Podręcznik programu Kalzium - KDE Documentation - · zdjeciach.˛ Jest to wolne oprogramowanie na...
Transcript of Podręcznik programu Kalzium - KDE Documentation - · zdjeciach.˛ Jest to wolne oprogramowanie na...
Podrecznik programu Kalzium
Carsten NiehausPolskie tłumaczenie: (c) 2005 Mandriva Poland
Polskie tłumaczenie: Paweł Dabek
Podrecznik programu Kalzium
2
Spis tresci
1 Wprowadzenie 6
2 Podstawowe informacje o Kalzium 7
3 Korzystanie z Kalzium 10
3.1 Ogólne uwagi o uzywaniu Kalzium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
3.2 Okno informacyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
3.2.1 Ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
3.2.2 Orbitale Bohra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113.2.3 Rózne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123.2.4 Izotopy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
3.2.5 Przeglad danych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
3.2.6 Widmo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143.3 Numeracja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
3.4 Zestawy kolorów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
3.5 Narzedzia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
3.5.1 Tablica izotopów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
3.5.2 Frazy ryzyka/bezpieczenstwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
3.5.3 Słowniczek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173.5.4 Wykres danych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
3.5.5 Analizator równan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183.5.6 Pasek boczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
3.5.6.1 Ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
3.5.6.2 Stan skupienia materii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
3.5.6.3 Linia czasu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203.5.6.4 Obliczanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213.5.6.5 Pokaz legende . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
4 Konfiguracja Kalzium 23
Podrecznik programu Kalzium
5 Linia polecen 25
5.1 Menu i skróty klawiszowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
5.1.1 Menu Plik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 255.1.2 Menu Widok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 255.1.3 Menu Narzedzia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
5.1.4 Menu Ustawienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 275.1.5 MenuPomoc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
6 Pytania i odpowiedzi 29
7 Jak moge pomóc? 30
8 Podziekowania i licencja 31
A Instalacja 32
A.1 Jak zdobyc Kalzium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
A.2 Wymagania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
A.3 Kompilacja i instalacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
4
Streszczenie
Kalzium jest programem prezentujacym układ okresowy pierwiastków chemicznych.Umozliwia on odnalezienie informacji o pierwiastkach i poznanie faktów na temat układuokresowego.
Podrecznik programu Kalzium
Rozdział 1
Wprowadzenie
Program Kalzium udostepnia wszechstronna wiedze na temat układu okresowego pierwiast-ków. Dzieki niemu mozesz zdobyc cenne informacje o pierwiastkach, a nawet obejrzec je nazdjeciach. Jest to wolne oprogramowanie na licencji GNU Public License.
Mozesz wyswietlac układ okresowy pierwiastków w podziale na bloki, grupy, rodziny. Mozeszkreslic diagramy dla pewnego zakresu pierwiastków, według takiego kryterium jak punkt wrze-nia lub masa atomowa. Mozesz cofnac zegar i sprawdzic jakie pierwiastki były znane w danymokresie czasu. Wreszcie, mozesz okreslic mase molekularna czasteczek.
6
Podrecznik programu Kalzium
Rozdział 2
Podstawowe informacje o Kalzium
Tak wyglada Kalzium przy pierwszym uruchomieniu. Mozesz właczyc program wybiera-jacProgramy → Edukacja → Nauka → Kalzium z Menu K lub naciskajac klawisz Alt+F2 i wpro-wadzajac kalzium w polu.
Interfejs Kalzium jest podzielony na panel nawigacyjny po lewej (czerwony, 1) i tabele (niebieska,2) zawierajaca pierwiastki z układu okresowego. Standardowy pasek menu pozwala okreslic, coma byc wyswietlane, natomiast pasek stanu wyswietla dane. Mozesz ukryc panel nawigacyjnywybierajac z menu Widok → Pokaz pasek.
Jesli naprowadzisz kursor myszy na pierwiastek z układu, pojawia sie podstawowe dane o pier-wiastku w zakładce Przeglad panelu nawigacyjnego.
Mozesz wybrac rózne sposoby wyswietlania układu okresowego: z podziałem na rodziny, nastrukture krystaliczna, w zaleznosci od własciwosci kwasowych itp.. Mozesz dokonywac tychzmian, wchodzac do menu Widok → Zestaw.
Jesli chcesz poznac szczegóły na temat okreslonego pierwiastka, kliknij go w tabeli układu, aotworzy sie okno informacyjne.
