Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych na terenie ...‚nosprawno... ·...

Załącznik do uchwały Nr XXXVI/418/13 Rady Miasta Chełm z dnia 12 grudnia 2013 r.

Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych na

terenie Miasta Chełmna lata 2014-2018

Spis treści :Wstęp...................................................................................................................................4I. Diagnoza...........................................................................................................................6 1. Definicja niepełnosprawności …..................................................................................6

2. Dane liczbowe dotyczące ogólnej liczby osób niepełnosprawnych..............................7

3. Orzecznictwo osób niepełnosprawnych …...................................................................8

4. Niepełnosprawność na tle innych problemów społecznych w mieście …....................9

5. Dostępność budynków użyteczności publicznej na terenie miasta Chełm.................12

II. Cel Programu................................................................................................................13III. Cele szczegółowe........................................................................................................13IV. Działania w ramach celów szczegółowych................................................................14 1. Zapewnienie osobom niepełnosprawnym różnorodnych form wsparcia

środowiskowego umożliwiającego pełne uczestnictwo w życiu społecznym...........14

1.1 Działania..................................................................................................14

1.2. Oczekiwane rezultaty..............................................................................14

1.3. Wskaźniki osiągnięcia celu …................................................................15

2. Rehabilitacja zawodowa i zatrudnianie osób niepełnosprawnych oraz

przestrzeganie praw osób niepełnosprawnych........................................................16

2.1. Działania.................................................................................................16


2.3. Wskaźniki osiągnięcia celu.....................................................................17

3. Udostępnianie przestrzeni publicznej przez likwidację barier

architektonicznych, w tym w obiektach użyteczności publicznej.............................17

3.1. Działania …............................................................................................17

3.2. Oczekiwane rezultaty …........................................................................18

3.3. Wskaźniki osiągnięcia celu …................................................................18

4. Zwiększenie efektywności opieki medycznej w stosunku do

osób niepełnosprawnych..........................................................................................19

4.1. Działania.................................................................................................19

4.2. Oczekiwane rezultaty ….........................................................................19


Załącznik do uchwały Nr XXXVI/418/13 Rady Miasta Chełm z dnia 12.12.2013 r. w sprawie przyjęcia

Programu Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych na terenie miasta Chełm na lata 2014 – 2018

strona 2 z 28

5. Zapewnienie równych szans osobom niepełnosprawnym w dostępie do kultury,

sportu, rekreacji i turystyki........................................................................................20

5.1. Działania …............................................................................................20



6. Współpraca z organizacjami pozarządowymi i tworzenie partnerstwa

lokalnego na rzecz osób niepełnosprawnych..........................................................22

6.1. Działania.................................................................................................22



7. Dążenie do wyrównania szans edukacyjnych osób niepełnosprawnych.................23

7.1. Działania.................................................................................................23



V. Adresaci Programu.......................................................................................................25VI. Realizatorzy Programu ..............................................................................................26VII. Finansowanie zadań wynikających z Programu.....................................................26VIII. Monitoring Programu...............................................................................................26IX. Podsumowanie...........................................................................................................27



strona 3 z 28

Wstęp

Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych na terenie Miasta Chełm jest

realizacją zapisu art. 35 a ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej

i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych z dnia 27 sierpnia 1997 r.

(DZ. U. z 2011r. Nr 127, poz. 721 z późn. zm.). Ustawodawca przedmiotowym artykułem

zobowiązał powiat do opracowywania i realizacji, takiego programu. Niniejszy program jest

również wypełnieniem ust. 2 w/w art., mówiącego o współpracy z instytucjami administracji

rządowej i samorządowej w opracowywaniu i realizacji tych programów. Program jest

zgodny ze „Strategią rozwiązywania problemów społecznych na terenie Miasta Chełm

w latach 2005-2015”, przyjętą uchwałą Nr XXX/370/05 z dnia 09 czerwca 2005r.

Program Działań na rzecz Osób Niepełnosprawnych na terenie Miasta Chełm

w latach 2014 – 2018” jest trzecim programem wieloletnim, w którym zawarto działania na

rzecz wyrównywania szans osób niepełnosprawnych w sposób interdyscyplinarny. Wyniki

przedsięwzięć przedstawiane w corocznych sprawozdaniach i osiągane w tej materii

efekty upewniają o konieczności kontynuacji działań w latach następnych.

Założenia merytoryczne przedmiotowego programu uwzględniają kierunki działań

zawarte zarówno w lokalnych dokumentach programowych jak również w dokumentach

o takim charakterze krajowych i międzynarodowych tj.

1) Strategii rozwiązywania problemów społecznych na terenie Miasta Chełmw latach 2005-2015,2) Karcie Praw Osób Niepełnosprawnych z dnia 1 sierpnia 1997 r. (uchwała Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej M. P. z 1997 r., Nr 50, poz. 475), w której przyjęto założenie, że

osoby z niepełnosprawnościami mają prawo do niezależnego, samodzielnego

i aktywnego życia oraz nie mogą podlegać dyskryminacji.

Program nawiązuje do następujących deklaracji Sejmu zawartych w Karcie Praw Osób

Niepełnosprawnych:

a) dostępu do dóbr i usług umożliwiających pełne uczestnictwo w życiu społecznym,

a) dostęp do wczesnej diagnostyki,

b) nauka w szkołach wspólnie z pełnosprawnymi rówieśnikami, jak również

korzystanie ze szkolnictwa specjalnego lub edukacji indywidualnej,

c) pomoc psychologiczna, pedagogiczna i inna pomoc specjalistyczna umożliwiająca



strona 4 z 28

rozwój, zdobycie lub podniesienie kwalifikacji ogólnych i zawodowych,

d) praca na otwartym rynku pracy zgodnie z kwalifikacjami, wykształceniem

i możliwościami oraz korzystanie z doradztwa zawodowego i pośrednictwa, a gdy

niepełnosprawność i stan zdrowia tego wymaga – prawo do pracy w warunkach

dostosowanych do potrzeb niepełnosprawnych,

e) życie w środowisku wolnym od barier funkcjonalnych,

f) pełne uczestnictwo w życiu publicznym, społecznym, kulturalnym, artystycznym,

sportowym oraz rekreacji i turystyce odpowiednio do zainteresowań i potrzeb,

a) posiadanie samorządnej reprezentacji swego środowiska oraz konsultowanie

z nim wszelkich projektów aktów prawnych dotyczących osób niepełnosprawnych.

