PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU OPERATOR MASZYN … · − Rozporządzeniem w sprawie dopuszczania do...

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU

OPERATOR MASZYN LEŚNYCH, 834105

O STRUKTURZE PRZEDMIOTOWEJ

wersja przed recenzją (wersja robocza) z dn. 29.06.2012

Warszawa 2012


Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 1

SPIS TREŚCI

1. TYP PROGRAMU: PRZEDMIOTOWY .............................................................................................................................................................. 2 2. RODZAJ PROGRAMU: LINIOWY .................................................................................................................................................................... 2 3. AUTORZY, RECENZENCI I KONSULTANCI PROGRAMU NAUCZANIA: ................................................................................................................ 2 4. PODSTAWY PRAWNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO ..................................................................................................................................... 2 5. CELE OGÓLNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO ................................................................................................................................................ 2 6. KORELACJA PROGRAMU NAUCZANIA DLA ZAWODU OPERATOR MASZY LEŚNYCH Z PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO .. 3 7. INFORMACJA O ZAWODZIE OPERATOR MASZYN LEŚNYCH ............................................................................................................................ 5 8. UZASADNIENIE POTRZEBY KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE OPERATOR MASZYN LEŚNYCH ................................................................................... 5 9. POWIĄZANIA ZAWODU OPERATOR MASZYN LEŚNYCH Z INNYMI ZAWODAMI ............................................................................................... 5 10. CELE SZCZEGÓŁOWE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE OPERATOR MASZYN LEŚNYCH ............................................................................................ 5 11. PLAN NAUCZANIA DLA ZAWODU OPERATOR MASZYN LEŚNYCH .................................................................................................................... 7 12. PROGRAMY NAUCZANIA DLA POSZCZEGÓLNYCH PRZEDMIOTÓW ............................................................................................................... 11

1. Prowadzenie działalności gospodarczej .............................................................................................................................................................................. 12 2. Język obcy w leśnictwie ....................................................................................................................................................................................................... 18 3. Technika prac leśnych ......................................................................................................................................................................................................... 20 4. Przepisy ruchu drogowego .................................................................................................................................................................................................. 28 5. Hodowla lasu ....................................................................................................................................................................................................................... 34 6. Ochrona lasu ....................................................................................................................................................................................................................... 40 7. Użytkowanie lasu ................................................................................................................................................................................................................ 45 8. Mała infrastruktura leśna .................................................................................................................................................................................................... 53 9. Hodowla lasu - zajęcia praktyczne ...................................................................................................................................................................................... 59 10. Ochrona lasu - zajęcia praktyczne ....................................................................................................................................................................................... 66 11. Użytkowanie lasu - zajęcia praktyczne ................................................................................................................................................................................ 73 12. Mała infrastruktura leśna - zajęcia praktyczne ................................................................................................................................................................... 83

ZAŁĄCZNIKI ....................................................................................................................................................................................................... 90



TYP SZKOŁY: ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA

1. TYP PROGRAMU: PRZEDMIOTOWY

2. RODZAJ PROGRAMU: LINIOWY

3. AUTORZY, RECENZENCI I KONSULTANCI PROGRAMU NAUCZANIA: Autorzy: mgr inż. Izabela Puczyłowska, dr inż. Jerzy Wójtowicz, mgr inż. Bartłomiej Szymanek Recenzenci: … Konsultanci: mgr inż. Ewa Marciniak-Kulka

4. PODSTAWY PRAWNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO Program nauczania dla zawodu OPERATOR MASZYN LEŚNYCH opracowany jest zgodnie z poniższymi aktami prawnymi:

− Ustawą z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw − Rozporządzeniem w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego − Rozporządzeniem w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach − Rozporządzeniem w sprawie ramowych planów nauczania − Rozporządzeniem w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do

użytku szkolnego podręczników − Rozporządzeniem w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i

egzaminów w szkołach publicznych − Rozporządzeniem w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach − Rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach − Ustawą z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym. − Rozporządzeniem w sprawie szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez kierującymi pojazdami, instruktorów i egzaminatorów

5. CELE OGÓLNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO Opracowany program nauczania pozwoli na osiągnięcie co najmniej następujących celów ogólnych kształcenia zawodowego:



Celem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego.

6. KORELACJA PROGRAMU NAUCZANIA DLA ZAWODU OPERATOR MASZYN LEŚNYCH Z PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO

Program nauczania dla zawodu operator maszyn leśnych uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze koncepcje nauczania. Program uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym:

− umiejętność zrozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa;

− umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; − umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na

obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; − umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych;



− umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi; − umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; − umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; − umiejętność pracy zespołowej.

Kwalifikacja Symbol zawodu Zawód Elementy wspólne

R.1. Obsługa maszyn stosowanych do prac leśnych 834105 Operator maszyn leśnych PKZ(R.a) PKZ(R.c)

R.13. Ochrona i zagospodarowanie zasobów leśnych 314301 Technik leśnik PKZ(R.a) PKZ(R.c)

R.14. Użytkowanie zasobów leśnych 314301 Technik leśnik PKZ(R.a) PKZ(R.c)

R.2. Wykonywanie prac rybackich w akwakulturze 622201 Rybak śródlądowy

PKZ(R.c) 314208 Technik rybactwa śródlądowego

R.3 Prowadzenie produkcji rolniczej

613003 Rolnik

PKZ(R.c) 331402 Technik agrobiznesu

314207 Technik rolnik

R.4. Prowadzenie produkcji pszczelarskiej 612302 Pszczelarz

PKZ(R.c) 314206 Technik pszczelarz

R.5. Zakładanie i prowadzenie upraw ogrodniczych 611303 Ogrodnik

PKZ(R.c) 314205 Technik ogrodnik

R.9. Prowadzenie chowu, hodowli i inseminacji zwierząt 324002 Technik weterynarii PKZ(R.c)

R.19. Organizowanie chowu i hodowli koni 314203 Technik hodowca koni PKZ(R.c)

R.21. Projektowanie, urządzanie i pielęgnacja roślinnych obiektów architektury krajobrazu

314202 Technik architektury krajobrazu PKZ(R.c)



W programie nauczania dla zawodu operator maszyn leśnych uwzględniono powiązania z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie. Dotyczy to przede wszystkim takich przedmiotów jak: matematyka, a także podstawy przedsiębiorczości i edukację dla bezpieczeństwa.

7. INFORMACJA O ZAWODZIE OPERATOR MASZYN LEŚNYCH Operator maszyn leśnych zajmuje się pozyskiwaniem drewna i innych produktów leśnych, obsługą, konserwacją oraz drobnymi naprawami maszyn i urządzeń leśnych, wykonywaniem urządzeń łowieckich oraz obiektów małej architektury związanej z turystycznym zagospodarowaniem lasu, wykonywaniem prac związanych z hodowlą, ochroną lasu i ochroną przeciwpożarową oraz wykonywaniem prac konserwacyjnych w terenie leśnym (przepusty, mostki, rowy melioracyjne, drogi leśne).

8. UZASADNIENIE POTRZEBY KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE OPERATOR MASZYN LEŚNYCH Absolwent szkoły kształcącej w zawodzi operator maszyn leśnych może podejmować pracę w zakładach usług leśnych i przedsiębiorstwach remontowo-budowlanych gospodarki leśnej, gospodarstwach szkółkarskich i zakładach pielęgnacji zieleni, w sferze usług na rzecz leśnictwa, budownictwa wodnego i drogowego (przedsiębiorstwach budownictwa leśnego, wodnego i drogowego).

9. POWIĄZANIA ZAWODU OPERATOR MASZYN LEŚNYCH Z INNYMI ZAWODAMI Podział zawodów na kwalifikacje czyni system kształcenia elastycznym, umożliwiającym uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji stosownie do potrzeb rynku pracy, własnych potrzeb i ambicji. Brak jest w zawodzie operator maszyn leśnych wspólnych kwalifikacji z innymi zawodami. Natomiast grupą wspólnych efektów dotyczących obszaru zawodowego są efekty stanowiące podbudowę kształcenia w zawodach określone kodem PKZ(R.a) i PKZ(R.c).

10. CELE SZCZEGÓŁOWE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE OPERATOR MASZYN LEŚNYCH Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie operator maszyn leśnych powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

− pozyskiwania surowca drzewnego i innych produktów leśnych,

− wykonywania zabiegów stosowanych w gospodarce leśnej,

− prowadzenia i obsługi ciągnika wraz z urządzeniami doczepianymi i podwieszanymi,

− obsługiwania i konserwacji maszyn i urządzeń stosowanych do prac leśnych.

Do wykonywania zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie operator maszyn leśnych:



− efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów (BHP, KPS, PDG, JOZ); − efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru rolniczo-leśnego z ochroną środowiska, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub

grupie zawodów PKZ(R.a) i PKZ(R.c); − efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie R.1. Obsługa maszyn stosowanych do prac leśnych.



11. PLAN NAUCZANIA DLA ZAWODU OPERATOR MASZYN LEŚNYCH Zgodnie z Rozporządzeniem MEN w sprawie ramowych planów nauczania w zasadniczej szkole zawodowej minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 1600 godzin, z czego na kształcenie zawodowe teoretyczne zostanie przeznaczonych minimum 630 godzin, a na kształcenie zawodowe praktyczne 970 godzin. W podstawie programowej kształcenia w zawodzie operator maszyn leśnych minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia i wynosi:

- na kształcenie w ramach efektów wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia przeznaczono – minimum 300 godzin.

- na kształcenie w ramach kwalifikacji R.1. przeznaczono – minimum 800 godzin.

Tabela 3. Plan nauczania dla programu o strukturze przedmiotowej

Przedmioty w kształceniu zawodowym teoretycznym

1 Prowadzenie działalności gospodarczej 1 1 1 32

2 Język obcy w leśnictwie 1 1 1 32

3 Technika prac leśnych 1 1 2 1 2,5 80

4 Przepisy ruchu drogowego 1 1 1 32

5 Hodowla lasu 1 1 1 1 2 3 4,5 144

6 Ochrona lasu 1 1 1 1 1 1 3 96 7 Użytkowanie lasu 1 1 1 2 3 2 5 160 8 Mała infrastruktura leśna 1 1 1 1 2 64

Łączna liczba godzin 6 6 6 6 8 8 20 640

Przedmioty w kształceniu zawodowym praktycznym*

9 Hodowla lasu - zajęcia praktyczne 3 3 3 3 2 2 8 256

10 Ochrona lasu - zajęcia praktyczne 4 4 2 3 6,5 208

11 Użytkowanie lasu - zajęcia praktyczne 3 3 3 3 4 4 10 320



12 Mała infrastruktura leśna - zajęcia praktyczne 2 2 4 3 5,5 186

Łączna liczba godzin 6 6 12 12 12 12 30 970 *zajęcia odbywają się w pracowniach szkolnych, warsztatach szkolnych, oraz u pracodawcy. EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY PIERWSZĄ KWALIFIKACJĘ R.1. ODBYWA SIĘ POD KONIEC TRZECIEJ KLASY.



Wykaz działów programowych dla zawodu operator maszyn leśnych

Nazwa przedmiotu Nazwa działu Liczba godzin przewidziana na dział

1. Prowadzenie działalności gospodarczej 1.1. Podstawy działalności gospodarczej 12

1.2. Prowadzenie działalności gospodarczej w leśnictwie 20

2. Język obcy w leśnictwie 2.1. Język obcy zawodowy 32

3. Technika prac leśnych 3.1. Bezpieczeństwo i Higiena Pracy 20

3.2. Maszynoznawstwo ogólne 20

3.3. Maszynoznawstwo leśne 20

4. Przepisy ruchu drogowego 4.1. Bezpieczeństwo w ruchu drogowym 10

4.2. Zasady ruchu drogowego 10

4.3. Jazda w różnych warunkach drogowych 10

5. Hodowla lasu 5.1. Przyrodnicze podstawy hodowli lasu 60

5.2. Planowanie prac hodowlanych 54

5.3. Maszyny i urządzenia stosowane w hodowli lasu 34

6. Ochrona lasu 6.1. Ochrona środowiska leśnego 50

6.2. Ochrona przeciwpożarowa obszarów leśnych 26

6.3. Maszyny stosowane w ochronie lasu 20

7. Użytkowanie lasu 7.1. Podstawy użytkowania lasu 50

7.2. Maszyny i urządzenia stosowane w użytkowaniu lasu 40

7.3. Pozyskanie surowca drzewnego 40

7.4. Zrywka surowca drzewnego 30



8. Mała infrastruktura leśna 8.1. Podstawy inżynierii leśnej 20

8.2. Zagospodarowanie łowieckie 25

8.3. Zagospodarowanie turystyczne 19

9. Hodowla lasu - zajęcia praktyczne 9.1. Przyrodnicze podstawy hodowli lasu 30

9.2. Planowanie prac hodowlanych 176

9.3. Maszyny i urządzenia stosowane w hodowli lasu 50

10. Ochrona lasu - zajęcia praktyczne 10.1. Ochrona środowiska leśnego 126

10.2. Ochrona przeciwpożarowa 50

10.3. Maszyny stosowane w ochronie lasu 32

11. Użytkowanie lasu - zajęcia praktyczne 11.1. Podstawy użytkowania lasu 24

11.2. Maszyny i urządzenia stosowane w użytkowaniu lasu 64

11.3. Pozyskanie surowca drzewnego 200

11.4. Zrywka surowca drzewnego 32

12. Mała infrastruktura leśna - zajęcia praktyczne 12.1. Podstawy inżynierii leśnej 76

12.2. Zagospodarowanie łowieckie 50

12.3. Zagospodarowanie turystyczne 50



12. PROGRAMY NAUCZANIA DLA POSZCZEGÓLNYCH PRZEDMIOTÓW W programie nauczania dla zawodu operator maszyn leśnych zastosowano taksonomię celów ABC B. Niemierko

1 Prowadzenie działalności gospodarczej 32 godziny 2 Język obcy w leśnictwie 32 godziny 3 Technika prac leśnych 80 godzin 4 Przepisy ruchu drogowego 32 godziny 5 Hodowla lasu 144 godziny 6 Ochrona lasu 96 godziny 7 Użytkowanie lasu 160 godzin 8 Mała infrastruktura leśna 64 godziny 9 Hodowla lasu - zajęcia praktyczne 256 godzin 10 Ochrona lasu - zajęcia praktyczne 208 godzin 11 Użytkowanie lasu - zajęcia praktyczne 320 godziny 12 Mała infrastruktura leśna - zajęcia praktyczne 186 godzin



1. Prowadzenie działalności gospodarczej

1.1. Podstawy działalności gospodarczej 1.2. Prowadzenie działalności gospodarczej w leśnictwie

1.1. Podstawy działalności gospodarczej

Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom wymagań

programowych (P lub PP)

Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia

KPS(2)2. realizować zaplanowane zadania zgodnie z założonym harmonogramem P C − Gospodarki na świecie, − Równowaga rynkowa. − Cena równowagi rynkowej. − Rodzaje przedsiębiorstw w gospodarce

rynkowej. − Ustawa o ochronie danych osobowych. − Ustawa o ochronie praw autorskich. − Podatek od dochodów osobistych, od

przedsiębiorstw. − Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej. − Prawo podatkowe. − Ustawa kodeks spółek handlowych. − Mikro i makroekonomia. − Klasyfikacja przedsiębiorstw. − Marketing i zarządzanie. − Źródła przychodów i kosztów w firmie

gospodarczej.

KPS(3)1. definiuje pojęcie odpowiedzialności za powierzone zadania w pracy zawodowej; P A

KPS(7)1. interpretować przepisy prawa dotyczące tajemnicy zawodowej; P A KPS(8)1. interpretować przepisy prawa dotyczące odpowiedzialności za wykonywane zadania zawodowe; PP B

KPS(9)1. charakteryzować pojęcie negocjacji; PP C

PDG(1)1. rozróżnić pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; PP B

PDG(1)2. zdefiniować pojęcia: małe, średnie i duże przedsiębiorstwo; P A PDG(2)1. zinterpretować przepisy prawa pracy, przepisy o ochronie danych osobowych i prawa autorskiego; PP C

PDG(2)2. zinterpretować przepisy prawa podatkowego; PP C PDG(2)3. analizować przepisy prawa pracy, przepisy o ochronie danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; P D

PDG(2)4. określić konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;

PP C

PDG(3)1. zinterpretować przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PP C



PDG(4)1. wymienić przedsiębiorstwa i instytucje występujące w handlu i powiązania między nimi; P A

PDG(4)2. zinterpretować przedsiębiorstwa handlowe na równych szczeblach obrotu towarowego; PP C

PDG(4)3. określić powiązania przedsiębiorstwa gospodarczego z otoczeniem; P C

PDG(5)1. dokonać analizy działalności gospodarczej na rynku; P C PDG(5)2. dokonać analizy czynników kształtujących popyt na sprzedawane towary; P C

PDG(5)3. porównać działania prowadzone przez przedsiębiorstwa konkurencyjne; PP C PDG(7)1. opracować harmonogram postępowania przy założeniu działalności gospodarczej; P D

PDG(7)2. zaproponować właściwą formę organizacyjno-prawną planowanej działalności gospodarczej; P C

PDG(7)3. sporządzić dokumenty niezbędne do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; P C

PDG(7)4. zaproponować formę opodatkowania działalności gospodarczej; PP C

PDG(7)5. sporządzić biznesplan dla wybranej działalności gospodarczej; PP C

PDG(10)1. rozróżnić elementy marketingu mix; PP D PDG(10)2. dobrać (zaplanować) działania marketingowe do prowadzonej działalności gospodarczej; PP D

Planowane zadania Zakładanie własnej działalności gospodarczej. Otrzymałeś zlecenie opracowania procedury postępowania przy zakładaniu własnej działalności gospodarczej wykonującej usługi na rzecz PGL LP. Zadanie wykonujesz indywidualnie korzystając z dostępnych w sali dydaktycznej programów komputerowych. Do dyspozycji masz stanowisko komputerowe odpowiednio wyposażone. Sporządzoną procedurę będziesz prezentować na forum grupy (10 minut), oraz przekażesz w wersji elektronicznej i drukowanej do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w pracowni szkolnej wyposażonej w środki dydaktyczne dotyczące obszaru wiedzy z zakresu działalności gospodarczej (np. druki rozliczeń z ZUS, druki PIT, Kodeksy Pracy ,oferty kredytowe, komputer z dostępem do Internetu (1 stanowisko dla dwóch uczniów). Urządzenia multimedialne, czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące działalności gospodarczej. Dział programowy „Podstawy działalności gospodarczej” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań umożliwiających założenie własnej działalności gospodarczej. Powinny być kształtowane umiejętności związane z negocjacjami, samodzielnym poszukiwaniem aktów prawnych i ich czytaniem ze zrozumieniem. Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz zadań praktycznych.



Środki dydaktyczne − poradniki dla ucznia, − Ustawa o ochronie danych osobowych, − Ustawa o ochronie praw autorskich, − Podatek od dochodów osobistych, od przedsiębiorstw, − Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej, − Ustawa kodeks spółek handlowych, − zestawy ćwiczeń wraz z instrukcją, − pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów.

Zalecane metody dydaktyczne Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań przyszłego przedsiębiorcy .Dział programowy „Podstawy działalności gospodarczej” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, metody przypadków, mapy „myśli”, dyskusji dydaktycznej metody sytuacyjnej, metody projektów i ćwiczeń praktycznych. Formy organizacyjne Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. Ćwiczenia powinny odbywać się w grupie liczącej do 15 osób z podziałem na zespoły 2–3 osobowe. Należy również organizować wycieczki dydaktyczne do nadleśnictw znajdujących się w regionie, na wystawy, targi produktów leśnych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia

1. Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się systematycznie przez cały czas realizacji programu, na podstawie kryteriów przedstawionych na początkowych zajęciach.

2. Kryteria oceniania powinny uwzględniać zakres i poziom opanowania wiadomości i umiejętności przewidzianych w uszczegółowionych efektach kształcenia. 3. Osiągnięcia uczniów mogą być oceniane na podstawie sprawdzianów ustnych i pisemnych. 4. Podczas kontroli i oceny osiągnięć uczniów należy zwracać uwagę na:

- przygotowanie uczniów do udziału w scenkach sytuacyjnych, - umiejętność wyszukiwania aktów prawnych, - umiejętność organizacji pracy, - posługiwanie się specjalistycznymi programami komputerowymi.

5. W ocenie końcowej należy uwzględnić wyniki wszystkich zastosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania osiągnięć uczniów. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia; - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.



1.2. Prowadzenie działalności gospodarczej w leśnictwie


Poziom wymagań



KPS(1)1. przestrzegać zasad kultury osobistej; P C − Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej. − Prawo podatkowe. − Ustawa prawo zamówień publicznych. − Podatkowa księga przychodów i rozchodów. − Zamówienie i oferta. − Urządzenia biurowe. − Prowadzenie działalności marketingowej. − Badania marketingowe. − Przychody i koszty. − Rodzaje kredytów. − Badanie potrzeb klientów. − Zasady współ pracy przedsiębiorstwa

handlowego z otoczeniem. − Obsługa podstawowych pakietów biurowych.

KPS(1)2. przestrzegać zasad etyki zawodowej; P C

KPS(2)1. poszukiwać kontrahentów w sposób czynny; PP D KPS(3)2. dokonuje analizy przypadków działań podejmowanych niezgodnie z zasadami zawodowymi; PP D

KPS(4)1. dostosować metody pracy do potrzeb zmieniającego się rynku; PP D

KPS(4)2. wprowadzać nowe metody pracy przy realizacji zadań zawodowych; PP D

KPS(5)1. przystosować się do zmieniających się warunków pracy; P D

KPS(6)1. aktualizować wiedzę z zakresu zadań zawodowych; PP C

KPS(7)2. stosować w praktyce przepisy prawa dotyczące tajemnicy zawodowej; P C

KPS(9)2. stosować negocjacje w działalności gospodarczej; PP C

KPS(10)1. przydzielić zadania członkom zespołu roboczego; P C

PDG(3)2. analizować przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; P D PDG(3)3. przewidywać konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów z zakresu prowadzenia działalności gospodarczej; PP C

PDG(3)4. stosować przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; P C PDG(6)1. zinterpretować procedury zakupu i sprzedaży w usług w przedsiębiorstwach gospodarczych funkcjonujących na rynku; P C

PDG(6)2. zorganizować współpracę z kontrahentami w zakresie zaopatrzenia i sprzedaży; P C

PDG(6)3. określić zakres i zasady współpracy z przedsiębiorstwami gospodarczymi z branży; P A



PDG(8)1. zorganizować stanowisko pracy biurowej z zastosowaniem zasad ergonomii; P C

PDG(8)2. rozróżnić ogólne zasady formułowania i formatowania pism; P B

PDG(8)3. sporządzić pisma związane z prowadzeniem działalności gospodarczej; P C PDG(8)4. wykonać czynności związane z przyjmowaniem korespondencji w różnej formie; P C

PDG(8)5. wykonać prace biurowe zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy; P C

PDG(9)1. obsłużyć urządzenia biurowe potrzebne do wykonywania zadań zawodowych w działalności gospodarczej; P C

PDG(9)2. zastosować programy komputerowe wspomagające prowadzenie handlowej działalności gospodarczej; P C

PDG(11)1. zinterpretować składniki kosztów i przychodów w działalności gospodarczej; P C

PDG(11)2. określić wpływ kosztów i przychodów na wynik finansowy; PP C PDG(11)3. wskazać możliwości optymalizowania kosztów prowadzonej działalności gospodarczej; PP D

Planowane zadania Sporządzanie ofert przetargowych. Na podstawie ogłoszenia o zamówieniu publicznym dotyczącym usług w zakresie leśnictwa sporządź ofertę przetargową w celu złożenia jej do instytucji ogłaszającej zamówienie. Zadanie wykonujesz w grupach 2-3 osobowych korzystając z dostępnych w pracowni środków technicznych i materiałów biurowych.. Oryginały dokumentów należy skopiować i potwierdzić zgodność z oryginałem. Ofertę należy spiąć, zapakować w kopertę i opisać. Efekt pracy przekażesz w wersji drukowanej do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny odbywać się w pracowni techniki biurowej wyposażonej w stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką i ze skanerem. Dział programowy „Podstawy działalności gospodarczej w leśnictwie” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań umożliwiających założenie własnej działalności gospodarczej. Powinny być kształtowane umiejętności związane z negocjacjami, samodzielnym poszukiwaniem aktów prawnych i ich czytaniem ze zrozumieniem, obsługą urządzeń biurowych, jak również zdobywaniem umiejętności wspomagania działalności gospodarczej programami komputerowymi. Należy także kształtować postawę odpowiedzialności przedsiębiorcy wobec przyszłych klientów i kontrahentów. Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz zadań praktycznych. Środki dydaktyczne

− urządzenia biurowe (fax, ksero, skaner, itp.), − wzory dokumentów i pism w obrocie gospodarczym, − zestawy ćwiczeń wraz z instrukcją, − pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów,



Zalecane metody dydaktyczne Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. Ćwiczenia powinny odbywać się w grupie liczącej do 15 osób z podziałem na zespoły 2–3 osobowe. Należy również organizować wycieczki dydaktyczne do nadleśnictw znajdujących się w regionie, na wystawy, targi produktów leśnych. Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań przyszłego przedsiębiorcy .Dział programowy „prowadzenie działalności gospodarczej w leśnictwie” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, metody przypadków, mapy „myśli”, dyskusji dydaktycznej metody sytuacyjnej (w tym metody „zdartej płyty”), metody projektów i ćwiczeń praktycznych. Formy organizacyjne Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. Ćwiczenia powinny odbywać się w zespołach 2–3 osobowych. Należy również organizować wycieczki dydaktyczne do nadleśnictw znajdujących się w regionie, na wystawy, targi produktów leśnych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia


2. Kryteria oceniania powinny uwzględniać zakres i poziom opanowania wiadomości i umiejętności przewidzianych w uszczegółowionych efektach kształcenia. 3. Osiągnięcia uczniów mogą być oceniane na podstawie sprawdzianów ustnych i pisemnych. 4. Podczas kontroli i oceny osiągnięć uczniów należy zwracać uwagę na:

- przestrzeganie kultury osobistej, - umiejętność analizowania aktów prawnych, - umiejętność obsługi urządzeń biurowych, - umiejętność organizacji pracy, - poszukiwanie ogłoszeń o zamówieniach publicznych, - posługiwanie się specjalistycznymi programami komputerowymi.




2. Język obcy w leśnictwie

2.1. Język obcy zawodowy

2.1. Język obcy zawodowy


Poziom wymagań



JOZ(1)1. posługiwać się zasobem środków językowych z uwzględnieniem specjalistycznego słownictwa stosowanego w gospodarce leśnej; P C - Słownictwo związane z wykonywaniem

zadań zawodowych w leśnictwie. - Zastosowanie zwrotów grzecznościowych. - Rozmowa sprzedażowa. - Wydawanie poleceń. - Negocjowanie warunków sprzedaży. - Organizacja stanowiska pracy.

JOZ(1)2. zaplanować poprawnie przeprowadzoną rozmowę sprzedażową w języku obcym zawodowym z uwzględnieniem wypowiedzi sprzedającego surowiec drzewny i klienta;

P C

JOZ(1)3. przeprowadzić rozmowę dotyczącą sprzedaży surowca drzewnego; PP C JOZ(1)4. przeczytać i przetłumaczyć korespondencję otrzymywaną za pomocą poczty elektronicznej; P C

JOZ(1)5. zastosować zwroty grzecznościowe w rozmowach sprzedażowych; P C JOZ(2)1. określić czynności związane z wykonywanymi zadaniami; P A JOZ(2)2. posługiwać się językiem obcym w zakresie wspomagającym wykonywanie zadań zawodowych; P C

JOZ(2)3. negocjować warunki sprzedaży surowca drzewnego w języku obcym; PP D JOZ(3)1. przetłumaczyć na język obcy z zachowaniem podstawowych zasad gramatyki i ortografii, teksty zawodowe napisane w języku polskim; PP C

JOZ(3)2. przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczne instrukcje dotyczące zasad obsługi urządzeń stosowanych w leśnictwie; PP D

JOZ(3)3. zredagować notatkę w języku obcym z tekstu zawodowego słuchanego i czytanego; P C

JOZ(4)1. porozumiewać się z zespołem współpracowników; P C JOZ(4)2. wydawać polecenia w języku obcym dotyczące realizacji prac w zawodzie operator maszyn leśnych; P D

JOZ(5)1. przeczytać ze rozumieniem obcojęzyczną prasę branżową; PP B



JOZ(5)2. skorzystać z obcojęzycznych zasobów Internetu związanych z tematyką zawodową; P C

Planowane zadania Tłumaczenie tekstów zawodowych. Otrzymałeś zadanie przetłumaczenia tekstu zawodowego z języka polskiego na język obcy. Zadanie wykonujesz indywidualnie korzystając z otrzymanego tekstu polskiego i słowników. Sporządzone tłumaczenie będziesz prezentować na forum grupy (10 minut) oraz przekażesz w formie pisemnej do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni szkolnej z dostępem do urządzeń multimedialnych w celu odtworzenia nagrań, filmów, prezentacji multimedialnych. Środki dydaktyczne

− zestawy ćwiczeń, − instrukcje do ćwiczeń, słowniki branżowe, − pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów; − czasopisma branżowe katalogi branżowe, − filmy, nagrania i prezentacje multimedialne o tematyce leśnej;

Zalecane metody dydaktyczne Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych operatora maszyn leśnych. W dziale powinny być kształtowane umiejętności porozumiewania się w języku obcym z klientami, współpracownikami i pracownikami zewnętrznymi, zdobywanie wiedzy poprzez wyszukiwanie i analizowania informacji zawartych w zagranicznej prasie branżowej. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Zajęcia należy prowadzić w grupach do 15 osobowych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia

1) Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się systematycznie przez cały czas realizacji programu, na podstawie kryteriów przedstawionych na początkowych zajęciach.

