Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file ·...

60
Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital Wojewódzki Łomża 1

Transcript of Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file ·...

Page 1: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

Podstawy mycia i dezynfekcji

Magdalena OstaszewskaSzpital WojewódzkiŁomża

1

Page 2: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

2

Sprzęt i materiały wykorzystywane w placówkach ochrony zdrowia do leczenia

pacjentów muszą być całkowicie bezpieczne w użyciu. Należy jak najbardziej

zminimalizować możliwość przenoszenie chorób. Ważnymi metodami walki z tym stale obecnym zagrożeniem są mycie, dezynfekcja i sterylizacja. Celem tych

procesów jest takie przygotowanie materiałów medycznych, aby można je było stosować w sposób bezpieczny dla pacjenta,

bez niepotrzebnego narażania zarówno pacjenta jak i personelu medycznego.

Page 3: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

3

Dla należytego wykonania wymienionych procesów konieczna jest szeroka wiedza na temat:

właściwości organizmów wywołujących zakażenia działań podejmowanych w celu ograniczenia

rozprzestrzeniania się chorób możliwości inaktywacji organizmów wywołujących

zakażenia bezpiecznego i skutecznego użytkowania sprzętu

budowy i działania sprzętu do m/d/s wszystkich typów wsadów m/s, systemów

pakowania oraz ich zachowania podczas sterylizacji metod kontroli wszystkich procesów metod kontroli wszystkich urządzeń

Page 4: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

4

Powodzenie zakażenia w dużym stopniu zależy od jego lokalizacji:

Obszary niskiego ryzyka – skóra – nienaruszona stanowi bardzo dobrą barierę i daje mocną ochronę przed praktycznie wszystkimi mikroorganizmami.

Obszary średniego ryzyka – błony śluzowe – istnieje tu większa szansa na rozwój infekcji; mimo, że pokryte śluzem, który unieszkodliwia w większości przypadków drobnoustroje są słabszą barierą od skóry.

Obszary wysokiego ryzyka – sterylne narządy, tkanki i płyny ustrojowe, uszkodzona skóra i błony śluzowe.

Page 5: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

5

Wiemy już, że w rzeczywistości każde urządzenie czy materiał ma na sobie większą lub mniejszą liczbę mikroorganizmów. Dlatego populacja żywych organizmów na materiale, narzędziu, produkcie lub opakowaniu nazywana jest zanieczyszczeniem biologicznym lub zanieczyszczeniem początkowym.

Naszym celem podczas wykonywania wszystkich procedur m/d/s jest zmniejszenie zanieczyszczenia biologicznego na wszystkich urządzeniach stosowanych do diagnozowania i leczenia pacjentów do dopuszczalnego, dla danego postępowania, poziomu.

Page 6: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

6

Dopuszczalne zanieczyszczenie biologiczne dla danego przedmiotu zależy od kilku

czynników:

Planowanego obszaru zastosowaniaSpodziewanego zanieczyszczenia

biologicznego –ilość i zróżnicowanie gatunkowe

Ogólnego stanu zdrowia pacjenta.

Page 7: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

7

Kwalifikacja obszarów ryzyka– wg. Spauldinga

Grupa dużego zagrożenia narzędzia i sprzęt inwazyjny naruszające

ciągłość tkanek, mający kontakt z tkankami zmienionymi chorobowo

narzędzia i sprzęt kontaktujące się ze sterylnymi obszarami ciała, układem krwionośnym,

narzędzia i sprzęt wprowadzane do sterylnych obszarów ciałanp. narzędzia chirurgiczne, laparoskopy, cewniki dosercowe, płyny infuzyjne, igły, strzykawki, opatrunki chirurgiczne...

