Pływanie korekcyjne
Click here to load reader
Transcript of Pływanie korekcyjne
Ranga problemu, jakim stały się w ostatnich latach wady postawy skłoniła wielu ludzi zajmujących się tym
zagadnieniem do poszukiwania nowych rozwiązań, mających na celu zwiększenie efektywności działań
procesu korekcyjnego. Nieograniczone możliwości stwarza w tej dziedzinie środowisko wodne. Naukowo
udowodniono już, że efektywność oddziaływania korekcyjnego w środowisku wodnym może być
zwiększona w znacznym stopniu przez zaawansowanie ruchu korekcyjnego, uwarunkowanego rodzajem
wady. Możemy, więc ogólnie wyróżnić dwie formy pływania korekcyjnego. W pierwszej podstawą procesu
korekcyjnego jest pływanie korekcyjne, w drugiej natomiast jest ono prowadzone jako uzupełnienie
podstawowych ćwiczeń korekcyjnych na lądzie. Pierwsza forma jest stosowana w formie pływackich
ćwiczeń korekcyjnych i wskazana jest dla osób z małym stopniem zaawansowania wady postawy.
Pływanie korekcyjne stawia sobie za cel nadrzędny poprawę postawy ciała, zwiększając równocześnie
wydolność organizmu. Zadaniem metodyki pływania korekcyjnego jest, więc nauczanie takich sposobów
pływackich w danej wadzie postawy, które oddziaływają w maksymalnym stopniu na nią korekcyjnie. Przy
tworzeniu pływackich ćwiczeń korekcyjnych należy pamiętać, aby angażowały one maksymalną ilość
zaburzonych grup mięśniowych na danym poziomie umiejętności pływackiej. Cechować je musi
dokładność i poprawność wykonywanego ruchu co jest warunkiem uzyskania pożądanego efektu
korekcyjnego.
Należy unikać ćwiczeń o zbyt dużym stopniu trudności, które nie pozwalają na dokładne ich wykonanie.
W przypadku, gdy skromne umiejętności pływackie stwarzają przeszkodę w technicznym opanowaniu
pływackiego ćwiczenia korekcyjnego należy sięgnąć po przybory zwiększające wyporność ciała. W miarę
opanowywania prostych pływackich ćwiczeń korekcyjnych wprowadzamy nowe, o większym stopniu
trudności i większej skuteczności korekcyjnej.
Pływackie ćwiczenia korekcyjne oddziaływają przede wszystkim na grupę mięśni nadmiernie napiętych
i osłabionych, charakterystycznych dla danej wady postawy. Pozwoliłem, więc sobie na przedstawienie
przykładów pływackich ćwiczeń korekcyjnych dla określonych wad postawy z którymi możemy spotkać się
najczęściej w czasie swej pracy nauczyciela wychowania fizycznego.
Plecy okrągłe.
Istotą tej wady jest nadmierne uwypuklenie fizjologicznej krzywizny piersiowej. Powoduje to
rozciągnięcie prostownika grzbietu odcinka piersiowego, mięśni karku, mięśni czworobocznego i
równoległobocznego, a niejednokrotnie mięśnia najszerszego grzbietu. Napięciu i często przykurczeniu
ulegają mięśnie piersiowy wielki i mały oraz zębaty przedni. Praca mięśni międzyżebrowych odbywa się w
pozycji zbliżenia przyczepów zmniejszając amplitudę ruchów, czego konsekwencją jest częste
występowanie zmniejszonej sprawności oddechowej.
Istotą interwencji korekcyjnej jest tworzenie pływackich ćwiczeń korekcyjnych, które wzmacniają
mięśnie grzbietu i rozciągają mięśnie klatki piersiowej, nie zapominając o czynnej elongacji tułowia.
Ważnym zadaniem w tej grupie wad postawy jest położenie nacisku na zwiększenie ruchomości klatki
piersiowej, wpływającej na siłę i wydolności mięśni oddechowych.
Przykłady
Na piersiach, ramiona wyciągnięte przed głowę trzymają deskę za jej dalszy brzeg (przedramiona leżę na
desce blokującej zgięcie w stawach łokciowych), nogi wahadłowo, wydech nad lustrem wody.
