1

Polacy o usługach publicznych świadczonych drogą elektroniczną oraz korzystaniu z Internetu

Informacja o źródłach danych wykorzystanych w opracowaniu

Prezentowane w raporcie dane pochodzą z:

1. badania zrealizowanego przez TNS OBOP na zlecenie Kancelarii Prezydenta RP. Badanie

zrealizowano w dniach 9-14.III. 2012 r. na ogólnopolskiej losowej, reprezentatywnej próbie

1026 osób w wieku 15 lat i więcej. Maksymalny statystyczny błąd pomiaru wynosi +/- 3%.

2. następujących badań przeprowadzonych przez CBOS:

PIT-y 2010, czerwiec 2011

PIT-y 2011, CBOS, maj 2012

Polacy o ułatwieniach w głosowaniu, lipiec 2011

Korzystanie z Internetu, sierpień 2011

3. Młodzi 2011 – raport z badań, K. Szafraniec

4. TNS Digital Life 2011 – raport z badań TNS OBOP

Ogólne wyniki badania

Co trzeci Polak (32%) chciałby mieć możliwość umówienia drogą elektroniczną terminu

wizyty lekarskiej. Co czwarty uważa, że najpilniej należałoby umożliwić składanie drogą

elektroniczną wniosku, podania lub zgłoszenia do urzędu (25%) oraz umawianie terminów

wizyt w urzędach (24%).

Relatywnie najczęściej usługi te wskazywali ludzie młodzi (20-29 lat), najlepiej wykształceni

i mieszkający w największych miastach (powyżej 200 tys. mieszkańców).

14% badanych – po zapoznaniu się z listą różnych e-usług – stwierdziło, że żadna z nich nie

jest im potrzebna. Brak potrzeb w zakresie wymienionych w badaniu e-usług charakteryzuje

najstarszych badanych (w wieku 60 lat i więcej), biernych zawodowo, słabiej wykształconych

oraz mieszkających na wsi.

Systematycznie rośnie liczba użytkowników Internetu. Według CBOS, w roku 2011 ponad

połowa Polaków (56%) przyznawała, że regularnie korzysta z Internetu, co oznacza ponad

trzykrotny wzrost w porównaniu z rokiem 2002 (17%).

Im badani młodsi i lepiej wykształceni – tym częściej są użytkownikami Internetu. Ponadto

mieszkańcy miast zdecydowanie częściej niż mieszkańcy wsi korzystają z Internetu.

W społeczeństwie polskim przeważa pogląd, że dzięki rozwojowi nowych technologii świat

staje się lepszy. Opinię taką wyraża 48% Polaków.

2

W ramach realizacji idei społeczeństwa informacyjnego planuje się zwiększenie dostępności usług

publicznych świadczonych drogą elektroniczną. Wprowadzenie takiego projektu miałoby na celu

uproszczenie i przyspieszenie załatwiania spraw urzędowych a tym samym poprawę możliwości

wykorzystania Internetu w wielu aspektach życia codziennego.

Co trzeci Polak (32%) chciałby mieć możliwość umówienia konkretnego terminu wizyty lekarskiej

drogą elektroniczną. To zdecydowanie najczęściej wskazywana usługa, której wprowadzenia badani

chcieliby w pierwszej kolejności. Co czwarty badany uważa, że najpilniej należałoby umożliwić

złożenie drogą elektroniczną wniosku, podania lub zgłoszenia do urzędu (25%) oraz umówienie

konkretnych terminów wizyt w urzędach (24%).

Relatywnie najczęściej na te trzy usługi wskazywali młodzi respondenci (w wieku 20-29 lat),

z wykształceniem średnim lub wyższym i mieszkający w największych miastach – liczących powyżej

200 tys. mieszkańców. Na umówienie drogą elektroniczną terminu wizyty lekarskiej wskazało 41%

dwudziestolatków, 37% osób z wykształceniem średnim i 36% z wyższym oraz 42% mieszkańców

największych miast. Na złożenie drogą elektroniczną wniosku lub zgłoszenia do urzędu – 37%

badanych w wieku 20-29 lat, 32% najlepiej wykształconych i 38% mieszkańców największych miast.

Natomiast umówienie terminów wizyt w urzędach podkreślało 29% dwudziestolatków, 29% osób

z wykształceniem średnim i 34% mieszkańców największych ośrodków miejskich.