STERYLIZACJA

Page 8: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

8

c.d.Grupa średniego zagrożenia

narzędzia i sprzęt kontaktujące się z nieuszkodzonymi błonami śluzowymi

Sprzęt do kontaktu z pacjentami zainfekowanymi i powierzchniami zabrudzonymi materiałem potencjalnie zakaźnym

Dezynfekcja wysokiego poziomu, sterylizacja

Page 9: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

9

c.d.Grupa małego zagrożenia

Sprzęt kontaktujący się ze zdrową skórą np. termometry, słuchawki

Powierzchnie tzw. „nośniki skażeń”

DEZYNFEKCJA

(redukcja o 5 log)

Page 10: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

10

c.d.Grupa minimalnego zagrożenia

Powierzchnie sprzętowe i środowiska chorego nie mające z nim bezpośredniego kontaktu np.

podłogi, ściany, oddalone meble

CZYSZCZENIE czasem DEZYNFEKCJA

Page 11: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

11

Kwalifikacja obszarów ryzyka

Planowany obszar zastosowania

Przykłady Standardowe ryzyko, zdrowy człowiekRyzyko metoda

W otoczeniu pacjenta

Ściany, podłogi, łóżka

Niskie Mycie

Obszar niskiego ryzyka – powierzchnia ciała -nienaruszona skóra

Stetoskopy, termometry, mankiety aparatów do mierzenia ciśnienia

Niskie Mycie

Obszar średniego ryzyka – nienaruszone błony śluzowe

Endoskopy elastyczne, wzierniki

Średnie Wysoki poziom dezynfekcji

Obszar wysokiego ryzyka – sterylne tkanki

Narzędzia, cewniki, igły, implanty

Wysokie Sterylizacja

Page 12: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

12

Kwalifikacja obszarów ryzyka

Planowany obszar zastosowania

Przykłady Zwiększone ryzyko, osłabiony pacjent lub flora patogennaRyzyko Metoda

W otoczeniu pacjenta

Ściany, podłogi, łóżka

Średnie Dezynfekcja

Obszar niskiego ryzyka – powierzchnia ciała -nienaruszona skóra

Stetoskopy, termometry, mankiety aparatów do mierzenia ciśnienia

Średnie Dezynfekcja

Obszar średniego ryzyka – nienaruszone błony śluzowe

Endoskopy elastyczne, wzierniki

Wysokie Wysoki poziom dezynfekcji, zalecana sterylizacja

Obszar wysokiego ryzyka – sterylne tkanki

Narzędzia, cewniki, igły, implanty

Wysokie Sterylizacja

Page 13: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

13

Dekontaminacja - rozległe pojęcie zawierające proces usuwający zanieczyszczenia obejmuje czyszczenie, dezynfekcję i sterylizację. 

Page 14: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

14

MYCIE (OCZYSZCZANIE)

Page 15: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

15

Czyszczenie Proces, w którym następuje fizyczne usunięcie

obcego materiału-zan.organicznych,chemicznych,kurzu,drobnoustrojów- za pomocą wody i detergentów (alkaliczne, powierzchniowo-czynne, środki enzymatyczne),z wykorzystaniem różnych metod i technik.

Proces o szerokim zakresie działania - redukuje zanieczyszczenie mikrobiologiczne nawet

do 80%.Jest to proces niestandaryzowany,którego skuteczność jest ograniczona ponieważ część flory zostaje i są to mikroorganizmy najbardziej odporne na zmiany w otoczeniu.

Page 16: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

16

Czyszczenie a drobnoustrojeUsuwa czynnik zakaźny (drobnoustroje)

oraz substancje nieorganiczne i organiczne, które sprzyjają jego rozwojowi, ale go nie niszczy;

Redukcja drobnoustrojów na powierzchni nie jest określona ilościowo - zależy od skuteczności procesu czyszczenia (użyty sprzęt, rodzaj i stężenie detergentu), rodzaju zanieczyszczenia, początkowej liczby drobnoustrojów i ich dostępności;

Page 17: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

17

„Wady” czyszczenia Usunięte drobnoustroje pozostają żywe - skażają

użyte: sprzęt do czyszczenia, roztwory myjące, wodę do płukania;w tym środowisku (wilgoć oraz substancje odżywcze) mogą się rozmnażać;

Użyte roztwory należy usunąć - powtórne, wielokrotne użycie roztworu myjącego, to przeniesienie drobnoustrojów na kolejno myte narzędzia, sprzęt (dodatkowe skażenie);

