Prezentacja zasobów informacji w systemach …rocznikikae.sgh.waw.pl/p/roczniki_kae_z42_03.pdf ·...

download Prezentacja zasobów informacji w systemach …rocznikikae.sgh.waw.pl/p/roczniki_kae_z42_03.pdf · Stopień dostosowania ... ponieważ był on bardzo mały, ... wice, ograniczyło

If you can't read please download the document

Transcript of Prezentacja zasobów informacji w systemach …rocznikikae.sgh.waw.pl/p/roczniki_kae_z42_03.pdf ·...

  • Przemysaw Jatkiewicz1

    Prezentacja zasobw informacji wsystemach informatycznych jednostek samorzdowych

    1.Wstp

    Prezentacja zasobw informacji przez instytucje publiczne jest obwarowana licznymi przepisami prawa. Najbardziej znane toustawa zdnia 6wrzenia 2001 r. odostpie do informacji publicznej (Dz.U. z2001 r. Nr112, poz.1198) oraz rozporzdzenie Ministra Spraw Wewntrznych iAdministracji zdnia 18stycznia 2007 r. wsprawie Biuletynu Informacji Publicznej (Dz.U. z2007 r. Nr10, poz.68). Wspomniana ustawa zawiera definicj informacji publicznej oraz przepis nakazujcy jej udostpnianie, wtym udostpnienie do ponownego wykorzystania. Wedug art. 1.1 Kada informacja osprawach publicznych sta-nowi informacj publiczn ipodlega udostpnieniu iponownemu wykorzystaniu nazasadach iwtrybie okrelonym wniniejszej ustawie. Jednostki samorzdu terytorialnego swymienione wprost wart. 4 ust. 1 par.2 jako obowizane do udostpniania informacji publicznej.

    Informacja publiczna jest udostpniana wdrodze: ogoszenia wBiuletynie Informacji Publicznej (BIP); odpowiedzi nawniosek; wstpu naposiedzenia kolegialnych organw wadzy publicznej pochodz-

    cych zpowszechnych wyborw iudostpniania materiaw, wtym audiowi-zualnych iteleinformatycznych, dokumentujcych teposiedzenia;

    udostpniania wcentralnym repozytorium2.Centralne repozytorium informacji publicznej jest przeznaczone do przecho-

    wywania iudostpniania zasobu informacyjnego, ktre pozwala najego ponowne wykorzystanie. Na zasb ten skadaj si informacje publiczne oszczeglnym znaczeniu dla rozwoju innowacyjnoci wpastwie irozwoju spoeczestwa

    1 Uniwersytet Gdaski, Wydzia Zarzdzania; Polskie Towarzystwo Informatyczne.2 Rozporzdzenie Rady Ministrw zdnia 12marca 2014 r. wsprawie Centralnego Repo-

    zytorium Informacji Publicznej (Dz.U. z2014 r. poz.361).

  • 40 Przemysaw Jatkiewicz

    informacyjnego. Instytucje samorzdowe nie sjednak zobligowane do prze-kazywania do centralnego repozytorium posiadanego zasobu informacyjnego.

    Wobec tego Biuletyn Informacji Publicznej, stanowicy urzdowy publi-kator teleinformatyczny wpostaci ujednoliconego systemu stron wsieci tele-informatycznej, jest jedynym wymaganym przez prawo systemem sucym do udostpniania informacji publicznej przez jednostki samorzdowe. Winien zawiera informacje m.in. o: przedmiocie dziaalnoci ikompetencjach; organach iosobach sprawujcych funkcje oraz ich kompetencjach; majtku; sposobach przyjmowania izaatwiania spraw oraz ich stanie; naborze kandydatw do zatrudnienia nawolne stanowiska; prowadzonych rejestrach, ewidencjach, archiwach oraz sposobach izasa-

    dach udostpniania danych wnich zawartych oraz zapewnienia moliwo-ci ich wyszukiwania.Wymagania, ktre dotycz strony podmiotowej BIP, zostay zdefiniowane

