Punkty funkcyjne jako narzędzie wspierające realizację...

Punkty funkcyjne jako narzędzie wspierające realizację projektu informatycznego

Doświadczenia Biura Geodezji i Katastru Urzędu m.st. Warszawa

m.st. Warszawa 7.06.2017r. Konferencja PSMO

Wprowadzenie – ogólny opis projektu

1. Problemy i ryzyka związane z zamówieniem publicznym

2. Problem kontroli kosztów modyfikacji systemu

3. Zastosowanie metody punktów funkcyjnych COSMIC do

kontroli kosztów w projekcie

4. Wybrane zastosowania punktów funkcyjnych w projekcie ZGiK

5. Podsumowanie doświadczeń BGiK

m.st. Warszawa 7.06.2017r. Konferencja PSMO

AGENDA

WprowadzenieOgólny opis projektu

• m.st. Warszawa 7.06.2017r. Konferencja PSMO

Ogólny cel przedsięwzięcia

Zbudowanie rozwiązania informatycznego wspierającego działanie zreorganizowanej miejskiej służby geodezyjnej

i kartograficznej

Efektem wdrożenia systemu będzie zintegrowanieoraz uspójnienie zbiorów danych i procesów ich obsługi


Schemat logiczny systemu ZGiK

Wizja miejsca systemu ZGiK w infrastrukturze

informacji przestrzennej miasta

WE

WN

ĘT

RZ

NE

US

ŁUG

I SIE

CIO

WE

(S

OA

P)

Baza

Nazw Miejskich

Cyfrowe archiwum

dokumentacji

geodezyjnej

i kartograficznej

Centralna

Baza

Danych

Zasobu

Obsługa Zasobu

SIGNUM

Centralne Repozytorium

Bazy Danych

Ewidencji LudnościZintegrowany System

Zarządzania Urzędem

(SAP)

Centralna Baza Danych Przestrzennych

m.st. WarszawaMiejska Baza Danych

Georeferencyjnych

Centralna Baza

Ewidencji Gruntów

(centralne

repozytorium

danych

przestrzennych)

Zewnętrzna Baza

Danych Przestrzennych

Publiczny dostęp do danych

przestrzennych m.st. Warszawy

Zewnętrzna Baza

Danych Zasobu

Obsługa

Podmiotów Zewnętrznych

(geodetów i rzeczoznawców)

System doElektronicznej

ArchiwizacjiAktów

Notarialnych*

Nazewnictwo

miejskie*

Systemy obsługujące

bazy danych

przestrzennych

Aplikacje

klienckie

WE

WN

ĘR

ZN

E U

SŁU

GI S

IEC

IOW

E D

AN

YC

H P

RE

ST

RZ

EN

NY

CH

( zg

odni

e z

OG

C i

INS

PIR

E)

ZE

WN

ĘR

ZN

E U

SŁU

GI D

AN

YC

H P

RZ

ES

TR

ZE

NN

YC

H (O

GC

, IN

SP

IRE

)

LEGENDA

Wymiana usług

sieciowych

Automatyczne

przesyłanie danych

Przesyłanie danych

do obsługi przez

operatora

System ZGiK

* System tymczasowy

Elementy wchodzące

w zakres Systemu

Istniejące

systemy

gran

ica

stre

fy D

MZ


Wizja Systemu ZGiK


Pierwotnie określony zakres zamówienia publicznego

A. Zarządzanie projektem

B. Budowa rozwiązania informatycznego jako projekt wytwórczy lubdostosowanie gotowego oprogramowania, poprzedzona analiząprzedwdrożeniową i fazą pilotażu,.

C. Przygotowanie danych do migracji, poprzez wprowadzanie zmianw systemach źródłowych

D. Migracja danych

E. Cyfryzacja dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej i mapanalogowych.

F. Wdrożenie, w tym optymalizacja procesów i szkolenia.

G. Opieka serwisowa w okresie do 1 roku po wdrożeniu.


Etapy realizacji przedsięwzięcia

• Analiza przedwdrożeniowa

• Projekt pilotowy (na obszarze jednej dzielnicy)

• Rozszerzanie zakresu terytorialnego objętegosystemem na kolejne dzielnice.

