PRÓBNY EGZAMIN GIMNAZJALNY Z OPERONEM CZĘŚĆ...

18
WPISUJE UCZEŃ KOD UCZNIA PESEL MARZEC 2017 Czas pracy: 60 minut Liczba punktów do uzyskania: 30 PRÓBNY EGZAMIN GIMNAZJALNY Z OPERONEM CZĘŚĆ HUMANISTYCZNA HISTORIA I WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE Instrukcja dla ucznia 1. Sprawdź, czy zestaw egzaminacyjny zawiera 14 stron (zadania 1.–23.). Ewentualny brak stron lub inne usterki zgłoś nauczycielowi. 2. Na tej stronie i na karcie odpowiedzi wpisz swój kod i PESEL. 3. Czytaj uważnie wszystkie teksty i zadania. 4. Rozwiązania zapisuj długopisem lub piórem z czarnym tuszem/atramentem. Nie używaj korektora. 5. W arkuszu znajdują się różne typy zadań. Rozwiązania zadań zaznacz na karcie odpowiedzi w następujący sposób: – wybierz jedną z podanych odpowiedzi i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej literą, np. gdy wybierzesz odpowiedź A: B C D – wybierz właściwą odpowiedź i zamaluj kratkę z odpowiednimi literami, np. gdy wybierasz odpowiedź FP: PP PF FF – do informacji oznaczonych właściwą literą dobierz informacje oznaczone liczbą lub literą i zamaluj odpowiednią kratkę, np. gdy wybierasz literę B i liczbę 1: A1 A2 B2 6. Staraj się nie popełnić błędów przy zaznaczaniu odpowiedzi, ale jeśli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz inną odpowiedź, np.: B C D 7. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie będą sprawdzane i oceniane. Powodzenia! Arkusz opracowany przez Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON. Kopiowanie w całości lub we fragmentach bez pisemnej zgody wydawcy zabronione.

Transcript of PRÓBNY EGZAMIN GIMNAZJALNY Z OPERONEM CZĘŚĆ...

WPISUJE UCZEŃ

KOD UCZNIA PESEL

MARZEC2017

Czas pracy:60 minut

Liczba punktówdo uzyskania: 30

PRÓBNY EGZAMIN GIMNAZJALNYZ OPERONEM

CZĘŚĆ HUMANISTYCZNAHISTORIA I WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE

Instrukcja dla ucznia1. Sprawdź, czy zestaw egzaminacyjny zawiera 14 stron (zadania 1.–23.).

Ewentualny brak stron lub inne usterki zgłoś nauczycielowi.2. Na tej stronie i na karcie odpowiedzi wpisz swój kod i PESEL.3. Czytaj uważnie wszystkie teksty i zadania.4. Rozwiązania zapisuj długopisem lub piórem z czarnym tuszem/atramentem.

Nie używaj korektora.5. W arkuszu znajdują się różne typy zadań. Rozwiązania zadań zaznacz na

karcie odpowiedzi w następujący sposób:– wybierz jedną z podanych odpowiedzi i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej

literą, np. gdy wybierzesz odpowiedź A:A B C D

B C D

B C D

– wybierz właściwą odpowiedź i zamaluj kratkę z odpowiednimi literami, np. gdy wybierasz odpowiedź FP:

PP PF FF

– do informacji oznaczonych właściwą literą dobierz informacje oznaczone liczbą lub literą i zamaluj odpowiednią kratkę, np. gdy wybierasz literę B i liczbę 1:

A1 A2 B2

6. Staraj się nie popełnić błędów przy zaznaczaniu odpowiedzi, ale jeśli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz inną odpowiedź, np.:

A B C D

B C D

B C D

7. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie będą sprawdzane i oceniane.Powodzenia!

Arkusz opracowany przez Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON.Kopiowanie w całości lub we fragmentach bez pisemnej zgody wydawcy zabronione.

2

Historia i wiedza o społeczeństwiePróbny Egzamin Gimnazjalny z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą”

PRZENIEŚ ROZWIĄZANIA NA KARTĘ ODPOWIEDZI!

Tekst źródłowy do zadania 1.

