M I E S I Ę C Z N I K K R A J O W E J R A DY I Z B R O L N I C Z YC H

NR 6 (86)sierpień

2013 r.

Do Biura KRIR wpłynęły do konsultacji projekty

Czytaj na stronie 2

Ustalenia Rady Ministrów UE ds. Rolnictwai Rybołówstwa

Czytaj na stronie 3

Dyskusje o systemie ubezpieczeń upraw rolnych w Polsce

Czytaj na stronie 5

Spotkanie z delegacją z Turcji

Czytaj na stronie 5

Ograniczenia tytułu do ubezpieczenia w KRUS

Czytaj na stronie 7

Propozycja reformy systemu bezpieczeństwa żywności w UE

Czytaj na stronie 4

Odpowiedź MRiRWna wniosek KRIR

Czytaj na stronie 2

Wniosek w sprawie rozszerzania zakresu terytorialnego OSN

Czytaj na stronie 6

Samorząd rolniczy wielokrot-nie apelował do parlamen-tarzystów o poparcie przepi-

sów zezwalających na ubój rytual-ny w Polsce. Ubój religijny dozwo-lony jest w 22 krajach, dlatego też polski eksport mięsa pozyskiwa-nego z uboju rytualnego zosta-nie przejęty przez inne europej-skie rynki pozbawiając nasz kraj zysków i miejsc pracy.

10 lipca br. w zorganizowa-nej przez Związek „Polskie Mięso” manifestacji pod hasłem „Ostat-ni bój o ubój” na rzecz legalizacji uboju rytualnego w Polsce wzięli

udział rolnicy z izb rolniczych (głów-nie z woj. podlaskiego, warmińsko--mazurskiego oraz wielkopolskiego) oraz prezes Krajowej Rady Izb Rol-niczych Wiktor Szmulewicz, a tak-że przedstawiciele zakładów mięs-nych i ubojni oraz rolnicy ze Związku Zawodowego Samoobrona.

Manifestacja miała na celu pokazanie trudnej sytuacji branży mięsnej i zwrócenie uwagi na ran-gę problemu przed planowanym na 12 lipca głosowaniem w sejmie nad zmianą ustawy ochronie zwierząt, która przywraca ubój rytualny. Oko-ło 200 osób, rolników reprezentu-

jących branżę mięsną, przedstawi-cieli zakładów produkujących mięso z uboju rytualnego wyruszyło z Tor-waru w Warszawie pod Sejm RP, by przekonywać posłów do poparcia przepisów zezwalających na ubój rytualny w Polsce.

Z uczestnikami manifestacji pod sejmem spotkali się politycy popierający ubój rytualny: minister rolnictwa i rozwoju wsi Stanisław Kalemba (PSL), Jan Bury (PSL), Piotr Walkowski (PSL), Ludwik Dorn (SP), Arkadiusz Mularczyk (SP) oraz Cezary Olejniczak (SLD).

Delegacja protestujących spot-kała się w sejmie z wicemarszałkiem sejmu Eugeniuszem Grzeszcza-kiem z PSL oraz z przedstawicie-lami klubu PiS, by przekonać ich do zniesienia dyscypliny partyjnej w piątkowym głosowaniu.

Następnie manifestacja uda-ła się pod kancelarię prezesa RM, gdzie przedstawiciele złożyli pety-cję ws. poparcia uboju.

8 lipca 2013 r., kilka dni przed głosowaniem w sejmie odbyła się debata w siedzibie Podlaskiej Izby Rolniczej na temat „Dlaczego – za ubojem rytualnym”.

Zarząd Podlaskiej Izby Rolni-czej, wspólnie ze związkami branżo-wymi oraz przedstawicielami zakła-dów mięsnych, próbował przeko-nać parlamentarzystów – dlaczego rolnikom tak bardzo zależy na przy-jęciu ustawy dopuszczającej ubój rytualny w Polsce. Na spotkaniu, oprócz rolników obecni byli przed-stawiciele związków branżowych oraz producentów mięsa. Przeko-nywali przybyłych parlamentarzy-stów, iż polskie zakłady mięsne stra-

ciły bardzo ważny dla nich rynek zbytu. Do krajów wymagających uboju zwierząt w sposób rytualny trafiło 10% sprzedawanego bydła.

Niestety, jak się okazało, pre-mier Donald Tusk zniósł dyscyplinę podczas głosowania tego projektu.

Sprawdź jak głosowali posłowie na www.krir.pl pod adresem:

http://krir.pl/index.php?option=com_content&task=v

iew&id=2289&Itemid=1

Opracowanie: KRIR

Samorząd rolniczy popiera

Podczas głosowania w sejmie nad rządowym projektem nowelizacji ustawy o ochronie zwierząt w dniu 12.07.2013 r. posłowie (w stosunku głosów: 222 za, 178 przeciw, 9 wstrzymało się) odrzucili nowelizację, która miała wprowadzić ustawę dopuszczającą dokonywania uboju zwierząt metodami wymaganymi przez obrzędy religijne, czyli niepo-przedzonego ogłuszeniem (tzw. uboju rytualnego), pod warunkiem, że podczas uboju nie są stosowane systemy krępowania bydła w nienatu-ralnym położeniu (tzw. klatki obrotowe).

ubój rytualny

Chroń życie i zdrowie podczas pracyw gospodarstwie!

Czytaj na stronie 6

2 PW sierpień 2013 NR 6

Czasopismo Krajowej Rady Izb RolniczychUkazuje się raz w miesiącu.Wydawane i redagowane na zlecenie Krajowej Rady Izb Rolniczych przez zespół „Tygodnika Poradnika Rolniczego”.Kolportaż – czasopismo dostępne razem z „Tygodnikiem Poradnikiem Rolniczym”.

Krajowa Rada Izb Rolniczychul. Wspólna 30, 00-930 Warszawa

Tel.: (22) 623 21 65, fax (22) 623 11 55; www.krir.plRedaktor naczelna: Katarzyna Szczepaniak,

e-mail: sekretariat@krir.pl

Przeprowadzenie uboju z koniecz-ności poza rzeźnią w celu pozy-skania mięsa, które ma być wpro-

wadzone na rynek, w przypadku zwie-rząt gospodarskich kopytnych, powin-no odbywać się na zasadach i po speł-nieniu warunków określonych w roz-dziale VI sekcji I załącznika III do roz-porządzenia (WE) nr 853/2004 Par-lamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiającego szczególne przepisy dotyczące higie-ny w odniesieniu do żywności pocho-dzenia zwierzęcego (Dz. Urz. UE L 139 z 30.04.2004 str. 55, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3 t. 45, str. 14). Zgodnie z tymi prze-pisami, przy przeprowadzaniu uboju z konieczności poza rzeźnią powinny być spełnione określone wymagania (m.in. ubój z konieczności przeprowa-dza się na zwierzęciu zdrowym, które miało wypadek uniemożliwiający jego transport do rzeźni i z przyczyn podyk-towanych jego dobrostanem; zwierzę musi zostać poddane badaniu przedu-bojowemu przez lekarza weterynarii).

Tusza takiego zwierzęcia zostaje w rzeźni poddana badaniu poubojo-wemu przez urzędowego lekarza wete-rynarii i jeżeli zostanie uznana za zdat-ną do spożycia przez ludzi może być wprowadzona na rynek krajowy dane-go państwa członkowskiego (oznako-wana specjalnym znakiem). W przy-padku, gdy tusza zostanie ocenio-na jako niezdatna do spożycia przez

ludzi, poddawana jest utylizacji bądź za zgodą urzędowego lekarza wetery-narii przeznaczona jest do karmienia mięsożernych zwierząt futerkowych.

W przypadku, gdy zdrowe zwierzę gospodarskie (tj. świnia, owca, koza lub cielę do 6 miesiąca życia oraz zwie-rzę dzikie utrzymywane w warunkach fermowych) ulegnie wypadkowi, możliwe jest również wykorzysta-nie mięsa z takiego zwierzęcia na użytek własny. Muszą być jednak spełnione wymagania dotyczące produkcji mięsa na użytek włas-ny określone w ustawie o pro-duktach pochodzenia zwierzęce-go oraz rozporządzeniu MRiRW w sprawie wymagań weterynaryj-nych przy produkcji mięsa przezna-czonego na użytek własny. Przy prze-prowadzaniu takiego uboju, nie jest konieczna obecność lekarza wetery-narii, ale pozyskane z takiego ubo-ju mięso nie może być oferowane do sprzedaży.