2) Kryteria oceniania powinny uwzględniać zakres i poziom opanowania wiadomości i umiejętności przewidzianych w uszczegółowionych efektach kształcenia. 3) Osiągnięcia uczniów mogą być oceniane na podstawie sprawdzianów ustnych i pisemnych. 4) Podczas kontroli i oceny osiągnięć uczniów należy zwracać uwagę na:

− stosowanie słownictwa obcojęzycznego, − wydawanie poleceń dotyczących zadań zawodowych, − prowadzenie rozmów z kontrahentami.

5) W ocenie końcowej należy uwzględnić wyniki wszystkich zastosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania osiągnięć uczniów. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające:

- dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia; - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.



3. Technika prac leśnych

3.1. Bezpieczeństwo i higiena pracy 3.2. Maszynoznawstwo ogólne 3.3. Maszynoznawstwo leśne

3.1. Bezpieczeństwo i higiena pracy


Poziom wymagań



BHP(1)1. wyjaśnić zasady ochrony przeciwpożarowej w przedsiębiorstwie; P B − Podstawowe pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy w leśnictwie.

− Kształtowanie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w zakładzie pracy.

− Wypadki przy pracy, zagrożenia wypadkowe i choroby zawodowe w leśnictwie.

− Zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce.

− Ochrona przeciwpożarowa w zakładzie pracy. − Przepisy dotyczące ochrony pracy. − Prawa i obowiązku pracownika i pracodawcy w

zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska. − Źródła i czynniki szkodliwe w środowisku pracy. − Zapobieganie zagrożeniom zdrowia i życia w

miejscu pracy. − Postępowanie w razie zagrożenia

bezpieczeństwa lub wypadku w zakładzie pracy. − Procedury udzielania pierwszej pomocy. − Czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka

występujące w środowisku pracy.

BHP(1)2. rozróżnić środki gaśnicze; P B

BHP(1)3. wyjaśnić pojęcie „Ergonomia”; PP B BHP(2)1. wymienić instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; P A

BHP(2)2. scharakteryzować zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; P C

BHP(2)3. wymienić podstawowe przepisy dotyczące prawnej ochrony pracy; P A BHP(3)1. wymienić prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; P A

BHP(3)2. wymienić obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; P A

BHP(3)3. opracować procedurę postępowania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w zawodzie operator maszyn leśnych; PP D

BHP(4)1. rozpoznać źródła i czynniki szkodliwe w środowisku pracy operatora maszyn leśnych; P C

BHP(4)2. scharakteryzować sposoby zapobiegania zagrożeniom zdrowia i życia w miejscu pracy operatora maszyn leśnych; P C

BHP(4)3. ustalić sposoby zapobiegania zagrożeniom zdrowia związanych z pracą P C



operatora maszyn leśnych; − Zasady organizacji stanowiska pracy podczas wykonywania zadań zawodowych.

BHP(4)4. określić choroby zawodowe występujące w zawodzie operatora maszyn leśnych; P C

BHP(5)1. ustalić rodzaje czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy operatora maszyn leśnych; P B

BHP(5)2. dokonać charakterystyki czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy operatora maszyn leśnych; P B

BHP(5)3. określić sposoby zabezpieczania się przed czynnikami szkodliwymi w pracy operatora maszyn leśnych; P A

BHP(5)4. rozpoznać źródła czynników szkodliwych w środowisku pracy operatora maszyn leśnych; P A

BHP(6)1. zidentyfikować czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące w środowisku pracy; P A

BHP(6)2. wyjaśnić działanie czynników szkodliwych na organizm człowieka w środowisku pracy operatora maszyn leśnych; PP C

BHP(6)3. dokonać analizy skutków oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; PP C

BHP(6)4. ustalić sposoby zapobiegania zagrożeniom życia i zdrowia w miejscu pracy; PP C

BHP(7)1. zastosować zasady organizacji stanowiska pracy podczas wykonywania zadań z zakresu gospodarki leśnej; P C

BHP(7)2. zorganizować stanowisko pracy operatora maszyn leśnych zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;

P C

BHP(8)1. zidentyfikować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej; P A BHP(8)2. dobrać środki ochrony indywidualnej do zadań wykonywanych w gospodarce leśnej; P C

BHP(8)4. dobrać środki ochrony zbiorowej do zadań wykonywanych w gospodarce leśnej; P C

BHP(9)1. zinterpretować przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; PP C

BHP(9)2. scharakteryzować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy; P C

BHP(9)3. scharakteryzować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie P C



pracy;

BHP(9)4. scharakteryzować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy; P C

BHP(10)1. zidentyfikować stany zagrożenia zdrowia i życia; P A

BHP(10)2. udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia; P D Planowane zadania Udzielanie pierwszej pomocy. Na podstawie opisu sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia zaproponuj udzielenie pierwszej pomocy poszkodowanym i opisz sposoby zgłaszania wypadków przy pracy. Porównaj zaproponowane działanie z odpowiednimi przepisami. Oceń zaproponowane działanie. Dobierz odpowiednie środki ochrony indywidualnej i zbiorowej zgodnie z wymaganiami ochrony pracy do stanowiska pracy. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne W pracowni w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny znajdować się: Kodeks pracy, instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu podstawowych prac z zakresu gospodarki leśnej, czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce ochrony pracy, środków ochrony indywidualnej i zbiorowej, opisy instytucji z zakresu ochrony pracy i ochrony środowiska. Komputer z dostępem do Internetu, urządzenia multimedialne. Środki dydaktyczne

− zestawy ćwiczeń, − instrukcje do ćwiczeń, − pakiety edukacyjne dla uczniów, − karty samooceny, karty pracy dla uczniów.

Zalecane metody dydaktyczne Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych operatora maszyn leśnych. W dziale „Bezpieczeństwo i higiena pracy” powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu ochrony pracy i ochrony środowiska. Dział programowy „Bezpieczeństwo i higiena pracy” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, metody przypadków, dyskusji dydaktycznej. Dominującymi metodami powinny być metoda ćwiczeń, metoda tekstu przewodniego. Metody te zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie. Metody te również sprzyjają nie tylko analizowaniu zagadnień związanych z zagrożeniami w środowisku pracy ale i kształtowaniu odpowiednich postaw przy organizacji stanowiska pracy. Formy organizacyjne Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. Zajęcia edukacyjne powinny odbywać się w pracowni dydaktycznej, natomiast ćwiczenia powinny odbywać się w grupach liczących 3-5 osób. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia


2. Kryteria oceniania powinny uwzględniać zakres i poziom opanowania wiadomości i umiejętności przewidzianych w uszczegółowionych efektach kształcenia.



3. Osiągnięcia uczniów mogą być oceniane na podstawie sprawdzianów ustnych i pisemnych. 4. Podczas kontroli i oceny osiągnięć uczniów należy zwracać uwagę na:

- umiejętność kształtowania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w zakładzie, - znajomość obowiązków i praw pracownika w zakresie przepisów BHP, - znajomość procedur w przypadku wystąpienia zagrożenia zdrowia lub życia w zakładzie pracy, - znajomość procedur w przypadku wystąpienia wypadku w zakładzie pracy.


3.1. Maszynoznawstwo ogólne


Poziom wymagań



KPS(1)1. przestrzegać zasad kultury osobistej; P C − Rysunki techniczne maszyn i urządzeń. − Materiały i przybory kreślarskie. − Charakterystyka materiałów konstrukcyjnych. − Rodzaje narzędzi ślusarskich. − Techniki obróbki metali. − Charakterystyka zjawisk korozyjnych. − Charakterystyka sposobów ochrony i

konserwacji maszyn.

PKZ(R.a)(5)1. określić rodzaje rysunków technicznych i zasady ich wykonywania; P C

PKZ(R.a)(5)2. dobrać materiały i przybory kreślarskie do rysowania; P C

PKZ(R.a)(5)3. dobrać rodzaj i grubość linii do określonych elementów rysunków; P C

PKZ(R.a)(5)4. wykonać rysunki techniczne części maszyn; PP C

PKZ(R.a)(5)5. opisać pismem technicznym rysunki części maszyn i urządzeń; PP B

PKZ(R.a)(5)6. rozróżnić i odczytać rysunki techniczne części maszyn; P B PKZ(R.a)(6)1. scharakteryzować materiały konstrukcyjne stosowane do budowy maszyn i urządzeń; P C

PKZ(R.a)(6)2. scharakteryzować podstawowe operacje obróbki ręcznej i mechanicznej metali; P C

PKZ(R.a)(6)3. wymienić zastosowanie poszczególnych rodzajów materiałów konstrukcyjnych do budowy maszyn i urządzeń; P A

PKZ(R.a)(6)4. rozróżnić narzędzia ślusarskie i określić ich zastosowanie; P B



PKZ(R.a)(6)6. dokonać analizy zmian właściwości metali zachodzących pod wpływem obróbki; P C

PKZ(R.a)(7)1. rozpoznać zjawiska korozyjne i określić ich skutki; P A PKZ(R.a)(7)2. określić sposoby ochrony maszyn i urządzeń przed korozją w procesie ich eksploatacji; P C

PKZ(R.a)(7)3. zabezpieczyć maszyny i urządzenia przed korozją w czasie eksploatacji; P C

PKZ(R.a)(17)1. wykorzystywać programy komputerowe do sporządzania rysunków technicznych; P C

Planowane zadania Projektowanie części maszyn. Otrzymałeś zadanie wykonania projektu ruchomej części maszyny leśnej wraz z zaproponowaniem materiału ,z którego zostanie wykonana oraz zaplanowaniem jej ochrony i konserwacji podczas eksploatacji. Projekt będzie się składał z rysunku technicznego oraz części opisowej. Zadanie wykonujesz indywidualnie z wykorzystaniem odpowiednich materiałów, technik i przyborów kreślarskich. Wykonany projekt zaprezentujesz na forum klasy (5 minut) opisując materiał konstrukcyjny, sposób jego obróbki oraz technikę wykonania części. Wykonany projekt oddasz do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy „Maszynoznawstwo ogólne” powinien być realizowany w pracowni maszyn i urządzeń wyposażonej w przykładowe rysunki techniczne i dokumentacje techniczne, zestawy próbek metali i stopów, tworzyw sztucznych, gumy oraz materiałów ściernych, modele części maszyn, połączeń nierozłącznych i rozłącznych, stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką i z pakietem programów biurowych. Środki dydaktyczne

− rysunki techniczne części maszyn, − przykładowy zestaw materiałów i przyborów kreślarskich, − części maszyn leśnych − zestawy poglądowe materiałów używanych do wyrobu części, − prezentacje multimedialne i filmy dydaktyczne, − zestawy ćwiczeń do wykonania wraz instrukcją.

Zalecane metody dydaktyczne Główną metodą dydaktyczną będą ćwiczenia poprzedzone pokazem z objaśnieniami. Uczniowie będą otrzymywać różnorodne pomoce dydaktyczne dzięki którym wyćwiczą umiejętności niezbędne do prawidłowego wykonania projektu. Formy organizacyjne Zajęcia należy prowadzić w oddziałach klasowych uwzględniając konieczność indywidualnego bądź grupowego (podzielonego na zespoły 2 - 3 osobowe) wykonywania ćwiczeń. Główną formą organizacyjną pracy uczniów podczas ćwiczeń powinna być forma indywidualna. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzenie efektów kształcenie będzie odbywać się na podstawie prezentacji wykonanego projektu części maszyny leśnej. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne:



− wykonanie rysunku technicznego zgodnie z zasadami, − przejrzystość oraz wygląd dokumentacji, − zawartość merytoryczną części opisowej, − sposób prezentacji.

Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.

3.3. Maszynoznawstwo leśne


Poziom wymagań



KPS(1)2. przestrzegać zasad etyki zawodowej; P C − Dokumentacja techniczna maszyn i urządzeń stosowanych w leśnictwie.

− Rodzaje połączeń stosowanych w maszynach i urządzeniach.

− Części maszyn i urządzeń wykorzystywanych w leśnictwie.

− Układy wykorzystywane w urządzeniach i maszynach leśnych.

− Zasada działania różnych rodzajów silników spalinowych.

− Zasada działania pilarki spalinowej.

KPS(6)1. aktualizować wiedzę z zakresu zadań zawodowych; PP C PKZ(R.a)(10)1. posługiwać się dokumentacją techniczną maszyn stosowanych w leśnictwie; P C

PKZ(R.a)(10)2. posługiwać się dokumentacją techniczną urządzeń stosowanych w leśnictwie; P C

PKZ(R.a)(12)1. rozróżnić rodzaje połączeń ruchowych; P B

PKZ(R.a)(12)2. rozróżnić rodzaje połączeń spoczynkowych części maszyn; P B

PKZ(R.a)(12)3. rozróżnić części maszyn i urządzeń oraz określić ich funkcje; P B PKZ(R.a)(12)4. rozróżnić części maszyn i urządzeń w poszczególnych maszynach stosowanych w leśnictwie; P B

PKZ(R.a)(13)1. wymienić elementy budowy pilarki spalinowej; P A PKZ(R.a)(13)2. scharakteryzować budowę i przeznaczenie części składowych pilarki spalinowej; P C

PKZ(R.a)(13)3. scharakteryzować zasadę działania układów występujących w pilarce spalinowej; P C

PKZ(R.a)(13)4. scharakteryzować zasadę działania silników spalinowych; P C



Planowane zadania Zastosowanie układów części maszyn leśnych. Wykonaj prezentację multimedialną zadanego układu części urządzenia lub maszyny leśnej. Opisz zastosowane rodzaje materiałów i połączeń w układzie. Scharakteryzuj pracę całego układu, dokonaj podziału na części składowe. Opisz funkcję poszczególnych części. Zadanie wykonasz indywidualnie. Prezentację przedstawisz na forum klasowym oraz przekażesz w formie elektronicznej i drukowanej do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy „Maszynoznawstwo leśne” powinien być realizowany w pracowni maszyn i urządzeń wyposażonej w przykładowe dokumentacje techniczne, zestawy próbek metali i stopów, tworzyw sztucznych, gumy oraz materiałów ściernych, modele części maszyn, połączeń nierozłącznych i rozłącznych, eksponaty wałów i osi z łożyskami, modele kół zębatych, przekładni mechanicznych i mechanizmów, modele silników spalinowych, sprzęgieł, skrzyni przekładniowej, tylnego mostu, podnośnika hydraulicznego, układu kierowniczego, układu hamulcowego, modele maszyn i urządzeń, przyrządy pomiarowe, elementy układów elektrycznych, próbki materiałów izolacyjnych, filmy dydaktyczne dotyczące obsługi maszyn i urządzeń, katalogi maszyn i urządzeń, stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką i z pakietem programów biurowych. Środki dydaktyczne

− dokumentacja techniczna maszyn i urządzeń leśnych, − katalogi maszyn i urządzeń leśnych, − części maszyn i urządzeń leśnych, − modele układów części, − modele różnych typów pilarek, − modele różnych typów silników spalinowych, − zestawy poglądowe materiałów używanych do wyrobu części, − prezentacje multimedialne i filmy dydaktyczne, − zestawy ćwiczeń do wykonania wraz instrukcją.

Zalecane metody dydaktyczne Główną metodą dydaktyczną będą ćwiczenia poprzedzone pokazem z objaśnieniami. Uczniowie będą otrzymywać różnorodne pomoce dydaktyczne dzięki którym poznają pojęcia i nabędą umiejętności do prawidłowego wykonania prezentacji. Formy organizacyjne Zajęcia należy prowadzić w oddziałach klasowych uwzględniając konieczność indywidualnego bądź grupowego (podzielonego na zespoły 2 - 3 osobowe) wykonywania ćwiczeń. Główną formą organizacyjną pracy uczniów podczas ćwiczeń powinna być forma indywidualna. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzenie efektów kształcenie będzie odbywać się na podstawie przedstawionej prezentacji multimedialnej układu części maszyny lub urządzenia leśnego. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne:

− sposób wykonania prezentacji (układ, przejrzystość, przystępność, różnorodność wykorzystanych technik), − zawartość merytoryczną, − poziom „wyczerpania” zadanego tematu, − sposób przedstawienia prezentacji,



Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: − dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia; − dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.



4. Przepisy ruchu drogowego

4.1. Bezpieczeństwo w ruchu drogowym 4.2. Zasady ruchu drogowego 4.3. Jazda w różnych warunkach drogowych

4.1. Bezpieczeństwo w ruchu drogowym


Poziom wymagań



BHP(4)4. scharakteryzować przyczyny wypadków drogowych; P B − Podstawowe pojęcia dotyczące ruchu drogowego.

− Wpływ alkoholu lub innych środków na działania kierującego.

− Przyczyny wypadków drogowych. − Wpływ stanu technicznego na bezpieczeństwo

w ruchu drogowym. − Sprawdzenie stanu technicznego pojazdu. − Oświetlenie pojazdu. − Wyposażenie obowiązkowe pojazdu. − Procedury postępowania podczas wypadku. − Procedury postępowania podczas kolizji

drogowej. − Udzielanie pierwszej pomocy osobom

poszkodowanym. − Elementy kontrolno-pomiarowe pojazdu. − Zakres czynności kontrolno-obsługowych.

BHP(4)5. wyjaśnić procedury udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym podczas wypadku; P C

BHP (10)3. ustalić działania w przypadku powstania zagrożenia w bezpieczeństwie ruchu drogowego; P C

BHP(10)4. scharakteryzować skutki prowadzenia pojazdu po spożyciu alkoholu lub innego środka odurzającego; P B

PKZ(R.c)(1)1. ustalić zakres czynności kontrolno-obsługowych pojazdu; P C PKZ(R.c)(1)2. zinterpretować wskazania przyrządów kontrolno-pomiarowych; P C PKZ(R.c)(1)3. wyjaśnić wpływ stanu technicznego pojazdu na bezpieczeństwo w ruchu drogowym;

P B

Planowane zadania Analizowanie przyczyn wypadków drogowych. Na podstawie informacji z Internetu i zgromadzonych opisów wypadków drogowych, dokonaj klasyfikacji ich przyczyn. Ustalanie procedur postępowania podczas różnych wypadków drogowych.



Uczniowie w zespołach kilkuosobowych dokonują analizy planowanych działań podczas udzielania pomocy osobom poszkodowanym w wypadku drogowym. Na podstawie otrzymanego opisu wypadku należy opracować procedurę wzywania i udzielania pomocy, charakterystykę planowanych działań, korzystając z zasobów w Internecie, literaturze. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni pojazdów rolniczych. Dział programowy „Bezpieczeństwo w ruchu drogowym” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia. Zaproponowane do osiągnięcia uszczegółowione efekty kształcenia przygotowują ucznia do dalszego kształcenia z zakresu użytkowania pojazdów, a w szczególności kierowania nimi po drogach publicznych. Powinny być kształtowane umiejętności poszukiwania, analizowania i selekcjonowania informacji z zakresu bezpieczeństwa w ruch drogowym pojazdów, odczytywania informacji ze wskazań przyrządów kontrolno-pomiarowych poszczególnych układów pojazdu. Należy także kształtować umiejętność współpracy w grupie, gdyż umiejętność pozyskiwania najnowszych informacji jest kluczową w zakresie poznawania najnowszych przepisów w zakresie ruchu pojazdów, które często ulegają zmianom. Bardzo ważnym zagadnieniem, na który należy przeznaczyć co najmniej 4 godziny dydaktyczne jest opanowanie umiejętności udzielania pierwszej pomocy. Zajęcia te, zgodnie z przepisami dotyczącymi szkolenia na każdą kategorię prawa jazdy, należy przeprowadzić przy współudziale ratownika medycznego – jest to wymóg formalny kształcenia kandydatów na kierowców. Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz zadań praktycznych. Środki dydaktyczne W pracowni pojazdów rolniczych powinny się znajdować: tablice poglądowe dotyczące zasad udzielania pierwszej pomocy, katalogi i oferty handlowe producentów pojazdów samochodowych i ciągników rolniczych z rozmieszczeniem elementów kontrolno sterujących na pulpicie. Ważne jest umożliwienie korzystania ze stanowisk komputerowych z dostępem do Internetu (1 stanowisko dla dwóch uczniów). W pracowni powinny znajdować się urządzenia multimedialne, akty prawne dotyczące przepisów ruchu drogowego, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące zasad udzielania pierwszej pomocy. Należy przygotować zestawy ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów a także zadania testowe – analogicznie, jak na egzaminie państwowym. Zalecane metody dydaktyczne W tym dziale powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu przyczyn wypadków drogowych różnych pojazdów. Ten dział programowy wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody tekstu przewodniego, dyskusji dydaktycznej w różnych odmianach. Niektóre elementy zajęć muszą być wspomagane wykładem konwersatoryjnym. Podczas zajęć należy wykonywać ćwiczenia, do których należy przygotować opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie będą pracować samodzielnie lub w zespołach. Bardzo ważnym jest praktyczne wykonanie symulacji postępowania podczas wypadku drogowego w różnych sytuacjach drogowych, z uczestnikami o różnorodnych obrażeniach.

Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Zajęcia należy prowadzić w oddziałach klasowych uwzględniając konieczność indywidualnego wykonywania ćwiczeń. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu zgodnie ze standardami ośrodka egzaminacyjnego oraz testu praktycznego podczas którego zweryfikowana zostanie umiejętność działania podczas udzielania pomocy osobom poszkodowanym w wypadku drogowym. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.



4.2. Zasady ruchu drogowego


Poziom wymagań



PKZ(R.c)(2)1. wyjaśnić przepisy prawa dotyczące ruchu drogowego podczas jazdy po drogach; P C − Ogólne zasady ruchu drogowego.

− Szczególna ostrożność. − Zasada ograniczonego zaufania. − Rodzaje dróg. − Dopuszczalne prędkości. − Włączanie się do ruchu. − Przecinanie się kierunku ruch pojazdów. − Przejazd przez skrzyżowania. − Pierwszeństwo przejazdu. − Skrzyżowania o ruch okrężnym. − Pionowe i poziome znaki drogowe. − Sygnały świetlne i nadawane przez osoby

kierujące ruchem. − Przejazdy przez torowiska. − Pojazdy uprzywilejowane.

PKZ(R.c)(2)2. zinterpretować przepisy prawa dotyczące ruchu drogowego podczas przejazdu przez skrzyżowania;

P B

PKZ(R.c)(2)3. zinterpretować przepisy prawa dotyczące pierwszeństwa przejazdu; P B PKZ(R.c)(2)4. określić przepisy prawa o ruchu drogowym dotyczące włączania się do ruchu;

P B

PKZ(R.c)(2)5. określić dopuszczalne prędkości pojazdów na poszczególnych rodzajach dróg;

P B

PKZ(R.c)(2)6. zinterpretować znaczenie znaków drogowych; P C PKZ(R.c)(3)1. określić zasady kierowania pojazdami w ruchu drogowym; P B PKZ(R.c)(3)2. zinterpretować znaczenie nadawanych sygnałów drogowych; P C PKZ(R.c)(3)3. wyjaśnić konsekwencje zachowań innych uczestników ruchu drogowego;

P C

Planowane zadania Ustalenie zasad pierwszeństwa przejazdu podczas pokonywania różnego rodzaju skrzyżowań, z uwzględnieniem różnorodnych uczestników ruchu drogowego (pojazdy szynowe, uprzywilejowane, wolnobieżne, piesi, rowerzyści). Zadaniem każdego ucznia (w grupach dwuosobowych) jest ustalanie kolejności przejazdu na skrzyżowaniach w różnych sytuacjach drogowych. Interpretowanie znaczenia znaków drogowych jako wskazań do podejmowanych decyzji podczas kierowania pojazdami. Zadaniem dla uczniów jest wyjaśnienie znaczenia poszczególnych znaków drogowych, które należy uwzględnić podczas planowania różnych decyzji w procesie kierowania pojazdami. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni szkolnej wyposażonej w środki dydaktyczne wymienione poniżej. Dział programowy „Zasady ruchu drogowego” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia. Zaproponowane do osiągnięcia uszczegółowione efekty kształcenia przygotowują ucznia do dalszego kształcenia z zakresu bezpośredniego kierowania pojazdami. Podczas zajęć powinny być kształtowane umiejętności interpretowania, analizowania i selekcjonowania informacji wynikających z symboliki znaków drogowych, ich wzajemnych powiązań i korelacji, zasad ich ustawiania i odwoływania. Należy także kształtować umiejętność współpracy w grupie, gdyż



umiejętność pozyskiwania najnowszych informacji dotyczącą przyczyn wypadków jest kluczową w zakresie interpretowania zasad ruchu drogowego. W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: tablice poglądowe ze znakami drogowymi, różnymi sytuacjami na skrzyżowaniach. Ponadto, w pracowni powinien znajdować się komputery z dostępem do Internetu (1 stanowisko dla dwóch uczniów) oraz urządzenia multimedialne i prezentacje z różnymi sytuacjami drogowymi i testami do ćwiczeń. Środki dydaktyczne W pracowni szkolnej powinny znajdować się urządzenia multimedialne, akty prawne dotyczące przepisów ruchu drogowego, znaki drogowe, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące zasad ruchu drogowego. Należy przygotować zestawy ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów a także zadania testowe – analogicznie, jak na egzaminie państwowym. Pomocne w realizacji zajęć będą również zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, programy zawierające zestawy zadań testowych dla kandydatów na kierowców. Zalecane metody dydaktyczne Dominującą metodą kształcenia powinna być metoda tekstu przewodniego, która ułatwia uczniom samodzielne zbieranie i analizowanie informacji dotyczących zasad ruchu drogowego, ustalania pierwszeństwa przejazdu w różnych sytuacjach drogowych. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia


2) Kryteria oceniania powinny uwzględniać zakres i poziom opanowania wiadomości i umiejętności przewidzianych w uszczegółowionych efektach kształcenia. 3) Osiągnięcia uczniów mogą być oceniane na podstawie wykonanego zadania oraz sprawdzianów ustnych lub pisemnych. 4) W ocenie końcowej należy uwzględnić wyniki wszystkich zastosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania osiągnięć uczniów.

Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.

4.3 Jazda w różnych warunkach drogowych


Poziom wymagań



PKZ(R.c)(4)1. wyjaśnić zasady wykonywania czynności obsługi codziennej pojazdu; P B − Zasady doboru i uzupełniania materiałów eksploatacyjnych.

− Obsługa codzienna pojazdu. − Przygotowanie miejsca pracy kierowcy.

PKZ(R.c)(4)2. wyjaśnić przepisy prawne dotyczące obowiązku rejestracji pojazdu i obowiązkowych badań technicznych; P B

PKZ(R.c)(4)3. wyjaśnić zasady organizacji miejsca pracy kierowcy zgodnie z P B



zasadami ergonomii; − Przewóz osób i ładunków. − Jazda w warunkach ograniczonej widoczności − Używanie sygnałów dźwiękowych i świetlnych. − Ewidencja pojazdów. − Przeglądy techniczne. − Kategorie praw jazdy i zakres uprawnień. − Wydawanie praw jazdy. − Cofanie uprawnień do kierowania. − Kontrola drogowa. − Procedury na egzaminie wewnętrznym i

państwowym.

PKZ(R.c)(4)4. wyjaśnić zasady prowadzenia pojazdów w różnych warunkach drogowych; P C

PKZ(R.c)(4)5. wyjaśnić zasady przeprowadzania egzaminu wewnętrznego; P B PKZ(R.c)(4)6. wyjaśnić zasady przeprowadzania egzaminu państwowego w różnych warunkach drogowych; P C

PKZ(R.c)(4)7. wyjaśnić procedury wydawania i cofania uprawnień do kierowania pojazdami;

P B

Planowane zadania Ustalenie zakresu czynności obsługowych pojazdu przed rozpoczęciem jazdy. Na podstawie otrzymanej instrukcji obsługi pojazdu, określ czynności do wykonania przed zajęciem miejsca kierowcy, a także czynności i ich kolejność wykonania po zajęciu miejsca kierowcy, ale przed uruchomieniem silnika pojazdu. Ustalenie zasad poruszania się pojazdami w trudnym terenie. Każda z grup może opracować zasady poruszania w innych warunkach drogowych, terenowych. Uczniowie w zespołach kilkuosobowych dokonują analizy uwarunkowań poruszania się w określonych warunkach drogowych, terenowych i zaplanowania czynności kierowcy ułatwiających wykonanie tego zadania. Na podstawie otrzymanej instrukcji należy opracować działania kierowcy, korzystając z zasobów w Internecie, literaturze. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni pojazdów rolniczych. Dział programowy „Jazda w różnych warunkach drogowych” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia. Zaproponowane do osiągnięcia uszczegółowione efekty kształcenia przygotowują ucznia do poruszania się pojazdami w różnych warunkach drogowych. W zakresie materiału znalazły się zagadnienia dotyczące dokumentacji dotyczącej kierowcy, pojazdu, warunków technicznych pojazdu, okresowej oceny stany technicznego w stacjach kontroli pojazdów. Podczas zajęć powinny być kształtowane umiejętności poszukiwania, analizowania i selekcjonowania informacji z zakresu obrotu pojazdami zasad ich ewidencji, obowiązków właścicieli i kierowców (ubezpieczenie OC, dokumenty dotyczące pojazdu). Należy także kształtować umiejętność współpracy w grupie, gdyż umiejętność pozyskiwania najnowszych informacji jest kluczową w zakresie poznawania najnowszych uregulowań prawnych. Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz zadań praktycznych. Środki dydaktyczne W pracowni pojazdów rolniczych powinny się znajdować: tablice poglądowe, katalogi i oferty handlowe producentów pojazdów samochodowych i ciągników rolniczych. Ważne jest umożliwienie korzystania ze stanowisk komputerowych z dostępem do Internetu (1 stanowisko dla dwóch uczniów). W pracowni powinny znajdować się urządzenia multimedialne, czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące budowy pojazdów rolniczych. Należy przygotować zestawy ćwiczeń, a także pakiety edukacyjne dla uczniów. Zalecane metody dydaktyczne W tym dziale powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu organizacji miejsca pracy kierowcy oraz kierowania pojazdem w różnych warunkach drogowych. Ten dział programowy wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody tekstu



przewodniego, dyskusji dydaktycznej w różnych odmianach. Niektóre elementy zajęć muszą być wspomagane wykładem konwersatoryjnym. Podczas zajęć należy wykonywać ćwiczenia, do których należy przygotować opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie będą pracować samodzielnie lub w zespołach. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Zajęcia należy prowadzić w oddziałach klasowych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu zgodnie ze standardami ośrodka egzaminacyjnego oraz testu praktycznego podczas którego zweryfikowana zostanie umiejętność podejmowania decyzji dotyczących jazdy w różnych warunkach drogowych i terenowych. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające:

– dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.



