Podstawy Organizacji i Przedsiębiorczości Wojciech St. Mościbrodzki wojmos@wojmos
description
Transcript of Podstawy Organizacji i Przedsiębiorczości Wojciech St. Mościbrodzki wojmos@wojmos
Podstawy Organizacji i PrzedsiębiorczościWojciech St. Moś[email protected]
ZagadnieniaZagadnienia
Przedsiębiorstwo i przedsiębiorcaPrzedsiębiorstwo i przedsiębiorca
Różne definicje – na potrzeby prawne, ekonomiczne i potoczne
Przedsiębiorstwo (ekonomicznie) – to forma prowadzenia działalności gospodarczej, charakteryzująca się strukturą, organizacją i odrębnością ekonomiczną
Przedsiębiorstwo (prawnie) – zorganizowany zespół czynników materialnych i niematerialnych przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej
Przedsiębiorstwo (potocznie) – firma, zakład pracy. Firma jest jednak w istocie nazwą, marką pod którą prowadzi się działalność Zakład pracy jest jedną z form organizacyjnych przedsiębiorstw
Działalność gospodarczaDziałalność gospodarcza
Działalność gosp. – na potrzeby prawne przynajmniej 3 różne definicje: Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana,
handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły (Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej)
Działalnością gospodarczą jest każda działalność zarobkową w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, w tym wykonywanie wolnego zawodu, a także każdą inną działalność zarobkową wykonywaną we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, nawet gdy inne ustawy nie zaliczają tej działalności do działalności gospodarczej lub osoby wykonującej taką działalność - do przedsiębiorców (Ordynacja podatkowa)
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (Ustawa o podatku VAT)
Działalność gospodarczaDziałalność gospodarcza
Potocznie: rodzaj zorganizowanej działalności służącej wytwarzaniu zysku ekonomicznego, prowadzonej w oparciu o przepisy prawa
(wyjątkiem są niezyskowne formy działalności – przedsiębiorstwa komunalne oraz organizacje non-profit)
Działalność gospodarczą prowadzą: Osoby fizyczne – to jest ludzie posiadający zdolność prawną (od chwili urodzenia
aż do śmierci) i zdolność do czynności prawnych Osoby prawne – trwałe zespolenie osób fizycznych i środków materialnych w
celu osiągnięcia określonego celu, posiadające osobowość prawną na mocy przepisów ustawowych
PrzedsiębiorcaPrzedsiębiorca
Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą wpisana do EDG
Osoba prawna spółka z o.o., spółka akcyjna, Skarb Państwa
Ułomna osoba prawna - podmiot, który we własnym imieniu może zaciągać zobowiązania pozywać i być pozywany
spółka jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna Wspólnicy spółki cywilnej
Art. 4. Ustawy o swobodzie działalności Gospodarczej 1. Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną (np. wszystkie spółki osobowe z KSH), której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. 2. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.
Przedsiębiorcą w rozumieniu art. 36 ustawy o Krajowym Rejestrze sądowym jest:
spółka jawna europejskich zgrupowań interesów gospodarczych, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna spółka europejska
PrzedsiębiorcaPrzedsiębiorca
spółdzielnia spółdzielnia europejska, przedsiębiorstwa państwowe, jednostki badawczo-rozwojowe przedsiębiorcy określeni w przepisach o zasadach prowadzenia na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez zagraniczne osoby prawne i fizyczne, zwane dalej „przedsiębiorstwami zagranicznymi”,
towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, inne osób prawne, jeżeli wykonują działalność gospodarczą i podlegają obowiązkowi wpisu
do rejestru, , oddziały przedsiębiorców zagranicznych działających na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej, główne oddziały zagranicznych zakładów ubezpieczeń.
PrzedsiębiorcaPrzedsiębiorca
Kodeks Cywilny w art. 431 wprowadza następującą definicje Przedsiębiorcy: Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna,
o której mowa w art. 331 § 1, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.
Art. 331. § 1. Do jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, stosuje się odpowiednio przepisy o osobach prawnych. § 2. Jeżeli przepis odrębny nie stanowi inaczej, za zobowiązania jednostki, o której mowa w § 1, odpowiedzialność subsydiarną ponoszą jej członkowie; odpowiedzialność ta powstaje z chwilą, gdy jednostka organizacyjna stała się niewypłacalna.
Mikroprzedsiębiorca Mikroprzedsiębiorca
Mikroprzedsiębiorca - w myśl art. 104 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, to przedsiębiorca, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:
zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz
operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro.
Mały Przedsiębiorca Mały Przedsiębiorca
Mały przedsiębiorca - określenie osoby prowadzącej działalność gospodarczą w niewielkim rozmiarze. W myśl art. 105 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, to przedsiębiorca który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:
zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji
finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro.
Średni przedsiębiorcaŚredni przedsiębiorca
Średni przedsiębiorca w myśl art. 106 ustawy o swobodzie działalności gospodarcze, za średniego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:
zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji
finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro.
PrzedsiębiorstwoPrzedsiębiorstwo
Pojęcie przedsiębiorstwa nie jest tożsame z punktu widzenia prawnego z pojęciem przedsiębiorcy.Przyjmuje się, następujące rozumienie pojęcia przedsiębiorstwo:
Znacznie podmiotowe- przedsiębiorstwo występuje jako podmiot praw i obowiązków w zakresie prawa cywilnego, jest podmiotem stosunków gospodarczych, w tym znaczeniu jest to synonim pojęcia przedsiębiorcy
Znaczenie funkcjonalne - stałe prowadzenie działalności gospodarczej w celach zarobkowych
Znaczenie przedmiotowe- to zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej
Przedsiębiorstwo Przedsiębiorstwo
Art. 551. Przedsiębiorstwo, jako zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, w szczególności:
1) firmę (nazwę), znaki towarowe i inne oznaczenia indywidualizujące przedsiębiorstwo, 2) księgi handlowe, 3) nieruchomości i ruchomości należące do przedsiębiorstwa, w tym produkty i materiały, 4) patenty, wzory użytkowe i zdobnicze, 5) zobowiązania i obciążenia, związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, 6) prawa wynikające z najmu i dzierżawy lokali zajmowanych przez przedsiębiorstwo.
Podstawowe akty prawnePodstawowe akty prawne
Konstytucja RP (z dn. 2 kwietnia 1997) Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej (2 lipca 2004 r.) Ustawa Kodeks Cywilny (23 kwietnia 1964 r.) Ustawa Kodeks spółek handlowych (15 września 2000 r.) Ustawa Ordynacja Podatkowa Ustawa o podatku od osób fizycznych Ustawa o podatku VAT Ustawa o KRS
KoncesjaKoncesja
Koncesja – uregulowana przede wszystkim w art. 5, 15, 46-63 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej
Koncesja jest to władczy akt administracyjny (decyzja) wydawany przez organ koncesyjny . Akt ten upoważnia do prowadzenia ściśle określonej działalności. Koncesjonowanie wprowadza się w przypadku działalności, które mają szczególne znaczenie ze względu na bezpieczeństwo państwa, obywateli, ważny interes społeczny.