Najstarszy i najdłuższy etap w rozwoju człowieka skończył się około 8 tys. lat p.n.e. Ludzie w tym okresie prowadzili koczowniczy tryb życia, żyli w gromadach, zajmowali się myślistwem i zbieractwem, potrafili rozniecać ogień i wytwarzać kamienne narzędzia. Chronili się w jaski-niach bądź w namiotach zbudowanych ze zwierzęcych kości i skór.

Opracowanie własne.

Zadanie 1. (0–1)Dokończ poniższe zdanie, wybierając właściwą odpowiedź spośród podanych.

Okres w historii prehistorycznego człowieka opisany w tekście źródłowym toA. rewolucja neolityczna.B. rozwój cywilizacji sumeryjskiej.

C. rozwój wspólnot paleolitu.D. rewolucja agrarna.

Ilustracje do zadania 2.

Zadanie 2. (0–1)Przyporządkuj powyższym ilustracjom właściwy tytuł. Wybierz odpowiedź spośród podanych A–D.

A. Przykłady zabytków kultury starożytnego EgiptuB. Przykłady zabytków kultury starożytnej GrecjiC. Przykłady zabytków kultury starożytnego SumeruD. Przykłady zabytków kultury starożytnych Chin

Tekst źródłowy do zadania 3.

Nasz ustrój polityczny nie jest naśladownictwem obcych praw, a my sami raczej jesteśmy wzo-rem dla innych niż inni dla nas. Nazywa się ten ustrój demokracją, ponieważ opiera się na więk-szości obywateli, a nie na mniejszości. W sporach prywatnych każdy obywatel jest równy w obliczu prawa; jeśli zaś chodzi o znaczenie, to jednostkę ceni się nie ze względu na jej przynależność do pewnej grupy, lecz ze względu na talent osobisty, jakim się wyróżnia; nikomu też, kto jest zdolny służyć ojczyźnie, ubóstwo [...] nie przeszkadza w osiągnięciu zaszczytów. W naszym życiu państwo-wym kierujemy się zasadą wolności. [...] Kierując się wyrozumiałością w życiu prywatnym, szanu-jemy prawa w życiu publicznym; jesteśmy posłuszni każdoczesnej władzy i prawom, zwłaszcza tym niepisanym, które bronią pokrzywdzonych i których przekroczenie przynosi powszechną hańbę.

Tukidydes, Wojna peloponeska, przeł. K. Kumaniecki, Warszawa 1988, s. 107–108.

3

Historia i wiedza o społeczeństwiePróbny Egzamin Gimnazjalny z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą”

PRZENIEŚ ROZWIĄZANIA NA KARTĘ ODPOWIEDZI!

Zadanie 3. (0–1)Oceń prawdziwość zdań dotyczących tekstu. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli zdanie jest fałszywe.

3.1.Ustrój polityczny Aten zwany „władzą ludu” umocnił się w V w. p.n.e. po reformie Klejstenesa, która ostatecznie pozbawiła arystokrację uprzywilejo-wanej pozycji.

P F

3.2. Ze względu na prawo wszystkich obywateli do zasiadania w eklezji w Atenach rozwinęła się demokracja bezpośrednia. P F

Zadanie 4. (0–2)Spośród poniższych wydarzeń oznaczonych literami A–D wybierz wydarzenie chronologicznie pierwsze i wydarzenie chronologicznie ostatnie. W tabeli zaznacz litery, którymi oznaczono wybrane wydarzenia.

4.1. wydarzenie chronologicznie pierwsze A B C D4.2. wydarzenie chronologicznie ostatnie A B C D

A. podział imperium rzymskiegoB. zdobycie Rzymu przez OdoakeraC. upadek tetrarchiiD. początki republiki rzymskiej

Teksty źródłowe do zadania 5.

Tekst A.Einhard, Życie Karola Wielkiego

Karol był obfitej i silnej budowy ciała, wysokiego wzrostu. Przy obiedzie słuchał albo muzyki, albo czytania; czytano mu opowiadania i dzieje starożytnych. Lubił też bardzo dzieła świętego Augustyna, zwłaszcza „De civitate Dei” [O państwie Bożym] […].