Około jednej piątej wskazań uzyskały następujące usługi: elektroniczna recepta wystawiana przez

lekarza, z możliwością jej zrealizowania w dowolnej aptece na podstawie dowodu osobistego (22%),

głosowanie w wyborach drogą elektroniczną (21%), potwierdzenie posiadania ubezpieczenia

zdrowotnego (21%) a także możliwość dokonania opłaty urzędowej drogą elektroniczną (20%).

Mniej niż jedna piąta badanych uznała, że – biorąc pod uwagę ich potrzeby – korzystnym byłoby

umożliwienie: automatycznego przekazania do zakładu pracy informacji o zwolnieniu lekarskim

(16%), udostępnienia pełnej „instrukcji obsługi” najczęściej stosowanych procedur administracyjnych

wraz z aktualnymi wzorami formularzy (15%) oraz uzyskania informacji o „historii” danego

samochodu na podstawie danych ze Stacji Kontroli Pojazdów (15%).

Nieco ponad jedna dziesiąta uznała za ważne następujące usługi: uzyskanie zaświadczenia

o niezaleganiu z podatkami i opłatami urzędowymi (13%), uzyskanie informacji o zakresie

kompetencji i uprawnień urzędnika lub wydziału danego urzędu (13%), udostępnienie aktów

prawnych w Internecie wraz z narzędziami do ich wyszukiwania (13%), uzyskanie informacji

o obecności dziecka w szkole oraz jego ocenach lub uwagach (13%) a także dostęp do aktów urzędów

stanu cywilnego (13%) i możliwość uzyskania informacji o punktach karnych kierowcy (12%).

Elektroniczny system prowadzenia konsultacji społecznych w procesie tworzenia aktów prawnych

zyskał najmniejsze uznanie wśród badanych – wskazało go 8% respondentów.

Co dziesiąty pytany (11%) nie potrafił powiedzieć, jakie usługi powinny być świadczone drogą

elektroniczną w pierwszej kolejności a 14% badanych – po zapoznaniu się z listą propozycji –

stwierdziło, że żadna z nich nie jest im potrzebna. Brak potrzeb w zakresie wymienionych w badaniu

e-usług charakteryzuje najstarszych badanych (w wieku 60 lat i więcej: 36%), biernych zawodowo

(osoby, które nie pracują: 22%, emeryci i renciści: 33%), z wykształceniem podstawowym (31%) oraz

mieszkających na wsi (20%).

3

Dane nie sumują się do 100%, ponieważ badani mogli wskazać do pięciu odpowiedzi.

32

25

24

22

21

21

20

16

15

15

13

13

13

13

13

12

8

1

11

14

0 10 20 30 40

umówienie wizyty u lekarza na konkretny termin (dzień i godzina)

możliwość złożenia drogą elektroniczną wniosku, podania, zgłoszenia do urzędu

umówienie wizyty w urzędzie na konkretny termin (dzień i godzina)

elektroniczna recepta wystawiana przez lekarza i realizowana w dowolnej aptece na podstawie dowodu osobistego

głosowanie w wyborach drogą elektroniczną

potwierdzenie posiadania ubezpieczenia zdrowotnego

możliwość dokonania opłaty urzędowej drogą elektroniczną

automatyczne przekazanie do zakładu pracy informacji o zwolnieniu lekarskim

dostępność pełnej „instrukcji obsługi” najczęściej stosowanych procedur administracyjnych wraz z aktualnymi wzorami formularzy

uzyskanie informacji o „historii” danego samochodu (dane ze Stacji Kontroli Pojazdów)

uzyskanie zaświadczenia o niezaleganiu z podatkami/składkami/opłatami urzędowymi

uzyskanie informacji o zakresie kompetencji i uprawnień danego urzędnika lub wydziału danego urzędu

dostępność wszystkich aktów prawnych w Internecie wraz z narzędziami do ich wyszukiwania

uzyskanie informacji o obecności dziecka w szkole oraz jego ocenach lub uwagach

dostęp do aktów urzędów stanu cywilnego drogą elektroniczną

uzyskanie informacji o punktach karnych kierowcy

elektroniczny system prowadzenia konsultacji społecznych w procesie tworzenia aktów prawnych

inne

trudno powiedzieć

żadna z wymienionych

Dane w %

Biorąc pod uwagę Pana(i) potrzeby, proszę powiedzieć, które z wymienionych usług powinny być wprowadzone w pierwszej kolejności, jako świadczone drogą elektroniczną:

4

W lipcu 2011 CBOS realizował badanie, w którym pytano o kwestię e-wyborów. Wyniki, jakie

uzyskano zbieżne są z wynikami OBOP prezentowanymi powyżej. Okazuje się, bowiem, że 23%

Polaków – mając możliwość wyboru sposobu głosowania – wolałoby oddać głos elektronicznie, przez

Internet, niż w sposób tradycyjny, czyli w lokalu wyborczym (ten drugi nadal jest najbardziej

popularny – wybrałoby go 72% badanych). Widzimy więc, że e-wybory, co pokazują dwa różne

badania, zyskują aprobatę ponad jednej piątej Polaków.