• m.st. Warszawa 7.05.2017r. Konferencja PSMO• m.st. Warszawa 7.06.2017r. Konferencja PSMO

Problemy i ryzyka związane z zamówieniem

publicznym

• m.st. Warszawa 7.05.2017r. Konferencja PSMO• m.st. Warszawa 7.06.2017r. Konferencja PSMO

Trudności w oszacowaniu wartości zamówienia

Różne podejścia:

• W oparciu o ceny rynkowe podobnych zamówień

• W oparciu o szacowaną liczbę jednostek (roboczogodziny, stronyprzeliczeniowe, arkusze map, godziny szkoleń) i cenę rynkowąjednostki

• Narzuty procentowe (zarządzanie projektem, serwis)

Duży stopień niepewności związany z różnymi czynnikamiwpływającymi na cenę ofertową w innych zamówieniach


Ryzyko nietrafnego wyboru.

Wybór oferty w oparciu o cenę za dzieło określone przezogólne wymagania co do zakresu funkcjonalnego i ogólnewymagania pozafunkcjonalne, jest obarczony ryzykiemograniczonej użyteczności zakupionego oprogramowania

a w efekcie

ryzykiem poniesienia nieadekwatnych do ceny zakupykosztów dostosowywania do konkretnych potrzeb.


Problem kontroli kosztów modyfikacji


Ryzyko utraty kontroli kosztów projektui kosztów eksploatacji systemu po wdrożeniu

W przypadku konieczności wprowadzenia zmian w oprogramowaniuna koszty modyfikacji będą miały wpływ:

• wyjściowa jakość oprogramowania, powiązana ze sposobemwytwarzania (stopniem dojrzałości procesu wytwarzania);

• szeroko rozumiana architektura systemu: struktury logiczne(struktura danych i oprogramowania) i struktura technologiczna;

• subiektywna ocena pracochłonności modyfikacji po stronieDostawcy.

m.st. Warszawa | Lorem ipsum dolor sit amet

Oczekiwania co do sposobu wyceny kosztów modyfikacji oprogramowania

A. Adekwatność kosztów modyfikacji do ceny całości systemu.

B. Koszt modyfikacji niezależny od sposobu realizacji zmianyfunkcjonalnej, a jedynie od jej złożoności.

C. Obiektywność i powtarzalność procesu wyliczenia złożonościmodyfikacji.

Dodatkowe oczekiwaniaD. Możliwość wstępnej oceny kosztów planowanej modyfikacji.

E. Możliwość automatyzacji wyliczeń.


Zastosowanie punktów funkcyjnych do kontroli kosztów w projekcie

informatycznym


Warunki ogólneA. Oprogramowanie użytkowe oraz jego modyfikacje muszą być

realizowane zgodnie z tą samą przyjętą metodyką (procesem)wytwarzania.

B. Przyjęta metoda punktów funkcyjnych musi zostać zastosowanazarówno do oszacowania całości systemu jak też modyfikacji.

C. Sposób wyliczenia liczby punktów funkcyjnych musi być częściąkontraktu

D. Koszt realizacji pojedynczego punktu funkcyjnego będzieobejmował wszystkie koszty związane z wytworzeniemoprogramowania, w tym spełnienie wymagańpozafunkcjonalnych.

Cel: zapewnienie adekwatności kosztu modyfikacjido ceny całości systemu.


Warunki zastosowania w projekciemetody punktów funkcyjnych COSMIC

1. Utrzymywanie w bieżącej aktualności dokumentacji analitycznej oszczegółowości pozwalającej na wymiarowanie złożoności metodąCOSMIC

2. Ze względu na automatyzację procesu wymiarowaniautrzymywanie modelu analitycznego w odpowiednimoprogramowaniu (np. EA)

3. Odpowiednie kompetencje po obu stronach kontraktu:

Zamawiający musi posiadać podstawowe umiejętności analityczne -znajomość UML) i metodyki COSMIC. Może je zbudować (szkolenia)lub pozyskać z zewnątrz (udział ekspertów);

Wykonawca/Dostawca musi posiadać doświadczenie w zakresiestosowania przyjętej w projekcie metodyki wytwarzaniaoprogramowania oraz metodyki COSMIC.


Wybrane zastosowania punktów funkcyjnych

COSMICw projekcie ZGiK


Przykład zastosowanie Szacowania Wstępnegow celu określenia

przewidywanej złożoności funkcjonalnej

.


Założenia dla Szacowania Wstępnego – nowe przypadki użycia [fragment OPZ]

• Dla każdego nowego Przypadku Użycia określana jest liczba wykorzystywanych przez niego Grup Danych.

