Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej...

39
TECZKA INFORMACYJNA Praca w Unii Europejskiej Wojewódzki Urząd Pracy w Warszawie Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej Warszawa 2004

Transcript of Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej...

Page 1: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

TECZKA INFORMACYJNA

Praca w Unii Europejskiej

Wojewódzki Urząd Pracy w WarszawieCentrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej

Warszawa 2004

Page 2: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

SPIS TREŚCI

1. Wstęp

2. Rynek pracy w UE

3. Dostęp do rynków pracy w krajach UE4. Uznawalność wykształcenia

5. Ubezpieczenia społeczne w UE

6. Zasady podejmowania pracy w krajach UE7. Jak szukać pracy w UE?

8. Gdzie można szukać informacji?

Opracowanie: Beata Świercz

2

Page 3: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

1. Wstęp

Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej oznacza poszerzenie możliwości podejmowaniaprzez Polaków pracy w innych państwach członkowskich oraz perspektywę pełnej swobodyprzepływu pracowników w obrębie Unii Europejskiej w ciągu najbliższych lat. Swobodny przepływ pracowników stanowi jeden z fundamentów tzw. rynku wewnętrznegoistniejącego w Unii Europejskiej. Zgodnie z Traktatem o ustanowieniu WspólnotyEuropejskiej rynek wewnętrzny jest to obszar bez granic pomiędzy państwamiczłonkowskimi, na którym zapewniony jest swobodny przepływ osób, towarów, usług i kapitału. Swobodny przepływ pracowników oznacza, że każdy obywatel państwaczłonkowskiego ma prawo do:

1. Pobytu w dowolnie wybranym państwie członkowskim Unii Europejskiej.2. Przyjęcia oferty pracy.3. Wykonywania pracy (zawodu).4. Przemieszczania się w tym celu w obrębie Wspólnoty.

W Unii Europejskiej zwraca się szczególną uwagę na prawo równego traktowania. Już sam Traktat mówi, że swobodny przepływ pracowników oznacza zniesienie wszelkiejdyskryminacji wobec pracowników pochodzących z państw członkowskich w zakresiezatrudnienia, płac oraz innych warunków pracy. Także przepisy wtórne Wspólnoty(rozporządzenia, dyrektywy) zawierają wiele regulacji mających za zadanie skutecznieprzeciwdziałać dyskryminacji. Najważniejszym przepisem w tym zakresie jest rozporządzenie1612/68 z 15 października 1968 r. w sprawie swobody przemieszczania się pracowników w obrębie Wspólnoty. Rozporządzenie to reguluje wiele istotnych kwestii, w tym m.in.: * prawo do podejmowania zatrudnienia w dowolnym państwie Wspólnoty, w dowolniewybranym zawodzie, * prawo pracownika i pracodawcy do korzystania ze wzajemnej wymiany zgłaszanych ofertpracy,* zakaz jakiejkolwiek dyskryminacji w trakcie rekrutacji, * ustanowienie sankcji nieważności wobec przepisów krajowych mających charakterdyskryminujący pracowników z innych państw Unii Europejskiej, * prawo pracownika do uzyskania wszelkiej pomocy ze strony służb zatrudnienia na zasadach identycznych z przysługującymi pracownikom krajowym, * zakaz dyskryminacji w odniesieniu do warunków zatrudnienia, wynagrodzenia, rozwiązaniastosunku pracy i przywrócenia do pracy, * zakaz dyskryminacji odnoszący się do korzyści socjalnych i ulg podatkowych, * prawo do podejmowania szkolenia i przekwalifikowania zawodowego, * zakaz dyskryminacji w dziedzinie zbiorowego prawa pracy (regulaminy pracy, układyzbiorowe pracy),* prawo do działania w związkach zawodowych i w organach przedstawicielskichprzedsiębiorstwa.

Prawo swobody przepływu osób innych niż pracownicy

Prawo swobody przepływu osób jest prawem szeroko stosowanym. Obejmuje onopracowników, osoby poszukujące pracy oraz osoby wykonujące pracę na własny rachunek iświadczące usługi. Wszystkie osoby, które z niego skorzystały, "automatycznie" otrzymująprawo pobytu w wybranym kraju, co jest potwierdzane "Zezwoleniem na pobyt" lub"Zezwoleniem na pobyt czasowy" przyznawanym na podstawie dokumentu, który był

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie3

Page 4: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocyprzepisów wspólnotowych przyznano także osobom nieaktywnym ekonomicznie, tj.:- byłym pracownikom, którzy osiągnęli wiek emerytalny,-studentom,- byłym pracownikom i osobom wykonującym działalność zarobkową na własny rachunek,którzy zakończyli działalność zawodową, nawet jeśli nie nabyli prawa do emerytury, - wszystkim obywatelom, którzy wybrali inne państwo jako kraj swojego stałego pobytu. Osoby, które nie są aktywne ekonomicznie i nie posiadają źródła stałego dochodu (np.emerytury, renty, itp.) co do zasady podlegają ograniczeniom w zakresie prawa pobytu. Musząone wykazać, że posiadają ubezpieczenie chorobowe od wszelkich ryzyk w państwieprzyjmującym oraz środki finansowe w takiej wysokości, by nie stać się obciążeniem dlasystemu pomocy społecznej w państwie przyjmującym (środki te uważa się za wystarczające,jeżeli są wyższe niż pomoc, którą przyznaje dane państwo własnym obywatelom na mocyprzepisów o pomocy społecznej).

Prawo stałego pobytu, bez względu na obywatelstwo, wraz z obywatelem państwaczłonkowskiego, któremu przyznano prawo stałego pobytu, przyznano małżonkowi orazinnym osobom pozostającym na jego utrzymaniu. Małżonek i dzieci pozostające na utrzymaniu obywatela państwa członkowskiego mającego prawo stałego pobytu są takżeuprawnieni do podjęcia zatrudnienia lub działalności zarobkowej na własny rachunek w jakimkolwiek miejscu na terytorium państwa przyjmującego, nawet jeśli nie są obywatelami państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

Jak widać - zakres praw i obowiązków przyznanych na podstawie przedstawionych tu pokrótce przepisów wspólnotowych jest więc niezwykle szeroki. W praktyce oznacza on uprawnienia zarówno do niczym nie skrępowanego prawa wyboru państwa pobytu, jak i wykonywania pracy. Jedyne ograniczenia w tym zakresie mogą być wprowadzane, jeżelichodzi o ochronę zdrowia publicznego, bezpieczeństwa i ochronę państwa. Jednak, jak wskazuje orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, ograniczenia te należyinterpretować w sposób ścisły, a ich zakres powinien podlegać kontroli instytucji Wspólnoty. Traktat o Przystąpieniu przewiduje, że dochodzenie do pełnej swobody przepływupracowników pomiędzy nowymi państwami członkowskimi a unijną „piętnastką” rozłożonebędzie na trzy zasadnicze etapy. Z prawnego punktu widzenia oznacza to zawieszeniestosowania artykułów 1 – 6 Rozporządzenia Rady (EWG) nr 1612/68 w sprawie swobodnegoprzepływu pracowników wewnątrz Wspólnoty. Okresowe ograniczenia dotyczą pracowników,tj. osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę; nie mają zastosowania do osóbsamozatrudnionych, czyli świadczących usługi w ramach prowadzonej działalnościgospodarczej.

W ciągu pierwszych dwóch lat (2004 – 2006) dostęp do rynku państw, które byłyczłonkami UE przed 2004 rokiem dla obywateli nowych państw członkowskich (opróczCypru i Malty) będzie regulowany wyłącznie ustawodawstwem krajowym. Oznacza to, że państwa mogą utrzymać wymagane przed 1 maja 2004 r. wymagania albo mogą je zliberalizować.

W latach 2006 – 2009 każde ze „starych” państw członkowskich będzie mogłozdecydować o tym, czy utrzymać stosowanie krajowego ustawodawstwa, czy też objąćobywateli nowych państw członkowskich zasadami swobodnego przepływu pracowników.

Ostatni etap, lata 2009 – 2011 to okres, w którym jedynie poważne zakłócenia lub groźba ich wystąpienia na lokalnym rynku pracy mogą uzasadniać ograniczeniamożliwości podejmowania pracy w państwach Unii Europejskiej. Analogiczne zasady są stosowane w państwach Europejskiego Obszaru Gospodarczego(EOG) – Norwegii, Islandii i Lichtensteinie.

Okresowe zawieszenie stosowania art. 1 – 6 Rozporządzenia 1612/68 oznacza, że w stosunku do obywateli nowych państw członkowskich mogą być w „starych krajach” UE

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie4

Page 5: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

stosowane ograniczenia w podejmowaniu pracy. Dalsze informacje na ten temat znajdują sięw części omawiającej procedury stosowane przez poszczególne państwa.

Ograniczenia nie dotyczą jednak pewnych kategorii osób – np. pracowników, którzy wdniu 1 maja 2004 byli dopuszczeni do pracy w danym państwie przez nieprzerwany okres 12miesięcy (czyli posiadali zezwolenie lub kolejno po sobie następujące zezwolenia na pracę,pokrywające okres np. od 1 czerwca 2003 do 1 czerwca 2004) oraz osób, które po 1 maja2004 r. będą legalnie zatrudnione przez okres co najmniej 12 miesięcy. Pracownicy tacykorzystają z postanowień art. 1 – 6 Rozporządzenia 1612/68, ale tylko w państwie, w którymto zezwolenie na pracę uprzednio otrzymali i pod warunkiem, że nie opuszczą z własnej wolirynku pracy danego państwa. Oznacza to, że po legalnym przepracowaniu roku możnazmienić pracodawcę i nie ma wymogu uzyskiwania zezwolenia na kolejną pracę.Poszukiwanie pracy również oznacza „pozostanie na rynku pracy”.

Obywatele wszystkich państw UE/EOG, podejmujący legalną pracę w innym państwieczłonkowskim, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. Jakakolwiekdyskryminacja ze względu na obywatelstwo jest zakazana prawodawstwem unijnym.

Obywatele państw Unii Europejskiej i EOG mają prawo do pobytu i zamieszkania w innym państwie UE/EOG. Nie jest to jednak prawo nieograniczone. Chcąc zamieszkaćzagranicą należy wykazać się możliwością utrzymania się i posiadaniem ubezpieczeniazdrowotnego. W przypadku pracowników dokumentem to poświadczającym jestzawiadczenie o zatrudnieniu – wszystkie państwa UE/EOG przewidują objęcie pracownikówsystemem ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych.

Pobyt do 3 miesięcy jest możliwy bez konieczności dokonywania jakichkolwiekrejestracji. Zamiar długotrwałego zamieszkania lub pracy pociąga za sobą koniecznośćdokonania szeregu formalności. Stosowane rozwiązania różnią się w zależności od państwa,składać się na nie jednak mogą:

- rejestracja w organie imigracyjnym celem uzyskania dokumentu pobytowego- zameldowanie- rejestracja w systemie ewidencji ludności- rejestracja w organie podatkowym- rejestracja w systemie ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych

ŹRÓDŁA INFORMACJI

www.europa.eu.int/euresEuropejski Portal Mobilności Zawodowej –Europejskie Służby Zatrudnieniawww.europa.eu.int/pol/socio/index_pl.htmZatrudnienie i sprawy społeczne – Portal UEwww.ukie.gov.plUrząd Komitetu Integracji Europejskiej – strona zawiera teksty aktów prawnych UEwww.mgip.gov.plMinisterstwo Gospodarki i Pracywww.praca.gov.plSerwis polskich służb zatrudnieniawww.buwiwm.edu.plBiuro Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie5

Page 6: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

ZASTRZEŻENIE PRAWNE

Dane na temat prawa i procedur innych państw podawane są jedynie w celu informacyjnym,w oparciu o materiały przekazane przez odpowiednie instytucje tych państw. MinisterstwoGospodarki i Pracy dokłada wszelkich starań, aby były one jak najbardziej kompletne i zgodne ze stanem faktycznym, MGiP nie ponosi jednak za to odpowiedzialności. W sprawieszczegółowych rozstrzygnięć należy zwracać się do odpowiednich instytucji w państwach jestosujących.

