ARKONA

P R A C O W N I E K O N S E R W A C J I Z A B Y T K Ó W „ A R K O N A ” Spółka z o.o.

31-115 Kraków, pl. Sikorskiego 3/8 tel.: (0-12) 421 24 41, fax: (0-12) 422 24 e-mail: arkona@pkz-arkona.pl

ZLECENIODAWCA Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej 00-902 Warszawa, ul. Wiejska 10

OBIEKT:

Rezydencja Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w Wiśle

ADRES: 43-460 Wisła, ul. Zameczek 1 NR DZIAŁEK: pb o nr:1277;1128;1129/1;1129/2;oraz pgr o nr

5431;5434;5433;5432;5430;5428;5425;5420;5419/7;5419/19/5418/5;5418/30

NAZWA OPRACOWANIA:

Projekt zagospodarowania zielenią terenu pomiędzy Zamkiem Górnym, a drogą dojazdową w rezydencji

Prezydenta RP.

Autorzy:

Podpis Projektował: mgr inż. arch. Jolanta Wodyńska

Upr. Nr BPP 222/82

mgr inż. Beata Kowalska - Leszczynska mgr inż. Agata Gołąb

mgr inż. Beata Sałach

Kraków, czerwiec 2007

1

Obiekt: Rezydencja Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w Wiśle

Adres: 43-460 Wisła , ul. Zameczek 1

Nazwa opracowania:

Projekt zagospodarowania zielenią terenu pomiędzy Zamkiem Górnym, a drogą dojazdową w rezydencji

Prezydenta RP.

Nr umowy:

SPIS ZAWARTOŚCI

L.p. Nazwa Ilość str.

Nr rys.

1. Strona tytułowa 1 2. Spis zawartości 1 3. Opis techniczny 18 4. Część rysunkowa Sytuacja 1 Założenia projektowe 2 Główne elementy zagospodarowania – Wariant III 3 Projekt zieleni – wariant III 4

2

OPIS TECHNICZNY

1. Obiekt i temat opracowania: Zagospodarowanie zielenią skarpy znajdującej się poniżej Zamku Górnego – projekt wykonawczy

2. Inwestor Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej

00-902 Warszawa, ul. Wiejska 10

3. Podstawa opracowania

Zlecenie Inwestora

Mapa sytuacyjno wysokościowa w skali 1:500

Projekt zagospodarowania terenu wraz z uzupełnieniami z 2002.

Wizja w terenie

Dokumentacja fotograficzna

4. Zakres opracowania Obszar opracowania obejmuje wybrany fragment otoczenia rezydencji Prezydenta

RP w Wiśle-Czarnem, tzw. Zameczku. W skład posiadłości wchodzą Zamek Górny,

Zamek Dolny, piękna drewniana kaplica oraz budynek hotelowy. Obiekty te znajdują

się w lesie mieszanym porastającym stromy stok, opadający do sztucznego zbiornika

wodnego w miejscu połączenia Białej i Czarnej Wisełki.

Projekt uzupełniający obejmuje zagospodarowanie skarpy pomiędzy Zamkiem

Górnym, a ogrodzeniem przy ulicy Zameczek.

3

5. Opis terenu i zieleni istniejącej Teren objęty opracowaniem ograniczony jest od zachodu budynkiem Zamku, od

wschodu oddzielony jest metalowym ogrodzeniem od ulicy Zameczek, od południa

wewnętrzną drogą dojazdową, a od północy krętą kamienną ścieżką ze schodami,

biegnącą do Zamku Dolnego. Na południowym krańcu terenu, w narożniku

skrzyżowania, znajduje się murowany budynek straży. Skarpa opada od Zamku

w kierunku ulicy. Różnica w wysokości waha się w granicach od 4 do 14m.

Bezpośrednio przed budynkiem Zamku Górnego znajduje się wybrukowany taras,

który przechodzi w taras ziemny pokryty trawnikiem, a następnie w stromą skarpę

dochodzącą do drogi.