3) Europejskiej Strategii w sprawie niepełnosprawności 2010-2020, która ma na celu

zwiększenie możliwości osób niepełnosprawnych tak, aby mogły one w pełni korzystać ze

swoich praw.

4) Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych - przyjęta wraz w dniu

13 grudnia 2006 r., która ma przyczynić się do poprawy ich sytuacji, poprzez umożliwienie

im rzeczywistego korzystania ze wszystkich praw człowieka i podstawowych wolności, na

równi z innymi osobami. Celem konwencji jest popieranie, ochrona i zapewnienie pełnego

i równego korzystania z praw człowieka i podstawowych wolności przez wszystkie osoby

niepełnosprawne. Konwencja formułuje podstawowe obowiązki państw, należą do nich:

a) zobowiązanie do zapewnienia i popierania pełnej realizacji praw człowieka

i podstawowych wolności wszystkich osób niepełnosprawnych, bez jakiejkolwiek

dyskryminacji,

b) konsultacje i współpracę z osobami niepełnosprawnymi przy tworzeniu

i wdrażaniu ustawodawstwa i polityki na rzecz implementacji postanowień

konwencji.



strona 5 z 28

I. Diagnoza1. Definicja niepełnosprawności

Do niedawna pojęcie niepełnosprawność, zgodnie z definicją Światowej Organizacji

Zdrowia, tłumaczono nie tylko w praktyce ale i w nauce jako problem osobisty,

bezpośrednio wywołany przez chorobę, uraz lub inny stan chorobowy, wymagający opieki

medycznej w postaci indywidualnego leczenia prowadzonego przez przygotowane do tego

zawodowo osoby. Jednak zgodnie z taką definicją niepełnopoprawność intelektualna była

uważana za chorobę nieuleczalną. W nowoczesnym podejściu do niepełnosprawności,

uzgadniając biologiczno – medyczne podłoża deficytów, zwraca się uwagę na to,

że niepełnosprawność jest również problemem wywołanym przez sposób funkcjonowania

społeczeństwa, które często wyklucza osoby niepełnosprawne z normalnego życia.

W związku z tym należy dołożyć wszelkich starań specjalnych, pozamedycznych,

dostosowujących środowiskowe warunki życia do potrzeb osób z dysfunkcjami, aby mogły

one korzystać ze wszelkich przysługujących im praw tak samo jak osoby sprawne,

z naciskiem na prawa do godnego i aktywnego uczestnictwa w życiu publicznym. Dlatego

też w Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych zdefiniowano osoby

niepełnosprawne jako takie, które mają długotrwale naruszoną sprawność fizyczną,

umysłową, intelektualną lub w zakresie zmysłów co może, w oddziaływaniu z różnymi

barierami, utrudniać im pełny i skuteczny udział w życiu społecznym, na zasadzie

równości z innymi osobami. W myśl Konwencji niepełnosprawność może być redukowalna

poprzez dostosowywanie środowiska fizycznego i społecznego do specyficznych potrzeb

i możliwości osób niepełnosprawnych. Obowiązująca ustawia z dnia 27 sierpnia 1997

r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych

(DZ. U. z 2011r. Nr 127, poz. 721 z późn. zm.) zawęża definicję osoby niepełnosprawne

jako mające trwałą lub okresową niezdolność do wypełniania ról społecznych z powodu

stałego lub długotrwałego naruszania sprawności organizmu, w szczególności powodującą

niezdolność do pracy. Definicja ta jest stosowana przez zespoły ds. orzekania

o niepełnosprawności do celów poza rentowych. Natomiast ustawa z dnia 17 grudnia

1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009r.

Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.) definiuje pojęcia:

- niezdolności do pracy jako całkowicie lub częściowo utraconej zdolności do pracy



strona 6 z 28

zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i bez rokowania na odzyskanie

tej zdolności po przekwalifikowaniu,

- niezdolności do samodzielnej egzystencji jako naruszenie sprawności organizmu

w stopniu powodującym konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby

w zaspokajaniu podstawowych potrze życiowych.

2. Dane liczbowe dotyczące ogólnej liczby osób niepełnosprawnych

W Polsce, w ramach Narodowego Spisu Powszechnego z maja 2002 roku, zostały

zebrane dane dotyczące liczby osób niepełnoprawnych prawnie i biologicznie. Dane te

można uznać za najbardziej miarodajne ze względu na powszechny charakter badania.

W drugim półroczu 2012r. udostępniono wstępne dane dotyczące osób

niepełnosprawnych, pochodzące z Narodowego Spisu Powszechnego Ludności

i Mieszkań 2011, jednak GUS zwraca uwagę na to, że pozyskane dane są wysoce

niedoszacowane - blisko 1,5 mln respondentów w związku z dobrowolnym charakterem

pytań dotyczących niepełnosprawności odmówiło udzielenia odpowiedzi, dlatego też

zaprezentowano poniżej dane z 2002r.

Według badań ,,Narodowego Spisu Ludności i Mieszkań 2002”, w Polsce było

5 mln 457 tys., w tym ok. 4 mln 450 tys. z niepełnosprawnością określona prawnie

(posiada aktualne orzeczenie wydane przez nieuprawniony do tego organ). Zgodnie

z badaniami stanu zdrowia ludności z 2004r., w odniesieniu do danych ze spisu

powszechnego z 2002r. nastąpił wzrost liczby osób niepełnosprawnych o 630 tys osób.

