PRZEPISYDROGOWE - Polonia Driving School · Wstęp...

Údarás Um Shábháilteacht Ar BhóithreUrząd ds. Bezpieczeństwa Drogowego

PRZEPISY DROGOWE

Spis treści

Przedmowa 7Wstęp 8

Część 1: Prawo jazdy i kategorie pojazdów 10Kategorie pojazdów i minimalny wiek posiadaniatymczasowego prawa jazdy 10Warunki związane z poszczególnymi kategoriami 13Tymczasowe prawo jazdy 14

Część 2: Zanim staniesz się pełnoprawnym kierowcą 19Jak uzyskać tymczasowe prawo jazdy 19Egzamin teoretyczny 19Legalne prowadzenie pojazdu 20Podatek 21Ubezpieczenie 21Państwowy przegląd stanu technicznegopojazdu (ang. NCT) 22Warunki dla posiadaczy tymczasowego prawa jazdy 22Co się dzieje, gdy wygaśnie Twoje drugietymczasowe prawo jazdy 23Okres ważności zezwolenia szkoleniowego 23Stałe prawo jazdy 24Noszenie prawa jazdy 25

Część 3: Egzamin praktyczny na prawo jazdy 26Jak zapisać się na egzamin praktyczny 26

Część 4: Bezpieczeństwo pojazdu 31Opony 31Światła i reflektory 34

1

Údarás Um Shábhailteacht Ar BhóithreUrzd ds. Bezpieczestwa Drogowego

Przednia szyba 34Lusterka 34Pasy bezpieczeństwa 35Systemy mocowania dla dzieci 35Bagażniki dachowe 38Tablice rejestracyjne pojazdu 38Inne obowiązki dotyczące bezpieczeństwa 39

Część 5: Dobre praktyki kierowcy 40Ruszanie z miejsca 40Twoje ustawienie na drodze 41Zmiana pasa 43Wyprzedzanie 44Cofanie 46Zawracanie 47Zwalnianie lub zatrzymywanie się na poboczu 48Holowanie 48Jazda nocą 50Klakson 53

Część 6: Znaki drogowe oraz oznakowanie dróg 54Znaki nakazu 55Znaki stopu i ustąp pierwszeństwa 57Ulice jednokierunkowe 58Oznakowanie dróg 60Znaki ostrzegawcze 62Znaki informacyjne 64Znaki spowalniające ruch 68Znaki specjalne oraz oznakowania dla autobusów, rowerów,tramwajów, pociągów oraz lekkiej kolei miejskiej 69Znaki autobusowe 69Znaki tramwajowe oraz lekkiej kolei miejskiej 71Znaki kolejowe oraz lekkiej kolei miejskiej 75Oznakowanie mostów kolejowych 77Oznakowanie tuneli 79

2


Część 7: Sygnalizacja świetlna 82Światła 82Sygnały kierowców oraz rowerzystów 84Sygnały ręczne 85

Część 8: Ograniczenia prędkości 87Bezpieczna jazda wśród innych pojadów- zasada dwóch sekund 88Ograniczenia prędkości 89Ograniczenia prędkości na drogach 90Ograniczenia prędkości pojazdów 93Droga hamowania - samochody 94

Część 9: Skrzyżowania i ronda 98Skrzyżowania 98Skrzyżowania z żółtą strefą 104Skrzyżowania a drogi dwujezdniowe 105Ronda 107

Część 10: Parkowanie 112Parkowanie 112

Część 11: Autostrady 119Zasady ogólne 119Wjazd na autostradę 120Na autostradzie 120Zjazd z autostrady 124Zatrzymywanie się oraz parkowanie 125Co robić gdy zepsuje się samochód 126Tunele 127

Część 12: Pomoc policji 131Sygnały 131Polecenia 132

3


Część 13: Przeciwskazania 134Alkohol 134Narkotyki 136Zmęczenie 136Agresja na drodze oraz agresywna jazda 138

Część 14: Prawidłowe zachowanie na miejscu wypadku 139Co musi zrobić kierowca w razie wypadkulub sytuacji awaryjnej 139Co należy zrobić po przyjeździe na miejsce wypadku 141Wypadki z udziałem materiałów niebezpiecznych 142

Część 15: Punkty karne, stałe opłaty oraz zakaz prowadzeniasamochodu 143Punkty karne 143System stałych opłat 145Zakaz prowadzenia pojazdu 146

Część 16: Przepisy dla motocyklistów 147Prawo jazdy 147Ubezpieczenie i podatek 147Przewóz pasażerów 148Sprzęt ochrony osobistej 149Jazda motocyklem 152Dziesięć taktyk przetrwania dla motocyklisty 154

Część 16: Przepisy dla motocyklistów 147Prawo jazdy 147Ubezpieczenie i podatek 147Przewóz pasażerów 148Sprzęt ochrony osobistej 149Jazda motocyklem 152Dziesięć taktyk przetrwania dla motocyklisty 154

4


Część 17: Przepisy dla rowerzystów 155Dbałość o sprawność roweru 155Lista kontrolna rowerzysty 156Odzież i sprzęt ochronny 157Bezpieczna jazda na rowerze 158Przepisy zachowania na ścieżkachrowerowych dla innych użytkowników dróg 160Rowerzyści na rondzie 163

Część 18: Przepisy dla pieszych 164Poruszanie się w pobliżu lub wzdłuż jezdni 164Przechodzenie przez jezdnię 165Ostrożność w pobliżu autobusów i tramwajów 165Punkty bezpiecznego przejścia przez jezdnię 166

Część 19: Poszanowanie dla innych użytkowników dróg 169Piesi 169Rowerzyści i motocykliści 172Ścieżki rowerowe oraz parkowanie 174Zwierzęta na drodze 174

Część 20: Inni użytkownicy dróg 175Pojazdy uprzywilejowane 175Osoby korzystające z maszyn rolniczych 175Osoby opiekujące się zwierzętami 177

5


Część 21: Znaki nakazu 178

Część 22: Znaki ostrzegawcze 181

Część 23: Znaki ostrzegawcze podczas robót drogowych 185

Część 24: Znaki informacyjne 188

Część 25: Znaki - autostrada191

Załącznik 1: Lista wymagań do oświadczenia medycznego 192

Załącznik 2: Prawo na temat ruchu drogowego i bezpieczeństwa 193

Załącznik 3: Przydatne strony internetowe 195

Załącznik 4: Punkty karne oraz wykroczenia dlaktórych obowiązuja stałe opłaty 197

Załącznik 5: Dopuszczalne rodzaje pojazdów na egzaminiepraktycznym 203

Załącznik 6: Formularz oceny egzaminu praktycznego 208

Słowniczek 210

Indeks 215

6


Przedmowa

Celem Kodeksu Drogowego jest ratowanie życia oraz zapobieganie urazomna drogach. Przepisy kodeksu odnoszą się do wszystkich użytkownikówdróg: kierowców, pieszych, motocyklistów, jeźdźców konnych orazrowerzystów.Kodeks jest napisany prostym językiem, aby promować dobre zachowaniana drodze. Przepisy przewidują, że każdy z nas powinien ponosić osobistąodpowiedzialność za użytkowanie drogi.Kodeks drogowy został przygotowany w wygodnym do czytania formacie.Twoim obowiązkiem jest przeczytanie go i znajomość przepisów w nimzawartych. Na końcu znajduje się Słowniczek, który wyjaśnia niektóre zużywanych terminów. Przepisy zostały także opublikowane w językuirlandzkim.Przepisy są zgodne z oraz odzwierciedlają Prawo o Ruchu Drogowym nadzień 1 marca 2007. Gdy znane są pewne planowane zmiany w przepisach,dany punkt zawiera komentarz na ten temat, aby zapewnić aktualnośćzawartości. Ważne będzie sprawdzenie odpowiedniej części stronyinternetowej Urzędu ds. Bezpieczeństwa Drogowego www.rsa.ie, abyzapoznać się ze wszelkimi uaktualnieniami.Możemy ratować życie oraz zapobiegać urazom zmieniając swojezachowanie. Przeczytanie tych przepisów i stosowanie ich w praktycepomoże osiągnąć ten cel.To nasza odpowiedzialność.To nasz wybór.

7


Wstęp

Kodeks drogowy skierowany jest do wszystkich użytkowników dróg -kierowców, pieszych, motocyklistów, jeźdźców konnych oraz rowerzystów.Musisz dobrze znać te przepisy, aby dostać prawo jazdy, ale naukabezpieczeństwa drogowego nie kończy się po zdaniu egzaminu na prawojazdy. Nauka ta trwa całe życie. Musisz stale podnosić swoje kwalifikacjeoraz rozszerzać wiedzę, a także orientować się w zmianach prawadrogowego. Dlatego właśnie musisz zrozumieć i przestrzegać przepisówdrogowych, niezależnie od tego czy dopiero uczysz się jeździć, czy jesteśkierowcą od wielu lat.Książka ta napisana jest w formie praktycznego poradnika i opisuje wielemanewrów, które postrzegane są jako czynniki przyczyniające się dowypadków drogowych. W książce wykorzystane zostały trzy metody na to,aby w jasny i zwięzły sposób opisać w jaki sposób prawo stosuje się dowszystkich użytkowników dróg.

musisz i nie możesz zwracają uwagę na zachowania, których jasnowymaga lub zabrania prawo.powinieneś i nie powinieneś mówią o tym jak najlepiej zachować sięw sytuacji, której nie regulują przepisy.książka przedstawia ilustracje i opisy świateł, oznakowania dróg orazznaków drogowych regulujących ruch drogowy.

Znajomość przepisów drogowych, praktyka dobrych umiejętnościprowadzenia pojazdu oraz ogólna dbałość jako użytkownika drogi pozwoląCi na odegranie kluczowej roli w uniknięciu wypadku. Ponadto dzięki Tobiepolityka bezpieczeństwa na drogach będzie bardziej skuteczna.Umiejętności, których oczekuje się od użytkowników dróg, w szczególnościod kierowców to:

umiejętność odpowiedzialnego działania,umiejętność przewidywania i reagowania na niebezpieczeństwa,dobra koncentracja orazdobry poziom umiejętności prowadzenia pojazdu.

8


Od użytkowników dróg oczekuje się także pozytywnego i troskliwegonastawienia względem siebie, a w szczególności względem bardziejnarażonych na ryzyka użytkowników dróg takich jak rowerzyści,motocykliści, piesi, dzieci, osoby niepełnosprawne lub ludzie starsi.W interesie bezpieczeństwa drogowego powinieneś zdać sobie sprawę ztego, jak ważne jest przyswojenie sobie wiedzy z tej książki orazzastosowanie jej w praktyce.Ogólnym celem tej książki jest promocja bezpieczeństwa, dobrych praktykprowadzenia pojazdu oraz uprzejmości podczas użytkowania dróg zgodnie zprawem. Jest to interpretacja prawa z punktu widzenia bezpieczeństwadrogowego. W razie wątpliwości, powinieneś sprawdzić je w stosownejustawie lub zapytać policjanta. Książeczka opisuje obecnie obowiązująceprawo ruchu drogowego, ale będzie w przyszłości regularnie uaktualniana,aby uwzględnić wszystkie nowe przepisy.Ważne: Polityka bezpieczeństwa drogowego oraz przepisy z nim związanezadziałają tylko przy współpracy wszystkich użytkowników dróg. Jeżeli niebędziesz przestrzegał prawa ruchu drogowego, może spotkać Cię karagrzywny, punkty karne lub wyrok skazujący w sądzie. Może Ci także zostaćodebrane prawo prowadzenia pojazdów, a w niektórych przypadkachmożesz zostać wysłany do więzienia.Dla przykładu, różnica 5km/h prędkości może oznaczać różnicę międzyżyciem a śmiercią narażonego na ryzyko użytkownika drogi jakim jestpieszy.

Przy potrąceniu samochodem jadącym 60km/h, ginie 9 na 10pieszych.Przy potrąceniu samochodem jadącym 50 km/h, ginie 5 na 10pieszych.Przy potrąceniu samochodem jadącym 30 km/h, ginie 1 na 10pieszych.Źródło : RoSPA UK

Aktualne informacje znajdziesz na stronie www.rsa.ie.

PAMIĘTAJProwadzenie samochodu to umiejętność, która wymaga nauki

przez całe życie.

9


Część 1:

Prawo jazdy i kategorie pojazdów

Aby prowadzić jakikolwiek pojazd drogowy w miejscu publicznym należyposiadać prawo jazdy lub (od 30 października 2007 roku) zezwolenieszkoleniowe – zezwolenie na podjęcie kursu. Uczestnik ruchu możekierować wyłącznie pojazdami tego typu, na które wskazuje jego prawojazdy / zezwolenie. Dokument poświadczający uprawnienia do kierowaniapojazdem należy mieć przy sobie zawsze gdy prowadzimy pojazd drogowy.Ta część opisuje kiedy i jak złożyć wniosek o prawo jazdy lub jegoodnowienie. Opisuje ona także różne kategorie pojazdów, na które wydajesię prawo jazdy.

Kategorie pojazdów drogowych i minimalny wiek nabywaniauprawnieńPoniższa tabela przedstawia typy pojazdów, jakie można prowadzićposiadając odpowiednią kategorię prawa jazdy oraz minimalny wiek osóbstarających się o nabycie uprawnień do prowadzenia wymienionychpojazdów.

10


Kategorie pojazdów/Minimalny wiek kierowcy/Ograniczenia

D 21

Pojazdy z miejscami do siedzenia dla więcej niż 8pasażerów (nie licząc kierowcy).W tej kategorii mieszczą się przyczepy, gdyznamionowa całkowita masa pojazdu nie przekracza750 kg.

C1 18

Pojazdy w kategorii C o znamionowej całkowitejmasie pojazdu nie przekraczającej 7,500kg.W tej kategorii mieszczą się przyczepy, gdyznamionowa całkowita masa pojazdu nie przekracza750 kg.

C 18

Pojazdy (inne niż maszyny do prac drogowych itraktory) o:• znamionowej całkowitej masie pojazdu

przekraczającej 3,500kg i z miejscami dosiedzenia dla maksymalnie 8 pasażerów (nielicząc kierowcy)

W tej kategorii mieszczą się przyczepy, gdyznamionowa całkowita masa pojazdu nie przekracza750 kg.

B 17

Pojazdy (inne niż motocykle – motorowery – maszynydo prac drogowych i traktory) o:• znamionowej całkowitej masie pojazdu 3,500kg

lub mniej i z miejscami do siedzenia dlamaksymalnie 8 pasażerów (nie licząc kierowcy)

W tej kategorii mieszczą się przyczepy, gdyznamionowa całkowita masa pojazdu nie przekracza750 kg. (Patrz strona 17).

A1 16Motocykle z:• pojemnością silnika 125cm3 lub mniej i mocą

znamionową w wysokości 11kW lub mniej.

A 18Motocykle – z przyczepą lub bez. Ta kategoria prawajazdy posiada pewne ograniczenia. Maksymalna mocnie może przekraczać 25kW lub proporcja mocy dowagi nie może przekraczać 0,16kW na kilogram.

Kategoria

Minimalny wiekOBJĘTY POJAZD(Y)

11


ED 21ED Połączenia pojazdu oraz przyczepy, gdy:• pojazd ciągnący zalicza się do kategorii D i:• znamionowa całkowita masa przyczepy

przekracza 750kg.

ED1 21

Połączenia pojazdu oraz przyczepy, gdy:• pojazd ciągnący zalicza się do kategorii D1, i

razem z przyczepą mają znamionową całkowitąmasę nie przekraczającą 12,000kg, i

• znamionowa całkowita masa przyczepy nieprzekracza masy pojazdu ciągnącego bezładunku,

• przyczepa nie może być wykorzystywana dotransportu ludzi.

EC 18EC Połączenia pojazdu oraz przyczepy, gdy:• pojazd ciągnący zalicza się do kategorii C i:• znamionowa całkowita masa przyczepy

przekracza 750kg i jest pojazdem przegubowym.

EC1 18

Połączenia pojazdu oraz przyczepy, gdy:• pojazd ciągnący zalicza się do kategorii C1, i

razem z przyczepą mają znamionową całkowitąmasę nie przekraczającą 12,000kg, i

• znamionowa całkowita masa przyczepy nieprzekracza masy pojazdu ciągnącego bezładunku.

EB 17Połączenia pojazdu oraz przyczepy, gdy:• pojazd ciągnący zalicza się do kategorii B, a

znamionowa całkowita masa przyczepyprzekracza 750 kg.

D1 21

Pojazdy w kategorii D z miejscami do siedzenia dla 9do 16 pasażerów (nie licząc kierowcy).W tej kategorii mieszczą się przyczepy, gdyznamionowa całkowita masa pojazdu nie przekracza750 kg.

Kategoria


12


Jeżeli masz poniżej 16 lat nie możesz prowadzić żadnych pojazdów wmiejscach publicznych.Znamionowa całkowita masa pojazdu (ang. Design Gross Vehicle Weight,DGVW) to termin używany przez producentów na określenie masy pojazduwraz z maksymalnym ładunkiem, jaki może on przewozić (włącznie zpasażerami, paliwem, ładunkiem i mocowaniami). Znamionowa całkowitamasa pojazdu jest zwykle umieszczona na metalowej tabliczceprzymocowanej do pojazdu przez producenta.Musisz być świadomy, jaka jest maksymalna ładowność Twojego pojazdu.W przeciwnym razie narażasz się na poważne ryzyko wypadku lubwyrządzenia szkody.Przeładowanie pojazdu zmniejsza możliowść kontroli nad pojazdem i jestwykroczeniem.

Warunki związane z poszczególnymi kategoriamiMotocyklePosiadacze tymczasowego prawa jazdy kategorii A są uprawnieni do jazdymotocyklem:

o mocy silnika nie przekraczającej 25kW, lubo proporcji mocy do wagi nie przekraczającej 0,16kW na kilogram.

Ograniczenie to dotyczy posiadaczy tymczasowego prawa jazdy tej kategoriii obowiązuje przez dwa pierwsze lata posiadania stałego prawa jazdykategorii A. Twoim obowiązkiem jest sprawdzenie mocy motocykla. Jeżelimasz jakiekolwiek wątpliwości, porozmawiaj z dilerem/producentem.

W 16Maszyny do prac drogowych i traktory z przyczepąlub bez• przyczepa nie może być wykorzystywana do

transportu ludzi

M 16Motorowery o maksymalnej prędkości projektowejnie przekraczającej 45 km/h o:• pojemności silnika nie przekraczającej 50cm3.

Kategoria


13


Prawo Jazdy Tymczasowe a Zezwolenie Szkoleniowe (LearnerPermit)Z dniem 30 października 2007 roku Zezwolenie Szkoleniowe (LearnerPermit) zastąpiło dotychczasowe Tymczasowe Prawo Jazdy (ProvisionalDriving Licence). Zezwolenie szkoleniowe jest wydawane w celuumożliwienia osobie podjęcia kursu nauki jazdy. Przed złożeniem aplikacji owydanie zezwolenia szkoleniowego należy zdać teoretyczny egzamin zruchu drogowego (Driver Theory Test). Z uwagi na bezpieczeństwo własne iinnych uczestników ruchu drogowego, kierując pojazdem należy spełnićokreślone wymagania, jakie narzucone są każdemu posiadaczowiZezwolenia Szkoleniowego. Wymagania te zostały szczegółowo określonew rozdziale 2.W przypadku posiadania ważnego tymczasowego prawa jazdy nie jestwymagane aplikowanie o wydanie zezwolenia szkoleniowego.Aby przystąpić do egzaminu na Prawo Jazdy, każdy zdający musi posiadaćaktualne tymczasowe prawo jazdy lub zezwolenie szkoleniowe. Dokumentyte muszą dotyczyć pojazdów o tej samej kategorii, jakiej dotyczy egzamin.Szczegóły dotyczące egzaminu na prawo jazdy zostały opisane w rozdziale3.

Wszystkie kategorie prawa jazdy mogą podlegać zmianom. Aby zapewnić zgodność zprawem Unii Europejskiej i irlandzką polityką bezpieczeństwa na drogach, zaleca sięregularne sprawdzanie strony www.rsa.ie

Ubieganie się o pierwsze Zezwolenie Szkoleniowe (Learner Permit)Podczas ubiegania się o zezwolenie szkoleniowe należy złożyć odpowiedniepodanie, załączyć dwa podpisane zdjęcia paszportowe oraz uiścić opłatę.Należy również przedstawić dokument potwierdzający tożsamość aplikanta.Jest to zbędne jeśli aplikant posiada już prawo jazdy dotyczące innejkategorii albo prawo jazdy wydane w innym kraju. Poniższa tabela określawszystkie wymagania stawiane osobom aplikującym o zezwolenieszkoleniowe. Kategorie pojazdów są opisane w tabeli na stronach 11-13.

14


Pierwsze tymczasowe prawo jazdy

* Kandydat ze stałym prawem jazdy na te kategorie będzie także musiałpoddawać się okresowym badaniom lekarskim, między innymi podczasodnawiania prawa jazdy tego typu.

EC1,EC,ED1lubED

• Formularzzgłoszeniowy

• Zdjęcia (2 podpisanezdjęcia paszportowe)

• Opłata• Oświadczenie

medyczne (wszyscykandydaci)

• Potwierdzenieposiadania stałegoprawa jazdy naodpowiedni pojazdciągnący (np. kategoriiC, jeżeli kandydatubiega się o prawojazdy kategorii EC)

EB



• Opłata• Egzamin teoretyczny,

jeżeli dotyczy

• Oświadczeniemedyczne, jeżelidotyczy

• Dowód posiadaniastałego prawa jazdyna pojazdy kategorii B

C1,C, D1lub D



• Opłata• Zaświadczenie o

zdaniu egzaminu

teoretycznego• Oświadczenie

medyczne (wszyscykandydaci)

• Dowód posiadaniastałego prawa jazdyna pojazdy kategorii B

A1,A, B,MlubW



• Opłata• Zaświadczenie o

zdaniu egzaminu

teoretycznego• Dowód tożsamości• Oświadczenie

medyczne, jeżelidotyczy

• Badanie wzroku

KATEGORIAPIERWSZEGOTYMCZASOWEGO PRAWA

JAZDY CO JEST POTRZEBNE

15


Badanie wzroku oraz oświadczenie medyczneFormularze badania wzroku oraz oświadczenia medyczne dostępnesą w lokalnym urzędzie ds. podatku drogowego lub na stronie Urzęduds. Bezpieczeństwa Drogowego (ang. Road Safety Authority)www.rsa.ie.Formularz badania wzorku musi być wypełniony przezzarejestrowanego lekarza lub okulistę.Po wypełnieniu musisz podpisać formularz w obecności lekarza.Oświadczenie medyczne musi być wypełnione przezzarejestrowanego lekarza.Po wypełnieniu musisz podpisać oświadczenie w obecności lekarza.

Kiedy należy dostarczyć oświadczenie medyczneNie wszyscy kandydaci muszą dostarczać oświadczenie medyczne. Jednakmusisz dostarczyć takie oświadczenie, jeżeli którekolwiek z poniższychstwierdzeń odnosi się do Ciebie.

Ubiegasz się o tymczasowe prawo jazdy w którejkolwiek z poniższychkategorii: C1, C, D1, D, EC1, EC, ED1 lub ED.Będziesz miał skończone 70 lat w dniu przyznania tymczasowegoprawa jazdy.Cierpisz na którąkolwiek z chorób wymienionych w Załączniku 1 nakońcu książeczki.Przyjmujesz leki, które mogą wpłynąć na możliwości kierowaniapojazdem.

16


Uwaga:1. Jeżeli cierpisz na poważną chorobę, na przykład zaburzenia rytmu

serca (arytmia), które kiedykolwiek spowodowały omdlenie,koniecznie odwiedź lekarza przed złożeniem wniosku o prawo jazdy.

2. Nie możesz stać się posiadaczem tymczasowego prawa jazdy, jeżelijesteś uzależniony lub regularnie przyjmujesz substancjehalucynogenne.

Porozmawiaj z lekarzem, jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości odnośnieswojej fizycznej lub psychicznej zdolności do prowadzenia samochodu.Pełna informacja na temat warunków związanych z posiadaniemtymczasowego prawa jazdy znajduje się na stronie Urzędu ds.Bezpieczeństwa Drogowego (ang. Road Safety Authority) www.rsa.ie.

PrzyczepySamochody i przyczepyJeżeli posiadasz stałe prawo jazdy kategorii B, możesz ciągnąćprzyczepę, pod warunkiem, że:

znamionowa całkowita masa przyczepy nie przekracza 750kg, lubmasa pojazdu ciągnącego bez ładunku (pustego) jest przynajmniejrówna znamionowej całkowitej masie przyczepy, a całkowiteznamionowe masy pojazdu i przyczepy łącznie nie przekraczają3,500kg.

Jeżeli ciągniesz samochodem cięższą przyczepę, musisz posiadać prawojazdy kategorii EB.

Cięższe pojazdy i przyczepyMusisz posiadać prawo jazdy kategorii EC, EC1, ED lub ED1, aby ciągnąćcięższą przyczepę: Są to kategorie prawa jazdy, które upoważniają Cię doprowadzenia połączenia pojazdu ciągnącego i przyczepy (patrz strona 12).

17


Samochody ciężarowe i autobusyMusisz przestrzegać prawa na temat tachografów. Pełne informacjeznajdziesz na stronie www.rsa.ie.

Jeżeli prowadzisz samochód ciężarowy lub autobus za opłatą, od września 2008(kierowcy autobusów) i września 2009 (kierowcy ciężarówek) musisz mieć Certyfikatumiejętności zawodowych (ang. Certificate of Professional Competence, CPC)

PAMIĘTAJNie możesz dostarczać pojazdu mechanicznego do użytku w miejscupublicznym osobie poniżej 16 roku życia. Słowo ʻdostarczaćʼ oznacza

sprzedaż, wypożyczenie, pożyczenie, prezent lub zaopatrzenie wjakikolwiek inny sposób. Jeżeli złamiesz prawo, możesz zostać

ukarany karą grzywny w wysokości do €3,000 lub karą więzienia dosześciu miesięcy.

18


Część 2:

Zanim staniesz się pełnoprawnymkierowcą

Co zrobić aby otrzymać zezwolenie szkoleniowe (Learner Permit)Złóż podanie i zdaj teoretyczny test ruchu drogowego.Po zaliczeniu testu teoretycznego należy złożyć podanie o wydaniezezwolenia szkoleniowego do swojego lokalnego oddziału urzędukomunikacji (Motor Tax Office). Wraz z podaniem należy przedstawićcertyfikat potwierdzający wyniki testu teoretycznego oraz inne wymaganedokumenty (szczegóły w rozdziale 1). Po otrzymaniu zezwoleniaszkoleniowego, w celu nauczenia się podstawowych zasad zachowania się ibezpieczeństwa na drodze należy zarezerwować lekcje praktyczne uzawodowego instruktora nauki jazdy.

W przyszłości, wszyscy instruktorzy nauki jazdy będą zatwierdzani przez Urząd ds.Bezpieczeństwa Drogowego.

Egzamin teoretycznyEgzamin teoretyczny sprawdza Twoją wiedzę oraz rozumienie przepisówdrogowych, dobrych zachowań w czasie jazdy, postrzegania ryzyka orazniebezpieczeństw. Przed wystąpieniem o wydanie zezwoleniaszkoleniowego należy bezwzględnie zaliczyć ten test. Egzamin ten polegana odpowiedzi na pytania na ekranie dotykowym komputera w centrumegzaminacyjnym. Jest przeprowadzany przez Driver Theory Testing Service.Aby uzyskać więcej informacji, skontaktuj się z:Driver Theory Testing Service,PO Box 144, Drogheda, Co. Louth.Tel. (koszt połączenia lokalnego): 1890 606 106, w języku irlandzkim (kosztpołączenia lokalnego): 1890 606 806Telefon tekstowy: 1890 616 216Aby zapisać się na egzamin teoretyczny, skontaktuj się z Driver TheoryTesting Service lub zapisz się na egzamin przez internet na stroniewww.dtts.ie.

19


Legalne prowadzenie pojazduKażdy posiadacz zezwolenia szkoleniowego to osoba gotowa na podjęcienauki jazdy.Zanim wyjedzisz jakimkolwiek pojazdem na ulicę, musisz być w stanieodpowiedzieć twierdząco na następujące pytania:

Czy pojazd ma opłacony podatek?Czy na przedniej szybie jest widoczny dysk potwierdzający opłaceniepodatku?Czy ubezpieczenie jest aktualne i obejmuje także Ciebie?Czy na przedniej szybie jest widoczny dysk potwierdzający opłacenieubezpieczenia?Jeżeli uczysz się prowadzić pojazd kategorii B, który ma ponad czterylata i nie jest taksówką, to czy pojazd ten jest dopuszczony do ruchu iposiada aktualne zaświadczenie o przejściu państwowego przeglądustanu technicznego pojazdu (NCT) na przedniej szybie?Jeżeli korzystasz z autokaru, autobusu, karetki, pojazdu dostawczegolub przyczepy towarowej, które mają ponad rok, to czy posiadają onezaświadczenie o dopuszczeniu do ruchu (ang. Certificate ofRoadworthiness)?Jeżeli korzystasz z pojazdu mechanicznego, który nie należy dokategorii A1, A, M ani W, to czy z przodu i z tyłu widać na nimwyraźnie tabliczki z literą ʻLʼ?

WAŻNY KOMUNIKAT DLA KIEROWCÓW Z ZAGRANICYW Irlandii musisz jeździć po lewej stronie drogi.

20


PodatekWszystkie pojazdy mechaniczne muszą mieć opłacony podatek przedwyjazdem na drogę.

UbezpieczenieWszyscy kierowcy muszą posiadać ubezpieczenie ważne na prowadzeniepojazdu na drogach publicznych. Prawo nakłada na Ciebie obowiązekpoinformowania towarzystwa ubezpieczeniowego o wszystkich istotnychinformacjach zanim zaczniesz prowadzić pojazd. Jeżeli masz jakiekolwiekwątpliwości, powinieneś porozmawiać na ten temat z towarzystwemubezpieczeniowym. Prowadzenie nieubezpieczonego pojazdu jestpoważnym wykroczeniem.Aktualny dysk z ubezpieczeniem musi być wystawiony w widocznymmiejscu. Brak dysku w widocznym miejscu jest wykroczeniem.

Pojazdy, które nie muszą wystawiać dysku z ubezpieczeniem wwidocznym miejscu

Motocykle (z przyczepą lub bez).TraktoryPojazdy z licencją handlowąPojazdy, których posiadaczem lub użytkownikiem jest osobazwolniona z tego prawa zgodnie z ustawami o ruchu drogowym, np.członkowie służb ratowniczych.

Wszystkie przyczepy muszą posiadać ubezpieczenie OC. Dotyczy tozarówno przyczep ciagniętych przez pojazd, jak i zaparkowanych wmiejscach publicznych.Przepis, który mówi, że dysk ubezpieczenia nie musi być widoczny niezmienia wymogu, który mówi, że musisz sprawdzić czy ubezpieczenie Ciępokrywa.

21


Państwowy przegląd stanu technicznego pojazdu (ang. NCT)Badanie pojazdu sprawdza, czy Twój pojazd może być bezpiecznie używanyna drodze. Jest to szczególnie ważne w przypadku starszych pojazdów.

Samochody osobowe starsze niż 4 lata muszą mieć ważnezaświadczenie o NCT oraz dysk NCT widoczny na przedniej szybie.

Jeżeli chciałbyś otrzymać więcej informacji na temat NCT, odwiedź stronęwww.ncts.ie lub zadzwoń pod numer 1890 200 670.

Certificates of RoadworthinessPojazdy dostawcze, przyczepy towarowe o znamionowej całkowitejmasie pojazdu przekraczającej 3,500kg, karetki pogotowia, autobusy(w tym minibusy) oraz autokary, które mają ponad rok musząposiadać ważne zaświadczenie o dopuszczeniu do ruchu (ang.Certificate of Roadworthiness). Aby uzyskać szczegółowe informacjeo lokalnym centrum egzaminacyjnym, wejdź na stronęwww.environ.ie.

Warunki, jakie musi spełnić posiadacz zezwolenia szkoleniowegolub tymczasowego prawa jazdyJazda pod nadzoremWymagane jest aby każdemu posiadaczowi zezwolenia szkoleniowego, wcelach nadzoru, towarzyszyła osoba posiadająca pełne prawo jazdy przezokres minimum dwóch lat. Jeśli kierujący posiada swoje pierwsze, trzecielub każde następne tymczasowe prawo jazdy albo zezwolenie szkolenioweuprawnijące go do nauki jazdy pojazdami określonymi w kategorii B, prawowymaga obecności towarzyszącego kierowcy z pełnym prawem jazdy.Od 30 czerwca 2008 roku, każda osoba posiadająca swoje drugietymczasowe prawo jazdy albo drugie zezwolenie szkoleniowe, musiprowadzić pojazd także pod okiem w pełni uprawnionego kierowcy.Bez względu na to czy osoba kierująca jest posiadaczem tymczasowegoprawa jazdy czy zezwolenia szkoleniowego, osoba nadzorująca musiposiadać pełne prawo jazdy odpowiednio dla kategorii C1, C, D1, D, EC1,EC, ED1, oraz ED. Osoba nadzorująca musi być obecna w każdej chwili,gdy pojazd jest pod kontrolą osoby uczącej się (lista typów pojazdówobjętych poszczególnymi kategoriami przedstawiona jest na stronie 15).Osobom posiadającym tymczasowe prawo jazdy lub zezwolenieszkoleniowe dla kategorii A, A1 lub M zabrania się zabierania pasażerów.

22


Posiadacze pełnego prawa jazdy zobowiązani są również do jegoposiadania zawsze, gdy użytkują jakikolwiek pojazd drogowy.

AutostradyPosiadaczom tymczasowego prawa jazdy lub zezwolenia szkoleniowegozabrania się wjazdu na autostrady. Użytkowanie dróg tego typu będącposiadaczem jedynie wyżej wymienionych dokumentów stanowi poważneprzestępstwo.

PrzyczepyPosiadaczom tymczasowego prawa jazdy lub zezwolenia szkoleniowegodotyczącego kategorii B,C, C1, D lub D1 zabrania się ciągnięcia pojazdamitego typu jakichkolwiek przyczep.

Przewóz pasażerówprzypadku użytkowania pojazdu typu osobowego, van, mikrobus lubautobus nie wolno przewozić odpłatnie jakichkolwiek pasażerów.przypadku motocykli i motorowerów przewożenie pasażerów jestzabronione.przypadku poruszania się pojazdem kategorii W, (na przykład pojazdupracowniczego lub traktora), przewożenie pasażera jest dopuszczalnewyłącznie wtedy, gdy pojazd jest do tego odpowiednio przystosowanyoraz pasażer posiada pełne prawo jazdy kategorii W.

Co dzieje się gdy minie ważność drugiego tymczasowego prawa jazdyKażdy, kto posiada tymczasowe prawo jazdy wydane po raz drugi nie objętesą nowymi przepisami aż do 30 czerwca 2008 roku. Po 30 czerwca 2008roku osoby takie będą musiały być nadzorowane przez posiadacza pełnegoprawa jazdy z przynajmniej dwuletnim doświadczeniem.

Okres ważności zezwolenia szkoleniowegoNiezależnie od rodzaju pojazdu, jaki prowadzimy, uzyskanie zezwoleniaszkoleniowego po raz trzeci lub kolejny możliwe jest wyłącznie poudowodnieniu, że podjęliśmy próbę zdawania praktycznego testu na prawojazdy w poprzednich dwóch latach.

23


Jeśli aplikant nie przystępował do zdawania testu, powinien przedstawić:Zaświadczenie o stanie zdrowia, które nie pozwoliło mu na podjęciepróby zdawania testu, lubDowód składania aplikacji o przystąpienie do testu praktycznegodotyczącego tej kategorii pojazdów.

Każdy, kto posiada zezwolenie szkoleniowe dla kategorii A, A1, B, M lub Wpo raz pierwszy, to znaczy osoba, która nigdy wcześniej nie posiadałatymczasowego prawa jazdy dla danej kategorii (lub ważność takiego prawajazdy wygasła więcej niż 5 lat temu) nie może przystąpić do egzaminupraktycznego wcześniej, niż przed upływem 6 miesięcy od daty wydaniazezwolenia szkoleniowego. Ten przepis został ustanowiony w celuumożliwienia każdemu zdającemu zdobycie jak największegodoświadczenia. Badania wskazują, że im dłużej dana osoba jestnadzorowana podczas okresu nauki, tym mniej narażona jest na późniejszestłuczki lub wypadek.W przypadku jakichkolwiek pytań związanych z pozyskiwaniem zezwoleniaszkoleniowego, należy skontaktować się z odpowiednim lokalnym oddziałemurzędu komunikacji (motor tax office) lub RSA (oranem bezpieczeństwadrogowego) pod numerem lokalnym 1890 416141 lub w trybie ekspresowym- e-mailem pod adresem [email protected]. Lokalny oddział urzędu komunikacjimożna odnaleźć w branżowej części książki telefonicznej (the green pages)pod hasłem ʻLocal Authoritiesʼ (władze lokalne) lub pod adresemwww.citizensinformation.ie.

Stałe prawo jazdyStałe prawo jazdy wymagane jest na kategorię pojazdu, którym zamierzaszjeździć. Możesz prowadzić tylko pojazdy z kategorii, na które zostałowydane prawo jazdy.

24


Składanie wniosku o stałe prawo jazdySkładając wniosek o stałe prawo jazdy, powinieneś przesłać formularzzgłoszeniowy, dwa podpisane zdjęcia, odpowiednią opłatę oraz aktualne lubostatnie tymczasowe prawo jazdy. Do wniosku o pierwsze prawo jazdymusisz dołączyć zaświadczenie zdolności prowadzenia pojazdu (opisane wczęści 3). Konieczne może być także dostarczenie innych dokumentów, np.oświadczenia medycznego, w zależności od Twojej sytuacji. Pełnainformacja znajduje się na stronie Urzędu ds. Bezpieczeństwa Drogowego(ang. Road Safety Authority) www.rsa.ie.

Odnowienie prawa jazdyPrawo jazdy jest zwykle ważne na 10 lat. Przed upływem tego okresupowinieneś odnowić swoje prawo jazdy. Odnawiając prawo jazdy,powinieneś przesłać odpowiedni formularz i opłatę, dwa podpisane zdjęciaoraz aktualne lub ostatnie prawo jazdy. Jeżeli odnawiasz prawo jazdykategorii C1, EC1, C, EC, D1, ED1, D lub ED, musisz załączyćoświadczenie medyczne. Powinieneś złożyć wniosek o odnowienie prawajazdy nie później niż trzy miesiące przed upływem jego ważności. Pełnainformacja na temat prawa jazdy znajduje się na stronie Urzędu ds.Bezpieczeństwa Drogowego (ang. Road Safety Authority) www.rsa.ie.

Noszenie prawa jazdyPamiętaj, zawsze podczas prowadzenia samochodu musisz nosić ze sobąprawo jazdy (dotyczy wszystkich kategorii).

25


Część 3:

Egzamin praktyczny na prawo jazdy

Jak zapisać się na egzamin praktycznyPo spełnieniu wszystkich warunków dotyczących osób posiadającychzezwolenie szkoleniowe, opisanych w rozdziałach 1 i 2 oraz po odbyciukursu praktycznego, należy złożyć podanie o przystąpienie do testupraktycznego na prawo jazdy.Jeżeli masz zamiar zapisać się drogą listowną, formularz aplikacyjnyznajdziesz na każdym posterunku policji lub urzędzie ds. podatkudrogowego. Wyślij wypełniony formularz wraz z czekiem z opłatą zaegzamin na adres:Driver Testing SectionRoad Safety AuthorityGovernment BuildingsBallina, Co. Mayo.Tel. (koszt połączenia lokalnego): 1890 40 60 40Jeżeli chcesz zapisać się online, wejdź na stronę www.drivingtest.ie.Przygotuj kartę kredytową lub debetową (Laser), którą zapłacisz zaegzamin.Więcej informacji o egzaminie i opłatach uzyskasz kontaktując się zUrzędem ds. Bezpieczeństwa Drogowego lub odwiedzając stronęwww.drivingtest.ie.

wprowadzi listę zatwierdzonych instruktorów nauki jazdy. Wszystkim uczącym siękierowcom zalecane będzie zapisanie się na lekcje u instruktora z listy zatwierdzonychinstruktorów nauki jazdy.

26


Co należy zrobić w dniu egzaminuPrzyprowadź odpowiedni pojazd na egzamin.• Zgodnie z aktualnymi przepisami, dokładne wytyczne określają

minimalne wymagania, które pojazd musi spełnić, aby zostałuznany za odpowiedni do wykorzystania podczas egzaminupraktycznego (patrz załącznik 5). Wymagania dotyczące pojazdubędą opisane na zawiadomieniu o terminie egzaminu. Jeżelijednak masz jakiekolwiek wątpliwości, wejdź na strone www.rsa.ie,na której dostępna jest pełna informacja.

Sprawdź czy Twój pojazd posiada:• widoczny aktualny dysk potwierdzający opłacenie podatku

drogowego,• widoczny dysk przeglądu NCT dla pojazdów, które mają

obowiązek przejść państwowy przegląd stanu technicznego (patrzstrona 22),

• odpowiednie tabliczki z literą ʻLʼ z przodu i z tyłu pojazdu, (niedotyczy kategorii A, A1, M i W), oraz

• widoczny aktualny dysk potwierdzający opłacenie ubezpieczenia(z wyjątkiem pojazdów kategorii A, A1, M oraz W)

Sprawdź czy Twój pojazd jest zdatny do jazdy.Przyjdź do centrum egzaminacyjnego przynajmniej 10 minut przedplanowanym rozpoczęciem egzaminu.Należy oddać egzaminatorowi swoje aktualne zezwolenieszkoleniowe lub tymczasowe prawo jazdy. Egzaminator zweryfikujezezwolenie / tymczasowe prawo jazdy w celu ustalenia czy dokumentten należy do okaziciela, jego ważności oraz czy dotyczy adekwatnejkategorii pojazdów.

Egzamin zostanie odwołany i starcisz wpłaconą opłatę, jeżeli:spóźnisz się,Twój pojazd nie będzie miał odpowiednich dysków lub tabliczek zliterą ʻLʼ,Twój pojazd nie będzie zdatny do jazdy,nie będziesz miał odpowiedniego pojazdu na egzamin (patrzzałącznik 5),

Więcej informacji uzyskasz na stronie www.drivingtest.ie.

27


Egzamin praktyczny na prawo jazdyEgzamin praktyczny określi czy masz wystarczające umiejętności, abyzostać posiadaczem pełnego prawa jazdy. Zawiera pytania z przepisówdrogowych oraz zasad działania Twojego pojazdu, a także ocenę Twoichumiejętności prowadzenia pojazdu w różnych warunkach ruchu.Egzaminator oceni Twoje umiejętności prowadzenia pojazdu korzystając zformularza oceny egzaminu praktycznego. Pełna wersja tego formularzawidnieje w załączniku 6.Przed podejściem do egzaminu, powinieneś uzyskać poziom wiedzy iumiejętności, który przekona egzaminatora, że jesteś uprawoniony dostałego prawa jazdy.Wymagania egzaminacyjne będą ulegać zmianom, aby być na bierząco,odwiedź stronę www.rsa.ie.Następująca tabela przedstawia niektóre z ostatnich zmian. Niektórewymagania odnoszą się do więcej niż jednego rodzaju pojazdu.