Jeżeli chodzi o podnoszone we wniosku KRIR trudności ze znale-zieniem rzeźni, która przyjęłaby tusze pozyskane ze zwierząt podda-nych ubojowi z konieczności, resort rol-nictwa poinformował, iż ta kwestia jest trudna do uregulowania przepisami prawa, ponieważ podmiotom gospo-darczym (w tym przypadku właścicie-lom rzeźni) nie można narzucić obo-wiązku przyjmowania takich tusz. Być może jednak poprawa tej sytuacji

nastąpi, kiedy w UE zostanie zniesione ograniczenie wprowadzania na rynek mięsa pozyskanego z uboju z koniecz-ności wyłącznie do rynku krajowego danego państwa członkowskiego. Ta kwestia dyskutowana była ostatnio na forum Komisji Europejskiej, a obecnie, na ukończeniu są prace legislacyjne nad projektem rozporządzenia Komisji Europejskiej, w którym proponuje się, aby mięso pozyskane z takiego uboju (uznane za zdatne do spożycia przez

ludzi) mogło być wprowadzane na rynek unijny, nie zaś jedynie na rynek krajowy danego państwa członkow-skiego. Planuje się, że zmiany te wej-dą w życie 1 czerwca 2014 r.

Jeżeli chodzi o kolejny problem, z którym KRIR wystąpiła do MRIRW czyli kwestii braku uregulowań dla rzeźni przewoźnych, resort przedsta-wił informację, iż w 2010 r. rozważa-na była kwestia wprowadzenia odpo-wiednich przepisów krajowych mają-cych na celu uszczegółowienie spo-sobu prowadzenia tego rodzaj dzia-łalności, jednak z powodu niewielkie-go zainteresowania środowiska oraz negatywnych sygnałów, co do propo-nowanych rozwiązań, resort nie podjął działań legislacyjnych w tej sprawie. MRiRW podkreśliło także, że w pań-stwach członkowskich UE funkcjo-nowanie rzeźni przewoźnych jest rzadkością. Mając jednak na uwa-dze oczekiwania społeczne w tym zakresie, ministerstwo rozważy przy najbliższej nowelizacji ustawy o pro-duktach pochodzenia zwierzęcego, wprowadzenie przepisów regulują-cych kwestię funkcjonowania takich rzeźni w Polsce.

Pomimo uzyskania takiej odpo-wiedzi resortu rolnictwa – problem uboju zwierząt z konieczności istnie-je i jest często podnoszony przez rol-ników.

Opracowanie: KRIR

Odpowiedź MRiRW na wniosek KRIR ws. problemów rolników z ubojem z konieczności

Mając na względzie niezwy-kle trudną sytuację pod-miotów realizujących

inwestycje z zakresu odnawial-nych źródeł energii zarząd Krajo-wej Rady Izb Rolniczych ponow-nie zwrócił się w dniu 10 lipca br. do premiera Janusza Piechociń-skiego z postulatem dotyczącym zakończenia prac legislacyjnych dotyczących wprowadzenia pod obrady Sejmu RP projektu tzw.

„małego trójpaku” dot. Odnawial-nych Źródeł Energii.

Samorząd rolniczy zwrócił uwa-gę, że brak jednoznacznych prze-pisów dotyczących uregulowań z zakresu Odnawialnych Źródeł Ener-gii w Polsce nadal uniemożliwia rolni-kom, inwestorom i przedsiębiorcom, realizację inwestycji dotyczących pozyskania, dystrybucji i sprzedaży energii odnawialnej. Ponadto, sze-reg problemów pojawia się w zakre-

sie umiejscowienia i lokalizacji przy-szłych inwestycji. W związku z powyż-szym, wstrzymano wiele inwestycji związanych z budową biogazowni, farm wiatrowych i elektrowni wod-nych. Wielu zaś przedsiębiorcom, którzy zainwestowali w OZE, grozi bankructwo w wyniku zaciągniętych zobowiązań i obecnej sytuacji praw-nej ww. zakresie.

Opracowanie: KRIR

Prace nad „małym trójpakiem” dot. OZE

W odpowiedzi na wniosek zarządu KRIR w spra-wie problemów rolników z ubojem z konieczności zwierząt gospodarskich, o których informowaliśmy w poprzednim numerze, resort rolnictwa przedsta-wił odpowiedź, iż wymagania weterynaryjne obo-wiązujące przy przeprowadzaniu uboju z konieczno-ści zwierząt gospodarskich kopytnych, w przypadku, gdy zwierzęta te uległy wypadkowi (np. złamały nogę, uszkodziły kręgosłup) lub zachorowały, co do zasady uregulowane są szczegółowo w przepisach UE.n Projekt rozporządzenia RM

w sprawie wysokości współ-czynników redukcyjnych na lata 2014 i 2015;

n Projekt ustawy o zmianie ustaw regulujących warunki dostępu do wykonywania niektórych zawodów;

n Projekt rozporządzenia PE i Rady w sprawie środków ochronnych przeciwko agro-fagom roślin;

n Projekt rozporządzenia PE i Rady w sprawie produkcji i udostępniania na rynku mate-riału przeznaczonego do repro-dukcji roślin;

n Projekt rozporządzenia PE i Rady w sprawie kontroli urzędowych i innych czynno-ści urzędowych przeprowadza-nych w celu zapewnienia sto-sowania prawa żywnościowego i paszowego oraz zasad doty-czących zdrowia i dobrostanu zwierząt, zdrowia roślin mate-riału przeznaczonego do repro-dukcji roślin i śródków ochro-ny roślin;

n Projekt rozporządzenia w spra-wie terminów składania wnio-sku o wyrażenie zgody na wpro-wadzenie do obrotu materia-łu siewnego odmian regional-nych roślin rolniczych i odmian regionalnych roślin warzyw-nych;

n Projekt ustawy o zmianie usta-wy o krajowym systemie ewi-dencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewi-dencji wniosków o przyznanie płatności;

n Projekt rozporządzenia MRiRW zmieniającego rozporządze-nie w sprawie wykazu spó-łek hodowli roślin uprawnych oraz hodowli zwierząt gospo-darskich o szczególnym zna-czeniu dla gospodarki naro-dowej;

n Projekt rozporządzenia RM zmieniającego rozporządzenie w sprawie realizacji niektórych zadań ARiMR;

n Projekt uchwały RM w sprawie ustanowienia programu pomo-cy dla rolników i producentów rolnych, którzy ponieśli szko-dy w gospodarstwach rolnych lub działach specjalnych pro-dukcji rolnej spowodowanej wystąpieniem w 2013 r. powo-dzi, huraganu, gradu lub desz-czu nawalnego;

n Projekt ustawy o zmianie usta-wy o kształtowaniu ustroju rol-nego;

n Projekt rozporządzenia MRiRW w sprawie granicznej kontroli fitosanitarnej drewna opako-waniowego przeprowadzonej w sposób wyrywkowy;

n Projekt rozporządzenia MRiRW w sprawie wprowadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej owoców roślin rodza-jów Citrus L., Fortunella Swingle, Poncirus Raf i ich mieszańców, pochodzących z Federacyjnej Republiki Brazylii;

n Projekt rozporządzenia MRiRW w sprawie warunków i sposo-bu wprowadzania do obrotu materiału siewnego w przypad-ku braku albo niewystarczają-cej ilości materiału siewnego, a także z innych ważnych powo-dów gospodarczych oraz termi-nów składania wniosku i wzo-ru wniosku o dopuszczenie do obrotu materiału siewnego;

n Projekt rozporządzenia MRiRW w sprawie wzorów świadectw i informacji dotyczących oce-ny materiału siewnego;

n Projekt rozporządzenia MRiRW w sprawie zwiększenia współ-czynnika ilościowego za rok gospodarczy 2011/2012.

Opracowanie: KRIR

Do Biura KRIR wpłynęły do konsultacji

następujące projekty:

PW 3sierpień 2013 NR 6

Państwa członkowskie udostęp-niają wsparcie w ramach tego środka na obszarze całego swo-

jego terytorium zgodnie ze swoimi krajowymi, regionalnymi lub lokalny-mi szczególnymi potrzebami i priory-tetami. Środek ten powinien być ukie-runkowany na zachowanie, jak rów-nież promocję niezbędnych zmian w praktykach rolniczych, które mają pozytywny wkład do środowiska i klimatu. Włączenie tego środka do programów rozwoju obszarów wiej-skich jest obowiązkowe. Zobowiąza-nia rolnośrodowiskowo-klimatyczne są podejmowane na okres 5 do 7 lat.

W swoim wystąpieniu zarząd KRIR wniósł m.in. o usunięcie z wyka-zu beneficjentów „innych zarządców gruntów” oraz wyraził przekonanie, że dla obszarów NATURA 2000 powinno zostać stworzone wyodrębnione dzia-łanie, które pokrywałoby straty zwią-zane z utrudnionym gospodarowa-niem na tych terenach. Podkreślił, że beneficjentami PROW i działań rolno-środowiskowych powinni być wyłącz-nie rolnicy.