W województwie lubelskim w ówczesnym okresie występowało największe

nasilenie zjawiska niepełnosprawności w kraju – 18,6% (407,8 tys. osób) wszystkich

mieszkańców województwa lubelskiego, w kraju odsetek ten wynosi 14,3%. Liczba osób

niepełnosprawnych na 1000 mieszkańców województwa lubelskiego wynosiła 185, zaś

w Polsce w 2002r. były to 143 osoby.

W Chełmie w 2002r. było 13 366 osób niepełnosprawnych, w tym

niepełnosprawnych prawnie 11693, a biologicznie 1 673 osoby. Ogółem osób dorosłych

w roku sprawozdawczym było 12 990 (w tym prawnie 11 448, a biologicznie 1524), zaś

dzieci 376 (w tym prawnie 245, a biologicznie 131). Jak wspomniano powyżej brak jest

bardziej aktualnych danych w powyższym zakresie.



strona 7 z 28

3. Orzecznictwo osób niepełnosprawnych

W roku 2012 Powiatowy Zespół do Spraw Orzekana o Niepełnosprawności

w Chełmie wydał dla mieszkańców miasta: 1246 orzeczeń o stopniu niepełnosprawności

dla dorosłych i młodzieży w wieku 16 – 18 lat oraz 103 orzeczenia o niepełnosprawności

dla dzieci w wieku do 16 roku życia.

Tabela 1. Liczba wydanych orzeczeń z podziałem na poszczególne schorzenia

i dysfunkcje

Lp. Symbol 2010r. 2011r. 2012r.Przed

16 r. ż

Powyżej

16 r. ż.

Suma Przed

16 r. ż

Powyżej

16 r. ż.

Suma Przed

16 r. ż

Powyżej

16 r. ż.

Suma

1. 01-U 13 30 43 6 20 26 10 11 212. 02-P 26 196 222 14 145 159 17 149 1663. 03-L 8 95 325 6 78 84 5 64 694. 04-O 1 25 26 3 20 23 3 12 155. 05-R 21 549 570 16 399 415 11 397 4086. 06-E 8 30 38 10 21 31 11 27 387. 07-S 22 274 296 24 253 277 14 254 2688. 08-T 0 36 36 0 31 31 6 38 449. 09-M 3 85 88 1 76 77 3 87 9010. 10-N 6 93 99 4 187 191 4 168 17211. 11-I 18 51 69 5 47 52 9 38 4712. 12-C 8 0 8 6 0 6 10 1 11

Razem 134 1464 1598 95 1277 1372 103 1246 1349Objaśnienia:01-U - upośledzenie umysłowe; 02-P - choroby psychiczne; 03-L - zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu; 04-O - choroby narządu wzroku; 05-R - upośledzenie narządu ruchu; 06-E - epilepsja; 07-S - choroby układu oddechowego i krążenia; 08-T - choroby układu pokarmowego; 09-M - choroby układu moczowo-płciowego; 10-N - choroby neurologiczne; 11-I - inne, w tym schorzenia: endokrynologiczne, metaboliczne, zaburzenia enzymatyczne, choroby

zakaźne i odzwierzęce, zeszpecenia, choroby układu krwiotwórczego. 12-C - całościowe zaburzenia rozwojowe.



strona 8 z 28

Na postawie powyższych statystyk można stwierdzić, że najczęstszymi

przyczynami uzyskania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności przez mieszkańców

miasta Chełm powyżej 16 roku życia są: upośledzenie narządu ruchu, choroby układu

oddechowego i krążenia oraz choroby psychiczne. W roku 2011 i 2012 nastąpił wzrost

wydanych orzeczeń niepełnosprawności w związku z chorobami neurologicznymi, w tych

samych latach zaobserwować można było znaczny spadek wydanych orzeczeń ze

względu na zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu. W omawianym przedziale

wiekowym wydano najwięcej orzeczeń o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.

Jeżeli chodzi o przedziały wiekowe, najwięcej orzeczeń wydano osobom pomiędzy 41 a 60

rokiem życia, drugą z kolei grupa jest 60 i więcej, trzecią 26 - 40. Najmniej orzeczeń

spośród wydano osobom pomiędzy 16 a 25 rokiem życia.

Wśród dzieci do 16 roku życia najwięcej orzeczeń wydawano z uwagi na: choroby

układu oddechowego i krążenia, upośledzenie narządu ruchu oraz choroby psychiczne.

W roku 2012 nieznacznie wzrosła liczba wydanych orzeczeń w związku z epilepsją

i całościowym zaburzeniem rozwoju.

Na podstawie orzeczeń wydawanych przez Miejski Zespół do Spraw Orzekania

o Niepełnosprawności, Wydział Infrastruktury Urzędu Miasta Chełm w ostatnich trzech

latach wydał następujące ilości kart parkingowych uprawniających osoby niepełnosprawne

do parkowania na "kopertach": w 2010r. - 200 , w 2011r. - 207, w 2012 r. 233. W latach

2010- 2012 wzrosła liczba wydanych kart, jednakże są one wydawane na czas określony

i wzrost liczby wydanych kart w 2012r. mógł być spowodowany składaniem wniosków

przez osoby które już posiadały karty, jednak ich termin upłynął i wystąpiły

o ponownie o wydanie karty.

4. Niepełnosprawność na tle innych problemów społecznych w mieście Na podstawie oceny zasobów pomocy społecznej miasta Chełm na rok 2012

sporządzonej przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Chełmie można zobrazować

przyczyny problemów mieszkańców miasta, z powodu których zgłaszają się o pomoc

i wsparcie.



strona 9 z 28

Tabela 2. Dane o korzystających z pomocy i wsparcia Miejskiego Ośrodka Pomocy

Rodzinie w Chełmie.