7
Podrecznik programu Kalzium
Mozesz konstruowac wykresy korzystajac z menu Narzedzia → Wykresl dane. Wybierasz to, cochcesz umiescic na osi Y oraz wskazujesz zakres pierwiastków na osi X. Ponizszy zrzut ekranowyprzedstawia wykres masy pierwiastków od 1 do 10.
Słowniczek (Narzedzia → Słowniczek) wyjasnia wiekszosc najwazniejszych pojec chemicznychi zawiera zdjecia podstawowych narzedzi wraz z opisem ich działania.
8
Podrecznik programu Kalzium
9
Podrecznik programu Kalzium
Rozdział 3
Korzystanie z Kalzium
3.1 Ogólne uwagi o uzywaniu Kalzium
Oto zrzuty ekranowe Kalzium w czasie działania:
Program Kalzium jest bardzo łatwy w obsłudze. Został zaprojektowany dla uczniów we wszyst-kich przedziałach wiekowych, jako mała i szybka baz danych.
3.2 Okno informacyjne
Okno informacyjne otwieramy przez klikniecie lewym przyciskiem myszy na którymkolwiekpierwiastku. Własnie tutaj mozemy otrzymac informacje o pierwiastku. Dzieki przyciskom nadole okna dialogowego mozesz zmieniac wyswietlany pierwiastek, bez koniecznosci zamykaniaokna.
10
Podrecznik programu Kalzium
3.2.1 Ogólne
W menu Ogólne znajdziesz najwazniejsze informacje o pierwiastku. W srodku znajduje sie sym-bol pierwiastka, a liczba atomowa u dołu, po lewej. Górny lewy róg zawiera nazwe pierwiastka,natomiast dolny prawy pokazuje mase atomowa.
3.2.2 Orbitale Bohra
Karta Model atomu wyswietla powłoki atomowe. Kazda orbita odpowiada powłoce atomowej,a kazdy zółty okrag przedstawia elektron.
11
Podrecznik programu Kalzium
3.2.3 Rózne
Karta Rózne uzupełnia informacje o biezacym pierwiastku. Zawiera ona date odkrycia orazpochodzenie nazwy.
3.2.4 Izotopy
Karta Izotopy zawiera informacje o izotopach danego pierwiastka.
MasaMasa tego izotopu.
Neutrony
Liczba neutronów tego izotopu.
ProcentProcentowy udział atomów danego izotopu w pierwiastku. Czesto nazywany abundancjalub wzgledna czestoscia wystepowania.
Czas połowicznego rozpadu
Wyłacznie w przypadku niestałych izotopów mozna mówic o czasie połowicznego roz-padu. Tym terminem okreslamy czas, w którym połowa izotopu rozpada sie.
Energia i tryb rozpadu
Niektóre izotopy, w czasie procesu rozpadu radioaktywnego, emituja promieniowanie cza-steczkowe. Kazdy proces rozpadu uwalnia własciwa sobie energie, która jest wymienianaobok trybu rozpadu.
Spin i parzystosc
Spin jadra i jego parzystosc.
Moment magnetyczny
Magnetyczny moment dipolowy jadra, mierzony w magnetonach jadrowych.
12
Podrecznik programu Kalzium
3.2.5 Przeglad danych
Karta Przeglad danych zawiera informacje o róznych faktach zwiazanych z pierwiastkiem.
W zaleznosci od danych dostepnych w Kalzium, bedziesz mógł zobaczyc rózne promienie ato-mowe pierwiastków. Promien walencyjny, to promien neutralnego atomu pierwiastka w cza-steczce. Moze to na przykład byc odległosc O-H w wodzie. Promien atomowy, to promienelementarnego atomu, np. nie zwiazanego z niczym. Promieniem van der Waalsa okreslamyodległosc miedzy dwoma atomami tego samego rodzaju, w dwóch równych czasteczkach, np.dwóch atomach wegla w propanie. Ostatni mozliwy promien to promien jonowy, towarzyszymu informacja o ładunku.
Masa pierwiastka to srednia wazona masa wszystkich jego izotopów.
13
Podrecznik programu Kalzium
3.2.6 Widmo
14
Podrecznik programu Kalzium
3.3 Numeracja
Opcja numeracja (nomenklatura) jest sposobem numerowania 18 grup układu okresowego. Mo-zesz zmienic numeracje na IUPAC, stary IUPAC lub CASlub tez wyłaczyc ja całkowicie.