Sprzęt używany podczas czyszczenia natychmiast oczyścić, dezynfekować, suszyć;

Page 18: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

18

Rodzaje zanieczyszczeń

Materiały kostne Smary i środki ochronne Płyny ustrojowe oraz materiał komórkowy, który

zawiera:-białka(70-80% białek rozpuszczalnych w zimnej

wodzie, 20-30% białek rozpuszczalnych w ciepłej wodzie)

-lipidy-węglowodany-złożone struktury komórek

Page 19: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

19

Fizyczne i chemiczne właściwości zanieczyszczeń

Grubość zabrudzeniaWewnątrz przegubów, gwintów, wąskich

przekrojówWewnątrz struktur porowatychRozpuszczalne w wodzie lub nie Interakcje chemiczne powierzchni

materiałów z zabrudzeniamiBakterie + woda tworzą sieci kolonii na

powierzchniach tworząc tzw. biofilm

Page 20: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

20

Mycie zwykle obejmuje:

Spłukiwanie wodą-woda jest nośnikiem, w którym brud się rozpuszcza lub zawiesza i zmywa z czyszczonych przedmiotów.

Działanie mechaniczne-to ścieranie, szczotkowanie, spryskiwanie wodą pod ciśnieniem, ultradźwięki w wodzie.

Działanie chemiczne-detergent w wodzie gdzie ułatwia tworzenie zawiesiny z brudu i drobnoustrojów.

Ciepło-zwiększa rozpuszczalność detergentów. Aby zapobiec koagulacji temperatura nie powinna przekraczać 50 stopni.

Czas oddziaływania-niezbędny do dokładnego oczyszczenia zależy od wybranych metod i intensywności innych działań.

Page 21: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

21

Udział czynników w procesie mycia ręcznego:

-temperatura 10%-detergenty 10%-czas działania 10%-proces mechaniczny 70%

Page 22: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

22

Mycie w automatycznych myjniach-dezynfektorach,udział czynników:

-temperatura 25%-detergenty 30%-czas 20%-proces mechaniczny 25%

Page 23: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

23

Zmienne krytyczne wpływające na procesy oczyszczania

1.Konstrukcja narzędzi2.Zanieczyszczenia narzędzi3.Wstępne postępowanie z narzędziami

przed oczyszczaniem4.Środki do mycia5.Mechanizmy mycia6.Metody mycia7.Przestrzeganie zasad i procedur

Page 24: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

24

Ad.1 konstrukcja narzędzi Konstrukcja geometryczna-kształt zewnętrzny-wąskie przekroje-powierzchnia(w kratkę, karbowana, skręcone druty)-zawory-uszczelki Materiał-polarność powierzchni tworzywa sztucznego lub

metalu-porowatość powierzchni-właściwości chemiczne – pH(aluminium), warstwa

pasywna(stal + aluminium), właściwości korozyjne, stabilność termiczna

Page 25: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

25

c.d.

Szczegóły konstrukcji-możliwość demontażu-kanały do płukania-charakterystyka przepływu w endoskopach-przestrzenie ślepo zakończone-ruchome uszczelnione powierzchnie

Zależnie od złożoności konstrukcji narzędzi trudność ich oczyszczania jest większa lub mniejsza.Istnieją narzędzia, które nie mogą być oczyszczane z powodu niewłaściwej konstrukcji a są deklarowane przez producentów jako wyroby wielokrotnego użycia.

Wytwórca musi dostarczyć informacje(pełną dokumentację)jak należy poddawać narzędzia ponownej obróbce ze szczegółami dotyczącymi sprawdzenia działania, oczyszczania, dezynfekcji i sterylizacji.

