systemu zbierania odpadów.
3. Jak oceniasz konieczność rozwoju sieci wodociągowej?
Oceniając konieczność rozwoju sieci wodociągowej w gminie 54,5% respondentów stwierdziło
że takie działania są bardzo ważne, natomiast 23,1% osób nie widzi potrzeby rozwoju wodociągów.
4. Jak oceniasz konieczność rozwoju systemu zagospodarowania ścieków? (sieć kanalizacyjna,
oczyszczalnie przydomowe)
3,40%
12,90%
21,30%
39%
23,60%
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
45,00%
1 2 3 4 5
7,90%
15,20%
22,50%21%
33,70%
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
1 2 3 4 5
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 67
68
Oceniając konieczność rozwoju sieci kanalizacyjnej w gminie 61,8 % respondentów stwierdziło
że takie działania są bardzo ważne dla gminy, natomiast 21,9 % osób nie widzi potrzeby budowy
systemu zagospodarowania ścieków.
Gospodarka, rynek pracy
1. Jak oceniasz atrakcyjność inwestycyjną obszaru gminy?
Wśród ankietowanych 34,8% osób uważa, że gmina jest miejscem atrakcyjnym pod inwestycje,
29,2% osób oceniło słabo atrakcyjność inwestycyjną gminy.
2. Jak oceniasz warunki do prowadzenia działalności gospodarczej?
7,90%
14,00%16,30%
19%
42,70%
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
45,00%
1 2 3 4 5
7,30%
21,90%
36,00%
30%
4,50%
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
1 2 3 4 5
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 68
69
Tylko 19,6% respondentów oceniło dobrze warunki do prowadzenia działalności
gospodarczej, natomiast zdecydowana większość osób uważa, że warunki do prowadzenia
działalności gospodarczej są złe, mało sprzyjające.
3. Jak oceniasz perspektywy rozwoju działalności rolniczej w gminie?
20,8% badanych osób widzi perspektywy rozwoju działalności rolniczej w gminie. 39,9% osób
oceniło te warunki jako średnie, pozostali nie widzi perspektywy rozwoju działalności rolniczej.
9,60%
33,10%
37,60%
16%
3,90%0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
1 2 3 4 5
9,00%
30,90%
39,30%
16%
4,50%0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
45,00%
1 2 3 4 5
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 69
70
4. Jak oceniasz możliwość uzyskania zatrudnienia na terenie gminy?
Uzyskanie zatrudnienia na terenie gminy jest możliwe zdaniem 4,5 % ankietowanych
Zdecydowana większość (81,4% osób) uważa to za niemożliwe.
5. Jak oceniasz szanse rozwoju gminy w oparciu o nowoczesne technologie?
Tylko 17,4% osób widzi szanse rozwoju gminy w oparciu o nowoczesne technologie.
Zdecydowana większość ankietowanych nie zauważa takich możliwości.
46,60%
34,80%
14,00%
3% 1,70%0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
45,00%
50,00%
1 2 3 4 5
16,30%
30,30%
36,00%
13%
4,50%0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
1 2 3 4 5
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 70
71
6. Jak oceniasz możliwości podjęcia pracy opartej na nowoczesnych technologiach (praca przez
internet)?
Nowoczesne technologie ocenione w poprzednim pytaniu potwierdzają fakt, iż 15,2%
badanych osób widzi możliwości pracy w oparciu o nowoczesne technologie, pozostała część 60,7%
ankietowanych ocenia średnio i słabo możliwość podjęcia pracy w tym sektorze.
Infrastruktura
1. Jak oceniasz estetykę swojej miejscowości?
Estetyka miejscowości w gminie została oceniona pozytywnie. Ok 1/5 badanych wyraziło
niezadowolenie w tym obszarze.
29,80%30,90%
24,20%
9%
6,20%
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
1 2 3 4 5
3,40%
17,40%
38,20%
29%
12,40%
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
45,00%
1 2 3 4 5
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 71
72
2. Jak oceniasz stan dróg w gminie?
Większość ankietowanych ocenia stan dróg w gminie jako dobry, 28,7 % skłania się ku
negatywnej oceny.
3. Jak oceniasz małą infrastrukturę drogową (chodniki, oświetlenia uliczne, przystanki)?
Tylko 19,1 % respondentów oceniło małą infrastrukturę drogową jako dobrą, pozostali badani
oceniają średnio i źle, głownie z powodu braku chodników dla pieszych.
