J. La

chow

ski

PRAW

O K

ARN

EC

. H. B

ECK

Wydawnictwo C. H. BECK

Seria Testy Becka adresowana jest do studentów oraz kandydatów na aplikacje praw-nicze. Książki z tej serii są pomocne w utrwaleniu i sprawdzeniu wiedzy z danej dziedziny prawa.

ISBN 978-83-255-1450-1

Cena 39 zł

www.sklep.beck.pl, http://www.beck.ple-mail: dz.handlowy@beck.pltel.: 22 31 12 222, fax: 22 33 77 601

Polecamy: Książka „Prawo karne” zawiera zbiór testów z zakresu prawa kar-nego materialnego. Publikacja podzielona jest na rozdziały odpowia-dające systematyce Kodeksu karnego i obejmuje pytania zarówno do jego części ogólnej, szczególnej, jak i wojskowej. W ramach testów uwzględniono w zasadzie wszystkie przepisy obecnie obowiązujące-go Kodeksu karnego. Pytania testowe zawarte w zbiorze sprawdzają nie tylko znajomość jego przepisów, ale nierzadko również poglądów wyrażanych w doktrynie prawa karnego i w orzecznictwie w kwe-stiach spornych.

Dr Jerzy Lachowski – adiunkt w Katedrze Prawa Karnego i Krymino-logii na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Koper-nika w Toruniu. Autor wielu publikacji z zakresu prawa karnego ma-terialnego oraz wykonawczego. Wśród zainteresowań badawczych autora można wskazać, w szczególności zagadnienia kontratypizacji, stanu wyższej konieczności oraz warunkowego zwolnienia.

PRAWO KARNE

Jerzy Lachowski

TESTY BECKATESTY

BECKA

TESTY BECKA

Prawo karne

W sprzedaży:

A. Marek

PRAWO KARNE, wyd. 9Studia Prawnicze

L. Gardocki

PRAWO KARNE, wyd. 15Podręczniki Prawnicze

A. Grześkowiak (red.)

PRAWO KARNE, wyd. 2Skrypty Becka

M. Gałązka, R. G. Hałas, S. Hypś, D. Szeleszcuk, K. Wiak

PRAWO KARNEPlansze Becka

M. Stepaniuk

PRAWO KARNE (MATERIALNE, PROCESOWE) I INNE. TOM 6Testy Aplikacyjne

PRAWO KARNE 2010Teksty ustaw Becka

www.sklep.beck.pl

Wydawnictwo C. H. BECKWarszawa 2010

Jerzy Lachowski

PRAWO KARNE

Redakcja: Ksenia Rzepka

Projekt okładki: Robert Rogiński

ISBN 978-83-255-1450-1

© Wydawnictwo C. H. Beck 2010

Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o.

ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa

Skład i łamanie: Wydawnictwo C. H. Beck

Druk i oprawa: Cyfrowe Centrum Druku i Fotografi i, Bydgoszcz

�J. Lachowski, Prawo karne �

Jedną z metod weryfikacji, a także zdobywania wiedzy z prawa karnego ma-terialnego jest rozwiązywanie testów z zakresu tej dziedziny prawa. Pozwala ona sprawdzić umiejętność stosowania zasad wykładni prawa karnego i logicznego rozumowania, która jest niezbędna w pracy prawnika. Jest ona dość popularna w procesie dydaktycznym, albowiem nierzadko taką właśnie formę przybiera eg-zamin kursowy z prawa karnego materialnego na studiach prawniczych czy też ad-ministracyjnych. Ta forma sprawdzenia wiedzy z zakresu instytucji prawa karnego materialnego jest powszechna na pisemnych egzaminach wstępnych na aplikacje prawnicze, gdzie kandydat w krótkim czasie musi rozwiązać test obejmujący rów-nież pytania z prawa karnego.

