Poradnik Zawodowego Kierowcy Samochodów Ciężarowych w UK

Polsko-Angielski

The Polish-EnglishGuide for Vocational LGV’s Drivers in UK

DwUjęZyCZny nieZbęDniK nA egZAminy nA KAt. C, C+e i CPC

L

Polecają instruktorzy nauki

jazdy w UK

LEKCJA JAZDY

z croydons.co.uk

za POŁOWĘ CENY*

L

L

Polsko-Angielski Poradnik Zawodow

ego Kierowcy Sam

ochodów Ciężarow

ych w UK | The Polish-English Guide for Vocational LGV’s Drivers in UK

LEKCJA JAZDY

z croydons.co.uk

za POŁOWĘ CENY*

Poradnik Zawodowego Kierowcy Samochodów Ciężarowych w UK

Polsko-Angielski

The Polish-EnglishGuide for Vocational LGV’s Drivers in UK LL

Spis treściPierwsze krokiZanim zacznieszTest teoretyczny i praktycznyWymogi zdrowotneStandardy zawodoweŚwiadectwo kwalifikacji zawodowychOdpowiedzialność i nastawienieOrganizacja pracyTechniki ręcznego przenoszenia ciężarówDieta, a możliwości jazdyZrozumieć samochody ciężaroweZapoznanie z samochodami ciężarowymiSiły oddziałujące na pojazdCharakterystyka pojazduOgraniczenia dla pojazdówKonserwacja pojazduŁadunki i ich zabezpieczenieOgraniczenia i regulacjeWpływ na środowiskoCzas pracy kierowcy i rejestryLicencja operatora – obowiązki kierowcyProwadzenie pojazdu w EuropieStan zdrowia, a sposób prowadzenia pojazduTwój pojazdTwój sposób jazdyUmiejętności jazdyZawodowe prowadzenie pojazduJazda w nocyJazda po autostradzieJazda w różnych warunkach pogodowychUnikanie korków i zatorów drogowychOchrona środowiska – pomoc środowiskuWypadki drogowePierwsza pomocAwariePrzygotowanie do egzaminu na prawo jazdyOgólnie o egzaminieEgzamin teoretycznyJak ubiegać się o możliwość przystąpienia do egzaminuPrzed przystąpieniem do egzaminuWymogi prawneOśrodek egzaminacyjnyOficjalny program naukiEgzamin na samochody ciężarowePytania dotyczące bezpieczeństwa i eksploatacji pojazduZadanie cofaniaZadanie hamowaniaPrzyrządy kontrolne pojazduInne przyrządy kontrolneRuszanieUżycie lusterekDawanie sygnałówReagowanie na znaki i sygnałyŚwiadomość i przewidywanieRobić postępyKontrolowanie prędkościOdstępZagrożeniaWybór bezpiecznego miejsca, aby się zatrzymaćSprzęganie i zozprzęganie przyczepy/naczepyWynik testuDodatkowe informacjeDyskwalifikacja kierowcyOśrodki egzaminacyjne dla kierowców sam. ciężarowychKategorie prawa jazdy na samochody ciężaroweWymagania egzaminacyjne dotyczące pozjazdów używanych na egzaminachSłownikOznaczenia zagrożeńWiązanie węzła zaczepuPrzykładowe studium przypadkuZestaw pytań przed egzaminem z jazdy

ContentsGetting started 4Before you start 4The theory and practical tests 5Medical requirements 5Professional standards 7Driver Certificate of Professional Competence 7Responsibility and attitude 9Work organisation 12Manual handling techniques 16Diet and driving ability 18Understanding large goods vehicles 20Understanding LGVs 20Forces affecting your vehicle 21Vehicle characteristics 25Vehicle limits 30Vehicle maintenance 37Loads and load restraint 48Limits and regulations 61Environmental impact 61Drivers’ hours and records 66Operator licensing – driver’s responsibilities 79Driving in Europe 80Your health and conduct 84Your vehicle 92Your driving 97Driver skills 100Professional driving 100Driving at night 108Motorway driving 112All-weather driving 121Avoiding and dealing with congestion 125Green issues – helping the environment 130Road traffic incidents 136First aid 140Breakdowns 142Preparing for your driving test 143About the driving test 143The theory test 145How to apply for your test 146Before attending your test 147Legal requirements 147At the test centre 148The official syllabus 149The LGV driving test 156Safety check questions 156The reversing exercise 157The braking exercise 158The vehicle controls 158Other controls 161Moving off 162Using the mirrors 163Giving signals 164Acting on signs and signals 165Awareness and anticipation 165Making progress 166Controlling your speed 167Separation distance 167Hazards - other road users 169Selecting a safe place to stop 177Uncoupling and recoupling 178Your test result 180Additional information 181Disqualified drivers 181LGV test centres 181Categories of goods vehicle licences 183Minimum test vehicle (MTV) requirements 183Glossary 184Hazard labels 185Tying a dolly knot 185Example Case Study 186Show me, tell me questions 188

21

Większość nowoczesnych samochodów ciężarowych jest wyposażo-na w pneumatyczny układ hamulcowy. Starsze pojazdy mogą mieć hydrauliczny układ hamulcowy. W tym drugim przypadku, jeśli okaże się, że trzeba pompować hamulce, zatrzymaj się tak bezpiecznie jak tylko się da, w dogodnym miejscu i sprawdź układ hamulcowy. Nie jedź dopóki nie jesteś pewny, że będziesz mógł zatrzymać się bezpiecznie.

Prowadzenie nowych lub nieznanych pojazdówPrzed rozpoczęciem jazdy jakimkolwiek pojazdem musisz zapoznać się ze wszystkimi jego urządzeniami kontrolnymi i układami ste-rowania pojazdu. Jest to szczególnie ważne w przypadku nowego samochodu, którego nigdy wcześniej nie prowadziłeś lub takiego, którego nie znasz. Niepoprawna obsługaNagłe przyspieszanie może spowodować niebezpieczeństwo prze-wrócenia się ładunku na tył samochodu. Podobnie, jeśli ostro hamujesz:• ładunek może przesunąć się w przód,• opony mogą stracić przyczepność, co powoduje wpadnięcie w poślizg,• waga pojazdu jest przenoszona w przód sprawiając, że jego czoło pojazdu opada w dół.

Każdy gwałtowny manewr może również poluzować ładunek i spo-wodować jego przesunięcie. Każde przesunięcie ładunku powoduje, że samochód staje się niestabilny.Zarówno przyspieszanie, jak i hamowanie powinny być kontrolo-wane i tak płynne i stopniowe, jak to tylko możliwe.

Złożenie się pojazduZazwyczaj dzieje się to z niezaładowanym pojazdem.W przypadku samochodu przegubowego, ostre hamowanie może spowodować złożenie się pojazdu poprzez wypchnięcie ciągnika przez naczepę wokół złącza (siodła). Jest to bardziej prawdopodob-ne podczas hamowania, gdy samochód nie jedzie po linii prostej. Podobny efekt może wystąpić z przyczepą dyszlową, gdzie znaj-dują się dwa punkty obrotowe: zaczep i obrotnica przednich kół przyczepy z dwoma lub więcej osiami.Zmiana na mniejszy bieg podczas jazdy ze zbyt dużą prędkością lub nagłe puszczenie sprzęgła może spowodować ten sam skutek, jeśli hamulce są zastosowane tylko w kołach napędowych.

Od kilku lat są dostępne wypróbowane systemy, które redukują ryzyko wystąpienia złożenia się pojazdów przegubowych.

Wychylenie przyczepyTaka sytuacja może się pojawić przy połączeniu dyszlowym (spo-radycznie w jednostkach przegubowych), gdy:• hamujesz ostro na zakręcie,• nadmiernie kręcisz kierownicą przy dużej prędkości,• hamulce w ciągniku lub przyczepie nie są odpowiednio ustawione.To oznacza, że każde hamowanie, zmiana biegu, ruchy kierowni-cą i przyspieszanie powinny być delikatne i pod pełną kontrolą.

Siły oddziałujące na pojazd

Siła tarciaTarcie występuje na powierzchni styku dwóch ciał. Działanie gu-mowych opon na powierzchnię drogi wytwarza trakcję (siłę), która pozwala pojazdowi poruszać się lub przyspieszać; skręcać/zmieniać kierunek, hamować/zwalniać.

Wielkość tarcia, a przy tym trakcji, jest zależna od masy pojaz-du, jego prędkości, stanu opon, ciśnienia w kole, rodzaju i stanu nawierzchni drogi (antypoślizgowa, nieutwardzona, gładka), wa-

Most modern large vehicles are fitted with an air braking system. Older vehicles might have a hydraulic braking system. In the lat-ter case, if you find you need to pump the brakes, stop as safely as you can in a convenient place and check the hydraulic system. Don’t drive on unless you’re sure that you can stop safely.

Driving new or unfamiliar vehiclesBefore driving any vehicle, you should be familiar with all its con-trols and operating systems. This is especially important if it’s a new vehicle, a type which you have not driven before or one with which you are not familiar.

Erratic handlingSudden acceleration forward might cause an insecure load to fall off the back of a vehicle. Similarly, if harsh braking is applied

• the load may attempt to continue moving forward• the tyres may lose their grip on the road surface, causing the vehicle to skid• the weight of the vehicle is transferred forward causing the front of the vehicle to dip downward.

Any sudden steering movement may also unsettle the load and cause it to move. Any movement of the load is likely to make the vehicle unstable.All acceleration and braking should be controlled and as smooth and progressive as possible.

Jack-knifingThis is usually more likely to occur with an unladen vehicle.In the case of an articulated vehicle, severe braking can result in jack-knifing as the tractive unit is pushed by the semi-trailer pivot-ing around the coupling (fifth wheel). This is even more likely if the vehicle isn’t travelling in a straight line when the brakes are applied. Similar results will occur with a drawbar trailer, where there may be two pivoting points: at the coupling pin and at the turntable of the front wheels of a trailer with two or more axles.Changing into a lower gear when travelling at too high a speed or releasing the clutch suddenly can produce much the same effect, as the braking effect is only applied to the driven wheels.