9,00%
19,70%
37,10%
30%
4,50%0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
1 2 3 4 5
18,50%
28,10%
34,30%
17%
2,20%0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
1 2 3 4 5
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 72
73
4. Jak oceniasz liczbę punktów świetlnych oświetlenia ulicznego w gminie? 1-zdecydowanie za
mało, 2-mało, 3-wystarczająco, 4-dużo, 5-zdecydowanie za dużo
10,7 % badanych osób jest zadowolonych z liczby punktów oświetleniowych w gminie, 47,8%
ocenia sytuację średnio – w rozumieniu wystarczająco, natomiast 41,6% osób uważa że liczba
punktów świetlnych jest za mała.
5. Jak oceniasz dostosowanie czasu świecenia oświetlenia ulicznego do potrzeb mieszkańców?
1-zdecydowanie za krótko, 2-krótko, 3-wystarczająco, 4-długo, 5-zdecydowanie za długo.
Wśród ankietowanych 59,6% uważa że czas świecenia jest wystarczający, 34,8 % osób
chciałoby by wydłużyć czas świecenia lamp ulicznych, z kolei 6,10 % osób uważa że lampy świecą się
długo.
12,90%
28,70%
47,80%
9%1,70%
0,00%
10,00%
20,00%
30,00%
40,00%
50,00%
60,00%
1 2 3 4 5
12,90%
21,90%
59,60%
5% 1,10%0,00%
10,00%
20,00%
30,00%
40,00%
50,00%
60,00%
70,00%
1 2 3 4 5
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 73
74
6. Jak oceniasz stan zagospodarowania przestrzeni publicznej w gminie (parkingi, chodniki,
ławki, itp.)
Ankietowani w ilości 12,9% wskazali, że stan zagospodarowania przestrzeni publicznej
w gminie jest dobry. 36,6% ocenia sytuacje średnio, natomiast 50,5% osób źle ocenia stan
zagospodarowania przestrzeni publicznej w gminie.
7. Jak oceniasz dostęp do Internetu w Twojej miejscowości?
Z odpowiedzi respondentów - 42,1% wynika, że dostęp do Internetu w poszczególnych
miejscowościach jest na dobrym poziomie, 28,1% osób oceniło sytuację średnio, z kolei 29,8% uważa
że dostęp do Internetu jest niewystarczający.
15,70%
34,80%36,50%
11%
1,70%0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
1 2 3 4 5
9,60%
20,20%
28,10%29%
12,90%
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
1 2 3 4 5
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 74
75
8. Jak oceniasz konieczność rozwoju mieszkalnictwa komunalnego w gminie?
W grupie badanych 22,5% osób wskazało potrzebę rozwoju mieszkalnictwa komunalnego
w gminie, 42,7% osób ocenia sytuację jako wystarczającą zaś 34,8% osób uważa, że nie ma
konieczności rozwoju mieszkalnictwa komunalnego w gminie Dynów.
Turystyka
1. Jak oceniasz atrakcyjność turystyczną gminy?
46,1% ankietowanych oceniło atrakcyjność turystyczną gminy wysoko, 32,6% uważa że
atrakcyjność gminy jest średnia, natomiast 20,6% osób wskazało, że obszar gminy jest mało
atrakcyjną turystycznie.
10,10%
24,70%
42,70%
14%
9,00%
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
45,00%
1 2 3 4 5
7,90%
13,50%
32,60%34%
12,40%
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
1 2 3 4 5
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 75
76
2. Jak oceniasz poziom rozwoju bazy noclegowej?
W śród badanych 22,1% osób oceniło poziom rozwoju bazy noclegowej w gminie na poziomie
dobrym, 28,7% uważa że baza noclegowa w gminie jest wystarczająca, prawie połowa
ankietowanych tj. 49,4% jest niezadowolona z poziomu rozwoju bazy noclegowej.
3. Jak oceniasz poziom rozwoju bazy gastronomicznej?
19,7% badanych osób ocenia dobrze poziom rozwoju bazy gastronomicznej, 36% osób uważa
że baza gastronomiczna jest wystarczająca, pozostali ankietowani - 44,3% uważają że poziom
rozwoju bazy gastronomicznej w gminie jest słaby.
10,10%
39,30%
28,70%
21%
1,10%0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
45,00%
1 2 3 4 5
14,00%
30,30%
36,00%
18%
1,70%0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
1 2 3 4 5
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 76
77
4. Jak oceniasz dostępność produktów turystycznych (szlaki piesze, rowerowe, wydawnictwa
promocyjne)?
W grupie osób badanych 26,4% uważa, że dostępność produktów turystycznych jest dobra,
29,2% osób oceniło dostępność na poziomie średnim, natomiast duża grupa badanych - 44,4% osób
słabo oceniło dostępność produktów turystycznych.