5. Hodowla lasu

5.1. Przyrodnicze podstawy hodowli lasu 5.2. Planowanie prac hodowlanych 5.3. Maszyny i urządzenia stosowane w hodowli lasu

5.1. Przyrodnicze podstawy hodowli lasu


Poziom wymagań



KPS(1)1. przestrzegać zasad kultury osobistej; P C − Piętra roślinności leśnej. − Funkcje lasu. − Systematyczny podział roślin. − Wybrane gatunki roślin nagonasiennych i

okrytonasiennych, charakterystyka biologiczna. − Systematyczny podział zwierząt. − Charakterystyka biologiczna bezkręgowców. − Charakterystyka biologiczna kręgowców.



PKZ(R.a)(1)1. wyjaśnić podział systematyczny organizmów roślinnych; P C

PKZ(R.a)(1)2. wyjaśnić podział systematyczny organizmów zwierzęcych; P C PKZ(R.a)(1)3. scharakteryzować gatunki drzew, krzewów i roślin zielnych na podstawie zielników; P C

PKZ(R.a)(1)4. rozpoznać gatunki drzew, krzewów i roślin zielnych na podstawie zielników siewek, pędów i liści; P A

PKZ(R.a)(8)1. scharakteryzować strukturę drzewostanu; P C

PKZ(R.a)(8)4. scharakteryzować drzewostany jedno-, dwu- i wielogatunkowe; P C Planowane zadania Rozpoznawanie roślin i zwierząt. Otrzymane rośliny w postaci zielników, zestawu pędów zimowych drzew i krzewów oraz preparowanych okazów zwierząt rozpoznaj korzystając z dostępnych w pracowni atlasów oraz przewodników i kluczy do oznaczania. Do rozpoznanych roślin i zwierząt dobierz i scharakteryzuj naturalne środowisko życia. Wybór lidera, który podzieli grupę na pary oraz w drodze losowania rozdzieli poszczególne prace. Wyniki wykonanego zadania zostaną zaprezentowane przez grupę na forum klasy.



Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni hodowli i biologii leśnej, wyposażonej w: stanowisko komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia) z dostępem do Internetu i z pakietem programów biurowych, drukarki (po jednym urządzeniu na cztery stanowiska), zielniki i atlasy roślin, atlasy i preparowane okazy zwierząt, filmy dydaktyczne dotyczące przyrodnicych podstaw hodowli lasu. Dział programowy „Przyrodnicze podstawy hodowli lasu” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań operatora maszyn leśnych. Powinny być kształtowane umiejętności związane z systematyką i charakterystyką wybranych gatunków roślin (zaliczaniem do rodzin) i zwierząt oraz charakteryzowaniem funkcji lasu, pięter roślinnych oraz rodzajów drzewostanów ze względu na ilość gatunków i wieku drzew je tworzących. Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz zadań tekstowych. Środki dydaktyczne − klucze i przewodniki do oznaczania roślin, − zestawy pędów zimowych drzew i krzewów leśnych, − klucze i przewodniki do oznaczania zwierząt − prezentacje multimedialne z zakresu wybranych gatunków roślin i zwierząt, − urządzenia multimedialne, − zestawy ćwiczeń wraz z instrukcją, − pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów.

Zalecane metody dydaktyczne W dziale powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu rozpoznawania roślin, zwierząt oraz charakteryzowania drzewostanów. Dział programowy „Przyrodnicze podstawy gospodarki leśnej” wymaga stosowania dwóch metod kształcenia: podającej, ze szczególnym uwzględnieniem wykładu lub prezentacji oraz praktycznej ze szczególnym uwzględnieniem metody tekstu przewodniego. Metody praktyczne zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie bądź w grupach. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Zajęcia należy prowadzić w oddziałach klasowych uwzględniając konieczność indywidualnego bądź grupowego wykonywania zadań tekstowych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia


2. Kryteria oceniania powinny uwzględniać zakres i poziom opanowania wiadomości i umiejętności przewidzianych w uszczegółowionych efektach kształcenia. 3. Osiągnięcia uczniów mogą być oceniane na podstawie wykonanego zadania oraz sprawdzianów ustnych lub pisemnych. 4. W ocenie końcowej należy uwzględnić wyniki wszystkich zastosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania osiągnięć uczniów.




5.2. Planowanie prac hodowlanych


Poziom wymagań



PKZ(R.a)(2)1. rozpoznać szyszki i nasiona drzew oraz krzewów leśnych na podstawie przedstawionej kolekcji; P A − Szyszki i nasiona drzew oraz krzewów leśnych.

− Stadia dojrzałości nasion. − Termin zbioru nasion. − Sposoby pozyskania szyszek i nasion drzew i

krzewów leśnych − Przygotowanie gleby w zależności od potrzeb

hodowlanych sadzonek i siewek drzew i krzewów leśnych.

− Sposoby przygotowania gleby pod odnowienie. − Metody pielęgnowania siewek i sadzonek drzew

i krzewów leśnych. − Zabiegi zwalczania chwastów w szkółkach

leśnych. − Zabiegi pielęgnacyjne w poszczególnych fazach

rozwojowych drzewostanów oraz ich częstotliwość.

PKZ(R.a)(14)1. rozpoznać materiały stosowane do zabiegów z zakresu hodowli lasu; P C

PKZ(R.a)(16)1. scharakteryzować rodzaje zabiegów melioracyjnych stosowanych w leśnictwie; P C

PKZ(R.a)(16)3. scharakteryzować melioracje stosowane w odnowieniach lasu; P C R.1.1(4)1. wymienić zabiegi pielęgnacyjne stosowane w szkółkach, uprawach i młodnikach, drzewostanach dojrzewających i dojrzałych; P A

R.1.1(5)1. scharakteryzować sposoby pozyskania szyszek i nasion drzew i krzewów leśnych; P C

R.1.1(6)1. wymienić czynności wykonywane podczas zbioru szyszek i nasion ze ściętych drzew i krzewów leśnych; P A

R.1.1(6)2. opisać czynności wykonywane podczas zbioru szyszek i nasion ze ściętych drzew i krzewów leśnych; P C

Planowane zadania Planowanie zabiegów pielęgnacyjnych. Otrzymałeś fragment mapy gospodarczej z zaznaczoną powierzchnią, na której będą prowadzone prace hodowlane oraz charakterystykę drzewostanu rosnącego na tej powierzchni. Wykonaj prezentację w której przedstawisz prace hodowlane zaplanowane na 20 lat. W prezentacji:

− Zaproponuj zabiegi pielęgnacyjne planowane na 20 lat oraz częstotliwość ich wykonania, − zaplanuj, jakie maszyny i urządzenia będą potrzebne do wykonania prac, − zaproponuj harmonogram prac .

Wykonane zadanie przedstaw w formie graficznej oraz harmonogramu i omów na forum klasy. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni hodowli i biologii leśnej, wyposażoną w: stanowisko komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia) z dostępem do Internetu i z pakietem programów biurowych, filmy dydaktyczne dotyczące techniki i technologii prac hodowlanych.



Środki dydaktyczne − zbiory nasion i szyszek, − narzędzia do ręcznego sadzenia sadzonek, − tablice przedstawiające fazy rozwojowe drzewostanów, − zasady hodowli lasu - Rozporządzenie Nr 53 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 21.11.2011 r., − zestawy ćwiczeń wraz z instrukcją, − pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów.

Zalecane metody dydaktyczne W dziale powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu charakteryzowania oraz planowania prac hodowlanych. Dział programowy „Planowanie prac hodowlanych” wymaga stosowania dwóch metod kształcenia: podającej, ze szczególnym uwzględnieniem wykładu lub prezentacji oraz praktycznej ze szczególnym uwzględnieniem metody tekstu przewodniego. Metody praktyczne zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie bądź w grupach. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Zajęcia należy prowadzić w oddziałach klasowych uwzględniając konieczność indywidualnego bądź grupowego wykonywania zadań tekstowych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia






5.3. Maszyny i urządzenia stosowane w hodowli lasu


Poziom wymagań



BHP(9)4. stosować przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej; P C − Budowa maszyn. − Maszyny i urządzenia stosowane do

przygotowania gleby pod odnowienie i pielęgnacji gleby.

− Maszyny i urządzenia stosowane w zabiegach pielęgnacyjnych.

− Czynności wykonywane podczas przygotowania maszyn i urządzeń do pracy.

− Obsługa maszyn i urządzeń stosowanych w hodowli lasu.

− Instrukcje obsługi maszyn i urządzeń. − Dokumentacja techniczna w hodowli lasu. − Przegląd bieżący i okresowy maszyn i urządzeń. − Konserwacja bieżąca i okresowa maszyn i

urządzeń.

PKZ(R.a)(11)2. określić budowę oraz zasady działania maszyn i urządzeń stosowanych do prac z zakresu hodowli lasu; P C

R.1.1(1)1. scharakteryzować maszyny i urządzenia wykorzystywane w przygotowaniu gleby pod odnowienie oraz przy późniejszej pielęgnacji gleby; P C

R.1.1(1)2. scharakteryzować maszyny i urządzenia wykorzystywane w zabiegach pielęgnacyjnych; P C

R.1.1(2)1. wymienić czynności podczas przygotowania maszyn i urządzeń do pracy; P A

R.1.1(2)2. wymienić czynności wykonywane przy obsłudze maszyn i urządzeń podczas pracy; P A

R.1.1(3)1. odczytywać informacje zawarte w instrukcjach obsługi maszyn i urządzeń; P B

R.1.1(7)1. interpretować dokumentację techniczną dotyczącą hodowli lasu; P C

R.1.1(8)1. scharakteryzować przeglądy bieżące i okresowe maszyn i urządzeń; P C

R.1.1(8)2. opisać konserwację bieżącą i okresową maszyn i urządzeń; P C Planowane zadania Charakterystyka maszyn stosowanych w hodowli lasu. Otrzymałeś wykaz maszyn i urządzeń. Dokonaj podziału tych maszyn i urządzeń na grupy dotyczące poszczególnych zabiegów hodowlanych. Scharakteryzuj dokładnie budowę i technikę obsługi jednej maszyny lub urządzenia. Przedstaw możliwości jej wykorzystania. Omów sposoby minimalizacji szkód w środowisku leśnym przy pracach wykonywanych tą maszyną lub urządzeniem. Wykorzystanie maszyn w pracach hodowlanych. Na podstawie otrzymanej mapy z zaznaczoną powierzchnią, na której będą prowadzone prace hodowlane oraz charakterystyki drzewostanu rosnącego na tej powierzchni dobierz i zaplanuj wykorzystanie poszczególnych maszyn i urządzeń do wykonania prac hodowlanych m.in. pod względem dostępności terenu. Wykonaj prezentację, w której przedstawisz symulację wykorzystania maszyn i urządzeń w podziale godzinowym. Wykonane zadanie przedstaw w formie graficznej oraz harmonogramu i omów na forum klasy.



Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni maszyn i urządzeń, wyposażonej w: przykładowe rysunki techniczne i dokumentacje techniczne, modele części maszyn, modele maszyn i urządzeń, przyrządy pomiarowe, elementy, filmy dydaktyczne dotyczące obsługi maszyn i urządzeń, katalogi maszyn i urządzeń, stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką i z pakietem programów biurowych. Środki dydaktyczne − instrukcje obsługi maszyn i urządzeń stosowanych w leśnictwie, − zestawy ćwiczeń wraz z instrukcją, − pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów.

Zalecane metody dydaktyczne W dziale powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu doboru oraz obsługi poszczególnych urządzeń i maszyn stosowanych w hodowli lasu. Dział programowy „Maszyny i urządzenia stosowane w hodowli lasu” wymaga stosowania dwóch metod kształcenia: podającej, ze szczególnym uwzględnieniem wykładu lub prezentacji oraz praktycznej ze szczególnym uwzględnieniem metody tekstu przewodniego. Metody praktyczne zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie bądź w grupach. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Zajęcia należy prowadzić w oddziałach klasowych uwzględniając konieczność indywidualnego bądź grupowego wykonywania zadań tekstowych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia






6. Ochrona lasu

6.1. Ochrona środowiska leśnego 6.2. Ochrona przeciwpożarowa 6.3. Maszyny stosowane w ochronie lasu

6.1. Ochrona środowiska leśnego


Poziom wymagań



KPS(1)1. przestrzegać zasad kultury osobistej; P C − Metody profilaktyki w ochronie lasu przed szkodliwymi owadami i grzybami patogenicznymi.

− Sposoby opanowywania zwiększonej liczebności szkodliwych owadów.

− Typy pułapek sygnalizujących pojawienie się i ograniczających liczebności szkodliwych owadów.

− Środki ochrony roślin stosowane w leśnictwie. − Kontrola skuteczności zabiegu ochronnego. − Objawy chorobowe w poszczególnych fazach

rozwojowych drzewostanu powodowane przez szkodliwe owady.

− Objawy chorobowe w poszczególnych fazach rozwojowych drzewostanu powodowane przez grzyby patogeniczne.

− Jesienne poszukiwania szkodników pierwotnych sosny.



PKZ(R.a)(4)2. odczytać mapy leśne; P C

PKZ(R.a)(14)2. rozpoznać materiały stosowane do zabiegów ochronnych lasu; P A R.1.2(1)1. scharakteryzować zasady postępowania w sytuacjach zagrożenia środowiska leśnego; P C

R.1.2(5)1. dokonać podziału metod ochrony lasu; P A

R.1.2(5)2 scharakteryzować mechaniczne metody ochrony lasu; P A

R.1.2(5)3. scharakteryzować biologiczne metody ochrony lasu; P A

R.1.2(5)4. scharakteryzować chemiczne metody ochrony lasu; P A

R.1.2(7)1. interpretować dokumentację dotyczącą ochrony lasu; PP C

Planowane zadania Prognozowanie występowania szkodliwych owadów. Na podstawie otrzymanej mapy z zaznaczoną powierzchnią, na której będą prowadzone prace z ochrony lasu wraz z opisanym problemowym zagadnieniem oraz charakterystyką



drzewostanu rosnącego na tej powierzchni, dobierz i zaplanuj metodę ochrony lasu, którą użyjesz do kontroli i ograniczenia liczebności gatunku szkodliwego owada podanego w zadaniu. Wykonaj prezentację, w której przedstawisz harmonogram prac. Wykonane zadanie przedstaw w formie graficznej oraz harmonogramu i omów na forum klasy. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni ochrony lasu, wyposażonej w: stanowisko komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia) z dostępem do Internetu i z pakietem programów biurowych, drukarki (po jednym urządzeniu na cztery stanowiska), mapy leśne, podręczny sprzęt gaśniczy, filmy dydaktyczne dotyczące techniki i technologii prac ochronnych. Środki dydaktyczne − typy pułapek sygnalizujących pojawienie się i ograniczenie liczebności owadów, − sprzęt do wykonania jesiennych poszukiwań szkodników pierwotnych sosny, − tablica przedstawiająca schemat postępowania przy jesiennych poszukiwaniach szkodników liściożernych sosny, − instrukcja ochrony lasu, − zestawy ćwiczeń wraz z instrukcją, − pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów.

Zalecane metody dydaktyczne W dziale powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu doboru oraz obsługi poszczególnych urządzeń i maszyn stosowanych w ochronie lasu. Dział programowy „Ochrona środowiska leśnego” wymaga stosowania dwóch metod kształcenia: podającej, ze szczególnym uwzględnieniem wykładu lub prezentacji oraz praktycznej ze szczególnym uwzględnieniem metody tekstu przewodniego. Metody praktyczne zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie bądź w grupach. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Zajęcia należy prowadzić w oddziałach klasowych uwzględniając konieczność indywidualnego bądź grupowego wykonywania zadań tekstowych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia






6.2. Ochrona przeciwpożarowa obszarów leśnych


Poziom wymagań



BHP(9)4. stosować przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej; P C − Rodzaje pożarów leśnych. − Stopnie zagrożenia pożarowego lasu. − Rodzaje pasów przeciwpożarowych. − System obserwacyjno - alarmowy. − Sprzęt gaśniczy.

PKZ(R.a)(4)1. rozróżnić mapy używane w leśnictwie; P C R.1.2(2)2. scharakteryzować maszyny i urządzenia stosowane do ochrony przeciwpożarowej; P C

R.1.2(3)1. opisać zagrożenia pożarowe lasu; P C

R.1.2(3)2. wymienić rodzaje pożarów lasu; P A

R.1.2(6)1. scharakteryzować narzędzia i podręczny sprzęt gaśniczy; P C

R.1.2(6)2. dobrać narzędzia i podręczny sprzęt gaśniczy; P C

R.1.2(7)2. interpretować dokumentację dotyczącą ochrony przeciwpożarowej; PP C Planowane zadania Planowanie prac na pożarzyskach. Na podstawie otrzymanej mapy z zaznaczoną powierzchnią pożaru, wraz z charakterystyką drzewostanu rosnącego na tej powierzchni, zaplanuj krok po kroku działania niezbędne do wykonania w celu dogaszenia pożaru. Wykonaj prezentację, w której przedstawisz harmonogram prac. Wykonane zadanie przedstaw w formie graficznej oraz harmonogramu i omów na forum klasy. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni ochrony lasu, wyposażonej w: stanowisko komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia) z dostępem do Internetu i z pakietem programów biurowych, drukarki (po jednym urządzeniu na cztery stanowiska), mapy leśne, podręczny sprzęt gaśniczy, filmy dydaktyczne dotyczące techniki i technologii prac ochronnych. Środki dydaktyczne − instrukcja ochrony przeciwpożarowej lasu, − instrukcja ochrony lasu, − zestawy ćwiczeń wraz z instrukcją, − pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów.



Zalecane metody dydaktyczne W dziale powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu doboru oraz obsługi poszczególnych urządzeń i maszyn stosowanych w ochronie przeciwpożarowej obszarów leśnych. Dział programowy „Ochrona przeciwpożarowa obszarów leśnych” wymaga stosowania dwóch metod kształcenia: podającej, ze szczególnym uwzględnieniem wykładu lub prezentacji oraz praktycznej ze szczególnym uwzględnieniem metody tekstu przewodniego. Metody praktyczne zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie bądź w grupach. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Zajęcia należy prowadzić w oddziałach klasowych uwzględniając konieczność indywidualnego bądź grupowego wykonywania zadań tekstowych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia




6.3. Maszyny stosowane w ochronie lasu


Poziom wymagań



PKZ(R.a)(10)1. posługiwać się dokumentacją techniczną maszyn stosowanych w leśnictwie; P C − Budowa maszyn i urządzeń stosowanych w

ochronie lasu. − Instrukcje maszyn i urządzeń wykorzystywanych

przy pracach z zakresu ochrony lasu. − Zastosowanie maszyn i urządzeń w ochronie

lasu. − Czynności wykonywane podczas przygotowania

maszyn i urządzeń do pracy. − Obsługa maszyn i urządzeń.


PKZ(R.a)(11)3. określić budowę oraz zasady działania maszyn i urządzeń stosowanych do prac z zakresu ochrony lasu ; P A

R.1.1(2)1. wymienić czynności podczas przygotowania maszyn i urządzeń do pracy; P A

R.1.1(2)2. wymienić czynności wykonywane przy obsłudze maszyn i urządzeń podczas pracy; P A



R.1.2(2)1. scharakteryzować maszyny i urządzenia stosowane w ochronie lasu; P C Planowane zadania Wykorzystanie maszyn stosowanych w zabiegach ochronnych. Otrzymałeś wykaz maszyn i urządzeń. Dokonaj podziału tych maszyn i urządzeń na grupy dotyczące wykonywania poszczególnych prac ochronnych. Scharakteryzuj dokładnie budowę i technikę obsługi jednej maszyny lub urządzenia. Przedstaw możliwości jej wykorzystania. Omów sposoby minimalizacji szkód w środowisku leśnym przy pracach wykonywanych tą maszyną. Wykorzystanie maszyn stosowanych w zabiegach ochronnych. Na podstawie otrzymanej mapy z zaznaczoną powierzchnią, na której będą prowadzone prace z ochrony lasu wraz z opisanym problemowym zagadnieniem oraz charakterystyką drzewostanu rosnącego na tej powierzchni dobierz i zaplanuj wykorzystanie poszczególnych maszyn i urządzeń do wykonania prac ochronnych. Wykonaj prezentację, w której przedstawisz symulację wykorzystania maszyn i urządzeń w podziale godzinowym. Wykonane zadanie przedstaw w formie graficznej oraz harmonogramu i omów na forum klasy. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni maszyn i urządzeń, wyposażonej w: przykładowe rysunki techniczne i dokumentacje techniczne, modele części maszyn, modele maszyn i urządzeń, przyrządy pomiarowe, elementy, filmy dydaktyczne dotyczące obsługi maszyn i urządzeń, katalogi maszyn i urządzeń, stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką i z pakietem programów biurowych. Środki dydaktyczne

− instrukcje maszyn i urządzeń wykorzystywanych przy pracach z zakresu ochrony lasu, − zestawy ćwiczeń wraz z instrukcją, − pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów.

Zalecane metody dydaktyczne W dziale powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu doboru oraz obsługi poszczególnych urządzeń i maszyn stosowanych w ochronie lasu. Dział programowy „Maszyny i urządzenia stosowane w ochronielasu” wymaga stosowania dwóch metod kształcenia: podającej, ze szczególnym uwzględnieniem wykładu lub prezentacji oraz praktycznej ze szczególnym uwzględnieniem metody tekstu przewodniego. Metody praktyczne zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie bądź w grupach. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Zajęcia należy prowadzić w oddziałach klasowych uwzględniając konieczność indywidualnego bądź grupowego wykonywania zadań tekstowych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia






7. Użytkowanie lasu

7.1. Podstawy użytkowania lasu 7.2. Maszyny i urządzenia stosowane w użytkowaniu lasu 7.3. Pozyskanie surowca drzewnego 7.4. Zrywka surowca drzewnego

7.1. Podstawy użytkowania lasu


Poziom wymagań



BHP(9)4. stosować przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej PP C − Znaczenie surowca drzewnego w gospodarce. − Charakterystyka budowy drewna. − Funkcje elementów budowy drewna. − Rodzaje, przeznaczenie i właściwości drewna. − Wpływ wad drewna na jego jakość i

zastosowanie. − Znajomość szkiców, planów i map stosowanych

w leśnictwie. − Znajomość rodzajów selekcji drzew leśnych.

KPS(1)1. przestrzegać zasad kultury osobistej; P C



PKZ(R.a)(3)1. określić znaczenie surowca drzewnego w gospodarce; PP C

PKZ(R.a)(3)2. scharakteryzować budowę drewna; P C PKZ(R.a)(3)3. określić funkcje poszczególnych elementów makroskopowej budowy drewna; P C

PKZ(R.a)(3)4. rozpoznać rodzaje, określić właściwości i przeznaczenie drewna; P A PKZ(R.a)(3)8. określić wpływ wad występujących w drewnie na jego jakość i możliwości zastosowania; P C

PKZ(R.a)(3)10. określić właściwości surowca drzewnego poszczególnych gatunków drzew; P C

PKZ(R.a)(4)1. rozróżnić mapy używane w leśnictwie; P C




PKZ(R.a)(9)1. scharakteryzować oznaczenia na szkicach, planach i mapach leśnych; P C

R.1.3(1)1. wymienić rodzaje selekcji drzew leśnych; PP A Planowane zadania Makroskopowa budowa drewna. Rozpoznaj rodzaj i gatunek w zadanych próbkach drewna. Scharakteryzuj je pod względem budowy i właściwości. Dla rozpoznanych gatunków opisz przeznaczenie i znaczenie w gospodarce. Następnie rozpoznaj i omów wady drewna w przedstawionych próbkach oraz ich wpływ na jakość drewna. Na dołączonych mapach gospodarczych wskaż drzewostany w których rozpoznane gatunki są panujące. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy „Podstawy użytkowania lasu” powinien być prowadzony w pracowni użytkowania lasu, wyposażonej w: próbki gatunków drewna, próbki z wadami drewna, pas narzędziowy z wyposażeniem do ręcznej ścinki drewna, przyrządy do pomiaru miąższości sortymentów drewna, schematy i modele maszyn i urządzeń, filmy dydaktyczne dotyczące technologii prac leśnych związanych z pozyskiwaniem drewna oraz bezpieczeństwa pracy podczas ich wykonywania. Środki dydaktyczne

− materiały GUS dotyczące leśnictwa i drzewnictwa, − plansze dydaktyczne przedstawiające budowę makroskopową drewna, − prezentację charakteryzującą właściwości surowca drzewnego, − różnorodne próbki drewna, − próbki drewna z wadami, − wszystkie rodzaje szkiców, planów i map stosowanych w leśnictwie, − prezentacje przedstawiające rodzaje selekcji drzew leśnych.

Zalecane metody dydaktyczne Główną metodą dydaktyczną będą ćwiczenia poprzedzone pokazem z objaśnieniami. Uczniowie będą otrzymywać różnorodne pomoce dydaktyczne dzięki którym poznają pojęcia i nabędą umiejętności do prawidłowego wykonania zadań. Formy organizacyjne Zajęcia należy prowadzić w oddziałach klasowych uwzględniając konieczność indywidualnego bądź grupowego (podzielonego na zespoły 2 - 3 osobowe) wykonywania ćwiczeń. Główną formą organizacyjną pracy uczniów podczas ćwiczeń powinna być forma indywidualna. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzenie efektów kształcenie będzie odbywać się na podstawie wykonania zadania. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne:

− ilość poprawnie rozpoznanych i opisanych próbek, − umiejętność wyszukania odpowiednich i korzystania z materiałów dodatkowych.




7.2. Maszyny i urządzenia stosowane w użytkowaniu lasu


Poziom wymagań



PKZ(R.a)(10)1. posługiwać się dokumentacją techniczną maszyn stosowanych w leśnictwie; P C − Dokumentacja techniczna maszyn i urządzeń

stosowanych w leśnictwie. − Charakterystyka maszyn i urządzeń

przeznaczonych do pozyskania drewna i biomasy.

− Charakterystyka maszyn i urządzeń wykorzystywanych do transportu drewna.

− Zasady ochrony lasu przed szkodami przy pozyskaniu i zrywce drewna.

− Podział maszyn do pozyskiwania drewna. − Obsługa pilarek spalinowych i elektrycznych. − Czynności dotyczące konserwacji maszyn i

urządzeń. − Charakterystyka i obsługa maszyn do zrywki

drewna.


