Przykładowy konspekt lekcji – gimnazjum

Przykładowy konspekt lekcji – gimnazjum 1. Temat lekcji: Znane postaci powojennego Kwidzyna

2. Treści nauczania:

Zapoznanie uczniów z sylwetkami wybitnych ludzi urodzonych lub związanych

historycznie z Kwidzynem, działających w mieście w okresie powojennym, w różnych

dziedzinach życia miasta

3. Cele operacyjne (po zakończonej lekcji uczeń potrafi):

uczeń wie kim byli: Jadwiga Budzisz – Buynowska, Halina Klein, Andrzej Demidowicz,

Alfons Lemański, ks. Wojciech Kruk, potrafi wymienić i krótko określić ich dorobek i

zasługi, rozumie znaczenie patriotyzmu lokalnego

4. Metody i formy pracy: problemowa, pogadanka, praca w grupach, dyskusja, praca z

tekstem, zabawa dydaktyczna z kartami pracy

5. Środki dydaktyczne:

Karty pracy, teksty z biogramami postaci: Jadwiga Budzisz – Buynowska, Halina Klein,

Andrzej Demidowicz, Alfons Lemański, ks. Wojciech Kruk

6. Przebieg lekcji: a) Część wstępna: powitanie i wprowadzenie w tematykę zajęć b) Część właściwa -

Nauczyciel dzieli klasę na grupy. Tworzy pięć grup. Każda grupa otrzymuje kartę pracy oraz tekst źródłowy z biogramem wybranej osoby. Każda grupa wybiera spośród siebie lidera grupy Zadanie 1. Prośba o zapoznanie się z artykułem o jednej, wybranej osobie związanej z Kwidzynem powojennym. Czas wykonania zadania 10 min grupa I opracowuje biogram Jadwigi Budzisz Buynowskiej grupa II opracowuje biogram Haliny Klein grupa III opracowuje biogram Alfonsa Lemańskiego grupa IV opracowuje biogram Andrzeja Demidowicza grupa V opracowuje biogram ks. Wojciecha Kruka

Zadanie 2. Nauczyciel prosi o podział osób w poszczególnych grupach na pary. Każda para otrzymuje po 4 karty pracy. Wykonanie zadania 2 opiera się o zabawę w dziennikarza. Pary – poza liderem (można wyznaczyć dodatkowo zastępcę lidera, jeśli jest kłopot z podziałem w pary), przechodzą do liderów innych grup (lub liderów i ich zastępców) i zbierają informacje o 4 pozostałych bohaterach lekcji, umieszczając je w otrzymanych kartach. Czas ok.15 min Następnie nauczyciel prosi poszczególnych uczniów o przedstawienie informacji o poszczególnych osobach, ze szczególnym uwzględnieniem ich zasług dla Kwidzyna. Wklejenie do zeszytów kart pracy. Podziękowanie za pracę. Podsumowanie zajęć: wykonanie klasowej gazetki prezentującej sylwetki poznanych postaci

KARTA PRACY Grupa I

IMIĘ I NAZWISKO – JADWIGA BUDZISZ - BUYNOWSKA

DATA I MIEJSCE URODZENIA – ……………………………………………………………

DATA I MIEJSCE ŚMIERCI – ………………………………………………………………...

KIM BYŁ/BYŁA :

A. TRENEREM, B. MUZYKIEM, C. MALARZEM,

D. KSIĘDZEM, E. POLITYKIEM F. MUZEALNIKIEM

G.RZEŹBIARZEM, H.BIBLIOTEKARZEM, I.TURYSTĄ I KRAJOZNAWCĄ,

J.NAUCZYCIELEM, K.SPORTOWCEM, L.WYCHOWAWCĄ MŁODZIEŻY.

NAJWAŻNIEJSZE ŻYCIOWE SUKCESY/OSIĄGNIĘCIA:

………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………….

ZASŁUGI DLA KWIDZYNA:

………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………

KARTA PRACY Grupa I Jadwiga Budzisz - Buynowska

Jadwiga Budzisz – Bujnowska urodziła się we Lwowie, uczęszczała do Prywatnego Gimnazjum Żeńskiego Zofii Strzałkowskiej we Lwowie, ukończyła też Akademię Handlową w Krakowie, studiowała na Uniwersytecie Lwowskim im. Jana Kazimierza filozofię ścisłą i psychologię. W 1920 r. wyszła za mąż za Izydora Budzisz – Bujnowskiego. To on pierwszy odkrył jej talent i był jej przewodnikiem po świecie sztuki. Wspólnie z Jadwigą przeżyli 20 lat. Po ślubie młodzi wyjechali do Gostynina, gdzie Jadwiga uczyła języka polskiego i niemieckiego w Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki. Następnie wyjechali do Włocławka, gdzie objęła wykłady w Państwowym Liceum i Gimnazjum. Tam też zastała ich wojna… Izydor wywieziony został do Rzeszy, skąd powrócił w 1940 r., chory na gruźlicę, zmarł tegoż samego roku. Osamotniona Jadwiga została wywieziona na roboty do Niemiec.

Do kraju wróciła w 1945 r. i nie mogąc dostać pracy we Włocławku zamieszkała w Tucholi, będąc nauczycielką w Liceum Pedagogicznym. Potem przeniosła się do Gostynina. W 1946 r. pod zarzutem szpiegostwa na rzecz Rzeszy Niemieckiej została aresztowana i osadzona w więzieniu. Zwolniona, w wyniku donosu w 1949 r. ponownie została aresztowana i osadzona w więzieniu w Chojnicach.

Po wyjściu z więzienia chciała dalej pracować w szkole, ale niestety „drzwi wszystkich szkół były dla niej zamknięte”. Wróciła do Złotowa, podejmując pracę w różnych zawodach. W końcu postanawia starać się o rentę. Otrzymała ją i w 1952 r. przyjechała do Kwidzyna.

To wtedy zaczęła malować. Lata wojny i dramatyczne przeżycia nie pozostały bez wpływu na jej późniejsze życie i twórczość. Malarstwo stało się sensem jej życia. Wtedy też zaczęła dawać o sobie znać choroba. Była kobietą osamotnioną, z nasilającą się coraz bardziej chorobą psychiczną, żyjącą w ubóstwie. Malując znajdowała uspokojenie. Swoje obrazy malowała, „na czym popadło”: były to kartki z bloków, zeszyty, skrawki papieru, tektura, gazety a nawet skrawki płótna, bibuła i płyta pilśniowa. Swoje malarskie przeżycia uzewnętrzniła także na ścianach mieszkania, które było jej pracownią. Nieraz rezygnowała z jedzenia, byle kupić farby i pędzel. Gdy nie miała pędzla robiła go z patyka i gałganków…

Najczęściej posługiwała się akwarelą (rzadziej temperą), farbą olejną tylko na płytach, kredką świecową, grafitową czy długopisem, często też łączyła te wszystkie techniki. Wiele jej prac wykonanych jest w ołówku czy też atramentem. Obrazy malowała bez gruntu, bezpośrednio na podłożach.