    wrozporzdzeniu Ministra Spraw Wewntrznych iAdministracji zdnia 18stycz-nia 2007 r. wsprawie Biuletynu Informacji Publicznej. Odwoano si wnim m.in. do uchylonego ju rozporzdzenia Rady Ministrw zdnia 11padziernika 2005 r. wsprawie minimalnych wymaga dla systemw teleinformatycznych (Dz.U. z2005 r. Nr212, poz.1766). Zostao wydane napodstawie art. 18pkt1 ustawy zdnia 17lutego 2005 r. oinformatyzacji dziaalnoci podmiotw reali-zujcych zadania publiczne (Dz.U. z2005 r. Nr64, poz.565). Na tej samej pod-stawie wydano aktualnie obowizujce rozporzdzenie Rady Ministrw zdnia 12kwietnia 2012 r. wsprawie Krajowych Ram Interoperacyjnoci (KRI), mini-malnych wymaga dla rejestrw publicznych iwymiany informacji wpostaci elektronicznej oraz minimalnych wymaga dla systemw teleinformatycznych (Dz.U. z2012 r. poz.526).

    Wpar.19 rozporzdzenia oKRI zapisano wymaganie, aby systemy telein-formatyczne podmiotw realizujcych zadania publiczne suce prezentacji zasobw informacji zapewniay spenienie przez tesystemy wymaga Web Con-tent Accessibility Guidelines (WCAG 2.0), zuwzgldnieniem poziomu AA. WCAG tozbir dokumentw powstaych wramach prowadzonej przez World Wide Web Consortium (W3C) inicjatywy Web Accessibility Initiative (WAI), zawierajcych zalecenia dotyczce tworzenia serwisw internetowych owysokiej dostpnoci3. Przytoczony przepis mylnie przywouje wic rekomendacje jako wymagania.

    3 http://www.w3.org/TR/WCAG20 (data odczytu: 25.09.2015).

  • 41Prezentacja zasobw informacji wsystemach informatycznych jednostek...

    Wliteraturze spotyka si te traktowanie WCAG jako standardu4. Faktycznie stay si one standardem 15padziernika 2012 r. jako norma ISO/IEC 40500:20125.

    Kolejne wymogi dotyczce portali internetowych wynikaj zprzepisw ustawy zdnia 16lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (Dz.U. z2004 r. Nr171, poz.1800). Artyku 173 mwi otym, i przechowywanie informacji lub uzyskiwanie dostpu do informacji ju przechowywanej wtelekomunikacyjnym urzdzeniu kocowym abonenta lub uytkownika kocowego jest dozwolone, pod warunkiem e wyrazi on natozgod. Telekomunikacyjnym urzdzeniem kocowym jest take komputer, poniewa jest podczony do sieci Internet. Jego uytkownik toabonent, ktry korzysta zusug wiadczonych przez organiza-cje prowadzce portale internetowe. Przechowywan informacj spopularne ciasteczka (ang. cookies).

    Mona wyrni dwa rodzaje ciasteczek tymczasowe (ang. session cookies) istae (ang. persistent cookies)6. Ciasteczka tymczasowe, niezbdne czsto do poprawnego dziaania stron WWW, szapisywane tylko naczas przeglda-nia portalu iusuwane pozakoczeniu sesji. Ciasteczka stae, przechowywane przez duszy czas nanoniku komputera, swykorzystywane najczciej do dostosowania witryny do potrzeb odwiedzajcego j uytkownika, jak rwnie zbierania onim informacji. Odbiorca treci zamieszczonych naportalach musi wic wyrazi zgod naprzechowywanie ciasteczek, jeli mechanizm ciasteczek staych zosta zaimplementowany naodwiedzanych witrynach internetowych.

    KRI oraz prawo telekomunikacyjne dotycz zarwno obligatoryjnych, pod-miotowych biuletynw informacji publicznej, jak iurzdowych portali inter-netowych, do ktrych prowadzenia jednostki samorzdw terytorialnych nie szobowizane. Poniewa dostosowanie systemw sucych prezentowaniu informacji do nowych przepisw naleao wykona wokresie maksymalnie 3lat od wejcia ich wycie, zasadne wydaje si przeprowadzenie bada, kt-rych celem jest okrelenie stopnia realizacji tego zadania izidentyfikowanie sabych punktw procesu.

    4 L.Moreno, P.Martnez, B.Ruiz-Mezcua, Disability standards for multimedia on the web, IEEE MultiMedia 2008, vol.15 (4), s.5254.

    5 ISO/IEC 40500:2012 Information technology W3C Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) 2.0.

    6 C.Jackson, A.Bortz, D.Boneh, J. C.Mitchell, Protecting browser state from web pri-vacy attacks, w:Proceedings of the 15th international conference on World Wide Web, 2006, s.737744.

