PROJEKT - rewitalizacja.mlawa.pl · Miasto Mława leży w północnej części województwa...

1

MŁAWA 2010

2

Materiał został przygotowany przez Zespół Zadaniowy powołany Zarządzeniem

nr 29/2009 Burmistrza Miasta Mławy z dnia 11 marca 2009 roku do opracowania Lokalnego

Programu Rewitalizacji dla Miasta Mławy, w skład którego weszli pracownicy Urzędu Miasta

w Mławie oraz jednostek organizacyjnych Miasta: Anna Sokołowska, Monika Walter,

Dariusz Nieznański, Wioletta Błaszkiewicz, Elżbieta Maciejska, Magdalena Grzywacz,

Monika Szypulska, Dorota Herdon, Krzysztof Zakrzewski, Grzegorz Ludwiczak,

Marcin Ronkiewicz.

Zespół pracował pod nadzorem Janiny Budzichowskiej - Zastępcy Burmistrza Miasta Mława

Współpraca:

Anna Miałka-Kruszewska, Przemysław Więckiewicz, Monika Szeszko-Zaborowska,

Monika Brzeszkiewicz - Urząd Miasta w Mławie

Konsultacje: Dagmara Mliczyńska –Hajda

Redakcja: Monika Szeszko-Zaborowska

3

WPROWADZENIE

W Strategii Rozwoju Mławy do roku 2015 (dokument nadrzędny stanowiący

podstawę lokalnej polityki rozwoju, względem innych dokumentów planistycznych

i dotyczących rozwoju miasta) rewitalizację określa się, jako „złożony, długofalowy proces

przemian przestrzennych, społecznych i ekonomicznych w zdegradowanych częściach miast,

przyczyniający się do poprawy, jakości życia mieszkańców, przywrócenia ładu

przestrzennego, a także do ożywienia gospodarczego i odbudowy więzi społecznych”.

Lokalny Program Rewitalizacji to „wieloletni program przyjęty i koordynowany

przez jednostkę samorządu terytorialnego, mający na celu rewitalizację określonego obszaru

zdegradowanego lub obszarów zdegradowanych realizowany zgodnie z określonym

harmonogramem czasowym i finansowany z określonych źródeł”1.

Miasta tworzące programy rewitalizacji mogą się ubiegać o pomoc finansową

z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. Oprócz tego mogą korzystać z programów

oferowanych przez krajowe i unijne instytucje wspierające działania dotyczące rewitalizacji

i rozwoju miast.

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Mławy spełnia wymagania formalne stawiane

opracowaniom programowym, których projekty składowe będą zgłaszane do konkursów

o dotacje z funduszy Unii Europejskiej. Współdziałanie sfery publicznej, (którą reprezentują

m.in. władze miasta, powiatu, regionu i kraju) i sfery prywatnej (np. osoby fizyczne,

przedsiębiorstwa prywatne, organizacje społeczne) warunkuje powodzenie działań w ramach

rewitalizacji. Już na samym początku powstawania LPR do współpracy i konsultacji

zaproszeni zostali ważni partnerzy dialogu publicznego, przedstawiciele: Starostwa

Powiatowego w Mławie, Powiatowego Urzędu Pracy, Urzędu Skarbowego w Mławie,

Powiatowej Komendy Policji w Mławie, spółdzielni mieszkaniowych i TBS oraz lokalnych

stowarzyszeń, związków i duchowieństwa.

Misją Lokalnego Programu Rewitalizacji (LPR) jest koordynacja wybranych

projektów Miasta Mława na terenach objętych rewitalizacją oraz wsparcie działań

ukierunkowanych na przywracanie do życia i zrównoważony rozwój obszarów, które utraciły

dotychczasowe funkcje społeczne i gospodarcze. Głównym celem LPR jest odnowa

i ożywienie wybranych, obecnie znajdujących się w sytuacji kryzysowej, obszarów miasta.

1 Szczegółowy opis priorytetów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2007–

2013 (uszczegółowienie RPO WM). Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr 1425/363/10 Zarządu Województwa

Mazowieckiego z dnia 26 lipca 2010 r.

4

Cel główny powinien zostać osiągnięty dzięki realizacji czterech celów szczegółowych,

którymi są:

I. Ożywienie społeczno-gospodarcze poprzez podniesienie, jakości przestrzeni publicznej,

zgodnie z zasadami ładu przestrzennego i estetyki oraz promowanie przedsiębiorczości.

II. Rozwój turystyki i kultury oparty na zasobach dziedzictwa kulturowego.

III. Zwiększenie bezpieczeństwa mieszkańców oraz poprawa możliwości komunikacyjnych.

IV. Integracja mieszkańców, zapobieganie i przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu.

Lokalny Program Rewitalizacji jest programem dynamicznym i elastycznym,

w związku z czym będzie podlegał okresowym aktualizacjom. Prowadzony będzie również

monitoring wdrażania Lokalnego Programu Rewitalizacji oraz ocena efektywności

i skuteczności realizacji planowanych działań.

Działania w ramach LPR realizować będą zespoły wdrożeniowe, które mają stanowić

płaszczyznę współpracy specjalistów różnych dziedzin i generowania partnerskich projektów

rewitalizacyjnych.

Opinie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Warszawie oraz

Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego stanowi, iż „Lokalny Program

Rewitalizacji Miasta Mławy do 2015” nie jest dokumentem, dla którego wymagane jest

przeprowadzenie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko. Priorytety i zasady

realizacyjne programu

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Mławy realizowany jest z zachowaniem

następujących zasad:

1.1.zasada partnerstwa w planowaniu, realizacji, monitorowaniu i ocenie programu –

z czym wiąże się współpraca oraz przejrzyste dzielenie się zasobami publicznymi

z partnerami samorządowymi,

1.2.zasada równości dostępu do stosowanych narzędzi realizacji programu dla partnerów

z różnych sektorów – publicznego, prywatnego, pozarządowego – zgodnie

z obowiązującymi przepisami prawa,

1.3.zasada współfinansowania jest niezbędnym mechanizmem realizowania projektów

w ramach programu i dotyczy zarówno środków pochodzących z wkładu społecznego,

środków prywatnych, publicznych, funduszy celowych, jak i środków pozyskiwanych

z Unii Europejskiej i innych funduszy zewnętrznych,

1.4.zasada równoważenia rozwoju obszaru rewitalizowanego – świadome

ukształtowanie relacji pomiędzy wzrostem gospodarczym, dbałością o środowisko

5

(nie tylko przyrodnicze, ale także sztuczne – wytworzone przez człowieka) oraz

zdrowiem człowieka jest niezbędnym warunkiem realizacji LPR w Mławie,

1.5.zasada otwartości – poszukiwanie, inspirowanie, promowanie i włączanie

do programu zewnętrznych projektów przez potencjalnych partnerów programu,

1.6.zasada skuteczności – ewaluacja projektu opierać się będzie na ocenie faktycznych

efektów i sukcesu w osiąganiu celów.

2. INFORMACJE O MIEŚCIE2

Miasto Mława od wczesnego średniowiecza odgrywało rolę lokalnego ośrodka

handlowo-rzemieślniczego. Było też centrum zbytu produktów rolnych, a przede wszystkim

stanowiło ośrodek administracji terytorialnej i sądownictwa ziemskiego. Na historię miasta

i kierunki jego rozwoju miały istotny wpływ: sąsiedztwo Zakonu Krzyżackiego, dość liczne

osadnictwo ludności żydowskiej, przenikanie form kulturowych ze wschodu i peryferyjne

położenie miasta pod względem ważniejszych ośrodków administracji. Mława otrzymała

prawa miejskie 13 lipca 1429 r. z rąk książąt mazowieckich – Siemowita V, Kazimierza II

i Władysława I.

Te okoliczności zadecydowały głównie o kształcie miasta w wymiarze urbanistyczno-

architektonicznym i o charakterze zabudowy mieszczańskiej. Historyczne serce miasta

stanowi rynek w kształcie zbliżonym do trapezu. Przypuszczalnie wytyczony przy lokacji,

znalazł się na zachód od owalnicy (wcześniejszego, przedlokacyjnego placu targowego).

W ten sposób powstał niemal wyjątkowy w Polsce układ, w którym ratusz i kościół parafialny

znalazły się na jednym placu. Pierwotnie wjazd na rynek odbywał się z czterech narożników

w formie tzw. „gęsich szyj”. W pierzejach okalających plac rynkowy dominowały

stosunkowo niskie obiekty z dużą ilością spichlerzy i składów. Zabudowa początkowo

drewniana, ustępowała z czasem miejsca murowanej. Na uwagę zasługuje fakt planowania już

od średniowiecza założenia urbanistycznego miasta ze stosunkowo dużym rozmachem.

Przejrzystość rozwiązań urbanistycznych jest również cechą dzisiejszego miasta, pomimo

często nieudolnej odbudowy z licznych zniszczeń wojennych oraz późniejszej lokacji założeń

mieszkaniowych.

Rozmachowi, o którym mowa przejawiającym się w odbudowie miasta dokonywanej

po 1945 r., nie towarzyszyła niestety równa mu dbałość o estetykę poszczególnych budowli

2 W rozdziale wykorzystano informacje zawarte w opracowaniu Z. Januszewskiego pt. “Program Rewitalizacji

Miasta Mławy” 2008

6

i większych założeń. Szczególnie dotkliwie odczuwalne są zaniedbania w zakresie

nawiązywania do historycznego charakteru miasta i zachowanych budowli.

Warunki ustrojowe i gospodarcze po 1945 r. spowodowały paradoksalnie, że miasto

ulegało coraz to większej degradacji, pomimo dokonywania wielu inwestycji. Obecnie wiele

bardzo cennych architektonicznie budynków, na skutek zaniedbań w zakresie konserwacji lub

nienależytego bieżącego utrzymania, charakteryzuje znaczny stan zniszczenia.

Jak wspomniano, pierwotnie liczną zabudowę miasta stanowiła architektura

drewniana. Materiały archiwalne ujawniają również przykłady bardzo dobrych rozwiązań

estetycznych tej architektury, niekiedy unikatowej pod względem rozwiązań konstrukcyjnych

i co najważniejsze, budownictwo, o którym mowa, cechuje czystość stylistyczna polskiego

budownictwa drewnianego.

Pomimo znacznego oddalenia od dużych centrów administracyjnych i dużych

ośrodków kultury, architektura Mławy nie nosi na sobie piętna architektury prowincjonalnej.

W mieście zachowało się wiele cennych obiektów architektury murowanej, które powinny

stanowić odniesienie dla nowo projektowanej architektury. Dotyczy to ubytków w pierzejach

ulicznych, zwłaszcza w obrębie stref ochrony konserwatorskiej i w kontekście istniejącej

zabudowy w odleglejszych od centrum pierzejach ulicznych. Powyższe pozwoli

a zachowanie historycznej formy miasta.

Centrum miasta to z założenia centrum administracji, handlu, kultury, rozrywki

i gastronomii. Centrum to wizytówka miasta. Warto odnieść się do przeszłości i zauważyć,

że najbogatsza warstwa każdego lokalnego mieszczaństwa lokowała swoje domy przy rynku

głównym lub w jego bliskim sąsiedztwie. Obecnie stan centrum pod względem rozwiązań

komunikacyjnych, architektury, wyposażenia w urządzenia obsługi mieszkańców, jakości

nawierzchni chodników i jezdni, ilości placówek handlowo-gastronomicznych i hotelowych,

obiektów małej architektury służącej wypoczynkowi informacji turystycznej i zwykłym

życiowym potrzebom, a przede wszystkim wizerunek estetyczny całości jest niezadowalający.

Stan techniczny elewacji budynków, poszyć dachowych opierzeń, przedproży wymaga

licznych napraw i rekonstrukcji. Dlatego zachodzi pilna potrzeba podjęcia kompleksowych,

integralnych działań w celu uporządkowania przestrzeni starego miasta, w szczególności

Starego Rynku, jako centrum ogniskującego życie miasta w wielu płaszczyznach w pierwszej

kolejności. Ma to również znaczenie psychologiczne, ponieważ dla mieszkańców miasta

jakość otoczenia ma silny wpływ na samopoczucie oraz poczucie wartości ich życiowego

lokum.

7

Zaniedbania i zaniechania powodowane warunkami ustrojowymi, a także doraźność

rozwiązań społecznych uwarunkowana racjami ideologicznymi, a nie rzeczywistymi

potrzebami lokalnego społeczeństwa, spowodowały ostatecznie przemieszanie różnych form

architektonicznych sytuowanych bez uzasadnień natury urbanistycznej czy architektonicznej,

bez kontekstu formalnego i kontekstu życiowych potrzeb. W ten sposób obok zabudowy

XIX-wiecznej lub na jej miejscu pobudowano bloki wielkopłytowe i wolno stojące

konstrukcje, bez związku stylistycznego z otoczeniem, naruszające rytm istniejącej zabudowy

lub całych założeń urbanistycznych. Nie bez znaczenia jest fakt, że ten sposób traktowania

miasta spowodował rozproszenie różnych funkcji, które spełnia miasto dla swoich

mieszkańców, wcześniej łączonych w logiczne układy. Chodzi tu o usługi handlowe,

rzemieślnicze, a także o łatwy dostęp do urzędów i instytucji o charakterze publicznym.

Bez względu na ocenę celowości takich rozwiązań, istotne znaczenie ma fakt,

że w Mławie nie uległ zasadniczemu zniszczeniu układ urbanistyczny miasta. Nienaruszony

został układ placów i ulic w obrębie historycznego miasta, co jest dużą wartością, dającą

w dalszym ciągu możliwość przywrócenia miastu chociaż części jego pierwotnego

charakteru, dokonując jego częściowej restauracji.

Istnieje także możliwość rozwiązania problemów komunikacyjnych bez ingerencji

w porządek architektoniczny w obrębie Starego Rynku. Wszystkie projekty programu

rewitalizacji w zakresie budowlano-inwestycyjnym, ekonomicznym i społecznym, powinny

zmierzać do tworzenia miasta przyjaznego ludziom, poprzez rozwiązania praktyczne

i użyteczne, zachowanie wartości historycznych, które są podłożem edukacji kulturowej

i naturalnych wartości przyrodniczych i krajobrazowych.

2.1.Ogólna charakterystyka miasta

Miasto Mława leży w północnej części województwa mazowieckiego. Jest stolicą

powiatu mławskiego, który od północy graniczy z województwem warmińsko-mazurskim.

Mława położona jest 126 km od Warszawy i jest jedyną gminą miejską spośród 10 gmin

powiatu mławskiego. Miasto zajmuje powierzchnię prawie 35 km2, zamieszkuje je ok. 30 tys.

ludności i stanowi centrum administracyjne, gospodarcze i kulturalne Ziemi Zawkrzeńskiej.

Mława jest korzystnie usytuowana pod względem komunikacyjnym. Przez miasto przebiega

droga krajowa nr 7, prowadząca z Gdańska przez Warszawę do granicy

ze Słowacją w Chyżnem. Droga ta jest częścią międzynarodowej drogi europejskiej E77,

prowadzącej przez Słowację do Budapesztu – stolicy Węgier. Równie ważny jest główny,

zelektryfikowany szlak kolejowy Warszawa–Gdańsk, będący częścią magistrali europejskiej

8

E-65 Gdańsk–Wiedeń. Dzięki współfinansowaniu ze środków Unii Europejskiej obydwa

wyżej wymienione szlaki komunikacyjne są aktualnie modernizowane.

2.1.1. Sfera zagospodarowania przestrzennego

2.1.1.1. Aspekt materialno-techniczny

a. Architektura historyczna

Do walorów historycznych miasta zalicza się przede wszystkim tzw. Pozycję Mławską

– linię umocnień, składającą się z ponad 50 polskich bunkrów, powstałych przed II wojną

światową, która odegrała znaczącą rolę w walce obronnej 1939 r.

Strefa ochrony konserwatorskiej obejmuje historyczne centrum Mławy z większością

obiektów wpisanych do rejestru zabytków. Obszar ten wyznaczony jest przez ulice:

Sienkiewicza, Kościuszki, Lelewela, Reymonta, Sądową, Żwirki, Wigury, Chrobrego, Stary

Rynek, Padlewskiego, Narutowicza, następnie wzdłuż rzeki Seracz, dalej ulicą Nowowiejską,

Browarną, 18 Stycznia, Warszawską, Stary Rynek, Spichrzową, Długą, Bagno,

Wyspiańskiego.

Na szczególną uwagę zasługuje także kilka wartościowych obiektów zabytkowych3:

Kościół parafialny p.w. Św. Trójcy, późnogotycki, z 1477 r., wielokrotnie

przebudowywany, kilkakrotnie spalony i odbudowywany, ostatnia przebudowa z lat

1882–1886 nadała mu charakter neobarokowy.

Ratusz Miejski, który powstał w roku 1544, obiekt wielokrotnie palony

i odbudowywany; po dwukrotnych pożarach w latach 1692 i 1776, odbudowany pod

koniec XVIII w. w stylu skromnego baroku.

Kościół p.w. Św. Wawrzyńca, późnobarokowy, położony na wzgórzu cmentarnym.

Hala Targowa z 1912 r. wybudowana według projektu architekta miejskiego Stefana

Usakiewicza.

Spichlerz Obywatelski przy ul. Długiej, wybudowany w latach 60. XIX w., obecnie

supermarket i dom handlowy.

Park Miejski, założony w 1897 r. jako ogród spacerowy, powstał z poszerzenia ogrodu

przy cerkwi prawosławnej.

Kilka secesyjnych kamieniczek z początku XX w. w centrum miasta: przy Starym

Rynku 6, Pl. 1 Maja 7, ul. Żeromskiego 4, ul. Żeromskiego 5, ul. Żwirki 11. Na uwagę

zasługuje także dom mieszkalny z końca XVIII w. przy Starym Rynku 5, w którym

3 Pełna lista obiektów zabytkowych znajduje się w Gminnej Ewidencji Zabytków Miasta Mławy stanowiącej

załącznik nr 2.

9

mieściła się pierwsza w Mławie apteka założona w roku 1800. Jednym z ciekawszych

architektonicznie budynków jest secesyjna kamienica przy Starym Rynku 6, którego

elewacje zdobi asymetryczny wykusz połączony z balkonami, głowa kobiety

z rozpuszczonymi włosami i nietoperze tworzące niepowtarzalną całość.

Budynek z początku XX w. przy ul. Reymonta 1 (dawny urząd finansowy, w okresie

powojennym siedziba Poczty Polskiej).

Budynek z przełomu XIX i XX w. w stylu neorenesansu włoskiego, ul. Reymonta 2.

Archiwum Państwowe m. st. Warszawy, oddział w Mławie (dawne więzienie),

ul. Narutowicza 3.

I Liceum Ogólnokształcące, ul. Wyspiańskiego 1.

Dom przy ul. Wyspiańskiego 5 (obecnie Gimnazjum „Wyspianum”).

Budynek Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia”, obecnie mieści się w nim Miejska

Biblioteka Publiczna i Muzeum Ziemi Zawkrzeńskiej, ul. 3 Maja 5.

Spichlerz drewniany z końca XVIII w. przy ul. Warszawskiej 44 (tzw.

„Lelewelówka”), obecnie zrekonstruowany – w znacznej mierze oryginalne elementy

drewniane zastąpiono nowymi ze względu na ich fatalny stan techniczny.

Budynek dawnej szkoły (tzw. pensja Mrozowskiej) z pocz. XX w. przy

ul. Sienkiewicza 4; pierwotnie otoczony planowaną zielenią, służącą jako teren

rekreacyjny dla uczniów; niestety obecnie okalający obiekt drzewostan uległ

zniszczeniu.

Budynek z końca XIX w., eklektyczny z przewagą elementów neorenesansowych przy

ul. Długiej 7 (dokumentuje historyczny układ przestrzenny ścisłego otoczenia

centrum).

Dawna przychodnia kolejowa na Wólce przy ul. Rynkowej 3.

Układ ulic w centrum typowy dla miast średniowiecznych – tzw. układ czterech

„gęsich szyj”.

Wąskotorowa Mławska Kolej Dojazdowa, której rodowód sięga czasów I wojny

światowej, obecnie nie jest eksploatowana.

Ponadto na terenie Mławy znajdują się stare nekropolie – cmentarz parafialny przy

ul. 18 Stycznia oraz nieczynne cmentarze: żydowski i ewangelicki.

b. Struktura własnościowa

W większości nieruchomości gruntowe i budynkowe stanowią własność prywatną.

Podejmowanie przez sektor publiczny niektórych inwestycji wymagać będzie pozyskania

10

praw do gruntu poprzez nabycie, zamianę lub zawiązanie spółek partnerstwa publiczno-

prywatnego (PPP).

Tab. 1. Struktura własnościowa gruntów w Mławie

1. Własność Miasta Mławy 430 ha

(w tym oddane w użytkowanie

wieczyste: 96 ha)

2. Własność Skarbu Państwa 837 ha

(w tym oddane w użytkowanie

wieczyste: 114 ha)

3. Własność Powiatu Mławskiego 35 ha

4. Własność osób fizycznych 2064 ha

5. Własność innych osób prawnych

(spółdzielni, kościołów i związków

wyznaniowych, województw)

36 ha

6. Pozostałe grunty 86 ha

Łącznie 3488 ha

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Miasta w Mławie.

c. Infrastruktura techniczna

Komunikacja

Jednym z atutów miasta jest dobry układ komunikacyjny i dobre połączenia

z najważniejszymi ośrodkami w kraju. Mława jest ważnym węzłem komunikacyjnym zarówno

drogowym, jak i kolejowym. W mieście działa dworzec autobusowy PKS zlokalizowany

w centrum miasta. Przez Mławę przebiegają następujące drogi:

• droga krajowa nr 7, łącząca południe Polski z Pomorzem,

• drogi wojewódzkie: nr 544 Brodnica-Działdowo-Mława-Przasnysz, nr 563 Rypin-

Żuromin-Mława, nr 615 Mława-Ciechanów,

• drogi powiatowe: nr 351 Szreńsk-Mława, nr 303 Turza-Krępa-Lewiczyn-Mława,

nr 312 Mława-Windyki-Wieczfnia, nr 320 Mława-Dębsk-Dzierzgowo, nr 352 Turza-

Łomia-Mława.

Długość dróg przebiegających przez Mławę wynosi:

• drogi krajowe: 6 km,

• drogi wojewódzkie : 9,3 km,

• drogi powiatowe: 14 km,

11

• drogi miejskie (gminne): 97,26 km, w tym o nawierzchni bitumicznej 66,6 km,

betonowej 0,10 km, z kostki brukowej 3,98 km, tłuczniowej 1,1 km, gruntowe 25,48 km.

Stan dróg w mieście jest oceniany jako dobry. Co roku remontowane są istniejące

nawierzchnie oraz budowane są nowe drogi, co jednak nie zaspokaja potrzeb mieszkańców.

Równocześnie zauważa się potrzebę dalszych remontów chodników i budowę nowych, głównie poza

centrum i na obrzeżach miasta.

W mieście obecnie funkcjonuje 4,5 km ścieżek rowerowych. Pomimo tego, że co roku

wraz z budową nowych i przebudową istniejących dróg, wydzielane są ścieżki rowerowe,

to jednak nadal nie jest to sieć wystarczająca.

W celu rozwiązania problemu ruchu samochodowego w centrum Mławy, we wrześniu

2009 r. wydzielono Strefę Płatnego Parkowania na około 250 miejsc parkingowych dla

pojazdów samochodowych i ustawiono 12 parkometrów. Ponadto wydzielane są dodatkowe

alternatywne bezpłatne miejsca postojowe.

W celu wyprowadzenia z centrum miasta ruchu samochodów ciężarowych i nadmiernego

ruchu samochodów osobowych, w toku prac przy projekcie „Studium uwarunkowań

i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. Mławy” powstał pomysł na zmianę

przebiegu drogi wojewódzkiej nr 544 i poprowadzenie jej po zachodniej stronie linii

kolejowej jako tzw. „zachodniej obwodnicy Mławy”. Doprecyzowanie przebiegu obwodnicy

zachodniej nastąpiło w wyniku opracowania na zlecenie Burmistrza Miasta Mławy

„Uszczegółowionego studium zachodniej obwodnicy Mławy oraz przejazdów przez linię

kolejową”. Opracowanie zostało zakończone we wrześniu 2006 r. i pozytywnie zaopiniowane

przez Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego. Dnia 29.12.2008 r. Miasto

Mława i Województwo Mazowieckie zawarło porozumienie w sprawie wspólnej realizacji

zadania pod nazwą „Budowa zachodniej obwodnicy Mławy w latach 2008–2014”. Zgodnie

z tym porozumieniem, Burmistrz Miasta Mławy zlecił opracowanie „Koncepcji programowej

dla budowy zachodniej obwodnicy Mławy” w celu uzyskania decyzji o środowiskowych

uwarunkowaniach i zgody na realizację przedsięwzięcia. Termin wykonania opracowania:

31.05.2011 r.

