Psychologiczne teorie emocji -skąd biorą się...

24
Psychologiczne teorie emocji - skąd biorą się emocje? Teoria Jamesa-Langego Teoria Cannona-Barda Teoria Schachtera-Singera 1

Transcript of Psychologiczne teorie emocji -skąd biorą się...

Psychologiczne teorie emocji

- skąd biorą się emocje?• Teoria Jamesa-Langego

• Teoria Cannona-Barda

• Teoria Schachtera-Singera

1

Teoria Jamesa-Langego

• Czy emocje są wywoływane przez nasze

reakcje fizjologiczne?

• „Martwimy się, ponieważ płaczemy, • „Martwimy się, ponieważ płaczemy,

odczuwamy gniew, ponieważ nacieramy

na kogoś, boimy się, ponieważ drżymy” (James, 1890 /2002), s. 345)

2

Teoria Jamesa-Langego

• 1. WYDARZENIE

• 2. REAKCJA

• 3. INTERPRETACJA REAKCJI

FIZJOLOGICZNO- BEHAWIORALNEJFIZJOLOGICZNO- BEHAWIORALNEJ

• 4. EMOCJA

3

Teoria Jamesa-Langego

• „ Gdyby po spostrzeganiu nie

następowały stany cielesne, to miałoby

ono postać czysto poznawczą, byłoby

blade, bezbarwne, pozbawione blade, bezbarwne, pozbawione

emocjonalnego ciepła. Moglibyśmy

wówczas zobaczyć niedźwiedzia i

uznać, że najlepiej jest uciec ($), w

rzeczywistości jednak nie czulibyśmy

strachu ani gniewu” (tamże)

4

Teoria Jamesa-Langego

• Poglądy podobne głosił jednocześnie

Carl Lange

• Teoria głosi, że bodziec wywołujący • Teoria głosi, że bodziec wywołujący

emocję prowadzi do reakcji

fizjologicznej, która z kolei wyzwala

emocję

5

Teoria Jamesa-Langego -

krytyka• Podobne zmiany w ciele pojawiać się

mogą przy różnych emocjach i stanach

nieemocjonanych

• Wprowadzenie zmian cielesnych

typowych dla silnych emocji nie

wywołuje ich

6

Teoria Cannona-Barda

• Walter Cannon i Philip Bard - zmiany w

naszym zachowaniu i narządach

wewnętrznych pojawiają się zbyt wolno,

aby liczyć się w zachodzących w aby liczyć się w zachodzących w

ułamkach sekund reakcjach

emocjonalnych

• Nie da się pokryć całego spektrum emocji

ograniczoną różnorodnością reakcji

fizjologicznych7

Teoria Cannona-Barda

• Teoria głosi, że odczucie emocji i

wewnętrzna reakcja fizjologiczna

pojawiają się jednocześnie: jedno nie jest

przyczyną drugiegoprzyczyną drugiego

• Warunkiem powstania emocji jest dotarcie impulsu do wzgórza, skąd rozchodzą się pobudzenia do narządów wewnętrznych (sensacje cielesne) i do kory (gdzie powstają odczucia).

8

Kto ma rację? Wszyscy po

trochu

• Stan fizyczny może wpływać na

emocje np. irytacja po wypiciu

zbyt mocnej kawy, złość pod zbyt mocnej kawy, złość pod

wpływem głodu;

9

Kto ma rację? Wszyscy po

trochu

• Substancje psychoaktywne

(nikotyna, alkohol) mogą wpływać

na mózg i zmieniać nastrój bez na mózg i zmieniać nastrój bez

udziału świadomości

10

Kto ma rację? Wszyscy po

trochu

• Mózg zachowuje wspomnienia

stanów emocjonalnych np.