Nie poprzestając na języku ojczystym, starał się wyuczyć i obcych. Z tych łacinę znał tak dobrze, że posługiwał się nią na równi z językiem ojczystym; po grecku lepiej rozumiał, niż mówił. Szla-chetną wiedzę gorliwie uprawiał, uczonych miał w wysokim poszanowaniu i otaczał ich wielkimi honorami. Uczył się sztuki liczenia i z niezwykłą pilnością i ciekawością badał bieg gwiazd. Pró-bował i pisać; w tym celu miał zawsze pod poduszką tabliczki i książeczki, żeby w wolnej chwili przyzwyczajać rękę do kreślenia liter.

Wiek V–XV w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii i studentów, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S.B. Lenard, Warszawa 1997, s. 7.

Tekst B.Wiele rzeczy podjął dla ozdoby i pożytku państwa: jedne tylko zaczął, inne doprowadził do koń-

ca. Na pierwszym miejscu należy wymienić bazylikę Świętej Bogurodzicy w Akwizgranie, cudow-nym kunsztem zbudowaną, i most na Renie pod Moguncją, długi na pięćset kroków [...]. Budował i pałace i szkołę wyborną sztuką [...]. Przede wszystkim jednak troszczył się o domy Boże: gdziekol-wiek w swoim państwie zauważył kościół zniszczony od starości, nakazywał biskupom i opatom, do których to należało, aby go naprawili, i jeszcze posyłał osobnych urzędników, aby doglądali, czy rozkazy zostały wypełnione [...].

Wiek V–XV w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii i studentów, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S.B. Lenard, Warszawa 1997, s. 7.

4

Historia i wiedza o społeczeństwiePróbny Egzamin Gimnazjalny z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą”

PRZENIEŚ ROZWIĄZANIA NA KARTĘ ODPOWIEDZI!

Zadanie 5. (0–3)Korzystając z powyższych źródeł, przyporządkuj do każdego zdania właściwe uzupełnienie spośród oznaczonych literami A–C.

Dzięki prowadzonej ekspansji terytorialnej Karol Wielki utworzył duże państwo, ale nie miał stałej siedziby. Ulubionym miejscem pobytu władcy był 5.1. , w którym wzniesiono bazylikę Świętej Bogurodzicy. Karol Wielki nie tylko wspierał rozwój nauki, lecz także sam dbał o swoją edukację. W kręgu jego licznych zainteresowań leżała nauka języków obcych, ma-tematyki oraz 5.2. . Posługiwał się biegle nie tylko językiem ojczystym, lecz także 5.3. .5.1. A. Rzym B. Akwizgran C. Moguncja5.2. A. astrologii B. astronomii C. anatomii5.3. A. łaciną B. greką C. włoskim

Mapa do zadania 6.

Lyon

VerdunParyż

Kr—l. Danii

Królestwo

Zachodnio-

frankijskie

(Karol II Łysy)Królestwo Italii

(Lotar I)

Państ

wo

Koście

lne

Królestwo

Wschodniofrankijskie

(Ludwik Niem

iecki)

Arabowie

Słowianie

200 km0

Zadanie 6. (0–1)Oceń, które z poniższych zdań jest prawdziwe. Zaznacz literę P przy zdaniu prawdziwym.

6.1. Państwo Karola Wielkiego zajmowało tereny od Pirenejów po Łabę i graniczyło z Królestwem Słowian. P

6.2. Trwały podział Imperium Karolingów nastąpił w wyniku traktatu w Verdun w 843 roku. P

6.3. Królestwem Zachodniofrankijskim władał Lotar, który otrzymał tytuł cesarza. P

5

Historia i wiedza o społeczeństwiePróbny Egzamin Gimnazjalny z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą”

Tablica genealogiczna i mapa do zadania 7.