Przez miasto przebiega główny, zelektryfikowany szlak kolejowy Warszawa –

Gdańsk, będący częścią magistrali europejskiej E-65 Gdańsk – Wiedeń. Dworzec kolejowy

zlokalizowany jest w północno-zachodniej części miasta (Wólka). Planowana jest przebudowa

układu torowego oraz infrastruktury technicznej stacji Mława oraz przystanku osobowego Miasto

Mława w ramach modernizacji linii kolejowej E-65 na odcinku Warszawa – Gdynia. Podstawowym

celem i efektem projektu jest znaczące skrócenie czasu przejazdu, podniesienie standardu podróży,

12

zwiększenie konkurencyjności przewoźnika kolejowego na rynku krajowym i międzynarodowym

a także zapewnienie interoperacyjności z krajowym i europejskim systemem transportowym.

Efektem przebudowy będzie dostosowanie parametrów technicznych linii kolejowej

do zwiększonych prędkości pociągów osobowych ( maksymalnie do 200 km/h dla składów

z wychylnym pudłem i do 160 km/h dla pociągów klasycznych) oraz do 120 km/h dla pociągów

towarowych. Poza przebudową linii kolejowej oraz stacji Mława i przystanku osobowego Mława

Miasto, przewiduje się likwidację obecnych przejazdów strzeżonych i budowę trzech wiaduktów

kołowych jako skrzyżowań bezkolizyjnych. Jednocześnie z modernizacją linii kolejowej

przewiduje się budowę nowoczesnego kompleksu usługowo – handlowego połączonego

ze zintegrowanym dworcem kolejowo – autobusowym. W 2010 roku Miasto Mława

zakończyło wykup gruntów przeznaczonych pod tę inwestycję. Trwają poszukiwania

inwestora zainteresowanego realizacją przedsięwzięcia. W dzielnicy Wólka znajduje

się terminal kontenerowy PKP Cargo o powierzchni niemal 2,5 ha, na którym można

jednorazowo składować 1000 kontenerów.

Mława znajduje się w zasięgu usług większości operatorów telefonii komórkowej

i stacjonarnej, przez co istnieje także możliwość korzystania z przewodowego

i bezprzewodowego dostępu do Internetu. Na terenie miasta można skorzystać także

z bezprzewodowego podłączenia do Internetu: w okolicach Ratusza działa hotspot.

Gospodarka wodno-ściekowa

Zarządcą sieci wodociągowych i kanalizacyjnych jest Zakład Wodociągów, Kanalizacji

i Oczyszczalnia Ścieków „WOD-KAN” Sp. z o.o. w Mławie.

Zaopatrzenie mieszkańców Mławy w wodę odbywa się za pomocą miejskiej sieci

wodociągowej. Woda pozyskiwana jest ze złóż podziemnych. Na terenie Mławy działa 11

miejskich ujęć wody. Dziewięć ujęć dostarcza wodę do Stacji Uzdatniania Wody o wydajności

350 m3/godz, znajdującej się przy ul. Padlewskiego, a dwa ujęcia dostarczają wodę do Stacji

Uzdatniania Wody o wydajności 120 m3/godz przy ul. Instalatorów. Ponadto ul. Piekiełko jest

zaopatrywana w wodę kupowaną hurtowo od sąsiedniej gminy – Iłowo, w ilości około 20

m3/dobę.

Zasoby wód podziemnych pochodzą z formacji trzecio- i czwartorzędowych i są

wystarczające do pokrycia bieżących potrzeb odbiorców wody w Mławie.

Długość sieci wodociągowej wynosi 94,9 km., a korzystają z niej prawie wszyscy

mieszkańcy miasta (99,95%).

13

Obie Stacje Uzdatniania Wody w Mławie zostały w roku 2008 całkowicie zmodernizowane

przy współfinansowaniu ze środków UE. Zainstalowano nowoczesne urządzenia, które pozwalają

osiągnąć znakomite wyniki w zakresie parametrów przydatności wody do picia. Obie stacje są w pełni

zautomatyzowane i wyposażone w systemy zdalnego monitorowania parametrów pracy.

Na terenie miasta istnieje system kanalizacji rozdzielczej oraz sieci ogólnospławnej.

Długość sieci wynosi 54,5 km, w tym funkcjonuje 1 755 połączeń do budynków

mieszkalnych. Z sieci kanalizacyjnej korzysta około 24 tys. mieszkańców (80%). Sieć

kanalizacji sanitarnej obejmuje całe budownictwo wielorodzinne i budynki jednorodzinne

w centralnej części miasta. Istnieje potrzeba uporządkowania gospodarki wodno-ściekowej

na terenie miasta i rozbudowy sieci kanalizacji sanitarnej, głównie na obszarze za linią kolejową

przebiegającą przez Mławę w kierunku zachodnim i w części północnej miasta.

Wody deszczowe na terenie miasta odprowadzane są głównie do rzeki Seracz i rowów

melioracyjnych, a częściowo do sieci ogólnospławnej (około 9% powierzchni miasta) i dalej

kierowane do miejskiej oczyszczalni ścieków.

Na terenie Mławy funkcjonuje komunalna oczyszczalnia ścieków o przepustowości

hydraulicznej 8 000 m3/dobę, a jej zdolność oczyszczania jest zależna od dopływającego

ładunku w ściekach surowych. Do oczyszczalni dopływają również ścieki przemysłowe

w ilości około 17% całości odprowadzanych ścieków do oczyszczalni. Z uwagi na rozwój

budownictwa mieszkaniowego oraz rozbudowę sanitarnej sieci kanalizacji w dzielnicach,

w których obecnie nie ma kolektorów sanitarnych, przewiduje się, że w przyszłości zwiększy

się w dopływ ścieków do oczyszczalni. Oczyszczone ścieki z miejskiej oczyszczalni

w Mławie odprowadzane są do rzeki Wkry przez jej dopływ Mławkę.

W roku 2009 zostały opracowane ideogramy sieci wodociągowej, kanalizacji sanitarnej

i kanalizacji deszczowej na terenie miasta, które pozwalają na racjonalne programowanie

nowych sieci oraz przebudowy, czy zwiększanie istniejących średnic. Każda nowopowstająca

dokumentacja projektowo-kosztorysowa rozbudowy istniejących sieci WOD-KAN jest

opracowana zgodnie z wytycznymi zawartymi w ideogramach.

Nowe wymagania prawne z zakresu ochrony środowiska, funkcjonujący tylko jeden

ciąg technologiczny w oczyszczalni, brak nowoczesnej gospodarki osadowej, niedostateczne

mechaniczne oczyszczanie ścieków surowych, brak wykorzystania produkcji biogazu

do celów energetycznych, wymuszają na lokalnym samorządzie decyzje, zmierzające

do przebudowy miejskiej oczyszczalni ścieków. Ponadto postępuje przemysłowy rozwój

miasta i ścieki z zakładów po ich podczyszczeniu, czyli spełnieniu zapisów rozporządzenia

o możliwości zrzutu ścieków przemysłowych do kanalizacji sanitarnej, (które nie będą

14

przekraczały parametrów wskazanych w stosownym rozporządzeniu), będą mogły być

przyjmowane do oczyszczalni. W roku 2010 opracowano dokumentację techniczną dotyczącą

modernizacji oczyszczalni ścieków z uwzględnieniem nowoczesnej technologii. Realizacja tej

niezbędnej inwestycji będzie kapitałochłonna i możliwa przy współfinansowaniu

ze środków zewnętrznych.

System ciepłowniczy

Większość osób mieszkających w budynkach wielorodzinnych, szczególnie

w centrum miasta oraz na obszarze największych blokowisk, zaopatrywanych jest w ciepło

przez Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o.

Głównym źródłem ciepła w PEC Sp. z o.o. jest Centralna Ciepłownia, zlokalizowana

niedaleko centrum miasta, przy ul. Powstańców Styczniowych 3. Wykorzystuje ona najtańszy

obecnie rodzaj paliwa jakim jest miał węglowy. Zasila w ciepło około 70% budynków

wielorodzinnych zlokalizowanych na Osiedlu Książąt Mazowieckich, 95% budynków

na osiedlu przy ul. Sienkiewicza oraz 50% budynków na w obrębie ulic: Długiej,

Żeromskiego, 3 Maja, Starego Rynku, Grzebskiego, Szewskiej, Płockiej. Osiedla położone

dalej od centrum Mławy są zaopatrywane w ciepło sieciowe również z zasobów PEC,

ale za pomocą systemów ciepłowniczych lokalnych kotłowni gazowo-olejowych. I tak 70%

budynków wielorodzinnych Osiedla Młodych, 100% budynków wielorodzinnych pomiędzy

ulicami Tuwima a Broniewskiego oraz 100% „starego” Osiedla Narutowicza wraz

z gmachem Urzędu Skarbowego jest ogrzewanych z niskoparametrowej, cztero-

lub dwuprzewodowej sieci lokalnych kotłowni gazowych PEC.

PEC ogrzewa również szereg obiektów użyteczności publicznej jak np. Szkoła

Podstawowa nr 7, Państwowa Szkoła Muzyczna I i II stopnia, Miejski Dom Kultury,

Gimnazjum nr 1, sklepy sieciowe.

Głównymi odbiorcami ciepła produkowanego przez PEC są: Spółdzielnia

Mieszkaniowa „Zawkrze” – 76%, Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. – 14%,

pozostali odbiorcy – 10%. Z zasobów PEC nie są ogrzewane budynki jednorodzinne,

zlokalizowane na różnych terenach osiedlowych Mławy w liczbie ponad 3 tysięcy.

W 2010 roku zakończono wymianę 2 kotłów WML w Centralnej Ciepłowni na kotły

o większej mocy, z automatyką i zainstalowaniem ekonomizerów. W najbliższej przyszłości

wdrażany będzie proces zastąpienia ciepłowniczych węzłów grupowych węzłami

kompaktowymi oraz dalsza modernizacja sieci przesyłowych.

15

Stan infrastruktury przesyłowej ogólnie jest niezadowalający. Mimo realizowanych

w ciągu ostatnich kilku lat inwestycji w sieci przesyłowe i węzły cieplne, potrzeby

inwestycyjne w tym zakresie są określane na kwotę około 10 mln zł. Sytuację w tym zakresie

komplikuje dodatkowo różnorodność własności sieci przesyłowych, węzłów i urządzeń

w nich zamontowanych oraz gruntów, po których przebiegają poszczególne odcinki sieci

ciepłowniczych. Właścicielami w tym przypadku są spółdzielnie mieszkaniowe, gmina

Mława oraz PEC Sp. z o.o.

Zarząd Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej na bieżąco prowadzi modernizację systemu

ciepłowniczego, szczególnie w obszarach, które znajdują się w niniejszym Lokalnym Programie

Rewitalizacj. W planach jest budowa nowego rurociągu ciepłowniczego biegnącego ulicami:

Mariacką, Słowackiego, Piłsudskiego, Kossaka, Broniewskiego, Tuwima oraz przez Osiedle

Młodych. W celu ograniczenia niskiej emisji, szczególnie tlenków azotu, planowana jest

w porozumieniu ze Starostwem Powiatowym likwidacja małych kotłowni gazowych w budynkach

szkół ponadgimnazjalnych i innych obiektach, których właścicielem jest Starostwo.

W przypadku dużej liczby chętnych do korzystania z ciepła sieciowego, istnieje koncepcja rozbudowy

Centralnej Ciepłowni i wyposażenia jej w energetyczny blok gazowy z wysokosprawną kogeneracją.

W pozostałych zasobach mieszkaniowych miasta, głównie w indywidualnych

budynkach jednorodzinnych, korzysta się z ogrzewania indywidualnego, spalając różne dostępne

paliwa jak węgiel, drewno, gaz, olej opałowy oraz w niewielkiej części energię elektryczną.

Na terenie Mławy stwierdzono przekroczenia poziomów dopuszczalnych pyłu

zawieszonego PM10. W celu ograniczenia emisji zanieczyszczeń, Sejmik Województwa

Mazowieckiego podjął Uchwałę nr 171/09 z dnia 12 października 2009 roku w sprawie

określenia programu ochrony powietrza dla strefy Powiat Mławski (Mazow.09.182.5127,

Warszawa, 16 listopada 2009 r.). W uchwale wskazano zakres działań naprawczych

niezbędnych do przywrócenia poziomów dopuszczalnych zanieczyszczeń oraz terminy

realizacji, koszty i źródła finansowania zadań oraz określono Miasto Mławę i właścicieli

budynków jako jednostkę realizującą działania.

Gazownictwo

Na terenie miasta za zaopatrzenie w gaz jest odpowiedzialna Mazowiecka Spółka

Gazownictwa. System miejski składa się z:

• sieci rozdzielczych niskiego ciśnienia o długości 31,07 km,

• sieci rozdzielczych średniego ciśnienia o długości 40,66 km.

Ilość przyłączy do budynków wynosi: 1503 niskiego ciśnienia oraz 1742 średniego ciśnienia.

16

Przepustowość zlokalizowanych na terenie miasta stacji redukcyjno-pomiarowych

drugiego stopnia (SRP-II0) oraz sieci gazowych średniego i niskiego ciśnienia zapewnia pokrycie

zapotrzebowania na gaz ziemny aktualnie podłączonym do systemu gazowego odbiorcom.

Rozbudowa systemu sieci gazowych powinna zabezpieczyć potrzeby wynikające z rozwoju

miasta.

Energetyka

Miasto jest zaopatrywane w energię elektryczną z dwóch zasilania stacji 110/15 kV

(GPZ). Sieć energetyczna w mieście pracuje na napięciach nn 0,4 kV i 15 kV, która obsługuje

11 793 odbiorców indywidualnych i zbiorowych. Zainstalowanych jest 6 039 (97,74 km)

przyłączy napowietrznych oraz 168 (4,2 km) przyłączy kablowych.

Istnieją rezerwy mocy na stacjach GPZ, lecz aby ją rozprowadzić, wymagana jest

rozbudowa infrastruktury elektroenergetycznej. Część sieci napowietrznych abonenckich

należy przebudować na sieć kablową. Sieć oświetlenia ulicznego znajdująca się na terenie

Mławy jest w przeważającej części wykonana jako wspólna sieć abonencko-oświetleniowa.

Istniejące oświetlenie uliczne wymaga modernizacji na energooszczędne.

Gospodarka odpadami

Ewidencja umów zawartych na odbieranie odpadów komunalnych prowadzona jest

przez Zakład Usług Komunalnych USKOM Sp. z o.o. w Mławie, a następnie przekazywana

do Urzędu Miasta. USKOM prowadzi zbiórkę odpadów komunalnych zmieszanych na terenie

miasta Mławy. Podstawowym systemem zbierania odpadów komunalnych na terenie miasta jest

zbiórka odpadów niesegregowanych. Do gromadzenia odpadów wykorzystywane są różnego

typu pojemniki o różnej pojemności dostosowane do rodzaju i charakteru zabudowy. Pojemniki

są własnością firm świadczących usługi odbioru odpadów i są wydzierżawiane użytkownikom

lub stanowią własność właścicieli nieruchomości.

Selektywną zbiórkę odpadów w Mławie rozpoczęto we wrześniu 2003 roku. Obecnie

zbierane są następujące frakcje odpadów: szkło, tworzywa sztuczne, papier, odpady

wielkogabarytowe, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, baterie. Na terenie miasta

wyznaczono 54 miejsca, w których rozstawiono pojemniki do selektywnej zbiórki odpadów

na tworzywa sztuczne, papier oraz szkło. Pojemniki te po zapełnieniu opróżniane są przez

firmę „Zielone Miasto”.

Oprócz systemu segregacji „u źródła” Zakład Usług Komunalnych USKOM Sp. z o.o.,

po zebraniu z terenu Mławy zmieszanych odpadów komunalnych, prowadzi odzysk

17

w obiektach zlokalizowanych przy składowisku w Uniszkach Cegielni k. Mławy (gmina

Wieczfnia Kościelna).

Składowisko odpadów w ostatnich latach zostało całkowicie zmodernizowane i jest

jednym z najnowocześniejszych w Polsce. Posiada pozwolenie zintegrowane na prowadzenie

instalacji do składowania odpadów z wyłączeniem odpadów obojętnych, o zdolności

przyjmowania ponad 10 ton odpadów na dobę. Na składowisku prowadzona jest segregacja

odpadów z zastosowaniem stacji do segregacji, w celu odzysku surowców i produkcji paliw

alternatywnych (RDF). Na kwaterach zamontowane są studnie odgazowujące z instalacją

do spalania biogazu typu STB. Aktualnie instalacja zbierania, przesyłania i spalania gazu

składowiskowego z odzyskiem energii elektrycznej i cieplnej (mała elektrownia gazowa)

eksploatowana jest przez firmę zewnętrzną.

Mieszkalnictwo4

Rynek mieszkaniowy w Mławie obejmuje mieszkania typu własnościowego, spółdzielczego,

społecznego i komunalnego. Stosunkowo duża liczba mieszkańców zamieszkuje

w prywatnych domach jednorodzinnych. W Mławie działają 4 spółdzielnie mieszkaniowe:

1. Spółdzielnia Mieszkaniowa Lokatorsko-Własnościowa „ZAWKRZE”,

2. Spółdzielnia Mieszkaniowa „ZACISZE 1995”.

3. Spółdzielnia Mieszkaniowa „DOM”,

4. Spółdzielnia Mieszkaniowa „STANDARD”,

Zarządcą mieszkaniowego zasobu gminy i Wspólnot Mieszkaniowych, w których

gmina ma swoje lokale komunalne jest Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o.o.

Podstawowym przedmiotem działania tej spółki jest budowanie budynków mieszkalnych

i ich eksploatacja na zasadach najmu. Mławski TBS zarządza i administruje

nieruchomościami zabudowanymi komunalnymi, budynkami mieszkalnymi i znajdującymi

się w nich lokalami użytkowymi. Lokale komunalne stanowią w mieście ok. 10% całego

zasobu mieszkaniowego.

Z roku na rok coraz więcej osób staje się właścicielami mieszkań – wykupując

je od spółdzielni lub bezpośrednio od deweloperów. Ponad 50% mławskich mieszkań stanowi

własność prywatną i wskaźnik ten z roku na rok rośnie. Stąd na terenie Miasta tworzy

się coraz więcej wspólnot mieszkaniowych, w których prowadzony jest zarząd właścicielski.

4 Szczegółowe informacje zawarte są w Polityce Mieszkaniowej Mławy na lata 2008-2015 (oprac.

D. Mliczyńska-Hajda) oraz w Raporcie pt. „Mieszkaniowy Bilans Otwarcia – Diagnoza problemów

mieszkalnictwa w Mławie”, stanowiący materiał wejściowy do prac nad Polityką Mieszkaniową Mławy.

18

Nadzór sprawowany jest przez właścicieli lokali, którzy decydują o zakresie utrzymania

i remontowania nieruchomości. Stan techniczny nieruchomości wspólnot mieszkaniowych

jest bardzo zróżnicowany, gdyż 5% stanowią budynku przedwojenne, 40% to budynki

powojenne z piecowym ogrzewaniem, a 55% budynki o standardzie współczesnym. Wynika

z tego, że we wspólnotach „starzejące się” zasoby mieszkaniowe wymagające stałego

przeprowadzania remontów stanowią znaczny odsetek

W Mławie istnieją także nieruchomości mieszkaniowe należące do zakładów pracy,

głównie PKP oraz budynki komercyjne wybudowane przez deweloperów takich jak: DAN-

BUD Sp. z o.o.,, KAMBUD INWESTYCJE sp.k., Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe

„TRANSMIK”, „C.E.S.C. BUD” Iwona Sobiecka, Jan Sobiecki, Elżbieta Cechowska,

Zdzisław Cechowski s.c.

Tab. 2. Wybrane dane obrazujące sytuację w mieszkaniowym zasobie komunalnym

Liczba wyroków

eksmisyjnych:

Budynki komunalne

drewniane:

Budynki komunalne

rozebrane:

Budynki komunalne

wykwaterowane z

najemców:

Rok 2008 29

(Piłsudskiego,

Lelewela,

Słowackiego,

Kościuszki,

Rynkowa,

Warszawska,

Browarna, Ordona,

Reymonta,

Napoleońska)

dominuje ul.

Warszawska

26

(Płocka: 2,

Warszawska: 2, 18-

Stycznia: 3,

Studzieniec: 1,

Padlewskiego: 4,

Narutowicza: 2, Pl. 1

Maja: 3, Graniczna: 1,

Wójtostwo: 1,

Wymyślin: 1,

Browarna: 1,

Smolarnia: 1,

Sienkiewicza: 2,

Piłsudskiego: 1)

4

(„Torfa” Załęskiego:

1, Płocka: 2

Warszawska: 1)

4

(„Torfa” Załęskiego:

1, Płocka: 2

Warszawska: 1)

Rok 2009 17

(Piłsudskiego,

Lelewela,

Słowackiego,

Warszawska,

Ordona,

Napoleońska)

dominuje ul.

Słowackiego

23

(Warszawska: 2, 18

Stycznia: 3,

Studzieniec; 1,

Padlewskiego: 4,

Narutowicza: 2, Pl. 1

Maja: 3, Graniczna: 1,

Wójtostwo: 1,

Wymyślin: 1,

Browarna: 1,

Smolarnia: 1,

Sienkiewicza: 2,

Piłsudskiego: 1)

5

(Warszawska: 1, 18

Stycznia: 3,

Studzieniec: 1)

17

(Padlewskiego: 1, 18

Stycznia: 8,

Warszawska: 2,

Graniczna: 1,

Dworcowa: 1, Pl. 1

Maja: 2, Studzieniec:

1, Narutowicza: 10)


19

Budynki oczekujące na sprzedaż lub rozbiórkę: 7 (Narutowicza: 1, Pl. 1 Maja: 3,

Graniczna: 1, Dworcowa: 1, Warszawska: 1).

Zamieszkiwane budynki komunalne (drewniane) przez najemców: 11 (Warszawska:

1, Padlewskiego: 3, Narutowicza: 1, Wymyślin: 1, Browarna: 1, Smolarnia: 1,

Sienkiewicza: 2, Piłsudskiego: 1).

Lokale z centralnym ogrzewaniem: 238 (Osiedle Narutowicza, Osiedle Młodych,

Szewska 1, Słowackiego 3A, Napoleońska 25A).

Lokale z piecowym ogrzewaniem: 649 (Słowackiego, Padlewskiego, Chrobrego,

Warszawska, Stary Rynek, Graniczna, Ordona).

Mieszkania ze wspólną łazienką: 20 (Słowackiego, Ordona).

Mieszkania z wc na zewnątrz:

a. na korytarzu w obrębie budynku: 61 (Ordona),

b. poza budynkiem: 65 (Willowa, Warszawska, Padlewskiego).

Mieszkania bez odpływu kanalizacyjnego: 30 (Willowa, Warszawska, Padlewskiego).

Mieszkania bez bieżącej wody:

a. brak w mieszkaniu: 23 (Willowa, Warszawska),

b. brak w budynku: 16 (Willowa).

W dniu 26 marca 2009 r. Zarządzeniem nr 33/2009 Burmistrza Miasta Mławy została

powołana Komisja do przeglądu niezamieszkałych lokali mieszkalnych w zasobie

komunalnym miasta, która w wyniku swoich działań odzyskała 13 lokali (Słowackiego: 2,

Willowa: 5, Wójtostwo: 2, Padlewskiego: 1, Ordona: 1, Graniczna: 1, Napoleońska: 1).

Lokale te były podnajmowane, bądź niezamieszkiwane przez głównych najemców.

W roku 1997 roku został wybudowany jeden blok socjalny dla 30 rodzin

i zaadaptowano 5 lokali użytkowych na lokale mieszkalne. Od tego czasu nie powiększano

zasobu komunalnego aż do roku 2008, kiedy oddany do użytkowania blok komunalny dla 26

rodzin. W roku 2009 wybudowano i oddany do użytku został budynek socjalny dla 22 rodzin.

Dodatkowo w 2010 roku gmina pozyskała 10 lokali mieszkalnych w zamian

za działki. Powyższe działania podjęto ze względu na bardzo duże zużycie budynków

komunalnych (w wielu przypadkach 100% zużycia minęło kilka lat temu), dlatego też

Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Mławie podczas okresowych przeglądów w 3

przypadkach nałożył na gminę obowiązek dotyczący wydania nakazu opuszczenia budynków

przez najemców.

20

2.1.1.2.Przyrodnicze elementy środowiska5

Mława położona jest na skraju tzw. Wyniesienia Mławskiego wchodzącego w skład

Niziny Północnomazowieckiej. Fragment Wyniesienia Mławskiego położony w granicach

miasta dzieli się na dwie części: południowa i centralna część miasta leży na wysoczyźnie

polodowcowej, gdzie koncentruje się niemal cała zabudowa miejska, zaś część północna

w strefie czołowomorenowej.

Miasto jest odwadniane przez dwa niewielkie cieki: Seracz i Stary Rów – dopływy

Mławki oraz kilka rowów melioracyjnych o drugorzędnym znaczeniu. Wody

przypowierzchniowe na obszarze miasta są przeważnie silnie zanieczyszczone. Względnie

mała objętość powierzchniowej warstwy wodonośnej i najczęściej słaby odpływ podziemny

sprawiają, że może tu następować kumulowanie się zanieczyszczeń. Źródłem zanieczyszczeń

są: użytkowane bądź nieużytkowane szamba, śmietniska i zanieczyszczenia powierzchniowe,

a także działalność rolnicza. Zanieczyszczone wody gruntowe są drenowane przez cieki

powierzchniowe – Seracz i Stary Rów. Zły stan czystości wód powierzchniowych na terenie

Mławy jest spowodowany tym, że drenują one zanieczyszczone wody gruntowe poziomu

przypowierzchniowego oraz przyjmują zanieczyszczenia spływające ze ściekami

deszczowymi, a także sanitarnymi.