Autobus· Zademonstrować kontrolę techniczną.· Obsługiwać przyciski sterujące.· Korzystać z retardera lub hamulca silnikowego, w który

wyposażony jest pojazd.· Otworzyć i zamknąć ręcznie wszelkie drzwi obsługiwane normalnie

napędem, w które wyposażony jest pojazd.

Samochódciężarowy

· Zademonstrować kontrolę techniczną.· Obsługiwać przyciski sterujące.· Korzystać z retardera lub hamulca silnikowego, w który

wyposażony jest pojazd.· Wycofać do rampy załadowczej.

Przyczepa· Zademonstrować kontrolę techniczną.· Podłączyć i odłączyć przyczepę od pojazdu.· Wycofać do rampy załadowczej

Motocykl· Zademonstrować kontrolę techniczną.· Obsługiwać przyciski sterujące.· Schować i wyjąć nóżkę, aby postawić motor.· Wyregulować wyposażenie ochronne (sprzęt ochrony osobistej).· Przesunąć motocykl bez włączania silnika.

Samochód· Zademonstrować kontrolę techniczną.· Obsługiwać przyciski sterujące.

Regulować siedzenie, pasy bezpieczeństwa, zagłówek, lusterkaoraz jak sprawdzić czy drzwi są zamknięte.

JEŻELI PODCHODZISZDO EGZAMINU MUSISZWIEDZIEĆ JAK

Samochód Zademonstrować kontrolę techniczną.

28


Przyciski sterujące i kontrola technicznaObejmuje obsługę przycisków sterujących, takich jak przyciski sterującewycieraczkami i spryskiwaczem, ogrzewaniem tylnej szyby, światłami iklimatyzacją, nawiewnikami, tylnymi światłami przeciwmgielnymi, wentylacjąi kontrolą temperatury.Demonstracja kontroli technicznej obejmuje takie elementy jak ciśnieniepowietrza w oponach oraz ich stan, olej, paliwo, poziom płynu dospryskiwaczy, chłodziwa, działanie hamulcy (w tym hamulca ręcznego),układu kierowniczego, świateł, kierunkowskazów, reflektorów i klasona.Formularz oceny egzaminu praktycznego szczegółowo opisuje kontrolętechniczną oraz przyciski sterujące. Zapoznaj się z zawartością formularzaoceny egzaminu praktycznego. Patrz załącznik 6.

Od września 2008, motocykliści będą dodatkowo egzaminowani z: kontroli prędkości,kontroli podczas hamowania oraz unikania przeszkód.

Jak długo trwa egzaminEgzamin na pojazdy kategorii A, A1, B, EB, M i W trwa około 40 minut iocenia Twoje umiejętności prowadzenia pojazdu na dystansie ośmiu dodziesięciu kilometrów.Egzamin na pojazdy innych kategorii trwa około 70 minut i ocenia Twojeumiejętności prowadzenia pojazdu na dystansie około 20 kilometrów.

29


Co się dzieje po skończeniu egzaminuJeżeli zdasz egzamin, egzaminator da Ci zaświadczenie o zdolnościprowadzenia pojazdu. Zaświadczenie jest ważne przez dwa lata i pozwalaCi na złożenie wniosku do lokalnego urzędu ds. podatku drogowego owydanie stałego prawa jazdy.Pamiętaj, aby złożyć wniosek w terminie. Jeżeli od zdania egzaminu upłyniewięcej niż dwa lata, będziesz musiał przystąpić i zdać egzamin ponownie,aby otrzymać stałę prawo jazdy.Pamiętaj, że jeżeli przystąpisz do egzaminu w pojeździe automatycznym lubprzerobionym, Twoje prawo jazdy będzie ważne tylko na taki sam rodzajpojazdu.Jeżeli nie zdasz egzaminu, otrzymasz szczegółowy raport na tematbłędów, które pojawiły się w czasie egzaminu. Podczas przygotowań donastępnego egzaminu, zwracaj szczególną uwagę na te błędy jednocześniepracując nad innymi aspektami swojej jazdy.

Co robić, jeżeli nie jesteś zadowolony z wyniku egzaminuJeżeli nie zdasz egzaminu, ale uważasz, że to zła decyzja, możesz odwołaćsię od decyzji egzaminatora do sądu rejonowego. Sąd rejonowy możeodrzucić odwołanie lub, jeżeli uzna że egzamin nie został przeprowadzonyprawidłowo, nakazać Urzędowi ds. Bezpieczeństwa Drogowego, abyś zostałbezpłatnie przeegzaminowany ponownie.Więcej informacji na temat praktycznego egzaminu na prawo jazdyuzyskasz czytając broszurę pt. Przygotowując się do egzaminupraktycznego (ang. Preparing for your Driving Test). Jest ona dostępna nastronie www.rsa.ie.

30


Część 4:

Bezpieczeństwo pojazdu

Prawo określa standardy odnośnie stanu Twojego pojazdu. Musisz znać testandardy i zapewnić, aby Twój pojazd odpowiadał wymaganiom prawnym.W tej części znajdziesz podstawowe informacje na ten temat. Szczegółoweinformacje na temat badania stanu pojazdu otrzymasz odwiedzając stronęwww.ncts.ie lub dzwoniąc pod numer 1890 927 977 (koszt połączenialokalnego, 9.00-16.00).Jako kierowca musisz zapewnić, że Twój pojazd jest w dobrym stanie.Musisz zapewnić regularne kontrole układu kierowniczego, hamulcy, lamptylnych i przednich, reflektorów, lusterkek wstecznych, pasówbezpieczeństwa, prędkościomierza, opon, wycieraczek, klaksona i tłumika.

Pojazdy mechaniczne muszą być poddane badaniu dopuszczenia do ruchu.W tej części znajdziesz minimalne standardy wymagane od Twojegopojazdu. Powinieneś regularnie sprawdzać następujące elementy:

OponyGłębokość bieżnika: Nie pozwól, aby opony zbytnio się zużyły. Większośćpojazdów musi mieć minimalną głębokość bieżnika nie mniejszą niż 1,6mmna głównym bieżnikowaniu. W przypadku motocykli i pojazdówzabytkowych, minimalna głębokość bieżnika wynosi 1mm. Jednak pamiętajo wymianie opon zanim zużyją się do tego stopnia.Ciśnienie: Regularnie sprawdzaj ciśnienie w każdej oponie, także w kolezapasowym zwracając specjalną uwagę na zalecany poziom ciśnienia.

PAMIĘTAJProwadzenie pojazdu zagrażającemu bezpieczeństwu w miejscu

publicznym jest poważnym wykroczeniem.

31


Sprawdzanie usterek: Regularnie oglądaj opony w poszukiwaniu przecięć,pęknięć i wybrzuszeń, które mogą prowadzić do niespodziewanego“złapania gumy”.Wymiana opon: Kupuj opony na wymianę u renomowanego dilera i niezakładaj opon radialnych i diagonalnych w jednej osi.Koła zapasowe tymczasowe (oszczędzają miejsce): Używaj tego rodzajuopon tylko po to, aby dokończyć podróż lub dojechać do dilera opon. Niejedź szybko i nie przekraczaj zalecanej prędkości wybitej na oponie.

Światła i reflektoryPojazdy mechaniczne (z wyjątkiem motocykli i pojazdów elektrycznych omaksymalnej prędkości 38km/h) muszą posiadać następujące światła ireflektory.

Z przodu:Dwa światła przednie (białe lub żółte)Dwa białe światła pozycyjneKierunkowskazy (wyłącznie pomarańczowe)

32


Z tyłu:Dwa tylne czerwone światłaDwa czerwone światła stopuDwa czerwone reflektoryOświetlenie tablicy rejestracyjnejKierunkowskazy (wyłącznie pomarańczowe)

Pamiętaj:Musisz używać świateł przeciwmgielnych, ale tylko podczas gęstejmgły lub opadów śniegu. Wyłącz je podczas dobrej widoczności,ponieważ mogą razić i oślepiać innych kierowców.Możesz zamontować dodatkowe wyższe światło stopu, alemocowanie innych dodatkowych świateł jest ograniczane przezprawo.

Część 16, 17 i 20 opisują wymagane oświetlenie dla motocykli, rowerów ipojazdów konnych.

PAMIĘTAJŚwiatłą, reflektory, oświetlenie tablicy rejestracyjnej i kierunkowskazysą skuteczne tylko jeżeli utrzymujesz je w czystości i dobrym stanie.

33


Zmieniając wygląd swojego pojazdu na przykład poprzez montowaniereflektorów, orurowania lub ozdób, miej na uwadze bezpieczeństwo innychużytkowników dróg, w szczególności tych bardziej narażonych naniebezpieczeństwa, czyli na przykład rowerzystów i pieszych. Nie możeszzakładać migających niebieskich lub czerwonych świateł, które sązarezerwowane wyłącznie dla policji, karetek pogotowia i innych pojazdówuprzywilejowanych. Szczegóły na stronie www.transport.ie.Nie powinieneś dokonywać żadnych technicznych modyfikacji swojegopojazdu bez uprzedniego kontaktu z profesjonalistą, ponieważ takiemodyfikacje mogą wiązać się z konekwencjami prawnymi i wpływać nabezpieczeństwo pojazdu. Powinieneś także poinformować swojetowarzystwo ubezpieczeniowe o wszelkich modyfikacjach, ponieważ mogąone unieważnić Twoją polisę ubezpieczeniową.

Przednia szybaRodzaje przednich szyb: Przednia szyba pojazdów mechanicznychrejestrowanych od stycznia 1986 roku musi być zrobiona ze szkłalaminowanego. Taka szyba musi być użyta podczas wymiany uszkodzonychszyb przednich starszych pojazdów.Wycieraczki przednie: Utrzymuj wycieraczki przednie i ich pióra w dobrymstanie i często dolewaj płynu do spryskiwaczy.Dobra widoczność: Utrzymuj przednią szybę i okna w czystości i porządku,abyś dobrze widział drogę i innych jej użytkowników.

LusterkaTwój pojazd musi być wyposażony w lusterka, abyś zawsze wiedział co siędzieje za Tobą i po bokach. Samochody ciężarowe i autobusy powinny miećlusterka typu “cyclops” i “lusterka szerokokątne”, aby wyeliminować martwypunkt oraz chronić pieszych i rowerzystów znajdujących się z przodu i pobokach pojazdu.Kiedy korzystać z lusterek: Musisz korzystać z lusterek pojazdu zanimruszysz, zmienisz pas, wyprzedzisz, zwolnisz, skręcisz lub otworzysz drzwi.Powinieneś regularnie spoglądać w lusterka podczas jazdy.Dobra widoczność: Tak samo jak w przypadku świateł i reflektorów, lusterkatakże musisz utrzymywać w czystości, dobrym stanie i odpowiednimustawieniu, aby skutecznie spełniały swoją rolę.

34


Pasy bezpieczeństwaMusisz zapinać pasy bezpieczeństwa. Jedyne wyjątki to:

osoby, które mają pas dla niepełnosprawnych,osoby, które mają zaświadczenie od lekarza, że z powodówmedycznych nie powinny zapinać pasów bezpieczeństwa,instruktorzy nauki jazdy lub egzaminatorzy podczas lekcji lubegzaminu ipolicja lub członkowie sił obronnych podczas wykonywaniaobowiązków służbowych.

Systemy mocowania dla dzieciPasy bezpieczeństwa są zaprojektowane głównie dla dorosłych i starszychdzieci. Prawo na temat bezpieczeństwa dzieci nakazuje, aby wszystkiedzieci miały podczas jazdy odpowiedni fotelik, siedzenie podwyższające lubpoduszkę podwyższającą. Mniejsze dzieci poniżej 150 centymetrów wzrostui 36 kilogramów wagi muszą być przypięte do odpowiedniego systemumocowania dla dzieci podczas jazdy w samochodzie osobowym lubpojeździe dostawczym. Przykłady odpowiednich systemów mocowania tofoteliki dla niemowląt i siedzenia podwyższające.Musisz stosować się do poniższych zasad:

Jeżeli pojazd posiada pasy bezpieczeństwa, musisz z niegoskorzystać.Dzieci poniżej 3 roku życia nie mogą podróżować w samochodzie lubpojeździe dostawczym (z wyjątkiem taksówek), o ile nie mająodpowiedniego fotelika.Dzieci powyżej 3 roku życia lub te, które mają poniżej 150cm wzrostui 36 kilogramów wagi (tj. zwykle dzieci do 11,5 lat) muszą korzystać zodpowiedniego fotelika lub poduszki podwyższającej podczas jazdysamochodem lub pojazdem dostawczym.Dzieci powyżej 3 roku życia muszą podróżować na tylnym siedzeniuw pojazdach, które nie są wyposażone w pasy bezpieczeństwa.

PAMIĘTAJBrak zapiętych pasów bezpieczeństwa to przestępstwo. Brak pasa,

brak wymówki.

35


Fotelik dziecięcy montowany tyłem do kierunku jazdy nie może byćużywany na przednim siedzeniu samochodów wyposażonych wdziałającą poduszkę powietrzną.Fotelik samochodowy dla dziecka musi spełniać standardy UniiEuropejskiej lub Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ.Zawsze sprawdź czy pasażerowie poniżej 17 roku życia korzystają zodpowiedniego fotelika, siedzenia podwyższającego, poduszkipodwyższającej lub pasów bezpieczeństwa. Każdegy kierowca ponosiza to prawną odpowiedzialność.

Odpowiednie zapięcie dziecka w foteliku może zmniejszyć obrażenia o 90-95% dla fotelików zwróconych tyłem do kierunku jazdy i o 60% dla fotelikówzwróconych przodem do kierunku jazdy*.* Źródło: AA Motoring Trust

Siedzenie podwyższająceWaga: 15-23kg (33-55 funtów)

Przybliżony przedział wiekowy: 4-6 lat

Poduszka podwyższającaWaga: 22-36kg (48-79 funtów)

Przybliżony przedział wiekowy: 6-12 lat

Foteliki mocowane tyłem do kierunku jazdyWaga: dla dzieci do 13 kg (29 funtów)

Przybliżony przedział wiekowy: od urodzenia do12-15 miesięcy

Foteliki mocowane przodem do kierunku jazdyWaga: 9-18kg (20-40 funtów)

Przybliżony przedział wiekowy: 9 miesięcy do 4lat

36


Nigdy nieumieszczaj

fotelikamontowanego tyłem dokierunkujazdy naprzednimsiedzeniu

jeżelisamochód

ma poduszkępowietrznąpasażera.

O czym należy pamietać używając systemów mocowania dla dzieciKorzystaj z odpowiedniego fotelika dla Twojego dziecka.Korzystaj z fotelika podczas każdej podróży, niezależnie od długości.W przypadku małych dzieci, wybierz fotelik, który:• posiada znak E (który oznacza, że spełnia wymogi regulacji

prawnej 44 03 Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ),• jest odpowiedni do wagi i wzrostu dziecka, oraz• jest odpowiedni do Twojego rodzaju samochodu.Najlepiej nie kupować i nie korzystać z używanego fotelika.Odpowiednio zamocuj fotelik, zgodnie z instrukcją producenta.Bezpieczniej jest zamocować fotelik na tylnym siedzeniu samochodu.

Zaleca się kupowanie fotelików tylko u producentów, którzy sprawdzają czydany fotelik jest dla Ciebie odpowiedni. Upewnij się, że fotelik jestodpowiedni dla Twojego dziecka i samochodu. Więcej informacji znajdzieszna stronie www.rsa.ie.

Systemy mocowanie dla pasażerów poniżej 17 roku życiaZgodnie z prawem, kierowca samochodu osobowego lub dostawczego jestodpowiedzialny za to, aby pasażerowie poniżej 17 roku życia mieli zapiętepasy bezpieczeństwa lub inny odpowiedni system mocujący dla dzieci.Możesz dostać do 4 punktów karnych jezeli Twoi pasażerowie z tej grupywiekowej nie mają zapiętych pasów lub systemu mocującego.Jeżeli chciałbyś otrzymać więcej informacji, możesz otrzymać broszurę iDVD pt. Bezpieczeństwo Dziecka w Samochodzie (ang. Child Safety inCars) z Urzędu ds. Bezpieczeństwa Drogowego. Tel. (koszt połączenialokalnego): 1890 50 60 80.

37


Bagażniki dachoweJeżeli korzystasz z bagażnika dachowego, musisz:

bezpieczenie zamocować go na pojeździe,upewnić się, że ładunek nie zasłania widoczności w żadnym kierunku,nigdy nie przekraczać jego ładowności,nigdy nie umieszczać ładunku w taki sposób, który zagraża jegospadnięciem, oraznigdy nie mocować bagażnika sposób, który może spowodowaćutratę stabilności pojazdu.

Dla pewności, powinieneś sprawdzić przed odjazdem czy bagażnik dachowyjest poprawnie zamontowany, a ładunek całkowicie zabezpieczony. Należyto także sprawdzić jeżeli używasz tylnego lub dachowego bagażnikarowerowego.

Tablice rejestracyjne pojazduPrawo określa, w jaki sposób muszą wyglądać tablice rejestracyjne.Poniższe dwa schematy pokazują jedyne możliwe rodzaje tablic dlapojazdów zarejestrowanych w Irlandii po 1 stycznia 1991.Schemat 1: Schemat 2:

Tablice rejestracyjne muszą być czyste i czytelne. Wszystkie liczby i literymuszą być napisane czarnym prostym pismem na wyraźnym białymodblaskowym tle. Nie powinno się używać kursywy ani cieniowania. Niemożesz modyfikować tablic rejestracyjnych.Jeżeli chciałbyś otrzymać więcej infomacji na temat tablic rejestracyjnych, naponiższej stronie urzędu skarbowego znajduje się broszura na ten temat:www.revenue.ie/leaflets/carplate.pdf.

38


Inne obowiązki dotyczące bezpieczeństwaJako kierowca, masz kilka innych obowiązków wobec swoich pasażerów.

Dzieci w pojazdach mechanicznychNie możesz zostawiać niemowląt lub małych dzieci samych w pojeździemechanicznym, nawet jeżeli opuszczasz pojazd na krótko. Dzieci możespotkać wiele niebezpieczeństw, na przykład:

wybuch pożaru,trudności z oddychaniem w ciepłe dni (jeżeli wszystkie okna sązamknięte), orazmogą zostać przycięte szybą elektryczną, co może spowodowaćpoważne obrażenia lub śmierć.

Zwierzęta w pojazdach mechanicznychNigdy nie powinieneś zostawiać zwierząt samych w pojazdach. Jest tookrutne i niebezpieczne, może powodować obrażenia u zwierzęcia i/lubuszkodzenia pojazdu.

Korzystanie z telefonu komórkowegoNie możesz korzystać z telefonu komórkowego trzymanego w ręce gdyprowadzisz pojazd lub jedziesz motocyklem. Jest to wykroczenie, za któremożesz dostać do 4 punktów karnych. Rowerzyści nigdy nie powinnikorzystać z telefonu komórkowego podczas jazdy, a piesi powinni zachowaćostrożność podczas rozmowy przez telefon.

Urządzenia przenośneJako użytkownik drogi, powinieneś unikać korzystania z urządzeńprzenośnych przez słuchawki. Urządzenia te, na przykład przenośne radia iodtwarzacze MP3 mogą Cię rozpraszać i stwarzać niebezpieczeństwopodczas jazdy lub przechodzenia przez ulicę.W szczególności rowerzyści powinni unikać tych urządzeń, ponieważpodczas jazdy polegają w dużej mierze na swoim słuchu.Jeżeli korzystasz z urządzeń przenośnych lub samochodowych, odtwarzajmuzykę na tyle cicho, abyś mógł bez problemu usłyszeć karetkę na sygnalelub klakson.

39


Część 5:

Dobre praktyki kierowcy

Część ta opisuje w jaki sposób wykonywać najpopularniejsze manewrybezpiecznie i biorąc pod uwagę innych użytkowników dróg. Skupiliśmy sięna:

ruszaniu z miejscaustawieniu na drodze,zmianie pasa,wyprzedzaniu,cofaniu,zawracaniu,zwalnianiu i zatrzymywaniu się,holowaniu,światłach nawigacyjnych używanych w ciągu dnia,jeździe nocą, orazużywaniu klaksona.

Ruszanie z miejscaZanim włączysz silnik, sprawdź czy:• lusterka są czyste i odpowiednio ustawione,• wszystkie drzwi, maska i bagażnik są zamknięte,• wszystkie pasy bezpieczeństwa (Twoje i Twoich pasażerów z

przodu i z tyłu) są zapięte, oraz• Twoje siedzenie i zagłówek są odpowiednio ustawione.Kiedy jesteś gotowy do ruszenia z miejsca, zasygnalizuj swój zamiarwłączenia się do ruchu.

40


Ruszając z krawężnika musisz ustąpić pierwszeństwa innymsamochodom i pieszym.Kiedy droga jest wolna, włącz się do ruchu i dostosuj swoją prędkośćdo normalnego strumienia ruchu drogowego.Zawsze patrz w lusterka, ale pamiętaj o martwych punktach, więctakże odwracaj się przez ramię. Samochody i piesi mogą przejeżdżaćlub przechodzić za Twoim pojazdem. Ruszając z miejsca, sprawdźmartwe punkty obracając się naokoło.

Twoje ustawienie na drodzeUpewnij się, że jedziesz wystarczająco blisko lewej strony, aby innesamochody mogły bezpieczne ominiąć lub wyminąć Cię z prawej strony, aleteż nie zbyt blisko lewej, aby nie wjeżdżać na ścieżkę rowerową ani nieblokować lub narażać rowerzystów lub pieszych.

41


Co zrobić gdy musisz zmienić swoje ustawienie na drodzeJeżeli wyprzedzasz, skręcasz w prawo lub mijasz pieszych,rowerzystów, jeźdźców konnych, innych użytkowników drogi lubzaparkowane pojazdy, upewnij się, że wykonanie takiego manewrujest bezpieczne.Zawsze sprawdzaj w lusterku czy z prawej strony nie nadjeżdżajążadne pojazdy lub czy nikt nie wyprzedza Cię z tyłu. Nie zapomnijsprawdzić martwych punktów.Włącz kierunkowskaz, aby w porę powiadomić innych użytkowników oswoim zamiarze i kontynuuj manewr.

Ostrożność w pobliżu autobusów i pieszychPowinieneś pozwolić autobuom z powrotem włączyć się do ruchu po tym jakwysiedli i wsiedli do niego pasażerowie. Szczególnie uważaj nawsiadających i wysiadających z autobusu pasażerów, dzeci w pobliżuszkoły, a przejeżdżając koło szkoły zawsze bądź przygotowany na to, abysię zatrzymać.

Ostrożność w pobliżu rowerzystówJeżeli znajdujesz się na skrzyżowaniu, na którym linia stopu dlarowerzystów znajduje się przed linią dla samochodów, powinieneś pozwolićrowerzyście na przejechanie przed Twój pojazd.Podczas skrętu w lewo, wszyscy kierowcy, a w szczególności kierowcyciężarówek muszą uważać na jadących prosto lub skręcającychrowerzystów i motocyklistów.

42


Podczas skrętu w lewo, uważaj na rowerzystów i motorowerzystów jadącychblisko krawężnika przed Tobą lub nadjeżdżających z Twojej lewej strony. Niewyprzedzaj rowerzysty zbliżając się do skrzyżowania jeżeli skręcasz w lewo- rowerzysta może kontynuować jazdę prosto.Powinieneś zachować większą odległość wyprzedzając rowerzystę,ponieważ może się zdarzyć, że będzie on musiał ominąć nierównąnawierzchnię lub przeszkodę. Jest to szczególnie ważne w deszczową iwietrzną pogodę.

Zmiana pasaNie zmieniaj pasa bez dobrego powodu ku temu.Musisz ustąpić pierwszeństwa pojazdom, które już znajdują się na pasie, naktóry chcesz wjechać.

43


Jak bezpiecznie zmieniać pasJeżeli masz dobry powód, aby zmienić pas, skorzystaj z lusterek isprawdź dużo wcześniej czy droga jest wolna. Aby sprawdzić martwepunkty, gdy jedziesz z dużą prędkością, szybko rozejrzyj się na boki,aby sprawdzić ustawienie pojazdu, który mógł już zniknąć Ci zlusterka.Zasygnalizuj swój zamiar i zmień pas, gdy droga jest wolna, awykonanie takiego manewru bezpieczne.Kiedy jedziesz danym pasem i zbliżasz się do skrzyżowania,przestrzegaj znaków drogowych lub oznakowania drogi (zwyklestrzałki), które wskazuje kierunek, w jakim muszą jechać pojazdy zdanego pasa.

WyprzedzanieWyprzedzaj tylko gdy jest to bezpieczene dla Ciebie i innych. Zwracajszczególną ostrożność na elementy, które mogą utrudniać widoczność drogiprzed Tobą, takie jak pagórki, pochylenia terenu, zakręty, mosty, zwężeniadróg lub przejścia dla pieszych. Zwracaj uwagę na przepisy określone naznakach drogowych i oznakowaniu dróg (biała linia ciągła, przerywana,pojedyncza, podwójna), które zostały opisane w części 6.

Jak bezpiecznie wyprzedzaćUpewnij się, że droga przed Tobą jest wolna na tyle, abyś miałwystarczającą odległość, która pozwoli Ci na wyprzedzenie orazpowrót na swoją stronę drogi bez potrzeby zmuszania innychużytkowników drogi do zjechania na bok, aby Cię ominąć.Nigdy nie jedź bezpośrednio za pojazdem, który wyprzedza.Ustąp pierwszeństwa szybszym pojazdom, które zaczęły Cię jużwyprzedzać z tyłu.Przed manewrem wyprzedzania, sprawdź czy droga jest wolna,sprawdź lusterka i martwe punkty, aby upewnić się, że inny pojazd niezbliża się z tyłu. Włącz kierunkowskaz z wyprzedzeniem, przejedź nadrugi pas kiedy będzie to bezpieczne, przyspiesz i bezzwłoczniewyprzedź drugi pojazd.Kiedy już oddalisz się od wymijanego pojazdu, spójrz w lusterko,włącz kierunkowskaz i stopniowo zjedź na swój pas upewniając się,że nie zajeżdżasz drogi pojazdowi, który właśnie minąłeś.

44


Zachowaj dodatkową ostrożność przy wyprzedzaniu pojazduoznaczonego znakiem ʻLONG VEHICLEʼ (długi pojazd). Oznacza on,że pojazd ma przynajmniej 13 metrów długości i będzieszpotrzebował dużej odległości, aby go ominąć i bezpiecznie powrócićna lewą stronę jezdni.Nie możesz przekraczać ograniczenia prędkości, nawet podczaswyprzedzania.

Możesz wyprzedzić z lewej strony, gdyChcesz jechać prosto, a kierowca przed Tobą zjechał na bok i włączyłkierunkowskaz syganlizując, że chce skręcić w prawo.Sygnalizujesz, zamiar skrętu w lewo.Pojazdy na obu pasach poruszają się wolno, a pojazdy na lewympasie poruszają się szybciej niż pojazdy na pasie prawym.

PAMIĘTAJZwykle musisz wyprzedzać z prawej strony. Jednak w sytuacjach

wymienionych poniżej dozwolone jest wyprzedzanie z lewej.

45


Nie możesz wyprzedzać gdyJesteś na lub w pobliżu przejścia dla pieszych, niezależnie od rodzajuprzejścia.Zabrania tego znak drogowy lub oznakowanie drogi.Zbliżasz się do skrzyżowania.Zbliżasz się do zakrętu, skrętu drogi, pochylenia terenu, mostułukowego, szczytu wzgórza lub wąskiej ulicy.Jesteś na lewym pasie drogi dwujezdniowej lub autostrady, kiedy ruchodbywa się z normalną szybkością.

Co robić, gdy ktoś Cię wyprzedzaNie zmieniaj prędkości.Trzymaj się tak blisko lewej strony na ile pozwala bezpieczeństwo.Nie przyspieszaj.Zachowaj ostrożność, w razie gdyby pojazd wyprzedzający naglewjechał przed Ciebie.

CofanieJak bezpiecznie cofać

Rozejrzyj się uważnie dookoła, przed siebie, za siebie, przez obaramiona i spójrz w lusterka, aby upewnić się czy nie ma w pobliżupieszych lub innych pojazdów.Bądź szczególnie ostrożny w miejscach, gdzie mogą zbierać się małedzieci, na przykład w pobliżu szkół, na placach zabaw, drogachwewnętrznych, parkingach lub na swoim własnym podjeździe.Jeżeli masz ograniczoną widoczność, poproś o pomoc przy cofaniu.Ustąp pierwszeństwa innym pojazdom lub pieszym.Podczas cofania z drogi głównej na podporządkowaną, poczekaj nabezpieczny moment, wycofaj wolno w boczną drogę, na tyle dalekoabyś mógł przyjąć prawidłowe ustawienie po lewej stronie drogi

46


podczas ponownego włącznia się do ruchu na głównej drodze.Bądź szczególnie ostrożny podczas cofania w ciemności.Jeżeli masz wątpliwości, wysiądź z pojazdu i sprawdź okolicę.Nie możesz cofać z drogi podporządkowanej na główną, ponieważjest to niebezpieczne.

ZawracaniePowinieneś zawracać tylko kiedy warunki na drodze pozwalają nacałkowicie bezpieczne wykonanie takiego manewru.

Sprawdź czy nie ma znaków lub oznakowania dróg, które zabraniajązawracania, na przykład ciągłej białej linii na środku drogi.Sprawdź czy droga nie jest jednokierunkowa.Znajdź bezpieczne miejsce, z którego wyraźnie możesz widziećwszystkie kierunki.Ustąp pierwszeństwa innym użytkownikom drogi.Uważaj na rowerzystów i motocyklistów.Nie zatrzymuj pieszych ani nie uniemożliwiaj im bezpiecznegoprzejścia przez ulicę.Upewnij się, że masz wystarczająco miejsca, aby zakończyć manewrbezpiecznie i bez przeszkód.

(Zasady/wytyczne dotyczące zawracania, patrz część 9)

Zwalnianie lub zatrzymywanie się na poboczu

Zakaz zawracania

47


Sprawdź w lusterkach, aby upewnić się, że możesz bezpieczniezwolnić i zatrzymać się.Zasygnalizuj zamiar zmiany kierunku jazdy i zjedź na bok.Zasygnalizuj zamiar zwolnienia za pomocą świateł stopu lub przezporuszenie prawą ręką w górę i w dół przez okno pojazdu (patrzponiżej), jeżeli wydaje Ci się, że Twoje światła stopu nie działają.

Skorzystaj z zatoczki, jeżeli to możliwe lub zjedź na bok i zatrzymajsię blisko lewej krawędzi jezdni.

HolowanieJeżeli holujesz inny pojazd lub przyczepę (w tym przyczepę podłodziową lubkempingową) pamiętaj o następujących punktach.

Upewnij się, że belka haka holowniczego lub inne urządzenieholujące jest wystarczająco silne i bezpieczne przyczepione, aby niezłamało się lub odłączyło podczas użycia.Upewnij się, że linka zabezpieczająca do przyczepy jest na swoimmiejscu i że jest zabezpieczona.

48


Nie przekraczaj odległości 4,5 metra (ok. 15 stóp) między pojazdamilub pojazdem a przyczepą.Jeżeli między pojazdami jest więcej niż 1,5 metra, skorzystaj zurządzeń ostrzegawczych, takich jak na przykład biała flaga owielkości przynajmniej 30 centymetrów kwadratowych, aby zwrócićuwagę na belkę haka holowniczego.Podczas holowania pojazdu, który posiada swoją własną przekładniękierowniczą, upewnij się, że w pojeździe holowanym zostanie ktoś,kto zajmie się kierowaniem.

Pojazd holujący(ciągnący) Przyczepa

Koło podporoweBelka hakaholowniczego

Kula haka holowniczego

Linkazabezpieczająca

Dyszelholowniczy

Sprzęgprzyczepy

49


Podczas holowania, osoba, która kieruje pojazdem holowanym musiposiadać prawo jazdy na tę samą kategorię pojazdu.Upewnij się, że przyczepa wyposażona jest w hamulce, jeżeli jejcałkowita masa przekracza 750kg lub połowę rzeczywistej masycałkowitej pojazdu ciągnącego (którakolwiek wartość jest niższa).Połączenie pojazdów lub pojazd przegubowy, których długośćprzekracza 13 metrów muszą posiadać znak lub znaki ʻLONGVEHICLEʼ (długi pojazd) z tyłu ostatniej przyczepy.Pamiętaj o oznaczeniu czerwoną flagą lub tablicą (w ciągu dnia)wszelkich ładunków, które wystają ponad 1 metr z tyłu przyczepy.Jeżeli holujesz tego typu ładunek w nocy, oznacz go czerwonymreflektorem lub czerwonymi światłami.Jeżeli ładunek wystaje z boku i holujesz go w nocy, oznacz go białymświatłem lub światłami z przodu i czerwonymi światłami z tyłu.

Jazda nocąUpewnij się, że Twoje światła, kierunkowskazy, reflektory i oświetlenie tablicyrejestracyjnej są czyste i w dobrym stania, abyś przez cały czas mógłdobrze widzieć, a także był widoczny dla innych. Czysta szyba przednia jesttakże ważna podczas jazdy nocą.Jedź z taką prędkością, która pozwoli Ci na zatrzymanie się na dystansie,który oświetlają Twoje światła. Zakładając, że warunki na drodze są dobre,na nieoświetlonej drodze światła przednie typowego samochodu umożliwiająwidoczność drogi na odległość 100 metrów. Światła mijania (tzw. światłakrótkie) umożliwiają widoczność na odległość 30 metrów, a samochódjazdący z prędkością 100km/h przejedzie taką odległość mniej więcej wsekundę.Utrzymuj światła przednie odpowiednio wypoziomowane. Jeżeli nie będąodpowiednio wypoziomowane, mogą razić samochody nadjeżdżające zprzeciwnej strony, nawet jeżeli przełączysz je na krótkie.Nawet z najlepszymi światłami, w nocy widzisz mniej niż w dzień. Wciemności bardzo trudno jest zauważyć pieszych i nieoświetlone rowery,szczególnie jeżeli widzisz światła samochodów nadjeżdżających zprzeciwka.

50


Kiedy korzystać ze świateł przednich:Jeżeli warunki wymagają użycia świateł przednich do bezpiecznej jazdy,musisz je włączyć. Nocą używaj świateł krótkich lub długich, w zależnościod okoliczności. Jeżeli nie jesteś pewien czy należy włączyć światła, lepiej tozrób. Upewnij się, że działają czerwone światła i oświetlenie tablicyrejestracyjnej z tyłu Twojego pojazdu.

Korzystaj ze świateł krótkich:• zaraz po rozpoczęciu (zmrok) i przed zakończeniem (świt) okresu

jazdy z obowiązkowo włączonymi światłami mijania,• tak długo jak są Ci potrzebne, aby dobrze widzieć,• kiedy zatrzymujesz się w ruchu ulicznym,• kiedy przejeżdżasz w pobliżu innych samochodów,• w obszarach zabudowanych, gdy oświetlenie uliczne jest dobre,• na całkowicie oświetlonych drogach poza terenem zabudowanym,• kiedy jedziesz za innym pojazdem,• podczas jazdy w gęstej mgle, podczas opadów śniegu lub obfitych

opadów,• o zmierzchu, oraz• ogólnie rzecz biorąc, aby uniknąć narażania na niedogodność

51


innych pojazdów.Dobrą praktyką jest korzystanie ze świateł mijania/świateł krótkich, jeżelisamochód jest w nie wyposażony, zamiast używania jedynie światełpozycyjnych na obszarach zabudowanych, na których jest dobre oświetlenieuliczne.

Korzystaj ze świateł długich w sytuacjach, miejscach i porach niewymienionych powyżej.Używaj świateł przeciwmgielnych tylko podczas gęstej mgły lubopadów śniegu. Musisz je wyłączyć we wszystkich pozostałychsytuacjach.

Co robić, jeżeli zostałeś oślepiony światłami innego pojazduZwolnij i zatrzymaj się, jeżeli to konieczne.Zawsze wypatruj pieszych lub rowerzystów po swojej stronie drogi.Jeżeli oślepia Cię pojazd nadjeżdżający z przeciwka, unikaj jegoświateł patrząc w kierunku brzegu (krawędzi Twojej strony drogi)dopóki pojazd nie przejedzie. Jeżeli oślepia Cię pojazd jadący z tyłu,którego światła odbijają się w lusterku, przełącz lusterko na tryb jazdynocnej.

52


Ostrożna jazda za innymi pojazdamiCzęść 8 opisuje znaczenie utrzymywania bezpiecznej odległości zapojazdami przed Tobą. W szczególności unikaj jazdy w zasięgu światełtylnych pojazdu jadącego przed Tobą. Daje to fałszywe poczuciebezpieczeństwa i może skłonić Cię do jazdy zbyt blisko lub zbyt szybko,albo jedno i drugie.

KlaksonKorzystaj z klaksonu, tylko aby:

ostrzec innych użytkowników drogi przed zbliżającym sięniebezpieczeństwem, albouświadomić ich o swojej obecności ze względów bezpieczeństwa,kiedy jest to uzasadnione.

Pamiętaj, że klakson nie daje Ci pierwszeństwa.Nie używaj klaksonu na obszarze zabudowanym między 23.30 a 7.00,chyba że na drodze wystąpiła sytuacja awaryjna.

53


Część 6:

Znaki drogowe oraz oznakowanie dróg

Musisz wiedzieć, co oznaczają poszczególne znaki drogowe i oznakowaniadróg przed wyjazdem na drogi publiczne. Część ta skupia się na znakach,które jako kierowca napotkasz najczęściej. Części 21 do 25 opisują grupęnajważniejszych znaków używanych obecnie na irlandzkich drogach.Musisz znać i rozumieć te znaki, a także odpowiednio reagować, gdyzobaczysz je na drodze.Znaki drogowe i oznakowania dróg dzielą się na trzy ogólne kategorie:

Znaki nakazu,Znaki ostrzegawcze, orazZnaki informacyjne.

Czasami znaki z różnych kategorii występują razem, aby poprawićbezpieczeństwo na drogach.Innych rodzajów znaków używa się na pasach dla autobusów i rowerów, naautostradach, przejazdach kolejowych i mostach. Istnieje także specjalnagrupa znaków ostrzegawczych używana podczas robót drogowych. Opisanesą one na końcu tej części.

54


Znaki nakazuMówią o tym, co musisz zrobić zgodnie z prawem drogowym. Dlategomuszą przestrzagać ich wszyscy użytkownicy dróg. Znaki nakazu dzielimyna kilka grup:

Znaki pionowe,Oznakowanie dróg orazSygnały świetlne.

Część ta skupia się na pionowych znakach nakazu oraz oznakowaniu dróg.Część 7 omawia szczegółowo sygnały świetlne.

Znaki pionoweJak wyglądają.Zwykle przybierają dwie formy. Mogą być okrągłe, ośmiokątne, trójkatne lubprostokątne, tak jak pokazują to poniższe przykłady.

białe tło z czerwonym obramowaniem i czarnymi literami, symbolamilub liczbami, oraz

Zakaz wjazdu 100km/h Zakaz parkowania

Stop Ustąp pierwszeństwa Ustąp pierwszeństwa Ograniczenie strefowe, zakazparkowania dużych pojazdów

55


niebieskie tło z białymi symbolami lub literami.

Poniższy znak dotyczy kierowców samochodów ciężarowych i dużychpojazdów niepasażerskich. Oznacza on, że pojazdy o określonej (lubwiększej) liczbie osi nie mogą bez zezwolenia korzystać z drogi podczasokreślonych godzin. Powinieneś skonsultować informacje na znaku i/lubzezwoleniu, aby sprawdzić jakie granice czasowe i inne ograniczenia Ciędotyczą.

Zakaz wjazdu dla pojazdówdostawczych

(na podstawie liczby osi)Tablica informacyjna

Nakaz skrętu w lewo Pas tramwajowy poprawej

Początek ścieżkirowerowej

Pas dla autobusów oprzeciwnym kierunku

jazdy

56


Znaki stopu i ustąp pierwszeństwaJak widać na obrazu, pionowy znak Stop to czerwony ośmiokąt z białymobramowaniem. Jest to jedyny znak nakazu o takim kształcie. Znaki stopupojawiają się na skrzyżowaniach głównych dróg. Jeżeli zbliżasz się doznaku “stop” musisz całkowicie się zatrzymać zanim wjedziesz na głównądrogę, bez względu na to jak spokojnie może Ci się wydawać.

Pokazany pionowy znak ustąp pierwszeństwa (ang. Yield) jest tylko jednąz możliwych wersji tego znaku. Inne wersje mają taki sam kształt i kolor, aleróżnią się napisem, np. Yield Right of Way lub Géill Slí. Jeżeli widzisz nadrodze znak “ustąp pierwszeństwa”, zwykle przed skrzyżowaniem lubrondem, musisz ustąpić pierwszeństwa pojazdom na drodze głównej doktórej się zbliżasz i nie możesz wjeżdżać na główną drogę dopóki niebędzie to bezpieczne. Lepiej zachować bezpieczeństwo niż potem żałować,więc upewnij się, że masz wystarczająco czasu na ukończenie manewru.

Ustąp pierwszeństwa

Stop

57


Ulice jednokierunkoweGdy zbliżasz się do ulicy jednokierunkowej, możesz zobaczyć jeden zdwóch znaków nakazu. Gdy zbliżasz się wjazdu na ulicę jednokierunkową,zobaczysz znak nakazu “jedź prosto” (ang. Proceed Straight Ahead). Jeżelizbliżasz się do “złego” końca ulicy jednokierunkowej, zobaczyszoznakowanie drogi pokazane poniżej, które oznacza zakaz wjazdu. Niemożesz wjeżdżać poza te oznakowania.

Możesz także zobaczyć pionowy znak “zakaz wjazdu” wraz zoznakowaniem drogi.

Jazda ulicą jednokierunkowąMimo że wszystkie pojazdy na drodze jednokierunkowej poruszają się w tymsamym kierunku, i tak powinieneś trzymać się lewej strony drogi. Możeszzjechać na prawo tylko jeżeli masz zamiar wyprzedzać lub skręcać w prawo.Możesz jechać po którejkolwiek stronie wysepki, ale miej na uwadze strzałkina drodze.

Nakaz jazdy prosto Zakaz wjazdu

58


Zmieniaj pas tylko jeżeli musisz. Jeżeli musisz zmienić pas, spójrz wlusterka i sprawdź martwe punkty zwaracając uwagę na pojazdy, które jadąza Tobą lub chcą Cię wyprzedzić. Kiedy droga jest wolna, włączkierunkowskaz i zmień pas ustępując pierwszeństwa pojazdom, które już sięna nim znajdują.Gdy skręcasz w prawo z ulicy jednokierunkowej, jedź jak najbliżej prawejstrony.Pamiętaj, że droga pod koniec ulicy jednokierunkowej może zmienić się wdwukierunkową. Jeżeli tak jest, możesz napotkać poniższe znakiostrzegawcze.

Ulice dla pieszychPoniższy znak nakazu mówi, że ulica jest zamknięta dla wszystkichużytkowników dróg z wyjątkiem pieszych, w godzinach określonych natablicy informacyjnej pod spodem.