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie6

Page 7: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

2. Rynek pracy w UE

Bezrobocie w starej Unii jest nieporównywalnie mniejsze, niż w nowych krajach Unii. Na przykład w lutym 2004 roku bezrobocie w Luksemburgu wynosiło 4 proc. To najmniejszywskaźnik bezrobocia w krajach dawnej Piętnastki. Największe bezrobocie notuje się w Hiszpanii, gdzie bez pracy jest 11, 2 proc. osób. I choć dane statystyczne dotyczącebezrobocia są niższe niż np. w Polsce, to kraje dawnej piętnastki nie do końca umieją sobieporadzić z tym problemem. Dlatego też z obawy przed napływem nowej siły roboczej,wprowadzono okresy przejściowe dla obywateli nowych państw Wspólnoty. Tylko trzy krajestarej Unii nie boją się napływu nowych pracowników i już od 1 maja otworzyły swoje rynkipracy. Są to: Wielka Brytania, Irlandia i Szwecja. Od maja Polacy mogą pracować legalnierównież w 8 nowych państwach Unii Europejskiej.

Polacy zainteresowani wyjazdem do legalnej pracy za granicę, mają szansę podjąć pracę wWielkiej Brytanii, Irlandii, Szwecji, Czechach, Słowacji, Estonii, w Słowenii, na Węgrzech,Litwie, Łotwie i na Cyprze. Dania i Holandia zapowiedziały, że otworzą swoje rynki pracy,jednak wprowadzą pewne ograniczenia. Finlandia, Belgia, Francja, Grecja, Hiszpania,Luksemburg, Portugalia i Włochy zapowiedziały, że otworzą nam swój rynek pracy od 2006roku.

Natomiast najdłuższe okresy przejściowe ogłosili Niemcy i Austriacy, którzy bezograniczeń będą zatrudniać Polaków dopiero w 2009, (a nawet w 2011 roku, jeśli sytuacja na tamtejszych rynkach pracy będzie zła). Do tych dwóch krajów dołączyła Malta.

Nie jest tajemnicą, że w krajach dawnej Piętnastki pensje pracownicze znacznie odbiegająod polskich wynagrodzeń. W zależności od kraju, różnica ta wynosi nawet siedmiokrotnośćpolskiej płacy przeciętnej. Średnie miesięczne wynagrodzenie Polaka to 460 euro. W Daniiśrednia ta wynosi 3, 2 tys. euro, w Anglii 2, 9 tys. euro. Trudno jednak wprost porównywać te zarobki, gdyż wraz wielkością średniej pensji, porównywać należałoby koszty życia wdanym kraju. I tu okazałoby się, że dla Anglika owe 2, 9 tys. euro, to kwota, która pozwala mużyć na podstawowym poziomie.

W krajach Unii nie ma obowiązku ustalania płac minimalnych. Jednak 9 spośród dawnychpiętnastu członków posiada takie minimalne ograniczenia. Na przykład w Portugaliiminimalna płaca wynosi 410 euro, (w Polsce 172 euro). Specjaliści ostrzegają jednak, że tam,gdzie ustawowo określona jest płaca minimalna, to warunki podjęcia pracy są mniej korzystnedla pracowników z nowych krajów członkowskich. Jeżeli bowiem pracodawca polskichciałby zatrudnić pracownika, któremu i tak musi zapłacić pensję minimalną (w tej chwilijest to 824 zł brutto), to zdecydowanie będzie wolał zatrudnić bezrobotnego Polaka, niż obcokrajowca. Ta sama sytuacja może wydarzyć się w Anglii, gdzie legalny pracownik niemoże zarobić mniej niż 4, 5 funta za godzinę. Jednak już w tej chwili wiadomo, że w Wielkiej Brytanii jest ponad 500 tys. wolnych miejsc pracy, które zapełnią pracownicy z nowych krajów członkowskich. Są to jednak takie prace, których nie chcą wykonywaćAnglicy. Szacuje się, że największe zapotrzebowanie w Anglii zgłaszane będzie na tzw.niewykwalifikowanych robotników, którzy pracować będą na farmach, plantacjach owoców i warzyw, w pubach i restauracjach. Polacy myślący o wyjeździe na Zachód do pracy, nie powinni się oszukiwać, że tam od razuznajdą prestiżową, superpłatną pracę. W zasadzie, każdy kraj starej piętnastki oferujeposzukującym pracy posady, na które nie ma popytu w danym kraju. Dlatego też pracęnajłatwiej będzie można zdobyć w budownictwie, gastronomii, ogrodnictwie, warzywnictwie,czy w pracy nad osobami starszymi i niepełnosprawnymi.

Każde państwo Unii Europejskiej ma swoje własne procedury zatrudniania pracowników.

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie7

Page 8: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

Nie ma jednolitego systemu charakterystycznego dla Unii. Przed wyjazdem koniecznie należydowiedzieć się w ambasadzie lub konsulacie danego kraju o zasady zatrudnianiaobcokrajowców z UE.

Najbardziej rygorystyczne zasady przyjmowania pracowników z "nowej Unii" maAustria, której przepisy mówią, że obcokrajowcy mogą stanowić tam jedynie 8 proc. siłyroboczej kraju. Wiele państw stosuje zasadę, że przyjęcie pracowników-obcokrajowców możenastąpić jedynie w przypadku, gdy nie ma chętnych na dany rodzaj pracy wśród obywatelitego kraju. Innymi słowy, pracodawca, który chce zatrudnić obcokrajowca, najpierw musiudowodnić, że wśród bezrobotnych rodaków nie ma takiego specjalisty, który mógłbywykonywać dany zawód.

We wszystkich państwach członkowskich obywatele polscy będą traktowani przywydawaniu zezwoleń na pracę preferencyjne w stosunku do obywateli państw nienależącychdo UE. Zatrudnieni legalnie pracownicy z Polski będą mieli takie same prawa, jak pracownicymiejscowi. Będą też korzystać z przepisów europejskich dotyczących uznawania kwalifikacjioraz koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.

W Unii Europejskiej obowiązuje zasada koordynacji systemów zabezpieczeniaspołecznego. Oznacza to, że każdy kraj członkowski stosuje własne (wewnętrzne) przepisydotyczące świadczeń społecznych, a prawo wspólnotowe określiło przepisy umożliwiającebezkolizyjne stosowanie (koordynację) zasad krajowych. Świadczenia z tytułu bezrobociapodlegają koordynacji na poziomie wspólnotowym. Obywatel państwa członkowskiegonabywa prawo do zasiłku dla bezrobotnych na podstawie przepisów wewnętrznych danegopaństwa, po spełnieniu określonych w nim warunków. Najczęściej stosowanym warunkiemjest wymóg spełnienia okresów zatrudnienia lub ubezpieczenia w danym państwie. Polaknabędzie więc prawa do zasiłku dla bezrobotnych na podstawie innych przepisów niż polskie,jeżeli będzie pracować w innym państwie Unii Europejskiej i tam utraci pracę. Zasiłek dlabezrobotnych będzie przyznany zgodnie z przepisami ostatniego miejsca wykonywania pracy,lecz do obliczenia jego wymiaru (wysokości) będą brane pod uwagę także okresy zatrudnienialub ubezpieczenia w innych państwach Unii - na tym polega koordynacja systemów.

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie8

Page 9: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

3. Dostęp do rynków pracy w krajach UE

Prawo do swobodnego podejmowania pracy przez Polaków we wszystkich obecnychpaństwach członkowskich UE będzie wprowadzane stopniowo. Już od 1 maja 2004 r. znikniewiele barier utrudniających podejmowanie pracy w państwach członkowskich. Polacy, jakoobywatele rozszerzonej UE, będą mogli wyjeżdżać do innych państw członkowskich na podstawie ważnego dokumentu tożsamości bez konieczności uzyskania wizy czyzezwolenia na pobyt i poszukiwać tam pracy osobiście.

W 9 państwach przystępujących do UE 1 maja 2004 r. oraz w Wielkiej Brytanii i Irlandii i Szwecji, Polacy poszukujący pracy mogą korzystać ze służb zatrudnienia i podejmowaćpracę bez wcześniejszego ubiegania się o zezwolenie. Inne państwa Piętnastki (obecnepaństwa członkowskie) również mogą wprowadzić ułatwienia dostępu do rynku pracy. W poniższej tabeli przedstawiono, które państwa i na jak długo wprowadzają okresyprzejściowe.

System okresów przejściowych można krótko scharakteryzować w następującysposób: pierwsze dwa lata - prawo krajowe, następne trzy lata - prawo krajowe lub wspólnotowe, kolejne dwa lata - prawo wspólnotowe lub (w szczególnych wypadkach)krajowe.

Przed objęciem Polski przepisami wspólnotowymi dotyczącymi dostępu do rynkupracy stosowane będą następujące umowy dwustronne zawarte między Polską a państwamiczłonkowskimi Unii Europejskiej dotyczące przepływu pracowników:

- Umowa między Rządem RP a Rządem RFN w sprawie zatrudniania pracowników wcelu podnoszenia ich kwalifikacji zawodowych i językowych (pracowników-gości), podpisana07.06.1990 r.,

- Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Francuskiejw sprawie wymiany stażów zawodowych, podpisana 29.09.1990 r.,

- Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej i Rządem Republiki Francuskiejo zatrudnieniu we Francji polskich pracowników sezonowych, podpisana 20.05.1992 r.,

- Umowa między Rządem RP a Rządem Wielkiego Księstwa Luksemburga w sprawiezatrudniania stażystów, podpisana 29.10.1996 r.,

- Umowa między RP a Królestwem Hiszpanii w sprawie zasad i warunkówwzajemnego przepływu pracowników między obu Państwami, podpisana 21.05.2002 r.

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie9

Page 10: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

Informacja nt. zasad dostępu do rynków pracy 15 państw Unii Europejskiej i państwEFTA - zakres liberalizacji po 1 maja 2004 roku (według informacji na dzień 24 maja

2004 r.)

Państwo Zasady dostępu do rynku pracy orazuwagi

Liczba legalniepracujących Polaków

PAŃSTWA OTWIERAJĄCE DOSTĘP DO RYNKU PRACYIrlandia Bez ograniczeń dostępu do rynku,

uzależnienie możliwości korzystania zwybranych świadczeń społecznych od stażupracy w Irlandii i Wielkiej Brytanii (zewzględu na umowy między Irlandią i Wlk.Brytanią).

ok. 4500 (2003)

Wielka Brytania Bez ograniczeń dostępu do rynku, wymógrejestracji poprzez oświadczenie złożonew ciągu 30 dni od podjęcia pracy.Jednorazowa opłata rejestracyjna – 50 GBP.Możliwość korzystania z wybranychświadczeń zależna od stażu pracy wWielkiej Brytanii i Irlandii (ze względu naumowę wzajemną).

ok. 4500 (2003)

Szwecja 28. IV. parlament szwedzki zdecydował oodrzuceniu rządowego projektuprzewidującego ograniczenia dostępu dorynku pracy. Według informacjinieoficjalnych oznacza to pełny dostęp dorynku pracy na tych samych zasadach, jakieobowiązują obywateli obecnych państwczłonkowskich. Szczegółów rozwiązań iprocedur jeszcze nie podano do publicznejwiadomości.