W 1969 r. studenci historii sztuki Uniwersytetu Warszawskiego zainteresowali się artystką żyjącą w ubóstwie i postanowili zorganizować jej wystawy: Salon Wystawowy Gdańsk (Długi Targ) „Sień Gdańska” – 1970 r.; Klub Studentów Politechniki Śląskiej „Spirala” – 1970 r.; Muzeum – Kwidzyn – 1971 r.; Biblioteka – Kwidzyn – 1971 r.; Galeria Klubu Medyków – Warszawa – 1972 r. W niektórych happeningach autorka brała udział osobiście, a jej radość z dostrzeżenia jej twórczości nie miała granic.

W dorobku malarskim Jadwigi doliczono się ponad dwieście prac, z czego część zaginęła, część rozdała sama autorka, jednak znaczna ich część zachowała się w muzeach i zbiorach prywatnych koneserów sztuki. Twórczość Jadwigi Budzisz - Bujnowskiej skatalogowała i scharakteryzowała Barbara Wilk – Malinowska.

Zmarła 14 marca 1990 r. pozostawiając po sobie wielki dorobek artystyczny oraz swoje marzenia, te spełnione i te, których nie udało się spełnić.

KARTA PRACY Grupa II

IMIĘ I NAZWISKO – ALFONS LEMAŃSKI



KIM BYŁ/BYŁA :






………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………….


………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………

KARTA PRACY Grupa II Alfons Lemański

Alfons Lemański urodził się 25.08.1914 roku w Grudziądzu. Szkołę powszechną ukończył w Grudziądzu. Należał do organizacji dziecięcej „Wilczęta". W 1924 roku wstąpił do gimnazjum matematyczno-przyrodniczego w Grudziądzu, w którym do 1932 roku ukończył sześć klas. Od 1922 roku A. Lemański należał do harcerstwa i był drużynowym 6 drużyny harcerskiej w Grudziądzu. Od 1933 roku zostaje członkiem Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego. W lutym 1937 roku obejmuje obowiązki Sekretarza Komendy Pomorskiej Chorągwi Harcerzy w Toruniu.

Po wybuchu II wojny światowej, w październiku 1939 roku, jest internowany i przebywa w obozie przejściowym koło Grunwaldu. Wskutek przeziębienia i wyczerpania zapada na chorobę płucną, skąd trafia do szpitala w Olsztynie. Po zwolnieniu powraca do Grudziądza w listopadzie 1939 roku. Ostrzeżony przez życzliwych, że hitlerowskie Gestapo poszukuje działaczy harcerskich, ucieka do Generalnej Guberni, do Rzeszowa.

Pod koniec wojny, w marcu 1945 roku, uczęszcza na kurs nauczycielski w Toruniu, po czym z dniem 4 kwietnia 1945 roku obejmuje obowiązki nauczyciela i kierownika jednoklasowej szkoły w miejscowości uzdrowiskowej w Nowym Świecie nad Drwęcą, powiat Brodnica. W sierpniu 1947 roku przybył do Kwidzyna i z dniem 01.09.1947 roku objął obowiązki nauczyciela i kierownika szkoły podstawowej w Rakowcu. W okresie od 01.10.1949 roku do 30.04.1950 roku był podinspektorem szkolnym do spraw oświaty i kultury dorosłych w Sztumie. Pracując zawodowo uzupełnia wykształcenie. Zdobywa maturę w sierpniu 1947 roku, w liceum ogólnokształcącym, zaś Liceum Pedagogiczne kończy w lipcu 1948 roku, a rok później wyższy korespondencyjny kurs oświaty i kultury dla dorosłych.

Zainteresowanie krajoznawstwem i zabytkami spowodowało, że z dniem 1 maja 1950 roku Ministerstwo Kultury i Sztuki powierzyło mu funkcję organizatora i kierownika pierwszego polskiego muzeum w Kwidzynie, w gmachu obecnego Kwidzyńskiego Centrum Kultury (Czarna Sala) przy ulicy Słowiańskiej. A. Lemański pracuje tam do końca września 1950 roku. Jednocześnie czyni starania o adaptację zamku na cele muzealne, ukoronowane otwarciem muzeum 20 listopada 1950 roku. W tym okresie Alfons Lemański popularyzował także turystykę. Był organizatorem i od dnia 16.09.1951 roku pierwszym prezesem oddziału PTTK w Kwidzynie. Z początkiem 1956 roku A. Lemański redagował miesięcznik „Wiadomości Kwidzyńskie", którego wydano osiem numerów od stycznia do sierpnia 1956 roku. Z jego inicjatywy i przy współpracy zarządu oddziału Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich w Kwidzynie, 22 lipca 1958 roku, odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątkowej, wmurowanej na ścianie zamku. Wiosną 1964 roku Alfons Lemański doprowadza do budowy sceny i widowni na dziedzińcu zamkowym.

W 1965 roku organizuje dział przyrodniczy w pięciu salach muzeum zamkowego. W 1966 roku był inicjatorem i współorganizatorem Izby Pamięci Narodowej w Janowie i Tychnowach. Przez radiowęzeł na terenie miasta i okolic wygłosił 250 audycji, a w prasie opublikował 284 artykuły. Jako działacz Towarzystwa Miłośników Ziemi Kwidzyńskiej przyczynił się do wydania monografii pt. „Kwidzyn. Z dziejów miasta i okolic". Na emeryturę przeszedł z dniem 31.12.1975 roku, jednak dalej aktywnie prowadził działalność społeczno-kulturalną. Publikował artykuły w „Kurierze Kwidzyńskim". Wyróżniony był wieloma nagrodami i odznaczeniami. Zmarł 10.01.1997 roku. Został pochowany na cmentarzu komunalnym w Kwidzynie.

Grupa III

IMIĘ I NAZWISKO – HALINA KLEIN



KIM BYŁ/BYŁA :






………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………….


………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………

KARTA PRACY Grupa III Halina Klein

Urodziła się 14.05.1936 roku w Iłży , ale swoje zawodowe życie związała z Kwidzynem, gdzie pracowała jako bibliotekarz realizując również swoje turystyczne pasje. Do PTTK wstąpiła 2 stycznia 1961 roku. Zaczęło się dość prozaicznie, od wykupienia wczasów kajakowych na Pojezierzu Augustowskim. Tak zauroczyło ją kajakarstwo, że kolejne 8 lat spędzała urlop na wodzie. Pracowała wówczas w Bibliotece dla Dzieci , którym opowiadała o swoich wędrówkach.

W ten sposób znalazła pierwszych chętnych do wędrowania, z którymi 22 listopada 1968 roku założyła koło turystyczne przy Oddziale PTTK w Kwidzynie o nazwie „Bibliochody”. Jeszcze tego samego roku zorganizowała 6 wycieczek z udziałem 29 osób. Już na wiosnę 1969 roku korzystając z regulaminów rajdów, które gromadził Oddział PTTK zdecydowała wyruszyć poza okolice Kwidzyna. Tak wędrowała z gdańskimi „Bąbelkami, elbląską „Deltą”.