Pozostałe uwagi:l Zarząd KRIR jest przeciw-

ny wprowadzeniu obowiązkowego

szkolenia dla rolników rozpoczyna-jących program rolnośrodowisko-wy-klimatyczny. Taką rolę spełniają doradcy rolnośrodowiskowi opra-cowując ten plan, który jest podsta-wowym źródłem informacji dla rol-nika o sposobie realizacji i zasadach uczestnictwa w programie rolnośro-dowiskowym.

l Pakiet 1. Rolnictwo zrówno-ważone. W opinii samorządu rolnicze-go wymóg stosowania w płodozmia-nie roślin strączkowych i motylkowych drobnonasiennych o powierzch-ni co najmniej 20% corocznie jest zbyt wysoki. Zarząd KRIR propo-nuje ustanowienie tej powierzch-ni na maksymalnym poziomie 10%. Dygresywność: płatność powinna być zarówno do GO, jak i TUZ (ale w powiązaniu z produkcją zwierzę-

cą – 0,5 DJP), jednak nie powinno się stosować pułapów. W całym kra-ju płatność powinna być jednakowa.

l Pakiet 2. Cenne siedliska na trwałych użytkach zielonych poza obszarami Natura 2000. W opinii zarządu KRIR należy odejść od wymo-gu pozostawiania powierzchni nie-skoszonej. Samorząd rolniczy jest również za możliwością pozosta-wienia w stogu skoszonej biomasy.

l Pakiet 5. Ochrona gleb i wód. Pakiet 5 w całości powinien obejmo-wać obszarem działania cały kraj, a nie tylko tereny zagrożone ero-zją i obszary problemowe o niskiej zawartości próchnicy.

l Pakiet 6. Strefy buforowe i miedze śródpolne. Zarząd KRIR

jest za wariantem 1, polegającym na pozostawieniu śródpolnych pasów roślin miododajnych (pożytki pszcze-le), ale bez powiązania z rodzinami, gdyż często zdarza się, że tereny, na których zakłada się śródpolne pasy roślin miododajnych są daleko od gospodarstwa i utrudnia to opiekę nad rodzinami pszczelimi.

W kwestii „zalesiania” zarząd KRIR

wnioskował o:l waloryzację premii.l zmniejszenie minimalnej

powierzchni zalesienia do 0,1 ha,Ponadto, samorząd rolniczy

jest za propozycją zastąpienia pre-mii pielęgnacyjnej Jednolitą Płatnoś-cią Obszarową, ale przez cały okres wypłaty premii zalesieniowej.

Opracowanie: KRIR

Zarząd KRIR w sprawie programu rolnośrodowiskowo-klimatycznego PROW 2014–2020

W Przedstawicielstwie Komi-sji Europejskiej w Warsza-wie 27 czerwca br. odbyło

się spotkanie z dyrektorem general-nym Dyrekcji ds. Rolnictwa Komisji Europejskiej Jerzym Plewą. Spotka-nie to związane było z osiągnięciem wstępnego politycznego porozumie-nia między PE, Radą i KE, które zakoń-czyło prawie 2-letni okres negocjacji w sprawie WPR. W spotkaniu udział wzięła dyrektor biura KRIR Katarzyna Szczepaniak. Dyrektor Plewa przed-stawił w skrócie ostateczny kształt zreformowanej WPR, która zosta-ła ustalona po 42 spotkaniach trój-stronnych. Dla Polski bardzo ważna jest decyzja o możliwości utrzyma-nia płatności SAPS do 2020 r.

Jeśli chodzi o młodego rolnika, to państwo członkowskie może prze-znaczyć na to wsparcie do 2% koper-ty krajowej. Planuje się, że z I filara będzie można przeznaczyć do 2% na premię dla młodych rolników przez pierwsze 5 lat od przejęcia gospodar-stwa. Niezależnie, z II filara dla mło-dego rolnika może być przeznaczo-ne 75000 euro wsparcia na gospo-darstwo. Nie jest to obligatoryjne dla państw i zależeć będzie od decyzji danego rządu państwa członkow-skiego.

Pozostałe efekty ustaleń: l wsparcie dla małych gospo-

darstw: wsparcie dobrowolne i spo-sób obliczania wsparcia też pozosta-je w gestii państwa. Do wyboru jest 5 propozycji wyliczania. Gospodar-stwo może otrzymać do 1 250 euro – będzie to płatność stała, ale będzie też możliwość obliczania na bazie historycznej. Państwo może prze-znaczyć na ten cel do 10% koper-

ty, z wyjątkiem, gdy płatność będzie obliczana na podstawie aktualnych danych. Możliwość wsparcia dla nowo tworzonych małych gospo-darstw w wysokości 15 000 euro – nie jest to obligatoryjne;

l capping będzie dobrowol-ny dla państw członkowskich. Jest propozycja, aby z tego mechani-zmu odzyskać do 5% i przeznaczyć na PROW. Proponuje się także wspar-cie dla tzw. pierwszych hektarów – to byłoby obowiązkowe;

l płatność związana z produkcją – utrzymano tę możliwość w wysoko-ści od początkowo 8% koperty kra-jowej obecnie 13 (i 2% koperty dla roślin białkowych);

l greening, utrzymanie użytków zielonych będzie obowiązkowe dla wszystkich państw członkowskich (5% trwałych użytków zielonych na poziomie regionalnych bądź kra-jowym), obowiązek ten wejdzie w życie od roku 2015. Dywersyfika-cja upraw dla gospodarstwa 10–30 ha – dwie różne uprawy, dla gospo-darstw powyżej 30 ha – 3 grupy róż-nych upraw. Gospodarstwa poniżej 10 ha nie będą objęte tym obowiąz-kiem. Dwie grupy upraw nie mogą przekroczyć 95% powierzchni całko-witej. W 2017 roku KE ma przedsta-wić raport z efektów tego mechani-zmu, wtedy powierzchnia obowiąz-kowego utrzymania użytków zielo-nych może wzrosnąć do 7%;  

l definicja „aktywny rolnik”, jej stosowanie będzie obowiązkowe dla wszystkich państw członkowskich. Definicja  zostanie opracowana na poziomie unijnym w formie aktyw-ności negatywnych, które wyklucza-ją z ubiegania się o dopłaty, np. tere-ny sportowe, lotniska, pola golfowe, tereny zajmowane przez firmy ener-getyczne. Dodatkowo państwa będą mogły dobrowolnie stworzyć swo-je dodatkowe kryteria dla aktywne-go rolnika;

l wejdzie obowiązek publiko-wania informacji o wysokości pobie-ranych dopłat z podaniem imienia, i nazwiska i numeru beneficjenta;

l dyscyplina finansowa – usta-lono, że będzie ona stosowana, gdy z pewnych powodów zabraknie środ-

ków w budżecie na płatności. Z tego mechanizmu wyłączeni będą rolni-cy, którzy otrzymują płatności bez-pośrednie poniżej 2 000 euro rocznie;

l kwotowanie produkcji cukru kończy się w roku 2017;

l kwotowanie produkcji mleka kończy się w roku 2015;

l zwiększono środki na działa-nia mleko i owoce w szkole, z 90 mln do 150 mln euro rocznie;

l PROW – proponuje się odejście od osi, pozostawi się w tym zakre-sie swobodę państwom członkow-skim, które będą kierowały tam środ-ki, gdzie widać największe zapotrze-bowanie;

l przeznaczenie m.in. z 25 do 30% z II filara na płatności środowi-skowe (rolnośrodowiskowe, ekolo-

giczne, zakładanie lasów, działanie ONW);

l delimitacja obszarów ONW – nowy system będzie obowiązywał od 2018 r. 60% okręgu będzie musia-ło spełniać jedno z 8 kryteriów bio-fizycznych dla tych obszarów. Jeśli będzie niewiele brakowało do speł-nienia tego wymogu, będzie możli-wość kumulacji dwóch parametrów. Państwa będą mogły przeznaczyć do 5% z I filara na dodatkowe wsparcie ONW. Podniesiono maks. limit płat-ności z 300  do 450 euro/ha. Planu-je się, aby w państwach członkow-skich do 10% powierzchni było uzna-ne za obszar o specyficznych utrud-nieniach;

l w kwestii mechanizmów zarzą-dzania ryzykiem nadal konieczny będzie do spełnienia wymóg 30% strat dochodu w gospodarstwie;

l zostanie wzmocniony LEADER, będzie możliwość finansowania ze wszystkich funduszy.

Dyrektor Plewa poinformował, że na jesieni należy się spodziewać ostatecznych decyzji odnośnie zapi-sów prawnych. Teraz rozpoczyna się dyskusja nt. ram finansowych.

W spotkaniu wziął udział rów-nież minister Stanisław Kalemba, który odniósł się także do postula-tów Polski, które nie zostały uwzględ-nione, np. włączenie w art. 68 tyto-niu jako  płatności związane z pro-dukcją – niestety, nie było takiej zgo-dy. Pan minister poinformował rów-nież, że w 2014 r. płatności uzupeł-niające będą co najmniej na pozio-mie tych z roku 2012.

Opracowanie: KRIR 

Ustalenia Rady Ministrów UE ds. Rolnictwa i Rybołówstwa

11 lipca br. zarząd KRIR przekazał uwagi do kon-cepcji programu rolnośrodowiskowo-klimatyczne-go w ramach grupy konsultacyjnej Zarysu PROW 2014–2020.