W obrębie miasta znajduje się fragment większego kompleksu leśnego tzw. Lasu

Mławskiego, położonego na północ, północny-wschód i północny-zachód od Mławy

należącego do Nadleśnictwa Dwukoły – Lasów Państwowych. Na ich terenie dominują

zwarte drzewostany sosnowe lokalnie z domieszką brzozy, dębu szypułkowego oraz robinią

akacjową i klonem jesionolistnym w strefie brzegowej. Większość z istniejących terenów

leśnych objętych jest ochroną w ramach Zieluńsko-Rzęgnowskiego Obszaru Chronionego

Krajobrazu.

Elementy roślinności ruderalnej występują również na terenie ogródków działkowych

oraz towarzyszą lokalnie zabudowie przemysłowej i składom. W centralnej części miasta

występuje roślinność kultywowana (zieleń urządzona: kompozycje drzew i krzewów

ozdobnych) w obrębie zieleńców miejskich, w otoczeniu zabudowy mieszkaniowej wysokiej,

zabudowy niskiej typu miejskiego, obiektów usługowych oraz na terenie cmentarzy. Wiele

z ulic ścisłego centrum miasta obsadzonych jest drzewami.

Najcenniejszym elementem zieleni urządzonej na terenie Mławy jest Zabytkowy Park Miejski

im. Dąbrowszczaków, położony w samym centrum miasta między ul. Sienkiewicza,

5 Szczegółowe informacje dotyczące uwarunkowań ochrony przyrody znajdują się w dokumencie Program

Ochrony Środowiska dla Miasta Mławy z 16 października 2006r.

21

ul. Żeromskiego, ul. Wyspiańskiego i ul. Reymonta. Powierzchnia parku wynosi 3,6 ha,

a jego początki sięgają końca XIX w., kiedy to na bazie założonej pierwotnie alei powstał

park krajobrazowy z osnową geometryczną, tworzoną przez aleję drzew. Park zachował się

w granicach sprzed II wojny światowej, zachowany został również dawny układ oparty o oś

biegnącą przez środek parku. Na terenie parku znajduje się wartościowy drzewostan, który

tworzy blisko 470 drzew i krzewów ozdobnych w blisko 120 gatunkach. Wiek rosnących

tu drzew jest znacznie zróżnicowany – najstarsze mają około 200 lat. Park objęty jest ochroną

konserwatorską. W 2010 roku zakończono rewitalizację Parku6.

Ponadto na terenie Mławy znajdują się 4 drzewa – pomniki przyrody. Mimo że

ogólnie stan utrzymania zieleni na terenie miasta jest zadawalający, wiele z istniejących

nasadzeń wymaga uporządkowania oraz uzupełnień. W pasach drogowych również należy

wykonać nasadzenia zielone oraz sukcesywnie wydzielać i urządzać skwery zielone przy

zabudowie mieszkaniowej. Pilnie wymaga odbudowy i rewitalizacji zieleń przy Placu 1 Maja

(tzw. „Zielony Rynek”).

Fauna jest typowa dla środkowej Polski. Z dużych zwierząt w okolicach Mławy

można spotkać sarnę, rzadziej jelenia. Ponadto w rejonie Mławy spotyka się wędrujące łosie.

Poza tym w lasach wokół Mławy występuje większość gatunków zwierząt i ptaków typowych

dla ekosystemów leśnych i leśno-polnych.

2.1.1.3.Identyfikacja problemów

Poważną uciążliwością w mieście jest to, że drogi wojewódzkie o nasilonym ruchu

pojazdów ciężarowych i osobowych przebiegają przez centrum miasta. Ruch samochodów

ciężarowych należy wyprowadzić poza miasto, budując obwodnice tak, aby ominąć miasto

w ruchu tranzytowym oraz sytuując wloty, by umożliwić dojazd z obwodnicy do dzielnicy

przemysłowej najkrótszą drogą. W Mławie istnieje jeszcze dużo dróg gruntowych, które

należy utwardzić, łącznie z wykonaniem odwodnienia. Wiele istniejących kolektorów

deszczowych wymaga przebudowy i zwiększenia przepustowości. Mimo to, iż wraz

z budową i przebudową istniejących dróg, wytyczane są ścieżki rowerowe, to jednak nadal

nie jest to sieć wystarczająca. Istnieje potrzeba remontów istniejących chodników jak i budowy

nowych, głównie poza centrum i na obrzeżach miasta.

6 W załączniku nr 6 znajduje się dokumentacja fotograficzna „Rewitalizacja Zabytkowego Parku Miejskiego

w Mławie – Dobra praktyka”

22

Gospodarka wodno-ściekowa na terenie miasta wymaga uporządkowania i rozbudowy.

Należy wybudować sieć kanalizacji sanitarnej, głównie na obszarze za linią kolejową

przebiegającą przez Mławę w kierunku zachodnim i w części północnej miasta. Istniejącą sieć

ogólnospławną należy rozdzielić i wybudować oddzielne kolektory sanitarne i deszczowe.

Przebudowy oczyszczalnia ścieków, głównie z uwagi na brak profesjonalnej gospodarki

osadowej, niedostateczne mechaniczne oczyszczanie ścieków surowych, brak wykorzystania

produkcji biogazu do celów energetycznych jak również przewidywanego w przyszłości

zwiększenia ilości ścieków komunalnych.

W zakresie gospodarki ciepłowniczej należy wdrożyć proces zastąpienia

ciepłowniczych węzłów grupowych węzłami kompaktowymi oraz dalszą modernizację sieci

przesyłowych na terenach osiedli mieszkaniowych wielorodzinnych. Należy rozpocząć

realizację programu ochrony powietrza (ograniczenie emisji zanieczyszczeń powietrza)

i podjąć działania naprawcze niezbędne do przywrócenia poziomów dopuszczalnych

zanieczyszczeń w centrum Mławy w rejonach określonych Uchwałą Sejmiku Województwa

Mazowieckiego, głównie poprzez wymianę starych i nieekologicznych źródeł cieplnych

na piece opalane paliwami ekologicznymi w budynkach jedno i wielorodzinnych.

System segregacji odpadami w mieście nie jest dostatecznie uporządkowany

i wymaga wypracowania bardziej efektywnych działań w tym kierunku. Konieczna jest także

edukacja mieszkańców w zakresie np. segregacji śmieci, zachowania czystości na ulicach

i wokół miejsca zamieszkania, sprzątania po swoich psach w miejscach publicznych itp.

Mława posiada kilka ciekawych budynków zabytkowych, które są warte

odrestaurowania ze względu na walory historyczne i estetyczne. Ich stan techniczny jest

niezadowalający i wiele z nich jest poniżej standardu, z uwagi na średnią wielkość lokalu

mieszkalnego, liczbę osób przypadających na jedno mieszkanie oraz stanu technicznego

i wyposażenia. Wiele bloków wybudowanych w dobie PRL wymaga remontów i poprawy

estetyki.

2.1.2. Sfera gospodarcza

2.1.2.1.Rynek pracy

Z analizy danych zamieszczonych w „Raporcie końcowym z realizacji projektu

badawczego Przedsiębiorczość w perspektywie zmian gospodarczych – Diagnoza dla Miasta

Mława”7 wynika, iż w 2008 r. w Mławie pracowało 10,1 tys. osób (bez uwzględnienia

7 Raport końcowy z realizacji projektu badawczego Przedsiębiorczość w perspektywie zmian gospodarczych –

Diagnoza dla Miasta Mława, Mława 2010.

23

podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących do 9 osób, pracujących w gospodarstwach

indywidualnych w rolnictwie oraz duchowieństwa, fundacji, stowarzyszeń i innych

organizacji). Pracujący w Mławie stanowili 71,6% populacji osób posiadających pracę

w powiecie, z czego kobiety stanowiły 54% pracujących w Mławie.

Tab. 3. Pracujący* według faktycznego miejsca pracy i rodzaju działalności w latach

2004, 2006 i 2008

Wyszczególnienie Ogółem

w tym kobiety

2004 2006 2008 2004 2006 2008

Województwo 1251886 1315888 1448416 627223 659022 732035

Powiat mławski 9354 15294 14152 4852 7837 7760

Mława 6713 11668 10134 3416 6022 5473

* bez podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących do 9 osób oraz pracujących w gospodarstwach

indywidualnych w rolnictwie; bez fundacji, stowarzyszeń, partii politycznych, związków zawodowych,

organizacji społecznych, organizacji pracodawców, samorządu gospodarczego i zawodowego oraz duchownych.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.

W powiecie mławskim pracujący w sektorze prywatnym stanowili 70%, podczas gdy

średnio w województwie 64,2%.

Tab. 4. Pracujący* według sektorów własności w latach 2004, 2006 i 2008

Wyszczególnienie Ogółem Sektor publiczny Sektor prywatny

2004 2006 2008 2004 2006 2008 2004 2006 2008

Województwo 1251886 1315888 1448416 508613 508782 518920 743273 807106 929496

Powiat mławski 9354 15294 14152 4128 4202 4242 5226 11092 9910

Mława 6713 11668 10134 2788 2877 2903 3925 8791 7231


W Mławie według danych na koniec roku 2008 bez pracy pozostawało

1540 osób (w tym 51,3% kobiet). W porównaniu z rokiem 2004 liczba bezrobotnych spadła

o 56,2%, przy czym spadek ten w większym stopniu dotyczył kobiet.

Tab. 5. Bezrobotni zarejestrowani według płci w latach 2004, 2006 i 2008

Wyszczególnienie Ogółem Mężczyźni Kobiety

2004 2006 2008 2004 2006 2008 2004 2006 2008

Województwo 352946 285612 178028 178479 137149 84378 174467 148463 93650

Powiat mławski 8434 4819 3313 4068 2205 1564 4366 2614 1749

Mława 3514 1920 1540 1514 844 750 2000 1076 790


24

Rynek pracy w Mławie w 2008 r. najmniej korzystny był dla osób z wykształceniem

gimnazjalnym i niższym oraz policealnym, średnim zawodowym i zasadniczym zawodowym.

Osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym stanowiły 25,93% osób bezrobotnych,

z czego można wnioskować, iż profil kształcenia zawodowego nie jest dopasowany

do potrzeb lokalnego rynku pracy. Najmniej zarejestrowanych jako bezrobotni było wśród

osób z wykształceniem wyższym (8,45%). Niepokojącym jest także fakt, iż duży odsetek

bezrobotnych stanowią ludzie młodzi w przedziale wiekowym 18-34 lata (46,07%). Najmniej

osób bezrobotnych jest wśród osób w wieku 60-64 lata, co może wynikać m.in.

z wcześniejszego przejścia na emeryturę ludzi w tym wieku. Jeśli chodzi o staż pracy,

to największy odsetek bezrobotnych występował w grupie osób ze stażem od 1 roku do 5 lat

(28,14%). Osoby o stażu od 5 do 20 lat stanowią także dużą grupę wśród bezrobotnych

(32, 68%), co może sugerować, iż nawet doświadczenie zawodowe nie zwiększa szans

na zatrudnienie. Strukturę bezrobocia w Mławie przedstawia poniższa tabela.

25

Tab. 6. Struktura bezrobocia w Mławie w latach 2007–2008

Wyszczególnienie 2007 r. 2008 r.

Ogółem Ogółem

Liczba zarejestrowanych

bezrobotnych ogółem

1 634 1 539

Niepełnosprawni 63 140

Liczba bezrobotnych w przedziałach wiekowych:

18-24 lata 277 286

25-34 lata 447 423

35-44 lata 320 292

45-54 lata 419 377

55-59 lata 147 137

60-64 lata 24 24

Liczba bezrobotnych według wykształcenia:

Wyższe 119 130

Policealne i średnie zawodowe 493 410

Średnie ogólnokształcące 176 181

Zasadnicze zawodowe 426 399

Gimnazja i poniżej 419 419

Liczba bezrobotnych w zależności od stażu pracy:

Do 1 roku 165 182

1-5 lat 439 433

5-10 lat 296 242

10-20 lat 289 261

20-30 lat 201 162

30 lat i więcej 31 40

Bez stażu 212 219

Źródło: Urząd Miasta w Mławie na podstawie danych Powiatowego Urzędu Pracy w Mławie.

26

Ryc. 1. Stopa bezrobocia w Mławie w latach 2006-2009

Źródło: Opracowanie Urząd Miasta w Mławie na podstawie danych Powiatowego Urzędu Pracy w Mławie.

Sytuacja na rynku pracy kształtuje się pod wpływem relacji popytu na pracę (liczby

ludności zainteresowanej i gotowej wykonywać pracę) i podaży pracy – określonej liczby

miejsc pracy, którą oferuje gospodarka w danych warunkach społeczno-ekonomicznych.

Niedopasowanie ilościowe bądź strukturalne (jakościowe) popytu i podaży powoduje

trudności na rynku pracy (bezrobocie lub niewykorzystane miejsca pracy).

Zestawienie ofert pracy na koniec roku oraz tych, które były zgłaszane w ciągu roku

ukazuje, iż w Mławie w 2008 r. na około 11,3% złożonych przez pracodawców ofert nie

zgłosili się zainteresowani do pracy na określonych stanowiskach (na koniec roku pozostało

100 ofert). Średnio w powiecie było to 2,7%, a w województwie 2,2%, czyli zauważyć można

dość duże niedopasowanie wymagań pracodawców i kwalifikacji osób poszukujących pracy

w Mławie. Przekwalifikowanie osób bezrobotnych mogłoby wpłynąć na zmniejszenie

dysproporcji miedzy popytem a podażą na rynku pracy.

2.1.2.2.Lokalny rynek gospodarczy

Możliwości gospodarczego rozwoju Mławy tkwią przede wszystkim w jego

dogodnym położeniu geograficznym i komunikacyjnym. Ponadto w granicach

administracyjnych miasta znajduje się obszar krajobrazu chronionego, charakteryzujący się

mało zmienionym środowiskiem o istotnych walorach przyrodniczych i krajobrazowych

o wysokiej atrakcyjności turystycznej8. W obrębie miasta występują także duże obszary

wolnych terenów inwestycyjnych, co daje perspektywę rozwoju. Większość nowych terenów

pod inwestycje stanowi własność prywatną. Miejskie władze samorządowe podejmują

8 Strategia Rozwoju Mławy przyjęta Uchwałą Nr XVIII/177/2007 Rady Miejskiej w Mławie z dnia 28.12.2007r.

9,59%

8,16% 7,66%

9,98%

14,88%

11,27%

9,53%

11,00%

2006 2007 2008 2009

Mława Polska

27

aktywne działania w celu przyciągnięcia inwestorów, dążąc do polepszenia infrastruktury

społecznej i technicznej oraz promując inwestycje pro-ekologiczne.

W rejestrze REGON na dzień 31.12.2008 r. było zarejestrowanych 2 959 podmiotów

gospodarki narodowej działające w sektorze prywatnym. Analiza ich struktury według liczby

pracujących wskazuje na dominację podmiotów mikro, tj. zatrudniających do 9 osób, które

w 2008 r. stanowiły ponad 94% ogółu jednostek funkcjonujących na terenie Mławy.

Większość z nich zajmowała się handlem i naprawami, obsługą nieruchomości i firm oraz

budownictwem. W ostatnich latach w Mławie działa także kilka firm deweloperskich, które

wypełniły lukę na rynku mieszkaniowym

Podmioty małe, o liczbie zatrudnionych od 10 do 49 osób, stanowiły 3,9%, a główną

domeną ich działalności była edukacja oraz handel i naprawy. Udział podmiotów średnich

wynosił 1,1%, a dużych – 0,2%. Podmioty te zajmowały się przede wszystkim działalnością

przemysłową i handlową. W skali europejskiej małe i średnie przedsiębiorstwa charakteryzują

się większą efektywnością wykorzystania potencjału pracowników i w większym stopniu

wpływaja na poprawę sytuacji na loklanym rynku pracy. Profil działalności jest również

bardziej elastyczny w porównaniu do dużych przedsiębiorstw.

Jednym z podstawowych elementów, niezbędnym do zwiększania potencjału

ekonomicznego jest tworzenie warunków dla rozwoju przedsiębiorczości m.in. przez wzrost

konkurencyjności, w tym konkurencyjności opartej na innowacjach. O sile gospodarki i jej

potencjale decyduje bowiem nie ilość, ale struktura efektywnie działających podmiotów

gospodarczych.

W latach 2002–2008 w województwie mazowieckim nastąpił wzrost liczby

funkcjonujących na tym terenie podmiotów gospodarki rynkowej o 17,2%. W powiecie

mławskim odnotowano w tym czasie niewielki wzrost (1,5%) liczby działających podmiotów,

a przyrost podmiotów na terenie Mławy wyniósł w tym okresie 7,2%. Aktywność

gospodarcza Mławy jest znacznie niższa od średniej dla województwa (11,8).

28

Tab. 7. Zestawienie podmiotów gospodarczych prowadzących działalność w Mławie

zarejestrowanych w 2008 r. według sekcji PKD

SEKCJA PKD Liczba zarejestrowanych

podmiotów

Udział w ogólnej liczbie

zarejestrowanych podmiotów

A – Rolnictwo i łowiectwo 83 2,8%

B – Rybactwo - -

C – Górnictwo i kopalnictwo 2 0,1%

D – Przetwórstwo przemysłowe 259 8,8%

E – Wytwarzanie i zaopatrywanie w

energię elektryczną, gaz i wodę

3 0,1%

F – Budownictwo 315 10,6%

G – Handel hurtowy, detaliczny,

naprawy pojazdów

1140 38,5%

H – Hotele i restauracje 65 2,2%

I – Transport, gospodarka magazynowa,

łączność

184 6,2%

J – Pośrednictwo finansowe 116 3,9%

K – Obsługa nieruchomości 370 12,5%

L – Administracja publiczna i obrona

narodowa

14 0,5%

M – Edukacja 80 2,7%

N – Ochrona zdrowia

i opieka społeczna

120 4,1%

O – Pozostała działalność usługowa i

komunalna

208 7%

P – Gospodarstwa domowe

zatrudniające pracowników

- -

Q – Organizacje i zespoły

eksterytorialne

- -

RAZEM 2959 %

Źródło: Bank Danych Regionalnych Głównego Urzędu Statystycznego.

Z danych GUS wynika, że ubywa podmiotów gospodarczych zajmujących się

działalnością przemysłową, turystyczną, handlową i transportową oraz pośrednictwem

finansowym. Na przestrzeni ostatnich lat zwiększyła się ilość przedsiębiorstw działających

w branży obsługi nieruchomości. Liczba jednostek zarejestrowanych w roku 2008 (319)

do wyrejestrowanych (257) wskazuje, że więcej osób rozpoczyna działalność niż ją likwiduje,

często wykreślane są podmioty, które swoją działalność zakończyły dużo wcześniej. Należy

29

zauważyć, że pomimo obserwowanego w ostatnich latach wzrostu, skala rozwoju

przedsiębiorczości w Mławie jest ciągle zbyt mała.

Duże przedsiębiorstwa są w Mławie reprezentowane głównie przez branżę

przemysłową, a szczególnie elektroniczną: LG Electronics Mława Sp. z o.o., Zakład

Opakowań i Produkcji Mechanicznej, Telecolor Sp. z o.o., a także przedsiębiorstwa

wytwarzające podzespoły dla LG. Należą do nich m.in.: Dong-Yang Sp. z o.o., Ssang Geum

Sp. z o.o., Fine Altech Sp. z o.o. Ponadto funkcjonują w Mławie przedsiębiorstwa branży

spożywczej (Wipasz SA, Zakład Mięsny Jerzy St. Czaplicki, XL Energy Marketing

Sp. z o.o.) oraz branży krawieckiej i obuwniczej (Przedsiębiorstwo Odzieżowe Produkcyjno-

Handlowe „Poziomka”, „Eksbut” Zakład Produkcji Obuwia).

W części obszaru dzielnicy przemysłowej miasta ustanowiona jest Warmińsko-Mazurska

Specjalna Strefa Ekonomiczna (Podstrefa Mława). Obejmuje ona obszar

o powierzchni 54,5 ha. Tereny te położone są w północnej części miasta, przy ul. LG

Electronics, Instalatorów i Działdowskiej. Przedsiębiorcy działający na terenie W-MSSE

mają prawo do korzystania z pomocy publicznej w postaci zwolnienia z podatku

dochodowego z tytułu kosztów nowej inwestycji lub utworzenia nowych miejsc pracy.


Największy pracodawca w Mławie – firma LG, zatrudnia wielu młodych ludzi - nie

tylko mieszkańców Mławy, ale także osoby przyjezdne. Samo posiadanie ciekawej pracy nie

zaspakaja jednak potrzeb tej grupy. Problemem jest brak urozmaiconej oferty spędzania

wolnego czasu. Problemem jest również brak bazy noclegowej i gastronomicznej w

kontekście turystyki biznesowej.

Warto podkreślić także, iż nie jest wykorzystany potencjał turystyczny miasta, który

nie może się rozwinąć ze względu na brak odpowiedniej infrastruktury gastronomiczno-

hotelowej oraz pozostałych usług turystycznych (np. informacja turystyczna, usługi

przewodnickie itp.).

W Mławie nie działa żadne lobby przedsiębiorców, które byłoby realnym partnerem

debaty publicznej dotyczącej przyszłości i rozwoju Miasta. Jak wynika z raportu końcowego

z realizacji projektu „Przedsiębiorczość w perspektywie zmian gospodarczych – Diagnoza dla

Miasta Mława”9 mławskie firmy kładą niewielki nacisk na podstawowe komponenty

konkurencyjności, takie jak: wiedza, badania oraz innowacje produktowe, procesowe

9 Raport końcowy z realizacji projektu badawczego “Przedsiębiorczość w perspektywie zmian gospodarczych –

Doagnoza dla Miasta Mława”, Mława 2010

30

i organizacyjne. Niski poziom innowacyjności przedsiębiorstw implikuje brak

konkurencyjności na rynku szerszym niż mławski, o pozbawia ich często szans

na rozszerzenie działalności. Praktycznie nie istnieje współpraca mławskich przedsiębiorstw

z wyższymi uczelniami. Mławskie firmy nie korzystają ze środków Unii Europejskiej

przeznaczonych na badania i rozwój. Istnienie klastrów, stowarzyszeń przedsiębiorców

oferujących wsparcie doradcze i organizacyjne mogłoby stanowić pierwszy krok

do zaakceptowania konieczności zmian i nawiązywania szerszej współpracy z innymi

podmiotami (samorządem, organizacjami pozarządowymi, szkołami i uczelniami wyższymi,

instytucjami rynku pracy) w celu wzrostu konkurencyjności mławskich firm

i przeciwdziałaniu negatywnym zjawiskom na rynku pracy.

2.1.3. Sfera społeczna

2.1.3.1.Demografia

Procesy demograficzne mają bardzo istotny wpływ na gospodarkę i zjawiska

społeczne zachodzące na danym terenie. Z punktu widzenia podaży zasobów pracy to właśnie

sytuacja ludnościowa danego regionu, a dokładniej wielkość i struktura populacji ludności,

a zwłaszcza dynamika jej zmian, kreują sytuację na lokalnym rynku pracy.

Istotnym aspektem, który ma wpływ na zależność pomiędzy populacją a wzrostem

gospodarczym, jest struktura wiekowa populacji, a właściwie starzenie się społeczeństwa.

Struktura wiekowa jest bowiem czynnikiem mającym ogromny wpływ na rozwój

ekonomiczny kraju, chociażby ze względu na to, że ludzie w różnym stadium wiekowym

wykazują inne potrzeby i wykazują się zróżnicowanymi zachowaniami ekonomicznymi10

.

Tab. 8. Wybrane cechy demograficzne w Mławie w latach 2002, 2004, 2006 i 2008

WYSZCZEGÓLNIENIE 2002 2004 2006 2008

Ludność ogółem 29467 29623 29648 29480

Mężczyźni 14039 14162 14098 13907

Kobiety 15428 15461 15550 15573

Wskaźnik feminizacji 110 109 110 112

Gęstość zaludnienia na 1 km2 1210 834 852 847


10

Grzędzińska E. Procesy demograficzne a rozwój gospodarczy. Wpływ starzenia się społeczeństwa

na gospodarkę Polski. Materiały z XI Konferencji Naukowej Młodych Ekonomistów „Rozwój i Polityka

gospodarcza Polski w Unii Europejskiej”, 13-15 czerwca 2005 r. Sopot, 2005. Cyt. za: Przedsiębiorczość

w perspektywie zmian gospodarczych...