Ulica zamknięta dlaruchu kołowego

Ruch dwukierunkowy

59


Oznakowanie drógOznakowania dróg to inaczej znaki drogowe poziome. Występują w formieoznakowań namalowanych na nawierzchni drogi. Mają taką samą moc jakznaki pionowe. Użytkownicy dróg muszą przestrzegać oznakowania dróg.Tabele poniżej opisują najpopularniejsze rodzaje oznakowania dróg oraz ichznaczenie.

Przerywana żółtalinia wzdłużpobocza

Ta droga ma pobocze, którenormalnie służy tylko pieszym irowerzystom.Jeżeli kierowca chce, aby pojazdjadący za nim go wyprzedził, możezjechać na chwilę na pobocze podwarunkiem że nie ma na nimpieszych lub rowerzystów ani niezbliża się do skrzyżowania lubwjazdu.Inne zasady obowiązują napoboczach autostrad. Przeczytaj

Przerywana białalinia razem z białąlinią ciągłą wzdłużśrodka drogi

Kierowca musi przestrzegaćprzepisów określanych przez linięnajbliższą niego. Na tym obrazku,kierowca samochodu musipozostać po lewej stronie ciągłejbiałej linii.

Podwójnaprzerywana białalinia wzdłużśrodka drogi

Ostrzega kierowców, że zbliżają siędo ciągłej białej linii. Jako kierowcanie możesz jej przekraczać, chybaże jest to całkowicie bezpieczne.

Przerywana białalinia wzdłużśrodka drogi

Odgradza dwa pasy ruchu jadące wprzeciwnych kierunkach. Niemożesz jej przekraczać, chyba żejest to całkowicie bezpieczne.

Pojedyncza lubpodwójna białalinia ciągła wzdłużśrodka drogi

Wszystkie pojazdy muszą trzymaćsię z lewej strony linii (z wyjątkiemsytuacji awaryjnej lub dojazdu doposesji).

OZNAKOWANIE DROGI ZNACZENIE

60


Pole do skrętu zbiałą strzałką wkwadracie obiałychkrawędziach;spotykane naskrzyżowaniachkierowanychprzez sygnalizacjęświetlną

Pokazuje gdzie ustawić pojazdpodczas skrętu w prawo.

Jeżeli nadjeżdżające z przeciwkapojazy uniemożliwiająnatychmiastowy skręt w prawo,musisz poczekać w polu dopókiwykonanie skrętu nie będziecałkowicie bezpieczne.

Linia stopu dlarowerzystów,która znajduje sięprzed linią stopudla innychpojazdów

Rowerzyści mogą ustawić się przedinnymi pojazdami na skrzyżowaniukierowanym przez sygnalizacjęświetlną. Kierowca pojazdumechanicznego musi poczekać zapierwszą białą linią i nie możewjeżdżać na zacieniony obszar.Kierowca musi także daćrowerzyście wystarczającą ilośćczasu i miejsca, aby pozwolić muodjechać, gdy zapali się zieloneświatło.

Ciągła biała liniastopuprzecinająca lewypas

Słowo STOP możetakże pojawić sięobok linii stopu.

Kierowca musi się całkowiciezatrzymać przed wjazdem na drogęgłówną. Linia stopu czasamiwystępuje razem z pionowymznakiem stopu.

Przerywana białalinia “ustąppierwszeństwa”przecinająca lewypasBiały trójkątnysymbol “ustąppierwszeństwa”może towarzyszyćtakiej linii

Kierowca musi ustąpićpierwszeństwa wszelkim pojazdomna drodze głównej, do której sięzbliża. Linia “ustąp pierwszeństwa”zwykle występuje razem zpionowym znakiem “ustąppierwszeństwa”.

OZNAKOWANIE DROGI ZNACZENIE

61


Znaki ostrzegawczeZnaki te ostrzegają Cię przed zbliżającymi się zagrożeniami, takimi jakronda, skrzyżowania, niebezpieczne zakręty i wszystko, co wymaga odCiebie ostrożniejszej jazdy. Zawsze powinieneś szczególnie uważać gdywidzisz znak ostrzegawczy. Jeżeli nie zauważysz takiego znaku, możeszspowodować wypadek.

Jak wyglądająWszystkie znaki ostrzegawcze mają taki sam format. Znaki ostrzegawcze:

mają kształt romba lub prostokąta,mają żółte tło z czarnym obramowaniem, orazmają czarny symbol, który pokazuje zbliżające się zagrożenie.

Są to znaki pionowe, co oznacza że znajdują się z boku drogi lub sązamontowane na ścianie, a nie namalowane na nawierzchni drogi.Ilustracje te przedstawiają niektóre z najbardziej popularnych znakówostrzegawczych.

W części 22 znajduje się więcej przykładów znaków ostrzegawczych.

Znak ostrzegającypieszych o pasie dla

tramwajówSkrzyżowanie Tablica w tzw. “jodełkę”

(ostra zmiana kierunku jazdy w prawo)Skrzyżowanie wkształcie litery T

Rondo Niebezpiecznezakręty Szkoła Niebezpieczny zakręt

62


Roboty drogowe - znakiZnaki te różnią się od innych znaków ostrzegawczych. Zawsze powinieneśszczególnie uważać i zwolnić gdy widzisz znaki tego rodzaju.Znaki te są:

w kształcie romba lub prostokąta, orazpomarańczowe z czarnym obramowaniem i czarnymi symbolami lubsłowami.

Poniższe obrazki przedstawiają przykładowe znaki tego typu.

Poruszanie się pojazdów w strefie robót drogowych lub w jej pobliżu jestograniczane prze prawo.

Znaki “stop” i “jedź” podczas robót drogowychPodczas robót drogowych musisz się zatrzymać, gdy widzisz poniższy znakstopu. Możesz przejechać przez strefę robót lub obok niej dopiero jakpokazany zostanie znak “jedź” (Téigh). Nieprzestrzeganie tych znaków jestwykroczeniem.Jeżeli przez drogę przejeżdżają maszyny, musisz się zatrzymać gdyzobaczysz poniższy znak stopu, niezależnie od kierunku, z któregonadjeżdżasz. Musisz przestrzegać tych znaków. Znaki te mogą byćobsługiwane w sposób mechaniczny lub ręczny.

Więcej znaków pokazanych jest w części 23.

Znak “jedź” może być użyty w postaci ʻGoʼ lub ʻTéighʼStop

Znaki obsługiwane ręcznie podczas robót drogowych

Koniec objazdu Roboty drogowe Tymczasowasygnalizacja świetlna Sygnalista

63


Znaki zmiennej treściZnaki te dostarczają informacji w formacie elektronicznym i mają za zadanieinformowanie Cię o różnych kwestiach związanych z drogami ibezpieczeństwem drogowym. Treść znaku będzie się zmieniać, wzależności od sytuacji. Powinieneś zwracać szczególną uwagę na tegorodzaju znaki i komunikaty.

Znaki informacyjneJak sama nazwa wskazuje znaki te informują o kierunkach i odległościach zaktualnego miejsca pobytu.

Jak wyglądająIstnieją trzy formaty znaków informacyjnych:

niebieskie znaki z białymi literami na autostradach,zielone znaki z białymi literami na drogach krajowych, orazbiałe znaki z czarnymi literami na drogach lokalnych i regionalnych.

Znaki wskazujące kierunki

Autostrada Droga krajowa Droga krajowa Droga regionalna

Informacje o ograniczeniu prędkości Nowy układ drogi

64


Znaki informacyjne na autostradzieWszystkie znaki na autostradzie są niebieskie. Poniższa tabela przedstawianajczęściej spotykane znaki i ich znaczenie.

W części 11 omawiane są główne zasady jazdy na autostradzie.Nieprzestrzeganie tych zasad jest wykroczeniem.

Koniecautostrady Kierowca dojechał do końca autostrady.

Koniecautostrady

za 500mDo końca autostrady zostało 500m.

Znakiodliczania

Kierowca ma 100 metrów do następnegozjazdu.

Znakiodliczania

Kierowca ma 200 metrów do następnegozjazdu.

Znakiodliczania

Kierowca ma 300 metrów do następnegozjazdu z autostrady.

Wjazd naautostradę

Użytkownik drogi wjeżdża na autostradę i musiprzestrzegać zasad na niej panujących.

Znak ten zazwyczah pojawia się razem zeznakiem “Autostrada”.

AutostradaZbliżasz się do wjazdu na autostradę;użytkownicy dróg wymienieni na znaku niemogą wjechać na autostradę.

Znaki - autostrada Znaczenie

65


Oznaczenia dla ruchu włączającego się i zjeżdżającego (oznakowaniazakreskowane)Rysunki przedstawiają jak takie oznakowanie możne być wykorzystane:

dla ruchu włączającego się, gdzie dwa pasy łączą się w jeden,

dla ruchu zjeżdżającego, aby oddzielić pojazdy zkręcające w lewo odpojazdów jadących prosto, oraz

do odzielenia pojazdów jadących w przeciwnych kierunkach (zapomocą tak zwanej środkowej zielonej wysepki).

Jeżeli zobaczysz te oznaczenia na drodze, nie możesz wjeżdżać na pokrytynimi obszar.

66


Oznaczenia drogowe na tzw. drogach “2 plus 1”Droga “2 plus 1” składa się z dwóch pasów w jedym kierunku jazdy ijednego pasa w drugim kierunku. Część dwupasmowa pozwala nabezpieczne wyprzedzanie i wymienia się z częścią jednopasmową mniejwięcej co 2 kilometry.

Na środku drogi może występować barierka bezpieczeństwa, któraodgradza dwa kierunki ruchu pojazdów i zapobiega wyprzedzaniu przezkierowców części jednopasmowej. Jeżeli pojazd musi skręcić w prawo,może to zrobić na skrzyżowaniu.W pozostałych przypadkach pojazdy, które muszą skręcić w prawo lubzawrócić mogą najpierw skręcić w lewo na drogę podporządkowaną, apotem wykonać manewr zawracania w wydzielonym do tego celu obszarze.Później mogą wznowić swoją podróż zgodnie z pierwotnym zamierzeniem.

Rodzaj drogi “2 plus 1” już istnieje na niektórych wzniesieniach na głównychdrogach krajowych kiedy to jazda pod górę odbywa się na dwóch pasach, aw dół tylko na jednym.

67


2km

Spowalnianie ruchuNiektóre miasta i wsie stosują urządzenia, znaki i oznakowania mające nacelu spowolnienie ruchu, co zwykle wiąże się ze zwolnieniem szybkościruchu i kierownie jego przepływem na skrzyżowaniach. Do spowalnianiaruchu używa się znaków nakazu, ostrzegawczych i informacyjnych. Przywjeździe do jednego z tych miast lub wiosek, zobaczysz znak informacyjny,który może występować razem ze znakami z nazwą miejscowości orazograniczeniem prędkości.W miastach tych spodziewaj się następujących środków ograniczającychprędkość:

wysepki,bramki,mini ronda,wysunięcie chodnika w pas drogowy,ostre zakręty, orazzwężenia drogi.

Możesz również napotkać następujące znaki na drogach wewnętrznych iobszarach zabudowanych. Znaki te sygnalizują, że na rodze znajdują sięgarby drogowe, progi spowalniające itp.

Spowalnianie ruchu Tablica uzupełniająca

Garb spowalniający Mini rondo

68


Znaki specjalne oraz oznakowania dla autobusów, rowerów,tramwajów, pociągów oraz lekkiej kolei miejskiejSpecjalne znaki nakazu i oznaczenia wskazują na części drogi, które sązarezerwowane dla konkretnych pojazdów, a mianowicie autobusów,rowerów, tramwajów i lekkiej kolei miejskiej. Do tego celu używa się znakównakazu, ostrzegawczych i/lub informacyjnych. Wzornictwo tych znaków jestzgodne ze wzornictwem innych znaków nakazu, ostrzegawczych i/lubinformacyjnych. Część ta opisuje najbardziej popularne znaki, które jakoużytkownik drogi napotkasz najczęściej. Powinieneś zachować ostrożność,gdy widzisz jakiekolwiek znaki dotyczące autobusów, rowerów, tramwajów,pociągów oraz lekkiej kolei miejskiej

AutobusPasy dla autobusówPasy dla autobusów to części drogi zarezerwowane dla autobusów –publicznych i prywatnych. Taksówki i rowery także mogą korzystać zniektórych pasów dla autobusów.Pas dla autobusów oznaczony jest pionowym biało-niebieskim znakiem zboku drogi na słupku. Natomiast na drodze będą widoczne oznaczenia wpostaci ciągłej białej linii i napisu Lána Bus. Musisz przestrzegać tychoznakowań drogi oraz znaków. Biała tablica pokazuje w jakich godzinachdana część drogi przeznaczona jest tylko dla autobusów. Z reguły pasy dlaautobusów obowiązują między 7.00 a 19.00 lub w godzinach szczytu. Pozawyznaczonymi godzinami, z pasów mogą korzystać wszystkie pojazdy.Powinieneś skonsultować informacje na tablicy, aby sprawdzić obowiązująceograniczenia czasowe.

Pas dla autobusów Pas dla autobusów o przeciwnym kierunku jazdy

69


Istnieją dwa rodzaje pasów dla autobusów:o tym samym kierunku jazdy, orazo przeciwnym kierunku jazdy.

Pas dla autobusów graniczący z pasami o tym samym kierunku jazdy,prowadzi w tym samym kierunku, co pojazdy na pasach obok. Pozaautobusami, z pasa tego mogą także korzystać rowery i taksówki. Zwyklepas ten jest zarezerwowany dla tych pojazdów w godzinach określonych naznakach informacyjnych na początku pasa.

Pas dla autobusów o przeciwnym kierunku jazdyPas dla autobusów o przeciwnym kierunku jazdy, prowadzi w przeciwnymkierunku, co pojazdy na pasach obok. Jest zarezerwowany tylko i wyłączniedla autobusów, co oznacza, że żadne inne pojazdy nie mogą z niegokorzystać niezależnie od pory dnia.

Jeżeli na końcu pasa dla autobusów jest znak “ustąp pierwszeństwa”,autobus musi ustąpić pierwszeństwa innym pojazdom, ponieważ to autobuswłącza się do normalnego ruchu.


jazdy

Znak informacyjny opasie dla autobusów otym samym kierunku

jazdy

Pas dla autobusów otym samym kierunku

jazdy po lewej

Znak informacyjny opasie dla autobusów

po prawej stronie


jazdy (po prawej) Tablica informacyjna

70


Ulice tylko dla autobusówJak sama nazwa wskazuje, ulice te są przeznaczone tylko dla autobusów.Inne pojazdy mogą z nich korzystać tylko, aby dojechać do budynku lubdrogi bocznej.

W części 10 omawiane są główne zasady parkowania na pasach dlaautobusów.

Tramwaje/lekka kolej miejskaUżytkownicy dróg muszą znać znaki określające tory tramwajowe wprzypadku tramwajów ulicznych (takich jak np. Luas w centrum i naprzedmieściach Dublina).

Ulica tylko dlaautobusów

71


Znaki nakazu dotyczące pasów dla tramwajówNiebieski znak poniżej oznacza, że pas dla tramwajów biegnie obok pasaruchu. Kierowca może wjechać na pas dla tramwajów tylko, aby wyprzedzićinny pojazd oraz gdy jest to całkowicie bezpieczne.

Poniższy czerwono biały znak oznacza, że pieszy nie może przekraczaćpunktu, w którym umieszczony jest znak.

Znak “zakaz wjazdu” razem z tablicą informacyjną “z wyjątkiem tramwajów -Ach amháin Tramanna” oznacza, że ulica przeznaczona jest tylko dlatramwajów i żadne inne pojazdy nie mogą na nią wjeżdżać.

Znak “zakaz wjazdu” razem z tablicą informacyjną “z wyjątkiem tramwajów idojazdu do posesji - Ach amháin Tramanna agus Rochtain” oznacza, że naulicę może wjechać kierowca lub rowerzysta, ale tylko, aby wjechać lubwyjechać z budynku.

Ulica tylko dlatramwajów

Ulica tylko dlatramwajów i dojazdu

do posesji

Pieszym na torywstęp wzbroniony

Pas tramwajowy polewej

Pas tramwajowy poprawej

72


Pamiętaj, aby zbliżając się do skrzyżowania z tramwajami:przestrzegać sygnałów świetlnych, oraznie wjeżdżać na żółtą strefę na skrzyżowaniu.

Aby uzyskać więcej informacj na temat sygnalizacji świetlnej, przeczytajczęść 7. Aby dowiedzieć się więcej na temat rodzajów skrzyżowań,przeczytaj część 9.

Znaki ostrzegawcze dotyczące pasów dla tramwajówPiesi powinni przechodzić przez tory tramwajowe tylko w miejscach, wktórych widnieje poniższy znak. Przedstawia on symbol tramwaju oraz słowa“Féach gach treo – PATRZ W OBIE STRONYʼ, które sygnalizują przejścietramwajowe.Inne napisy, jakie można zobaczyć na tym ostrzeżeniu to “Féach ar dheis,PATRZ W PARWO” lub “Féach ar chlé, PATRZ W LEWO”.W pobliżu torów tramwajowych zaleca się, aby pieszy:

zatrzymał się, spojrzał w obie strony, posłuchał,przeszedł, nie przebiegał,zawsze używał wyznaczonych przejść, orazprzestrzegał znaków oraz nasłuchiwał sygnału ostrzegawczego lubodgłosu nadjeżdżającego tramwaju.

Patrz w obie strony Patrz w prawo Patrz w lewo

73


Rowerzyści powinni zachować szczególną ostrożność, ponieważ torytramwajowe mogą być śliskie, szczególnie podczas mokrej lub mroźnejpogody. Poniżej pokazany jest znak ostrzegawczy Luas dla rowerzystów.

Rowerzyści powinni przede wszystkim unikać hamowania na torachtramwajowych. Powinni zawsze przejeżdżać przez tory tramwajowe podkątem prostym lub jak najbardziej do niego zbliżonym.Powinni uważać, aby koła roweru nie zablokowały się w wyżłobieniachtorów.Użytkownicy dróg powinni uważać na przewody napowietrzne, z którychkorzystają tramwaje. Jest to szczególnie ważne dla kierowcówprzewożących ładunki oraz ludzi przenoszących długie przedmioty. Wszyscyużytkownicy dróg powinni uważać na ryzyko porażenia prądem, które możewystąpić nie tylko przy bezpośrednim dotknięciu przewodównapowietrznych.

Oznaczenie drogi LÁNA TRAM może być użyte do zwrócenia uwagi naobecność torów tramwajowych. Jest to znak informacyjny, który mówi, żeczęść drogi wykorzystywana jest przez tramwaje i pojazdy. W takimwypadku kierowcy powinni zachować dodatkową ostrożność.

Napowierzneprzewody elektryczne Przejazd tramwajowy

Oznaczenie pasatramwajowego “Lána

tram”

Ślisko dlarowerzystów

74


Kolej/lekka kolej miejskaPrzejazd kolejowyWażna jest znajomość znaków drogowych, które oznaczają różne rodzajeprzejazdów kolejowych. Poniższa tabela przedstawia różne znaki oraz jakmusisz się zachować jak je zobaczysz.

Przejazdkolejowy zeświatłami iszlabanem

1. Światło na takim przejeździe jest zazwyczaj żółte ipali się ciągle. Gdy zbliża się pociąg, zaczynająmigać na zmianę dwa czerwone światła i rozlegasię dzwonek ostrzegawczy.

2. Zatrzymaj się przed przejazdem kolejowym.3. Nigdy nie staraj się wyminąć zygzakiem barierek

szlabanu.4. Poczekaj aż szlaban podniesie się do góry zanim

ruszysz.

Przejazdkolejowy

niezabezpieczony

bramkamilub

podnoszonym szlabanem

Gdy zbliża się pociąg, zaczynają migać dwa czerwoneświatła

Nic innego nie zabezpiecza takiego przejazdu.1. Jeżeli światła migają, gdy zbliżasz się do

przejazdu musisz zatrzymać się przed linią stopulub, jeżeli nie ma linii stopu, przed migającymiczerwonymi światłami.

2. Poczekaj i sprawdź czy nie nadjeżdża drugipociąg. Jeżeli tak będzie, pod tablicą ze światłamizapali się znak ʻNADJEŻDŻA DRUGI POCIĄG(ang. SECOND TRAIN COMING)ʼ.

Przejazdkolejowy

zabezpieczony bramkami

lubpodnoszonym szlabanem

1. Zatrzymaj się przed torami kolejowymi, aby miećdobrą widoczność wzdłuż torów w obukierunkach.

2. Zobaczy czy nie nadjeżdża pociąg. Podczas mgłylub nocą, wypatruj świateł zbliżającego siępociągu.

3. Nasłuchuj dźwieku lub sygnału zbliżającego siępociągu.

4. Obie bramki powinny być otwarte zanimzaczniesz przejeżdżać przez tory. Poczekaj ażwszystkie barierki całkowicie się podniosą zanimruszysz.

5. Zamknij obie bramki po przejeździe.6. Przestrzegaj wszelkich innych poleceń

oznaczonych na przejeździe.

Znaki dotyczące przejazdu kolejowego Jak się musisz zachować

75


Inne rodzaje przejazdu kolejowego to:ogrodzony przejazd z dróżnikiem, orazprzejazdy bez dróżnika ze szlabanem, który opuszcza się na całąszerokość drogi.

Istnieje ryzyko zderzenia pojadu drogowego z bramkami, szlabanami ipociągami, więc zbliżając się do przejazdu kolejowego musisz zachowaćostrożność i być w stanie zatrzymać się przed bramkami lub barierkami.Jeżeli Twój pojazd zepsuje się lub utknie na przejeździe kolejowym:

upewnij się, że wszyscy wysiedli i odsunęli się od linii torów, orazskorzystaj z telefonu udostępnianego przez Iarnród Éireann, aby jaknaszybciej ostrzec przed niebezpieczeństwem.

PAMIĘTAJNie możesz wkraczać na linię torów. Jest to szalenie niebezpieczne.

76


Mosty kolejoweZnaki ostrzegawczeZbliżając się do mostu, zobaczysz znak ostrzegawczy, taki jak ten poniżej,który określa najwyższy pojazd, który będzie w stanie zmieścić się podmostem. Ta wysokość nazywa się maksymalną wysokością w kabinie i jestwyrażona najpierw w stopach i calach, a następnie w metrach.

Jeżeli Twój pojazd razem z przewożonym ładunkiem jest wyższy niżwysokość podana na znaku ostrzegawczym, nie zmieścisz się pod mostem,do którego się zbliżasz. Znajomość wysokości swojego pojazdu orazwszelkiego przewożonego ładunku jest bardzo ważna przed rozpoczęciempodróży – znaj swoją wysokośc, znaj swoją trasę.

Znaki informacyjneMusisz zgłosić wszystkie przypadki uderzenia wszelkich konstrukcjikolejowych, bez względu na to czy uszkodzenie jest widoczne czy też nie.Poniższe znaki informacyjne umieszczone są na mostach i zawierają koddanego mostu oraz lokalny numer kontaktowy Iarnród Éireann.

Znak informacyjny o małym odstępie

Niski most(pokazane ograniczenia

wysokości)

77


Znaki nakazuPoniższy znak to znak nakazu dotyczący ograniczenia wysokości, którymoże pojawić się na moście kolejowym. Nie możesz przejeżdżać pod takimmostem, jeżeli Twój pojazd jest wyższy niż wysokość na znaku.

W przypadku mostów łukowych, tylko część szerokości łuku posiadawysokość określoną na znaku. Szerokość jest określona “słupkami”.

W przypadku gdy linia torów przebiega pod mostem, a pojazdy przejeżdżająnad nią przez most, niektóre pojazdy mogą nie być dopuszczone dokorzystania z mostu.

Konstukcje napowietrzneMusisz zgłosić wszelkie uderzenia konstrukcji napowietrznych przez Twójpojazd lub ładunek, gdy widnieje przy niej powyższy znak nakazu.Konstrukcje te to na przykład mosty, widukty, przejścia podziemne,przejazdy podziemne i naziemne, estakady i tunele.

PAMIĘTAJZnaj swoją wysokość, znaj swoją trasę.

Ograniczeniewysokości

78


Oznakowanie tuneliTe znaki kierujące ruchem znajdują się nad każdym z pasów ruchu przy lubprzed wjazdem do tunelu drogowego oraz w regularnych odstępachwewnątrz tunelu. Jeżeli znaki są sprawne to na zmianę migają żółte światłana górze i na dole.Zielona strzałka skierowana w dół oznacza, że pas jest otwarty i można nimjechać.

Czerwony znak X oznacza, że pas jest zamknięty. Musisz się zatrzymać.Nie możesz przejechać poza ten znak. Ma on taką samą moc jak znakstopu.

Zielona strzałka skierowana w lewo oznacza, że musisz zjechać na lewypas. Podczas zmiany pasa musisz przestrzegać ogólnych przepisówdrogowych związanych z bezpieczną zmianą pasów.

Zjedź na lewy pas

Stop (pas zamknięty)

Jedź (pas otwarty)

79


Zielona strzałka skierowana w prawo oznacza, że musisz zjechać na prawypas. Podczas zmiany pasa musisz przestrzegać ogólnych przepisówdrogowych związanych z bezpieczną zmianą pasów.

Poniższy znak oznacza, że pojazdy dostawcze i duże pojazdyniepasażerskie o trzech lub więcej osiach nie mogą korzystać z prawegopasa jezdni. Musisz jechać lewym pasem jezdni w tunelu drogowym.

Przepis ten nie ma zastosowania, gdy:nad lewym pasem wyświetlony jest czerwony znak X, co oznacza żenie można z niego korzystaćnad lewym pasem wyświetlona jest zielona strzałka, która kierujewszystkie pojazdy na lewy pas, lublewy pas jest zablokowany.

W tunelu pojazdy dostawcze nie mogą korzystaćz prawego pasa

(na podstawie liczby osi)

Zjedź na prawy pas

80


W tunelach można spotkać dwa formaty znaków ograniczenia prędkości.Standardowy znak ograniczenia prędkości, gdy w tunelu obowiązujestałe ograniczenie prędkości. Musisz przestrzegać ograniczeniaprędkości i pamiętać, że jest to maksymalna dozwolona prędkość, anie prędkość wymagana.

W przypadku gdy prędkość w tunelu jest zmienna, zobaczysz znakzmiennej treści – czarny kwadrat z czerwonym kołem oraz liczbami wkolorze białym lub żółtym. Liczby pokazują ograniczenie prędkości ibędą się zmieniać w zależności do warunków ruchu i względówbezpieczeństwa drogowego. Musisz przestrzegać ograniczeniaprędkości i pamiętać, że jest to maksymalna dozwolona prędkość, anie prędkość wymagana.

30km/h 50km/h 60km/h 80km/h

30km/h 50km/h 60km/h 80km/h

81


Część 7:

Sygnalizacja i sygnały świetlne

Część ta opiera się na części 6, która omawia sygnalizację świetlną orazoznakowanie dróg. Część ta omawia dwa ogólne formaty sygnałówświetlnych:

sygnalizacja świetlna, która kieruje strumień ruchu, orazsygnały kierowców oraz rowerzystów, które sygnalizują ich zamiary.

ŚwiatłaChodzi tu o światła kontrolujące skrzyżowania i przejścia dla pieszych.

Czerwone światło oznacza “stop”. Jeżeli światło jest czerwone, gdy się doniego zbliżasz, musisz zatrzymać się przed linią stopu lub, jeżeli nie ma liniistopu, przed światłem.Zielone światło oznacza, że możesz jechać jeżeli droga jest wolna.Zachowaj szczególną uwagę, jeżeli masz zamiar skręcić w lewo lub wprawo i ustąp pierwszeństwa pieszym, którzy przechodzą przez ulicę.Zielone światło to nie pierwszeństwo przejazdu, a pozwolenie na jazdę dalejz zachowaniem ostrożności.

PAMIĘTAJZielone światło to nie pierwszeństwo przejazdu, a pozwolenie na jazdę

dalej z zachowaniem ostrożności.

82


Żółte światło oznacza, że musisz zatrzymać się przed linią stopu lub, jeżelinie ma linii stopu, przed światłem. Jednak możesz jechać dalej, jeżelipodczas zmiany światła na żółte jesteś tak blisko linii lub światła, żezatrzymanie się byłoby niebezpieczne.Zielona strzałka (nazywana też światłem filtrującym) oznacza, że mimoczerwonego światła możesz jechać dalej w kierunku, który pokazuje strzałkazakładając, że jest to bezpieczne, a droga jest wolna.Jeżeli chcesz skręcić w prawo na światłach, które mają strzałkę w prawo,wjedź na skrzyżowanie gdy widzisz zielone światło uważając, aby nieblokować pojazdów nadjeżdżających z przeciwka. Następnie, gdy będzie tobezpieczne, zakończ manewr skrętu. Powinieneś czekać na strzałkęfiltrującą dla skrętu w prawo tylko wtedy, gdy jesteś na skrzyżowanie izakończenie skrętu przed pojawieniem się światła filtrującego byłobyniebezpieczne.Na skrzyżowaniach może pojawić się migająca strzałka skierowana w lewo.Oznacza ona, że możesz przejechać przez światła, ale dopiero jak ustąpiszpierwszeństwa pojazdom z drugiej drogi przejeżdżającym już przezskrzyżowanie.

Pamiętaj, że migające żółte światło na przejściu dla pieszych oznacza, żemusisz ustąpić pierwszeństwa pieszym. Światła dla pieszych - patrz część18.

PAMIĘTAJZawsze powinieneś zbliżać się do skrzyżowania z taką prędkością,która pozwoli Ci na zatrzymanie się jeżeli zapali się żółte światło.

83


Światła na ścieżkach rowerowychCzerwone światło z sylwetką rowerzysty oznacza, że rowerzystamusi zatrzymać się na światłach.Zielone światło z sylwetką rowerzysty oznacza, że rowerzysta możejechać dalej za światła pod warunkiem, że nie zagraża to innymużytkownikom drogi.Migające zielone światło lub światło żółte z sylwetką rowerzystyoznacza, że rowerzysta nie może przejechać przez jezdnię chyba żezaczął przez nią przejeżdżać, gdy paliło się jeszcze ciągłe zieloneświatło z sylwetką rowerzysty.

Sygnały kierowców oraz rowerzystówKierowca musi zawsze dać sygnał zanim zmieni kierunek jazdy. Oznacza toże musi zasygnalizować jasno i z odpowiednim wyprzedzeniem zanim:

ruszy z miejsca,skręci w prawo lub lewo,zmieni pas,wyprzedzi,zwolni, lubzatrzyma się.

SygnalizacjaSygnały wskazują na zmiar – nie dają pierwszeństwa przejazdu. Prawowymaga od Ciebie sygnalizowania zamiaru wykonania wszelkich czynnościna drodze. Oznacza to, że musisz dać odpowiedni sygnał zanim ruszysz,skręcisz w prawo lub w lewo, zmienisz pas, wyprzedzisz, zwolnisz, lubzatrzymasz się. Musi dawać sygnały jasno i z odpowiednim wyprzedzeniem.Jeżeli nie jesteś pewnien czy twoje kierunkowskazy lub światła stopu zjakiegoś powodu dają odpowiedni sygnał, użyj dodatkowo jasnychzdecydowanych sygnałów ręcznych.

84


Sygnały ręczneUpewnij się, że sygnał którego używasz pomaga, a nie wprowadzazamieszania u innych użytkowników dróg. Jeżeli używasz sygnałówręcznych, zapoznaj się z poniższymi obrazkami, które prezentują sygnały,jakie kierowcy i rowerzyści muszą dawać innym pojazdom oraz osobiekierującej ruchem.Sygnały dla rowerzystów dotyczą także motocyklistów i osób prowadzącychpojazdy konne i/lub maszyny rolnicze, które nie są wyposażone wkierunkowskazy.Należy używać następujących sygnałów ręcznych:

Sygnały ręczne dla pojazdów za Tobą

Mam zamiar zwolnić lubzatrzymać się.

Mam zamiar skręcić wlewo.

Zauważ, że kierowca samochoduporusza ręką i dłonią w kierunku

przeciwnym do ruchuwskazówek zegara.

Mam zamiar zjechać nabok lub skręcić w prawo.

85


Sygnały ręczne dla policjanta kierującego ruchem oraz pojazdów jadących zprzeciwka.

Sygnały dla rowerzystów dotyczą także motocyklistów i osób prowadzącychpojazdy konne.

PAMIĘTAJSygnały pokazują tylko co zamierzasz zrobić – nigdy nie dają ci

pierwszeństwa przejazdu.

Chcę jechać prosto.

Chcę skręcić w lewo.Zauważ, że kierowca samochodu

wskazuje prawym ramieniem iręką z wyciągniętymi palcami w

lewo.

Chcę skręcić w prawo.

86


Część 8:

Ograniczenia prędkości

Kierowca nie powinien prowadzić pojazdu z prędkością, która przekraczaprędkość potrzebną do zatrzymania pojazdu w odległości, którą kierowcawidzi, że jest wolna.Część ta opisuje zasady zachowania tempa jazdy w dużym ruchu orazobowiązujące ograniczenia prędkości na różnych rodzajach drogi oraz dlaróżnych pojazdów.Jako kierowca musisz zawsze mieć świadomość z jaką prędkością jedzieszi określić odpowiednią prędkość jazdy biorąc pod uwagę:

warunki jazdy,innych użytkowników dróg,panujące warunki pogodowe,wszelkie możliwe niebezpieczeństwa, orazograniczenia prędkości.

Warunki jazdy odnoszą się od natężenia ruchu wokół oraz jakości drogi.Jako kierowca powinieneś przewidzieć, że inni użytkownicy drogi, w tymmotocykliści, rowerzyści, piesi, dzieci w wieku szkolnym, zwierzęta i inne,znajdują się lub mogą znajdować się na drodze.Możliwe niebezpieczeństwa to wszystko to, co może spowodować wypadek,na przykład nadjeżdżające z przeciwka pojazdy podczas skręcania w drogęgłówną. To także wszystko, czego nie widzisz i to, czego możesz się dopewnego stopnia spodziwać, na przykład pieszy, który wchodzi na jezdnięprzed Tobą lub dziecko wbiegające na drogę spomiędzy zaparkowanychsamochodów lub zwierzęta na jezdni. To także Twój własny stan fizyczny ipsychiczny podczas jazdy (na przykład zdenerwowanie lub zmęczenie) orazstan Twojego pojazdu.

87


Bezpieczna jazda wśród innych pojazdów - zasada dwóch sekundTwój pojazd to Twoja odpowiedzialność. Musisz mieć swój pojazd podkontrolą przez cały czas. Musisz prowadzić swój pojazd z prędkością, którapozwoli Ci zatrzymać go:

bezpiecznie, w kontrolowany sposób,po prawidłowej stronie drogi,w odległości, którą widzisz, że jest wolna.bez ryzyka lub szkody dla Ciebie, Twoich pasażerów i/lub innychużytkowników drogi.

Podczas jazdy, odległość między Twoim pojazdem a pojazdem jadącymprzed Tobą znana jest jako bezpieczna różnica odległości. Utrzymujbezpieczną odległość jadąc przynajmniej dwie sekundy za pojazdem przedTobą. Ta zasada to tak zwana zasada dwóch sekund. Możesz postępowaćzgodnie z poniższymi krokami, aby sprawdzić czy się do niej stosujesz:

Na suchej drodze wybierz sobie punkt, na przykład latarnie ulicznąlub znak drogowy.Gdy pojazd przed Tobą przejeżdża obok tego punktu, powiedz nagłos “Only a fool breaks the two-second rule”, co znaczy “tylko idiotałamie zasadę dwóch sekund”.Sprawdź swoje ustawienie w stosunku do wybranego wcześniejpunktu, gdy kończysz wypowiadać to zdanie. Jeżeli już przejechałeśwybrany punkt, jedziesz zbyt blisko pojazdu przed Tobą i musisz sięodsunąć.Podczas jazdy na mokrej nawierzchni, dwukrotnie zwiększ odległośćmiędzy Twoim pojazdem a pojazdem jadącym przed Tobąwypowiadając zdanie “Only a fool breaks the two-second rule” dwarazy.

Użyj nieruchomego punktu dla lepszego pomiaru dwusekundowej luki.

88


Unikaj zbyt wolnej jazdyNa zwykłej drodze podczas normalnych warunków ruchu, utrzymuj szybkośćstrumienia ruchu jednocześnie przestrzegając ograniczenia prędkości.Musisz zachować bezpieczną odległość od pojazdu jadącego przed Tobą,ale nie powinieneś jechać zbyt wolno, aby Twój pojazd nie blokowałniepotrzebnie innych użytkowników drogi. Jeżeli będziesz jechał zbyt wolno,możesz frustrować innych kierowców, co z kolei może doprowadzić doniebezpiecznego wyprzedzania.

Ograniczenia prędkościOgraniczenia prędkości na znakach określają maksymalną prędkość, z jakąpojazd może poruszać się nie łamiąc prawa na odcinku drogi pomiędzykolejnymi znakami ograniczenia prędkości zakładając, że pojazd nie jest wżaden sposób ograniczony innymi okolicznościami.Znaki określają maksymalną prędkość, z jaką może poruszać się Twójpojazd na konkretnej drodze lub odcinku drogi, a nie prędkość wymaganąna danej drodze.Istnieją dwa rodzaje ograniczenia prędkości:

ograniczenia prędkości, które odnoszą się do konkretnej drogi, orazograniczenia prędkości, które odnoszą się do konkretnego rodzajupojazdu.

PAMIĘTAJNigdy nie jedź bliżej niż wskazuje zasada dwóch sekund. Jeżeli

jedziesz zbyt blisko pojazdu przed Tobą (siedzisz mu na ogonie), którynagle zahamuje możesz nie mieć czasu, aby zareagować. Jeżeliwjedziesz w inny pojazd, będziesz odpowiedzialny za wszelkie

wyrządzone szkody.

89


Ograniczenia prędkości na drogachNa wszystkich drogach publicznych obowiązuje ograniczenie prędkości. Wwiększości przypadków obowiązuje “domyślne” ograniczenie prędkości.Ograniczenie to niejako automatycznie obowiązuje na określonym rodzajudrogi, jeżeli nie ma znaku ograniczenia prędkości, który nakazuje inaczej.Poniższa tabela określa domyślne ograniczenia prędkości dla różnychrodzajów dróg zgodnie z Ustawą o Ruchu Drogowym z 2004 roku.

Władze lokalne mogą określić specjalne ograniczenia prędkości dla dróg, naprzykład:

ograniczenia obowiązujące o określonych godzinach, na przykładkiedy dzieci przychodzą lub wychodzą ze szkoły. Patrz część 19,po różnych stronach drogi dwujezdniowej,w określonych miejscach, na przykład w tunelach, gdzie ograniczenieprędkości może być obniżone, jeżeli istnieje potrzeba zamknięciajednego pasa,przy grupie zakrętów, orazpodczas robót drogowych.

Drogi na tereniezabudowanym, naprzykład w dużych imniejszych miastachoraz skupiskach

50km/h

Drogi regionalne ilokalne (białe znaki –oznaczone literą “R” lub

80km/h

Drogi krajowe (główne idrugorzędne) (zieloneznaki – oznaczone literą

100km/h

Autostrada(niebieskie znaki –oznaczone literą “M”)

120km/h

Rodzaj drogi Ograniczenie

90


Jeżeli władze lokalne określą specjalne ograniczenie prędkości, zobaczyszjeden z poniższych znaków. Znaki ograniczenie prędkości, jak większośćpozostałych znaków nakazu, mają czerwone obramowanie, białe tło i czarnecyfry i litery. Pokazują prędkość w kilometrach na godzinę (km/h). Abyuzyskać więcej informacj na temat znaków nakazów oraz pozostałychznaków drogowych, przeczytaj część 6.

Po głównym znaku ograniczenia prędkości na głównych drogach krajowcyhoraz pozostałych drogach następują czasami mniejsze znaki powtarzające,które przypominają o ograniczeniu prędkości obowiązującym na drodze.Żaden pojazd z wyjątkiem wozów strażackich, karetek pogotowia orazpojazdów policji nie może nigdy przekraczać ograniczenia prędkości.

Okresowe ograniczenia prędkościZwykle ograniczenia prędkości obowiązują 24 godziny na dobę, przez całyrok. W określonych sytuacjach, władze lokalne mogą ogłosić specjalneograniczenie prędkości na niektórych odcinkach drogi obowiązujące wkonkretnych godzinach lub konkretnych dniach. Poza wyznaczonymigodzinami lub dniami, obowiązuje zwykłe ograniczenie prędkości dla danegomiejsca.Przykładem okresowego ograniczenia prędkości są te używane w pobliżuszkół. Jeden sposób na pokazanie tego specjalnego ograniczenia tostandardowy znak pionowy z tabliczką informacyjną pod spodempokazującą okres oraz dni, w jakich obowiązuje dane ograniczenieprędkości.

80km/h 100km/h 120km/h

30km/h 50km/h 60km/h

91


Innym sposobem pokazania ograniczenia prędkości jest elektroniczny znak,który zapala się w okresie obowiązywania danego ograniczenia prędkości.Ograniczenie prędkości wyrażone jest białymi cyframi na czarnym tle zczerwonym obramowaniem. W okresie gdy nie obowiązuje specjalneograniczenie prędkości, znak pozostaje pusty. Czasami znak elektronicznymoże być zamocowany na szarej tablicy z dwoma żółtymi światłami, któremigają, gdy znak jest włączony. Znak “Przejście dla dzieci w wiekuszkolnym” z dwiema migającymi żółtymi lampami może występować obokznaku o okresowym ograniczeniu prędkości. Ostrzega on o obecności dzieciw wieku szkolnym. Nie możesz łamać okresowego ograniczenia prędkości,w czasie jego obowiązywania.

Sprawdzanie prędkościOd czasu do czasu na różnych odcinkach drogi policja może korzystać zespecjalnych urządzeń, aby sprawdzić czy pojazdy przestrzegająograniczenia prędkości. Dostarczanie, przewożenie lub korzystanie zurządzeń, które wykrywają lub zakłócają sprzęt do kontroli prędkościużywany przez policję jest sprzeczne z prawem.

Elektroniczny znakokresowego ograniczenia

prędkości

Elektroniczny znakokresowego ograniczenia

prędkości przy szkole

92


Ograniczenia prędkości pojazdówNiektórzy kierowcy muszą przestrzegać ograniczenia prędkościobowiązującego dla ich pojazdów poza ograniczeniami prędkościobowiązującymi na drogach, którymi się poruszają.Poniższa tabela przedstawia ograniczenia prędkości dla różnych pojazdów.

Jeżeli ograniczenie prędkości dla danego pojazdu różni się od ograniczeniaobowiązującego na danej drodze, kierowca musi przestrzegać niższejobowiązującej prędkości. Na przykład jeżeli autobus piętrowy jedzie drogą zograniczeniem prędkości do 80km/h, nie może jechać szybciej niż określa toograniczenie prędkości dla danego pojazdu, które w tym przypadku wynosi65km/h. Jednak jeżeli autobus taki jedzie drogą, na której obowiązujeograniczenie prędkości do 50km/h to musi przestrzegać tego ograniczenia,bez względu na maksymalną prędkość, z jaką mógłby jechać jego pojazd winnych warunkach.

65 kilometrówna godzinę

(65km/h)• Autobus jednopoziomowy przewożący

stojących pasażerów.