W tym samym badaniu CBOS połowa Polaków (49%) uznaje, że możliwość głosowania

elektronicznego powinna być dostępna dla wszystkich wyborców. Prawie dwukrotnie mniej badanych

(26%) jest zdania, że powinna ona być ograniczona i obejmować jedynie tych, którzy mają problem

z dotarciem do lokalu wyborczego (niepełnosprawnych, starszych). Zdaniem jednej piątej (19%)

w ogóle nie powinno być możliwości głosowania przez Internet.

Stosunek do e-wyborów jest istotnie związany z wiekiem, miejscem zamieszkania, wykształceniem

i poglądami politycznymi badanych. Najwięcej zwolenników powszechnego dostępu do e-wyborów

znajdujemy wśród najmłodszych badanych (18-24 lata: 59%, 25-34 lata: 61%), mieszkających

w największych miastach (powyżej 500 tys. mieszkańców: 63%), najlepiej wykształconych (65%)

i o poglądach lewicowych (55%). Najmniej zaś wśród: osób w wieku 65 lat i starszych (24%),

mieszkających na wsi (40%), z wykształceniem podstawowym (37%) oraz o prawicowych poglądach

politycznych (48%).

1

1

0

0

3

23

72

0 10 20 30 40 50 60 70 80

brak zdania

nigdy nie chodzę na wybory

przez pełnomocnika

korespondencyjnie

w domu (komisja przychodzi z urną)

elektronicznie (przez Internet)

osobiście w lokalu wyborczym

Dane w %

CBOS: Gdyby miał(a) Pan(i) możliwość wyboru jak głosować, to wolał(a)by Pan(i) głosować:

49 26 19 6

0% 20% 40% 60% 80% 100%

CBOS: Stosunek do e-wyborów (czy powinna istnieć możliwość głosowania elektronicznego, przez Internet)

tak, dla wszystkich wyborców

tak, ale tylko dla osób, które mają problem z dotarciem do lokalu wyborczego (niepełnosprawnych, starszych)

w ogóle nie powinno być takiej możliwości

brak zdania

5

Jedną z form e-usług, wprowadzoną niedawno, jest możliwość składania zeznania podatkowego. Jak

widzimy, najbardziej popularną formą rozliczenia jest osobiste złożenie zeznania w Urzędzie

Skarbowym. Jednak forma ta wyraźnie straciła na znaczeniu (2010: 76%, 2011: 67%). Wzrósł

natomiast odsetek osób rozliczających się za pomocą Internetu (z 8% do 12%). Należy przypuszczać,

że ta forma rozliczenia z US będzie coraz bardziej popularna.

Korzystanie z Internetu i charakterystyka użytkowników

Badania CBOS z ostatniej dekady pokazują, że systematycznie rośnie liczba użytkowników Internetu.

W roku 2011 ponad połowa Polaków (56%) przyznawała, że regularnie (co najmniej raz w tygodniu)

korzysta z Internetu, co oznacza ponad trzykrotny wzrost w porównaniu z rokiem 2002 (17%).

W ciągu ostatniego roku dynamika zmiany wyraźnie wzrosła: między 2009 a 2010 odsetek

użytkowników zwiększył się o 3 punkty procentowe, natomiast między 2010 a 2011 – o 5 punktów.

Blisko dwie trzecie badanych (61%) planowało w ubiegłym roku, że w ciągu najbliższych dwunastu

miesięcy będzie korzystać z Internetu. Niemal połowa (48%) była o tym zdecydowanie przekonana

a ponad jedna dziesiąta (13%) – raczej. Ponad jedna trzecia respondentów (36%) twierdziła, że nie

będzie korzystać z Internetu: 8% odpowiadała, że chyba nie a 28% że na pewno nie.