L.p. ProblemRok 2010 Rok 2011 Rok 2012 Prognoza na rok

2013Liczba rodzin

Liczba osób w rodzinach

Liczba rodzin


Liczba rodzin


Liczba rodzin


1. Ubóstwo 1 509 3 377 1 454 3 475 1 367 3 387 1 651 3 8012. Bezrobocie 1 242 3 262 1 285 3 447 1 326 3 636 1 502 3 9873. Długotrwała

lub ciężka choroba

1 199 2 311 1 200 2 370 1 168 2 293 1 284 2 365

4. Niepełnosprawność

994 1 957 972 1 919 967 1 916 1 092 2 091

5. Bezradność

(problemy)

555 1 959 587 2 371 513 1 810 612 2 349

6. Alkoholizm 105 193 103 213 117 220 123 2457. Przemoc w

rodzinie –

sprawcy

przemocy

74 - 43 - 96 - 125 -

8. Bezdomność 55 61 56 77 60 71 65 799. Opuszczenie

zakładu

karnego

53 99 44 87 31 47 41 57

10. Przemoc w

rodzinie –

ofiary

przemocy

9 33 12 46 23 96 38 121

11. Zdarzenia

losowe

5 8 1 1 7 21 11 25

12. Narkomania 3 14 3 8 3 3 5 1013. Sieroctwo 2 2 1 1 4 4 4 4

Powyższe dane wskazują na to, że niepełnosprawność jest czwartym po



strona 10 z 28

długotrwałej lub ciężkiej chorobie problemem społecznym dotykającym 967 rodzin

zamieszkujących miasto Chełm (dane z roku 2012). Problemami z którymi najczęściej

zgłaszają się rodziny do MORP w Chełmie są ubóstwo i bezrobocie. W roku 2012

niepełnosprawność była powodem zwracania się o pomoc 967 rodzin, spełniających

kryteria określone ustawą o pomocy społecznej, co stanowiło 41,65 % ogółu rodzin

ubiegających się o wsparcie z terenu miasta Chełm.

Poniższa tabela przedstawia dane dotyczące świadczeń pieniężnych z pomocy

społecznej udzielanych osobom niepełnosprawnym i ich rodzinom.

Tabela 3. Dane dot. świadczeń pieniężnych udzielonych przez Miejski Ośrodek Pomocy

Rodzinie w Chełmie.

L.p.

Zasiłek Rok 2010 Rok 2011 Rok 2012

Liczba osób

Liczba świadczeń

Kwota świadczeń

Liczba osób

Liczba świadczeń

Kwota świadczeń

Liczba osób

Liczba świadczeń

Kwota świadczeń

1. Stały (ogółem)

462 4 625 1 534 258 444 4 418 1 476 496 422 4 177 1 451 475

2. Zasiłek okresowy w tym

z tytułu:

bezrobocia

niepełno-

sprawności

utrzymania

świadczeń

z innych

systemów

zabezpie-

czenia

społeczne-

go

1 096

960

90

0

6 039

5 570

323

0

1371353

1 296 001

51 756

0

1 029

912

68

5

5 541

5 169

235

12

1287686

1 227 783

31 010

2 917

1 056

973

68

0

5 666

5 172

235

0

1 480 000

1 383 607

40 043

0

3. Celowy (ogółem)

1 622 - 1 377 497 1 519 - 1 030 467 1 611 - 1 184 434



strona 11 z 28

Z pomocy materialnej tj. finansowej i rzeczowej korzystały osoby niepełnosprawne

i ich rodziny w postaci: zasiłków stałych – 422 osoby, zasiłków okresowych - 68 osób,

z zasiłków celowych, z przeznaczeniem na zakup posiłków, żywności, opału, leków itp.–

380 osób. Dodatkowo w roku ubiegłym z pomocy w formie usług opiekuńczych

i specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi,

świadczonych w miejscu zamieszkania skorzystało 400 osób w tym: 372 osoby z usług

opiekuńczych i 34 osoby ze specjalistycznych usług opiekuńczych. Zakres oferowanych

usług obejmował zaspokojenie codziennych potrzeb życiowych, zapewnienie podstawowej

opieki higienicznej oraz utrzymanie kontaktu z otoczeniem.

5. Dostępność budynków użyteczności publicznej na terenie miasta Chełm

Brak jest źródła danych zawierającego informacje nt. wszystkich budynków

użyteczności publicznej pozbawionych barier architektonicznych, dostępnych dla osób

niepełnosprawnych na terenie miasta Chełm. Z informacji własnych wynika, że niżej

wymienione budynki użyteczności publicznej (w tym siedziby Urzędu i miejskich

jednostek organizacyjnych) są dostępne dla osób niepełnosprawnych:

a) Urząd Miasta Chełm,

b) Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Chełmie,

c) Żłobek Miejski „Słoneczko”,

d) Środowiskowy Dom Samopomocy,

e) Miejski Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Chełmie,f) Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Specjalistyczny,

g) Chełmski Dom Kultury,

h) Centrum Kultury Filmowej,

i) Miejska Hala Sportowa,

j) Chełmska Biblioteka Publiczna,

k) Szkoła Podstawowa Nr 4 z oddziałami integracyjnymi,

l) Zespół Szkół Ogólnokształcących Nr 6,

m) Zespół Wychowania i Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej Nr 1,



strona 12 z 28

n) Przedszkole Miejskie Nr 9 z oddziałami integracyjnymi,

o) Zespół Szkół Ogólnokształcących Nr 1 z oddziałami integracyjnymi,

p) Zespół Szkół Ogólnokształcących Nr 7,

q) Zespół Szkół Ogólnokształcących Nr 8 z klasami sportowymi,

r) II Liceum Ogólnokształcące,

s) IV Liceum Ogólnokształcące,

t) Zespół Wychowania i Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej Nr 2.

II. Cel programuZałożeniem Programu działań na rzecz osób niepełnosprawnych na terenie miasta

Chełm na lata 2014- 2018 jest zapewnienie osobom niepełnosprawnym, pełnego

i równoprawnego uczestnictwa w zarówno życiu społecznym jak i zawodowym,

wyrównywanie szans we wszystkich płaszczyznach życia publicznego oraz wypracowanie

współpracy z organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz osób

niepełnosprawnych na terenie miasta.