For some years now, well-proven systems have been available that reduce the risk of jack-knifing on articulated vehicles.

Trailer swingThis can occur on a drawbar combination (or occasionally on an articulated unit) when• sharp braking is applied on a bend• excessive steering takes place at speed• the brakes on either the tractive unit or trailer aren’t properly adjusted.It follows that all braking, gear changes, steering and acceleration should be smooth and under full control.

Forces affecting your vehicle

FrictionThe grip between two surfaces is due to friction. The grip that rubber tyres have on a road surface produces traction (force), which enables a vehicle to move away or accelerate; turn/change direction brake/slow down.

The amount of friction, and hence traction, will depend on the weight of the vehicle, the vehicle’s speed, the condition of the tyre tread, the tyre pressure, the type and condition of the road

Understanding large goods vehicles Zrozumieć samochody ciężarowe

22

runków atmosferycznych, obecności na drodze innych substancji (błoto, mokre liście, plamy oleju, inne śliskie wycieki, metalowe szyny biegnące w jezdni), tempo zmiany prędkości lub kierunku (nagłe skręcanie/hamowanie), stan elementów mechanicznych, ustawienie kierownicy, zawieszenie.

Nagłe przyspieszanie lub zwalnianie może ograniczyć przyczepność pojazdu do nawierzchni. W rezultacie koła obracają się w miejscu lub pojazd może wypaść z zakrętu (wpaść w poślizg), nie zatrzymać się bezpiecznie (również wpaść w poślizg), przewrócić się na bok.

Siła grawitacjiKiedy pojazd stoi na poziomym podłożu, jedyną siłą jaka na niego oddziałuje (nie biorąc pod uwagę wiatru, itp.) jest siła ciężkości.

Podczas wjazdu pod górę siła ciężkości oddziałuje na pojazd i jego ładunek, więc:• potrzebna jest większa moc silnika, aby pojazd wraz z ładunkiem poruszały się do przodu i pod górę,• hamowanie jest łatwiejsze, a droga hamowania krótsza.

Podczas zjazdu w dół siła ciężkości spowoduje:• wzrost prędkości pojazdu,• potrzebę większej siły hamowania, aby zwolnić lub zatrzymać się,• wydłużenie drogi hamowania.

Środek ciężkości pojazdu to punkt, wokół którego rozłożona jest równomiernie masa pojazdu. W celu utrzymania stabilności pojazdu i jego ładunku środek ciężkości powinien znajdować się jak najniżej, jak to tylko możliwe, na linii biegnącej centralnie wzdłuż pojazdu.

Wyższe położenie środka ciężkości powoduje, że samochód i/lub jego ładunek stają się niestabilne. W skutek tego pojazd będzie bardziej podatny na skutki hamowania, skrętu kierownicą, nachylenie drogi. Najechanie na krawężnik może także spowodować przechylenie lub upadek ładunku albo przewrócenie się pojazdu.

Wywrotki tylno-zsypoweKiedy załadowane nadwozie wywrotki (czy to cysterny, masowca lub wysokie jednostronne otwarte nadwozie) jest rozładowywane, to środek ciężkości osiąga poziom krytyczny. Niezwykle ważne jest, aby upewnić się, że pojazd stoi na równej, twardej powierzchni przed uruchomieniem mechanizmu podnoszącego.

Upewnij się, że nie ma w pobliżu żadnych linii wysokiego napięcia. Trzymaj się z dala od rusztowań lub innych konstrukcji.

Wywrotki boczno-zsypoweZawsze wybieraj najtwardsze podłoże przed przechylaniem nadwo-zia pojazdu. Dopóki ładunek jest zwalniany, cała waga zostaje prze-niesiona na jedną stronę. Jeśli pojazd stoi na twardym podłożu, nie ma ryzyka jego przewrócenia się. Zawsze sprawdź podłoże przed podniesieniem nadwozia. Wysiądź i sprawdź wokół samochodu. Upewnij się, że jest bezpiecznie przed wyładunkiem.

Kwestie bezpieczeństwaNa miejscu powinny być wskazane środki ostrożności dla kierow-ców wywrotki, ostrzegając ich przed przewodami i rurociągami. Mogą to być słupki, wskaźniki wysokości lub barierki. Jednak do obowiązków kierowcy należy sprawdzenie terenu. Takie pojazdy sa-mowyładowcze mogą posiadać dodatkowe funkcje bezpieczeństwa, alarm dźwiękowy reagujący na ruch czy przechyłomierz. To ostrzega kierowcę i innych w pobliżu o potencjalnej niestabilności ładunku.

Dla kierowców pojazdów z wózkami widłowymi, dźwigami, wysię-gnikami i podnośnikami suwnicowymi, ważne jest, aby sprawdzić obszar, w którym wysięgnik podnosi i kołysze się, szczególnie pod-czas podnoszenia ładunków na obszarach mieszkalnych. Powinie-

surface (anti-skid, loose, smooth), weather conditions, any other material present on the road (mud, wet leaves, diesel spillage, other slippery spillages, inset metal rail lines), the rate of change of speed or direction (sudden steering/braking), the condition of mechanical components, steering alignment, suspension.

Sudden acceleration or deceleration can reduce the grip your ve-hicle has on the road. Under these conditions the vehicle may lose traction (wheelspin), break away on a turn (skid), not stop safely (skid), overturn. GravityWhen a vehicle is stationary on level ground the only force gen-erally acting upon it (ignoring wind forces, etc) is the downward pull of gravity.

On an uphill gradient, gravity will affect a moving vehicle and its load so that• more power is needed from the engine to move the vehicle and its load forward and upward• less braking effort is needed and the vehicle will pull up in a shorter distance.

On a downhill gradient the effect of gravity will tend to• make the vehicle’s speed increase• require more braking effort to slow down or stop• increase stopping distances. A vehicle’s centre of gravity is the point around which all of its weight is balanced. To keep the vehicle and its load stable this should be arranged to be as low as possible and along a line run-ning centrally down the length of the LGV.

The higher this centre of gravity occurs, the less stable a vehicle and/or its load will be. As a result the vehicle will become more easily affected by braking, steering, the slope (camber) of a road the wheels running over a kerb, resulting in either the load tilting or falling, or the vehicle overturning. End-tipper vehiclesWhen a loaded tipper vehicle body (whether tanker, bulk carrier or high-sided open body) is raised to discharge a load, the centre of gravity is raised to a critical position. It’s vitally important to ensure that the vehicle is on a level, solid surface before engag-ing the hoist mechanism.

Ensure that there are no overhead power lines in the vicinity. Keep clear of scaffolding or any other obstructions.

Side-tipper vehiclesAlways select the firmest level site available before tilting the vehicle body. Until the load is discharged, all the weight will be transferred to one side. Unless the vehicle is on firm level ground there is a risk of it overturning. Always take the time to check the ground before tipping. Get out and check all around the vehicle. Make sure that it’s safe before you tip.

Safety issuesThere should be on-site precautions for tipper drivers, warning them of overhead cables and pipework. These can be in the form of goal posts, height gauge posts or barriers. However, it is up to the driver to always check before tilting the body. Such vehicles may have extra safety features such as audible movement alarms and inclinometers. These can warn the driver and others in the vicinity of potental load instability.

It is important for drivers of vehicles with fork lifts, crane mounts, and overhead lifting devices to check the area where the jib will lift and swing, especially when lifting loads in resi-dential areas. You should avoid swinging the lifting device too

25

Charakterystyka pojazdu

Samochody ciężarowe solo o krótkim rozstawie osi:• gdy jadą bez ładunku bardziej podskakują niż te z dłuższym rozstawem osi (może to mieć wpływ hamowanie i ogólną kontrolę pojazdu), • nie należy wchodzić w zakręty przy wyż-szych prędkościach tylko dlatego, że pojazd wydaje się być łatwiejszy w prowadzeniu.

Samochody ciężarowe solo o długim rozstawie osiwymagają dodatkowego pola do manewru, zwłaszcza przy skręcaniu w lewo lub prawo, przejeżdżaniu przez ronda, wjeżdżania lub wyjeżdżania z jakiegoś terenu. Typowe przy-kłady tego typu pojazdów to samochody do przeprowadzek, samochody ciężarowe z zabu-dowaną skrzynią, samochody do przewożenia cegieł, masowce (do przewożenia kruszywa, itp.), ośmiokołowe samochody cysterny.

Samochody ciężarowe z zabudowaną skrzyniąOprócz dodatkowego miejsca, potrzebnego podczas skręcania, lekko załadowane lub puste nadwozie skrzyniowe, jest bardzo podatne na boczne wiatry na odsłoniętych odcinkach drogi.Niedostosowanie się do ostrzeżeń o nieko-rzystnych warunkach pogodowych może za-owocować przewróceniem się pojazdu. Z tego powodu, wysokie pojazdy mają często zakaz korzystania z niektórych dróg i mostów, gdzie problemy te są znane. Istotne jest, aby prze-strzegać wszelkich tymczasowych ograniczeń prędkości nałożonych w tych warunkach.