KoncesjaKoncesja
Uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie: poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin, wydobywania kopalin ze złóż,
bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz składowania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych;
wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym;
wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią;
ochrony osób i mienia; rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych; przewozów lotniczych.
KoncesjaKoncesja
Koncesja jest udzielana na czas określony. Czas ten nie może być krótszy niż 5 lat i nie dłuższy niż 50 lat. (Istnieje możliwość przyznania koncesji na czas krótszy niż 5 lat ale tylko na wniosek składającego podanie o wydanie koncesji.)
Ewidencjonowanie działalności gospodarczejEwidencjonowanie działalności gospodarczej
Ewidencja Działalności Gospodarczej EDG - dla osób fizycznych wykonujących działalność gospodarczą. Prowadzona przez gminy jako zadania zlecone. Organem ewidencyjnym jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta.
Krajowy Rejestr Sądowy – pozostali przedsiębiorcy zgodnie z art. 36 Ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym
Krajowy Rejestr SądowyKrajowy Rejestr Sądowy
Krajowy Rejestr Sądowy jest scentralizowaną, informatyczną bazą danych składającą się z trzech osobnych rejestrów:
rejestru przedsiębiorców rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych,
fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej, rejestru dłużników niewypłacalnych.
Rejestr przedsiębiorców:Rejestr przedsiębiorców:
spółek jawnych, spółek partnerskich, spółek komandytowych, spółek komandytowo-akcyjnych, spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, spółek akcyjnych, spółdzielni, przedsiębiorstw państwowych, jednostek badawczo-rozwojowych, przedsiębiorców określonych w przepisach o zasadach prowadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez zagraniczne osoby prawne i fizyczne, zwane dalej "przedsiębiorstwami zagranicznymi",
towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, innych osób prawnych, jeżeli wykonują działalność gospodarczą i podlegają obowiązkowi wpisu do rejestru, o
którym mowa w art. 1 ust. 2 pkt 2, oddziałów przedsiębiorców zagranicznych działających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, głównych oddziałów zagranicznych zakładów ubezpieczeń.
KRS – ważne informacje KRS – ważne informacje
Rejestr jest jawny; Dostępu do danych zawartych w Rejestrze za pośrednictwem Centralnej
Informacji. Otrzymać poświadczone odpisy, wyciągi i zaświadczenia o danych
zawartych w Rejestrze Wpisy do Rejestru podlegają obowiązkowi ogłoszenia w Monitorze
Sądowym i Gospodarczym, chyba że ustawa stanowi inaczej.
KRS – ważne informacjeKRS – ważne informacje
Domniemanie prawdziwości wpisów Podmiot obowiązany do złożenia wniosku o wpis do Rejestru nie może powoływać się wobec
osób trzecich działających w dobrej wierze na dane, które nie zostały wpisane do Rejestru lub uległy wykreśleniu z Rejestru.
Od dnia ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym nikt nie może zasłaniać się nieznajomością ogłoszonych wpisów. Jednak w odniesieniu do czynności dokonanych przed upływem szesnastego dnia od dnia ogłoszenia podmiot wpisany do Rejestru nie może powoływać się na wpis wobec osoby trzeciej, jeżeli ta udowodni, że nie mogła wiedzieć o treści wpisu.
W przypadku rozbieżności między wpisem do Rejestru a ogłoszeniem w Monitorze Sądowym i Gospodarczym obowiązuje wpis w Rejestrze. Jednak osoba trzecia może powoływać się na treść ogłoszenia, chyba że podmiot wpisany do Rejestru udowodni, że osoba trzecia wiedziała o treści wpisu.
KRS – ważne informacjeKRS – ważne informacje
Każdy podmiot ma odrębne akta rejestrowe
Postępowanie rejestrowe postępowanie nieprocesowe, uproszczone postępowaniu – formularzowe. Wniosek o wpis do Rejestru powinien być złożony nie później niż w terminie 7 dni od dnia zdarzenia uzasadniającego dokonanie wpisu, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
ZASADY WYSTEPOWANIA PRZEDSIĘBIORCY W OBROCIEZASADY WYSTEPOWANIA PRZEDSIĘBIORCY W OBROCIE
osoby fizyczne/ indywidualne prowadzące działalność gospodarczą mogą być reprezentowane przez:
samodzielnie (zdolność do czynności prawnych - do bycia przedsiębiorcą- mają osoby fizyczne mające pełną zdolność do czynności prawnych tj od ukończenia 18 roku życia)
podmioty umocowane: przedstawiciel ustawowy pełnomocnik (ogólne, szczególne, rodzajowe art. 98-109 KC), prokurent (art. 1091- 1099 KC)
ZASADY WYSTEPOWANIA PRZEDSIĘBIORCY W OBROCIEZASADY WYSTEPOWANIA PRZEDSIĘBIORCY W OBROCIE
osoby prawne (podmiot, któremu przepis szczególny przyznał osobowość prawną np Spółka akcyjna, spółką z o.o., fundacja) mogą być reprezentowane przez:
• organy: zarząd (domniemanie kompetencji, sposób reprezentacji sprawdź w KRS) , rada nadzorcza, komisja rewizyjna, zgromadzenie
• przedstawiciel ustawowy np. kurator ustanawiany przez Sąd • pełnomocnik umocowany przez odpowiedni organ (ogólne, szczególne,
rodzajowe art. 98-109 KC),• prokurent powołany przez Zarząd i zarejestrowany w KRS (art. 1091- 1099 KC),
ZASADY WYSTEPOWANIA PRZEDSIĘBIORCY W OBROCIEZASADY WYSTEPOWANIA PRZEDSIĘBIORCY W OBROCIE
Jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej np spółki osobowe takie jak jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna mogą być reprezentowane przez:
wspólników uprawnionych do reprezentacji (zawsze sprawdź w KRS) przedstawiciel ustawowy np. kurator ustanawiany przez Sąd pełnomocnik umocowany przez odpowiedni organ (ogólne, szczególne,
rodzajowe art. 98-109 KC), prokurent powołany przez Zarząd i zarejestrowany w KRS (art. 1091- 1099 KC),
ProkuraProkura
PROKURA - to szczególny rodzaj pełnomocnictwa, z ustawowo określonym zakresem umocowania ”do wszystkich czynności sądowych i pozasądowych” z którego korzystać mogą wyłącznie przedsiębiorcy. Art. 1091- 1099 KC),
ProkuraProkura
cechy szczególne: ustawowo określony obszar umocowania ustanowić mogą wyłącznie przedsiębiorcy rejestrowi nie ma możliwości substytucji podlega wpisowi do KRS lub EDG (zarówno zgłoszenie jak i
wykreślenie) nie można ograniczyć prokury ze skutkiem prawnym wobec osób
trzecich, chyba ,że przepis szczególny tak stanowi
ProkuraProkura
Prokura rodzaje: samodzielna/samoistna łączną oddziałowa
ProkuraProkura
Ustanowienie prokury – następuje przez jednostronna czynność prawną przedsiębiorcy tj. przez:
Indywidualne osoby fizyczne - prowadzące działalność gospodarczą spółki osobowe – zgoda wszystkich wspólników, każdy może odwołać. W komandytowej
zgoda wszystkich uprawnionych do prowadzenia spraw spółki (komplementariuszy). spółki kapitałowe; zgoda wszystkich członków zarządu, chyba ze jest to uprawnienie
innego organu Spółka cywilna nie może ustanowić prokurenta
ProkuraProkura
Art. 1092. § 1. Prokura powinna być pod rygorem nieważności udzielona na piśmie. § 2. Prokurentem może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych.