31

Według stanu na 31.12.2008 r. Mławę zamieszkiwało 29 480 osób, w tym 15 573

kobiety (53% ogółu mieszkańców) i 13 907 mężczyzn (47% ogółu mieszkańców). Ludność

całego powiatu mławskiego w 2008 r. stanowiło 72 758 osób. Zatem Miasto Mławę

zamieszkiwało 40,5% mieszkańców powiatu mławskiego., co stanowiło 0,6% ludności

województwa mazowieckiego. W latach 2002-2008 populacja ludności na tym terenie

nieznacznie wzrosła.

Miasto Mława należy do obszarów gęsto zaludnionych, średni wskaźnik zaludnienia

w 2008 r. wynosił 847 osób na km2 (w województwie – 146, powiecie – 62) i w porównaniu

do 2002 r. zmalał o 30%. Powodem spadku wskaźnika zaludnienia było głównie włączenie w

2004 roku do granic administracyjnych Mławy dwóch sąsiednich wsi – Krajewo i Piekiełko.

Warto także zwrócić uwagę na relacje liczbowe pomiędzy zbiorowością mężczyzn

i kobiet, które warunkują procesy demograficzne, a także odgrywają ważną rolę w rozwoju

społeczno-gospodarczym regionu. Miernikiem opisującym relację liczby mężczyzn do liczby

kobiet jest wskaźnik feminizacji. W strukturze ludności Mławy przeważają kobiety, których

udział w 2008 r. wynosił 52,8%. Przełożyło się to bezpośrednio na wartość wskaźnika

feminizacji, bowiem w 2008 r. na 100 mężczyzn przypadało 112 kobiet.

Jednym z ważniejszych czynników oceny stanu populacji jest udział ludności

w różnych kategoriach wiekowych – w wieku przedprodukcyjnym (0-17 lat), produkcyjnym

(mężczyźni – 18-64 lat; kobiety 18-59 lat) i poprodukcyjnym (mężczyźni – 65 lat

i więcej; kobiety 60 lat i więcej). Zmiany w strukturze wieku ludności są ściśle związane z

wnioskami dla procesów podażowych rynku pracy.

W Mławie w 2008 r. odsetek ludności w wieku przedprodukcyjnym wynosił 20,0%,

w wieku produkcyjnym – 65,4% (19 283 osoby, w tym 9 638 kobiet i 9 645 mężczyzn),

a w wieku poprodukcyjnym – 14,5%. Liczba ludności w wieku przedprodukcyjnym (poniżej

19. roku życia) wynosiła 5 909 osób. W latach 2002-2008 następował stopniowy wzrost

udziału ludności w wieku produkcyjnym i poprodukcyjnym, przy jednoczesnym zmniejszaniu

się udziału ludności w wieku przedprodukcyjnym.

32

Tab. 9. Ludność według ekonomicznych grup wieku w Mławie w latach 2002, 2004, 2006

i 2008


Ludność ogółem 29467 29623 29648 29480

wiek przedprodukcyjny 7331 6778 6301 5909

Mężczyźni 3820 3526 3257 2999

Kobiety 3511 3252 3044 2910

wiek produkcyjny 18180 18881 19260 19283

Mężczyźni 8985 9393 9575 9645

Kobiety 9195 9488 9685 9638

wiek poprodukcyjny 3956 3964 4087 4288

Mężczyźni 1234 1243 1266 1263

Kobiety 2722 2721 2821 3025

Wskaźnik obciążenia demograficznego 62,1 56,9 53,9 52,9


Analizując liczbę urodzeń i zgonów, nie można zapomnieć o ważnym elemencie,

jakim jest współczynnik dynamiki demograficznej. W 2008 r. współczynnik ten w Mławie

kształtował się na poziomie 1,088 co oznacza, że liczba ludności w Mławie stopniowo

wzrasta. Warto zwrócić uwagę na fakt, że wartość tego wskaźnika w 2008 r. była niższa

w porównaniu do 2002 r. kiedy to wynosiła 1,134. Ogólne saldo migracji w Mławie w 2008 r.

przyjęło wartość dodatnią i wyniosło 23 osoby

Tab. 10. Ruch naturalny ludności w Mławie w latach 2002, 2004, 2006 i 2008


Urodzenia żywe 280 306 327 320

Mężczyźni 133 167 148 166

Kobiety 147 139 179 154

Zgony ogółem 247 287 295 294

Mężczyźni 139 149 158 179

Kobiety 108 138 137 115

Zgony niemowląt - 1 3 -

Mężczyźni - - - -

Kobiety - 1 3 -

Przyrost naturalny 33 19 32 26

Mężczyźni -6 18 -10 -13

33

Kobiety 39 1 42 39

Małżeństwa 152 166 197 210

Urodzenia żywe na 1000 ludności 9,4 10,2 11,0 10,8

Zgony ogółem na 1000 ludności 8,3 9,6 9,9 9,9

Zgony niemowląt na 1000 urodzeń

żywych - 3,3 9,2 -

Przyrost naturalny na 1000 ludności 1,1 0,6 1,1 0,9

Małżeństwa na 1000 ludności 5,1 5,6 6,6 7,1


Mławę zamieszkuje ok. 1000 osób deklarujących przynależność do mniejszości

romskiej. Część zamieszkuje lokale komunalne, część mieszka w domach jednorodzinnych.

Mławscy Romowie nie zamieszkują w skupiskach wielorodzinnych (np. w blokach). Osoby

mieszkające w zasobie komunalnym najczęściej korzystają z pomocy społecznej. Świadczy

to o dużej polaryzacji środowiska mławskich Romów (osoby ubogie, żyjące poniżej minimum

socjalnego) lub osoby dobrze sytuowane (nie wymagające wsparcia ze strony państwa,

czy samorządu). Środowisko to charakteryzuje również niski poziom scholaryzacji.

2.1.3.2.Oświata, edukacja i kształcenie ustawiczne

W Mławie działają placówki szkolne publiczne, do których zaliczają się

4 przedszkola, 4 szkoły podstawowe, 2 gimnazja, 3 licea ogólnokształcące oraz 4 szkoły

zawodowe. Szkolnictwo niepubliczne obejmuje: 1 przedszkole, 1 szkołę podstawową,

2 gimnazja, 1 liceum ogólnokształcące oraz kilka szkół policealnych. W Mławie w roku

szkolnym 2007/2008 do 5 szkół podstawowych uczęszczało 2091 dzieci. W porównaniu

z rokiem szkolnym 2002/2003 liczba uczniów mniejsza była o 20,5%, a absolwentów

o 23,9%. W 5 gimnazjach (jedna trzecia placówek całego powiatu) naukę pobiera 1342 osób

(36,9% uczniów powiatu). Od 2002 r. coraz bardziej spada liczba uczniów uczęszczających

do gimnazjów. Zmniejszyła się też liczba absolwentów o 22,3%, podczas gdy średnio

w powiecie o 7,6%.

Średnie szkoły zawodowe i artystyczne (ze specjalnymi) skupiały łącznie 1651

uczniów, w tym do 3 liceów profilowanych uczęszczały 362 osoby, do 4 ponadgimnazjalnych

techników dla młodzieży 1110, a do 4 szkół artystycznych – 179 uczniów, natomiast średnia

szkoła zawodowa dla dorosłych skupiała 29 uczniów.

W roku szkolnym 2007/2008 zanotowano ponad trzykrotnie więcej osób uczących się

w 3 liceach ogólnokształcących dla dorosłych i 47,8% więcej uczniów w 4 uzupełniających

34

liceach ogólnokształcących dla dorosłych. Nieznacznie (o 0,2%) zmniejszyła się liczba

młodzieży w liceach ogólnokształcących.

Od 1 października 2001 roku Mławie działa Wydział Humanistyczny, który wcześniej

funkcjonował, jako Instytut Filozoficzno - Humanistyczny oraz Wydział Elektroniki

Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Ciechanowie. Wydział Elektroniki został

utworzony w 2008 r. dzięki staraniom władz miasta i uczelni przy wsparciu koncernu LG

Electronics. W 2010 roku w wyniku połączenia powyższych wydziałów powstał

Zamiejscowy Wydział Humanistyczno – Techniczny w Mławie.

W Mławie istnieje Państwowa Szkoła Muzyczna I i II stopnia, która powstała w 1975

roku. Uczniowie PSM osiągają wiele sukcesów na różnorodnych konkursach i festiwalach

muzycznych (szczególnie akordeonowych). Szkoła organizuje Festiwal Akordeonowy

o zasięgu ogólnokrajowym, a jej absolwenci podejmują studia na uczelniach muzycznych.

Jednak niedostateczna promocja szkoły oraz brak wyjścia „do mieszkańców” powodują,

iż jest to niejako „zamknięte” środowisko.

W nurt kształcenia ustawicznego wpisuje się działający od kilku lat Uniwersytet

Trzeciego Wieku wspierający aktywizację intelektualną i społeczną ludzi w „złotym wieku”

pochodzących z obszaru powiatu mławskiego.

Najliczniejszą grupę mieszkańców stanowią osoby z wykształceniem średnim (36%),

z czego 77,4% legitymuje się wykształceniem średnim zawodowym, a pozostałe 22,6% –

wykształceniem średnim ogólnokształcącym. Kolejną grupę mieszkańców pod względem

liczebności stanowią osoby z wykształceniem podstawowym (ukończonym, pełnym) –

26,9%, z wykształceniem zasadniczym zawodowym – 20,9%. Wykształceniem wyższym

legitymuje się jedynie 9,2% mieszkańców. Spośród mieszkańców całego powiatu

posiadających wykształcenie wyższe aż 70,5% zamieszkuje Mławę.

35

Tab. 11. Struktura wykształcenia ludności Mławy (dane z 2002 r. na podstawie Narodowego

Spisu Powszechnego)

WYKSZTAŁCENIE OGÓŁEM

Wyższe 2 264

Policealne 889

Średnie zawodowe 6 826

Średnie ogólnokształcące 1 988

Zasadnicze zawodowe 5 169

Podstawowe ukończone 6 650

Podstawowe nieukończone

Bez wykształcenia szkolnego

936

Razem 24 722

Źródło: Bank Danych Regionalnych Głównego Urzędu Statystycznego.

2.1.3.3.Kultura, sport i rekreacja

W Mławie działa Miejski Dom Kultury, który m.in. jest współorganizatorem

corocznie obchodzonych „Dni Mławy”, Rekonstrukcji Bitwy pod Mławą oraz wielu innych

imprez kulturalnych na szczeblu, powiatowym i ogólnopolskim. W ramach MDK

funkcjonuje także jedyne w Mławie kino.

W mieście istnieją dwa muzea. Muzeum Ziemi Zawkrzeńskiej gromadzi zabytki

z terenu historycznej Ziemi Zawkrzeńskiej od czasów prehistorycznych do współczesnych.

Czynne są ekspozycje stałe: archeologiczna, historyczna, sztuki, przyrodnicza oraz wystawy

czasowe. W swoich zbiorach muzeum ma około 15 000 zabytków. Natomiast w Muzeum

„Juszkiewiczów” przeważają eksponaty z lat 1939-1945. Poza tym w mieście działa Stacja

Naukowa im. St. Herbsta, której zadaniem jest prowadzenie m.in. biblioteki naukowej oraz

organizowanie spotkań z ludźmi nauki i kultury, seminariów, wykładów, odczytów,

a także prowadzenie Uniwersytetu Trzeciego Wieku.

Miejska Biblioteka Publiczna im. B. Prusa w Mławie powstała w 1946 r. Przy MBP

działa punkt książki mówionej. Na życzenie chorym i niepełnosprawnym czytelnikom

dostarczane są książki do domu. Istnieje możliwość korzystania z książek z wypożyczeń

międzybibliotecznych. Obecnie realizowany jest projekt komputeryzacji biblioteki,

współfinansowany ze środków Unii Europejskiej.

36

Mieszkańcy Mławy mogą także korzystać z oferty Miejskiego Ośrodka Sportu

i Rekreacji w Mławie: krytej pływalni, stadionu, na którym znajdują się trzy płyty do piłki

nożnej (w tym dwie treningowe), boiska do gier małych – piłka ręczna, koszykowa, siatkowa

oraz kortów tenisowych. Ponadto MOSiR jest gospodarzem terenów rekreacyjnych nad

Zalewem na rzece Mławka, oddalonym od Mławy około 5 km. Znajduje się tam strzeżone

kąpielisko oraz wypożyczalnia sprzętu pływającego i dwa boiska do plażowej piłki siatkowej.

Od kilku lat działa także Mławska Hala Sportowa (kubatura obiektu – 26 550 m3,

powierzchnia użytkowa 3 262 m2). Budynek hali to nie tylko sala gimnastyczna wraz

z zapleczem, ale także kompleks pomieszczeń umożliwiających prowadzanie zajęć w siłowni

czy salach gier udostępnianych mieszkańcom miasta. W MHS odbywają się m.in.:

Ogólnopolski Turniej Tańca Towarzyskiego, mecze międzynarodowe z udziałem

reprezentacji Polski, koncerty i szereg innych imprez. Ponadto przy szkołach działają

ogólnodostępne boiska oraz jedno boisko typu „Orlik”, zlokalizowane przy Szkole

Podstawowej nr 6.

2.1.3.4.Aktywność społeczna

Współpraca miasta z organizacjami pozarządowymi prowadzona jest na szeroką skalę

już od lat. Jej sformalizowanie nastąpiło z chwilą wejścia w życie Ustawy z dnia 24 kwietnia

2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (Dz. U. Nr 96 poz. 873 z 2003 r.)

obligującej samorządy do uchwalania corocznych programów współpracy z organizacjami

pozarządowymi.

Od kilku lat corocznie uchwalane są Programy Współpracy Miasta Mława

z Organizacjami Pozarządowymi i innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku

publicznego, których celem głównym jest zintensyfikowanie współpracy oraz zwiększenie

skuteczności i efektywności działań podejmowanych w sferze zadań publicznych.

Uchwalenie programu konsultowane jest z organizacjami pozarządowymi. Mławskie

organizacje nadsyłają sugestie dotyczące uwag do programu, czy też inicjatyw

zaplanowanych do wykonania w danym roku. Pozwala to na orientację co do potrzeb

w zakresie planowanych inicjatyw oraz ich nakładów finansowych. Ponadto tworzony jest

równolegle kalendarz imprez lokalnych.

Na terenie Mławy (bądź na rzecz mieszkańców miasta) działa 56 organizacji

reprezentujących różny zakres działalności (ryc. 2).

37

Ryc. 2. Procentowy podział organizacji działających na terenie miasta Mławy ze

względu na profil działania


Organizacje pozarządowe odgrywają coraz większą rolę w wielu obszarach życia

publicznego. Znaczący w ostatnich latach wzrost liczby tego rodzaju organizacji oraz

rozszerzenie zakresu ich działalności przyczyniły się do wzmocnienia pozycji i znaczenia

trzeciego sektora na arenie krajowej, regionalnej i lokalnej.

Organizacje pozarządowe tworzą ogromny potencjał społeczny, który może być

wykorzystywany przy realizacji wielu zadań na rzecz zaspokajania potrzeb społeczności

lokalnej. Priorytetem władz samorządowych powinno być tworzenie otoczenia sprzyjającego

wyrażaniu inicjatyw podejmowanych przez organizacje, poszerzanie przestrzeni, w której

mogą one zaistnieć i promowanie aktywności obywatelskiej.

Od stycznia 2010 r. działa Mławskie Centrum Integracji Społecznej i Zawodowej –

projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej realizowany przez Urząd Miasta

w Mławie. Oprócz zajęć i kursów zawodowych dla osób bezrobotnych, celem działalności

MCISZ jest prowadzenie świetlicy dla dzieci i młodzieży oraz promowanie i wspieranie

inicjatyw społecznych i obywatelskich (Kawiarenka Obywatelska, Wieczory

Międzykulturowe itp.).

7%

9%

9%

7%

17%

16%

pomoc społeczna

kultura, oświata, religia, ochrona dziedzictwa narodowego

zdrowie, profilaktyka, niepełnosprawni, bezpieczeostwo

publiczne

technika, nauka, gospodarka, ochrona środowiska

sport, turystyka, rekreacja

organizacje kombatanckie, III wieku, lokalne, hobbystyczne

0 5 10 15 20

38

2.1.3.5.Bezpieczeństwo

W Mławie swoje siedziby mają: Komenda Powiatowa Policji, Komenda Powiatowa

Państwowej Straży Pożarnej i Straż Miejska (działająca w strukturach Urzędu Miasta;

strażnicy miejscy pracują od poniedziałku do piątku). Ponadto działa Centrum Powiadamiania

Ratunkowego. Mławscy policjanci prowadzą wspólne patrole ze strażnikami miejskimi.

Do dyspozycji Straży Miejskiej jest ruchomy fotoradar. W najbliższym czasie planuje się

uruchomienie monitoringu wizyjnego.

2.1.3.6.Opieka zdrowotna

W Mławie działa jeden szpital (Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej).

Obszar działania SPZOZ to teren powiatu mławskiego. Ogółem SPZOZ Mława obejmuje

działalnością profilaktyczno-leczniczą 72 842 osoby11

(2008 r.). Zakład składa się

z trzech działów:

Dział Opieki Zdrowotnej obejmuje następujące jednostki organizacyjne:

1. Szpital Ogólny w Mławie: Oddział Intensywnej Terapii, Oddział

Internistyczno-Kardiologiczny z oddz. udarowym, Oddział Położniczo-

Ginekologiczny z salą porodową, Oddział Neonatologiczny, Oddział

Dziecięcy z Izbą Przyjęć, Oddział Chirurgiczno-Urazowo-Ortopedyczny,

Intensywny Nadzór Kardiologiczny, Hospicjum Stacjonarne, Blok operacyjny,

Sterylizatornia, Prosektorium.

2. Poradnie specjalistyczne: Poradnia chirurgii ogólnej, Poradnia

dermatologiczna, Poradnia neurologiczna, Poradnia okulistyczna, Poradnia

położniczo-ginekologiczna, Poradnia zdrowia psychicznego, Poradnia

onkologiczna, Poradnia otolaryngologiczna.

3. Poradnie konsultacyjne: Poradnia diabetologiczna, Poradnia kardiologiczna,

Poradnia konsultacyjno-internistyczna, Poradnia konsultacyjno-pediatryczna,

Poradnia konsultacyjno-ginekologiczna, Poradnia konsultacyjno-chirurgiczna,

Pracownie Diagnostyczne Podstawowe: Pracownia RTG, Pracownia USG,

Gastroskopia, Fizykoterapia, Serologia, Laboratorium Centralne: Pracownia

diagnostyki podstawowej, Pracownia bakteriologiczna, Pracownia EJA,

Pracownia cytologiczna, Hospicjum, Pogotowie.

11

Dane zamieszczone na stronie internetowej BIP powiatu mławskiego.

39

Szpital dysponuje 164 łóżkami dla pacjentów we wszystkich oddziałach. Od kilku lat

mieszkańcy mogą korzystać także z tomografii komputerowej. Obecnie prowadzony jest

kolejny etap rozbudowy szpitala w ramach projektu współfinansowanego ze środków Unii

Europejskiej.

W 2006 r. rozpoczęła działalność Stacja Dializ w Mławie. Placówka znajduje

na terenie Samodzielnego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Mławie i powstała dzięki jego

zaangażowaniu. Właścicielem stacji są „Międzynarodowe Centra Dializ” z Grupy Euromedic

International Polska, która dzierżawi grunt od szpitala.

Ponadto w Mławie działa 11 aptek oraz kilkanaście przychodni (w tym specjalistyczne)

prywatnych, a także Stacja Opieki – Centrum Pielęgniarstwa Rodzinnego „Caritas” Diecezji

Płockiej w Mławie.

2.1.3.7.Opieka społeczna

Zadania własne gminy z zakresu pomocy społecznej na terenie miasta realizuje

Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej. Działalność MOPS koncentruje się głównie

na rozeznaniu sytuacji materialno-bytowej osób i rodzin wymagających pomocy,

przyznawaniu i wypłacaniu świadczeń, udzielaniu pomocy w postaci pracy socjalnej.

Mława jest także siedzibą Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, w którego

strukturze funkcjonuje Środowiskowy Dom Samopomocy dla osób upośledzonych

umysłowo.

Na terenie miasta funkcjonuje ponadto Zespół Ośrodków Wsparcia – instytucja

o zasięgu powiatowym. W skład ZOW wchodzą m.in.:

1. Specjalistyczny Ośrodek Wsparcia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie.

2. Ośrodek Interwencji Kryzysowej.

3. Mieszkanie Chronione.

W ostatnich latach w mieście podejmowane są próby pomocy osobom potrzebującym,

bezdomnym lub uzależnionym przez stowarzyszenie działające na terenie miasta.

Z analizy danych finansowych wynika, że wydatki na pomoc dla osób

najbiedniejszych rosną szybciej niż wskaźniki inflacyjne. Miasto wypłaca również dodatki

mieszkaniowe dla osób, które nie są w stanie same sfinansować kosztów utrzymania lokali

mieszkalnych. Liczba wypłacanych dodatków mieszkaniowych z roku na rok maleje. Z uwagi

na fakt, że bezrobocie w mieście radykalnie spadło, to również i liczba i wartość wypłacanych

dodatków się zmniejszyła. Pomimo możliwości korzystania z dodatków mieszkaniowych,

40

wiele osób nie reguluje należnych bieżących opłat za mieszkanie. W latach 2004-2006

wydano 82 wyroki eksmisyjne.

Tab. 12. Dodatki mieszkaniowe wypłacone w latach 2006-2008

Rok 2006 2007 2008

Wydatki 1 413 285 zł 1 278 327 zł 1 089 223 zł

Liczba osób korzystających 808 798 673


W latach 2006-2008 zmalała o 60 liczba rodzin korzystających z pomocy MOPS.

Jeszcze w roku 2006 dotyczyło to 751 rodzin. Jednakże spadek ten przypadł na rok 2007,

w którym z pomocy MOPS korzystało tylko 676 rodzin. W roku 2008 liczba ta zwiększyła się

już do 691 rodzin. Pomimo poprawy sytuacji mieszkańców, zwłaszcza spadku liczby osób

bezrobotnych, stale rosły wydatki na pomoc społeczną i świadczenia rodzinne. W roku 2006

wynosiły one 10 334 976 zł, by w roku 2008 osiągnąć kwotę 11 167 873 zł, czyli o 8%

więcej, co przy spadku o 19,6% liczby osób bezrobotnych wymaga wypracowania

innowacyjnych metod przeciwdziałania temu zjawisku.

Tab. 13. Wydatki na pomoc społeczną i świadczenia rodzinne

Wydatki Rok

2007 2008

Wydatki ogółem 10 919 062 11 167 873

Zadania własne – pomoc społeczna 1 357 504 1 848 618

Zadania zlecone – pomoc społeczna 1 403 518 1 567 640

Świadczenia rodzinne 8 158 040 7 751 615

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Mławie.


Chociaż statystyki tego nie potwierdzają w Mławie, podobnie jak w innych mniejszych

miastach zauważamy zjawisko odpływu młodych dobrze wykształconych osób do dużych

41

aglomeracji miejskich. Często bowiem po ukończeniu studiów młodzi ludzie już nie wracają,

choć nadal są zameldowani w Mławie.

Uzyskane dane z MOPS umożliwiły także zidentyfikowanie problemów, z jakimi

boryka się miasto. Problemem jest kwestia korzystania przez mieszkańców miasta z pomocy

społecznej. Zauważalny jest ciągły wzrost wydatków na pomoc społeczną, pomimo

korzystnej sytuacji gospodarczej miasta, a także spadku bezrobocia i związanej z tym

poprawy sytuacji bytowej mławian. Wskazuje to na fakt, iż wiele spośród rodzin

korzystających z pomocy społecznej uczyniło z niej „swój sposób na życie”. Skutkuje

to wzrostem wydatków budżetowych, ale także narastaniem napięć społecznych.

Pomimo potencjału związanego z istnieniem szkoły wyższej, polegającego

na zgromadzeniu środowiska studentów, kadry naukowej i zaplecza naukowo-technicznego,

jak dotąd lokalna uczelnia nie stała się centrum aktywności społecznej, kulturalnej, czy

ekonomicznej.

Także wśród licznie działających w Mławie stowarzyszeń, daje się zauważyć

niewydolność w związku z pozyskiwaniem przez nie środków zewnętrznych (m.in. z Unii

Europejskiej) na działalność statutową. Powodem może być fakt, że ze względu

na ograniczone środki, stowarzyszenia nie zatrudniają pracowników, a ich członkowie

działają społecznie, poświęcając na realizację zadań stowarzyszenia swój wolny czas.

Działając na rzecz integracji społecznej musimy mieć na uwadze współpracę

z mniejszością romską w Mławie. Programy Europejskie stwarzają duże możliwości wsparcia

na rzecz rozwoju kultury romskiej i integracji społeczności romskiej w środowisku lokalnym.

3. REWITALIZACJA W DOKUMENTACH STRATEGICZNYCH

DOTYCZĄCYCH ROZWOJU MIASTA I REGIONU

a. Strategia Rozwoju Województwa Mazowieckiego do roku 2020 (aktualizacja)12

.

