Polskie ośrodki naukowe w międzynarodowej sieci kooperacji · Zalety badania nauki przy...
Transcript of Polskie ośrodki naukowe w międzynarodowej sieci kooperacji · Zalety badania nauki przy...
Polskie ośrodki naukowew międzynarodowej sieci kooperacji
Agnieszka Olechnicka, Adam Płoszaj
Seminarium EUROREG23 kwietnia 2015
Wprowadzenie
BIBLIOMETRIA (NAUKOMETRIA) PRZESTRZENNA – PROGRAM BADAŃ
Rozwój nauki vs. Publish or Perish
Liczba publikacji naukowych podwaja się co około dziewięć
lat (8-9% każdego roku)lat (8-9% każdego roku)
(Źródło: Nature 2014)
Zalew danych i informacji
„Jedną z chorób obecnego stulecia jest nadmiar książek; świat jest nimi
tak obciążony, że nie sposób przetrawić obfitości jałowych treści, przetrawić obfitości jałowych treści,
które rodzą się co dzień”
Zalew danych i informacji
„Jedną z chorób obecnego stulecia jest nadmiar książek; świat jest nimi
tak obciążony, że nie sposób przetrawić obfitości jałowych treści, przetrawić obfitości jałowych treści,
które rodzą się co dzień”
Barnaby Rich, 1613
Źródło: Derek J. de Solla Price, Mała nauka – wielka nauka. Warszawa 1967, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 64
Zalety badania nauki przy wykorzystaniu danych bibliometrycznych
Big data
• pełna populacja
• możliwość analizyw czasie rzeczywistym
Obiektywizm
• brak ingerencjiw rzeczywiste procesy
• inny pierwotny
Szczegółowość danych
• specjalizacja – 250 wąskich dziedzin nauki
• dokładne adresy: w czasie rzeczywistym
• w naszym przypadku:5,3 mln artykułów i 13,9 mln afiliacji(2000-2013)
• inny pierwotnycel baz bibliometrycznych
• dokładne adresy: badania przestrzenne,w tym współpracy
• identyfikacja jednostek(też nauka – firmy)
• źródło finansowania badań
• sieci cytowań
• itd.
Pułapki interpretacyjne danych bibliometrycznych
• jeden z wielu produktów sektora nauki;
• konsekwencje procesu publikacyjnego;
• ilość vs. jakość.
Artykuł
• jakość/oddziaływanie/popularność;
podstawą jedna baza bibliometryczna;
Cytowanie
• podstawą jedna baza bibliometryczna;
• brak kontekstu;
• citation amnesia;
• pominięcie przez inkorporację;
• time lag względem publikacji.
• udział we współpracy i jej intensywności;
• rola poszczególnych autorów;
• proces współpracy: motywacja, trudności; efekty;
• wycinek współpracy.
Współautorstwo
Poziomy badań bibliometrycznych(oraz naukometrycznych)
mikro
• Czasopisma
• Autorzy
• Jednostki naukowe
mezo
• Miasta
• Regiony
• Obszary transgraniczne
makro
• Poziom globalny
• Dziedziny nauki
• Krajenaukowe
• Zespoły badawcze
transgraniczne
Obiecująca nisza badawcza: naukometria przestrzenna (spatial scientometrics)
Frenken, K., Hardeman, S., & Hoekman, J. (2009). Spatial scientometrics: Towards a cumulative research program. Journal of Informetrics, 3(3), 222-232
Udział artykułów afiliowanych w poszczególnych krajach, SCOPUS
1999-2003 2004-20081999-2003 2004-2008
Royal Society (20122), Knowledge, networks and nations: Global scientific collaboration in the 21st century, s. 17.
Introduction
Artykuły na 100 tys.mieszkańców
2010
Introduction
Liczba cytowańjednego artykułu
2010
WSPÓŁPRACA NAUKOWAjako obszar badań
naukometrii przestrzennej
Wzrost udziału publikacji z udziałem co najmniej jednego autora zagranicznego (SCOPUS, świat)
Royal Society (20122), Knowledge, networks and nations: Global scientific collaboration in the 21st century, s. 46.
Średnia liczba autorów jednego artykułu
3
4
5
6
0
1
2
3
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
Źródło: opracowanie własne na podstawie WoS; artykuły z 36 krajów europejskich.