ProkuraProkura
Art. 1093. Do zbycia przedsiębiorstwa, do dokonania czynności prawnej, na podstawie której następuje oddanie go do czasowego korzystania, oraz do zbywania i obciążania nieruchomości jest wymagane pełnomocnictwo do poszczególnej czynności.
ProkuraProkura
Art. 1094. § 1. Prokura może być udzielona kilku osobom łącznie (prokura łączna) lub oddzielnie.§ 2. Kierowane do przedsiębiorcy oświadczenia lub doręczenia pism mogą być dokonywane wobec jednej z osób, którym udzielono prokury łącznie.
ProkuraProkura
Art. 1095. Prokurę można ograniczyć do zakresu spraw wpisanych do rejestru oddziału przedsiębiorstwa (prokura oddziałowa).
Art. 1096. Prokura nie może być przeniesiona. Prokurent może ustanowić pełnomocnika do poszczególnej czynności lub pewnego rodzaju czynności.
ProkuraProkura
Art. 1097. § 1. Prokura może być w każdym czasie odwołana.
§ 2. Prokura wygasa wskutek wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru, a także ogłoszenia upadłości, otwarcia likwidacji oraz przekształcenia przedsiębiorcy.
§ 3. Prokura wygasa ze śmiercią prokurenta.
§ 4. Śmierć przedsiębiorcy ani utrata przez niego zdolności do czynności prawnych nie powoduje wygaśnięcia prokury.
ProkuraProkura
Art. 1098. § 1. Udzielenie i wygaśnięcie prokury przedsiębiorca powinien zgłosić do rejestru przedsiębiorców.§ 2. Zgłoszenie o udzieleniu prokury powinno określać jej rodzaj, a w przypadku prokury łącznej także sposób jej wykonywania.
Krótki wstęp do teorii wyboruKrótki wstęp do teorii wyboru
Wybór w działalności gospodarczej to najczęściej decyzja oparta o rachunek ekonomiczny
W zależności od okresu spodziewanego zwrotu mówimy często o: Decyzjach strategicznych (powyżej 3 lat) Decyzjach taktycznych (powyżej 1-3 lat) Decyzjach operacyjnych (krótkoterminowych)
Oczywiście podział ten ma jedynie znaczenie umowne
Decyzje podejmowane są jednoosobowo lub grupowo. Przeważnie decyzja podejmowana grupowo jest lepsza, bowiem pojawia się
efekt synergii pomiędzy decydentami. Może się jednak zdarzyć, że osoba o najsilniejszym wpływie ogranicza efektywność zespołu
Typowe formy podejmowania decyzji: głosowanie, uzgodnienie, szukanie kompromisu
BudżetBudżet
Budżet to plan przychodów i wydatków określonych zasobów (najczęściej pieniędzy, ale są także np. budżety zużycia wody) powiązanych jednym celem, rozciągnięty w czasie.
Budżet służy do planowania i prognozowania, ale także do kontroli i monitoringu (realizacja budżetu)
Budżety konstruuje się najczęściej w odniesieniu do: Jednostki gospodarującej (np. budżet firmy) Czasu (np. budżet na dany rok) Projektu (np. budżet budowy domu)
Konstruując budżet pamiętamy o: Zasadzie realnego planowania Zasadzie elastyczności Zasadzie rozsądnego ryzyka Perspektywie księgowej i perspektywie cash flow
Przykładowy budżetPrzykładowy budżet
Podstawy prawa dla przedsiębiorcówPodstawy prawa dla przedsiębiorców
Prawo to zespół (zbiór) norm usankcjonowanych lub wydanych przez państwo i zagwarantowanych przymusem państwowym
Norma prawna - to najmniejszy stanowiący sensowną całość element prawa. Stworzona na podstawie przepisów prawnych, ustanowiona przez kompetentny organ władzy w odpowiednim trybie reguła postępowania:
generalna (nie jest skierowana do jednego, ściśle oznaczonego adresata, ale do grupy podmiotów określonych przy pomocy nazwy rodzajowej)
abstrakcyjna (dotycząca powtarzalnych zachowań, wielokrotnego zastosowania, uniwersalna)
Norma prawna składa się z: Hipotezy (wyznacza adresata), dyspozycji (określa zachowanie) i sankcji (co się
dzieje, gdy dyspozycja nie jest spełniona)
Podstawy prawa dla przedsiębiorcówPodstawy prawa dla przedsiębiorców
Podstawowa różnica (co do zasady) pomiędzy organem państwa a innym podmiotem (obywatelem, przedsiębiorcą):
Obywatel (także przedsiębiorca) może zachowywać się w dowolny sposób nie zabroniony przez prawo
Organ władzy musi się zachowywać tylko tak, jak pozwala na to prawo
Obejście prawa (działanie zgodne z literą prawa, ale niezgodne z jego duchem) nie jest równoznaczne z działaniem legalnym
Systemy prawneSystemy prawne
Prawo kodeksowe – norma prawna musi być jasno określona, precedens nie tworzy nowej normy, ale może być pomocniczo wykorzystany w orzecznictwie
Prawo zwyczajowe (common law) – prawo oparte o zasady wywodzące się ze zwyczaju, precedens stanowi nową normę prawną
Hierarchia polskiego systemu prawnegoHierarchia polskiego systemu prawnego
Polskie prawo stanowione: konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe, rozporządzenia
przepisy prawa Wspólnot Europejskich (rozporządzenia, dyrektywy, decyzje)
regulacje umowne tworzone przez strony, postanowienia umów międzynarodowych zwyczaje handlowe np incoterms, combiterms
Czynność prawna i czyn prawnyCzynność prawna i czyn prawny
czynność prawna to świadome i zgodne z przepisami prawa zachowanie podmiotów zmierzające do wywołania skutków prawnych mocą odpowiednich oświadczeń woli