Pierwszy rajd zorganizowany przez Halinę Klein odbył się we wrześniu 1969 roku. Od tego czasu wiosenne i jesienne „Bibliochody” weszły na stałe do kalendarza kwidzyńskich imprez. Do końca roku 2009 zorganizowała 41 rajdów jesiennych i 40 rajdów wiosennych.

W 1977 roku postanowiła zorganizować coś nowego i nietypowego. Z okazji Dnia Dziecka dla najmłodszych uczniów organizuje Rajd Pierwszoklasistów, zapraszając na trasę wszystkie kwidzyńskie szkoły. Do końca 2009 roku zorganizowała 30 rajdów pierwszoklasistów.

W 1973 roku zaczęła realizować kolejne turystyczne przedsięwzięcie – uczestnictwo w OWRP (Ogólnopolski Wysokokwalifikowany Rajd Pieszy). Impreza ta tak bardzo przypadła Bibliochodom do gustu, że uczestniczyli w niej 36 razy i jako jedyny klub od 1973r. do 2008 r. bez przerwy. Trzykrotnie Halina Klein była współorganizatorem OWRP.

Z osiągnięć osobistych należy wspomnieć o udziale Haliny Klein we wszystkich spływach kajakowych „Złote Liście” na Kaszubach oraz zdobyciu Korony Gór Polskich.

W Oddziale PTTK w Kwidzynie zdobyła uprawnienia: przodownika turystyki pieszej – od 1970 roku, przodownika turystyki kajakowej – od 1970 roku, znakarza szlaków pieszych – od 1990 roku, opiekuna przyrody PTTK od 1993 roku.

Od samego początku swojego członkostwa w PTTK pełniła ważne funkcje: członka Komicji Rewizyjnej Oddziału (1967-1969); prezesa Klubu Turystyki Pieszej „Bibliochody” (1968-2009); członka Zarządu Oddziału (1976-2005); przewodniczącej Komisji Turystyki Pieszej (2006-2009); wiceprezesa Zarządu Oddziału (2005-2009). Posiadała wiele wyróżnień i medali PTTK oraz odznaczenia państwowe, resortowe, organizacji społecznych, m.in. złota odznaka „Zasłużony w pracy wśród młodzieży” – 2007 r.; Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej – 1978 r.; Przyjaciel dziecka – 1980 r.; Zasłużony Działacz Kultury – 1979 r.; Krzyż kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 1988 r.

Pozostawiła po sobie wyznakowany 53 kilometrowy odcinek szlaku Kopernikowskiego z Gardei do Białej Góry , bogaty księgozbiór Oddziału oraz mnóstwo zdobytych odznak turystycznych. Zweryfikowała 1524 odznaki piesze i zorganizowała 1306 wycieczek. Urządzała wystawy krajoznawcze, wyświetlała filmy, organizowała spotkania z leśnikami i nauczycielami. Była prawdziwa pasjonatką, człowiekiem wszechstronnie uzdolnionym, urodzoną turystką.

Zmarła 1 stycznia 2010 roku w Kwidzynie w wyniku nagłego i ciężkiego wylewu.

Grupa IV

IMIĘ I NAZWISKO – ANDRZEJ DEMIDOWICZ



KIM BYŁ/BYŁA :






………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………….


………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………

KARTA PRACY Grupa IV Andrzej Demidowicz

Andrzej Demidowicz urodził się wiosną 1942 roku w Druskiennikach. Maj nad Niemnem jest piękny. Trudno się dziwić, że w Andrzeju przez całe życie ciągle coś kiełkowało i kwitło. Czas Druskiennik zawsze wspominał żartem, bo cóż poważnego mógł pamiętać jako 3-letni berbeć, gdy z rodzicami opuszczał tamte strony?

W 1945 roku przyjechał z rodzicami i młodszą siostrą Wandą do Kwidzyna. Jak każdy młody człowiek skończył szkołę podstawową. Szkoła średnia to Technikum Młynarskie (jeden z jego pseudonimów to młynarz, choć bardzo rzadki w użyciu). W 1960 r. zmarł bardzo młodo Jego ojciec. Andrzej z mamą i siostrą znalazł się w trudnej sytuacji materialnej, ale jakoś musieli sobie radzić. Po maturze kontynuował naukę w oliwskim Studium Wychowania Fizycznego (Obecna Akademia Wychowania Fizycznego i Turystyki). Z tamtych czasów datowała się Jego przyjaźń z późniejszym mistrzem olimpijskim, Władkiem Komarem i drugim czołowym polskim kulomiotem Edmundem Antczakiem. Po powrocie do Kwidzyna trafia do pracy w jednostkach "samorządowych". Najpierw jako urzędnik wydziału kultury fizycznej i turystyki, a później jako dyrektor Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji, który miał swoją siedzibę na stadionie. Ze stadionem związał się tak dalece, że w urządzonym w baraczku skromnym mieszkanku (obecnie szatnie) przemieszkał kilka lat. Później awansował na dyrektora kwidzyńskiego oddziału "Elturistu", którym zarządzał na tyle długo, że rozkręcił bazę turystyczną na dość dużą skalę, a jego oczkiem w głowie stał się pensjonat "Miłosna". Jego obsesją w owym czasie były korty tenisowe. Te na stadionie i te upadłe na Miłosnej były Jego dziełem. Jego idee fix stanowiły również akweny wodne: zrealizowana, choć nie do końca, przystań "Batorego", która przez kilka lat była miejskim kąpieliskiem i niezrealizowany zalew nad Liwą od strony Górek. Działał w każdej organizacji, która zajmowała się sportem, uprawiał prawie wszystkie dyscypliny sportu, można rzec: człowiek team. Sukcesy trenerskie w l.a i w koszykówce zawdzięczał swojej niesamowitej pasji. W klubach, w których prowadził treningi, pełnił sam wszystkie możliwe funkcje, które są niezbędne dla normalnego funkcjonowania ekipy sportowej. Tylko sporadycznie otrzymywał pomoc od innych zapaleńców lub przyjaciół. Pod koniec lat 90-tych postawił przytulny dom na Kaszubach, tam najważniejszą czynnością było wybudowanie boiska do bocce (w tej dyscyplinie sportu odnosił na terenie Kwidzyna wielkie sukcesy) i tablicy do kosza, swojej ukochanej dyscypliny sportu.

-To on wprowadzał mnie w zawód trenera, wiele się od niego nauczyłem. Miał trenerski nos i był specjalistą od przygotowania motorycznego. Z jego rad w tej dziedzinie korzystało wielu kwidzyńskich szkoleniowców - mówi Bogdan Zamośny, trener koszykarskiej drużyny juniorów Basketu Kwidzyn.