III. Cele szczegółowe1. Zapewnienie osobom niepełnosprawnym różnorodnych form wsparcia

środowiskowego umożliwiającego pełne uczestnictwo w życiu społecznym.

2. Rehabilitacja zawodowa i zatrudnianie osób niepełnosprawnych oraz

przestrzeganie praw osób niepełnosprawnych.

3. Udostępnianie przestrzeni publicznej przez likwidację barier architektonicznych,

w tym w obiektach użyteczności publicznej.

4. Zwiększenie efektywności opieki medycznej w stosunku do osób

niepełnosprawnych.

5. Zapewnienie równych szans osobom niepełnosprawnym w dostępie do kultury,

sportu, rekreacji i turystyki.

6. Współpraca z organizacjami pozarządowymi i tworzenie partnerstwa lokalnego na

rzecz osób niepełnosprawnych.

7. Dążenie do wyrównania szans edukacyjnych osób niepełnosprawnych.



strona 13 z 28

IV. Działania w ramach celów szczegółowych

1. Zapewnienie osobom niepełnosprawnym różnorodnych form wsparcia środowiskowego umożliwiającego pełne uczestnictwo w życiu społecznym

1.1. Działania

1.1.1. Realizacja przedsięwzięć i programów finansowanych ze środków PFRON

(np. „Aktywny samorząd”) oraz programów Unii Europejskiej.

1.1.2. Wprowadzenie dodatkowych dyżurów Zespołu do Obsługi PFRON

w Miejskim Ośrodku Pomocy Rodzinie w Chełmie w każdy pierwszy wtorek

miesiąca w godzinach 16 – 18.

1.1.3. Rozwój infrastruktury mieszkań chronionych dla osób z zaburzeniami

psychicznymi.

1.1.4. Propagowanie idei wolontariatu wśród młodzieży szkół ponadgimnazjalnych

i wyższych uczelni, w celu zwiększenia udziału wolontariatu w pracy na rzecz

osób niepełnosprawnych.

1.1.5. Organizowanie konkursów, pokazów i spotkań, aktywizujących środowiska


1.1.6. Ułatwianie osobom niepełnosprawnym dostępu do usług.

1.1.7. Wspieranie funkcjonowania istniejących warsztatów terapii zajęciowej.

1.1.8. Współpraca z Miejską Społeczną Radą ds. Osób Niepełnosprawnych

w zakresie przygotowywania i konsultacji dokumentów związanych z

poprawą warunków życia osób niepełnosprawnych mieszkańców miasta jak

również ustalania propozycji podziału środków PFRON na poszczególne

zadania,przewidziane do realizacji przez samorząd.

1.2. Oczekiwane rezultaty

1.2.1. Pozyskiwanie większej ilości środków przeznaczanych na wyeliminowanie

lub zmniejszenie barier ograniczających uczestnictwo osób



strona 14 z 28

niepełnosprawnych w życiu społecznym, zawodowym i w dostępie do

edukacji.

1.2.2. Zwiększenie dostępności do informacji o zasadach i możliwości uzyskania

pomocy przez osoby niepełnosprawne.

1.2.3. Utworzenie mieszkań chronionych dla osób z zaburzeniami psychicznymi.

1.2.4. Przezwyciężenie izolacji społecznej mieszkańców Chełma.

1.2.5. Aktywizacja środowiska osób niepełnosprawnych.

1.2.6. Rozwijanie umiejętności niezbędnych do wykonywania podstawowych

czynności życia codziennego oraz zaradności osobistej, przygotowanie do

życia w środowisku społecznym oraz podjęcia w przyszłości pracy

zarobkowej.

1.2.7. Utrwalenie jako dobrej praktyki mechanizmu opiniowania i konsultowania

dokumentów dotyczących spraw i potrzeb osób niepełnosprawnych.

1.3.Wskaźniki osiągnięcia celu

1.3.1. Liczba osób korzystających z dofinansowań ze środków PFRON oraz

dofinansowań z Unii Europejskiej.

1.3.2. Liczba osób korzystających z doradztwa podczas dodatkowych dyżurów

Zespołu do Obsługi PFRON.

1.3.3. Liczba osób umieszczonych w mieszkaniach chronionych.

1.3.4. Liczba wolontariuszy pracujących z osobami niepełnosprawnymi.

1.3.5. Liczba zorganizowanych konkursów, pokazów i spotkań, aktywizujących

środowiska osób niepełnosprawnych.

1.3.6. Liczba osób uczestniczących w Warsztatach Terapii Zajęciowej.

1.3.7. Liczba konsultacji dokumentów uwzględniających potrzeby osób

niepełnosprawnych.



strona 15 z 28

2. Rehabilitacja zawodowa i zatrudnianie osób niepełnosprawnych oraz przestrzeganie praw osób niepełnosprawnych.

2.1. Działania

2.1.1. Realizacja pośrednictwa pracy i poradnictwa zawodowego dla osób

niepełnosprawnych oraz szkolenie i przekwalifikowanie osób uprawnionych.

2.1.2. Kierowanie osób niepełnosprawnych, które wymagają specjalistycznego

programu szkolenia oraz rehabilitacji leczniczej i społecznej, do

specjalistycznego ośrodka szkoleniowo-rehabilitacyjnego lub innej placówki

szkoleniowej.

2.1.3. Promocja i organizacja instrumentów rynku pracy dla osób uprawnionych,

w tym doradztwo organizacyjno - prawne i ekonomiczne w zakresie

działalności gospodarczej lub rolniczej podejmowanej przez osoby

niepełnosprawne.

2.1.4. Współpraca z organizacjami pozarządowymi i fundacjami działającymi na

rzecz osób niepełnosprawnych w zakresie rehabilitacji społecznej

i zawodowej tych osób.

2.1.5. Współpraca z organami rentowymi w zakresie wynikającym z odrębnych

przepisów.

2.1.6. Współpraca z właściwym terenowo inspektorem pracy w zakresie oceny

i kontroli miejsc pracy osób niepełnosprawnych.