Page 26: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

26

Ad.2 zanieczyszczenia narzędziMateriały kostneSmary i środki ochronnePłyny ustrojowe oraz materiał komórkowy,

który zawiera:-białka(70-80% białek rozpuszczalnych w

zimnej wodzie, 20-30% białek rozpuszczalnych w ciepłej wodzie)

-lipidy-węglowodany-złożone struktury komórek

Page 27: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

27

Ad.3 Wstępne postępowanie z narzędziami przed oczyszczaniem

Czas przed oczyszczaniem po użyciu – im krótszy czas tym łatwiejsze oczyszczanie i lepszy efekt końcowy

Dezynfekcja przed oczyszczaniem – bardzo często narzędzia podlegają wstępnej dezynfekcji (przed czyszczeniem) w celu ochrony personelu przed zakażeniem

Page 28: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

28

Ad.4 Środki myjąceRóżne składniki - polarne i niepolarne składniki środków

myjących (detergenty, fosforany, zw. powierzchniowo czynne)

- enzymy

Różne parametry następujących zmiennych

-stężenie-czas reakcji-temperatura-pH

Page 29: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

29

Uwagi Detergenty powodują, że nierozpuszczalne w

wodzie substancje stają się rozpuszczalne Wysokie pH powoduje hydrolizę białka, które staje

się łatwiej rozpuszczalne. Wysokie pH powoduje korozję aluminium.

Środki zawierające enzymy o pH 7 stają się skuteczne po właściwym czasie reakcji 15-30 min.

Należy unikać wytwarzania piany, która utrudnia czyszczenie mechaniczne

Idealna temperatura oczyszczania to 50-55 stopni Detergenty alkaliczne wymagają neutralizacji

(kwas cytrynowy ma właściwości korodujące) Wszystkie zabrudzenia nierozpuszczalne w wodzie

muszą być rozpuszczone w celu ich usunięcia podczas oczyszczania.

Page 30: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

30

Ad.5 Mechanizmy oczyszczaniaNawilżanie powierzchni i moczenie

( penetracja warstw zabrudzeń przy użyciu detergentów redukuje napięcie powierzchniowe i poprawia nawilżanie)

Reakcja zabrudzeń nierozpuszczalnych w wodzie ze środkiem chemicznym, aby uczynić je rozpuszczalnymi w wodzie

Usuwanie zabrudzeń przez siłę mechaniczną strumienia lub szczotek

Kilka cykli płukania z wymianą wody do usunięcia rozpuszczonych zabrudzeń

Page 31: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

31

Ad.6 Metody mycia

Wolnostojące myjnie-dezynfektory - wszystkie procesy przeprowadzane w jednej

komorze- myjnia z pojedynczymi drzwiami lub podwójnymi

drzwiami zainstalowana w ścianie pomiędzy strefą mycia i pakowania w CS

- przeszklone drzwi- różne wózki dla różnych wsadów- różne programy dla różnych wsadów- automatyczny załadunek/rozładunek wózków

wsadowych

Page 32: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

32

Ad.6 Metody mycia

Myjnia tunelowa- dla każdego procesu, stosowanych jest 4-5

oddzielnych komór, gdzie wózki są kolejno przez nie przemieszczane

Specjalne myjnie do mycia endoskopów giętkich- podłączenie do płukania wszystkich kanałów- badanie przepływów- możliwość wykorzystania różnych programów

Page 33: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

33

Ad.6 Metody mycia

Mycie ręczne- Zlewy- Stosowanie różnych myjni

ultradźwiękowych- Pistolety do mycia- Pistolety na sprężone powietrze do

osuszania- Suszarki

Page 34: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

34

Czyszczenie ręczne

Ścieranie

Szczotkowanie

Zmywanie

„rozpuszczanie” zanieczyszczeń z użyciem środków chemicznych w kąpieli myjącej;

Page 35: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

35

Rola detergentów w usuwaniu zanieczyszczeń

zniesienie przylegania zanieczyszczeń do powierzchni, penetracja między zanieczyszczenia a powierzchnię

dyfundowanie w zanieczyszczenia rozbijanie, rozpraszanie, rozpuszczanie

zanieczyszczeń tworzenie emulsji zawieszenie (z powierzchni do płynu) zmycie (spłukanie)

Page 36: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

36

Środki czyszczące Powierzchniowo-czynne (tensydy) - redukują

napięcie powierzchniowe wody, ułatwiają zwilżanie, rozkładanie i usuwanie zanieczyszczeń, emulgują tłuszcze;

Alkaliczne - szybko rozkładają zanieczyszczenia;

Enzymatyczne (proteazy) - stopniowo rozkładają zanieczyszczenia (białkowe);

Niektóre preparaty myjąco-dezynfekcyjne mogą utrwalać zanieczyszczenia, w których mogą przeżywać drobnoustroje!