Po wizji w terenie, która miała miejsce w końcu maja, stwierdzono istotne zmiany

w krajobrazie. Skarpa, która do tej pory była pokryta cienistym lasem, została

w znacznym stopniu odsłonięta po wycięciu prawie wszystkich dużych drzew.

Pozostały jedynie nieliczne jodły w okolicy budynku strażnicy oraz pojedyncze,

egzemplarze drzew liściastych, rozrzucone nieregularnie po skarpie. Ponieważ

dotychczas rosły w zwarciu, mają ładnie wykształcone proste pnie, natomiast korony

są silnie zredukowane i niekształtne.

W wyniku wycinki otworzył się widok z drogi na Zamek Górny, a także częściowo na

drewniany kościół. W związku z powyższym zmieniły się także warunki siedliskowe.

Teren skarpy jest znacznie bardziej nasłoneczniony. Pogorszyła się również retencja

wód opadowych, które spływają szybciej, nie mogą być w tak dużym stopniu jak

dotychczas wykorzystywane przez rośliny i grożą erozją gleby na skarpie. Nowo

powstałe warunki wiążą się z występowaniem innej niż dotychczas roślinności. Już

można zauważyć w warstwie runa większą ilość traw i roślin łąkowych.

Po wycięciu drzew pozostały liczne karpy korzeniowe. Wiele z nich (te po drzewach

liściastych) zaczynają wypuszczać odrosty.

Nielicznie na terenie skarpy występują naturalnie krzewy liściaste (bez czarny).

Wzdłuż wewnętrznej drogi dojazdowej do Zamku zostały niedawno posadzone byliny

oraz nielicznie młode krzewy.

Na szczycie skarpy bezpośrednio pod Zamkiem posadzono pojedyncze krzewy

i drzewa (cisy, różaneczniki, świerki), które są w nienajlepszej kondycji zdrowotnej,

4

są uszkodzone, zasychają. Podobny stan reprezentują młode świerki, które rosną

wzdłuż ogrodzenia na dole skarpy.

6. Zieleń projektowana i założenia projektowe

6.1. Ogólne założenia projektowe (ochrona istniejących elementów krajobrazu)

W ramach proponowanego projektu zieleń ma spełniać następujące zadania:

- zapobiec erozji skarpy

- osłonić brukowany taras przed Zamkiem

- częściowo odizolować Zamek od drogi

- zapewnić wgląd na atrakcyjne widoki Zamku

- nie przesłaniać całkowicie widoków z Zamku

- nawiązywać do naturalnej roślinności terenu

- wzbogacić roślinność tak, aby była atrakcyjna w różnych porach roku

Skarpa w obecnym stanie jest zagrożona erozją. Po wycince drzew pogorszyły się

znacznie warunki wodne. Woda nie jest zatrzymywana przez rośliny, spływa w dół

zabierając cząstki glebowe. W okresach suszy nieosłonięta skarpa narażona jest na

silne przesychanie, gleba wtedy kruszy się i erozja się pogłębia. Należy dołożyć

wszelkich starań, aby utrzymać glebę na miejscu.

Rozważano zastosowanie w tym miejscu nowych technologii umocnienia skarp

(Geoweb wraz z wymianą wierzchniej warstwy ziemi) jednak zrezygnowano z nich ze

względu na duże koszty, zarówno materialne jak i ekologiczne. Ponadto skarpa

wykończona w ten sposób nie wpisywałaby się dobrze w naturalne otoczenie Zamku.

Bezwzględnie proponuje się więc pozostawienie karp korzeniowych po ściętych

drzewach. Będą one utrzymywać mechanicznie glebę przez jakiś czas, a próchniejąc

dostarczą cennej materii organicznej, będącej pożywką dla innych roślin, zwierząt,

mikroorganizmów. W tym czasie korzenie nowo posadzonych drzew i krzewów mogą

5

powoli przejąć ich rolę. Należy pamiętać o regularnym usuwaniu odrostów z pni.