Nastepujace opcje w menu Widok Numeracja moga byc uzyte do zmiany pokazanej numeracji:
• Brak numeracji: jesli ta opcja jest aktywna, nie zostanie zastosowana zadna numeracja okre-sowa.
• IUPAC (domyslnie): to International Union of Pure and Applied Chemistry. MiedzynarodowaUnia Chemii Czystej i Stosowanej okresla wiekszosc standardów stosowanych przez chemi-ków. Nowy system IUPAC nadaje arabskie liczby od 1 do 18 wszystkim kolumnom.
• CAS: to Chemical Abstracts Service. W tej klasyfikacji zwiazków chemicznych litery zostałyprzypisane głównym grupom pierwiastków: (A) - głównej grupie, (B) - pierwiastkom przej-sciowym. Pomimo tego, ze numeracja oficjalna jest IUPAC, numeracja CAS jest wciaz stoso-wana w szkołach i laboratoriach.
• Stary IUPAC: w starym systemie IUPAC oznaczano kolumny rzymskimi liczbami, po któ-rych nastepowały litery «A» lub «B». Kolumny były numerowane w taki sposób, ze pierwszesiedem oznaczano od «IA» do «VIIA», kolumny od 8 do 10 «VIIIA», kolumny od 11 do 17oznaczano od «IB» do «VIIB», a kolumna 18 została oznaczona«VIII». Z powodu zamieszania,jakie tworzyły systemy stary IUPAC i CAS, IUPAC przyjeło swój nowy system.
3.4 Zestawy kolorów
Kalzium potrafi zademonstrowac, gdzie, w relacji do ich okresowego «bloku» i «grupy», znajdujasie dane pierwiastki, a dodatkowo podaje ich własciwosci kwasowe i stan skupienia materii (tzn.stały/ciekły/gazowy) w danej temperaturze.
Zestawy kolorów mozna zmieniac w menu Widok → Zestaw.
• Monochrome: wszystkie pierwiastki sa w takim samym kolorze. Mozesz zmienic domyslnykolor wybierajac Ustawienia → Konfiguruj Kalzium... i przechodzac do karty Kolory.
• Bloki: wyswietla inny kolor dla kazdego bloku.
• Ikony: wyswietla ikony dla kazdego pierwiastka.
• Rodzina: przedstawia kazda z dziewieciu rodzin w innym kolorze.
• Grupy: wyswietla inny kolor dla kazdej grupy. Grupa to pionowa kolumna w układzie okre-sowym pierwiastków. W standardowym układzie okresowym jest 18 grup. Pierwiastki wgrupie maja podobna konfiguracje walencyjnej powłoki elektronowej i w efekcie podobne wła-snosci.
• GradientWyswietlanie gradientowe pokazuje elementy w zaleznosci od własnosci, które mozesz wy-brac ponizej i z gradientowym zestawem kolorów. Pierwiastki, dla których brak jest danych,sa wyswietlane na szaro.
15
Podrecznik programu Kalzium
– Promien walencyjny– Promien van der Waalsa– Masa atomowa– Punkt wrzenia– Punkt topnienia– Elektroujemnosc (Pauling)– Powinowactwo elektronowe– Data odkrycia– Pierwsza jonizacja
3.5 Narzedzia
3.5.1 Tablica izotopów
Tablica izotopów... pokazuje znane izotopy pierwiastków.
Wystepuja rózne rodzaje izotopów, czesc jest stabilna, zas pozostałe nie. Niestabilne izotopymoga ulegac rozpadowi alfa lub dwóm róznym rodzajom rozpadu beta. Jest to zaznaczone zapomoca róznych kolorów.
16
Podrecznik programu Kalzium
Kalzium potrafi wyswietlac izotopy dla pewnego zakresu pierwiastków.
3.5.2 Frazy ryzyka/bezpieczenstwa
Frazy R/S, znane inaczej jako Frazy ryzyka/bezpieczenstwa, numery R/S. zdania R/S, to sys-tem kodów zagrozen i fraz słuzacych do oznaczania niebezpiecznych pierwiastków i zwiazkówchemicznych. Fraza R/S zwiazku składa sie z czesci dotyczacej ryzyka (R) oraz bezpieczenstwa(S), po których nastepuje kombinacja liczb. Kazda liczba odpowiada jednej frazie. Fraza odpo-wiadajaca kombinacji znaków i liczba ma takie samo znaczenie w róznych jezykach.