Średnia liczba afiliacji przypadająca na jeden artykuł
1,5
2,0
2,5
3,0
0,0
0,5
1,0
1,5
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
Źródło: opracowanie własne na podstawie WoS; artykuły z 36 krajów europejskich.
Granice współpracy…
W marcu 2010 roku czasopismo Physics Letters B opublikowało artykuł 3 222 liczbą autorów z 32 państw. Dotyczył on
„wielokrotności pobierania cząsteczek” mierzonej za pomocą detektora ATLAS w Wielkim Zderzaczu Hadronów w Genewie.
Projekt poznania ludzkiego genomu zaangażował tysiące badaczy z 20 instytucji z 6 krajów. Dzięki temu poznanie
sekwencji wszystkich komplementarnych par zasad tworzących ludzki genom było możliwe w ciągu zaledwie 13 lat.
(Royal Society , 2011)
Dlaczego następuje wzrost współpracy?
rosnąca interdyscyplinarność prowadzonych badań
pogłębianie się podziału pracy
w nauce
rosnące koszty prowadzenia badań
Źródło: opracowanie własne na podstawie (Archibugi, Iammarino 2002; Sonnenwald 2007; Ponds 2009; Katz, Martin 1997, Royal Society 2011)
konieczność dzielenia się
infrastrukturą
strategia„publish or perish”
Dlaczego warto zajmować się współpracą naukową?
Teoria i empiria
Efekty Granice Luka
Polityka naukowa UE i poszczególnych państw skierowana jest na wzmacnianie ponadregionalnej współpracy naukowej
Polityka innowacyjna wspiera współpracę w granicach regionów (inteligentne specjalizacje).
Efekty współpracy
Granice współpracy
Luka poznawcza
Praktyka
WSPÓŁPRACA NAUKOWAW REGIONACH UE– wzorce, uwarunkowania, efekty
Wizualizacja sieci współpracy: graf
AT11
AT12
AT13
AT21
AT22
AT31
AT32
AT33
AT34
BE22
BE25BE31
BG31
BG32
BG33
BG34
BG41
BG42
CZ01
CZ02
CZ03
CZ04
CZ05
CZ06 CZ07
CZ08
DE11
DE13
DE14
DE22
DE23
DE25
DE26DE27
DE41
DE71
DE72
DE73
DE80
DE91
DE92
DE93
DE94
DEA1
DEA3 DEA4
DEA5
DEB1
DEB2
DEB3DED2
DED4
DEE0DEG0
EE00
FR71GR23 HU10
HU21
HU22
HU23HU31
HU32
HU33
ITC3
LT00
LU00
LV00PL11
PL12
PL21
PL22
PL31
PL32
PL33
PL41
PL42
PL51
PL52
PL61
PL62
PL63
RO11
RO12
RO21
RO22
RO31
RO32
RO41
RO42
SI01
SI02
SK01
SK02
SK03
SK04
CH01
CH05
CH06
CH07
BE10
BE21
BE22
BE23BE24
BE32BE33
BE34BE35CY00
CZ01 DE11
DE12
DE14DE21
DE24DE30
DE42DE50
DE60
DE91 DE94
DEA2DEC0
DED2
DED5
DEF0
DK01DK02
DK03
DK04
DK05ES11
ES12
ES13
ES21
ES22
ES23
ES24
ES30
ES41
ES42
ES43
ES51
ES52
ES53
ES61
ES62
ES70
FI13FI18
FI19
FI1A
FI20
FR10
FR21
FR22
FR23FR24
FR25
FR26
FR30
FR41
FR42FR43
FR51
FR52
FR53
FR61FR62
FR63
FR71
FR72
FR81
FR82
FR83
GR11 GR12
GR13
GR14
GR21GR22
GR23
GR24
GR25
GR30
GR41
GR42
GR43
IE01
IE02
ITC1
ITC2
ITC4
ITD1
ITD2
ITD3
ITD4ITD5
ITE1
ITE2
ITE3
ITE4
ITF1
ITF2
ITF3
ITF4
ITF5
ITF6
ITG1
ITG2
MT00
NL11
NL12
NL13
NL21
NL22
NL23
NL31
NL32NL33
NL34
NL41
NL42NO01
NO02
NO03
NO04
NO05
NO06
NO07
PL34PL41
PL43
PT11
PT15
PT16
PT17
PT18
PT20PT30
SE11
SE12
SE21
SE22
SE23
SE31
SE32
SE33
CH01
CH02
CH03
CH04
UKC1
UKC2
UKD1
UKD3
UKD4
UKD6
UKD7
UKE1
UKE2
UKE3UKE4
UKF1 UKF2
UKF3
UKG1
UKG2 UKG3UKH1
UKH2
UKH3
UKI1
UKI2
UKJ1
UKJ2
UKJ3
UKJ4 UKK1
UKK2UKK3
UKK4UKL1
UKL2UKM2
UKM3
UKM5
UKM6
UKN0
Wizualizacja sieci współpracy: mapa z grafem
liczba wspólnych artykułów
2000
7000
21824
liczba artykułów z WoSafiliowanych w podregionie
10-100101-200201-300301-450
451-600
601-891
samodzielne
współpraca krajowa