2.2.1. Zwiększenie aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych.

2.2.2. Podniesienie kwalifikacji bądź przekwalifikowanie osób niepełnosprawnych.

2.2.3 Podnoszenie wiedzy osób niepełnosprawnych nt. prowadzenia działalności

gospodarczej lub rolniczej przez osoby niepełnosprawne.



strona 16 z 28

2.3.4. Udzielanie pomocy przy opracowywaniu wniosków i pozyskiwaniu przez

organizacje społeczne zewnętrznych środków, dla realizacji ich statutowych

celów.

2.3.5. Stwarzanie miejsc pracy dostosowanych do potrzeb osób

niepełnosprawnych.

2.3.6. Współpraca z organami rentowymi w zakresie wynikającym z odrębnych

przepisów.

2.3.7. Uzupełnianie działań realizowanych przez Powiatowy Urząd Pracy

w zakresie rehabilitacji społecznej i zawodowej tych osób niepełnosprawnych

przez organizacje pozarządowe i fundacje działające na rzecz tych osób.

2.3. Wskaźniki osiągnięcia celu

2.3.1. Liczba osób niepełnosprawnych, które znalazły zatrudnienie w ramach

działań Powiatowego Urzędu Pracy.

2.3.2. Liczba osób niepełnosprawnych uczestniczących w szkoleniach.

2.3.3. Liczba osób zgłaszających się do doradców w celu opracowania wniosków.

2.3.4. Liczba skontrolowanych stanowisk pracy, przystosowanych do potrzeb osób

niepełnosprawnych.

2.3.5. Liczba przedsięwzięć zorganizowanych przy współpracy z organizacjami

pozarządowymi i fundacjami działającymi na rzecz osób niepełnosprawnych

w zakresie rehabilitacji społecznej i zawodowej tych osób.

3. Udostępnianie przestrzeni publicznej przez likwidację barier architektonicznych, w tym w obiektach użyteczności publicznej.

3.1. Działania

3.1.1. Wyznaczanie odpowiedniej ilości miejsc parkingowych dla osób

niepełnosprawnych.



strona 17 z 28

3.1.2. Likwidacja barier architektonicznych przy budowie lub przebudowie dróg

poprzez obniżenie krawężników na ciągach pieszych i przejściach przez

jezdnię.

3.1.3. Wyposażanie nowych, bądź modernizacja sygnalizacji świetlnych w systemy

informacji optycznej, dźwiękowej i wibracyjnej z zastosowaniem w razie

potrzeby wypukłych symboli wyczuwalnych dotykiem.

3.1.4. Wydawanie kart parkingowych dla osób niepełnosprawnych o obniżonej

sprawności ruchowej.

3.1.5. Likwidacja barier architektonicznych na terenie miasta Chełm w budynkach

użyteczności publicznej, w tym m.in. wykonywanie podjazdów,

przystosowywanie pomieszczeń mieszkalnych do możliwości osób

niepełnosprawnych.

3.1.6. Sprawdzanie, na etapie prowadzonych postępowań administracyjnych,

projektów budowlanych pod kątem dostosowania nowo powstających budynków do

potrzeb osób niepełnosprawnych.


3.2.1. Zapewnienie osobom niepełnosprawnym jak największej możliwości

korzystania z obiektów użyteczności publicznej i mieszkaniowego

budownictwa wielorodzinnego.

3.2.2. Przystosowanie układu drogowego do potrzeb osób o ograniczonej

sprawności.


3.3.1. Liczba wyznaczonych miejsc parkingowych.

3.3.2. Liczba ulic/skrzyżowań/przejść dla pieszych, na których zostały obniżone

krawężniki.

3.3.3. Liczba sygnalizacji świetlnych dostosowanych do potrzeb osób

niepełnosprawnych.



strona 18 z 28

3.3.4. Liczba wydanych kart parkingowych.

3.3.5. Liczba budynków użyteczności publicznej, w których zostały zlikwidowane

bariery architektoniczne.

3.3.6. Liczba wydanych pozwoleń na budowę budynków użyteczności publicznej

/budynków mieszkalnych wielorodzinnych, w których uwzględnione zostały

wymagania umożliwiające dostęp do nich osób niepełnosprawnych.

4. Zwiększenie efektywności opieki medycznej w stosunku do osób niepełnosprawnych.4.1. Działania

4.1.1. Realizacja programów profilaktycznych dla mieszkańców miasta Chełm,

w tym dla osób niepełnosprawnych.

4.1.2. Szkolenie dzieci, młodzieży i dorosłych w zakresie udzielania pierwszej

pomocy przed medycznej.

4.1.3. Podejmowanie działań w kierunku wczesnego wykrywania i leczenia chorób.


4.2.1. Uczestnictwo osób niepełnosprawnych w programach profilaktycznych

skierowanych do mieszkańców miasta Chełm.

4.2.2. Zwiększenie ilości zdiagnozowanych osób.

4.2.3. Zwiększenie wiedzy nt. udzielania pierwszej pomocy przed medycznej wśród

społeczeństwa.


4.3.1. Liczba osób niepełnosprawnych biorących udział w programach

profilaktycznych.



strona 19 z 28

4.3.2. Ilość przeszkolonych osób w zakresie udzielania pierwszej pomocy przed

medycznej.

5. Zapewnienie równych szans osobom niepełnosprawnym w dostępie do kultury, sportu, rekreacji i turystyki.

5.1. Działania

5.1.1. Organizowanie, promowanie i dofinansowanie integracyjnych imprez

kulturalnych, rekreacyjnych i sportowych.

5.1.2. Wspieranie rozwoju twórczości artystycznej osób niepełnosprawnych przez

prezentacje i promowanie.

5.1.3. Promowanie uczestnictwa osób niepełnosprawnych w Mistrzostwach Polski,

Europy, Świata i Igrzyskach Paraolimpijskich.

5.1.4. Promowanie poprzez otwarte konkursy ofert, udziału osób

niepełnosprawnych w różnego typu zawodach, turniejach i obozach

sportowych.