Wszyscy zawodnicy i trenerzy, którzy mieli z nim do czynienia, podkreślają, że był niezwykle wymagający i pracowity. Praca trenerska to był jednak ledwie fragment jego działalności zawodowej. Mało kto o tym pamięta, ale jako młody działacz sportowy w 1968 roku odegrał istotną rolę przy budowie kwidzyńskiego stadionu. W tym samym okresie był też czynnym lekkoatletą i trenerem tej dyscypliny. W latach siedemdziesiątych zajął się koszykówką, a prowadzone przez niego zespoły młodziczek i kadetek zdobywały medale mistrzostw Polski. Andrzej Demidowicz zginął w wypadku samochodowym niedaleko Wieżycy 23 czerwca 2007 roku.

Grupa V

IMIĘ I NAZWISKO – KS. WOJCIECH KRUK



KIM BYŁ/BYŁA :






………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………….


………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………

KARTA PRACY Grupa V Ks. Wojciech Kruk

Wojciech Kruk urodził się 6 sierpnia 1933 roku w miejscowości Poniatowo koło Żuromina. Rodzice to Stefania i Stanisław. Jego rodzeństwo to Stanisław i Teresa. Rodzina księdza Wojciecha wychowywała go w przekonaniu do umiłowania Boga i Ojczyzny. Ojciec Stanisław był wieloletnim organista w diecezji płockiej, wywieziony na Syberię za przynależność do AK. Wszystkie obowiązki wychowawczy spadły na mamę. Kult matki i rodziny był bardzo bliski księdzu Wojciechowi. Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk Jego Ekscelencji ks. Biskupa Tomasza Wilczyńskiego w olsztyńskim Hosianum 02 lutego 1958 roku.

Jego droga do Kwidzyna wiodła przez szereg parafii: Pasłęk, Ełk, Żelazną Górę, Żegoty, Zwierzno, by stamtąd trafić do parafii Miłosierdzia Bożego w Kwidzynie. W tej parafii rozpoczął budowę nowego kościoła pod wezwaniem Miłosierdzia Bożego na Zatorzu I.

Nie sposób wymienić wszystkich tytułów i funkcji księdza Wojciecha Kruka. Były one przejawem wdzięczności za bezinteresowne zaangażowanie i pomoc wielu organizacjom religijnym i świeckim. Jego praca duszpasterska znalazła tez uznanie władz kościelnych. I tak ksiądz prałat był kapelanem w zakładzie karnym, Domu Pomocy Społecznej w Kwidzynie, Wojewódzkich Ochotniczych Hufców Pracy w Gdańsku, Komendy Rejonowej Policji w Kwidzynie, Prepozytem Kwidzyńskie Kapituły Konkatedralnej i Kanonikiem Kapituły Katedralnej Elbląskiej, członkiem Rady Duszpasterskiej i Kapłańskiej, wicedyrektorem Caritas Diecezji Elbląskiej, Prałatem Ojca Świętego Jana Pawła II w stopniu Kapelana Jego Świątobliwości. Otrzymał także tytuł Człowieka Kultury w 1995 roku oraz tytuł Honorowego Obywatela Kwidzyna. Niezależnie od umiejętności organizacyjnych, weryfikowanych przy pracach budowniczego kościołów, ks. prałat Wojciech Kruk posiadał wiele talentów. Był człowiekiem otwartym, bardzo wrażliwym, szczególnie na problemy bliskich. Największym chyba dziełem ks. Kruka było zaangażowanie w dzieło remontu konkatedry kwidzyńskiej. Działania księdza Kruka zjednoczyły mieszkańców miasta, władze samorządowe, Fundację Współpracy Polsko – Niemieckiej oraz licznych fundatorów w kraju i za granicą. Z zebranych pieniędzy wyremontowano m.in. kaplicę Groebenów w Katedrze, wieżę dzwonną Katedry, zegar, dzwony, konfesjonały, organy czy malowidła naścienne. Za sprawą ks. Kruka uruchomiono także zewnętrzne oświetlenie całej Katedry. Ksiądz Prałat Wojciech Kruk zmarł w Kwidzynie, 24 stycznia 2005 roku. Pochowany został na cmentarzu komunalnym w Kwidzynie.

ALFONS LEMAŃSKI JADWIGA BUDZISZ - BUYNOWSKA KS. WOJCIECH

KRUK

ANDRZEJ DEMIDOWICZ HALINA KLEIN

Przykładowy konspekt lekcji – gimnazjum 1. Temat lekcji: Kromka, skibka, pajda, czyli w każdym regionie inaczej. Barwy naszego lokalnego języka 2. Treści nauczania: Próba podjęcia zagadnienia: czy język, używany przez mieszkańców Kwidzyna różni się od języka w różnych regionach kraju? Zrozumienie zjawiska procesowości języka, wyczulenie na zmiany, które w nim zachodzą. Zrozumienie, że wiele zwrotów, używanych przez nas na co dzień to wyrazy „przywiezione” przez naszych przodków z różnych stron kraju. Zróżnicowanie i przemieszanie zwrotów może być dobrym przykładem w budowaniu „mapy rodów kwidzyńskich”. 3. Cele operacyjne (po zakończonej lekcji uczeń potrafi): Rozumie zjawisko procesowości języka, potrafi zdefiniować pojęcia: dialekt i gwara, potrafi uświadomić sobie zróżnicowanie współczesnej polszczyzny, umie dostrzec charakterystyczne cechy języka, używanego przez kwidzyniaków 4. Metody i formy pracy: praca indywidualna ucznia oraz praca w grupach, eksperyment, burza mózgów, dyskusja panelowa 5. Środki dydaktyczne: brystol, gazety, kolorowe karteczki, rysunki, lista neologizmów frazeologicznych 6. Przebieg lekcji: Po powitaniu i krótkim wyjaśnieniu czego dotyczyć będą zajęcia, nauczyciel rozpoczyna od przeprowadzenia eksperymentu: Na tablicy szkolnej, która jest tablicą magnetyczną nauczyciel przypina kolorowe kartki z nazwami regionów, z których pochodzą przodkowie uczniów. Nazwy podają sami uczniowie, co będzie dodatkowym elementem rekapitulacji. Na tablicy powinno znaleźć się po kilka karteczek każdego koloru, np. kilka zielonych, kilka niebieskich, kilka czerwonych (w zależności od ilości regionów, które podadzą uczniowie). Jeśli lekcja związana z pochodzeniem kwidzyńskich rodów odbyła się wcześniej, to pytać należy na zasadzie powtórki i przypomnienia, jeśli nie było takich zajęć, nauczyciel prosi o podanie, skąd pochodzą dziadkowie poszczególnych uczniów. Jeśli podanie takiej informacji nastręcza trudności, można pytać ogólnie o rejony, z jakich przybywali nowi osadnicy w 1945 roku. Następnie nauczyciel pyta, czy poszczególne rodziny, które przywiozły ze sobą swoje tradycje i zwyczaje, zawsze pozostały „wierne” swojemu pochodzeniu i swoim tradycjom (chodzi o to, aby uczniowie podali, że pomiędzy ludźmi następuje więź, nawiązują się nowe kontakty, przyjaźnie, ludzie spędzają ze sobą wspólnie czas, a także zawierają np. związki małżeńskie, z których także rodzi się potomstwo. Nauczyciel cały czas odpowiednio „modeluje” dyskusję.