PKZ(R.a)(11)1. określić budowę oraz zasady działania maszyn i urządzeń stosowanych do prac z zakresu użytkowania lasu; P C

PKZ(R.a)(11)4. dobrać maszyny, urządzenia i narzędzia do rodzaju prac z zakresu użytkowania lasu; P C

PKZ(R.a)(15)1. scharakteryzować sprzęt wykorzystywany w transporcie drewna; P C R.1.3(3)1. scharakteryzować maszyny i urządzenia do pozyskania surowca drzewnego ; P C

R.1.3(3)2. scharakteryzować maszyny i urządzenia do pozyskania biomasy; P C R.1.3(4)1. scharakteryzować zasady ochrony lasu przed szkodami powstającymi przy pozyskiwaniu surowca drzewnego; P C

R.1.3(5)1. dokonać podziału maszyn do pozyskiwania drewna; P C

R.1.3(6)1. wymienić różnice w obsłudze pilarek spalinowych i elektrycznych; P C

R.1.3(8)1. omówić rodzaje i metody konserwacji maszyn i urządzeń; P C R.1.3(8)2. scharakteryzować czynności związane z konserwacją maszyn i urządzeń; P C

R.1.4(5)1. rozpoznać maszyny i urządzenia do zrywki surowca drzewnego; P C

R.1.4(5)2. scharakteryzować maszyny i urządzenia do zrywki surowca drzewnego; P C

R.1.4(6)1. scharakteryzować obsługę maszyn i urządzeń podczas zrywki drewna; P C R.1.4(9)1. opisać czynności związane z konserwacją maszyn i urządzeń do zrywki i transportu drewna; P C



Planowane zadania Budowa i przeznaczenie maszyn leśnych. Otrzymałeś wykaz maszyn i urządzeń. Dokonaj podziału tych maszyn na grupy dotyczące pozyskania, zrywki i transportu surowca drzewnego. Scharakteryzuj ogólnie grupę maszyn do zrywki surowca drzewnego. Scharakteryzuj dokładnie budowę i technikę obsługi jednej maszyny. Przedstaw możliwości jej wykorzystania. Omów sposoby minimalizacji szkód w środowisku leśnym przy pracach wykonywanych tą maszyną. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy „Maszyny i urządzenia stosowane w użytkowaniu lasu” powinien być prowadzony w pracowni użytkowania lasu, wyposażonej w: pas narzędziowy z wyposażeniem do ręcznej ścinki drewna, przyrządy do pomiaru miąższości sortymentów drewna, schematy i modele maszyn i urządzeń, filmy dydaktyczne dotyczące technologii prac leśnych związanych z pozyskiwaniem, zrywką i transportem drewna oraz bezpieczeństwa pracy podczas ich wykonywania. Środki dydaktyczne

− katalogi maszyn i urządzeń stosowanych w leśnictwie, − instrukcje obsługi i dokumentacje techniczne, − plansze poglądowe, − filmy dydaktyczne przedstawiające maszyny i urządzenia do pozyskania, zrywki i transportu drewna, − modele maszyn i urządzeń, − modele pilarek, − zestawy ćwiczeń do wykonania wraz z instrukcją.

Zalecane metody dydaktyczne Główną metodą dydaktyczną będą ćwiczenia poprzedzone pokazem z objaśnieniami. Uczniowie będą otrzymywać różnorodne pomoce dydaktyczne dzięki którym poznają pojęcia i nabędą umiejętności do prawidłowego wykonania zadań. Formy organizacyjne Zajęcia należy prowadzić w oddziałach klasowych uwzględniając konieczność indywidualnego bądź grupowego (podzielonego na zespoły 2 - 3 osobowe) wykonywania ćwiczeń. Główną formą organizacyjną pracy uczniów podczas ćwiczeń powinna być forma indywidualna. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzenie efektów kształcenie będzie odbywać się na podstawie wykonania zadania. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne:

− poprawność rozpoznawania maszyn i urządzeń, − dokładność charakterystyki maszyn i urządzeń, − umiejętność wyszukania odpowiednich i korzystania z materiałów dodatkowych.




7.3. Pozyskanie surowca drzewnego


Poziom wymagań



R.1.3(2)1. wymienić prace związane ze ścinką surowca drzewnego; P A − Przepisy dotyczące ścinki drzew. − Dokumentacja techniczna ścinki drzew. − Techniki i zasady ścinki, okrzesywania i

przerzynki drzew.

R.1.3(2)2. zaplanować prace związane ze ścinką surowca drzewnego; P C R.1.3(2)3. omówić instrukcje i przepisy prawne dotyczące ścinki surowca drzewnego; P B

R.1.3(7)1. interpretować dokumentację techniczną dotyczącą pozyskania surowca drzewnego; PP C

R.1.3(7)2. posługiwać się dokumentacją techniczną dotyczącą pozyskania surowca drzewnego; P B

R.1.3(9)1. scharakteryzować techniki i zasady ścinki drzew; P C

R.1.3(9)2. scharakteryzować techniki i zasady okrzesywania drzew; P C

R.1.3(9)3. scharakteryzować techniki i zasady przerzynki drzew; P C Planowane zadania Planowanie prac z zakresu pozyskania surowca drzewnego. Otrzymałeś fragment mapy gospodarczej z zaznaczoną powierzchnią na której będą prowadzone prace związane z pozyskaniem drewna, oraz charakterystykę drzewostanu rosnącego na tej powierzchni. Wykonaj prezentację w której przedstawisz proces pozyskania drewna z tej powierzchni. W prezentacji:

− zaproponuj technologię pozyskania drewna, − zaproponuj techniki ścinki, − zaplanuj pracę.

Wykonaj również w formie papierowej plany i szkice niezbędne do zaplanowania i wykonania prac. Prezentację przedstaw na forum klasowym. Następnie oddaj do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy „Pozyskanie surowca drzewnego” powinien być prowadzony w pracowni użytkowania lasu, wyposażonej w: pas narzędziowy z wyposażeniem do ręcznej ścinki drewna, przyrządy do pomiaru miąższości sortymentów drewna, schematy i modele maszyn i urządzeń, filmy dydaktyczne dotyczące technologii prac leśnych związanych z pozyskiwaniem, zrywką i transportem drewna oraz bezpieczeństwa pracy podczas ich wykonywania.



Środki dydaktyczne − plansze poglądowe, − filmy dydaktyczne przedstawiające technologię i technikę pozyskania drewna, − dokumentacja techniczna dotycząca pozyskania drewna, − przepisy dotyczące prac związanych z pozyskaniem drewna, − zestawy ćwiczeń do wykonania wraz z instrukcją.

Zalecane metody dydaktyczne Główną metodą dydaktyczną będą ćwiczenia poprzedzone pokazem z objaśnieniami. Uczniowie będą otrzymywać różnorodne pomoce dydaktyczne dzięki którym poznają pojęcia i nabędą umiejętności do prawidłowego wykonania zadań i prezentacji. Formy organizacyjne Zajęcia należy prowadzić w oddziałach klasowych uwzględniając konieczność indywidualnego bądź grupowego (podzielonego na zespoły 2 - 3 osobowe) wykonywania ćwiczeń. Główną formą organizacyjną pracy uczniów podczas ćwiczeń powinna być forma indywidualna. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzenie efektów kształcenie będzie odbywać się na podstawie przedstawionej prezentacji multimedialnej dotyczącej pozyskania drewna. W ocenie należy uwzględnić

następujące kryteria ogólne: − sposób wykonania prezentacji (układ, przejrzystość, przystępność, różnorodność wykorzystanych technik), − uwzględnienie przepisów prawnych w planowaniu, − należytą interpretację materiałów źródłowych, − zawartość merytoryczną, − sposób przedstawienia prezentacji.




7.4. Zrywka surowca drzewnego


Poziom wymagań



R.1.4(1)1. omówić przepisy prawne związane ze zrywką drewna; P C − Przepisy prawne związane ze zrywką drewna. − Rodzaje szlaków zrywkowych. − Rodzaje składnic drewna. − Dokumentacja dotycząca zrywki drewna. − rodzaje prac i czynności wykonywanych podczas

zrywki drewna.

R.1.4(1)3. zaplanować prace związane ze zrywką surowca drzewnego; P C

R.1.4(2)1. scharakteryzować rodzaje szlaków zrywkowych; P C

R.1.4(3)1. omówić rodzaje składnic drewna; P C

R.1.4(4)1. rozpoznawać dokumentację dotyczącą zrywki surowca drzewnego; P C

R.1.4(4)2. interpretować dokumentację dotyczącą zrywki surowca drzewnego; PP C R.1.4(7)1. wymienić czynności związane z układaniem drewna według sortymentów; P A

R.1.4(8)1. opisać czynności związane z załadunkiem i rozładunkiem drewna ze środków transportowych; P C

Planowane zadania Planowanie zrywki surowca drzewnego. Otrzymałeś fragment mapy gospodarczej z zaznaczoną powierzchnią na której będą prowadzone prace związane ze zrywką drewna oraz wykaz pozyskanego drewna z podziałem na gatunki i masy. Dodatkowo otrzymałeś mapę fizyczną terenu wraz z jego charakterystyką. Wykonaj zadanie polegające na:

− zaplanowaniu sieci szlaków zrywkowych na powierzchni, − zaproponowaniu miejsca składowania drewna, − zaproponowaniu techniki zrywki, − sporządzeniu dokumentacji dotyczącej zrywki.

Zadanie wykonaj w formie prezentacji, którą przedstawisz na forum klasy. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy „Zrywka surowca drzewnego” powinien być prowadzony w pracowni użytkowania lasu, wyposażonej w: pas narzędziowy z wyposażeniem do ręcznej ścinki drewna, przyrządy do pomiaru miąższości sortymentów drewna, schematy i modele maszyn i urządzeń, filmy dydaktyczne dotyczące technologii prac leśnych związanych z pozyskiwaniem, zrywką i transportem drewna oraz bezpieczeństwa pracy podczas ich wykonywania. Środki dydaktyczne

− plansze poglądowe,



− filmy dydaktyczne przedstawiające technologię i technikę zrywki drewna, − dokumentacja techniczna dotycząca zrywki drewna, − przepisy dotyczące prac związanych ze zrywką drewna, − zestawy ćwiczeń do wykonania wraz z instrukcją.

Zalecane metody dydaktyczne Główną metodą dydaktyczną będą ćwiczenia poprzedzone pokazem z objaśnieniami. Uczniowie będą otrzymywać różnorodne pomoce dydaktyczne dzięki którym poznają pojęcia i nabędą umiejętności do prawidłowego wykonania zadań i prezentacji. Formy organizacyjne Zajęcia należy prowadzić w oddziałach klasowych uwzględniając konieczność indywidualnego bądź grupowego (podzielonego na zespoły 2 - 3 osobowe) wykonywania ćwiczeń. Główną formą organizacyjną pracy uczniów podczas ćwiczeń powinna być forma indywidualna. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzenie efektów kształcenie będzie odbywać się na podstawie przedstawionej prezentacji multimedialnej dotyczącej zrywki drewna. W ocenie należy uwzględnić następujące

kryteria ogólne: − sposób wykonania prezentacji (układ, przejrzystość, przystępność, różnorodność wykorzystanych technik), − zawartość merytoryczną, − należytą interpretację materiałów źródłowych, − uwzględnienie przepisów prawnych w planowaniu, − sposób przedstawienia prezentacji.




8. Mała infrastruktura leśna

8.1. Podstawy inżynierii leśnej 8.2. Zagospodarowanie łowieckie 8.3. Zagospodarowanie turystyczne

8.1. Podstawy inżynierii leśnej


Poziom wymagań



BHP(9)5. przestrzegać zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas prac terenowych; P C − Materiały konstrukcyjne w budownictwie

leśnym. − Materiały do prac konserwatorskich dróg i

urządzeń melioracyjnych. − Charakterystyka prac związanych z utrzymaniem

i konserwacją dróg. − Charakterystyka prac związanych z

utrzymaniem i konserwacją małych budowli leśnych.


PKZ(R.a)(6)5. wykorzystać materiały konstrukcyjne w budownictwie leśnym; P C R.1.5(3)1. scharakteryzować materiały do prac związanych z konserwacją urządzeń melioracyjnych; P C

R.1.5(3)2. scharakteryzować materiały do prac związanych z konserwacją i utrzymaniem dróg; P C

R.1.5(4)1. omówić prace związane z konserwacją rowów melioracyjnych oraz urządzeń wodno-melioracyjnych; P C

R.1.5(5)1. omówić prace konserwacyjne dróg leśnych i urządzeń drogowych; P C R.1.5(6)1. omówić prace związane z utrzymaniem i konserwacją małych budowli leśnych; P C

Planowane zadania Planowanie prac remontowych i konserwacyjnych budowli leśnych. Otrzymałeś mapę obejmującą fragment lasu na którym znajdują się obiekty małej infrastruktury leśnej, urządzenia wodno-melioracyjne oraz droga leśna. Rozpoznaj te obiekty. Zaplanuj prace remontowe oraz konserwacyjne wszystkich obiektów. Wykonaj zapotrzebowanie na materiały niezbędne do wykonania prac. Zadanie wykonaj w formie dokumentacji technicznej, którą oddasz do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy „Podstawy inżynierii leśnej” powinien być prowadzony w pracowni dydaktycznej, wyposażonej w: filmy dydaktyczne dotyczące konserwacji i utrzymania dróg



leśnych, przykładowe plany i projekty małych budowli leśnych oraz urządzeń wodno-melioracyjnych, katalogi materiałów budowlanych, katalogi urządzeń i narzędzi służących do konserwacji budowli, stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką i z pakietem programów biurowych. Środki dydaktyczne

− plansze poglądowe, − próbki materiałów konstrukcyjnych wraz z charakterystyką, − urządzenia i materiały wykorzystywane do konserwacji i utrzymania dróg, − urządzenia i materiały wykorzystywane do konserwacji i utrzymania urządzeń melioracyjnych, − urządzenia i materiały wykorzystywane do konserwacji i utrzymania małych budowli leśnych, − filmy dydaktyczne i prezentacje poglądowe dotyczące konserwacji i utrzymania małej infrastruktury leśnej, − zestawy ćwiczeń do wykonania wraz z instrukcją.

Zalecane metody dydaktyczne Główną metodą dydaktyczną będą ćwiczenia poprzedzone pokazem z objaśnieniami. Uczniowie będą otrzymywać różnorodne pomoce dydaktyczne dzięki którym poznają pojęcia i nabędą umiejętności do prawidłowego wykonania zadań i prezentacji. Formy organizacyjne Zajęcia należy prowadzić w oddziałach klasowych uwzględniając konieczność indywidualnego bądź grupowego (podzielonego na zespoły 2 - 3 osobowe) wykonywania ćwiczeń. Główną formą organizacyjną pracy uczniów podczas ćwiczeń powinna być forma indywidualna. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzenie efektów kształcenie będzie odbywać się na podstawie wykonania zadania dotyczącego podstaw inżynierii leśnej. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria

ogólne: − poprawność rozpoznawania obiektów budowlanych, − należytą interpretację materiałów źródłowych, − umiejętność wyszukania odpowiednich i korzystania z materiałów dodatkowych.




8.2. Zagospodarowanie łowieckie


Poziom wymagań



BHP(9)5. przestrzegać zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas prac terenowych; P C − Etyka łowiecka.

− Zasady zagospodarowania poletek łowieckich. − Urządzenia łowieckie – budowa i konserwacja. − Zasady zagospodarowania poletek łowieckich.

BHP(9)6. przestrzegać zasad ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska P C

KPS(1)2. przestrzegać zasad etyki zawodowej; P C R.1.5(1)1. wymienić rodzaje leśnych obiektów budowlanych i urządzeń łowieckich; P A

R.1.5(2)1. opisać czynności związane z wykonaniem małych budowli leśnych oraz urządzeń łowieckich;; P C

R.1.5(6)1. scharakteryzować prace związane z utrzymaniem i konserwacją urządzeń łowieckich; P C

R.1.5(7)1. scharakteryzować prace związane z zagospodarowaniem poletek łowieckich; P C

R.1.5(8)1. interpretować dokumentację dotyczącą łowieckiego zagospodarowania lasu; P C

R.1.5(8)2. interpretować dokumentację dotyczącą turystycznego i łowieckiego zagospodarowania lasu; P C

Planowane zadania Planowanie prac remontowych i konserwacyjnych urządzeń łowieckich. Otrzymałeś mapę obejmującą fragment lasu na którym znajdują się małe budowle i urządzenia łowieckie. Rozpoznaj te obiekty. Zaplanuj prace remontowe i konserwacyjne wszystkich obiektów. Wykonaj zapotrzebowanie na materiały niezbędne do wykonania prac. Zadanie wykonaj w formie dokumentacji technicznej, którą oddasz do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni dydaktycznej, wyposażonej w: filmy dydaktyczne dotyczące budowy, konserwacji i utrzymania obiektów budowlanych i urządzeń łowieckich, , przykładowe plany i projekty budowli i urządzeń łowieckich, katalogi materiałów budowlanych, katalogi urządzeń i narzędzi służących do konserwacji i budowy obiektów budowlanych i urządzeń łowieckich, stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką i z pakietem programów biurowych. Środki dydaktyczne

− budowle i urządzenia łowieckie,



− narzędzia budowlane, − poletka łowieckie, − narzędzia i maszyny do zagospodarowania i utrzymania poletek łowieckich, − prezentacje i filmy poglądowe dotyczące zagospodarowania łowieckiego, − zestaw zadań wraz z instrukcja wykonania.

Zalecane metody dydaktyczne W dziale powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu charakteryzowania oraz planowania prac budowlanych oraz konserwacyjnych budowli i urządzeń łowieckich. Dział programowy „Zagospodarowanie łowieckie” wymaga stosowania dwóch metod kształcenia: podającej, ze szczególnym uwzględnieniem wykładu lub prezentacji oraz praktycznej ze szczególnym uwzględnieniem metody tekstu przewodniego. Metody praktyczne zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie bądź w grupach. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Zajęcia należy prowadzić w oddziałach klasowych uwzględniając konieczność indywidualnego bądź grupowego wykonywania zadań tekstowych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia






8.3. Zagospodarowanie turystyczne


Poziom wymagań



BHP(9)6. przestrzegać zasad ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska P C − Rodzaje map leśnych. − Materiały konstrukcyjne w budownictwie

leśnym. − Typy urządzeń turystycznych. − Dokumentacja techniczna obiektów

turystycznych i łowieckich.

KPS(1)1. przestrzegać zasad kultury osobistej; P C KPS(6)2. wykorzystywać aktualizowaną wiedzę z zakresu zadań zawodowych w praktyce; P C


PKZ(R.a)(6)5. wykorzystać materiały konstrukcyjne w budownictwie leśnym; P C R.1.5(2)2. opisać czynności związane z wykonaniem małych budowli leśnych oraz urządzeń turystycznych; P D

R.1.5(6)2. scharakteryzować prace związane z utrzymaniem i konserwacją urządzeń turystycznych; P C

R.1.5(8)2. interpretować dokumentację dotyczącą turystycznego i łowieckiego zagospodarowania lasu; P C

Planowane zadania Planowanie prac remontowych i konserwacyjnych obiektów służących turystyce. Otrzymałeś mapę obejmującą fragment lasu na którym znajdują się małe budowle leśne oraz urządzenia i obiekty związane z zagospodarowaniem turystycznym. Rozpoznaj te obiekty i budowle. Zaplanuj prace remontowe oraz konserwacyjne wszystkich obiektów. Wykonaj zapotrzebowanie na materiały niezbędne do wykonania prac. Zadanie wykonaj w formie dokumentacji technicznej, którą oddasz do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy „Zagospodarowanie turystyczne” powinien być prowadzony w pracowni dydaktycznej, wyposażonej w: filmy dydaktyczne dotyczące konserwacji i utrzymania urządzeń łowieckich, przykładowe plany i projekty małych budowli leśnych oraz urządzeń wodno-melioracyjnych, katalogi materiałów budowlanych, katalogi urządzeń i narzędzi służących do konserwacji budowli, stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką i z pakietem programów biurowych. Środki dydaktyczne

− różne rodzaje map leśnych, − materiały konstrukcyjne wykorzystywane w budownictwie leśnym, − katalogi urządzeń turystycznych.



Zalecane metody dydaktyczne Główną metodą dydaktyczną będą ćwiczenia poprzedzone pokazem z objaśnieniami. Uczniowie będą otrzymywać różnorodne pomoce dydaktyczne dzięki którym poznają pojęcia i nabędą umiejętności do prawidłowego wykonania zadań i prezentacji Formy organizacyjne Zajęcia należy prowadzić w oddziałach klasowych uwzględniając konieczność indywidualnego bądź grupowego (podzielonego na zespoły 2 - 3 osobowe) wykonywania ćwiczeń. Główną formą organizacyjną pracy uczniów podczas ćwiczeń powinna być forma indywidualna. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzenie efektów kształcenie będzie odbywać się na podstawie wykonania zadania dotyczącego zagospodarowania turystycznego. W ocenie należy uwzględnić następujące

kryteria ogólne: − poprawność rozpoznawania obiektów budowlanych, − należytą interpretację materiałów źródłowych, − umiejętność wyszukania odpowiednich i korzystania z materiałów dodatkowych.




9. Hodowla lasu - zajęcia praktyczne

9.1. Przyrodnicze podstawy hodowli lasu 9.2. Planowanie prac hodowlanych 9.3. Maszyny i urządzenia stosowane w hodowli lasu

9.1. Przyrodnicze podstawy hodowli lasu


Poziom wymagań



BHP(4)1. rozpoznać źródła i czynniki szkodliwe w środowisku pracy operatora maszyn leśnych; P C − Piętra roślinności leśnej.

− Funkcje lasu. − Systematyczny podział roślin. − Wybrane gatunki roślin nagonasiennych i

okrytonasiennych, charakterystyka biologiczna. − Systematyczny podział zwierząt. − Charakterystyka biologiczna bezkręgowców. − Charakterystyka biologii kręgowców.

BHP(5)3. określić sposoby zabezpieczania się przed czynnikami szkodliwymi w pracy operatora maszyn leśnych; P A




BHP(9)5. przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy podczas prac terenowych; P C

PKZ(R.a)(1)5. rozpoznać w warunkach leśnych gatunki kręgowców i bezkręgowców; P A

PKZ(R.a)(1)6. rozpoznać w warunkach siedlisk leśnych gatunki drzew, krzewów i roślin zielnych; P A

PKZ(R.a)(8)2. rozpoznać strukturę drzewostanu; P C

PKZ(R.a)(8)3. scharakteryzować strukturę drzewostanu w terenie; P C Planowane zadania Określanie struktury drzewostanu.



Rozpoznaj i scharakteryzuj strukturę drzewostanu w terenie, podając gatunki drzew i krzewów oraz roślin zielnych rosnących na danej powierzchni. Rozpoznaj gatunki zwierząt występujące na tej powierzchni. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy „Przyrodnicze podstawy hodowli lasu” powinien być prowadzony w jednostkach organizacyjnych Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe. Środki dydaktyczne − klucze i przewodniki do oznaczania roślin, − klucze i przewodniki do oznaczania zwierząt − zestawy ćwiczeń wraz z instrukcją, − pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów.

Zalecane metody dydaktyczne Podstawową metodą dydaktyczną będą ćwiczenia praktyczne poprzedzone instruktażem ich wykonania. Wprowadzenie do działu (przepisy, teoria) powinny być przeprowadzone w czasie ćwiczeń praktycznych prowadzonych w terenie leśnym. Uczniowie będą mieli do dyspozycji różnorodne pomoce i środki dydaktyczne dzięki którym nabędą umiejętności do poprawnego wykonania zadania. Formy organizacyjne Zajęcia należy prowadzić w grupach maksymalnie 15 osobowych. Podstawową formą organizacyjną pracy uczniów podczas ćwiczeń powinna być forma indywidualna. Część zadań można wykonywać w grupach 3-4 osobowych w celu konfrontacji indywidualnych sposobów rozwiązania problemu. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia






9.2. Planowanie prac hodowlanych


Poziom wymagań



BHP(5)3. określić sposoby zabezpieczania się przed czynnikami szkodliwymi w pracy operatora maszyn leśnych; P B − Szyszki i nasiona drzew oraz krzewów

leśnych. − Stadia dojrzałości nasion. − Termin zbioru nasion. − Sposoby pozyskania szyszek i nasion drzew i

krzewów leśnych − Przygotowanie gleby w zależności od potrzeb

hodowlanych sadzonek i siewek drzew i krzewów leśnych.

− Sposoby przygotowania gleby pod odnowienie.

− Metody pielęgnowania siewek i sadzonek drzew i krzewów leśnych.

− Zabiegi zwalczania chwastów w szkółkach leśnych.

− Zabiegi pielęgnacyjne w poszczególnych fazach rozwojowych drzewostanów oraz ich częstotliwość.



P C

BHP(8)3. dobrać środki ochrony indywidualnej do zadań wykonywanych podczas prac terenowych; PP C

BHP(9)5. przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy podczas prac terenowych; P C

BHP(10)2. udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia; P C KPS(3)2. dokonuje analizy przypadków działań podejmowanych niezgodnie z zasadami zawodowymi; PP D


KPS(5)2. wykonywać powierzone zadania w trudnych warunkach pracy; PP D KPS(6)2. wykorzystywać aktualizowaną wiedzę z zakresu zadań zawodowych w praktyce; PP C

KPS(8)2. ponosić odpowiedzialność za wykonywane zadania zawodowe; P C

KPS(10)1. przydzielić zadania członkom zespołu roboczego; P C KPS(10)2. wykonać powierzone zadania wspólnie z innymi członkami zespołu roboczego; P C

PKZ(R.a)(2)2. rozpoznać szyszki i nasiona drzew oraz krzewów leśnych w terenie; P A

PKZ(R.a)(16)2. rozpoznać systemy melioracji na terenach leśnych; P C



R.1.1(1)3. dobrać maszyny i urządzenia wykorzystywane w przygotowaniu i pielęgnacji gleby; P C

R.1.1(1)4. dobrać maszyny i urządzenia wykorzystywane w zabiegach pielęgnacyjnych; P C

R.1.1(4)2. wykonać zabiegi pielęgnacyjne w szkółkach; P D

R.1.1(4)3. wykonać zabiegi pielęgnacyjne w uprawach i młodnikach; P D R.1.1(4)4. wykonać zabiegi pielęgnacyjne w drzewostanach dojrzewających i dojrzałych; P D

R.1.1(5)2. dobrać sposób zbioru szyszek i nasion do gatunków drzew i krzewów leśnych; P C

R.1.1(6)3. dobrać narzędzia i urządzenia do zbioru nasion ze ściętych drzew oraz krzewów leśnych; P C

R.1.1(6)4. wykorzystać narzędzia i urządzenia do zbioru nasion ze ściętych drzew oraz krzewów leśnych; P C

R.1.1(6)5. dokonać zbioru szyszek i nasion ze ściętych drzew oraz krzewów leśnych; P C

R.1.1(7)2. wykorzystać dokumentację techniczną dotyczącą hodowli lasu; P C Planowane zadania Organizacja stanowiska pracy przy wykonywaniu zadań zawodowych. Zorganizuj stanowisko pracy operatora maszyn leśnych zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska stosownie do wykonywanych zadań oraz wykonaj zadanie: - zbiór nasion i szyszek ze ściętych drzew oraz krzewów leśnych; - sadzenie; - zabiegi pielęgnacyjne w uprawach, młodnikach, drzewostanach dojrzewających i dojrzałych. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy „Planowanie prac hodowlanych” powinien być prowadzony w jednostkach organizacyjnych Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe. Środki dydaktyczne

− narzędzia do ręcznego sadzenia sadzonek, − narzędzia i urządzenia do prowadzenia zbioru szyszek i nasion ze ściętych drzew oraz krzewów leśnych, − maszyny i urządzenia do prowadzenia zabiegów pielęgnacyjnych w drzewostanach, − instrukcje obsługi maszyn i urządzeń.

Zalecane metody dydaktyczne Podstawową metodą dydaktyczną będą ćwiczenia praktyczne poprzedzone instruktażem ich wykonania. Wprowadzenie do działu (przepisy, teoria) powinny być przeprowadzone w czasie ćwiczeń praktycznych prowadzonych w terenie leśnym. Uczniowie będą mieli do dyspozycji różnorodne pomoce i środki dydaktyczne dzięki którym nabędą umiejętności



do poprawnego wykonania zadania. Formy organizacyjne Zajęcia należy prowadzić w grupach maksymalnie 15 osobowych. Podstawową formą organizacyjną pracy uczniów podczas ćwiczeń powinna być forma indywidualna. Część zadań można wykonywać w grupach 3-4 osobowych w celu konfrontacji indywidualnych sposobów rozwiązania problemu. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia




9.3. Maszyny i urządzenia stosowane w hodowli lasu


Poziom wymagań



BHP(4)1. rozpoznać źródła i czynniki szkodliwe w środowisku pracy operatora maszyn leśnych; P B − Budowa maszyn.

− Maszyny i urządzenia stosowane do przygotowania gleby pod odnowienie i pielęgnacji gleby.

− Maszyny i urządzenia stosowane w zabiegach pielęgnacyjnych.

− Czynności wykonywane podczas przygotowania maszyn i urządzeń do pracy.

− Obsługa maszyn i urządzeń stosowanych w hodowli lasu.

− Instrukcje obsługi maszyn i urządzeń. − Dokumentacja techniczna w hodowli lasu. − Przegląd bieżący i okresowy maszyn i urządzeń. − Konserwacja bieżąca i okresowa maszyn i

BHP(5)3. określić sposoby zabezpieczania się przed czynnikami szkodliwymi w pracy operatora maszyn leśnych; P B

BHP(5)4. rozpoznać źródła czynników szkodliwych w środowisku pracy operatora maszyn leśnych; P B

BHP(6)1. zidentyfikować czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące w środowisku pracy; P C

BHP(6)2. wyjaśnić działanie czynników szkodliwych na organizm człowieka w środowisku pracy operatora maszyn leśnych; P C



P C



BHP(8)3. dobrać środki ochrony indywidualnej do zadań wykonywanych podczas prac terenowych; PP C urządzeń.