6354 (2003)

PAŃSTWA LIBERALIZUJĄCE ZASADY DOSTĘPU DO RYNKU PRACYDania Rozstrzygnięcia przyjęte 20.IV.

przewidują połączenie zezwolenia na pracęz zezwoleniem na zamieszkanie. Udzielaneono będzie po wykazaniu odpowiedniego(zgodnego z duńskimi normami, wwiększości przypadków zawartymi wukładach zbiorowych lub porozumieniachpłacowych) zatrudnienia, niezależnie odsytuacji na rynku pracy. Czasoczekiwania na zezwolenie ma nieprzekraczać kilku tygodni.

5069 (2002)

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie10

Page 11: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

Finlandia Nowelizacja ustawy o cudzoziemcachprzyjęta 23.IV - Zezwolenia mają byćzastąpione decyzjami o „aprobaciezatrudnienia” – znacząco tańszymi (20EUR zamiast ok. 150 EUR), lecz wciążwymagającymi „badania rynku pracy” (wponad 50% przypadków dokonuje się to wczasie poniżej tygodnia). Praca sezonowa(do 3 miesięcy) w wybranych zawodach(zbiór owoców, warzyw, runa leśnego,praca na farmach zwierząt futerkowych) mabyć możliwa bez zezwoleń.

ok. 600 (2003)

Niderlandy Utrzymanie przez 2 lata generalnegowymogu zezwoleń na pracę, uproszczonezasady uzyskania zezwoleń na pracę wwybranych wąskich sektorach (ogłaszanychw miarę potrzeb rynku pracy) – m.in. beztestu rynku pracy.

ok. 10000 (2003)

Norwegia Utrzymany wymóg uzyskiwaniazezwolenia na pobyt i pracę, wydawanegopod warunkiem posiadania ofertyodpowiedniego zatrudnienia. Zezwoleniejest bezpłatne.

b.d.

Włochy Wprowadzenie ograniczeń na okres 2 lat,z równoczesnym ustaleniem dla 8 nowychpaństw UE kontyngentu 20 tys. osób,które będą mogły podjąć pracę najemną w2004 r. Wielkość kontyngentu ma byćzrewidowana w 2005 r. Uproszczonoprocedury administracyjne wydawaniazezwoleń na pracę.

ok. 46000 (główniesezonowi)

PAŃSTWA UTRZYMUJĄCE OGRANICZENIA DOSTĘPUAustria Zapowiadany 7-letni okres trwania

ograniczeń, oczekiwane zawarcie umówdwustronnych.

ok. 10000 (2003)

Belgia Przewidywane ograniczenia w okresie 2-letnim.

ok. 5000 (2003)

Francja Przewidywane ograniczenia w okresie 2-letnim, poważnie rozważany okres 5-letni.Nadal obowiązują umowy o zatrudnieniustażystów i o polskich pracownikachsezonowych.

ok. 400 stażystów(limit 1000) oraz ok.7000. sezonowych

Grecja Utrzymane ograniczenia w okresie 2-letnim.

b.d.

Hiszpania Wprowadzone ograniczenia w okresie 2-letnim; obowiązuje umowa o wzajemnymprzepływie pracowników.

8742 (2003) –sezonowi, ok. 6000stałych

Islandia Zapowiedziane ograniczenia w okresie 2-letnim.

ok. 2000

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie11

Page 12: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

Lichtenstein Zapowiadane ograniczenia w okresie 2-letnim.

b.d.

Luksemburg Oczekiwane ograniczenia w okresie 2-letnim.

b.d.

Niemcy Oczekiwany 7-letni okres trwaniaograniczeń, w tej chwili wprowadzonerozwiązania przejściowe na 2 lata,obowiązują umowy dwustronne.

ok. 300000pracownikówsezonowych,stażystów i delegowanych, 5000studentów, 1500przygranicznych.

Portugalia Obowiązywał będzie 2-letni okresograniczeń.

ok. 200

Szwajcaria Zapowiadane ograniczenia w okresie 7-letnim. Negocjacje prowadzi KomisjaEuropejska.

ok. 4500

Zniesienie wszelkich ograniczeń dotyczących zatrudnienia Polaków w państwachPiętnastki powinno nastąpić przed 1 maja 2009 r. W latach 2009-2011 ograniczenia takie będąmożliwe jedynie w przypadku problemów na rynku pracy danego państwa. Pełne wdrożenieswobody przemieszczania się pracowników nastąpi najdalej po siedmiu latach od dniaprzystąpienia do Unii.

Zagadnienia nie objęte okresem przejściowym

Swoboda przepływu pracowników pomiędzy nowymi państwami członkowskimi nie będzie ograniczona. Jedynie w przypadkach poważnych zagrożeń dla standardu życia lub poziomu zatrudnienia w danym regionie lub zawodzie możliwe będzie przywrócenieograniczeń przepływu pracowników (o ile ograniczenia będą jeszcze stosowane przezktórekolwiek z obecnych państw członkowskich). Obywatelom Polski, tak jak obywatelom wszystkich innych państw członkowskich, będzieprzysługiwało pierwszeństwo (przed obywatelami państw trzecich) w skorzystaniu z ofertyzatrudnienia w państwie członkowskim UE.

Okresy przejściowe dotyczą wyłącznie dostępu do rynku pracy. Polak, który zostaniezatrudniony zgodnie z prawem w innym państwie członkowskim Unii, będzie traktowany w taki sam sposób jak obywatel danego kraju - będzie miał takie same prawa i obowiązki podwzględem warunków zatrudnienia, pracy, wynagrodzenia, stosunku pracy, powrotu do pracyczy szkolenia zawodowego. Będzie korzystał z takich samych przywilejów socjalnych i podatkowych - łącznie z przywilejami mieszkaniowymi, które obowiązują w danympaństwie. Będzie miał prawo przynależności do związków zawodowych oraz będzie korzystałz uprawnień z tym związanych.

Prawo europejskie dotyczy w takim samym stopniu pracownika, który podejmujezatrudnienie w innym państwie członkowskim, jak i członków jego rodziny. Małżonek i dzieci pracownika migrującego także będą mieli prawo do pobytu i podjęcia pracy (lub wykonywania działalności na własny rachunek). Warto zaznaczyć, że prawo to przysługuje małżonkowi i dzieciom nawet wtedy, gdy pochodzą oni z kraju trzeciego, tj. nie posiadają obywatelstwa unijnego. Trzeba jednak pamiętać, że w okresie przejściowym

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie12

Page 13: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

dostęp do rynku pracy będzie w pewien sposób ograniczony również dla członków rodzinypracownika.

Poszukiwanie pracy w innym państwie Unii Europejskiej

Bezrobotny Polak ma prawo wyjechać do innego państwa Unii Europejskiej i poszukiwać tam pracy, a jego zasiłek (dla bezrobotnych) może być transferowany do innegopaństwa przez okres nieprzekraczający 3 miesięcy. Jest to możliwe po spełnieniu przeztakiego migrującego bezrobotnego kilku warunków: otóż musi on być bezrobotnym przezminimum 4 tygodnie przed wyjazdem, powiadomić polski urząd pracy o takich planachodpowiednio wcześniej, podać miejsce planowanego poszukiwania pracy, a po przyjeździe do danego kraju od razu zgłosić się do lokalnego urzędu pracy i współpracować z nim - tak,jak jest to wymagane od tamtejszych bezrobotnych. "Polski" zasiłek dla bezrobotnych będziewypłacany, po przeliczeniu, w walucie danego państwa przez ten urząd.

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie13

Page 14: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

Uznawalność wykształcenia w UE

W państwach Unii Europejskiej istnieje rozróżnienie uznawania wykształcenia dla celówakademickich i zawodowych.

Uznawanie dla celów akademickich służy kontynuowaniu nauki w innym państwieczłonkowskim UE i jest oparte na szczegółowym porównaniu programów studiów.Uznawanie to leży w kompetencjach poszczególnych państw członkowskich i nie jestregulowane na szczeblu wspólnotowym. Komisja Europejska promuje uznawanie dla celówakademickich poprzez programy wspólnotowe takie jak SOCRATES/Erasmus, któreprzyczyniają się do wzajemnego poznania systemów edukacji i wzajemnego uznawaniawykształcenia. Znaczącą rolę w pogłębianiu wiedzy i zrozumienia uznawania dla celówakademickich spełnia istniejąca w państwach UE sieć ośrodków NARIC1.

W prawie wspólnotowym brak jest regulacji dotyczących uznawania świadectw w celupodejmowania nauki w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej. Każde państwookreśla własne zasady w tymże zakresie. Polskie świadectwa - zarówno świadectwadojrzałości jak i świadectwa maturalne - zawierają klauzulę informującą, iż uprawniają one do ubiegania się o przyjęcie na studia w szkołach wyższych. W państwach członkowskichUnii Europejskiej zwykle to uczelnie podejmują decyzje o przyjęciu kandydatów na studia na podstawie posiadanego świadectwa uprawniającego do podjęcia nauki w szkole wyższej.

Ponadto, istnieje również możliwość zawierania umów dwustronnych pomiędzy krajami,które regulują uznawalność dla celów akademickich. Dotychczas dwa państwa członkowskieUnii Europejskiej podpisały z Polską umowy o uznawaniu wykształcenia dla celówakademickich:

• Austria (Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem RepublikiAustrii o ekwiwalencji w szkolnictwie wyższym, sporządzona w Wiedniu dnia 23stycznia 1995 r., weszła w życie dnia 1 stycznia 1996 r.; opublikowana w Dz.U. z 1996 r., nr 39, poz. 169 i 170)

• RFN (Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem RepublikiFederalnej Niemiec o uznaniu ekwiwalencji w szkolnictwie wyższym, sporządzona w Warszawie dnia 23 lipca 1997 r., weszła w życie dnia 14 stycznia 1998 r.;opublikowana w Dz.U. z 1998 r., nr 92, poz. 584 i 585).

Obok umów dwustronnych, istnieją liczne inicjatywy europejskie, które przyczyniają siędo uproszczenia i ułatwienia uznawania wykształcenia dla celów akademickich. Należy do nich Konwencja o uznaniu kwalifikacji związanych z uzyskaniem wyższego wykształceniaw regionie Europy, podpisana w Lizbonie dnia 11 kwietnia 1997 r. przez 41 państw (w tymprzez Polskę), a ratyfikowana przez 29 (w Polsce trwają obecnie intensywne prace nad jejratyfikacją). Konwencja nakłada na Strony obowiązek dokonywania na wniosek osóbzainteresowanych sprawiedliwej oceny posiadanych przez nich kwalifikacji, świadectw,dyplomów i stopni zdobytych w innym kraju. Ratyfikowanie konwencji przyczyni się do większej przejrzystości kwalifikacji poprzez np. stosowanie przez polskie uczelniesuplementu do dyplomu oraz ocenianie studentów poprzez przyznawanie im punktówkredytowych opartych na europejskim systemie ECTS. Działania te ułatwią znacznie młodymPolakom podejmowanie nauki w innych państwach.Ułatwienia w podejmowaniu dalszej nauki będą możliwe także dzięki podpisanej 19 czerwca1999 r. Wspólnej Deklaracji Ministrów Edukacji, czyli tzw. Deklaracji Bolońskiej. Jej myślą

1 NARIC - National Academic Recognition and Information Centre - to sieć ośrodkówutworzona przez Komisję Europejską w 1984 roku w celu nawiązania efektywnej, bliższejwspółpracy między państwami w zakresie uznawalności wykształcenia dla celówakademickich i wspierania systemu uznawania kwalifikacji dla celów zawodowych

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie14

Page 15: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

przewodnią jest utworzenie Europejskiej Przestrzeni Szkolnictwa Wyższego, a takżerealizacja wspomnianych zaleceń Konwencji Lizbońskiej.