Usuwanie karp korzeniowych spowoduje mechaniczne zniszczenie skarpy (co może

nawet grozić jej osunięciem), a także istniejącej bogatej szaty roślinnej i środowiska

dla drobnych zwierząt. Warto raczej starać się zachować istniejącą bioróżnorodność,

niż próbować ją odtworzyć po zniszczeniu. Byłby to proces długotrwały i trudny.

Nie zaleca się wymiany powierzchniowej warstwy gleby, natomiast podczas sadzenia

drzew na skarpie należy zastosować jedynie wymianę ziemi w dołach. Ze względu na

trudne warunki w tym terenie, szczególnie zimą, zaleca się palikowanie posadzonych

drzew.

W projekcie proponuje się nie obsadzanie wysoką roślinnością wybranych osi

widokowych. Natomiast pozostałe fragmenty skarpy początkowo powinny być

obsadzone dość gęsto. W miarę wzrostu roślin może następować przerzedzanie

roślin zgodnie ze sztuką. Należy zwrócić uwagę na jakość i wielkość materiału

szkółkarskiego, który pozwoli na uzyskanie pożądanego efektu w krótszym czasie.

6.2. Zieleń projektowana – wariant III

Spośród trzech wcześniej zaproponowanych wariantów, ostatecznie wybrano wariant

III, w którym taras zostanie odizolowany żywopłotem nieformowanym z gęstych

krzewów liściastych, kwitnących o różnych porach roku (jaśminowiec, żylistek, lilak,

tawuły, kaliny, krzewuszka, omżyn, berberys, róże, trzmielina pospolita, śnieguliczka,

forsycja, porzeczka krwista, pigwowiec), podsadzonych bluszczem. W pobliżu tarasu

proponuje się uzupełnić istniejące tam różaneczniki i dosadzić kosodrzewinę (z

przesadzenia).

Na skarpie proponuje się odnowić las liściasty z domieszką jodły (całkowicie

rezygnuje się z podatnych na choroby świerków). Zaleca się zastosowanie

następujących gatunków drzew oraz krzewów: jodła pospolita, buk pospolity, klon

jawor, jarzębina, brzoza brodawkowata, grab pospolity, czeremcha, czereśnia ptasia,

bez koralowy, bez czarny, leszczyna pospolita, kruszyna, trzmielina pospolita, kalina,

dereń świdwa, dzika róża, świdośliwa. Natomiast istniejące runo zaleca się uzupełnić

o konwalię majową, paprocie, poziomki, kokoryczka, żywiec, zawilec gajowy,

parzydło leśne, fiołki, pierwiosnki, miodunka, niezapominajka polna, dzwonek

pokrzywolistny, żywokost, barwinek pospolity, tojad mocny, naparstnica zwyczajna,

łubin ogrodowy, orlik, a z roślin cebulowych narcyzy z grupy poeticus, śniedek

6

baldaszkowaty, cebulice. Fragment istniejącego na skarpie murku można obsadzić

lnicą.

7. Tabele i zestawienia Tab nr. 1

Zestawienie szczegółowe zaprojektowanych roślin

L.p. Nazwa polska Nazwa łacińska Powierz-chnia

m2

Ilość szt./m2

Liczba sztuk

Drzewa liściaste 1 Brzoza brodawkowata Betula pendula 52 Buk pospolity Fagus silvatica 93 Buk pospolity forma purpurowa Fagus silvatica f. purpurea 34 Czeremcha pospolita Prunus padus 35 Czereśnia ptasia Prunus avium 16 Grab pospolity Carpinus betulus 17 Jarząb pospolity Sorbus aucuparia 38 Klon jawor Acer pseudoplatanus 3

Razem: 28

Drzewa iglaste 9 Jodła pospolita Abies alba 9

Razem: 9

Krzewy liściaste 10 Berberys pospolity Berberis vulgaris 511 Berberys pospolity odm.