BHP(9)5. przestrzegać zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas prac terenowych; P C

BHP(10)2. udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia; P C KPS(10)2. wykonać powierzone zadania wspólnie z innymi członkami zespołu roboczego; P C

PKZ(R.a)(10)3. wykorzystać instrukcję podczas przygotowywania maszyn do pracy; P C

PKZ(R.a)(10)4. wykorzystać instrukcję podczas przygotowywania urządzeń do pracy; P C

PKZ(R.a)(11)5. dobrać maszyny, urządzenia i narzędzia do rodzaju prac z zakresu hodowli lasu; P C

PKZ(R.a)(11)7. ocenić stan techniczny maszyn i urządzeń użytkowanych w pracach z zakresu hodowli lasu; P D

PKZ(R.a)(11)10. przygotować do pracy maszyny i urządzenia stosowane w hodowli lasu; P C

PKZ(R.a)(11)12. dokonać konserwacji maszyn i urządzeń do prac leśnych; P C

R.1.1(2)3. przygotować maszyny i urządzenia do pracy; P C

R.1.1(2)4. obsługiwać maszyny i urządzenia podczas pracy; P C R.1.1(3)2. przygotować maszyny i urządzenia do pracy zgodnie i instrukcją obsługi; P B

R.1.1(8)3. przeprowadzić przegląd bieżący i okresowy maszyn i urządzeń; P C

R.1.1(8)4. dokonać konserwacji bieżącej i okresowej maszyn i urządzeń; P C Planowane zadania Dobór maszyn lub urządzeń do prac wykonywanych z zakresu hodowli lasu. Otrzymałeś zadanie hodowlane do wykonania zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska: - dobierz maszynę lub urządzenie do pracy, - oceń stan techniczny maszyny lub urządzenia, - przygotuj maszynę lub urządzenie do zastosowania, - wykonaj przy pomocy maszyny lub urządzenia przydzielone zadanie, - dokonaj konserwacji maszyny lub urządzenia po zakończeniu zadania.



Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy „Maszyny i urządzenia stosowane w hodowli lasu – zajęcia praktyczne” powinien być prowadzony w warsztatach szkolnych, w jednostkach organizacyjnych Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe lub zakładach usług leśnych. Warsztaty powinny być wyposażone w: narzędzia stosowane w pracach leśnych, sprzęt mechaniczny, środki ochrony indywidualnej, zestaw przepisów prawa dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska, salę instruktażową, maszyny i urządzenia stosowane w pracach szkółkarskich i hodowlanych z wykorzystaniem ciągników różnej mocy. Środki dydaktyczne − instrukcje obsługi maszyn i urządzeń stosowanych w hodowli, − maszyny i urządzenia, − materiały i narzędzia potrzebne do przeprowadzenia konserwacji maszyn i urządzeń, − zestawy ćwiczeń wraz z instrukcją, − pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów.







10. Ochrona lasu - zajęcia praktyczne

10.1. Ochrona środowiska leśnego 10.2. Ochrona przeciwpożarowa obszarów leśnych 10.3. Maszyny stosowane w ochronie lasu

10.1. Ochrona środowiska leśnego


Poziom wymagań



BHP(4)1. rozpoznać źródła i czynniki szkodliwe w środowisku pracy operatora maszyn leśnych; P C − Metody profilaktyki w ochronie lasu przed

szkodliwymi owadami i grzybami patogenicznymi.

− Sposoby opanowywania zwiększonej liczebności szkodliwych owadów.

− Typy pułapek sygnalizujących pojawienie się i ograniczających liczebności szkodliwych owadów.

− Środki ochrony roślin stosowane w leśnictwie. − Kontrola skuteczności zabiegu ochronnego. − Objawy chorobowe w poszczególnych fazach

rozwojowych drzewostanu powodowane przez szkodliwe owady.

− Objawy chorobowe w poszczególnych fazach rozwojowych drzewostanu powodowane przez grzyby patogeniczne.

− Jesienne poszukiwania szkodników pierwotnych sosny.



BHP(6)1. zidentyfikować czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące w środowisku pracy; P C

BHP(6)2. wyjaśnić działanie czynników szkodliwych na organizm człowieka w środowisku pracy operatora maszyn leśnych; P C



P C


BHP(9)6. przestrzegać zasad ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; P C

BHP(10)2. udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia; P C

KPS(3)1. definiuje pojęcie odpowiedzialność za powierzone zadania w pracy P A



zawodowej;

KPS(3)2. dokonuje analizy przypadków działań podejmowanych niezgodnie z zasadami zawodowymi; PP C


KPS(5)2. wykonywać powierzone zadania w trudnych warunkach pracy; PP D KPS(6)2. wykorzystywać aktualizowaną wiedzę z zakresu zadań zawodowych w praktyce; P C




PKZ(R.a)(11)6. dobrać maszyny, urządzenia i narzędzia do rodzaju prac z zakresu ochrony lasu; P C

R.1.2(1)2. interpretować sytuacje zagrożenia środowiska leśnego i postępować zgodnie z zasadami; PP D

R.1.2(2)3. dobrać do pracy maszyny i urządzenia stosowane w ochronie lasu; P C

R.1.2(5)5. wykonać zabiegi ochrony lasu metodami mechanicznymi; P D

R.1.2(5)6. wykonać zabiegi ochrony lasu metodami biologicznymi; P D

R.1.2(5)7. wykonać zabiegi ochrony lasu metodami chemicznymi; P D

R.1.2(7)3. posługiwać się dokumentacją dotyczącą ochrony lasu; P B Planowane zadania Organizacja stanowiska pracy przy wykonywaniu zadań zawodowych. Zorganizuj stanowisko pracy operatora maszyn leśnych zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska stosownie do wykonywanych zadań oraz wykonaj zadanie: - zabiegi ochrony lasu metodami biologicznymi, mechanicznymi, chemicznymi. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy „Przyrodnicze podstawy hodowli lasu” powinien być prowadzony w jednostkach organizacyjnych Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe. Środki dydaktyczne



− typy pułapek sygnalizujących pojawienie się i ograniczenie liczebności owadów, − sprzęt do wykonania jesiennych poszukiwań szkodników pierwotnych sosny, − instrukcja ochrony lasu, − instrukcje obsługi maszyn i urządzeń stosowanych w ochronie lasu, − maszyny i urządzenia, − zestawy ćwiczeń wraz z instrukcją, − pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów.





10.2. Ochrona przeciwpożarowa obszarów leśnych


Poziom wymagań



BHP(9)6. przestrzegać zasad ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; P C − Rodzaje pożarów leśnych. − Stopnie zagrożenia pożarowego lasu. − Rodzaje pasów przeciwpożarowych. − System obserwacyjno - alarmowy.

BHP(10)2. udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia; P C




KPS(10)1. przydzielić zadania członkom zespołu roboczego; P C − Sprzęt gaśniczy.

KPS(10)2. wykonać powierzone zadania wspólnie z innymi członkami zespołu roboczego; P C

PKZ(R.a)(4)3. określić położenie punktów terenowych na mapie; P C

PKZ(R.a)(4)4. zlokalizować oznaczony na mapie punkt w terenie; P C PKZ(R.a)(10)3. wykorzystać instrukcję podczas przygotowywania urządzeń do pracy; P C

PKZ(R.a)(11)6. dobrać maszyny, urządzenia i narzędzia do rodzaju prac z zakresu ochrony lasu; P C

R.1.2(1)2. interpretować sytuacje zagrożenia środowiska leśnego i postępować zgodnie z zasadami; PP C

R.1.2(2)5. dobrać do pracy maszyny i urządzenia stosowane do ochrony przeciwpożarowej; P C

R.1.2(3)3. rozpoznać zagrożenie pożarowe lasu; P D

R.1.2(3)4. zlokalizować miejsce pożaru; P D

R.1.2(3)5. zaalarmować odpowiednie służby w przypadku zaistnienia pożaru; P B

R.1.2(6)3. posługiwać się narzędziami i podręcznym sprzętem gaśniczym; P B

R.1.2(7)4. posługiwać się dokumentacją dotyczącą ochrony przeciwpożarowej; P C Planowane zadania Planowanie prac z zakresu ochrony przeciwpożarowej. Zaznaczone miejsce pożaru na mapie odnajdź w terenie, zaznacz granice pożaru, określ jakie środki gaśnicze mogły zostać użyte do jego zagaszenia, którym dojazdem pożarowym mogła dojechać jednostka gaśnicza oraz określ najbliższe punkty czerpania wody. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy „Ochrona przeciwpożarowa obszarów leśnych” powinien być prowadzony w jednostkach organizacyjnych Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe. Środki dydaktyczne − instrukcja ochrony przeciwpożarowej lasu, − instrukcja ochrony lasu, − mapy leśne, − podręczny sprzęt gaśniczy, − zestawy ćwiczeń wraz z instrukcją,



− pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów. Zalecane metody dydaktyczne Podstawową metodą dydaktyczną będą ćwiczenia praktyczne poprzedzone instruktażem ich wykonania. Wprowadzenie do działu (przepisy, teoria) powinny być przeprowadzone w czasie ćwiczeń praktycznych prowadzonych w terenie leśnym. Uczniowie będą mieli do dyspozycji różnorodne pomoce i środki dydaktyczne dzięki którym nabędą umiejętności do poprawnego wykonania zadania. Formy organizacyjne Zajęcia należy prowadzić w grupach maksymalnie 15 osobowych. Podstawową formą organizacyjną pracy uczniów podczas ćwiczeń powinna być forma indywidualna. Część zadań można wykonywać w grupach 3-4 osobowych w celu konfrontacji indywidualnych sposobów rozwiązania problemu. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia



Planowane zadania Zaznaczone miejsce pożaru na mapie odnajdź w terenie, zaznacz granice pożaru, określ jakie środki gaśnicze mogły zostać użyte do jego zagaszenia, którym dojazdem pożarowym mogła dojechać jednostka gaśnicza oraz określ najbliższe punkty czerpania wody.

10.3. Maszyny stosowane w ochronie lasu


Poziom wymagań



BHP(4)1. rozpoznać źródła i czynniki szkodliwe w środowisku pracy operatora maszyn leśnych; P B − Budowa maszyn i urządzeń stosowanych w

ochronie lasu. − Instrukcje maszyn i urządzeń wykorzystywanych

przy pracach z zakresu ochrony lasu. − Zastosowanie maszyn i urządzeń w ochronie

lasu. − Czynności wykonywane podczas przygotowania

maszyn i urządzeń do pracy. − Obsługa maszyn i urządzeń.

BHP(5)4. rozpoznać źródła czynników szkodliwych w środowisku pracy operatora maszyn leśnych; P B



P C





BHP(10)2. udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia; P C KPS(3)2. dokonuje analizy przypadków działań podejmowanych niezgodnie z zasadami zawodowymi; PP C

KPS(5)2. wykonywać powierzone zadania w trudnych warunkach pracy; PP D KPS(6)2. wykorzystywać aktualizowaną wiedzę z zakresu zadań zawodowych w praktyce; PP C

KPS(8)2. ponosić odpowiedzialność za wykonywane zadania zawodowe; P C PKZ(R.a)(10)3. wykorzystać instrukcję podczas przygotowywania maszyn do pracy; P C


PKZ(R.a)(11)8. ocenić stan techniczny maszyn i urządzeń użytkowanych w pracach z zakresu ochrony lasu; P D

PKZ(R.a)(11)12. dokonać konserwacji maszyn i urządzeń do prac leśnych; P C R.1.2(2)4. przygotować do pracy maszyny i urządzenia stosowane w ochronie lasu; P C

R.1.2(2)6. przygotować do pracy maszyny i urządzenia stosowane do ochrony przeciwpożarowej; P C

R.1.2(4)1. obsługiwać maszyny i urządzenia podczas wykonywania zabiegów związanych z ochroną lasu; P D

R.1.2(4)2. obsługiwać maszyny i urządzenia podczas wykonywania zabiegów związanych z ochroną przeciwpożarową lasu; P D

Planowane zadania Dobór maszyn lub urządzeń do prac wykonywanych z zakresu ochrony lasu. Otrzymałeś zadanie z ochrony lasu do wykonania zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska:

- dobierz maszynę lub urządzenie do pracy, - oceń stan techniczny maszyny lub urządzenia, - przygotuj maszynę lub urządzenie do zastosowania, - wykonaj przy pomocy maszyny lub urządzenia przydzielone zadanie, - dokonaj konserwacji maszyny lub urządzenia po zakończeniu zadania.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy „Maszyny i urządzenia stosowane w ochronie lasu – zajęcia praktyczne” powinien być prowadzony w warsztatach szkolnych, w jednostkach organizacyjnych



Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe lub zakładach usług leśnych. Warsztaty powinny być wyposażone w: narzędzia stosowane w pracach leśnych, sprzęt mechaniczny, środki ochrony indywidualnej, zestaw przepisów prawa dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska, salę instruktażową, maszyny i urządzenia stosowane w pracach ochrony lasu. Środki dydaktyczne − instrukcje obsługi maszyn i urządzeń stosowanych w ochronie lasu, − maszyny i urządzenia, − materiały i narzędzia potrzebne do przeprowadzenia konserwacji maszyn i urządzeń, − zestawy ćwiczeń wraz z instrukcją, − pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów.







11. Użytkowanie lasu - zajęcia praktyczne

11.1. Podstawy użytkowania lasu 11.2. Maszyny i urządzenia stosowane w użytkowaniu lasu 11.3. Pozyskanie surowca drzewnego 11.4. Zrywka surowca drzewnego

11.1. Podstawy użytkowania lasu


Poziom wymagań



BHP(4)1. rozpoznać źródła i czynniki szkodliwe w środowisku pracy operatora maszyn leśnych; P C − Rodzaje drewna.

− Budowa makroskopowa drzew iglastych i liściastych.

− Wady drewna okrągłego. − Przeznaczenie drewna poszczególnych

gatunków. − Wykorzystanie mapy w terenie. − Selekcja drzew w drzewostanie.




P C

KPS(1)1. przestrzegać zasad kultury osobistej; P C KPS(3)2. dokonuje analizy przypadków działań podejmowanych niezgodnie z zasadami zawodowymi; PP D


KPS(5)2. wykonywać powierzone zadania w trudnych warunkach pracy; PP D KPS(6)2. wykorzystywać aktualizowaną wiedzę z zakresu zadań zawodowych w praktyce; P C


PKZ(R.a)(3)5. rozpoznać rodzaje drewna na podstawie jego budowy P A



makroskopowej na podstawie próbek;

PKZ(R.a)(3)6. określić różnice w makroskopowej budowie drewna drzew iglastych i liściastych; P C

PKZ(R.a)(3)7. rozpoznać rodzaje drewna składowanego w lesie na podstawie jego budowy makroskopowej; P C

PKZ(R.a)(3)9. rozpoznać wady drewna okrągłego; P A PKZ(R.a)(3)11. określić przeznaczenie drewna poszczególnych gatunków dla gospodarki narodowej; PP C


PKZ(R.a)(4)4. zlokalizować oznaczony na mapie punkt w terenie; P C

PKZ(R.a)(9)2. odnaleźć oznaczony na mapie punkt w terenie; P C

R.1.3(1)2. przeprowadzić selekcję drzew w drzewostanie; PP D Planowane zadania Określanie przeznaczenia surowca drzewnego. Otrzymałeś mapę leśną z zaznaczoną na niej składnicą drewna. Twoje zadania to:

− zlokalizuj w terenie zaznaczoną składnicę drewna, − na składnicy rozpoznaj gatunki składowanego drewna, − określ na podstawie sposobu przygotowania drewna jego potencjalne przeznaczenie, − rozpoznaj na wskazanych sztukach lub stosach wady drewna.

Z wykonania zadania sporządź sprawozdanie, które oddasz do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy „Podstawy użytkowania lasu” powinien być prowadzony w pracowni dydaktycznej oraz w terenie leśnym. Pracownia powinna być wyposażona w: próbki gatunków drewna, próbki z wadami drewna, filmy i prezentacje dydaktyczne dotyczące rozpoznawania i budowy drewna oraz metod selekcji drzew w drzewostanie. W terenie leśnym powinna być możliwość: wykorzystania drewna znajdującego się na składnicach, posłużenia się mapami leśnymi konkretnego terenu, przeprowadzenia selekcji drzew w drzewostanie. Środki dydaktyczne

− różne rodzaje map leśnych, − próbki drewna, − próbki wad drewna, − filmy i prezentacje, − drewno na składnicach w stanie okrągłym, − kompas lub busola,



− odbiornik GPS. Zalecane metody dydaktyczne Podstawową metodą dydaktyczną będą ćwiczenia praktyczne poprzedzone instruktażem ich wykonania. Ćwiczenia będą przeprowadzane zarówno w pracowni dydaktycznej jak i w terenie leśnym. Uczniowie będą mieli do dyspozycji różnorodne pomoce i środki dydaktyczne dzięki którym nabędą umiejętności do poprawnego wykonania zadania. Formy organizacyjne Zajęcia należy prowadzić w grupach maksymalnie 15 osobowych. Podstawową formą organizacyjną pracy uczniów podczas ćwiczeń powinna być forma indywidualna. Część ćwiczeń można wykonywać w grupach 3-4 osobowych w celu konfrontacji indywidualnych sposobów rozwiązania zadania. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzenie efektów kształcenie będzie odbywać się na podstawie wykonania zadania. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne:

− sprawność poruszania i orientacji się w terenie, − poprawność rozpoznania gatunków, − poprawność rozpoznawania wad drewna okrągłego, − umiejętność wykorzystania materiałów dodatkowych.


11.2. Maszyny i urządzenia stosowane w użytkowaniu lasu


Poziom wymagań



PKZ(R.a)(10)3. wykorzystać instrukcję podczas przygotowywania maszyn do pracy; P C − Przygotowanie maszyn i urządzeń do pracy.

− Obsługa maszyn i urządzeń podczas pracy. − Urządzenia do pozyskania drewna i biomasy. − Maszyny do pozyskania drewna i biomasy. − Maszyny z zakresu zrywki i transportu drewna. − Urządzenia z zakresu zrywki i transportu

drewna. − Konserwacja maszyn i urządzeń związanych z

użytkowaniem lasu.


PKZ(R.a)(11)9. ocenić stan techniczny maszyn i urządzeń użytkowanych w pracach z zakresu użytkowania lasu; PP D

PKZ(R.a)(11)11. przygotować do pracy maszyny i urządzenia z zakresu transportu drewna; P C

PKZ(R.a)(11)12. dokonać konserwacji maszyn i urządzeń do prac leśnych; P C PKZ(R.a)(15)2. dobrać sprzęt do transportu w zależności od rodzaju surowca drzewnego; P C



PKZ(R.a)(15)3. zorganizować leśny transport drewna; P C

R.1.3(3)3. dobrać maszyny i urządzenia do pozyskania surowca drzewnego ; P C

R.1.3(3)4. dobrać maszyny i urządzenia do pozyskania biomasy; P C R.1.3(4)2. wykorzystać zasady minimalizacji wystąpienia szkód spowodowanych pozyskiwaniem surowca drzewnego; P D

R.1.3(5)2. obsługiwać maszyny do pozyskiwania surowca drzewnego; P D

R.1.3(5)3. obsługiwać urządzenia do pozyskiwania surowca drzewnego; P D

R.1.3(6)2. dokonać obsługi codziennej pilarki spalinowej i elektrycznej; P C

R.1.3(6)3. dokonać obsługi cotygodniowej pilarki spalinowej; P C

R.1.3(6)4. dokonać obsługi comiesięcznej pilarki spalinowej; P C R.1.3(6)5. dokonać czynności konserwacyjnych pilarki spalinowej po wykorzystaniu jej do pracy; P C

R.1.3(6)6. wykorzystywać w pracy zawodowej pilarki elektryczne i spalinowe; P C

R.1.3(8)3. wykonać czynności związane z konserwacją maszyn i urządzeń; P C

R.1.4(5)3. dobrać do pracy maszyny i urządzenia do zrywki drewna; P C R.1.4(5)4. przygotować do pracy maszyny i urządzenia do zrywki surowca drzewnego; P C

R.1.4(6)2. obsługiwać maszyny i urządzenia podczas zrywki surowca drzewnego;; P D R.1.4(9)2. wykonać czynności związane z konserwacją maszyn i urządzeń do zrywki i transportu drewna; P C

Planowane zadania Przygotowanie do pracy maszyn leśnych. Otrzymałeś plan pozyskania drewna z podziałem na sortymenty, i biomasy z powierzchni zrębowej. Na jego podstawie dobierz odpowiednie maszyny i urządzenia do pozyskania i zrywki drewna, które wykorzystasz w pracy. przy pomocy wybranych maszyn wykonaj następujące czynności:

− oceń stan techniczny przedstawionych maszyn, − przygotuj maszyny do pracy, − przedstaw obsługę maszyny podczas pracy.

Zadanie będzie oceniane na bieżąco podczas jego wykonywania.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne



Dział programowy „Maszyny i urządzenia stosowane w użytkowaniu lasu” powinien być prowadzony w warsztatach szkolnych, w jednostkach organizacyjnych Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe lub zakładach usług leśnych. Warsztaty powinny być wyposażone w: narzędzia stosowane w pracach leśnych, sprzęt mechaniczny, taki jak: pilarki, wykaszarki, narzędzia towarzyszące oraz specjalistyczne narzędzia na bazie pilarki, trenażer do ścinki drzew, siłowniki hydrauliczne – żurawie do załadunku i rozładunku drewna ze środków transportowych; środki ochrony indywidualnej, zestaw przepisów prawa dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska, salę instruktażową, maszyny i urządzenia stosowane w pracach szkółkarskich i hodowlanych z wykorzystaniem ciągników różnej mocy, maszyny służące do pozyskania, zrywki, załadunku i wywozu drewna. Środki dydaktyczne

− instrukcje obsługi maszyn i urządzeń, − dokumentacja techniczna maszyn i urządzeń, − maszyny i urządzenia do pozyskania drewna, − maszyny i urządzenia do transportu drewna, − maszyny i urządzenia do zrywki drewna, − prezentacje multimedialne i filmy dydaktyczne, − zestaw zadań z instrukcją wykonania.

Zalecane metody dydaktyczne Podstawową metodą dydaktyczną będą ćwiczenia praktyczne poprzedzone instruktażem ich wykonania. Ćwiczenia będą przeprowadzane zarówno w warsztatach jak i w terenie leśnym. Uczniowie będą mieli do dyspozycji różnorodne pomoce i środki dydaktyczne dzięki którym nabędą umiejętności do poprawnego wykonania zadania. Formy organizacyjne Zajęcia należy prowadzić w grupach maksymalnie 15 osobowych. Podstawową formą organizacyjną pracy uczniów podczas ćwiczeń powinna być forma indywidualna. Część zadań można wykonywać w grupach 3-4 osobowych w celu konfrontacji indywidualnych sposobów rozwiązania problemu. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzenie efektów kształcenie będzie odbywać się na podstawie wykonania zadania. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne:

− szczegółowość oceny stanu technicznego, − prawidłowość doboru maszyn do planowanej pracy, − poprawności przygotowania maszyny do pracy, − poziom obsługi maszyn podczas pracy.




11.3. Pozyskanie surowca drzewnego


Poziom wymagań



BHP(5)3. określić sposoby zabezpieczania się przed czynnikami szkodliwymi w pracy operatora maszyn leśnych; P A − Przepisy prawne dotyczące ścinki drewna.

− Techniki ścinki drzew. − Techniki okrzesywania drzew. − Techniki przerzynki surowca drzewnego. − Klasyfikacja surowca drzewnego.



P C

BHP(8)3. dobrać środki ochrony indywidualnej do zadań wykonywanych podczas prac terenowych; P C


BHP(10)2. udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia; P A

KPS(1)2. przestrzegać zasad etyki zawodowej; P C KPS(3)1. definiuje pojęcie odpowiedzialność za powierzone zadania w pracy zawodowej; P A


R.1.3(2)4. stosować w praktyce instrukcje i przepisy prawne dotyczące ścinki surowca drzewnego; P C

R.1.3(2)5. wykonać prace związane ze ścinką surowca drzewnego zgodnie z założonym harmonogramem; P D

R.1.3(7)3. posługiwać się dokumentacją techniczną dotyczącą pozyskania surowca drzewnego; P C

R.1.3(9)4. wykonać ścinkę drzew różnymi technikami; P D



R.1.3(9)5. wykonać okrzesywanie drzew różnymi technikami; P D

R.1.3(9)6. wykonać przerzynkę drzew różnymi technikami; P D

R.1.3(10)1. dokonać klasyfikacji surowca drzewnego ze względu na grubość; P A

R.1.3(10)2. dokonać klasyfikacji surowca drzewnego ze względu na długość; P B Planowane zadania Pozyskanie i wyróbka surowca drzewnego. Otrzymałeś mapę powierzchni na której zostanie pozyskane drewno wraz z planem dotyczącym podziału na sortymenty. Na przedstawionej powierzchni wykonaj następujące zadania:

− dokonaj ścinki drzew, − wykonaj okrzesywanie i przerzynkę pozyskanego drewna, − dokonaj sortymentacji pozyskanego surowca.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy „Pozyskanie surowca drzewnego” powinien być prowadzony w jednostkach organizacyjnych Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe lub zakładach usług leśnych oraz częściowo w warsztatach. Warsztaty powinny być wyposażone w: narzędzia stosowane w pracach leśnych, sprzęt mechaniczny, taki jak: pilarki, wykaszarki, narzędzia towarzyszące oraz specjalistyczne narzędzia na bazie pilarki, trenażer do ścinki drzew, zestaw przepisów prawa dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska, salę instruktażową, maszyny służące do pozyskania, zrywki, załadunku i wywozu drewna. Środki dydaktyczne

− przepisy prawne dotyczące pozyskania surowca drzewnego, − zasady BHP obowiązujące podczas pozyskania drewna, − plansze poglądowe, prezentacje multimedialne, filmy dydaktyczne przedstawiające techniki pozyskania i obróbki drewna, − normy dotyczące klasyfikacji surowca drzewnego, − pilarki spalinowe wraz z osprzętem i narzędziami pomocniczymi.

Zalecane metody dydaktyczne Podstawową metodą dydaktyczną będą ćwiczenia praktyczne poprzedzone instruktażem ich wykonania. Wprowadzenie do działu (przepisy, teoria) powinny być przeprowadzone w warsztatach. Ćwiczenia praktyczne powinny być wykonywane w terenie leśnym pod szczególnym nadzorem instruktorskim. Uczniowie będą mieli do dyspozycji różnorodne pomoce i środki dydaktyczne dzięki którym nabędą umiejętności do poprawnego wykonania zadania. Formy organizacyjne Zajęcia należy prowadzić w grupach maksymalnie 15 osobowych. Podstawową formą organizacyjną pracy uczniów podczas ćwiczeń powinna być forma indywidualna. Część zadań można wykonywać w grupach 3-4 osobowych w celu konfrontacji indywidualnych sposobów rozwiązania problemu. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzenie efektów kształcenie będzie odbywać się na podstawie wykonania zadania. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne:

− przestrzeganie przepisów BHP przy pracy, − wybór techniki ścinki do warunków ścinki,



− poprawność wykonania ścinki, − poprawność wykonania okrzesywania i przerzynki drewna, − poprawność wyróbki sortymentów z pozyskanego surowca.


11.4. Zrywka surowca drzewnego


Poziom wymagań



BHP(8)3. dobrać środki ochrony indywidualnej do zadań wykonywanych podczas prac terenowych; P C − Przepisy prawa związane ze zrywką surowca

drzewnego. − Dokumentacja techniczna dotycząca zrywki

drewna. − Klasyfikacja szlaków zrywkowych. − Klasyfikacja składnic drewna. − Układanie mygieł i stosów drewna. − Załadunek i rozładunek drewna ze środków

transportowych.


BHP(10)2. udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia; P A R.1.4(1)2. posługiwać się instrukcjami i przepisami prawa związanymi ze zrywką drewna; PP C

R.1.4(1)4. wykonać prace związane ze zrywką surowca drzewnego zgodnie z przyjętym harmonogramem; P D

R.1.4(2)2. sklasyfikować szlaki zrywkowe; P C

R.1.4(3)2. rozpoznać składnice drewna; P C

R.1.4(3)3. sklasyfikować składnice drewna; P C

R.1.4(3)4. przygotować teren pod składnicę drewna; P D

R.1.4(4)3. posługiwać się dokumentacją dotyczącą zrywki surowca drzewnego; P B

R.1.4(7)2. wykonać typowe stosy drewna krótkiego; P B

R.1.4(7)3. układać w mygły drewno długie; P B R.1.4(8)2. wykonać czynności związane z załadunkiem i rozładunkiem drewna ze środków transportowych; P B



Planowane zadania Planowanie zrywki surowca drzewnego.

Znajdujesz się na powierzchni zrębowej, na której zaplanowano zrywkę pozyskanego drewna. Otrzymałeś plan powierzchni wraz z terenem przyległym oraz wykaz pozyskanych sortymentów. Wykonaj następujące zadania: − zaplanuj wykonanie zrywki na danej powierzchni, − zaproponuj przebieg szlaków zrywkowych, − zaproponuj lokalizację składnic drewna, − przygotuj teren pod składnicę drewna, − wykonaj zrywkę surowca długiego i krótkiego przy użyciu odpowiednich maszyn i urządzeń.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy „Zrywka surowca drzewnego” powinien być prowadzony w jednostkach organizacyjnych Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe lub zakładach usług leśnych oraz częściowo w warsztatach. Warsztaty powinny być wyposażone w: narzędzia do obróbki drewna i metali, przyrządy mechaniczne do prostych napraw sprzętu i narzędzi, narzędzia stolarskie, ciesielskie i ślusarskie, sprzęt kontrolno-pomiarowy, narzędzia stosowane w pracach leśnych, sprzęt mechaniczny, taki jak: pilarki, wykaszarki, narzędzia towarzyszące oraz specjalistyczne narzędzia na bazie pilarki, siłowniki hydrauliczne – żurawie do załadunku i rozładunku drewna ze środków transportowych; środki ochrony indywidualnej, zestaw przepisów prawa dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska, salę instruktażową, maszyny służące do pozyskania, zrywki, załadunku i wywozu drewna. Środki dydaktyczne

− przepisy prawne dotyczące zrywki surowca drzewnego, − zasady BHP przy zrywce drewna, − plansze poglądowe, prezentacje multimedialne oraz filmy dydaktyczne charakteryzujące proces zrywki drewna, − dokumentacja dotycząca zrywki drewna, − różne rodzaje szlaków zrywkowych, − różne rodzaje składnic drewna, − przykładowe stosy i mygły drewna, − zestaw zadań wraz z instrukcją wykonania.

