1.1. Gajusz PetroniuszGajusz Petroniusz2. Ofoniusz 2. Ofoniusz Tygellinus Tygellinus

3. Poppea Sabina3. Poppea Sabina

Przedstawione na podstawie Przedstawione na podstawie

„„Quo Vadis” i źródeł Quo Vadis” i źródeł historycznychhistorycznych

Gajusz Gajusz PetroniuszPetroniuszGaius Petronius zwany Arbiter Elegantiarum (27-66 n.e.) - rzymski Gaius Petronius zwany Arbiter Elegantiarum (27-66 n.e.) - rzymski

pisarz (poeta), filozof i polityk. Przypisuje się mu autorstwo wydanej pisarz (poeta), filozof i polityk. Przypisuje się mu autorstwo wydanej anonimowo powieści "Satyryk".anonimowo powieści "Satyryk".

Krytykowany przez stoików sybaryta, praktyk epikureizmu. Według Krytykowany przez stoików sybaryta, praktyk epikureizmu. Według Tacyta Seneka zarzucał mu, że zamienia noc w dzień. Zdecydowanie Tacyta Seneka zarzucał mu, że zamienia noc w dzień. Zdecydowanie

wybierał epikurejskie przyjemności bezczynności. Jako wybierał epikurejskie przyjemności bezczynności. Jako przedstawiciel znakomitego rodu Petroniuszy nie uniknął jednak przedstawiciel znakomitego rodu Petroniuszy nie uniknął jednak funkcji publicznych. Zarządzał rzymską prowincją w Azji, Bitynią. funkcji publicznych. Zarządzał rzymską prowincją w Azji, Bitynią.

Okazał wówczas, że jest człowiekiem obowiązkowym i energicznym. Okazał wówczas, że jest człowiekiem obowiązkowym i energicznym. W 62 lub 63 roku został konsulem.W 62 lub 63 roku został konsulem.

Uzyskał duży wpływ na Nerona, znudzonego stoickim Seneką. Dla Uzyskał duży wpływ na Nerona, znudzonego stoickim Seneką. Dla zafascynowanego kulturą grecką i uważającego się za artystę zafascynowanego kulturą grecką i uważającego się za artystę

cesarza oraz jego zmanierowanego dworu, stał się wyrocznią w cesarza oraz jego zmanierowanego dworu, stał się wyrocznią w sprawach dobrego smaku i wartości artystycznych. Stąd przydomek sprawach dobrego smaku i wartości artystycznych. Stąd przydomek

Arbiter elegantiae (elegantiarum).Arbiter elegantiae (elegantiarum).

Swój wpływ na cesarza przypłacił nie tylko niechęcią Seneki, ale Swój wpływ na cesarza przypłacił nie tylko niechęcią Seneki, ale również nienawiścią prefekta pretorianów Ofoniusza Tygellinusa, również nienawiścią prefekta pretorianów Ofoniusza Tygellinusa,

który wykorzystał spisek na życie Nerona (65) do oskarżenia który wykorzystał spisek na życie Nerona (65) do oskarżenia Petroniusza o kontakty z jednym z przywódców spisku, Gajuszem Petroniusza o kontakty z jednym z przywódców spisku, Gajuszem Pizonem. Podobnie jak Seneka i Lukan popełnił w związku z tym Pizonem. Podobnie jak Seneka i Lukan popełnił w związku z tym

samobójstwo. samobójstwo.

Mało dowiadujemy się o jego pochodzeniu i rodzinie. Mało dowiadujemy się o jego pochodzeniu i rodzinie. Wiemy tylko, iż miał on siostrę, której synem był Wiemy tylko, iż miał on siostrę, której synem był