Czyn - zachowanie się podmiotu prawa które rodzi skutki prawne choć do wywołania tych skutków podmiot prawa swym zachowaniem nie zmierzał (mogą być zgodne z prawem i niezgodne)
Klasyfikacja według stosunku podmiotu opodatkowania do źródła podatku
Klasyfikacja według stosunku podmiotu opodatkowania do źródła podatku
Bezpośrednie – zalicza się te podatki, które nie mogą być przerzucane na inne podmioty, a więc zarówno materialnie jak i formalnie obciążają podatnika,
Pośrednie - mogą być z kolei przerzucane na inny podmiot. Ich przedmiotem jest inne zjawisko niż uzyskiwanie dochodu lub posiadanie majątku
Podmiot opodatkowaniaPodmiot opodatkowania
Charakter osobisty Pobierany na zasadzie powszechności i równości Osoba fizyczny osiągająca przychody określone w art. 10 ustawy pit
podlegające opodatkowaniu Posiadające ograniczony i nieograniczony obowiązek podatkowy Opodatkowanie małżonków i dzieci
PodmiotyPodmioty
Osoby fizyczne prowadzące działalnośc gospodarczą Osoby fizyczne osiągające dochody pozostałe Osoby fizyczne będą wspólnikami spółek osobowych: cywilnych,
jawnych, partnerskich, komandytowych, komandytowo-akcyjnych
Przedmiot opodatkowaniaPrzedmiot opodatkowania Wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wyłączonych z
opodatkowania lub zwolnionych Opodatkowany jest dochód Dochodem jest nadwyżka sumy przychodów ze źródła przychodów
nad kosztem ich uzyskania
Źródła przychodówŹródła przychodów Art. 10 ust. 1 ustawa wymienia 9 źródeł przychodów Stosunek pracy, służbowy, spóldzielczy Działaność wykonywana osobiście Nieruchomości – najem, podnajem, sprzedaż, w tym prawa Dochody z kapitałów i praw majątkowych Działy specjalne produkcji rolnej Pozarolnicza dzialalność gospodarcza
Wyłączenia z opodatkowaniaWyłączenia z opodatkowania Przychody z działalności rolniczej z wyjątkiem przychodów z działów
specjalnych produkcji rolnej Przychody z gospodarki leśnej Przychody podlegające przepisom o podatku od spadków i darowizn Przychody z czynności, ktore nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznj
umowy Przychody z tytułu podziału majątku wspólnego majątku małżonków w
wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wpólności majątkowej
Podstawa opodatkowaniaPodstawa opodatkowania Suma dochodów ze wszystkich źródeł przychodów podlegająca
kumulacji w danym roku podatkowym Rok podatkowy = rok kalendarzowy Odliczeniu podlegają wydatki określone w art. 26 i 27 PIT
Ulgi w podatkach dochodowychUlgi w podatkach dochodowych Wydatki poniesione w związku u uzyskanym przychodem Koszty związane z egzystencją podatnika Charakter rodzinny Charakter stymulacyjny Zbieg techniczny- zwrot nienależnie pobranych rent, emerytur
Koszty uzyskania przychoduKoszty uzyskania przychodu
Koszty rzeczywiste zgodne z art. 22 ust.1 PIT z wyłączeniem art.23.ust.1
Koszty ryczałtowe – 20% lub 50% Koszty ryczałtowe ze stosunku pracy
Stawki podatku dochodowego 2007/2008Stawki podatku dochodowego 2007/2008
19 %
30 %
40 %
19 %
Stawki podatku
2007 2008
Do 43.405 zł – 19% - 572 zł 54 gr
Od 43.405 do 85.528 – 7.674 zł 41 gr
+ 30% powyż. 43.405 zł
Powyż 85.528 zł – 20.311 zł 31 gr +
40% nadwyżki ponad 85.528
Do 44.490 zł – 19% - 586,85 zł
Od 44.490 do 85.528 – 7.866,25 zł
+ 30% powyż. 44.490 zł
Powyż 85.528 zł – 20.177,65 zł +
40% nadwyżki ponad 85.528
Podatek liniowy Podatek liniowy art. 30 c PIT podatek liniowy dla osób prowadzących działalność
gospodarczą – 19% Ograniczenia odliczeń i rozliczeń Zakaz rozliczania z małżonkiem Odliczeniu podlegają składki ZUS i zdrowotne Ograniczenie kręgu osób podatku liniowego
Stawka podatku 2009
18 % do 85.528 zł 32 %pow. 85.528 zł
19 %
Podatek w formie ryczałtu Podatek w formie ryczałtu art. 29 i 30 ustawy PIT – 20% Dywidend, lokat, odsetek i kapitałów – art. 30a i 30b PIT – 19% Nie łączy się z pozostałymi dochodami Z nieujawnionych źródeł przychodów lub nieznajdujących pokrycia
w dochodzie- 75%
Podatek zryczałtowany Podatek zryczałtowany osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarcza do wysokości
150 tys Euro (limit na 2008) Osoby duchowne Karta podatkowa
Krzywa Laffera
Stopa podatkowa
Przychód z podatków
Krzywa Laffera
Maksymalny przychód
z podatków
t* 1
Ile wynosi t*?
KROK 1 - wpis do ewidencji działalności gospodarczej (Urząd Miasta Poznania)
KROK 2 - uzyskanie numeru identyfikacyjnego REGON (Urząd Statystyczny w Poznaniu)
KROK 3 - wyrobienie pieczątki firmowej
KROK 4 - założenie rachunku bankowego
KROK 5 - zgłoszenie w Urzędzie Skarbowym
KROK 6 - zgłoszenie do ZUS
Zakładanie działalności gospodarczej – do 31 Zakładanie działalności gospodarczej – do 31 marca 2009r.marca 2009r.
Zakładanie działalności gospodarczej – po 31 Zakładanie działalności gospodarczej – po 31 marca 2009r. (do 1 lipca 2011r.)marca 2009r. (do 1 lipca 2011r.)
KROK 1 - wpis do ewidencji działalności gosp.
(prowadzonej przez prezydenta miasta)
KROK 2 - wyrobienie pieczątki firmowej
KROK 3 - założenie rachunku bankowego
Od 31 marca 2009r. obowiązuje „jedno okienko”!