Uznawanie dyplomów (świadectw) dla celów zawodowych jest ukierunkowane na wykonywanie zawodu lub działalności zawodowej, stąd też dokonywane jest w oparciu o zdolność i możliwości danej osoby do wykonywania zawodu. Na szczeblu wspólnotowymuznawanie to odbywa się w oparciu o przyjęte dyrektywy ogólne, wdrażające systemyuznawania dyplomów wymaganych do wykonywania zawodów regulowanych2 na obszarzeUnii Europejskiej, a jego celem jest zapewnienie podstawowych zasad zapisanych w Traktacie ustanawiającym Wspólnotę Europejską, tj. zasady swobodnego przepływu osób izasady swobodnego przepływu usług. Dyrektywy tzw. sektorowe, przyjęte dla siedmiuzawodów (lekarz, pielęgniarka, położna, aptekarz, lekarz stomatolog, lekarz weterynarii,architekt) zapewniają wzajemne automatyczne uznawanie dyplomów.

Do dyrektyw systemu ogólnego zaliczamy: Dyrektywę Rady nr 89/48/EWG z dnia 21 grudnia 1988 r., dotyczącą ogólnego systemu uznawania dyplomów szkół wyższych,przyznanych na zakończenie przynajmniej trzyletniego kształcenia i doskonaleniazawodowego, Dyrektywę Rady nr 92/51/EWG z dnia 18 czerwca 1992 r. w sprawie drugiegoogólnego systemu uznania kształcenia i doskonalenia zawodowego, jako uzupełnieniedyrektywy 89/48/EWG oraz Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 99/42/WEustanawiającą procedurę uznawania kwalifikacji w zakresie działalności zawodowychobjętych dyrektywami o liberalizacji i środkach przejściowych oraz uzupełniającej ogólnezasady uznawania kwalifikacji. Akty te zapewniają w pełni wykwalifikowanym pracownikomw danym zawodzie możliwość wykonywania tego samego zawodu w innym państwieczłonkowskim. Jednocześnie dyrektywy te przewidują stosowanie przez kraj przyjmującyśrodków kompensacyjnych, takich jak: staż adaptacyjny i test umiejętności, w przypadkuzasadniczych różnic w kształceniu i szkoleniu przygotowującym do zawodu.

Dyrektywy systemu ogólnego zostały wdrożone do polskiego prawa na mocy:

· ustawy z dnia 26 kwietnia 2001 r. o zasadach uznawania nabytych w państwachczłonkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowanych(Dz.U. z 2001 r., Nr 87, poz. 954 z późn. zm.), która wdraża przepisy dyrektywy 89/48/EWGoraz dyrektywy 92/51/EWG; · ustawy z dnia 10 maja 2002 r. o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskichUnii Europejskiej kwalifikacji do podejmowania lub wykonywania niektórych działalności(Dz.U. z 2002 r., Nr 71, poz. 655), która wdraża przepisy dyrektywy 1999/42/WEuzupełniającej system ogólny uznawania kwalifikacji.

Po akcesji Polski do Unii Europejskiej, przepisy ww. dyrektyw dotyczą równieżobywateli polskich starających się o uznanie kwalifikacji w celu wykonywania zawoduregulowanego w krajach członkowskich Unii Europejskiej.

Dodatkowe pytania dotyczące uznawania kwalifikacji zawodowych zgodnie z prawemUE można kierować do:

2 Definicja zawodu regulowanego, w świetle przepisów dyrektywy 89/48/EWG brzmi: zawódpodlegający regulacjom to działalność zawodowa, bądź zespół działań, podlegającychregulacjom w ramach tego zawodu w danym państwie. Wykonywanie tego zawoduuwarunkowane jest spełnieniem wymogów, tj. np. posiadaniem danego poziomuwykształcenia, wykazaniem się dodatkowymi kwalifikacjami.

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie15

Page 16: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu - Departament Współpracy Międzynarodowej tel. (022) 628 41 35

Uznawanie dla celów akademickich, systemy szkolnictwa wyższego:Biuro Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej www.buwiwm.edu.pl; tel. (022) 826 74 34

Informacje na ten temat można również znaleźć w teczce informacyjnej:„Uznawalność zagranicznego wykształcenia w Polsce”, znajdującej się w Centrum Informacjii Planowania Kariery Zawodowej Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Warszawie.

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie16

Page 17: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

4. Ubezpieczenia społeczne w UE

Z dniem wejścia Polski do UE wszyscy polscy pracownicy przemieszczający się po obszarze Wspólnoty podlegają ochronie ubezpieczeniowej. Mogą liczyć na renty i emerytury z krajów członkowskich, w których mają przebyte okresy ubezpieczenia,zatrudnienia lub zamieszkania.

Akty prawne, które gwarantują tą ochronę to: rozporządzenie Rady EWG Nr 1408/71 z dnia 14 czerwca 1971 r. o stosowaniu systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników, osób prowadzących działalność na własny rachunek oraz członków ichrodzin przemieszczających się w ramach Wspólnoty (Dz. Urz. WE NR L28 z dnia 30 stycznia1997 r., z późn. zm.) oraz rozporządzenie wykonawcze Rady EWG Nr 574/72 z dnia 21marca 1972 r. ustalające sposób wykonywania rozporządzenia Nr 1408/71.

Członkostwo Polski w UE powoduje, że również do obywateli polskich majązastosowanie następujące zasady koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego: zasadarównego traktowania, zasada stosowania ustawodawstwa tylko jednego państwaczłonkowskiego, zasada sumowanie okresów ubezpieczenia, zatrudnienia lub zamieszkania,zasada transferu świadczeń.

Zasada równego traktowania zakazuje wszelkiej dyskryminacji, np. ze względu na obywatelstwo, płeć, czy wiek ubezpieczonych, z tym że prawo unijne dopuszczamożliwość różnicowania wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn.

Zasada stosowania ustawodawstwa tylko jednego państwa członkowskiego oznacza, że pracownik migrujący podlega ustawodawstwu tylko jednego państwa członkowskiego. Jestto (z pewnymi wyjątkami) ustawodawstwo państwa, w którym praca jest wykonywana.

Sumowanie okresów ubezpieczenia, zatrudnienia lub zamieszkania oznacza, że następujezrównanie wszystkich okresów aktywności zawodowej przebytych w którymkolwiek z państw członkowskich. Instytucja, która rozpatruje wniosek o przyznanie emerytury jestzobowiązana do zsumowania wszystkich okresów ubezpieczeniowych przebytych w państwach członkowskich. Każda z instytucji ubezpieczeniowych jest zobowiązana do wypłaty świadczeń tym osobom, które posiadają okresy ubezpieczenia przebyte zgodnie z ustawodawstwem stosowanym przez tę instytucję.

W zależności od tego czy przy ustalaniu prawa do emerytury zachodzi potrzebasumowania okresów ubezpieczenia, czy też nie może zostać przyznana emerytura krajowa,emerytura na podstawie rozporządzenia 1408/71 lub też jedna i druga.

Zasada transferu świadczeń gwarantuje wypłatę emerytury lub renty wówczas, gdy osobauprawniona do świadczeń nie mieszka na terytorium państwa, w którym świadczenie to uzyskała. Emerytury lub renty nabyte zgodnie z ustawodawstwem jednego z państwczłonkowskich nie mogą ulec zmniejszeniu, zmianie, cofnięciu ani też nie mogą zostaćodebrane z tego tylko powodu, że świadczeniobiorca zamieszkuje na terytorium innegopaństwa członkowskiego niż to, gdzie znajduje się instytucja zobowiązana do wypłatyświadczenia.

Na podstawie przepisów wspólnotowych, jeżeli suma emerytur przysługujących danejosobie w różnych państwach członkowskich nie osiąga minimalnej wysokości emeryturygwarantowanej przez państwo, w którym osoba ta zamieszkuje i w którym korzysta z częściświadczenia, wówczas świadczenie to zostaje podwyższone do wysokości minimalnejemerytury gwarantowanej przez ustawodawstwo państwa miejsca zamieszkania.

Członkostwo Polski w UE zwiększy ochronę Polaków w zakresie nabywania prawa do świadczeń z zabezpieczenia społecznego. Dotychczas takie pozytywne skutki mogłyodczuwać wyłącznie osoby, które posiadały okresy pracy przebyte na terytorium państwaczłonkowskiego UE, ale tylko tego, z którym Polska zawarła bilateralną umowę w zakresiezabezpieczenia społecznego.

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie17

Page 18: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

Świadczenia rodzinne

Od pierwszego dnia członkostwa w Unii Polacy uzyskali prawo do świadczeń rodzinnychprzemieszczając się w jej granicach. Umożliwia to koordynacja systemów zabezpieczeniaspołecznego. Do dnia wejścia Polski do UE Polakom nie przysługiwały świadczenia rodzinnew przypadku wyjazdu do któregokolwiek z państw członkowskich w celu podjęcia pracy, nastudia lub by zamieszkać będąc na emeryturze lub rencie.

Wprowadzonej od akcesji koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego podlega:pracownik, osoba pracująca na własny rachunek, bezrobotny, emeryt, rencista i student. Jednak zasady, według których będą przysługiwać świadczenia rodzinne są różne.

Osoba podejmująca w innym państwie UE pracę jako pracownik najemny lub na własny rachunek, jest traktowana w zakresie uprawnień do świadczeń rodzinnych na równi z obywatelami tego państwa członkowskiego. I tak, jeżeli Polak zacznie prowadzićdziałalność gospodarczą w Niemczech, to będą mu przysługiwały takie sama prawa doświadczeń rodzinnych jak niemieckiemu przedsiębiorcy. Świadczenia rodzinne będą równieżprzysługiwać, gdy członkowie rodziny, na których przyznawane są, będą mieszkać w innympaństwie członkowskim.

Świadczenia rodzinne są przyznawane według przepisów obowiązujących w państwie,w którym jest wykonywana praca. Przykładowo, jeżeli żona Polaka prowadzącego swojąfirmę w Niemczech będzie mieszkała w Polsce i wychowywała dzieci, wówczas Polakowibędzie przysługiwało świadczenie rodzinne na dzieci zamieszkujące w Polsce.

Emeryt i rencista otrzyma takie zasiłki rodzinne, jakie są w państwie, które wypłacaemeryturę lub rentę.

Osobie bezrobotnej, która wcześniej wykonywała pracę jako pracownik najemny lubpracowała na własny rachunek, świadczenia rodzinne będzie wypłacać to państwo, któreudziela danej osobie świadczeń w razie bezrobocia.Instytucją, która realizuje zadania z zakresu koordynacji świadczeń rodzinnych jest samorządwojewództwa. Decyzje w tych sprawach wydaje marszałek województwa (RegionalnyOśrodek Polityki Społecznej umiejscowiony na szczeblu marszałka województwa).

Cudzoziemiec będący obywatelem Unii Europejskiej, który podejmie pracę w Polscemoże ubiegać się o świadczenia rodzinne przyznawane według polskich przepisów, także naczłonków rodziny, którzy pozostają w innym państwie. Wnioski cudzoziemców w tej sprawieprzyjmuje Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej.