5. Jak oceniasz poziom rozwoju infrastruktury rekreacyjno-sportowej (boiska, place zabaw, itp.)
25,3 % badanych osób ocenia dobrze poziom rozwoju infrastruktury rekreacyjno- sportowej,
30,9% respondentów ocenia stan obecny w tym zakresie jako wystarczający, pozostali tj. 43,9% osób
ocenia poziom rozwoju infrastruktury rekreacyjno – sportowej nisko.
11,80%
32,60%
29,20%
22%
4,50%
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
1 2 3 4 5
9,60%
34,30%
30,90%
18%
7,30%
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
1 2 3 4 5
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 77
78
6. Czy Twoim zdaniem ważne jest inwestowanie w rozwój turystyki? 1-nie ważne, 2-mało
ważne, 3-średnio ważne, 4-ważne, 5-bardzo ważne
Zdecydowana większość udzielających odpowiedzi, bo aż 68,6% uważa za ważne inwestowanie
w rozwój turystyki, 22,5% ocenia średnio konieczność inwestowania w tej branży, natomiast 9% osób
nie widzi potrzeby inwestowania w rozwój turystyki.
7. Jak oceniasz promocję gminy, mającą na celu pozyskanie potencjalnych turystów?
23% badanych osób jest zadowolonych z poziomu promocji turystycznej gminy, 34,3% osób
ocenia te działania jako dostateczne, zaś 42,7% osób oceniło nisko działania promocyjne gminy w
turystyce.
4,50% 4,50%
22,50%
40%
28,70%
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
45,00%
1 2 3 4 5
11,80%
30,90%
34,30%
19%
3,90%0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
1 2 3 4 5
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 78
79
Kultura
1. Jak oceniasz dostępność bibliotek w gminie? (godziny i dni otwarcia) 1-zbyt mała, 2-mała, 3-
wystarczająca, 4-dobra, 5-bardzo dobra.
47,2% osób wypełniających ankietę oceniło wysoko dostępność bibliotek w gminie, 35,4%
osób oceniło dostępność jako wystarczającą, nieco ponad 17% osób uważa że dostępność do
bibliotek jest mała.
2. Jak oceniasz jakość usług świadczonych przez obiekty kulturalne na terenie gminy (świetlice,
biblioteki)?
W grupie badanych 43,8% osób oceniło wysoko jakość usług świadczonych przez obiekty
kulturalne, 34,8% osób tą działalność oceniło na poziomie średnim a 21,4% osób nisko oceniło
działalność obiektów kulturalnych na terenie gminy.
3,40%
14,00%
35,40%
26%
20,80%
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
1 2 3 4 5
4,50%
16,90%
34,80%
26%
18,00%
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
1 2 3 4 5
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 79
80
3. Jak oceniasz liczbę obiektów kulturalnych w gminie? (świetlic, bibliotek) 1-zbyt mała, 2-mała,
3-wystarczająca, 4-dobra, 5-bardzo dobra
Wśród osób badanych 19,1% ocenia liczbę obiektów kulturalnych jako dobrą, 40,4% osób
uważa że liczba takich obiektów jest wystarczająca, natomiast 40,5% osób uważa że liczba obiektów
kulturalnych w gminie jest mała.
4. Jak często korzysta Pan/Pani z oferty Gminnej Biblioteki? 1-nie korzystam, 2-rzadko, 3-
czasami, 4-często, 5-bardzo często
29,8% osób badanych wskazało, że biblioteka jest miejscem często przez nich odwiedzanym,
30,3% czasami bywa w bibliotece a 39,9% respondentów rzadko korzystało z usług Gminnej
Biblioteki.
11,80%
28,70%
40,40%
14%
5,10%
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
45,00%
1 2 3 4 5
18,00%
21,90%
30,30%
20%
9,60%
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
1 2 3 4 5
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 80
81
5. Jak oceniasz jakość i różnorodność wydarzeń kulturalno-rozrywkowych odbywających się w
gminie?
38,2% respondentów biorących udział w ankiecie ocenia wysoko jakość i różnorodność
wydarzeń kulturalno – rozrywkowych, 37,6 % osób przyznało ocenę średnią a 24,2% osób nisko
oceniło wydarzenia kulturalne organizowane w gminie.
Oświata
1. Jak oceniasz jakość edukacji oddziałów przedszkolnych w gminie? (wyposażenie, pomoce
naukowe, księgozbiór, bezpieczeństwo i warunki higieniczne, zajęcia pozalekcyjne,
dostępność, współpraca ze środowiskiem lokalnym i inne)
W grupie badanych 47,7% osób oceniło wysoko jakość edukacji oddziałów przedszkolnych,
30,3% ankietowanych oceniło średnio jakość edukacji oddziałów przedszkolnych, pozostałe osoby tj.
21,9% osób ocenią edukację w oddziałach przedszkolnych nisko.