Zalecane metody dydaktyczne Podstawową metodą dydaktyczną będą ćwiczenia praktyczne poprzedzone instruktażem ich wykonania. Wprowadzenie do działu (przepisy, teoria) powinny być przeprowadzone w warsztatach. Ćwiczenia praktyczne powinny być wykonywane w terenie leśnym pod szczególnym nadzorem. Uczniowie będą mieli do dyspozycji różnorodne pomoce i środki dydaktyczne dzięki którym nabędą umiejętności do poprawnego wykonania zadania Formy organizacyjne Zajęcia należy prowadzić w grupach maksymalnie 15 osobowych. Podstawową formą organizacyjną pracy uczniów podczas ćwiczeń powinna być forma indywidualna. Część zadań można wykonywać w grupach 3-4 osobowych w celu konfrontacji indywidualnych sposobów rozwiązania problemu. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzenie efektów kształcenie będzie odbywać się na podstawie wykonania zadania. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne:

− przestrzeganie przepisów BHP przy pracy,



− poprawność zaplanowania czynności dotyczących zrywki drewna, − poprawności obsługi maszyn i urządzeń podczas zrywki drewna.




12. Mała infrastruktura leśna - zajęcia praktyczne

12.1. Podstawy inżynierii leśnej 12.2. Zagospodarowanie łowieckie 12.3. Zagospodarowanie turystyczne

12.1. Podstawy inżynierii leśnej


Poziom wymagań



BHP(4)1. rozpoznać źródła i czynniki szkodliwe w środowisku pracy operatora maszyn leśnych; P C − Materiały konstrukcyjne w infrastrukturze

leśnej. − Wykonanie i konserwacja urządzeń

melioracyjnych. − Wykonanie, konserwacja i utrzymanie dróg

leśnych. − Wykonie, konserwacja i utrzymanie małych

budowli leśnych.








BHP(10)2. udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia;; P A

KPS(1)1. przestrzegać zasad kultury osobistej; P C


KPS(3)1. definiuje pojęcie odpowiedzialność za powierzone zadania w pracy P A



zawodowej;

KPS(3)2. dokonuje analizy przypadków działań podejmowanych niezgodnie z zasadami zawodowymi; PP D


KPS(5)2. wykonywać powierzone zadania w trudnych warunkach pracy; PP D



PKZ(R.a)(6)7. wykorzystać materiały konstrukcyjne do wykonania infrastruktury leśnej; P C

R.1.5(2)2. wykonać małe budowle leśne; P D R.1.5(3)3. dobierać materiały do prac związanych z konserwacją urządzeń melioracyjnych; P C

R.1.5(3)4. dobierać materiały do prac związanych z konserwacją i utrzymaniem dróg; P C

R.1.5(4)2. wykonać prace związane z konserwacją rowów melioracyjnych oraz urządzeń wodno-melioracyjnych; P D

R.1.5(5)2. wykonać prace konserwacyjne dróg leśnych i urządzeń drogowych; P D R.1.5(6)3. wykonać prace związane z utrzymaniem i konserwacją małych budowli leśnych; P D

Planowane zadania Wykonywanie prac remontowych obiektów drogowych. Znajdujecie się w terenie leśnym. Otrzymaliście mapę leśną z fragmentem drogi gruntowej, na którym znajdują się przepusty oraz rowy odwadniające. Wykonajcie następujące

zadania: − wybierzcie lidera grupy, który będzie odpowiedzialny za zaplanowanie pracy, jej organizację i poprawność wykonania, − oczyśćcie przepusty, − wykonajcie niezbędne naprawy remontowo budowlane, − oczyśćcie rowy odwadniające, − dokonajcie przeglądu stanu drogi gruntowej, − wykonajcie naprawę drogi gruntowej.

Do wszystkich czynności dobierzcie odpowiedni sprzęt i materiały.



Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy „Podstawy inżynierii leśnej” powinien być prowadzony w jednostkach organizacyjnych Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe lub zakładach usług leśnych oraz częściowo w warsztatach. Warsztaty powinny być wyposażone w: narzędzia do obróbki drewna i metali, przyrządy mechaniczne do prostych napraw sprzętu i narzędzi, narzędzia stolarskie, ciesielskie i ślusarskie, sprzęt kontrolno-pomiarowy, narzędzia stosowane w pracach leśnych, sprzęt mechaniczny, taki jak: pilarki, wykaszarki, narzędzia towarzyszące oraz specjalistyczne narzędzia na bazie pilarki. Środki dydaktyczne

− plansze poglądowe i filmy dydaktyczne przedstawiające technikę wykonania i utrzymania różnych obiektów infrastruktury leśnej, − katalogi materiałów budowlanych, − materiały do budowy i utrzymania infrastruktury leśnej, − pilarki i wykaszarki spalinowe, − narzędzia ślusarskie i ciesielskie, − zestaw zadań do wykonania wraz z instrukcją wykonania.

Zalecane metody dydaktyczne Podstawową metodą dydaktyczną będą ćwiczenia praktyczne poprzedzone instruktażem ich wykonania. Wprowadzenie do działu (przepisy, teoria) powinny być przeprowadzone w warsztatach. Ćwiczenia praktyczne powinny być wykonywane w terenie leśnym pod nadzorem. Uczniowie będą mieli do dyspozycji różnorodne pomoce i środki dydaktyczne dzięki którym nabędą umiejętności do poprawnego wykonania zadania. Formy organizacyjne Zajęcia należy prowadzić w grupach maksymalnie 15 osobowych. Formą organizacyjną pracy uczniów podczas ćwiczeń powinna być forma grupowa lub indywidualna. Grupy powinny liczyć ok. 7-8 osób. Część zadań można wykonywać w grupach 3-4 osobowych w celu konfrontacji indywidualnych sposobów rozwiązania problemu. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzenie efektów kształcenie będzie odbywać się na podstawie wykonania zadania. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne:

− przestrzeganie przepisów BHP podczas pracy, − staranność wykonania poleceń i zadań, − umiejętność posługiwania się narzędziami i urządzeniami, − poprawność doboru materiałów do wykonywanych czynności.




12.2. Zagospodarowanie łowieckie


Poziom wymagań



BHP(7)1. zastosować zasady organizacji stanowiska pracy podczas wykonywania zadań z zakresu gospodarki leśnej; P C − Obiekty budowlane oraz urządzenia związane z

łowiectwem. − Wykonanie i konserwacja urządzeń łowieckich. − Zagospodarowanie poletek łowieckich. − Łowieckie zagospodarowanie lasu.


P C



BHP(10)2. udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia;; P A

PKZ(R.a)(6)5. wykorzystać materiały konstrukcyjne w budownictwie leśnym; P C

R.1.5(1)2. rozpoznać leśne obiekty budowlane oraz urządzenia łowieckie; P C

R.1.5(2)3. wykonać urządzenia łowieckie; P D R.1.5(6)4. wykonać prace związane z utrzymaniem i konserwacją urządzeń łowieckich; P D

R.1.5(7)2. wykonać prace związane z zagospodarowaniem poletek łowieckich; P D R.1.5(8)4. posługiwać się dokumentacją dotyczącą łowieckiego zagospodarowania lasu; P C

Planowane zadania Znajdujecie się w terenie leśnym przy urządzeniach łowieckich. Waszym zadaniem będzie zbudować nowy paśnik (zgodnie z otrzymanym planem) oraz wykonać niezbędne naprawy w składzie na paszy objętościowe. W tym celu:

− wybierzcie spośród siebie lidera, który będzie odpowiedzialny za organizacje pracy i prawidłowe wykonanie zadania, − dobierzcie niezbędne materiały i narzędzia do pracy.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy „Zagospodarowanie łowieckie” powinien być prowadzony w jednostkach organizacyjnych Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe oraz częściowo w pracowni dydaktycznej.



Środki dydaktyczne − budowle i urządzenia łowieckie, − narzędzia budowlane, − poletka łowieckie, − narzędzia i maszyny do zagospodarowania i utrzymania poletek łowieckich, − prezentacje i filmy poglądowe dotyczące zagospodarowania łowieckiego, − zestaw zadań wraz z instrukcja wykonania.

Zalecane metody dydaktyczne Podstawową metodą dydaktyczną będą ćwiczenia praktyczne poprzedzone instruktażem ich wykonania. Wprowadzenie do działu (przepisy, teoria) powinny być przeprowadzone w pracowni dydaktycznej. Ćwiczenia praktyczne powinny być wykonywane w terenie leśnym pod nadzorem. Uczniowie będą mieli do dyspozycji różnorodne pomoce i środki dydaktyczne dzięki którym nabędą umiejętności do poprawnego wykonania zadania. Formy organizacyjne Zajęcia należy prowadzić w grupach maksymalnie 15 osobowych. Formą organizacyjną pracy uczniów podczas ćwiczeń powinna być forma grupowa lub indywidualna. Grupy powinny liczyć ok. 7-8 osób. Część zadań można wykonywać w grupach 3-4 osobowych w celu konfrontacji indywidualnych sposobów rozwiązania problemu. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzenie efektów kształcenie będzie odbywać się na podstawie wykonania zadania. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne

− przestrzeganie przepisów BHP w czasie pracy, − sumienność w wykonywaniu zadania, − poprawność wykonania zadania, − umiejętność obsługi narzędzi i urządzeń w pracy.




12.3. Zagospodarowanie turystyczne


Poziom wymagań




P C − Orientacja w terenie z wykorzystaniem mapy. − Obiekty i urządzenia turystyczne. − Utrzymanie i konserwacja urządzeń

turystycznych. − Dokumentacja dotycząca turystycznego

zagospodarowania lasu.



BHP(10)2. udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia;; P A KPS(6)2. wykorzystywać aktualizowaną wiedzę z zakresu zadań zawodowych w praktyce;; P C


PKZ(R.a)(4)4. zlokalizować oznaczony na mapie punkt w terenie; P C

R.1.5(2)4. wykonać obiekty i urządzenia turystyczne; P D R.1.5(6)5. wykonać prace związane z utrzymaniem i konserwacją urządzeń turystycznych; P D

R.1.5(8)3. posługiwać się dokumentacją dotyczącą turystycznego zagospodarowania lasu; P C

Planowane zadania Znajdujecie się na modernizowanym parkingu leśnym z infrastrukturą turystyczną. Waszym zadaniem będzie:

− dokonać przeglądu obiektów i budowli, − wykonać naprawy i remonty, − wybudować nowe obiekty (np. ławki, stoły).

W tym celu: − wybierzcie spośród siebie lidera, który zaplanuje prace, przydzieli zadania osobom, będzie odpowiedzialny za wykonanie zadania, − dobierzcie odpowiednie materiały i sprzęt do wykonywanych zadań.



Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy „Zagospodarowanie turystyczne” powinien być prowadzony w jednostkach organizacyjnych Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe oraz częściowo w pracowni dydaktycznej. Środki dydaktyczne

− katalogi obiektów turystycznych, − mapy terenów leśnych, − kompas lub busola, − odbiornik GPS, − narzędzia ślusarskie i ciesielskie, − prezentacje i filmy dydaktyczne, − zestaw zadań wraz z instrukcja wykonania.

Zalecane metody dydaktyczne Podstawową metodą dydaktyczną będą ćwiczenia praktyczne poprzedzone instruktażem ich wykonania. Wprowadzenie do działu (przepisy, teoria) powinny być przeprowadzone w pracowni dydaktycznej. Ćwiczenia praktyczne powinny być wykonywane w terenie leśnym pod nadzorem. Uczniowie będą mieli do dyspozycji różnorodne pomoce i środki dydaktyczne dzięki którym nabędą umiejętności do poprawnego wykonania zadania Formy organizacyjne Zajęcia należy prowadzić w grupach maksymalnie 15 osobowych. Formą organizacyjną pracy uczniów podczas ćwiczeń powinna być forma grupowa lub indywidualna. Grupy powinny liczyć ok. 7-8 osób. Część zadań można wykonywać w grupach 3-4 osobowych w celu konfrontacji indywidualnych sposobów rozwiązania problemu. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzenie efektów kształcenie będzie odbywać się na podstawie wykonania zadania. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne:

− przestrzeganie zasad BHP podczas wykonywania zadań, − umiejętność obsługi narzędzi i urządzeń, − poprawność wykonania zadań.




ZAŁĄCZNIKI

Załącznik 1. EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU OPERATOR MASZYN LEŚNYCH ZAPISANE W ROZPORZĄDZENIU W SPRAWIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ KSZTAŁCENIA W ZAWODACH (tabela 1) Załącznik 2. POGRUPOWANE EFEKTY KSZTAŁCENIA (tabela 2) Załącznik 3. USZCZEGÓŁOWIONE EFEKTY KSZTAŁCENIA (tabela 4)

Załącznik 1. EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU OPERATOR MASZYN LEŚNYCH ZAPISANE W ROZPORZĄDZENIU W SPRAWIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ KSZTAŁCENIA W ZAWODACH (tabela 1)

Efekty kształcenia

Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów

Bezpieczeństwo i higiena pracy (BHP)

BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia.

Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej (PDG)

PDG(1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; PDG(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi; PDG(5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży;



PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; PDG(7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; PDG(9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej.

Język obcy ukierunkowany zawodowo (JOZ)

JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych; JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych; JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji.

Kompetencje personalne i społeczne (KPS)

KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień; KPS(10) współpracuje w zespole.

Efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ(R.a)(1) rozpoznaje gatunki roślin i zwierząt leśnych; PKZ(R.a)(2) rozróżnia rodzaje szyszek i nasion drzew i krzewów leśnych; PKZ(R.a)(3) rozpoznaje rodzaje drewna oraz określa ich właściwości i przeznaczenie; PKZ(R.a)(4) posługuje się mapami leśnymi; PKZ(R.a)(5) wykonuje rysunki techniczne i szkice części maszyn; PKZ(R.a)(6) rozróżnia materiały konstrukcyjne oraz określa ich zastosowanie; PKZ(R.a)(7) rozpoznaje rodzaje korozji i określa sposoby zapobiegania im; PKZ(R.a)(8) określa cechy lasu i drzewostanów; PKZ(R.a)(9) interpretuje oznaczenia na szkicach, planach i mapach stosowanych w leśnictwie;



PKZ(R.a)(10) posługuje się instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń; PKZ(R.a)(11) rozpoznaje maszyny, urządzenia, narzędzia i przyrządy do prac pielęgnacyjnych oraz zabiegów ochronnych lasu i transportu drewna; PKZ(R.a)(12) rozpoznaje części maszyn; PKZ(R.a)(13) przestrzega zasad działania pilarek spalinowych; PKZ(R.a)(14) rozpoznaje materiały do prac pielęgnacyjnych i zabiegów ochronnych lasu; PKZ(R.a)(15) dobiera środki transportu drewna; PKZ(R.a)(16) rozróżnia rodzaje systemów melioracyjnych; PKZ(R.a)(17) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań; PKZ(R.c)(1) wykonuje czynności kontrolno-obsługowe ciągników rolniczych; PKZ(R.c)(2) stosuje przepisy prawa dotyczące ruchu drogowego; PKZ(R.c)(3) przestrzega zasad kierowania ciągnikiem rolniczym; PKZ(R.c)(4) wykonuje czynności związane z prowadzeniem i obsługą ciągnika rolniczego w zakresie niezbędnym do uzyskania prawa jazdy kategorii T

Efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie R.1.1(1) dobiera maszyny i urządzenia do rodzaju wykonywanych prac związanych z hodowlą lasu; R.1.1(1) dobiera maszyny i urządzenia do rodzaju wykonywanych prac związanych z hodowlą lasu; R.1.1(2) przygotowuje do pracy oraz obsługuje maszyny i urządzenia; R.1.1(3) posługuje się instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń; R.1.1(4) wykonuje zabiegi pielęgnacyjne w szkółkach, uprawach i młodnikach, drzewostanach dojrzewających i dojrzałych; R.1.1(4) wykonuje zabiegi pielęgnacyjne w szkółkach, uprawach i młodnikach, drzewostanach dojrzewających i dojrzałych; R.1.1(5) określa sposoby pozyskiwania szyszek, nasion drzew i krzewów leśnych; R.1.1(6) pozyskuje szyszki i nasiona ze ściętych drzew oraz krzewów leśnych; R.1.1(7) posługuje się dokumentacją techniczną dotyczącą hodowli lasu; R.1.1(8) dokonuje przeglądów i bieżącej konserwacji maszyn i urządzeń. R.1.2(1) przestrzega zasad postępowania w sytuacjach zagrożenia środowiska leśnego; R.1.2(2) dobiera i przygotowuje do pracy maszyny i urządzenia stosowane do ochrony lasu i ochrony przeciwpożarowej; R.1.2(3) rozpoznaje zagrożenia pożarowe i lokalizuje miejsca pożarów; R.1.2(4) obsługuje maszyny i urządzenia podczas wykonywania zabiegów związanych z ochroną lasu i ochroną przeciwpożarową; R.1.2(5) dobiera mechaniczne, biologiczne i chemiczne metody ochrony lasu; R.1.2(6) posługuje się narzędziami i podręcznym sprzętem gaśniczym; R.1.2(7) posługuje się dokumentacją dotyczącą ochrony lasu i ochrony przeciwpożarowej. R.1.3(1) dokonuje selekcji drzew leśnych; R.1.3(2) planuje prace związane ze ścinką surowca drzewnego; R.1.3(3) dobiera maszyny i urządzenia do pozyskiwania surowca drzewnego oraz biomasy; R.1.3(4) przestrzega zasad ochrony lasu przed szkodami powstającymi przy pozyskiwaniu surowca drzewnego;



R.1.3(5) obsługuje maszyny i urządzenia do pozyskiwania surowca drzewnego; R.1.3(6) obsługuje pilarki spalinowe i elektryczne; R.1.3(7) posługuje się dokumentacją techniczną dotyczącą pozyskania surowca drzewnego; R.1.3(8) wykonuje czynności związane z konserwacją maszyn i urządzeń; R.1.3(9) wykonuje ścinkę, okrzesywanie i przerzynkę drzew; R.1.3(10) klasyfikuje surowiec drzewny. R.1.4(1) planuje prace związane ze zrywką surowca drzewnego; R.1.4(2) rozróżnia rodzaje szlaków zrywkowych; R.1.4(3) rozróżnia rodzaje składnic drewna; R.1.4(4) posługuje się dokumentacją dotyczącą zrywki surowca drzewnego; R.1.4(5) dobiera i przygotowuje do pracy maszyny i urządzenia do zrywki surowca drzewnego; R.1.4(6) obsługuje maszyny i urządzenia podczas zrywki surowca drzewnego; R.1.4(7) wykonuje czynności związane z układaniem drewna według sortymentów; R.1.4(7) wykonuje czynności związane z układaniem drewna według sortymentów; R.1.4(8) wykonuje czynności związane z załadunkiem i rozładunkiem drewna ze środków transportowych; R.1.4(9) wykonuje czynności związane z konserwacją maszyn i urządzeń. R.1.5(1) rozróżnia leśne obiekty budowlane oraz urządzenia łowieckie; R.1.5(2) wykonuje małe budowle leśne oraz urządzenia łowieckie i turystyczne; R.1.5(3) dobiera materiały i urządzenia do prac związanych z konserwacją urządzeń melioracyjnych i utrzymaniem dróg leśnych; R.1.5(4) wykonuje prace związane z konserwacją rowów melioracyjnych oraz urządzeń wodno-melioracyjnych w lesie; R.1.5(5) wykonuje prace konserwacyjne dróg leśnych i urządzeń drogowych; R.1.5(6) wykonuje prace związane z utrzymaniem małych budowli leśnych oraz urządzeń łowieckich i turystycznych; R.1.5(7) wykonuje prace związane z zagospodarowaniem poletek łowieckich; R.1.5(8) posługuje się dokumentacją dotyczącą turystycznego i łowieckiego zagospodarowania lasu.



Załącznik 2. POGRUPOWANE EFEKTY KSZTAŁCENIA (tabela 2)

Naz

wa

prze

dmio

tu/p

raco

wni

Efekty kształcenia /umiejętności, wiedza oraz kompetencje personalne i społeczne/

Uczeń:

klasa

liczb

a go

dzin

pr

zezn

aczo

na n

a re

aliz

ację

efe

któw

ks

ztał

ceni

a I II III

I II I II I II

Prow

adze

nie

dzia

łaln

ości

gos

poda

rcze

j

KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; X X

KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; X X KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; X X KPS(4) jest otwarty na zmiany; X X KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; X X KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; X X KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; X X KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; X X

KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień; X X KPS(10) współpracuje w zespole; X X PDG(1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; X X

32

PDG(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;

X X

PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; X X

PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi; X X

PDG(5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży; X X

PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; X X



PDG(7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; X X

PDG(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; X X

PDG(9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej;

X X

PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; X X

PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej; X X

Łączna liczba godzin przeznaczona na przedmiot 32

Języ

k ob

cy w

leśn

ictw

ie

JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych;

X X

32

JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka;

X X

JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych; X X

JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; X X

JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji; X X Łączna liczba godzin przeznaczona na przedmiot 32

Tech

nika

pra

c le

śnyc

h

BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią;

X

20

BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce;

X

BHP(3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; X

BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;

X



BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; X

BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; X

BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;

X

BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; X

BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;

X

BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; X

KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; X X X X KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; X X X X PKZ(R.a)(5) wykonuje rysunki techniczne i szkice części maszyn; X

60

PKZ(R.a)(6) rozróżnia materiały konstrukcyjne oraz określa ich zastosowanie; X

PKZ(R.a)(7) rozpoznaje rodzaje korozji i określa sposoby zapobiegania im; X

PKZ(R.a)(10) posługuje się instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń; X X PKZ(R.a)(12) rozpoznaje części maszyn; X X PKZ(R.a)(13) przestrzega zasad działania pilarek spalinowych X X PKZ(R.a)(17) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. X


Prze

pisy

ruch

u dr

ogow

ego


X X

32 BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; X X PKZ(R.c)(1) wykonuje czynności kontrolno-obsługowe ciągników rolniczych; X X

PKZ(R.c)(2) stosuje przepisy prawa dotyczące ruchu drogowego; X X



PKZ(R.c)(3) przestrzega zasad kierowania ciągnikiem rolniczym; X X PKZ(R.c)(4) wykonuje czynności związane z prowadzeniem i obsługą ciągnika rolniczego w zakresie niezbędnym do uzyskania prawa jazdy kategorii T

X X


Hodo

wla

lasu


X X X X X X 5

KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; X X X X X X

KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; X X X X X X PKZ(R.a)(1) rozpoznaje gatunki roślin i zwierząt leśnych; X X

64

PKZ(R.a)(2) rozróżnia rodzaje szyszek i nasion drzew i krzewów leśnych; X X

PKZ(R.a)(8) określa cechy lasu i drzewostanów; X X PKZ(R.a)(11) rozpoznaje maszyny, urządzenia, narzędzia i przyrządy do prac pielęgnacyjnych oraz zabiegów ochronnych lasu i transportu drewna;

X X X X

PKZ(R.a)(14) rozpoznaje materiały do prac pielęgnacyjnych i zabiegów ochronnych lasu; X X

PKZ(R.a)(16) rozróżnia rodzaje systemów melioracyjnych; X X R.1.1(1) dobiera maszyny i urządzenia do rodzaju wykonywanych prac związanych z hodowlą lasu; X X X X X X

75

R.1.1(2) przygotowuje do pracy oraz obsługuje maszyny i urządzenia; X X X X X X

R.1.1(3) posługuje się instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń; X X X X X X R.1.1(4) wykonuje zabiegi pielęgnacyjne w szkółkach, uprawach i młodnikach, drzewostanach dojrzewających i dojrzałych; X X X X

R.1.1(5) określa sposoby pozyskiwania szyszek, nasion drzew i krzewów leśnych; X X

R.1.1(6) pozyskuje szyszki i nasiona ze ściętych drzew oraz krzewów leśnych; X X

R.1.1(7) posługuje się dokumentacją techniczną dotyczącą hodowli lasu; X X X X X X

R.1.1(8) dokonuje przeglądów i bieżącej konserwacji maszyn i urządzeń. X X X X X X




Och

rona

lasu


X X X X X X 5

KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; X X X X X X KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; X X X X X X PKZ(R.a)(4) posługuje się mapami leśnymi; X X X X X X

20

PKZ(R.a)(10) posługuje się instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń; X X X X X X PKZ(R.a)(11) rozpoznaje maszyny, urządzenia, narzędzia i przyrządy do prac pielęgnacyjnych oraz zabiegów ochronnych lasu i transportu drewna;

X X X X X X

PKZ(R.a)(14) rozpoznaje materiały do prac pielęgnacyjnych i zabiegów ochronnych lasu; X X X X X X

R.1.1(2) przygotowuje do pracy oraz obsługuje maszyny i urządzenia; X X X X R.1.2(1) przestrzega zasad postępowania w sytuacjach zagrożenia środowiska leśnego; X X X X X X

71

R.1.2(2) dobiera i przygotowuje do pracy maszyny i urządzenia stosowane do ochrony lasu i ochrony przeciwpożarowej; X X X X X X

R.1.2(3) rozpoznaje zagrożenia pożarowe i lokalizuje miejsca pożarów; X X

R.1.2(5) dobiera mechaniczne, biologiczne i chemiczne metody ochrony lasu; X X

R.1.2(6) posługuje się narzędziami i podręcznym sprzętem gaśniczym; X X X X

R.1.2(7) posługuje się dokumentacją dotyczącą ochrony lasu i ochrony przeciwpożarowej. X X X X


Uży

tkow

anie

lasu


X X X X X X 5


KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; X X X X X X PKZ(R.a)(3) rozpoznaje rodzaje drewna oraz określa ich właściwości i przeznaczenie; X X 40



PKZ(R.a)(4) posługuje się mapami leśnymi; X X X X PKZ(R.a)(9) interpretuje oznaczenia na szkicach, planach i mapach stosowanych w leśnictwie; X X

PKZ(R.a)(10) posługuje się instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń; X X X X PKZ(R.a)(11) rozpoznaje maszyny, urządzenia, narzędzia i przyrządy do prac pielęgnacyjnych oraz zabiegów ochronnych lasu i transportu drewna; X X X

PKZ(R.a)(15) dobiera środki transportu drewna; X X R.1.3(1) dokonuje selekcji drzew leśnych; X X

115

R.1.3(2) planuje prace związane ze ścinką surowca drzewnego; X X X R.1.3(3) dobiera maszyny i urządzenia do pozyskiwania surowca drzewnego oraz biomasy; X X X

R.1.3(4) przestrzega zasad ochrony lasu przed szkodami powstającymi przy pozyskiwaniu surowca drzewnego; X X X

R.1.3(5) obsługuje maszyny i urządzenia do pozyskiwania surowca drzewnego; X X X

R.1.3(6) obsługuje pilarki spalinowe i elektryczne; X X X X R.1.3(7) posługuje się dokumentacją techniczną dotyczącą pozyskania surowca drzewnego; X X X

R.1.3(8) wykonuje czynności związane z konserwacją maszyn i urządzeń; X X X X

R.1.3(9) wykonuje ścinkę, okrzesywanie i przerzynkę drzew; X X R.1.4(1) planuje prace związane ze zrywką surowca drzewnego; X X X R.1.4(2) rozróżnia rodzaje szlaków zrywkowych; X X R.1.4(3) rozróżnia rodzaje składnic drewna; X X R.1.4(4) posługuje się dokumentacją dotyczącą zrywki surowca drzewnego; X X

R.1.4(5) dobiera i przygotowuje do pracy maszyny i urządzenia do zrywki surowca drzewnego; X X

R.1.4(6) obsługuje maszyny i urządzenia podczas zrywki surowca drzewnego; X X

R.1.4(7) wykonuje czynności związane z układaniem drewna według sortymentów; X X

R.1.4(8) wykonuje czynności związane z załadunkiem i rozładunkiem drewna ze środków transportowych; X X



R.1.4(9) wykonuje czynności związane z konserwacją maszyn i urządzeń. X X X X


Mał

a in

fras

truk

tura

leśn

a


X X X X 5

KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; X X X X KPS(4) jest otwarty na zmiany; X X X X

KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; X X X X PKZ(R.a)(4) posługuje się mapami leśnymi; X X X X

4 PKZ(R.a)(6) rozróżnia materiały konstrukcyjne oraz określa ich zastosowanie; X X X X

R.1.5(1) rozróżnia leśne obiekty budowlane oraz urządzenia łowieckie; X X

55

R.1.5(2) wykonuje małe budowle leśne oraz urządzenia łowieckie i turystyczne; X X

R.1.5(3) dobiera materiały i urządzenia do prac związanych z konserwacją urządzeń melioracyjnych i utrzymaniem dróg leśnych;

X X

R.1.5(4) wykonuje prace związane z konserwacją rowów melioracyjnych oraz urządzeń wodno-melioracyjnych w lesie; X X

R.1.5(5) wykonuje prace konserwacyjne dróg leśnych i urządzeń drogowych; X X

R.1.5(6) wykonuje prace związane z utrzymaniem małych budowli leśnych oraz urządzeń łowieckich i turystycznych; X X X X