4 PW sierpnień 2013 NR 6

W seminarium wzięli udział jako prelegenci także: Jan Prandota – dyrek-

tor Departamentu Bezpieczeństwa Żywności i Weterynarii w MRiRW, Marek Posobkiewicz – p.o. Główny Inspektor Sanitarny, dr Krzysztof Jaż-dżewski – zastępca Głównego Leka-rza Weterynarii, Tadeusz Kłos – głów-ny inspektor Ochrony Roślin i Nasien-nictwa oraz Andrzej Gantner, dyrek-tor generalny Polskiej Federacji Produ-centów Żywności Związku Pracodaw-ców. W seminarium wziął udział tak-że prezes KRIR Wiktor Szmulewicz.

Paweł Skublicki z Dyrekcji Gene-ralnej ds. Zdrowia i Konsumentów Komisji Europejskiej w swoich pre-zentacjach omówił System Wczes-nego Ostrzegania o Niebezpiecz-nej Żywności i Paszach (RASFF) oraz przyjęty 6 maja 2013 r. przez Komi-sję Europejską projekt pakietu legis-lacyjnego w sprawie bezpieczeństwa żywności, który stanie się fundamen-tem systemu ochrony konsumentów w Unii Europejskiej. Zastąpi on niemal siedemdziesiąt obecnie obowiązują-cych aktów prawnych w tej dziedzinie. Celem KE jest uproszczenie i unowo-cześnienie unijnego systemu bezpie-czeństwa żywności i ochrony zdrowia konsumentów, ułatwienie funkcjono-wania producentom żywności oraz poprawa konkurencyjności sektora rolno-przetwórczego przy zachowa-niu wysokich standardów produkcji.

GŁÓWNE ELEMENTY PAKIETU:

Kontrole urzędowe W nowych przepisach przyjęto

podejście w większym stopniu oparte na ocenie ryzyka, co pozwala właści-wym organom skoncentrować swoje zasoby na istotniejszych kwestiach.

Obecny system opłat służących finansowaniu skutecznej realizacji kontroli w ramach trwałego syste-mu w całym łańcuchu zostanie roz-szerzony na inne sektory łańcucha, obecnie nieobjęte opłatami.

Mikroprzedsiębiorstwa będą zwol-nione z tych opłat, ale nie z kontroli, aby nie szkodzić ich konkurencyjności.

Państwa członkowskie zostaną także poproszone o pełne włącze-nie kontroli nadużyć finansowych do swych krajowych planów kontroli oraz o dopilnowanie, by kary finanso-we w takich przypadkach były usta-lone na faktycznie odstraszającym poziomie.

Zdrowie zwierząt W pakiecie wprowadzony zosta-

nie jeden akt prawny regulujący kwe-stie zdrowia zwierząt w UE, w opar-ciu o zasadę, że „lepiej zapobiegać niż leczyć”.

Jego celem jest udoskonalenie norm i stworzenie wspólnego syste-mu służącego lepszemu wykrywaniu i zwalczaniu chorób oraz opanowy-waniu zagrożeń dla zdrowia i bezpie-czeństwa żywności i paszy w skoor-dynowany sposób.

Ten ulepszony system, w połącze-niu z lepszymi przepisami dotyczą-cymi identyfikacji i rejestracji, umoż-liwi osobom zabiegającym o ochro-nę naszego łańcucha żywnościowe-go, takim jak rolnicy i lekarze wetery-narii, szybkie reagowanie na wystą-pienie choroby i ograniczenie jej roz-przestrzeniania oraz minimalizację jej wpływu na inwentarz żywy i konsu-mentów.

W systemie tym wprowadza się ponadto klasyfikację i ustalanie waż-ności chorób, które wymagają inter-wencji na poziomie UE. Z uwagi na swe cechy, system umożliwia podej-ście w większym stopniu oparte na ocenie ryzyka oraz odpowiednie wykorzystanie zasobów.

Zapewnia się wystarczającą ela-styczność pozwalającą dostosować środki dotyczące zdrowia zwierząt do różnej wielkości i różnych rodza-jów zakładów (np. małych i śred-nich przedsiębiorstw, gospodarstw rekreacyjnych itd.) oraz do różnych warunków lokalnych, zwłaszcza w odniesieniu do wymagań doty-czących rejestracji i zatwierdzania zakładów, trzymania zwierząt oraz do produktów.

Na szerszą skalę, prawo musi być wystarczająco elastyczne i solidne, aby zapewnić skuteczną reakcję całej UE

w przypadku poważnych zmian kli-matu, dając nam tym samym środki umożliwiające radzenie sobie z poja-wiającymi się nowymi i nieznany-mi zagrożeniami, tak abyśmy mogli szybko się dostosowywać do nowych osiągnięć naukowych i norm między-narodowych.

Zdrowie roślin Aby zapobiec zadomowieniu się

w UE nowych szkodników oraz chro-nić hodowców roślin i sektor leśni-ctwa, Komisja proponuje uspraw-nienie istniejącego systemu ochro-ny zdrowia roślin.

Większy nacisk zostanie położony na obciążony wysokim ryzykiem przy-wóz z państw trzecich oraz zwiększo-ną identyfikowalność materiału nasa-dzeniowego na rynku wewnętrznym.

W przepisach wprowadza się rów-nież lepszy nadzór nad występowa-niem ognisk nowych gatunków szkod-ników i ich wczesne zwalczanie oraz odszkodowania dla hodowców, któ-rzy ucierpieli z powodu takich szkod-ników kwarantannowych.

Materiał przeznaczony do reprodukcji roślin

(w tym nasiona) Celem nowych przepisów jest

zaoferowanie użytkownikom szer-szego wyboru poprzez objęcie nimi nowych ulepszonych i zbadanych odmian, materiałów niespełniają-cych definicji odmiany (materiałów niejednorodnych), odmian tradycyj-nych i materiałów przeznaczonych do reprodukcji roślin na rynku niszowym.

Co więcej, mikroprzedsiębiorstwa są ogólnie zwolnione z opłat rejestra-cyjnych.

Kolejne kroki Pozostałe instytucje UE, w tym

Parlament Europejski i Rada, rozważą przedstawiony przez Komisję pakiet środków i przyjmą swe stanowisko w odpowiednim czasie. Można zało-żyć, że pakiet wejdzie w życie w 2016 r.

Opracowanie: KRIR Źródło: Przedstawicielstwo KE

w Polsce

19.06.2013 – Senat RP

l rozpatrzenie wniosków zgłoszonych na 35. posiedzeniu Senatu do projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

26.06.2013 – Senat RPl rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o nasiennictwie;l informacja ministra rolnictwa i rozwoju wsi na temat wyników pracy

ostatniej Rady Ministrów UE ds. Rolnictwa i Rybołówstwa.

02.07.2013 – Senat RPl informacja ministra rolnictwa i rozwoju wsi na temat aktualnej sytu-

acji na rynku owoców;l propozycje planu pracy na drugie półrocze 2013 r.

10.07.2013 – Sejm RPl rozpatrzenie projektu planu pracy Komisji na okres od 1 lipca do

31 grudnia 2013 r.;l rozpatrzenie propozycji tematów kontroli do planu pracy Najwyż-

szej izby Kontroli na 2014 r.;l rozpatrzenie projektu uchwały komisji w sprawie powołania pana

Andrzeja Kowalskiego na stałego doradcę Komisji;l informacja ministra rolnictwa i rozwoju wsi o kompromisie w spra-

wie reformy Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2014–2020; o wyni-kach prac nad rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającym niektóre przepisy przejściowe w sprawie wspar-cia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW); o udziale w pracach Rady Ministrów UE ds. Rolnictwa i Rybołówstwa w czerwcu 2013 r.;

l wspólne z Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej: rozpatrzenie sprawozdania Podkomisji nadzwyczajnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o scalaniu i wymianie gruntów.

10.07.2013 – Senat RPl informacja ministra rolnictwa i rozwoju wsi o pomocy finansowej

udzielanej rolnikom, których gospodarstwa ucierpiały w wyniku klęsk żywiołowych w 2013 r.;

l informacja ministra rolnictwa i rozwoju wsi na temat raportu z dzia-łalności Agencji Nieruchomości Rolnych w 2012 r.

11.07.2013 – Sejm RPl rozpatrzenie sprawozdania Podkomisji nadzwyczajnej o komisyj-

nym projekcie ustawy o zmianie ustawy o rybactwie śródlądowym oraz ustawy – Prawo wodne;

l informacja ministra rolnictwa i rozwoju wsi o społeczno-gospodar-czych warunkach gospodarowania na obszarach górskich – możli-wości wsparcia oraz planowane zmiany legislacyjne na poziomie krajowym oraz Unii Europejskiej.

25.07.2013 – Sejm RP l pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy

o systemie oświaty;l informacja ministra rolnictwa i rozwoju wsi na temat funkcjonowa-

nia szkół rolniczych przejętych przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi oraz prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego. Stan rekrutacji do szkół rolniczych, finansowanie.