3.5.3 Słowniczek
W słowniczku zawarte sa definicje najczesciej uzywanych narzedzi chemicznych oraz pewnedane naukowe. Po lewej stronie okna znajduje drzewo tematów. Na górze umieszczono terminychemiczne, a ponizej drugie drzewo narzedzi laboratoryjnych.
Na górze okna znajduje sie pasek wyszukiwania - jesli zaczniemy do niego wprowadzac tekst,drzewa natychmiast zaczna sie dostosowywac. Przycisk po prawej stronie na koncu paska wy-szukiwania przywraca stan poczatkowy.
17
Podrecznik programu Kalzium
3.5.4 Wykres danych
Okno dialogowe Wykres danych pozwala przedstawic niektóre informacje w sposób graficzny.Na osi X wybieramy zakres pierwiastków (od jeden do najwyzszego numeru). Dokonujemy tegoprzy uzyciu pól w oknie dialogowym: Pierwszy pierwiastek i Ostatni pierwiastek.
Kalzium potrafi tworzyc wykresy dla pewnego zakresu pierwiastków.
3.5.5 Analizator równan
Analizator równan pozwala uzytkownikowi rozwiazywac równania chemiczne. Oto przykład:
aH2O + bCO2 -> cH2CO3
18
Podrecznik programu Kalzium
Obliczone równanie ukaze sie po prawej stronie okna. Jak widac w pierwszym przykładzie,mozliwe jest równiez okreslenie wartosci jednego lub wiecej współczynników - wówczas innewspółczynniki zostana skorygowane. Co wiecej, symbole pierwiastków czy ładunki elektrycznemoga sie znajdowac w nawiasach, co widac w dwóch ostatnich przykładach.
Kalzium moze rozwiazywac równania chemiczne
3.5.6 Pasek boczny
3.5.6.1 Ogólne
Karta Ogólne jest pierwsza karta. Pokazuje ona ogólne dane na temat pierwiastka, nad którymjest kursor.
3.5.6.2 Stan skupienia materii
Karta Stan materii znajduje sie na drugim miejscu w panelu nawigacyjnym.
Na poczatku widoczne sa nastepujace ikony i tekst:
19
Podrecznik programu Kalzium
Kalzium moze zademonstrowac, które pierwiastki sa stałe/ciekłe/gazowe w danejtemperaturze.
3.5.6.3 Linia czasu
Funkcja Linia czasu pozwala poznawac pierwiastki z wybranego okresu. Wspaniale jest obser-wowac jak układ okresowy zmieniał sie wraz z odkrywaniem wciaz nowych pierwiastków. Jesliprzesuniesz suwak w lewo, zauwazysz, ze niektóre pierwiastki znikneły. Pojawia sie ponownie,jesli przesuniesz kursor w prawo. Dodatkowo, liczba bedzie sie stale zmieniac.
Liczba przedstawia date, która wybrałes. Jesli przesuniesz suwak na np. 1856, zobaczysz jedyniepierwiastki, które były znane w 1856.
Na pewno zauwazysz, ze pewne pierwiastki nawet dzis nie sa pokazane. Dzieje sie tak, ponie-waz niektóre z nich nie sa jeszcze odkryte, ale ich istnienie jest prognozowane.
20
Podrecznik programu Kalzium
Układ okresowy w przeszłosci (pierwiastki znane w 1856)
3.5.6.4 Obliczanie
Karta Obliczanie jest ostatnia karta na pasku bocznym. Słuzy ona do obliczania masy czasteczek.
Na poczatku widoczne sa nastepujace ikony i tekst:
Obliczanie
21
Podrecznik programu Kalzium
3.5.6.5 Pokaz legende
Pokaz legende pozwala na wyswietlenie legendy dla biezacego schematu (grupy, rodziny, bloki).Legenda jest wyswietlana domyslnie, ale jezeli ja ukryjesz, pozostanie schowana dopóki nie wy-bierzesz opcji Pokaz. Kalzium zachowa ustawienia w plikach konfiguracyjnych, wiec przy na-stepnym uruchomieniu, powrócisz do ostatnich ustawien.
22
Podrecznik programu Kalzium
Rozdział 4
Konfiguracja Kalzium
Kalzium posiada wiele opcji konfiguracyjnych, do których masz dostep poprzez menu Ustawie-nia → Konfiguruj Kalzium....