Jak wyżej, lecz wydech do wody z maksymalnym zanurzenie głowy pod lustrem wody i jednoczesnym
wypchnięciem ramion w przód (elongacja czynna). Zastosowanie dwu desek jednocześnie zwiększy siłę
redresyjną w stawie barkowym.
Na grzbiecie, ramiona wyciągnięte wzdłuż długiej osi ciał trzymają deskę (stawy łokciowe wyprostowane!).
nogi wahadłowo.
Na grzbiecie, ramiona wyciągnięte wzdłuż długiej osi ciała - dłonie złączone (stawy łokciowe
wyprostowane!), nogi wahadłowo.
Na grzbiecie, przez odwiedzenie ramion w bok i ich zgięcie w stawach łokciowych dłonie utrzymuję deskę
podłożone pod plecy tak, aby głowa znajdowała się na przedłużeniu tułowia (dłonie ułożone ich grzbietowe
stronę do dna basenu, stawy łokciowe pod lustrem wody). nogi wahadłowo.
Na grzbiecie, dłonie złączone na karku (stawy łokciowe pod lustrem wody!), nogi wahadłowo.
Jak w pkt 6, lecz powyżej stawów łokciowych założone są „motylki” lub inne przybory zwiększające wypór
ramion, np. kawałki styropianu (utrzymanie ramion z założonymi przyborami pod lustrem wody!).
Na grzbiecie, dłonie obejmują ramiona tuż nad stawami łokciowymi ( zgięcie ramion w stawach barkowych
), głowa naciska potylicą na przedramiona, nogi wahadłowo.
Na grzbiecie, ramiona odwiedzione w bok 90stopni oplatają nachwytem drążek oparty na karku i stawach
barkowych, nogi wahadłowo.
Na grzbiecie, drążek pod plecami wzdłuż kręgosłupa, jedna ręka wyciągnięta wzdłuż długiej osi ciała
obejmuje drążek ruchem na zewnątrz, druga – wyprostowana w stawie łokciowym – przyciska drążek do
szpary pośladkowej. Ćwiczenie powinno być przeprowadzone ze zmianą rąk.
Na grzbiecie, ramiona wyprostowane trzymają deskę pod biodrami, nogi wahadłowo – odsunięcie deski od
bioder w dół (maksymalny przeprost ramion w stawach barkowych).
Na grzbiecie, dłonie splecione na plecach (jedna ręka założona od góry, druga od dołu) , staw łokciowy ręki
górnej pod lustrem wody!, nogi wahadłowo. Ćwiczenie powinno być przeprowadzone ze zmianą rąk.
Na grzbiecie, ramiona wyciągnięte wzdłuż długiej osi ciała, wyprostowane w stawach łokciowych, trzymają
deskę za jej bliższy brzeg, nogi wahadłowo – przywiedzenie jednej ręki do uda i przeniesienie jej pod
lustrem wody do pozycji wyjściowej, wytrzymanie z czynną elongacją, zmiana rąk.
Jak wyżej, lecz ręka jest przenoszona nad lustrem wody.
Jak w ćwiczeniu 13 i 14 lecz bez użycia deski.
Na grzbiecie, ramiona wzdłuż tułowia, nogi wahadłowo – równoczesne przeniesienie ramion pod lustrem
wody do góry, maksymalny wyprost i wytrzymanie, po czym następuje przywiedzenie prostych ramion do
ud.
Jak w ćwiczeniu 16, ale ramiona są przenoszone nad lustrem wody.
Jak w ćwiczeniu 16 i 17, lecz na dłonie są założone „ łapki pływackie”.
Jak w ćwiczeniu 16, 17, 18, lecz nogi nie wykonują ruchu wahadłowego, tylko są unieruchomione przez
przybór zwiększający wypór ciała, np. deskę, pływaki, skrzydełka itp.
Styl grzbietowy w pełnej formie z regulowaną częstotliwością pracy ramion (od bardzo małej częstotliwości
do sprintu pływackiego).
W tworzeniu pływackich ćwiczeń korekcyjnych dla pleców okrągłych dopuszczalne jest, szczególnie w
III etapie, stosowanie innej niż wahadłowej pracy nóg, np. praca nóg do stylu klasycznego i motylkowego
(delfina) zarówno w pozycji na piersiach, jak i na grzbiecie.