Piast (postać legendarna)

Mieszko I (992)

książę Polan

Bolesław I Chrobry (1025)

król Polski

Bezprym (1032)

Mieszko II Lambert (1034)

król Polski

Kazimierz I Odnowiciel (1058)

książę Polski

Władysław I Herman (1102)

książę Polski

Bolesław II Śmiały (1080)

król Polski

Bolesław III Krzywousty (1138)

książę Polski

Zbigniew (1108)

współrządzący

Henryk (1166)

książę sandomierski Kazimierz II Sprawiedliwy (1194)

książę sandomierski

Władysław II Wygnaniec (1159)

książę śląski

Bolesław IV Kędzierzawy (1173)

książę mazowiecki Mieszko III Stary (1202)

książę wielkopolski

Poznań

Kraków

Sandomierz

Płock

Łęczyca

Szczecin

Kołobrzeg

Wrocław

Opole Czerwień

Gdańsk

Ołomuniec

Praga

Miśnia

Nitra

C z e c h y

W ę g r y

Ru

ś

P o m o r z e P r u s y

Bug

Wis∏a

Odra

San

Warta

0 100 km

6

Historia i wiedza o społeczeństwiePróbny Egzamin Gimnazjalny z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą”

PRZENIEŚ ROZWIĄZANIA NA KARTĘ ODPOWIEDZI!

Zadanie 7. (0–1)Oceń prawdziwość zdań dotyczących drzewa genealogicznego i mapy. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli zdanie jest fałszywe.

7.1. Synem Piasta, który otrzymał jako dzielnicę Mazowsze, był Bolesław Bolesławowic. P F

7.2. Śląsk, dzielnicę senioralną i zwierzchnictwo nad Pomorzem Zachodnim otrzymał najstarszy syn Bolesława Krzywoustego. P F

Zadanie 8. (0–1)Rozstrzygnij, który z poniższych opisów ustrojów politycznych przedstawia założenia ustroju monarchii stanowej.

A. Ustrój polityczny, w którym poddani, ziemia i skarb stanowią własność monarchy nadające-go godności możnym świeckim i duchownym.

B. Ustrój polityczny, w którym monarcha sprawuje pełnię władzy, ustanawiając prawa, wpro-wadzając je w życie i sprawując sądownictwo.

C. Ustrój polityczny, w którym stany uprzywilejowane, głównie możni, rycerstwo i duchowień-stwo, mają wpływ na władzę króla przez reprezentację w zgromadzeniach stanowych, póź-niejszych parlamentach i różnych formach samorządu.

D. Ustrój państwa, w którym rządy sprawowane były przez jednego władcę, przedstawianego jako pośrednika pomiędzy bogami a ludźmi.

Ilustracje do zadania 9.

Zadanie 9. (0–3)Korzystając z powyższych ilustracji, przyporządkuj do każdego zdania właściwe uzupełnienie spośród oznaczonych literami A–C.

Od końca XII wieku budowniczowie w Europie Zachodniej wznosili coraz większe wielonawo-we katedry i kościoły. Nowy styl budownictwa, zwany 9.1. , odznaczał się lekkością. Budowle miały wiele dużych okien zakończonych 9.2. , wypełnianych zazwyczaj witrażami. Wprowadzono również rozety. Cechą charakterystyczną budowli było stosowanie systemu 9.3. odciążających ściany budowli.9.1. A. klasycystycznym B. romańskim C. gotyckim9.2. A. łukami B. ostrołukami C. lukarnami9.3. A. przypór B. kolumn C. empor

7

Historia i wiedza o społeczeństwiePróbny Egzamin Gimnazjalny z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą”

PRZENIEŚ ROZWIĄZANIA NA KARTĘ ODPOWIEDZI!

Zadanie 10. (0–2)Spośród poniższych wydarzeń oznaczonych literami A–D wybierz wydarzenie chronologicznie pierwsze i wydarzenie chronologicznie ostatnie. W tabeli zaznacz litery, którymi oznaczono wybrane wydarzenia.

10.1. wydarzenie chronologicznie pierwsze A B C D10.2. wydarzenie chronologicznie ostatnie A B C D

A. odkrycie Ameryki przez Krzysztofa KolumbaB. upadek KonstantynopolaC. wyprawa Vasco da Gamy do IndiiD. wystąpienie Marcina Lutra

Tekst źródłowy i wykres do zadania 11.