purpurowa Berberis vulgaris 'Atropurpurea' 2

12 Bez czarny Sambucus nigra 613 Bez czarny odm. strzępolistna Sambucus nigra 'Laciniata' 314 Bez koralowy Sambucus racemosa 1115 Budleja Davida Buddleja davidii 316 Dereń świdwa Cornus sanguinea 417 Forsycja pośrednia Forsythia x intermedia 318 Jaśminowiec wonny Philadelphus coronarius 219 Kalina hordowina Viburnum lantana 820 Kalina koralowa Viburnum opulus 2021 Kalina koralowa odm. buldeneż Viburnum opulus 'Roseum' 122 Kruszyna pospolita Frangula alnus 223 Krzewuszka cudowna Waigela florida 224 Leszczyna pospolita Corylus avellana 425 Leszczyna pospolita odm.

purpurowa Corylus avellana 'Fuscorubra' 2

26 Lilak pospolity Syringa vulgaris 227 Pigwowowiec pośredni Chaenomeles x superba 328 Porzeczka krwista 'King Edward VII Ribes sanguineum 'King Edward VII' 1

29 Róża alpejska Rosa pendulina 1530 Róża dzika Rosa canina 1031 Róża tępolistna Rosa obtusifolia 1132 Różanecznik Rhododendron sp. 1733 Śnieguliczka biała Symphoricarpos albus 8

7

34 Świdośliwa Lamarcka Amelanchier lamarckii 435 Tawuła Van Houtte'a Spiraeax vanhouttei 136 Tawuła wczesna Spirea 'Arguta' 637 Trzmielina pospolita Euonymus europaeus 1338 Żylistek szorstki Deutzia scabra 1

Razem: 170

Krzewy iglaste 39 Kosodrzewina (z przesadzenia) Pinus mugho 25

Razem: 25

Byliny i rośliny okrywowe A Barwinek pospolity Vinca minor 47,8 9 430B Bluszcz pospolity Hedera helix 115,9 4 464C Dzwonek pokrzywolistny Campanula trachelium 11,3 12 136D Fiołek wonny Viola odorata 15,1 25 378E Kokoryczka wielkokwiatowa Polygonatum multiflorum 12,1 9 109F Konwalia majowa Convallaria majalis 19,7 25 493G Lnica murowa Cymbalaria muralis 3,3 9 30H Łubin trwały Lupinus polyphyllus 15 7 105I Miodunka lekarska Pulmonaria officinalis 11 16 176J Naparstnica zwyczajna Digitalis grandiflora 10,7 9 96K Niezapominajka polna Myosotis arvensis 40 9 360L Orlik pospolity Aquillegia vulgaris 14,2 9 128Ł Paproć narecznica samcza Dryopteris filix - mas 21,4 4 86M Paprotka zwyczajna Polypodium vulgare 19,3 6 116N Parzydło leśne Aruncus dioicus 9 2 18O Pierwiosnek wyniosły Primula elatior 9,5 16 152P Poziomka pospolita Fragaria vesca 30 25 750R Tojad mocny Aconitum napellus 13 9 117S Zawilec gajowy Anemone nemorosa 26,2 16 419T Żywiec gruczołowaty Dentaria glandulosa 10,4 16 166U Żywokost lekarski Symphytum officinale 9,2 9 83

Razem: 4812

Rośliny cebulowe W Narcyz zgrupy poeticus Narcissus poeticus 'Actea' 36,8 16 589Y Śniedek baldaszkowaty Ornithogalum umbellatum 8,2 25 205Z Cebulica syberyjska Scilla sibirica 8,6 25 215

Razem: 1009

8. Technologia prac Teren przeznaczony pod nasadzenia, zwłaszcza przerośnięty korzeniami należy

gruntownie oczyścić. W tych miejscach konieczne będzie uzupełnienie ok. 10 cm

warstwy ziemi żyznej.