Nauczyciel zadaje pytania o język, jakim posługują się, bądź posługiwały się poszczególni członkowie rodzin (dziadkowie, sąsiedzi, etc.). Pada pytanie, czy uczniowie spotkali się z używaniem wyrazów, które brzmiały inaczej lub były niezrozumiałe dla nich? Nauczyciel wprowadza i wyjaśnia pojęcia: Gwara, dialekt Następnie zadaje pytanie: jakiego rodzaju dialekty i gwary są znane uczniom (śląska, podhalańska, etc) Następnie zadaje pytanie: czy możliwe jest, czy uczniowie uważają, że w Kwidzynie może istnieć także pewnego rodzaju odmiana języka? Tzw. dialekt? Nauczyciel może podzielić uczniów na grupy, zlecając poszukiwanie „nieznanych” wyrazów w mniejszych zespołach, wprowadzając element współzawodnictwa, np. za 3 wyrazy 3 pkt., za 5 i powyżej 5 pkt., za 10 i powyżej 10 pkt. Można pominąć współzawodnictwo i pracę w grupie, pracując zespołowo z całą klasą. Nauczyciel z całą klasą podaje przykłady wyrazów, które występują na terenie Kwidzyna i okolic, są nietypowe, wypisując poszczególne wyrazy na tablicy, wraz z ich znaczeniem. W razie trudności nauczyciel sam zaczyna zadawać pytania o różne przykładowe wyrazy, pytając o znajomość ich znaczenia przez uczniów Można spróbować łączyć poszczególne wyrazy z terenem, z którego mogą pochodzić (np. uczeń podaje jakiś wyraz i podaje skąd pochodzi dziadek lub babcia, która używa takiego zwrotu) Przykłady: dekielek – mała pokrywka sznytka – kromka chleba zydel – stołeczek leberka - wątrobianka zylc, drygle (rzeszowskie) = galareta z nóżek kitel - fartuch (ale kiedyś i w niektórych gwarach spódnica) kiecka – (krakowskie) spódnica mycka - czapka teptuch - pielucha futrować - karmić brytfanka - forma do pieczenia siundy, koromysło (rzeszowskie) - nosidła na wodę zezula, grzegzółka - to kukułka szlory - obuwie lorbas, szczun - mały chłopak weki - zaprawy bryle (wielkopolskie) - okulary limo (wielkopolskie) - guz

Nauczyciel rozdaje mapkę i prosi o zaznaczenie kolorem regionu, na którym mieszkamy. Zadaje pytanie: dlaczego nasz region oznaczony został jako „mieszany”? Jakie wydarzenia mogły mieć wpływ na taki stan rzeczy? Nauczyciel wyjaśnia proces wymiany demograficznej, który nastąpił w 1945 roku, używając przykładów ludności napływowej z początku zajęć. Na większość określeń, które funkcjonują, oddziaływał w przeszłości silnie język niemiecki. Germanizmy te mają jednak na ogół zasięg szerszy, wspólny dla całej Polski północnej lub jej części. Wpływem niemieckim można objaśniać częste użycie strony biernej, np. panna młoda została pożegnana, książka została przeczytana, wszystko zostało kupione, ale chyba najbardziej „wpadającym w ucho” i charakterystycznym jest określenie: usiądź się. Wyjaśnienie pojęć: archaizm i neologizm Teraz Nauczyciel prosi o wykonanie rurki z arkusza brystolu i poleca uczniom, aby ugniatali kulki z papieru gazetowego. Następnie prosi, żeby wpychali te kulki do rurki. W końcu walec się napełnia. Próba umieszczenia tam każdej następnej porcji papieru powoduje wypadnięcie z drugiej strony. Nauczyciel wyjaśnia, że rurka to alegoria języka a gazety to słowa. To, co wypada - to archaizmy, a wpychane są neologizmy. Następnie objaśniamy znaczenie pojęcia „proces”. Najpierw wybrany uczeń szuka objaśnienia słowa w słowniku. Czyta je głośno. Nauczyciel prosi o podanie przykładów „procesów zmiennych” w naszym życiu, lub sam je proponuje, np. pranie białej bielizny przed epoką pralek (w skrócie: tarka do prania, pranie ręczne, dziś automaty i pralnie) podroż z miasta do innej miejscowości (kiedyś pieszo lub konno, dziś nowoczesne środki transportu) kontakt pomiędzy rodzinami (kiedyś list, dziś mail) Nauczyciel wyjaśnia, że podobne przyspieszenie nastąpiło w języku. Uczniowie są jego obserwatorami -

zarówno przyspieszenia, jak i języka. Nauczyciel zwraca uwagę na to, że język, podobnie jak rodziny, o

których była mowa na początku, „mieszają się”, języki najpierw mieszają się, a następnie poszczególne

wyrazy „odchodzą”, zanikają. Wpływ na to ma także proces globalizacji i kultury masowej.

Prowadzenie zabawy edukacyjnej: Znajdź jak najwięcej określeń: Kromki chleba, ziemniaków, ziemniaki – bulwy, kartofle, pyry chleb - skibka, sznytka, pajda, glonka, kromka, na okrągło Na zakończenie zajęć nauczyciel stawia problem: czy warto ocalić język gwarowy czy nawet tylko dialekt od zapomnienia? Swoja wypowiedź zawrzyj w formie pisemnej w zeszycie.

Załącznik do zajęć: Mapka: Schematyczny podział dialektów polskich, źródło: Zarys dialektologii polskiej, S. Urbańczyk

dialekt – mowa ludności wiejskiej pewnej dzielnicy kraju, różniąca się od języka ogólnopolskiego i innych dialektów określonymi cechami, głównie fonetycznymi i leksykalnymi;

gwara – mówiona odmiana języka, której zakres stosowania jest ograniczony terytorialnie i społecznie; wariant językowy występujący na mniejszym obszarze i w mniejszej grupie społecznej niż dialekt; możemy mówić o gwarach wiejskich, miejskich, środowiskowych;

Gwara jest odmianą polszczyzny używaną przez mieszkańców niewielkiego terenu.