  • 42 Przemysaw Jatkiewicz

    2.Metodyka bada

    Bazujc nawasnych obserwacjach, autor sformuowa hipotez, i jedynie nieliczne urzdowe portale internetowe oraz podmiotowe biuletyny informa-cji publicznej uwzgldniy rekomendacje WCAG 2.0. Stopie ich dostosowania jest zaleny od wielkoci prowadzcej je jednostki. Wikszo jednostek samo-rzdu terytorialnego zamieszcza komplet wymaganych przez prawo informacji naswoich stronach BIP.

    Zdecydowano si nametod obserwacji naukowej bez interwencji, gw-nym instrumentem badawczym bya przegldarka internetowa Mozilla Firefox 41.0 zzainstalowanymi dodatkami Web Accessibility Evaluation Tool (WAVE) iWCAG Contrast Checker oraz Chrome Wersja 45.0.2454.101 m7. Hipotez wery-fikowano napodstawie wystpowania wBIP informacji publicznych wyszcze-glnionych nastronie pierwszej, implementacji mechanizmw pozwalajcych nawyraenie zgody odnonie do przechowywania ciasteczek oraz dostosowa-nia do rekomendacji WCAG 2.0.

    Poniewa peny audyt WCAG wszystkich systemw jest zadaniem daleko wykraczajcym pozamoliwoci realizujcego badania, przeprowadzono jedy-nie weryfikacj zgodnoci zwytycznymi zamieszczonymi wtabeli 1. Stopie dostosowania biuletynw informacji publicznej do przepisw prawa okrelono napodstawie przyznanej punktacji, wyszczeglnionej wtabeli 2.

    Pomimo e badana populacja nie jest zbyt dua, zdecydowano si narepre-zentacyjn metod bada. Przyjto, i cechy maj rozkad hipergeometryczny, ktry przybliono rozkadem normalnym, izastosowano nastpujcy wzr naminimaln wielko prby8:

    np p u

    p p uN

    (1 )(1 )

    2

    22

    =

    + ,

    gdzie:n liczebno prby,N liczebno populacji, bd maksymalny,p wielko frakcji,

    7 J.Pieter, Oglna metodologia pracy naukowej, Ossolineum, Wrocaw 1967.8 J.Steczkowski, Metoda reprezentacyjna wbadaniach zjawisk ekonomiczno-spoecznych,

    Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995, s.190.

  • 43Prezentacja zasobw informacji wsystemach informatycznych jednostek...

    u1,64 kwantyl rozkadu normalnego dla testu dwustronnego przy poziomie ufnoci 90%.

    Przy liczebnoci prby wynoszcej 2917, bdzie 10-procentowym oraz przy-jtej wielkoci frakcji 0,5 minimalna liczebno prby to66.

    Tabela 1. Kontrolowane wytyczne WCAG 2.0

    Zasada Wytyczna Kontrolowana cecha

    Zasada nr1: postrzegalno

    Wytyczna 1.1. Alternatywa wpostaci tekstu

    1.1.1. Tre nietekstowa: wszelkie treci nietekstowe przedstawione uytkownikowi maj swoj tekstow alternatyw, ktra peni tsam funkcj

    Wytyczna 1.4. Moliwo rozrnienia

    1.4.3. Kontrast (minimalny): wizualne przedstawienie tekstu lub obrazu tekstu ma kontrast wynoszcy przynajmniej 4,5 : 1

    Zasada nr4: solidno

    Wytyczna 4.1. Kompatybilno

    4.1.1 Parsowanie: wtreci wprowadzonej przy uyciu jzyka znacznikw elementy maj pene znaczniki pocztkowe ikocowe, elementy szagniedane wedug swoich specyfikacji, elementy nie maj zduplikowanych atrybutw oraz wszystkie ID sunikalne, zwyjtkiem przypadkw, kiedy specyfikacja zezwala nawyej wymienione cechy

    rdo: opracowanie wasne.

    Tabela 2. Punktacja stopnia dostosowania biuletynw informacji publicznej doprzepisw prawa

    Lp. Punktowana cecha Punkty

    1. Informacja oprzedmiocie dziaalnoci ikompetencjach 1

    2. Informacja oorganach iosobach sprawujcych funkcje oraz ich kompetencjach 1

    3. Informacja omajtku 1

    4. Informacja osposobach przyjmowania izaatwiania spraw oraz ich stanie 1

    5. Informacja onaborze kandydatw do zatrudnienia nawolne stanowiska 1

    6. Informacja oprowadzonych rejestrach, ewidencjach iarchiwach oraz osposobach izasadach udostpniania danych wnich zawartych 1

    7. Wytyczna 1.1.1 WCAG 2.0 2

    8. Wytyczna 1.4.3 WCAG 2.0 2

    9. Wytyczna 4.1.1 WCAG 2.0 2

    10. Zgoda naprzechowywanie ciasteczek 6

    rdo: opracowanie wasne.