Opracowanie: KRIR

W Przedstawicielstwie Komisji Europejskiej w Polsce, w dniu 5 lipca br. odbyło się semina-rium z udziałem Pawła Skublickiego, eksperta Dyrekcji Generalnej ds. Zdrowia i Konsumentów Komisji Europejskiej na temat propozycji refor-my systemu bezpieczeń-stwa żywności w UE.

Propozycja reformy systemu bezpieczeństwa żywności w UE

Z prac sejmowej i senackiej Komisji

Rolnictwa i Rozwoju Wsi

PW 5sierpień 2013 NR 6

Krajowa Rada Izb Rolniczychzaprasza na

Piknik Mlecznyktóry odbędzie się w dniu 25 sierpnia 2013 r.

wraz z Biesiadą Łowickąna terenie Skansenu w Maurzycach

gmina Zduny / powiat Łowicz / woj. łódzkie

Mleko

Projekt sfinansowany z Funduszu Promocji Mleka

W programie: ● promocja mleka i przetworów mlecznych

– ich właściwości w codziennej diecie● bezpłatna degustacja przetworów

mlecznych● stoiska wystawców, producentów oraz

rękodzieła● konkursy z nagrodami dla dzieci i dorosłych● występy zespołów artystycznych

W dniu 12 lipca br. zarząd KRIR zgłosił swoje uwagi do projektu rozporzą-dzenia Rady Ministrów, zmieniające-

go rozporządzenie w sprawie realizacji niektó-rych zadań Agencji Restrukturyzacji i Moder-nizacji Rolnictwa oraz projekt uchwały Rady Ministrów w sprawie ustanowienia programu pomocy dla rolników i producentów rolnych, którzy ponieśli szkody w gospodarstwach rol-nych lub działach specjalnych produkcji rolnej, spowodowane wystąpieniem w 2013 r. powo-dzi, huraganu, gradu lub deszczu nawalnego.

Zarząd KRIR poparł zaproponowane w rozporządzeniu uproszczenia związane z uzyskaniem pomocy dla rolników i pro-

ducentów rolnych, którzy ponieśli szko-dy w gospodarstwach rolnych lub działach specjalnych produkcji rolnej, spowodowa-ne wystąpieniem w 2013 r. powodzi, hura-ganu, gradu lub deszczu. Jednocześnie prag-nie zwrócić szczególną uwagę na zapropo-nowane stawki udzielonej pomocy, które w porównaniu z rokiem ubiegłym, nie zosta-ły zmienione, a ceny nasion, nawozów oraz środków ochrony roślin wzrosły. W związku z powyższym zarząd Krajowej Rady Izb Rol-niczych zawnioskował o dokonanie walory-zacji stawek pomocy.

Opracowanie: KRIR

W sprawie programu pomocydla rolników i producentów rolnych

W dniu 12 lipca br. w ministerstwie rol-nictwa i rozwoju wsi odbyło się spot-kanie w sprawie reformy systemu

ubezpieczeń rolnych w Polsce wywołane kon-ferencją zorganizowaną na ten temat przez Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej i Kra-jową Radę Izb Rolniczych. W czasie zorgani-zowanego przez MRiRW spotkania, przedsta-wiciele organizacji rolniczych oraz firm ubez-pieczeniowych zastanawiali się nad proble-mem wyboru systemu ubezpieczeń upraw rolnych w Polsce na najbliższą perspektywę finansową 2014–2020.

Głównym tematem obrad była kwestia wyboru finansowania systemu – czy konty-nuować wsparcie z krajowych środków budże-towych, czy też ze środków unijnych, a może można połączyć te systemy. Dyskusja dotyczy-ła także trwałości obecnego systemu. Zasta-nawiano się, czy nie tworzyć nowego rozwią-zania, by można było je wdrożyć, gdy ubez-pieczenia upraw rolnych i zwierząt dofinan-sowane z budżetu państwa przestaną dzia-łać. KE zatwierdziła bowiem taką pomoc pań-stwa dla rolników do 2013 r.

Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz podkre-ślił, iż obecna ustawa regulująca kwestie ubez-pieczeń upraw rolnych w Polsce wymaga zmia-ny, ponieważ nie zachęca rolników do ubez-pieczania od ryzyk upraw rolnych.

Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej i Krajowa Rada Izb Rolniczych zorganizowały w dniu 25 czerwca br. w Warszawie konferen-cję pn. „Modyfikacja systemu ubezpieczeń upraw rolnych w Polsce”, która była efektem kilkumiesięcznej pracy zespołu, w którym zna-lazły się osoby reprezentujące rynek ubez-pieczeniowy, producenci rolni oraz przedsta-wiciele świata nauki. Na spotkaniu poruszo-ne zostały kwestie dotyczące funkcjonowa-nia systemu w Polsce, zaprezentowano także stosowne propozycje modyfikacji funkcjonu-jącej obecnie ustawy oraz dodatkowych roz-wiązań, które mogą funkcjonować w opar-ciu o nowe propozycje w zakresie PROW po 2014 roku. W konferencji oprócz przedstawi-cieli izb rolniczych oraz Europejskiego Fun-

duszu Rozwoju Wsi Polskiej uczestniczyli eks-perci z ministerstwa rolnictwa i rozwoju wsi, ministerstwa finansów, przedstawiciele orga-nizacji rolniczych, Państwowej Akademii Nauk, Polskiej Izby Ubezpieczeń, firm ubezpiecze-niowych oraz mediów.

W efekcie swych prac, zespół zwrócił uwa-gę, iż ważną modyfikacją w ubezpieczeniu upraw mogłoby być wprowadzenie wytycz-nych w zakresie likwidacji szkód lub pozosta-wienie zróżnicowanych zasad likwidacji, ale kontrolowanych przez państwo. Bez tego nie można mieć pewności co do jakości ochro-

ny ubezpieczeniowej. Modyfikacja dotychcza-sowych rozwiązań to również poszukiwanie takiego rozwiązania w zakresie poziomu skład-ki, który pozwoliłby na osiągnięcie powszech-ności ubezpieczeń i trwałości funkcjonowa-nia ubezpieczeń dotowanych upraw. Z jed-nej strony należy ocenić pozytywnie postu-lat zgłaszany przez zakłady ubezpieczeń znie-sienia poziomu składki maksymalnej, do któ-rego przysługuje dopłata (rozwiązanie takie mogłoby zafunkcjonować, pod warunkiem, wprowadzenia mechanizmów weryfikowania szkodowości i kosztów funkcjonowania ubez-pieczeń dotowanych w poszczególnych zakła-dach ubezpieczeń). Z drugiej strony, należy również wziąć pod uwagę poziom ceny ubez-pieczenia upraw akceptowalny przez rolników. Na rynku dotowanych ubezpieczeń upraw konieczny jest też ciągły monitoring działań oraz ulepszanie form współpracy zaintereso-wanych stron. Modyfikując system ubezpie-czeń rolnych, należałoby stworzyć platformę w postaci zespołu do wymiany doświadczeń, wspólnego ustalania zmian w systemie, a prze-de wszystkim do koordynacji działań związa-nych z wytyczaniem kierunków dalszego roz-woju systemu ubezpieczeń rolnych. W skład takiej grupy eksperckiej wejść powinni przed-stawiciele zakładów ubezpieczeń, minister-stwa rolnictwa, ministerstwa finansów, nauk ekonomicznych lub rolniczych oraz przedsta-wiciele producentów rolnych.

Opracowanie: KRIR

Dyskusje o systemie ubezpieczeń upraw rolnych w Polsce Do Polski przyjechała 22-osobowa dele-

gacja z Turcji, wśród której byli przedsta-wiciele instytucji rolniczych oraz mini-

sterstwa rolnictwa, uczestniczący w tureckim projekcie GAP-TEYAP Południowo-Wschodniej Anatolii. Delegacja spotkała się z przedstawi-cielem Krajowej Rady Izb Rolniczych Katarzy-ną Szczepaniak – dyrektorem Biura Zarządu KRIR. Podczas spotkania przedstawiono dzia-łalność izb rolniczych w Polsce, ich struktu-rę oraz zadania. Goście wymienili się swoimi doświadczeniami w funkcjonowaniu doradz-twa rolniczego w Turcji i zadawali wiele pytań na temat polskiego systemu doradztwa rolni-czego i miejsca izb rolniczych w tym systemie.

W programie wizyty było także odwiedze-nie Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rol-niczego w Modliszewicach oraz gospodarstw rolnych. Podczas tych wizyt uczestnicy delega-cji mieli możliwość zapoznania się z praktycz-

nymi aspektami pracy doradców oraz zasadami współpracy pomiędzy polskim rolnikiem, a dorad-cą zatrudnionym w państwowej jednostce oraz w prywatnym akredytowanym podmiocie dorad-czym – Freshmazovia.com.

W ramach wizyty studyjnej odbyło się rów-nież spotkanie z prezesem zarządu grupy pro-ducenckiej Fruit Family, który przedstawił zasady organizacji grup producenckich w Polsce. Uczest-nicy zobaczyli także jak przebiega proces prze-twórstwa owoców.