R.1.5(7) wykonuje prace związane z zagospodarowaniem poletek łowieckich; X X

R.1.5(8) posługuje się dokumentacją dotyczącą turystycznego i łowieckiego zagospodarowania lasu. X X X X


Łączna liczba godzin przeznaczona na kształcenie zawodowe teoretyczne 640



Hodo

wla

lasu

- za

jęci

a pr

akty

czne

BHP(4) (przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;

X X X X X X

20

BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; X X X X X X

BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; X X X X X X


X X X X X X

BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; X X X X X X


X X X X X X

BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; X X X X X X

KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; X X X X X X KPS(4) jest otwarty na zmiany; X X X X X X KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; X X X X X X KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; X X X X X X KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; X X X X X X

KPS(10) współpracuje w zespole; X X X X X X PKZ(R.a)(1) rozpoznaje gatunki roślin i zwierząt leśnych; X X

70

PKZ(R.a)(2) rozróżnia rodzaje szyszek i nasion drzew i krzewów leśnych; X X

PKZ(R.a)(8) określa cechy lasu i drzewostanów; X X PKZ(R.a)(10) posługuje się instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń; X X X X X X PKZ(R.a)(11) rozpoznaje maszyny, urządzenia, narzędzia i przyrządy do prac pielęgnacyjnych oraz zabiegów ochronnych lasu i transportu drewna;

X X X X

PKZ(R.a)(16) rozróżnia rodzaje systemów melioracyjnych; X X R.1.1(1) dobiera maszyny i urządzenia do rodzaju wykonywanych prac związanych z hodowlą lasu; X X X X X X 166



R.1.1(2) przygotowuje do pracy oraz obsługuje maszyny i urządzenia; X X X X X X

R.1.1(3) posługuje się instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń; X X X X X X R.1.1(4) wykonuje zabiegi pielęgnacyjne w szkółkach, uprawach i młodnikach, drzewostanach dojrzewających i dojrzałych; X X X X

R.1.1(5) określa sposoby pozyskiwania szyszek, nasion drzew i krzewów leśnych; X X

R.1.1(6) pozyskuje szyszki i nasiona ze ściętych drzew oraz krzewów leśnych; X X

R.1.1(7) posługuje się dokumentacją techniczną dotyczącą hodowli lasu; X X X X X X

R.1.1(8) dokonuje przeglądów i bieżącej konserwacji maszyn i urządzeń. X X X X X X


Och

rona

lasu

- za

jęci

a pr

akty

czne


X X X X

20

BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; X X X X

BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; X X X X


X X X X

BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; X X X X


X X X X

BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; X X X X

KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; X X X X KPS(4) jest otwarty na zmiany; X X X X KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; X X X X KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; X X X X



KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; X X X X

KPS(10) współpracuje w zespole; X X X X PKZ(R.a)(4) posługuje się mapami leśnymi; X X X X

30 PKZ(R.a)(10) posługuje się instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń; X X X X PKZ(R.a)(11) rozpoznaje maszyny, urządzenia, narzędzia i przyrządy do prac pielęgnacyjnych oraz zabiegów ochronnych lasu i transportu drewna;

X X X X

R.1.2(1) przestrzega zasad postępowania w sytuacjach zagrożenia środowiska leśnego; X X X X

158

R.1.2(2) dobiera i przygotowuje do pracy maszyny i urządzenia stosowane do ochrony lasu i ochrony przeciwpożarowej; X X X X

R.1.2(3) rozpoznaje zagrożenia pożarowe i lokalizuje miejsca pożarów; X X

R.1.2(4) obsługuje maszyny i urządzenia podczas wykonywania zabiegów związanych z ochroną lasu i ochroną przeciwpożarową; X X X X

R.1.2(5) dobiera mechaniczne, biologiczne i chemiczne metody ochrony lasu; X X

R.1.2(6) posługuje się narzędziami i podręcznym sprzętem gaśniczym; X X X X

R.1.2(7) posługuje się dokumentacją dotyczącą ochrony lasu i ochrony przeciwpożarowej. X X X X


Uży

tkow

anie

lasu

- za

jęci

a pr

akty

czne


X X X X X X

20

BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; X X X X X X

BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; X X X X X X


X X X X X X

BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; X X X X X X




X X X X X X

BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; X X X X X X


KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; X X X X X X KPS(4) jest otwarty na zmiany; X X X X X X KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; X X X X X X KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; X X X X X X KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; X X X X X X

KPS(10) współpracuje w zespole; X X X X X X PKZ(R.a)(3) rozpoznaje rodzaje drewna oraz określa ich właściwości i przeznaczenie; X X

40

PKZ(R.a)(4) posługuje się mapami leśnymi; X X X X PKZ(R.a)(9) interpretuje oznaczenia na szkicach, planach i mapach stosowanych w leśnictwie; X X

PKZ(R.a)(10) posługuje się instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń; X X X X PKZ(R.a)(11) rozpoznaje maszyny, urządzenia, narzędzia i przyrządy do prac pielęgnacyjnych oraz zabiegów ochronnych lasu i transportu drewna; X X X X

PKZ(R.a)(15) dobiera środki transportu drewna; X X R.1.3(1) dokonuje selekcji drzew leśnych; X X

260

R.1.3(2) planuje prace związane ze ścinką surowca drzewnego; X X X R.1.3(3) dobiera maszyny i urządzenia do pozyskiwania surowca drzewnego oraz biomasy; X X X

R.1.3(4) przestrzega zasad ochrony lasu przed szkodami powstającymi przy pozyskiwaniu surowca drzewnego; X X X

R.1.3(5) obsługuje maszyny i urządzenia do pozyskiwania surowca drzewnego; X X X

R.1.3(6) obsługuje pilarki spalinowe i elektryczne; X X X X R.1.3(7) posługuje się dokumentacją techniczną dotyczącą pozyskania surowca drzewnego; X X X



R.1.3(8) wykonuje czynności związane z konserwacją maszyn i urządzeń; X X X X

R.1.3(9) wykonuje ścinkę, okrzesywanie i przerzynkę drzew; X X R.1.3(10) klasyfikuje surowiec drzewny. X X R.1.4(1) planuje prace związane ze zrywką surowca drzewnego; X X X R.1.4(2) rozróżnia rodzaje szlaków zrywkowych; X X R.1.4(3) rozróżnia rodzaje składnic drewna; X X R.1.4(4) posługuje się dokumentacją dotyczącą zrywki surowca drzewnego; X X

R.1.4(5) dobiera i przygotowuje do pracy maszyny i urządzenia do zrywki surowca drzewnego; X X

R.1.4(6) obsługuje maszyny i urządzenia podczas zrywki surowca drzewnego; X X

R.1.4(7) wykonuje czynności związane z układaniem drewna według sortymentów; X X

R.1.4(8) wykonuje czynności związane z załadunkiem i rozładunkiem drewna ze środków transportowych; X X

R.1.4(9) wykonuje czynności związane z konserwacją maszyn i urządzeń. X X X X


Mał

a in

fras

truk

tura

leśn

a - z

ajęc

ia

prak

tycz

ne


X X X X

20

BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; X X X X

BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; X X X X


X X X X

BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; X X X X


X X X X



BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; X X X X

KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; X X X X

KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; X X X X KPS(4) jest otwarty na zmiany; X X X X KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; X X X X KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; X X X X KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; X X X X

KPS(10) współpracuje w zespole; X X X X PKZ(R.a)(4) posługuje się mapami leśnymi; X X X X

20 PKZ(R.a)(6) rozróżnia materiały konstrukcyjne oraz określa ich zastosowanie; X X X X

R.1.5(1) rozróżnia leśne obiekty budowlane oraz urządzenia łowieckie; X X

146

R.1.5(2) wykonuje małe budowle leśne oraz urządzenia łowieckie i turystyczne; X X


X X

R.1.5(4) wykonuje prace związane z konserwacją rowów melioracyjnych oraz urządzeń wodno-melioracyjnych w lesie; X X

R.1.5(5) wykonuje prace konserwacyjne dróg leśnych i urządzeń drogowych; X X

R.1.5(6) wykonuje prace związane z utrzymaniem małych budowli leśnych oraz urządzeń łowieckich i turystycznych; X X X X

R.1.5(7) wykonuje prace związane z zagospodarowaniem poletek łowieckich; X X

R.1.5(8) posługuje się dokumentacją dotyczącą turystycznego i łowieckiego zagospodarowania lasu. X X X X

Łączna liczba godzin przeznaczona na przedmiot 186 Łączna liczba godzin przeznaczona na kształcenie zawodowe praktyczne 970



Załącznik 3. USZCZEGÓŁOWIONE EFEKTY KSZTAŁCENIA (tabela 4)

Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń:


Prowadzenie działalności gospodarczej

KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(1)1. przestrzegać zasad kultury osobistej; KPS(1)2. przestrzegać zasad etyki zawodowej;

KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(2)1. poszukiwać kontrahentów w sposób czynny; KPS(2)2. realizować zaplanowane zadania zgodnie z założonym harmonogramem

KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(3)1. definiuje pojęcie odpowiedzialność za powierzone zadania w pracy zawodowej; KPS(3)2. dokonuje analizy przypadków działań podejmowanych niezgodnie z zasadami zawodowymi;

KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(4)1. dostosować metody pracy do potrzeb zmieniającego się rynku; KPS(4)2. wprowadzać nowe metody pracy przy realizacji zadań zawodowych;

KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(5)1. przystosować się do zmieniających się warunków pracy; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(6)1. aktualizować wiedzę z zakresu zadań zawodowych;

KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; KPS(7)1. interpretować przepisy prawa dotyczące tajemnicy zawodowej; KPS(7)2. stosować w praktyce przepisy prawa dotyczące tajemnicy zawodowej;

KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; KPS(8)1. interpretować przepisy prawa dotyczące odpowiedzialności za wykonywane zadania zawodowe;

KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień; KPS(9)1. charakteryzować pojęcia negocjacji; KPS(9)2. stosować negocjacje w działalności gospodarczej;

KPS(10) współpracuje w zespole; KPS(10)1. przydzielić zadania członkom zespołu roboczego; PDG(1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej;

PDG(1)1. rozróżnić pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; PDG(1)2. zdefiniować pojęcia: małe, średnie i duże przedsiębiorstwo;

PDG(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;

PDG(2)1. zinterpretować przepisy prawa pracy, przepisy o ochronie danych osobowych i prawa autorskiego; PDG(2)2. zinterpretować przepisy prawa podatkowego; PDG(2)3. analizować przepisy prawa pracy, przepisy o ochronie danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; PDG(2)4. określić konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;

PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia PDG(3)1. zinterpretować przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej;



działalności gospodarczej; PDG(3)2. analizować przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(3)3. przewidywać konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów z zakresu prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(3)4. stosować przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej;

PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi;

PDG(4)1. wymienić przedsiębiorstwa i instytucje występujące w handlu i powiązania między nimi; PDG(4)2. zinterpretować przedsiębiorstwa handlowe na równych szczeblach obrotu towarowego; PDG(4)3. określić powiązania przedsiębiorstwa gospodarczego z otoczeniem;

PDG(5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży;

PDG(5)1. dokonać analizy działalności gospodarczej na rynku; PDG(5)2. dokonać analizy czynników kształtujących popyt na sprzedawane towary; PDG(5)3. porównać działania prowadzone przez przedsiębiorstwa konkurencyjne;

PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży;

PDG(6)1. zinterpretować procedury zakupu i sprzedaży usług w przedsiębiorstwach gospodarczych funkcjonujących na rynku; PDG(6)2. zorganizować współpracę z kontrahentami w zakresie zaopatrzenia i sprzedaży; PDG(6)3. określić zakres i zasady współpracy z przedsiębiorstwami gospodarczymi z branży;

PDG(7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej;

PDG(7)1. opracować harmonogram postępowania przy założeniu działalności gospodarczej; PDG(7)2. zaproponować właściwą formę organizacyjno-prawną planowanej działalności gospodarczej; PDG(7)3. sporządzić dokumenty niezbędne do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(7)4. zaproponować formę opodatkowania działalności gospodarczej; PDG(7)5. sporządzić biznesplan dla wybranej działalności gospodarczej;

PDG(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej;

PDG(8)1. zorganizować stanowisko pracy biurowej z zastosowaniem zasad ergonomii; PDG(8)2. rozróżnić ogólne zasady formułowania i formatowania pism; PDG(8)3. sporządzić pisma związane z prowadzeniem działalności gospodarczej; PDG(8)4. wykonać czynności związane z przyjmowaniem korespondencji w różnej formie; PDG(8)5. wykonać prace biurowe zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy;

PDG(9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej;

PDG(9)1. obsłużyć urządzenia biurowe potrzebne do wykonywania zadań zawodowych w działalności gospodarczej;

PDG(9)2. zastosować programy komputerowe wspomagające prowadzenie handlowej działalności gospodarczej;

PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej;

PDG(10)1. rozróżnić elementy marketingu mix; PDG(10)2. dobrać (zaplanować) działania marketingowe do prowadzonej działalności gospodarczej

PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej;

PDG(11)1. zinterpretować składniki kosztów i przychodów w działalności gospodarczej; PDG(11)2. określić wpływ kosztów i przychodów na wynik finansowy; PDG(11)3. wskazać możliwości optymalizowania kosztów prowadzonej działalności gospodarczej;

Język obcy w leśnictwie



JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych;

JOZ(1)1. posługiwać się zasobem środków językowych z uwzględnieniem specjalistycznego słownictwa stosowanego w gospodarce leśnej;

JOZ(1)2. zaplanować poprawnie przeprowadzoną rozmowę sprzedażową w języku obcym zawodowym z uwzględnieniem wypowiedzi sprzedającego surowiec drzewny i klienta;

JOZ(1)3. przeprowadzić rozmowę dotyczącą sprzedaży surowca drzewnego;

JOZ(1)4. przeczytać i przetłumaczyć korespondencję otrzymywaną za pomocą poczty elektronicznej;

JOZ(1)5. zastosować zwroty grzecznościowe w rozmowach sprzedażowych;

JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka;

JOZ(2)1. określić czynności związane z wykonywanymi zadaniami;

JOZ(2)2. posługiwać się językiem obcym w zakresie wspomagającym wykonywanie zadań zawodowych;

JOZ(2)3. negocjować warunki sprzedaży surowca drzewnego w języku obcym;

JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych;

JOZ(3)1. przetłumaczyć na język obcy z zachowaniem podstawowych zasad gramatyki i ortografii, teksty zawodowe napisane w języku polskim; JOZ(3)2. przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczne instrukcje dotyczące zasad obsługi urządzeń stosowanych w leśnictwie; JOZ(3)3. zredagować notatkę w języku obcym z tekstu zawodowego słuchanego i czytanego;

JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy;

JOZ(4)1. porozumiewać się z zespołem współpracowników;

JOZ(4)2. wydawać polecenia w języku obcym dotyczące realizacji prac w zawodzie operator maszyn leśnych;

JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji; JOZ(5)1. przeczytać ze rozumieniem obcojęzyczną prasę branżową;

JOZ(5)2. skorzystać z obcojęzycznych zasobów Internetu związanych z tematyką zawodową;

Technika prac leśnych

BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią;

BHP(1)1. wyjaśnić zasady ochrony przeciwpożarowej w przedsiębiorstwie; BHP(1)2. rozróżnić środki gaśnicze;

BHP(1)3. wyjaśnić pojęcie „Ergonomia”;

BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce;

BHP(2)1. wymienić instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(2)2. scharakteryzować zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce;

BHP(2)3. wymienić podstawowe przepisy dotyczące prawnej ochrony pracy;



BHP(3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;

BHP(3)1. wymienić prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;

BHP(3)2. wymienić obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;

BHP(3)3. opracować procedurę postępowania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w zawodzie operator maszyn leśnych;


BHP(4)1. rozpoznać źródła i czynniki szkodliwe w środowisku pracy operatora maszyn leśnych;

BHP(4)2. scharakteryzować sposoby zapobiegania zagrożeniom zdrowia i życia w miejscu pracy operatora maszyn leśnych;

BHP(4)3. ustalić sposoby zapobiegania zagrożeniom zdrowia związanych z pracą operatora maszyn leśnych;

BHP(4)4. określić choroby zawodowe występujące w zawodzie operatora maszyn leśnych;

BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy;

BHP(5)1. ustalić rodzaje czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy operatora maszyn leśnych;

BHP(5)2. dokonać charakterystyki czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy operatora maszyn leśnych; BHP(5)3. określić sposoby zabezpieczania się przed czynnikami szkodliwymi w pracy operatora maszyn leśnych; BHP(5)4. rozpoznać źródła czynników szkodliwych w środowisku pracy operatora maszyn leśnych;

BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;

BHP(6)1. zidentyfikować czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące w środowisku pracy; BHP(6)2. wyjaśnić działanie czynników szkodliwych na organizm człowieka w środowisku pracy operatora maszyn leśnych;

BHP(6)3. dokonać analizy skutków oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;

BHP(6)4. ustalić sposoby zapobiegania zagrożeniom życia i zdrowia w miejscu pracy;


BHP(7)1. zastosować zasady organizacji stanowiska pracy podczas wykonywania zadań z zakresu gospodarki leśnej;


BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych;

BHP(8)1. zidentyfikować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej;

BHP(8)2. dobrać środki ochrony indywidualnej do zadań wykonywanych w gospodarce leśnej; BHP(8)4. dobrać środki ochrony zbiorowej do zadań wykonywanych w gospodarce leśnej;

BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz BHP(9)1. zinterpretować przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;



stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;

BHP(9)2. scharakteryzować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy; BHP(9)3. scharakteryzować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy;

BHP(9)4. scharakteryzować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy; BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia;

BHP(10)1. zidentyfikować stany zagrożenia zdrowia i życia;

BHP(10)2. udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia;

KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(1)1. przestrzegać zasad kultury osobistej;

KPS(1)2. przestrzegać zasad etyki zawodowej; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(6)1. aktualizować wiedzę z zakresu zadań zawodowych;

PKZ(R.a)(5) wykonuje rysunki techniczne i szkice części maszyn;

PKZ(R.a)(5)1. określić rodzaje rysunków technicznych i zasady ich wykonywania; PKZ(R.a)(5)2. dobrać materiały i przybory kreślarskie do rysowania; PKZ(R.a)(5)3. dobrać rodzaj i grubość linii do określonych elementów rysunków; PKZ(R.a)(5)4. wykonać rysunki techniczne części maszyn;

PKZ(R.a)(5)5. opisać pismem technicznym rysunki części maszyn i urządzeń;

PKZ(R.a)(5)6. rozróżnić i odczytać rysunki techniczne części maszyn;

PKZ(R.a)(6) rozróżnia materiały konstrukcyjne oraz określa ich zastosowanie;

PKZ(R.a)(6)1. scharakteryzować materiały konstrukcyjne stosowane do budowy maszyn i urządzeń;

PKZ(R.a)(6)2. scharakteryzować podstawowe operacje obróbki ręcznej i mechanicznej metali;

PKZ(R.a)(6)3. wymienić zastosowanie poszczególnych rodzajów materiałów konstrukcyjnych do budowy maszyn i urządzeń;

PKZ(R.a)(6)4. rozróżnić narzędzia ślusarskie i określić ich zastosowanie;

PKZ(R.a)(6)6. dokonać analizy zmian właściwości metali zachodzących pod wpływem obróbki;

PKZ(R.a)(7) rozpoznaje rodzaje korozji i określa sposoby zapobiegania im;

PKZ(R.a)(7)1. rozpoznać zjawiska korozyjne i określić ich skutki;

PKZ(R.a)(7)2. określić sposoby ochrony maszyn i urządzeń przed korozją w procesie ich eksploatacji;

PKZ(R.a)(7)3. zabezpieczyć maszyny i urządzenia przed korozją w czasie eksploatacji;

PKZ(R.a)(10) posługuje się instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń;

PKZ(R.a)(10)1. posługiwać się dokumentacją techniczną maszyn stosowanych w leśnictwie; PKZ(R.a)(10)2. posługiwać się dokumentacją techniczną urządzeń stosowanych w leśnictwie;

PKZ(R.a)(12) rozpoznaje części maszyn; PKZ(R.a)(12)1. rozróżnić rodzaje połączeń ruchowych;



PKZ(R.a)(12)2. rozróżnić rodzaje połączeń spoczynkowych części maszyn; PKZ(R.a)(12)3. rozróżnić części maszyn i urządzeń oraz określić ich funkcje;

PKZ(R.a)(12)4. rozróżnić części maszyn i urządzeń w poszczególnych maszynach stosowanych w leśnictwie;

PKZ(R.a)(13) przestrzega zasad działania pilarek spalinowych

PKZ(R.a)(13)1. wymienić elementy budowy pilarki spalinowej; PKZ(R.a)(13)2. scharakteryzować budowę i przeznaczenie części składowych pilarki spalinowej; PKZ(R.a)(13)3. scharakteryzować zasadę działania układów występujących w pilarce spalinowej; PKZ(R.a)(13)4. scharakteryzować zasadę działania silników spalinowych;

PKZ(R.a)(17) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. PKZ(R.a)(17)1. wykorzystywać programy komputerowe do sporządzania rysunków technicznych;

Przepisy ruchu drogowego BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;

BHP(4)4. scharakteryzować przyczyny wypadków drogowych;

BHP(4)5. wyjaśnić procedury udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym podczas wypadku;

BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia;

BHP(10)3. ustalić działania w przypadku powstania zagrożenia w bezpieczeństwie ruchu drogowego;

BHP(10)4. scharakteryzować skutki prowadzenia pojazdu po spożyciu alkoholu lub innego środka odurzającego;

PKZ(R.c)(1) wykonuje czynności kontrolno-obsługowe ciągników rolniczych;

PKZ(R.c)(1)1. ustalić zakres czynności kontrolno-obsługowych pojazdu; PKZ(R.c)(1)2. zinterpretować wskazania przyrządów kontrolno-pomiarowych; PKZ(R.c)(1)3. wyjaśnić wpływ stanu technicznego pojazdu na bezpieczeństwo w ruchu drogowym;

PKZ(R.c)(2) stosuje przepisy prawa dotyczące ruchu drogowego;

PKZ(R.c)(2)1. wyjaśnić przepisy prawa dotyczące ruchu drogowego podczas jazdy po drogach; PKZ(R.c)(2)2. zinterpretować przepisy prawa dotyczące ruchu drogowego podczas przejazdu przez skrzyżowania; PKZ(R.c)(2)3. zinterpretować przepisy prawa dotyczące pierwszeństwa przejazdu; PKZ(R.c)(2)4. określić przepisy prawa o ruchu drogowym dotyczące włączania się do ruchu; PKZ(R.c)(2)5. określić dopuszczalne prędkości pojazdów na poszczególnych rodzajach dróg; PKZ(R.c)(2)6. zinterpretować znaczenie znaków drogowych;

PKZ(R.c)(3) przestrzega zasad kierowania ciągnikiem rolniczym;

PKZ(R.c)(3)1. określić zasady kierowania pojazdami w ruchu drogowym; PKZ(R.c)(3)2. zinterpretować znaczenie nadawanych sygnałów drogowych; PKZ(R.c)(3)3. wyjaśnić konsekwencje zachowań innych uczestników ruchu drogowego;

PKZ(R.c)(4) wykonuje czynności związane z prowadzeniem i obsługą ciągnika rolniczego w zakresie niezbędnym do uzyskania prawa jazdy kategorii T

PKZ(R.c)(4)1. wyjaśnić zasady wykonywania czynności obsługi codziennej pojazdu; PKZ(R.c)(4)2. wyjaśnić przepisy prawne dotyczące obowiązku rejestracji pojazdu i obowiązkowych badań technicznych; PKZ(R.c)(4)3. wyjaśnić zasady organizacji miejsca pracy kierowcy zgodnie z zasadami ergonomii;



PKZ(R.c)(4)4. wyjaśnić zasady prowadzenia pojazdów w różnych warunkach drogowych; PKZ(R.c)(4)5. wyjaśnić zasady przeprowadzania egzaminu wewnętrznego; PKZ(R.c)(4)6. wyjaśnić zasady przeprowadzania egzaminu państwowego w różnych warunkach drogowych; PKZ(R.c)(4)7. wyjaśnić procedury wydawania i cofania uprawnień do kierowania pojazdami;

Hodowla lasu BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;

BHP(9)4. stosować przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej


KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(6)1. aktualizować wiedzę z zakresu zadań zawodowych;

PKZ(R.a)(1) rozpoznaje gatunki roślin i zwierząt leśnych;

PKZ(R.a)(1)1. wyjaśnić podział systematyczny organizmów roślinnych; PKZ(R.a)(1)2. wyjaśnić podział systematyczny organizmów zwierzęcych; PKZ(R.a)(1)3. scharakteryzować gatunki drzew, krzewów i roślin zielnych na podstawie zielników; PKZ(R.a)(1)4. rozpoznać gatunki drzew, krzewów i roślin zielnych na podstawie zielników siewek, pędów i liści;

PKZ(R.a)(2) rozróżnia rodzaje szyszek i nasion drzew i krzewów leśnych; PKZ(R.a)(2)1. rozpoznać szyszki i nasiona drzew oraz krzewów leśnych na podstawie przedstawionej kolekcji;

PKZ(R.a)(8) określa cechy lasu i drzewostanów; PKZ(R.a)(8)1. scharakteryzować strukturę drzewostanu; PKZ(R.a)(8)4. scharakteryzować drzewostany jedno-, dwu- i wielogatunkowe;

PKZ(R.a)(11) rozpoznaje maszyny, urządzenia, narzędzia i przyrządy do prac pielęgnacyjnych oraz zabiegów ochronnych lasu i transportu drewna;

PKZ(R.a)(11)2. określić budowę oraz zasady działania maszyn i urządzeń stosowanych do prac z zakresu hodowli lasu;

PKZ(R.a)(14) rozpoznaje materiały do prac pielęgnacyjnych i zabiegów ochronnych lasu; PKZ(R.a)(14)1. rozpoznać materiały stosowane do zabiegów z zakresu hodowli lasu;

PKZ(R.a)(16) rozróżnia rodzaje systemów melioracyjnych; PKZ(R.a)(16)1. scharakteryzować rodzaje zabiegów melioracyjnych stosowanych w leśnictwie; PKZ(R.a)(16)3. scharakteryzować melioracje stosowane w odnowieniach lasu;

R.1.1(1) dobiera maszyny i urządzenia do rodzaju wykonywanych prac związanych z hodowlą lasu;

R.1.1(1)1. scharakteryzować maszyny i urządzenia wykorzystywane w przygotowaniu i pielęgnacji gleby; R.1.1(1)2. scharakteryzować maszyny i urządzenia wykorzystywane w zabiegach pielęgnacyjnych;

R.1.1(2) przygotowuje do pracy oraz obsługuje maszyny i urządzenia;

R.1.1(2)1. wymienić czynności podczas przygotowania maszyn i urządzeń do pracy R.1.1(2)2. wymienić czynności wykonywane przy obsłudze maszyn i urządzeń podczas pracy;

R.1.1(3) posługuje się instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń; R.1.1(3)1. odczytywać informacje zawarte w instrukcjach obsługi maszyn i urządzeń;

R.1.1(4) wykonuje zabiegi pielęgnacyjne w szkółkach, uprawach i młodnikach, drzewostanach dojrzewających

R.1.1(4)1. wymienić zabiegi pielęgnacyjne stosowane w szkółkach, uprawach i młodnikach, drzewostanach dojrzewających i dojrzałych;



i dojrzałych; R.1.1(5) określa sposoby pozyskiwania szyszek, nasion drzew i krzewów leśnych; R.1.1(5)1. scharakteryzować sposoby pozyskania szyszek i nasion drzew i krzewów leśnych;

R.1.1(6) pozyskuje szyszki i nasiona ze ściętych drzew oraz krzewów leśnych;

R.1.1(6)1. wymienić czynności wykonywane podczas zbioru szyszek i nasion ze ściętych drzew i krzewów leśnych; R.1.1(6)2. opisać czynności wykonywane podczas zbioru szyszek i nasion ze ściętych drzew i krzewów leśnych;

R.1.1(7) posługuje się dokumentacją techniczną dotyczącą hodowli lasu; R.1.1(7)1. interpretować dokumentację techniczną dotyczącą hodowli lasu;

R.1.1(8) dokonuje przeglądów i bieżącej konserwacji maszyn i urządzeń.