Oddawane do rąk studentów prawa i administracji oraz kandydatów na apli-kantów opracowanie zawiera pytania testowe dotyczące w zasadzie wszystkich in-stytucji uregulowanych w Kodeksie karnym. Układ pytań testowych odpowiada systematyce kodeksowej i obejmuje nie tylko część ogólną i szczególną obowiązu-jącego Kodeksu karnego, lecz także jego całą część wojskową. Do każdego pytania proponowane są cztery odpowiedzi, przy czym tylko jedna z nich jest prawidło-wa. Wiele pytań testowych dotyczy kwestii niezwykle spornych, w sprawie któ-rych zarówno najwyższe instancje sądowe, jak i przedstawiciele nauki prawa kar-nego zajmują różne stanowiska. Zaproponowana prawidłowa odpowiedź w kluczu w takich wypadkach jest konsekwencją opowiedzenia się przez autora za jednym z prezentowanych w orzecznictwie czy literaturze poglądów. Korzystający z niniej-szego opracowania w kluczu odnajdzie jednak odesłania do tych orzeczeń czy to SN, czy sądów niższych instancji, czy też wreszcie poglądów przedstawicieli nauki prawa karnego, w których proponuje się odmienne rozwiązanie zasygnalizowane-go w pytaniu testowym problemu. Dzięki temu rozwiązanie testów będzie zmu-szało Czytelnika do zajęcia własnego stanowiska w kwestiach spornych i w konse-kwencji może do wyboru innej niż proponowana w kluczu odpowiedzi na zadane pytanie. W ten sposób oddawane do rąk Czytelnika opracowanie może ułatwiać nie tylko sprawdzenie wiedzy z zakresu prawa karnego, ale także przyczynić się rów-nież do jej pogłębienia.

W opracowaniu uwzględniono stan prawny na dzień 1 stycznia 2010 r.

Toruń, luty 2010 r. dr Jerzy Lachowski

Przedmowa

J. Lachowski, Prawo karne �II

Przedmowa ________________________________________________________ VWykaz skrótów _____________________________________________________ XIWykaz podstawowej literatury _______________________________________ XIII

Część ogólna ________________________________________________________ 1

Test I. Zasady odpowiedzialności karnej __________________________________ 3Odpowiedzi do testu 1 ___________________________________________ 8

Test 2. Formy popełnienia przestępstwa ___________________________________ 11Odpowiedzi do testu 2 ___________________________________________ 17

Test 3. Wyłączenie odpowiedzialności karnej _______________________________ 21Odpowiedzi do testu 3 ___________________________________________ 25

Test 4. Kary _________________________________________________________ 29Odpowiedzi do testu 4 ___________________________________________ 32

Test 5. Środki karne ___________________________________________________ 35Odpowiedzi do testu 5 ___________________________________________ 42

Test 6. Zasady wymiaru kary i środków karnych ____________________________ 47Odpowiedzi do testu 6 ___________________________________________ 64

Test 7. Powrót do przestępstwa _________________________________________ 75Odpowiedzi do testu 7 ___________________________________________ 79

Test 8. Środki związane z poddaniem sprawcy próbie ________________________ 81Odpowiedzi do testu 8 ___________________________________________ 94

Test 9. Zbieg przestępstw i kara łączna ____________________________________ 101Odpowiedzi do testu 9 ___________________________________________ 112

Test 10. Środki zabezpieczające __________________________________________ 117Odpowiedzi do testu 10 __________________________________________ 124

Test 11. Przedawnienie _________________________________________________ 127Odpowiedzi do testu 11 __________________________________________ 130

Test 12. Zatarcie skazania _______________________________________________ 133Odpowiedzi do testu 12 __________________________________________ 136

Spis treści

�II

�III J. Lachowski, Prawo karne

Test 13. Odpowiedzialność za przestępstwa popełnione za granicą ______________ 137Odpowiedzi do testu 13 __________________________________________ 140

Test 14. Objaśnienie wyrażeń ustawowych oraz stosunek przepisów Kodeksu karnego do ustaw szczególnych ____________________________________ 141Odpowiedzi do testu 14 __________________________________________ 147

Część szczególna______________________________________________________ 151

Test 15. Przestępstwa przeciwko pokojowi, ludzkości oraz przestępstwa wojenne __ 153Odpowiedzi do testu 15 __________________________________________ 156

Test 16. Przestępstwa przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej _____________________ 159Odpowiedzi do testu 16 __________________________________________ 163

Test 17. Przestępstwa przeciwko obronności ________________________________ 165Odpowiedzi do testu 17 __________________________________________ 167

Test 18. Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu _____________________________ 169Odpowiedzi do testu 18 __________________________________________ 176

Test 19. Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu _______________ 179Odpowiedzi do testu 19 __________________________________________ 182

Test 20. Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji ________________ 185Odpowiedzi do testu 20 __________________________________________ 189

Test 21. Przestępstwa przeciwko środowisku _______________________________ 191Odpowiedzi do testu 21 __________________________________________ 192

Test 22. Przestępstwa przeciwko wolności, w tym wolności sumienia i wyznania ___ 193Odpowiedzi do testu 22 __________________________________________ 196

Test 23. Przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności _____________ 199Odpowiedzi do testu 23 __________________________________________ 203