Pomoc społeczna

Pomoc społeczna, a w szczególności zasady przyznawania świadczeń, zakres i formywsparcia nie podlegają regulacjom wspólnotowym UE i pozostają w gestii ustawodawstwaposzczególnych krajów członkowskich. Tym samym akcesja Polski do Unii nie wiąże się z istotnymi zmianami dla obywatelipolskich, którzy są beneficjantami pomocy społecznej.Pewne zmiany w systemie pomocy społecznej, które obowiązują od 1 maja są natomiastwynikiem dostosowywania krajowej polityki społecznej do ogólnych zasad wspólnotowych.

1 maja 2004 r. weszła w życie nowa ustawa o pomocy społecznej. W zakresie zapisówbezpośrednio związanych z dostosowaniem do prawa unijnego znalazł się opis określającyosoby, którym przysługuje prawo do świadczeń z pomocy społecznej. Prawem tym - obok osób posiadających obywatelstwo polskie - objęci zostali równieżcudzoziemcy, którzy mieszkają i przebywają w Polsce, posiadają zezwolenie na osiedleniesię, zgodę na pobyt tolerowany lub status uchodźcy. Prawo również dotyczy obywateli państwczłonkowskich UE lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, którzy przebywają w Polsce i uzyskali zezwolenie na pobyt.

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie18

Page 19: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

Od 1 maja 2004 r. obywatele państw członkowskich - po spełnieniu określonychwymogów - mogą również wykonywać w Polsce zawód pracownika socjalnego.

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie19

Page 20: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

5. Zasady podejmowania pracy w wybranych krajach UE

AUSTRIA

Obywatele wszystkich państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) mogąprzebywać w Austrii do trzech miesięcy bez pozwolenia na pobyt, pod warunkiem posiadaniaodpowiednich środków na sfinansowanie pobytu.

Pracownicy o wysokich kwalifikacjach mogą zostać zatrudnieni jako tzw. personelkluczowy. Personel kluczowy to pracownicy dysponujący szczególnymi umiejętnościami albowykształceniem; wynagrodzenie takiego pracownika musi wynosić minimum 60 %maksymalnej stawki bazowej, wymaganej przez przepisy o ubezpieczeniu społecznym (w roku 2004 jest to 2.070 EUR brutto miesięcznie). Ponadto zatrudnienie personelu musikluczowego musi mieć pozytywne znaczenie dla lokalnego rynku pracy albo mieć istotnywpływ na kierowanie zakładem.

Odpowiedni wniosek o wydanie zezwolenia na pracę i na pobyt pracownika kluczowegosporządza zainteresowany cudzoziemiec, a składa go (i częściowo uzupełnia) pracodawca w rejonowym Urzędzie ds. Cudzoziemców (Bezirksverwaltungsbehörde – Fremdenbehörde)lub w urzędzie premiera kraju związkowego. Wniosek rozpatrywany jest najpierw przezUrząd ds. Cudzoziemców, a następnie przez Urząd Pośrednictwa Pracy (Arbeitsmarktservice),który dokonuje tzw. badania rynku pracy (czyli szuka potencjalnego pracownika na danestanowisko na lokalnym rynku pracy). Jeśli na lokalnym rynku pracy urząd pracy nie znajdziebezrobotnego, spełniającego kryteria stawiane przez pracodawcę zagranicznemupracownikowi, to wniosek wraca do Urzędu ds. cudzoziemców, który wydaje pozwolenie napobyt i zatrudnienie. Cała procedura trwa ok. 6 tygodni.

Pozwolenie ważne jest 1 rok i może być przedłużane w postaci tzw. zgody na pracę(Arbeitserlaubnis) lub pozwolenia na zatrudnienie ( Beschäftigungsbewilligung).

W przypadku personelu kluczowego, zezwolenie na pobyt jest równoznaczne z zezwoleniem na pracę Niederlassungsbewilligung). W pozostałych przypadkachprzebywanie w Austrii dłużej niż na okres 3 miesięcy wymaga uzyskania pozwolenia na pobyt. Uzyskuje się je w urzędzie dzielnicowym (Bezirksverwaltungsbehörde) albo w lokalnym komisariacie policji (Fremdenpolizeiliches Büro). Pozwolenie wydawane jestgeneralnie na okres 5 lat lub – w przypadku umów czasowych – na okres krótszy.

ŹRÓDŁA INFORMACJI

www.handelsratpolen.at

Wydział Ekonomiczno-Handlowy Ambasady RP w Austrii

www.ams.at

Austriacka Administracja Pracy (Arbeitsmarktservice)

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie20

Page 21: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

BELGIA

W celu podjęcia pracy w Belgii należy zarejestrować się w służbie ds. cudzoziemcóww administracji gminnej (w zależności od miejsca, gdzie dana osoba przebywa) w ciągu 8 dniod przybycia na terytorium państwa. Po uzyskaniu zaświadczenia o wpisie od rejestrucudzoziemców osobie wydane jest czasowe pozwolenie na pobyt ważne przez 5 miesięcy. W tym czasie powinna zostać wydana karta pobytu ważna przez czas równy przewidzianemuokresowi trwania pracy.

Aby legalnie pracować w Belgii obywatele Polski obowiązani są uzyskać zezwoleniena pracę (równocześnie pracodawcy przyznawane jest zezwolenie na zatrudnieniecudzoziemca). Zezwolenie na pracę jest przyznawane tylko w przypadku, gdy nie jestmożliwe znalezienie na rynku pracy pracownika, który w rozsądnym terminie może objąćdane stanowisko, nawet po poddaniu go odpowiedniemu przeszkoleniu. Pracodawca winienprzedłożyć wniosek o zezwolenie na zatrudnienie/pracę we właściwym Regionie (w zależności od miejsca, gdzie pracownik będzie zatrudniony) poprzez Publiczne UrzędyPracy (ORBEM-BGDA/Region brukselski, VDAB/Region flamandzki, FOREM/Regionwaloński, ADG/Region niemieckojęzyczny) na odpowiednim formularzu dostępnym w urzędzie. Do wniosku należy dołączyć umowę o pracę oraz zaświadczenie medyczne (w wypadku pierwszego zatrudnienia w Belgii). Wydane zezwolenie na pracę pracownikodbiera w urzędzie gminy.

Zezwolenie na prace wydawane jest na rok. W celu jego odnowienia pracodawcapowinien zgłosić się do tych samych służb najpóźniej na miesiąc przed upływem ważnościdotychczasowego dokumentu.

ŹRÓDŁA INFORMACJI

www.poleconomie.beWydział Ekonomiczno – Handlowy Ambasady RP w Brukseliwww.belgium.plPortal Belgii w Polscewww.meta.fgov.beFederalna Publiczna Służba Zatrudnienia, Pracy i Dialogu Społecznegowww.ibz.fgov.beFederalna Publiczna Służba Spraw Wewnętrznychwww.dofi.fgov.be Urząd ds. Cudzoziemcówwww.diplobel.fgov.beFederalna Publiczna Służba Spraw Zagranicznych emploi.wallonie.beMinisterstwo Zatrudnienia i Szkolenia Regionu Waloniiwww.bruxelles.irisnet.beMinisterstwo Stołecznego Regionu Brukseli

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie21

Page 22: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

DANIA

W Danii można przebywać w celu poszukiwania pracy przez okres do sześciumiesięcy; jednakże gdy pobyt przekracza trzy miesiące, niezbędne jest wystąpienie do władzokręgu o tzw. certyfikat pobytowy.

Aby legalnie pracować w Danii obywatele Polski obowiązani są uzyskać zezwoleniena pobyt z prawem do pracy. Wniosek o zezwolenie składa się do Duńskich SłużbImigracyjnych, na posterunku policji lub (jeśli przebywa się zagranicą) w duńskiejambasadzie lub konsulacie. Warunkiem uzyskania zezwolenia jest przedstawienieoświadczenia pracodawcy o zamiarze zatrudnienia na pełen etat, na warunkach pracy i płacyokreślonych obowiązującą umową zbiorową lub, w braku takowej, zgodnych z poziomemobowiązującym w danym regionie. Pracodawca musi być zarejestrowany w duńskim urzędziepodatkowym.

Przy rozpatrywaniu wniosku o zezwolenie na pracę w powyższych warunkach nie jestbrana pod uwagę sytuacja na lokalnym rynku pracy. Uzyskanie zezwolenia trwa do kilkutygodni. Jest ono wydawane na okres 12 miesięcy i może być przedłużane o kolejne 3 lata.Ustanie stosunku pracy powoduje wygaśnięcie zezwolenia.

W przypadku zatrudnienia w niepełnym wymiarze godzin podstawą decyzji o wydaniuzezwolenie będzie badanie sytuacji na lokalnym rynku pracy

Po otrzymaniu zezwolenia na pobyt i pracę należy dokonać rejestracji w lokalnymbiurze rejestrowym. Uzyskuje się wówczas numer do celów ubezpieczenia społecznego(numer CPR). Jest on niezbędny np. przy korzystaniu z publicznej opieki zdrowotnej.

ŹRÓDŁA INFORMACJI

www.brh-dania.dkWydział Ekonomiczno-Handlowy Ambasady RP w Daniiwww.ambasadadanii.plAmbasada Królestwa Danii w Warszawiewww.utlst.dk

Duńskie Służby Imigracyjnewww.workindenmark.dk Informacje na temat pracy i życia w Danii

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie22

Page 23: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

FINLANDIA

W Finlandii można przebywać w celu poszukiwania pracy przez okres do trzechmiesięcy. Należy zadbać o źródło utrzymania w tym okresie. Obywatele nowych państwczłonkowskich UE nie są uprawnieni do rejestrowania się w tym okresie jako poszukującypracy.

Aby legalnie pracować w Finlandii obywatele Polski obowiązani są uzyskaćzezwolenie od władz fińskich, udzielane w formie aprobaty zatrudnienia. Wniosek o aprobatęzatrudnienia składa pracodawca w urzędzie pracy, właściwym ze względu na miejscewykonywania pracy lub pracownik za pośrednictwem fińskiej placówki dyplomatycznej, co jednak oznacza wydłużenie procedury. Podstawą udzielenia zgody jest brak możliwościznalezienia odpowiedniego pracownika na lokalnym rynku pracy oraz zgodność warunkówzatrudnienia z fińskim ustawodawstwem i standardami.

Przebywając w Finlandii w celu wykonywania pracy należy zarejestrować na lokalnym posterunku policji. Pracownicy z nowych państw członkowskich UE obowiązanisą okazać decyzję o aprobacie zatrudnienia. Pobierana jest opłata rejestracyjna (20 EUR).

W ciągu tygodnia od zamieszkania w Finlandii należy zarejestrować się w BiurzeEwidencji Ludności (Maistraatti). Otrzymuje się wówczas numer ewidencyjny, z którymnależy udać się do biura instytucji ubezpieczenia społecznego (KELA), gdzie trzeba odebraćKartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (karta KELA). Wymagana jest również rejestracja w urzędzie podatkowym, gdzie otrzymuje się kartę podatkową.

ŹRÓDŁA INFORMACJI

www.embassyofpoland.fiWydział Ekonomiczno-Handlowy Ambasady RP w Helsinkachwww.mol.fiMinisterstwo Pracy Finlandiiwww.mol.fi/migration/engopas.pdfPrzewodnik dla Imigrantawww.uvi.fiMinisterstwo Spraw Wewnętrznych Departament Migracji

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie23

Page 24: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

FRANCJA

Osoba ubiegająca się o zatrudnienie nie może przybyć dobrowolnie do Francji, aby szukać pracy, o ile nie otrzymała zezwolenia na dostęp do rynku pracy. Pracodawcafrancuski jest inicjatorem procesu rekrutacji cudzoziemca. Aby pracować we Francji, należyposiadać kartę pobytu i kartę pracy.