  • 44 Przemysaw Jatkiewicz

    Wcelu wyboru obiektw wykonano przy pomocy generatora liczb pseudo-losowych losowanie warstwowe, bez zwracania. Oddzielnie losowano podmioty nalece do kadego rodzaju wyszczeglnionego wtabeli 3, zuwzgldnieniem czstoci jego wystpowania wpopulacji. Wtej samej tabeli zaprezentowano liczb wylosowanych podmiotw.

    Tabela 3. Klasy wielkoci wodniesieniu do szczebla instytucji

    Rodzaj urzdu Wielko Liczba badanych podmiotw

    Urzd marszakowski dua

    9Urzd miejski wmiecie naprawach powiatu dua

    Urzd dzielnicy (Warszawa) dua

    Urzd powiatowy dua

    Urzd miejski rednia21

    Urzd miasta igminy rednia

    Urzd gminy maa 36

    rdo: opracowanie wasne.

    3.Przebieg bada

    Pierwszym problemem, naktry si natknito wtoku prowadzonych bada, byo zlokalizowanie linku prowadzcego do biuletyn informacji publicznej nastronie gwnej instytucji. Wielokrotnie wymagao toprzejrzenia caej strony, poniewa by on bardzo may, umieszczony nasamym dole strony lub nie zawie-ra logo BIP. Wprzypadku gminy Szczurowa by on nawet nieprawidowy ipro-wadzi do Biuletyn Informacji Publicznej wMaopolsce, wktrym mona byo wyszuka odpowiedni adres.

    Kolejne problemy byy zwizane zinterpretacj nastpujcych punktowa-nych cech: informacja omajtku; informacja osposobach przyjmowania izaatwiania spraw oraz ich stanie.Wiele instytucji umieszczao jedynie informacje oposiadanych nieruchomo-ciach. Informacje omajtku Urzdu Gminy wRanie dotyczyy 2006 r., nato-miast Urzd Miasta iGminy wSzczawnicy zamieci nie tylko nieaktualne dane (z2003 r.), ale take jedynie wartoci majtku poszczeglnych jednostek orga-nizacyjnych, co zostao zaprezentowane narysunku 1.

  • 45Prezentacja zasobw informacji wsystemach informatycznych jednostek...

    Rysunek 1. BIP Urzdu Miasta iGminy wSzczawnicyrdo: strona BIP Urzdu Miasta iGminy wSzczawnicy.

    Wikszo urzdw publikowaa jednak coroczny dokument onazwie Infor-macje ostanie mienia komunalnego, ktry zgodnie zustaw zdnia 27sierpnia 2009 r. ofinansach publicznych (Dz.U. z2009 r. Nr157, poz.1240) zawiera: dane dotyczce przysugujcych jednostce samorzdu terytorialnego praw

    wasnoci; dane dotyczce innych ni wasno praw majtkowych, wtym wszczegl-

    noci oograniczonych prawach rzeczowych, uytkowaniu wieczystym, wie-rzytelnociach, udziaach wspkach, akcjach;

    dane ozmianach wstanie mienia komunalnego od dnia zoenia poprzed-niej informacji;

    dane odochodach uzyskanych ztytuu wykonywania prawa wasnoci iinnych praw majtkowych oraz wykonywania posiadania;

    inne dane iinformacje ozdarzeniach majcych wpyw nastan mienia jed-nostki samorzdu terytorialnego.

    Ztego te wzgldu uznano, e zamieszczenie wspomnianego, aktualnego doku-mentu jest warunkiem koniecznym przyznania punktw.

    Wprzypadku duej liczby badanych instytucji stwierdzono prawidowo opi-sany sposb przyjmowania izaatwiania spraw. Cz znich nie umoliwiaa jednak uzyskania informacji oich stanie. Kilka instytucji, jak Urzd Gminy Tyo-wice, ograniczyo si do zamieszczenia naplatformie ePUAP formularza pisma oglnego iwniosku oudzielenie informacji publicznej. Uznano wic, e naley

  • 46 Przemysaw Jatkiewicz

    osobno punktowa (po0,5 punktu) opis przyjmowania izaatwiania spraw oraz moliwo kontroli ich stanu.