Juliusz Ruggieri o handlu Polski w II poł. XVI wiekuPolska prowadzi handel nie tylko z sąsiadami, lecz i z odleglejszymi krajami. Całe atoli prawie

handlu skupienie jest w Gdańsku, porcie nad Morzem Bałtyckim, należącym do króla polskiego. W miesiącu sierpniu odbywa się tu wielki jarmark od św. Dominika czternaście dni i dłużej trwający, na który zbierają się Niemcy, Francuzi, Flamandy, Anglicy, Hiszpanie, Portugalczycy i wtedy zawija do portu przeszło 400 okrętów naładowanych winem francuskim i hiszpańskim, jedwabiem, oliwą, cytrynami, konfiturami [...], korzeniami [...], cyną i angielskim suknem. Zastają w Gdańsku maga-zyny pełne pszenicy, żyta i innego zboża, lnu, konopi, wosku, miodu [...], drzewa [...], solonej woło-winy [...]. Zboże zaś i inne płody zbywające od potrzeb krajowych spławiają do Gdańska na wiosnę [kupcy krajowi] i przedają hurtem kupcom gdańskim [...], a że oni tylko sami mogą prowadzić ten handel, są niezmiernie bogaci i nie masz miasta, z któregoby król Polski mógł mieć więcej pieniędzy.Wiek XVI–XVII w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii i studen-

tów, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S.B. Lenard, Warszawa 1997, s. 98.

Wywóz zboża przez Gdańsk w latach 1470–1650

1470 lata

tys.

łasz

tów

1490 1530 1557 1583 1618 1634 1650

2,2 9,5 10,240,5

62,8

116,3

71,587

0

20

40

60

80

100

120

Zadanie 11. (0–1)Na podstawie wykresu oceń prawdziwość podanych niżej zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli zdanie jest fałszywe.

11.1. Do portu gdańskiego zjeżdżali kupcy niemalże z całej Europy, przywożąc towary luksusowe i kupując zboże, produkty rolne i drewno. P F

11.2. Dzięki monopolowi na handel Gdańsk w latach 1470–1618 odnotowywał stały wzrost eksportu zbóż. P F

8

Historia i wiedza o społeczeństwiePróbny Egzamin Gimnazjalny z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą”

PRZENIEŚ ROZWIĄZANIA NA KARTĘ ODPOWIEDZI!

Ilustracja do zadania 12.

Zadanie 12. (0–1)Dokończ poniższe zdanie, wybierając właściwą odpowiedź spośród podanych.

Obraz Jana Matejki przedstawia wydarzenia związane ze złożeniemA. hołdu świeckiego.B. hołdu książęcego.

C. hołdu lennego.D. hołdu zwycięstwa.

Tekst i taśma chronologiczna do zadania 13.

Unia […] przewidywała posiadanie wspólnego, razem wybieranego władcy, wspólny sejm, senat i monetę tej samej wartości […]. Oba kraje miały prowadzić wspólną politykę zagraniczną i woj-skową, jakkolwiek pozostały odrębne […] urzędy, włącznie z najwyższymi, odrębne wojsko, skarb i sądownictwo. […] W ten sposób […] stworzono wielonarodowościową Rzeczpospolitą.

J.A. Gierowski, Historia Polski 1505–1764, Warszawa 1987, s. 107.wystąpienie Marcina Lutra

wojnatrzynastoletnia

1 2 3 4

śmierćZygmunta Augusta

powstanieChmielnickiego

pierwsza wolna elekcja

Zadanie 13. (0–1)Dokończ zdanie, wybierając właściwą odpowiedź spośród podanych.

Opisane w tekście wydarzenie miało miejsce w okresie oznaczonym na taśmie chronologicznej numeremA. 1. B. 2. C. 3. D. 4.

Tekst źródłowy do zadania 14.