Przykładowy konspekt lekcji – gimnazjum 1. Temat lekcji: Kwidzyn sportowy


Zapoznanie uczniów z sylwetkami wybitnych ludzi urodzonych lub związanych

historycznie z Kwidzynem, działających w mieście w okresie powojennym, w różnych

dyscyplinach sportu, ogólna znajomość dziejów sportu kwidzyńskiego


zna powojenne dzieje kwidzyńskiego sportu, potrafi określić rolę sportu w życiu człowieka

oraz wymienić najważniejsze dyscypliny sportu, potrafi wskazać kilka najważniejszych

dyscyplin, których dziś w Kwidzynie się już nie uprawia, wymienia najlepszych sportowców

oraz dziedziny, w których Kwidzyniacy zdobywali najważniejsze medale mistrzostw i

olimpiad, wskazuje kilka znanych postaci sportu kwidzyńskiego, rozumie znaczenie

patriotyzmu lokalnego

4. Metody i formy pracy: problemowa, pogadanka, elementy wykładu, praca w grupach,

dyskusja, praca z tekstem, metoda zajęć praktycznych, zabawa dydaktyczna z kartami pracy


Artykuły Antoniego Tyndy z serii z dziejów kwidzyńskiego sportu, ukazujące się w „Kurierze

Kwidzyńskim” od lipca do grudnia 1991 roku

Karty pracy, teksty źródłowe „Z dziejów kwidzyńskiego sportu”, wydawane w Kurierze

Kwidzyńskim, Koszykówka w Kwidzynie, „Krople Historii”, zeszyt 9, Kwidzyn 2008, Bocce

w Kwidzynie, „Krople Historii”, zeszyt 15, Kwidzyn 2009, Kwidzyński Klub Motorowy,

„Krople Historii”, zeszyt 18, Kwidzyn 2010;

6. Przebieg lekcji: a) Część wstępna: powitanie i wprowadzenie w tematykę zajęć, nauczyciel podkreśla, że omawianie tematu sportu w Kwidzynie także wpisuje się w historię regionalną. Krótkie wprowadzenie wskazujące rolę i znaczenie sportu w życiu człowieka

b) Część właściwa – nauczyciel prowadzi krótki wykład o historii i tradycjach sportu w Kwidzynie powojennym. Następnie próbuje „wciągnąć” uczniów w dyskusję o istniejących obecnie i kiedyś sekcjach i klubach sportowych. Wspólnie z uczniami wymienia obiekty sportowe w Kwidzynie – wyniki zapisuje na tablicy. Nauczyciel dzieli klasę na grupy. Tworzy siedem grup. Każda grupa otrzymuje kartę pracy oraz tekst źródłowy z historią jednej, wybranej dziedziny sportu, funkcjonującego w Kwidzynie. Każda grupa wybiera spośród siebie lidera grupy. Zadanie 1. Prośba o zapoznanie się z artykułem o jednej dyscyplinie sportu. Wskaż nazwy klubów, najważniejszych działaczy i zawodników oraz osiągnięcia. Po przygotowaniu tych informacji przedstawicie swoje wyniki pozostałym uczniom. Czas wykonania (przygotowania) zadania 15 min grupa I opracowuje tekst o piłce nożnej grupa II opracowuje tekst o koszykówce grupa III opracowuje tekst o piłce ręcznej grupa IV opracowuje tekst o jeździectwie grupa V opracowuje tekst o podnoszeniu ciężarów grupa VI opracowuje tekst o szachach grupa VII opracowuje tekst o modelarstwie sportowym

Przedstawiciele grup krotko referują zadania. Podają ogólne dzieje danej dyscypliny sportu, wymieniają najważniejsze osiągnięcia, ze szczególnym uwzględnieniem mistrzostw świata oraz olimpiad.

Nauczyciel przyczepia do tablicy nazwy rożnych dyscyplin sportowych. Przedstawiciele grup muszą przyporządkować do nazw kwidzyńskie kluby sportowe oraz najważniejszych zawodników i ich osiągnięcia.

Uczniowie wypełniają równocześnie tekst luk, na podobnym schemacie, jaki jest na

tablicy. Podsumowanie zajęć: uczniowie maja wymienić dyscypliny, które obecnie rozwijają

się dość mocno w Kwidzynie. Nie chodzi o kluby prestiżowe, znane, lecz dyscypliny „raczkujące”, które powoli przecierają szlaki do zwycięstw. Są to np. pływanie, karate, bowling, bocce. Dyskusja na temat: czy różnorodność dyscyplin sportowych wpływają na zwiększenie zainteresowania sportem czy odwrotnie?

Kwidzyn sportowy Piłka nożna Nazwy klubu: ................................. „najważniejsi i najwięksi” ....................................... największe osiągnięcia: ....................................... Jeździectwo Nazwy klubu: ................................. „najważniejsi i najwięksi”............................ największe osiągnięcia: .......................................

Piłka ręczna Nazwy klubu: ................................. „najważniejsi i najwięksi” ....................................... największe osiągnięcia: ....................................... Podnoszenie ciężarów Nazwy klubu: ................................. „najważniejsi i najwięksi” ....................................... największe osiągnięcia: .......................................

Modelarstwo sportowe Nazwy klubu: ................................. „najważniejsi i najwięksi”............................ największe osiągnięcia: ....................................... Piłka koszykowa Nazwy klubu: ................................. „najważniejsi i najwięksi” ....................................... największe osiągnięcia: ....................................... Szachy Nazwy klubu: ................................. „najważniejsi i najwięksi” ....................................... największe osiągnięcia: .....................................

Przykładowy konspekt lekcji – gimnazjum 1. Temat lekcji: Patroni kwidzyńskich ulic


Analiza nazw ulic i rond w mieście. Ogólna charakterystyka oraz próba podziału na różne

rodzaje nazewnictwa, np. związane z przyrodą, topografią, bohaterami lokalnymi, etc.

Podniesienie orientacji w rozmieszczeniu ulic w mieście


podaje różne znaczenie wyrazu „patron”, zapisuje poprawnie ortograficznie nazwy ulic,

imion i nazwiska ich patronów, sprawnie wyszukuje wiadomości w różnych źródłach

informacji

4. Metody i formy pracy: problemowa, pogadanka, praca w grupach, dyskusja, praca ze

źródłem kartograficznym, praca z tekstem, łamigłówka polonistyczna


Plan miasta Kwidzyna,

Ulice Kwidzyna, „Krople Historii”, zeszyt 5, Kwidzyn 2007

Nazwy ulic Kwidzyna, Z historii Kwidzyna i okolic. W kontekście zmian nazw ulic

Kwidzyna, Osadnictwo ziemi kwidzyńskiej w świetle nazw osad zaginionych, Nazewnictwo

w powiecie kwidzyńskim, „Zeszyty Kwidzyńskie” nr 12, Towarzystwo Miłośników Ziemi

Kwidzyńskiej, Kwidzyn 2008

Słownik języka polskiego, leksykony, Encyklopedia Powszechna, Słownik biograficzny

Warmii, Mazur i Powiśla, Słownik biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, karty pracy, karta

ewaluacji

6. Przebieg lekcji: a) Część wstępna: nauczyciel zapisuje na tablicy wyraz „patron”. Uczniowie podają skojarzenia do wyrazu patron i zapisują je na tablicy b) Część właściwa -