Winicjusz. Petroniusza zwano arbitrem elegantiarum, Winicjusz. Petroniusza zwano arbitrem elegantiarum, czyli znawcą elegancji i mody. Przydomek ten zyskał czyli znawcą elegancji i mody. Przydomek ten zyskał gdyż w środowisku rzymskim znano go jako estetę gdyż w środowisku rzymskim znano go jako estetę ceniącego dobry gust. Świadczyć o tym może jego ceniącego dobry gust. Świadczyć o tym może jego

bogato urządzony dom. Łaźnie, które posiadał ceniono bogato urządzony dom. Łaźnie, które posiadał ceniono wyżej niż te samego cezara. Petroniusz był estetą „w wyżej niż te samego cezara. Petroniusz był estetą „w każdym calu”, stanowiło to dla niego bardzo ważny każdym calu”, stanowiło to dla niego bardzo ważny

aspekt życia .Był też poetą, satyrykiem oraz filozofem. aspekt życia .Był też poetą, satyrykiem oraz filozofem. Miał też skłonności do rozważań filozoficznych „Świat Miał też skłonności do rozważań filozoficznych „Świat

dźwiga na barkach nie Atlas , lecz kobieta i czasem igra dźwiga na barkach nie Atlas , lecz kobieta i czasem igra nim jak piłką . Był epikurejczykiem ; twierdził , „(...) że nim jak piłką . Był epikurejczykiem ; twierdził , „(...) że

życia nie warto żałować” i że „kto umiał żyć , ten życia nie warto żałować” i że „kto umiał żyć , ten powinien umieć umrzeć .” Nie stronił więc od uciech, powinien umieć umrzeć .” Nie stronił więc od uciech, był stałym gościem neronowych uczt , rażących wręcz był stałym gościem neronowych uczt , rażących wręcz

rozpustą .rozpustą .Bohatera cechowała nieprzeciętnie wysoka inteligencja Bohatera cechowała nieprzeciętnie wysoka inteligencja

i „ponadczasowa” osobowość . Nie znosił on widoku i „ponadczasowa” osobowość . Nie znosił on widoku krwi i brutalności , ludzi używających przemocy miał za krwi i brutalności , ludzi używających przemocy miał za

prymitywnych barbarzyńców. prymitywnych barbarzyńców.

Swoje problemy (choć miał ich niewiele) traktował z Swoje problemy (choć miał ich niewiele) traktował z dystansem , nie zwracał na nie większej uwagi . Taki właśnie dystansem , nie zwracał na nie większej uwagi . Taki właśnie dystans i ironia to jego główna broń . Petroniusz sceptycznie dystans i ironia to jego główna broń . Petroniusz sceptycznie oceniał czasy , w których żył . Potrafił się , jednak , do nich oceniał czasy , w których żył . Potrafił się , jednak , do nich dostosować , zachowując niezależnośćPosiadał wielki dar – dostosować , zachowując niezależnośćPosiadał wielki dar –

prawidłowo oceniał sytuacje i wyciągał z nich korzyści , które prawidłowo oceniał sytuacje i wyciągał z nich korzyści , które bardzo przydawały mu się w dalszej egzystencji , w bardzo przydawały mu się w dalszej egzystencji , w

zakłamanym światku Nerona .Petroniusza cechowało także zakłamanym światku Nerona .Petroniusza cechowało także swoiste poczucie humoru , które nadawało jego postaci wyrazu swoiste poczucie humoru , które nadawało jego postaci wyrazu

. Mawiał on , że „(...) śmiech odróżnia ludzi od zwierząt .”. Mawiał on , że „(...) śmiech odróżnia ludzi od zwierząt .”W stosunku do innych był niezwykle tolerancyjny . Nie patrząc W stosunku do innych był niezwykle tolerancyjny . Nie patrząc na podziały klasowe , odwzajemnił szczerą miłość niewolnicy na podziały klasowe , odwzajemnił szczerą miłość niewolnicy

Eunice .Akceptował również uczucie Marka Winicjusza do Eunice .Akceptował również uczucie Marka Winicjusza do chrześcijanki Ligii , a nawet pomógł mu ją zdobyć .chrześcijanki Ligii , a nawet pomógł mu ją zdobyć .

Bohater ten posiada nietypowy charakter. Był on bowiem Bohater ten posiada nietypowy charakter. Był on bowiem człowiekiem "rządzącym sprawiedliwie" i jednocześnie człowiekiem "rządzącym sprawiedliwie" i jednocześnie

"zniewieściałym i miłującym rozkosz". Mówił o sobie, że "zniewieściałym i miłującym rozkosz". Mówił o sobie, że "będzie zmieniał zdanie, ilekroć uzna to za stosowne". Wbrew "będzie zmieniał zdanie, ilekroć uzna to za stosowne". Wbrew temu nie był on jak "chorągiewka na wietrze". Wypowiedzi i temu nie był on jak "chorągiewka na wietrze". Wypowiedzi i

czyny poprzedzał wnikliwym przemyśleniem. czyny poprzedzał wnikliwym przemyśleniem. Charakterystyczna dla Petroniusza była też umiejętność Charakterystyczna dla Petroniusza była też umiejętność

wpływania na postępowanie cezara. Neron znając dobry gust wpływania na postępowanie cezara. Neron znając dobry gust arbitra bardzo cenił jego zdanie.arbitra bardzo cenił jego zdanie.