Zaktualizowana Strategia Rozwoju Województwa Mazowieckiego wizję rozwojową regionu

przedstawia w oparciu o realizację 5 celów pośrednich, z których każdy ma określone

kierunki działań. Jeden z priorytetów rozwoju (5.3. Promocja i zwiększanie atrakcyjności

turystycznej i rekreacyjnej regionu w oparciu o walory środowiska przyrodniczego

i dziedzictwa kulturowego) wskazuje, że „W celu podniesienia atrakcyjności regionu i jego

promocji, podjęte będą działania dotyczące rewitalizacji zespołów zabytkowych

i wykorzystania ich do rozwoju funkcji turystycznych”. Strategia realizowana jest przez

12

Strategia Rozwoju Województwa Mazowieckiego przyjęta Uchwałą Nr 78/06 Sejmiku Województwa

Mazowieckiego z dnia 29 maja 2006 r.

42

różnorodne i komplementarne strategie sektorowe, plany i programy zagospodarowania

przestrzennego czy program ochrony środowiska kreowane przez samorząd województwa.

b. Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Mazowieckiego13

, którego

głównym celem jest „Stworzenie warunków do osiągnięcia spójności terytorialnej oraz

trwałego, zrównoważonego rozwoju województwa, poprawy warunków życia jego

mieszkańców oraz stałego zwiększania efektywności procesów gospodarczych

i konkurencyjności regionu”. Plan ten nie zawiera konkretnych wskazówek dotyczących

zagospodarowania przestrzennego dla programów rewitalizacji w miastach i gminach.

Zgodnie ze swoim celem i przeznaczeniem określonym w Ustawie o planowaniu

i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. (Rozdział 3, art. 39), Plan

Zagospodarowania Przestrzennego uwzględnia „programy oraz koncepcje odnoszące

się do obszarów i problemów zagospodarowania przestrzennego skierowanych m.in.

do <obszarów przestrzeni publicznej>”, czyli tych, które w znacznym stopniu służą

zaspokajaniu potrzeb mieszkańców oraz poprawiają jakość ich życia.

c. Strategia Rozwoju Turystyki dla Województwa Mazowieckiego na lata 2007-2013 jest

jednym z kluczowych dokumentów planistycznych. Głównym celem Strategii jest

„zwiększenie znaczenia gospodarczego turystyki w województwie mazowieckim”. Dla autorów

Strategii najważniejszym i podstawowym zadaniem związanym z przestrzenią turystyczną

w województwie mazowieckim jest „przeciwdziałanie jej kurczeniu oraz wprowadzenie ładu

przestrzennego”.(…) Ważne jest również, aby zorganizowanie przestrzeni dawało możliwości

rozwoju, promocji i sprzedaży produktów turystycznych” (4. Obszar Priorytetowy Strategii).

Działanie 4.2.3. dotyczące „Rewitalizacji i zabezpieczenia obiektów

i układów urbanistycznych o dużej wartości kulturowej, a także cennych układów

przyrodniczych” jest bardzo istotne i ważne z punktu widzenia realizacji Lokalnego Programu

Rewitalizacji Miasta Mławy.

d. Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego 2007-2013

W ramach Priorytetu V. „Wzmacnianie roli miast w rozwoju regionu” wspierane będą

przedsięwzięcia dotyczące rewitalizacji obszarów mieszkaniowych. Zgodnie z art. 7 pkt 2

Rozporządzenia (WE) nr 1080/2006 oraz art. 47 Rozporządzenia (WE) nr 1828/2006:

„rewitalizacja tkanki miejskiej będzie prowadzona na obszarach problemowych,

13

Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Mazowieckiego przyjęty Uchwałą Nr 65/2004 Sejmiku

Województwa Mazowieckiego z dnia 7 czerwca 2004 r.

43

wyznaczonych w lokalnych programach rewitalizacji, na których występują co najmniej dwa

niekorzystne zjawiska społeczne: wysoki poziom ubóstwa i wykluczenia społecznego, wysoka

stopa długotrwałego bezrobocia itp. Dodatkowo musi występować niski poziom wartości

zasobów mieszkaniowych lub niski poziom wydajności energetycznej budynków”.

e. Program Ochrony Środowiska Województwa Mazowieckiego na lata 2007-20010

z uwzględnieniem perspektywy do 2014 r.

Nadrzędnym celem Programu jest „wdrożenie polityki ekologicznej państwa

na poziomie regionu”. Jednym z długoterminowych celów Programu, dotyczących lokalnej

rewitalizacji jest „ochrona gleb przed degradacją, rekultywacja terenów zdegradowanych

i poprzemysłowych, ochrona zasobów naturalnych. Działaniem dążącym do realizacji tego

celu jest m.in. „rekultywacja i rewitalizacja terenów zdegradowanych przez eksploatację”.

f. Wojewódzki Program Opieki nad Zabytkami na lata 2006-2009 opracowany został

przez Zespół powołany Zarządzeniem Marszałka Województwa Mazowieckiego. Cel

strategiczny Programu skupia się przede wszystkim na „utrwaleniu dziedzictwa kulturowego

regionu w celu budowania tożsamości regionalnej oraz promocji turystycznej Mazowsza…”.

Działanie 4. dotyczące „zapobieganiu degradacji zabytków poprzez wspieranie rewaloryzacji

obiektów zabytkowych i działań służących opiece nad zabytkami” znalazło odbicie

w zapisach i ustaleniach Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Mławy. Drugi cel

strategiczny Programu mówiący o „ochronie i kształtowaniu krajobrazu kulturowego wsi

i miast historycznych” swoje działania kieruje przede wszystkim na wypracowanie modelu

wdrażania lokalnych programów rewitalizacji centrów małych miast historycznych.

g. Aktualizacja Strategii Rozwoju Powiatu Mławskiego na lata 2004-201314

dotyczy

przede wszystkim:

1. Rozwoju gospodarki, infrastruktury i zasobów ludzkich;

2. Rozwoju sektora rolnego i obszarów wiejskich;

3. Rozwoju oświaty kultury i turystyki.

Rewitalizacja miast jest ujęta w III. Priorytecie Strategii dotyczącym „opracowania

i realizacji programu zapobiegania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli

i porządku publicznego” pn. „Bezpieczny Powiat”.

h. Strategia Rozwoju Mławy do roku 2015 (aktualizacja)15

określa przede wszystkim cele

rozwoju miasta oraz wyznacza programy strategiczne umożliwiające ich osiągnięcie.

14

Aktualizacja Strategii Rozwoju Powiatu Mławskiego przyjęta Uchwałą Nr IX/54/2007 Rady Powiatu

Mławskiego z dnia 13.08.2007 r. 15

Op.cit., s. 26.

44

Za najważniejszy cel rozwoju Mławy uznano hasło: „Mława – Przyjazne miasto

dla inwestorów i mieszkańców, zapewniające możliwość kształcenia, rozwoju inicjatyw

w wymiarze indywidualnym i zbiorowym (w sferze gospodarczej i społecznej), którego rozwój

ma być nakierowany w pierwszej kolejności na tworzenie nowych miejsc pracy”. Celem

zaktualizowanej Strategii jest hasło: „Mława – miasto zrównoważonego rozwoju,

zapewniające dobre warunki życia, kształcenia, pracy i wypoczynku”. Priorytety wyznaczone

w strategii rozwoju Mławy są zbieżne z celami operacyjnymi dla województwa

mazowieckiego.

Priorytetami rozwojowymi miasta Mławy są:

bezpieczne miasto – budowa monitoringu wizyjnego oraz zapewnienie bezpieczeństwa

socjalnego,

działania przeciw wykluczeniu cyfrowemu,

modernizacja i budowa obiektów sportowych oraz rozbudowa szlaków pieszych

i rowerowych,

poprawa układu komunikacyjnego miasta,

rewitalizacja obszarów problemowych,

uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie Aglomeracji Mława.

Dwa spośród pięciu celów strategicznych odnoszą się bezpośrednio do problemu

związanego z ożywieniem gospodarczym i społecznym miasta. Realizacja celu strategicznego

dotyczącego poprawy jakości życia mieszkańców uwarunkowana jest osiągnięciem celu

pośredniego zapobiegającego wykluczeniu społecznemu, cyfrowemu oraz patologiom

społecznym. Cel ten będzie realizowany m.in. poprzez „rewitalizację obszarów

problemowych, budowę systemu monitoringu”. Realizacja celu strategicznego jakim jest

„wykorzystanie walorów naturalnych i kulturowych miasta” będzie prowadzona m.in. poprzez

„rewitalizację zabytkowych obiektów i terenów miasta oraz linii obronnej z września 1939 r.”

i. Wieloletni Plan Inwestycyjny Miasta Mławy na lata 2006-201316

jest narzędziem

realizacji zamierzeń dotyczących kierunków strategicznego rozwoju miasta. Zadania ujęte

w Planie Inwestycyjnym dotyczą realizacji inwestycji poprawiających jakość życia

mieszkańców, w tym również działań związanych z rewitalizacją Mławy, takich jak:

- rewitalizacja zabytkowego parku miejskiego w Mławie,

- odnowa komunalnych zasobów mieszkaniowych na obszarach problemowych,

- rewitalizacja miasta Mławy.

16

Wieloletni Plan Inwestycyjny przyjęty Uchwałą nr XXIV/260/2008 Rady Miejskiej z dnia 13.08.2008 r.

45

j. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Mławy

określa politykę przestrzenną miasta. Od momentu uchwalenia Studium (Uchwała Rady

Miejskiej nr XXXVII/470/2002 z dnia 30 września 2002 r.) do chwili obecnej, istotnym

zmianom uległy uwarunkowania, czyli ogół okoliczności faktycznych i prawnych, które mają

duży wpływ na ustalanie kierunków zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie

z obowiązującą Ustawą z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu

przestrzennym, Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego nie

jest aktem prawa miejscowego, jednak ustalenia studium są wiążące przy sporządzaniu

planów miejscowych. Jednym z głównych założeń prowadzenia polityki przestrzennej jest

dbałość o zachowanie ładu przestrzennego w przeznaczeniu terenów, a więc takie

kształtowanie przestrzeni, które tworzy harmonijną całość i uwzględnia różne

uwarunkowania, w tym także wymagania formalne.

k. Polityka mieszkaniowa Mławy na lata 2008-2015

Konsekwentne i skoordynowane z innymi politykami miasta wdrażanie Polityki

Mieszkaniowej Mławy, realizować będzie przede wszystkim zamierzenie poprawy jakości

życia w mieście – pierwszy z pięciu strategicznych celów rozwoju miasta, sformułowanych

w zaktualizowanej Strategii Rozwoju Miasta (SRM) Uchwałą Nr XVIII/177/2007 z dnia 27

grudnia 2007 r. o zmianie uchwały Nr XV/153/2000 z dnia 23 lutego 2000 r. w sprawie

przyjęcia do realizacji Strategii Rozwoju Mławy na lata 2000-2015.

Polityka Mieszkaniowa Miasta będzie oddziaływała na osiąganie innych, wyznaczonych

w SRM celów strategicznych i operacyjnych:

Cel strategiczny IV. Rozwój przedsiębiorczości

Cel operacyjny IV.2.2. Rozbudowa i modernizacja infrastruktury socjalnej

Cel strategiczny V. Wykorzystanie walorów naturalnych i historycznych miasta

Cel Polityki Mieszkaniowej Miasta to stworzenie wszystkim mieszkańcom Mławy lepszego

dostępu do godnego i satysfakcjonującego mieszkania, odpowiednio do różnego poziomu

potrzeb i dochodów, uwzględniając możliwości wspólnoty samorządowej Mławy. Aby

to osiągnąć, Miasto zamierza realizować politykę mieszkaniową skoncentrowaną

na osiągnięciu do roku 2015 następujących celów operacyjnych:

Poprawa jakości i zwiększenie ilości mieszkań w Mławie, szczególnie w komunalnym

zasobie mieszkaniowym tak, by oferta mieszkaniowa dostępna w Mławie była jak

najlepiej dopasowana do potrzeb jej mieszkańców a także zachęcała do osiedlania się

w naszym mieście na stałe;

46

Zracjonalizowanie gospodarowania komunalnym zasobem mieszkaniowym

i poprawienie efektywności zarządzania tym zasobem tak, by znacząco wzrosła jakość

usług mieszkaniowych oferowanych Mławianom a wydatki publiczne

na mieszkalnictwo przynosiły coraz lepsze, zauważalne i trwałe rezultaty;

Lepsze wypełnianie przez Miasto funkcji pomocniczej wobec tych Mławian, których

trudna sytuacja życiowa wymaga pomocy w uzyskaniu i utrzymaniu godnego miejsca

do mieszkania;

Stworzenie dla podmiotów sektora prywatnego podejmujących przedsięwzięcia

i inwestycje mieszkaniowe zgodne z Polityką Mieszkaniową Miasta, dogodniejszych,

stabilnych i atrakcyjnych warunków aktywności gospodarczej w naszym mieście.

4. METODOLOGIA IDENTYFIKACJI OBSZARÓW PRZEZNACZONYCH

DO REWITALIZACJI

Istotą rewitalizacji jest takie skorelowanie wybranych, planowanych działań w trzech

podstawowych sferach życia miasta (materialno-technicznej, gospodarczej i społecznej),

by osiągnąć trwałe, zrównoważone rezultaty nie tylko poprzez inwestycje samorządu miasta,

ale przede wszystkim poprzez zaangażowanie lokalnej wspólnoty – mieszkańców Mławy

do aktywności na rzecz odnowy miasta. Na zjawiska kryzysowe najbardziej trwale

i skutecznie będą oddziaływać przedsięwzięcia, które łączą projekty w ramach wspomnianych

sfer: materialno-technicznej, gospodarczej, społecznej. Przenikanie się w projektach tych

trzech sfer będzie wzajemnie wzmacniało ich rezultaty.

4.1. Struktura programu

Na Program Rewitalizacji Miasta Mławy składa się 9 głównych przedsięwzięć.

Projekty realizowane w ramach tych przedsięwzięć podzielone są na zadania, stanowiące

etapy tych projektów (zwłaszcza w sferze materialno-technicznej), które mogą być

realizowane jedne po drugich lub równocześnie. Poszczególne zadania określone są tak, aby

w sposób cząstkowy przyczyniały się do realizacji danego przedsięwzięcia i w rezultacie

do osiągnięcia celów całego programu. Ilość zadań w projekcie uzależniona jest od złożoności

całego przedsięwzięcia.

47

Tab. 14. Obszary przewidziane do rewitalizacji

Lokalizacja Obszary

CENTRUM IA Centrum

IB Słowackiego

WÓLKA IIA Wólka-Rynkowa

IIB Wólka-Napoleońska

IIC Wólka-Dworcowa

IID Wólka-Kolejka Wąskotorowa

OSIEDLE MŁODYCH III Osiedle Młodych

Logika działań w obszarach przeznaczonych do rewitalizacji:

OBSZAR

PRZEDSIĘWZIĘCIE

PROJEKT

ZADANIE

Każde działanie w ramach LPR powinno zawierać następujące etapy:

PROBLEM ocena sytuacji, identyfikacja potrzeb

CELE co i dlaczego zamierzamy osiągnąć?

PLAN DZIAŁANIA co i w jaki sposób zrobimy?

HARMONOGRAM kiedy zrealizujemy działania?

NIEZBĘDNE ZASOBY środki finansowe i niefinansowe, partnerzy

REZULTAT przewidywane efekty

OCENA sposób weryfikacji rezultatów

48

Przystępując do przygotowania Lokalnego Programu Rewitalizacji, którego celem jest

wprowadzenie zmian na obszarach dotkniętych kryzysem, wyznaczono obszary wymagające

wsparcia w oparciu o następujące kryteria (wskaźniki):

1. wysoki poziom ubóstwa i wykluczenia,

2. wysoka stopa długotrwałego bezrobocia,

3. niski wskaźnik prowadzenia działalności gospodarczej,

4. wysoki poziom przestępczości,

5. niski poziom zasobności mieszkańców,

6. poziom gęstości zaludnienia (na km2),

7. porównywalnie niski poziom wartości zasobu mieszkaniowego (wyliczony tylko dla

jednego obszaru: IA Centrum),

8. niski wskaźnik poziomu cywilizacyjnego.

Ponadto zastosowano następujące metody identyfikacji tych obszarów:

- konsultacje społeczne (ankieta, sondaże),

- badanie danych zastanych w celu opracowania wskaźników niezbędnych do opisu

poszczególnych obszarów miasta, a następnie monitorowania postępów w realizacji

Lokalnego Programu Rewitalizacji oraz spotkania Zespołu Zadaniowego.

4.2. Analiza wskaźnikowa obszarów przewidzianych do rewitalizacji

Na podstawie ankiet i uwag zgłaszanych przez mieszkańców i członków zespołu

do spraw wdrażania LPR dokonano wyboru obszarów miasta Mławy przeznaczonych

do rewitalizacji. Granice obszarów doprecyzowano na podstawie niżej wymienionych

wskaźników.

4.2.1. Ubóstwo i wykluczenie

Na terenie Mławy pomocą społeczną zajmuje się Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej.

Ze świadczeń MOPS-u w roku 2008 korzystało 2041 osób z 733 rodzin, ze świadczeń

rodzinnych i zaliczki alimentacyjnej 2610 rodzin, w tym z zasiłków pielęgnacyjnych 750

osób.

Kryterium wysokiego poziomu ubóstwa i wykluczenia jest określane przez wskaźnik

liczby osób korzystających z zasiłków pomocy społecznej na 1000 mieszkańców. Wartość

referencyjna z 2006 r. dla województwa mazowieckiego wynosiła 70, odchylenie powyżej tej

wartości określane jest jako niekorzystne.

49

W 2008 r. wskaźnik dla Mławy wyniósł 69,2, co oznaczało, że tylko 7% mieszkańców

miasta korzystało z zasiłków pomocy społecznej. Obszary, które wyraźnie przekroczyły ten

wskaźnik to wcześniej wymieniony obszar Słowackiego (105,52) oraz Wólka – Rynkowa

(207,89).

Ryc. 3. Wskaźnik poziomu ubóstwa i wykluczenia w 2008 r. w poszczególnych obszarach

przeznaczonych do rewitalizacji

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej

w Mławie.

4.2.2. Długotrwałe bezrobocie

Miasto Mława tak jak inne miasta boryka się z trudnym problemem bezrobocia.

Według stanu na 2008 r. bez pracy pozostawało 1515 osób.

Kryterium wysokiej stopy długotrwałego bezrobocia określa wskaźnik udziału

długotrwale bezrobotnych (pozostających bez pracy powyżej 12. miesięcy) wśród osób

w wieku produkcyjnym (kobiety w wieku 18–59 lat, mężczyźni w wieku 18–64 lata).

Wartość referencyjna ustalona dla województwa mazowieckiego w 2006 r. to 4,7%.

W 2008 r. stopa długotrwałego bezrobocia spadła do 7%. Nadal najbardziej zagrożone

bezrobociem pozostają obszary: Słowackiego, Wólka – Rynkowa i Wólka – Dworcowa.

W 2008 r. wartość wskaźnika przekroczyła wielkość referencyjną dla województwa,

wszystkie analizowane obszary spełniają kryterium długotrwałego bezrobocia.

Wartośd referencyjna dla

WM

23,65

105,52

207,89

36,7153,89

34,15

0

50

100

150

200

250

Centrum Słowackiego Wólka –Rynkowa Wólka- Napoleooska Wólka –Dworcowa Osiedle Młodych

Wskaźnik poziomu ubóstwa i wykluczenia w 2008 r.

50

Ryc. 4. Wskaźnik stopy długotrwałego bezrobocia w 2008 r. w poszczególnych obszarach


Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych własnych oraz Powiatowego Urzędu

Pracy w Mławie.

4.2.3. Działalność gospodarcza

O sile gospodarki i jej potencjale decyduje ilość i struktura działających podmiotów

gospodarczych. W środowisku o dużym stopniu nasycenia różnorodnymi formami

przedsiębiorczości istnieją, bowiem lepsze warunki dostępu do usług specjalistycznych,

wysokiej, jakości kadr, infrastruktury technicznej i społecznej oraz oszczędniejszego

gospodarowania zasobami ludzkimi, energią, majątkiem trwałym i przestrzenią.

Wskaźnik prowadzenia działalności gospodarczej to liczba zarejestrowanych

podmiotów gospodarki narodowej na 100 mieszkańców. W Mławie liczba podmiotów

gospodarczych w 2008 r. wyniosła 2959. Najwięcej podmiotów prowadziło działalność

w Centrum (2008 r. – 865 podmiotów). Największa aktywność gospodarcza w 2008 r.

występowała na obszarze Centrum, gdzie na 100 osób zarejestrowanych było 15 podmiotów

gospodarczych, na obszarze Wólki – Rynkowa około 10. Pozostałe obszary znalazły się

poniżej wskaźnika wyliczonego dla Mławy, którego wysokość wyniosła 9,8 w 2008 r.

Wielkość referencyjna dla województwa mazowieckiego to 11,8, poniżej której

sytuacja danego obszaru postrzegana jest jako niekorzystna i taka jest dla całej Mławy

ogółem.

51

Ryc. 5. Wskaźnik prowadzenia działalności gospodarczej w 2008 r. w poszczególnych

obszarach przeznaczonych do rewitalizacji

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Głównego Urzędu Statystycznego.

4.2.4. Przestępczość

Według statystyk prowadzonych przez Komendę Powiatową Policji w Mławie

w 2008 r. odnotowano 858 przestępstw. Wskaźnik wysokiego poziomu przestępczości

to liczba popełnianych przestępstw na 1000 mieszkańców. Wartość referencyjna dla

województwa mazowieckiego to 36,6. Odchylenia powyżej tej wartości interpretowane

są jako niekorzystne. Ogólny poziom tego wskaźnika dla miasta Mławy osiągnął w 2008 r.

29,11. Oznacza to w miarę korzystną sytuację miasta. Najbardziej niebezpieczne z obszarów

poddanych badaniu to: Wólka – Dworcowa (53,89) oraz Słowackiego (38,74).

Najbezpieczniejsze jest Centrum (22,92).

52

Ryc. 6. Wskaźnik poziomu przestępczości w 2008 r. w poszczególnych obszarach


Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Komendy Powiatowej Policji w Mławie.

4.2.5. Zasobność mieszkańców

Wskaźnik zasobności mieszkańców odnosi się do ilości zarejestrowanych pojazdów

osobowych w stosunku do liczby mieszkańców. Poprawa sytuacji ludności przenosi się

na wzrost wielkości wskaźnika – im jest on wyższy, tym jest to bardziej korzystne.

Według danych, wskaźnik zasobności mieszkańców w 2008 r. wyniósł 0,35.

Najwięcej pojazdów zarejestrowano na obszarze Wólka – Napoleońska oraz w Centrum.

Najniższy poziom wskaźnika zanotowano na obszarze Wólka – Rynkowa (0,17).

22,92

38,74

23,95

33,52

53,89

29,05


WM

0

10

20

30

40

50

60


Wskaźnik poziomu przestępczości w 2008 r.

53

Ryc. 7. Wskaźnik poziomu zasobności mieszkańców w 2008 r. w poszczególnych

obszarach przeznaczonych do rewitalizacji

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Starostwa Powiatowego w Mławie.

4.2.6. Gęstość zaludnienia

Analizowanym wskaźnikiem potrzebnym do wyznaczenia obszaru wsparcia jest

wskaźnik gęstości zaludnienia. Wyraża go stosunek liczby mieszkańców do powierzchni

terenu ogółem. Ogólna gęstość zaludnienia w 2008 r. wyniosła 847 os./km². Mława jest

miastem gęsto zaludnionym (np. w powiecie – 62 os./km2, a w województwie 146 os./km

2).

W 2008 r. największą gęstością zaludnienia wykazano na obszarach: Wólka – Napoleońska

i Centrum, gdzie wskaźniki osiągnęły wartość odpowiednio 62 650 os./km² i 43 623 os./km2.

0,32 0,260,17

0,320,25

0,32

Wartośd referencyjna

dla WM

0

0,2

0,4

0,6

0,8

1

1,2

Centrum Słowackiego Wólka-Rynkowa Wólka-Napoleooska Wólka-Dworcowa Osiedle Młodych

Wskaźnik poziomu zasobności mieszkaoców w 2008 r.

54

Ryc. 8. Wskaźnik gęstości zaludnienia w 2008 r. w poszczególnych obszarach


Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych własnych.

4.2.7. Poziom wartości zasobu mieszkaniowego

Kolejnym ze wskaźników jest liczba budynków wybudowanych przed rokiem 1989

do ogólnej liczby budynków (w %). Wartość referencyjna dla obszarów objętych wsparciem

dla województwa mazowieckiego wynosi 81. Wskaźnik ten wyliczono tylko dla obszaru

Centrum, obszaru uwagi na duże zagęszczenie budynków zabytkowych. W całym obszarze

jest 150 budynków mieszkalnych, z czego 135 to budynki powstałe przed 1989 r., a 15

po 1989 r. Wskaźnik dla tego obszaru wyniósł 90.

4.2.8. Poziom cywilizacyjny

Długość sieci wodociągowej rozdzielczej (bez przyłączy) na dzień 31.12.2008 r.

wynosiła 93,9 km, a długość sieci kanalizacji sanitarnej (bez przykanalików) 53,3 km.