W ciągu trzech miesięcy od przybycia na terytorium państwa należy złożyć wniosek o wydanie karty pobytu w prefekturze, podprefekturze, merostwie lub komisariacie policji w zależności od miejsca, gdzie dana osoba przebywa. Przyszły pracownik powinien dołączyćdo wniosku poświadczenie zatrudnienia podpisane przez pracodawcę (określające m.in.przewidywany okres zatrudnienia).

Aby legalnie pracować we Francji obywatele Polski obowiązani są uzyskać zezwoleniena pracę. Rodzaj zezwolenia na pracę zależy od okresu trwania umowy o pracę:

- gdy umowa zawarta jest na okres krótszy niż 1 rok, wydawane jest tymczasowezezwolenie na pracę (APT – Autorisation provisoire de travail), na odnawialny okresdziewięciu miesięcy. Czas trwania i okres ważności karty pobytu zależy od czasutrwania tymczasowego zezwolenia na pracę. Jednak ten rodzaj karty pracy nie zezwalana zmianę pracodawcy, ani na pozostanie we Francji dłużej niż pozwala na to okrestymczasowego zezwolenia na pracę.

- gdy umowa zawarta jest na jeden rok i dłużej, wydawana jest wtedy jedna karta pobytu

i pracy, tzw. karta pobytu tymczasowego (CST – Carte de séjour temporaire) z adnotacją „pracownik”. Karta ta jest ważna na jeden rok i jest odnawialna. Jej posiadacz może zmienić pracodawcę.

Procedura rekrutacyjna: pracodawca składa w Dyrekcji Departamentu Pracy, Zatrudnieniai Szkolenia Zawodowego (DDTEFP) wniosek o zatrudnienie pracownika z Polski. Ponadto,pracodawca składa ofertę zatrudnienia w ANPE (Agencja Krajowa ds. Zatrudnienia) w ustawowym terminie sześciu tygodni. Po tej publikacji ANPE wydaje opinię i przekazuje jądo DDTEFP, która wydaje decyzję. Jeżeli decyzja jest pozytywna, pracownik zostajewezwany przez biuro Urzędu ds. Migracji Międzynarodowej i poddany badaniom (w zależności od miejsca pobytu badania wykonywane są w Polsce lub we Francji).

Po wydaniu świadectwa badania lekarskiego zostaje wydana umowa o pracę lub tymczasowe zezwolenie na pracę.

Należy następnie stawić się w wydziale ds. cudzoziemców w prefekturze właściwej dla miejsca pobytu z niezbędnymi dokumentami, zwłaszcza z egzemplarzem umowy o pracę zadnotacją DDTEFP, świadectwem badania lekarskiego i dokumentami podróży w celuotrzymania karty pobytu.

ŹRÓDŁA INFORMACJI

www.weh.ambassade.pologne.netWydział Ekonomiczno-Handlowy Ambasady RPwww.ambafrance.org.plAmbasada Republiki Francuskiej www.travail.gouv.frMinisterstwo Zatrudnienia, Pracy i Spójności Społecznej

www.omi.social.gouv.fr Urząd ds. Migracji Międzynarodowej

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie24

Page 25: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

HISZPANIA

Aby legalnie pracować w Hiszpanii obywatel polski musi uzyskać pozwolenie na pracę, które wydawane jest na podstawie umowy o pracę.

Do 30 kwietnia 2006 r. mają zastosowanie procedury rekrutacyjne przewidzianeUmową o wzajemnym przepływie pracowników między Hiszpanią a Polską. Pracownicypolscy są wybierani w procesach selekcyjnych na podstawie ofert zatrudnienia zgłaszanychprzez przedsiębiorców hiszpańskich. Składane oferty mogą dotyczyć:

a) stanowisk długookresowych (oferty ogólne i wyspecjalizowane),b) stanowisk o charakterze czasowym.

Pracodawca winien złożyć w lokalnym oddziale lub urzędzie pracy i sprawspołecznych ofertę pracy, umowę o pracę oraz wniosek na wydanie zezwolenia na pracę i pobyt. Następnie zaaprobowane oferty zostają przekazane przez odpowiednie służby do Polski, gdzie odbędzie się rekrutacja. Umowy o pracę z kandydatami wyłonionymi wdrodze selekcji są formalizowane na terytorium Polski. Równocześnie z umową o pracęzostaje pracownikowi wydane pozwolenie na pracę, a także przyznany mu zostaje numeridentyfikacji obcokrajowców (NIO).

Wszyscy pracownicy, którzy będą pracować w Hiszpanii dłużej niż 180 dni muszązłożyć podanie o wizę.

ŹRÓDŁA INFORMACJI

www.polonia.es Ambasada RP w Madryciewww.mir.es/dgeiMinisterstwo Spraw Wewnętrznychwww.mtas.es/migracionesMinisterstwo Pracy i Spraw Socjalnychwww.mae.esMinisterstwo Spraw Zagranicznych

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie25

Page 26: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

HOLANDIA

Obywatele nowych państw członkowskich mogą przebywać w Holandii do trzechmiesięcy w celach prywatnych, w tym również poszukując pracy. Niezbędne jest posiadanieśrodków utrzymania w tym okresie.

Uzyskanie zezwolenia na pracę stanowi podstawę zatrudnienia obywateli Polskich w Niderlandach. Pracodawca składa wniosek o zezwolenie na pracę dla cudzoziemca w Centrum Pracy i Dochodów (CWI). Pracodawca musi wykazać, że przez co najmniej 6 tygodni bezskutecznie poszukiwał pracownika lokalnego lub z innego „starego” państwaczłonkowskiego UE za pośrednictwem publicznych służb zatrudnienia i systemu EURES.Udzielenie zezwolenia na pracę cudzoziemca uzależnione jest m.in. od warunkówzatrudnienia i sytuacji na rynku pracy. Decyzja w tej sprawie podejmowana jest w czasie do 5 tygodni od złożenia wniosku. Całość procedury uzyskiwania zezwolenia (wraz ze zgłoszeniem wakatu) trwa minimalnie ok. 3 miesięcy.

W niektórych branżach, cierpiących na brak specjalistów, wydanie zezwoleniamożliwe jest w oparciu o szybszą procedurę – bez konieczności udowodnienia niepowodzeniaw poszukiwaniu pracowników. Branże, których dotyczą te rozwiązania ogłaszane są okresowo przez CWI. Obecnie ułatwienia dotyczą m.in. asystentów sal operacyjnych,laboratoriów radioterapeutycznych i radiodiagnostycznych.

Obywatele państw UE/EOG, przybywający do Niderlandów z zamiarem dłuższegopobytu, obowiązani są do rejestracji w Biurze Policji ds. Cudzoziemców(Vreemdelingenpolitie) w ciągu 8 dni od przyjazdu do Holandii.

Przed podjęciem pracy należy uzyskać w urzędzie skarbowym numer SOFI, służącycelom podatkowym i ubezpieczenia społecznego.Przebywanie w Niderlandach przez okres powyżej 3 miesięcy wymaga uzyskania od władzlokalnych „dowodu legalnego zamieszkania”. W celu jego uzyskania osoba zatrudniona musiwykazać się zaświadczeniem o legalnym zatrudnieniu.

ŹRÓDŁA INFORMACJI

www.wehhaga.nlWydział Ekonomiczno-Handlowy Ambasady RP w Hadzewww.nlembassy.plAmbasada Królestwa Niderlandów w Warszawiewww.cwinet.nlCWI – Centrum Pracy i Dochodówwww.werk.nl

Strona holenderskich służb zatrudnienia

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie26

Page 27: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

IRLANDIA

Obywatele wszystkich państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) mogąprzebywać w Irlandii do trzech miesięcy bez konieczności dokonywania jakichkolwiekformalności. Warunkiem jest – oczywiście – możliwość utrzymania się w oparciu o własneśrodki. W tym okresie można poszukiwać pracy, korzystając także z usług publicznych służbzatrudnienia.

Obywatele wszystkich państw EOG, w tym także obywatele nowych państwczłonkowskich, mogą podejmować pracę w Irlandii na takich samych warunkach, jakIrlandczycy. Aby podjąć pracę nie trzeba legitymować się także pozwoleniem na pobyt,chociaż jest ono wymagane przy pobytach przekraczających 3 miesiące.

Zamieszkując w Irlandii należy w lokalnym Biurze Świadczeń Społecznych (SocialWelfare Office) uzyskać numer PPS (Personal Public Service). Będzie on niezbędny przykontaktach z instytucjami ubezpieczenia społecznego, urzędem skarbowym i w wielu innychsytuacjach. Przy pobycie przekraczającym 3 miesiące należy złożyć w Biurze ds. Imigracji w Dublinie (w innych miejscach kraju - na policji) wniosek o zezwolenie na pobyt. Należydołączyć do niego dokument potwierdzający źródło utrzymania w Irlandii, czyli np. zaświadczenie o zatrudnieniu lup potwierdzenie statusu samozatrudnionego.

ŹRÓDŁA INFORMACJI

www.dublin.polishembassy.ieWydział Ekonomiczno-Handlowy Ambasady RP w Dublinie

www.irlandia.plAmbasada Irlandii w Warszawie

www.oasis.gov.ieSerwer rządowy poświęcony różnym aspektom życia w Irlandii

www.entemp.ieMinisterstwo Przedsiębiorczości, Handlu i Zatrudnienia

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie27

Page 28: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

NIEMCY

Obywatele wszystkich państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), w tymPolski, mogą przebywać w Niemczech do trzech miesięcy bez pozwolenia na pobyt, pod warunkiem posiadania odpowiednich środków na sfinansowanie pobytu. Jeśli pobytmiałby trwać dłużej niż miesiąc, należy go zgłosić we właściwym miejscowo urzędzie ds. cudzoziemców (Ausländerbehörde). Pobyt dłuższy niż 3 miesiące wymaga uzyskaniapozwolenia na pobyt (EG-Aufenthaltsbewilligung).

Wysokowykwalifikowani przedstawiciele zawodów medycznych mogą starać się o pozwolenie na pracy w Niemczech na zasadach ogólnych, tzn. na podstawie rozporządzeniao wyjątkach od wstrzymania naboru pracowników zagranicznych(Anwerbestoppausnahmeverordnung).

O pozwolenie na pracę występuje pracodawca, który we właściwej miejscowo Agencjids. Pracy do składa wniosek wraz z szeregiem załączników (poświadczenie kwalifikacji, opisfunkcji wykonywanych w przedsiębiorstwie, dokładny opis stanowiska pracy, wraz z warunkami płacowymi, potwierdzenie znajomości języka niemieckiego). Agencja ds. Pracyrozpatruje wniosek, dokonując jednocześnie tzw. badania rynku pracy (czyli szukapotencjalnego pracownika na dane stanowisko na lokalnym rynku pracy). Jeśli na lokalnymrynku pracy urząd pracy nie znajdzie bezrobotnego obywatela niemieckiego (albo obywatelainnego państwa, korzystającego z uprzywilejowanego dostępu do niemieckiego rynku pracy),spełniającego kryteria stawiane przez pracodawcę zagranicznemu pracownikowi, pozwoleniemoże zostać wydane. Procedura taka musi trwać co najmniej 4 tygodnie, a w praktyce możezabrać nawet 6 miesięcy.