Bohater ten stracił jednak poważanie władcy, gdyż Bohater ten stracił jednak poważanie władcy, gdyż wstawił się za chrześcijanami, gdy Neron chciał ich wstawił się za chrześcijanami, gdy Neron chciał ich

oskarżyć za podpalenie Rzymu. Petroniusz ujął się na oskarżyć za podpalenie Rzymu. Petroniusz ujął się na nimi mimo tego, co napisał w liście do siostrzeńca ( "nie nimi mimo tego, co napisał w liście do siostrzeńca ( "nie

rozumiem: ani chrześcijan, ani ciebie, ani Ligii"). rozumiem: ani chrześcijan, ani ciebie, ani Ligii"). Wiedział jednak, że wyznawcy Chrystusa nie byli zdolni Wiedział jednak, że wyznawcy Chrystusa nie byli zdolni

do popełnienia takiego czynu.do popełnienia takiego czynu.Wkrótce oskarżono go o spiskowanie na życie despoty. Wkrótce oskarżono go o spiskowanie na życie despoty. Krążyły pogłoski i donosy jakoby miał być skazany na Krążyły pogłoski i donosy jakoby miał być skazany na śmierć. Petroniusz potrafił spojrzeć śmierci w oczy – śmierć. Petroniusz potrafił spojrzeć śmierci w oczy –

wysyłając do Nerona list , ukazujący całą podłość Rzymu wysyłając do Nerona list , ukazujący całą podłość Rzymu i jego – okrutnego władcy . Uczynił to z właściwą sobie i jego – okrutnego władcy . Uczynił to z właściwą sobie

ironią i nie chcąc dać satysfakcji cezarowi kazał ironią i nie chcąc dać satysfakcji cezarowi kazał otworzyć sobie żyły. Wraz z nim uczyniła to jego otworzyć sobie żyły. Wraz z nim uczyniła to jego

ukochana Eunice.ukochana Eunice.

PetroniuszPetroniusz

OfoniuszOfoniusz TygellinusTygellinusGajusz Ofonius TigellinusGajusz Ofonius Tigellinus, , FotkaFotka Tigellinus SophoniusTigellinus Sophonius - -

pochodzący z Agrigento wojskowy Rzymski , bliski przyjaciel cesarza pochodzący z Agrigento wojskowy Rzymski , bliski przyjaciel cesarza Nerona , prefekt straży nocnej a od Nerona , prefekt straży nocnej a od 6262 (po śmierci Sekstusa (po śmierci Sekstusa

Afraniusza Burrusa ), prefekt pretorianów i prawa ręka cesarza.Afraniusza Burrusa ), prefekt pretorianów i prawa ręka cesarza.Cieszył się bardzo złą sławą. Wygnany w 39 przez Kaligulę , powrócił Cieszył się bardzo złą sławą. Wygnany w 39 przez Kaligulę , powrócił do Rzymu dwa lata później, ułaskawiony przez Klaudiusza . W 62 na do Rzymu dwa lata później, ułaskawiony przez Klaudiusza . W 62 na polecenie Nerona wysłał siepaczy, którzy zamordowali spiskującego polecenie Nerona wysłał siepaczy, którzy zamordowali spiskującego przeciw cesarzowi Faustusa Korneliusza Sullę . Głowę Sulli wysłano przeciw cesarzowi Faustusa Korneliusza Sullę . Głowę Sulli wysłano następnie do Rzymu, gdzie Neron naśmiewał się z upadku wroga. Od następnie do Rzymu, gdzie Neron naśmiewał się z upadku wroga. Od tego czasu, wspólnie z żoną cesarza Poppeą , miał decydujący wpływ tego czasu, wspólnie z żoną cesarza Poppeą , miał decydujący wpływ