    Kopotliwe byo rwnie okrelenie, czy wytyczna 1.4.3 WCAG 2.0 (kontrast minimalny) jest zaimplementowana, gdy wszystkie elementy strony, pozakomu-nikatem ostrzegajcym ociasteczkach, maj prawidowy kontrast (przykadem jest Biuletyn Informacji Publicznej Urzdu Miasta iGminy Jutrosin). Przyjto, e stanowi one integraln cz portalu itake powinny spenia wszystkie stawiane jej wymagania.

    Przed bardziej powanym dylematem stan autor przy interpretacji wyni-kw walidacji BIP poprzez W3C Validator. Liczne bdy nie ograniczyy si jedy-nie do nieprawidowego stosowania znacznikw pocztkowych ikocowych, zagniedania elementw wbrew specyfikacji czy zduplikowanych atrybutw oraz ID, jak towprost wynika zopisu wymagania 4.1.1. Parsowanie. Kluczo-wym dokumentem wyjaniajcym problematyczn kwesti by przewodnik zro-zumienia iimplementacji WCAG9. Wyjania on, i intencj byo umoliwienie wszystkim programom iurzdzeniom prawidowej interpretacji zapisu strony WWW iwprost wskazywa naW3C Validator jako narzdzie kontrolne.

    4.Wyniki bada

    Nie potwierdzia si hipoteza, i wikszo jednostek samorzdu teryto-rialnego zamieszcza komplet wymaganych przez prawo informacji naswoich stronach BIP. Postpio tak tylko 11 znich. Pozostae miay braki, ktre zostay zaprezentowane wtabeli 4.

    Informacje oprzedmiocie dziaalnoci ikompetencjach, jak rwnie infor-macje oorganach iosobach sprawujcych funkcje oraz ich kompetencjach zna-lazy si wbiuletynach informacji publicznej wszystkich badanych organizacji. Wrd 55 urzdw, ktre nie zamieciy informacji osposobach przyjmowania izaatwiania spraw oraz ich stanie, a 30 miao prawidowe karty opisu spraw, wktrych brakowao jedynie moliwoci sprawdzenia przez petenta, co aktu-alnie dzieje si wzwizku ze zoonym przez niego pismem lub wnioskiem. Nie wyklucza si take, e wprzypadku urzdw wyszczeglnionych wtabeli 4 infor-macje onaborze kandydatw do zatrudnienia znajdoway si wogoszeniach, nie

    9 Note 26 Understanding WCAG 2.0 Aguide tounderstanding and implementing Web Con-tent Accessibility Guidelines 2.0, W3C Working Group, February 2015.

  • 47Prezentacja zasobw informacji wsystemach informatycznych jednostek...

    za wwyodrbnionej czci portalu, ize wzgldu naich nieaktualno zostay usunite. Sytuacja tanie wydaje si jednak prawdopodobna.

    Tabela 4. Liczba stron BIP zbrakami informacji

    Informacja Liczba Procent

    Informacja omajtku 41 62,20

    Informacja osposobach przyjmowania izaatwiania spraw oraz ich stanie 51 77,20

    Informacja onaborze kandydatw do zatrudnienia nawolne stanowiska 2 3,00

    Informacja oprowadzonych rejestrach, ewidencjach iarchiwach oraz osposobach izasadach udostpniania danych wnich zawartych

    26 39,39

    rdo: opracowanie wasne.

    Komunikat ostrzegajcy owykorzystywaniu przez BIP ciasteczek ukaza si na54 portalach. Pozostae 12 skontrolowano poprzez funkcj inspekcji zasobw przegldarki Google Chrome, ustalajc, e tylko wdwch przypadkach powi-nien si wywietla. Pozostae dziesi portali nie wykorzystuje wogle ciaste-czek lub stosuje ciasteczka dotyczce aktualnej sesji.

    Hipoteza onielicznych biuletynach informacji publicznej, wktrych uwzgld-niono rekomendacje WCAG 2.0, znalaza swoje potwierdzenie. Tylko trzy por-tale BIP, czyli niespena 4,55%, speniy kontrolowane warunki. Liczb portali, ktrych nie dostosowano do poszczeglnych wytycznych, prezentuje tabela 5.