ŚmieciarkiSą to pojazdy wyposażone w podnośniki, które unoszą, opróżniają i opuszczają od-

powiednio dostosowane pojemniki na kółkach. Kierowcy tych po-jazdów muszą zachować szczególną ostrożność, ponieważ pojazdy te pracują najczęściej w zatłoczonych miejscach o ograniczonym polu manewru. Może to stanowić specyficzne rodzaje zagrożeń, zarówno dla operatora pojazdu, jak i innych przechodniów.Operatorzy powinni być w pełni przeszkoleni w zakresie prawidło-wych i bezpiecznych procedur ich obsługi. Powinny one obejmować obsługę ręczną, bezpieczną pozycję oraz zdolność do rozpoznawa-nia zagrożenia podczas korzystania z podnośnika, np. gdy pojemnik jest przepełniony lub ma niedozwoloną zawartość.Oprócz rutynowych czynności kontrolnych każda śmieciarka prze-znaczona do wywozu odpadów powinna być rutynowo sprawdzana pod kątem usterek. Przyczyni się to do: • utrzymania pojazdu wolnego od nagromadzenia wszelkich po-zostałości,• umożliwia raportowanie i naprawę usterek przed wystąpieniem wypadku,• zidentyfikowania obszarów niewłaściwego użytkowania,• identyfikację niezgodności pomiędzy wyposażeniem, a wyko-nywaną pracą.

Twój pracodawca ma obowiązek przeprowadzenia oceny ryzyka zadań związanych z wykorzystaniem śmieciarek. Powinieneś odbyć odpowiednie szkolenie z obowiązujących procedur postępowania.

Podczas jazdy, powinieneś zawsze mieć pewność, że wszystkie za-grożenia związane w wykonywanym manewrem zostały ocenione.

Vehicle characteristics

Short-wheelbase vehicles

• will bounce more noticeably than some long-wheelbase vehicles when empty. (This can affect braking efficiency and all-round control)• shouldn’t be pushed into bends or cor-ners at higher speeds simply because the vehicle appears to be easier to drive.

Long-wheelbase rigid vehicles

require additional room to manoeuvre, especially, when turning left or right, ne-gotiating roundabouts, entering or leaving premises. Typical examples of this type of vehicle are removal vans, box vans, brick carriers, bulk carriers (for aggregates, etc), eight-wheeler tankers.

Box vans

In addition to the extra space needed when turning, the box type of body, when lightly loaded or empty, is very susceptible to cross-winds on exposed stretches of road.

Failure to heed adverse weather warnings may well result in the vehicle being blown over. For this reason, high-sided vehicles are often banned from using certain roads and bridges where these problems are known to occur. It’s essential to observe any temporary speed limits imposed dur-ing these conditions.

Refuse collection vehiclesThese are vehicles fitted with hoists, which lift, empty and lower a ‘wheelie-type’ bin. Drivers of these vehicles need to take special care as the opera-tions often take place in narrow/congested areas. These can pose specfic types of danger to both the operator and members of the public.

Operatives should be fully trained in correct and safe operating procedures. These should include manual handling, safe standing positions, and the ability to recognise a risk when using the hoist equipment, eg if a bin is overflowing or has unacceptable content.

In addition to normal walk-round checks, any refuse collection vehicle with specialist equipment should be routinely checked for faults. This will help to• keep the vehicle free from any residual waste build-up

• allow reporting and repair of faults before an injury occurs• identify areas of misuse• identify incompatibilities between equipment and job.

Your employer should have carried out risk assessments on the tasks associated with the use of refuse collection vehicles. You should have received appropriate training which takes the results of these assessments into account.

When driving your vehicle, you should always be certain that all dangers have been assessed before manoeuvring. Never allow

Understanding large goods vehicles Zrozumieć samochody ciężarowe

33

Wymagań dotyczących wskazania wysokości pojazdu, informacji o trasie czy urządzeń ostrzegawczych nie stosuje się, jeżeli na da-nej trasie jest bardzo mało prawdopodobne, aby napotkać most lub strukturę napowietrzną, która jest wyższa o mniej niż metr (3 stopy 3 cale) od dopuszczalnej lub całkowitej wysokości pojazdu.

Górne prześwity nad pojazdemKierowcy wszelkich pojazdów przekraczających 3 m (9 stóp 10 cali) wysokości powinni zachować szczególną ostrożność podczas jazdy w miejscach zadaszonych, takich jak magazyny, rampy załadow-cze, doki, terminale przeładunkowe, stacje serwisowe, wszelkie pomieszczenia, które mają wystające daszki oraz przejeżdżając pod wiaduktami, przewodami trakcyjnymi, naziemnymi rurocią-gami, kładkami, tunelami drogowymi lub podczas pokonywania przejazdów kolejowych.

Przewody elektrycznePrzewody elektryczne ponad drogami publicznymi będą zwykle bezpieczne dla pojazdu mających 5 metrów (16 stóp 6 cali) wyso-kości, (6,1 m (20 stóp) na drogach wyznaczonych przez brytyjskie Ministerstwo Transportu jako trasy do ruchu dla wysokich pojaz-dów). Jako, że prąd może „przeskoczyć“, przewody będą umiesz-czone wyżej niż ta wysokość w celu umożliwienia bezpiecznego przejazdu. Ten prześwit NIE MOŻE być zmniejszony.

Ograniczenia wysokości pod naziemnymi przewodami elektrycz-nymi mogą być czasowe lub stałe oraz mogą ostrzegać o stałym ograniczeniu przed przejazdami kolejowymi. Podczas przewożenia wysokiego ładunku, należy skontaktować się z miejscowym dostawcą energii elektrycznej po zalecenia od-nośnie wymaganego okresu uprzedzenia o takim transporcie (co najmniej 19 dni). Powinieneś poinformować ich o przewożonym ładunku, trasie, itp.

Przewody trakcyjne kolejowe i tramwajowe na drogach publicz-nych będą zazwyczaj umożliwiały przejazd pojazdom o wysokości 5 metrów (16 stóp 6 cali), chyba że znaki wskazują inaczej. Na prze-jazdach kolejowych, gdzie bezpieczna wysokość jest mniejsza niż 5 metrów (16 stóp 6 cali), będzie poprowadzona bariera wysokościo-wa w formie dzwonków zawieszonych nad drogą. Jeżeli twój pojazd nie zmieści się pod ową barierą, to przejazd pod trakcją elektryczną nie będzie bezpieczny. MUSISZ przestrzegać wysokościowych zna-ków ostrzegawczych i NIE MOŻESZ jechać dalej, jeżeli twój pojazd dotknie bariery wysokościowej czy dzwoneczków.

Przewody telefoniczneJeśli ładunek przekracza 5,25 m (17 stóp 6 cali) wysokości, należy to zgłosić do firm telekomunikacyjnych.

Osprzęt ulicznyPodczas planowania przejazdu wysokich pojazdów i ładunków na drogach lokalnych, Agencja Dróg i Autostrad będzie musiała zostać poinformowana, gdy znajdujące się nad drogą znaki lub sygnaliza-cja świetlna mogą być uszkodzone przez ładunek mierzący ponad 5 metrów (16 stóp 6 cali). Miej świadomość wysokości swojego pojazduMUSISZ znać wysokość swojego pojazdu i jego ładunku, aby móc zaplanować trasę i uniknąć ograniczeń wysokości pod wiadukta-mi lub innych przeszkód jak naziemne przewody elektryczne. Nie zgaduj, a w przypadku wątpliwości dokonaj pomiarów. Ponadto, nie ignoruj znaków drogowych, oznaczeń drogi, świateł ostrzegaw-czych, sygnalizacji lub innych alarmów dźwiękowych.

Niskie wiaduktyCo roku około 800 wypadków z udziałem samochodów lub ich ła-dunku dotyczy uderzenia o wiadukt kolejowy lub drogowy. Niektó-re z tych zdarzeń wynikają z tego, że kierowcy polegają wyłącznie na danych z nawigacji, bez patrzenia na znaki drogowe. Zawsze

The requirement for height notices, route information or warning devices won’t apply if on a particular journey you’re highly un-likely to encounter any bridge or overhead structure which isn’t at least 1 metre (3 feet 3 inches) higher than the maximum or overall travelling height of the vehicle.

Overhead clearancesDrivers of any vehicle exceeding 3 metres (9 feet 10 inches) in height should exercise care when entering roofed premises such as loading bays, depots, dock areas, freight terminals, service station forecourts, any premises that have overhanging canopies and when passing underneath bridges, overhead cables, over-head pipelines, overhead walkways, road tunnels or when nego-tiating level crossings.

Electric CablesOverhead electricity lines crossing public roads will normally be clear for a vehicle of 5 metres (16 feet 6 inches) in height (6.1 metres (20 feet) on DfT designated high vehicle routes). As high voltage electricity can “jump” across a gap, the wire will be po-sitioned higher than this to allow for a safe electrical clearance. This clearance MUST NOT be compromised.

Height restrictions under overhead electrified cables may be tem-porary or permanent and may warn of a permanent restriction in advance of railway level crossings. When transporting a high load, contact the local electricity com-pany for advice regarding the amount of advance notice which needs to be given to the electricity authorities concerned (at least 19 days). You should inform them of the load, routes, etc.

The power supply conductors for railways and tramways on public roads will normally allow clearance for a vehicle of 5 metres (16 feet 6 inches) in height unless the signage on the approach indi-cates otherwise. At level crossings where the safe height is less than 5 metres (16 feet 6 inches), a height barrier will be provided in the form of a wire supporting bells. If your vehicle will not pass under this barrier, it’s not safe to pass under the electrical line. You MUST obey the safe height warning road signs and you MUST NOT continue forward if your vehicle touches any height barrier or bells.

Telephone wiresIf your load exceeds 5.25 metres (17 feet 6 inches) in height, the telephone companies must be notified.

Street furnitureWhen planning the movement of such vehicles and loads the lo-cal Highways Authority will need to be contacted where overhead gantry traffic signs or suspended traffic lights are likely to be af-fected by loads over 5 metres (16 feet 6 inches).

Know your heightYou MUST know the height of your vehicle and its load, so that you can plan a route to avoid height restrictions at bridges or other obstacles such as overhead electrified cables. Don’t guess and, if in doubt, measure it. Also, don’t ignore traffic signs, road markings, warning lights, bells or other audible alarms.