Odezwa Kara Mustafy do mieszkańców WiedniaJeżeli staniecie się muzułmanami, będziecie ocaleni. Jeśli nie stając się nimi, poddacie zamek

bez walki, to zastosujemy się w nim do przykazania Allaha: maluczkim z was ani wielmożom, bogatym ani biednym wyrządzona nie będzie żadna krzywda – wszyscy będziecie żyć w bezpieczeń-stwie i pokoju. Jeśli się będziecie sprzeciwiać i stawiać opór, wówczas z łaski Allaha Najwyższego

9

Historia i wiedza o społeczeństwiePróbny Egzamin Gimnazjalny z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą”

PRZENIEŚ ROZWIĄZANIA NA KARTĘ ODPOWIEDZI!

zamek Wiedeń zostanie przemożną potęgą padyszacha zdobyty i opanowany, a wtedy ani jednej osoby nie oszczędzi się i nie pożałuje, lecz gwoli Allaha Najwyższego, który stworzył ziemię i nie-biosa, a żadnych wspólników nie ma – wy sami będziecie wyrżnięci, mienie wasze i zapasy żywno-ści będą złupione, zaś wasze dzieci pójdą w jasyr.

spotkaniazhistoria.blogspot.com/2015/10/teksty-xviii-wiek.html (dostęp dnia 9.03.2017 r.)

Zadanie 14. (0–1)Wybierz odpowiedź spośród A lub B oraz jej uzasadnienie spośród 1.–3.

Autor odezwy

A. nawołuje do sojuszu,

gdyż

1. dzięki połączeniu sił wspólnie można pokonać wrogów islamu.2. dzięki tolerancji religijnej jest możliwe wspólne życie w Imperium Osmańskim.

B. wzywa do poddania, 3. tylko wyznawcy islamu mogą żyć w Imperium Osmańskim.

Zadanie 15. (0–1)Dokończ poniższe zdanie, wybierając właściwą odpowiedź spośród podanych.

Szereg, w którym uporządkowano chronologicznie wydarzenia z czasu powstania Stanów Zjednoczonych Ameryki, toA. uchwalenie konstytucji USA, ogłoszenie Deklaracji Niepodległości, „bostońskie picie her-

baty”, ustanowienie Karty Praw.B. ogłoszenie Deklaracji Niepodległości, „bostońskie picie herbaty”, ustanowienie Karty Praw,

uchwalenie konstytucji USA.C. „bostońskie picie herbaty”, ustanowienie Karty Praw, uchwalenie konstytucji USA, ogłosze-

nie Deklaracji Niepodległości.D. „bostońskie picie herbaty”, ogłoszenie Deklaracji Niepodległości, uchwalenie konstytucji

USA, ustanowienie Karty Praw.

Tekst źródłowy i ilustracja do zadania 16.

Odezwa Ludwika Mierosławskiego do naroduRodacy!Aktem uroczystym […] wezwany przez Rząd Tymczasowy do kierowania powstaniem, wywoła-

nym przez wszechwładne Sprzysiężenie Narodu, staję na tej świętej ziemi jego pełnomocnikiem, z władzą dyktatorialną. […]. Biorąc na moje barki ten zaszczytny trud, przysięgam w obliczu Boga i zbrojnego ludu […] wyzwolić polskie kraje od najazdu barbarzyńców, a ziemię polską przywrócić ludowi. […]

Wiek XIX w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii i studentów, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S.B. Lenard, Warszawa 2001, s. 232.

10

Historia i wiedza o społeczeństwiePróbny Egzamin Gimnazjalny z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą”

PRZENIEŚ ROZWIĄZANIA NA KARTĘ ODPOWIEDZI!

Zadanie 16. (0–1)Dokończ poniższe zdanie, wybierając właściwą odpowiedź spośród podanych.

Źródła nawiązują do wydarzeń z czasu trwaniaA. powstania krakowskiego.B. powstania listopadowego.

C. powstania wielkopolskiego.D. powstania styczniowego.

Zadanie 17. (0–2)Których ziem polskich dotyczą zamieszczone w tabeli opisy polityki zaborców? Przyporządkuj każdemu opisowi właściwy obszar, wybierając spośród oznaczonych literami A–D. Zaznacz odpowiednie litery w tabeli.