    Tabela 5. Liczba stron BIP niedostosowanych do wytycznych WCAG 2.0

    Informacja Liczba Procent

    Wytyczna 1.1.1 33 50,00

    Wytyczna 1.4.3 21 31,82

    Wytyczna 4.1.1 54 81,82

    rdo: opracowanie wasne.

    Badania nad zgodnoci portali instytucji publicznych zWCAG 2.0 spro-wadzone cyklicznie przez Fundacj Widzialni. Cho dotycz one instytucji znacznie wyszego szczebla ni samorzdowe, torwnie wykazay znaczcy procent portali, ktrych twrcy nie zastosowali si do obowizujcych przepi-sw. Wedug obecnych bada Fundacji Widzialni 12,8% stron WWW instytucji

  • 48 Przemysaw Jatkiewicz

    publicznych spenia minimalne wymagania dostpnoci dla osb ospecjalnych potrzebach10.

    Jak wynika ztabeli 5, wiele stron nie uwzgldnia wicej ni jednej badanej wytycznej. Ponad 36% ma zarwno braki wopisach alternatywnych, jak izbyt niskie kontrasty poszczeglnych elementw oraz wykazuje bdy parsowania.

    Nie zaobserwowano znaczcych rnic cakowitego stopnia dostosowania biuletynw informacji publicznej do przepisw prawa dla poszczeglnych grup instytucji. Uwidoczniy si one jednak, gdy zastosowano podzia na: cz infor-macyjn, obejmujc cechy 16 (tabela 2), wytyczne WCAG 2.0 cechy 79, ciasteczka cecha 10. Szczegy prezentuje rysunek 2.

    Mae jednostki, obejmujce urzdy gminne, zreguy zawieraj znacznie mniej informacji wprowadzonych biuletynach informacji publicznej. Szczupo kadry wpowizaniu zniemonoci outsourcingu usugi polegajcej nawype-nianiu treci portalu jest gwn przyczyn zaobserwowanego stanu rzeczy. Portale tejednak wwikszym stopniu uwzgldniaj zalecenia WCAG2.0. Urzdy gminne zreguy korzystaj zgotowych, oferowanych narynku rozwiza, ktre zzaoenia powinny by zgodne zprzepisami prawa.

    2,50

    3,00

    3,50

    4,00

    4,50

    5,00

    5,50

    6,00

    INFORMACJE WCAG 2.0. CIASTECZKA

    4,44

    3,20

    6,00

    4,43

    2,83

    5,71

    3,97

    3,28

    5,67

    due rednie mae

    Rysunek 2. Stopnie dostosowania biuletynw informacji publicznej do przepisw prawa dla poszczeglnych grup instytucji

    rdo: opracowanie wasne.

    10 P.Marcinkowski, M.Lubo, Raport dostpnoci 2015. Wybrane podmioty realizujce za-dania publiczne, Fundacja Widzialni, 2015.

  • 49Prezentacja zasobw informacji wsystemach informatycznych jednostek...

    Cho naley jednoznacznie stwierdzi, e za stron informacyjn biulety-nw informacji publicznej sodpowiedzialne instytucje, ktre je prowadz, towprzypadku zakupu CMS-uukierunkowanego nazarzdzanie treci infor-macji publicznej odpowiedzialno tajest podzielona.

    Dostawcy wspomnianych CMS-w winni zadba zarwno ostron techniczn swoich produktw, jak ioto, aby zawieray funkcjonalnoci wspierajce uyt-kownikw wtworzeniu treci zgodnych zwytycznymi WCAG 2.0. Wtoku bada stwierdzono, e rozwizania tezawieray du liczb bdw wskadni HTML, przy czym wynikay one gwnie ze stosowania elementw, ktre powinny by przeniesione do CSS.

    5.Podsumowanie

    Przedstawione badania daj podstaw do stwierdzenia, e przepisy doty-czce prezentowania danych przez podmioty publiczne wprzypadku jednostek samorzdowych sprzestrzegane poowicznie. Niemale kada zinstytucji pod-ja starania zwizane zdostosowanie swoich portali BIP do obowizujcych ram prawnych. Pobiena, wizualna kontrola wskazuje napen ich zgodno. Zazwyczaj zawieraj prawidowe menu podmiotowe, maj funkcje zwiksza-jce kontrast iwielko czcionki. Czsto menu prowadzi do podstron, ktre nie sjednak wypenione treci, za zwikszenie kontrastu iczcionki tojedynie dwie z25 wytycznych.