(65km/h)• Każdy autobus lub autokar piętrowy.


(80km/h)

• Każdy pojazd ciągnący przyczepkę,przyczepę kempingową, przyczepę doprzewozu koni lub innego rodzaju przyczepę.


(80km/h)• Pojazd dostawczy o znamionowej całkowitej

masie przekraczającej 3,500 kilogramów.


(80km/h)

• Pojazd, który może przewieźć ponad 8pasażerów, nie licząc kierowcy, ale nieprzewozi pasażerów stojących.

Ograniczenieprędkości pojazdu Rodzaj pojazdu, którego dotyczy ograniczenie

93


Droga hamowania - samochodyWielu kierowców ma błędne przekonanie, że jeżeli samochód jadący przednimi zacznie hamować, zdążą zareagować, zahamować i zatrzymać sięnadal zachowując taki sam odstęp między oboma pojazdami.Całkowita droga hamowania pojazdu zależy od trzech nasptępującychczynników:

Twojej spostrzegawczości,Twojego czasu reakcji,czasu reakcji Twojego pojazdu, orazmożliwości hamowania Twojego pojazdu.

Twoja spostrzegawczość wpływa na to, jak długo zajmie Ci spostrzeżenieniebezpieczeństwa i po jakim czasie Twój mózg zda sobie sprawę, że jest toniebezpieczeństwo wymagające od Ciebie natychmiastowego działania.Może to zająć od 1/4 do 1/2 sekundy.Twój czas reakcji to tyle, ile zajmie Ci przesunięcie stopy z pedału gazu nahamulec po tym jak Twój mózg zrozumie, że jesteś w niebezpieczeństwie.Twój czas reakcji może wahać się od 1/4 do 3/4 sekundy.Pierwsze dwa czynniki wpływające na drogę hamowania zależą od Ciebie, aalkohol, narkotyki, zmęczenie lub brak koncentracji mogą na nie wpłynąć.Jeżeli spostrzegawczość i czas reakcji wynoszą 4 sekundy przy 100km/h,samochód przejedzie 110 metrów zanim zostanie zastosowany hamulec (towięcej niż wynosi długość boiska do piłki nożnej).

94


Po tym jak wciśniesz pedał hamulca, minie trochę czasu zanim Twój pojazdzareaguje. Czas ten zależy od stanu pojazdu, a w szczególności od stanuukładu hamulcowego.Ostatni czynnik, który wpływa na całkowitą drogę hamowania pojazdu tomożliwości hamowania pojazdu. Zależy ona od wielu rzeczy, na przykład:

hamulcy,ciśnienia powietrza w oponach, ich bieżnika oraz przyczepności,masy pojazdu,zawieszenia pojazdu, oraznawierzchni drogi.

Tabela 5: Droga hamowania na suchej drodze

Źródło: Transport Research Laboratory, UK, 2007, © Urząd ds. Bezpieczeństwa Drogowego, 2007

107.585.522.0

77.759.418.3

52.738.014.7

32.421.411.0

24.014.89.2

10.85.35.5

Całkowita drogahamowania (m)Droga hamowania (m)Czas reakcji (m)Prędkość

(km/h)

95


Tabela 6: Droga hamowania na mokrej drodze

ŹRódło: Transport Research Laboratory, UK, 2007, © Urząd ds. Bezpieczeństwa Drogowego, 2007

Warto zauważyć, że porównując prędkości 50km/h i 100km/h całkowitadroga hamowania Twojego samochodu wzrasta z 15 metrów do 60 metrów.Podwajając prędkość samochodu, całkowita droga hamowania zwiększa sięczterokrotnie.Pamiętaj, że różnica prędkości o 5km/h może oznaczać różnicę międzyżyciem a śmiercią narażonego na ryzyko użytkownika drogi jakim jestpieszy.

Przy potrąceniu samochodem jadącym 60km/h, ginie 9 na 10pieszych.Przy potrąceniu samochodem jadącym 50km/h, ginie 5 na 10pieszych.Przy potrąceniu samochodem jadącym 30km/h, ginie 1 na 10pieszych.

ŹRódło : RoSPA UK

172.2150.222.0

122.6104.318.3

81.466.714.7

48.537.511.0

35.226.19.2

14.99.45.5

Całkowita drogahamowania (m)Droga hamowania (m)Czas reakcji (m)Prędkość

(km/h)

96


Ródło: Transport Research Laboratory, UK, 2007, © Urząd ds. Bezpieczeństwa Drogowego, 2007

PoślizgKażdy czynnik, który zmniejsza przyczepność opon do drogi możespowodować wpadnięcie w poślizg. Mokra lub tłusta nawierzchnia drogi,przeciążenie, zużyte lub niepoprawnie napompowane opony, błoto, liście,lód, śnieg, gwałtowne przyspieszenie, nagłe hamowanie lub nadmiernaprędkość niedostosowana do warunków jazdy to czynniki, które mogąspowodować lub przyczynić się do wpadnięcia w poślizg.Poślizg na mokrej nawierzchni może nastąpić podczas jazdy na mokrejdrodze, gdy między oponami a nawierzchnią drogi zgromadzi się warstwawody.W takiej sytuacji samochód traci kontakt z drogą, co wpływa na zdolnośćhamowania i kierowania.

97


Całkowita droga hamowania (m)Sucha droga (m) Mokra droga (m)

Część 9:

Skrzyżowania i ronda

Część ta opisuje poprawny sposób zbliżania się oraz przejeżdżania przezskrzyżowania i ronda.

SkrzyżowaniaJeżeli zobaczysz znak stopu (pokazany poniżej), musisz zatrzymać sięprzed znakiem lub przed linią stopu, jeżeli taka jest, nawet jeżeli na drodze,na którą chcesz wjechać nie ma innych pojazdów.

Jeżeli zobaczysz znak “ustąp pierwszeństwa” (pokazany poniżej) lub linięustępowania pierwszeństwa, musisz zwolnić, ale nie musisz się całkowiciezatrzymywać, chyba że musisz zaczekać aż przejadą pojazdynadjeżdżające z przeciwka.

W części 6 znajdziesz więcej informacj na temat tego znaku orazpozostałych znaków nakazu.

Ustąp pierwszeństwa

Stop

98


Pierwszeństwo przejazduPojazdy jadące prosto w którymkolwiek kierunku na drodze głównejzawsze mają pierwszeństwo przejazdu.Jeżeli jesteś na skrzyżowaniu dróg równorzędnych, pojazdy po Twojejprawej stronie mają pierwszeństwo przejazdu. Musisz pozwolić tympojazdom na przejazd zanim ruszysz z miejsca. Należy pamiętać, żepierwszeństwo przejazdu nie jest prawem nieograniczonym. Musiszzawsze jechać zachowując ostrożność oraz mieć wzgląd na innychużytkowników drogi.Jeżeli zbliżasz się do skrzyżowania w kształcie litery T, pojazdyznajdujące się już na drodze, na która wjeżdżasz mają pierwszeństwoprzejazdu. Znaczy to, że wszystkie pojazdy na drodze, która kończysię na tym skrzyżowaniu, muszą poczekać aż przejadą pozostałepojazdy zanim skręcą w lewo lub prawo.Jeżeli skręcasz w prawo na skrzyżowaniu, pojazdy nadjeżdżające zprzeciwka, które przejeżdżają prosto przez skrzyżowanie, mająpierwszeństwo przejazdu.Jeżeli chcesz skręcić w prawo na skrzyżowaniu, a pojazd z przeciwkachce skręcić w tę samą drogę, pierwszeństwo ma pojazd skręcającyw lewo. Jeżeli Twój pojazd skręca w prawo, musisz poczekać ażskręci drugi pojazd.Jeżeli zbliżasz się do skrzyżowania z drogą główną, musisz ustąpićpierwszeństwa innym pojazdom. Oznacza to ustąpieniepierwszeństwa lub przepuszczenie tych pojazdów przed wjazdem nadrogę, do której się włączasz.

Pojazdy nie mają automatycznie pierwszeństwa przejazdu na drodze.Zasada nadrzędna mówi, aby w każdych okolicznościach jechać dalej zzachowaniem ostrożności.Zawsze musisz ustąpić pierwszeństwa:

pieszym już przechodzącym przez ulicę na skrzyżowaniu,pieszym na przejściu,pieszym na przejściu z migającym żółtym światłem, orazpieszym i pojazdom, jeżeli ruszasz z miejsca (na przykład gdyruszasz po zatrzymaniu się przed znakiem stopu lub wyjeżdżasz zmiejsca postoju).

99


Aby uniknąć nieporozumień oraz w interesie bezpieczeństwa drogowego,pojazd powinien zawsze ustąpić pierwszeństwa pieszemu. Musisz takżeustąpić pierwszeństwa:

pojazdom już skręcającym na skrzyżowaniu,pojazdom na innym pasie, jeżeli zamierzasz zmienić pas, orazpojazdom na drogach publicznych, jezeli wyjeżdżasz z drogiprywatnej.

Zatrzymaj się, rozejrzyj się, nasłuchuj i rozejrzyj się ponownie. To jest Twójobowiązek przed wjazdem na drogę. Kierowcy powinni uważać narowerzystów wjeżdżających na drogę, gdy kończy się ścieżka dlarowerzystów oraz na motorowery i motocykle wyjeżdżające naskrzyżowaniu, które mogą być trudno widoczne ze względu na swoje małerozmiary. Ważne jest, aby zrozumieć, że pierwszeństwo przejazdu nie jestprawem nieograniczonym. Musisz jechać dalej zachowując ostrożność orazmieć wzgląd na innych użytkowników drogi.

Skręcanie w prawo z drogi głównej na drogę podporządkowaną

Odpowiednio wcześniej spójrz w lusterka i sprawdź martwe punktywypatrując pojazdów jadących za Tobą, a następnie daj sygnał skrętuw prawo.Jak tylko będzie to bezpiczne, ustaw się bezpośrednio po lewej odśrodka drogi lub w miejscu przeznaczonym dla pojazdówskręcających w prawo.Jeżeli to możliwe, zostaw miejsce dla innych pojazdów, aby mogłyprzejechać po Twojej lewej stronie.

100


Nie skręcaj kierownicy dopóki nie będziesz gotowy na wykonanieskrętu.Gdy utworzy się bezpieczna luka między nadjeżdżającymi zprzeciwka pojazdami, zakończ skręt w taki sposób, abyś wjechał nalewą stronę drogi, w którą skręcasz.Nie ścianaj zakrętu podczas skręcania. Nie wykonuj manewru okształcie “łabędziej szyi” – występuje on, gdy przejedziesz odpowiednipunkt skrętu i musisz zawrócić, aby wrócić na drogę, na którą chceszwjechać.

Skręcanie w prawo z drogi podporządkowanej na drogę główną

Odpowiednio wcześniej spójrz w lusterka wypatrując pojazdówjadących za Tobą, a następnie daj sygnał skrętu w prawo.Jak tylko będzie to bezpiczne, ustaw się bezpośrednio po lewej odśrodka drogi.Jeżeli jesteś na skrzyżowaniu ze znakiem stopu lub “ustąppierwszeństwa”, poczekaj z wjazdem na skrzyżowanie aż drogabędzie wolna w obu kierunkach.Jeżeli to możliwe, zostaw miejsce dla innych pojazdów, aby mogłyprzejechać po Twojej lewej stronie.Gdy utworzy się bezpieczna luka między pojazdami nadjeżdżającymiz obu kierunków, zakończ skręt w taki sposób, abyś wjechał na lewąstronę drogi, w którą skręcasz.Zwracaj uwagę na oznakowania dróg, które nakazują jazdę wkonkretnym kierunku.

101


Skręcanie w prawo na skrzyżowaniachPodczas skrętu w prawo na skrzyżowaniu, gdy samochód jadący zprzeciwka także skręca w prawo, powinniście, jeżeli to możliwe, obojestanąc bokami do siebie, aby wykonać skręt. Dzięki temy Ty, a także drugikierowca widzi nadjeżdżające z przeciwka pojazdy, a pojazdy te widząCiebie.

Skręcanie pojazdów zwróconych do siebie bokiemJeżeli nie możesz tak wykonać skrętu, jeżeli konieczne możecie skręcić połuku mijając się lewymi stronami pojazdów. Oznacza to rozpoczęcieskręcania podczas gdy pojazdy są jeszcze zwrócone przodem do siebie.

Skręcanie po łuku

Skręcanie w prawo z ulicy jednokierunkowejJedź jak najbliżej prawej strony ulicy jednokierunkowej. Wypatruj miejsc, wktórych dwa pasy pozwalają na skręt w prawo.

102


Skręcanie w lewo z drogi głównej na drogę podporządkowanąOdpowiednio wcześniej spójrz w lusterka wypatrując pojazdówjadących za Tobą.Daj sygnał skrętu w lewo i zwolnij.Trzymaj się jak najbliżej lewej krawędzi drogi korzystając z lusterek,na wypadek gdyby rowerzyści lub motocykliści jechali z Twojej lewejstrony.Wypatruj migających żółtych strzałek, które pozwalają Ci jechać dalejw lewo jeżeli z prawej nie nadjeżdżają żadne pojazdy.Jeżeli to możliwe, zostaw miejsce dla innych pojazdów, aby mogłyprzejechać po Twojej prawej stronie.Wykonaj skręt trzymając się blisko lewej krawędzi. Uważaj, aby nieuderzyć ani nie wjechać na krawężnik.

Skręcanie w lewo z drogi podporządkowanej na drogę główną

Odpowiednio wcześniej spójrz w lusterka wypatrując pojazdówjadących za Tobą.Daj sygnał skrętu w lewo i zwolnij.Jeżeli jesteś na skrzyżowaniu ze znakiem stopu lub “ustąppierwszeństwa”, poczekaj z wjazdem na skrzyżowanie aż drogabędzie wolna.Wypatruj migających żółtych strzałek, które pozwalają Ci jechać dalejw lewo jeżeli z prawej nie nadjeżdżają żadne pojazdy.Jeżeli droga posiada pas skrętu w lewo, powinieneś z niegoskorzystać.Gdy będzie to bezpieczne, zakończ skręt w taki sposób, abyś wjechałna lewą stronę drogi, w którą skręcasz.

Uważaj, aby nie zarzuciło Cię przy skręcie i zawsze przed rozpoczęciemskrętu ustąp pierwszeństwa pieszym i rowerzystom przejeżdżającym przezskrzyżowanie.

103


Skrzyżowania z żółtą strefąSkrzyżowania te posiadają obszar zakreskowany żółtymi liniami.

Wyjątkiem jest sytuacja, gdy chcesz skręcić w prawo. W takim przypadku,możesz wjechać na skrzyżowanie z żółtą strefą i czekać na lukę międzypojazdami nadjeżdżającymi z przeciwka. Nie wjeżdżaj na żółtą strefę, jeżelizablokuje to inne pojazdy, które mają pierwszeństwo przejazdu.

Skrzyżowania z żółtą strefą znajdują się także na przejazdach kolejowychlub tramwajowych. Nigdy nie wjeżdżaj na skrzyżowanie z żółtą strefą, jeżelinie będziesz mógł przez nie przejechać bez zatrzymywania się. W części 6znajdziesz więcej informacj na temat znaków drogowych oraz oznakowańdrogi.

PAMIĘTAJNie możesz wjeżdżać na skrzyżowanie z żółtą strefą, jeżeli nie będziesz

mógł przez nie przejechać bez zatrzymywania się.

104


Skrzyżowania a drogi dwujezdniowe

Drogi dwujezdniowe to drogi posiadające przynajmniej dwa pasy ruchu wkażdym kierunku. Pas zewnętrzny lub pas z prawej strony w każdymkierunku, to pas najbliżej osi drogi dwujezdniowej.Musisz zwykle jechać lewym pasem drogi dwujezdniowej. Możeszkorzystać z zewnętrznego pasa na dwupasmowej lub trzypasmowej jezdnitylko, gdy:

wyprzedzasz, orazchcesz wkrótce skręcić w prawo.

Skręcanie w lewo na drogę dwujezdniowąJedź jak najbliżej lewej krawędzi drogi dojazdowej.Uważaj na nadjeżdżające pojazdy.Wykonaj skręt, gdy będzie to bezpieczne.Trzymaj się lewego pasa na drodze dwujezdniowej i rozwijaj prędkośćtak, aby dostosować ją do strumienia ruchu jednocześnie stosując siędo ograniczeń prędkości i warunków panujących na drodze.

105


Przejeżdżanie przez drogę dwujezdniową lub wjazd na nią po skręcie wprawo

Poczekaj w obszarze środkowym (przerwa w środkowym pasieoddzielającym jezdnie) dopóki nie będzie bezpiecznej luki międzypojazdami.Zakończ przejazd lub skręt w drugą część drogi dwujezdniowej irozwijaj prędkość tak, aby dostosować ją do strumienia ruchujednocześnie stosując się do ograniczeń prędkości i warunkówpanujących na drodze.

Jeżeli inny pojazd już znajduje się na obszarze środkowym, poczekaj nadrodze podporządkowanej dopóki nie będziesz miał wystarczająco miejsca,aby przejechać przez pierwszą połowę drogi bez zatrzymywania się najezdni. Jeżeli pas oddzielający jest zbyt wąski dla Twojego pojazdu,poczekaj na drodze podporządkowanej dopóki będziesz mógł przejechaćprzez obie strony drogi dwujezdniowej lub też zakończyć skręt za jednymrazem.Jeżeli prowadzisz duży pojazd, nie możesz traktować każdej połowy drogidwujezdniowej jako oddzielnej drogi, ponieważ jest to niebezpieczne.Powinieneś pozostać na drodze podporządkowanej dopóki nie będzieszmógł przejechać obu stron drogi dwujezdniowej bez zatrzymywania. Zawszeuważaj, jeżeli znajdujesz się za dużym pojazdem lub pojazdem ciągnącymprzyczepę, który wykonuje skręt. Pamiętaj, że długi pojazd lub połączeniekilku pojazdów zawsze potrzebuje więcej miejsca do zakończenia skrętu.Rowerzyści, motocykliści oraz piesi powinni zachować szczególnąostrożność w pobliżu tych pojazdów.

Skręcanie w prawo z drogi dwujezdniowejPostępuj normalnie (patrz poniżej) i zjedź na prawy pas.Jeżeli droga ma pas dla samochodów zwalniających, zjedź na niego.Na skrzyżowaniu, skręć na obszar między jezdniami i poczekaj nabezpieczną lukę między pojazdami.Gdy będzie to bezpieczne, zakończ skręt i wjedź na lewą stronędrogi, na którą wjeżdżasz.

106


RondaZgodnie z prawem, kierowca musi wjechać na rondo skręcając na lewo.Traktuj rondo jak skrzyżowanie i ustąp pierszeństwa pojazdom, które się nanim już znajdują.

Zbliżając się do rondaJak najwcześniej zdecyduj, w którą stronę musisz skręcić.Zwracaj uwagę i stosuj się do wszystkich informacji określonych przezznaki drogowe, światła i oznakowanie drogi, które kierują Cię naodpowiedni pas.Pamiętaj o kolejności “lusterko, kierunkowskaz, lusterko, manewr”podczas każdego etapu. Najpierw spójrz w lusterka, aby sprawdzićczy za Tobą jadą inne pojazdy,a następnie, gdy jest to konieczne, zodpowiednim wyprzedzeniem zasygnalizuj swój zamiar, abyodpowiednio ostrzec pozostałych użytkowników drogi.Zjedź na odpowiedni pas, gdy będzie to bezpieczne.Miej świadomość prędkości oraz ustawienia wszystkich pojazdówwokół Ciebie i dopasuj swoją prędkość do warunków ruchu.

Postępuj zgodnie z przepisami podczas zbliżania się oraz przejeżdżaniaprzez rondo.

Gdy dojedziesz do rondaUstąp pierwszeństwa pojazdom nadjeżdżającym z prawej strony,chyba że znaki, oznakowanie drogi lub światła nakazują inaczej.Gdy rondo jest kontrolowane przez światła, musisz ich przestrzegać.Musisz przestrzegać wszystkich oznakowań drogi na pasach i/lubinnych przepisów, które mówią o tym z którego pasa należy korzystaćjeżeli chcesz skręcić w danym kierunku z ronda.Uważaj na pojazdy znajdujące się już na rondzie. W szczególnościzwaracaj uwagę na to, jakie sygnały dają i staraj się ocenić, gdzieplanują skręcić.Uważaj na innych użytkowników drogi i rowerzystów lubmotocyklistów po Twojej lewej lub prawej stronie.Spójrz przed siebie zanim pojedziesz dalej, aby upewnić się, że

107


pojazdy przed Tobą na rondzie ruszyły dalej. Oznacza to, że będzieszmógł wjechać na rondo nie blokując żadnych pojazdównadjeżdżających z prawej.

Na i przy zjeździe z rondaO ile znaki drogowe lub oznakowanie drogi nie nakazują inaczej,przestrzegaj poniższych kroków w przypadku gdy skręcasz w lewo, jedzieszprosto lub skręcasz w prawo na rondzie.

Skręcając w lewo;Włącz kierunkowskaz w lewo i podjedź do ronda lewym pasem.Trzymaj się lewej strony ronda i miej nadal włączony kierunkowskazprzy zjeździe.

Skręt w lewo

Zostań na lewym pasie, włącz lewy kierunkowskazzbliżając się do ronda i miej włączony kierunkowskaz

dopóki nie przejedziesz przez rondo.

108


Gdy jedziesz prosto;Zbliż się do ronda na lewym pasie, ale nie włączaj jeszczekierunkowskazu.Włącz kierunkowskaz w lewo po przejechaniu wyjazdupoprzedzającego ten, na który chcesz wjechać.Możesz jechać tak jak pokazuje to czerwona przerywana linia naobrazku tylko w sytuacjach, gdy:• lewy pas jest tylko dla pojazdów skręcających w lewo lub jest

zablokowany lub zamknięty, lub• w taki sposób pokieruje Cię policjant.

Jazda prosto

Zostań na lewym pasie, nie włączaj lewegokierunkowskazu dopóki nie miniesz pierwszego zjazdu.

Gdy warunki nakazują postępować inaczej, możesz jechaćtak jak pokazuje czerwona przerywana linia.

109


Zjeżdżanie z ronda później;Włącz kierunkowskaz w prawo i podjedź do ronda prawym pasem.Trzymaj się prawej strony dopóki nie będziesz musiał zmienić pasa,aby zjechać z ronda.Sprawdź lusterka, włącz kierunkowskaz w lewo i jedź dalej doswojego zjazdu jeżeli jest to bezpieczne.Włącz kierunkowskaz w lewo po przejechaniu zjazdupoprzedzającego ten, na który chcesz wjechać.

Kiedy przy dojeździe do ronda są trzy pasy wjazdu na rondo, jedźnajbardziej odpowiednim pasem przy dojeździe i podczas jazdy po rondzie.Czasami dwupasmowy lub szerszy zjazd z ronda może w krótkim czasiezwęzić się do jednego pasa. Kierowcy na pasie, który się kończy powinniustąpić pierwszeństwa pojazdom na drugim pasie.Kierowcy powinni być świadomi występujących oznaczeń dróg i zjechać naodpowiedni pas, gdy jest to bezpieczne pamiętając o innych użytkownikachdrogi oraz, w interesie bezpieczeństwa drogowego, ustąpić pierwszeństwagdy to konieczne.

Zjeżdżanie z ronda późniejszymi zjazdami.

Zostań na prawym pasie, włącz prawy kierunkowskazzbliżając się do ronda i miej włączony kierunkowskaz

dopóki nie przejedziesz zjazdu przed tym, którym chceszwyjechać. Zmień wtedy kierunkowskaz na lewy.

110


W każdym wypadku uważaj na i zostaw wystarczająco miejsca:pieszym, którzy mogą przechodzić przez drogi dojazdowe iwyjazdowe,pojazdom przejeżdżającym przed Tobą na rondzie, szczególniepojazdom, które chcą skorzystać z najbliższego zjazdu,pojazdom, które jadą na dwóch pasach lub są nieodpowiednioustawione,motocyklistom,rowerzystom i jeźdźcom konnym, którzy mogą zostać na lewym pasiei sygnalizować prawy kierunek, jeżeli mają zamiar jechać dalej wokółronda,długim pojazdom (włączając te ciągnące przyczepy), które zbliżającsię do ronda mogą z powodu swojej długości zmienić ustawienie nadrodze. Uważaj na dawane przez nie sygnały.

PAMIĘTAJWarunki na rondzie mogą się zmieniać. Zawsze zachowuj

ostrożność.

111


Część 10:

Parkowanie

Część ta omawia przepisy bezpiecznego parkowania.

ParkowanieZasady ogólne

Jeżeli to możliwe, parkuj w tym samym kierunku, w którym poruszasię strumień ruchu.Parkuj blisko i równolegle do krawężnika lub krawędzi drogi, zwyjątkiem miejsc, w których na nawierzchni drogi zostały wyznaczoneprostopadłe lub skośne zatoczki parkingowe.Gdy na drodze wyznaczono zatoczkę parkingową, musiszzaparkować swój pojazd całkowicie w obrębie miejsca parkingowego.Zaciągnij hamulec ręczny.Wyłącz silnik.Zostaw pojazd na pierszym lub wstecznym biegu, a jeżeli maszautomatyczną skrzynię biegów, wybierz pozycję P.Zanim otworzysz drzwi, sprawdź czy w pobliżu nie ma innychużytkowników drogi, w szczególności motocyklistów, rowerzystów ipieszych.Otwórz drzwi tylko jeżeli musisz i staraj się skrócić czas otwarciadrzwi do minimum.Wysiądź z pojazdu, gdy jest to bezpieczne, a Ty i Twoi pasażerowienie blokujecie innych użytkowników drogi.Pasażerowie powinni wysiadać od strony krawężnika.Zamknij pojazd przy wysiadaniu.

Jak sprawdzić czy pojazd jest bezpiecznie zaparkowany112


Upewnij się, że nie zakłócasz normalnego strumienia ruchu, a Twój pojazdnie przeszkadza, blokuje ani nie zagraża innym użytkownikom dróg.

• Parkuj w miejscach, w którychnie blokujesz wjazdu na posesję,o ile nie masz zezwoleniawłaściciela.

• Nie parkuj w miejscach, dzieparkowanie jest zabronione przezznaki drogowe lub oznakowaniedrogi (patrz część 6).

• Parkuj z zachowaniemuprzejmości, nie blokującwidoczności świateł lub drogiinnym użytkownikom drogi.

• Nie parkuj w miejscu, w którymblokujesz widoczność świateł lubdrogi innym użytkownikom drogi.

• Upewnij się, że Twój pojazd jestwidoczny w nocy.

• Nie parkuj przy wjeździe lubwyjeździe ze straży pożarnej,komisariatu policji, postojukaretek pogotowia lub szpitala.

• Parkuj w tym samym kierunku, wktórym odbywa się ruch.

• Nie parkuj w okolicy robótdrogowych.

• Upewnij się, że boki Twojegopojazdu stoją równolegle dokrawężnika lub krawędzi, o ileznak drogowy nie nakazujeinaczej.

• Nie parkuj “na drugiego”.

• Parkuj jak najbliżej krawężnikalub krawędzi drogi.

• Nie parkuj na przeciwko innegopojazdu na wąskiej drodze.

Zalecenia � Przeciwskazania �

113


Poniższe znaki drogowe i oznakowania drogi pokazują, gdzie parkowaniejest niedozwolone lub dozwolone tylko o określonych godzinach.

Znaki drogoweZnaki te oraz ich tabliczki informacyjne pokazują, że możesz parkować tylkow określonych godzinach (znak 1) lub poza określonymi godzinami (znak 2).

Poniższy znak przedstawia część drogi, która musi być wolna dla ruchu ookreślonych porach dnia (zwykle w godzinach szczytu). Godziny, w którychzatrzymywanie się jest zabronione, określone są na tabliczce informacyjnejpod znakiem.Inne pojazdy mogą się zatrzymywać w tym miejscu tylko, jeżeli czekają wkolejce z innymi samochodami, ale nie mogą parkować, nawet jeżelidostępne są parkomaty lub w okolicy tej obowiązują dyski uprawniające doparkowania.

Clearway

Znak 1 - parkowaniedozwolone

Znak 2 - parkowaniezabronione

114


Oznakowanie drógPojedynczej żółtej linii zwykle towarzyszy pionowa tabliczka informacyjna,która znajduje się w pobliżu. Razem, oznakowanie drogi oraz tabliczkainformacyjna, oznaczają, że w danym miejscu nie możesz parkować wpodanych godzinach.

Podwójna żółta linia oznacza zakaz parkowania o każdej porze.

115


Zakaz parkowaniaNawet jeżeli w pobliżu nie ma znaku “zakaz parkowania” lub żółtej linii nadrodze, nie możesz zatrzymywać się lub parkować:

na miejscu parkingowym, o ile nie wystawisz zezwolenia“zarezerwowane dla osoby niepełnosprawnej”. Osoby na wózkachmuszą korzystać ze specjalnych szerszych zatoczek parkingowych,aby móc całkowicie otworzyć drzwi. Umożliwi im to zejście z wózkado samochodu lub wyjście z samochodu na wózek. Zwykłe zatoczkiparkingowe są zbyt wąskie i nie dają wystarczającego dostępuosobom na wózkach. Dlatego inni użytkownicy drogi nie mogąparkować w miejscach parkingowych przeznaczonych dlaniepełnosprawnych. Jest to wykroczenie;

w miejscu, w którym znajdują się białe zygzakowate linie naktórejkolwiek ze stron świateł lub przejścia dla pieszych;całkowicie lub częściowo na przejściu dla pieszych wszelkiegorodzaju;15 metróe przed i 5 metrów za przejściem dla pieszych;w pobliżu szkoły, w miejscu, w którym znajdują się żółte zygzakowatelinie wzdłuż krawędzi drogi, które zawierają słowa “SCHOOL KEEPCLEAR” (tj. szkoła, nie zastawiać).w obrębie obszaru oznaczonego jako przystanek autobusowy lubpostój taksówek – obszary te wydzielone są białym oznakowaniemdrogi, oraz dodatkowo oznaczone słowem “BUS” w przypadkuprzystanku autobusowego lub “TAXIS” w przypadku postojutaksówek;w miejscu, w którym wzdłuż środka drogi biegnie pojedyncza lubpodwójna biała linia ciągła;całkowicie lub częściowo na chodniku, trawniku, ścieżce rowerowejlub pasie dla rowerów lub pasie zieleni oddzielającym pasy ruchu;

116


w obrębie 5 metrów od skrzyżowania, chyba że miejsca doparkowania są jasno wydzielone;na części drogi zarezerwowanej dla drobnego handlu w godzinachhandlowych;na pasie dla autobusów o przeciwnym kierunku jazdy o żadnej porzelub na pasie dla autobusów o tym samym kierunku jazdy w godzinachobowiązywania ograniczenia;na rampie załadowczej (zarezerwowanej dla pojazdów dostawczychprzy załadunku i rozładunku towarów maksymalnie przez 30 minut) –oznakowanie drogi zawiera słowo “LOADING” (tj. załadunek), którepowtarza się przy wjeździe na obszar parkowania;na pasie dla tramwajów w godzinach obowiązywania ograniczenia(pasy dla tramwajów działają 24 godziny na dobę, chyba że tabliczkainformacyjna obok pasa wskazuje inaczej);w pobliżu przejazdu kolejowego;w miejscach, w których krawężnik jest obniżony, aby pomóc osobomna wózkach.

Nigdy nie możesz parkować:na zakręcie, skręcie, szczycie wzgórza lub moście łukowym,w miejscu, w którym występuje nagłe pochylenie terenu, lubwszędzie, gdzie blokujesz widoczność opiekuna drogowego.Ograniczenie nie ma zastosowania w przypadku pojazdów zwidocznym zezwoleniem na parkowanie osoby niepełnosprawnej.

PAMIĘTAJNie możesz parkować w sposób, który zakłoca normalny

strumień ruchu lub przeszkadza lub zagraża innym

117


Dyski uprawniające do parkowaniaDyski parkingowe wykorzystywane są na obszarach zabudowanych, abyograniczyć parkowanie w niektórych godzinach. W miejscachobowiązywania dysków parkingowych zobaczysz znak nakazu oraztabliczkę informacyjną pod znakiem. Po zaparkowaniu musisz kupić dyskna określony okres czasu i odjechać z tego miejsca przed upłynięciemokreślonej godziny. Nie możesz parkować powtórnie na tej samej ulicy wprzeciągu godziny od wyjazdu z miejsca, w którym obowiązywał dysk.Ograniczenie nie ma zastosowania w przypadku pojazdów z widocznymzezwoleniem na parkowanie osoby niepełnosprawnej.

Zakładanie blokady kół i usuwanie pojazdówNiektóre lokalne władze wprowadziły system zwalczający nielegalneparkowanie. Jeżeli Twój samochód jest zaparkowany nieprawidłowo, na kołamoże zostać założona blokada lub też samochód może zostać odholowanyw inne miejsce, gdzie zostanie założona blokada lub gdzie zostanie onzamknięty w miejscu odholowania nieprawidłowo zaparkowanychsamochodów. W takim przypadku musisz zapłacić grzywnę za zdjęcieblokady i/lub zwrot samochodu.

Niebezpieczne parkowanieJeżeli zaparkujesz w sposób, który może narażać na niebezpieczeństwoinnych użytkowników dróg, na przykład, jeżeli swoim parkowaniemzmuszasz pieszego do wejścia na ulicę, policjant może zdecydować, żeTwoje parkowanie jest niebezpieczne i wnieść przeciwko Tobie oskarżeniedo sądu. Jeżeli sąd uzna Cię winnym wykroczenia, otrzymasz punkty karne.

Parkowaniedozwolone

Dyski uprawniające doparkowania

118


Część 11:

Autostrady i tunele

Autostrady to drogi, dzięki którym czas podróży się zmniejsza ponieważpasy ruchu są oddzielone od siebie i nie ma skrzyżowań. Jest toprawdopodobnie najbezpieczniejszy sposób poruszania się dużych ilościpojazdów, głównie ponieważ nie ma ryzyka zderzenia czołowego. Jednak wporównaniu z innymi rodzajami dróg, ryzyko karambolu jest większe.Część ta opisuje zasady odnośnie tego kto może jechać autostradą,znaczenie znaków na autostradzie oraz jak włączyć się do ruchu, zjechać zautostrady oraz jak bezpiecznie wyprzedzać.

Zasady ogólnePoniższe znaki zobaczysz przed wjazdem na autostradę lub przedwłączeniem się do ruchu. Znak po lewej stronie określa, kto nie możewjechać na autostradę:

osoby, które nie posiadają pełnego prawa jazdy na kategoriępojazdu, który prowadzą,pojazdy niezdolne do poruszania się z prędkością przynajmniej 50km/h,pojazdy o pojemności silnika nie przekraczającej 50cm3.osoby jeżdżące na tabliczkach z literą “L”,pojazdy do przewożenia osób niepełnosprawnychpojazdy, które nie korzystają z napompowanych opon,

Autostrada Autostrada Wjazd na autostradę

119


rowerzyści,piesi, orazzwierzęta.

Wjazd na autostradęPrzy wjeździe na autostradę, zachowaj ostrożność i skup uwagę, a takżeustąp pierwszeństwa pojazdom na autostradzie. Włączając się do ruchu naautostradzie musisz postępować zgodnie z następującymi krokami.

Korzystaj z pasa “rozbiegowego”, aby się rozpędzić zanim włączyszsię do ruchu na autostradzie.Wcześnie zasygnalizuj innym kierowcom, że zamierzasz włączyć siędo ruchu.Gdy zbliżasz się do zjazdu z autostrady, spójrz w lusterka i sprawdźmartwe punkty, aby poczekać na bezpieczną lukę między pojazdamina lewym pasie autostrady.Przestrzegaj znaków drogowych oraz oznakowania dróg.Nie wjeżdżaj na zakreskowane pola przed włączeniem się do ruchuna autostradzie.Ustąp pierwszeństwa pojazdom, które znajdują się już naautostradzie.Dostosuj swoją prędkość tak, aby włączając się do ruchu jechać zprędkością jak najbliższą ogólnej prędkości strumienia ruchu nadanym pasie.Każdą zmianę pasów traktuj jako osoby manewr. Zostań na lewympasie dopóki nie dostosujesz się do prędkości ruchu zanim zacznieszwyprzedzać.

Na autostradzieMusisz jechać prosto. Zakręcanie lub cofanie nie jest dozwolone.Musisz poruszać się z dostateczną prędkością i w taki sposób, abynie zakłócać ruchu innych pojazdów.Nie możesz jechać częścią autostrady, która nie jest jezdnią, naprzykład poboczem, za wyjątkiem sytuacji awaryjnej.

120


Nie możesz zatrzymywać się ani parkować na żadnej częściautostrady, chyba że zepsuje Ci się samochód lub zatrzyma Ciępolicja.Nie możesz jechać pasem najbliższym osi jezdni na autostradzie(pasem zewnętrznym) samochodem, którego maksymalna prędkośćjest ograniczona do 80km/h lub mniej. Wyjątkiem od tej reguły sąmiejsca, w których ograniczenie prędkości wynosi 80 km/h lub mniej.Nie możesz zabierać lub wysadzać pasażerów na autostradzie.

Poprawne korzystanie z pasówBardzo ważne jest, abyś zrozumiał do czego służy każdy pas ruchu naautostradzie. Aby łatwiej było wyjaśnić jak i kiedy zmieniać pasy, każdemupasowi przypisaliśmy numer. Poniższy obrazem pokazuje, że pas 1 jestpasem najbliższym pobocza. Pas ten jest nazywany także pasemwewnętrznym. Na autostradzie dwupasmowej, pas ruchu najbliższy pasowizieleni to pas 2 (nazywany także pasem zewnętrznym). Na autostradzietrzypasmowej, pas ten to pas 3.

121


Pas 1Obowiązuje reguła “trzymania się lewej strony”. Zostań na tym pasie, chybaże wyprzedzasz.Pas 2Na autostradzie dwupasmowej, korzystaj z tego pasa tylko do wyprzedzaniai zjedź z powrotem na pas 1 gdy skończysz manewr. Możesz korzystać ztego pasa także, aby dostosować się do pojazdów włączających się doruchu z lewej strony.Na autostradzie trzypasmowej, możesz jechać środkowym pasem, gdy pas1 porusza się wolniej.Pas 3Jeżeli poruszasz się autostradą trzypasmową, musisz korzystać z tegopasa, tylko jeżeli pojazdy na pasie 1 i 2 poruszają się w kolumnie, a Tymusisz wyprzedzić lub dostosować się do pojazdów włączających się doruchu z lewej strony. Gdy skończysz wyprzedzanie, wróć na lewą stronę ipozwól, aby pojazdy z tyłu poruszające się szybciej wyprzedziły Cię.Nie możesz korzystać z pasa ruchu najbliższego pasowi zieleni (pas 2 lub3, w zależności od szerokości autostrady) jeżeli prowadzisz:

pojazd dostawczy o znamionowej całkowitej masie przekraczającej3,500 kilogramów,pojazd pasażerski z miejscami do siedzenia dla więcej niż 8pasażerów (nie licząc kierowcy), lubpojazd ciągnący przyczepkę, przyczepę do przewozu koni lubprzyczepę kempingową.

Możesz jednak korzystać z tego pasa w wyjątkowych okolicznościach gdynie możesz przejechać pasem wewnętrznym, bo jest zablokowany. Możeszz niego korzystać także w miejscu na autostradzie, w którym obowiązujeograniczenie prędkości do 80km/h lub mniej.

Odległość między pojazdamiCzęść 8 opisuje “zasadę dwóch sekund”, która pomoże Ci w utrzymaniubezpiecznej odległości za pojazdami przed Tobą. Stosuj tę zasadę naautostradach – jazda zbyt blisko obniża Twoją umiejętność bezpiecznegozatrzymania się i znacznie ogranicza widoczność z przodu.Gdy jedziesz w kolumnie, instynktownie możesz podjeżdżać bliżej dopojazdu przed Tobą, aby chronić swoją pozycję. Pamiętaj, że musiszzostawić wystarczająco miejsca przed sobą, aby móc bezpiecznie sięzatrzymać.

122


SygnalizacjaGdy jesteś na autostradzie, musisz sygnalizować każdy swój ruch. Naprzykład zmiana pasa z pasa 3 na pas 1 składa się z dwóch oddzielnychetapów.

W pierwszym etapie, raz sygnalizujesz, że chcesz zmienić pas z 3 na2.W drugim etapie, sygnalizujesz ponownie, że chcesz zmienić pas z 2na 1.

Pojazdy wokół CiebieRegularnie sprawdzaj lusterka, ponieważ musisz ciągle wiedzieć co siędzieje dookoła. Pamiętaj także o martwych punktach Twojego pojazdu.Unikaj przebywania w martwych punktach innych kierowców. Ciągle sięrozglądaj – unikaj patrzenia tylko na pojazd bezpośrednio przed Tobą.Zamiast tego, spójrz na całą kolumnę samochodów. Korzystaj ze swojegopola widzenia, aby jechać płynnie i unikać niepotrzebnego hamowania.Jeżeli zauważysz przed sobą ostro hamujące pojazdy, włącz światłaawaryjne, aby ostrzec pojazdy jadące za Tobą.Przed zmianą pasa pamiętaj o kolejności “lusterko, kierunkowskaz, lusterko,manewr”. Pamiętaj, że pojazdy mogą za Tobą mogą jechać szybko.Przynamniej dwukrotne spojrzenie w lusterko pomoże Ci ocenić z jakąprędkością zbliżają się pojazdy za Tobą i zobaczyć pojazdy przejeżdżająceprzez martwe punkty.Unikaj sytuacji, w której inni kierowcy muszą hamować lub zmieniać pas,aby dostosować się do Twojego sposobu jazdy na autostradzie (wyjątkiemjest włączanie się do ruchu na autostradzie). Naucz się odczytywać zamiarykierowców wokół Ciebie. Na autostradzie pojazd w Twoim lusterku zwłączonym prawym kierunkowskazem próbuje powiedzieć Ci, że Ciędogania i ma zamiar wyprzedzić Twój pojazd.

WyprzedzanieWyprzedzaj tylko z prawej strony, chyba że pojazdy poruszają się wolno wkolumnie i kolumna samochodów po Twojej prawej stronie jedzie wolniej niżTy. Jeżeli masz zamiar zjechać z wolnego pasa na szybki, najpierw dostosujswoją prędkość.Przed rozpoczęciem wyprzedzania pamiętaj o kolejności “lusterko,kierunkowskaz, lusterko, manewr” i sprawdzeniu martwych punktów.Sprawdź czy droga jest wolna (za i przed Tobą) oraz włącz kierunkowskaz zwyprzedzeniem.

123


Pamiętaj, że pojazdy na autostradzie jadą dużo szybciej niż na zwyczajnychdrogach. Zachowaj szczególną ostrożność o zmierzchu, w ciemności orazprzy niesprzyjających warunkach atmosferycznych, gdy trudniej jest określićprędkość, odległość i drogę hamowania. Włącz kierunkowskaz i wróć napierwotny pas tak szybko jak to możliwe.

Znaki bramkowe

Znaki bramkowe to konstrukcje używane do wystawiania znaków drogowychnad pasami ruchu na autostradach i drogach dwujezdniowych. Są częstospotykane i pamiętaj, aby zwracać na nie uwagę, podobnie jak na inne znakiustawione wzdłuż drogi.