W ostatnim dniu pobytu w Polsce, delegację z Turcji w ministerstwie rolnictwa i rozwoju wsi przyjął Eugeniusz Chyłek – naczelnik Wydziału Doradztwa Rolniczego i Transferu Wiedzy, który podczas swojej prelekcji przedstawił m.in. misję i cele polskiego doradztwa rolniczego oraz czyn-niki je kształtujące.

Opracowanie: KRIR

Spotkanie z delegacją z Turcji

str. 6 sierpień 2013 NR 6

Praca w rolnictwie ma szcze-gólny charakter i może gene-rować bardzo wiele zagro-

żeń. Różni się znacząco od pra-cy w innych sektorach gospodar-ki. Osoby związane z rolnictwem wykonują swoją pracę sezonowo, co wiąże się także z częstymi zmia-nami warunków pracy oraz wyko-nywanych czynności. Wszystkie te aspekty powodują, że pracownik narażony jest na wiele nieprzewi-dzianych i nagłych sytuacji podczas pracy. Niska świadomość zagrożeń często jest przyczyną wypadków, którym ulegają nie tylko rolnicy, ale także członkowie ich rodzin. Zda-rza się, że ofiarami wypadków przy pracy w rolnictwie są dzieci, któ-re podejmują się wykonania prac ponad swoje możliwości, często za przyzwoleniem, a nawet nakazem dorosłych. Niestety, ryzyko dotyczy wszystkich członków rodzin rolni-czych, bo gospodarstwo to nie tyl-ko miejsce pracy, ale także życia.

Zagrożenia występujące w cza-sie pracy w rolnictwie trudno skla-syfikować, ponieważ są skutkiem różnych, często niezwiązanych ze sobą czynników. Generalnie moż-na je podzielić na:l zagrożenia mechaniczne,l zagrożenia chemiczne i pyłowe,

l czynniki atmosferyczne i nieko-rzystne warunki termiczne,

l zagrożenia biologiczne,l zagrożenia prądem elektrycz-

nym,l zagrożenia hałasem,l upadek z wysokości,l zagrożenia przy spawaniu.

Według statystyk KRUS, w 2012 roku rolnicy zgłosili 24 008 zdarzeń wypadkowych, wypłacono 16 537 jednorazowych odszkodowań z tytułu uszczerbku na zdrowiu lub śmierci wskutek wypadku przy pra-cy rolniczej (w tym 92 śmiertelne). Na 1000 ubezpieczonych przypa-dało 11,00 wypadków.

Prawie 75% wypadków stano-wiły zdarzenia z trzech grup wypad-kowych: „upadek osób” (48,9%), „pochwycenie i uderzenie przez części ruchome maszyn i narzę-dzi” (13,6%) i „uderzenie, przygnie-cenie i pogryzienie przez zwierzę-ta” (11,7%).

Wskaźnik wypadkowości, czy-li liczba wypadków przypadająca na 1000 ubezpieczonych w cią-gu ostatnich 10 lat spadł z 19,9 do 11,00. Zmniejszyła się: liczba zgłoszonych wypadków z 51 495 do 24 008 (o 47%), liczba wypła-conych jednorazowych odszkodo-

wań z 30 720 do 16 537 (o 46%), liczba wypadków śmiertelnych z 209 do 81 (o 56%). Poprawę bez-pieczeństwa pracy w gospodar-stwach rolnych osiągnięto dzię-ki szerokim działaniom prewen-cyjnym prowadzonym od kilku-nastu lat przez instytucje działa-jące w tym obszarze.

Jedną z takich instytucji jest Fundusz Składkowy Ubezpiecze-nia Społecznego Rolników, które-go działania m.in. dotyczą zapo-biegania wypadkom i nieszczę-śliwym zdarzeniom w gospodar-stwach rolnych, promocji zdrowia i profilaktyki zdrowotnej, rehabili-tacji leczniczej i zawodowej o cha-rakterze prewencyjnym lub resty-tucyjnym oraz pomocy w likwi-dacji szkód zaistniałych w wyni-ku klęsk żywiołowych, ekologicz-nych i innych sytuacji kryzysowych w gospodarstwach rolnych, któ-rych rolnicy nie są w stanie samo-dzielnie naprawić.

Pomimo że liczba wypadków z roku na rok spada – jak wyni-ka z przedstawionych statystyk, częstą przyczyną wypadków przy pracy rolniczej są zaniedbania i niedopatrzenia, które przy odpo-wiedniej wiedzy można byłoby wyeliminować. n

Chroń życie i zdrowie podczas pracy w gospodarstwie! Fundusz Składkowy USR

Dyrektywa nr 91/676/EWG z dnia 12 grudnia 1991 r. nakierowana jest na popra-

wę poziomu ochrony wód pod-ziemnych i powierzchniowych przed zanieczyszczeniami związkami azo-tu, towarzyszącymi produkcji rolnej. Dyrektywa zobowiązała państwa członkowskie m.in. do zachęcania rolników do stosowania dobrych prak-tyk rolniczych, jak również do okre-ślenia stref zagrożenia zanieczyszcze-niami azotanami pochodzenia rolni-czego. Wykonanie tych obowiązków powinno polegać m.in. na przyję-ciu w prawie krajów, środków, któ-re na zasadzie dobrowolności były-by przyjmowane przez rolników (art. 4 ust. 1 lit. a Dyrektywy). Oceniając

Dyrektywę na tle innych aktów prawa wspólnotowego tego samego rodza-ju, należy stwierdzić, że Dyrektywa nie zobowiązuje państw do przyj-mowania w prawie krajowym środ-ków restrykcyjnych, które prowadzi-łyby do istotnej ingerencji w sferę produkcji rolnej. Wprawdzie Dyrek-tywa przewiduje możliwość wdro-żenia przez państwa członkowskie dodatkowych środków lub wzmożo-nych działań (art. 5 ust. 5 Dyrekty-wy), jednakże możliwość ta zacho-dzi w przypadku stwierdzenia, że dotychczasowe środki nie przynio-sły rezultatu w postaci ograniczenia zanieczyszczeń wód ze strony dzia-łalności rolniczej. Nie jest pewne, czy są wykonywane okresowe oceny sta-nu środowiska, które dałyby podsta-wę do przyjęcia, że konieczne jest wdrożenie innych środków prawnych wobec pogorszenia się wskaźników skażenia wód związkami azotu.

Kierunek przeobrażeń systemu prawa krajowego jest zatem czytel-nie nakierowany przez Dyrektywę na stopniowe dążenie do popra-wy stanu wód poprzez ogranicza-

nie zanieczyszczeń ze strony gospo-darstw rolnych. Osiągnięcie tego celu ma nastąpić w wyniku wdro-żenia odpowiednich środków praw-nych na szczeblu krajowym, przy czym Dyrektywa nie narzuca kon-kretnych rozwiązań, sugerując jedy-nie oddziaływanie metodą perswa-zyjną względem rolników, tj. wdra-żanie programów informacyjnych, monitoringowych, tworzenie kodek-su dobrych praktyk i in.

Samorząd rolniczy, obserwu-jąc sposób wdrożenia tych zało-żeń przez ustawodawcę polskie-go, może stwierdzić, że przepisy pol-skie są znacznie bardziej restrykcyj-ne niż wynikałoby to z konieczności transpozycji Dyrektywy. Tym samym, rozwiązania krajowe, w szczegól-ności w zakresie, w jakim przyzna-ją uprawnienia dyrektorom Regio-nalnych Zarządów Gospodarki Wod-nej do znaczącej ingerencji w pra-wo własności, swobodę działalno-ści rolniczej oraz trwałość gospo-darstw rodzinnych, budzą uzasad-nione wątpliwości natury formalno-prawnej. Wprawdzie ustawodawca,

który uprawniony jest, co do zasa-dy, do wdrażania środków prawnych bardziej restrykcyjnych niż narzu-cone przez prawo unijne, to jednak działanie takie podlega ocenie i kon-troli z punktu widzenia zgodności z Konstytucją.

Niezależnie od powyższego zarząd KRIR podkreślił, że należy rozpatrzyć także dopuszczalność tak daleko idących ograniczeń pra-wa własności w kontekście orzecze-nia ETS. Przykładowo, w orzeczeniu C-44/79 Hauer Trybunał przedsta-wił pogłębioną analizę dopuszczal-nych ograniczeń prawa własności ze względu na interes ogólny. W kon-kluzjach stwierdzono, iż ograniczenia te, choć dopuszczalne, nie mogą sta-nowić ingerencji w prawa właścicie-la o charakterze nieproporcjonalnym i nie do zniesienia; nie mogą godzić w istotę prawa własności. Ponadto, Trybunał rozpatrywał te zagadnienia także w aspekcie zgodności ograni-czeń prawa własności z zasadą swo-bodnego prowadzenia działalności gospodarczej oraz z celami zakłada-nymi w prawodawstwie wspólnoto-

wym. Sytuacja taka może być także rozpatrywana w kontekście naczel-nej zasady Wspólnej Polityki Rolnej, jaką jest zakaz jakiejkolwiek dyskry-minacji pomiędzy producentami rol-nymi w ramach UE.