Plecy wklęsłe
Plecy wklęsłe, to pogłębienie fizjologicznej lordozy lędźwiowej, połączone ze zmianami w jej zasięgu
i kształcie. Pełni ona funkcję kompensacyjną w stosunku do ukształtowania miednicy oraz stopnia
i ruchomości odcinka piersiowego kręgosłupa. W przypadku zwiększenia przodopochylenia miednicy,
rozciągnięciu i osłabieniu mięśni pośladkowych wielkich i kulszowo-goleniowych oraz mięsni brzucha
towarzyszy nadmierne napięcie i zbliżenie mięsni biodrowo-lędźwiowego, prostego uda, prostownika
grzbietu odcinka lędźwiowego i czworogłowego lędźwi.
Tworzenie pływackich ćwiczeń korekcyjnych w tej grupie wad postawy powinno uwzględniać:
rozciągnięcie mięśni nadmiernie napiętych, zwłaszcza biodrowo-lędźwiowego i prostownika grzbietu
odcinka lędźwiowego, zwiększenie siły i wytrzymałości mięśni brzucha (zwłaszcza prostego),
pośladkowych wielkich i kulszowo-goleniowych. Bardzo ważne jest wzmocnienie siły mięśni grzbietu
odcinka piersiowego, która jest podstawowym warunkiem czynnego ustalania klatki piersiowej,
niezbędnym we wzmacnianiu mięśni brzucha.
Z uwagi na zlokalizowanie wady w dolnej części tułowia, duże znaczenie w jej korekcji, poprzez
pływackie ćwiczenia korekcyjne, ma struktura pracy nóg. W praktyce spotykamy cztery rodzaje pracy nóg,
stosowane w pływaniu sportowym.
Jak już wspomniano, wykonywane z prawidłową techniką sportową, wpływają na zmniejszenie lordozy
lędźwiowej w kolejności: styl grzbietowy, delfin, styl klasyczny i kraul na piersiach.
Praca nóg w stylu klasycznym u dzieci różni się nieco od techniki stosowanej przez zawodników.
Technika sportowa charakteryzuje się małym ugięciem nóg w stawach biodrowych, dzieci natomiast mają
tendencję do dużego zgięcia nóg w tych stawach. Mimo chwilowej korekcji odcinka lędźwiowego podczas
ugięcia nóg w stawach biodrowych, nie następuje jej utrwalenie ( praca mięśni biodrowo – lędźwiowych
w maksymalnym skurczu, a pośladkowych wielkich w maksymalnym rozciągnięciu). Dlatego u dzieci
z plecami wklęsłymi nie należy nadużywać techniki pracy nóg do stylu klasycznego i ograniczyć ją do
pozycji na grzbiecie.
Z uwagi na trudności w technicznym opanowaniu przez dzieci pracy nóg do delfina, biorąc pod uwagę
stopień skuteczności korekcyjnej, najczęściej w pływackich ćwiczeniach korekcyjnych u dzieci z plecami
wklęsłymi stosujemy wahadłową pracę nóg w pozycji na grzbiecie, uzupełniając wahadłową pracą nóg w
pozycji na piersiach.
Mimo, iż w korekcji lordozy lędźwiowej struktura pracy nóg decyduje znacznie , istotna jest również
pozycja lub praca kończyn górnych. Wpływają one pośrednio na wzmocnienie mięśni brzucha i niektórych
mięśni klatki piersiowej ( przez uniesienie ramion do góry, ustabilizowanie ich górnych przyczepów i
stworzenie korzystniejszych warunków ich wzmocnienia ) oraz mogą angażować niektóre mięśnie grzbietu,
wzmacniając stabilizację klatki piersiowej.
Przykłady
Na grzbiecie, ramiona wyciągnięte wzdłuż długiej osi ciała( wyprostowane w stawach łokciowych ), nogi
wahadłowo.
Na piersiach, ramiona wyciągnięte wzdłuż długiej osi ciała trzymają deskę ustawioną prostopadle do
kierunku płynięcia, nogi wahadłowo.
Na grzbiecie, ramiona wyciągnięte wzdłuż długiej osi ciała ( wyprostowane w stawach łokciowych ) , nogi
do stylu klasycznego ( nie wolno unosić kolan powyżej lustra wody ).
