Profilaktyka uzależnieo wśród dzieci i młodzieży

DIAGNOZA I WSPARCIE JAKO PODEJŚCIE PROFILAKTYCZNE WZGLĘDEM ZACHOWAO RYZYKOWNYCH

mgr Klaudia Kozak- Półchłopek

psycholog – pedagog – logopeda

Dziecko NIEGRZECZNE

Dzieci „niegrzeczne” jako te narażone na podejmowanie zachowao ryzykownych.

Kim jest niegrzeczne dziecko?

Jak zachowuje się dziecko niegrzeczne?

Co robi w domu?

Co robi w szkole?

Czego nie robi?

Z czego może wynikad niegrzecznośd dziecka?

Odpowiedź numer 1: z braku kompetencji komunikacyjnej

Bazowe umiejętności komunikacyjne u małych dzieci

Stanowią podstawę dla rozwoju komunikacji i

mowy. Bez nich trudno wejśd na „wyższy

poziom”

Wszystkie czynności niezbędne do tego, by dziecko nawiązywało relacje z otoczeniem

Bazowe umiejętności komunikacyjne kształtują

się od urodzenia; okres krytyczny to około 9 miesiąc życia, jednak

niektóre z nich rozwijają się do drugiego roku życia

Baza dla komunikacji

1. Kontakt wzrokowy oraz podążanie wzrokiem.

2. Reagowanie na sygnał dźwiękowy awerbalny i werbalny.

3. Wskazywanie palcem.

4. Tworzenie wzajemnego pola uwagi.

możliwy opóźniony rozwój mowy

brak motywacji do podejmowania komunikacji, do mówienia

problemy z uwagą słuchową, wzrokową, co w efekcie możeskutkowad problemami z uczeniem się

Konsekwencje?

Problemy w powyższych sferach mogą również byd wczesnymi objawami zaburzenia ze

spektrum autyzmu.

Zaburzenia ze spektrum autyzmu

Spektrum autyzmu to zaburzenie typowego

(normatywnego) schematu rozwoju; dzieci

z diagnozą spektrum autyzmu mają inną

ścieżkę rozwoju niż dzieci rozwijające się w sposób typowy. Stąd: autyzm nie

jest chorobą a nietypowym wzorcem

rozwoju.

Mimo wyróżnionych objawów

podstawowych, autyzm ma szerokie spektrum

objawów, co w praktyce oznacza, że

trudno znaleźd dzieci z tą samą diagnozą

funkcjonujące w ten sam sposób.

Triada autystyczna, czyli objawy z trzech głównych obszarów:

1. Zaburzenia interakcji społecznych

2. Zaburzenia komunikacji

3. Ograniczone wzorce zachowao,

zainteresowao i aktywności

Objawy:

Interakcje społeczne

KomunikacjaWzorce zachowań,

zainteresowań i aktywności

Odpowiedź numer 2: Z zaburzeo uwagi

Uwaga - do czego jest nam potrzebna?

Selekcja

Utrzymanie uwagi (koncentracja)

Podzielnośd uwagi

Przerzutnośd uwagi

Czujnośd

Przeszukiwanie

Jak byśmy się zachowywali bez którejś z tych funkcji?

Funkcje wykonawcze, a więc praktyczna uwaga umiejętności, których ludzie potrzebują, żeby wykonad jakieś zadanie.

Odpowiedź numer 3: Z zaburzeo zachowania

Zaburzenia NA ZEWNĄTRZ (eksternalizacyjne):

1. ADHD

2. Zaburzenia opozycyjno- buntownicze

3. Zaburzenia zachowania

Objawy

ADHD:

Zaburzenia uwagi

Nadruchliwośd

Nadmierna impulsywnośd

Zaburzenia opozycyjno-buntownicze i zaburzenia zachowania:

Zachowania prowokacyjne

Wybuchy złości

Krzywdzenie innych

Bunt czy zaburzenie? Zaburzenie, gdy zachowanie dziecka ma wpływ na jego funkcjonowanie i je

upośledza.

Odpowiedź numer 4: Z lęku

Dziecięce lęki są czymś zupełnie normalnym. O zaburzeniu mówimy, kiedy:

Zaburza funkcjonowanie

Jest nieproporcjonalnie silny w stosunku do bodźca

Kiedy trwa nieproporcjonalnie długo

Towarzyszą mu nasilone objawy somatyczne

Zaburzenia lękowe okresu dzieciostwa

Lęk separacyjny

Zaburzenie lękowe uogólnione

Zespół lęku napadowego

Fobie specyficzne

Fobia społeczna

Mutyzm wybiórczy

Zaburzenia lękowe wymagają wsparcia terapeutycznego, szczególnie, kiedy

zaburzają funkcjonowanie dziecka i nie pozwalają mu na wypełnianie typowych dla niego zadao rozwojowych (np. fobia

szkolna czy lęk separacyjny zaburzają podjęcie roli ucznia)

Odpowiedź numer 5: Ze skrajnej nieśmiałości

Nieśmiałośd NIE JEST zaburzeniem. Nieśmiałośd jest cechą osobowości danego dziecka.

Czy dzieci nieśmiałe wymagają terapii?

I każda kolejna odpowiedź, czyli: kim jest dziecko niegrzeczne?

Zawsze powinno pojawid się pytanie

o PRZYCZYNĘzachowania

Dziecko nie jest niegrzeczne. Jego zachowanie może

takie byd (uwaga na etykietki!).

Dziecko nazywane niegrzecznym

będzie niegrzeczne, bo tak zostało „oznaczone”.

Częściej podejmuje zachowania ryzykowne.

Dziękuję za uwagę