1,70%
22,50%
37,60%
30%
8,40%
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
1 2 3 4 5
3,90%
18,00%
30,30%
34%
14,00%
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
1 2 3 4 5
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 81
82
2. Jak oceniasz liczbę oddziałów przedszkolnych w gminie? (1-zdecydowanie za mało, 2-mało, 3-
wystarczająco, 4-dużo, 5-zdecydowanie za dużo)
Ponad 50 % osób wypełniających ankietę uważa, że liczba oddziałów przedszkolnych jest
wystarczająca, 10,1% osób wskazało że tych oddziałów jest dużo, natomiast 38,2% osób uważa, że
jest zbyt mało oddziałów przedszkolnych.
3. Jak oceniasz jakość edukacji w szkołach podstawowych w gminie? (wyposażenie, pomoce
naukowe, księgozbiór, bezpieczeństwo i warunki higieniczne, zajęcia pozalekcyjne,
dostępność, współpraca ze środowiskiem lokalnym i inne)
Wśród badanych 41,1% osób oceniło edukację w szkołach podstawowych wysoko, 35,4%
ankietowanych oceniło średnio jakość edukacji w szkołach, pozostali tj. 23,6% osób ocenią edukację
w szkołach podstawowych nisko
12,40%
25,80%
51,70%
9%1,10%
0,00%
10,00%
20,00%
30,00%
40,00%
50,00%
60,00%
1 2 3 4 5
3,90%
19,70%
35,40%
32%
9,60%
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
1 2 3 4 5
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 82
83
4. Jak oceniasz liczbę szkół podstawowych w gminie? (1-zdecydowanie za mało, 2-mało, 3-
wystarczająco, 4-dużo, 5-zdecydowanie za dużo)
66,9% ankietowanych uważa, że liczba szkół podstawowych w gminie jest wystarczająca,
ponad 25,8 % osób uważa, że szkół podstawowych jest dużo, a 7,3% osób uważa, że jest zbyt mało
szkół podstawowych.
5. Jak oceniasz jakość edukacji w gimnazjach w gminie? (wyposażenie, pomoce naukowe,
księgozbiór, bezpieczeństwo i warunki higieniczne, zajęcia pozalekcyjne, dostępność,
współpraca ze środowiskiem lokalnym i inne)
42,1% ankietowanych oceniło średnio jakość edukacji w gimnazjach 33,7% osób oceniło jakość
edukacji wysoko, natomiast 24,1% osób ocenią edukację w gimnazjach nisko.
2,20% 5,10%
66,90%
15%11,20%
0,00%
10,00%
20,00%
30,00%
40,00%
50,00%
60,00%
70,00%
80,00%
1 2 3 4 5
5,60%
18,50%
42,10%
24%
10,10%
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
45,00%
1 2 3 4 5
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 83
84
6. Jak oceniasz liczbę gimnazjów w gminie? (1-zdecydowanie za mało, 2-mało, 3-wystarczająco,
4-dużo, 5-zdecydowanie za dużo)
60,7% respondentów uczestniczących w ankiecie uważa że liczba gimnazjów jest
wystarczająca, 25,3% osób uważa że gimnazjów w gminie jest dużo, a 14,1% osób uważa, że jest zbyt
mało gimnazjów.
Obszary do poprawy
Prosimy o zaznaczenie 3-5 działań/obszarów, które są najpilniejsze do realizacji/poprawy w gminie
Dynów
Lp. Przedmiot oceny Procent
udzielonych odpowiedzi
1. Poprawa infrastruktury drogowej 52,8 % 2. Rozwój turystyki 23 % 3. Budowa kanalizacji sanitarnej oraz przydomowych oczyszczalni ścieków 59,6 % 4. Budowa wodociągów 39,3 % 5. Rozwój infrastruktury sportowo-rekreacyjnej 30,9 % 6. Utworzenie Centrum Integracji Społecznej 6,7 % 7. Rozwój nowoczesnych technologii 29,8 % 8. Domy dziennej opieki dla seniorów 21,9 % 9. Rozwój infrastruktury kulturalnej 7,9 % 10. Zajęcia pozalekcyjne dla dzieci i młodzieży 32 % 11. Rozwój mieszkalnictwa komunalnego 11,8 % 12. Promocja gminy 20,2 % 13. Rozwój przedsiębiorczości 27,5 % 15. Ochrona środowiska 18 % 16. Poprawa bezpieczeństwa publicznego 19,1 % 17. Edukacja 25,3% 18. Inne 2,2 %
4,50%9,60%
60,70%
16%
9,60%
0,00%
10,00%
20,00%
30,00%
40,00%
50,00%
60,00%
70,00%
1 2 3 4 5
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 84
85
Id: 26F3B950-FA82-43F7-8021-BEAA17EEAC5A. Podpisany Strona 85