współpraca krajowa i zagraniczna
współpraca zagraniczna
Introduction
Odsetek artykułówz co najmniej jednązagraniczną afiliacją
2010
Introduction
0,20
0,25
0,30
0,35
0,40
0,45
0,50
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Articles per capita
2010
Zmiana odsetkaartykułówz co najmniej jednązagraniczną afiliacją
2000-2010 (2000=100)
Centralność stopnia węzła– degree centrality
Centralność stopnia węzła– degree centrality
Introduction
Degree (weighted)centrality
2010
Introduction
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
4000
4500
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Articles per capita
2010
Change of degree(weighted) centrality
2000-2010 (2000=100)
Stopień bliskości– closeness centrality
Introduction
Closeness centrality
2010
Introduction
0,50
0,55
0,60
0,65
0,70
0,75
0,80
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Articles per capita
2010
Change of closenesscentrality
2000-2010 (2000=100)
Centralność „pośrednictwa”– betweeness centrality
Centralność „pośrednictwa”– betweeness centrality
Introduction
Betweenesscentrality
2010
Introduction
0,00
0,05
0,10
0,15
0,20
0,25
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Articles per capita
2010
zmianabetweenesscentrality
2000-2010 (2000=100)
Korelacje2010
Liczba artykułówArtykułyper capita
Średnie cytowaniajednego artykułu
Liczba artykułów 0,621 0,409
Artykuły per capita 0,621 0,497
Średnie cytowania artykułu 0,409 0,497Średnie cytowania artykułu 0,409 0,497
Odsetek międzynarodowych 0,245 0,386 0,588
Degree centrality 0,969 0,607 0,481
Closeness centrality 0,729 0,683 0,588
Betweeness centrality 0,852 0,697 0,436
Nakłady na B+R per capita (-2t) 0,504 0,695 0,469
Korelacje2010
Liczba artykułówArtykułyper capita
Średnie cytowaniajednego artykułu
Liczba artykułów 0,621 0,409
Artykuły per capita 0,621 0,497
Średnie cytowania artykułu 0,409 0,497Średnie cytowania artykułu 0,409 0,497
Odsetek międzynarodowych 0,245 0,386 0,588
Degree centrality 0,969 0,607 0,481
Closeness centrality 0,729 0,683 0,588
Betweeness centrality 0,852 0,697 0,436
Nakłady na B+R per capita (-2t) 0,504 0,695 0,469
Korelacje2010
Liczba artykułówArtykułyper capita
Średnie cytowaniajednego artykułu
Liczba artykułów 0,621 0,409
Artykuły per capita 0,621 0,497
Średnie cytowania artykułu 0,409 0,497Średnie cytowania artykułu 0,409 0,497
Odsetek międzynarodowych 0,245 0,386 0,588
Degree centrality 0,969 0,607 0,481
Closeness centrality 0,729 0,683 0,588
Betweeness centrality 0,852 0,697 0,436
Nakłady na B+R per capita (-2t) 0,504 0,695 0,469
Współpraca międzynarodowa i cytowania
10
12
14
16
Śred
nie
cyt
ow
ania
art
yku
łów
0
2
4
6
8
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
Śred
nie
cyt
ow
ania
art
yku
łów
Odsetek artykułów międzynarodowych
Współpraca międzynarodowa i cytowania
10
12
14
16
Śred
nie
cyt
ow
ania
art
yku
łów
AT BE
BG CY
CZ DE
DK EE
ES FI
FR GR
0
2
4
6
8
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
Śred
nie
cyt
ow
ania
art
yku
łów
Odsetek artykułów międzynarodowych
FR GR
HU IE
IT LT
LU MT
NL PL
PT RO
SE SI
SK UK
LV
Współpraca międzynarodowa i cytowania
10
12
14
16
Śred
nie
cyt
ow
ania
art
yku
łów
0
2
4