Istnieje również możliwość zatrudnienia w Niemczech na podstawie polsko-niemieckiej umowy o tzw. pracownikach-gościach. Pracownicy-goście przebywają w Niemczech w celu podniesienia swych kwalifikacji zawodowych i językowych; okres pracyw Niemczech wynosi zasadniczo 12 miesięcy z możliwością przedłużenia o kolejne 6 miesięcy. Kandydaci muszą mieć od 18 do 40 lat i muszą wykazywać się odpowiednimwykształceniem. Jednostkami koordynującymi zatrudnienie stażystów po stronie polskiej są Wojewódzkie Urzędy Pracy (i to do nich kieruje się odpowiednie wnioski wraz z odpowiednimi załącznikami), po stronie niemieckiej – Zentralstelle für Arbeitsvermittlung(Centralny Urząd Pośrednictwa Pracy) w Bonn.

ŹRÓDŁA INFORMACJIwww.wirtschaft-polen.de

Wydział Ekonomiczno-Handlowy Konsulatu Generalnego RP w Kolonii

www.arbeitsagentur.de

Federalna Agencja ds. Pracy (Bundesagentur für Arbeit)

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie28

Page 29: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

NORWEGIA

Obywatele polscy mogą przebywać w Norwegii w celu poszukiwania pracy przezokres do sześciu miesięcy, pod warunkiem dokonania w placówce publicznych służbzatrudnienia „Aetat” rejestracji jako poszukujący pracy. W okresie poszukiwania pracy należydysponować odpowiednimi środkami utrzymania.

Obywatele nowych państw członkowskich UE, w tym Polski, obowiązani są uzyskaćzezwolenie na pobyt z możliwością podjęcia pracy. Dla uzyskania zezwolenia należyprzedstawić poświadczenie zatrudnienia lub umowę (na pełen etat) wraz z wypełnioną częścią(pkt. 5) poświadczenia zatrudnienia. Dokumenty te muszą być podpisane przez pracownika i pracodawcę.

Wniosek o zezwolenie składa się na policji lub w norweskim konsulacie. Wniosekmoże złożyć także pracodawca (niezbędne jest wówczas pisemne upoważnienie od pracownika na specjalnym formularzu). Złożenie wniosku jest bezpłatne. Zezwolenie niejest zależne od konkretnego typu pracy, jej miejsca ani kwalifikacji zawodowych. W przypadku zmiany pracy nie wymaga się powtórnego wnioskowania o zezwolenie.

Jeżeli jest prawdopodobne, że wniosek danej osoby zostanie rozpatrzony pozytywnieprzez Urząd ds. Cudzoziemców, policja może wydać pracownikowi tymczasowe pozwoleniena pracę.

Po otrzymaniu zezwolenia na pobyt należy zarejestrować się w Urzędzie EwidencjiLudności (Folkeregisteret). Konieczna jest również rejestracja w urzędzie podatkowym(Skattekort).

Zezwolenie na pobyt z możliwością pracy nie stanowi pozwolenia na osiedlenie się.Pozwolenie na osiedlenie, dające prawo do stałego pobytu i pracy w Norwegii, może byćwydane osobom zamieszkałym w Norwegii nieprzerwanie przez okres co najmniej trzech lat.

ŹRÓDŁA INFORMACJI

www.wehoslo.comWydział Ekonomiczno-Handlowy Ambasady RP w Oslowww.amb-norwegia.plAmbasada Królestwa Norwegii w Warszawiewww.udi.noUrząd ds. Cudzoziemców (liczne informacje i formularze dostępne na stronie po polsku)www.aetat.noNorweskie publiczne służby zatrudnienia

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie29

Page 30: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

SZWECJA

Obywatele wszystkich państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) mogąprzebywać w Szwecji do trzech miesięcy bez konieczności dokonywania jakichkolwiekformalności. Warunkiem jest – oczywiście – możliwość utrzymania się w oparciu o własneśrodki. W tym okresie można poszukiwać pracy, korzystając także z usług publicznych służbzatrudnienia.

Obywatele państw EOG, w tym także obywatele nowych państw członkowskich, mogąpodejmować pracę w Szwecji na takich samych warunkach, jak Szwedzi. Aby podjąć pracęnie trzeba legitymować się także pozwoleniem na pobyt.

Przebywanie w Szwecji dłuższe niż 3 miesiące wymaga uzyskania pozwolenia na pobyt. Wniosek składa się w lokalnym biurze Urzędu ds. Migracji lub szwedzkiejplacówce dyplomatycznej. Osoba ubiegająca się o pozwolenie na pobyt powinna wykazać, że dysponuje stałym źródłem utrzymania na terenie Szwecji. W przypadku pracownikówbędzie to zaświadczenie o zatrudnieniu. Pozwolenie wydawane jest generalnie na okres 5 latlub – w przypadku umów czasowych – na krótszy, oznaczony okres. Wraz z pozwoleniem(wydanym na okres powyżej 1 roku) otrzymuje się numer systemu ewidencji ludności.Otrzymanie pozwolenia jest bezpłatne.

ŹRÓDŁA INFORMACJI

www.commerce.comWydział Ekonomiczno-Handlowy Ambasady RP w Szwecjiwww.swedish-embassy.plAmbasada Królestwa Szwecji w Warszawiewww.migrationsverket.seSzwedzki Urząd ds. Migracjiwww.ams.seSzwedzka administracja pracy

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie30

Page 31: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

WIELKA BRYTANIA

Obywatele nowych państw członkowskich mogą bez ograniczeń wjeżdżać do WielkiejBrytanii w celu poszukiwania i podejmowania pracy.

W ciągu miesiąca po podjęciu pracy w Wielkiej Brytanii należy zarejestrować się w programie rejestracji pracowników (Worker Registration Scheme – WRS). Dokonuje siętego drogą pocztową. Jednorazowa opłata z tym związana wynosi 50 GBP. Otrzymanepotwierdzenie rejestracji należy przedstawić pracodawcy. W przypadku zmiany pracodawcynależy uaktualnić zgłoszenie rejestracji, co nie wiąże się z dodatkowymi opłatami.

Po upływie 12 miesięcy zatrudnienia można uzyskać zezwolenie na pobyt, które w Wielkiej Brytanii ma charakter potwierdzenia prawa do pobytu na podstawieRozporządzenia 1612/68.

Podejmując pracę w Wielkiej Brytanii należy uzyskać Numer UbezpieczeniaSpołecznego. W tym trzeba zgłosić się do lokalnego biura Departamentu Pracy i Emerytur(Department for Work and Pensions) – w przypadku przebywania na terenie Anglii, Szkocji i Walii, a w Irlandii Północnej – do Departamentu Rozwoju Społecznego (Department forSocial Development).

Uwaga: odrębne zasady obowiązują na Wyspie Man, w Gibraltarze i na WyspachNormandzkich.

ŹRÓDŁA INFORMACJI

www.polishemb-trade.co.ukWydział Ekonomiczno – Handlowy Ambasady RP w Londyniewww.britishembassy.plAmbasada Brytyjska w Warszawiewww.workingintheuk.gov.ukStrona służb imigracyjnych, zawierająca formularz WRS oraz obszerne broszury i wskazówki, również po polskuwww.ind.homeoffice.gov.ukStrona służb imigracyjnych

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie31

Page 32: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

WŁOCHY

Aby legalnie pracować we Włoszech, należy uzyskać zezwolenie na pracę. Inicjatoremprocedury rekrutacyjnej polskiego pracownika jest włoski pracodawca.

Pracodawca, który zamierza zatrudnić na czas określony lub nieokreślony Polaka,powinien złożyć w Powiatowej Dyrekcji Pracy (Direzione Provinciale del Lavoro) podanie o zezwolenie na pracę (autorizazione al lavoro). Podanie musi być zaadresowane do Direzione Provinciale del Lavoro, której podlega miejscowość, gdzie będzie wykonywanapraca i musi zawierać dane personalne pracodawcy,dane personalne pracownika orazoferowane warunki pracy (rodzaj układu zbiorowego, który będzie miał zastosowanie,przewidziane stanowisko, wysokość brutto wynagrodzenia, czas pracy, miejsce zatrudnienia,rodzaj kontraktu: na czas określony, nieokreślony, sezonowy).

Do podania musi być załączony kontrakt pracy zawarty z obywatelem polskim,którego warunkiem zalegalizowania jest uzyskanie zezwolenia na pracę (autorizazzione al lavoro) i karty pobytu (carta di soggiorno) przez pracownika. Direzione Provinciale del Lavoro po dokonaniu koniecznych weryfikacji i sprawdzeniu, czy limit miejsc pracyzarezerwowany dla obcokrajowców z nowych krajów UE nie został wyczerpany, wydajezezwolenie na pracę, które przekazuje pracodawcy, INPS (Instytutowi ZabezpieczeńSpołecznych, INAIL (Instytutowi Ubezpieczeń od Nieszczęśliwych Wypadków) i kwesturze(organ MSW) zgodnie z kompetencją terytorialną.Pracownik będzie musiał udać się do tej kwestury w celu otrzymania karty pobytowej pracy(carta di soggiorno per lavoro).

Szczególne regulacje dotyczące zawodów sanitarnych (lekarzy chirurgów i dentystów,weterynarzy, farmaceutów, położnych, pielęgniarek, techników sanitarnych radiologii) we Włoszech: zawody te są zrzeszone w Ordini lub Collegi (Rady, Izby) z siedzibą w każdympowiecie. We Włoszech wykonywanie zawodów sanitarnych jest dozwolone równieżosobom, które uzyskały dyplom i uprawnienia za granicą po warunkiem uzyskania uznaniatych kwalifikacji przez Ministerstwo Zdrowia. Aby wykonywać zawód sanitarny we Włoszech konieczne jest zapisanie się do odpowiedniego rejestru zawodów.

ŹRÓDŁA INFORMACJI

www.infopolonia.itWydział Ekonomiczno-Handlowy Ambasady RPwww.italianembassy.plAmbasada Włochwww.welfare.gov.itMinisterstwo Pracy i Polityk Społecznych

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie32

Page 33: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

POZOSTAŁE PAŃSTWA UE / EOG

Obywatele polscy mają pełną swobodę przemieszczania się jako pracownicy do wszystkich nowych państw członkowskich Unii za wyjątkiem Malty. Oznacza to, że bezkonieczności uzyskiwania żadnych zezwoleń, na zasadach takich samych jak obywatele tychpaństw można podjąć pracę:

- na Cyprze- w Czechach- w Estonii- na Litwie- na Łotwie- na Słowacji- w Słowenii- na Węgrzech.

Podejmowanie pracy na Malcie oraz w innych niż omówione powyżej państwachUE/EOG (Grecji, Islandii, Lichtensteinie, Luksemburgu, Portugalii) wymaga uzyskaniazezwoleń na pracę.

6. Jak szukać pracy w UE

European Personnel Selection Office (EPSO)

Nabór do pracy w instytucjach europejskich w ramach przygotowań do rozszerzeniaUE, dotyczy pracowników kontraktowych z dziesięciu przyszłych krajów członkowskich.

Na Polaków czeka od 30 do 300 miejsc pracy. Głównie są to stanowiskaadministracyjne (dla sekretarek, asystentek i personelu biurowego wyższego szczebla), ale także dla kierowców.