17.1.Hakata to potoczna nazwa organizacji (nazwa pochodziła od pierwszych liter na-zwisk jej założycieli), której zadaniem było prowadzenie antypolskiej akcji pro-pagandowej oraz dążenie do wprowadzenia zakazu używania języka polskiego.

A B C D

17.2.Gospodarczo był to obszar słabo uprzemysłowiony, z przewagą rolnictwa. Uwłaszczenie chłopów przeprowadzono w 1848 roku, a po 1867 roku społeczeń-stwo uzyskało daleko idące swobody w zakresie języka, kultury i samorządu.

A B C D

A. zabór pruskiB. Rzeczpospolita Krakowska

C. GalicjaD. zabór rosyjski

Tabela i ilustracje do zadania 18.

Przyznanie kobietom praw wyborczych w wybranych państwachROK PAŃSTWO1893 Nowa Zelandia 1902 Australia (z wyjątkiem rdzennej ludności – do 1962 roku)1906 Finlandia1913 Norwegia1915 Islandia1918 Polska, Litwa, Niemcy, Austria, Wielka Brytania (w pełni w 1928 roku)1920 Stany Zjednoczone (19. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych)

11

Historia i wiedza o społeczeństwiePróbny Egzamin Gimnazjalny z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą”

PRZENIEŚ ROZWIĄZANIA NA KARTĘ ODPOWIEDZI!

Zadanie 18. (0–1)Na podstawie materiałów źródłowych do tego zadania oceń prawdziwość podanych niżej zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli zdanie jest fałszywe.

18.1. Emancypacja kobiet w sferze nauki była łatwiejsza niż w sferze politycznej, gdyż kobiety po raz pierwszy otrzymały prawa wyborcze w XX wieku. P F

18.2.Sufrażystki w Anglii, walczące o prawa wyborcze, aby zwrócić uwagę opinii publicznej, często przerywały zebrania mężczyzn, demonstrowały na ulicach czy przykuwały się do ogrodzeń budynków administracji.

P F

Ilustracja do zadania 19.

Zadanie 19. (0–1)Oceń prawdziwość podanych niżej zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli zdanie jest fałszywe.

19.1.Integracja to kierunek przemian oraz sposób organizowania zajęć i rehabilita-cji osób niepełnosprawnych wyrażające się w dążeniu do stworzenia tym oso-bom możliwości uczestniczenia w normalnym życiu, dostępu do tych wszyst-kich instytucji i sytuacji społecznych, w których uczestniczą pełnosprawni.

P F

19.2.Integracja to szacunek, akceptacja i uznanie bogactwa różnorodności kultur na świecie, naszych form wyrazu i sposobów na bycie człowiekiem. Sprzyja jej wiedza, otwartość, komunikowanie się oraz wolność słowa, sumienia i wiary.

P F

12

Historia i wiedza o społeczeństwiePróbny Egzamin Gimnazjalny z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą”

PRZENIEŚ ROZWIĄZANIA NA KARTĘ ODPOWIEDZI!

Tekst źródłowy do zadania 20.

Art. 144.1. Prezydent Rzeczypospolitej, korzystając ze swoich konstytucyjnych i ustawowych kompetencji,

wydaje akty urzędowe.2. Akty urzędowe Prezydenta Rzeczypospolitej wymagają dla swojej ważności podpisu Prezesa

Rady Ministrów, który przez podpisanie aktu ponosi odpowiedzialność przed Sejmem.3. Przepis ust. 2 nie dotyczy:

1) zarządzania wyborów do Sejmu i Senatu,2) zwoływania pierwszego posiedzenia nowo wybranych Sejmu i Senatu,3) skracania kadencji Sejmu w przypadkach określonych w Konstytucji,4) inicjatywy ustawodawczej,5) zarządzania referendum ogólnokrajowego,6) podpisywania albo odmowy podpisania ustawy,7) zarządzania ogłoszenia ustawy oraz umowy międzynarodowej w Dzienniku Ustaw Rzeczy-

pospolitej Polskiej, […].

Zadanie 20. (0–1)Dokończ poniższe zdanie, wybierając właściwą odpowiedź spośród podanych.