Na karcie Kolory mozesz ustawic rózne kolory dla kazdego schematu.
23
Podrecznik programu Kalzium
Na karcie Jednostki mozesz wybrac jednostki. Mozesz wybierac pomiedzy domyslna jednostkakJ/mol, a eV. Temperatura jest pokazywana domyslnie w stopniach Kelvina, ale mozesz ja poka-zac w stopniach Celsjusza lub Fahrenheita.
Na karcie Rózne mozna ustawic wyswietlanie masy atomowej pierwiastków lub tylko numeruw układzie okresowym.
24
Podrecznik programu Kalzium
Rozdział 5
Linia polecen
5.1 Menu i skróty klawiszowe
5.1.1 Menu Plik
Plik → Zapisz jako ...
Zapisuje tablice Kalzium jako obrazek.
Plik → Zakoncz (Ctrl+Q)Wychodzi z Kalzium
5.1.2 Menu Widok
Widok → Numeracja Grup → Brak numeracji
Wyswietl schemat bez numeracji.
Widok → Numeracja Grup → IUPAC
Wyswietla numeracje IUPAC.
Widok → Numeracja Grup → CAS
Wyswietla numeracje CAS.
Widok → Numeracja Grup → Stary IUPAC
Wyswietla stara numeracje IUPAC.
Widok → Zestaw → MonochromeWyswietla wszystkie pierwiastki w jednym kolorze tła.
Widok → Zestaw → BlokiWyswietla róznymi kolorami cztery bloki pierwiastków.
Widok → Zestaw → Ikony
Wyswietla ikony dla kazdego pierwiastka.
25
Podrecznik programu Kalzium
Widok → Zestaw → RodzinaWyswietla róznymi kolorami rodziny pierwiastków.
Widok → Zestaw → Grupy
Wyswietla róznymi kolorami grupy pierwiastków.
Widok → Gradient → Brak gradientu
Wyłacza wyswietlanie gradientu dla tablicy.
Widok → Gradient → Promien walencyjny
Wyswietla promien walencyjny pierwiastków.
Widok → Gradient → van Der WaalsaWyswietla promien van der Waalsa pierwiastków.
Widok → Gradient → Masa atomowaWyswietla mase atomowa pierwiastków.
Widok → Gradient → Temperatura wrzenia
Wyswietla temperature wrzenia pierwiastków.
Widok → Gradient → Temperatura topnienia
Wyswietla temperature topnienia pierwiastków.
Widok → Gradient → Elektroujemnosc (Pauling)
Wyswietla elektroujemnosc pierwiastków.
Widok → Gradient → Powinowactwo elektronoweWyswietla powinowactwo elektronowe pierwiastków.
Widok → Gradient → Data odkrycia
Wyswietla date odkrycia pierwiastków, róznicujac kolor tła dla kazdego stulecia.
Widok → Gradient → Pierwsza energia jonizacji
Wyswietl energie pierwszej jonizacji pierwiastków.
Widok → Tablice → Tablica: Klasyczny układ okresowy
Wyswietla klasyczny układ okresowy i wszystkie pierwiastki.
Widok → Tablice → Tablica: Krótki układ okresowy
Wyswietla układ okresowy bez metali przejsciowych.
Widok → Tablice → Tablica: Metale przejsciowe
Wyswietla układ okresowy zawierajacy jedynie metale przejsciowe.
Widok → Tablice → Tablica: Układ okresowy
Ta pozycja wyswietla tablice pierwiastków sugerowana przez DZ Deutscher Zentralaus-schuss ´ Niemiecki komitet centralny´ .
Widok → Pokaz/ukryj legende
Przełacza wyswietlanie legendy.
Widok → Pokaz/ukryj pasek boczny
Przełacza wyswietlanie paska bocznego.
26
Podrecznik programu Kalzium
5.1.3 Menu Narzedzia
Narzedzia → Wykres danych
Otwórz okno wykresu danych.
Narzedzia → Tablica izotopów
Otwiera okno tablicy izotopów.
Narzedzia → Słowniczek
Otwiera słowniczek.
Narzedzia → Analizator równan
Otwiera okno analizatora równan.
Narzedzia → Konwertuj pliki chemiczne...
Otwiera okno dialogowe słuzace do importowania i eksportowania danych w wielu for-matach plików chemicznych oraz typach danych dla biblioteki Open Babel.