67

76

15

11

12

8

6

5

0% 20% 40% 60% 80% 100%

za rok 2011

za rok 2010

CBOS: Sposób składania zeznania podatkowego w latach 2011-2012

osobiście w urzędzie skarbowym listownie, pocztą elektronicznie, za pomocą Internetu w inny sposób

17

26 28

31

37

44 48

51

56

0

10

20

30

40

50

60

2002 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Dan

e w

%

CBOS: Korzystanie z Internetu (stron internetowych, poczty, komunikatora internetowego itp) przynajmniej raz w tygodniu.

6

Biorąc pod uwagę obecny poziom korzystania z Internetu i plany na najbliższy rok widzimy, że 56%

obecnych użytkowników będzie korzystać także w przyszłości a 1% z obecnie korzystających nie

zamierza robić tego. Osoby, które obecnie nie korzystają z Internetu, ale będą to robić w najbliższym

roku stanowią 7%, natomiast ci, którzy nie korzystają i nie będą korzystać – 36%.

48 13 8 28 3

0% 20% 40% 60% 80% 100%

CBOS, VIII 2011: Jak Pan(i) sądzi, czy w ciągu następnego roku będzie Pan(i) korzystać z Internetu regularnie, przynajmniej raz w miesiącu?

na pewno tak chyba tak chyba nie na pewno nie trudno powiedzieć

56 1 7 36

0% 20% 40% 60% 80% 100%

CBOS, VIII 2011: Deklaracje badanych dotyczące korzystania z Internetu w najbliższym roku

korzystają i będą korzystać korzystają ale nie będą korzystać

nie korzystają ale będą korzystać nie korzystają i nie będą korzystać

7

Częściej niż pozostali regularnie z Internetu korzystają mieszkańcy województw: opolskiego,

wielkopolskiego (po 59%), śląskiego (60%) i pomorskiego (70%). Poniżej średniej ogólnopolskiej

plasują się mieszkańcy województw: dolnośląskiego (52%), warmińsko-mazurskiego (51%),

podkarpackiego (50%), zachodnio-pomorskiego (49%) a zwłaszcza kujawsko-pomorskiego (48%).

Z kolei zbliżony do przeciętnego odsetek korzystających z Internetu notujemy w województwach:

lubelskim, lubuskim (po 53%), łódzkim, świętokrzyskim (po 55%) a także mazowieckim i podlaskim

(po 57%) oraz małopolskim (58%).

niższy niż przeciętny odsetek korzystających regularnie z Internetu (od 48% do 52%)

podobny jak przeciętny odsetek korzystających regularnie z Internetu (od 53% do 58%)

wyższy niż przeciętny odsetek korzystających regularnie z Internetu (od 59% do 70%)

Badanie CBOS wyraźnie pokazuje istotną różnicę w korzystaniu z Internetu ze względu na miejsce

zamieszkania: mieszkańcy wsi (45%) zdecydowanie rzadziej niż mieszkańcy miast (od 59% do 66%)

korzystają z Internetu. Najczęściej regularnych użytkowników Internetu spotkać możemy

w metropoliach. Im mniejsze miasto – tym niższy odsetek korzystających: w miastach powyżej 500

tys. mieszkańców wynosi on 66%, w miastach najmniejszych – do 20 tys. – 59%. Korzystaniu

z Internetu sprzyja więc stopień zurbanizowania: im on wyższy – tym większy odsetek użytkowników.

CBOS, 2011: Odsetek korzystających z Internetu w województwach

8

Użytkownicy Internetu to najczęściej ludzie młodzi. Im badani starsi – tym rzadziej korzystają z tego

medium. W stopniu powszechnym z Internetu korzystają badani w wieku 18-24 lata (94%) a niemal

powszechnym – respondenci 25-34-letni (89%). Blisko trzy czwarte (71%) osób w wieku 35-44 lata

i połowa 45-54-latków (50%) regularnie korzysta z Internetu. Wśród starszych, użytkownicy Internetu

stanowią niecałą jedną trzecią (32% wśród ankietowanych w wieku 55-64 lata), natomiast w grupie

seniorów (65 lat i więcej) zaledwie co dziesiąta osoba (9%) korzysta z Internetu.

Na stopień korzystania z Internetu wpływa nie tylko wiek i miejsce zamieszkania, ale też poziom

wykształcenia: im badani lepiej wykształceni – tym częściej używają Internetu. Zaledwie jeden

na dziesięciu pytanych z wykształceniem podstawowym (10%) odpowiada, że korzysta z Internetu.