Kontrakty są dwuletnie, z możliwością przedłużenia o rok. Atutem jest bardzoatrakcyjne wynagrodzenie! Złóż swoją aplikację za pośrednictwem strony internetowej:http://europa.eu.int./epso

Oferty w urzędach

Jeżeli ktoś chce pracować sezonowo, np. w Niemczech, musi udać się do Wojewódzkiego Urzędu Pracy. Do polskich urzędów pracy napływają oferty zatrudnienianie tylko z Niemiec, ale także z Irlandii, Hiszpanii, Francji, Belgii. Informacje te zamieszczane są na stronach internetowych Wojewódzkich Urzędów Pracy oraz na stroniehttp://www.praca.gov.pl/

Na własną rękę

Druga droga poszukiwania zajęcia za granicą - to dotarcie samemu, bezpośrednio do pracodawcy np. niemieckiego, który zgodzi się nas zatrudnić. Jego zgodę trzebaprzedstawić w naszym urzędzie pracy. Przez tamtejsze ich odpowiedniki jeszcze nie mamyprawa starać się o oferty. Za granicą poszukuje się głównie pielęgniarek, położnych, lekarzy,pracowników rolnych i budowlanych. Nadal są miejsca pracy dla informatyków w Niemczech. Pielęgniarki mogą znaleźć pracę w Niemczech, Holandii, Hiszpanii, Francji,

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie33

Page 34: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

ale również poza Unią np. w Norwegii. Większość polskich pielęgniarek ma niestety tylkowykształcenie średnie, które w państwach członkowskich często nie jest uznawane za pełnoprawne.

Poszukajmy pracy przez Internet

Jak to zrobić? Włączamy najprostszy program: Internet Explorer. Wpisujemy adreshttp://www.praca.gov.pl/ Otwiera się strona: serwis urzędów pracy. Są tam oferty pracy np. w Norwegii, Francji i w Niemczech. Norwegia szuka pielęgniarek trzech specjalności ogólnej,środowiskowej, geriatrii. Wymagania pracodawcy: dyplom ukończenia trzyletniejpomaturalnej szkoły pielęgniarskiej lub wykształcenie wyższe. Ukończony 4600-godzinnycykl nauczania, w tym 50 procent praktyki zawodowej. Wymagana jest znajomość j. angielskiego bądź niemieckiego. Zamieszczoną ankietę można wysłać do WojewódzkiegoUrzędu Pracy i zgłosić się do wydziału migracji zarobkowej.

Wchodzimy na serwer niemiecki, znajdują się tam oferty pracy na rok, z możliwościąprzedłużenia o 6 miesięcy. W branży hotelarsko - gastronomicznej, poszukiwany jestwykwalifikowany personel do kuchni, restauracji, hotelu. Wymagania stawiane kandydatom:obywatelstwo polskie, wiek do 40 lat, dobra znajomość języka niemieckiego, minimumroczny staż pracy w zawodzie. Zainteresowani również muszą złożyć ankietę w Wojewódzkim Urzędzie Pracy.

Zagraniczne oferty pracy w Internecie

www.jobpilot.pl - obecnie na stronie znajduje się około 160 ofert pracy z Niemiec, Francji,Szwecji, Szwajcarii, Austrii, Czech i Hiszpanii. Po wypełnieniu dość szczegółowej ankiety,dotyczącej naszych preferencji i umiejętności, komputer wyselekcjonuje interesujące nas propozycje pracy. Można zapoznać się również z profilem ogłoszeniodawcy.

www.jobuniverse.pl - portal, na którym można znaleźć aktualne oferty pracy ze świata,obecnie tylko z Europy. Dużo miejsca poświęcono omówieniu warunków pracy w poszczególnych krajach.

www.pracuj.pl - na portalu ogłaszają się pracodawcy z całego świata, z reguły ci, którzy mająswoje filie w Polsce, ale nie tylko. Można tu również znaleźć wiele informacji na temat rynkupracy i możliwości dokształcania.

www.topjobs.pl - oferty pracy z całego świata. Na stronie znajdują się również informacje o tym jak np. napisać CV czy prowadzić rozmowę kwalifikacyjną.

www.foster.net.pl - serwis zawiera propozycje sezonowej pracy dla studentów. Znajdują siętu głównie oferty pracy w USA. Poszukiwane są m.in. młode osoby do pracy na farmie, w charakterze pomocy domowych czy kelnerów.

www.praca.wp.pl - ok. 21 tys. ofert pracy z całego świata w różnych językach, dostarczanychprzez jobpilot, pracuj.pl i gratka.pl. Po wypełnieniu szczegółowej ankiety serwis wyszukujeinteresującą daną osobę ofertę.

www.gratka.pl - głównie oferty z kraju, ale znaleźć tu można pojedyncze ogłoszenia o pracyza granicą.

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie34

Page 35: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

Ponadto, ogłoszenia o pracy w Unii można znaleźć np. na serwerach internetowychinnych państw. Jeżeli jest oferta, na którą od dłuższego czasu nikt nie odpowiadał, to możemynakłonić pracodawcę, by zatrudnił nas już teraz.

Najprościej jest wpisać w danym języku, np. niemieckim, urząd pracy:http://www.arbeitsamt.de Znajdziemy tu informacje o zatrudnieniu, wymogach i adresykontaktowe w języku niemieckim np. o Greenkarte, (zielona karta dla specjalistów bazyinformatycznej). Jest też podany adres e-mailowy urzędu pracy w Bonn.

System Eures

W Europie funkcjonuje sieć EURES - sieć europejskiego pośrednictwa pracy, do którego Polska została włączona z dniem 1 maja 2004 roku. W tym systemie - dostępnymw każdym urzędzie pracy państw członkowskich znajdują się wszystkie oferty pracy w Unii.Najczęściej dzwoni się na koszt pracodawcy. My też mamy szansę na takie miejsce pracy jużdziś, jeśli nie znajdzie się na nie chętny z państw Unii, a pracodawca i właściwy dla danegokraju urząd zgodzą się nas zatrudnić.

Należy wystukać adres: www.europa.eu.int/eures. Do dyspozycji mamy wersję w trzech językach - angielskim, francuskim i niemieckim.

W unijnym internetowym systemie poszukiwania pracy EURES jest 10 833 wolnychmiejsc pracy. Dla pracowników opieki zdrowotnej, nauczycieli, menedżerów, naukowców,hotelarzy, sprzedawców, rolników, rybaków, pomocników technicznych i inżynierówlotnictwa. Najpierw należy znaleźć stronę internetową http://www.eures-jobs.com/ . System prowadzinas dalej: wpisujemy zawód, który nas interesuje - np. rybak. W państwach Unii jest - jakpodaje system - 40 miejsc pracy w branży rolniczej i dla rybaków. Poszukuje się pomocnikarybaka oraz operatora kutra. Jedno miejsce pracy w Holandii, drugie w Danii. System EURESjest przeznaczony tylko dla obywateli państw UE. Możemy jednak zadzwonić do urzędu w danym kraju i zapytać o możliwość zatrudnienia. W przypadku rybaków nie powinno byćproblemu, bo zapotrzebowanie na nich jest duże.

Osoby zainteresowane znalezieniem pracy w krajach Europejskiego ObszaruGospodarczego mogą to zrobić poprzez formularz znajdujący się na stronie internetowejEURES - http://www.eures-jobs.com/jobs/en/jobs.jsp.

Z drugiej strony pracodawcy mogą przeglądać bazę danych z życiorysami osóbposzukujących pracy również poprzez formularz znajdujący się na stronie internetowejEURES - http://eurescv-search.com itp.

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie35

Page 36: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

Poszukiwani specjaliści:

NIEMCY Popyt: Ekonomiści, inżynieria, chemia, informatyka Ogłoszenia prasowe: Frankfurter Allgemeine Zeitung, Süddeutsche Zeitung, Welt, Zeit, Absolventen ZeitungInternet: http://www.az-online.de/ Inne: Nie mają wzięcia prawnicy.

DANIAPopyt: Technologie, informatyka, medycyna Ogłoszenia prasowe: Borsen, Berlingske, Tidende, Jylland-PostenInternet: http://www.jobbank.dk/

WIELKA BRYTANIAPopyt: Finanse, bankowość, ubezpieczenia, edukacja, służba zdrowia, technologie, inżynieriaOgłoszenia prasowe: The Independent, The Guardian, The TimesInternet: http://www.prospects.csu.ac.uk/

WŁOCHYPopyt: Nowe technologie, telekomunikacjaOgłoszenia prasowe: La Repubblica, Il Corriere della Sera, Il Sole, 24 OreInternet: http://www.mercurius.it/

FRANCJA Popyt: Consulting, nowe technologie, transport, metalurgiaOgłoszenia prasowe: Le Monde Iniciatives, L'ExpressInternet http://www.monster.fr/

HOLANDIAPopyt: Nowe technologie, informatyka, bankowośćOgłoszenia prasowe: Volkskrant, Het Algemeen DagbladInternet: http://www.monsterboard.nl/ Inne: Deficyt inżynierów.

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie36

Page 37: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

Staże w Instytucjach Unii Europejskiej

Komisja Europejskahttp://europa.eu.int/comm/stages/info/index_en.htm

Służba Tłumaczeńhttp://www.europa.eu.int/comm/translation/en/stage.html

Parlament Europejskihttp://www.europarl.eu.int/stages/default.htm

Staże dla tłumaczyhttp://www.europarl.eu.int/stages/reg2_en.htm

Komitet Ekonomiczno - Społecznyhttp://www.esc.eu.int/pages/en/acs/stock.htm

Biuro Harmonizacji Rynku Wewnętrznegohttp://www.oami.eu.int/en/admin/stages.htm

Służba Cywilna w instytucjach UEwww.europa.eu.int/comm/recruitment/ http://www.europa.delpol.pl www.europa.eu.int/comm/dgs/personnel_administration/index _en.htm http://www.europa.eu.int/translation_enlargement/index_en.htm http://www.europa.eu.int/geninfo/info-en.htm http://www.europa.eu.int/comm/employment_social/elm/eures/en/index.htmhttp://www.ukie.gov.pl/zuewtle

Oferty pracy przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polscehttp://www.esc.eu.int/pages/en/acs/stock.htm

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie37

Page 38: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

7. Gdzie można szukać informacji?

WWW.CIE.GOV.PL - Centrum Integracji Europejskiej UKIE. Znaleźć tu można informacje o UE i adresy Centrów Informacji Europejskiej

WWW2.UKIE.GOV.PL - Dział „Praca w UE”

Zawiera informacje na temat możliwości podjęcia pracy w UE.

EURO.PAP.COM.PL

Zawiera bieżące informacje prasowe na temat UE

WWW.MPIPS.GOV.PL/_WSPOLPRACA.PHP – Ministerstwo Gospodarki i Pracy

Można tutaj znaleźć informacje na temat uznawania kwalifikacji zawodowych

WWW.PRACA.GOV.PL/UE.PHP

W dziale „ Unia dla ciebie” można znaleźć opinie i porady na temat nauki i pracy w Unii

WWW.PRACA.GOV.PL – Serwis Powiatowych i Wojewódzkich Urzędów Pracy

Tu można znaleźć adresy, telefony, strony WWW urzędów pracy, a także oferty pracy zagranicą, w tym adresy agencji pośrednictwa pracy

WWW.EUROPA.EU.INT/EURES

Tu znajdują się aktualne oferty pracy w krajach Unii Europejskiej oraz opis warunków życia i pracy w krajach UE

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie38

Page 39: Praca w Unii Europejskiej - wup.mazowsze.pl · Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej podstawą wjazdu na terytorium danego państwa (np. paszportu). Prawo pobytu na mocy

Teczka informacyjna: Praca w Unii Europejskiej

Bibliografia:

Do opracowania niniejszej teczki wykorzystano informacje znajdujące się na stronachinternetowych:

www.praca.gov.pl www.1praca.gov.pl www.mgpips.gov.pl www.wup.mazowsze.plwww.eures.praca.gov.plwww.europa.eu.int/eureswww.menis.gov.pl

Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Warszawie39