Wskaźnik poziomu cywilizacyjnego (stosunek długości sieci kanalizacji sanitarnej

do długości sieci wodociągowej) w 2008 r. wyniósł 0,57, przy czym im wyższa jest wartość

wskaźnika, tym jest to bardziej korzystne (przedział 0–1). Najsłabszy obszar pod tym

względem stanowiła Wólka – Napoleońska (0,3). Dla obszarów: Wólka – Rynkowa oraz

Wólka – Dworcowa brak danych dotyczących długości kanalizacji sanitarnej.

0200400600

436,9358,88

90

525,53

110,6 255,47

Wskaźnik gęstości zaludnienia ( na km2) w 2008r.

55

Ryc. 9. Wskaźnik poziomu cywilizacyjnego w 2008 r. w poszczególnych obszarach


Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Zakładu Wodociągów, Kanalizacji

i Oczyszczania Ścieków „WOD-KAN” Sp. z o.o.

4.3. Konsultacje społeczne

4.3.1. Ankieta

Ankieta dotycząca rewitalizacji Mławy skierowana była do mieszkańców miasta.

Konsultacje społeczne w oparciu o ankietę trwały od kwietnia do czerwca 2009 r.

Zdecydowano się na dość szeroki zakres tematyczny, który poruszony był w ankiecie,

zgodnie z założeniem, iż proces rewitalizacji obejmować powinien wiele obszarów i sfer

związanych z działalnością człowieka i jakością życia w mieście. Najchętniej ankietę

wypełniali pracujący mieszkańcy miasta (42,14%), w wieku 18–25 lat (32,14%),

legitymujących się wykształceniem wyższym (41,13%). Większość ankietowanych stanowiły

kobiety (63,95%).

Analizując dane wynikające z przeprowadzonej ankiety, można stwierdzić,

że mieszkańcy są bardzo przywiązani do miasta i problemy Mławy aż dla 91,24% badanych

są ważne lub bardzo ważne.

Większość ankietowanych (68,85%) uznała Mławę za miasto rozwijające się, które

podoba się mieszkańcom (41,35%), jest przyjazne dla przedsiębiorców (46,15%) i w którym

mieszka się dobrze (59,06%). Mieszkańcy uznali jednak, że jest to miasto zaniedbane

0,790,87

b.d

0,3

b.d

0,96


WM

0

0,2

0,4

0,6

0,8

1

1,2


Wskaźnik poziomu cywilizacyjnego w 2008 r.

56

i niestety mało atrakcyjne dla osób przyjeżdżających (54,48%). Według ankietowanych

Mława jest miastem mało atrakcyjnym do wypoczynku (62,41%). Mieszkańcy mogli się

wypowiedzieć za pomocą ankiety w kwestii problemów, jakie zauważają w mieście oraz

wskazać zalety mieszkania w Mławie.

Ankietowani wskazali, że na terenie miasta istnieje wystarczająca ilość placówek

handlowych, oferujących dostatecznie bogaty asortyment w przystępnych cenach. Podobnie

wygląda sytuacja na rynku usług. Zarówno w przypadku handlu, jak i usług, 80%

respondentów uznało lokalną ofertę za wystarczającą.

W przypadku pomocy społecznej 72,11% ankietowanych uznało, że zakres działań

w zakresie wsparcia osób najuboższych jest zadawalający, zaś 51,2% uznało również

za wystarczające działania służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i porządek publiczny.

Wyniki ankiety wyraźnie wskazują, że największe braki występują w obszarach związanych

z wypoczynkiem i spędzaniem wolnego czasu zarówno w przypadku osób dorosłych, jak

i młodzieży.

W kwestiach społecznych za największy problem ankietowani uznali:

- odpływ młodych, dobrze wykształconych ludzi (88,40%),

- słabą integrację lokalnej społeczności w sprawach dotyczących miasta (87%),

- niską aktywność społeczną ludzi młodych (87,77%),

- patologie społeczne (87,50%),

- rozpad więzi społecznych np. sąsiedzkich (74,81%).

Co ciekawe, za najmniejszy problem społeczny mieszkańcy uznali niewystarczające

zasoby mieszkaniowe (61,03%). Opinie respondentów potwierdziły się w odpowiedziach

na kolejne pytania ankiety. Odpowiedź na pytanie: „Czy Pana/Pani zdaniem w Mławie jest

za mało/brakuje” prezentuje poniższy wykres.

57

Ryc. 10. Odpowiedzi respondentów na pytanie ankiety: „Czy Pana/Pani zdaniem w

Mławie jest za mało/brakuje…?”

Rynek pracy stanowi najsłabszy punkt tej analizy. Można zauważyć wyraźną korelację

pomiędzy zjawiskiem migracji do większych miast, którego powodem jest przede wszystkim

brak atrakcyjnych ofert pracy. Ankietowani stwierdzili, że gdyby w mieście powstać miała

nowa organizacja pozarządowa, powinna się ona zajmować pomocą w poszukiwaniu pracy

oraz wsparciem rodzin, w których obecne są zjawiska patologiczne i bieda. Kolejnym

pytaniem dotyczącym deficytów było pytanie: „Jaki rozmiar mają wymienione zjawiska?”.

0 20 40 60 80 100

1. Kw

promocji miasta obiektów turystycznych

możliwości zdobycia kwalifikacji świetlic dla dzieci

przedszkoli zajęd dla dzieci

atrakcyjnych miejsc pracy komunikacji miejskiej

miejsc noclegowych restauracji

ofert kulturalnych terenów zielonych

obiektów sportowych parkingów

ścieżek rowerowych dróg

58

Ryc. 11. Odpowiedzi respondentów na pytanie ankiety:„Jaki rozmiar mają wymienione

zjawiska?”

4.3.2. Sondaże

Na stronie internetowej www.rewitalizacja.mlawa.pl zamieszczono dwa sondaże.

Wyniki sond są następujące:

W którym obszarze rewitalizacja naszego miasta jest najbardziej potrzebna?

Wyniki głosowania Liczba głosów

techniczno-infrastrukturalnym (modernizacja infrastruktury miejskiej) 209

gospodarczo-ekonomicznym (stworzenie lepszych warunków rozwoju

i działania dla przedsiębiorców)

22

społeczno-kulturalnym (integracja społeczna, większy dostęp do kultury

i edukacji)

30

wszystkie obszary są równie ważne i działania rewitalizacyjne powinny być podejmowane we

wszystkich wyżej wymienionych kategoriach

70

Jak wynika z przeprowadzonego sondażu, przeważająca większość respondentów

0 20 40 60 80 100

1. Kw

2. Kw

3. Kw

4. Kw

uzależnienia

zaśmiecenie miasta

problemy z komunikacją miejską

brak możliwości spędzenia wolnego czasu w sposób atrakcyjnytrudności ze znalezieniem pracy

http://www.rewitalizacja.mlawa.pl/

59

uznała za najbardziej potrzebną rewitalizację miasta w sferze techniczno-infrastrukturalnej

(modernizacja infrastruktury miejskiej). 70 osób uznało, że wszystkie obszary interwencji są

równie istotne. Jak pokazują wyniki już w fazie realizacji należy zainwestować środki w

promocje idei rewitalizacji jako mechanizmu komplementarnego, który będzie działał

prawidłowo, o ile interwencja dotyczyć będzie wszystkich sfer aktywności publicznej

człowieka.

Jak, Twoim zdaniem, najlepiej zagospodarować w ramach rewitalizacji budynek

po przychodni kolejowej na Wólce przy ul. Piłsudskiego?

Wyniki głosowania Liczba głosów

Utworzenie biblioteki 200

Utworzenie centrum dla organizacji pozarządowych (miejsce na działalność organizacji) 25

Utworzenie miejskiego centrum integracyjno-edukacyjnego dla młodzieży i dorosłych

(edukacja nieformalna, kursy, szkolenia, kółka zainteresowań

63

Mam zupełnie inny pomysł na wykorzystanie tego budynku 14

Zaskakujące są wyniki tego sondażu, bowiem mieszkańcy wskazali na bardzo

jednorodny zakres działalności, która mogłaby być prowadzona w tym budynku. Tymczasem

bibliotekę mogłyby prowadzić organizacje pozarządowe, czy centrum integracyjno-

edukacyjne prowadząc przy tym inne formy aktywności.

Jak pokazują wyniki już w fazie realizacji należy zainwestować środki w promocje

idei rewitalizacji jako mechanizmu komplementarnego, który będzie działał prawidłowo, o ile

interwencja dotyczyć będzie wszystkich sfer aktywności publicznej człowieka.

60

5. CHARAKTERYSTYKA OBSZARÓW PRZEZNACZONYCH

DO REWITALIZACJI ORAZ PRZEDSIĘWZIĘĆ W RAMACH LPR

I. CENTRUM

Na obszar Centrum składają się 2 „podobszary”:

Centrum

Słowackiego

W części obszaru Centrum znajdują się miejsca, ulice i obiekty wymagające działań

rewitalizacyjnych. Są to przede wszystkim:

Ratusz

Pierzeje Rynku

Kościół p.w. Św. Trójcy

ul. 3 Maja

ul. Wąska

Plac 1 Maja (tzw. „Zielony Rynek”) wraz częścią rzeki Seracz

Obszar w okolicach „Handlowca”

Hala Targowa (i targowisko)

Dla części obszaru Centrum (Stary Rynek i obszar przyległy do Centrum) opracowano

koncepcję architektoniczną, będącą inspiracją do podejmowania dalszych tego typu

działań17

.

II. WÓLKA

Na ten obszar składają się „podobszary” (ulice, wokół których koncentruje się życie

mieszkańców Wólki):

Rynkowa

Dworcowa

Napoleońska (droga powiatowa)

Dodatkowym, specyficznym obszarem w obrębie Wólki jest zabytkowa Kolejka

wąskotorowa.

III. OSIEDLE MŁODYCH

Obszar Osiedla Młodych jest ograniczony ulicami: Al. Piłsudskiego, Szpitalną,

Łojewskiego i przedłużeniem ul. Staszewskiego (droga osiedlowa).

17

Koncepcja architektoniczna terenu ulic Starego Rynku oraz obszarów przyległych do centrum w Mławie,

oprac. mgr inż. Andrzej Ciemiński 2008 r.

61

Zakłada się, że działania rewitalizacyjne podjęte w poszczególnych obszarach będą

oddziaływać na najbliższe otoczenie (dotyczy to zwłaszcza Wólki).

5.1.Przedsięwzięcia w obszarach przeznaczonych do rewitalizacji

Przedsięwzięcie Obszar

1. „Nowe-Stare Miasto” IA

2. „Mława nad Seraczem” IA

3. „Handlowe Centrum” IA

4. „Przywrócenie dawnej świetności ulicy Słowackiego” IB

5. Rewitalizacja obszaru Wólka - Rynkowa IIA

6. Rewitalizacja obszaru Wólka - Napoleońska IIB

7. Rewitalizacja obszaru Wólka - Dworcowa IIC

8. Rewitalizacja obszaru Wólka - Kolejka wąskotorowa IID

9. Osiedle Młodych III

W ramach przedsięwzięć realizowane będą projekty i zadania. Przewidziano zadania

o różnym charakterze:

materiałowo – techniczne (M – T)

gospodarcze (G)

społeczne (S)

mieszane ( M-T/G, MT/S, S/G) i inne kombinacje

5.1.1. CENTRUM

W obszarze tym występuje gęsta zabudowa. W drugiej połowie XV w. powstał zespół

podstawowych budynków miejskich zlokalizowany na środku rynku. Kamienice pochodzą

z początku XX w. i stanowią przykład budownictwa w stylu secesyjnym. Przebudowy ulic

wpadających do rynku oraz samego rynku dokonane w minionych wiekach nie zatarły

dawnego układu urbanistycznego. Budynki usytuowane w centrum miasta przy rynku

głównym stanowią jego ozdobę. Rynek mławski był najważniejszą częścią miasta,

warunkującą poniekąd jego istnienie. Układ urbanistyczny, z którym w rynku zbiega się

osiem ulic po dwie do każdego narożnika, jest układem w polskich warunkach najczęściej

spotykanym. Staromiejskie życie skupiało się na rynku, który odzyskał swój charakter

dopiero po wybudowaniu obwodnicy miasta – wtedy stał on się rekreacyjnym centrum

62

służącym mieszkańcom i przyjezdnym ze zlokalizowaną tutaj siecią sklepów usługowych.

Przywrócenie oryginalnych form architektonicznych w tym obszarze i wydłużenie godzin

otwarcia sklepów i punktów usługowych ożywiłoby znacznie życie społeczne. Centrum

charakteryzuje się dużą aktywnością gospodarczą, a co za tym idzie, na tym terenie skupia się

życie handlowe i kulturalne mieszkańców.

Na szczególną uwagę zasługują m.in. następujące obiekty usytuowane w Centrum:

Secesyjna kamienica narożna z początku XX w. (róg Placu 1 Maja i ul. 18 Stycznia).

Obecny budynek z 1889 r., w którym mieści się Archiwum Miasta Stołecznego

Warszawy – Oddział w Mławie przy ul. Narutowicza – pierwotnie pełnił funkcję

więzienia powiatowego.

Neorenesansowy budynek Poczty Polskiej z 1906 r. (tzw. „stara poczta” – pierwotnie

mieścił się tu Urząd Finansowy) na rogu ul. Reymonta i ul. Żeromskiego.

Hala Targowa z 1912 r. (przy ul. Żwirki) świadczy o dawnej świetności miasta, gdyż

w owym czasie tylko Warszawa mogła się poszczycić Halami Mirowskimi –

na północnym Mazowszu nie miał ich ani Płock, ani Ciechanów, ani Pułtusk18

.

Kamienice na ul. Żwirki i ul. Żeromskiego.

Kamienica na rogu ul. 3 Maja i ul. Żeromskiego – jeden z piękniejszych budynków

w stylu secesyjnym w Mławie. Przed I wojną światową mieścił się tu Hotel

„Victoria”.

Reprezentacyjna secesyjna kamienica przy Starym Rynku 6 (wschodnia pierzeja).

Młyn przy ul. Narutowicza.

Wartości wskaźników dla tego obszaru za 2008 r. kształtowały się następująco:

wskaźnik prowadzenia działalności gospodarczej wynosił 15,25, wskaźnik wysokiego

poziomu przestępczości wynosił 22,92, wskaźnik zasobności mieszkańców był na poziomie

0,32, natomiast wskaźnik gęstości zaludnienia kształtował się na poziomie 43 623 os./km2.

Ponadto tylko dla obszaru Centrum wyliczono wskaźnik poziomu wartości zasobu

mieszkaniowego, który wynosił 90, gdzie wartość referencyjna dla województwa

mazowieckiego wynosi 81 (za 2006 r.).

Rzeka Seracz przylega częściowo bezpośrednio do przeznaczonego do rewitalizacji

Centrum i stanowi niejako integralną część tego obszaru. Planuje się wzdłuż rzeki wytyczenie

ścieżki spacerowo-rowerowej z ławeczkami.

18

L. Zygner, Mława – miasto pogranicza, Ciechanów 2002, s. 76.

63

Ulica Słowackiego wytyczona została najprawdopodobniej w roku 1940 przez władze

niemieckie dla usprawnienia komunikacji pomiędzy traktami zachodnimi prowadzącymi

z centrum miasta (ul. Kościuszki oraz Al. Piłsudskiego łącząca centrum miasta z Wólką

przyłączoną do miasta w 1917 r.). W tym okresie również przez Niemców miały miejsca

przekształcenia architektoniczne rynku.

Ulica ta charakteryzuje się regularną zabudową reprezentowaną przez wolnostojące,

wielorodzinne budynki mieszkalne. Budynki wykonano według typowych projektów dla

zabudowy z tego okresu (budowane w latach 1940–1943). Jedna z anegdot mówi

o wykorzystanie na budowę cegieł z mającego powstać na Wólce kościoła. Budynki

usytuowane kalenicowo, pierwotne pokrycie dachu dachówką ceramiczną wypalaną falistą

tzw. holenderką na deskowaniu pełnym z desek na styk. Podłogi deskowane

w pomieszczeniach piwnic betonowe. Drzwi zewnętrzne dwuskrzydłowe lub

jednoskrzydłowe płycinowe z dekoracją częściowo przeszklone, prostokątne. Otwory

drzwiowe wykończone dekoracyjną opaską i gzymsem. Drzwi wewnętrzne bez dekoracji.

Okna prostokątne, podwójne, dwuskrzydłowe, otwory okienne obwiedzione ozdobnymi

profilami opaskami. Schody zewnętrzne betonowe, wewnętrzne drewniane, policzkowe,

zabiegowe z profilowanym pochwytem. Stropy ceglane nad piwnicą, drewniane nad

kondygnacjami. Na rzucie prostokąta, dwukondygnacyjne, jednopiętrowe, podpiwniczone

w wielu przypadkach z poddaszem użytkowym, dach czterospadowy.

Omawiany obszar stanowi przykład historycznej zabudowy świadczącej o rozwoju

planistycznym miasta w latach 1940–1945, zgodnie z niemieckimi osiągnięciami

w dziedzinie urbanistyki. Jednolita, regularna zabudowa zapewniała ład przestrzenny,

funkcjonalność i komfort mieszkańcom. Kompozycja przestrzenna i korelacja form

architektonicznych z zielenią, w myśl ówczesnych projektantów zapewniały należyty

standard mieszkania. Budynki odsunięte od osi ulicy, z dodatkową przestrzenią wypełnioną

zielenią, gwarantowały należyty odbiór formy architektonicznej, estetykę oraz izolację

od bezpośredniego oddziaływania czynników zewnętrznych (hałasu). Zaplecze budynków

od strony elewacji tylnej, również zagospodarowane zielenią, tworzą regularne parcele dla

poszczególnych obiektów. Wartość zabytkowa ulicy Słowackiego wynika z wartości

historycznej poszczególnych obiektów, a w szczególności całości założenia kompozycyjnego.

Forma tego typu zabudowy została wykonana przez Niemców i dla Niemców (dla dygnitarzy

niemieckich, zajmujących lokale o powierzchni użytkowej od 100 do 120 m2: 4 pokoje,

kuchnia, łazienka oraz przedpokój), którzy w latach okupacji tworzyli nowy ład przestrzenny

oraz odpowiednie standardy mieszkaniowe dla własnego społeczeństwa. Rozbudowany układ

64

przestrzenny stanowiący przykład powyższej zabudowy występuje także w innych miastach,

w których (chociażby w Ciechanowie) został objęty ochroną konserwatorską na podstawie

miejscowego planu zagospodarowania.

W latach 1979–1985 w poniemieckich budynkach zamieszkały rodziny

nauczycielskie, które po rozpoczęciu prac budowlanych przez Spółdzielnię Mieszkaniową

„ZAWKRZE” w Mławie, otrzymały przydziały do nowoczesnego budownictwa. W latach 80.

XX w. koniecznością było wykwaterowanie ubogiej społeczności z budynków miejskich oraz

należących do osób prywatnych przeznaczonych do rozbiórki z ulic Płockiej i Długiej.

Rodziny te zamieszkały w lokalach na ul. Słowackiego pozostawionych przez m.in. elitę

nauczycielską. Duże powierzchnie lokalowe były przydzielane dla dwóch lub trzech rodzin,

które po podziale metrażu miały wspólny korytarz i łazienkę. Z uwagi na ograniczone środki

finansowe w budżecie miasta, nie przeprowadzano remontów budynków, dlatego ich stan

techniczny jest zły (słaba wentylacja pomieszczeń, piecowe ogrzewanie, wspólne korytarze,

wspólne łazienki).

Dopiero wprowadzenie nowej Polityki Mieszkaniowej na lata 2008–2015 Uchwałą

nr XXIII/246/2008 Rady Miejskiej w Mławie z dnia 30 czerwca 2008 r., pozwoliło

na zaplanowanie w budżecie miasta środków finansowych na remonty w odzyskiwanych

lokalach i budowanie odrębnych łazienek rodzinom otrzymującym przydział mieszkaniowe.

Pięć budynków wielorodzinnych znajdujących się przy ul. Słowackiego kwalifikuje się

do dokonania kapitalnego remontu z uwzględnieniem modernizacji po wcześniejszym

wykwaterowaniu najemców do lokali zamiennych.19

19

Informacje pozyskane w TBS Sp. z o.o.- Zarządcy miejskiego zasobu mieszkaniowego.

65

5.1.1.1. PRZEDSIĘWZIĘCIA ZAPLANOWANE W OBSZARZE IA – CENTRUM

Granice obszaru

Oś ul. Żeromskiego na odcinku od ul. Spichrzowej do skrzyżowania z ul. Reymonta – oś ul. Reymonta do skrzyżowania z ul. Sądową – oś

ul. Sądowej do skrzyżowania z ul. Żwirki – oś ul. Żwirki do skrzyżowania z ul. Leśną – oś ul. Leśnej do linii północnej granicy działki nr

10-3452/3 i 10-3426, zachodnia granica działki 10-3427, północna strona działki 10-3430 do ul. Wójtostwo – oś ul. Wójtostwo do ul. Żwirki – oś ul. Żwirki do

skrzyżowania z ul. Chrobrego – oś ul. Chrobrego do uliczki osiedlowej (dawna ul. Misjonarska) – oś ul. Misjonarskiej do

ul. Padlewskiego – oś ul. Padlewskiego do skrzyżowania z ul. Narutowicza – oś ul. Narutowicza do rzeki Seracz – wschodnim brzegiem rzeki Seracz do ul. 18

Stycznia – oś ul. 18 Stycznia do linii zachodniej granicy działki nr 10-4311/1 – wzdłuż zachodniej granicy działki nr 10-4311/1 do linii północnej granicy

działki nr 10-4304 – północną i zachodnią granicą działki nr 10-4304, zachodnią granicą działki nr 10-4320,

10-4332/6 – południową granicą działki nr 10-4321, 10-4318/27, 10-4318/29 do osi ul. Warszawskiej – oś ul. Warszawskiej do linii południowej granicy

działki nr 10-744/5, 10-744/6 do osi uliczki wewnętrznej (dawny ślad ul. Grzebskiego) – oś dawnego śladu ul. Grzebskiego

do skrzyżowania z ul. Szewską – oś ul. Szewskiej do skrzyżowania z ul. Płocką (łącznie z działką nr 10-704) – oś ul. Płockiej do skrzyżowania z ul. Spichrzową –

oś ul. Spichrzowej do skrzyżowania z ul. Żeromskiego.

66

IA1 Przedsięwzięcie „NOWE-STARE MIASTO”

PROJEKTY

ZA

DA

NIA

Zagospodarowanie przestrzeni publicznej Płyta Starego Rynku

Pierzeje Starego Rynku i okolice

przyległe

Charakter

zadań

Sektor

(zaangażowane

podmioty)

M-T

1. W rejonie dawnej ul. Misjonarskiej

2. Skwery w bezpośrednim sąsiedztwie

rewitalizowanego obszaru przy skrzyżowaniach

ulic:

a) Długiej i Spichrzowej,

b) Starego Rynku i Warszawskiej,

c) Narutowicza i Padlewskiego

1. Rewitalizacja Ratusza

wraz z otoczeniem

1. Rewitalizacja kamienicy

przy ul Płockiej 19

Publiczny

1. Oznakowanie miejsc historycznych Publiczny

1. Skwer przy skrzyżowaniu ulic Spichrzowej

i Płockiej

1. Odnowienie elewacji

zewnętrznej kościoła

Św. Trójcy

Prywatny

1. Pierzeja wschodnia, w tym:

a) Kamienica na Starym Rynku 6

b) Ul. Wąska

2. Pierzeja południowa, w tym:

a) Miejski Dom Kultury

3. Pierzeja zachodnia

4. Pierzeja północna

Publiczny i prywatny

G

1. Ustalenie reguł i wytycznych w celu poprawienia jakości elementów reklamowych Publiczny

2. Podjęcie działań aktywizujących podejmowanie działalności gospodarczej w zakresie gastronomii i hotelarstwa

3. Stworzenie punktu informacji turystycznej wraz ze sprzedażą pamiątek z Mławy Publiczny i prywatny

S 1. Przeprowadzenie szkoleń w zakresie informacji turystycznej po Mławie

Publiczny 2. Szkolenie dla właścicieli lokali użytkowych w zakresie elementów reklamowych

67

IA2 Przedsięwzięcie „MŁAWA NAD SERACZEM”

PROJEKTY

ZA

DA

NIA

Poprawa architektury

budynków w rejonie

„Zielonego Rynku”

Rewitalizacja

nieruchomości

poprzemysłowej przy

ul. Narutowicza 8

Zagospodarowanie

przestrzeni publicznej na

Placu 1 Maja

Stworzenie „strefy

rekreacji” nad rzeką

Seracz na odcinku od ul.

Warszawskiej do ul.

