PTAKIPTAKI

Opracowała: Dorota Mirkowicz

Wszystkie ptaki mają dzioby, skrzydła i pióra. Prawie wszystkie potrafią latać. Ich ciała mają opływowy kształt. Wielkie serca uderzają 600 razy na minutę, pompują krew do potężnych mięśni poruszających skrzydła.

Około połowa gatunków ptaków wędruje na zimę w cieplejsze regiony, a wiosną wracają by założyć gniazda. Gdy dni robią się krótsze lub dłuższe ptaki stają się niespokojne, a niektóre gromadzą się w wielkie stada. Przed wędrówką intensywnie żerują i odkładają pod skórą tłuszcz, który podczas podróży posłuży jako paliwo.

Wciąż nie wiadomo, w jaki sposób ptaki znajdują drogę podczas wędrówki. W dzień mogą kierować się cechami krajobrazu, takimi jak rzeki czy góry, lub położeniem Słońca. Nocą wskazówką mogą być gwiazdy.

Ptaki dzielimy na:Ptaki dzielimy na:

Lęgowe- odlatujące na zimęLęgowe- odlatujące na zimę Zalatujące- zimowi gościeZalatujące- zimowi goście Osiadłe- będące przez cały rokOsiadłe- będące przez cały rok

Do Do ptaków lęgowychptaków lęgowych należą te, należą te, które na wiosnę przylatują w celu które na wiosnę przylatują w celu

odbycia lęgów, w jesieni zaś odlatują.odbycia lęgów, w jesieni zaś odlatują. Zimują one w Afryce, niektóre w Azji, Zimują one w Afryce, niektóre w Azji,

wiele gatunków – w południowej i wiele gatunków – w południowej i

zachodniej Europie. Należą do nich:zachodniej Europie. Należą do nich:

słowik szpak kukułka

bocian wilga jaskółka

Do ptaków zalatujących zaliczamy te, które na okres zimy przylatują do nas z północy i wschodu. Jest to grupa tak zwanych zimowych gości. Należą do nich np.

jemiołuszka gil szczygieł

sikorka

DoDo ptaków osiadłychptaków osiadłych zaliczamy te, zaliczamy te, które przez cały rok przebywają w które przez cały rok przebywają w swojej ojczyźnie,gdzie się gnieżdżą.swojej ojczyźnie,gdzie się gnieżdżą. W związku z koniecznością zdobycia W związku z koniecznością zdobycia pożywienia odbywają w okresie jesienno- pożywienia odbywają w okresie jesienno- zimowym lokalne wędrówki, po czym zimowym lokalne wędrówki, po czym powracają na swe lęgowiska. Do tej grupy powracają na swe lęgowiska. Do tej grupy należą między innymi:należą między innymi:

gawron dzięciołzięba wróbel

sroka dzwoniec jarząbek

To już wszystko.

Dzwoniec Zamieszkuje brzegi lasów i wszystkie biotopy typu parkowego. Można zobaczyć go również w miastach oraz na terenach rolniczych w skupiskach drzew i krzewów.

Odżywia się nasionami chwastów. Gniazda zakłada na krzewach, drzewach, często na młodych świerkach, jałowcach i w żywopłotach. Jest ptakiem chronionym.

JarząbekPrzebywa w starych, gęstych drzewostanach liściastych i mieszanych z domieszką świerka lub jodły z gęstym podszytem i bogatą roślinnością zielną. Żywi się głównie pokarmem roślinnym, latem zjada również dużo bezkręgowców. Gniazda buduje na ziemi, pod gęstymi gałęziami, rzadko na drzewach w gniazdach dużych ptaków.

Jemiołuszka W okresie lęgowym odżywia się owadami, głównie chwytanymi w locie komarami. Od jesieni do wiosny pokarm stanowią różnorodne jagody, przede wszystkim głogu, jemioły i jarzębiny. Gniazda umieszcza na drzewach iglastych. Jest ptakiem chronionym.