ZINTEGROWANY WNIOSEK O WPIS DO EWIDENCJI DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
stanowiący jednocześnie:
- wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej (urząd gminy),
- wniosek o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON – Urząd Statystyczny),
- zgłoszenie identyfikacyjne albo aktualizacyjne, o którym mowa w przepisach o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (NIP – urząd skarbowy),
- zgłoszenie płatnika składek albo jego zmiany w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych albo zgłoszenie oświadczenia o kontynuowaniu ubezpieczenia społecznego rolników w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników (ZUS lub KRUS)
Wpis do ewidencji działalności Wpis do ewidencji działalności gospodarczejgospodarczej
rejestracja: wg miejsca zamieszkania – dla przedsiębiorcy polskiego lub wg adresu zakładu głównego na terenie Polski – dla przedsiębiorcy „zagranicznego”
złożenie wniosku:
osobiście lub przez pełnomocnika w urzędzie gminy,
listownie,
elektronicznie (za pośrednictwem formularza on-line)
załączniki - dokument tożsamości
opłata - brak
Wpis do ewidencji działalności Wpis do ewidencji działalności gospodarczejgospodarczej
Zakładanie działalności gospodarczej – po 1 Zakładanie działalności gospodarczej – po 1 lipca 2011r.lipca 2011r.
KROK 1 - wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej
(prowadzonej przez Ministra Gospodarki; rejestracja za pośrednictwem Internetu)
KROK 2 - wyrobienie pieczątki firmowej
KROK 3 - założenie rachunku bankowego
Po 1 lipca 2011r. obowiązuje „zerowe okienko”!
Wykresy Gantta - proceduraWykresy Gantta - procedura
Etap I: Rozłożenie przedsięwzięcia na cele etapowe lub cele cząstkowe. Etap II: Ustalenie czasu trwania przedsięwzięcia i określenie czasów realizacji
celów etapowych i cząstkowych. Etap III: Ustalenie kolejności realizacji celów etapowych i cząstkowych oraz
wyznaczenie terminów ich rozpoczęcia oraz zakończenia. Etap IV: Określenie miejsca, w którym cele te mają być realizowane. Etap V: Wyrażenie w postaci graficznej wszystkich dokonanych czynności.
Struktura liniowa Struktura liniowa
Dyrektor generalny
Zaopatrzenie Produkcja Zbyt Badania i rozwój
Projekt A Projekt B
Struktura liniowa z osobą wspomagającą Struktura liniowa z osobą wspomagającą
Organizacja task-force (przywódcza)Organizacja task-force (przywódcza)
Strukturamacierzowa
Strukturamacierzowa Dyrektor generalny
M arketing
Uczestn ik"M arketing"
Produkcja Sprzedaż Finanse R & D
Uczestn ik"Produkcja”
Uczestn ik"Sprzedaż
Uczestn ik"R&D”
Szef projektuA
Uczestn ik"M arketing"
Uczestn ik"Finanse”
Szef projektuB
Szef projektuC
Uczestn ik"Finanse”
Uczestn ik"R&D”
Uczestn ik"Sprzedaż
Uczestn ik"Produkcja”
Rachunkowość finansowa a rachunkowość zarządcza
Rachunkowość finansowa a rachunkowość zarządcza
Rachunkowość finansowa Rachunkowość zarządcza
Informacje głównie dla odbiorców zewnętrznych Informacje głównie dla kierownictwa jednostki
Regulowana prawnie przez ustawę, krajowe oraz międzynarodowe standardy
Opiera się na miernikach, relacjach i modelach z rachunkowości finansowej ale ich dobór zależy od zarządzających
Stosuje się w miarę jednolite zasady wyceny Stosuje się równolegle różne zasady wyceny
Zachowuje cechy rzetelności, wiarygodności prawidłowości Zorientowana na istotność, szybkość i koszt informacji
Informacje głównie ex post Zorientowana na przyszłość
Sprawozdania finansowe mają jednolity format i muszą być ujawnione Raporty finansowe tworzone zgodnie z bieżącymi potrzebami
Zasady fundamentalneZasady fundamentalne
Zasada Charakterystyka
Memoriałowa Efekty transakcji i zdarzeń gospodarczych są ujmowane w rachunkowości w momencie ich wystąpienia, niezależnie od przepływu środków pieniężnych
Kontynuacji działania założenie, że jednostka będzie kontynuowała w dającej się przewidzieć działalność w nie zmniejszonym istotnie zakresie
Zasady nadrzędne (wybrane)Zasady nadrzędne (wybrane)
Zasada Charakterystyka
współmierności ujęcie w wyniku finansowym danego okresu tych wszystkich kosztów, które przyczyniły się do powstania przychodów tego okresu
ostrożności dokonywanie realnej wyceny aktywów oraz pełne uwzględnianie zobowiązań; uznawanie przychodów za zrealizowane wówczas, jeśli jest to pewne a kosztów z chwilą poniesienia
ciągłości dokonywanie w kolejnych latach jednakowego grupowania operacji gospodarczych, wyceny aktywów i pasywów, ustalania wyniku finansowego i sporządzania sprawozdań finansowych, by za kolejne lata informacje z nich wynikające były porównywalne
Typologia spółekTypologia spółek
Spółka jest pojęciem wywodzącym się jeszcze z prawa rzymskiego (societas). Jest to byt powołany do osiągnięcia pewnego celu – przy czym nie jest wymagane, aby spółkę tworzyło wiele osób (prawnych bądź fizycznych)
Spółki: Prawa cywilnego Prawa administracyjnego Prawa handlowego Prawa europejskiego
Osoba fizyczna, osoba prawnaOsoba fizyczna, osoba prawna
Osoba fizyczna to prawny sposób określenia człowieka. Każdy żyjący człowiek jest osobą fizyczną Każda osoba fizyczna ma zdolność prawną, czyli może być podmiotem prawa Nie każda osoba fizyczna ma zdolność do czynności prawnych, czyli do
skutecznego składania i przyjmowania oświadczeń woli Płód nie jest osobą fizyczną, ale ma ograniczoną zdolność prawną (tzw.