Nauczyciel dzieli klasę na grupy. Każda grupa otrzymuje Słownik języka polskiego. Uczniowie wyszukują określenia do wyrazu patron grupa I wyszukuje historyczne znaczenie; grupa II podaje prawnicze i religijne znaczenie; grupa III wypisuje rodzinę wyrazów; grupa IV podaje wyrazy bliskoznaczne; Po kolei, nauczyciel wraz z uczniami, ustala znaczenie pojęcia. Wyjaśnia, że obecne zajęcia poświęcone są patronom ulic. Nauczyciel zapisuje temat lekcji na tablicy Następnie rozdaje każdej z 4 grup po jednej łamigłówce, prosząc o wyodrębnienie nazw ulic Polecenie: W diagramie ukryto 10 nazw ulic Kwidzyna. Znajdziecie je skreślając kolejno litery poziomo lub pionowo. Zastanówcie się, jaka wspólna cecha łączy wszystkie te nazwy? Grupa I – ulice: Topolowa, Sokola, Łąkowa, Leśna, Plantowa, Żabia, Wiślana, Wodna, Zbożowa, Żurawia Grupa II – ulice: Chełmińska, Gdańska, Grudziądzka, Lubawska, Malborska, Tczewska, Toruńska, Warszawska, Wąbrzeska, Wiślana Grupa III – ulice: Gębika, Daszyńskiego, Drzymały, Hallera, Kopernika, Kościuszki, Matejki, Machutty, Odrowskiego, Połomskiego Grupa IV – ulice: Długa, Górna, Graniczna, Koło, Krótka, Mostowa, Polna, Starozamkowa, Katedralna, Południowa Po zakończeniu wyodrębniania nazw ulic przedstawiciele poszczególnych grup podają swoje nazwy, a nauczyciel lub wyznaczony uczeń zapisuje te nazwy na tablicy (można wcześniej rozdać duże arkusze papieru i wtedy uczniowie w trakcie pracy wypisują nazwy, a potem przyklejają na tablicy gotowy spis). Przedstawiciel wyjaśnia, jaką cechą wspólną można objąć dane nazwy. Nauczyciel wyjaśnia, że nauka, która zajmuje się badaniem nazw ulic to onomastyka. Przekazuje, że nazwy ulic można grupować wg znaczenia ich nazw, np. na kierunkowe, topograficzne, kulturowe, od nazwisk pisarzy, malarzy, sławnych osób, nazwy od imion królów i książąt oraz dynastii, od nazw organizacji społecznych, itp. Uczniowie próbują podawać przykłady nazw ulic z podaniem rodzaju nazwy. Uczniowie wypełniają tekst luk:

Nazwy kwidzyńskich ulic można dzielić na grupy, według znaczenia ich nazwy, np.: nazwy ulic kierunkowe, topograficzne, kulturowe, od nazwisk pisarzy, malarzy, sławnych osób, nazwy od imion królów i książąt oraz dynastii, od nazw organizacji społecznych, itp. Odrębną grupę stanowią nazwy, związane z lokalnymi postaciami – bohaterami regionalnej historii.

Dział językoznawstwa, zajmujący się zbieraniem, klasyfikacją i badaniem pochodzenia nazw własnych to onomastyka.

Nazwy kwidzyńskich ulic zmieniały się wraz z biegiem czasu oraz wydarzeniami historycznymi. Po roku 1945, kiedy Kwidzyn znalazł się w granicach Polski, niemieckie nazwy ulic zastąpiono polskimi. Niektóre zostały po prostu przetłumaczone, inne otrzymały nową nazwę. Druga grupa to nazwy ulic nowo wytyczonych w trakcie powstawania zabudowy miejskiej. Dzisiaj swoje nazwy w Kwidzynie otrzymują także ronda. Podaj przykłady: Ulice kierunkowe, np. Toruńska, Gdańska, Grudziądzka Ulice topograficzne, np. Krótka, Długa, Południowa Ulice od imion królów i książąt, dynastii, np. Mieszka, Chrobrego, Piastowska Ulice od nazwisk, np. Mickiewicza, Chopina, Staszica Ulice od nazwisk lokalnych działaczy, np. Gębika, Połomskiego, Odrowskiego Następnie nauczyciel proponuje pracę z planem Kwidzyna, w którym można wprowadzić elementy współzawodnictwa. Nauczyciel prosi uczniów, aby w grupach przygotowali sobie po cichu cztery nazwy różnych ulic. Następnie grupa I zadaje pytania o te ulice grupie II, grupa II grupie III, grupa III grupie IV, i grupa IV grupie I. Uczniowie maja wskazać „zadane ulice” na planie Kwidzyna, rozwieszonym na tablicy. Jeśli odnajdą od razu tę ulicę otrzymują 2 p, jeśli mają z tym problemy grupa zadająca pytanie podpowiada, że ulica znajduje się na północy/południu, w sąsiedztwie ulic...., etc. Ulica wskazana z pomocą to 1 punkt, przekroczenie ustalonego czasu bez wskazania 0 pkt. W taki sposób uczniowie zmuszeni są do przygotowania nazw ulic, które sami znają (eliminujemy „strzał w ciemno”), sami także muszą znać dokładne jej położenie. Cała gra bardzo rozwija orientację w terenie i wiedzę o nazwach kwidzyńskich ulic, a także pracę z planem miasta. Najaktywniejszych uczniów można nagrodzić dobrą oceną. Na zakończenie zajęć nauczyciel rozdaje kartę ewaluacji z prośbą o jej wypełnienie.

KARTA PRACY Grupa I Polecenie: W diagramie ukryto 10 nazw ulic Kwidzyna. Znajdziecie je skreślając kolejno litery poziomo lub pionowo. Zastanówcie się, jaka wspólna cecha łączy wszystkie te nazwy?

T C Q R S C O P N A C F O L P Z B O Ż O W A N D P A C R M D B K I C K Ż O S S G V B P L Ś L E U L K J F N O L Z L I U R O S O K O L A Ż A B I A W Z V X S L N D N D W WA D J U J K T A A T U I K Q X R I F O H X E R A Ł Ą K O W A W J C W Y Y C L E Ś N A A W O D N A

1. ................................................................

2. ................................................................

3. ................................................................

4. ................................................................

5. ................................................................

6. ................................................................

7. ................................................................

8. ................................................................

9. ................................................................

10. ................................................................

KARTA PRACY Grupa II Polecenie: W diagramie ukryto 10 nazw ulic Kwidzyna. Znajdziecie je skreślając kolejno litery poziomo lub pionowo. Zastanówcie się, jaka wspólna cecha łączy wszystkie te nazwy?

W A R S Z A W S K A I G O S L O S O V X S C A R P A U F O H Q F B H Y U W Ą B R Z E S K A E D D G D A Ń S K A V N Ł A Z J D W I Ś L A N A M H I L A S A E F O H I I J Ą K H K Ą C E Ł M A Ń C D F J A Ż X C L D Y S V Z A A M A L B O R S K A K A W T C Z E W S K A S A

1. ................................................................

2. ................................................................

3. ................................................................

4. ................................................................

5. ................................................................

6. ................................................................

7. ................................................................

8. ................................................................

9. ................................................................

10. ................................................................

KARTA PRACY Grupa III Polecenie: W diagramie ukryto 10 nazw ulic Kwidzyna. Znajdziecie je skreślając kolejno litery poziomo lub pionowo. Zastanówcie się, jaka wspólna cecha łączy wszystkie te nazwy?