R.1.1(8)1. scharakteryzować przeglądy bieżące i okresowe maszyn i urządzeń; R.1.1(8)2. opisać konserwację bieżącą i okresową maszyn i urządzeń;

Ochrona lasu BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;




PKZ(R.a)(4) posługuje się mapami leśnymi; PKZ(R.a)(4)1. rozróżnić mapy używane w leśnictwie; PKZ(R.a)(4)2. odczytać mapy leśne;




PKZ(R.a)(11)3. określić budowę oraz zasady działania maszyn i urządzeń stosowanych do prac z zakresu ochrony lasu ;

PKZ(R.a)(14) rozpoznaje materiały do prac pielęgnacyjnych i zabiegów ochronnych lasu; PKZ(R.a)(14)2. rozpoznać materiały stosowane do zabiegów ochronnych lasu;


R.1.1(2)1. wymienić czynności podczas przygotowania maszyn i urządzeń do pracy R.1.1(2)2. wymienić czynności wykonywane przy obsłudze maszyn i urządzeń podczas pracy;

R.1.2(1) przestrzega zasad postępowania w sytuacjach zagrożenia środowiska leśnego; R.1.2(1)1. scharakteryzować zasady postępowania w sytuacjach zagrożenia środowiska leśnego;

R.1.2(2) dobiera i przygotowuje do pracy maszyny i urządzenia stosowane do ochrony lasu i ochrony przeciwpożarowej;

R.1.2(2)1. scharakteryzować maszyny i urządzenia stosowane w ochronie lasu; ;

R.1.2(2)2. scharakteryzować maszyny i urządzenia stosowane do ochrony przeciwpożarowej;

R.1.2(3) rozpoznaje zagrożenia pożarowe i lokalizuje miejsca pożarów;

R.1.2(3)1. opisać zagrożenia pożarowe lasu; R.1.2(3)2. wymienić rodzaje pożarów lasu;



R.1.2(5) dobiera mechaniczne, biologiczne i chemiczne metody ochrony lasu;

R.1.2(5)1. dokonać podziału metod ochrony lasu; R.1.2(5)2. scharakteryzować mechaniczne metody ochrony lasu; R.1.2(5)3. scharakteryzować biologiczne metody ochrony lasu; R.1.2(5)4. scharakteryzować chemiczne metody ochrony lasu;

R.1.2(6) posługuje się narzędziami i podręcznym sprzętem gaśniczym;

R.1.2(6)1. scharakteryzować narzędzia i podręczny sprzęt gaśniczy; R.1.2(6)2. dobrać narzędzia i podręczny sprzęt gaśniczy;

R.1.2(7) posługuje się dokumentacją dotyczącą ochrony lasu i ochrony przeciwpożarowej.

R.1.2(7)1. interpretować dokumentację dotyczącą ochrony lasu; R.1.2(7)2. interpretować dokumentację dotyczącą ochrony przeciwpożarowej;

Użytkowanie lasu BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;




PKZ(R.a)(3) rozpoznaje rodzaje drewna oraz określa ich właściwości i przeznaczenie;

PKZ(R.a)(3)1. określić znaczenie surowca drzewnego w gospodarce; PKZ(R.a)(3)2. scharakteryzować budowę drewna; PKZ(R.a)(3)3. określić funkcje poszczególnych elementów makroskopowej budowy drewna; PKZ(R.a)(3)4. rozpoznać rodzaje, określić właściwości i przeznaczenie drewna; PKZ(R.a)(3)8. określić wpływ wad występujących w drewnie na jego jakość i możliwości zastosowania; PKZ(R.a)(3)10. określić właściwości surowca drzewnego poszczególnych gatunków drzew;

PKZ(R.a)(4) posługuje się mapami leśnymi; PKZ(R.a)(4)1. rozróżnić mapy używane w leśnictwie; PKZ(R.a)(4)2. odczytać mapy leśne;

PKZ(R.a)(9) interpretuje oznaczenia na szkicach, planach i mapach stosowanych w leśnictwie; PKZ(R.a)(9)1. scharakteryzować oznaczenia na szkicach, planach i mapach leśnych;




PKZ(R.a)(11)1. określić budowę oraz zasady działania maszyn i urządzeń stosowanych do prac z zakresu użytkowania lasu; PKZ(R.a)(11)4. dobrać maszyny, urządzenia i narzędzia do rodzaju prac z zakresu użytkowania lasu;

PKZ(R.a)(15) dobiera środki transportu drewna; PKZ(R.a)(15)1. scharakteryzować sprzęt wykorzystywany w transporcie drewna; R.1.3(1) dokonuje selekcji drzew leśnych; R.1.3(1)1. wymienić rodzaje selekcji drzew leśnych; R.1.3(2) planuje prace związane ze ścinką surowca R.1.3(2)1. wymienić prace związane ze ścinką surowca drzewnego;



drzewnego; R.1.3(2)2. zaplanować prace związane ze ścinką surowca drzewnego; R.1.3(2)3. omówić instrukcje i przepisy prawne dotyczące ścinki surowca drzewnego;

R.1.3(3) dobiera maszyny i urządzenia do pozyskiwania surowca drzewnego oraz biomasy;

R.1.3(3)1. scharakteryzować maszyny i urządzenia do pozyskania surowca drzewnego ; R.1.3(3)2. scharakteryzować maszyny i urządzenia do pozyskania biomasy;

R.1.3(4) przestrzega zasad ochrony lasu przed szkodami powstającymi przy pozyskiwaniu surowca drzewnego;

R.1.3(4)1. scharakteryzować zasady ochrony lasu przed szkodami powstającymi przy pozyskiwaniu surowca drzewnego;

R.1.3(5) obsługuje maszyny i urządzenia do pozyskiwania surowca drzewnego; R.1.3(5)1. dokonać podziału maszyn do pozyskiwania drewna;

R.1.3(6) obsługuje pilarki spalinowe i elektryczne; R.1.3(6)1. wymienić różnice w obsłudze pilarek spalinowych i elektrycznych; R.1.3(7) posługuje się dokumentacją techniczną dotyczącą pozyskania surowca drzewnego;

R.1.3(7)1. interpretować dokumentację techniczną dotyczącą pozyskania surowca drzewnego; R.1.3(7)2. posługiwać się dokumentacją techniczną dotyczącą pozyskania surowca drzewnego;

R.1.3(8) wykonuje czynności związane z konserwacją maszyn i urządzeń;

R.1.3(8)1. omówić rodzaje i metody konserwacji maszyn i urządzeń; R.1.3(8)2. scharakteryzować czynności związane z konserwacją maszyn i urządzeń;

R.1.3(9) wykonuje ścinkę, okrzesywanie i przerzynkę drzew; R.1.3(9)1. scharakteryzować techniki i zasady ścinki drzew; R.1.3(9)2. scharakteryzować techniki i zasady okrzesywania drzew; R.1.3(9)3. scharakteryzować techniki i zasady przerzynki drzew;

R.1.4(1) planuje prace związane ze zrywką surowca drzewnego;

R.1.4(1)1. omówić przepisy prawne związane ze zrywką drewna; R.1.4(1)3. zaplanować prace związane ze zrywką surowca drzewnego;

R.1.4(2) rozróżnia rodzaje szlaków zrywkowych; R.1.4(2)1. scharakteryzować rodzaje szlaków zrywkowych; R.1.4(3) rozróżnia rodzaje składnic drewna; R.1.4(3)1. omówić rodzaje składnic drewna; R.1.4(4) posługuje się dokumentacją dotyczącą zrywki surowca drzewnego;

R.1.4(4)1. rozpoznawać dokumentację dotyczącą zrywki surowca drzewnego; R.1.4(4)2. interpretować dokumentację dotyczącą zrywki surowca drzewnego;

R.1.4(5) dobiera i przygotowuje do pracy maszyny i urządzenia do zrywki surowca drzewnego;

R.1.4(5)1. rozpoznać maszyny i urządzenia do zrywki surowca drzewnego; R.1.4(5)2. scharakteryzować maszyny i urządzenia do zrywki surowca drzewnego;

R.1.4(6) obsługuje maszyny i urządzenia podczas zrywki surowca drzewnego; R.1.4(6)1. scharakteryzować obsługę maszyn i urządzeń podczas zrywki drewna;

R.1.4(7) wykonuje czynności związane z układaniem drewna według sortymentów; R.1.4(7)1. wymienić czynności związane z układaniem drewna według sortymentów;

R.1.4(8) wykonuje czynności związane z załadunkiem i rozładunkiem drewna ze środków transportowych; R.1.4(8)1. opisać czynności związane z załadunkiem i rozładunkiem drewna ze środków transportowych;

R.1.4(9) wykonuje czynności związane z konserwacją maszyn i urządzeń. R.1.4(9)1. opisać czynności związane z konserwacją maszyn i urządzeń do zrywki i transportu drewna;

Mała infrastruktura leśna BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony

BHP(9)5. przestrzegać zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas prac terenowych; BHP(9)6. przestrzegać zasad ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska



przeciwpożarowej i ochrony środowiska;


KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(4)2. wprowadzać nowe metody pracy przy realizacji zadań zawodowych; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(6)2. wykorzystywać aktualizowaną wiedzę z zakresu zadań zawodowych w praktyce;

PKZ(R.a)(4) posługuje się mapami leśnymi; PKZ(R.a)(4)2. odczytać mapy leśne; PKZ(R.a)(6) rozróżnia materiały konstrukcyjne oraz określa ich zastosowanie; PKZ(R.a)(6)5. wykorzystać materiały konstrukcyjne w budownictwie leśnym;

R.1.5(1) rozróżnia leśne obiekty budowlane oraz urządzenia łowieckie; R.1.5(1)1. wymienić rodzaje leśnych obiektów budowlanych i urządzeń łowieckich;

R.1.5(2) wykonuje małe budowle leśne oraz urządzenia łowieckie i turystyczne;

R.1.5(2)1. opisać czynności związane z wykonaniem małych budowli leśnych oraz urządzeń łowieckich; R.1.5(2)2. opisać czynności związane z wykonaniem małych budowli leśnych oraz urządzeń turystycznych;


R.1.5(3)1. scharakteryzować materiały do prac związanych z konserwacją urządzeń melioracyjnych;

R.1.5(3)2. scharakteryzować materiały do prac związanych z konserwacją i utrzymaniem dróg;

R.1.5(4) wykonuje prace związane z konserwacją rowów melioracyjnych oraz urządzeń wodno-melioracyjnych w lesie;

R.1.5(4)1. omówić prace związane z konserwacją rowów melioracyjnych oraz urządzeń wodno-melioracyjnych;

R.1.5(5) wykonuje prace konserwacyjne dróg leśnych i urządzeń drogowych; R.1.5(5)1. omówić prace konserwacyjne dróg leśnych i urządzeń drogowych;

R.1.5(6) wykonuje prace związane z utrzymaniem małych budowli leśnych oraz urządzeń łowieckich i turystycznych;

R.1.5(6)1. omówić prace związane z utrzymaniem i konserwacją małych budowli leśnych; R.1.5(6)2. scharakteryzować prace związane z utrzymaniem i konserwacją urządzeń turystycznych;

R.1.5(7) wykonuje prace związane z zagospodarowaniem poletek łowieckich; R.1.5(7)1. scharakteryzować prace związane z zagospodarowaniem poletek łowieckich;

R.1.5(8) posługuje się dokumentacją dotyczącą turystycznego i łowieckiego zagospodarowania lasu;

R.1.5(8)1. interpretować dokumentację dotyczącą łowieckiego zagospodarowania lasu;

R.1.5(8)2. interpretować dokumentację dotyczącą turystycznego i łowieckiego zagospodarowania lasu;

Hodowla lasu - zajęcia praktyczne BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;



BHP(5)3. określić sposoby zabezpieczania się przed czynnikami szkodliwymi w pracy operatora maszyn leśnych; BHP(5)4. rozpoznać źródła czynników szkodliwych w środowisku pracy operatora maszyn leśnych;

BHP(6)1. zidentyfikować czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące w środowisku pracy;




BHP(6)2. wyjaśnić działanie czynników szkodliwych na organizm człowieka w środowisku pracy operatora maszyn leśnych;



BHP(7)2. zorganizować stanowisko pracy operatora maszyn leśnych zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; - do zmiany;

BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych;

BHP(8)3. dobrać środki ochrony indywidualnej do zadań wykonywanych podczas prac terenowych;


BHP(9)5. przestrzegać zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas prac terenowych;



KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(3)2. dokonuje analizy przypadków działań podejmowanych niezgodnie z zasadami zawodowymi; KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(4)2. wprowadzać nowe metody pracy przy realizacji zadań zawodowych; KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(5)2. wykonywać powierzone zadania w trudnych warunkach pracy; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(6)2. wykorzystywać aktualizowaną wiedzę z zakresu zadań zawodowych w praktyce;

KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; KPS(8)2. ponosić odpowiedzialność za wykonywane zadania zawodowe;

KPS(10) współpracuje w zespole; KPS(10)1. przydzielić zadania członkom zespołu roboczego; KPS(10)2. wykonać powierzone zadania wspólnie z innymi członkami zespołu roboczego;

PKZ(R.a)(1) rozpoznaje gatunki roślin i zwierząt leśnych;

PKZ(R.a)(1)5. rozpoznać w warunkach leśnych gatunki kręgowców i bezkręgowców;

PKZ(R.a)(1)6. rozpoznać w warunkach siedlisk leśnych gatunki drzew, krzewów i roślin zielnych;

PKZ(R.a)(2) rozróżnia rodzaje szyszek i nasion drzew i krzewów leśnych; PKZ(R.a)(2)2. rozpoznać szyszki i nasiona drzew oraz krzewów leśnych w terenie;

PKZ(R.a)(8) określa cechy lasu i drzewostanów; PKZ(R.a)(8)2. rozpoznać strukturę drzewostanu; PKZ(R.a)(8)3. scharakteryzować strukturę drzewostanu w terenie;


PKZ(R.a)(10)3. wykorzystać instrukcję podczas przygotowywania maszyn do pracy; PKZ(R.a)(10)4. wykorzystać instrukcję podczas przygotowywania urządzeń do pracy;




PKZ(R.a)(11)5. dobrać maszyny, urządzenia i narzędzia do rodzaju prac z zakresu hodowli lasu; PKZ(R.a)(11)7. ocenić stan techniczny maszyn i urządzeń użytkowanych w pracach z zakresu hodowli lasu; PKZ(R.a)(11)10. przygotować do pracy maszyny i urządzenia stosowane w hodowli lasu; PKZ(R.a)(11)12. dokonać konserwacji maszyn i urządzeń do prac leśnych;

PKZ(R.a)(16) rozróżnia rodzaje systemów melioracyjnych; PKZ(R.a)(16)2. rozpoznać systemy melioracji na terenach leśnych; R.1.1(1) dobiera maszyny i urządzenia do rodzaju wykonywanych prac związanych z hodowlą lasu;

R.1.1(1)3. dobrać maszyny i urządzenia wykorzystywane w przygotowaniu i pielęgnacji gleby; R.1.1(1)4. dobrać maszyny i urządzenia wykorzystywane w zabiegach pielęgnacyjnych;


R.1.1(2)3. przygotować maszyny i urządzenia do pracy; R.1.1(2)4. obsługiwać maszyny i urządzenia podczas pracy;

R.1.1(3) posługuje się instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń; R.1.1(3)2. przygotować maszyny i urządzenia do pracy zgodnie i instrukcją obsługi;

R.1.1(4) wykonuje zabiegi pielęgnacyjne w szkółkach, uprawach i młodnikach, drzewostanach dojrzewających i dojrzałych;

R.1.1(4)2. wykonać zabiegi pielęgnacyjne w szkółkach; R.1.1(4)3. wykonać zabiegi pielęgnacyjne w uprawach i młodnikach; R.1.1(4)4. wykonać zabiegi pielęgnacyjne w drzewostanach dojrzewających i dojrzałych;

R.1.1(5) określa sposoby pozyskiwania szyszek, nasion drzew i krzewów leśnych; R.1.1(5)2. dobrać sposób zbioru szyszek i nasion do gatunków drzew i krzewów leśnych;

R.1.1(6) pozyskuje szyszki i nasiona ze ściętych drzew oraz krzewów leśnych;

R.1.1(6)3. dobrać narzędzia i urządzenia ze ściętych drzew oraz krzewów leśnych; R.1.1(6)4. wykorzystać narzędzia i urządzenia ze ściętych drzew oraz krzewów leśnych; R.1.1(6)5. dokonać zbioru szyszek i nasion ze ściętych drzew oraz krzewów leśnych;

R.1.1(7) posługuje się dokumentacją techniczną dotyczącą hodowli lasu; R.1.1(7)2. wykorzystać dokumentację techniczną dotyczącą hodowli lasu;

R.1.1(8) dokonuje przeglądów i bieżącej konserwacji maszyn i urządzeń.

R.1.1(8)3. przeprowadzić przegląd bieżący i okresowy maszyn i urządzeń; R.1.1(8)4. dokonać konserwacji bieżącej i okresowej maszyn i urządzeń;

Ochrona lasu - zajęcia praktyczne







BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami

BHP(7)1. zastosować zasady organizacji stanowiska pracy podczas wykonywania zadań z zakresu gospodarki leśnej; BHP(7)2. zorganizować stanowisko pracy operatora maszyn leśnych zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami



bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;

bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska

BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(8)3. dobrać środki ochrony indywidualnej do zadań wykonywanych podczas prac terenowych;


BHP(9)6. przestrzegać zasad ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;




KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(4)2. wprowadzać nowe metody pracy przy realizacji zadań zawodowych; KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(5)2. wykonywać powierzone zadania w trudnych warunkach pracy; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(6)2. wykorzystywać aktualizowaną wiedzę z zakresu zadań zawodowych w praktyce;



PKZ(R.a)(4) posługuje się mapami leśnymi; PKZ(R.a)(4)3. określić położenie punktów terenowych na mapie; PKZ(R.a)(4)4. zlokalizować oznaczony na mapie punkt w terenie;




PKZ(R.a)(11)6. dobrać maszyny, urządzenia i narzędzia do rodzaju prac z zakresu ochrony lasu; PKZ(R.a)(11)8. ocenić stan techniczny maszyn i urządzeń użytkowanych w pracach z zakresu ochrony lasu; PKZ(R.a)(11)12. dokonać konserwacji maszyn i urządzeń do prac leśnych;

R.1.2(1) przestrzega zasad postępowania w sytuacjach zagrożenia środowiska leśnego; R.1.2(1)2. interpretować sytuacje zagrożenia środowiska leśnego i postępować zgodnie z zasadami;

R.1.2(2) dobiera i przygotowuje do pracy maszyny i urządzenia stosowane do ochrony lasu i ochrony przeciwpożarowej;

R.1.2(2)3. dobrać do pracy maszyny i urządzenia stosowane w ochronie lasu; R.1.2(2)4. przygotować do pracy maszyny i urządzenia stosowane w ochronie lasu; R.1.2(2)5. dobrać do pracy maszyny i urządzenia stosowane do ochrony przeciwpożarowej; R.1.2(2)6. przygotować do pracy maszyny i urządzenia stosowane do ochrony przeciwpożarowej;

R.1.2(3) rozpoznaje zagrożenia pożarowe i lokalizuje miejsca R.1.2(3)3. rozpoznać zagrożenie pożarowe lasu;



pożarów; R.1.2(3)4. zlokalizować miejsce pożaru; R.1.2(3)5. zaalarmować odpowiednie służby w przypadku zaistnienia pożaru;

R.1.2(4) obsługuje maszyny i urządzenia podczas wykonywania zabiegów związanych z ochroną lasu i ochroną przeciwpożarową;

R.1.2(4)1. obsługiwać maszyny i urządzenia podczas wykonywania zabiegów związanych z ochroną lasu; R.1.2(4)2. obsługiwać maszyny i urządzenia podczas wykonywania zabiegów związanych z ochroną przeciwpożarową lasu;

R.1.2(5) dobiera mechaniczne, biologiczne i chemiczne metody ochrony lasu;

R.1.2(5)5. wykonać zabiegi ochrony lasu metodami mechanicznymi; R.1.2(5)6. wykonać zabiegi ochrony lasu metodami biologicznymi; R.1.2(5)7. wykonać zabiegi ochrony lasu metodami chemicznymi;

R.1.2(6) posługuje się narzędziami i podręcznym sprzętem gaśniczym; R.1.2(6)3. posługiwać się narzędziami i podręcznym sprzętem gaśniczym;

R.1.2(7) posługuje się dokumentacją dotyczącą ochrony lasu i ochrony przeciwpożarowej.

R.1. 2(7)3. posługiwać się dokumentacją dotyczącą ochrony lasu; R.1.2(7)4. posługiwać się dokumentacją dotyczącą ochrony przeciwpożarowej;

Użytkowanie lasu - zajęcia praktyczne












BHP(9)5. przestrzegać zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas prac terenowych;



KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(1)1. przestrzegać zasad kultury osobistej;



KPS(1)2. przestrzegać zasad etyki zawodowej;


KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(4)2. wprowadzać nowe metody pracy przy realizacji zadań zawodowych; KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(5)2. wykonywać powierzone zadania w trudnych warunkach pracy; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(6)2. wykorzystywać aktualizowaną wiedzę z zakresu zadań zawodowych w praktyce;



PKZ(R.a)(3) rozpoznaje rodzaje drewna oraz określa ich właściwości i przeznaczenie;

PKZ(R.a)(3)5. rozpoznać rodzaje drewna na podstawie jego budowy makroskopowej na podstawie próbek; PKZ(R.a)(3)6. określić różnice w makroskopowej budowie drewna drzew iglastych i liściastych; PKZ(R.a)(3)7. rozpoznać rodzaje drewna składowanego w lesie na podstawie jego budowy makroskopowej; PKZ(R.a)(3)9. rozpoznać wady drewna okrągłego; PKZ(R.a)(3)11. określić przeznaczenie drewna poszczególnych gatunków dla gospodarki narodowej;


PKZ(R.a)(9) interpretuje oznaczenia na szkicach, planach i mapach stosowanych w leśnictwie; PKZ(R.a)(9)2. odnaleźć oznaczony na mapie punkt w terenie;




PKZ(R.a)(11)9. ocenić stan techniczny maszyn i urządzeń użytkowanych w pracach z zakresu użytkowania lasu; PKZ(R.a)(11)11. przygotować do pracy maszyny i urządzenia z zakresu transportu drewna; PKZ(R.a)(11)12. dokonać konserwacji maszyn i urządzeń do prac leśnych;

PKZ(R.a)(15) dobiera środki transportu drewna; PKZ(R.a)(15)2. dobrać sprzęt do transportu w zależności od rodzaju surowca drzewnego; PKZ(R.a)(15)3. zorganizować leśny transport drewna;

R.1.3(1) dokonuje selekcji drzew leśnych; R.1.3(1)2. przeprowadzić selekcję drzew w drzewostanie; R.1.3(2) planuje prace związane ze ścinką surowca drzewnego;

R.1.3(2)4. stosować w praktyce instrukcje i przepisy prawne dotyczące ścinki surowca drzewnego; R.1.3(2)5. wykonać prace związane ze ścinką surowca drzewnego zgodnie z założonym harmonogramem;

R.1.3(3) dobiera maszyny i urządzenia do pozyskiwania surowca drzewnego oraz biomasy;

R.1.3(3)3. dobrać maszyny i urządzenia do pozyskania surowca drzewnego ; R.1.3(3)4. dobrać maszyny i urządzenia do pozyskania biomasy;

R.1.3(4) przestrzega zasad ochrony lasu przed szkodami powstającymi przy pozyskiwaniu surowca drzewnego;

R.1.3(4)2. wykorzystać zasady minimalizacji wystąpienia szkód spowodowanych pozyskiwaniem surowca drzewnego;



R.1.3(5) obsługuje maszyny i urządzenia do pozyskiwania surowca drzewnego;

R.1.3(5)2. obsługiwać maszyny do pozyskiwania surowca drzewnego; R.1.3(5)3. obsługiwać urządzenia do pozyskiwania surowca drzewnego;

R.1.3(6) obsługuje pilarki spalinowe i elektryczne;

R.1.3(6)2. dokonać obsługi codziennej pilarki spalinowej i elektrycznej; R.1.3(6)3. dokonać obsługi cotygodniowej pilarki spalinowej; R.1.3(6)4. dokonać obsługi comiesięcznej pilarki spalinowej; R.1.3(6)5. dokonać czynności konserwacyjnych pilarki spalinowej po wykorzystaniu jej do pracy; R.1.3(6)6. wykorzystywać w pracy zawodowej pilarki elektryczne i spalinowe;

R.1.3(7) posługuje się dokumentacją techniczną dotyczącą pozyskania surowca drzewnego; R.1.3(7)3. posługiwać się dokumentacją techniczną dotyczącą pozyskania surowca drzewnego;

R.1.3(8) wykonuje czynności związane z konserwacją maszyn i urządzeń; R.1.3(8)3. wykonać czynności związane z konserwacją maszyn i urządzeń;

R.1.3(9) wykonuje ścinkę, okrzesywanie i przerzynkę drzew; R.1.3(9)4. wykonać ścinkę drzew różnymi technikami; R.1.3(9)5. wykonać okrzesywanie drzew różnymi technikami; R.1.3(9)6. wykonać przerzynkę drzew różnymi technikami;

R.1.3(10) klasyfikuje surowiec drzewny; R.1.3(10)1. dokonać klasyfikacji surowca drzewnego ze względu na grubość; R.1.3(10)2. dokonać klasyfikacji surowca drzewnego ze względu na długość;

R.1.4(1) planuje prace związane ze zrywką surowca drzewnego;

R.1.4(1)2. posługiwać się instrukcjami i przepisami prawa związanymi ze zrywką drewna; R.1.4(1)4. wykonać prace związane ze zrywką surowca drzewnego zgodnie z przyjętym harmonogramem;

R.1.4(2) rozróżnia rodzaje szlaków zrywkowych; R.1.4(2)2. sklasyfikować szlaki zrywkowe;

R.1.4(3) rozróżnia rodzaje składnic drewna; R.1.4(3)2. rozpoznać składnice drewna; R.1.4(3)3. sklasyfikować składnice drewna; R.1.4(3)4. przygotować teren pod składnicę drewna;

R.1.4(4) posługuje się dokumentacją dotyczącą zrywki surowca drzewnego; R.1.4(4)3. posługiwać się dokumentacją dotyczącą zrywki surowca drzewnego;

R.1.4(5) dobiera i przygotowuje do pracy maszyny i urządzenia do zrywki surowca drzewnego;

R.1.4(5)3. dobrać do pracy maszyny i urządzenia do zrywki drewna; R.1.4(5)4. przygotować do pracy maszyny i urządzenia do zrywki surowca drzewnego;

R.1.4(6) obsługuje maszyny i urządzenia podczas zrywki surowca drzewnego; R.1.4(6)2. obsługiwać maszyny i urządzenia podczas zrywki surowca drzewnego;;

R.1.4(7) wykonuje czynności związane z układaniem drewna według sortymentów;

R.1.4(7)2. wykonać typowe stosy drewna krótkiego; R.1.4(7)3. układać w mygły drewno długie;

R.1.4(8) wykonuje czynności związane z załadunkiem i rozładunkiem drewna ze środków transportowych; R.1.4(8)2. wykonać czynności związane z załadunkiem i rozładunkiem drewna ze środków transportowych;

R.1.4(9) wykonuje czynności związane z konserwacją maszyn i urządzeń. R.1.4(9)2. wykonać czynności związane z konserwacją maszyn i urządzeń do zrywki i transportu drewna;

Mała infrastruktura leśna - zajęcia praktyczne














BHP(9)6. przestrzegać zasad ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;


BHP(10)2. udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia;;



KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(4)2. wprowadzać nowe metody pracy przy realizacji zadań zawodowych; KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(5)2. wykonywać powierzone zadania w trudnych warunkach pracy; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(6)2. wykorzystywać aktualizowaną wiedzę z zakresu zadań zawodowych w praktyce;;




PKZ(R.a)(6) rozróżnia materiały konstrukcyjne oraz określa PKZ(R.a)(6)5. wykorzystać materiały konstrukcyjne w budownictwie leśnym;



ich zastosowanie; PKZ(R.a)(6)7. wykorzystać materiały konstrukcyjne do wykonania infrastruktury leśnej; R.1.5(1) rozróżnia leśne obiekty budowlane oraz urządzenia łowieckie; R.1.5(1)2. rozpoznać leśne obiekty budowlane oraz urządzenia łowieckie;

R.1.5(2) wykonuje małe budowle leśne oraz urządzenia łowieckie i turystyczne;

R.1.5(2)2. wykonać małe budowle leśne; R.1.5(2)3. wykonać urządzenia łowieckie; R.1.5(2)4. wykonać obiekty i urządzenia turystyczne;


R.1.5(3)3. dobierać materiały do prac związanych z konserwacją urządzeń melioracyjnych;

R.1.5(3)4. dobierać materiały do prac związanych z konserwacją i utrzymaniem dróg;

R.1.5(4) wykonuje prace związane z konserwacją rowów melioracyjnych oraz urządzeń wodno-melioracyjnych w lesie;

R.1.5(4)2. wykonać prace związane z konserwacją rowów melioracyjnych oraz urządzeń wodno-melioracyjnych;

R.1.5(5) wykonuje prace konserwacyjne dróg leśnych i urządzeń drogowych; R.1.5(5)2. wykonać prace konserwacyjne dróg leśnych i urządzeń drogowych;

R.1.5(6) wykonuje prace związane z utrzymaniem małych budowli leśnych oraz urządzeń łowieckich i turystycznych;

R.1.5(6)3. wykonać prace związane z utrzymaniem i konserwacją małych budowli leśnych; R.1.5(6)4. wykonać prace związane z utrzymaniem i konserwacją urządzeń łowieckich; R.1.5(6)5. wykonać prace związane z utrzymaniem i konserwacją urządzeń turystycznych;

R.1.5(7) wykonuje prace związane z zagospodarowaniem poletek łowieckich; R.1.5(7)2. wykonać prace związane z zagospodarowaniem poletek łowieckich;

R.1.5(8) posługuje się dokumentacją dotyczącą turystycznego i łowieckiego zagospodarowania lasu.

R.1.5(8)3. posługiwać się dokumentacją dotyczącą turystycznego zagospodarowania lasu; R.1.5(8)4. posługiwać się dokumentacją dotyczącą łowieckiego zagospodarowania lasu;

PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU OPERATOR MASZYN … · − Rozporządzeniem w sprawie dopuszczania do...

Documents

Transcript of PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU OPERATOR MASZYN … · − Rozporządzeniem w sprawie dopuszczania do...