Leśnej

Charakter

zadań

Sektor

(zaangażowane

podmioty)

M-T

1. Rozbudowa budynku

Miejskiego Ośrodka

Pomocy Społecznej

1. Urządzenie zieleni

i wyposażenie w małą

architekturę skweru przy

Placu 1 Maja

1.Budowa ścieżki rowerowej

i ciągu pieszego

2. Urządzenie zieleni

i mała architektura

3. Regulacja rzeki Seracz

Publiczny

1. Budowa plomb

urbanistycznych

w ciągu ulic:

Narutowicza, Plac

1 Maja i 18 Stycznia

2. Rewitalizacja

zabytkowej kamienicy

(Plac 1 Maja 7)

3. Rewitalizacja

wielorodzinnego

budynku mieszkalnego

(Plac 1 Maja 5)

1. Budowa kompleksu usług

hotelowo-gastronomicznych

i kulturalno-oświatowych

i rekreacyjnych na terenie

dawnego młyna

Prywatny

G 1. Wystawienie na sprzedaż działek zabudowanych obiektami komunalnymi przeznaczonymi

do rozbiórki z określeniem pożądanych funkcji

Publiczny

S

1. Wzmocnienie roli MOPS jako kreatora życia kulturalnego w obszarze IA2 Publiczny

2.Przeprowadzanie konkursów dla organizacji pozarządowych na inicjatywy uatrakcyjniające ofertę kulturalną w

obszarze IA2

Publiczny

i prywatny

68

IA3 Przedsięwzięcie „HANDLOWE CENTRUM”

(zamknięte w obrębie wyznaczonym ulicami: 3 Maja, Żeromskiego, Plac 3 Maja, Wigury, Reymonta, Sądowa, Żwirki, Chrobrego)

PROJEKTY

ZA

DA

NIA

Ożywienie przestrzeni

publicznej

Rewitalizacja

ul. 3 Maja

Zwiększenie roli dużych obiektów

handlowo-usługowych

Rewitalizacja kamienic

o wartości historycznej

Charakter zadań Sektor

(zaangażowane

podmioty)

M-T

1. Między ulicami 3 Maja

i Spichrzową

2. W okolicy

„Handlowca”

3. Na skrzyżowaniu ulic

Sądowej

i Żwirki

4. Odtworzenie ul.

Przechodniej

1. Uporządkowanie

infrastruktury technicznej

wraz

z nawierzchniami

pieszymi

i jezdnymi

2. Pierzeje ulicy:

a) południowa (budynki

Miejskiej Biblioteki

Publicznej

i Muzeum Ziemi

Zawkrzeńskiej)

b) północna (budynki:

dawny Hotel Victoria, ul.

3 Maja 18)

Publiczny

1. Modernizacja istniejących obiektów:

a) Hala Targowa wraz z targowiskiem

b) „Handlowiec”

c) Zespół pawilonów przy „Handlowcu”

d) „Pawilon PZGS”

2. Budowa budynków mieszkalno-

użytkowych w rejonie dawnej

ul. Przechodniej

1. „Stara Poczta”

2. Zabytkowe kamienice

na ul. Żwirki (nr: 11, 15, 17, 20, 22,

29, 32A, 34)

Prywatny

1. Kamienica przy

ul. Żeromskiego 5/1

Publiczny

i prywatny

G

1. Ustalenie warunków dzierżaw gruntów gminnych i najmu lokali komunalnych w celu pobudzenia rozwoju przedsiębiorczości w

pożądanych dziedzinach działalności gospodarczej (gastronomia, hotelarstwo, usługi)

Publiczny

2. Zwiększenie dostępności czasowej punktów handlowo-usługowych, zwłaszcza zlokalizowanych w Hali Targowej i „Handlowcu” Prywatny

S/G 1. Uruchomienie w Muzeum i Bibliotece kawiarenek nawiązujących klimatem

do przedmiotu działalności tych placówek

Publiczny

i prywatny

69

5.1.1.2. PRZEDSIĘWZIĘCIE ZAPLANOWANE W OBSZARZE IB – SŁOWACKIEGO

Granice obszaru

Północno-zachodnie granice działek – od ul. Kościuszki: 10-4013/13, 10-4013/11, 10-4013/10, 10-4013/8, 10-4007 – zachodnia i północna granica działki nr

10-3984 – północna i wschodnia granicą działki nr 10-4036, wschodnia granica działki nr 10-4046/4 – południowo-wschodnia granica działek nr: 10-4056/3,

10-4056/4, 10-4056/1 (do ul. Kościuszki).

IB1 Przedsięwzięcie „PRZYWRÓCENIE DAWNEJ ŚWIETNOŚCI ULICY SŁOWACKIEGO”

PROJEKTY

ZA

DA

NIA

Podniesienie jakości

architektonicznej

estetyki i

funkcjonalności

wielorodzinnych

budynków

komunalnych

Zagospodarowanie przestrzeni

publicznej

w otoczeniu ulicy Słowackiego

Rozwój handlu

i usług w rejonie ulicy

Słowackiego

Stworzenie oferty kulturalnej

w oparciu

o placówki oświatowe

zlokalizowane w rejonie ulicy

Słowackiego

Charakter

zadań

Sektor

(zaangażowane

podmioty)

M-T

1. Remonty budynków

na ul. Słowackiego nr: 1,

3, 5, 10, 12

1. Zmiana oświetlenia w celu poprawy

bezpieczeństwa

2. Budowa placu zabaw

3. Urządzenie zieleni i mała architektura

(np. Ławeczka Słowackiego)

Publiczny

G

1. Wykorzystanie

pawilonu PSS

2. Rozwinięcie

działalności usługowej

w budynkach

mieszkalnych jedno- i

wielorodzinnych

w okolicy

ul. Słowackiego

Prywatny

70

S/G 1. „Desant mieszkaniowy” zmierzający do powstawania wspólnot mieszkaniowych Publiczny i

prywatny

S

1. Zwiększenie poczucia bezpieczeństwa poprzez regularne patrole straży miejskiej i policji

2. Przeprowadzanie konkursów dla organizacji pozarządowych na inicjatywy uatrakcyjniające ofertę kulturalną w obszarze IA3

Publiczny

1. Oferta kulturalna dla mieszkańców

przygotowana przez:

a) zespół szkół katolickich

b) Miejskie Przedszkole Samorządowe nr 4

c) Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy

Publiczny i

prywatny

71

5.1.2. WÓLKA

Północna część Mławy zwyczajowo nazywana jest Wólką. Jej mieszkańcy

charakteryzują się wysokim poczuciem odrębności od reszty miasta. Nie ma podstaw,

by stwierdzać, że obszar Wólki to dawne osiedle kolejowe. Niemniej zamieszkująca tam

społeczność stanowi liczny procent takiego środowiska. Wólka stanowi kwartał miejski

o robotniczym charakterze.

Niemal całość zabudowy stanowi założenie z lat między wojennych (1918–1939),

eklektyczne, bezstylowe z nielicznymi przykładami naśladownictwa budowli

małomieszczańskich o charakterze historyzującym. Obecne są dość liczne uzupełnienia

o budownictwo współczesne zarówno w kategorii budynków mieszkalnych –

jednorodzinnych, jak i budowli publicznych.

Niestety również budownictwo z lat 60. XX wieku jest również stylistycznie

nieporadne, o cechach budownictwa po modernistycznego, charakterystycznego dla budowli

okresu socjalizmu w Polsce. Szczególnie duże obszary Wólki zajmuje Zespół Placówek

Oświatowych i przedszkole oraz kościół z otoczeniem. Większość założenia urbanistycznego

tej dzielnicy to niska zabudowa o zdekapitalizowanej strukturze i substancji.

Obszar, o którym mowa charakteryzuje brak wyposażenia w obiekty o charakterze

usługowo-handlowym, kulturalnym, gastronomicznym, wypoczynkowym, a także brak

wyposażenia w urządzenia publicznego użytku, takie jak: zdroje uliczne, ławki, park, place

zabaw. Zdegradowane są również nawierzchnie ulic i chodników. Całość pod względem

krajobrazowym stanowi teren mocno zdezorganizowany i zaniedbany, pomimo regularnego

układu ulic. W takich warunkach zamieszkuje ludność w przeważającej części mocno

zubożała, na skutek przeobrażeń gospodarczych ostatnich lat, w tym również na skutek

przekształceń własnościowych i gospodarczych w największym do niedawna

przedsiębiorstwie państwowym w Polsce: PKP.

Na terenie Wólki, w dzielnicy przemysłowej od dziesięcioleci zlokalizowane są firmy

będące głównymi pracodawcami dla mieszkańców Mławy i okolic (m.in. LG). Pomimo tego,

na Wólce kumuluje się wiele niekorzystnych zjawisk, które powodują, że obszar ten wymaga

interwencji. Szczególnie dotyczy to podobszarów:

- Rynkowej,

- Napoleońskiej,

- Dworcowej.

Na tych obszarach mamy do czynienia z najwyższą w mieście stopą długotrwałego

bezrobocia rejestrowego, która znacznie przekracza średnią wojewódzką. Ponadto obszary

72

te mają najniższy w całym mieście wskaźnik prowadzenia działalności gospodarczej, który

w przypadku Dworcowej jest ponad 3 razy mniejszy od średniej wojewódzkiej. Wszystkie

obszary charakteryzują się bardzo niskim wskaźnikiem poziomu cywilizacyjnego, co wynika

z faktu, że niemal cała dzielnica nie ma sieci kanalizacyjnej. Obszar Dworcowej cechuje się

znacznie wyższym od referencyjnego wskaźnikiem przestępczości, natomiast w obszarze

Rynkowej, aż trzykrotnie ponad średnią wojewódzką przekroczony został wskaźnik poziomu

ubóstwa i wykluczenia. W zabudowie wspomnianych obszarów Wólki znajduje się kilka

obiektów o wartości zabytkowej i historycznej.

Przy ul. Rynkowej 10 znajduje się zabytkowa kamienica z 1934 roku, której

właścicielem jest Wspólnota Własnościowa, w tym Miasto Mława. Na parterze budynku

mieści się obecnie apteka. Przestrzeń publiczna między Al. Piłsudskiego i ul. Rynkową jest

zaniedbana, co wynika z faktu, iż większość tego obszaru w dużej części stanowią tereny

kolejowe. Miasto od kilku lat podejmuje próby przejęcia tych terenów

od PKP. W tym obszarze, przy ul. Rynkowej 3 znajduje się wzniesiony w latach 20. XX

wieku ceglany budynek byłej przychodni kolejowej (wpisany do rejestru zabytków) – obecnie

własność prywatna. Nieruchomość wzniesiono w trakcie odbudowy, częściowo zniszczonego

podczas I wojny światowej zespołu obie obiektów dworca kolejowego. Forma

architektoniczna budynku, obecnie unikalna w skali regionu, reprezentuje jedną z odmian

stylu narodowego. Budynek przychodni kolejowej stanowi ciekawy przykład architektury

międzywojennej na terenie Mławy. Jako jeden z elementów zabudowań dworca kolejowego

jest świadectwem przemian architektonicznych związanych z rozwojem kolei na terenie

Mazowsza, zaś oszczędna w formie architektura budynku jest przykładem adaptacji motywów

zdobniczych do potrzeb obiektu użyteczności publicznej.

Miasto Mława jest w trakcie negocjacji w sprawie nieodpłatnego przekazania przez

PKP terenów przy ul. Rynkowej. W 2009 r. PKP wyraziło zgodę na zagospodarowanie

przestrzeni publicznej na koszt miasta w okolicach kładki dla pieszych nad torami (klomb,

ławki, kosze na śmieci etc.).

Przy ul. Napoleońskiej istniał bardzo rozległy zespół koszar wojska rosyjskiego

(rozbudowany pod koniec XIX w.), który także przyciągał cywilną zabudowę. Wspomnieć

należy o najcenniejszym na omawianym obszarze pod względem zabytkowym domu

(ul. Napoleońska 8), który zapewne związany był z wzniesionym dalej na północ zespołem

szpitala straży granicznej wybudowanym około 1900 r. (tzw. „szpital zakaźny”, dziś

w krańcowej ruinie, składał się z następujących budynków: oddziału zakaźnego, oddziału

73

choroby płuc, kuchni, budynku gospodarczego, kostnicy)20

. Nazwa ul. Napoleońskiej

powstała ok. 1920 r. i nawiązywała do wkroczenia tą drogą do miasta zwycięskich wojsk

Napoleona pod dowództwem marszałka Bernadotte.

Jednym z ciekawszych obiektów znajdujących się przy ul. Dworcowej 12 jest budynek

dawnej Komory Celnej z 1898 r., który stanowi świadectwo niegdysiejszego nadgranicznego

położenia miasta. Obok znajduje się budynek byłego kina „Kolejarz” – obecnie w ruinie.

W skład dawnego zespołu urzędu celnego, oprócz Komory Celnej, wchodził m.in. budynek

siedziby szefa komory ceł (ul. Dworcowa 10). W pobliżu znajduje się także dawny drewniany

dom dróżnika z początku XX w. Tereny wokół ul. Dworcowej w dużej części należą do PKP

(m.in. stanowiska autobusowe, niezagospodarowane tereny zielone, nieestetyczny parking),

co jest powodem braku zagospodarowania tego obszaru.

Na obszarze Wólki planowane jest stopniowe uzupełnianie zabudowy,

zagospodarowanie przestrzeni publicznej, rewitalizacja budynku dawnej przychodni

kolejowej (wraz z otoczeniem) wybudowanie osiedla mieszkaniowego w miejscu byłego

szpitala zakaźnego, poprawa estetyki terenu plebanii oraz przebudowa ul. Napoleońskiej.

Obszarem, który wymagają także rewitalizacji jest: Wólka – Kolejka Wąskotorowa.

Z uwagi na specyfikę tego zaniedbanego, lecz słabo zurbanizowanego obszaru nie można

było dla niego wyliczyć wskaźników, które były wykorzystywane w przypadku pozostałych

przytaczanych terenów. Jednakże ze względu na ogromny potencjał rekreacyjno-turystyczny

obszar ten powinien być ujęty w LPR. Kolejka wąskotorowa jest objęta ochroną przez

Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i stanowi niezaprzeczalnie wielką atrakcję

turystyczno-rekreacyjną.

Mławska Kolei Dojazdowa została uruchomiona w 1915 r. i jest zabytkiem techniki.

Wąskotorówka przetrwała czasy II wojny światowej i roku 1946 znowu zaczęła

funkcjonować. Kolejka przez mieszkańców nazywana była „Niezawodnym środkiem

transportu”. W latach 80. ubiegłego wieku nastąpił kryzys – zaczęto zawieszać kursowanie

pociągów, nie zakupywano nowego taboru, nie remontowano torowiska. W roku 1981

wycofano pociągi osobowe z odcinka Ciechanów-Krasne, pięć lat później zamknięto stacje

towarową w Przasnyszu. W roku 2001 Mławską Kolej Dojazdową postawiono w stan

upadłości. Od 2002 r. kolejka jest własnością gminy Krasne. Obecnym operatorem

wąskotorówki jest Lokalna Organizacja Turystyczna Północnego Mazowsza – sekcja

Mławskiej Kolei Dojazdowej. Należy tu nadmienić, iż Urząd Miasta Mławy jest jednym

20

Informacje zawarte w Studium zabytkoznawczym dla Miejscowego Planu zagospodarowania przestrzennego

„Osiedle Młodych” w Mławie, oprac. R. Małowiecki, grudzień 2007.

74

z członków LOT, i władze miasta są zainteresowane reaktywacją wąskotorówki. Reaktywacja

MKD jest także przewidziana w Koncepcji promocji i rozwoju markowego produktu

turystycznego w obiektach poprzemysłowych turystyki industrialnej w Polsce (projekt)

sporządzonej przez Polska Organizację Turystyczną (POT)21

.

Długość torów MKD ma ponad 70 km i stanowi połączenie Mławy z Makowem

Mazowieckim. Na terenie miasta Mławy znajdują się następujące obiekty: dyspozytornia,

warsztat, parowozownia, magazyn ogólny, pomieszczenie dyżurnego ruchu (stan obiektów

należy określić jako średni lub zły).

W projekcie Strategii Rozwoju Turystyki Północnego Mazowsza do roku 202022

założono, iż kolejka wąskotorowa Mława – Maków Mazowiecki (wraz z trasą turystyczną

Północnego Mazowsza) stanowić ma kręgosłup turystyki w tym rejonie. Rewitalizacja

zabytkowej kolejki związana jest z utworzeniem zintegrowanego produktu turystycznego,

czyli wykorzystanie jako siły napędowej do rozwoju turystyki na terenie północnego

Mazowsza.

21

Koncepcja promocji i rozwoju markowego produktu turystycznego w obiektach poprzemysłowych turystyki

industrialnej w Polsce (projekt), Warszawa, październik 2003 r. 22

Strategia Rozwoju Turystyki Północnego Mazowsza do roku 2020 (projekt) z grudnia 2008 r.

75

5.1.2.1. PRZEDSIĘWZIĘCIE ZAPLANOWANE W OBSZARZE IIA – WÓLKA–RYNKOWA

Granice obszaru

Nr działek:10-1576/62, 10-1576/85, 10-1576/86, 10-1884/1, 10-1884/2, 10-1885, 10-1845, 10-1846/1, 10-1846/2, 10-1847/1, 10-1847/2,

10-1873, 10-1848, 10-1849/4, 10-1850, 10-1868/3, 10-1868/4, 10-1871/1, 10-1871/2, 10-1872/1, 10-1872/2, 10-1873, 10-1874/1, 10-1874/2,

10-1889/1, 10-1889/2, 10-1890, 10-1891, 10-1895/4, 10-1895/5, 10-1896/1-3.

IIA1 – Przedsięwzięcie : „REWITALIZACJA OBSZARU WÓLKA-RYNKOWA”

PROJEKTY

ZA

DA

NIA

Podniesienie, jakości architektonicznej, estetyki i

funkcjonalności obszaru Wólka Rynkowa Ożywienie przestrzeni w otoczeniu ulicy Rynkowej

Charakter

zadań

Sektor (zaangażowane

podmioty)

M-T

1. Podniesienie, jakości architektonicznej, estetyki i

funkcjonalności wielorodzinnych budynków mieszkalnych,

w tym budynków komunalnych

2. Przebudowa ulicy Rynkowej ( nawierzchnia, chodniki,

parkingi)

3. Przeprowadzenie remontów budynków z ewentualną

zmianą funkcji lokali w celu podniesienia ich jakości

architektonicznej i estetyki

1.Zagospodarowanie przestrzeni publicznej w otoczeniu ulicy

Rynkowej (elementy małej architektury i użyteczności publicznej,

fontanna)

2. Modernizacja systemu oświetlenia ulicznego w celu

podniesienia bezpieczeństwa

Prywatny i publiczny

G 1.Uporządkowanie targowiska w celu podnisienia aktywności i

atrakcyjności gospodarczej obszaru


M-T/G/S Przywrócenie funkcji użytkowej (gospodarczej, kulturalnej i/lub społecznej) budynkowi dawnej przychodni kolejowej. Prywatny

M-T Podniesienie, jakości architektonicznej, estetyki i funkcjonalności wielorodzinnych budynków mieszkalnych Prywatny i publiczny

M-T/S Utworzenie ogródka jordanowskiego Prywatny i publiczny

S Zwiększenie poczucia bezpieczeństwa poprzez regularne patrole straży miejskiej i policji Publiczny

76

5.1.2.2. PRZEDSIĘWZIĘCIE ZAPLANOWANE W OBSZARZE IIB – WÓLKA–NAPOLEOŃSKA (obszar Osiedla PRIM)

Granice obszaru

Oś ul. Cmentarnej na odcinku od ul. Granicznej do skrzyżowania z ul. Napoleońską – oś ul. Napoleońskiej (w kierunku Al. Piłsudskiego) – północno-zachodnia

granica działek nr 10-1928/1, 10-1932 – północno-wschodnia granica działki nr 10-1933/2 – południowo-wschodnia granica działek nr 10-1927/2, 10-1925 do

ul. Granicznej – oś ul. Granicznej do skrzyżowania z ul. Cmentarną.

IIB1 – Przedsięwzięcie: „REWITALIZACJA OBSZARU WÓLKA – NAPOLEOŃSKA”

PROJEKTY

ZA

DA

NIA

Podniesienie jakości

architektonicznej estetyki i

funkcjonalności

wielorodzinnych budynków

przy ul. Napoleońskiej

Zagospodarowanie przestrzeni

publicznej

w otoczeniu ulicy Napoleońskiej

Przeciwdziałanie negatywnym zjawiskom

społecznym w obszarze Wólka-

Napoleońska

Charakter

zadań

Sektor

(zaangażowane

podmioty)

M-T

1. Termomodernizacja i

remonty budynków na osiedlu

PRIM

1.Modernizacja systemu

oświetlenia ulicznego w celu

podniesienia bezpieczeństwa

2. . Zagospodarowanie przestrzeni

publicznej, urządzenie zieleni i

budowa placów zabaw

Prywatny i

publiczny

S

1. 1.Organizacja czasu wolnego dla dzieci i

młodzieży mieszkającej na osiedlu PRIM

poprzez utworzenie klubu osiedlowego

Prywatny i

Publiczny

S 1.Zwiększenie poczucia bezpieczeństwa poprzez regularne patrole straży miejskiej i policji Publiczny

77

5.1.2.3. PRZEDSIĘWZIĘCIE ZAPLANOWANE W OBSZARZE IIC – WÓLKA–DWORCOWA

Granice obszaru

Nr działek:10-1576/43, 10-1576/42, 10-1576/41.

IIC1 Przedsięwzięcie: „REWITALIZACJA OBSZARU WÓLKA – DWORCOWA”

PROJEKTY

ZA

DA

NIA

Podniesienie, jakości architektonicznej

estetyki i funkcjonalności budynków

mieszkalnych i usługowych

Zagospodarowanie przestrzeni publicznej

w otoczeniu ulicy Dworcowej

Charakter

zadań

Sektor (zaangażowane podmioty)

M-T

1. Przeprowadzenie remontów budynków

z ewentualną zmianą jakości lokali w celu

podniesienia jakości architektonicznej i

estetyki

1. Modernizacja systemu oświetlenia

ulicznego w celu podniesienia

bezpieczeństwa


M-T

1.Przebudowa chodnika na ul. Dworcowej w

celu uporządkowania ruchu drogowego

2.Przebudowa ( odsunięcie od zabudowań)

osi ul. Dworcowej w celu uporządkowania

ruchu drogowego


S Zwiększenie poczucia bezpieczeństwa poprzez regularne patrole straży miejskiej i policji Publiczny

S/G/M-T Zwiększenie atrakcyjności tego obszaru do zamieszkania i prowadzenia działalności

gospodarczej


78

5.1.2.4. PRZEDSIĘWZIĘCIE W OBSZARZE IID – WÓLKA–KOLEJKA WĄSKOTOROWA

Granice obszaru

Teren działki nr 10-1793/1 ograniczony liniami: północno-zachodnią granicą działki 10-1810/1 i 10-1810/2 oraz północno-zachodnią granicą działki 10-1792

i 10-1753.

IID1 Przedsięwzięcie: „REWITALIZACJA OBSZARU WÓLKA – KOLEJKA WĄSKOTOROWA”

PROJEKT Przywrócenie walorów turystycznych i rozwój gospodarczo-społeczny terenów kolei wąskotorowej w Mławie

ZA

DA

NIA

Charakter zadań Sektor (zaangażowane

podmioty)

M-T/S/G 1.Utworzenie mini-muzeum i ścieżki edukacyjnej w obszarze IID

w ramach zagospodarowania terenów poprzemysłowych na cele turystyczno-edukacyjne

Prywatny

S/G Promocja i informacja turystyczna w celu podniesienia atrakcyjności obszaru

G/M-T 1. Uruchomienie kolei wąskotorowej w ramach zagospodarowania terenów

przemysłowych na cele turystyczne i edukacyjne

2. Stworzenie punktów gastronomicznych w ramach zagospodarowania terenów

przemysłowych na cele turystyczno-edukacyjne

3. Zaaranżowanie zieleni i elementów konfekcji ulicznej i małej architektury w ramach

zagospodarowania terenów poprzemysłowych na cele turystyczno-edukacyjne

79

5.1.3. OSIEDLE MŁODYCH

Nazwa osiedla (tzw. „osiedle robotnicze” lub „pracownicze”) została nadana z uwagi

na przydział lokali młodym osobom zatrudnionym w zakładach PRIM i PBR. Były

to mieszkania „patronackie”; pracownicy otrzymywali przydział w zamian za wykończenie

wskazanego mieszkania. Na tym obszarze koncentruje się wiele negatywnych zjawisk,

z których najpoważniejszym jest wzrost przestępczości zwłaszcza wśród nieletnich oraz

związany z tym spadek poczucia bezpieczeństwa mieszkańców osiedla (świadczą o tym np.

kraty na balkonach). Budynki mają charakter typowych blokowisk budowanych w latach 80.

ubiegłego wieku.

Teren Osiedla Młodych stanowi jedno z największych skupisk ludności w mieście

(liczba zameldowanych na dzień 31.12.2008 r. wynosiła 1619 osób). W 14 blokach

Spółdzielni Mieszkaniowej „Zawkrze” (oddawanych do użytku w latach: 1982–1991) jest 397

mieszkań (lokatorskie: 6,55%, odrębna własność: 44,08%, własnościowe prawo do lokalu:

49,37%)23

.