Jak w ćwiczeniu 3, lecz ramiona wyciągnięte trzymają deskę ułożoną prostopadle do kierunku płynięcia.
Jak w ćwiczeniu 1, 2 lecz na nogach założone są płetwy.
Jak w ćwiczeniu 1, 2, 3,4 lecz na nogach tuż nad kostkami założone są „skrzydełka”
Na piersiach, ramiona wyciągnięte wzdłuż długiej osi ciała trzymają deskę, nogi do delfina ( na nogi
założone są płetwy ).
Na grzbiecie, ramiona wyciągnięte wzdłuż długiej osi ciała ( wyprostowane w stawach łokciowych ), nogi
delfina ( na nogi założone są płetwy ).
Jak w ćwiczeniu 7 i 8 tylko z jedną płetwą ( monopłetwa ).
Jak w ćwiczeniu 7 i 8 tylko bez użycia płetw.
W tworzeniu pływackich ćwiczeń korekcyjnych dla dzieci z plecami wklęsłymi, należy pamiętać, że
ułożenie lub praca kończyn górnych mogą być takie same jak w pływackich ćwiczeniach korekcyjnych dla
pleców okrągłych.
Plecy płaskie
Pod nazwą plecy płaskie rozumiemy zmniejszenie fizjologicznych krzywizn kręgosłupa, będących
zjawiskiem niekorzystnym , zmniejszającym funkcję amortyzacyjną kręgosłupa. Występują one najczęściej
u osób o astenicznej budowie ciała, słabej i wiotkiej muskulaturze, gdzie zrównoważenie ciała jest osiągane
w znacznej części dzięki biernemu usytuowaniu jego segmentów. Znacznie rzadziej występują one u osób
silnie umięśnionych, których wzmocnienie odbywało się w pozycjach elongacji i hiperkorekcji.
Zadaniem postępowania korekcyjnego u dzieci o słabej i wiotkiej muskulaturze jest ogólne i
wszechstronne wzmocnienie. Zalecane są ćwiczenia uwypuklające kifozę odcinka piersiowego i lordozujące
odcinek lędźwiowy, a także zwiększające przodopochylenie miednicy. Ograniczenie procesu korekcyjnego
nie jest wskazane ze względna odciążające właściwości środowiska wodnego, jednak jako forma
uzupełniająca może przynieść nieocenione korzyści.
Tworząc pływackie ćwiczenia korekcyjne należy pamiętać, aby wzmacniały one i skracały mięśnie klatki
piersiowej, zginacza stawu biodrowego i mięśnie lordozujące odcinek grzbietowy w pozycji zbliżenia
przyczepów.
Przykłady Na piersiach, ramiona obejmują deskę przyciskając ją do klatki piersiowej, nogi wahadłowo, wydech z
wysoko podniesioną głową nad lustrem wody.
Na grzbiecie, ramiona lekko ugięte w stawach łokciowych trzymają nachwytem deskę za jej bliższy brzeg (
łokcie skierowane w dół ), nogi wahadłowo.
Na piersiach, ramiona lekko ugięte w stawach łokciowych trzymają nachwytem deskę za jej bliższy brzeg (
łokcie skierowane w dół ), nogi wahadłowo.
Jak w ćwiczeniu 1 i 3 , lecz nogi zgięte maksymalnie w stawach biodrowych wykonują ruchy jak w stylu
klasycznym ( maksymalne podciąganie kolan pod klatkę piersiową ).
Na piersiach, na podudzia założony przyrząd zwiększający wypór ciała ( deska, „skrzydełka” , pływaki,
koło dmuchane itp. ), ramiona wykonują ruchy do tzw. „pieska”, głowa wysoko uniesiona nad lustrem
wody.
Dziecko siedzi w kole pontonowym twarzą w kierunku ruchu, zagarniając naprzemianstronnie lub
symetrycznie ramionami wodę z przodu w tył, przesuwa się w kierunku ruchu.
Na piersiach, ramiona wyciągnięte do góry trzymają deskę ( niewielkie ugięcie w stawach łokciowych ) za
jej bliższy brzeg, wydech nad lustrem wody, nogi wahadłowo – dokładanka do kraula na piersiach.
Jak w ćwiczeniu 7, lecz nogi wykonują ruchy do stylu klasycznego ( synchronizować fazę odepchnięcia nóg
z fazą przeniesienia nad lustrem wody ).