Page 37: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

37

Mycie ręczne-uwagi praktyczne

Do mycia ręcznego należy stosować preparaty aktywnie czyszczące i nie powodujące utrwalania białka

Przy użyciu środków należy przestrzegać zaleceń producenta

Do czyszczenia używać miękkich tkanin,szczoteczek,pistoletów na wodę

Sprzęt rozłożyć na części tak aby był swobodny dostęp środka do wszystkich powierzchni

Przepłukać wąskie kanały

Page 38: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

38

c.d. Po oczyszczeniu należy dokonać tzw. inspekcji

wizualnej, ze szczególnym uwzględnieniem punktów krytycznych-rowki, ząbki, zamki, zawiasy

Jeżeli pozostaną zanieczyszczenia zastosować:*krew – nadtlenek wodoru*skóra – ultradźwięki*tłuszcz – alkohol*kleje – benzyna,eter

Page 39: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

39

Myjnie ultradźwiękowe

Mycie w myjniach ultradźwiękowych - w krótkim czasie (3 - 5 min) usunięte nawet „trudne” zanieczyszczenia;

Zagrożenia - wytwarzanie aerozolu; zanieczyszczony płyn myjący;

Dezynfekcja - aktywność dezynfekcyjna płynu ulega zmniejszeniu

Page 40: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

40

Pojęcie ultradźwięków obejmuje wszystkie fale dźwiękowe wykraczające poza zakres ludzkiego słuchu. Ponadto można wytwarzać ultradźwięki o większej energii, tzn. “głośniejsze” niż dźwięk słyszalny. Ultradźwięk rozchodzi się w cieczach w postaci fali podłużnej. Owe fale podłużne wytwarzają strefy z wysoką fazą podciśnienia i nadciśnienia, mające wpływ na odparowanie cieczy.

Page 41: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

41

Jak wiadomo, ciecz w swojej postaci utrzymana jest na skutek sił przyciągania wewnętrznego (kohezji). W przypadku ciągłego zwiększania intensywności ultradźwięków w cieczy jest ona w fazie podciśnienia częściowo doprowadzona do parowania i powstają mikroskopijne pęcherzyki pary. W następującej później fazie nadciśnienia pęcherzyki pary doprowadzane są do implozji. W trakcie tego procesu powstają nadzwyczaj duże siły powodujące powstanie fal mikrouderzeniowych i mikroprzepływów.

Ten fizyczny proces to “kawitacja pary”

Page 42: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

42

Zalety oczyszczania ultradźwiękowego Powierzchnia bez porów, zadrapań, bez

szczotkowania lub skrobania ( również w aspekcie skomplikowanej geometrii oczyszczanych części, takich jak szczeliny, otwory nieprzelotowe itp.

Krótki czas oczyszczania od kilku sekund do kilku minut.

Łatwość manipulacji. Barak czasochłonnej pracy ręcznej. Stężenie chemikaliów jest niższe niż w przypadku

normalnego oczyszczania. Automatyzacja procesu z odtwarzanymi

wynikami.

Page 43: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

43

Czterema najważniejszymi czynnikami wpływającymi na oczyszczanie są:

Kawitacja (mechanika)ChemiaTemperaturaCzas

Page 44: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

44

Ultradźwięki- uwagi praktyczne

Stosuje się do trudnych do usunięcia,zaschniętych zabrudzeń

Należy przestrzegać zaleceń – temperatura od 40 do 50 C;czas 3-5 min.

prawidłowo rozłożyć narzędzia bez pozostawienia tzw.cieni

Sprzęt ma być całkowicie zanurzony Sprzęt pozostawić w pozycji otwartej Nie przeładowywać myjni

Page 45: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

45

Czyszczenie maszynowe

Do maszynowego cyklu przygotowywania do ponownego użycia przeznacza się instrumenty przechowywane na sucho.