    Zaobserwowano rwnie bardzo niekorzystny trend, polegajcy natwo-rzeniu osobnych portali dla osb niepenosprawnych, co zapewnia zgodno zWCAG 2.0. Zdaniem autora jest toobjaw dyskryminacji niepenosprawnych. Dodatkowo KRI nie dziaa wybirczo dotyczy wszystkich systemw sucych do prezentacji treci, rwnie stron WWW instytucji niebdcych biuletynami informacji publicznej.

    Skala bdw wykazana wbadaniach jest znacznie zaniona. Wytyczne WCAG2.0 byy kontrolowane jedynie wbardzo ograniczonym zakresie iwodnie-sieniu tylko do strony gwnej BIP. Jednostki samorzdowe nie maj odpowied-nich kompetencji, aby wykona samodzielnie peny audyt swoich systemw. Zakup iwdroenie gotowego CMS-u, reklamowanego jako zgodny zprzepisami prawa, nie rozwizuj problemw. Naley rozway moliwo przeprowadza-nia okresowego audytu przez niezalene organizacje.

  • 50 Przemysaw Jatkiewicz

    Bibliografia

    ISO/IEC 40500:2012 Information technology W3C Web Content Accessibility Guide-lines (WCAG) 2.0.

    JacksonC., BortzA., BonehD., MitchellJ. C., Protecting browser state from web pri-vacy attacks, w:Proceedings of the 15th international conference on World Wide Web, 2006, s.737744.

    MarcinkowskiP., LuboM., Raport dostpnoci 2015. Wybrane podmioty realizujce zadania publiczne, Fundacja Widzialni, 2015.

    MorenoL., MartnezP., Ruiz-MezcuaB., Disability standards for multimedia on the web, IEEE MultiMedia 2008, vol.15 (4), s.5254.

    Note 26 Understanding WCAG 2.0 Aguide tounderstanding and implementing Web Con-tent Accessibility Guidelines 2.0, W3C Working Group, February 2015.

    PieterJ., Oglna metodologia pracy naukowej, Ossolineum, Wrocaw 1967.

    Rozporzdzenie Ministra Spraw Wewntrznych iAdministracji zdnia 18stycznia 2007 r. wsprawie Biuletynu Informacji Publicznej (Dz.U. z2007 r. Nr10, poz.68).

    Rozporzdzenie Rady Ministrw zdnia 11padziernika 2005 r. wsprawie minimalnych wymaga dla systemw teleinformatycznych (Dz.U. z2005 r. Nr212, poz.1766).

    Rozporzdzenie Rady Ministrw zdnia 12kwietnia 2012 r. wsprawie Krajowych Ram Interoperacyjnoci, minimalnych wymaga dla rejestrw publicznych iwymiany informacji wpostaci elektronicznej oraz minimalnych wymaga dla systemw teleinformatycznych (Dz.U. z2012 r. poz.526).

    Rozporzdzenie Rady Ministrw zdnia 12marca 2014 r. wsprawie Centralnego Repo-zytorium Informacji Publicznej (Dz.U. z2014 r. poz.361).

    SteczkowskiJ., Metoda reprezentacyjna wbadaniach zjawisk ekonomiczno-spoecznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995.

    Ustawa zdnia 6wrzenia 2001 r. odostpie do informacji publicznej (Dz.U. z2001 r. Nr112, poz.1198).

    Ustawa zdnia 16lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (Dz.U. z2004 r. Nr171, poz.1800).

    Ustawa zdnia 17lutego 2005 r. oinformatyzacji dziaalnoci podmiotw realizuj-cych zadania publiczne (Dz.U. z2005 r. Nr64, poz.565).

    Ustawa zdnia 27sierpnia 2009 r. ofinansach publicznych (Dz.U. z2009 r. Nr157, poz.1240).

    Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) 2.0 W3C Recommendation, 11 Decem-ber 2008.

  • 51Prezentacja zasobw informacji wsystemach informatycznych jednostek...

    * * *

    Presentation of information resources intheinformation systems of local government

    SummaryThis paper presents research on the conformity of web portals, operated by local

    governments, with the law. Websites containing public information were tested as totheir content. Also examined was whether the web sites had implemented Web Content Accessibility Guidelines 2.0. Atechnical evaluation by parsing HTML syntax was also done.

    Keywords: local government, public information, Web Content Accessibility