Wśród osób z wykształceniem zasadniczym zawodowym użytkowników Internetu jest dwie piąte

(41%) a średnim – niemal trzy czwarte (71%). Respondenci legitymujący się wykształceniem wyższym

powszechnie (93%) przyznają, że korzystają z Internetu.

66

65

63

61

59

45

0 10 20 30 40 50 60 70

miasto powyżej 500 tys.

miasto od 100 do 500 tys.

miasto od 50 do 100 tys.

miasto od 20 do 50 tys.

miasto do 20 tys.

wieś

Dane w %

CBOS: Korzystanie z Internetu a miejsce zamieszkania

9

32

50

71

89

94

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

65 lat i więcej

55-64 lata

45-54 lata

35-44 lata

25-34 lata

18-24 lata

Dane w %

CBOS: Korzystanie z Internetu a wiek badanych

9

Biorąc pod uwagę sytuację społeczno-zawodową badanych, z Internetu korzystają wszyscy uczniowie

i studenci (99%), kierownicy i najlepiej wykształceni specjaliści (97%) oraz pracownicy

administracyjno-biurowi (93%). Dziewięciu na dziesięciu przedsiębiorców (89%) oraz techników

i przedstawicieli średniego personelu (88%) deklaruje, że korzysta z Internetu. W sektorze usług

użytkownicy Internetu stanowią niemal trzy czwarte (73%). Korzystanie z Internetu deklaruje

ponadto ponad połowa robotników niewykwalifikowanych (57%), bezrobotnych (54%)oraz osób,

które nie pracują (54%) – ale nie dlatego, że pracy znaleźć nie mogą lecz dlatego, że znajdują

się w takiej sytuacji, że konieczności podejmowania pracy nie odczuwają lub też pracować nie mogą,

mając zapewnione inne źródło utrzymania. Wśród robotników niewykwalifikowanych połowa (50%)

korzysta z Internetu, a wśród rolników – jedna trzecia (33%). Stosunkowo najrzadziej użytkowników

Internetu znajdujemy wśród rencistów (21%) i emerytów (16%). Wyższy odsetek korzystających

z Internetu wśród emerytów niż wśród osób w wieku 65 lat i starszych należy tłumaczyć tym, że: 1)

kobiety przechodzą na emeryturę w wieku 60 lat; 2) część badanych korzysta z wcześniejszych

uprawnień emerytalnych.

93

71

41

10

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

wyższe

średnie

zasadnicze zawodowe

podstawowe

Dane w %

CBOS: Korzystanie z Internetu a wykształcenie

16

21

33

50

54

54

57

73

88

89

93

97

99

0 20 40 60 80 100

emeryci

renciści

rolnicy

robotnicy niewykwalifikowani

bezrobotni

niepracujący z innych powodów

robotnicy wykwalifikowani

pracownicy usług

technicy, średni personel

pracujący na własny rachunek

pracownicy administracyjno-biurowi

kadra kierownicza, specjaliści z wyższym wykształceniem

uczniowie i studenci

Dane w %

CBOS: Korzystanie z Internetu w grupach społeczno-zawodowych

10

Ile czasu Polacy poświęcają na korzystanie z Internetu w ciągu tygodnia? Średnio 12 godzin, czyli

ponad 1,5 godziny dziennie. Średni czas spędzany przed komputerem on-line jest dłuższy wśród

najmłodszych badanych: 18-24 lata i 25-34 lata – po 14 godzin tygodniowo. Osoby starsze poświęcają

na korzystanie z Internetu 9-10 godzin tygodniowo.

Zdecydowanie najczęściej korzystamy z Internetu w domu – sytuacja ta nie zmienia się. Jedyna

zmiana jaką obserwujemy polega na tym, że rośnie znaczenie tego miejsca: w roku 2008 wskazywało

je 88%, w roku 2010 – 92% a obecnie 95% Polaków deklaruje, że korzysta z Internetu w domu.

Wyraźnie spadł odsetek użytkowników Internetu w pracy/szkole: w roku 2008 wynosił on 47%,

w 2010 – 49% a w 2011 – 41%. Z kawiarenek internetowych korzysta obecnie znikoma liczba

badanych (2%). Na inne miejsca korzystania z Internetu wskazuje 13% Polaków.