Analizując sposób wdrożenia w przepisy krajowe obowiązków wynikających z wyżej wymienianej Dyrektywy, zarząd KRIR wskazał, iż krajowi producenci rolni traktowani są przez władze krajowe gorzej niż producenci z innych państw człon-kowskich (tzw. odwrotna dyskrymi-nacja). W ramach opisanego sposobu wdrożenia przepisów Dyrektywy, pol-scy rolnicy są postawieni w sytuacji gorszej niż rolnicy z innych państw członkowskich, gdzie Dyrektywa nie została implementowana tak restryk-cyjnie.

W związku z tym, zarząd KRIR zwrócił się do ministra środowiska oraz do ministra rolnictwa i rozwo-ju wsi o przeanalizowania zgodno-ści wymienianych wyżej przepisów prawa miejscowego z Konstytucją RP.

Opracowanie: KRIR

Wniosek w sprawie rozszerzania zakresu terytorialnego OSN

W odniesieniu do roz-szerzania zakresu tery-torialnego Obszarów Szczególnie Narażo-nych, dokonanego akta-mi prawa miejscowe-go, wydawanymi przez dyrektorów Regional-nych Zarządów Gospo-darki Wodnej, zarząd KRIR przedstawił mini-strowi środowiska oraz ministrowi rolnictwa i rozwoju wsi swoje wąt-pliwości prawne.

PW 7sierpień 2013 NR 6

Ubezpieczenie w KRUS z mocy ustawy...

Z mocy ustawy o u.s.r., tj. w try-bie obowiązkowym, ubezpie-czenie w Kasie jest niezależ-

ne od woli danej osoby i obowiązu-je od dnia, w którym stało się wyma-galne. W tym trybie ubezpieczeniu w KRUS podlega każdy: rolnik, który jako osoba fizyczna prowadzi osobi-ście i na własny rachunek działalność rolniczą w posiadanym przez siebie gospodarstwie rolnym o obszarze powyżej 1 ha przeliczeniowego użyt-ków rolnych albo prowadzi dział spe-cjalny produkcji rolnej w rozumieniu ustawy o u.s.r., a także małżonek rol-nika, jego domownik, jeśli osoby te pozostają z rolnikiem we wspólnym gospodarstwie lub zamieszkują w jego bliskim sąsiedztwie i stale uczestniczą w jego prowadzeniu, a zarazem oso-by te nie podlegają innemu ubezpie-

czeniu społecznemu, nie mają ustalo-nego prawa do emerytury, renty lub do innych świadczeń. Fakt wykony-wania przez domownika stałej pracy w gospodarstwie rolnym lub domo-wym rolnika, bez nawiązania z nim stosunku pracy, musi być stwierdzo-ny zgodnymi oświadczeniami rolnika i domownika.

Z praktyki Kasy wynika, że ustawo-we pojęcie domownika jest mylone z innym określeniem: członek rodzi-ny. Warto zatem zaznaczyć, że w rozu-mieniu u.s.r. za domownika uznaje się osobę bliską rolnikowi, która ukoń-czyła 16 lat, pozostaje we wspól-nym gospodarstwie domowym rol-nika lub zamieszkuje na terenie jego gospodarstwa rolnego albo w jego bliskim sąsiedztwie, i która stale pra-cuje w gospodarstwie rolnym, nie będąc związana z rolnikiem stosun-kiem pracy. Przy ustalaniu podlegania

ubezpieczeniu te okoliczności muszą być poświadczone zgodnymi oświad-czeniami rolnika i osoby zgłaszanej do KRUS.

Pierwszeństwo innego ubezpieczenia

niż rolniczeDopełniający charakter rolnicze-

go ubezpieczenia społecznego wobec powszechnego systemu ubezpieczeń (w ramach ZUS) oznacza, że każda osoba ubezpieczona w Kasie zosta-nie z niego wyłączona, jeśli spełnia warunki do podlegania obowiązko-wo ubezpieczeniu z innego tytułu lub nabędzie prawa do emerytury lub ren-ty albo do innych świadczeń z ubez-pieczeń społecznych.

W sytuacji, gdy gospodarstwo rol-ne uzupełnia inne źródło utrzyma-nia rolnika i bliskich mu osób, usta-wodawca przewidział w Kasie ubez-pieczenie w trybie dobrowolnym, na wniosek, ale tylko w ograniczo-nym zakresie. Zatem, rolnikom, ich domownikom, podlegającym ubez-pieczeniu społecznemu z innego tytu-łu niż działalność rolnicza lub posia-dającym prawo do emerytury, ren-ty lub innych świadczeń z ubezpie-czeń społecznych, w KRUS przysługu-je im tylko w ograniczonym zakresie ubezpieczenie wypadkowo-chorobo-wo-macierzyńskie, z wyłącznym pra-

wem do jednorazowego odszkodo-wania w razie doznanego uszczerb-ku na zdrowiu wskutek wypadku przy pracy w gospodarstwie rolnym.

W trybie dobrowolnym, ubezpie-czenie w pełnym zakresie – upraw-niające do ubezpieczenia emerytal-no-rentowego oraz ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macie-rzyńskiego – dotyczy w szczególno-ści rolników, których gospodarstwo nie przekracza 1 ha przeliczeniowego, a prowadzona w nim działalność rol-nicza stanowi stałe źródło utrzymania.

Ubezpieczenie społeczne

z innego tytułuW rozumieniu ustawy o u.s.r. okre-

ślenie: „ubezpieczenie z innego tytu-łu” oznacza ubezpieczenia: emerytal-ne i rentowe na podstawie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych2. Obowiązek podlegania „innemu ubez-pieczeniu” powstaje od daty zawar-cia umowy o pracę, umowy zlecenia3

– niezależnie od okresu, na jaki dana umowa została zawarta, niezależnie od wymiaru czasu pracy i wysokości wynagrodzenia. Wyłączeniem z KRUS skutkuje także: rozpoczęcie/wznowie-nie pozarolniczej działalności gospo-darczej4, ustalenie prawa do zasiłku dla bezrobotnych lub do zaopatrze-nia emerytalnego.

Każda z wymienionych wyżej oko-liczności bądź ich zmiana w odnie-sieniu do pozostałych osób podle-gających ubezpieczeniu w KRUS, ma wpływ na ich podleganie ubezpiecze-niu społecznemu rolników. Na właści-cielu gospodarstwa każdorazowo ciąży obowiązek informowania Kasy w cią-gu 14 dni, bez czekania na wezwanie, o zaistniałych okolicznościach dotyczą-cych samego rolnika lub osoby ubez-pieczonej w jego gospodarstwie. Jest to wymóg art. 37 ustawy o u.s.r.

Oprac. KRUS

Realizowane przez KRUS ubezpieczenie społeczne rolników – dalej skrótowo: u.s.r. – dotyczy ograni-czonej części ludności rolniczej w Polsce. Na koniec I kw. 2013 r. ustawowe wymogi1 do podlegania temu ubezpieczeniu spełniało 1 492 218 osób. Wśród nich, według tytułu do ubezpieczenia, było w Kasie: 922 726 rolników (61,8 proc. ogółu ubezpieczonych), 415 848 współmałżonków rolników (stanowiących 27,9 proc.) oraz 153 644 domowników (10,3 proc.).

1 W szczególności, o których mowa w art. 6, 7 i 16 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (tj. Dz.U. z 2008 r. Nr 50, poz. 1595 ze zm.).2 Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, tj. Dz. U. 2009 r., Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.3 Z wyjątkiem: uczniów gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, szkół ponadpodsta-wowych oraz studentów, którzy nie ukoń-czyli 26 lat – nie podlegających obowiąz-kowi ubezpieczenia społecznego z tytułu wykonywania umów – zlecenia.4 Zgodnie z art. 5a ustawy o u.s.r., ubez-pieczony rolnik/domownik może na okre-ślonych warunkach kontynuować ubez-pieczenie w Kasie po podjęciu dodatko-wo pozarolniczej działalności, limitowanej nieprzekraczalną roczną kwotą granicz-ną podatku należnego, dokumentowa-ną w KRUS do 31 maja następnego roku podatkowego zaświadczeniem właściwe-go urzędu skarbowego. W ub.r. na tej pod-stawie ubezpieczenie kontynuowało 80 817 osób, zobowiązanych do opłacania z tego tytułu dwukrotności kwoty skła-dek emerytalno-rentowych.

Ograniczenia tytułu do ubezpieczenia w KRUS

Dożynkowe życzenia Prezesa ARiMRAndrzeja Grossa

Z okazji uroczystości dożynkowych odbywających się w całym kraju, których uwieńczeniembędą uroczystości na Jasnej Górze i Dożynki Prezydenckie w Spale, w imieniu pracownikówAgencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa składam najserdeczniejsze podziękowaniapolskim rolnikom za chleb, za codzienny trud, gratuluję plonów i życzę pomyślności wszystkim,którzy przyczynili się do ich powstania.