Aby uzyskać zadowalający i stosunkowo szybki efekt należy sadzić zdrowe rośliny,

możliwie jak największe, pierwszego wyboru najlepiej z uprawy kontenerowej.

8

Wszystkie nowo sadzone drzewa i krzewy powinny być bezwzględnie palikowane.

Ma to szczególne znaczenie w okresie zimowym, podczas zalegania w tym rejonie

dużych mas śniegu.

8.1. Drzewa i krzewy

Ze względu na trudne warunki zaleca się sadzić duży materiał roślinny tylko

najwyższej jakości, najlepiej pochodzący ze szkółek pojemnikowych. Drzewa

i krzewy iglaste i zimozielone powinny być sadzone wyłącznie z bryłą korzeniową lub

z pojemników. Drzewa liściaste w formie naturalnej powinny mieć prawidłowo

rozbudowaną koronę oraz przynajmniej 250- 300 cm wysokości (obwód pnia min

12/14) cm.

Sadzenie

Najlepszą porą sadzenia większości drzew i krzewów liściastych jest późna jesień.

Rośliny pochodzące ze szkółek pojemnikowych można sadzić przez cały okres

wegetacji. Drzewa sadzi się w doły 0,7 x 0,7 m, z pełna wymiana ziemi. Na dno

należy usypać kopczyk żyznej ziemi, wbić paliki i obok nich umieścić drzewko,

starannie rozkładając korzenie, aby nie były pozaginane. Pale powinny być

impregnowane, ewentualnie koniec palika należy opalić, by nie gnił w ziemi. Sadzić

należy tak głęboko, jak drzewko rosło w szkółce. Krzewy sadzi się podobnie, lecz

w doły 0,5 x 0,5 m lub 0,3 x 0,3 m. Po posadzeniu formuje się wokół roślin kopczyki

na zimę, które wiosną zostaną rozgarnięte tworząc misy zbierające wodę opadową.

Nie wolno zapominać o obfitym podlaniu drzewka zaraz po posadzeniu. Po

posadzeniu rośliny należy przyciąć, skracając pędy o 1/3 - 1/2.

Pielęgnacja:

- odchwaszczanie i spulchnianie ziemi (przynajmniej 2-3 razy w ciągu sezonu

wegetacyjnego)

- podlewanie (w razie potrzeby)

- zabezpieczanie na zimę (głównie młodych)

9

- nawożenie mineralne - od drugiego roku po posadzeniu roślin, w formie

powierzchniowego zasilania podłoża. Zaleca się wykonanie analiz glebowych (form

aktywnych tj. łatwo dostępnych dla roślin), oraz nawożenie wg wskazań gleboznawcy

- cięcie - zaleca się cięcia formujące zależnie od potrzeb (rozgałęzienia) roślin

oraz cięcia sanitarne.

Wczesną wiosną, w miarę potrzeb, należy wykonać cięcia sanitarne, tzn. usunąć

wszystkie chore, suche, połamane, przemarznięte czy krzyżujące się gałęzie. Jeśli

z podkładki roślin szczepionych wyrastają odrosty (z ziemi lub pnia) powinno się je

wycinać u podstawy.

8.2. Róże Sadzenie róż

Gleba pod róże musi być doskonale przygotowana - głęboko spulchniona i dobrze

nawieziona. Obornik dostarczany pod róże powinien być dobrze rozłożony (świeży

jest szkodliwy). Stosuje się go w jesieni w ilości 12 kg/m2.

Najlepszą porą sadzenia róż jest późna jesień lub wczesna wiosna. Krzewy sadzi się

nieco głębiej niż rosły w szkółce, tak by szyjka korzeniowa była 4 cm poniżej poziomu

ziemi. Przed lub po posadzeniu krzewy należy przyciąć na 3 - 5 oczek na pędzie,

pozostawiając 2 - 4 pędy.