5.1.5. Wspieranie wszelkich dziedzin w zakresie sportu, rekreacji i turystyki wśród


5.1.6. Umożliwienie osobom z dysfunkcją wzroku korzystania z zasobów

Chełmskiej Biblioteki Publicznej.


5.2.1. Zwiększenie uczestnictwa osób niepełnosprawnych w życiu kulturalnym

i artystycznym miasta.

5.2.2. Przedstawianie społeczeństwu zdolności jakie posiadają osoby

niepełnosprawne.



strona 20 z 28

5.2.3. Zwiększenie ilości osób niepełnosprawnych z terenu miasta w Mistrzostwach

Polski, Europy, Świata i Igrzyskach Paraolimpijskich.

5.2.4. Zwiększenie aktywności fizycznej osób niepełnosprawnych poprzez udział

w zawodach, turniejach i obozach sportowych.

5.2.5. Wyrównanie szans w dostępnie do materiałów drukowych oraz ułatwienie

osobom z dysfunkcją wzroku uczestnictwa w wydarzeniach kulturalnych.

5.2.6. Stworzenie osobom niepełnosprawnym możliwości korzystania z usług

kulturalno- artystycznych oraz poznawania prezentowanych eksponatów dzięki

zastosowaniu translatora języka pisanego na język migowy oraz nowoczesnych

technik manualnych – reliefów.


5.3.1. Liczba osób niepełnosprawnych uczestniczących w imprezach kulturalnych,

artystycznych i sportowych.

5.3.2. Liczba zorganizowanych imprez kulturalnych, rekreacyjnych i sportowych

z udziałem osób niepełnosprawnych.

5.3.3. Liczba zorganizowanych prezentacji prac wykonanych przez osoby

niepełnosprawne.

5.3.4. Liczba uczestników w Mistrzostwach Polski/Europy/Świata/Igrzyskach

Paraolimpijskich.

5.3.5. Liczba zorganizowanych zawodów, turniejów i obozów sportowych oraz osób

które w nich uczestniczyły.

5.3.6. Liczba osób korzystających ze sprzętu komputerowego, będącego

w zasobach Chełmskiej Biblioteki Publicznej, dostosowanego do osób

z dysfunkcją wzroku.



strona 21 z 28

5.3.7. Liczba wypożyczonych czytaków.

5.3.8. Liczba placówek, które wdrożyły rozwiania w zakresie likwidacji barier

w dostępie do dóbr kulturalno – artystycznego.

6. Współpraca z organizacjami pozarządowymi oraz tworzenie partnerstwa lokalnego na rzecz osób niepełnosprawnych.6.1. Działania

6.1.1. Uwzględnienie wśród zadań publicznych zlecanych organizacjom

pozarządowym działań na rzecz osób niepełnosprawnych.

6.1.2. Prowadzenie i aktualizowanie bazy danych organizacji pozarządowych

działających na terenie Miasta Chełm na stronie Urzędu Miasta Chełm w

zakładce „sprawy społeczne”.

6.1.3. Promowanie działalności organizacji pozarządowych działających dla i na

rzecz osób niepełnosprawnych poprzez umieszczanie informacji na stronie

Urzędu Miasta Chełm w zakładce „sprawy społeczne”.

6.1.4. Stała współpraca z Miejską Społeczną Radą do spraw Osób

Niepełnosprawnych.


6.2.1. Wzrost liczby ofert składanych przez organizacje pozarządowe dotyczących

działań na rzecz osób niepełnosprawnych.

6.2.2. Poszerzenie wiedzy lokalnej społeczności na temat organizacji

pozarządowych działających na rzecz osób niepełnosprawnych.

6.2.3. Utrwalenie dobrej praktyki współdziałania samorządnej reprezentacji osób

niepełnosprawnych z samorządem lokalnym.



strona 22 z 28


6.3.1. Liczba osób biorących udział w poszczególnych działaniach realizowanych

przez organizacje pozarządowe.

6.3.2. Liczba przedsięwzięć realizowanych przez organizacje pozarządowe

w zakresie ochrony zdrowia, promocji zdrowia.

6.3.3. Liczba osób odwiedzających zakładkę na stronie Urzędu Miasta Chełm

„sprawy społeczne”.

7. Dążenie do wyrównania szans edukacyjnych osób niepełnosprawnych.

7.1. Działania

7.1.1. Diagnoza specjalnych potrzeb edukacyjnych dzieci i młodzieży z terenu

miasta Chełm.

7.1.2. Realizacja przedsięwzięć mających na celu kształtowanie i wzmacnianie

poczucia własnej wartości dziecka niepełnosprawnego.

7.1.3. Rozwijanie umiejętności społecznych wśród dzieci niepełnosprawnych.

7.1.4. Udzielanie pomocy psychologiczno – pedagogicznej dziecku

niepełnosprawnemu.

7.1.5. Włączenie dzieci i młodzieży niepełnosprawnej w masową działalność

instytucji kulturalnych.

7.1.6. Zapewnienie możliwie optymalnych warunków rozwoju i rehabilitacji oraz

poradnictwa psychopedagogicznego.

7.1.7. Uwzględnianie osób niepełnosprawnych w doskonaleniu umiejętności

zawodowych.



strona 23 z 28

7.1.8. Wspieranie środowiska rodzinnego osób niepełnosprawnych.

7.1.9. Prowadzenie różnorodnych form wsparcia dla rodzin.

7.1.10. Zaangażowanie rodziców w działania na rzecz placówki oświatowo –

wychowawczej.

7.1.11. Kształtowanie tolerancji wobec niepełnosprawności.

7.1.12. Doskonalenie umiejętności zawodowych osób pracujących z dziećmi

i młodzieżą ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

7.2.Oczekiwane rezultaty

7.2.1. Likwidacja barier architektonicznych i transportowych w szkołach.

7.2.2. Zwiększenie tolerancji uczniów dla kolegów „sprawnych inaczej”.

7.2.3. Wzrost ilości dorosłych osób niepełnosprawnych kontynuujących naukę

i podwyższających swoje kwalifikacje zawodowe.