Low bridgesEvery year around 800 incidents occur involving vehicles or their loads hitting railway or motorway bridges. Some of these bridge strikes are due to drivers relying totally on their satnav system and not reading the traffic signs and the road ahead. You should still

Understanding large goods vehicles Zrozumieć samochody ciężarowe

34

powinieneś planować wcześniej swoją trasę przejazdu. Zderzenie z jakimkolwiek wiaduktem może mieć poważne konsekwencje. Uderzenie w wiadukt kolejowy stanowi takie samo ryzyko dla użytkowników dróg jak i kolei jak i twojego, ponieważ konstrukcja budowli mogła zostać uszkodzona. Przewodnik po wysokościach

Metry Stopy/cale

5.0 16/6

4.8 16

4.5 15

4.2 14

3.9 13

3.6 12

3.3 11

3.0 9/10

2.7 9

Jeżeli wiadukt nad drogą jest o kształcie łuku, zazwyczaj oznacza to, że przejazd jest możliwy wyłącznie w oznaczonych granicach i ograniczony przez krawężnik, więc będziesz skorzystać ze środka drogi, aby pod nim przejechać.

Ruch pojazdów z naprzeciwka może ograniczać szerokość drogi, więc zaczekaj na wolny przejazd, aby móc zając środek jezdni w celu przejechania pod wiaduktem. Nie możesz skręcić, aby ominąć po-jazdy nadjeżdżające z naprzeciwka, jadąc pod łukiem, ponieważ uderzysz w wiadukt. Zatrzymaj się, chyba, że możesz wycofać, i poczekaj aż inny pojazd cofnie się.

Kolizja samochodu ciężarowego, czy którejkolwiek części jego ła-dunku, z wiaduktem kolejowym może spowodować jego osłabienie. Może to również doprowadzić do opóźnień i utrudnień w ruchu drogowym i kolejowym lub doprowadzić do tragedii.

Ponadto należy uwzględnić także koszty przywrócenia bezpieczeń-stwa wiaduktu, nowego położenia torów kolejowych i ogólne za-kłócenia w ruchu drogowym i kolejowym.

Powinieneś zawsze planować z wyprzedzeniem trasę przejazdu i zapoznać się ze znakami drogowymi. Nigdy nie polegaj tylko i wy-łącznie na nawigacji, nawet specjalnie stworzonej dla samochodów ciężarowych, ponieważ może być nieaktualna lub niekompletna.

Wysokość pod wiaduktem w UK wynosi co najmniej 5 metrów (16 stóp 6 cali), chyba, że znaki pokazują inaczej. Znaki wskazujące ograniczenia wysokości są zazwyczaj umieszczone na i przed wia-duktami na drogach publicznych, gdzie wysokość pod wiaduktem jest niższa niż podana powyżej. Jeżeli twój pojazd uderzy w wiadukt, musisz to zgłosić na policji. Gdy wypadek dotyczy wiaduktu kolejowego, zgłoś to do władz kolei dzwoniąc na numer 0845 711 4141.

Należy to zrobić natychmiast, aby uniknąć poważnej kolizji lub utraty życia przez kogoś.

Podaj lokalizację, rodzaj szkody, numer referencyjny mostu (umiesz-czony na tabliczce przytwierdzonej do ściany mostu). Zderzenie MUSI być także zgłoszone na policję pod numerem 999, gdyż jest to również kolizja drogowa. Zaniechanie tego jest prze-stępstwem. Jeżeli na wiadukcie nie ma żadnej tabliczki, to policja powiadomi władze kolei, które podejmą działania, w zależności od typu wiaduktu, by zapewnić bezpieczeństwo pociągom, więc muszą

plan your route before your journey. An impact with any bridge can have serious consequences. Striking a railway bridge with your vehicle puts the safety of road and rail users as well as your-self at risk, because structural damage may have been caused to the bridge. Height guide

Metres Feet/Inches

5.0 16/6

4.8 16

4.5 15

4.2 14

3.9 13

3.6 12

3.3 11

3.0 9/10

2.7 9

Where the overhead clearance is arched, this normally means only between the limits marked and will reduce towards each kerb, so you may need to use the centre of the road when pass-ing under the arch.

Oncoming traffic may restrict the road width available, so give way until there’s space for you to use the centre of the road in order to pass under the bridge. You must not swerve to avoid an oncoming vehicle when under the arch, as you will strike the bridge. Stop and, unless you can reverse, wait for the other ve-hicle to reverse.

An LGV, or any part of its load, colliding with a railway bridge could result in the bridge being weakened. This could also cause delay and disruption to road and rail users or create the potential for a major disaster.

These factors are in addition to the costs involved in making the bridge safe, re-aligning railway tracks, and the general disruption to road and rail traffic.

You should always plan your route in advance and read any signs. Never rely on a satellite navigation system alone, as even those designed for large vehicles may have out-of-date or incomplete information at any given time.

The headroom under bridges in the UK is at least 5 metres (16 feet 6 inches) unless marked otherwise. Signs showing height re-strictions are generally provided at and in advance of bridges over public roads with less than this clearance height.

If your vehicle collides with a bridge you must report the incident to the police. If a railway bridge is involved, report it to the railway authority as well by calling 0845 711 4141.

Do this immediately to avoid a possible serious collision or loss of life.

Give information about the location, the damage, any bridge ref-erence number (found on a plate bolted to the bridge or wall). The strike MUST also be reported to the police via 999, as it is also a road traffic collision. Failure to notify the police is an offence. If there is no plate at the bridgegiving a telephone number, the police will advise the railway authority. The railway authority will take action, depending on the bridge, to protect the safety of the

50

Ładunki metaloweMetalowe ładunki mogą mieć różne formy, jednak można je skla-syfikować według dziewięciu kategorii:

• długie partie, • płaskie arkusze blachy, • duże elementy i odlewy, • zwoje, • pojazdy przeznaczone do zezłomowania, • złom metalowy, • maszyny i narzędzia, • stal zbrojeniowa, • kombinacja powyższych, tzn. ładunek mieszany.

Wszystkie rodzaje ładunków metalowych powinny być przewożo-ne z rozwagą i mieć odpowiednie liny mocujące, które są mocno oparte o górną część ładunku. Ładunek powinien być ułożony naj-niżej jak to tylko możliwe, a cięższe przedmioty powinny leżeć na dole. Żadna warstwa nie powinna być cięższa od tej pod spodem.

Na ogół niewielkie, ciężkie przedmioty, jak małe odlewy, muszą być zabezpieczone i przewożone na pojazdach burtowych, które są wyższe od nich i wystarczająco mocne, aby wytrzymać siły wy-twarzane przez ruch ładunku. Ładunki takie, jak ciężkie stalowe przedmioty lub złom, powinny być zabezpieczone łańcuchami.

Należy dbać o to, aby ogniwa łańcucha nie uszkodziły ładunku i, aby jakiekolwiek umocowania nie były uszkadzane przez ostre kra-wędzie ładunku. W razie potrzeby należy zastosować ochraniacze narożne i rękawy.Niektóre przedmioty, jak zwoje drutu mogą być przywiązane do palety, ale należy pamiętać, że takie mocowanie zabezpiecza tyl-ko zwój do palety.Potrzebne będzie zabezpieczenie całej sekcji – zamocowanie tylko palety jest niedostateczne.

Złom może być bardzo różnorodnym ładunkiem. Luźne elementy złomu mogą być przewożone w pojazdach bez dodatkowego za-bezpieczenia, jeżeli wezgłowie, boczne ściany i tył są wyższe niż ładunek. Pojazdy przeznaczone do złomowania mogą być trudne w transporcie ze względu na ruch, wywołany przez ich własne opony i zawieszenie, który może wpływać na stabilność. Do ich zabezpieczenia należy użyć łańcucha lub taśm mocujących z urzą-dzeniami naprężającymi. Podczas transportu maszyn i narzędzi, większe części powinny być umieszczone na przedniej ścianie po-jazdu. Natomiast mniejsze przedmioty i narzędzia powinny być zapakowane i przymocowane do nadwozia pojazdu.

Koparki, konstrukcje i inne rodzaje ciężkich maszyn powinny być zabezpieczane za pomocą klinów, pasów i łańcuchów. Nie można polegać na wadze samej maszyny.

Mocowanie wiązek siatki zbrojeniowej powinno być umieszczo-ne ostrożnie pomiędzy poprzecznymi drutami, co zapobiegnie uszkodzeniu mocowania przez końce drutów. Wiązki z mniejszym przekrojem poprzecznym powinny być układane na górze ładunku i umieszczone tak, aby nie zwisały. Wiązki prętów zbrojeniowych muszą być zabezpieczane stosowanie do ich kształtu i rozmiarów, a ładunek musi być rozmieszczony tak, aby uniknąć niestabilności.

Mocowania mogą wymagać zmiany położenia po dostarczeniu czę-ści ładunku. Należy wziąć pod uwagę wszelkie standardy załadun-ku/rozładunku przy układaniu obciążenia, bardzo ważne jest, aby każda część mieszanego ładunku była odpowiednio zabezpieczona.

Ładunki drewnaDrewno jest ruchomym ładunkiem, który może doprowadzić do niekontrolowanego przesunięcia części ładunku, jeśli nie jest do-statecznie zabezpieczone. Wszelkie obciążenia powinny być opar-te o przednią ścianę nadwozia, jeśli to możliwe. Pakowane luzem

Metal loadsMetal loads can take various forms, but can be broadly divided into nine categories:

• long sections• flat sheets• large units and castings• coils• scrap vehicles• scrap metal• machinery and tools• steel for concrete reinforcement• combination of the above, ie mixed loads

All types of metal loads should be handled with care and have suf-ficient lashings in firm contact with the top surface of the load. If the load is stacked, it should be kept as low as possible with heavier items at the bottom. No layer should be larger than the one below.

In general small heavy items, eg small castings, must be securely restrained and carried on sided vehicles which are higher than the load and strong enough to withstand the forces generated by motion. Loads such as a heavy steel section or scrap metal should be secured to the vehicle by chains.