Pielęgnacja:

- odchwaszczanie

- nawożenie (mineralne - 1 raz w roku nawozami typu Micro, Azofoska,

Fructus 1 i 2, Flora, Florovit, Microflor 1 i 2 itp. obornik raz na 4 lata w ilości 3 - 4

kg/m2)

- podlewanie w miarę potrzeb

- ochrona przed szkodnikami i chorobami (zgodnie z aktualnymi zaleceniami)

Wiosną należy usunąć przemarznięte, chore pędy. W miarę potrzeby przeprowadza

się cięcie odmładzające.

10

8.3. Rośliny wrzosowate Sadzenie

Różaneczniki, i azalie należą do specyficznej grupy roślin wymagających kwaśnego

odczynu gleby. Aby zapewnić im optymalny rozwój należy podłoże odpowiednio

uprawić.

W miejscu sadzenia roślin wrzosowatych należy wybrać ziemię z dołu około 0,5 x 0,5

m, a na jej miejsce dać mieszankę kwaśnego torfu, igliwia sosnowego, ziemi

wrzosowej i rozłożonego obornika bydlęcego. Innym sposobem przygotowania

podłoża jest po prostu wymieszanie ziemi kompostowej z kwaśnym torfem w

proporcji 1:1. Należy uzyskać pH mieszanki 4,0 - 5,5. Tak przygotowane podłoże

podlewa się i ściółkuje, tzn. nakrywa liśćmi i igliwiem. Różaneczniki i azalie mają

płytki system korzeniowy i dlatego wymagają wykopywania niezbyt głębokich dołów.

Najlepszym terminem sadzenia jest kwiecień, ale można je sadzić przez cały rok,

uważając tylko, by nie przeschły korzenie. Rośliny sadzi się tak głęboko, jak rosły

w szkółce, a po posadzeniu obficie podlewa. Różaneczniki w ogóle lubią częste

i obfite podlewanie, szczególnie w okresie kwiecień - lipiec. Woda do podlewania

powinna być miękka i lekko kwaśna, wskazane jest zatem używanie wody

deszczowej. Ważne jest także, aby i późną jesienią zapewnić roślinom dużą

wilgotność podłoża, co ułatwi im przezimowanie.

Ściółkowanie:

Ponieważ różaneczniki i azalie mają płytki system korzeniowy (do 60 cm głębokości),

konieczne jest więc ściółkowanie gleby wokół nich, co zabezpiecza rośliny przed

przesychaniem, przemarzaniem, uszkodzeniami mechanicznymi korzeni. Do

ściółkowania nadają się: torf, liście dębowe, igliwie sosnowe, grube trociny, wióry,

zrębki, przefermentowany obornik bydlęcy. Grubość warstwy ściółki 5 cm dla roślin

młodych, 10-15 cm dla starszych.

Jesienią każdego roku ściółkę należy uzupełniać.

Pielęgnacja:

- coroczne ściółkowanie gleby wokół roślin (ziemi nie motyczy się, by nie

uszkodzić korzeni)

11

- częste podlewanie wiosną i jesienią

- usuwanie przekwitniętych kwiatostanów

- cięcie krzewów - tylko usuwanie pędów chorych i przemarzniętych

- nawożenie nawozami fizjologicznie kwaśnymi (siarczan amonu, specjalne

nawozy do roślin wrzosowatych)

- lekkie cieniowanie młodych roślin

- okrywanie na zimę słomą.

8.4. Byliny i rośliny okrywowe Sadzenie

Zaprojektowane byliny i rośliny okrywowe nie są zbyt wymagające w stosunku do

jakości gleby. Podłoże dla nich przygotowuje się więc tak, jak pod inne rośliny.

Najważniejsze jest staranne odchwaszczenie gruntu, gdyż po posadzeniu

delikatnych roślin pielenie będzie utrudnione. Optymalny termin sadzenia - wczesna

wiosna lub sierpień - wrzesień.