Powyższy fragment Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej odnosi się do uprawnień prezydentaA. w polityce zagranicznej.B. wobec polityki obronnej.

C. wobec władzy wykonawczej.D. wobec władzy ustawodawczej.

Mapa do zadania 21.

zachodnio-pomorskie

warmińsko--mazurskie

pomorskie

podlaskie

lubelskie

łódzkie

świętokrzyskie

lubuskie

małopolskie

wielkopolskie

opolskieśląskie

dolnośląskie

podkarpackie

mazowieckie

kujawsko--pomorskie

12

3

4

5

0 100 km50

1. Kaszubi 2. Litwini 3. Białorusini 4. Ukraińcy 5. Niemcy

13

Historia i wiedza o społeczeństwiePróbny Egzamin Gimnazjalny z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą”

PRZENIEŚ ROZWIĄZANIA NA KARTĘ ODPOWIEDZI!

Zadanie 21. (0–1)Dokończ poniższe zdanie, wybierając właściwą odpowiedź spośród podanych.

Mniejszości narodowe zamieszkujące terytorium Polski oznaczono na mapie cyframiA. 1 i 3.B. 2 i 5.C. 1 i 2.D. 4 i 1.

Symbole pozarządowych organizacji międzynarodowych do zadania 22.

* Przyjaciele Ziemi

Zadanie 22. (0–1)Oceń, które z poniższych zdań jest prawdziwe. Zaznacz P przy zdaniu prawdziwym.

22.1. Organizacje, których symbole widnieją powyżej, działają na rzecz ekologii. P22.2. Organizacje, których symbole widnieją powyżej, bronią praw człowieka. P

22.3. Organizacje, których symbole widnieją powyżej, działają na rzecz sprawiedliwe-go handlu. P

Zadanie 23. (0–1)Jan w ubiegłym roku ukończył 25 lat. Z pochodzenia jest Niemcem, ale posiada polskie oby-watelstwo. Na stałe mieszka i pracuje w Krakowie.Na podstawie powyższej informacji oceń, które z poniższych zdań jest prawdziwe. Zaznacz P przy zdaniu prawdziwym.

23.1. Jan nie ma biernego prawa wyborczego do Senatu RP. P23.2. Jan może kandydować w wyborach prezydenckich. P23.3. Jan posiada czynne prawo wyborcze do Sejmu. P

*

14

Historia i wiedza o społeczeństwiePróbny Egzamin Gimnazjalny z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą”

BRUDNOPIS (nie podlega ocenie)

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

Historia i wiedza o społeczeństwiePróbny Egzamin Gimnazjalny z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą”

BRUDNOPIS (nie podlega ocenie)

Historia i wiedza o społeczeństwiePróbny Egzamin Gimnazjalny z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą”

KARTA ODPOWIEDZI

WPISUJE UCZEŃ

PESEL

Nr zad. Odpowiedzi

1. A B C D

2. A B C D

3.1. P F

3.2. P F

4.1. A B C D

4.2. A B C D

5.1. A B C

5.2. A B C

5.3. A B C

6.1. P

6.2. P

6.3. P

7.1. P F

7.2. P F

8. A B C D

9.1. A B C

9.2. A B C

9.3. A B C

10.1. A B C D

10.2. A B C D

11.1. P F

11.2. P F

12. A B C D

13. A B C D

UZUPEŁNIA NAUCZYCIEL SPRAWDZAJĄCY

A

B

C

D

E

F

G

H

I

J

K

L

Ł

M

N

O

P

Q

R

S

T

U

V

W

X

Y

Z

1

2

3

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Kod ucznia

J

D

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

SUMA PUNKTÓW JD

D – dziesiątkiJ – jedności

UZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY

Nr zad. Odpowiedzi

14. A1 A2 A3 B1 B2 B3

15. A B C D

16. A B C D

17.1. A B C D

17.2. A B C D

18.1. P F

18.2. P F

19.1. P F

19.2. P F

20. A B C D

21. A B C D

22.1. P

22.2. P

22.3. P

23.1. P

23.2. P

23.3. P

788378 7932749

ISBN 978-83-7879-327-4