Care should be taken to ensure chain links do not damage the load, or that any lashings are not damaged by sharp edges on the load. Corner protectors and sleeves should be used as necessary.

Some items such as coils of wire may come ready strapped to a pallet, but remember that such strapping is only sufficient to secure the coil to the pallet.It will be necessary to further secure the entire unit to the vehicle – securing just the pallet will be insufficient.

Scrap metal can be a very diverse load. Loose items of scrap can be carried in sided vehicles with no additional means of restraint, provided that the headboard, sideboards and tailboards are high-er than the load. Scrap vehicles can be difficult to transport be-cause of the way that movement, caused by their own tyres and suspension, can affect stability. Chain or webbing lashings with tensioning devices should be used to secure them. When trans-porting machinery and tools larger pieces of equipment should be placed in contact with a headboard. Smaller items and tools should be boxed and secured to the vehicle body with anchored restraints.

Excavators, plant and other types of heavy machinery should be secured using suitable chocks, straps and chains as appropriate. Do not rely on the weight of the machine alone.

Bundles of concrete-reinforcing mesh should have the lashings carefully located between the cross-wires so there is no danger of damage to the lashing from the ends of the cross-wires. Bun-dles with smaller cross-sectional areas should be on top of the load, and placed so there is no overhang. Bundles of reinforcing bar must be secured in a manner suitable to individual shape and size, and the load planned to avoid any instability.

The restraints may need reconfiguration after delivery of a part-load. While it is essential to take into account any loading/ un-loading patterns when configuring a load, it is of vital importance that every part of a mixed load be suitably restrained.

Timber loadsTimber is a live commodity which can lead to independent move-ment of part of a load, if inadequately restrained. Any load should be placed against the headboard where possible. Bulk-packaged sheets are usually strapped or wired at each end, and these straps

51

płyty są zazwyczaj przymocowane za pomocą pasów lub drutu na każdym końcu. Pasy powinny być sprawdzane ze względów bez-pieczeństwa, a w przypadku uszkodzeń należy dołożyć dodatkowe zabezpieczenie.

Luźne kłody drewna, zwykle ułożone w standardowe pakiety, po-winny być załadowane na jednej wysokości. Lekkie ładunki, np. dostawy detaliczne, mogą być przewożone na pojazdach z burta-mi, jeżeli nie przekraczają wysokości burt. Jeśli tak, to należy użyć dodatkowych pasów. Zazwyczaj zaleca się stosowanie łańcuchów lub taśm mocujących, które powinny być umieszczone w miejscach, gdzie ładunek jest sztywny. Duże, ciężkie partie drewna powinny być zabezpieczone za pomocą pasów z grzechotkami.

Drewno może osiąść na pojeździe, dlatego wszystkie rodzaje zabez-pieczeń powinny być regularnie sprawdzane i poprawiane w razie po-trzeby. Wszystkie luźne końce drewna w tylnej części pojazdu powinny być zabezpieczone za pomocą liny lub pasa, aby ograniczyć ich ruch.

Okrąglaki powinny być ułożone wzdłuż pojazdu. Najbezpieczniej jest ułożyć krótsze kłody w środku. Natomiast zewnętrzne kłody muszą wystawać poza końce słupków mocujących co najmniej 300 mm (12 cali) i nie powinno być pomiędzy nimi żadnych przerw.

Aby zachować równowagę, należy układać kłody od przodu do tyłu, a każdy stos związać razem. Pasy powinny być zabezpieczone odpowied-nimi urządzeniami. Klamry mogą być używane w razem z łańcuchami. Układanie ładunku – powyższe wskazówki są tylko podstawowy-mi wytycznymi na temat bezpiecznego układania ładunku. Różne rodzaje obciążenia mogą wymagać nieco innego ułożenia. Istnieje wiele czynników, które należy dokładnie rozważyć podczas zała-dunku, w tym rodzaj, waga, wysokość, kształt i objętość ładunku, jak również przepływ powietrza wokół pojazdu. Kwestie ładowania są bardzo złożone. Niektóre ładunki zaokrąglonego drewna, szczególnie kłody lub drzewa, mogą rozsunąć się na boki. Ważne jest, aby pojazdy były wyposażone w boczne podpory, które mają wysokość ładunku oraz są odporne na zewnętrzne ruchy. Górna, środkowa kłoda powinna być najwyższym punktem ładunku. Powinno to zapobiec przesu-waniu się i ograniczyć wpływ ładunku na pojazd.

Sypkie ładunkiŁadunki sypkie, to takie, które trudno w jakikolwiek sposób zapa-kować, np. piasek, kruszywo, itp. Są one zazwyczaj przewożone na pojazdach z otwartym nadwoziem. Do tej kategorii należą rów-nież kontenery na odpady. Przed podniesieniem wypełnionego kontenera, plandeka lub siatka powinna być przymocowana nad zawartością, aby zapobiec jej wysypywaniu.

Należy szczególnie uważać przy granulatach lub wiórów, które mogą osiadać albo zbijać się podczas transportu. Istnieje niebez-pieczeństwo, że niewielkie ilości towaru zostaną zdmuchnięte z góry ładunku lub wpadną w szczeliny w nadwoziu. Jeśli występuje takie ryzyko, to część załadunkowa powinna być zakryta, a rodzaj pokrycia zależy od typu ładunku.

Gdy pada deszcz lub śnieg, niektóre ładunki mogą się zamoczyć i stać bardzo ciężkie. Najczęściej dzieje się tak w przypadku wywro-tek, samochodów ciężarowych z plandeką i siatką.

Są to np. piasek, kruszywo, itp., ale dotyczy to również innych ro-dzajów ładunków.

Suchy piasek, popiół i metalowe opiłki są szczególnie narażone na rozsypanie i powinny być przykryte właściwą plandeką. Siatka jest odpowiednia do takich ładunków, jak odpady budowlane. Kierow-

should be checked for security, with further restraint used if any damage or insecurity is noted.

Loose timber, generally made up into standard sets, should be loaded to a uniform height. Light loads, eg for retail deliveries, can be carried on sided vehicles but the load height should not exceed the height of the headboard, sides or tailboard. If it does, additional lashing must be used. In general, chain or webbing lashings are recommended and should be placed at points where the load is rigid. Large, heavy packs of timber should be secured by ratchet straps.

Timber can settle on a vehicle, so all types of restraint should be regularly checked and retightened as necessary. Any loose ends of timber at the rear of the vehicle should be secured with rope or webbing to minimise whip.

Round timber should be stacked along the length of the vehicle. Shorter logs should be positioned in the middle to ensure maxi-mum safety. The outer logs must extend past the ends of the se-curing uprights by at least 300 mm (12”) and there should NOT be any gaps between them.

Logs should be laid top to tail for even balance, with each pile lashed together. The lashing should be secured by a suitable de-vice. Staples can be used in conjunction with chains. Load positioning – the above is only a basic guide to load position-ing in the interests of safety. Different types of load may require slightly different positioning. There are many factors to consider carefully when loading, including type, weight, height, shape and volume of the load as well as airflow round the vehicle. Loading issues are very complex.

Some rounded timber loads, particularly logs or trees, can spread sideways. It is important that vehicles are fitted with side stan-chions which reach the height of the load, and which should be capable of resisting any outward movement of the load. The top middle log should be the highest point of the load. This should prevent movement and limit the effect the load has on the ve-hicle’s handling.

Loose bulk loadsLoose bulk loads are those which do not readily lend themselves to any form of packaging, eg sand, ballast etc. These are usu-ally carried in open-bodied vehicles. This category also includes such things as waste skips. Before lifting a full skip, a sheet or net should be secured over the contents to prevent items falling off.

Particular care should be taken with granular or flaked materials which could settle or compact in transit. There can be a danger of small quantities of material being blown from the top of the load compartment or falling through gaps in bodywork. The load compartment should be covered if there is a risk of this and the type of cover will depend on the nature of the load.

When it is raining or snowing, certain loads can get wet and be-come very heavy. This is most likely to happen with open tipper lorries and sheeted and netted loads.

Examples of loads affected are sand, ballast, etc, but other load types can also be affected.

Dry sand, ash and metal-turning swarf are especially susceptible to being blown away, and should be covered by suitable sheeting. Mesh netting is suitable for loads such as builders’ waste. With

Understanding large goods vehicles Zrozumieć samochody ciężarowe

61

przed rozpoczęciem rozładunku. Uważaj również podczas używania podnośnika, szczególnie w pobliżu wiszących kabli i rurociągów.

Ograniczenia i regulacje Wpływ na środowisko Transport jest istotną częścią współczesnego życia, ale nie możemy ignorować jego wpływu na środowisko – lokalnie, regionalnie i globalnie.

Społeczeństwo zwraca coraz większą uwagę na kwestie ochrony środowiska. W rezultacie wielu producentów pojazdów poświęca więcej czasu, wysiłku i zasobów do produkcji przyjaznych dla śro-dowiska pojazdów.

Znaczna liczba badań jest kierowana na opracowanie bardziej wy-dajnych pojazdów. Poniżej opisano skutki zanieczyszczenia i to, co możesz ty jako kierowca, zrobić, aby pomóc środowisku. (Więcej informacji na temat ekologicznej jazdy znajdziesz również w na-stępnym rozdziale).

Pojazdy silnikowe stanowią główny środek transportu osób i to-warów.Większa liczba pojazdów na drogach szkodzi środowisku; wpły-wa to na:• zmiany w krajobrazie,• zanieczyszczenie powietrza, co powoduje: – problemy ze zdrowiem dla człowieka, w szczególności choroby układu oddechowego, – szkody dla roślinności,• uszkodzenia konstrukcji budynków,• osłabienie mostów,• zmiany w społecznościach,• wzrost wykorzystania zasobów naturalnych,• zaburzenia w przyrodzie.