Wyjazd z autostradyPoniższe znaki pokazują odległość do następnego zjazdu z autostrady.Zaplanuj zjazd z wyprzedzeniem i korzystaj z tych znaków, abywystarczająco wcześnie ustawić się na odpowiednim pasie.

Przy zjeździe z autostrady, najpierw wjeżdżasz na pas dla samochodówzwalniających. Jeżeli to możliwe, utrzymuj normalną prędkość dopóki niewjedziesz na ten pas, ale następnie zwolnij oraz obserwuj znaki, którepokażą Ci obowiązujące ograniczenie prędkości. Skorzystaj zprędkościomierza, aby upewnić się, że jedziesz zgodnie z nowymobniżonym ograniczeniem prędkości. Pamiętaj, że pas do zjazdu zautostrady oraz drogi łączące dwie autostrady mogą ostro zakręcać.Jeżeli przegapisz swój zjazd, jedź dalej do następnego zjazdu. Nie próbujprzejeżdżać przez wysepkę lub cofać poboczem.

300m do następnegozjazdu



124


Kiedy zjedziesz z autostrady lub jeżeli autostrada się skończy, zobaczyszponiższe znaki.

Zatrzymywanie się oraz parkowanieNa autostradzie możesz zatrzymać się lub zaparkować tylko w przypadkugdy:

samochód się zepsuje,zatrzymuje Cię policja,wystąpi sytuacja awaryjna (na przykład wypadek),występują roboty drogowe, lubznajdujesz się przy punkcie opłat za autostradę.

Przed rozpoczęciem długiej podróży po autostradzie, upewnij się, że Twójpojazd:

jest w stanie przebyć długą podróż z prędkością, jaka występuje naautostradzie.ma odpowiednie ciśnienie w oponach,ma wystarczającą ilość oleju i chłodziwa, orazma wystarczającą ilość paliwa, aby dowieźć Cię przynajmniej donajbliższej stacji paliw.

Upewnij się także, że wszelkie przewożone lub holowane ładunki sązabezpieczone oraz że masz wystarczająco pieniędzy lub odpowiednikarnet, jeżeli korzystasz z płatnej autostrady.

Koniec autostrady za1km

Koniec autostrady za500m Koniec autostrady

125


Co zrobić gdy zepsuje się samochódJeżeli masz światła awaryjne, włącz je.Przesuń samochód na pobocze. Jeżeli nie jest to możliwe, zrób co wTwojej mocy, aby ostrzec innych kierowców, że samochód jest nadrodze.Zawsze wysiadaj z pojazdu od strony pasażera. Nie próbuj chodzićpieszo po autostradzie.Szybko zorganizuj pomoc i nie zostawiaj pojazdu bez opieki dłużej niżto konieczne. Poczekaj na pomoc po skrajnej stronie autostrady.Jeżeli prowadzisz pojazd ciężarowy lub autobus, rozstaw trójkątostrzegawczy.Skorzystaj z telefonu na poboczu autostrady lub telefonukomórkowego, aby powiadomić policję.Gdy ponownie włączasz się do ruchu na autostradzie, najpierw rozwińprędkość na poboczu.Odczekaj na bezpieczną lukę między pojazdami zanim włączysz siędo ruchu.

126


UtrudnieniaJeżeli zauważysz, że coś blokuje strumień ruchu przed Tobą, skorzystaj ztelefonu na poboczu autostrady lub telefonu komórkowego, aby powiadomićpolicję. Nie próbuj usuwać przeszkody samodzielnie.

TuneleW tunelu obowiązują ogólne zasady kodeksu drogowego oraz ustaw oruchu drogowym, ale przy wjeździe, przejeżdżaniu oraz wyjeżdżaniu ztunelu musisz pamiętać o specjalnych kwestiach bezpieczeństwadrogowego.

Zbliżając się do tuneluSprawdź czy masz wystarczającą ilość paliwa w pojeździe przedwjazdem do tunelu.Zdejmij okulary słoneczne,Włącz światła mijania,Jeżeli usługa jest dostępna, włącz wyznaczoną stację radiową, wktórej usłyszysz instrukcje bezpieczeństwa podczas podróży.Częstotliwość stacji będzie wyświetlona na tablicy informacyjnej przywjeździe do tunelu,Zachowaj bezpieczną odległość od pojazdu jadącego przed Tobą.Pamiętaj, że wjeżdżasz do tunelu i jazda zbyt blisko drugiego pojazdumoże spowodować wypadek. Zalecana minimalna odległość dlasamochodu lub motocykla to 50 metrów oraz 100 metrów dlapozostałych pojazdów. Zawsze pamiętaj o “zasadzie dwóch sekund”.Miej świadomość, że istnieją pewne ograniczenia odnośniekorzystania z tuneli przez samochody ciężarowe.• Maksymalna dozwolona wysokość pojazdu będzie określona na

znaku. Musisz ją sprawdzić przed wjazdem do tunelu.• Szerokie ładunki mogą być niedozwolone. Jeżeli przewozisz

szeroki ładunek, musisz skontaktować się z osobamiobsługującymi tunel z wyprzedzeniem, aby sprawdzić czy Twójładunek jest dozwolony w tunelu.

127


• Wielkość pojazdu – czasami w tunelach występuje zakazkorzystania z prawego pasa przez duże pojazdy towarowe lubinne pojazdy niepasażerskie jeżeli liczba osi pojazdu równa się lubprzekracza liczbę określoną na znaku nakazu, który widnieje nadrodze dojazdowej do tunelu.

Aby uzyskać więcej informacji, skontaktuj się z obsługą tunelu.

W tuneluTrzymaj się swojego pasa i nie wyprzedzaj.Nie możesz jechać prawym pasem w tunelu jeżeli prowadzisz pojazd,który ma zakaz korzystania z tego pasa.Nie skręcaj i nie cofaj.Nie zatrzymuj się, chyba że wystąpiła sytuacja awaryjna.Stosuj się do ograniczenia prędkości. Istnieją dwa formaty znakówograniczenia prędkości.• standardowy znak ograniczenia prędkości ma zastosowanie, gdy

mamy do czynienia ze stałym ograniczeniem prędkości. Musiszprzestrzegać ograniczenia prędkości i pamiętać, że jest tomaksymalna dozwolona prędkość, a nie prędkość wymagana.

• gdy ograniczenie prędkości zmienia się, zobaczysz znaki zmiennejtreści, czyli czarny kwadrat z czerwonym okręgiem oraz białymilub żółtymi liczbami w całym tunelu. Liczby pokazują ograniczenieprędkości i będą się zmieniać w zależności do warunków ruchu iwzględów bezpieczeństwa drogowego. Musisz przestrzegaćograniczenia prędkości i pamiętać, że jest to maksymalnadozwolona prędkość, a nie prędkość wymagana. Zawsze pamiętajo “zasadzie dwóch sekund”.

Zachowaj odległość między pojazdami. Zalecana minimalnabezpieczna odległość dla samochodu lub motocykla to 50 metróworaz 100 metrów dla pozostałych pojazdów.

128


Zatrzymywanie sięJeżeli ktoś poleci Ci zatrzymać się, powinieneś zatrzymać się oraz:

włączyć światła awaryjne,zachować bezpieczną odległość od pojazdu przed Tobą,wyłączyć silnik,sprawdzić czy obsługa tunelu wydaje polecenia przez radio,sprawdzić czy na znakach elektronicznych w tunelu nie ma jakiejśinformacji oraz, jeśli to konieczne, opuścić tunel korzystając znajbliższego wyjścia dla pieszych.

Awaria lub wypadekJeżeli w tunelu nastąpi awaria lub wypadek, powinieneś:

włączyć światła awaryjne,wyłączyć silnik,udać się do stacji awaryjnej i za pomocą telefonu alarmowegozawiadomić obsługę tunelu,sprawdzić czy przez radio wydawane są jakieś instrukcje, orazsprawdzić czy na znakach elektronicznych w tunelu wyświetlane sąjakieś informacje.

Pożar w samochodzieJeżeli w Twoim samochodzie jest dym lub wybuchnie pożar, powinieneś:

wyłączyć silnik,natychmiast opuścić pojazd,udać się do stacji awaryjnej i za pomocą telefonu alarmowegozawiadomić obsługę tunelu, orazopuścić tunel przez najbliższe wyjście.

129


Pożar w samochodzie innego kierowcyJeżeli w samochodzie innego kierowcy jest dym lub wybuchł pożar,powinieneś:

wyjechać z tunelu, jeżeli pożar jest za Tobą, lubjeżeli pożar jest przed Tobą, wyłączyć silnik, natychmiast opuścićpojazd i opuścić tunel przez najbliższe wyjście awaryjne.

Wyjazd z tuneluStosuj się do znaków drogowych.Zachowaj bezpieczną prędkość i ustawienie na drodze.

130


Część 12:

Pomoc policji

An Garda Síochána (policja irlandzka) jest odpowiedzialna zaegzekwowanie przepisów ruchu drogowego. Część ta opisuje sygnały ipolecenia wydawane przez policję, których musisz przestrzegać na drodze.

SygnałyJeżeli policjant kieruje ruchem, jego sygnały są nadrzędne w stosunku dopozostałych sygnałów świateł drogowych. Oznacza to, że jeżeli policjantsygnalizuje, że powinieneś się zatrzymać, musisz to zrobić nawet jeżeli palisię zielone światło. Sygnały policji oraz ich znaczenie pokazane są poniżej.Musisz je rozumieć, aby wiedzieć jak reagować podczas jazdy.

Polecenia

Zatrzymanie pojazdów nadjeżdżających z tyłu Zatrzymanie pojazdów nadjeżdżających z przodu i z tyłu

Przywołanie pojazdównadjeżdżających z przodu

Przywołanie pojazdównadjeżdżających z którejkolwiek strony

Zatrzymanie pojazdównadjeżdżających z przodu

131


Powinieneś zrobić co następuje, jeżeli poprosi Cię o to policjant:Pokazać swoje prawo jazdy, które musisz zawsze ze sobą nosić.Pozwolić policjantowi na obejrzenie dysku ubezpieczenia, podatkuoraz, jeżeli dotyczy, dysku przeglądu technicznego NCT, którewszystkie muszą być widoczne na szybie.Przedstawić zaświadczenie o dopuszczeniu do ruchu (ang. Certificateof Roadworthiness) lub zaświadczenie o NCT, w zależności odpotrzeb, na wskazanym komisariacie policji w ciągu 10 dni.Przedstawić policji ważne zaświadczenie o opłacie podatkudrogowego w ciągu 10 dni. Policjant może poprosić o przedstawienieważnego zaświadczenia o opłacie podatku drogowego w każdej chwilido miesiąca po tym jak zauważy lub będzie miał podstawy, abytwierdzić, że nieubezpieczony pojazd był używany w miejscupublicznym.Przedstawić zaświadczenie o rejestracji pojazdu w uzgodnionymterminie.Zatrzymać pojazd i pozwolić, aby policjant sprawdził czy nie ma onusterek.Podać swoje imię, nazwisko oraz adres.Podpisać się.Oddać próbkę oddechu. Jeżeli brałeś udział w wypadku, popełniłeśwykroczenie związane z kodeksem drogowym lub jeżeli policjant jestzdania, że jesteś pod wpływem środków odurzających takich jakalkohol lub narkotyki, możesz zostać poproszony o oddanie próbkioddechu na miejscu zatrzymania.

132


Policja może ustawić punkty kontrolne z obowiązkowym badaniemalkomatem (ang. MAT), które pozwolą na pobieranie próbek oddechuna miejscu zatrzymania w każdym przypadku, bez potrzebypodejrzenia że osoba jest pod wpływem środka odurzającego.Odmowa oddania próbki oddechu jest wykroczeniem.Jeżeli zostaniesz aresztowany za wykroczenie związane z alkoholemi prowadzeniem pojazdu lub odmowę oddania próbki oddechu wmiejscu zatrzymania, będziesz musiał oddać próbkę oddechu, krwilub moczu na komisariacie policji.

Inne kontrole użytkowników drógUrzędnicy z Urzędu Skarbowego, w tym kontroli celnej, mogą takżezatrzymać oraz zbadać Twój pojazd.Twój pojazd może zostać skonfiskowany przez Urząd Skarbowy i/lubpolicję.Możesz zostać także zatrzymany przez policję pracującą wspólnie zfunkcjonariuszami ds. transportu z Urzędu ds. BezpieczeństwaDrogowego, którzy sprawdzą tachograf oraz licencję operatora.

133


Część 13:

Przeciwskazania

Główne czynniki wpływające na Twoją zdolność prowadzenia pojazdu to:alkohol,leki (na receptę oraz wolnodostępne),zmęczenie,agresja drogowa oraz inne formy agresji.

W pojedynkę lub wspólnie, czynniki te:wpłyną na Twoją zdolność oceny sytuacji,spowolnią Twoją umiejętność reagowania oraz unikanianiebezpieczeństw,sprawią, że stracisz koncentrację orazsprawią, że będziesz mniej ostrożnym i rozważnym kierowcą.

AlkoholAlkohol to główny czynnik powodujący wypadki, które prowadzą do śmierci iurazów.Nawet małe ilości alkoholu mogą wpłynąć na Twoją zdolność oceny sytuacjioraz umiejętności prowadzenia pojazdu.

PAMIĘTAJNigdy nie prowadź po alkoholu. Czy byłbyś w stanie żyć z takim

wstydem?

134


Wykroczeniem jest prowadzenie, próba prowadzeniu lub posiadanie kontrolinad pojazdem mechanicznym jeżeli masz więcej niż:

80 miligramów alkoholu na 100 mililitrów krwi,107 miligramów alkoholu na 100 mililitrów moczu lub35 mikrogramów alkoholu na 100 mililitrów oddechu.

Nie ma sprawdzonej metody na stwierdzenie ile możesz wypić zanimprzekroczysz ten limit.Zgodnie z prawem, kierowcy mogą zostać poproszeni o oddanie próbkioddechu na komisariacie policji. Policja może zorganizować pobranie próbkikrwi lub moczu oraz oddać je do analizy na zawartość alkoholu. Wyniki tychtestów mogą zostać wykorzystane jako dowód gdy sprawa kierowcy trafi dosądu.

Kary za jazdę po pijanemuJeżeli zostaniesz skazany za jazdę po pijanemu, zostanie nałożony naCiebie zakaz prowadzenia pojazdów. Minimalny okres takiego zakazu zależyod poziomu alkoholu w organizmie. Inne rodzaje kar to wysokie grzywny ikara więzienia.Wyrok skazujący za jazdę po pijanemu w wieloraki sposób wpłynie na Twojeżycie. Jeżeli zostaniesz skazany, Twoje imię i nazwisko zostanieopublikowane w gazecie. O wyroku musisz natychmiast powiadomić swojetowarzystwo ubezpieczeniowe, a wpłynie to na przyszłą wysokość

135


ubezpieczenia. Prawdopodobnie będziesz musiał powiedzieć swojejrodzinie, znajomym i pracodawcy, ponieważ nie będziesz mógł prowadzićsamochodu.

NarkotykiProwadzenie pod wpływem niektórych leków lub narkotyków jest niezgodnez prawem. Jeżeli policjant podejrzewa Cię o to, ma prawo Cię aresztować.Będziesz wtedy musiał oddać próbkę krwi lub moczu, które zostanązbadane na zawartość narkotyków lub leków (na receptę iwolnodostępnych). Jeżeli substancje te będą obecne w organizmie, możeszzostać skazany za prowadzenie pojazdu pod wpływem środkaodurzającego.

Zmęczenie kierowcyNie powinieneś prowadzić jeżeli jesteś zmęczony. Kierowcy, którzy cierpią zpowodu braku snu są zagrożeniem dla siebie samych oraz dla innychużytkowników drogi.Jeżeli jesteś zmęczony i walczysz ze sobą, żeby nie zasnąć,prawdopodobnie doświadczysz tzw. “mikro drzemek”. Trwają one do 10sekund i mogą Ci się przydarzyć nawet z otwartymi oczami.Podczas przykładowej mikro drzemki, która trwa tylko cztery sekundy, Twójsamochód może przejechać 110 metrów (to więcej niż długość boiska dopiłki nożnej), a Ty nie będziesz sprawował nad nim kontroli.Zdarzało się w przeszłości, że zmęczeni kierowcy zasypiali, tracili kontrolęnad pojazdem i powodowali poważne obrażenia i wypadki śmiertelne.Prowadzenie samochodu przez męczonego kierowce nie jest niezgodne zprawem. Jednak, jeżeli stracisz kontrolę nad pojazdem i spowodujeszwypadek, zostaniesz pociągnięty do odpowiedzialności karnej.

136


Porady dla śpiących kierowców:Nigdy nie prowadź samochodu jeżeli walczysz ze sobą, żeby niezasnąć,Zatrzymaj się i zdrzemnij przez 15 minut (ustaw budzik w telefoniekomórkowym),Aby jak najlepiej wykorzystać tę przerwę, napij się napoju zzawartością kofeiny przed drzemką (150mg kofeiny, na przykład dwiefiliżanki kawy),Po drzemce zaczerpnij świeżego powietrza i rozprostuj nogi,

Stosując się do powyższych porad powinieneś być w stanie prowadzić przeznastępną godzinę lub dłużej.

Przez cały czas musisz mieć kontrolę nad pojazdem.Przez cały czas musisz być w stanie bezpiecznie zatrzymać swójpojazd.

PAMIĘTAJJeżeli cierpisz na poważny brak snu, jedynym ratunkiem jest

137


Agresja na drogach oraz agresywna jazdaJeżeli jako kierowca ulegasz agresji drogowej oznacza to, że opanowuje Cięniekontrolowany gniew, który prowadzi do zastraszenia lub przemocy wobecinnego kierowcy.Agresywna jazda to jazda nierozważna i głupia. Może oznaczać jazdę znadmierną prędkością, siedzenie na ogonie (jazda zbyt blisko pojazdu przedTobą), nie korzystanie z kierunkowskazu przy zmianie pasów, nieostrożneporuszanie się zygzakiem wśród innych pojazdów oraz nadużywanieklaksonu lub częste miganie światłami przednimi.Jeżeli inny kierowca stara się Cię sprowokować, nie reaguj. Nie daj sięskusić i nie przyspieszaj, nie hamuj nie skręcaj gwałtownie. Może todoprowadzić do wypadku lub do tego, że inni kierowcy pomyślą, że robiszim na złość. Zamiast tego uspokój się i skup się na jeździe, aby bezpiecznieukończyć podróż. Zawsze pamiętaj, że bezpieczeństwo jest najważniejsze.Zgłoś wszelkie wypadki agresji drogowej na lokalnym komisariacie policji lubskontaktuj się z Traffic Watch pod numerem: 1890 205 805 (kosztpołączenia lokalnego).

138


Część 14:

Prawidłowe zachowania na miejscuwypadku

Część ta opisuje co musisz zrobić, jeżeli brałeś udział w wypadku –niezależnie od tego czy był to wypadek z innym pojazdem, innymużytkownikiem drogi i/lub obiektem na drodze. W tej części dowiesz się teżco zrobić jeżeli na drodze napotkasz wypadek.

Co muszą zrobić kierowcy na miejscu wypadku lub sytuacjiawaryjnej

jeżeli brałeś udział w wypadku, musisz zatrzymać swój pojazd ipozostać na miejscu zdarzenia przez pewien czas. Jeżeli pojazdyblokują jezdnię lub stanowią zagrożenie dla innych użytkownikówdróg, należy oznaczyć jezdnię, a następnie jak najszybciej usunąć znich pojazdy.Jeżeli poprosi Cię o to policjant, musisz podać mu swoje dane, adresprzetrzymywania pojazdu, dane właściciela pojazdu, numerrejestracyjny pojazdu oraz dowód ubezpieczenia, na przykład nazwętowarzystwa ubezpieczeniowego lub dysk albo zaświadczeniepotwierdzające opłatę ubezpieczenia drogowego. Jeżeli na miejscuzdarzenia nie ma policji, powinieneś podać te informacje osobom,które brały udział w wypadku lub, jeżeli padnie taka prośba,niezależnemu świadkowi zdarzenia.Jeżeli Ty lub inna osoba została ranna, a na miejscu zdarzenia niema policji, należy zgłosić wypadek najbliższemu komisariatowi policji.Jeżeli podczas wypadku ucierpiało tylko mienie, a w pobliżu jestpolicja, musisz zgłosić wypadek policji. Jeżeli w pobliżu nie ma policji,musisz podać te informacje właścicielowi lub osobie, która opiekujesię mieniem. Jeżeli, z jakiegoś powodu nie ma w pobliżu ani policji aniwłaściciela, musisz podać wszystkie te informacje na komisariaciepolicji tak szybko jak jest to możliwe.

139


Zalecane jest wożenie ze sobą w samochodzie jednorazowegoaparatu z lampą błyskową i jeżeli to możliwe zrobienie zdjęć miejscawypadku i wszelkich wyrządzonych szkód.Zachowaj ostrożność przy przesuwaniu zepsutych lub uszkodzonychpojazdów oraz zrób co w Twojej mocy, aby ostrzec nadjeżdżającepojazdy o wypadku.Możesz ostrzec inne pojazdy włączając światła awaryjne.Jeżeli potrzebujesz pomocy innych użytkowników drogi, aby ostrzecpozostałe samochody, poszukaj jej natychmiast.Jeżeli masz odblaskowy trójkąt ostrzegawczy (pojazdy ciężarowe iautobusy muszą wozić go ze sobą), umieść go na drodzewystarczająco daleko od miejsca wypadku, aby ostrzecnadjeżdżające pojazdy z wyprzedzeniem.Gdy ustawiasz trójkąt, powinieneś wziąć pod uwagę panującewarunki na drodze, prędkość pojazdów oraz intensywność ruchu. Jestto szczególnie ważne na autostradach i drogach dwujezdniowych.Jeżeli samochód zepsuje się w pobliżu zakrętu, zawsze ostrzeżpojazdy po obu stronach zakrętu.Paliwo wyciekające z rozbitego samochodu jest niebezpieczne, wieczachowaj ostrożność zbliżając się do pojazdu, który uległ wypadkowi.W samochodzie trzymaj kamizelkę lub kurtkę odblaskową orazlatarkę. Jeżeli zdarzy się wypadek, załóż kamizelkę lub kurtkę iskorzystaj z latarki, aby ostrzec innych użytkowników drogi o swojejobecności.

140


Co należy zrobić po przyjeździe na miejsce wypadku

• Zadzwoń po pomoc. Skontaktujsię ze służbami ratowniczymi podnumerem 999 lub 112.

• Nie dawaj rannej osobie nic dopicia ani jedzenia.

• Zorganizuj świadków, abyostrzegli nadjeżdżające pojazdyjeżeli nikt tego jeszcze nie zrobił.Zachowaj szczególną ostrożnośćw nocy i upewnij się, że osobypomagające są dobrze widoczne(powinni mieć odblaskoweopaski, jasne ubrania lub latarki).

• Nie pozwól, aby ktokolwiek paliłna miejscu zdarzenia lub w jegopobliżu.

• Upewnij się, że inni sąbezpieczni, powinieneś okryćosoby ranne kurtką lub kocem,aby zapewnić ciepło.

• Nie zdejmuj kasku rannemumotocykliście. Urazy szyi sączęste przy kolizjach motocykli, akażda próba zdjęcia kasku przezniedoświadczoną osobę możesparaliżować rannego od szyi wdół.

• Upewnij się, że jesteś bezpiecznygdy próbujesz pomóc innym.

• Nie próbuj bez pomocy podnosićsamochodu, który przygniataosobę ranną.

• Włącz światła awaryjne ipostojowe.

• Nie przesuwaj rannej osoby,chyba że istnieje ryzyko pożarulub przewrócenia pojazdu.

• Skorzystaj z odblaskowegotrójkąta ostrzegawczego jeżeli tomożliwe.

• Nie ulegnij wypadkowi – zaparkujsamochód bezpiecznie, z dala odjezdni.

• Wyłącz silnik i zaciągnij hamulecręczny.

• Nie zostawaj na miejscuwypadku jeżeli jest tamwystarczająca ilość osób dopomocy i kontroli.

• Zachowaj spokój. • Nie panikuj – oceń sytuacjęzanim zaczniesz działać.


141


Wypadki z udziałem materiałów niebezpiecznychJeżeli pojazd przewożący benzynę, olej opałowy lub kwas brał udział wwypadku, powinieneś:

oddalić się od miejsca zdarzenia,jeżeli to możliwe, ustawić się tak, aby wiatr wiejący od stronywypadku nie wiał w Twoją stronę,ostrzec innych użytkowników drogi o niebezpieczeństwie,podać jak najwięcej informacji z oznakowania substancjiniebezpiecznej podczas wzywania pomocy, orazpozwolić służbom ratowniczym zająć się akcją ratowniczą.

Poniżej pokazane jest oznakowanie dla pojazdów przewożącychniebezpieczne chemikalia.

Jeżeli chciałbyś wiedzieć więcej o przewożeniu niebezpiecznych towarówdrogą lądową, możesz skontaktować się z Urzędem ds. Bezpieczeństwa iHigieny (www.hsa.ie), który udostępni Ci przewodnik dotyczący Ustawy oPrzewozie Towarów Drogą Lądową z 1998 roku oraz przepisów w niejzawartych.

Szkodliwy dla skóry Wybuchowy Skażony biologicznie Kwas

142


Część 15:

Punkty karne, stałe opłaty oraz zakazprowadzenia samochodu

Promocja dobrego zachowania na drodze jest ważna, w Irlandiiwprowadzono więc system punktów karnych, aby wspierać tę inicjatywę.System ten jest kluczową częścią polityki bezpieczeństwa drogowego wnaszym kraju i ma na celu chronić życie.Jeżeli złamiesz prawo, musisz zapłacić za to pewną cenę. Systemzarejestruje Twoje zaniedbanie wraz z karą na Twoim prawie jazdy. Za małewykroczenia, karą jest grzywna, stała opłata i punkty, które zapisuje się przyTwoim prawie jazdy - tzw. punkty karne. Za poważniejsze wykroczenia,możesz zostać postawiony przed sądem. System ten stosuje się zarówno wprzypadku posiadaczy stałego, jak i tymczasowego prawa jazdy.Jeżeli złamiesz prawo i zostaniesz złapany, zostaniesz ukarany karągrzywny oraz dostaniesz punkty karne.

Część ta opisuje w jaki sposób działają punkty karne i stałe opłaty, a takżeprzedstawia poszczególne punkty i opłaty za wykroczenia dotycząceprzepisów ruchu drogowego. Aktualną listę wszystkich wykroczeń za któredostaje się punkty karne oraz stałych opłat znajdziesz w załączniku 4 lub nastronie www.penaltypoints.ie.

Punkty karneSystem punktów karnych obejmuje wykroczenia, które odnoszą się dobezpieczeństwa drogowego. Wykroczenia mogą być wykryte:

bezpośrednio przez policję lubw przypadku przekroczenia dozwolonej szybkości, przez kamery.

PAMIĘTAJJeżeli zbierzesz 12 punktów karnych w okresie 36 miesięcy,

zostaniesz pozbawiony możliwości prowadzenia samochodu.

143


Jeżeli zostaniesz zatrzymany przez policję za popełnienie wykroczeniaMusisz pokazać swoje prawo jazdy oraz podać swoje dane, jeżelipoprosi o to policjantPocztą otrzymasz powiadomienie i nałożeniu stałej opłaty.Możesz wybrać i zapłacić stałą opłatę w określonym czasie lubpozwolić, aby sprawa trafiła do sądu.Punkty karne zostaną zapisane na Twoim prawo jazdy w systemiegdy zapłacisz mandat lub zostaniesz uznany winnym wykroczenia wsądzie.

Jeżeli Twój pojazd zostanie zarejestrowany przez kamery przyprzekraczaniu prędkości

Jeżeli jesteś jego zarejestrowanym właścicielem, dostanieszzawiadomienie o nałożeniu stałej opłaty.Jeżeli nie prowadziłeś pojazdu, w momencie gdy zostało popełnionewykroczenie, w ciągu 28 dni musisz podać policji dane osoby, któraprowadziła Twój pojazd. Jeżeli to zrobisz, wskazana osoba otrzymazawiadomienie o nałożeniu stałej opłaty. Jeżeli nie, zakłada się, że Typrowadziłeś pojazd w momencie popełnienia wykroczenia.Punkty karne zostaną zapisane na prawie jazdy kierowcy w systemiegdy mandat zostanie zapłacony lub gdy kierowca zostanie uznanywinnym wykroczenia w sądzie

Więcej informacji na temat punktów karnych otrzymasz odwiedzając stronęwww.penaltypoints.ie.

PAMIĘTAJWiększość wykroczeń za które dostaje się punkty karne jest

powiązanych ze stałymi opłatami. Niektóre wykroczenia wiążąsię z obowiązkowym stawieniem się w sądzie bez możliwości

zapłaty stałej opłaty.

144


System stałych opłatSystem ten stosuje się w przypadku wielu wykroczeń, w tym większościwykroczeń za które dostaje się punkty karne.

Jak to działaOtrzymasz zawiadomienie o nałożeniu stałej opłaty, która będziezawierać:• szczegóły wykroczenia• wysokość mandatu do zapłacenia, oraz• gdzie można uiścić opłatę.Na zapłatę mandatu masz 28 dni.Jeżeli nie zapłacisz w ciągu 28 dni, opłata wzrasta o 50%. Następniemasz kolejne 28 dni na zapłatę podwyższonej kary.Jeżeli nie zapłacisz w tym okresie, sprawa trafi do sądu.

145


Zakaz prowadzenia pojazduJeżeli zbierzesz 12 punktów w ciągu 36 miesięcy:• otrzymasz zawiadomienie o tym, że zostałeś pozbawiony

możliwości prowadzenia samochodu na 6 miesięcy odkonkretnego dnia, oraz

• będziesz musiał oddać swoje prawo jazdy w lokalnym urzędzie ds.podatku drogowego w ciągu 14 dni od rozpoczęcia obowiązywaniazakazu prowadzenia pojazdu.

Zostaniesz pozbawiony możliwości prowadzenia pojazdu jeżelizostaniesz uznany w sądzie winnym niektórych wykroczeń, np. jazdypo pijanemu, niebezpiecznej jazdy, opuszczenia miejsca zdarzenia.Powyższe wykroczenia automatycznie pozbawiają Cię możliwościprowadzenia pojazdu, bez względu na to ile punktów karnychzebrałeś na swoim prawie jazdy.Sąd może nałożyć zakaz prowadzenia pojazdu za każdewykroczenie, w którym brały udział pojazdy, nie tylko wykroczenia zaktóre automatycznie jest się pozbawionym prawa prowadzeniasamochodu. Sąd orzeknie jak długo trwać ma zakaz w każdejsprawie.Jeżeli zostaniesz uznany winnym w sądzie, możesz zostać ukaranykarą grzywny oraz, w niektórych przypadkach, wysłany do więzienia.

PAMIĘTAJNie oddanie prawa jazdy jest wykroczeniem. Wykroczeniem jest

także prowadzenie samochodu w momencie obowiązywaniazakazu kierowania pojazdem.

146


Część 16:

Przepisy obowiązujące motocyklistów

Motocykle stanowią jedną pięćdziesiątą wszystkich zarejestrowanychpojazdów w Irlandii, ale motocykliści stanowią jedną ósmą wszystkichśmiertelnych ofiar wypadków. W razie kolizji, użytkownicy motocykli imotorowerów maja znacznie mniejszą ochronę niż kierowcy lubpasażerowie podróżujący samochodami osobowymi.Ten rozdział poswięcony jest motocyklistom i osobom użytkującymmotorowery. Określa zasady, które mogą pomóc zachować bezpieczeństwona drodze. Dobrze wyszkoleni motocykliści na całym świecie mogą stanowićdowód na to, że bezpieczna jazda motocyklem może być źródłem radości isatysfakcji pod warunkiem, że posiada się właściwy stosunek do zasadbezpieczeństwa na drodze oraz szeroki zasób wiedzy i doświadczenia.

Prawo jazdyW celu użytkowania motocykla lub motoroweru należy posiadać aktualneprawo jazdy, tymczasowe prawo jazdy lub zezwolenie szkoleniowe. Wrozdziale 1 opisano która kategoria dotyczy danych typów pojazdów. Abyinni użytkownicy ruchu byli świadomi, że motocyklista obok to osoba uczącasię jeździć oraz by mogli podjąć wobec tego odpowiednie dodatkowe środkibezpieczeństwa, od 1 grudnia 2007 roku każdy motocyklista posiadającytymczasowe prawo jazdy lub zezwolenie szkoleniowe ma obowiązekumieszczenia litery ʻLʼ na żółtej kamizelce odblaskowej. Litera ʻLʼ musiodpowiadać wielkością i kolorem literze ʻLʼ umieszczonej na standardowejnaklejce używanej w tym celu przez kierowców samochodów osobowych.

Ubezpieczenie i podatekZanim rozpoczniesz użytkowanie motocykla lub motoroweru na drodzepublicznej musisz umieścić w widocznym miejscu aktualną dysk świdczącyo opłacie podatku drogowego i posiadać ubezpieczenie.

147


Przewóz pasażerówOsoba, która posiada tymczasowe prawo jazdy lub zezwolenie szkoleniowenie może przewozić żadnych pasażerów. Przewożenie pasażera stanowiprzestępstwo. Jeśli zamierza się przewozić pasażera, należy upewnić sięczy posiadane pełne prawo jazdy oraz ubezpieczenie pozwalają to zrobić.

Jazda w dzieńUpewnij się, że jesteś dobrze widoczny zarówno z boku, jak i zprzodu i z tyłu.Noś biały kask i odblaskową odzież lub paski.Używaj świateł mijania. Nawet przy dobrym świetle dziennym, światłaczynią cię lepiej widocznym.

Jazda w nocyNoś odblaskową odzież lub paski, aby być bardziej widocznym.Odbijają one światło przednich reflektorów innych pojazdów, co czynicię lepiej widocznym z dużej odległości.

148


OświetlenieMusisz wyposażyć swój motocykl lub motorower w:

biały lub żółty reflektor przedni,czerwone światło tylne,czerwone światło odblaskowe tylne, ioświetlenie tablicy rejestracyjnej z tyłu.

Aby być zawsze widocznym ważne jest abyś:Zawsze używał świateł mijania.Używał świateł w nocy, a także w dzień, jeżeli widoczność jestznacznie ograniczona.Zwolnił, lub jeżeli to konieczne zatrzymał się, jeżeli zostałeś oślepionyprzez światła nadjeżdżającego pojazdu.Używał świateł drogowych stosownie do warunków.Używał świateł awaryjnych, jeżeli zatrzymałeś motocykl lubmotorower w niebezpiecznym miejscu.Upewnij się, jeżeli jeździsz nocą, że włączyłeś wszystkie światłaboczne i oświetlenie tablicy rejestracyjnej.

Wyposażenie ochronneNoś odpowiednią odzież i gwarantujący bezpieczeństwo kask zawsze, gdywsiadasz na motor.

Sprzęt ochrony osobistejKurtki i spodnie powinny zapewnić ci wystarczającą ochronę w raziewypadku, otarcia, zimna i warunków pogodowych.Zakładaj ochraniacze na narażone miejsca takie jak plecy, kolana,łokcie, ramiona, biodra i golenie. Ochraniacze powinny poddawać sięregulacji tak, aby bezpiecznie przylegały i nie przemieszczały się wrazie wypadku.Aby być lepiej widocznym na drodze powinieneś nosić dobrą kurtkęodblaskową.

149


Noś rękawice ochronne i obuwie sięgające przynajmniej za kostkę.

KaskiKupuj u renomowanych dilerów. Przymierz kilka różnych rozmiarów imarek. Upewnij się, że diler wie jak dopasować kask.Nigdy nie kupuj lub nie używaj kasków z drugiej ręki.Nigdy nie pożyczaj swojego kasku.Jeżeli twój kask jest uszkodzony - wymień go.Przeczytaj instrukcję obsługi kasku i postępuj zgodnie zewskazówkami.Delikatnie przemyj szybę wizjera ciepła wodą z mydłem.Używaj kasku z jasną szybą wizjera. Jeżeli użyjesz ciemnej,praktycznie niemożliwe będzie dostrzeżenie oleju na mokrej drodze.Wymień szybę wizjera, jeżeli jest porysowana.Upewnij się, że twój kask jest dobrze zapięty. Niezapięty kask jestniedozwolony i bezużyteczny w razie wypadku.Zanim dokonasz zakupu zapoznaj się z tym, co jest dostępne narynku. Upewnij się, że cały sprzęt odpowiada standardom UE.

150


Środki ochrony oczu i uszuPodczas długich podróży stosuj środki ochrony uszu.Jeżeli używasz kasku otwartego (bez osłony podbródka) używajśrodków ochrony oczu.Podczas jazdy na motocyklu nie korzystaj z przenośnego sprzętugrającego.

Sprzęt ochrony osobistejZe sprzętem ochronnym

uszkodzenie słuchu

uraz barku

wbudowana ochronabarku

kurtka odporna na otarcia

wbudowanaochrona łokci

poważne ranyszarpane

poważneposiniaczeniapoważna utrata

skóryuszkodzenie ręki i

palców

wbudowanaochrona pleców

urazy pleców

rękawice motocyklowe(wzmocnione ipodszyte)

skórzane spodnie(odporne na otarcia)

wbudowanenakolannikiochronne

zakażenia po kontakcie zdrogą

otarcia i uszkodzenianerwów

amputacja palców unóg

poważna utrataskóry buty motocyklowe

(bezpieczne iwzmocnione)

kask z ochroną oczu

Bez sprzętu ochronnego

w oparciu o Transport Accident Commission, Australia, 2001

poważny uraz mózguochrona uszu

151


Jazda motocyklemJako motocyklista musisz przestrzegać zasad rządzących ruchemdrogowym. Musisz rozwinąć następujące umiejętności:

wysoki stopień uwagi;świadomość możliwego niebezpieczeństwa;dobrą umiejętność przewidywania; idoskonałą umiejętność obserwacji.

Powinieneś również maksymalnie wykorzystać przewagę jaką zapewniamotocykl: wysokość, ustawność, manewrowość. Umiejętność przeczuwaniazagrażającego niebezpieczeństwa rozwija się wyłącznie wraz zdoświadczeniem, dlatego powinieneś zawsze jeździć w granicach swoichumiejętności.Zawsze sprawdzaj, czy miejsce na drodze, które zamierzasz zająć jestcałkowicie bezpieczne i pamiętaj, że inni kierowcy mogą się koncentrowaćna większych obiektach, a nie wąskiej sylwetce motocykla. Żwir, piasek,kałuże i wyboista nawierzchnia mogą doprowadzić do utraty równowagiprzez motocykl i stać się przyczyną wypadku. W razie zagrożenia jakwymienione powyżej zredukuj prędkość i kontynuuj jazdę ze wzmożonąostrożnością.

152


Postępuj zgodnie z poniższymi zasadami.Unikaj jazdy pomiędzy pasami ruchu.Podczas wyprzedzania zachowaj należyty odstęp od wyprzedzanychpojazdów. Pamiętaj, że kierowcy nie zawsze są w stanie cię dostrzec,jeżeli znajdujesz się w ich “martwym punkcie”.Jeżeli twój pojazd jest wyposażony w kierunkowskazy i światłahamownia używaj ich. Jednakże, jeżeli inni użytkownicy drogi niedostrzegają tej sygnalizacji, lub jeżeli uważasz, że sygnalizacja niedziała, powinieneś również wyraźnie sygnalizować manewry ręką.Patrz część 7 dotycząca sygnalizacji ręcznej.Używaj lusterek wstecznych, jeżeli twój motocykl lub motorower zostałw nie wyposażony. Pamiętaj jednak, żeby nie polegać na lusterkachpodczas ruszania, zmiany pasów, skrętu w prawo i wyprzedzania.Powinieneś również spojrzeć przez ramię i sprawdzić wszystkiemartwe punkty.Opony w twoim motocykla muszą mieć bieżnik o grubości conajmniej 1mm, ale powinieneś je wymienić zanim będą tak zużyte.

153


Dziesięć taktyk przetrwania dla motocyklisty1. Obserwuj swoje otoczenie. Patrz:

• daleko, średnio daleko i blisko, i• za siebie, korzystając z lusterek i oglądając się przez ramię zanim

zmienisz ustawienie lub skręcisz.2. Zachowaj odpowiedni odstęp. Stosuj “zasadę dwóch sekund” (patrz

część 8). Przy mokrej lub oblodzonej nawierzchni zawsze zwiększodstęp.

3. Bądź widoczny. Upewnij się, że twoje ustawienie jest prawidłowe.Używaj świateł mijania i noś odzież odblaskową (typu kamizelkaodblaskowa i odblaskowy pas “Sam Browne”).

4. Nie zaskakuj innych. Nigdy, nie rób na drodze nic, co zmusiłobyinnego użytkownika drogi do zredukowania szybkości, zahamowania,gwałtownego skrętu lub mogłoby przestraszyć pieszych.

5. Myśl podobnie jak inni użytkownicy dróg. Staraj się przewidzieć jakmogą zareagować.

6. Obserwuj drogę. Innymi słowy - jedź zgodnie z aktualnymi warunkamidrogowymi, pogodowymi i stosownie do natężenia ruchu drogowego.

7. Dostosuj prawidłową prędkość do warunków. Nigdy nie pozwól by inninarzucali ci tempo.

8. Nigdy nie prowadź motoru po spożyciu alkoholu lub narkotyków.9. Ufaj swojemu pojazdowi i dbaj o jego sprawność. Postępuj według

skrótu POWDERS i sprawdzaj benzynę (petrol), olej (oil), wodę(water), uszkodzenia (damage), elektrykę (electrics), opony (rubber) izabezpieczenie (security).

10 Weź lekcje u doświadczonego instruktora. Ćwicz i traktuj każdą jazdęjako szansę na poprawę swoich umiejętności.

Szczegółowe informacje na temat bezpieczeństwa, a także jakkonserwować i dbać o swój motocykl znajdziesz w broszurze This is YourBike wydanej przez Urząd ds. Bezpieczeństwa Drogowego. Zadzwoń podnumer 1890 50 60 80, napisz na adres [email protected] lub odwiedź stronęinternetową www.rsa.ie.Część 17:

154


Przepisy dla rowerzystów

W tej części zostały przedstawione przepisy dotyczące dbania o sprawnośćroweru, noszenia właściwego sprzętu oraz bezpiecznej i uważnej jazdy narowerze. Powinieneś również zapoznać się zasadami obowiązującymi nadrogach dla rowerów (patrz strona 159) i sygnalizacją ręczną (patrz część7).

Dbałość o sprawność roweruHamulce, opony, łańcuch, światła, światło odblaskowe i dzwonek wtwoim rowerze muszą być sprawne.Twój rower powinien być odpowiednio dobrany tak, abyś mógłdotknąć ziemi obiema stopami.Do przewożenia rzeczy, powinieneś używać odpowiedniegobagażnika lub koszyka i zadbać, aby nic luźno nie zwisało.Nocą twój rower musi być wyposażony w białe lub żółte światłoskierowany do przodu i czerwone światło skierowane do tyłu. Są tominimalne wymagania dotyczące oświetlenia. Jednakże nocą, abybyć jeszcze lepiej widocznym dla kierowców, powinieneś:• Wyposażyć swój rower w paski z odblaskowego materiału (białe z

przodu i czerwone z tyłu),• Nosić opaskę odblaskową na ramieniu, i• Nosić pasek odblaskowy typu “Sam Browne” lub kamizelkę

odblaskową.