na politykę cesarstwa. Przypuszcza się, iż to właśnie on podsunął na politykę cesarstwa. Przypuszcza się, iż to właśnie on podsunął Neronowi pomysł zrzucenia na chrześcijan odpowiedzialności za Neronowi pomysł zrzucenia na chrześcijan odpowiedzialności za

wielki pożar jaki strawił dużą część Rzymu w 64 roku. W 65 wytropił wielki pożar jaki strawił dużą część Rzymu w 64 roku. W 65 wytropił spisek zawiązany przez Gajusza Pizona . Tygellinus wykorzystał tą spisek zawiązany przez Gajusza Pizona . Tygellinus wykorzystał tą

okazję do usunięcia znienawidzonych przez siebie przyjaciół Nerona: okazję do usunięcia znienawidzonych przez siebie przyjaciół Nerona: Gajusza Petroniusza , Lukana oraz filozofa Senekę Młodszego . Za Gajusza Petroniusza , Lukana oraz filozofa Senekę Młodszego . Za

zasługi w wykryciu spisku odznaczony przez Nerona tytułem zasługi w wykryciu spisku odznaczony przez Nerona tytułem ornamenta triumphalia.ornamenta triumphalia.

W W 6868 roku, w obliczu upadku władzy cesarza, Tygellinus postanowił roku, w obliczu upadku władzy cesarza, Tygellinus postanowił zdradzić Nerona i wsparł w dążeniach do tronu przywódcę legionów zdradzić Nerona i wsparł w dążeniach do tronu przywódcę legionów

hiszpańskich , Galbę . Po jego upadku skazany na śmierć przez hiszpańskich , Galbę . Po jego upadku skazany na śmierć przez cesarza Otona , popełnił samobójstwo.cesarza Otona , popełnił samobójstwo.

Tygellinus był to człowiek gotowy na wszystko jeżeli by Tygellinus był to człowiek gotowy na wszystko jeżeli by to miało przynieść mu korzyści. Często posługiwał się to miało przynieść mu korzyści. Często posługiwał się

do tego kłamstwem i zdradą. do tego kłamstwem i zdradą. Tygiellinus chciał się przypodobać władcy zadeklarował Tygiellinus chciał się przypodobać władcy zadeklarował

podpalenie Rzymu, którego sam dokona, aby Neron podpalenie Rzymu, którego sam dokona, aby Neron mógł zobaczyć palące się miasto. Mógłby wtedy napisać mógł zobaczyć palące się miasto. Mógłby wtedy napisać sztukę godną dzieła Homera. Podsunął on myśl, aby o sztukę godną dzieła Homera. Podsunął on myśl, aby o zagładę miasta oskarżyć chrześcijan. .Był on jednym z zagładę miasta oskarżyć chrześcijan. .Był on jednym z największych prześladowców chrześcijan co udowodnił największych prześladowców chrześcijan co udowodnił skazując na cierpienia Chilona Chilonidesa. Uwielbiał skazując na cierpienia Chilona Chilonidesa. Uwielbiał

zadawać ból i go oglądać.zadawać ból i go oglądać.Tygellin miał jednego "groźnego" rywala. Był nim Tygellin miał jednego "groźnego" rywala. Był nim

Petroniusz. Petroniusz. Pozycję na dworze Cezara zawdzięczał swojemu Pozycję na dworze Cezara zawdzięczał swojemu

prostactwu. Neron dobrze czuł się w jego towarzystwie , prostactwu. Neron dobrze czuł się w jego towarzystwie , bo nie obawiał się ani jego intelektu, ani wykształcenia bo nie obawiał się ani jego intelektu, ani wykształcenia czy zmysłu estetycznego i moralizowania z jego strony. czy zmysłu estetycznego i moralizowania z jego strony. Za wszelką cenę chciał pokonać Petroniusza i starał się Za wszelką cenę chciał pokonać Petroniusza i starał się

pozyskać łaski Cezara urządzając chociażby Agrypy. pozyskać łaski Cezara urządzając chociażby Agrypy. Kiedy w końcu Cezar pogrążył się w szaleństwie, Kiedy w końcu Cezar pogrążył się w szaleństwie,

wyuzdaniu, okrucieństwie jego nieodłącznym wyuzdaniu, okrucieństwie jego nieodłącznym towarzyszem stał się Tygellin. Jest jedną z najbardziej towarzyszem stał się Tygellin. Jest jedną z najbardziej

negatywnych postaci z powieścinegatywnych postaci z powieści

Poppea SabinaPoppea SabinaUrodziła się około 30 r. n.e. jako córka Poppei Sabiny i Tytusa Urodziła się około 30 r. n.e. jako córka Poppei Sabiny i Tytusa