6
8
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
Śred
nie
cyt
ow
ania
art
yku
łów
Odsetek artykułów międzynarodowych
IT PL
Zmienna wyjaśniana: liczba artykułów na mieszkańca
R R SquareAdjusted R
Square
Standard
error of the
estimate
Durbin-
Watson
statistic
0.883 0.779 0.772 0.474 1.967
Independent variablesUnstandardized coefficients
Standardized
coefficientsSignificance
B Standard error Beta
Constant -0.001 0.029 0.963
Share of international articles -0.023 0.036 -0.023 0.524
Normalized Degree -0.040 0.059 -0.040 0.504
Closeness Centrality -0.007 0.066 -0.007 0.914
Betweeness Centrality 0.196 0.077 0.198 0.012
GDP per capita 0.372 0.050 0.359 0.000
GERD (% GDP) 0.146 0.057 0.148 0.011
GERD per article -0.340 0.041 -0.344 0.000
R&D personnel (% of active population) 0.391 0.062 0.395 0.000
Zmienna wyjaśniana: liczba artykułów na mieszkańca
R R SquareAdjusted R
Square
Standard
error of the
estimate
Durbin-
Watson
statistic
0.883 0.779 0.772 0.474 1.967
Independent variablesUnstandardized coefficients
Standardized
coefficientsSignificance
B Standard error Beta
Constant -0.001 0.029 0.963
Share of international articles -0.023 0.036 -0.023 0.524
Normalized Degree -0.040 0.059 -0.040 0.504
Closeness Centrality -0.007 0.066 -0.007 0.914
Betweeness Centrality 0.196 0.077 0.198 0.012
GDP per capita 0.372 0.050 0.359 0.000
GERD (% GDP) 0.146 0.057 0.148 0.011
GERD per article -0.340 0.041 -0.344 0.000
R&D personnel (% of active population) 0.391 0.062 0.395 0.000
Zmienna wyjaśniana: średnie cytowania artykułów
R R SquareAdjusted R
Square
Standard
error of the
estimate
Durbin-
Watson
statistic
0.815 0.665 0.654 0.587 1.589
Independent variablesUnstandardized coefficients
Standardized
coefficientsSignificance
B Standard error Beta
Constant 0.013 0.037 0.715
Share of international articles 0.311 0.045 0.311 0.000
Normalized Degree 0.172 0.074 0.173 0.020
Closeness Centrality 0.498 0.082 0.500 0.000
Betweeness Centrality -0.413 0.096 -0.415 0.000
GDP per capita 0.552 0.062 0.528 0.000
GERD (% GDP) 0.251 0.071 0.252 0.000
GERD per article -0.140 0.051 -0.141 0.006
R&D personnel (% of active population) -0.365 0.077 -0.365 0.000
Zmienna wyjaśniana: średnie cytowania artykułów
R R SquareAdjusted R
Square
Standard
error of the
estimate
Durbin-
Watson
statistic
0.815 0.665 0.654 0.587 1.589
Independent variablesUnstandardized coefficients
Standardized
coefficientsSignificance
B Standard error Beta
Constant 0.013 0.037 0.715
Share of international articles 0.311 0.045 0.311 0.000
Normalized Degree 0.172 0.074 0.173 0.020
Closeness Centrality 0.498 0.082 0.500 0.000
Betweeness Centrality -0.413 0.096 -0.415 0.000
GDP per capita 0.552 0.062 0.528 0.000
GERD (% GDP) 0.251 0.071 0.252 0.000
GERD per article -0.140 0.051 -0.141 0.006
R&D personnel (% of active population) -0.365 0.077 -0.365 0.000
Podsumowanie
1. Współpraca naukowa jest coraz powszechniejsza
2. Europejskie regiony są istotnie zróżnicowane ze względu na wzorce, uwarunkowania i efekty współpracy naukowej
3. Znaczenie współpracy naukowej (i badań współpracy) dla 3. Znaczenie współpracy naukowej (i badań współpracy) dla polityk publicznych
Pytania?