Pielęgnacja:

- częste odchwaszczanie po posadzeniu roślin, by w momencie, gdy już się

rozrosną nie przerastały ich żadne chwasty;

- podlewanie w miarę potrzeb,

- usuwanie przekwitniętych kwiatostanów,

- 1 - 2-krotne nawożenie w ciągu roku.

- obcinanie części nadziemnej jesienią

8.5. Rośliny cebulowe Cebule wysadzać należy jesienią na głębokość ok. 5 cm pod drzewami, wśród roślin

okrywowych lub na rabatach bylinowych. Aby po posadzeniu rośliny cebulowe

stworzyły efekt naturalnej rabaty, należy przed wysadzeniem rozrzucić je swobodnie

na danym terenie i posadzić w miejscu, w którym spadły.

12

8.6. Ściółkowanie Zabiegiem pielęgnacyjnym dotyczącym prawie wszystkich roślin jest ich

ściółkowanie. Do ściółkowania mis pod drzewami i krzewami oraz większymi bylinami

i żywopłotami można wykorzystać korę, zrębki drzewne, rozdrobnioną słomę lub inne

resztki organiczne, rozłożony obornik, torf oraz kompost. Pod bylinami układa się

ściółkę złożoną z drobniejszych kawałków tego samego materiału. Rośliny

wrzosowate lubią ściółkę z igliwia i kwaśnego torfu, która pomaga utrzymać

odpowiedni dla nich odczyn gleby. Warstwa ściółki ułatwia pielęgnację roślin,

znacznie ogranicza występowanie chwastów. Okrywając glebę poprawia jej warunki

termiczne i wodno-powietrzne, stwarza właściwe środowisko dla rozwoju

mikroorganizmów glebowych a ulegając stopniowemu rozkładowi oddaje glebie

materię organiczną i wzbogaca jej skład mineralny. Regularnie uzupełniana jesienią

ściółka w pewnym stopniu zabezpiecza rośliny przed przemarzaniem i ogranicza ich

potrzeby nawozowe.

13

9. Informacja dotycząca bezpieczeństwa i ochrony zdrowia

Na podstawie Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 23.06.2003 r. dot. ochrony

zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia ( Dz. U. Nr 120 poz. 126 ).

Obiekt: Skarpa znajdująca się poniżej Zamku Górnego przy ul. Zameczek

9.1. Zakres projektowanych robót.

Zakres opracowania obejmuje:

- sadzenie drzew i krzewów

- sadzenie bylin i roślin okrywowych

- sadzenie roślin cebulowych

- pielęgnacja w okresie gwarancyjnym

9.2. Kolejność realizacji poszczególnych obiektów.

Roboty należy realizować w kolejności:

- sadzenie drzew i krzewów

- sadzenie bylin i roślin okrywowych

- sadzenie roślin cebulowych

- pielęgnacja w okresie gwarancyjnym

9.3. Wykaz istniejących obiektów budowlanych. Na terenie skarpy, w granicach projektowanych robót nie występują obiekty

budowlane, objęte ochroną.

9.4. Elementy zagospodarowania działki lub terenu mogące stanowić zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowia ludzi.

14

Prace na skarpie, nierównym terenie, wymagają uwagi podczas wykonywania

wszystkich czynności związanych z nasadzeniami i pielęgnacją posadzonych roślin.

Obecność sieci elektrycznych oraz innej infrastruktury podziemnej (porażenie

prądem i inne zagrożenia wynikające z uszkodzenia sieci)

9.5. Wskazanie rodzaju prowadzenia instruktażu pracowników przed przystąpieniem do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych. Wszyscy pracownicy powinni przed rozpoczęciem robót zostać przeszkoleni

w zakresie bezpieczeństwa i higieny robót z uwzględnieniem przewidywanego

zakresu robót branżowych. Przygotowanie załogi do pracy powinno polegać na

sprawdzeniu czy wszyscy pracownicy (nie tylko zatrudnieni na stanowiskach

robotniczych, ale także pozostali) posiadają aktualne badania lekarskie, w tym

uwzględniające prace na wysokości oraz sprawdzeniu, czy posiadają oni aktualne

przeszkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Wymagane jest także odbycie przez pracownika instruktażu stanowiskowego, który

powinien być potwierdzony przez niego na piśmie i odnotowany w jego aktach

osobowych.