Poza budynkami Spółdzielni Mieszkaniowej „Zawkrze” na Osiedlu Młodych

zlokalizowane są 3 budynki wspólnot mieszkaniowych z łączną ilością 60 mieszkań( po 20

mieszkań w każdym budynku). Budynki te w 1990r. w drodze komunalizacji stały się

własnością gminy. Od 2004 roku na podstawie uchwały nr XXVI/300/2004 Rady Miejskiej w

Mławie prowadzona jest bezprzetargowa sprzedaż lokali na rzecz najemców z 80%

bonifikatą. Obecnie tylko około 20% mieszkań w tym zasobie stanowią lokale komunalne.

Obok Osiedla Młodych w ostatnich latach powstały dwa nowoczesne osiedla

budowane systemem deweloperskim: „Zielone Tarasy” (windy, wielostanowiskowy garaż

podziemny, kontrola dostępu) oraz bloki Spółdzielni Mieszkaniowej „Zacisze”. Rewitalizacja

Osiedla Młodych zniosłaby dysproporcje w zakresie standardu i estetyki sąsiadujących

ze sobą osiedli.

Do działań dotyczących poprawy infrastruktury technicznej należy zaliczyć

termomodernizację części bloków budowanych w technologii wielkiej płyty. Wykonanie

w ramach tego zadania odnowienia elewacji budynków poprawiłoby znacznie estetykę

osiedla. Istotne jest to ze względu na fakt, iż kształt tzw. przestrzeni publicznej ma wpływ

na funkcjonowanie społeczeństwa, np. właściwie zagospodarowana, estetyczna i harmonijna

przestrzeń może zapobiegać różnym konfliktom społecznym.

23

Informacje uzyskane ze Spółdzielni Mieszkaniowej „Zawkrze” w Mławie w sierpniu 2010r.

80

Według analizy wskaźnikowej w 2008 r. wartość wskaźnika długotrwałego bezrobocia

w obszarze Osiedla Młodych wynosiła 7% i była wyższa od wartości referencyjnej dla

Województwa Mazowieckiego (4,7%). Osiedle Młodych (tak jak pozostałe obszary) spełnia

kryterium długotrwałego bezrobocia. Także wskaźnik prowadzenia działalności gospodarczej

był niekorzystny i wynosił 8,72 dla tego obszaru (wartość referencyjna dla Województwa

Mazowieckiego: 11,8%). Wartość referencyjna wskaźnika wysokiego poziomu przestępczości

wyniosła w 2008 r. 36, 6, natomiast wartość tego wskaźnika dla Osiedla Młodych kształtował

się na poziomie 29,05. Wskaźnik poziomu zasobności mieszkańców we wszystkich obszarach

przewidzianych do rewitalizacji był poniżej wartości referencyjnej.

81

5.1.3.1 PRZEDSIĘWZIĘCIE ZAPLANOWANE W OBSZARZE III – OSIEDLE MŁODYCH

Granice obszaru

Nr działek: 10-2549/1, 10-2549/3, 10-2549/4, 10-2550/1, 10-2550/2, 10-2551/1-26, 10-2551/28, 10-2551/30, 10-2551/31, 10-2551/32, 10-2569, 10-2570, 10-

2571, 10-2572, 10-2573, 10-2574/1, 10-2575/2, 10-2575/3, 10-2576/3, 10-2576/4, 10-2578/8-12, 10-2577/2, 10-2577/5-8,

10-2577/11-21, 10-2578/5, 10-2578/6, 10-2578/8, 10-2578/10, 10-2578/11, 10-2578/12, 10-2578/14, 10-2578/15, 10-2578/17, 10-2578/18,

10-2578/21, 10-2578/22, 10-2578/23, 10-2578/25, 10-2578/26, 10-2578/27, 10-2578/28, 10-2578/30, 10-2578/31, 10-2578/32, 10-2578/33,

10-2578/34, 10-2578/36, 10-2578/37, 10-2578/38, 10-2578/39, 10-2578/40, 10-2578/41, 10-2578/42, 10-2578/44, 10-2578/45, 10-2578/46,

10-2578/47, 10-2578/48, 10-2578/49, 10-2578/50, 10-2578/51, 10-2578/52, 10-2578/53, 10-2578/54, 10-2578/55, 10-2579/1, 10-2579/2.

82

III 1 – Przedsięwzięcie „REWITALIZACJA OBSZARU OSIEDLE MŁODYCH”

PROJEKTY

ZA

DA

NIA

Podniesienie, jakości

architektonicznej estetyki i

funkcjonalności

wielorodzinnych budynków

mieszkalnych

Stworzenie warunków rozwoju

gospodarczego w obrębie Osiedla

Młodych

Stworzenie oferty kulturalnej i

oświatowej na rzecz zapobiegania

negatywnym zjawiskom

społecznym

Charakter zadań Sektor (zaangażowane

podmioty)

M-T

1. Przeprowadzenie remontów

budynków w celu podniesienia

ich jakości architektonicznej i

poprawy estetyki osiedla

Stworzenie wzornika dla lokali

użytkowych w celu podniesienia

jakości architektonicznej i poprawy

estetyki osiedla


1.Zagospodarowanie przestrzeni publicznej poprzez wkomponowanie w obszar elementów małej architektury

2. Zmiana organizacji ruchu poprzez wprowadzenie ruchu jednokierunkowego na wybranych ulicach osiedla

3. Budowa garaży i utworzenie parkingu w celu uporządkowania ruchu kołowego


M-T

M-T/S Uporządkowanie ogródków przyblokowych w celu zagospodarowania przestrzeni publicznej Prywatny

M-T/S

1. Stworzenie warunków do

funkcjonowania klubów osiedlowych

i miejsc spędzania wolnego czasu w

celu zwiększenia aktywności

społecznej na osiedlu

2.Zagospodarowanie przestrzeni

publicznej poprzez stworzenie stref

rekreacji dla dzieci i młodzieży


S 1.Zwiększenie poczucia bezpieczeństwa na Osiedlu Młodych poprzez wprowadzenie dodatkowych patroli

2. Zwiększenie poczucia bezpieczeństwa na osiedlu poprzez humanizację blokowisk


M-T/G 1.Uporządkowanie i zorganizowanie

handlu miejscowego w celu poprawy

zwiększenia atrakcyjności Osiedla

2.Zagospodarowanie kotłowni

wyłączonej z eksploatacji


83

5.2 ZADANIA WSPÓLNE DLA WSZYSTKICH OBSZARÓW REWITALIZOWANYCH

ZADANIE

Charakter zadań Sektor (zaangażowane podmioty)

M-T

Podniesienie standardu technicznego i estetycznego elementów małej

architektury (ustalenie miejskiego wzorca jakości)

Publiczny

Budowa systemu monitoringu wizyjnego Publiczny i prywatny

Wypracowanie modeli współdziałania Urzędu Miasta w Mławie z

Powiatowym Inspektorem Nadzoru Budowlanego i z Wojewódzkim

Konserwatorem Zabytków dla podniesienia jakości architektonicznej

i estetyki budynków

Publiczny

G Wykorzystanie instrumentów lokalnej polityki gospodarczej w celu

pobudzania inicjatyw gospodarczych

Publiczny

S

Powołanie Miejskiego Konserwatora Zabytków Publiczny

Prowadzenie działań popularyzujących wśród mieszkańców potrzeby

i możliwości ożywienia społecznego obszarów rewitalizowanych


84

5.3.PLANOWANE PROJEKTY WSPÓŁFINANSOWANE ZE ŚRODKÓW UNII EUROPEJSKIEJ W RAMACH REGIONALNEGO PROGRAMU

OPERACYJNEGO WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

Lp. Tytuł i miejsce realizacji Planowa

na

Kwota

Czas

realizacji

Źródła

finansowania

Lokalizacja,

obszar rewitalizacji

I. Rewitalizacja centrum Mławy:

1. Etap I – Ożywienie przestrzeni publicznej w

Centrum Miasta

- w okolicy „Handlowca” pomiędzy ulicami

Chrobrego i Żeromskiego,

- między ul. 3 Maja i Spichrzową,

- w rejonie dawnej ul. Misjonarskiej,

- w rejonie ulic Sądowej i Żwirki

3 000 000 2011-2012 Budżet Miasta,

Fundusze Unijne,

Krajowy Fundusz

Mieszkaniowy,

Środki:

- TBS,

- wspólnot mieszkaniowych,

- osób prywatnych,

IA Centrum

2. Etap II – Ratusz Miejski wraz otoczeniem 5 000 000 2011-2013 IA Centrum

3. Etap III – Stary Rynek, pierzeja wschodnia 1 000 000 2012-2013 IA Centrum

4. Etap IV – Stary Rynek, pierzeja południowa 1 000 000 2013-2015 IA Centrum

5. Etap V – Stary Rynek, pierzeja zachodnia 1 000 000 2013-2015 IA Centrum

6. Etap VI – Stary Rynek, pierzeja północna 1 000 000 2013-2015 IA Centrum

7. Etap VII – Plac 1 Maja 1 000 000 2011-2012 IA Centrum

8. Etap VIII – ul. Wąska 1 000 000 2011-2012 IA Centrum

9. Odtworzenie ulicy Przechodniej 500 000 2011 Budżet Miasta, Fundusze

zewnętrzne

IA Centrum

10. Budowa kompleksu usług hotelowo-

gastronomicznych, kulturalno-oświatowych

i rekreacyjnych na terenie dawnego młyna

przy ul. Narutowicza

5 000 000 2011-2015 Środki prywatne, Fundusze

Unijne

IA Centrum

11. Rewitalizacja zabytkowej kamienicy

secesyjnej na rogu ulic 1 Maja i 18 Stycznia


Unijne

IA Centrum

12. Rewitalizacja Hali Targowej i targowiska 3 000 000 2011-2015 Środki prywatne, Fundusze

Unijne

IA Centrum

13. Rewitalizacja budynku „Starej Poczty” 3 000 000 2011-2015 Środki prywatne, Fundusze IA Centrum

85

Unijne

14. Rewitalizacja pawilonów handlowych przy

„Handlowcu”

2 000 000 2011-2013 Środki prywatne, IA Centrum

15. Rewitalizacja budynku przy Pl. 1-go Maja 7 3 000 000 2011-2013 Środki prywatne, Fundusze

Unijne

IA Centrum

16. Rewitalizacja kamienicy przy ul. Płockiej 19 600 000 2010-2013 Środki prywatne, Fundusze

Unijne

IA Centrum

17. Rewitalizacja budynku mieszkalnego przy

ul. Warszawskiej 9

775 000 2010-2013 Środki prywatne, Fundusze

Unijne

IA Centrum

18. Rewitalizacja budynku przy Pl. 1 Maja 5 300 000 2010-2013 Śródki prywatne, Fundusze

Unijne

IA Centrum

19. Rewitalizacja zabytkowej kamienicy

secesyjnej przy ul. Stary Rynek 6

(„Kamienicy pod Cycami”)

4 000 000 2011-2012 Budżet Miasta, środki prywatne,

Fundusze Unijne

IA Centrum

20. Monitoring wizyjny miasta 1 000 000 2010-2013 Budżet Miasta, Fundusze

Unijne

IA Centrum, IB Słowackiego

II Rewitalizacja Wólki

21. Rewitalizacja obszaru pomiędzy ulicami

Piłsudskiego i Rynkową

1 000 000 2012-2013 Budżet Miasta,

Fundusze Unijne

II A Wólka-Rynkowa

22. Rewitalizacja przestrzeni publicznej – ul.

Dworcowa

1 000 000 2013-2014 Budżet Miasta,

Fundusze Unijne

IIC Wólka-Dworcowa

23. Rewitalizacja przestrzeni publicznej przy ul.

Napoleońskiej

800 000 2013-2014 Budżet Miasta, Fundusze

Unijne, Środki: wspólnot

mieszkaniowych, osób

prywatnych,


24. Rewitalizacja przestrzeni publicznej przy ul.

Słowackiego

1 000 000 2011-2012 Budżet Miasta,

Fundusze Unijne,

Środki: Wspólnot i Spółdzielni

Mieszkaniowych, osób

prywatnych, Rządowe Fundusze

Celowe i Programy (BGK)

IB Słowackiego

25. Rewitalizacja budynków komunalnych przy

ul. Słowackiego

4 000 000 2012-2013 Miasto Mława, Fundusze

Unijne, Rządowe Fundusze


IB Słowackiego

86

26. Rewitalizacja budynku dawnej przychodni

przy ul. Piłsudskiego

3 000 000 2011-2012 Fundusze Unijne,

Środki prywatne

IIA Wólka-Rynkowa

27. Rewitalizacja i remont budynku wspólnot

mieszkaniowych na osiedlu PRIM

3 000 000 2013-2015 Budżet Miasta, Fundusze

Unijne, Środki: osób

prywatnych, WFOSiGW,

Rządowe Fundusze Celowe i

Programy (BGK)


28. Rewitalizacja przestrzeni przy ul

Dworcowej i zespołu obiektów dawnego

Urzędu celnego

1 000 000 2013-2015 Budżet Miasta,

Fundusze Unijne, Wspólnota

Mieszkaniowa, środki prywatne

IIC Wólka-Dworcowa

29. Utworzenie skansenu kulturowego

(odtworzenie 4 budynków z wyposażeniem

– niemieckiego, rosyjskiego, żydowskiego i

polskiego z XIX/XX w.) – Stara Wólka

3 000 000 2011-2012 Budżet Miasta,

Fundusze Unijne

IIC Wólka-Dworcowa

III Rewitalizacja Osiedla Młodych

30. Zagospodarowanie nieruchomości po starej

kotłowni


Unijne

III Osiedle Młodych

31. Rewitalizacja przestrzeni publicznej na

Osiedlu Młodych

1 000 000 2012-2013 Budżet Miasta, Fundusze

Unijne, Środki: Spółdzielni

Mieszkaniowej, osób

prywatnych, Rządowe Fundusze


III Osiedle Młodych

87

ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PROJEKTÓW

Realizacja działań w ramach LPR dla Miasta Mławy może być finansowana

z następujących źródeł:

Fundusze Strukturalne Unii Europejskiej

Budżet Państwa

Budżet Województwa Mazowieckiego

Budżet Miasta Mławy

Budżety wspólnot mieszkaniowych

Budżety właścicieli nieruchomości – prywatne i instytucjonalne

Środki Narodowego i Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki

Wodnej

Fundusze celowe i programy rządowe zarządzane przez Bank Gospodarstwa

Krajowego

Kredyty i pożyczki preferencyjne

Środki prywatne

Priorytet w realizacji będą miały projekty finansowane ze źródeł zewnętrznych m.in.

z funduszy Unii Europejskiej.

MONITOROWANIE REALIZACJI LPR

Monitoring jest procesem systematycznego zbierania, raportowania i interpretowania

danych. Dostarcza informacji o postępie realizacji i efektywności wdrażania poszczególnych

projektów inwestycyjnych, a także sposobie i prawidłowości wykorzystania udzielonej

pomocy finansowej. W monitorowaniu powinny brać udział wszystkie podmioty

zaangażowane we wdrażanie LPR.

Monitoring rzeczowy dostarcza informacji o postępie we wdrażaniu LPR oraz służy

zagwarantowaniu realizacji celów strategicznych i cząstkowych określonych w Programie.

Natomiast monitoring finansowy pozwoli na zebranie informacji o finansowych aspektach

realizacji.

Monitoring rzeczowo-finansowy realizacji LPR prowadzony będzie poprzez okresowe

raporty, sporządzane przez służby wyznaczone do tego celu przez Burmistrza Miasta.

W przypadku projektów, które uzyskają dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej

monitorowanie i sprawozdawczość odbywać się będzie zgodnie z obowiązującymi w tym

zakresie wymogami unijnymi.

88

Załączniki do Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Mława do 2015 roku.

1. Zarządzenie nr 29/2009 Burmistrza Miasta Mławy z dnia 11.03.2009 roku.

2. Gminna Ewidencja Zabytków Miasta Mławy.

3. Obszary przeznaczone do rewitalizacji: IA, IB, IIA, IIB, IIC, IID, III.

4. Ortofotomapy obszarów przeznaczonych do rewitalizacji.

5. Materiał fotograficzny.

6. Rewitalizacja Zabytkowego Parku Miejskiego w Mławie – dobra praktyka

7. Stanowisko Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Warszawie.

8. Opinia sanitarna ZNS.711-1682-1/10.DB Państwowego Wojewódzkiego Inspektora

Sanitarnego w Warszawie.

89

SPIS TREŚCI

WPROWADZENIE ..................................................................................................................................... 3

1. Priorytety i zasady realizacyjne programu ...................................................................................... 4

1.1. zasada partnerstwa w planowaniu, ......................................................................................... 4

1.2. zasada równości dostępu ........................................................................................................ 4

1.3. zasada współfinansowania ...................................................................................................... 4

1.4. zasada równoważenia rozwoju obszaru rewitalizowanego .................................................... 4

1.5. zasada otwartości .................................................................................................................... 5

1.6. zasada skuteczności ................................................................................................................. 5

2. INFORMACJE O MIEŚCIE .................................................................................................................. 5

2.1. Ogólna charakterystyka miasta ............................................................................................... 7

2.1.1. Sfera zagospodarowania przestrzennego ....................................................................... 8

2.1.1.1. Aspekt materialno-techniczny ................................................................................. 8

2.1.1.2. Przyrodnicze elementy środowiska ....................................................................... 20

2.1.1.3. Identyfikacja problemów ....................................................................................... 21

2.1.2. Sfera gospodarcza ......................................................................................................... 22

2.1.2.1. Rynek pracy ........................................................................................................... 22

2.1.2.2. Lokalny rynek gospodarczy .................................................................................... 26


2.1.3. Sfera społeczna .............................................................................................................. 30

2.1.3.1. Demografia ............................................................................................................ 30

2.1.3.2. Oświata, edukacja i kształcenie ustawiczne .......................................................... 33

2.1.3.3. Kultura, sport i rekreacja ....................................................................................... 35

2.1.3.4. Aktywnośd społeczna............................................................................................. 36

2.1.3.5. Bezpieczeostwo ..................................................................................................... 38

2.1.3.6. Opieka zdrowotna ................................................................................................. 38

2.1.3.7. Opieka społeczna ................................................................................................... 39


3. REWITALIZACJA W DOKUMENTACH STRATEGICZNYCH DOTYCZĄCYCH ROZWOJU MIASTA I

REGIONU ............................................................................................................................................... 41

4. METODOLOGIA IDENTYFIKACJI OBSZARÓW PRZEZNACZONYCH DO REWITALIZACJI ...................... 46

4.1. Struktura programu .................................................................................................................... 46

4.2. Analiza wskaźnikowa obszarów przewidzianych do rewitalizacji .............................................. 48

4.2.1. Ubóstwo i wykluczenie ........................................................................................................ 48

4.2.2. Długotrwałe bezrobocie ...................................................................................................... 49

4.2.3. Działalnośd gospodarcza ...................................................................................................... 50

4.2.4. Przestępczośd ...................................................................................................................... 51

4.2.5. Zasobnośd mieszkaoców ..................................................................................................... 52

4.2.6. Gęstośd zaludnienia ............................................................................................................. 53

4.2.7. Poziom wartości zasobu mieszkaniowego .......................................................................... 54

4.2.8. Poziom cywilizacyjny ........................................................................................................... 54

4.3. Konsultacje społeczne ................................................................................................................ 55

4.3.1. Ankieta................................................................................................................................. 55

4.3.2. Sondaże ......................................................................................................................... 58

90

5. CHARAKTERYSTYKA OBSZARÓW PRZEZNACZONYCH DO REWITALIZACJI ORAZ PRZEDSIĘWZIĘD W

RAMACH LPR ......................................................................................................................................... 60

5.1. Przedsięwzięcia w obszarach przeznaczonych do rewitalizacji ............................................. 61

5.1.1. OBSZAR CENTRUM ........................................................................................................ 61

5.1.1.1. PRZEDSIĘWZIĘCIA ZAPLANOWANE W OBSZARZE IA – CENTRUM ............................... 65

5.1.1.2. PRZEDSIĘWZIĘCIE ZAPLANOWANE W OBSZARZE IB - SŁOWACKIEGO ......................... 69

5.1.2. OBSZAR WÓLKA ............................................................................................................. 71

5.1.2.1. PRZEDSIĘWZIĘCIE ZAPLANOWANE W OBSZARZE IIA – WÓLKA-RYNKOWA ......... 75

5.1.2.2. PRZEDIĘWZIĘCIE ZAPLANOWANE W OBSZARZE II B – WÓLKA- NAPOLEOOSKA

(obszar Osiedla PRIM) ............................................................................................................... 76

5.1.2.3. PRZEDSIĘWZIĘCIE ZAPLANOWANE W OBSZARZE IIC WÓLKA-DWORCOWA ........ 77

5.1.2.4. PRZEDSIĘWZIĘCIE ZAPLANOWANE W OBSZARZE II D WÓLKA–KOLEJKA

WĄSKOTOROWA ....................................................................................................................... 78

5.1.3. OSIEDLE MŁODYCH ........................................................................................................ 79

5.1.3.1. PRZEDSIĘWZIECIE ZAPLANOWANE W OBSZARZE III - OSIEDLE MŁODYCH ................... 82

5.2. ZADANIA WSPÓLNE DLA WSZYSTKICH OBSZARÓW REWITALIZOWANYCH .......................... 83

5.3. PLANOWANE PROJEKTY WSPÓŁFINANSOWANE ZE ŚRODKÓW UNII EUROPEJSKIEJ W

RAMACH REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO …. 84

ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PROJEKTÓW ............................................................................................. 87

MONITOROWANIE REALIZACJI LPR ................................................................................................... 87

91

SPIS TABEL

Tab. 1. Struktura własnościowa gruntów w Mławie ............................................................................. 10

Tab. 2. Wybrane dane obrazujące sytuację w mieszkaniowym zasobie komunalnym ......................... 18

Tab.3. Pracujący* według faktycznego miejsca pracy i rodzaju działalności w latach 2004, 2006 i 2008

............................................................................................................................................................... 23

Tab. 4. Pracujący* według sektorów własności w latach 2004, 2006 i 2008 ........................................ 23

Tab. 5. Bezrobotni zarejestrowani według płci w latach 2004, 2006 i 2008 ......................................... 23

Tab. 6. Struktura bezrobocia w Mławie w latach 2007–2008 ............................................................... 25

Tab. 7. Zestawienie podmiotów gospodarczych prowadzących działalnośd w Mławie

zarejestrowanych w 2008 r. według sekcji PKD .................................................................................... 28

Tab. 8. Wybrane cechy demograficzne w Mławie w latach 2002, 2004, 2006 i 2008 . 30Tab. 9. Ludnośd

według ekonomicznych grup wieku w Mławie w latach 2002, 2004, 2006 i 2008 ............................... 32

Tab. 10. Ruch naturalny ludności w Mławie w latach 2002, 2004, 2006 i 2008 ................................... 32

Tab. 11. Struktura wykształcenia ludności Mławy (dane z 2002 r. na podstawie Narodowego Spisu

Powszechnego) ...................................................................................................................................... 35

Tab. 12. Dodatki mieszkaniowe wypłacone w latach 2006-2008 ......................................................... 40

Tab. 13. Wydatki na pomoc społeczną i świadczenia rodzinne ............................................................ 40

Tab. 14. Obszary przewidziane do rewitalizacji ..................................................................................... 47

SPIS RYCIN

Ryc. 1. Stopa bezrobocia w Mławie w latach 2006-2009 ...................................................................... 26

Ryc. 2. Procentowy podział organizacji działających na terenie miasta Mławy ze względu na profil

działania................................................................................................................................................. 37

Ryc. 3. Wskaźnik poziomu ubóstwa i wykluczenia w 2008 r. w poszczególnych

obszarachprzeznaczonych do rewitalizacji ............................................................................................ 49

Ryc. 4. Wskaźnik stopy długotrwałego bezrobocia w 2008 r. w poszczególnych

obszarachrzeznaczonych do rewitalizacji .............................................................................................. 50

Ryc. 5. Wskaźnik prowadzenia działalności gospodarczej w 2008 r. w poszczególnych obszarach

przeznaczonych do rewitalizacji ............................................................................................................ 51

Ryc. 6. Wskaźnik poziomu przestępczości w 2008 r. w poszczególnych obszarach przeznaczonych do

rewitalizacji ............................................................................................................................................ 52

Ryc. 7. Wskaźnik poziomu zasobności mieszkaoców w 2008 r. w poszczególnych obszarach

przeznaczonych do rewitalizacji ............................................................................................................ 53

Ryc. 8. Wskaźnik gęstości zaludnienia w 2008 r. w poszczególnych obszarach przeznaczonych do

rewitalizacji ............................................................................................................................................ 54

Ryc. 9. Wskaźnik poziomu cywilizacyjnego w 2008 r. w poszczególnych obszarach przeznaczonych do

rewitalizacji ............................................................................................................................................ 55

Ryc. 10. Odpowiedzi respondentów na pytanie ankiety: „Czy Pana/Pani zdaniem w Mławie jest za

mało/brakuje…?” ................................................................................................................................... 57

Ryc. 11. Odpowiedzi respondentów na pytanie ankiety: „Jaki rozmiar mają wymienione zjawiska?” . 58

PROJEKT - rewitalizacja.mlawa.pl · Miasto Mława leży w północnej części województwa...

Documents

Transcript of PROJEKT - rewitalizacja.mlawa.pl · Miasto Mława leży w północnej części województwa...