G P O Ł O M S K I E G O Ę M A T E J K I K A I Z B F S L O S O V O H A I I H A L L E R A Ś J Ą Ą K S F J A Ż X P C A Ż D A O D R O W S K I E G O A W C T M A C H U T T Y D R Z Y M A Ł Y S N H E F J A Ż X C L G Z Q Ć I A K O P E R N I K A Ą S D A S Z Y Ń S K I E G O

1. ................................................................

2. ................................................................

3. ................................................................

4. ................................................................

5. ................................................................

6. ................................................................

7. ................................................................

8. ................................................................

9. ................................................................

10. ................................................................

KARTA PRACY Grupa IV Polecenie: W diagramie ukryto 10 nazw ulic Kwidzyna. Znajdziecie je skreślając kolejno litery poziomo lub pionowo. Zastanówcie się, jaka wspólna cecha łączy wszystkie te nazwy?

O Ł O K D V Ś J Ą Ć W K M Q P O Ł U D N I O W A O W O Ł H P Ł J A Ń S T S A L O S M U Y D S K E T A N X O M G Ó R N A D O C A Ś A X A J I H Q R W R A C E E A K O P H A A F Q I K R Ó T K A S L A K O P A Ł Y S G F O N S T A R O Z A M K O W A J G R A N I C Z N A L Q

1. ................................................................

2. ................................................................

3. ................................................................

4. ................................................................

5. ................................................................

6. ................................................................

7. ................................................................

8. ................................................................

9. ................................................................

10. ................................................................

KARTA PRACY UCZNIA - TEKST LUK: Nazwy kwidzyńskich ulic można dzielić na grupy, według znaczenia ich nazwy, np.:

nazwy ulic ........................., topograficzne, ........................, od nazwisk pisarzy, malarzy,

......................... osób, nazwy od imion ........................ i książąt oraz dynastii, od nazw

organizacji społecznych, itp. Odrębną grupę stanowią nazwy, związane z lokalnymi

postaciami – bohaterami ......................... historii.

Dział językoznawstwa, zajmujący się zbieraniem, klasyfikacją i badaniem pochodzenia nazw

własnych to .................................

Nazwy kwidzyńskich ulic zmieniały się wraz z biegiem czasu oraz ...........................................

Po roku ........................., kiedy Kwidzyn znalazł się w granicach .........................., niemieckie

nazwy ulic zastąpiono .............................. Niektóre zostały po prostu przetłumaczone, inne

otrzymały ............................. nazwę. Druga grupa to nazwy ulic nowo wytyczonych w trakcie

powstawania zabudowy miejskiej. Dzisiaj swoje nazwy w Kwidzynie otrzymują także

...........................

Podaj przykłady:

Ulice kierunkowe, np. ..............................................................................

Ulice topograficzne, np. ..............................................................................

Ulice od imion królów i książąt, dynastii, np. ............................................................................

Ulice od nazwisk, np. ..............................................................................

Ulice od nazwisk lokalnych działaczy, np. ..............................................................................

ANKIETA EWALUACYJNA:

Zastanów się nad pytaniami zamieszczonymi poniżej i udziel odpowiedzi, stawiając krzyżyk pod odpowiednia wg ciebie liczbą punktów

1. Czy podobał cie się (czy byłeś zainteresowany) temat dzisiejszych zajęć?

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

2. W jakim stopniu twoim zdaniem, zostały zrealizowane cele i treści lekcji?

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

3. Jak oceniasz poziom wiedzy, zdobyty na dzisiejszych zajęciach?

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

4. Oceń stosunki panujące pomiędzy członkami twojego zespołu w trakcie zajęć

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

5. Czy chciałbyś coś zmienić w tych zajęciach?.............................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................Dziękuję za wypełnienie ankiety

Przykładowy konspekt lekcji – gimnazjum 1. Temat lekcji: Co to jest neogotyk?


Poznanie najważniejszych, neogotyckich zabytków Kwidzyna. Umiejętność

rozróżniania cech i stylów architektury, w tym przypadku neogotyku.


określa które budowle zbudowano w stylu neogotyckim, wymienia style i cechy

charakterystyczne dla danego kierunku w sztuce, próbuje posługiwać się określeniami z

dziedziny architektury, np. projektant, architekt, blenda, łuki, portal, etc.

4. Metody i formy pracy: wycieczka, karta pracy, słowna – rozmowa kierowana, pogadanka,

ćwiczeniowo-zadaniowa


Karty pracy, Neogotyk w Kwidzynie, „Krople Historii” zeszyt 12, Kwidzyn 2008

6. Przebieg lekcji: a) Część wstępna: powitanie i przypomnienie zasad obowiązujących podczas każdej wycieczki, pytanie: co to jest zabytek? W jaki sposób opisuje się obiekt zabytkowy? Krótka informacja o zasadach wypełniania Karty Zabytku

1. Po kolei, idąc ustaloną trasą, uczniowie odwiedzają zabytki, związane ze stylem neogotyckim, przy każdej budowli nauczyciel przekazuje podstawowe informacje na jej temat. (UWAGA! – trasa wycieczki dowolna, ułożona przez nauczyciela!). Można wcześniej, jeszcze przed wycieczką wyznaczyć poszczególnych uczniów, aby za każdym razem inny uczeń poprowadził wycieczkę (przekazał podstawowe informacje na temat budowli). Przykładowa trasa:

Dworzec PKP Gimnazjum nr 1 Budynek Sądu Biblioteka Miejsko - Powiatowa Kościół Św. Trójcy Szkoła Podstawowa nr 5 Zespół koszarowy ul. Grudziądzka

2. Uczniowie mogą wykonywać równocześnie dokumentację fotograficzną zwiedzanych obiektów, w trakcie wycieczki sporządzają notatki – korzystają z czystej karty zabytku.

3.Po wycieczce (bezpośrednio lub na kolejnych zajęciach) następuje podsumowanie zajęć: Wspólne podzielenie się wiedzą, na temat zapisywanych informacji, ewent. ustalenie wspólnej zawartości tabel. Zwrócenie uwagi, na wspólne cechy architektoniczne, występujące wśród zwiedzanych budynków. N tablicy nauczyciel zapisuje wszystkie podane przykłady. Najważniejsze jest zwrócenie uwagi na fakt, że dominującym budulcem, zarazem wyróżniającym Kwidzyn jest CZERWONA CEGŁA.

Nauczyciel prosi uczniów o przeczytanie w słowniku/encyklopedii znaczenia słowa NEOGOTYK

Wspólnie z uczniami ustala definicję, następnie proponuje zapisać w zeszycie. Po kolei wraz z uczniami zapisuje pod definicją krótką listę cech charakterystycznych dla stylu. Pod notatka uczniowie wklejają swoje wcześniej wypełnione karty zabytków. W przypadku wykonania fotografii, można zaproponować uczniom stworzenie wspólnej gazetki lub albumu pod nazwą „Neogotyk w Kwidzynie”.

Przykładowy konspekt lekcji – gimnazjum

Documents

Transcript of Przykładowy konspekt lekcji – gimnazjum