Szczególnie należy zwrócić uwagę na:

- bezpieczne prowadzenie robót ziemnych,

- bezpieczne rozładowanie i składowanie materiałów (ziemia, materiał roślinny) oraz

sprzętu

- bezpieczne prowadzenie robót przy użyciu specjalistycznego sprzętu,

- ,bezpieczne prowadzenie prac na wysokości

Pracownicy powinni być wyposażeni w odzież roboczą i obuwie robocze oraz sprzęt

ochrony indywidualnej:

- kaski

- szelki bezpieczeństwa,

- stopery do uszu,

- maski przeciwpyłowe,

15

- kamizelki ostrzegawcze,

- okulary,

- przyłbice ochronne twarzy,

- rękawice

9.6. Środki techniczne i organizacyjne zapobiegające niebezpieczeństwom podczas wykonywania robót budowlanych w strefach szczególnego zagrożenia. Najważniejszymi środkami technicznymi koniecznymi do zastosowania podczas prac

w obiekcie są:

- oznakowanie miejsca robót

- protokolarne przyjęcie informacji o uzbrojeniu branżowym od użytkowników sieci,

- używanie właściwych materiałów i wyrobów zgodnych z dokumentacją techniczną,

posiadających właściwe certyfikaty i dopuszczenia do stosowania zgodnie z ich

przeznaczeniem,

- zatrudnienie pracowników z wymaganiami kwalifikacyjnymi, przeszkolonych w

zakresie technologicznym i bhp,

- zapewnienie właściwych technologii do rodzaju robót z zastosowaniem odpowied-

niego sprzętu i narzędzi oraz zabezpieczeń osobistych,

- zapewnienie bezpiecznego przejścia na budowie, z uwzględnieniem dojść

i dojazdów do placów budowy, obiektów użyteczności publicznej i mieszkalnych,

- ustalenie harmonogramu prac uniemożliwiającego powstanie spiętrzeń i nakładania

się prac branżowych,

- zabezpieczenie budowy przed dostępem osób trzecich.

Wydzielenie i oznakowanie miejsc prowadzenia robót związanych z realizacją projektu

16

Wydzielenia i oznakowania wymagają miejsca prowadzenia prac o zwiększonym

ryzyku-poprzez oznakowanie strefy robót tablicami informującymi

o niebezpieczeństwie przebywania w strefie zagrożenia.

Strefa niebezpieczna dodatkowo powinna być wygrodzona w odległości 6 metrów

biało-czerwoną taśmą ostrzegawczą .

9.7. Przechowywanie dokumentacji projektu. Dokumentacja projektu będzie znajdować się w siedzibie firmy wykonującej usługę.

Do dokumentów tych należą:

-dokumentacja techniczna

-dokumentacja osobowa pracowników wraz z dowodami badań lekarskich i szkoleń

BHP oraz ewentualnych dowodów uprawnień do obsługi maszyn i urządzeń

-protokoły dopuszczenia i odbioru maszyn i urządzeń

Opracowały:

Beata Kowalska – Leszczyńska

Agata Gołąb

Beata Sałach

17

Dokumentacja fotograficzna opracowywanego terenu.

1. Widok obecny na pozbawioną drzew skarpę i Zamek Górny

18

2. Elementy w krajobrazie warte podkreślenia i zaakcentowania (osie

widokowe) A) Widok w kierunku Zamku Górnego

19

B) Widok na Kościół z ulicy

C) Widok z Zamku Górnego (kulisy)

20