W ubiegłym roku aktywność w sieci wśród ogółu dorosłych Polaków najczęściej wiązała

się z korzystaniem z internetowych usług bankowych, czytaniem internetowych wersji prasy (po 30%)

oraz prowadzeniem rozmów za pomocą komunikatorów (28%). Rzadziej wskazywano na oglądanie

telewizji przez Internet (22%), ściąganie darmowych programów, muzyki, filmów (21%), prowadzenie

rozmów telefonicznych przez Internet (19%), słuchanie radia przez Internet oraz zakupy internetowe

9

10

9

10

14

14

12

0 2 4 6 8 10 12 14 16

65 lat i więcej

55-64 lata

45-54 lata

35-44 lata

25-34 lata

18-24 lata

OGÓŁEM

Liczba godzin tygodniowo

CBOS: Średnia liczba godzin w tygodniu korzystania z Internetu a wiek badanych

13

2

41

95

13

2

49

92

7

47

88

0 20 40 60 80 100

inne miejsce

kawiarenka internetowa

szkoła/praca

dom

Dane w %

CBOS: Miejsce korzystania z Internetu - zmiana w czasie

2008 2010 2011

11

(po 18%). Zdecydowanie najmniejszą aktywność obserwujemy jeśli chodzi o korzystanie z treści

dostępnych w Internecie odpłatnie (5%).

Wśród internautów ranking najpopularniejszych rodzajów aktywności jest niemal identyczny

a różnicę obserwujemy jedynie w poziomie częstości wskazań: wśród internautów odsetki wskazań

są znacznie wyższe niż wśród ogółu Polaków.

20

17

24

35

51

28

40

33

54

8

38

54

32

11

9

13

19

28

15

22

18

30

5

21

30

18

0 20 40 60

poznały kogoś przez Internet

grały w coś "on-line" z innymi osobami

dokonywały wpisów na forach, grupach dyskusyjnych

prowadziły przez Internet rozmowy telefoniczne

rozmawiały ze znajomymi przez komunikatory

czytały blogi

oglądały TV przez Internet

słuchały radia przez Internet

czytały internetowe wersje gazet lub czasopism

korzystały z treści odpłatnych (archiwa gazet, zdjęcia, członkostwo w serwisach)

ściągały darmowe programy, muzykę, filmy

korzystały z internetowych usług bankowych

kupiły coś przez Internet

Dane w %

CBOS, VII 2011: Osoby, które w ciągu ostatniego miesiąca:

ogół dorosłych internauci

12

Według OBOP, w ubiegłym roku 89% internautów codziennie korzystało z Internetu w celach

prywatnych. Trzy czwarte użytkowników Internetu (74%) codziennie oglądało telewizję, a ponad

połowa (56%) słuchała radia (chodzi o tradycyjne radio a nie internetowe). 44% internautów

deklarowało codzienny kontakt z prasą: 27% wskazywało gazety a 17% – magazyny.

Stosunek Polaków do nowych technologii

W społeczeństwie polskim przeważa pogląd, że dzięki rozwojowi nowych technologii świat staje

się lepszy. Na przestrzeni ostatniej dekady opinię taką wyrażało średnio 47,75% Polaków. W roku

ubiegłym: 48%. O tym, że nowoczesne technologie nie mają wpływu na to jak zmienia się świat,

w latach 2002-2011, przekonanych było średnio 31,38% badanych. W roku 2011 uważało tak 33%.

Średnio 12,5% Polaków, w ciągu ostatniego dziesięciolecia, przekonanych było o negatywnej roli

nowoczesnych technologii i uważało, że za ich sprawą świat staje się gorszy. W ubiegłym roku pogląd

taki wyrażało 14% – to jeden z najwyższych wyników (jedynie w 2004 roku opinię tę podzielało 15%).

Powtórzmy: stosunek Polaków do nowych technologii jest najczęściej pozytywny i skłonni są oni

podkreślać pozytywny ich wpływ dla kierunku rozwoju świata.

89

74

56

27

17 0

20

40

60

80

100

Internet (w celach

prywatnych)

telewizja radio gazety magazyny

Dan

e w

%

OBOP: Codzienne korzystanie z mediów wśród internautów

48

50

49

48

52

49

45

41

33

33

30

28

28

28

32

39

14

12

13

12

13

12

15

9

5

5

8

12

7

11

8

11

0% 20% 40% 60% 80% 100%

2011

2010

2008

2007

2006

2005

2004

2002

CBOS: Czy dzięki nowym technologiom, takim jak Internet i telefonia komórkowa, świat staje się lepszy czy też gorszy?

lepszy ani lepszy, ani gorszy gorszy brak zdania