nasciturus) – może być podmiotem prawa pod warunkiem, ze urodzi się żywy Osoba prawna
Trwałe zespolenie ludzi i środków materialnych w celu realizacji określonych zadań, wyodrębnione w postaci jednostki organizacyjnej wyposażonej przez prawo (przepisy prawa cywilnego) w osobowość prawną, czyli zdolność do samodzielnego bycia podmiotem praw i obowiązków oraz do dokonywania czynności prawnych w swoim imieniu
Ułomna osoba prawna podmiot stosunku cywilnoprawnego, jednostka organizacyjna niemająca
osobowości prawnej, lecz posiadająca na mocy ustawy zdolność prawną
PrzykładyPrzykłady
Osoba fizyczna (CZŁOWIEK): Jan Kowalski (lat 40), Janina Malinowska (lat 15), Stefan Nowak (lat 2)
Osoba prawna (osobowość prawna): Spółki kapitałowe (akcyjne i z o.o.) – na mocy ustawy KSH Spółdzielnia – na mocy ustawy Prawo Spółdzielcze Wyższa uczelnia – na mocy ustawy Prawo o Szkolnictwie Wyższym Przedsiębiorstwo państwowe – na mocy ustawy o p.p. Stowarzyszenie rejestrowe – na mocy ustawy prawo o stowarzyszeniach Związek zawodowy – na mocy ustawy o związkach zawodowych
Osoba prawna ułomna (osobowość prawna NIE, zdolność TAK): Spółki: jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-aukcyjna Wspólnota mieszkaniowa Spółka akcyjna i z o.o. będąca w organizacji
Spółki prawa administracyjnegoSpółki prawa administracyjnego
Specyficzny twór prawny tworzony na podstawie prawa administracyjnego (ustawa prawo wodne)
Art. 164. 1. Spółki wodne oraz związki wałowe są formami organizacyjnymi, które nie działają w celu osiągnięcia zysku, zrzeszają osoby fizyczne lub prawne i mają na celu zaspokajanie wskazanych ustawą potrzeb w dziedzinie gospodarowania wodami. 2. Spółki wodne mogą być tworzone w szczególności do wykonywania, utrzymywania oraz eksploatacji urządzeń służących do:
1) zapewnienia wody dla ludności, 2) ochrony wód przed zanieczyszczeniem, 3) ochrony przed powodzią, 4) melioracji wodnych oraz prowadzenia racjonalnej gospodarki na terenach zmeliorowanych, 5) wykorzystywania wody do celów przeciwpożarowych, 6) utrzymywania wód.
Spółki prawa cywilnegoSpółki prawa cywilnego
Spółka będąca UMOWĄ pomiędzy stronami, a więc nie posiadająca osobowości prawnej. Spółkę określa Kodeks Cywilny:
Art. 860. § 1. Przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów.§ 2. Umowa spółki powinna być stwierdzona pismem.
Art. 864. Za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiedzialni są solidarnie.
Art. 865. § 1. Każdy wspólnik jest uprawniony i zobowiązany do prowadzenia spraw spółki.§ 2. Każdy wspólnik może bez uprzedniej uchwały wspólników prowadzić sprawy, które nie przekraczają zakresu zwykłych czynności spółki. Jeżeli jednak przed zakończeniem takiej sprawy chociażby jeden z pozostałych wspólników sprzeciwi się jej prowadzeniu, potrzebna jest uchwała wspólników.§ 3. Każdy wspólnik może bez uprzedniej uchwały wspólników wykonać czynność nagłą, której zaniechanie mogłoby narazić spółkę na niepowetowane straty.
Spółka cywilnaSpółka cywilna
Art. 867.
§ 1. Każdy wspólnik jest uprawniony do równego udziału w zyskach i w tym samym stosunku uczestniczy w stratach, bez względu na rodzaj i wartość wkładu. W umowie spółki można inaczej ustalić stosunek udziału wspólników w zyskach i stratach. Można nawet zwolnić niektórych wspólników od udziału w stratach. Natomiast nie można wyłączyć wspólnika od udziału w zyskach.
§ 2. Ustalony w umowie stosunek udziału wspólnika w zyskach odnosi się w razie wątpliwości także do udziału w stratach.
Spółki europejskieSpółki europejskie
Są to spółki umocowane przede wszystkim w prawie wspólnotowym, mają na celu ujednolicenie rozumienia przepisów w całej Europie
Spółka europejska – odpowiednik spółki akcyjnej, rozporządzenie RWE Nr 2157/2001/WE, ustawa o europejskim zgrupowaniu interesów gospodarczych i spółce europejskiej (WZA + Rada nadzorcza + Zarząd lub WZA + Rada administrująca)
Europejskie zgrupowanie interesów gospodarczych – odpowiednik spółki jawnej, uregulowany rozporządzeniem RWE, ustawa o europejskim zgrupowaniu interesów gospodarczych i spółce europejskiej. Przykład: AIRBUS. Organy: kolegium członków EZIG oraz organ administracyjny
Spółdzielnia europejska - rodzaj spółdzielni transgranicznej, rozporządzenie Rady 1435/2003, ustawa o spółdzielni europejskiej; ma osobowość prawną
Spółki prawa handlowegoSpółki prawa handlowego
Spółki prawa handlowego działają w oparciu o kodeks spółek handlowych.
Spółki dzielimy na: Osobowe – w których podstawą władzy i odpowiedzialności jest OSOBA Kapitałowe – w których podstawą władzy i odpowiedzialności jest KAPITAŁ
OSOBOWE KAPITAŁOWE
JAWNA
PARTNERSKA
KOMANDYTOWA
KOMANDYTOWO-AKCYJNA
Z o.o.
AKCYJNA
Spółki osoboweSpółki osobowe
brak PEŁNEJ osobowości prawnej (nie są OSOBAMI PRAWNYMI, ale UŁOMNYMI OSOBAMI PRAWNYMI),
wspólnicy reprezentują spółkę (co do zasady, w spółce partnerskiej może zostać powołany do tego zarząd),
istnieje stała więź między wspólnikami, wspólnicy muszą być ujawnieni (wyjątek: komandytariusze, jeśli nie chcą
ponosić pełnej odpowiedzialności za zobowiązania spółki, nie powinni być ujawniani w firmie spółki),
wspólnicy wnoszą wkłady, nieograniczona i solidarna odpowiedzialność osobistym majątkiem
wspólników za zobowiązania spółki (wyjątek: akcjonariusze w spółce komandytowo-akcyjnej nie odpowiadają za zobowiązania spółki),
wspólnicy pracują na rzecz spółki (nie wszyscy mają taki obowiązek, czasem wystarczy wniesienie wkładów w odpowiedniej wysokości),
uproszczona księgowość
Spółki osobowe: JAWNASpółki osobowe: JAWNA
Art. 22. § 1. Spółką jawną jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod
własną firmą, a nie jest inną spółką handlową. § 2. Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym
swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką, z uwzględnieniem art. 31.
Art. 31. § 1. Wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika w
przypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna (subsydiarna odpowiedzialność wspólnika).
§ 2. Przepis § 1 nie stanowi przeszkody do wniesienia powództwa przeciwko wspólnikowi, zanim egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna.