• Każdy nowy Przypadek Użycia jest klasyfikowany jako:

Przypadek odczytu (przeglądanie danych, raporty, eksporty, wizualizacje) lub ew. prosta edycja (bez kontroli spójności z innymi danymi w systemie);

Przypadek modyfikacji (wprowadzanie danych, import danych, zmiana statusów, modyfikacja danych) lub ew. złożone wyprowadzanie danych (wykorzystujące złożony interfejs użytkownika, przekrojowe dane lub zaawansowane filtrowanie);

Przypadek złożonego przetwarzania (weryfikacja zależności pomiędzy różnymi Grupami Danych, złożone kontrole lub wyliczenia wykorzystujące wiele Grup Danych).

• Sposób wyliczania wstępnej liczby punktów funkcyjnych COSMIC dla nowych Przypadków Użycia :

Dla Przypadków odczytu wstępną liczbę PF określa się jako: 1 + 2 x liczba Grup Danych,

Dla Przypadków modyfikacji wstępną liczbę PF określa się jako: 1 + 2,4 x liczba Grup Danych,

Dla Przypadków złożonego przetwarzania wstępną liczbę PF określa się jako: 1 + 3,4 x liczba

Grup Danych.


Ochrona danych osobowych (AM.1)Profile użytkownikówAdministratorzy: merytoryczny, bezpieczeństwa danych osobowych, technicznyPodstawowe funkcje1. Rejestrowanie każdego udostępnienia danych osobowych na zewnątrz Urzędu, w trakcie

procesów przetwarzania danych osobowych, ze szczególnym uwzględnieniem:1. daty udostępnienia (przekazania) danych,2. danych o operatorze (informacji o osobie udostępniającej),3. sygnatury sprawy (pisma),4. podstawy prawnej udostępniania (przekazania) danych,5. danych podmiotu, którego dotyczy sprawa,6. nazwy i adresu odbiorcy danych,7. sposobu udostępniania (przekazania) danych (np. informacja ustna, wydruk, pliki SWDE itp.).

2. Utworzenie raportu o przechowywanych danych osobowych, na wniosek osoby, której daneosobowe są przechowywane w Systemie ZGiK, zawierającego:

1. daty pierwszego wprowadzenia danych do systemu,2. identyfikatora operatora (użytkownika) wprowadzającego dane osobowe do Systemu ZGiK,3. źródła wprowadzonych danych osobowych, w przypadku zbierania danych, nie pochodzących od osoby, której one

dotyczą,4. informacji o odbiorcach, w rozumieniu art. 7 pkt 6 ustawy o ochronie danych osobowych, którym dane osobowe zostały

udostępnione, dacie i zakresie tego udostępnienia,5. sprzeciwu, o którym mowa w art. 32 ust. 1 pkt 8 ustawy o ochronie danych osobowych.

3. Utworzenie raportu o udostępnionych danych osobowych (dla danej osoby fizycznej z wskazaniem jako

minimum: kategorii dokumentu/zaświadczenia, daty wydania, kto i komu wydał).

4. Utworzenie raportu o dostępie do danych osobowych, tj zestawienia wszystkich logowań danej osoby, oraz

ew. treści zapytania, z możliwością selekcji zakresu dat logowania

5. Utworzenie raportu o uprawnieniach dostępu do danych osobowych, w oparciu o historię uprawnień

nadawanych w funkcji AT.1.

Fragment Opisu Wymagań Zamawiającego


Uproszczony model dla potrzeb

Szacowania Wstępnego

uc AM.1 Ochrona danych osobowych

Administrator

(from

Aktorzy)

Obsługa raportów

danych osobowych

Utworzenie raportu o

uprawnieniach dostępu do

danych osobowych


dostępie do danych

osobowych


udostępnionych danych

osobowych


danych osobowych

podmiotu

System

(from

Aktorzy)

Rejestracja

udostępnienia danych

osobowych

Podmioty::AdresPodmioty::

Operacja na

danych

osobowych

Podmioty::Osoba

fizyczna

Podmioty::Podmiot Podmioty::

Telekomunikacja

Podmioty::Typ

udostępnienia

danych

osobowych

Użytkownicy::

Użytkownik


Raport z Szacowania Wstępnego dla Systemu ZGiK

(fragment dotyczący tej samej grupy funkcji)