W przypadku instrumentów przechowywanych na mokro należy używać słabo pieniących środków myjących i dezynfekujących lub przeprowadzać płukanie wstępne.

Page 46: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

46

Myjnie-dezynfektory – uwagi praktyczne

Właściwie układać instrumenty w koszach, uchwytach i mocowaniach

Instrumenty muszą być otwarte nie przeładowywać myjni Natychmiast po procesie mycia wyjąć

instrumenty Poprzez prowadzenie procesu w automatycznych

myjniach-dezynfektorach można osiągnąć pożądaną standaryzację procesu mycia i dezynfekcji.

Page 47: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

47

Cykl maszynowego mycia z udziałem dezynfekcji termicznej

Płukanie wstępne – woda uzdatniona Mycie – woda uzdatniona,temp. 40-56 Płukanie – woda uzdatniona Neutralizacja – w przypadku użycia środków

alkalicznych Dezynfekcja termiczna – 10 min. 93 /5 min.

90;woda demineralizowana Suszenie

Page 48: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

48

Cykl maszynowego mycia z udziałem dezynfekcji chemicznej

Płukanie wstępne – woda uzdatniona Mycie – woda uzdatniona,temp. 40-56 Płukanie – woda uzdatniona Neutralizacja – w przypadku użycia środków

alkalicznych Dezynfekcja chemiczna – temp. do 56(należy

przestrzegać zaleceń producenta środka dezynfekcyjnego) ;woda demineralizowana

Suszenie

Page 49: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

49

KONTROLA EFEKTYWNOŚCI MYCIA W MYJNI. Sprawdzanie skuteczności mycia w myjniach dezynfektorach jest zgodnie ze standardem normy 15883 koniecznością walidowania procesu mycia i dezynfekcji. Ocena taka pozwala nam na uzyskanie wysokiego stopnia pewności o powtarzalnym efekcie końcowym procesu. Kontrolę skuteczności procesu mycia w myjniach dezynfektorach można przeprowadzić przy zastosowaniu testów ( „ narzędzi walidacji „ ).

KONTROLA

Page 50: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

50

C.D.

Jednym z nich jest stosowany test, który polega na naniesieniu na badane narzędzie substancji, która po wysuszeniu przez około 1 godziny w temperaturze 45 C ma symulować zaschniętą krew. Jest to standardowe badanie, ujęte w normie 15833-5 umożliwiające sprawdzenie, czy uzyskaliśmy podczas mycia poziom tzw. „ czystości optycznej „, zwłaszcza powierzchni niejawnych ( zawiasów, gwintów ). Metoda ta daje nam wiarygodne wyniki co do powtarzalności procesu we wszystkich rodzajach załadunku.

Page 51: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

51

c.d.

Podobną rolę pełni inny test paskowy z naniesioną substancją symulującą również zaschnietą krew umieszczony w uchwycie ze stali nierdzewnej. Test ten pozwala nam ocenić efektywność mycia podczas procesu oraz ocenić wzór załadunku tj. sposób rozłożenia sprzętu na wózku załadowczym, co pozwala na odnalezienie tzw. miejsc „zacienionych „.

Page 52: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

52

c.d.

Innym testem jest zestaw do badania pozostałości protein na instrumentach. Metoda oceny pozostałości protein na badanym sprzęcie pomaga stwierdzić czy właściwie dobrane są środki myjące dozowane przez myjnie dezynfektory. Użycie środka o niewłaściwym pH może powodować ścinanie białek, co w efekcie prowadzi do utrudnień w ich usuwaniu z powierzchni sprzętu.