§ 3. Subsydiarna odpowiedzialność wspólnika nie dotyczy zobowiązań spółki powstałych przed jej wpisem do rejestru.
Art. 32. Osoba przystępująca do spółki odpowiada za zobowiązania spółki powstałe przed dniem jej przystąpienia.
Spółki osobowe: JAWNASpółki osobowe: JAWNA
Art. 39. § 1. Każdy wspólnik ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki. § 2. Każdy wspólnik może bez uprzedniej uchwały wspólników prowadzić sprawy
nieprzekraczające zakresu zwykłych czynności spółki. § 3. Jeżeli jednak przed załatwieniem sprawy, o której mowa w § 2, choćby jeden
z pozostałych wspólników sprzeciwi się jej przeprowadzeniu, wymagana jest uprzednia uchwała wspólników.
Art. 40. § 1. Prowadzenie spraw spółki może być powierzone jednemu lub kilku
wspólnikom bądź na mocy umowy spółki, bądź na podstawie późniejszej uchwały wspólników. Pozostali wspólnicy są wówczas wyłączeni od prowadzenia spraw spółki.
§ 2. Jeżeli prowadzenie spraw spółki powierzono kilku wspólnikom, do prowadzenia przez nich spraw spółki stosuje się przepisy ustawy dotyczące prowadzenia spraw przez wszystkich wspólników. Uchwałę wszystkich wspólników zastępuje wówczas uchwała tych wspólników, którym powierzono prowadzenie spraw spółki.
Spółki osobowe: PARTNERSKASpółki osobowe: PARTNERSKA
umowa spółki wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności (dawniej: akt notarialny)
powstaje z chwilą wpisu do KRS, celem spółki jest wykonywanie wolnego zawodu, odpowiedzialność wspólników jest ograniczona tzn. partner nie
odpowiada za zobowiązania spółki wynikające z działalności innych partnerów,
działa pod własną firmą, firma powinna zawierać nazwisko co najmniej jednego partnera,
dodatkowe oznaczenie "i partner" bądź "i partnerzy" albo "spółka partnerska" oraz określenie wolnego zawodu wykonywanego w spółce.
pierwotnie musi się składać z co najmniej dwóch wspólników
Spółki osobowe: PARTNERSKASpółki osobowe: PARTNERSKA
Art. 86. § 1. Spółką partnerską jest spółka osobowa, utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą.
§ 2. Spółka może być zawiązana w celu wykonywania więcej niż jednego wolnego zawodu, chyba że odrębna ustawa stanowi inaczej.
Art. 87. § 1. Partnerami w spółce mogą być wyłącznie osoby fizyczne, uprawnione do wykonywania wolnych zawodów, określonych w art. 88 lub w odrębnej ustawie.
§ 2. Wykonywanie wolnego zawodu w spółce może być uzależnione od spełnienia dodatkowych wymagań przewidzianych w odrębnej ustawie.
Art. 88. Partnerami w spółce mogą być osoby uprawnione do wykonywania następujących zawodów: adwokata, aptekarza, architekta, biegłego rewidenta, brokera ubezpieczeniowego, doradcy podatkowego, księgowego, lekarza, lekarza stomatologa, lekarza weterynarii, notariusza, pielęgniarki, położnej, radcy prawnego, rzecznika patentowego, rzeczoznawcy majątkowego i tłumacza przysięgłego.
Art. 89. W sprawach nieuregulowanych w niniejszym dziale do spółki partnerskiej stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej, chyba że ustawa stanowi inaczej.
Spółki osobowe: KOMANDYTOWASpółki osobowe: KOMANDYTOWA
Jest to spółka przewidziana dla sytuacji, w której dwa podmioty chcą wejść na różnych prawach:
Komandytariusz – odpowiada za zobowiązania tylko do określonej w umowie kwoty, wolny jest natomiast od odpowiedzialności w zakresie wniesionego wkładu. Może reprezentować spółkę, ale tylko jako pełnomocnik.
Komplementariusz – odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem (odpowiedzialność bez ograniczeń). Odpowiedzialność komplementariusza za zobowiązania spółki została ukształtowana w analogiczny sposób jak odpowiedzialność wspólnika spółki jawnej, jest zatem nieograniczona, osobista, solidarna i subsydiarna. Komplementariusz reprezentuje spółkę, jeżeli na mocy umowy spółki albo prawomocnego orzeczenia sądu nie został tego prawa pozbawiony.
Umowa spółki powinna być zawarta na piśmie, w formie aktu notarialnego
Spółki osobowe: KOMANDYTOWASpółki osobowe: KOMANDYTOWA
Art. 102. Spółką komandytową jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona.
Art. 103. W sprawach nieuregulowanych w niniejszym dziale do spółki komandytowej stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej, chyba że ustawa stanowi inaczej.
Spółki osobowe: KOMANDYTOWO-AKCYJNASpółki osobowe: KOMANDYTOWO-AKCYJNA
spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której za zobowiązania spółki wobec wierzycieli co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem. Akcjonariusz nie odpowiada za zobowiązania spółki.
walne zgromadzenie spółki komandytowo-akcyjnej obejmuje akcjonariuszy i komplementariuszy. Komplementariusze mają prawo do uczestniczenia w walnym zgromadzeniu, a jeśli posiadają akcje (czyli są zarówno komplementariuszami jak i akcjonariuszami) to mają również prawo głosu (organy spółki!)
Spółki osobowe: KOMANDYTOWO-AKCYJNASpółki osobowe: KOMANDYTOWO-AKCYJNA
Art. 125. Spółką komandytowo-akcyjną jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem.
Art. 126. § 1. W sprawach nieuregulowanych w niniejszym dziale do spółki komandytowo-akcyjnej stosuje się:1) w zakresie stosunku prawnego komplementariuszy, zarówno między sobą, wobec wszystkich akcjonariuszy, jak i wobec osób trzecich, a także do wkładów tychże wspólników do spółki, z wyłączeniem wkładów na kapitał zakładowy - przepisy dotyczące spółki komandytowej,2) w pozostałych sprawach - odpowiednio przepisy dotyczące spółki akcyjnej, a w szczególności przepisy dotyczące kapitału zakładowego, wkładów akcjonariuszy, akcji, rady nadzorczej i walnego zgromadzenia.§ 2. Kapitał zakładowy spółki komandytowo-akcyjnej powinien wynosić co najmniej 50.000 złotych.
Art. 135. Akcjonariusz nie odpowiada za zobowiązania spółki.