Grupa funkcyjna Przypadek użyciaLiczna grup danych

TypWstępne

szacowanie CFP

AM Administracja danymi/AM.1 Ochrona danych osobowych

Rejestracja udostępnienia danych osobowych

7 2 18


Utworzenie raportu o danych osobowych podmiotu

7 1 15


Utworzenie raportu o dostępie do danych osobowych

7 1 15


Utworzenie raportu o udostępnionych danych osobowych

7 1 15


Utworzenie raportu o uprawnieniach dostępu do danych osobowych

7 1 15

AM Administracja danymi/AM.1 Ochrona danych osobowych 78


m.st. Warszawa | Lorem ipsum dolor sit amet

Efekt zastosowania Szacowania Wstępnego do określenia wartości zamówienia w odniesieniu do wytworzenia oprogramowania Systemu ZGiK

Modele wyjściowe opracowane w oparciu o OPZ

Model dziedziny systemu

Modelu funkcjonalny

Wynik oszacowania: 8 536 CPF

Zakładany błąd szacowania ± 24%

Podstawowe warunki zamówienia

.


Zmodyfikowany zakres zamówienia na system ZGiK

A. Zarządzanie projektem, w tym zarządzanie zakresem projektupoprzez: Rejestr Wymagań i pomiar złożoności planowanego dowdrożenia i wdrażanego oprogramowania z wykorzystaniemmetodyki COSMIC.

B. Budowa rozwiązania informatycznego jako projekt wytwórczyrealizowany zgodnie z metodą MDA i metodyką RUP, zwyłączeniem dostaw elementów infrastruktury teleinformatycznej,poprzedzona analizą przedwdrożeniową.

C. Wykonanie migracji danych z systemów źródłowych z użyciemdedykowanego Oprogramowania do Przenoszenia Danych (proceswytwarzania analogiczny jak dla oprogramowania Systemu)


Zmodyfikowany zakres zamówienia na system ZGiK

D. Archiwizacja dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej w postacicyfrowej – określona liczba dokumentów jako element testówrozwiązania w zakresie wydajności.

E. Wdrożenie, w tym szkolenia.

F. Opieka serwisowa w okresie do 1 roku po wdrożeniu, obejmującarównież modyfikacje oprogramowania .


Zmiana strategii budowy systemu ZGiK

A. Rezygnacja z projektu pilotowego.

B. Podział zakresu funkcjonalnego Systemu ZGiK na Podsystemy,które mogą być niezależnie wdrażane i rozliczane, które obejmująokreślone w Etapie Wstępnym obszary funkcjonalne.

C. Wdrożenie kolejnych Podsystemów zawsze dotyczy całego obszaruMiasta.

D. Migracja danych jest wykonywana przy użyciu Oprogramowaniado Przenoszenia Danych, które podlega prawie tym samymrygorom procesu wytwórczego jak oprogramowaniePodsystemów.


Wynagrodzenie oparte o liczbę wykonanych jednostek rozliczeniowych i ich ceny ofertowe

Nie mniej niż:

[…]

6487 Punktów Funkcyjnych w odniesieniu do Wytworzenia SystemuZGiK i Oprogramowania do Przenoszenia Danych,

Nie więcej niż

[…]

10585 Punktów Funkcyjnych w odniesieniu do Wytworzenia SystemuZGiK i Oprogramowania do Przenoszenia Danych,

2300 Punktów Funkcyjnych w odniesieniu do Modyfikacji SystemuZGiK i Oprogramowania do Przenoszenia Danych,

[…]


Koszty składające się na cenę punktu funkcyjnego:

• wszelkie koszty związane z realizacją zadań cząstkowych ProcesuWytwórczego

• wszelkie koszty, opłaty i podatki ponoszone przez Wykonawcę w związku zrealizacją Procesu Wytwórczego,

• koszty związane z Oprogramowaniem Narzędziowym wykorzystywanymprzez Wykonawcę w Procesie Wytwórczym

• koszty związane z wytworzonymi lub dostarczonymi przez Wykonawcęelementami Oprogramowania Środowiska Systemu,

• wartość przewidzianych niniejszą Umową: licencji i sublicencji orazautorskich praw majątkowych

• koszty świadczenia gwarancji i rękojmi,• koszty świadczenia Serwisu (tj. Serwisu Projektu i Opieki Technicznej) z

wyłączeniem prac, do których mają zastosowanie odpowiednie jednostkirozliczeniowe

• koszty opracowania i wsparcia przeprowadzenia Testów Współdziałania,• koszty spełnienia pozostałych wymagań niefunkcjonalnych dla Systemu

ZGiK wynikających z Umowy, w tym OPZ i Oferty.