GilCharakteryzuje się krępą sylwetką z cienkim, krótkim i grubym dziobem, czarną czapeczką i czarnym ogonem. Samiec ma w odcieniu czerwono-rudym brzuch, a u samicy jest on szarobrązowy Zamieszkuje bory iglaste i mieszane, wilgotne, ale nie mokre, najchętniej z podszytem świerkowym. Odżywia się nasionami, pąkami i jagodami. Gniazda zakłada najczęściej na świerkach lub jałowcach –niewysoko. Jest ptakiem chronionym.

Sikorka Zamieszkuje w parkach oraz w większości lasów, często w bezpośredniej bliskości człowieka. Odżywia się owadami, zimą zjada również pokarm roślinny, szczególnie nasiona roślin oleistych. Gniazda zakłada w dziuplach, budkach lęgowych oraz wielu dziwnych miejscach. Spotkano je w rurach od ogrodzenia, wywietrznikach, nawet zawieszonym na płocie dziurawym czajniku. Jest ptakiem chronionym.

Gawron Zamieszkuje tereny rolnicze, także osiedla i miasta. Żeruje na polach, łąkach, wysypiskach śmieci. Zimą możemy go nawet spotkać w miastach. Odżywia się zarówno pokarmem roślinnym, jak i zwierzęcym. Zjadając kiełkujące ziarna zbóż przynosi pewne szkody. Na wysypiskach pełni rolę pożyteczną.

Dzięcioł

Zamieszkuje lasy wszystkiego typu, również parki i aleje. Żywi się owadami wydobywanymi z drewna. Jesienią i zimą zjada sporo nasion, głównie leszczyny i drzew iglastych. Gniazdo zakłada w samodzielnie wykutej dziupli,w zależności od grubości pnia na wysokości od pół metra do dwudziestu metrów. Jest ptakiem chronionym.

Zięba

Charakteryzuje się niebieską czapeczką. Zamieszkuje wszystkie biotopy leśne, parkowe, także parki miejskie i zadrzewienia śródpolne. Jesienią chętnie żeruje na polach. Odżywia się nasionami i owadami. Gniazda zakłada w bardzo różnych miejscach na drzewach i krzewach, zarówno liściastych jak i iglastych. W Polsce jest ptakiem chronionym.

Biotop – środowisko życia organizmów.

Wróbel

Zamieszkuje przede wszystkim najbliższe sąsiedztwo zabudowań ludzkich. Odżywia się nasionami, wiosną również owadami. Występując w większej gromadzie może powodować znaczne szkody w zasiewach i zbiorach zbóż. Jednocześnie niszcząc wiosną w sadach i ogrodach szkodliwe owady, którymi karmi pisklęta, przynosi pewien pożytek. Gnieździ się w szczelinach budynków, dziuplach, a także na drzewach.

Sroka

Zamieszkuje najchętniej tereny rolnicze z kępami drzew i krzewów. Spotykana jest też często w osiedlach ludzkich i nadrzecznych wiklinach. Żywi się zarówno pokarmem zwierzęcym, jak i roślinnym. Główną pozycję w diecie sroki zajmują owady, dalej gryzonie, jaja i pisklęta ptaków (głównie śpiewających), a z części roślin nasiona roślin uprawnych. Gniazdo zakłada na wysokich drzewach lub też bardzo nisko, w gęstych kolczastych krzakach.

Zimuje w Afryce. Przylatuje w kwietniu a odlatuje w sierpniu. Zamieszkuje brzegi lasów liściastych i mieszanych, parki, nadrzeczne wikliny, wilgotne zadrzewienia śródpolne. Odżywia się owadami i innymi bezkręgowcami zbieranymi na ziemi wśród ściółki. Jest ptakiem chronionym.