Narzedzia → Frazy R/S
Otwiera okno dialogowe Frazy ryzyka/bezpieczenstwa.
Narzedzia → Tablice
Wyswietla okno dialogowe zawierajace Alfabet grecki, Przedrostki liczbowe oraz liczbyrzymskie.
Widok → Narzedzia → Edytor molekuł...
Otwiera okno edytora molekuł.
Narzedzia → Eksportuj dane
Otwiera okno dialogowe, w którym mozna wybrac Pierwiastki oraz ich Własciwosci, któremaja byc wyeksportowane do pliku HTML.
5.1.4 Menu Ustawienia
Ustawienia → Pokaz pasek narzedzi
Przełacza wyswietlanie głównego paska narzedzi.
Ustawienia → Pokaz pasek stanu
Przełacza wyswietlanie paska statusu.
Ustawienia → Konfiguracja skrótów...
Konfiguracja przyporzadkowania klawiszy klawiatury do róznych zadan.
Ustawienia → Konfiguracja pasków narzedzi...
Konfiguruje elementy, które chcesz umiescic na pasku narzedzi
Ustawienia → Konfiguracja Kalzium...
Wyswietla okno ustawien Kalzium.
27
Podrecznik programu Kalzium
5.1.5 MenuPomoc
Pomoc → Podrecznik Kalzium (F1)
Uruchamia System pomocy KDE na stronie pomocy programu Kalzium (czyli na tym do-kumencie).
Pomoc → Co to jest? (Shift+F1)
Zmienia kursor myszy w strzałke ze znakiem zapytania . Klikniecie na elemencie pro-gramu spowoduje otworzenie okna pomocy objasniajacego funkcje tego elementu (o iletaka pomoc istnieje).
Help → Raport o błedzie...
Otwiera okienko zgłoszenia błedu, w którym mozesz zgłosic bład lub prosbe o dodanienowej funkcji.
Pomoc → O programie Kalzium
Wyswietla informacje o autorach i wersji programu.
Pomoc → Informacje o KDE
Wyswietla informacje o wersji KDE i inne podstawowe informacje.
28
Podrecznik programu Kalzium
Rozdział 6
Pytania i odpowiedzi
1. Czy kiedykolwiek bede musiał płacic za Kalzium?Nie, nigdy. Ale autor zawsze bedzie wdzieczny za miły e-mail lub DVD bedace «podzie-kowaniem». Kalzium jest na licencji GPL, wiec nigdy nie bedziesz musiał płacic za tenprogram.
29
Podrecznik programu Kalzium
Rozdział 7
Jak moge pomóc?
1. Dostarczaj nam danych.W swiecie nauki postep jest ogromny. Jezeli znajdziesz niepoprawne lub brakujace dane,napisz prosze do nas.
2. Poszukaj błedów lub przeslij swoje propozycjeJezeli znajdziesz błedy w programie lub masz pomysł na jego ulepszenie, prosze pisac naadres [email protected].
30
Podrecznik programu Kalzium
Rozdział 8
Podziekowania i licencja
KalziumPrawa autorskie do programu: (c) 2001-2005 Carsten Niehaus [email protected]
Współpraca:
• Pino Toscano [email protected]
Polskie tłumaczenie: (c) 2005 Mandriva [email protected]
Paweł [email protected]
Ten program jest rozprowadzany na zasadach Licencji GNU Free Documentation License.
Ten program jest rozprowadzany na zasadach Licencji GNU General Public License.
31
Podrecznik programu Kalzium
Dodatek A
Instalacja
A.1 Jak zdobyc Kalzium
Kalzium jest czescia projektu KDE (http://www.kde.org/ ).
Kalzium znajduje sie w pakiecie kdeedu na ftp://ftp.kde.org/pub/kde/ , głównym serwerzeFTP projektu KDE.
A.2 Wymagania
Samo Kalzium znajdziesz pod adresem Strona domowa Kalzium jest czescia projektu KDE-Edu
A.3 Kompilacja i instalacja
Aby skompilowac i zainstalowac program Kalzium w Twoim systemie, uruchom nastepujacepolecenia w katalogu głównym dystrybucji programu Kalzium:
% ./configure% make% make install
Poniewaz program Kalzium uzywa autoconf i automake, nie powinno byc problemów ze skom-pilowaniem go. Jesli napotkasz problemy, prosze je zgłosic na listach e-mailowych KDE.
32