Page 53: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

53

ZAGROŻENIA DLA UZYSKANIA WLAŚCIWEGO EFEKTU DEKONTAMINACJI. 1. Przetrzymywanie sprzętu skażonego w zbyt długim czasie i

warunkach, które powodują namnażanie się drobnoustrojów, powiększając skażenie pierwotne;

2. Dokażanie jednych powierzchni przez drugie, np. poprzez łączenie zestawów o różnym skażeniu ;

3. Brak skutecznego oczyszczania właściwego i późniejsze denaturowanie ich w procesie dezynfekcji właściwej;

4. Używanie wody złej jakości w procesie mycia i dezynfekcji termicznej, co powoduje powstawanie osadów wodnych ;

5. Dokażanie powierzchni transmisją kontaktową poprzez ręce personelu;

6. Rekontaminacja w skażonych urządzeniach myjących ( np. brak programu tzw. samodezynfekcji ).

Page 54: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

54

Jednoczesne czyszczenie i dezynfekcja

Czyszczenie może być połączone z procesem dezynfekcji - stosowanie produktów myjąco-dezynfekcyjnych (ochrona personelu, środowiska)

konieczny dobór preparatów nie powodujących koagulacji białka

zakres działania dezynfekcyjnego może być ograniczony - substancje zanieczyszczające zdecydowanie zmniejszają aktywność bójczą roztworu

Page 55: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

55

Czyszczenie wyrobu medycznego

Zakończeniem każdego procesu czyszczenia jest płukanie;

Jeżeli czyszczenie ręczne poprzedza maszynowe - należy zapewnić zgodność z procesem maszynowym: odpowiedni dobór preparatów; spłukanie pozostałości (zapobiega pienieniu)

Page 56: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

56

Czyszczenie sprzętu medycznego Nie może być zaakceptowane jako jedyny lub

końcowy proces dla sprzętu inwazyjnego, dla którego jest wymagana dezynfekcja lub sterylizacja ;

Warunkuje skuteczność procesów dezynfekcji i sterylizacji: Tylko czysty sprzęt może być właściwie

dezynfekowany i sterylizowany

Page 57: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

57

Znaczenie czyszczenia wyrobów medycznych Zmniejsza zanieczyszczenie mikrobiologiczne –

zanieczyszczenie początkowe przed dezynfekcją i sterylizacją jest dużo niższe, a więc procesy te będą bardziej skuteczne.

Usuwa substancje, które mogą inaktywować czynnik dezynfekcyjny/sterylizujący lub stanowić dla niego barierę – każde zabrudzenie lub ciało obce (nawet sterylne) pozostawione na narzędziach może być przyczyną niebezpiecznych powikłań.

Usunięcie wszystkich widocznych zabrudzeń, w tym pozostałości krwi, ropy prowadzi do usunięcia podłoża, zabierając mikroorganizmom, które przetrwają substancje odżywcze i możliwość rozmnażania się.

Page 58: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

58

c.d.

Zapewnienie bezpieczeństwa personelu medycznego podczas przygotowywania wyrobów medycznych

Zapewnienie bezpiecznego transportu sprzętu i materiałów

Ochrona narzędzi przed korozją

Page 59: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

59

Specjalne zastosowania wymagają specjalnych programów

Narzędzia ortopedyczne –szczególnie systemy napędowe, które posiadają obudowę z aluminium

Kontenery służące do sterylizacji zestawów narzędziowych – jw.

Page 60: Przechowywanie preparatówsterylizacja.org.pl/.../PODSTAWY_MYCIA_I_DEZYNFEKCJI.ppt · PPT file · Web view2015-10-05 · Podstawy mycia i dezynfekcji Magdalena Ostaszewska Szpital

60

Narzędzia okulistyczne

*czyszczenie powierzchni wewnętrznych z odpowiednim marginesem bezpieczeństwa; są to narzędzia o średnicy wewnętrznej ok. 200 μm (dla porównania: średnica ludzkiego włosa to ok.100 μm)

*na narzędziach nie powinny pozostawać żadne osady alkaliczne - ryzyko ostrego urazu siatkówki oka

*narzędzia kanałowe powinny być wstępnie czyszczone wodą lub roztworem soli fizjologicznej za pomocą strzykawki, należy sprawdzić drożność

*należy bardzo dokładnie usunąć pozostałości maści