Na grzbiecie, ramiona trzymają deskę podłożoną pod głowę ( broda przyciągnięta do klatki piersiowej,
łokcie nad lustrem wody ), nogi wahadłowo.
Na piersiach, na wyciągnięte nogi – złączone w okolicy podudzi – założone pływaki lub inny przyrząd
zwiększający wypór ciała, ramiona wykonują ruchy do stylu klasycznego, wydech nad lustrem wody (
głowa uniesiona wysoko nad lustrem wody).
Na piersiach, ramiona do stylu klasycznego, nogi wahadłowo, wydech nad lustrem wody ( głowa cały czas
uniesiona lustrem wody )
Na piersiach, ramiona i nogi wykonują ruchy do stylu klasycznego, przy czym nogi są maksymalnie ugięte
w stawach biodrowym ( głowa cały czas uniesiona nad lustrem wody ).
Jak w ćwiczeniu 10, 11,12, lecz dłonie są założone „łapki pływackie”.
Styl klasyczny w pełnej formie.
Tzw. „kozak” – ramiona wykonują ruchy do kraula na piersiach, nogi – ruchy do stylu klasycznego.
Boczne skrzywienie kręgosłupa
Skoliozy są to skrzywienia kręgosłupa charakteryzujące się odchyleniem osi anatomicznej ( wyrostki
kolczyste ) od osi mechanicznej w trzech płaszczyznach: czołowej, strzałkowej i poprzecznej. Powodują
one szereg zmian wtórnych w układach narządu ruchu, oddychania oraz krążenia. Osiową równowagę
kręgosłupa utrzymują mięśnie oraz napięcie aparatu więzadłowo – torebkowego. Zasadniczą rolę odgrywają
tu mięśnie przykręgosłupowe grzbietu, które ze względu na swoją funkcję nazywamy prostownikami
grzbietu.
Wskutek skolioz zaburzeniu (rozciągnięciu) ulegają mięśnie po jednej stronie kręgosłupa. Analogiczna
grupa mięśni i więzadeł po drugiej stronie kręgosłupa zostaje skrócona. Mimo, że prostowniki grzbietu są
głównym stabilizatorem kręgosłupa (stabilizatory bezpośrednie), to nie bez znaczenia w korekcji skolioz
jest wzmocnienie innych mięśni grzbietu (stabilizatory pośrednie). Zmiany wtórne narządu ruchu klatki
piersiowej i w narządach wewnętrznych zależą przede wszystkim od strony skrzywienia.
Przyjmując pięciostopniowy podział wielkości skrzywienia skolioz według Czaklina ( I 0 – 10 stopni , II
11 – 25 stopni, III 26 – 50 stopni, IV powyżej 75 stopni ), największym stopniem skrzywienia skoliozy w
jakim można uzyskać efekty pozytywne jest III ST. W większych stopniach skrzywienia wskazane jest
prowadzenie pływania korekcyjnego w formie uzupełniającej.
Analizując rodzaj struktury ruchy w korekcji skolioz, pływackie ćwiczenia korekcyjne możemy
podzielić na:
1. pływackie ćwiczenia korekcyjne symetryczne,
2. pływackie ćwiczenia korekcyjne asymetryczne.
Pływackie ćwiczenia korekcyjne symetryczne
W ćwiczeniach symetrycznych rodzaj i siła bodźców oddziałujących na mięśnie po obu stronach
skrzywienia są prawie jednakowe. Ćwiczenia te są realizowane najczęściej przez symetryczne (jednoczesne)
ruchy wpływające na mięśnie grzbietu i klatki piersiowej. Stosujemy je jako podstawowy rodzaj pływackich
ćwiczeń korekcyjnych we wszystkich rodzajach i typach skolioz oraz całościowo:
1. w grupach gdzie nie nastąpił podział na grupy dyspanseryjne, uwzględniający miejsce i liczbą
skrzywienia,
2. w skoliozach o małym łuku skrzywienia,
3. w skoliozach wielołukowych
Pływackie ćwiczenia korekcyjne asymetryczne
Warunkiem stosowania tych ćwiczeń jest podział dzieci na grupy dyspanseryjne. Ze względu na technikę
prowadzenia pływackich ćwiczeń korekcyjnych asymetrycznych, skoliozy dzielimy na:
1. jednołukowe w odcinku piersiowym,
2. jednołukowe w odcinku lędźwiowym,
3. jednołukowe piersiowo-lędźwiowe,
4. dwułukowe piersiowo-lędźwiowe.