Podczas planowania trasy i harmonogramu dostaw, pamiętaj, że władze lokalne mogą nałożyć ograniczenia dostaw w celu ochrony lokalnego środowiska i poprawy jakości życia.Na przykład, może to oznaczać wstrzymanie przyjmowania lub wy-syłania dostaw w nocy lub we wczesnych godzinach rannych, co pomaga zmniejszyć uciążliwość hałasu dla okolicznych mieszkańców.

Emisja spalinSpalanie paliwa emituje dwutlenek węgla, główny gaz cieplarnia-ny, a transport generuje około jedną piątą emisji dwutlenku węgla w Wielkiej Brytanii.

Obowiązkowe badania techniczne obejmują obecnie ścisłe badanie emisji spalin, aby zapewnić, że wszystkie pojazdy działają efektyw-nie i powodują mniejsze zanieczyszczenie powietrza. Silniki dieslaSilniki te są bardziej wydajne niż silniki benzynowe. Mimo, że wytwarzają wyższy poziom niektórych zanieczyszczeń (tlenków azotu i cząstek stałych), to produkują mniej dwutlenku węgla (gaz powodujący globalne ocieplenie). Emitują one także mniej tlenku węgla i węglowodorów.

Paliwa alternatywneAby jeszcze bardziej poprawić jakość emitowanych spalin, mogą być stosowane oleje napędowe z ultra niską zawartością siarki lub miejskiego oleju napędowego. Zostały one opracowane tak, że za-wartość siarki jest bardzo niska.Siarka jest głównym źródłem cząstek stałych w spalinach oraz wy-twarza gazy kwasowe. Im niższa zawartość siarki w paliwie, tym mniej szkodliwy jest wpływ na środowisko

before any unloading begins. Also take care when using lifting gear, especially where there are overhead cables and pipework in the area.

Limits and regulationsEnvironmental impact Transport is an essential part of modern life, but we cannot ig-nore its environmental consequences – local, regional and global.

There’s increasing public concern for the protection of our en-vironment. As a result, many motor vehicle manufacturers are devoting more time, effort and resources to the development of environmentally – friendly vehicles.

Considerable research and effort is taking place to develop more efficient vehicles. The following explains the effects of pollution and what you, the driver, can do to help. (You will also find fur-ther information on eco-friendly driving skills in the next Section).

Motor vehicles account for most of the movement of people and goods.The increased number of vehicles on the roads has damaged the environment; it has resulted in• changes to the landscape• air pollution, causing– human health problems, in particular respiratory disease

– damage to vegetation• building deterioration• bridge weakening• changes to communities• the using up of natural resources• disruption of wildlife. When planning your route and delivery schedule, remember that local authorities can impose delivery restrictions to improve the local environment and quality of life.For example, this could mean preventing deliveries being accept-ed or despatched during the night or early hours which would help reduce noise disturbance to nearby residents.

Exhaust emissionsFuel combustion produces carbon dioxide, a major greenhouse gas, and transport accounts for about one-fifth of the carbon di-oxide we produce in this country.

MOT tests now include a strict exhaust emission test to ensure that all vehicles are operating efficiently and causing less air pol-lution. Diesel enginesThese engines are more fuel efficient than petrol engines. Al-though they produce higher levels of some pollutants (nitrogen oxides and particulates), they produce less carbon dioxide (a glob-al warming gas). They also emit less carbon monoxide and fewer hydrocarbons.

Alternative fuelsTo improve exhaust emissions even further, ultra low sulphur die-sel or city diesel fuels can be used. These have been formulated so that the sulphur content is very low.

Sulphur is the main cause of particulates in exhaust emissions, and it also produces acid gases. The lower the content of sulphur in fuel, the less the damage to the environment.

Limits and regulations Ograniczenia i regulacje

68

Brytyjskich lub posiadacza licencji sieciowej, która jest w całości wła-snością spółki Korony, Transport for London (lub spółka zależna), Or-ganu Wykonawczego Transportu Pasażerskiego lub władz lokalnych,• pojazdy używane przez British Waterways Board, podczas regu-lacji szlaków wodnych.Dodatkowo, kierowcy, którzy są członkami Armii Terytorialnej lub są in-struktorami Korpusu Kadetów mają ograniczone zwolnienie z dziennych i tygodniowych wymagań odpoczynku, w pewnych okolicznościach.

Tachografy analogowePodczas jazdy, w ramach przepisów wspólnotowych, czas pracy kie-rowcy i czas odpoczynku są rejestrowane na tarczy tachografu. Ta-chograf jest urządzeniem rejestrującym czas prowadzenia pojazdu, godziny innej pracy, przerw i okresów odpoczynku. Można również rejestrować przebytą odległość i prędkość, z jaką pojazd się porusza.

Tachograf powinien być odpowiednio skalibrowany i zaplombowany przez producenta pojazdu posiadającego odpowiednie uprawnie-nia lub w punkcie legalizacji tachografów. Urządzenie powinno być sprawdzane w odpowiednim punkcie posiadającym uprawnienia brytyjskiego Ministerstwa Transportu (lub w DVA w Irlandii Pół-nocnej), co dwa lata i ponownie skalibrowane co sześć lat. Tablica na lub w obok tachografu pokazuje, kiedy była przeprowadzona ostatnia kontrola oraz kalibracja.

Jeśli występuje jakiś problem z tachografem, to powinien być jak najszybciej wymieniony lub naprawiony w punkcie autoryzowanym przez Ministerstwo Transportu. Jeżeli pojazd nie może powrócić do bazy w ciągu siedmiu dni od awarii tachografu lub odkrycia jego wadliwego działania, naprawy muszą być wykonywane w trakcie podróży. Podczas gdy urządzenie jest uszkodzone, należy zacho-wać odręczne zapisy na tarczach lub na tarczy tymczasowej, która będzie później dołączona do pozostałych tarcz.

TarczeMusisz mieć tarcze przez cały czas swojej podróży. Potrzebujesz jednej co 24 godziny. Należy również posiadać ze sobą zapasowe tarcze w razie zabrudzenia, uszkodzenia tarczy lub zatrzymania przez funkcjonariusza prowadzącego kontrolę. Pracodawca jest odpowiedzialny za zapewnienie kierowcy wystarczającej ilości odpowiednich tarcz.

Ty, jako kierowca, musisz upewnić się, że zapisy na tarczach są po-prawne. Musisz umieścić na tarczy:• swoje nazwisko i imię (należy to zrobić przed wyjazdem),• datę i miejsce, gdzie zaczynasz korzystanie z tarczy (przed wyjaz-dem) i kończysz (po przyjeździe),• numer rejestracyjny pojazdu prowadzonego podczas korzystania z tarczy (to powinno być wprowadzone przed wyjazdem nowym pojazdem),• stan licznika na początku pierwszej podróży i po zakończeniu ostatniej podróży zapisanej na tarczy (i wskazania przy każdej zmianie pojazdu),• godzinę zmiany pojazdu.

Zapisywanie informacjiTachograf rozpocznie zapisywanie na tarczy tak szybko, jak zostanie ona umieszczona w urządzeniu.

Musisz upewnić się, że czas rejestrowany na tarczy jest oficjalnym czasem kraju, gdzie pojazd jest zarejestrowany, a przycisk trybu pracy znajduje się danym momencie w odpowiednim położeniu. Tryby pracy są wyświetlane jako symbole.

• Prowadzenie pojazdu (zapis ten jest automa-tyczny na niektórych tachografach),

or any holder of a network licence which is a company wholly owned by the Crown, Transport for London (or a wholly owned subsidiary), a Passenger Transport Executive or a local authority• vehicles used by British Waterways Board when engaged in maintaining navigable waterways.Additionally, drivers who are members of the Territorial Army or Cadet Corps instructors have limited exemption from daily and weekly rest requirements in certain circumstances. Analogue TachographsWhen driving within the EC rules, drivers’ hours and rest periods are recorded by means of a chart that’s inserted into a tacho-graph. A tachograph is a device that records hours of driving, oth-er work, breaks and rest periods. It can also record the distance covered and the speed at which the vehicle travels.

The tachograph should be properly calibrated and sealed by an approved vehicle manufacturer or calibration centre. These must be checked at a Department for Transport (DfT) (or DVA in North-ern Ireland) approved calibration centre every two years and rec-alibrated every six years. A plaque either on or near the tacho-graph will say when the checks were last carried out.

If there’s anything wrong with the tachograph it should be re-placed or repaired by a DfT – approved centre as soon as possible. If the vehicle can’t return to base within seven days of failure of the tachograph or of the discovery of its defective operation, the repair must be carried out during the journey. While it’s broken you must keep a written manual record either on the charts or on a temporary chart to be attached to the charts.

ChartsYou must carry enough charts with you for the whole of your journey. You’ll need one for every 24 hours. You should also carry some spares with you in case the charts become dirty or damaged or if your chart is retained by an Authorised Inspecting Officer. Your employer is responsible for giving you enough clean charts, of an approved type, for the tachograph installed in the vehicle.

You, the driver, must ensure that the correct information is re-corded on the charts. You must enter on the chart• your surname and first name (you should do this before departure)• the date and the place where use of the chart begins (before departure) and ends (after arrival)• the registration number of the vehicles driven during the use of the chart (this should be entered before departing in a differ-ent vehicle)• the odometer reading at the start of the first journey and at the end of the last journey shown on the chart (and the readings at the time of any change of vehicle)• the time of any change of vehicle.

Recording informationThe tachograph will start recording onto the chart as soon as it’s inserted.

You must ensure that the time recorded on the chart is the official time of the vehicle’s country of registration and that the mode switch is in the appropriate position. The modes are shown as symbols.

• Driving (this is automatically recorded on some tachographs)

69

• Inna praca,

• Okresy dostępności kierowcy (ang. POA) (tylko wtedy, gdy ich długość jest znana z góry),

• Przerwa lub odpoczynek.