przywołujemy w danej sytuacji przywołujemy w danej sytuacji

cielesne wspomnienie reakcji

fizjologicznych które pojawiły się

w niej wcześniej

11

Kto ma rację? Wszyscy po

trochu

• Emocje mogą tez zostać

wyzwolone przez bodźce

zewnętrzne wykryte przez zewnętrzne wykryte przez

świadomy jak i nieświadomy

system emocjonalny

12

Kto ma rację? Wszyscy po

trochu

• Mogą być rezultatem myśli (np.

martwienie się chorobą) jak i

nieświadomych wspomnień (np. nieświadomych wspomnień (np.

wstręt na widok jedzenia, którym

się zatruliśmy)

13

Dwuczynnikowa teoria emocji

Schachtera i Singera• Emocja jest wynikiem oceny poznawczej

zarówno pobudzenia fizjologicznego

(czynnik 1) jak i bodźca wywołującego

emocję (czynnik 2)emocję (czynnik 2)

14

Dwuczynnikowa teoria emocji

Schachtera i Singera - badanieAtrakcyjna badaczka stoi na końcu mostu dla

pieszych i przeprowadza wywiad z mężczyznami

• Wersja 1 – most stabilny

• Wersja 2 – most chybotliwy nad przepaścią• Wersja 2 – most chybotliwy nad przepaścią

• Podany cel badania – wpływ krajobrazu na

kreatywność, prośba o napisanie krótkiej

historyjki na temat obrazka; prośba o kontakt

telefoniczny w razie zainteresowania wynikami

badania

• Która grupa dzwoniła do badaczki częściej?

• Dlaczego?15

Dwuczynnikowa teoria emocji

Schachtera i Singera - badanie• Mężczyźni po przejściu po chybotliwym moście

– doświadczający większego pobudzenia

fizjologicznego – włączali do swoich opisów

obrazka więcej treści erotycznych i czterokrotnie

częściej dzwonili do badaczki!częściej dzwonili do badaczki!

• Interpretowali swoje pobudzenie fizjologiczne

jako reakcję na atrakcyjną kobietę!!

16

Dwuczynnikowa teoria emocji

Schachtera i Singera - badanie• UWAGA! Liczne próby sprawdzenia tej teorii

dają sprzeczne wyniki

• Zwykle zdarzenia zewnętrze potwierdzają to co

czujemy w ciele np. widzimy ukochaną osobę i czujemy w ciele np. widzimy ukochaną osobę i

czujemy radość

17

Dwuczynnikowa teoria emocji

Schachtera i Singera - badanie• Błędnie przypisujemy pobudzenie emocjom w

sytuacjach niejednoznacznych np. podczas

wysiłku fizycznego, zażycia leków lub gdy wiele

bodźców przyciąga uwagę – jak w sytuacji na

moście; moście;

18

Teoria Jamesa-Langego

bodziecbodziec pobudzeniepobudzenie emocjaemocja

19

Teoria Cannona-Barda

pobudzeniepobudzenie

bodziecbodziec

emocjaemocja

20

Teoria Schachtera-Singera

pobudzeniepobudzenie??????

bodziecbodziec

Interpretacja poznawczaInterpretacja poznawcza

emocjaemocja

21

Oddzielenie poznania od emocji

• Część badaczy głosi, że procesy

poznawcze i emocje są oddzielnymi

procesami mózgowymi (np. atak paniki

powstaje nagle i bez udziału myśli)powstaje nagle i bez udziału myśli)

• Psychoterapeuci poznawczy – procesy

poznawcze i emocje ściśle się wiążą

22

Oddzielenie poznania od emocji

• Richard Lazarus – jesteśmy w stanie

walczyć z negatywnymi emocjami

zmieniając sposób myślenia

23

Oddzielenie poznania od

emocji. Kto ma rację? Każdy po

trochu

• To czy emocja i poznanie są oddzielne czy

się łączą zależy od tego, który z

mózgowych systemów emocjonalnych jest mózgowych systemów emocjonalnych jest

zaangażowany – nieświadomy (emocje i

poznanie niezależne) czy świadomy

(emocje i poznanie są powiązane)

24