Słowik

Przylatuje w marcu, a odlatuje Przylatuje w marcu, a odlatuje we wrześniu. Jest bardzo we wrześniu. Jest bardzo pospolitym dosyć małym pospolitym dosyć małym ptakiem. Jego tułów i głowa ptakiem. Jego tułów i głowa usiane są białawymi usiane są białawymi kropkami, które w ciągu zimy kropkami, które w ciągu zimy ulegają starciu. Zamieszkuje ulegają starciu. Zamieszkuje miejsca, gdzie znajduje miejsca, gdzie znajduje miejsce do założenia gniazda: miejsce do założenia gniazda: w dziupli, pod dachem lub w w dziupli, pod dachem lub w budce lęgowej. Odżywia się budce lęgowej. Odżywia się owadami zbieranymi głównie owadami zbieranymi głównie na ziemi.na ziemi.

Szpak

Nieco większa od gołębia, upierzenie Nieco większa od gołębia, upierzenie zazwyczaj szare, spód w białe pręgi. zazwyczaj szare, spód w białe pręgi. Żywi się owadami. Szczególnie licznie Żywi się owadami. Szczególnie licznie zjada duże gąsienice motyli. Nie buduje zjada duże gąsienice motyli. Nie buduje gniazd. Swoje jaja podrzuca do gniazd gniazd. Swoje jaja podrzuca do gniazd ptaków wróblowatych. Przebywa we ptaków wróblowatych. Przebywa we wszystkich środowiskach gdzie wszystkich środowiskach gdzie występują wysokie drzewa. występują wysokie drzewa. Jest ptakiem Jest ptakiem pożytecznym i chronionym.pożytecznym i chronionym.

Kukułka

BocianBocian Jest dużym ptakiem o biało-Jest dużym ptakiem o biało-

czarnym upierzeniu; ma długie czarnym upierzeniu; ma długie czerwone nogi i długi, prosty czerwone nogi i długi, prosty czerwony dziób. Można go czerwony dziób. Można go spotkać na bagnach, łąkach, spotkać na bagnach, łąkach, polach uprawnych, a nawet polach uprawnych, a nawet osiedlach ludzkich. Jego pokarm osiedlach ludzkich. Jego pokarm stanowią najrozmaitsze zwierzęta stanowią najrozmaitsze zwierzęta wodne, błotne i stepowe. Gniazda wodne, błotne i stepowe. Gniazda zakłada w obrębie osiedli zakłada w obrębie osiedli ludzkich, na dachach, kominach, ludzkich, na dachach, kominach, wieżach, słupach, a także na wieżach, słupach, a także na drzewach poza osiedlami. W drzewach poza osiedlami. W marcu i kwietniu przylatują do marcu i kwietniu przylatują do Polski, w sierpniu odlatują do Polski, w sierpniu odlatują do Afryki. Afryki.

Zamieszkuje brzegi lasów Zamieszkuje brzegi lasów liściastych i mieszanych, liściastych i mieszanych, ogrody, parki i skupienia drzew ogrody, parki i skupienia drzew w krajobrazie rolniczym. w krajobrazie rolniczym. Odżywia się owadami i Odżywia się owadami i nasionami chwastów, nasionami chwastów, najchętniej ostu i łopianu. najchętniej ostu i łopianu. Gniazdo zakłada zwykle przy Gniazdo zakłada zwykle przy końcu bocznej gałęzi drzewa końcu bocznej gałęzi drzewa liściastego.liściastego. Jest ptakiem Jest ptakiem chronionym.chronionym.

Szczygieł

Nieduży ptak o długich, wąskich czarno-białych skrzydłach i ogonku w kształcie widełek. Jej pożywienie stanowią owady chwytane w locie. Gniazda buduje na skałach, budynkach, czasem w norach, rzadko na drzewach. W skład materiału budulcowego gniazda zawsze wchodzi ślina ptaka. Wczesną jesienią lecą do Afryki, wracają do Polski pod koniec kwietnia.

Jaskółka

Wilga Charakterystyczny ptak o żółtym ubarwieniu, o kontrastowo czarnych skrzydłach, ogonie i okolicy oka. Zamieszkuje brzegi lasów liściastych i mieszanych, także parki i ogrody z wysokimi drzewami. Odżywia się owadami zbieranymi w koronach drzew. Zjada też jagody.Jest ptakiem chronionym.