Spółki kapitałowe: Z O.O.Spółki kapitałowe: Z O.O.
posiada kapitał zakładowego posiada osobowości prawnej (jest OSOBĄ PRAWNĄ) posiadanie zgromadzonego majątku odrębnego od majątków osobistych
wspólników lub akcjonariuszy ponoszenie przez spółkę odpowiedzialności za zobowiązania całym swym
majątkiem wyłączenie, z pewnymi wyjątkami, odpowiedzialności
wspólników/akcjonariuszy za zobowiązania spółki wyłączenie, co do zasady, wspólników lub akcjonariuszy z bezpośredniego
prowadzenia spraw spółki (tzw. rozdział sfery właścicielskiej od sfery zarządzania) poprzez utworzenie ORGANÓW SPÓŁKI
prawa i obowiązki udziałowców/akcjonariuszy reguluje, z zastrzeżeniem bezwzględnie obowiązujących norm prawa, umowa spółki/statut, zwane "konstytucją spółki"
Spółki kapitałowe: Z O.O.Spółki kapitałowe: Z O.O.
umowa spółki w formie aktu notarialnego; wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki, a ich
"ograniczoną" odpowiedzialność można co najwyżej odnieść do ryzyka ekonomicznego związanego z inwestycją w spółkę;
spółka posiada osobowość prawną (od momentu wpisu do rejestru sądowego);
każdy wspólnik ma prawo kontroli, tj. wglądu do ksiąg i dokumentów spółki, z tym zastrzeżeniem, że w przypadku ustanowienia w spółce Rady Nadzorczej albo Komisji Rewizyjnej prawo do indywidualnej kontroli przez wspólnika może być wyłączone lub ograniczone;
kapitał zakładowy: minimum 5000 zł
Spółki kapitałowe: Z O.O.Spółki kapitałowe: Z O.O.
organy spółki: Zgromadzenie wspólników – najwyższa władza spółki, podejmuje uchwały
większością zwykłą lub (w ważnych dla spółki sprawach – kwalifikowaną) w głosowaniu jawnym, lub niekiedy (np. wybory, lub gdy zażąda tego przynajmniej jeden wspólnik) – tajnym;
Zarząd – powoływany przez Zgromadzenie Wspólników, lub przez Radę Nadzorczą jeżeli została ustanowiona, minimalny skład to 1 osoba;
nieobowiązkowo Rada Nadzorcza bądź Komisja Rewizyjna.
Rada Nadzorcza jest obligatoryjna w dwóch przypadkach: jeśli kapitał zakładowy osiągnął 500 000 PLN, a jednocześnie liczba wspólników 25 (chyba że istnieje już Komisja Rewizyjna), oraz zawsze wtedy, gdy spółka z o.o. powstała ze spółki Skarbu Państwa.
Spółki kapitałowe: Z O.O.Spółki kapitałowe: Z O.O.
Art. 151. § 1. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być utworzona przez jedną albo więcej osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym, chyba że ustawa stanowi inaczej.§ 2. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie może być zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.§ 3. Wspólnicy są zobowiązani jedynie do świadczeń określonych w umowie spółki.§ 4. Wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki.
Art. 152. Kapitał zakładowy spółki dzieli się na udziały o równej albo nierównej wartości nominalnej.
Art. 153. Umowa spółki stanowi, czy wspólnik może mieć tylko jeden, czy więcej udziałów. Jeżeli wspólnik może mieć więcej niż jeden udział, wówczas wszystkie udziały w kapitale zakładowym powinny być równe i są niepodzielne.
Spółki kapitałowe: akcyjnaSpółki kapitałowe: akcyjna
akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania spółki, ryzyko ponoszą jedynie do wysokości wniesionego kapitału oraz czerpią zyski
minimalny kapitał akcyjny wynosi 100 000 PLN akcje: imienne i na okaziciela, aportowe i gotówkowe, zwykłe i
uprzywilejowane; są niepodzielne, cena emisyjna nie może być niższa od nominalnej,
zysk dzielony jest proporcjonalnie do wysokości posiadanych udziałów.
Spółki kapitałowe: akcyjnaSpółki kapitałowe: akcyjna
Organy: zarząd - powoływany maksymalnie na 5 lat, reprezentujący spółkę na zewnątrz i
prowadzący jej sprawy rada nadzorcza - wykonująca stały nadzór nad zarządem, składa się z minimum
3 członków, w spółkach publicznych - minimum 5 osób, powoływanych i odwoływanych przez zgromadzenie akcjonariuszy
walne zgromadzenie akcjonariuszy (WZA)
Art. 301. § 1. Zawiązać spółkę akcyjną może jedna albo więcej osób. Spółka akcyjna nie
może być zawiązana wyłącznie przez jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.
§ 2. Statut spółki akcyjnej powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego. § 3. Osoby podpisujące statut są założycielami spółki. § 4. Akcjonariusze są zobowiązani jedynie do świadczeń określonych w statucie. § 5. Akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania spółki.
Art. 302. Kapitał zakładowy spółki akcyjnej dzieli się na akcje o równej wartości nominalnej.
BILANSBILANS
Bilans to sposób przedstawiania MAJĄTKU firmy i źródeł jego finansowania. Ma dwie, ZAWSZE RÓWNE strony:
AKTYWA - kontrolowane przez jednostkę gospodarczą zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych.
PASYWA - źródła pokrycia majątku przedsiębiorstwa
AKTYWA PASYWA
AKTYWAAKTYWA
Aktywa dzielą się na TRWAŁE i OBROTOWE TRWAŁE: charakteryzują się tym, że występują w wielu procesach
gospodarczych, zużywając się stopniowo, powyżej 1 roku• wartości niematerialne i prawne,• rzeczowe aktywa trwałe,• należności długoterminowe,• inwestycje długoterminowe,• długoterminowe rozliczenia międzyokresowe
OBROTOWE: są to aktywa o zapadalności krótkoterminowej • należności krótkoterminowe• inwestycje krótkoterminowe• krótkoterminowe aktywa finansowe• zapasy (towary, materiały, produkty gotowe, produkcja w toku)
PASYWAPASYWA
Pasywa dzielimy na: Kapitał własny:
• Kapitał (fundusz) podstawowy• Należne wpłaty na kapitał ... (wielkość ujemna)• Udziały (akcje) własne (wielkość ujemna)• Kapitał (fundusz) zapasowy• Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny• Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe• Zysk (strata) z lat ubiegłych• Zysk (strata) netto• Odpisy z zysku netto w ciągu ...(wielkość ujemna)
Kapitał obcy:
• Zobowiązania i rezerwy na Zobowiązania • zobowiązania długoterminowe • zobowiązania krótkoterminowe • rozliczenia międzyokresowe
Bilans (1/2)Bilans (1/2)
Bilans (2/2)Bilans (2/2)
RZiSRZiS