Test 24. Przestępstwa przeciwko rodzinie i opiece ___________________________ 205Odpowiedzi do testu 24 __________________________________________ 207

Test 25. Przestępstwa przeciwko czci i nietykalności cielesnej ___________________ 208Odpowiedzi do testu 25 __________________________________________ 210

Test 26. Przestępstwa przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową ___ 211Odpowiedzi do testu 26 __________________________________________ 212

Test 27. Przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego __________________________________________________ 213Odpowiedzi do testu 27 __________________________________________ 218

Test 28. Przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości __________________ 221Odpowiedzi do testu 28 __________________________________________ 226

Test 31. Przestępstwa przeciwko wyborom i referendum ______________________ 229Odpowiedzi do testu 29 __________________________________________ 231

Spis treści

IXJ. Lachowski, Prawo karne

Test 30. Przestępstwa przeciwko porządkowi publicznemu ____________________ 233Odpowiedzi do testu 30 __________________________________________ 238

Test 31. Przestępstwa przeciwko ochronie informacji _________________________ 241Odpowiedzi do testu 31 __________________________________________ 243

Test 32. Przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów __________________ 245Odpowiedzi do testu 32 __________________________________________ 248

Test 33. Przestępstwa przeciwko mieniu ___________________________________ 251Odpowiedzi do testu 33 __________________________________________ 257

Test 34. Przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu ____________________ 261Odpowiedzi do testu 34 __________________________________________ 267

Test 35. Przestępstwa przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi __ 271Odpowiedzi do testu 35 __________________________________________ 273

Część wojskowa ______________________________________________________ 275

Test 36. Przepisy ogólne dotyczące żołnierzy ________________________________ 277Odpowiedzi do testu 36 __________________________________________ 281

Test 37. Przepisy określające poszczególne typy przestępstw ___________________ 283Odpowiedzi do testu 37 __________________________________________ 288

Spis treści

XIJ. Lachowski, Prawo karne XI

1. Akty prawne

KC __________ Kodeks cywilnyKK __________ Kodeks karnyKPC _________ Kodeks postępowania cywilnegoKPK _________ Kodeks postępowania karnegoPWKK _______ ustawa z 6.6.1997 r. – Przepisy wprowadzające Kodeks karny

(Dz.U. Nr 88, poz. 554 ze zm.)

2. Inne skróty

art. __________ artykułDz.U. ________ Dziennik UstawNr ___________ numerpkt __________ punkttekst jedn. ____ tekst jednolityw zw. ________ w związkus. ____________ stronaSA ___________ Sąd AdministracyjnySN __________ Sąd Najwyższyze zm. ________ ze zmianaminiepubl. ______ niepublikowanet. ____________ tom

Wykaz skrótów

XIIIJ. Lachowski, Prawo karne XIII

A. Barczak-Oplustil, M. Bielski, G. Bogdan, Z. Ćwiąkalski, P. Kardas, J. Raglewski, M. Szewczyk, W. Wróbel, A. Zoll, Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Komen-tarz do art. 117–277 KK, A. Zoll (red.), Warszawa 2008

A. Barczak-Oplustil, M. Bielski, G. Bogdan, Z. Ćwiąkalski, M. Dąbrowska-Kardas, P. Kar-das, J. Majewski, J. Raglewski, M. Szewczyk, W. Wróbel, A. Zoll, Kodeks karny. Część szczególna. Tom III. Komentarz do art. 278–363 KK, A. Zoll (red.), Warszawa 2008

E. Bieńkowska, B. Kunicka-Michalska, J. Wojciechowska, Kodeks karny. Cześć ogólna. Komentarz, G. Rejman (red.), Warszawa 1999

M. Błaszczyk, J. Długosz, M. Królikowski, J. Lachowski, B. Namysłowska-Gabrysiak, A. Sa-kowicz, R. Skarbek, A. Walczak-Żochowska, W. Zalewski, R. Zawłocki, S. Żółtek, Ko-deks karny. Część ogólna. Komentarz, t. I i II, R. Zawłocki, M. Królikowski (red.), Warszawa 2010

G. Bogdan, Z. Ćwiąkalski, P. Kardas, J. Majewski, J. Raglewski, M. Szewczyk, W. Wróbel, A. Zoll, Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, A. Zoll (red.), Warszawa 2007

M. Bojarski, M. Filar, W. Filipkowski, O. Górniok, S. Hoc, P. Hofmański, M. Kalitow-ski, M. Kulik, L. K. Paprzycki, E. Pływaczewski, W. Radecki, Z. Sienkiewicz, Z. Siwik, R. A. Stefański, L. Tyszkiewicz, A. Wąsek, L. Wilk, Kodeks karny. Komentarz, M. Filar (red.), Warszawa 2008