Wybrane elementy Opisu Przedmiotu Zamówienia odnoszące się do punktów

funkcyjnych

.


Udział zadań cząstkowych Procesu Wytwórczego w cenie punktu funkcyjnego

W celu określania wynagrodzenia związanego z realizacją poszczególnych zadańcząstkowych Umowa określa ich procentowy udział w cenie punktu funkcyjnego:

• Wykonanie analizy wstępnej: 1,5%,

• Wykonanie analizy szczegółowej : 1%,

• Aktualizacja Projektu Ogólnego Systemu ZGiK: 0,5%,

• Wykonanie Analitycznego Opisu Podsystemu lub wykonanie Analitycznego Opisu Oprogramowania do Przenoszenia Danych: 23%,

• Wykonanie i wdrożenie Podsystemu lub Oprogramowania do Przenoszenia Danych 74%,


Procentowy udział pracochłonności prac cząstkowych

w ramach pracochłonności wykonania i wdrożenia oprogramowania– opracowanie Projektu Technicznego : 10%,

– opracowanie Planu Testów Akceptacyjnych i ich udział w ich wykonaniu : 5%,

– wszelkie czynności związane z wytworzeniem lub modyfikacją oprogramowania wraz z: przygotowaniem odpowiednich prototypów, przeprowadzeniem kompletu wewnętrznych testów funkcjonalnych i testów integracyjnych wraz z przygotowaniem, danych testowych, wytworzeniem pakietu instalacyjnego, przygotowaniem pakietu kodów źródłowych: 44%,

– opracowanie Dokumentacji Użytkownika: 5%,

– opracowanie Dokumentacji Administratora: 1%,

– opracowanie Dokumentacji Technicznej i aktualizacja Projektu Ogólnego Systemu ZGiK: 4%,

– uruchomienie Podsystemu lub Oprogramowania do Przenoszenia Danych w Środowisku Testowym: 2%,

– wdrożenie Podsystemu lub Oprogramowania do Przenoszenia Danych w Środowisku Produkcyjnym: 2%,

– wszelkie inne prace, w tym związane z wytworzeniem innych Produktów niż wymienione powyżej.


Kontrola kosztów wykonania Podsystemu


Wykonanie analizy projektowej

Opis Podsystemu

Raport z Szacowania Wstępnego Ocena z punktu widzenia

spełniania wymagań Ocena z punktu widzenia

kosztów

Akceptacja OpisuWykonanie projektu analitycznego Analityczny Opis

Podsystemu

Raport z Szacowania Pełnego

Ocena zgodności z Opisem

Porównanie wyników Szacowania Wstępnego i Pełnego

<5%

Zgodnie z Opisem

TAK

Zawarcie kontraktu na wykonanie Podsystemu

<24%NIEUzgadnianie

zmian projektu analitycznego

Odrzucenie AOP

TAK

NIE

Podsumowanie doświadczeń związanych ze stosowaniem

metody punktów funkcyjnych



Dojrzewanie organizacji do zastosowania punktów funkcyjnych jest złożonym,

wieloaspektowym procesem.


Korzyści z zastosowania metody COSMIC w projekcie ZGiK

• Weryfikacja kompletności i spójności wymagań.

• Określenie wartości zamówienia ściśle odpowiadającewymaganiom.

• Możliwość weryfikacji harmonogramów, zarówno co do czasujak i podziału kosztów w etapach.

• Precyzyjne bieżące zarządzanie kosztami wykonywaniaoprogramowania, w tym kosztami zmian.


Metoda punktów funkcyjnych COSMIC, także ze względu na swąelastyczność może mieć zastosowanie w wielu aspektach projektuinformatycznego.

Stworzenie dobrego modelu analitycznego wymaga ścisłegowspółdziałania Zamawiającego i Wykonawcy oraz posiadanie przezobie strony odpowiednich kompetencji analitycznychi znajomości dziedziny, a także zgodnego zrozumienia podstawmetodyki COSMIC.

Wysokie wymagania co do szczegółowości i dyscyplinyprojektowania na poziomie modeli analitycznych są trudne dospełnienia przez Wykonawców, co powoduje, że zastosowanie tejmetody może być trudne w sytuacji ograniczonego budżetu.

Dziękuję za uwagę


Punkty funkcyjne jako narzędzie wspierające realizację...

Documents

Transcript of Punkty funkcyjne jako narzędzie wspierające realizację...