Olliusza. Jej pierwszym mężem był Rufriusz Kryspin, z którym miała Olliusza. Jej pierwszym mężem był Rufriusz Kryspin, z którym miała syna. Potem została żoną z MarkaSalwiusza Othona, który rozwiódł syna. Potem została żoną z MarkaSalwiusza Othona, który rozwiódł

się z nią na życzenie cesarza Nerona. Kochanką tego ostatniego była się z nią na życzenie cesarza Nerona. Kochanką tego ostatniego była od 58 r.  W 62 r. zostali małżeństwem. Przyczyniła się do śmierci od 58 r.  W 62 r. zostali małżeństwem. Przyczyniła się do śmierci

matki Nerona, matki Nerona, Agrypiny MłodszejAgrypiny Młodszej. Aby zostać cesarzową, uknuła . Aby zostać cesarzową, uknuła spisek przeciw Oktawii, pierwszej żonie Nerona. Wywierała ogromny spisek przeciw Oktawii, pierwszej żonie Nerona. Wywierała ogromny

wpływ na politykę. Poppea prowadziła wystawny tryb życia i była wpływ na politykę. Poppea prowadziła wystawny tryb życia i była znana jako piękna, wyrachowana kobieta. Niektóre jej zabiegi znana jako piękna, wyrachowana kobieta. Niektóre jej zabiegi

kosmetyczne zyskały wielką sławę (np. kąpiele w oślim mleku). W 63 kosmetyczne zyskały wielką sławę (np. kąpiele w oślim mleku). W 63 r., po urodzeniu córki, otrzymała tytuł Augusty. Prawdopodobnie sam r., po urodzeniu córki, otrzymała tytuł Augusty. Prawdopodobnie sam Neron doprowadził do jej śmierci w 65 roku. Miał on kopnąć, będącą Neron doprowadził do jej śmierci w 65 roku. Miał on kopnąć, będącą

w ciąży Poppeę, co spowodowało jej śmierć.w ciąży Poppeę, co spowodowało jej śmierć.

Z powieści Quo Vadis dowiadujemy się że była drugą Z powieści Quo Vadis dowiadujemy się że była drugą żoną Nerona. Poppea słynęła z wybitnej urody i żoną Nerona. Poppea słynęła z wybitnej urody i

okrucieństwa. W Rzymie nienawidzono jej , uważano ją okrucieństwa. W Rzymie nienawidzono jej , uważano ją za inspiratorkę zbrodni Cezara ( zabójstwa Agryppiny i za inspiratorkę zbrodni Cezara ( zabójstwa Agryppiny i

Oktawii). Ukazana jest jako kobieta żądna władzy, Oktawii). Ukazana jest jako kobieta żądna władzy, mściwa i okrutna, a przy tym piękna niczym bóstwo. mściwa i okrutna, a przy tym piękna niczym bóstwo.

Bała się rywalek które mogłyby zająć jej miejsce u boku Bała się rywalek które mogłyby zająć jej miejsce u boku Cezara. Znienawidziła Ligię i oskarżyła ją o rzucenie Cezara. Znienawidziła Ligię i oskarżyła ją o rzucenie

uroku na swa córkę i, która z tego powodu miała uroku na swa córkę i, która z tego powodu miała zachorować i umrzeć. Była kobietą przezorną i sprytną, zachorować i umrzeć. Była kobietą przezorną i sprytną,

potrafiła manipulować Neronem. Utwierdzała go w potrafiła manipulować Neronem. Utwierdzała go w przekonaniu że jest wybitnym artystą. Widziała że jej los przekonaniu że jest wybitnym artystą. Widziała że jej los

zależy od kaprysu Cezara, dlatego nie sprzeciwiała mu zależy od kaprysu Cezara, dlatego nie sprzeciwiała mu

się .się .

Poppea SabinaPoppea Sabina