W ramach „innej pracy“ należy uwzględnić czas spędzony na co-dziennych kontrolach pojazdu, uczestniczenia w szkoleniu, zała-dunku i rozładunku oraz jeśli pracodawca tego wymaga, drogę do pojazdu lub drogę powrotną.

Jeśli jedziesz więcej niż jednym pojazdem w ciągu jednego dnia, to musisz wziąć ze sobą tarcze i używać ją w następnym pojeź-dzie. Jeśli z jakiegoś powodu urządzenie w innym pojeździe nie jest kompatybilne z przyrządem z poprzedniego pojazdu, należy użyć nowej tarczy.

Jeśli pracujesz z dala od pojazdu i nie możesz pozostawić tarczy w tachografie (np. ponieważ pojazd może być używany przez kogoś innego), albo zostawiłeś tarcze w urządzeniu, ale zmieniłeś tryb pracy na z dala od pojazdu, należy dokonać odręcznego zapisu na odwrocie tarczy; np. OW (Other Work) 09.15-10.20. Jeśli tarcza jest brudna lub uszkodzona należy użyć nowej tarczy, a następnie dołączyć ją do poprzedniej.

Upewnij się, że wszystkie informacje z całego dnia są wpisane na tar-czy(traczach). Obowiązek poprawnego rejestrowania kompletnych informacji spada na ciebie, kierowcę, jak i przewoźnika. Stosuje się wysokie grzywny za niewłaściwe wypełnianie lub fałszowanie tarcz.

Kontrole tarczTwoje zapisy z tachografu muszą być dostępne do wglądu dla orga-nów ścigania. Musisz posiadać arkusz zapisów (i wydruki) za bieżą-cy dzień i za poprzednie 28 dni. (Uwaga: należy również posiadać i być w stanie przedstawić swoją kartę kierowcy tachografu cyfro-wego, jeśli został wydany dla ciebie). Popełnisz wykroczenie, jeśli tego nie zrobisz, nawet jeśli w trakcie kontroli prowadzisz pojazd wyposażony w tachograf analogowy.

Jeśli tarcze są w posiadaniu funkcjonariusza, należy go poprosić o umieszczenie na tarczach zastępczych jego nazwiska i numeru tele-fonu. Funkcjonariusz powinien również podać liczbę zatrzymanych tarcz.

Opcjonalnie, może wydać dowód zatrzymania tarczy.

Aby upewnić się, że wszystkie zapisy są uaktualniane na bieżąco i dostępne do wglądu dla organu wykonawczego, należy przeka-zać uzupełnione tarcze pracodawcy w ciągu 42 dni. Wymóg ten musi być spełniony, nawet gdy kierowca zmienia pracodawcę. Je-śli pracujesz dla więcej niż jednego pracodawcy, należy dostarczać odpowiednie informacje, aby upewnić się, że zasady są spełnione.

Prawo wymaga, aby pracodawca zachował arkusze zapisów ta-chografu i wydruki (jeśli dotyczy) w porządku chronologicznym

• Other work

• Periods of availability (POA) (only when length is known in advance)

• Break or rest

Under ‘other work’ you should include time spent on vehicle daily walk-round checks, attending training courses, loading and un-loading and travelling (when requested by the employer) to join or leave the vehicle. If you’re driving more than one vehicle in one day you must take your chart with you and use it in the next vehicle. If for some reason the equipment in the other vehicle isn’t compatible, you should use another chart.

If you are working away from the vehicle and cannot leave a chart in the tachograph (ie, because the vehicle is likely to be used by someone else), or you have left a chart in but have changed work mode whilst away from the vehicle, you must make a manual en-try on the reverse of the chart; ie, OW 09.15–10.20. If your chart is dirty or damaged you should start another and then attach it to the damaged one.

Ensure that all the information for the day is entered on your chart(s). The obligation to record the complete information cor-rectly falls on you, the driver, as well as on the operator. There are heavy fines imposed for the misuse or falsification of charts.

Chart inspectionsYour tachograph records must be available for inspection at the road-side by the enforcement authorities. You must carry the record sheet (and print-outs) for the current day and for the previous 28 days. (Note: you should also carry and be able to produce your digital tach-ograph driver card if one has been issued to you). You will be commit-ting an offence if you don’t, even if you are pulled over while driving a vehicle equipped with an analogue tachograph. If your records are kept by an enforcement officer you should ask the officer to endorse the replacement chart with his or her name and telephone number. The officer should also state the number of charts retained.Alternatively, he or she may provide you with a receipt.

To ensure that all records are kept up-to-date and available for inspection by enforcement staff, you must give the completed charts to your employer within 42 days. This requirement must be complied with even when a driver changes employer. If you are working for more than one employer, you must provide each with sufficient information to make sure the rules are being met.

The law says that employers must keep the tachograph record sheets and printouts (where applicable) in chronological order

Limits and regulations Ograniczenia i regulacje

73

Kara za manipulowanie tachografami/danymi lub fałszowanie tarcz tachografów/kart kierowcy, wynosi 2 lata pozbawienia wolności lub maksymalną ustawową wysokość grzywny (obecnie 5000 fun-tów), lub jedno i drugie.

Czas pracy kierowcy według przepisów wspólnoty„Jazda” oznacza kontrolowanie pojazdu niezależnie od tego czy się porusza czy jest unieruchomiony z włączonym silnikiem.

Nowe przepisy dotyczące czasu pracy kierowcówNowe unijne rozporządzenie dotyczące czasu pracy kierowcy zo-stało wprowadzone w dniu 11 kwietnia 2007 roku i ma na celu uproszczenie zasad i aktualizację wyjątków i krajowych odstępstw. Więcej informacji oraz szczegóły wszystkich zmian na stronie: bu-sinesslink.gov.uk/transport

Dzienny czas pracyDoba jest zdefiniowana jako okres 24 godzin rozpoczynający się po rozpoczęciu prowadzenia pojazdu lub wykonywania innej pracy lub jazdy po ostatnim dziennym lub tygodniowym okresie odpoczynku. Maksymalna dzienna liczba godzin, w których możesz prowadzić wy-nosi 9. Dwa razy w tygodniu można wydłużyć ten czas do 10 godzin.

Dzienny okres prowadzenia pojazdu musi wystąpić tylko między dwoma dziennymi okresami odpoczynku lub dziennym okresem odpoczynku i tygodniowym okresem odpoczynku.

Dzienny okres odpczynku

4,5 h jazdy

45 min przerwy

4,5 h jazdy

45 min prerwy

1 h jazdy

Dzienny okres odpoczynku

Nieprzewidziane zdarzeniaDozwolone są odstępstwa od przepisów, jeżeli nie stwarza to nie-bezpieczeństwa na drodze. Jednak są one możliwe tylko w przy-padku, gdy kierowca musi szukać odpowiedniego miejsca postoju. Miejsce postoju powinno być tak wybrane, aby zapewniało bez-pieczeństwo osób, pojazdu i jego ładunku.

Kierowcy muszą dokonać odpowiedniej adnotacji w tachografie (z tyłu tarczy tachografu analogowego lub na wydruku lub na tym-czasowym arkuszu z tachografu cyfrowego). Przyczyny przekroczenia limitu godzin jazdy MUSZĄ być rejestrowane podczas zatrzymania się w odpowiednim miejscu.

Regularnie powtarzające się tego typu zdarzenia mogą wskazy-wać, że pracodawcy źle planują trasy przejazdów. Przykładowe przyczyny odstępstw to:• opóźnienia spowodowane złą pogodą,• wypadki drogowe,• awarie mechaniczne,• przerwanie połączenia promowego,• każde zdarzenie mogące spowodować zagrożenie dla ludzi lub zwierząt.

To odstępstwo ma na celu wyłącznie umożliwienie kierowcy dojazdu do odpowiedniego miejsca postoju – niekoniecznie do ukończe-nia planowanej podróży. Kierowcy i przewoźnicy są zobowiązani do zmiany planu trasy, tak aby odpowiadała ona przepisom UE.Aby uniknąć przekroczenia czasu pracy kierowcy, gdy występują opóźnienia na autostradzie, należy zjechać na następnym zjeździe i znaleźć odpowiednie miejsce, aby zrobić sobie przerwę.

Podczas podróży, w której pojazd jedzie po drodze publicznej obecnie liczy się jako czas jazdy i tak powinna być rejestrowana. Natomiast jazda po pozostałych drogach jest rejestrowana jako inna praca.

The penalty for tampering with tachographs/ data, or falsifying record sheets/driver cards, is 2 years imprisonment or the statu-tory maximum fine (currently £5000), or it can be both.

EC drivers’ hours‘Driving’ means being at the controls of a vehicle for the purposes of controlling its movement, whether it’s moving or stationary with the engine running.

New drivers’ hours regulationsA new EU regulation on drivers’ hours (Regulation (EC) No 561/2006) was introduced on 11 April 2007. It aims to simplify and clarify the rules and update the exemptions and national de-viations. For more information and details of all changes, visit businesslink.gov.uk/transport

Daily drivingA day is defined as any period of 24 hours beginning when you start other work or driving after the last daily or weekly rest pe-riod. The maximum daily hours you may drive is nine. This can be increased to 10 hours twice a week.

The daily driving period must be between two daily rest periods, or a daily rest period and a weekly rest period.

Daily rest period

4,5 h driving

45 min break

4,5 h driving

45 min break

1 h driving

Daily rest period

Unforeseen eventsProviding road safety is not compromised, a departure from the rules may be permitted. This is only to enable a driver to reach a suitable stopping place. The stopping place should be chosen to ensure the immediate safety of persons, the vehicle or its load.