W to największe święto polskiej wsi także nasza Agencja ma powody do satysfakcji, gdyż jużod 19 lat sprawnie wspomaga rozwój polskiego rolnictwa i obszarów wiejskich, a także wspierafirmy zajmujące się przetwórstwem żywności oraz hodowlą i połowem ryb.

Dotychczas ARiMR przekazała w sumie swoim Beneficjentom przeszło 187 mld zł. Ostatniokażdego roku wypłacaliśmy ok. 20 mld zł w ramach płatności bezpośrednich, Programu Roz-woju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 i Programu Operacyjnego Ryby 2007-2013. Tooznacza, że co roku przeciętne gospodarstwo rolne otrzymywało ok. 14 tys. zł.

Sprawnie wypłacane dopłaty bezpośrednie i środki z PROW 2007-2013, w ramach któregomieliśmy do rozdzielenia 17,4 mld euro, unowocześniły naszą wieś w niespotykanej wcześniejskali. Rolnicy korzystając z pomocy udzielanej przez ARiMR kupili blisko 30 tys. ciągników,przeszło 215 tys. różnych maszyn i urządzeń rolniczych oraz zrealizowali ponad 2,3 tys. inwe-stycji budowlanych.

Z kolei dzięki programom rolnośrodowiskowym, wsparciu gospodarstw ekologicznych i zale-sianiu poprawiła się ochrona środowiska naturalnego. Płatności do prowadzenia działalnościrolniczej na obszarach o trudnych warunkach gospodarowania i na terenach górskich pozwa-lają zachować jej opłacalność na połowie całego krajowego areału.

Rozwój przedsiębiorczości na terenach wiejskich, czego efektem jest stworzenie 35 tys. no-wych miejsc pracy niezwiązanych z rolnictwem, możliwy był również dzięki pieniądzom prze-kazanym z PROW 2007-2013. Podobnie jak niespotykany od lat wzrost inwestycji komunalnych– budowa wodociągów, kanalizacji, oczyszczalni ścieków, uporządkowanie zbioru, segregacji

i wywozu odpadów. Z działania „Odnowa i rozwój wsi” zbudowanolub wyremontowano wiele domów kultury, obiektów sportowychi kościołów, jak również udało się uratować lokalne tradycjei ginące zawody.

Dynamicznie rozwijały się grupy producenckie, które umożliwiły wielurolnikom opłacalne funkcjonowanie na rynku.

Z Programu Operacyjnego „Zrównoważony rozwój sektora ry-bołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013” ARiMR po-magała natomiast rybakom i armatorom statków, a także przetwórniomryb, naukowcom i portom rybackim. Łącznie od momentu wejścia Polski do UE, ten sektorotrzymał z ARiMR ok. 1 mld euro wsparcia.

Dobrze działa także stworzony przez Agencję i finansowany z budżetu krajowego, system po-magający w spłacie preferencyjnych kredytów, dzięki którym dziesiątki tysięcy rolników, prze-twórców żywności miało środki na zakup ziemi czy sprzętu oraz realizację innych inwestycji.Tzw. kredyty klęskowe uratowały wielu rolników i pozwoliły na wznowienie produkcji w ich gos-podarstwach zniszczonych przez grad, deszcz, susze, ujemne temperatury, powodzie, hura-gany i inne klęski żywiołowe.

Realizacja dotychczasowych programów pomocowych dla polskiej wsi dobiega końca. Terazrozpoczynamy przygotowania do rozdysponowania pieniędzy z nowej perspektywy finansowejWspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej na lata 2014-2020. Dla Polski przewidziano 28,5mld euro. Spośród wszystkich państw Wspólnoty to właśnie nasz kraj otrzymał najwięcej środ-ków na rozwój obszarów wiejskich.

Uczestników uroczystości dożynkowych w całym kraju zapraszam do odwiedzenia naszychstoisk informacyjno-promocyjnych. Tam informujemy o obecnie dostępnych i przyszłych możli-wościach uzyskania wsparcia finansowego ze środków będących w dyspozycji Agencji.

Dożynkowe życzenia Prezesa ARiMRAndrzeja Grossa

247_154:Layout 1 2013-07-31 10:55 Strona 1

str. 8 sierpień 2013 NR 6

Identyfikator winien umożliwić kupującemu uzyskanie informa-cji o tym, kto jaki produkt wpro-

wadza do obrotu na terenie Ryn-ku Hurtowego Bronisze. Na identy-fikatorze umieszczone są następu-jące dane:

● nazwa i adres sprzedawcy, ● produkt, klasa i kraj pocho-

dzenia.

Wszyscy prowadzący sprzedaż owoców i warzyw zobowiązani są do zamieszczenia w sposób trwa-ły i czytelny w miejscu widocznym dla kupującego informacji zawar-tych w formularzu identyfikacyjnym.

Formularze identyfikacyjne są do pobrania na stronach interne-towych spółki www.bronisze.com.pl oraz w Biurze Obsługi Klienta. Obowiązek oznakowania dotyczy zarówno podmiotów gospodar-czych, jak również osób fizycznych prowadzących sprzedaż na Rynku w Broniszach.

Kreowanie marek producentów

Wielu producentów chętnie sto-suje się do wymogów prawa, pod-kreślając, że w ten sposób promu-ją swoje gospodarstwo i swój pro-dukt. Pan Marek, producent faso-li, który na samochodzie powie-sił kartę identyfikacyjną mówi, że brak anonimowości kształtuje rze-telność handlową, a producent bar-dziej będzie dbał o jakość produk-tów. Inny ze sprzedawców pan Jan (sprzedaje bób) jest zdania, że dzię-ki identyfikacji wzmocni się jakość

produktowa, a on zacznie kreować swoją markę.

Obowiązek identyfikacji pro-duktów i przedsiębiorców wyni-ka z przepisów:● Ustawy o bezpieczeństwie żyw-

ności i żywienia z 25 sierpnia 2006 roku,

● Ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych z 21 grudnia 2000 roku,

● art. 18 Rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europej-skiego i Rady z 28 stycznia 2002 roku ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące-go Europejski Urząd ds. Bezpie-czeństwa Żywności oraz ustana-wiającego procedury w zakre-sie bezpieczeństwa żywności;

Zdaniem specjalistów zajmu-jących się bezpieczeństwem żyw-ności, znajomość łańcucha dystry-bucyjnego jest dziś niezbędna, aby w przypadku zagrożenia móc szyb-ko ustalić, jaką drogę dany towar przebył. Mirosław Mazuruk – pre-zes zarządu Rynku Hurtowego Bro-nisze uważa, że w niedalekiej przy-szłości wszystkie polskie rynki hurto-we wprowadzą taki obowiązek i pra-wo będzie respektowane, bowiem dbałość o bezpieczeństwo produk-tów staje się priorytetem.

Wszyscy doskonale pamiętamy, jaka była panika wśród kupujących, kiedy w 2011 roku wykryto w Niem-czech skażenie ogórków bakterią E. Coli. Efektem były olbrzymie straty finansowe także u polskich produ-

centów bowiem konsumenci w oba-wie o zdrowie, zrezygnowali zupeł-nie z zakupu tych warzyw. Koniecz-ność szybkiego dotarcia do ogniw pośrednich pomiędzy producen-tem, a konsumentem jest dziś nie

tylko niezbędna w celu zapewnie-nia bezpieczeństwa konsumento-wi, ale tak stanowi prawo i musi być ono respektowane.

O obowiązku identyfikacyjnym i przepisach dotyczących bezpie-

czeństwa żywności informują pra-cownicy Rynku Hurtowego Bro-nisze, a na stronie internetowej www.bronisze.com.pl, jest nie tyl-ko informacja, ale także formularze identyfikacyjne do wydrukowania.

IDENTYFIKACJA SPRZEDAWCY

NAZWA: PPHU WITAMINKIADRES: 03-150 Duża Wieś, ul. Zdrowa 5

PRODUKT: MalinyKLASA: I

KRAJ POCHODZENIA: PolskaPodstawa prawna:

• art. 18 Rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 roku – ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności;

• Ustawa o Bezpieczeństwie Żywności i Żywienia z dnia 25 sierpnia 2006 roku.

IDENTYFIKACJA SPRZEDAWCY

NAZWA: Gospodarstwo Ogrodnicze Jan NowakADRES: 03-150 Duża Wieś, ul. Zdrowa 10

PRODUKT: Kalafiory KLASA: IPRODUKT: Kapusta KLASA: II

KRAJ POCHODZENIA: PolskaPodstawa prawna:

• art. 18 Rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 roku – ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności;

• Ustawa o Bezpieczeństwie Żywności i Żywienia z dnia 25 sierpnia 2006 roku.

Na Rynku Hurtowym Broniszeobowiązuje identyfikacja sprzedawców i produktówOd lipca Rynek Hurtowy Bronisze, jako pierwszy wprowadził obowiązek posiadania przez sprze-dawców prowadzących handel na placach, identy-fikatora z danymi sprzedawcy i informacją o pro-dukcie wprowadzanym do obrotu.

Warszawski Rolno-Spożywczy Rynek Hurtowy SA