T. Bojarski, A. Michalska-Warias, J. Piórkowska-Flieger, M. Szwaryczyk, Kodeks karny. Komentarz, T. Bojarski (red.), Warszawa 2009

M. Budyn-Kulik, P. Kozłowska-Kalisz, M. Kulik, M. Mozgawa, Kodeks karny. Praktycz-ny komentarz, M. Mozgawa (red.), Kraków 2007

M. Flemming, B. Michalski, W. Radecki, R. A. Stefański, J. Warylewski, A. Wąsek, J. Woj-ciechowska, J. Wojciechowski, Kodeks karny. Cześć szczególna. Komentarz, A. Wą-sek (red.). Tom I, Warszawa 2006

J. Giezek, N. Kłączyńska, G. Łabuda, Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, Warsza-wa 2007

R. Góral, Kodeks karny. Praktyczny komentarz, Warszawa 2007O. Górniok, W. Kozielewicz, E. Pływaczewski, B. Kunicka-Michalska, R. Zawłocki, B. Mi-

chalski, J. Skorupka, Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, A. Wąsek (red.) Tom II, Warszawa 2005

O. Górniok, S. Hoc, M. Kalitowski, S. Przyjemski, Z. Sienkiewicz, J. Szumski, L. Tyszkie-wicz, A. Wąsek, Kodeks karny. Komentarz, Gdańsk 2002/2003

Wykaz podstawowej literatury

XI� J. Lachowski, Prawo karneXI�

Wykaz podstawowej literatury

Z. Hołda, K. Postulski, Kodeks karny wykonawczy. Komentarz, Gdańsk 2007S. Lelental, Kodeks karny wykonawczy. Komentarz, Warszawa 2010A. Marek, Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2010A. Marek, Prawo karne, Warszawa 2009J. Wojciechowski, Kodeks karny. Komentarz. Orzecznictwo, Warszawa 2002A. Wąsek, Kodeks karny. Komentarz. Tom I, Gdańsk 1999

Część ogólna

J. Lachowski, Prawo karne 3

1. Znikomystopieńspołecznejszkodliwościczynuuchyla:a) winę;b) kryminalną bezprawność czynu;c) jedynie karalność przestępstwa;d) przestępczość czynu kryminalnie bezprawnego.

2. Jeśli w czasie popełniania przestępstwa o charakterze trwałym zaostrzonoodpowiedzialnośćkarnąza tenczyn,wówczasstosujeustawęobowiązującąwchwili:a) rozpoczęcia popełniania tego przestępstwa;b) zakończenia stanu bezprawia spowodowanego tym przestępstwem, ale tylko

odnośnie do fragmentu czynu, który popełniono po jej wejściu w życie;c) zakończenia stanu bezprawia spowodowanego tym przestępstwem, odnoś­

nie do czynu całego, chyba że obowiązująca poprzednio jest względniejsza dla sprawcy;

d) stosuje się najkorzystniejsze przepisy zarówno jednej, jak i drugiej ustawy.

3. Jeżelipomiędzyczasempopełnieniaprzestępstwaaczasemorzekaniaustawazmieniałasiękilkarazystosujesię:a) zawsze ustawę obowiązującą w czasie popełnienia czynu, jeśli jest względ-

niejsza w stosunku do ustawy nowej;b) zawsze ustawę obowiązującą w czasie orzekania, nawet jeśli jest surowsza;c) co do zasady, najkorzystniejsze uregulowania wszystkich ustaw obowiązują-

cych poprzednio;d) stosuje się najwzględniejszą z ustaw obowiązujących poprzednio, jeśli usta-

wa nowa jest od nich surowsza.

4. Wprzypadku,gdyzaczynobjętynieprawomocnymwyrokiemwymierzonokaręwyższąodkaryprzewidzianejwnowejustawie:a) sąd I instancji obniża niezwłocznie z urzędu karę do górnej granicy ustawo-

wego zagrożenia przewidzianego w nowej ustawie jeszcze przed uprawo-mocnieniem się wyroku;

Test I Zasady odpowiedzialności karnej

3

4 J. Lachowski, Prawo karne

b) zawsze sąd rejonowy dokonuje zmiany określonej w odpowiedzi a);c) sąd odwoławczy po wniesieniu apelacji zmienia zaskarżony wyrok obniżając

karę orzeczoną do górnej granicy ustawowego zagrożenia;d) sąd odwoławczy nie dokonuje żadnych zmian w takim wypadku, a obniże-

nie kary następuje dopiero po wszczęciu postępowania wykonawczego.