Drivers must ensure that tachographs are annotated accordingly (on the back of an analogue tachograph chart or on a printout or temporary sheet if using a digital tachograph). The reasons for exceeding driving hours MUST be recorded while at this suitable stopping place. Repeated and regular occurrences could indicate that employers are not scheduling work correctly. Examples of the reasons for such events are• delays caused by severe weather• road traffic incidents• mechanical breakdowns• interruption of ferry services• any event likely to cause, or which is already causing, danger to people or animals.

This concession is only to enable drivers to reach a suitable stop-ping place – not necessarily to complete their planned journey. Drivers and operators would beexpected to reschedule any disrupted work to remain in compli-ance with EU rules.To avoid exceeding drivers’ hours when experiencing traffic de-lays on a motorway, exit at the next junction and find a suitable place to take a break.

During a journey on which the vehicle has been driven on a pub-lic road, any driving off the public roads now counts as driving time and should be recorded as such. However, if no driving has been carried out on a public road then it counts as other duty and should be recorded as other work.

Limits and regulations Ograniczenia i regulacje

186

Example Case Study – Przykładowe studium przypadkuPoniżej znajdziesz przykład studium przypadku, pamiętaj jednak, że na właściwym egzaminie nie zostaną zadane Ci te przykładowe pytania. Wiedz także, że pytania będą wyświetlane wyłącznie w języku angielskim.

Ponadto na właściwym egzaminie będziesz musiał udzielić odpowiedzi na od pięciu do dziesięciu pytań.

Studium przypadku

Studium przypadku pojawi się każdorazowo na ekranie.

Studium będzie miało od 5-10 pytań.Przeczytaj scenariusz, to pomoże Ci

odpowiedzieć na pytania.

Aby rozpocząć rozwiązywanie tego studium przypadku, wybierz opcję Dalej.

Cofnij Dalej Przejrzyj Pomoc Zakończ test

Cofnij

Cofnij

Dalej

Dalej

Przejrzyj

Przejrzyj

Pomoc

Pomoc

Zakończ test

Zakończ test

Zaznacz do przejrzenia

Zaznacz do przejrzenia

Pozostały czas: 22:00

Pozostały czas: 21:00

Które z poniższych opcji mogą być przyczyną częściowej utraty ładunku?

Zaznacz DWIE odpowiedzi

Źle zabezpieczony ładunek

Inny użytkownik drogi

Słaba obserwacja

Nadmierna prędkość

Warunki atmosferyczne

Studium przypadku

John jest kierowcą samochodu ciężarowego z naczepą typu platforma i zbliża się do końca 9 -godzinnego dnia jazdy. W ciągu dnia podjął odpowiednie przerwy w jeździe. Podczas pokonywania zakrętu spostrzega w swoim bocznym lusterku, że zwój blachy spadł z jego naczepy i zranił przechodnia.

Stwierdzono, że zużycie paliwa pojazdu Johna jest znacznie wyższe niż w podobnych pojazdach floty.

Studium przypadku

John jest kierowcą samochodu ciężarowego z naczepą typu platforma i zbliża się do końca 9 -godzinnego dnia jazdy. W ciągu dnia podjął odpowiednie przerwy w jeździe. Podczas pokonywania zakrętu spostrzega w swoim bocznym lusterku, że zwój blachy spadł z jego naczepy i zranił przechodnia.

Stwierdzono, że zużycie paliwa pojazdu Johna jest znacznie wyższe niż w podobnych pojazdach floty.

Poniższy schemat przedstawia oryginalną pozycję pojazdu, zanim spadł ładunek

W którym kierunku wypadł ładunek

Aby odpowiedzieć na pytanie, kliknij myszą bezpośrednio na obrazku poniżej

Czerwony znak „X” pojawi się w wybranym miejscu

Aby zmienić swoją odpowiedź, kliknij w innym miejscu

192

użyć (nie ma potrzeby wysiadania z samochodu, aby udzielić odpowiedzi na to pytanie).

Odpowiedź:Operate switch (turn on ignition and dipped headlights if necessary). Check warning light is on. Explain use.Włącz światła (jeśli twój samochód tego wymaga przekręć kluczyć w stacyjce, uruchom światła mijania, a następnie światła przeci-wmgielne; uważaj, aby nie włączyć silnika). Sprawdź kontrolkę bezpieczeństwa. Wyjaśnij zastosowanie świateł przeciwmgielnych.

Pytanie:Show me how you switch your headlight from dipped to main beam.Pokaż mi, w jaki sposób można przełączyć światła mijania na drogowe, nie wysiadając z samochodu?

Odpowiedź:Operate switch (with ignition or engine on if necessary), check with main beam warning light.Włącz światła (przekręć kluczyk w stacyjce lub uruchom silnik, jeśli jest to konieczne), a następnie sprawdź czy kontrolka świateł drogowych świeci się na desce rozdzielczej.

Pytania typu “powiedz mi, pokaż mi” (Show me tell me questions) na kategorię C1+E, C+E, D1+E i D+E

Pytanie:Tell me how you would check the condition of the body is safe on this vehicle.Powiedz mi, jak można sprawdzić czy nadwozie w tym pojeździe jest bezpieczne.

Odpowiedź:As part of a daily walk-round check, ensure the body is fully roadworthy and there are no significant defects. No loose panels or items, which could endanger other road users. All inspection panels must be secure.W ramach codziennej kontroli stanu technicznego pojazdu upewnij się, że nadwozie jest w pełni sprawne i nie ma istotnych wad. Nie może być obluzowanych paneli ani przedmiotów, które mogą stanowić zagrożenie dla innych użytkowników dróg. Wszystkie klapy eksploatacyjne muszą być bezpiecznie zamocowane.

Pytanie:Show me how you would replace the tachograph disc on this vehicle.Pokaż mi, jak można wymienić tarczę tachografu w tym pojeździe.

Odpowiedź:Candidate to demonstrate how to insert tachograph disc. Digital tachographs may require an explanation if the candidate does not have a digital card.Kandydat musi zademonstrować jak włożyć tarczę do tachografu. Tachografy cyfrowe mogą wymagać wyjaśnienia zasady obsługi, jeżeli kandydat nie posiada karty cyfrowej.

Pytanie:Tell me how you would operate the loading mechanism on this vehicle (vehicle specific, eg tail lift).Powiedz mi, w jaki sposób działa urządzenie załadunkowe tego pojazdu ( w zależności od pojazdu, np. rampa załadunkowa).

Odpowiedź:Candidates should be able to explain briefly the correct operation and safe working practice of specific machinery fitted to the vehicle, eg tail lift, kneeling bus.Kandydaci powinni być w stanie krótko wyjaśnić prawidłową obsługę i zgodny z zasadami bhp sposób postępowania z urządzeniem zamontowanym w pojeździe egzaminacyjnym, np. rampy załadunkowej lub tzw. przyklęku autobusu.

Pytanie:Show me how you would check that the wheel nuts are secure on this vehicle.Pokaż mi, jak można sprawdzić, czy nakrętki kół są bezpieczne zakręcone w tym pojeździe.

Odpowiedź:A visual check to identify any nuts that are obviously loose, and check that the wheel nut indicators (if fitted) are in alignment.Kontrola wizualna pozwoli zidentyfikować, czy nie ma jakichś nakrętek, które są widocznie obluzowane. Sprawdź także czy wskaźniki poluzowania nakrętek (jeżeli są) są we właściwym położeniu.

Pytanie:Tell me how you would check the condition of the windscreen wipers on this vehicle.Powiedz mi, jak można sprawdzić stan wycieraczek przedniej szyby w tym pojeździe.

Odpowiedź:Windscreen wipers must operate. Blades should be in good condition.Wycieraczki muszą działać. Pióra wycieraczek powinny być w dobrym stanie.

Pytanie:Show me how you would check that all doors including cargo doors are secure.Pokaż mi, jak można sprawdzić, czy wszystkie drzwi, w tym drzwi towarowe są zabezpieczone.

LEKCJA JAZDY

z croydons.co.uk

za POŁOWĘ CENY*

InnE PUbLIKacjE cROYDOnS.cO.UK

dOBry Start - wprowadzenie do nauki jazdy w uk. Samochody osobowe

Kurs nauki jazdy często nie tylko łączy się z dużym wydatkiem finansowym, ale i ze stresem, jednakże NIE dla tych, którzy są dobrze przygotowani i poinformowani.

Dobry Start - wprowadzenie do nauki jazdy. Samochody osobowe przeznaczony jest dla osób, które zaczynają naukę jazdy od początku i chcą zdobyć podstawową wiedzę zanim dostaną praktyczne instrukcje od nauczyciela jazdy.

Wystartuj dobrze swoją naukę jazdy. zdobądź przewagę i uniknij niepotrzebnego stresu.

kOmpLEtNy kurs nauki jazdy w uk - samochody osobowe

Obejmuje wiadomości przekazywane przez instruktorów nauki jazdy w UK podczas kursu.

•Zawiera wiedzę pokrywającą 40h nauki jazdy (włącznie z nauką manewrów).

•Łatwy w obsłudze 13-modułowy tryb nauki jazdy KROK PO KROKU.•Kosztuje mniej niż jedna dwugodzinna lekcja nauki jazdy z instrukrorem.•Przygotowany przez instruktorów croydons.co.uk zajmujących się nauką

jazdy na codzień.

Dowiedz się już teraz, co profesjonalny instruktor będzie Ci przekazywał na lekcjach nauki jazdy i ucz się szybciej oszczędzając czas i pieniądze.

WWW.CrOydONS.CO.uk

Życie w UK: Dwujęzyczny Przewodnik dla Osób Ubiegających

się o Obywatelstwo Brytyjskie

Życie w UK: Dwujęzyczne Testy na Obywatelstwo Brytyjskie

Życie w UK: Dwujęzyczne Kompedium Wiedzy dla Osób

Ubiegających się o Obywatelstwo Brytyjskie

DwUjęzYcznE maTERIałY SzKOLEnIOwE na ObYwaTELSTwO bRYTYjSKIE

9 780956 980472