7.2.4. Zwiększenie świadomości wśród nauczycieli i wychowawców w zakresie

potrzeb niepełnosprawnych uczniów.

7.2.5. Zwiększenie poczucia własnej wartości wśród dzieci niepełnosprawnych.

7.2.6. Przygotowanie dzieci niepełnosprawnych do życia w społeczeństwie.

7.2.7. Zwiększenie ilości grup integracyjnych w przedszkolach oraz klas

integracyjnych w szkołach.

7.2.8. Uzupełnienie działań realizowanych przez placówki oświatowe przez

organizacje społeczne, fundacje oraz jednostki administracji publicznej.



strona 24 z 28

7.2.9. Nawiązanie współpracy z rodzicami w celu realizacji działań na rzecz

placówki oświato – wychowawczej.

7.2.10. Podniesienie kwalifikacji i umiejętności osób pracujących z uczniami ze

specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

7.3. W skaźniki osiągnięcia celu

7.3.1. Liczba placówek bez barier architektonicznych.

7.3.2. Liczba utworzonych klas integracyjnych w szkołach.

7.3.3. Liczba dzieci objęta nauczaniem indywidualnym.

7.3.4. Liczba osób pracujących z uczniami ze specjalnymi potrzebami

edukacyjnymi, które podniosły swoje kwalifikacje zawodowe.

7.3.4. Liczba udzielonych porad i konsultacji w zakresie wsparcia psychologicznego

dziecku niepełnosprawnemu

7.3.5. Liczba dzieci niepełnosprawnych objęta edukacją we wszystkich typach

szkół.

7.3.6. Liczba przedsięwzięć i imprez edukacyjnych w których uczestniczyli

uczniowie niepełnosprawni.

V. Adresaci Programu

Odbiorcami Programu są osoby niepełnosprawne i ich rodziny zamieszkałe

w mieście Chełm oraz instytucje i organizacje pozarządowe zajmujące się problematyką

niepełnosprawności w Chełmie.



strona 25 z 28

VI. Realizatorzy Programu Realizatorami Programu będą m.in.

1) Wydziały Urzędu Miasta Chełm,

2) Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Chełmie,

3) Powiatowy Urząd Pracy w Chełmie,

4) placówki oświatowo - wychowawcze,

5) organizacje pozarządowe,

6) Miejska Społeczna Rada ds. Osób Niepełnosprawnych.

VII. Finansowanie zadań wynikających z Programu

Zadania ujęte w Programie będą finansowane ze:

1) środków budżetu miasta Chełm,

2) środków PFRON,

3) środków Funduszu Pracy,

4) środków Unii Europejskiej,

5) innych źródeł.

VIII. Monitoring Programu

Nadzór nad realizacją Programu sprawuje Prezydent Miasta Chełm. Nieodzownym

elementem wdrażania Programu jest jego monitorowanie oraz ewaluacja. W związku

z powyższym corocznie będzie przygotowywana „Informacja z realizacji Programu Działań

na Rzecz Osób Niepełnosprawnych”. Do dnia 30 czerwca każdego roku będzie

przedkładana Radzie Miejskiej informacja za rok ubiegły. Umożliwi to sprawdzanie stopnia



strona 26 z 28

realizacji poszczególnych zadań.

IX. Podsumowanie

„Programu Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych na terenie miasta Chełm

w latach 2014 – 2018” jest dokumentem perspektywicznym przewidzianym do realizacji

w okresie 5 letnim.

Niektóre działania w Programie charakteryzują się dużym stopniem ogólności, ale

w oparciu o nie istnieje możliwość tworzenia dodatkowych przedsięwzięć, dotyczących

zagadnień ujętych w Programie.

Niniejszy Program jest dokumentem o charakterze interdyscyplinarnym, którego

realizacja wymaga współpracy wielu partnerów społecznych, w tym Urzędu Miasta,

jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, instytucji oświaty, kultury, sportu i turystyki,

jednostek służby zdrowia, organizacji pozarządowych działających na rzecz osób

niepełnosprawnych, podmiotów zajmujących się aktywizacją społeczną i zawodową osób

niepełnosprawnych i ich rehabilitacją. Wspólne działania w obszarach opisanych

w Programie, uzupełniające się wzajemnie, przyczynią się do poprawy jakości życia

niepełnosprawnych mieszkańców miasta, likwidowania napotykanych przez tą grupę

barier w funkcjonowaniu oraz zwiększenia zasobów zaspokajających im pozamaterialne

formy pomocy.

Uzupełnieniem zadań Programu są zadania realizowane przez Miejski Ośrodek

Pomocy Rodzinie w Chełmie w ramach rehabilitacji społecznej oraz przez Powiatowy

Urząd Pracy w Chełmie w ramach rehabilitacji zawodowej. Zadania te są finansowane ze

środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, a sposób ich

rozdysponowania jest przedstawiany każdego roku Radzie Miejskiej, zgodnie z jej planem

pracy, za rok ubiegły.

Do zadań gminy należy również opracowanie i realizacja gminnej strategii integracji

polityki społecznej obejmującej w szczególności programy pomocy społecznej, ochrony

zdrowia, programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, narkomanii,

budownictwa socjalnego i edukacji publicznej, której odbiorcami mogą być również osoby



strona 27 z 28

niepełnosprawne.

Cele szczegółowe zostały konsultowane z organizacjami działającymi na rzecz

osób niepełnosprawnych działających na terenie Miasta na spotkaniu, które odbyło się

w dniu 25 listopada 2013r. Program został też zaakceptowany przez Miejską Społeczną

Radą ds. Osób Niepełnosprawnych w dniu 28 listopada 2013r.



strona 28 z 28

Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych na terenie ...‚nosprawno... ·...

Documents

Transcript of Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych na terenie ...‚nosprawno... ·...