155


Lista kontrolna rowerzystyKierownica powinna być przymocowana do ramy pod kątem prostymi na tej samej wysokości co siodełko. Kierownica powinna skręcaćbez oporu i bez luzu. Gdy siedzisz na siodełku, obie stopy powinnyledwo dotykać ziemi.Koła powinny być proste i w jednej linii. Jeżeli są zniekształcone lubniewyrównane względem siebie – wymień je.Napnij luźne szprychy i wymień te, które są zniszczone.Upewnij się, że twoje opony są dobrze napompowane i mają dobrybieżnik.Upewnij się, że błotniki są zabezpieczone i w odpowiedniej odległościod kół.Sprawdź biegi i jeżeli to konieczne wyreguluj.Sprawdź linki hamulcowe i jeżeli to konieczne wyreguluj. Wymień je,jeżeli są wystrzępione.Upewnij się, że zamknięte końce klocków hamulcowych sąskierowane ku przodowi.Upewnij się, że klocki hamulcowe są blisko obręczy koła. Wymieńzużyte klocki.Sprawdź pedały i wymień je, jeżeli są zużyte lub pęknięte.

156


Upewnij się, że masz białe lub żółte światło z przodu roweru iczerwone z tyłu. Używaj czerwonego światła odblaskowego. Wymieńbaterie, jeżeli to konieczne i wyczyść soczewki.Upewnij się, że dzwonek jest łatwo dostępny dla twojego kciuka.Naoliw wszystkie ruchome części.Noś zawsze kask rowerowy.

Rower powinien mieć następujący system hamulcowy:Jeżeli ma jedno doczepione koło lub jest przewidziany dla dzieckaponiżej 7 roku życia, powinien być wyposażony w co najmniej jedenhamulec;Jeżeli jest przewidziany dla starszego dziecka lub osoby dorosłej, lubjeżeli nie ma doczepianego koła, powinien być wyposażony w jedensprawny hamulec przedni i jeden tylny.

Odzież i sprzęt ochronnyJako rowerzysta jesteś bardziej narażony na niebezpieczeństwo, ponieważrower nie chroni cię w razie wypadku. Prawo nie wymaga noszenia kasku,jednakże w interesie bezpieczeństwa drogowego i twoim własnympowinieneś zawsze nosić kask.Kupując kask:

Szukaj znaku, który wskazywałby że kask został zrobiony zgodnie zuznanym standardem krajowym, iSprawdź czy nie ogranicza twojego pola widzenia lub słuchu.

Jeżeli jesteś właścicielem kasku powinieneś:wymienić kask, jeżeli został zniszczony lub upuszczony,wyregulować paski kasku tak, aby kask przylegał prawidłowo. Zawszezapoznaj się ze wskazówkami producenta.

157


Bezpieczna jazda na rowerzeMusisz przestrzegać przepisów dotyczących zachowania naświatłach drogowych, przejściach dla pieszych, przejściach zsygnalizacją uruchomianą przez pieszych i pasach.Trzymaj obie ręce na kierownicy, za wyjątkiem gdy sygnalizujesz rękamanewr lub zmieniasz biegi.Trzymaj obie stopy na pedałach.Trzymaj się lewej strony. Zawsze patrz za siebie i stosuj właściwąsygnalizację zanim ruszysz, zmienisz pas lub skręcisz.Nie ustawiaj się poza polem widzenia kierowcy – “od wewnętrznejstrony” dużego pojazdu. Zamiast tego, jeżeli duży pojazd zatrzymałsię na skrzyżowaniu i zamierza skręcić w lewo, trzymaj się z tyłu.Skręcając w lewo, trzymaj się blisko lewej strony drogi i uważaj napieszych.Skręcając w prawo, przejedź na lewą stronę pasa przeznaczonego doskrętu w prawo, spójrz do tyłu i zanim ruszysz prawidłowozasygnalizuj manewr; upewnij się, że samochody na tym pasie niejadą prosto. Na stromych wzniesieniach lub ruchliwych drogachtrzymaj się lewej strony drogi i czekaj aż droga będzie wolna wobydwu kierunkach, co pozwoli ci bezpiecznie skręcić.Jeżeli jedziesz rowerem wzdłuż pojazdów stojących w jednej liniiuważaj na przerwy pomiędzy nimi umożliwiające innym pojazdomprzejazd w poprzek szeregu. Skręcający samochód może byćzasłonięty przez stojące pojazdy.Przy złych warunkach pogodowych może się okazać, że bezpieczniejjest zejść z roweru i przejść przez drogę na piechotę. Wszędzie gdzieto możliwe powinieneś korzystać z przejścia dla pieszych lubprzejścia kontrolowanego.Zawsze noś odzież odblaskową.

158


Drogi dla rowerówDroga lub pas dla rowerów jest zastrzeżoną częścią drogi przeznaczoną dlarowerów (nie motocykli) i może być albo:

obowiązkowa, albonieobowiązkowa.

Obowiązkowa droga dla rowerów jest ograniczona z prawej strony białąciągłą linią. Jest przeznaczona wyłącznie dla rowerzystów izmotoryzowanych wózków inwalidzkich, więc żaden inny kierowca nie możena niej parkować lub jej używać.Nieobowiązkowa droga dla rowerów jest ograniczona z prawej strony białąprzerywaną linią. Rowerzysta może ją opuścić, jeżeli:

wcześniej zasygnalizował, że zamierza zmienić kierunek,autobus zatrzymał się na przystanku autobusowym zlokalizowanymprzy drodze dla rowerów, aby wysadzić i zabrać pasażerów, lubpojazd został zaparkowany na drodze dla rowerów na czas załadunkulub rozładunku (patrz część 10).

Obowiązkowe drogi dla rowerów są zastrzeżone dla rowerzystów 24godziny na dobę, chyba że na początku i/lub na końcu drogi dla rowerówzostał umieszczony pionowy znak informacyjny wskazujący inne ramyczasowe.Droga dla rowerów może być również wydzieloną częścią chodnika lubinnego terenu poza drogą.Rowerzysta musi korzystać z drogi dla rowerów, jeżeli taka zostałazapewniona.Jeżeli droga dla rowerów jest dwukierunkowa oznacza to, że roweryporuszające się w przeciwnych kierunkach mogą z niej korzystać w tymsamym czasie; rowerzyści powinni trzymać się możliwie najbliżej lewejstrony swojego pasa.Na drogach dla rowerów musisz przestrzegać sygnalizacji świetlnej.

159


Przepisy zachowania na ścieżkach rowerowych dla innychużytkowników drógJazdaŻaden pojazd, (inny niż zmotoryzowany wózek inwalidzki), nie możewjeżdżać lub przejeżdżać przez obowiązkową drogę dla rowerów, chyba żekierowca wjeżdża na lub opuszcza miejsce lub wyjeżdża z bocznej drogi.

ParkowanieŻaden kierowca nie może parkować na obowiązkowej drodze dla rowerów.Kierowca może parkować na nieobowiązkowej drodze dla rowerów do 30minut, ale tylko na czas załadunku i rozładunku pojazdu i jeżeli brak innegoparkingu. Pamiętaj o podstawowej zasadzie ostrożności i nie blokuj drogi dlarowerów.Jeżeli kierowca parkuje swój pojazd na drodze dla rowerów, która pełni swąrolę wyłącznie przez określoną część dnia, (informacja taka znajduje się natablicy informacyjnej umieszczonej pod znakiem informującym o drodze dlarowerów), musi opuścić miejsce przed rozpoczęciem kolejnego okresuużytkowania.Brak tablicy informacyjnej oznacza, że droga dla rowerów jest czynna całyczas i parkowanie na niej jest zabronione.

Początek drogi dlarowerów

Koniec drogi dlarowerów Tablica informacyjna

160


Poniższa tabela przedstawia konkretne zasady ruchu drogowegoobowiązujące rowerzystów, których musisz przestrzegać.

• Jeżeli jest ciemno • Nigdy nie jedź bez odpowiedniegooświetlenia.

• Przestrzegaj wszystkich zasaddotyczących znaków drogowych ioznakowania drogowego,włączając znaki i sygnalizację naświatłach drogowych, przejściachdla pieszych, przejściach zsygnalizacją uruchamianą przezpieszych, przejazdach kolejowych ipasach.

• Nigdy nie jedź pod prąd pasem dlaautobusów Zapoznaj się zeznaczeniem ręcznej sygnalizacji istosuj ją podczas jazdy narowerze.

• Podporządkuj się znakom danymprzez kierującego ruchem Gardęlub osobę odpowiedzialną zaprzeprowadzanie uczniów przezulicę.

• Nigdy nie jedź drogą szybkiegoruchu.

• Podaj swoje dane osobowe iadres, jeżeli zostanieszpoproszony przez Gardę.

• Nigdy nie przejeżdżaj naczerwonym świetle.

• Jedź w jednej linii, jeżeli panujeduży ruch uliczny.

• Nigdy nie jedź pod prąd ulicąjednokierunkową.

• Jedź w jednej linii, jeżeli jazdaobok innego rowerzystystwarzałaby zagrożenie,przeszkadzałaby lub blokowałaruch lub pieszych.

• Nigdy nie jedź obok więcej niżjednego rowerzysty.

• Jedź drogą dla rowerów, jeżelizostała zapewniona.

• Nigdy nie czepiaj sięporuszającego się pojazdu.

• Podczas wyprzedzaniazaparkowanych pojazdówzachowaj większy odstęp zewzględu na możliwość nagłegootwarcia drzwi.

• Nigdy nie jedź lub nie przejeżdżajprzez chodnik, oprócz sytuacji, gdydroga dla rowerów jest częściąchodnika.

• Podczas wyprzedzania jedź wjednej linii.

• Nigdy nie jedź lub nie podejmujpróby jazdy na rowerze, jeżelijesteś pod wpływem alkoholu lubnarkotyków.


161


W tabeli poniżej wymieniono działania, które powinieneś podjąć lub którychpowinieneś unikać w interesie własnym i dla bezpieczeństwa innychużytkowników jezdni.

• Korzystaj z pasa dla autobusów izachowaj szczególną czujność,jeżeli autobus się zatrzymał lubzamierza ruszyć z przystanku.

• Nigdy nie korzystaj z komórkipodczas jazdy na rowerze.

• Zachowaj szczególną ostrożnośći patrz daleko przed siebie, abydostrzec nierównościpowierzchni, studzienki i inneprzeszkody, i aby uniknąćgwałtownego skręcaniabezpośrednio przed innympojazdem.

• Jadąc na rowerze nigdy niekorzystaj z przenośnegourządzenia grającego.

• Używaj dzwonka wyłącznie jakosygnału ostrzegawczego.

• Nigdy nie przewoź pasażera,jeżeli twój rower został specjalnieskonstruowany lub do tegoprzystosowany.

• Zachowaj szczególną ostrożność,jeżeli jezdnia jest mokra luboblodzona lub wieje wiatr.

• Nigdy nie klucz pomiędzyporuszającymi się pojazdami.

• Jadąc na rowerze trzymaj się wdużej odległości za pojazdemsilnikowym w wolnoporuszającym się ruchu.

• Nigdy nie czepiaj się i nie opierajo stojący pojazd.


162


Rowerzyści na rondzieZachowaj szczególną ostrożność zbliżając się do ronda.Bądź świadomy, że kierowcy mogą cię dobrze nie widzieć.Uważaj na pojazdy przejeżdżające przez twoją drogę, któreopuszczają lub wjeżdżają na rondo.Zachowaj szczególną ostrożność przejeżdżając w poprzek zjazdów.Na rondzie zachowaj należyty odstęp od długich pojazdów, ponieważpotrzebują one więcej miejsca. Nie zajmuj przestrzeni potrzebnej imdo pokonania ronda. Pamiętaj o martwym punkcie kierowcy. Jeżeli niewidzisz kierowcy on ciebie również nie widzi. Może się okazać, żezanim wjedziesz na rondo bezpieczniej będzie zaczekać aż rondoopustoszeje.

163


Część 18:

Przepisy dla pieszych

Na 5 ofiar śmiertelnych na naszych drogach przypada 1 pieszy. Ta częśćzawiera informacje dotyczące zasad poruszania się wzdłuż jezdni iprzechodzenia przez jezdnię.Najważniejsza zasada obowiązująca wszystkich pieszych to zachowywaćsię odpowiedzialnie, być ostrożnym, nie stwarzać zagrożenia i nieprzeszkadzać pozostałym użytkownikom drogi.

Poruszanie się w pobliżu lub wzdłuż jezdniJeżeli istnieje chodnik musisz z niego korzystać.W razie braku chodnika, musisz poruszać się możliwie najbliżejprawej strony drogi (twarzą w kierunku nadjeżdżających pojazdów).Liczba osób idących obok siebie nie może przekraczać dwóch. Jeżelidroga jest wąska lub ruchliwa osoby powinny iść jedna za drugą.W nocy, jeżeli poruszasz się poza terenem zabudowanym,powinieneś zawsze nosić odzież odblaskową.W nocy powinieneś zawsze mieć przy sobie latarkę.

164


Przechodzenie przez jezdnięZapoznaj się z poniższymi wskazaniami i przeciwwskazaniami, aby upewnićsię, że bezpiecznie przechodzisz przez jezdnię.

Ostrożność w pobliżu autobusów i tramwajówZachowaj szczególną ostrożność przechodząc przez jezdnię, która mawydzielony pas dla autobusów (zwłaszcza, jeżeli pas jest przeznaczony dlaautobusów jadących w kierunku przeciwnym), drogę dla rowerów lub torytramwajowe. Powinieneś również zachować ostrożność wsiadając iwysiadając z autobusu i przechodząc przez jezdnię na lub w pobliżuprzystanku autobusowego.

PAMIĘTAJNigdy nie przechodź bezpośrednio przed stojącym autobusem.

• Podczas przechodzenia przezjezdnię nadal patrz i nasłuchuj czynie nadjeżdżają pojazdy.

• Nie przebiegaj przez jezdnię.

• Jeżeli droga jest wolna przejdźszybko przez jezdnię.

• Nie czepiaj się lub nie wdrapuj naporuszające się pojazdy.

• Przepuść pojazdy poruszające sięw obu kierunkach, następnieponownie popatrz na prawo i lewo.

• Nie przechodź, jeżeli wzdłużchodnika są barieryzabezpieczające.

• Popatrz na prawo i lewo, inasłuchuj czy nie nadjeżdżająpojazdy.

• Nie przechodź w pobliżu i niewychodź spoza zaparkowanychpojazdów.

• Zatrzymaj się i zaczekaj na skrajuchodnika. W razie braku chodnika,stój blisko krawędzi jezdni.

• Nie przechodź w pobliżuwierzchołka wzniesienia.

• Poszukaj bezpiecznego miejsca doprzejścia.

• Nie przechodź na rogu ulicy lubzakręcie.


165


Punkty bezpiecznego przejścia przez jezdnięAby przejść bezpiecznie przez jezdnię przechodź w następującychmiejscach.

PasyTego rodzaju przejście jest oznaczone za pomocą słupków z pulsującymżółtym światłem. Właściwe miejsce do przechodzenia jest oznaczonebiałymi i czarnymi pasami.

Kierowcy muszą się zatrzymać i cię przepuścić. Zbliżając się do przejściapowinni zwolnić i przygotować się do zatrzymania. Jeżeli jest namalowanalinia stopu muszą się przed nią zatrzymać i nie wolno im wjeżdżać nażadną część przejścia.Kierowcom nie wolno wyprzedzać lub parkować po obu stronach przejścia,w miejscach oznakowanych zygzakiem. Więcej informacji na ten tematzawiera część 10 poświęcona parkowaniu.

Nie masz pierwszeństwa przed innymi pojazdami dopóki rzeczywiścienie wejdziesz na przejście. Nigdy nie wchodź na przejście, jeżelizmusiłoby to kierowcę do gwałtownego hamowania lub gwałtownegoskrętu.Nie wolno ci przechodzić przez jezdnię w miejscu oznakowanymzygzakowatymi białymi liniami, które znajdują się po obu stronachprzejścia. W razie braku tego rodzaju oznakowania nie wolno ciprzechodzić przez jezdnię w odległości 15 metrów od przejścia.Jeżeli pośrodku przejścia jest wysepka traktuj przejście po każdej jejstronie, jako odrębne.

166


Zawsze rozglądaj się uważnie czy nie nadjeżdżają samochody.Postaw jedną stopę na przejściu dając znak, że chcesz przejść.Zanim ruszysz zaczekaj aż pojazdy się zatrzymają.

Światła dla pieszychŚwiatła dla pieszych składają się z sygnalizacji świetlnej dla kierowców isygnalizacji świetlnej dla pieszych. Zwykle sygnalizacja jest wyposażona wprzycisk dla pieszych po naciśnięciu którego, po krótkiej chwili, światłosygnalizacji zmieni się na czerwone.

Nie przechodź jeżeli pali się napis “wait” lub czerwone światło.Ostrożnie przejdź przez jezdnię, gdy pali się napis “cross now” lubzielone światło.Jeżeli pośrodku przejścia jest wysepka, zielone światło lub znak“cross now” oznacza to, że możesz dojść tylko do wysepki. Abyprzejść do końca jezdni musisz nacisnąć przycisk na kolejnychświatłach.Na potrzeby osób niewidomych i niedowidzących niektóre przejściazostały wyposażone w sygnalizację dźwiękową i/lub wibrującą płytkęumieszczoną na przycisku, która informuje kiedy można bezpieczneprzejść przez jezdnię.

Przejście z sygnalizacją uruchamianą przez pieszychNa przejściu tego rodzaju żółte światło będzie pulsowało przez krótki czaspo tym jak zgaśnie czerwone dla kierowców. Podobnie zielone światło dla

167


pieszych będzie pulsowało przez krótki czas zanim zmieni się na czerwone.Jeżeli na przejściu z sygnalizacją uruchamianą przez pieszych pulsuje żółteświatło pierwszeństwo mają piesi.

Sygnalizacja świetlnaJeżeli przechodzisz na światłach przez drogę, która nie ma sygnalizacji dlapieszych, sprawdź światła w obu kierunkach. Jeżeli na drodze przez którąchcesz przejść pojazdy zatrzymały się na czerwonym świetle, ostrożnieprzejdź. Uważaj na pojazdy, które mogą skręcać w drogę która chceszprzejść i pamiętaj, że niektóre światła nie zatrzymują ruchu na niektórychpasach pomimo, że na pozostałych pasach ruch został wstrzymany.Zachowaj szczególną ostrożność na skrzyżowaniach z pasami dlaskręcających.

Przejścia niekontrolowaneWysepka jest ułatwieniem dla pieszych. Zapewnia bezpieczniejsze przejście,ponieważ rozdziela je na dwa etapy.Nie przechodź przez drogę bezpośrednio przed ciężarówką – to jest jejmartwy punkt.

PAMIĘTAJJeżeli nie widzisz kierowcy on ciebie również nie widzi.

168


Część 19:

Poszanowanie dla innychużytkowników dróg

Ta część skierowana jest do kierowców pojazdów silnikowych i rozwijainformacje zawarte w części 5, poświęconej dobrym nawykom w kierowaniupojazdami. Ponieważ pojazd nie ma pierwszeństwa przed innymużytkownikiem drogi, dla bezpieczeństwa, jedź defensywnie. Oznacza to, żepowinieneś być przygotowanym na nieoczekiwane sytuacje i jeżeli tokonieczne ustępować innym użytkownikom.Niektóre działania, które możliwe, że przyjdzie ci podjąć w zwykłychwarunkach to:

ustąpić miejsca pogotowiu ratunkowemu, straży pożarnej lub Gardzieobserwować czy spomiędzy samochodów nie wychodzą dzieci,zatrzymać się przed nimi, iprzed wyjazdem z bocznej drogi zaczekać, aż nadjeżdżający pojazdrozpocznie zakręt w lewo.

Aby zapewnić bezpieczeństwo wszystkim użytkownikom dróg nie zapominajo odpowiedzialności wobec:

pieszych, dzieci, osób starszych, osób niepełnosprawnych iużytkowników wózków inwalidzkich,rowerzystów, motocyklistów, ijakichkolwiek zwierząt uczestniczących w ruchu drogowym.

PiesiJako kierowcy nie wolno ci narażać pieszego na ryzyko. Musisz goprzepuścić zwłaszcza:

na lub w pobliżu pasów dla pieszych (nawet jeżeli piesi tylko czekają,aby przejść),na lub w pobliżu przejścia z sygnalizacją uruchamianą przez pieszychgdy pulsuje żółte światłojeżeli ruszasz z miejsca (na przykład na światłach lub z miejscapostojowego) a pieszy przechodzi przez jezdnię, ina skrzyżowaniu, jeżeli pieszy właśnie przechodzi przez jezdnię.

169


Uważaj na pieszych, którzy mogą usiłować przejść przez jezdnię wychodzącnagle spoza zaparkowanych samochodów. Zwróć uwagę na osoby starsze,niepełnosprawne i dzieci. Uważaj na pieszych idących do i z autobusów.

DzieciZ natury dzieci mają mniejsze doświadczenie w korzystaniu z jezdni, dlategopowinieneś zwrócić szczególną uwagę na ich zachowanie.Zachowaj ostrożność jeżeli:

kierujesz pojazdem obok chodnika, na której przebywają małe dzieci,wyjeżdżasz z bocznej drogi wjazdowej lub podjazdu,kierujesz pojazdem na parkingu, icofasz, zwłaszcza w miejscach, w których przebywają małe dzieci.Nie jesteś w stanie dostrzec przez lusterko małego dzieckaznajdującego się z tyłu pojazdu. Jeżeli masz wątpliwości, wysiądź isprawdź.

SzkołyNie parkuj przed wejściem do szkoły. Nierozważne parkowanie możewprowadzić zamieszanie wśród rodziców i ich dzieci lub zablokowaćwejście/wyjście do/ze szkoły. Może również spowodować, że dzieci będązmuszone wyjść na drogę, aby ominąć twój pojazd.Jeżeli twój pojazd blokuje chodnik lub drogę dla rowerów jest to uznane zawykroczenie.Powinieneś również zachować ostrożność w pobliżu autobusu szkolnego,zwłaszcza jeżeli wyprzedzasz w momencie, gdy dzieci wsiadają lubwysiadają z autobusu. Autobusy szkolne są wyraźnie oznaczone naklejkami.Nie wahaj się. Jeżeli widzisz dzieci w wieku szkolnym, zwłaszcza małedzieci, możesz użyć klaksonu, aby je zawiadomić o swojej obecności

PAMIĘTAJKierowanie pojazdem częściowo lub całkowicie wzdłuż lub wpoprzek chodnika, chyba że przejeżdżasz przez chodnik, aby

wjechać lub wyjechać z budynku lub innego miejscaznajdującego się w pobliżu, jest uznane za wykroczenie.

170


Bądź ostrożny, gdy w pobliżu są dzieci na rowerach. Zachowaj szczególnąostrożność w pobliżu szkoły, gdzie rowerzyści mogą pojawić się grupach.Pamiętaj, że trudno przewidzieć zachowanie młodego rowerzysty i jegozdolność utrzymania równowagi.

Opiekun drogowyDorośli opiekunowie drogowi zapewniają dzieciom bezpieczneprzechodzenie przez jezdnię w pobliżu i przed budynkiem szkolnym. Sąubrani w czapkę i płaszcz z elementami z materiału odblaskowego. Sąwyposażeni w specjalny znak drogowy i mają prawo wstrzymać ruch.Jeżeli opiekun unosi znak “Stop” (pokazany poniżej, po lewej stronie),musisz się zatrzymać i stać do momentu, gdy:

dzieci przejdą przez ulicę,znak zostanie opuszczony,opiekun bezpiecznie wróci na chodnik.

171


Młodsi opiekunowieMłodsi opiekunowie są uczniami klas starszych szkoły podstawowej, którzyw sześcioosobowych grupach zapewniają ten sam rodzaj usług, co dorosłyopiekun. Jeżeli chcą wstrzymać ruch, dają znak pojazdom po obu stronachjezdni. Gdy ruch zostanie wstrzymany, opiekunowie zajmują swoje miejsca iprzeprowadzają młodsze dzieci przez ulicę. Wszystkie pojazdy muszą staćdopóki wszyscy młodsi opiekunowie nie wrócą na chodnik.Nigdy nie parkuj w miejscu, które blokuje widoczność opiekunowi.Opiekunowie drogowi muszą wyraźnie widzieć drogę, aby wykonywaćswoją pracę właściwie i bezpiecznie.

Rowerzyści i motocykliściNigdy nie narażaj na ryzyko rowerzystów lub motocyklistów i pamiętaj oobowiązku zachowania wobec nich ostrożności, ponieważ są szczególnienarażeni w razie zderzenia.Na rowerzystów i motocyklistów uważaj zwłaszcza:

na skrzyżowaniach,w miejscach, gdzie ścieżki dla rowerów łączą się z jezdnią,

172


gdy zmieniasz pasy,gdy otwierasz drzwi, aby wysiąść z pojazdugdy zatrzymujesz się lub skręcasz, zwłaszcza, gdy skręcasz w lewo, igdy cofasz.

Najlepszym sposobem na zachowanie ostrożności w pobliżu rowerzystów imotocyklistów jest posługiwanie się lusterkami i wielokrotnie sprawdzaniemartwych punktów.

WyprzedzanieNigdy podczas wyprzedzania nie zajeżdżaj drogi rowerzystom lubmotocyklistom. Zachowaj odpowiedni odstęp, zwłaszcza:

przy mokrej i deszczowej pogodzie,jeżeli droga jest oblodzona,gdy ruszają. Rowerzyści mają tendencje do chwiania się dopóki nienabiorą prędkości, iprzy złej nawierzchni. Rowerzyści i motocykliście mogą być zmuszenido ominięcia dziur w jezdni

Skręcanie w lewoSkręcając w lewo, uważaj na rowerzystów i motorowerzystów jadącychprzed tobą blisko krawężnika lub nadjeżdżających z twojej lewej strony. Niewyprzedzaj rowerzysty jeżeli zbliżasz się do skrzyżowania, na którymzamierzasz skręcić w lewo. Rowerzyści mogą jechać prosto.

Skręcanie w prawoGdy skręcasz w prawo wykorzystując przerwę wśród nadjeżdżającychpojazdów (na przykład na skrzyżowaniu z żółtą strefą), uważaj narowerzystów, którzy mogą się przemieszczać po stronie wewnętrznej (naśrodku drogi) lub mogą się poruszać pasem dla rowerów lub autobusów wprzeciwnym kierunku przy przeciwległym brzegu jezdni. Korzystaj również zlusterek, aby sprawdzić czy gdy zbliżasz się do zakrętu motocyklista niezaczął cię wyprzedzać.

173


Ścieżki rowerowe i parkowanieNie parkuj i nie jedź po drogach dla rowerów. Zanim otworzysz drzwizaparkowanego samochodu, spójrz w lusterka, aby sprawdzić czyrowerzyści i motocykliści nie nadjeżdżają z twojej prawej strony i zachowajodstęp, aby mogli cię ominąć.

Zwierzęta na drodzeZawsze zwolnij i bądź gotów zatrzymać pojazd, gdy zbliżasz się lubwyprzedzasz zwierzęta. Jeżeli osoba odpowiedzialna za zwierzęta da ciznak, abyś zwolnił lub zatrzymał się, musisz się jej podporządkować. Jeżelizwierzęta znajdują się bezpośrednio przed tobą, unikaj używania klaksonu,gdyż możesz je przestraszyć.Jeżeli jedziesz drogą, na której często pojawiają się zwierzęta, zwróć uwagęna poniższe znaki ostrzegawcze.

Bydło i zwierzętahodowlane

Zwierzyna płowa lubdzikie zwierzęta Owce

174


Część 20:

Inni użytkownicy dróg

Pojazdy uprzywilejowanePodczas służby Garda, straż pożarna, pogotowie ratunkowe i inne pojazdyuprzywilejowane mogą nie stosować się do niektórych zasad ruchudrogowego, o ile nie stwarzają zagrożenia dla innych użytkowników. Będącużytkownikiem drogi, jeżeli usłyszysz lub zobaczysz nadjeżdżającą Gardęlub pojazd uprzywilejowany w sytuacjach awaryjnych i /lub na sygnale lub zpulsującym światłem, powinieneś zachować ostrożność, i jeżeli jest tobezpieczne przepuścić go. Nigdy nie jedź zbyt blisko za pojazdemuprzywilejowanym.

Osoby korzystające z maszyn rolniczychTraktoryTraktory podlegają ogólnym zasadom ruchu drogowego, jeżeli chodzi oprawo jazdy, ubezpieczenie, podatek drogowy i oświetlenie pojazdu.Wszystkie traktory używane w miejscach publicznych muszą byćwyposażone w klatkę kapotażową. Zadaniem klatki jest ochrona kierowcyprzed zmiażdżeniem w razie wywrotki ciągnika. Klatka musi odpowiadaćzatwierdzonym standardom. Zamontowanie kabiny bezpieczeństwa jestdobrowolne i zależy od właściciela lub kierowcy.Traktory muszą ostrożnie przewozić materiał sypki typu: kiszonka, szlam,piasek czy żwir, tak aby ładunek nie rozsypał się na drodze publicznej i wkonsekwencji nie doprowadził do wypadku. Ładunek wapna lub innegopylistego materiału, śmieci lub innego materiału o przykrym zapachu musibyć całkowicie przykryty brezentem.Rolnikom korzystającym z ciągników rolniczych i przyczep do przewozuproduktów rolnych nie wolno:

Mocować na przyczepach wyjątkowo wysokich ram, które mogązagrozić stabilności, sterowności i hamowaniu ciągnika rolniczegosprzężonego z przyczepą, lub

175


Przekraczać maksymalnej dopuszczalnej wagi łącznej lubdopuszczalnej masy pojazdu brutto.

Aby uzyskać więcej informacji zadzwoń do RSA, numer telefonu 1890 50 6080.

Traktory na drodzeKierowca ciągnika prowadzący pojazd w miejscu publicznym musiprzestrzegać zasad rządzącym ruchem drogowym.Jeżeli prowadzisz ciągnik, powinieneś trzymać się lewej strony drogi, abyszybsze pojazdy mogły cię minąć. Twoje lusterko musi być tak ustawione,aby zapewnić wystarczający widok na drogę z tyłu.Nie przewoź pasażera, chyba że ciągnik został do tego przystosowany.

176


Osoby opiekujące się zwierzętamiZaprzęgi konneObowiązują przepisy ogólne włączając zasadę trzymania się lewej stronydrogi. Sygnalizacja ręczna dla kierującego zaprzęgiem jest identyczna jak wprzypadku rowerzysty (patrz część 7). Zaprzęg konny musi być wyposażonyw dwa czerwone światła odblaskowe z tyłu, a w nocy musi być wyposażonyw białe światło skierowane do przodu zamontowane po prawej stroniezaprzęgu i czerwone światło z tyłu.Nie wolno kierować zaprzęgiem pod wpływem alkoholu lub narkotyków.

Jazda wierzchem lub prowadzenie koniaJeżeli jedziesz wierzchem lub prowadzisz konia, musisz trzymać się lewejkrawędzi drogi. Powinieneś nosić kamizelkę odblaskową i uznawany kaskjeździecki.

Kierowcy powinni zachować szczególna ostrożność:Zbliżając się do szkółek jeździeckich lub miejsc, w którychprawdopodobne jest pojawienie się koni, iWyprzedzając konie, zwłaszcza konie bez jeźdźców lub zaprzęgikonne.Zbliżając się do konia i jeźdźcy, jeżeli to konieczne, kierowca musizatrzymać pojazd aby ich przepuścić

Kierowanie zwierzętami na drodzeJeżeli prowadzisz zwierzęta drogą, musisz podjąć odpowiednie kroki ipoprowadzić je tak, aby nie blokowały ruchu lub pieszych.Jeżeli nocą prowadzisz zwierzęta drogą, powinieneś mieć białe światło,skierowane do przodu i czerwone światło z tyłu. Powinieneś również nosićna ramieniu opaskę odblaskową.

Konie lub kuce zosobą prowadzącą

177


Część 21:

Znaki nakazu

Część ta obejmuje znaki, które pokazują, że na drodze obowiązuje danyprzepis drogowy. Tych znaków trzeba przestrzegać.Znaki nakazu określają w jakim kierunku powinien jechać kierowca orazjakie działania muszą lub jakich nie mogą podjąć. Znaki te są z regułyokrągłe z czerwonym obramowaniem i czarnymi symbolami lub literami nabiałym tle. Obowiązkowe znaki nakazu, które wskazują w jakim kierunkumuszą podążać pojazdy na skrzyżowaniach są niebiesko-białe.

Ograniczenieprędkości do 50km/h





Zakaz wjazdu Zakaz skrętu w prawo Zakazparkowania

Zakaz zatrzymywaniasi


Stop Ustąppierwszeństwa

Ustąppierwszeństwa

Znak stopu opiekunadrogowego Zakaz skrętu w lewo

178


Obowiązkowe znaki na skrzyżowaniach (białe i niebieskie)

Pieszym na torywstęp wzbroniony Znak “jedź” może być użyty w postaci ʻGoʼ lub ʻTéighʼStop


Zakaz wjazdu dlapojazdów

dostawczych (napodstawie liczby osi)

Przejazd każdą stroną Nakaz jazdy prosto Trzymaj się w prawejstrony

Trzymaj się w lewejstrony

Nakaz skrętu w lewo Nakaz skrętu w prawo Nakaz skrętu w lewo Nakaz skrętu w prawo

Ulica zamknięta dlaruchu kołowego

Parkowaniedozwolone

Tabliczka dotyczącadysków

uprawniających doparkowania

Ograniczenie strefowe- zakaz parkowaniadużych pojazdów

Koniec ograniczeniastrefowego

Postój taksówekZakaz wjazdu dla

dużych pojazdów (wzależności od masy)

Zakaz zawracania Zakaz wyprzedzania Ograniczeniewysokości

179


Znaki kontrolujące poszczególne pasy w tunelu

Jedź (pas otwarty) Stop (pas zamknięty) Zjedź na lewy pas Zjedź na prawy pas

Elektroniczny znakokresowegoograniczenia

prędkości

Elektroniczny znakokresowegoograniczenia

prędkości przy szkole

Ulica tylko dlatramwajów

Ulica tylko dlatramwajów i dojazdu

do posesjiUlica tylko dla

autobusów

Początek ścieżkirowerowej

Koniec ścieżkirowerowej

Elektroniczny znakzmiennego

ograniczenia prędkości(tylko w tunelu)

W tunelu pojazdy dostawczenie mogą korzystać z prawegopasa (na podstawie liczby osi)


jazdy


jazdy po prawejstronie


jazdyPas tramwajowy po

lewejPas tramwajowy po

prawej

180


Część 22:

Znaki ostrzegawcze

Część ta obejmuje znaki, które ostrzegają użytkowników dróg o zbliżającymsię niebezpieczeństwie. Znaki te są zwykle w kształcie romba lubprostokąta, mają czarne obramowanie i czarne symbole lub litery na żółtymtle.

Skrzyżowania z drogą podporządkowaną (droga podporządkowanaprzedstawiona jest jako cieńsze ramiona na znaku)

Skrzyżowanie wkształcie litery T

Skrzyżowanie wkształcie litery Y Droga boczna Skrzyżowanie w

kształcie litery T Skrzyżowanie

Niebezpieczny skręt Kilka niebezpiecznychskrętów

Kilka niebezpiecznychzakrętów

Ograniczeniewysokości pojazdu

Niebezpieczny zakręt Rondo Mini rondo Pojazdy włączającesię do ruchu Ruch dwukierunkowy

181


Skrzyżowania dróg równorzędnych

Ostrzeżenie o zbliżaniu się do drogi głównej (lub drogi dwujezdniowej)

Znaki ostrzegawcze ogólne

Śliska droga Droga zwęża się zobu stron

Droga zwęża się zlewej

Droga zwęża się zprawej Tunel

Koniec drogidwujezdniowej

Tabliczka dotyczącebezpiecznej

wysokości pojazduNapowietrzne kable

elektryczne Sygnalizacja świetlna Przejście dla pieszych

Jedź po lewej stroniePunkt przecinaniaruchu przez inne

pojazdyNisko latające

samoloty Droga rozdziela sięPojazdy włączające

się doruchu/zjeżdżające

Skrzyżowanie wkształcie litery T z

drogą dwujezdniowąSkrzyżowanie z drogą

dwujezdniową Skrzyżowanie

Skrzyżowanie Droga boczna Skrzyżowanie wkształcie litery T

Skrzyżowanie wkształcie litery Y

Skrzyżowanieprzesunięte

182


Zatrzymaj się gdyświatło jest czerwone

Automatycznyprzejazd kolejowy

Przejazd kolejowyzabezpieczonybramkami lub

szlabanem

Przejazd kolejowyniezabezpieczony

bramkami aniszlabanem

Przejazd kolejowy zeświatłami i szlabanem

Spadające kamienieNiezabezpieczone

nadbrzeże, kanał lubrzeka

Niski most(ograniczenie

wysokości)

Bydło i zwierzętahodowlane

Konie lub kucyki zjeźdźcami Wiatr boczny Stromy spadek Strome wzniesienie

Ostre obniżenieterenu

Szereg wybrzuszeń izagłębień

Ostre wybrzuszenie,np. most łukowy

Jelenie lub dzikiezwierzęta Owce

183


Znaki ostrzegawcze – szkoła i dzieci

Znaki tramwajowe

Ślisko dlarowerzystów

Przejście przez torytramwajowe Znak ostrzegający pieszych o pasie dla tramwajów

SzkołaDzieci w wieku

szkolnymprzechodzące przez

ulicę

Dzieci przechodząceprzez ulicę (osiedle

Tablica w tzw. “jodełkę”(ostra zmiana kierunku jazdy w lewo)

Tablica w tzw. “jodełkę”(ostra zmiana kierunku jazdy w prawo)

184


Część 23:

Znaki ostrzegawcze – roboty drogowe

Część ta opisuje znaki ostrzegawcze dotyczące robót drogowych. Jak inneznaki ostrzegawcze, znaki te są w kształcie rombu lub prostokąta z czarnymobramowaniem i czarnymi symbolami lub tekstem. Są one pomarańczowe,a nie żółte tak jak pozostałe znaki ostrzegawcze.

Pojedynczy pas (ruchwahadłowy) Ruch dwukierunkowy Droga zwęża się z

lewej stronyDroga zwęża się z

prawej stronyDroga zwęża się z

obu stron

Koniec wysepki lubprzeszkody po środku

Pasy rozjeżdżają sięna przecięciu

Pasy zjeżdżają się poprzecięciu

Punkt przecinaniaruchu przez inne

pojazdy na dwóchpasach


pojazdy na dwóchpasach

Zjedź na lewo (dwapasy)

Zjedź na prawo (dwapasy)

Przeszkoda międzypasami

Koniec przeszkodymiędzy pasami

Początek wysepki lubprzeszkody po środku

Roboty drogowePunkt przecinaniaruchu przez inne

pojazdy na jednympasie


pojazdy na jednympasie

Zjedź na lewo (jedenpas)

Zjedź na prawo (jedenpas)

185


Śliska droga Żwir na drodze Piesi przechodzą polewej stronie

Piesi przechodzą poprawej stronie

Napowietrzne kableelektryczne

Tymczasowasygnalizacja świetlna Sygnalista Możliwe zatory Wybrzuszenie lub

garbNierówna

powierzchnia

Dwa lewe pasy (zczterech) zamknięte

Droga boczna polewej stronie

Droga boczna poprawej stronie

Wjazd na budowę polewej stronie

Wjazd na budowę poprawej stronie

Dwa lewe pasy (z trzech) zamknięte. Dwaróżne formaty tego samego znaku.

Prawy pas (zczterech) zamknięty

Lewy pas (z czterech)zamknięty

Dwa prawe pasy (zczterech) zamknięte

Prawy pas (z dwóch)zamknięty

Lewy pas (z dwóch)zamknięty

Prawy pas (z trzech)zamknięty

Lewy pas (z trzech)zamknięty

Dwa prawe pasy (ztrzech) zamknięte

186


Tablice informacyjne – roboty drogowe

SygnalistaZnak “jedź” może być użyty w postaci ʻGoʼ lub ʻTéighʼStop


Pobocze zamknięte Nieskończonanawierzchnia drogi Barierki Tablica w tzw.

“jodełkę”Ograniczenie

prędkości

Prędkośćostrzegawcza Zwolnij Ukryty wjazd Rodzaj robót Korzystaj z pobocza

Odległość Długość Kierunek Kierunek i odległość Koniec

Objazd Objazd Objazd Koniec objazdu Miejsce doceloweobjazdu

Objazd Objazd w lewo Objazd w prawo Droga zamknięta Objazd w lewo

187


Część 24:

Znaki informacyjne

Część ta opisuje znaki wskazujące kierunki oraz usługi lub też inne miejscainteresujące dla turystów.

Znaki wskazujące kierunki

Znaki wskazujące kierunki (na skrzyżowaniach)

Znak odległości od danejmiejscowości

Znak informacyjny – miastolub wieś

Znak wskazujący kierunek –droga regionalna

Znak wskazujący kierunek –droga regionalna

Znak wskazujący kierunek –droga lokalna

Znak wskazujący kierunek- autostrada Znaki wskazujący kierunek – drogi krajowe

Autostrada Droga krajowa Droga krajowa Droga regionalna

188


Spowolnienie ruchu Spowolnienie ruchu Tabliczka dodatkowa Garbyspowalniające

SzpitalParking z

udogodnieniami dlaniepełnosprawnych Zatoczka SOS Znaki informacyjne - ograniczenie wysokości

pojazdów

Prom Alternatywna trasa dlawysokich pojazdów Zatoczka (za 100m.) Szpital (za 100m.) Zatoczka

Znak wskazujący pasdla wolno

poruszającego sięruchu Ślepa uliczka Zakład przemysłowy

Zatoczka parkingowadla

niepełnosprawnych Lotnisko

189


Znaki informacyjne dla turystów

Parking – znak dla pieszych Zatwierdzone punkty informacjiturystycznej

Znak dla turystów Atrakcja turystyczna Atrakcja turystyczna – znakdla pieszych

Usługi lokalne Zatwierdzona informacjaturystyczna

Udogodnienia dostępne wzatoczce

Zatoczka z informacjąturystyczną Hostele młodzieżowe Óige

190


Część 25:

Znaki - autostrada

Są to prostokątne znaki o niebieskim tle z białymi literami lub symbolami.

Miejsce docelowe - kierunek

Koniec autostrady za1km

Koniec autostrady za500m Koniec autostrady

Znak potwierdzającytrasę na autostradzie

M7

Wjazd na autostradę 300m do następnegozjazdu



Autostrada Autostrada Autostrada – kierunek

191


Załącznik 1:

Lista wymagań do oświadczeniamedycznego

Jeżeli cierpisz na którąkolwiek z niżej wymienionych chorób lubniesprawności, składając podanie o prawo jazdy musisz dołączyćoświadczenie medyczne.