5. Jeśliczynosądzonywprawomocnymwyrokuskazującymnakarępozbawie-niawolnościzwarunkowymzawieszeniemjejwykonanianiejestjużzagro-żonytąkarą,wymierzonąkarępozbawieniawolności:a) w okresie próby w całości zamienia się na karę grzywny lub ograniczenia

wolności również z warunkowym zawieszeniem wykonania;b) w okresie próby w całości zamienia się na karę grzywny lub ograniczenia

wolności przy czym sąd nie ma obowiązku zastosowania warunkowego za-wieszenia kary;

c) zamienia się na karę grzywny lub karę ograniczenia wolności, ale dopiero po zarządzeniu jej wykonania, przy czym sąd może także zawiesić wykonanie kary powstałej po zamianie;

d) zamienia się na karę grzywny lub karę ograniczenia wolności po zarządzeniu jej wykonania, bez możliwości ponownego zastosowania warunkowego za-wieszenia wykonania kary.

6. Ustawę karną polską stosuje się jeżeli bezpaństwowiec popełnił przestęp-stwo:a) na terytorium RP;b) za granicą, skierowane przeciwko osobie nieposiadającej obywatelstwa pol-

skiego;c) za granicą skierowane przeciwko obywatelowi polskiemu, nawet jeśli ten

czyn nie jest zabroniony pod groźbą kary w miejscu jego popełnienia;d) za granicą skierowane przeciwko bezpieczeństwu wewnętrznemu RP, pod

warunkiem, że jest on zabroniony pod groźbą kary również w miejscu jego popełnienia.

7. Czasempopełnieniaprzestępstwaciągłegojest:a) okres od pierwszego zachowania składającego się na przestępstwo ciągłe po

ostatnie;b) okres od pierwszego zachowania składającego się na przestępstwo ciągłe po

ostatnie wyjąwszy krótkie odstępy czasu pomiędzy poszczególnymi zacho-waniami składającymi się na czyn ciągły;

c) moment popełnienia ostatniego z zachowań składających się na przestępstwo ciągłe;

d) moment popełnienia pierwszego z zachowań składających się na przestęp-stwo ciągłe.

Test 1

5J. Lachowski, Prawo karne

8. Czasempopełnieniaprzestępstwazzaniechaniajest:a) okres obejmujący powstrzymanie się sprawcy od nakazanego działania;b) początek okresu obejmującego powstrzymanie się sprawcy od nakazanego

działania;c) ostatni moment, w którym sprawca mógł podjąć nakazane działanie;d) zawsze chwila zrealizowania ciążącego na sprawcy obowiązku.

9. Przedmiotowąprzesłankąodpowiedzialnościkarnejzaprzestępstwoskutko-wezzaniechaniajestm.in.:a) spoczywanie na sprawcy szczególnego obowiązku zapobiegania skutkowi,

wynikającego z jakiegokolwiek źródła;b) spoczywanie na sprawcy szczególnego obowiązku zapobiegania skutkowi

wynikającego wyłącznie z ustawy;c) spoczywanie na sprawcy szczególnego obowiązku zapobiegania skutkowi,

który ma charakter prawny;d) wina sprawcy.

10.Zbrodniąjestprzestępstwo:a) kradzieży z włamaniem (art. 279 § 1 KK);b) zabójstwa w afekcie (art. 148 § 4 KK);c) fałszowania pieniędzy i papierów wartościowych jako wypadek mniejszej

wagi (art. 310 § 1 i 3 KK);d) rozboju w typie podstawowym (art. 280 § 1 KK).

11.Doprzesłanekprzypisanianieumyślnościnienależy:a) naruszenie reguł ostrożności;b) zamiar;c) związek przyczynowy pomiędzy naruszeniem zasad ostrożności a popełnio-

nym czynem zabronionym;d) przewidywanie możliwości popełnienia czynu zabronionego.

12.Możliwość przypisania określonego przez ustawę następstwa czynu zabro-nionegozależyod:a) przewidywania lub możliwości przewidywania tego następstwa;b) naruszenia zasad ostrożności;c) istnienia po stronie sprawcy zamiaru jego sprowadzenia;d) umyślnego popełnienia typu podstawowego, z którego wyniknęło następ-

stwo.

13.Umyślnośćzachodzim.in.,gdysprawca:a) naruszył zasady ostrożności;b) przewidywał możliwość popełnienia czynu zabronionego i na to się godził;

Test 1