AlkoholizmNiepełnosprawność fizyczna, która może wpłynąć na Twoją zdolnośćdo bezpiecznej jazdyWszelkie choroby, które wymagają regularnego przyjmowania lekówpsychotropowychWszelkie choroby, które wymagają regularnego przyjmowania leków,które mogą wpłynąć na Twoją zdolność do bezpiecznej jazdyChoroby sercowo-naczyniowe (te związane z sercem i układemkrwionośnym), cukrzyca, poważne choroby krwiPodwójne widzenie (diplopia), wadliwe widzenie obuoczne (widzenieobojgiem oczu) lub utrata pola widzeniazapalenie mózgu, stwardnienie rozsiane, ciężkie (rzekomoporażenne)osłabienie mięśni lub dziedziczne choroby układu nerwowegopowiązane z postępującą atrofią (zanikiem) mięśni i wrodzonymichorobami miotonii zanikowej (chorobami od urodzenia, któreutrudniają rozluźnienie mięśni po ich napięciu)padaczka, choroby obwodowego układu nerwowego (nerwów w cielepoza obszarem mózgu i rdzenia kręgowego), uraz centralnego lubobwodowego układu nerwowegoChoroby naczyniowe mózgu (choroby powiązane z naczyniamikrwionośnymi w mózgu), uszkodzenie rdzenia kręgowego orazspowodowane tym porażenie kończyn dolnych (brak możliwościporuszania nogami)Zaburzenia psychiczne spowodowane chorobą, urazem lub operacjącentralnego systemu nerwowego (mózgu i rdzenia kręgowego)Ciężki niedorozwój umysłowy, psychoza, psychonerwica lubzaburzenia osobowościPoważne problemy ze słuchemWszelkie choroby układu moczowo-płciowego (w tym choroby nerek),które mogą wpłynąć na Twoją zdolność do bezpiecznej jazdy

192


Załącznik 2:

Prawo na temat ruchu drogowego ibezpieczeństwa

Część ta wymienia główne ustawy i przepisy, na których opiera się taksiążka. Prawo zostało podzielone na ustawy oraz przepisy zawarte w tychustawach.

UstawyUstawa o Ruchu Drogowym 1961Ustawa o Ruchu Drogowym 1968Ustawa o Ruchu Drogowym 1994Ustawa o Ruchu Drogowym 1995Ustawa o Ruchu Drogowym 2002Ustawa o Ruchu Drogowym 2003Ustawa o Ruchu Drogowym 2004Ustawa o Ruchu Drogowym 2006Ustawa o Ruchu Drogowym i Transporcie 2006Ustawa o Władzach Lokalnych (opiekunowie drogowi) 1975Ustawy Drogowe 1920 i 1993Ustawy o Finansach 1960 i 1976Ustawa o Finansach (akcyzy) (pojazdy) 1952Ustawa o Transporcie (infrastruktura kolejowa) Act 2001Ustawa o Bezpieczeństwie Kolejowym 2005Ustawa Władz Transportu w Dublinie 1986Ustawa Władz Transportu w Dublinie (Rozwiązanie) 1987Ustawa o Urzędzie ds. Bezpieczeństwa Drogowego 2006Ustawa o Zdrowiu i Bezpieczeństwie w Pracy 2005

Przepisy zawarte w ustawachPrzepisy Wspólnot Europejskich (obowiązkowe korzystanie z pasówbezpieczeństwa i systemów mocowania dla dzieci w pojazdachmechanicznych) 2006Przepisy o ruchu drogowym (budowa, wyposażenie i korzystanie zpojazdów) 1963 do 2006

193


Przepisy o ruchu drogowym (oświetlenie pojazdów) 1963 do 2006Przepisy o ruchu drogowym (państwowy przegląd stanu technicznegopojazdu) 2003Przepisy Wspólnot Europejskich (badanie pojazdów) 2004Przepisy Ustawy o Ruchu Drogowym 2006 (telefony komórkowe – numerydedykowane) 2006Przepisy Ustawy o Ruchu Drogowym 1961- 2006 (Wykroczenia i stałeopłaty)(trzymanie telefonu komórkowego podczas jazdy) 2006Przepisy o ruchu drogowym (znaki) 1997 do 2006Przepisy o ruchu drogowym (ruch i parkowanie) 1997 do 2006Przepisy Ustawy o Ruchu Drogowym, 1994 (kontrola ruchu – zaświadczeniao zwolnieniu) 2006Przepisy Ustawy o Władzach Lokalnych (opiekunowie drogowi) 1975(wykroczenia i stałe opłaty) 2006Przepisy Ustawy o Ruchu Drogowym 1961 - 2005 (wykroczenia i stałeopłaty) 2006Przepisy o ruchu drogowym (zwyczajne ograniczenia prędkości – określonepojazdy) 2005Przepisy o ruchu drogowym (ograniczenie prędkości – znaki drogowe) 2005Przepisy o ruchu drogowym (znaki drogowe – okresowe specjalneograniczenia prędkości) 2005Przepisy o ruchu drogowym (rejestracja i licencje) 1958 do 1977Przepisy o ruchu drogowym (licencje kierowców) 1999 do 2004Przepisy o ruchu drogowym (licencje kierowców)(poprawka) 2001Przepisy Wspólnot Europejskich (egzaminy teoretyczne), 2003Przepisy Wspólnot Europejskich (egzaminy teoretyczne)(poprawka) 2005Przepisy Wspólnot Europejskich (badanie pojazdów) 2004Przepisy Wspólnot Europejskich (instalacja i korzystanie z urządzeńograniczających prędkość w pojadach mechanicznych) 2005Przepisy Wspólnot Europejskich (obowiązkowe korzystanie z pasówbezpieczeństwa i systemów mocowania dla dzieci w pojazdachmechanicznych) 2006Przepisy o ruchu drogowym (wymóg posiadania słyszalnych urządzeńostrzegawczych w pojeździe) 2006Przepisy o ruchu drogowym (obowiązkowe ubezpieczenie) 1962 do 1992Przepisy Wspólnot Europejskich (ruch drogowy) (obowiązkoweubezpieczenie) 1975 do 1992Przepisy o ruchu drogowym (dysk ubezpieczenia) 1984 i 1986Przepisy Ustawy o Ruchu Drogowym, 1994 (część III) 1994Przepisy Ustawy o Ruchu Drogowym 1994 (paragraf 17) 1999Przepisy Ustawy o Ruchu Drogowym 1994 (część III) (poprawka) 2001Przepisy dotyczące rejestracji i opodatkowania pojazdów 1992Przepisy drogowe 1994

194


Załącznik 3:

Przydatne strony internetowe

Egzamin praktyczny i teoretyczny na prawo jazdyEgzamin teoretyczny www.dtts.ieEgzamin praktyczny www.drivingtest.ieInformacje na temat egzaminu praktycznego i licencji www.rsa.ie

BezpieczeństwoRSA www.rsa.ieUrząd ds. Bezpieczeństwa i Higieny Pracy www.hsa.ieUrząd ds. Dróg Krajowych www.nra.ie

Punkty karnePunkty karne www.penaltypoints.ie

Badanie pojaduPaństwowy przegląd stanu technicznego pojazdu (NCT) www.ncts.ie

Rejestracja pojazduInformacja na temattablic rejestracyjnych www.revenue.ie/leaflets/carplate.pdf

195


Organy rządoweLuas www.luas.ieDublin Port Tunnel www.dublinporttunnel.ieNational Roads Authority (NRA)(Urząd ds. Bezpieczeństwa Drogowego) www.nra.ieDepartment of the Environment,Heritage and Local Government(Wydział Środowiska, Dziedzictwa i Samorządów) www.environ.ieDepartment of Transport(Wydział Transportu) www.transport.ieDepartment of Education and Science(Wydział Edukacji i Nauki) www.education.ieRevenue Commissioners(Urząd Skarbowy) www.revenue.ieAn Garda Síochána(Irlandzka policja) www.garda.ieRailway Safety Commission(Komisja ds. Bezpieczeństwa Kolejowego) www.rsc.ie

PogodaMet Éireann www.meteireann.ieIarnród Éireann www.irishrail.ie

196


Załącznik 4:

Punkty karne oraz wykroczenia dla którychobowiązuja stałe opłaty

Wykroczenia, które wiążą się z punktami karnymi

Wjazd na zakreskowany obszar ulicy, naprzykład n apas ruchu ze zwężeniem jezdni nadrodze dwujezdniowej

€120€8031

Przejechanie białej ciągłej linii €120€8042

Wymuszenie pierwszeństwa przesznakiem/liną “ustąp pierwszeństwa” €120€8042

Niezatrzymanie się przed linią/znakiem stopu €120€8042

Niedostosowanie się do sygnału wydanegoprzez policjanta €120€8031

Niebezpieczne wyprzedzanie €120€8052

Trzymanie telefonu komórkowego podczasprowadzenia pojazdu mechnanicznego €90€6042

Nieprzestrzeganie przez kierowcę obowiązkuzapięcia pasa na tylnych siedzeniach – dotyczypasażera poniżej 17 roku

€90€6042

Nieprzestrzeganie przez kierowcę obowiązkuzapięcia pasa na przednich siedzeniach (dotyczykierowcy i jego pasażera poniżej 17 roku życia)

€90€6042

Przekroczenie dozwolonej prędkości €120€8042

WykroczenieDo zapłaty

w ciągukolejnych

28 dni

Do zapłatyw ciągu

pierwszych28 dni

Punktykarne powyroku

skazującym

Punktykarne po

zapłaceniumandatu

Stała opłata

197


Niezatrzymanie się na sygnał funkcjonariuszapolicji €120€8052

Niezatrzymanie się na znak opiekuna drogowego €120€8041

Jazda po pasie zieleni, np. po granicy międzydwiema jezdniami €90€6031

Nieprzestrzeganie zasady skrętu w lewo powjeździe na rondo €90€6031

Jazda po ścieżce rowerowej €90€6031

Jazda po chodniku, z wyjątkiem dojazdu doposesji lub miejsca po drugiej stronie drogi €90€6031

Nieprzestrzeganie przepisów dotyczącychcofania pojazdów, np. cofanie z drogipodporządkowanej na drogę główną

€90€6031

Nieprzestrzeganie przepisów na skrzyżowaniach,np. ustawienie się na nieodpowiednim pasie przyskręcaniu w inną drogę

€90€6031

Nieprzestrzeganie zasady jazdy lewą stroną drogi €90€6031

Jazda samochodem ciężarowym, autobusemlub holowanie przyczepy na zewnętrznympasie autostrady z wyjątkiem miejsc naautostradzie, w których obowiązujeograniczenie prędkości do 80 km/h lub mniej

€120€8031

Jazda poboczem na autostradzie €120€8031

Jazda “pod prąd” na autostradzie €120€8042

Nieprzestrzeganie przepisów drogowych naprzejeździe kolejowym €120€8052

Nieprzestrzeganie sygnalizacji świetlnej €120€8052


w ciągukolejnych

28 dni

Do zapłatyw ciągu

pierwszych28 dni


skazującym

Punktykarne po

zapłaceniumandatu

Stała opłata

198


Obowiązkowe stawienie się w sądzie

Powyższa tabela ma tylko charakter informacyjny. Przepisy można otrzymać wbiurze sprzedaży publikacji rządowych pod adresem Sun Alliance House,Molesworth Street, Dublin 2, tel. (01) 6476834 lub pocztą z GovernmentPublications, 51 St. Stephenʼs Green, Dublin 2

Niedbała jazda Kara grzywnyw sądzie5

Jazda bez ubezpieczenia Kara grzywnyw sądzie5

Niewypełnienie obowiązków podczas wypadku Kara grzywnyw sądzie5

Parkowanie w niebezpiecznym miejscu Kara grzywnyw sądzie5

Prowadzenie pojazdu będąc niezdolnym do jazdy Kara grzywnyw sądzie3

Wykroczenie Punkty karne powyroku skazującym

Niezgodny z prawem wjazd w ulicęjednokierunkową €90€6031

Nieprzestrzeganie jazdy wyznaczonym pasemruchu €90€6031

Nieprzestrzeganie znaku “trzymaj sięlewej/prawej strony” €90€6031

Nieprzestrzeganie znaku zakazu €90€6031

Nieprzestrzeganie obowiązkowegych znaków naskrzyżowaniu €90€6031

Nierozważna jazda €120€8042

Wymuszenie pierwszeństwa €120€8042

Niezachowanie odpowiedniej odległościmiędzy pojazdem jadącym przed Tob €120€8042


w ciągukolejnych

28 dni

Do zapłatyw ciągu

pierwszych28 dni


skazującym

Punktykarne po

zapłaceniumandatu

Stała opłata

199


List of fixed charge offences

Niezgodne z prawem parkowanie samochoduciężarowego lub autobusu w miejscu, w którymobowiązuje ograniczenie masy

€60€40TakTak

Niezgodne z prawem parkowanie pojazdu, zwyjątkiem pojazdów dostawczych (maksymalnie30 min.), na rampie załadowczej w godzinachobowiązywania ograniczenia

€60€40TakTak

Niezgodne z prawem zatrzymywanie się lubparkowanie przy wejściu do szkoły €60€40TakTak

Niezgodne z prawem parkowanie na pasie lubulicy tylko dla autobusów €60€40TakTak

Niezgodne z prawem parkowanie w miejscu, wktórym obowiązuje płatny parking wprowadzonyprzez władze lokalne

€60€40NieTak

Niezgodne z prawem parkowanie w miejscu, wktórym obowiązuje ograniczenie czasu parkowania €60€40TakTak

Niezgodne z prawem parkowanie lubkorzystanie z pojazdu na parkingu dla władzlokalnych

€60€40NieTak

Taksówki do wynajęcia stojące niezgodnie zprawem w miejscach innych niż postojetaksówek

€60€40TakTak

Niezgodne z prawem parkowanie na postojutaksówek €60€40TakTak

Niedotrzymanie przez kierowcę obowiązkuwystawienie dysku ubezpieczenia na przedniej szybie €90€60TakNie

Niedotrzymanie przez kierowcę obowiązkuwystawienie dysku z podatkiem na przedniej szybie €90€60TakTak

Niezgodne z prawem parkowanie pojazdu wzatoczce dla niepełnosprawnych €120€80TakTak


w ciągukolejnych

28 dni

Do zapłatyw ciągu

pierwszych 28 dni

Egzekwujepolicja

Egzekwująwładze lokalne

– przezopiekuna

drogowego

Stała opłata

200


Niezgodny z prawem wjazd na drogę samochodemciężarowym lub autobusem w miejscu, w którymobowiązuje ograniczenie masy pojazdu

€90€60TakNie

Niezastosowanie się przez pasażera, który skończył17 lat do przepisów odnośnie korzystania z pasówbezpieczeństwa na przednim lub tylnym siedzeniu

€90€60TakNie

Nieprzestrzeganie sygnałów drogowychwydawanych przez policjanta kierującego ruchem €90€60TakNie

Niezgodne z prawem parkowanie lub zatrzymywaniesię na jakiejkolwiek części autostrady €120€80TakNie

Niezgodne z prawem parkowanie w miejscu, wktórym obowiązuje ograniczenie czasu parkowania €60€40TakNie

Zatrzymanie lub zaparkowanie pojazdu w strefie zakazuzatrzymywania w godzinach określonych na znaku €60€40TakTak

Parkowanie pojazdu w miejscu, w którym jest tozabronione, np. na podwójnej żółtej linii, w strefieobowiązywania znaku “zakaz parkowania”, naścieżce rowerowej, w obrębie 5m od skrzyżowania,w miejscu gdzie przebiega biała linia ciągła, napostoju taksówek, w miejscu, w którymzaparkowany pojazd tarasuje posterunek służbratowniczych lub wyjazd, w obrębie 15m odprzejścia dla pieszych lub sygnalizacji świetlnej

€60€40TakTak

Nie usunięcie pojazdu zaparkowanego na ścieżce rowerowejprzed wyznaczoną godziną rozpoczęcia obowiązywania €60€40TakTak

Niezgodne z prawem parkowanie autobusu poza miejscemwyznaczonym na przystanek lub wiatę autobusow €60€40TakTak

Niezgodne z prawem parkowanie pojazdu, którynie jest autobusem, na przystanku autobusowym €60€40TakTak

Niezgodne z prawem parkowanie pojazdu naulicy zamkniętej dla ruchu kołowego podczasgodzin obowiązywania

€60€40TakTak


w ciągukolejnych

28 dni

Do zapłatyw ciągu

pierwszych 28 dni

Egzekwujepolicja


– przezopiekuna

drogowego

Stała opłata

201


Zatrzymywanie się lub parkowanie, zwyłączeniem lekkiej kolei miejskiej, na pasie dlatramwajów

€90€60TakNie

Jazda pojazdem, z wyłączeniem lekkiej koleimiejskiej, po pasie dla tramwajów €90€60TakNie

Zawracanie na drodze dwujezdniowej w strefieobowiązywania znaku “zakaz zawracania” €90€60TakNie

Jazda (z wyjątkiem taksówek w czasie pracy irowerzystów) po pasie dla autobusów wgodzinach obowiązywania

€90€60TakNie

Częściowy lub całkowity wjazd na żółtą strefę naskrzyżowaniu, jeżeli kierowca nie możeprzejechać bez zatrzymywania się

€90€60TakNie


w ciągukolejnych

28 dni

Do zapłatyw ciągu

pierwszych 28 dni

Egzekwujepolicja


– przezopiekuna

drogowego

Stała opłata

202


Załącznik 5:

Dopuszczalne rodzaje pojazdów naegzaminie praktycznym

Kategoria B Cztetokołowe pojazdy (np.samochody, lekkie furgonetki) oznamionowej całkowitej masiepojazdu nie przekraczającej 3,500kg., z miejscami dla maksymalnie8 pasażerów, zdolny do jazdy zprędkością przynajmniej 100km/h.

Cztetokołowe pojazdy (np.samochody, lekkie furgonetki) oznamionowej całkowitej masiepojazdu nie przekraczającej3,500 kg., z miejscami dlamaksymalnie 8 pasażerów,zdolny do jazdy z prędkościąprzynajmniej 100km/h.

Kategoria M Dwukołowy pojazd napędzanymechanicznie, bez możliwościnapędu ręcznego. Pojazd musimieć pojemność silnika nieprzekraczającą 50cm3 imaksymalną prędkość projektowąnie przekraczającą 45km/h.

Dwukołowy pojazd napędzanymechanicznie, bez możliwościnapędu ręcznego. Pojazd musimieć pojemność silnika nieprzekraczającą 50cm3 imaksymalną prędkośćprojektową nie przekraczającą45km/h.

KategoriaA1

Motocykl (bez przyczepy) opojemności silnika nieprzekraczającej 125cm3. Pojazdmusi mieć (a) pojemność silnikawiększą niż 50cm3 lub (b)maksymalną prędkość projektowąwiększą niż 45km/h.

Motocykl (bez przyczepy) opojemności silnika nieprzekraczającej 125cm3.Pojazd musi mieć (a)pojemność silnika większą niż50cm3 lub (b) maksymalnąprędkość projektową większąniż 45km/h.

Kategoria A Motocykl (bez przyczepy) opojemności silnikaprzekraczającej 125cm3, zdolnydo rozwinięcia prędkościprzynajmniej 100km/h.

Motocykl (bez przyczepy) opojemności silnikaprzekraczającej 125cm3,zdolny do rozwinięcia prędkościprzynajmniej 100km/h.

Kategoria pojazduna egzaminiepraktycznym

Pojazd dopuszczalny, jeżeli zostałzarejestrowany w lub po 01/01/2004

Pojazd dopuszczalny, jeżeli zostałzarejestrowany przed 01/01/2004

203


Kategoria D Pojazdy (autobusy) z miejscamidla więcej niż 16 pasażerów, odługości przynajmniej 10 metrów,szerokości przynajmniej 2,4metra, zdolne do jazdy zprędkością przynajmniej 80km/h.Pojazd powinien być wyposażonyw system ABS i urządzeniemonitorujące (tachograf).

Pojazdy (autobusy) z miejscamidla więcej niż 16 pasażerów, odługości przynajmniej 9metrów, zdolne do jazdy zprędkością przynajmniej80km/h.

KategoriaC1

Pojazdy (np. większefurgonetki/lekkie ciężarówki) zmiejscami dla maksymalnie 8pasażerów, o znamionowejcałkowitej masie pojazduprzynajmniej 4,000 kg., ale niewiększej niż 7,500kg, o długościprzynajmniej 5 metrów, zdolne dojazdy z prędkością przynajmniej80km/h. Pojazd powinien byćwyposażony w system ABS iurządzenie monitorujące(tachograf). Komora ładunkowapowinna być zamkniętąkonstukcją skrzyniową, która maprzynajmniej taką samąszerokość i wysokość co kabina.

Pojazdy (np. większefurgonetki/lekkie ciężarówki) zmiejscami dla maksymalnie 8pasażerów, o znamionowejcałkowitej masie pojazduprzynajmniej 4,000 kg., ale niewiększej niż 7,000kg, zdolne dojazdy z prędkościąprzynajmniej 80km/h.

Kategoria C Pojazdy (ciężarówki o sztywnejkonstrukcji/duże furgonetki) zmiejscami dla maksymalnie 8pasażerów, o znamionowejcałkowitej masie pojazduprzynajmniej 12,000 kg., długościprzynajmniej 8 metrów,szerokości przynajmniej 2,4metra, zdolny do jazdy zprędkością przynajmniej 80km/h.Pojazd musi być wyposażony wsystem ABS, skrzynię biegów zprzynajmniej 8 przełożeniami dlajazdy do przodu i urządzeniemmonitorującym (tachografem).Komora ładunkowa powinna byćzamkniętą konstukcją skrzyniową,która ma przynajmniej taką samąszerokość i wysokość co kabina.

Pojazdy (ciężarówki) zmiejscami dla maksymalnie 8pasażerów, o znamionowejcałkowitej masie pojazduprzynajmniej 10,000 kg.,długości przynajmniej 7metrów, zdolny do jazdy zprędkością przynajmniej80km/h.




204


KategoriaEB

Połączenie pojazdów, składającesię z pojazdu kategorii B, którypowinien mieć albo (a) minimalnądługość przynajmniej 4,25 metralub (b) napęd na 4 koła orazprzyczepy o znamionowejcałkowitej masie przynajmniej1,400kg, zdolnej do jazdy zprędkością przynajmniej 100km/h,która nie mieści się w kategorii B.Komora ładunkowa przyczepypowinna być zamkniętąkonstrukcją skrzyniową oszerokości i wysokościprzynajmniej takiej samej copojazd mechaniczny i długościprzynajmniej 2,4 metra.(Konstrukcja skrzyniowa możebyć trochę węższa niż pojazdmechaniczny pod warunkiem, żewidoczność z tyłu jest możliwatylko za pomcą zewnętrznychlusterek pojazdumechanicznego).

Połączenie pojazdów,składające się z pojazdukategorii B i przyczepy,zdolnych do jazdy z prędkościąprzynajmniej 100km/h, którepowinny być albo (a)pojazdem z napędem na 4 kołaz przyczepą lub (b) pojazdem ominimalnej długościprzynajmniej 4,25 metra orazprzyczepą, która nie mieści sięw kategorii B. Znamionowacałkowita masa przyczepypowinna wynosić przynajmniej1,400kg, a jej wewnęrznewymiary 2,4 na 1,2 metra.

KategoriaD1

Pojazdy (minibusy) z miejscamidla więcej niż 8, ale nie więcej niż16 pasażerów, o znamionowejcałkowitej masie pojazduprzynajmniej 4,000 kg., długościprzynajmniej 5 metrów, zdolne dojazdy z prędkością przynajmniej80km/h. Pojazd powinien byćwyposażony w system ABS iurządzenie monitorujące(tachograf).

Pojazdy (minibusy) z miejscamidla więcej niż 8, ale nie więcejniż 16 pasażerów, zdolne dojazdy z prędkościąprzynajmniej 80km/h.




205


KategoriaEC1

Połączenie pojazdów, składające sięz pojazdu kategorii C1 i przyczepy oznamionowej całkowitej masieprzynajmniej 2,400kg. Połączeniepojazdów powinno mieć przynajmniej8 metrów dlugości i powinno byćzdolne do jazdy z prędkościąprzynajmniej 80km/h. Znamionowacałkowita masa połączenia pojazdównie powinna przekraczać 12,000kg, aznamionowa całkowita masaprzyczepy nie może przekraczaćmasy pojazdu ciągnącego bezładunku. Komora ładunkowaprzyczepy powinna być zamkniętąkonstrukcją skrzyniową o szerokościi wysokości przynajmniej takiej samejco pojazd ciągnący i długościprzynajmniej 2,4 metra. (Konstrukcjaskrzyniowa może być trochę węższaniż pojazd ciągnący pod warunkiem,że widoczność z tyłu jest możliwatylko za pomcą zewnętrznychlusterek pojazdu mechanicznego).

Połączenie pojazdów,składające się z pojazdukategorii C1 i przyczepy,zdolnych do jazdy z prędkościąprzynajmniej 80km/h o łącznejdługości przynajmniej 8metrów. Znamionowa całkowitamasa przyczepy powinnawynosić przynajmniej 2,400kg,a jej wewnęrzne wymiary 2,4na 1,2 metra.

KategoriaEC

Albo (a) pojazd przegubowy, lub (b)*połączenie pojazdu kategorii C zprzyczepą o długości przynajmniej7,5 metra. Zarówno pojazdprzegubowy jak i połączenie pojazdui przyczepy powinno posiadaćmiejsca dla nie więcej niż 8pasażerów, przynajmniej 4 osie,znamionową całkowitą masęprzynajmniej 20,000kg, długośćprzynajmniej 14 metrów, szerokośćprzynajmniej 2,4 metra i być zdolnedo jazdy z prędkością przynajmniej80km/h. Pojazd powinien byćwyposażony w system ABS, skrzyniębiegów z przynajmniej 8przełożeniami dla jazdy do przodu iurządzeniem monitorującym(tachografem). Komora ładunkowapowinna być zamkniętą konstukcjąskrzyniową, która ma przynajmniejtaką samą szerokość i wysokość cokabina.

Pojazd przegubowy o minimum4 osiach i znamionowejcałkowitej masie przynajmniej18,000kg, całkowitej długościprzynajmniej 12 metrów, zdolnydo jazdy z prędkościąprzynajmniej 80km/h.




206


Kategoria W Pojazdy do prac drogowych itraktory.

Pojazdy do prac drogowych itraktory.

KategoriaED1

Połączenie pojazdów, składającesię z pojazdu kategorii D1 iprzyczepy o znamionowejcałkowitej masie przynajmniej1,400kg, zdolnych do jazdy zprędkością przynajmniej 80km/h.Komora ładunkowa przyczepypowinna być zamkniętąkonstrukcją skrzyniową oszerokości przynajmniej 2metrów, wysokości przynajmniej 2metrów i długości przynajmniej2,4 metra. Znamionowa całkowitamasa połączenia pojazdów niepowinna przekraczać 12,000kg, aznamionowa całkowita masaprzyczepy nie może przekraczaćmasy pojazdu ciągnącego bezładunku.

Połączenie pojazdów,składające się z pojazdukategorii D1 i przyczepy,zdolnych do jazdy z prędkościąprzynajmniej 80km/h.Znamionowa całkowita masaprzyczepy powinna wynosićprzynajmniej 1,400kg, a jejwewnęrzne wymiary 2,4 na 1,2metra.

KategoriaED

Połączenie pojazdów, składającesię z pojazdu kategorii D iprzyczepy o znamionowejcałkowitej masie przynajmniej1,400kg, zdolnych do jazdy zprędkością przynajmniej 80km/h.Komora ładunkowa przyczepypowinna być zamkniętąkonstrukcją skrzyniową oszerokości przynajmniej 2 metrówi długości przynajmniej 2,4 metra.

Połączenie pojazdów,składające się z pojazdukategorii D i przyczepy oznamionowej całkowitej masieprzynajmniej 1,400kg, zdolnychdo jazdy z prędkościąprzynajmniej 80km/h.Wewnęrzne wymiary przyczepypowinny wynosić przynajmniej2,4 na 1,2 metra.




207


Załącznik 6

Formularz oceny egzaminu praktycznego - przód

208


1. Jeżeli zdasz egzamin praktycznyPo zdaniu egzaminu praktycznego, nadal powinieneśzwracać szczególną uwagę na błędy zaznaczone nadrugiej stronie formularza jednocześnie nie zaniedbującpozostałych aspektów prowadzenia pojazdu.

2. Jeżeli nie zdasz egzaminu praktycznegoNie zdanie egzaminu wynika z zebrania następującychpunktów za błędy:1 lub więcej błędów 3. stopnia4 takich samych błędów 2. stopnia za jeden aspekt jazdy6 lub więcej błędów 2. stopnia z jednego działu; lub wsumie9 lub więcej błędów 2. stopnia.Za każdy jeden aspekt jazdy można maksymalnie zebrać4 błędy 2. stopnia

3. Ocena błędówBłędy są oceniane następująco:Stopień 1 (zielony obszar) – drobny błąd, stopień 2(niebieski obszar) – bardziej poważny błąd, stopień 3(różowy obszar) – niebezpieczny/potencjalnieniebezpieczny błąd lub całkowite zignorowanie przepisówdrogowych.Błędy 1. stopnia nie wpływają na wynik egzaminu.Brak odpowiedzi lub błędne odpowiedzi na 3 lub więcejpytań z przepisów kodeksu drogowego / przygotowaniapojazdu do jazdy składa się na błąd 2. stopnia.(Przygotowanie pojazdu do jazdy to m.in. bezpiecznezamknięte drzwi, dopasowanie zagłówka, lusterek, fotelai pasów bezpieczeństwa, a w przypadku motocyklistówkasku, rękawic, butów i odzieży ochronnej).3 lub więcej niepoprawnie wykonanych sygnałówręcznych składa się na błąd 2. stopnia.3 lub więcej przypadków błędnego korzystania zprzycisków sterujących składa się na błąd 2. stopnia.(Przyciski sterujące to m.in. przyciski sterującetemperaturą, nawiewnikiem, wentylacją, ogrzewaniemtylnej szyby, wycieraczkami, spryskiwaczem, światłami,tylnymi światłami przeciwmgielnymi i klimatyzacją, jeżelipojazd jest w nią wyposażony.Obsługa przycisków sterujących niezgodnie zpoleceniami egzaminatora może także złożyć się na błąd.

4. Kontrola techniczna – wszystkie kategorieNiezdolność sprawdzenia stanu 3 lub więcej z niżejwymienionych elementów składa się na błąd 2 stopnia:

Opony, światła, reflektory, kierunkowskazy, olej wsilniku, chłodziwo, płyn do spryskiwacza, układkierowniczy, hamulce, klakson. Gdzie to konieczne,maska samochodu powinna zostać bezpiecznieotwarta i zamknięta. W przypadku motocyklistów dotych elementów zalicza się także łańcuch, awaryjnywyłącznik, jeżeli motocykl jest w niego wyposażony.

Dla kategorii C1, C, D1, D, EC1, ED1, oraz ED kontrolatechniczna dotyczy następujących elementów, wzależności od danej kategorii:

Wspomagany układ hamulcowy i kierowniczy, stankół, śruby na kołach, błotniki, przednia szyba, okna,wycieraczki, ciśnienie powietrza, zbiorniki powietrza,zawieszenie, olej, chłodziwo, płyn do spryskiwacza,mechanizm ładunkowy, jeżeli samochód jest w niegowyposażony, karoseria, obudowa, drzwi ładunku,sposób ładowania z zabezpieczania ładunku,sprawdzenie i korzystanie z tablicy przyrządów itachografu.Dla kategorii D1, D, ED1 oraz ED kontrola technicznadotyczy kontroli karoserii, drzwi, wyjść awaryjnych,przyrządów pierwszej pomocy, gaśnic i innegowyposażenia dotyczącego bezpieczeństwa.

5. Łączenie/rozłączanie zawiera:a) sprawdzenie mechanizmu sprzęgającego i hamulca

oraz połączeń elektrycznych,b) rozłączenia oraz ponowne połączenie przyczepy od/z

pojazdem ciągnącym z zachowaniem odpowiedniejkolejności. Pojazd ciągnący musi być zaparkowanyobok przyczepy - stanowi to część zadania.

Parkowanie w przypadku kategorii EB, C1, C, EC1, orazEC zawiera bezpieczne parkowanie na podjeździe lubplatformie ładunkowej/wyładowczej. Parkowanie wprzypadku kategorii D1, D, ED1, oraz ED zawieraparkowanie, które pozwala na bezpieczne wysiadanie iwsiadanie pasażerów z/do autobusu.

6. MotocykliściBezpieczny “rzut oka“ oznacza rozejrzenie się dokoła isprawdzenie martwych punktów w razie potrzeby.

7. Przygotowanie do następnego egzaminupraktycznego na prawo jazdyPrzygotowując się do następnego egzaminu powinieneśzwrócić szczególną uwagę na punkty, które zostałyzaznaczone na drugiej stronie. Dalsze informacje na tentemat, a także na temat innych aspektów egzaminuznajdziesz w książeczce zatytułowanej “Przepisydrogowe” (ang. Rules of the Road), którą można kupić wksięgarniach oraz w broszurce “Przygotowanie doegzaminu praktycznego na prawo jazdy”, która jestwydawana po potwierdzeniu przyjęcia Twojegozgłoszenia.

8. UwagaPunkty, w których popełniłeś błędy są oznaczone nadrugiej stronie. Egzaminator nie może rozmawiać z Tobąo szczegółach egzaminu.

FORMULARZ OCENYEGZAMINU PRAKTYCZNEGO

No. 000000

Údarás Um Shábháilteacht Ar BhóithreRoad Safety Authority

Budynki Urząd ds. Bezpieczeństwa Drogowego rządowe,locall: 1890 40 60 40 fax: (096) 78 287 strona internetowa: www.drivingtest.ie

Formularz oceny egzaminu praktycznego - przód

209


Glossary

Abreast obok siebieprzyspieszanie rozwijanie prędkościarytmia nieregularny lub nietypowy rytm sercaoś trzpień, drąg lub pręt, który łączy parę

przeciwległych kół pojazduwidzenie obuoczne widzenie obojgiem oczumartwy punkt obszar, którego kierowca lub inny użytkownik

drogi nie widzi bezpośrednio lub w lusterkach.Oznacza to, że muszą obrócić się lubspojrzeć na boki, aby być w stanie zobaczyćinnych użytkowników drogi

złapanie gumy nagłe uszkodzenie oponywysunięcie chodnika w pas drogowy krawężnik, który wychodzi na drogę,

aby zmniejszyć prędkość pojazdówchoroby sercowo-naczyniowe choroby związane z sercem i układem

krwionośnympas zieleni obszar na środku drogi, który oddziela jadące

z przeciwka strumienie ruchu lub przejście dlapieszych

centralny układ nerwowy mózg i rdzeń kręgowychoroby naczyniowe mózgu choroby związane z naczyniami krwionośnymi

w mózguCertyfikat umiejętności zawodowych (CPC) certyfikat, który musi posiadać

kierowca zanim zacznie prowadzić zawodowosamochód ciężarowy lub autobus

ostre zakręty sposób na spowolnienie ruchu, sprawia, żepojazdy muszą zwolnić i poruszać sięzygzakiem między pasami ruchu

wrodzone choroby miotonii zanikowej choroby, na które cierpi się odurodzenia, utrudniają rozluźnienie mięśni poich napięciu

tablica w tzw. “jodełkę” znak ostrzegawczy z zakreskowaniem, który

210


oznacza nagłą zmianę kierunku jazdyopony diagonalne opony z przewodami ze stali i innych

materiałów, które przecinają się pod różnymikątami, aby wzmocnić bok i bieżnik opony

zwalnianie zmniejszanie szybkościusterki uszkodzenia, takie jak zbite lusterko,

brakujące oświetlenieznamionowa całkowita masa pojazdu (ang. DGVW) specyfikacja producenta

odnośnie całkowitej masy pojazdu (ang.GVW, patrz poniżej)

diplopia podwójne widzeniezjeżdżać oddzielać się. Na przykład pojazdy skręcające

w prawo, podczas gdy inne pojazdy jadąprosto lub pojazdy opuszczające autostradę topojazdy zjeżdżające.

rower ze stałym kołem rower, w którym można nacisnąć pedał dotyłu, aby zahamować. Ma jedno koło, które niemoże obracać się niezależnie od pedałów

znaki bramkowe napowietrzne konstrukcje stalowe nadjezdniami, które służą do podtrzymywaniaznaków

Garda Síochána irlandzka policjawysepka widmo oznaczony obszar na drodze, który

pokazuje gdzie autostrada łączy się z drogąwjazdu na autostradę

awansować przemieszczać się z jednego etapu na drugicałkowita masa pojazdu masa pojazdu wraz z maksymalnym

ładunkiem, jaki zdolny jest przewozić danypojazd

pobocze część drogi, która oddzielona jest od głównejdrogi przerywanymi lub ciągłymi żółtymiliniami; pobocze powinno być używane tylkoprzez niektórych użytkowników dróg wkonkretnych sytuacjach

zakreskowane oznaczenia oznakowanie drogi w tzw. “jodełkę”, pomagaoddzielić pasy ruchu

niebezpieczeństwo wszystko, co może być źródłem zagrożeniana drodze

środek odurzający substancja, która może wpłynąć na

211


zachowanie osoby, jej percepcję, nastrój lubczujność

pojazdy inwalidzkie pojazdy zaprojektowane lub skonstruowanespecjalnie dla osób niepełnosprawnych. Nieodnosi się to do konwencjonalnychsamochodów, które zostały przystosowane doużytku przez osoby niepełnosprawne i któremają prawo korzystać z autostrad

droga krajowa główna droga łącząca obszary miejskie, któraskłada się z autostrad oznaczonych literą “M”,na przykład M1 oraz dróg oznaczonych literą“N”, na przykład N11

traktor potocznie nazywany traktorem rolniczym, topojazd zaprojektowany do pracy na roli wpracach rolniczych, leśnych lub osuszających;można się na nich poruszać na drodzepublicznej tylko jadąc do lub wracając zmiejsca wykonywania pracy

okres jazdy z obowiązkowowłączonymi światłami mijania okres rozpoczynający się pół godziny po

zachodzie słońca i kończący się pół godzinyprzed wschodem słońca następnego dnia.

Luas system tramwajowy obsługujący Dublin iprzedmieścia Dublina

manewr każde działanie mające na celu sterowanielub zmianę kierunku jazdy pojazdu, w tymruszanie z miejsca, zmiana pasów, zjazd zronda, skręcania w lewo lub prawo,zawracanie lub cofanie

pas zieleni luka po środku drogi dwujezdniowej, którapozwala pojazdom na przejazd lub skręt winną drogę

włączać się zjeżdżać się razem, na przykład pojazdywjeżdżające na autostradę z drogi dlasamochodów wjeżdżających i włączające siędo ruchu

motorower lekki motocykl o pojemności silnika 50cm3 lubmniej, rozwijający prędkość do maksymalnie45 km/h.

pojemność silnika motocykla pojemność sześcienna silnika (ang. “cc”)moc znamionowa motocykla moc silnika

212


atrofia mięśni zanik mięśnizaniedbanie działanie bez należytej troskitryb jazdy nocnej (lusterko) zaciemnione odbicie, które zmniejsza efekt

oślepiającego światładrogi lokalne i regionalne drogi łączące wsie i małe miasteczka w

obrębie hrabstwa lub dzielnicy oznaczoneliterą “R” lub “L”

okulista okulista uprawniony do wypisywania recept naokulary i soczewki kontaktowe oraz mającykwalifikacje do wykrywania chorób oczu

pas zewnętrzny pas najbliższy środka drogi na drodzedwujezdniowej lub autostradzie dwu- lubtrzypasmowej

porażenie kończyn dolnych - brak możliwości poruszania obiema nogamiobwodowy układ nerwowy nerwy w ciele poza mózgiem i rdzeniem

kręgowympozwolenie dokument prawny dający pozwolenie na

wykonywanie danej czynności, na przykładparkowanie w określonym miejscu lubkorzystanie z określonych dróg

zwężenia drogi sposób na spowalnianie ruchu, w którymczęści drogi zostają zwężona, aby zmniejszyćprędkość

recepta pisemna wiadomość od lekarza lub zeszpitala, na której wypisane są leki jakie danaosoba powinna zażywać oraz częstotliwośćich przyjmowania

zwodowi kierowcy kierowcy, których główny przychód pochodzi zprowadzenia pojazdów

leki psychotropowe substancje chemiczne, które mają wpływ naumysł i prowadzą do zmian emocjonalnych,zmian zachowania, czujności i percepcji

opony radialne opony z przewodami ze stali i innychmateriałów, które przebiegają naokoło podbieżnikiem; mają na celu wzmocnić bieżnik isprawić, że wytrzyma on dłużej

retarder (zwalniacz) urządzenia, które redukuje prędkość pojazdubez użycia hamulców

bezpieczna różnica odległości bezpieczna odległość między dwomapojazdami na drodze

213


pasek odblaskowy typu “Sam Browne” szeroki pasek wykonany zodblaskowego materiału, który nosi się wokółpasa oraz ukośnie przez prawe ramię

przyciski sterujące urządzenia w pojeźdize, które nie kierująpojazdem ani jego hamulcami, ale kontrolująsposób, w jaki kierowca widzi drogę z pojazduoraz jak jego pojazd jest widziany na drodze;przyciski sterujące to na przykład ogrzewanietylnej szyby, wycieraczki oraz światła awaryjne

pojedynczy pas (przy ruchu wahadłowym) kontrola ruchu przy robotachdrogowych za pomocą systemu drogijednokierunkowej, w której wykorzystuje sięręcznie obsługiwane znaki stop/jedź

stacjonarny niebędący w ruchu, na przykład w korku, naświatłach lub na miejscu parkingowym

“łabędzia szyja” przejechanie przez kierowcę odpowiedniegomomentu do skrętu w prawo, co sprawia, żemusi on bardziej się postarać, aby zakończyćmanewr skręcania

tachograf urządzenie, które mierzy i zapisuje prędkość,odległość i ilość godzin przejechanych przezpojazd

“siedzenie na ogonie” jazda zbyt blisko pojazdu z przodubrezent wodoodporny płócienny materiał używany do

przykrywania przewożonego ładunkuskrzyżowanie w kształcie litery “T”skrzyżowanie, na którym droga poboczna

łączy się z drogą główną tworząc kształt litery“T”

bieżnik (opony) wyżłobienia w oponie, które zapewniająprzyczepność

znaki zmiennej treści pionowy znak elektroniczny, którego treśćzmienia się, informujący o warunkach nadrodze

czujny uważny, ostrożny, wypatrujący potencjalnegozagrożenia

pojazdy do prac drogowych pojazdy używane na placach budowy lubpodczas robót drogowych, które zwykle niejeżdżą po drogach

ustępowanie pierwszeństwa ustępowanie drogi innym użytkownikom dróg

214


“zasada dwóch sekund” 88-89, 122,127-128, 154

Tzw. drogi “2 plus 1” 67

Aprawo jazdy kategorii “A” 11, 13, 15, 22, 27,

29, 147-148, 204prawo jazdy kategorii “A1” 11, 15, 22,

27, 29, 204AA Motoring Trust (źródło) 36pas “rozbiegowy” 120wypadek

pomoc policji na miejscu 139świadkowie 141prawidłowe zachowanie namiejscu 139-142opuszczanie miejsca 146uszkodzenie mienia 139zgłoszenie na komisariacie 139obchodzenie się z osobami rannymi 141

kwas (rozlany) 142linia stopu (dla rowerzystów) 42, 61trójkąt ostrzegawczy 126, 140-141agresywna jazda (agresja na drogach) 134,138maszyny rolnicze 175ciśnienie powietrza (opony) 29, 31, 95, 125poduszka powietrzna 36alkohol 94, 132-135, 146, 154, 161, 177, 192rowerzyści 161karetki pogotowia 20, 22, 91, 113, 169zwierzęta

świadomość obecności zwierząt 87, 169,174przewożone na drodze 177w pojazdach 39zakaz na autostradzie 120osoby opiekujące się 177

układ ABS 205-207odwołanie (egzamin praktycznyna prawo jazdy) 30opłata zgłoszeniowa

egzamin praktyczny na prawo jazdy 26-27stałe prawo jazdy 24tymczasowe prawo jazdy 14-15

formularz zgłoszeniowystałe prawo jazdy 24

tymczasowe prawo jazdy 14-15, 19zatwierdzeni instruktorzy nauki jazdy(wprowadzenie listy) 26poślizg na mokrej nawierzchni 97mosty łukowe (ograniczenia wysokości) 78maszyny rolnicze 85przyczepa przegubowa 12, 50, 106,

111, 122, 207automatyczna skrzynia biegów 30, 112ograniczenia ilości osi pojazdu 56, 80, 128,207

Bprawo jazdy kategorii “B” 11, 15, 17, 20,

22-23, 29, 204, 206niemowlęta 36foteliki dla niemowląt 36zakaz prowadzenia pojazdu 9, 135, 143, 146barierki (przejazd kolejowy) 75, 76Bagażnik rowerowy (tylni lub dachowy) 38rowery

dzwonek ostrzegawczy 155, 157, 162hamulce 155-157bagażnik lub kosz 155przewóz pasażerów 162lista kontrolna 156-157rama 156biegi 156, 158kierownica (roweru, motocykla) 156, 158światła 155, 157, 161

błotniki 156krajowe standardy bezpieczeństwa 157oliwienie 157na ścieżce rowerowej 159na torach tramwajowych 74pedały 156, 158

215


Index

odzież ochronnaoraz sprzęt ochronny 155, 157bagażnik (tylni lub dachowy) 38reflektor (światła) 155, 157przydatność do jazdy 155siodełko 156bezpieczne użycie 158znaki drogowe oraz oznakowanie dróg69opony 155-156widoczność nocą 50koła 156

martwe punkty 34, 41, 42, 44, 59,100, 120, 123, 173

motocykle 153rowerzyści 163

próbka krwi lub moczu(na komisariacie) 133, 135-136poduszka podwyższająca 35-36siedzenie podwyższające 35-36światła stopu 33, 48, 84motocykle 153pedał hamulca 94-95hamulceukład ABS 205-207światła stopu 33, 48, 84hamowanie 94-97droga hamowania 95-96rower 155-157regularne kontrole 31droga hamowania 94-95kontrole techniczne 29przyczepa 50linka zabezpieczająca do przyczepy 48-49awariaw tunelu 129na autostradzie 121, 125-126zgłoszenie policji. 126-127próbka oddechukomisariat 133, 135na miejscu zatrzymania 132-133mosty (ograniczenia wysokości) 78obszary zabudowane (ograniczenieprędkości) 90orurowanie 34pasy dla autobusów 70o przeciwnym kierunku jazdy 56, 69-70, 117,

161-162, 165, 180rowerzyści 161-162parkowanie w 71

piesi 165Punkty karne oraz wykroczenia dla którychobowiązują stałe opłaty 201, 203znaki drogowe oraz oznakowanie dróg 54,69o tym samym kierunku jazdy 70, 117o tym samym kierunku jazdy,po prawej stronie 70przystanki autobusoweprzechodzenie przez jezdnię 165parkowanie w 116punkty karne oraz stałe opłaty 202autobusyświadomość autobusów 42ulice tylko dla autobusów 71ulice tylko dla autobusów stałeopłaty i punkty karne 201certyfikat umiejętności zawodowych 18zaświadczenie o dopuszczeniu do ruchu 20,22egzamin praktyczny na prawo jazdy 28minibusy 22, 206autostrada – stałe opłatyi punkty karne 199na autostradzie 122tymczasowe prawo jazdy 23dopuszczalne rodzaje pojazdówna egzaminie praktycznym 205retarder / hamulec silnikowy (egzaminpraktyczny na prawo jazdy) 28autobus szkolny 170kierunkowskaz 42ograniczenie prędkości – autobusy piętrowe93ograniczenia prędkości 93zatrzymywanie się na przystankuautobusowym

stałe opłaty i punkty karne 202tachografy 18trójkąt ostrzegawczy 126, 140

świadkowie (na miejscu wypadku) 141

Cprawo jazdy kategorii “C” 11, 15-16, 22-24,

205, 207prawo jazdy kategorii “C1” 11, 15-16, 22-24,

205, 207przyczepy kempingowe 48-49, 93, 122kategorie prawa jazdy

216


prawo jazdy kategorii “A” 11, 13, 15, 2227, 29, 147-148, 204

prawo jazdy kategorii “A1” 11, 15, 22,27, 29, 204

prawo jazdy kategorii “B” 11, 15, 17,20, 22-23, 29, 204, 206

prawo jazdy kategorii “C” 11, 15-16, 22-24,205, 207

prawo jazdy kategorii “C1” 11, 15-16, 22-24,205, 207

prawo jazdy kategorii “D” 11, 15-16, 22-24,205, 208

prawo jazdy kategorii “D1” 12, 15-16,22-24, 206, 208

prawo jazdy kategorii “EB” 12, 15, 17, 29,206prawo jazdy kategorii “EC” 12, 15-17,

22, 24, 207prawo jazdy kategorii “EC” 12, 15-17,

22, 24, 207prawo jazdy kategorii “ED” 12, 15-17,


22, 24, 208prawo jazdy kategorii “M” 13, 15, 22, 27,

29, 204prawo jazdy kategorii “W” 13, 15, 23, 27,

29, 208zielony środkowy pas /wysepka 58, 66, 68, 121-122, 124obszar zielonego środkowego pasa 106zaświadczenie o zdolnościprowadzenia pojazdu 24, 30Certyfikat umiejętnościzawodowych (CPC) 18zaświadczenie o dopuszczeniu do ruchu 20,22,

132zmiana pasów 34, 40, 43-44, 59,

66, 79-80, 84, 100, 107, 110,121-124, 138, 172

Tablica w tzw. “jodełkę” 62ostre zakręty (spowolnienie ruchu) 68systemy mocowania dla dzieci 35-37foteliki dla niemowląt 36poduszka podwyższająca 35-36siedzenie podwyższające 35-36foteliki dla dzieci 35-37Bezpieczeństwo Dziecka wSamochodzie (DVD) 37Prawo na temat bezpieczeństwa dzieci 35foteliki dla dzieci 35-37dzieci

świadomość obecności dzieci 9, 42, 46, 87,92, 169-170

osoby pomagające dzieciom przejść przezulicę – szkoła podstawowa 172systemy mocowania 35-37osoby pomagające dzieciom przejść przezulicę 171specjalne ograniczenia prędkości 90bez opieki 39znaki ostrzegawcze 62, 184zakładanie blokady kół /usuwanie pojazdów 118zakaz zatrzymywania 114autokaryzaświadczenie o dopuszczeniu do ruchu 20,22w tunelach 128minibusy 22, 206

na autostradzie 122tymczasowe prawo jazdy 23ograniczenie prędkości 93ograniczenie prędkości – autobusy piętrowe93warunki (związane z poszczególnymikategoriamiprawa jazdy) 13-14pasy dla autobusów o przeciwnym kierunkujazdy 56, 69-70, 117, 180rowerzyści 161piesi 165wyrok skazujący(kryminalny) 9, 118, 135-136,

144, 146, 198-200poziom chłodziwa 29, 125znaki odliczania 65, 124sąd 9, 30, 135, 144-146, 200wypadekspowodowany zmęczeniem 136opuszczanie miejsca 146uszkodzenie mienia 139badanie alkomatem na miejscu zdarzenia132obchodzenie się z osobami rannymi 141co robić na miejscu zdarzenia 139-141świadkowie 139karny wyrok skazujący 9, 118, 135-136,

144, 146, 198-200przechodzenie przez jezdnię 164-166diagonalne (opony) 31skrzyżowania 62, 102

217


kontrola celna 133pasy dla rowerów / ścieżki rowerowe 41, 54,56,

84, 100, 116155, 159-161, 165, 170, 172-174,

rowerzyści

linia stopu (dla rowerzystów) 42, 61alkohol 161świadomość obecności rowerzystów 7-9, 34,41-42,

47, 52, 87,100, 103, 106, 109, 111-112,

169, 172-174pasy dla autobusów 161-162autobusy 159, 162zmiana pasów 158kask ochronny dla rowerzystów 157światła na ścieżkach rowerowych 84chodniki 159, 161policja. 161sygnały ręczne 85-86, 155, 161pobocze 60samochody ciężarowe 158znaki informacyjne 159wiatła krótkie 51-52, 127skrzyżowania 158motocykle podczas dnia 148-149, 153przejazdy kolejowe 161osoby niepełnosprawne 9, 35, 169-170, 192światła 155, 157, 161zatoczka parkingowa / zezwolenie naparkowanie 116długie pojazdy 158, 163ruch zjeżdżający 66telefony komórkowe 162lekarze 16-17, 35zakaz na autostradzie 120, 161podwójna żółta linia 115-116ruszanie z miejsca 158dyszel holowniczy (holowanie) 49ulice jednokierunkowe 161picie a prowadzenie pojazdu 134-135, 146wyprzedzanie 43, 161egzamin teoretyczny na prawo jazdy 14-15,

19, 196pasażerowie 162zaświadczenie o zdaniu egzaminu 15, 19przejścia dla pieszych 158, 161zakaz prowadzenia pojazdu 9, 135, 143, 146światła dla pieszych 161

instruktor jazdy 19, 35piesi 158, 161motocykle 154przejścia dla pieszych 158, 161nauka jazdy 19, 26, 35urządzenia przenośne 39, 162prawo jazdyodzież oraz sprzęt ochronny 155, 157zgłoszenie 192odzież / paski odblaskowe 155, 158stałe prawo jazdy 25oznakowanie dróg 159, 161stałe prawo jazdy – towarzyszącetymczasowemuustawienie na drodze 158posiadacz prawa jazdy 22, 23ronda 163stałe prawo jazdy – opłata zgłoszeniowa 24pas odblaskowy 155stałe prawo jazdy – formularz zgłoszeniowy24kierunkowskaz 158stałe prawo jazdy – motocykliści 147-148znaki drogowe oraz oznakowanie dróg 69stałe prawo jazdy – odnowienie 24osoba pomagająca dzieciom przejść przezulicę przy szkole 161stałe prawo jazdy - wymagania 28, 30światła 158, 161oświadczenie medyczne 15-16, 24, 192pasy dla tramwajów / tory tramwajowe 72-74tymczasowe prawo jazdy -korzystanie ze ścieżek rowerowych 159, 161formularz zgłoszeniowy 14-15, 19widoczność nocą 50tymczasowe prawo jazdy – autobusy 23młodsi rowerzyści 171tymczasowe prawo jazdy – autokary 23przejścia dla pieszych 158, 161tymczasowe prawo jazdy – warunki 10, 13-

14lusterka typu “cyclops” 34tymczasowe prawo jazdy –opłata zgłoszeniowa 14-15tymczasowe prawo jazdy –minimalny wiek 10-13tymczasowe prawo jazdy – motocykliści 147-148 prawo jazdy kategorii “D”rejestr punktówkarnych 143-144, 146

11, 15-16, 22-24, 205, 208wymagania 8

218


ograniczenia – kategoria “D” 11, 12, 15-16,22-24, 206, 208

okazanie policji. 132, 144towary niebezpieczne 142oddawać 146światła nawigacyjne używane w ciągu dnia40traktory 175pas dla samochodów zwalniających 106, 124kategorie prawa jazdy 10-11siły obronne 35egzamin praktyczny na prawo jazdyogrzewanie tylniej szyby 29odwołanie 30zgłoszeniepojazdu 11-13, 17, 22, 50autobusy, autokary i samochody ciężarowe

28, 93, 95, 122, 176, 204-208opłata 26-27nie zdać 30zdać 8, 30przygotowanie 27-28tymczasowe prawo jazdy 14, 23raport z egzaminu 209-210, 19dopuszczalne rodzaje pojazdów 204-208kontrole techniczne 28-29centrum egzaminacyjne 27strona internetowa 196Formularz oceny egzaminu praktycznego 28-29,

209-210egzaminator 28, 30wyjątki od obowiązku zapinania pasabezpieczeństwa 35leki (na receptę i wolno dostępne)i rowerzyści 161i motocykliści 154odurzające 17, 94, 132, 136, 177, 192na receptę orazwolno dostępne 16, 94, 134, 136, 192droga dwujezdniowa 46, 90, 105-106,

124, 140, 182

Eznak “E” 37słuchawki 39prawo jazdy kategorii “EB” 12, 15, 17, 29,206prawo jazdy kategorii “EC” 12, 15-17,

22, 24, 207prawo jazdy kategorii “EC” 12, 15-17,



22, 24, 208pojazdy elektryczne 32elektroniczny znak zmiennegoograniczenia prędkości 180sytuacja awaryjnaco robić na miejscu zdarzenia 139-141telefon w tunelu 129-130telefony komórkowe 126służby ratunkowe – wybierz numer 999 lub112 141-142pojazdy służb ratunkowychmigające światła 34, 175dysk ubezpieczenia – zwolnienie 21ustępowanie drogi 175ograniczenie prędkości – zwolnienie 91pojemność silnika 119, 204motocykle i motorowery 11, 13standardy UE 36, 150badanie pojazdów 133wygaśnięcie drugiego tymczasowegoprawa jazdy 23wzrok 192raport 15-16

Fnie zdać (egzamin praktyczny na prawojazdy) 30rolnicy 175zmęczenie 87, 94, 134, 136-137opłata (zgłoszenie)egzamin praktyczny na prawo jazdy 26-27stałe prawo jazdy 24tymczasowe prawo jazdy 14-15opłata (zdjęcie blokady kół) 118światła filtrujące 83, 103grzywny 9, 18, 135, 146pożarw tunelu 129-130w pojeździe 39wóz strażacki 91, 169, 175straż pożarna 113stałe opłaty (mandaty) 143-145, 198-203sygnalista 63migające światła 34, 175odzież / pasy fluorescencyjnedla motocyklistów 148, 154światła przeciwmgielne 33, 52

219


światła przeciwmgielne (tylne) 29chodnikrowerzyści 159, 161przejeżdżanie przez 170barierki 165parkowanie 116piesi 161, 164

paliwowyciekające / rozlane 140, 142poziom 13, 29, 125, 127stałe prawo jazdy 25towarzyszące tymczasowemuposiadacz prawa jazdy 22, 23opłata zgłoszeniowa 24formularz zgłoszeniowy 24motocykliści 147-148stałe prawo jazdy – odnowienie 24wymagania 28, 30

Gpolicja. 9pomoc 131-132, 139, 144na miejscu wypadku 139próbka oddechu 133rowerzyści 161kierująca ruchem 109, 131stałe opłaty oraz punkty

karne 143, 199, 201-203migające światła 34komisariat policji – próbka

krwi lub moczu 133, 135-136komisariat policji – próbka oddechu 133, 135komisariat policji – parkowanie w pobliżu 113komisariat policji – okazaniedowodu ubezpieczenia / podatku 132, 144komisariat policji – zgłaszaniewypadku 139komisariat policji – formularz zgłoszenia naegzamin 26ustępowanie drogi pojazdom policji 169, 175obowiązkowe badanie alkomatem- punkty kontrolne (ang. MATS) 133zgłaszanie awarii 126-127zgłaszanie przypadkówagresji na drogach lub agresywnej jazdy 138wyjątki od obowiązku zapinania pasabezpieczeństwa 35

sygnalizowanie zatrzymania się 121, 125monitoring prędkości 92ograniczenie prędkości – zwolnienie 91tachografy orazkontrole licencji operatorów 133strona internetowa 197bramki (przejazd kolejowy) 75-76bramki (spowolnienie ruchu) 68rażące światło 33, 50, 52motocykle 149przyczepy towarowe 20, 22pojazd dostawczy -zaświadczenie o dopuszczeniu do ruchu 20,22systemy mocowania dla dzieci 35, 37stałe opłaty i punkty karne 201w tunelach 80, 128rampy załadowcze 117dopuszczalne rodzaje pojazdów naegzaminie praktycznym 205ograniczenia prędkości 93publikacje rządowe 200przyczepność (opony)barierki - chodnik 95, 97, 165,

Hsygnały ręcznewydawane przez rowerzystówwydawane przez motocyklistówwydawane przez kierowców 85-86, 155, 161

153, 48, 84-86stałe opłaty i punkty karne 202dla osób opiekujących się zwierzętami 177hamulec ręczny 29, 112, 141pobocze (zatoczka) 48, 60autostrada 120-121, 124, 126obszar zakreskowany 66, 120światła awaryjne 123, 126, 129, 140-141motocykle 149motorowery 149niebezpieczne chemikalia 142oznakowanie 142niebezpieczeństwaunikanie 134w szczególności dla motocyklistów 152znaki ostrzegawcze 62, 181przy przekraczaniu dozwolonej prędkości 87światła przednie 32, 50-52, 127, 138główne światła długie 51-52motocykliści 148-149

220


Urząd ds. Bezpieczeństwa iHigieny Pracy 142, 196słuch 192samochody ciężaroweświadomość obecności rowerzystów 42ograniczenia ilości osi pojazdu 56, 80, 128,207certyfikat umiejętności zawodowych 18przejazd przez drogę dwujezdniową 106egzamin praktyczny na prawo jazdy 28lusterka – typu “cyclops” oraz szerokokątne34na autostradzie 122ograniczenia prędkości 93tunele 80, 127-128, 180kategorie prawa jazdy 17trójkąt ostrzegawczy 126, 140-141stałe opłaty orazpunkty karne 199, 201-202dopuszczalne rodzaje pojazdówna egzaminie praktycznym 205ograniczenia wysokości 77-78, 127, 179mosty łukowe 78kamizelki / kurtki odblaskowe 140, 177motocykliści 148, 154klaksonsłyszalność klaksonu innych pojazdów 39ostrzeganie dzieci przed swoją obecnością170prawidłowe użycie 53agresja na drodze oraz agresywna jazda 138kontrole techniczne 29, 31pociągi 75koniepojazdy konne 33, 85-86, 177przyczepy do przewozu koni 93, 122wyprzedzanie, jazda konna lub prowadzeniekonia 177jeźdźcy konni 7-8, 42, 111, 177szkoły jazdy konnej – ostrożność 177szpitale 113most łukowy 46, 117

IIarnród Éireann / Irish Rail (irlandzkie kolejepaństwowe) 76-77, 197światła kierunkowskazu 29, 32-33, 50,

84-85, 138motocykle 153znaki informacyjne 54, 64-65, 68-69, 74,

77, 127, 188-189

rowerzyści 159autostrada 191turyści 190osoby ranne (obchodzenie się z) 141ubezpieczeniezaświadczenie 132, 135, 139zakres 20-21, 139, 147, 201dysk 20-21, 27, 132kara za jazdę bez 200polisa 34, 148okazanie dowodu ubezpieczeniana komisariacie 132, 144traktory 175substancje odurzające (spożycie) 132-133,136pojazdy do przewożenia osób

niepełnosprawnych /wózki inwalidzkie wyposażonew silnik 119, 159-160Irish Rail / Iarnród Éireann (irlandzkie kolejepaństwowe) 76-77, 197

Jkoło podporowe (holowanie) 49skrzyżowania 101-103Tzw. drogi “2 plus 1” 67zmiana pasów zbliżając się do 44rowerzyści 42-43, 158, 172-173droga dwujezdniowa 105-106,stałe opłaty i punkty karne 202motocykle / motorowery 172-173wyprzedzanie zbliżając się do 46parkowanie w pobliżu 117piesi 168-169znaki oraz oznakowanie dróg 57, 60-61, 67,

98, 179, 181, 188“łabędzie szyja” (przejechanie skrętu) 101,103spowolnienie ruchu 68światła drogowe 82-83na torach tramwajowych 73skrzyżowania z żółtą strefą 60, 73, 104, 173ustępowanie pierwszeństwa przejazdu 99-100osoby pomagające dzieciom przejść przezulicę – szkoła podstawowa 172

Ltabliczki “L” 20, 27, 119szkło laminowane 34traktory 11, 13, 21, 23, 175-176, 208

221


znaki kierujące ruchem na każdym z pasów79-80zatoczka (pobocze) 48, 60osoby uczące się jazdy 14pozwolenie tymczasowe (zastąpitymczasowe prawo jazdy) 14opuszczanie miejsca stłuczki / wypadku 146lekcje (nauki jazdy) 19, 26, 35przejazdy kolejoweżółte światło 75ogrodzony przejazd z dróżnikiem 76barierki 75, 76bramki 75-76światła 75parkowanie 117kolej 54, 75-76, 104, 117skrzyżowania z żółtą strefą 104lekka kolej miejska 69, 71, 75światłaświatła stopu 33, 48, 84światła nawigacyjne używane w ciągu dnia40światła krótkie 51-52, 127

przewóz zwierząt nocą 177migające światła 34, 175światła przeciwmgielne 33, 52światła przeciwmgielne (tylne) 29rażące światło 33, 50, 52światła przednie 32, 50-52, 127, 138światła kierunkowskazu 29, 32-33, 50, 84-85,138główne światła długie 51-52oświetlenie tablicy rejestracyjnej 33, 50oświetlenie dodatkowe 33reflektory 29, 31-34, 50, 177światła pozycyjne l. postojowe 32, 52reflektory 34światła tylne 33, 51, 53kontrola techniczna 29, 31rampa załadowcza 28, 117władze lokalne 90-91, 118, 201-203lokalny urząd ds. podatku drogowego 16, 19,23,

26, 30, 146drogi lokalne 64, 90, 188pojazdy długie 45, 50, 74, 106, 111materiał sypki typu (kiszonka, szlam, piasek,żwir) 175Luas 71, 73-74

M

prawo jazdy kategorii “M” 13, 15,22, 27, 29, 204

główne światła przednie 51-52punkt obowiązkowego badania alkomatem(ang. MATs) 133obowiązkowe znaki drogowe 200znaki kontroli ruchuobsługiwane ręcznie 63, 179, 187etykiety (niebezpieczne chemikalia) 142maksymalne prędkość projektowa 204maksymalna wysokość w kabinie 77-78, 127,179obszar pasa zieleni (środkowy) 106wysepki (środkowe) 58, 66, 68, 121-122, 124pas zieleni 116choroby 16-17, 23, 35, 192oświadczenie medyczne (ubieganie się oprawo jazdy) 15-16, 24, 192pojazdy włączające się do ruchu 66, 70, 120,

122-123z pobocza 126“mini drzemki” 136minibusy 22, 206minimalny wiekdo ubiegania się o pierwsze tymczasoweprawo jazdy 10-13dostarczenie pojazdu publicznego 18mini ronda 68lusterkalusterka typu “cyklop” i lusterka szerokokątnew pojadach ciężarowych 34zmiany w egzaminie na prawo jazdy 28tryb nocny (lusterko wsteczne) 52lusterko wsteczne 31, 40, 52, 206-207kiedy korzystać z 31, 34, 40-42, 44, 46, 48,52,

59, 100-101, 103, 107, 110,120, 123, 170, 173-174, 206-207

telefony komórkowerowerzyści 162sytuacja awaryjna 126ręczne 39punkty karne i stałe opłaty 198modyfikacje 34motoroweryświadomość obecności 43, 100, 173pojemność silnika 11, 13światła awaryjne 149pasażerowie 148odzież i sprzęt ochronny 150lusterko wsteczne 153

222


wymagania 147kategorie prawa jazdy 11, 13ubezpieczenie drogowezaświadczenie 132, 135, 139co obejmuje 20-21, 139, 147, 201dysk 20-21, 27, 132kara za jazdę bez 200polisa 34, 148okazanie dowodu ubezpieczenia nakomisariacie policji 132, 144traktory 175podatek drogowydysk 20-21, 27, 132, 201lokalny urząd ds. podatku drogowego 16, 19,23, 26, 30, 146motocykle / motorowery 147traktory 175motocykleświatła mijania podczas dnia 148-149, 154pojemność silnika 11, 13dysk ubezpieczenia - wyjątki 21światła 32-33, 149-154podatek drogowy 147lusterko wsteczne 153-154dopuszczalne rodzaje pojazdów naegzaminie praktycznym 204przyczepa motocyklowa 11, 21tunele 128głębokość bieżnika opony 31, 153kategorie prawa jazdy 11, 13motocykliścialkohol 154jako użytkownicy dróg 7-9świadomość obecności 42, 47, 87, 100, 103,106,

109, 111-112, 169, 172-174zmiana pasów 153instruktor nauki jazdy 154prawo jazdy - stałe 147-148prawo jazdy - tymczasowe 23, 147-148egzamin praktyczny na prawo jazdy –kontrola hamowania 29egzamin praktyczny na prawo jazdy - zmiany

28egzamin praktyczny na prawo jazdy –kontrola techniczna 29rażące światło (oślepiające) 149sygnały ręczne 86-87, 153niebezpieczeństwa na które szczególnienarażeni sąmotocykle, motorowery 147, 152

kask i szybka 141, 149-151kamizelka / kurtka odblaskowa 148, 154ranni motocykliści – ryzyko związane zezdejmowaniem kasku 141telefony komórkowe 39ruszanie z miejsca 153wyprzedzanie 153jazda nocą 148pasażerowie 23, 148piesi 154urządzenia przenośne 151POWDERS (skrót) - benzynę (petrol), olej(oil), wodę (water), uszkodzenia (damage),elektrykę (electrics), opony (rubber) izabezpieczenie (security) 154moc (maksymalna) 11, 13odzież i sprzęt ochronny 28, 149-151wymagania 147odzież / pasy odblaskowe 148-149, 151ustawienie na drodze 154jazda motocyklem 152-153bezpieczna różnica odległości 154pas odblaskowy typu “Sam Brown“ 154sygnalizacja 153dziesięć sposobów motocyklisty naprztrwanie 154broszura This is Your Bike 154wózki inwalidzkie z napędem /pojazdy inwalidzkie 119, 159-160autostradyawarie 121, 125-126aurobusy 122autokary 122znaki odliczania 65, 124zakaz wjazdu dla rowerzystów 120, 161stałe opłaty i punkty karne 199, 202pobocze 60samochody ciężarowe 122znaki informacyjne 64-65, 124, 188, 191wjazd na autostradę 120pasy 121-122zjazd z autostrady 124przeszkody 127wyprzedzanie 46, 123odbieranie pasażerów 121zakaz wjazdu dla posiadaczy tymczasowegoprawa jazdy 23oznakowanie dróg 120przepisy 119-120znaki i oznakowanie dróg 54pasy do zjazdu i wjazdu 120, 124

223


ograniczenie prędkości 90zatrzymywanie się - wyjątki 125punkt poboru opłat 125ruszanie z miejsca 40-41, 61, 84, 99, 169odtwarzacze MP3 39

Npaństwowy przegląd stanu technicznegopojazdu (NCT) 20, 22, 27dysk 20, 22, 27, 132krajowe drogi główne 64, 67, 90-91, 188krajowe drogi poboczne 90skręcanie pojazdów zwróconychdo siebie bokiem 102tryb jazdy nocnej (lusterko wsteczne) 52tablice rejestracyjne 33, 38, 50, 51oświetlenie tablicy rejestracyjnej 33, 50

Oprzeszkody (autostrada) 127materiał o przykrym zapachu (odpadki itp.)175poziom oleju 29, 125starsi kierowcy 16starsi ludzie 9, 169-170ulice jednokierunkowe 47, 58-59, 102licencje operatora 133okulista 16ozdabianie (pojazdu) 34konstrukcje napowietrzne (uderzenie) 78kable napowietrzne (tramwaje) 74przeładowanie 97wyprzedzanie 34, 40-42, 44

drogi tzw. “2-plus-1” 67zwierzęta 174, 177wyprzedzanie przez inny pojazd 46, 89rowerzyści 43, 173droga dwujezdniowa 105konie i pojazdy konne 177długie pojazdy 45motocykliści 173autostrady 119-120, 122-123po lewej stronie 45sygnalizowanie 84ograniczenie prdkoci 45tory tramwajowe 72w obrbie oznakowanie zygzakiem 166

Pparkowanie

zatoczki / miejsca parkingowe 112, 116-117pasy dla autobusów 71przystanki 116miejsca zarezerwowane dladrobnego handlu 117blokada kół / usuwanie pojazdów 118niebezpieczne parkowanie 118zatoczka do parkowania dla osóbniepełnosprawnych 116, 201dysk / parkomat 114, 118stałe opłaty i punkty karne 201-202posterunki policji (w pobliżu) 113ogólne przepisy 112-113, 116-117skrzyżowania (w pobliżu) 117pozwolenie na parkowanie – osobaniepełnosprawna 116-118przejście dla pieszych (w pobliżu) 166okresowe 114roboty drogowe 113szkoły 116znaki i oznakowanie dróg 114-116pasażerowieobowiązki kierowcy 39-40, 88, 112przewóz za opłatą 23obowiązek zapięcia pasa bezpieczeństwa lubsystemu mocowania - osoby poniżej 17roku życia 36-37, 202opłata (jazda autobusem lub samochodemciężarowym za wynagrodzeniem) 18, 23przejścia dla pieszych / światła 44, 46, 82,83,

99, 116, 167ulice/strefy zamknięte dla ruchu kołowego 59piesi jako użytkownicy dróg 7-9świadomość obecności pieszych 34, 41-42,46-47,

50, 52, 82, 87, 99-100, 103,111-112, 169-170

pasy dla autobusów 165pasy dla rowerów 165niebezpieczne parkowanie 118chodniki 161, 164pobocze 60długie pojazdy 106telefony komórkowe 39zakaz na autostradzie 120ludzie starsi 9, 169-170odblaskowa odzież / pasy 164dogi – przechodzenie przez 165-168drogi – chodzenie pieszo obok lubwzdłuż drogi 164

224


ograniczenia prędkości 96sygnalizacja świetlna 168wysepki (na środku) 166-168tramwajowe tory 72-73, 165przejścia niekontrolowane 168przejścia dla pieszych 166przejścia z sygnalizacją uruchamianą przezpieszych 46, 83, 99, 116, 167, 169punkty karne 9, 143-144

niebezpieczne parkowanie 118zakaz prowadzenia pojazdu 146stałe opłaty 145telefony komórkowe 39wykroczenia związane z przyznaniempunktów karnych 198-200osoby poniżej 17roku życia – zapinanie pasówbezpieczeństwa lub systemów mocowania37czas percepcji (droga hamowania) 94zezwolenia (na wjazd pojazdów ciężarowych)56urządzenia przenośne 39, 151, 162zdjęcia (paszportowe, podpisane) 14-15, 24zwężenia drogi (spowalnianie ruchu) 68przejazd maszyn 63policjant (kierujący ruchem) 86koleiny 173skrót POWDERS - benzynę (petrol), olej (oil),wodę (water), uszkodzenia (damage),elektrykę (electrics), opony (rubber) izabezpieczenie (security) 154moc wyjściowa (motocykle) 11, 13Preparing for your Driving Test (broszura) 30drogi główne (krajowe) 64, 67, 90-91, 188więzienie - wyrok skazujący 9,18, 135, 146uszkodzenie mienia (w wyniku wypadku) 139odzież i sprzęt ochronny(rowerzyści) 155, 157odzież i sprzęt ochronny (motocykliści) 28,149-151tymczasowe prawo jazdyopłata zgłoszeniowa 14-15formularz zgłoszeniowy 14-15, 19autobusy 23autokary 23warunki 10, 13-14egzamin praktyczny na prawo jazdy 14, 23wygaśnięcie drugiego tymczasowegoprawa jazdy 23

pierwsze tymczasowe prawo jazdy – wiekminimalny 10-13motocykliści 147-148

Rradialne (opony) 31stacja radiowa – bezpieczeństwow tunelu (FM) 127, 129radia (osobiste) 39mosty kolejowe 77-78przejazdy kolejowe 54, 75-76, 104, 117czas reakcji (droga hamowania) 94-96wsteczne lusterko 31, 40, 52, 206-207tryb jazdy nocnej 52motocykle / motorowery 153-154ogrzewanie tylnej szyby 29reflektory (światła) 29, 31-34, 50, 177regionalne, drogi 64, 90, 188odnawianie prawa jazdy (stałego) 24wymiana opon 31rodzaje pojazdów dopuszczalnych naegzamin praktyczny 204-208drogi wewnętrzne 46, 68ograniczenia (prawo jazdy) 11retarder / hamulec silnikowy (autobus) 28Urząd Skarbowy 38, 133cofanie 46-47, 170, 173pierwszeństwo przejazdu 99-100, 169warunki na drodze (droga hamowania) 95-97badanie alkomatem namiejscu zatrzymania 132-133oznakowanie dróg 54linia stopu (dla rowerzystów) 42, 61skrzyżowania 44, 98, 101pasy dla autobusów 69oznakowanie zakreskowane (dla pojazdówwjeżdżających i zjeżdżających) 66załadowcza rampa 117autostrady 120ulica jednokierunkowa 58parkowanie 113-116ronda 107, 109, 111linia stopu 82-83, 98, 166spowalnianie ruchu 68białe linie (przerywane i ciągłe) 44, 47, 60-61skrzyżowania z żółtą strefą 60, 73, 104, 173zygzaki na drodze 116ustawienie na drodze 41-43zmiana pasów 43-44przewóz zwierząt 177skrzyżowania 99-106

225


autostrady 120jednokierunkowe ulice 58-59wyprzedzanie 44-46cofanie 46-47oznakowanie dróg 60-61ronda 109, 111bezpieczna różnica odległości 88zwalnianie / zatrzymywanie się 48holowanie 48traktory 176tunele 130zawracanie 47agresja na drodze i agresywna jazda 134,138Urząd ds. Bezpieczeństwa Drogowego 7, 19,26,

30, 37prawo dotyczące ruchu drogowego 7-9, 193-195wykroczenia – kodeks drogowy 132-133znaki drogoweinformacyjne 54, 64-65, 68, 74, 77,

119, 124-125, 160, 188-191kontrolowane ręcznie 63, 179, 187nakazu 47, 54-59, 68-69,

71-72, 78, 91, 98, 118, 128, 178-179roboty drogowe - znaki 63, 179, 185-187znaki zmiennej treści 64, 81, 129znaki ostrzegawcze 54, 59, 62, 68, 73-75,

77, 177, 181-184tunele drogowe 78-81, 90roboty drogoweautostrady 125parkowanie 113znaki 54, 63, 185-187zpecjalne ograniczenia prędkości 90bagażniki i skrzynie dachowe 38RoSPA UK (źródło) 9, 96ronda 107-111mini ronda 68

Sbezpieczna różnica odległości 88-89, 94-97,122,

127-129pasy bezpieczeństwasystemy mocowania dla dzieci 35-37egzamin praktyczny na prawo jazdy 28wyjątki 35punkty karne i stałe opłaty 198, 202tylne siedzenie 35, 37

bezpieczeństwo pojazdu 31, 40klatka kapotażowa (traktory) 175kabina bezpieczeństwa (traktory) 175pas odblaskowy 154-155autobus szkolny 170opiekun drogowy 117, 171-172opiekun drogowy (młodszy) 117szkołyostrożna jazda w pobliżu 42, 46parkowanie 116-117, 170ograniczenia prędkości 87, 90-92opiekunowie 171opiekunowie (młodsi) 172znaki ostrzegawcze 62, 184przyciski sterujące (egzamin praktyczny naprawo jazdy) 28-29drogi drugorzędne (krajowe) 90przyczepka (motocykl) 11, 21światła pozycyjne 32, 52sygnalizowanieautobusy 42zmiana pasów 44, 59, 121, 123osoby mające pod opieką zwierzęta 174sygnały ręczne 48, 84-86skrzyżowania 100-103ruszanie z miejsca 40na autostradzue 120, 121, 123-124wyprzedzanie 44-45ronda 107-108, 110-111zwalnianie i zatrzymywanie się 48znaki (patrz: znaki drogowe)pojedyncza żółta linia 115-116poślizg 97sen (brak snu) 136-137pas dla pojazdówwjeżdżających/zjeżdżających 103, 120, 124progi spowalniające 68ograniczenie prędkościdomniemany kierowca 144elektroniczny znak ograniczenia predkości 92wyjątki – pojazdy służb ratowniczych 91monitorowanie przekraczania prędkościprzez policję 92utrzymywanie tempa 87wykrywacze / zakłócacze sprzętu do kontroliprędkości 92autostrady 121-122, 124wyprzedzanie 45punkty karne i stałe opłaty 143-144, 198-199okresowe 91-92

226


powtarzające znaki 91bezpieczeństwo drogowe 81drogi 88-91, 93kamery bezpieczeństwa 143znaki 81, 91, 128specjalne ograniczenia prędkości 90tunele - zmienne 90, 128pojazdy 89, 93prędkościomierz 31, 124linia stopu 82-83, 98, 166dla rowerzystów 42, 61znak stopu 55, 57, 63, 98-99, 101, 103znak stopu (opiekun drogowy) 171droga hamowania 50, 87-88,

94-97, 122, 124, 128uderzenie konstrukcji kolejowej lubnapowietrznej 77-78metro 78szyja łabędzia (przejechanie skrętu) 101, 103

Ttachograf 18, 133, 205-207tylne światła 33, 51, 53siedzieć komuś “na ogonie” 89, 127, 138,175podatek (drogowy)dysk 20-21, 27, 132lokalny urząd 16, 19, 23, 26, 30, 146motocykle / motorowery 147traktory 175taksówki 35, 69postój taksówek 116techniczne kontrole (egzamin praktyczny) 28-29telefon na drodze 126-127tymczasowe sygnały drogowe 63, 179, 187tymczasowe koła zapasowe (oszczedzającemiejsce) 32ośrodek egzaminacyjnyegzamin teoretyczny na prawo jazdy 19egzamin praktyczny 27egzamin teoretyczny (kierowca) 14-15, 19,196broszura This is Your Bike 154zmęczenie 87, 94, 134, 136-137holowanie 17, 48-50, 111traktory 11, 13, 21, 23, 175-176, 208maszyny rolnicze 175przewóz pasażerów 176prawo jazdy 175na drodze 176

kabina bezpieczeństwa 175kapotażowa klatka 175licencja handlowa –dysk ubezpieczenia - wyjątek 21spowalnianie ruchu 68sygnalizacja drogowa (ręczna) 63, 179, 187świetlna sygnalizacja 82-84, 109usługa Traffic Watch 1890 205 805 138przyczepyrolnicze 175-176przegubowe 12, 50, 106, 111, 122, 207hamulce 50linka bezpieczeństwa 48-49zaświadczenie o dopuszczeniu di ruchu 22praktyczny egzamin na prawo jazdy 28przyczepy dostawcze 20, 22ubezpieczenie 21tymczasowe prawo jazdy 23dopuszczalne rodzaje pojazdów na egzaminpraktyczny 206-208ograniczenia prędkości 93holowanie 17kategorie prawa jazdy 11-13pociągi 75-76tramwaje / lekka kolej miejska 69, 71-74, 184klakson 75ulice tylko dla tramwajów 72tory/pasy tramwajowe 56, 72-74, 117przejście przez tory tramwajowe 73, 104funkcjonariusze ds. transportu 133Transport Research Laboratory UK (źródło) 95-96bieżnika głębokość (opony) 29, 31, 95tuneleawaria 129autokary 128znaki elektroniczne 79-81, 129sytuacja awaryjna 128-130pożar w innym pojeździe 130pożar w Twoim pojeździe 129ograniczenia wysokości 78ciężarowe samochody 80, 127-128motocykle / motorowery 128wyjście dla pieszych 129-130stacja radiowa - bezpieczeństwow tunelu (FM) 127, 129ograniczenie prędkości - zmienne 90, 128obszar do zawracania 61zasada dwóch sekund 88-89, 122, 127-128,154opony 31-32

227


ciśnienie powietrza 29, 31, 95, 125poślizg na mokrej nawierzchni 97diagonalne 31przyczepność 95, 97nie napompowane 119radialne 31wymiana 31tymaczasowe koła zapasowe (oszczędzającemiejsce) 32bieżnik - głębokość 29, 31, 95bieżnik - głębokość (motocykle) 31, 153zużyte opony 97

UEuropejska Komisja Gospodarcza ONZ (UN-ECE)standardy 36-37przejazdy z barierkami bez dróżnika(przejazd kolejowy) 76próbka moczu (komisariat policji) 133, 135-136zawracanie 40, 47, 67znaki drogowe zmiennej treści 64, 81, 129kategorie prawa jazdy 10-15, 24, 204-208motocykle / motorowery 11, 13czas reakcji pojazdu (droga hamowania) 94-95tablica rejestracyjna pojazdu 33, 38, 50, 51zaświadczenie o rejestracji pojazdu 132numer rejestracyjny pojazdu 139bezpieczeństwo pojazdu 31pojazdy zabytkowe 31

Wprawo jazdy kategorii “W” 13, 15,

23, 27, 29, 208chodzenie pieszo obok lub wzdłuż drogi 164znaki ostrzegawcze 54, 59, 62, 68, 73-75,

77, 177, 181-184trójkąt ostrzegawczy 126, 140-141strony internetoweDepartment of Education and Science(Wydział Edukacji i Nauki) 197Department of the Environment,Heritage and Local Government(Wydział Środowiska, Dziedzictwai Samorządów) 197Department of Transport (WydziałTransportu) 197egzamin praktyczny na prawo jazdy 196policja 197

Health and Safety Authority (Urząd ds.Bezpieczeństwa Drogowego) 196Iarnród Éireann 197Luas 197Met Éireann 197National Car Test (NCT, Państwowy przeglądstanu technicznego pojazdu) 196National Roads Authority (Urząd ds. DrógKrajowych) 196Punkty karne 196Port Tunnel 197Railway Safety Commission (Komisja ds.Bezpieczeństwa Kolejowego) 197Revenue Commissioners (Urząd Skarbowy)197Urząd ds. Bezpieczeństwa Drogowego 196rejestracja pojazdów 196

osoby na wózkach inwalidzkich 116, 169

blokada kół / usuwanie pojazdów

białe linie (przerywane i ciągłe) 44, 47, 60-61szrokokątne lusterka(w samochodach ciężarowych) 34szerokie ładunki 127przednie szyby 20, 22, 34, 50spryskiwacze 34, 29poziom płynu do spryskiwaczy 29wycieraczki 29, 31, 34pas dla autobusów o tym samymkierunku jazdy 70, 117pas dla autobusów o tym samym kierunkujazdy od strony osi jezdni 70maszyny do prac drogowych 11, 13, 23, 208zużyte opony 97

Yskrzyżowania z żółtą strefą 60, 73, 104, 173linia “ustąp pierwszeństwa” 98

znak “ustąp pierwszeństwa” 55, 57, 61, 70,98

Zprzejścia dla pieszych 46, 99, 116, 166, 169zygzaki – oznakowanie dróg 116

228


PRZEPISYDROGOWE - Polonia Driving School · Wstęp...

Documents

Transcript of PRZEPISYDROGOWE - Polonia Driving School · Wstęp...