Twórcą ćwiczeń asymetrycznych jest W. Iwanowski. W długoletniej praktyce klinicznej potwierdził on ich
skuteczność. Opierając się na schemacie Rubcowej przeprowadził doświadczalnie analizę efektów
wybranych ćwiczeń pływackich, określając zmiany statyczne w zależności od ustawienia linii bioder
i barków (20).
W skoliozie jednołukowej piersiowej decydujący wpływ na wielkość skrzywienia ma ułożenie kończyn
górnych (sterowanie odgórne). Maksymalnie niwelują skrzywienie wyciągnięcie ręki (na piersiach) po
stronie wklęsłości do góry i przywiedzenie ręki po stronie wypukłości skrzywienia, przy nogach
wyprostowanych i złączonych .
W skoliozie jednołukowej lędźwiowej na wielkość skrzywienia istotnie wpływa ułożenie kończyn
dolnych (sterowanie oddolne). W położeniu na piersiach, ramiona wyciągnięte do góry, noga po stronie
wypukłości skrzywienia zgięta w stawie biodrowym i kolanowym, druga wyprostowana - maksymalne
zmniejszenie skrzywienia w odcinku lędźwiowym .
W skoliozie jednołukowej piersiowo – lędźwiowej na wielkość skrzywienia ma decydujący wpływ
ułożenia ramion i kończyn dolnych. Wyciągnięcie wyprostowanej kończyny górnej i dolnej po stronie
wypukłości skrzywienia maksymalnie niwelują skrzywienie piersiowo – lędźwiowe jednołukowe.
W skoliozie piersiowo – lędźwiowej dwułukowej następuje sterowanie górą i dołem. Pozycja, która
maksymalnie zmniejsza łuk skrzywienia jest połączeniem ułożenia ramion w skoliozie jednołukowej w
odcinku lędźwiowym.
W stosowaniu asymetrycznych pływackich ćwiczeń korekcyjnych dopuszczalne i zalecane jest
prowadzenie pływackich ćwiczeń korekcyjnych symetrycznych, jako uzupełnienie gamy bodźców
korekcyjnych symetrycznych, jako uzupełnienie gamy bodźców korekcyjnych. Warunkiem wprowadzenia
pracy nóg do stylu klasycznego w skoliozach, zarówno w pływackich ćwiczeniach korekcyjnych
asymetrycznych jest umiejętność ich symetrycznej pracy. W przypadku asymetryczności należy
zrezygnować ze stosowania jej w skoliozach.
Przykłady pływackich ćwiczeń korekcyjnych w skoliozach jednołukowych w odcinku piersiowym.
Na grzbiecie, ręka od strony wklęsłości skrzywienia wyciągnięta wzdłuż długiej osi ciała, druga przy
tułowiu, nogi wahadłowo.
Jak wyżej, lecz pozycja na piersiach.
Jak w ćwiczeniu 1 i 2, lecz nogi do stylu klasycznego.
Na grzbiecie, dłoń od strony wklęsłości skrzywienia założona na kark ( łokieć pod lustrem wody ), drugie
ramię wykonuje ruch do „ prymitywnego” lub kraula na grzbiecie, nogi wahadłowo.
Na grzbiecie, dłonie splecione na plecach ( ręka od strony wklęsłości skrzywienia założona od góry, druga
od dołu ), łokciem pod lustrem wody, nogi wahadłowo.
Jak w ćwiczeniu 5 , lecz dłonie trzymają deskę znajdującą się pod plecami ( łokieć ręki założonej od góry
pod lustrem wody ).
Jak w ćwiczeniu 4,5,6, lecz nogi wykonują ruchy do stylu klasycznego.
Na grzbiecie, ramiona wyciągnięte wzdłuż długiej osi ciała trzymają deskę, nogi wahadłowo – ręka po
stronie wypukłości skrzywienia wykonuje pokładankę do „ prymitywnego” (przeniesienia ramienia pod
lustrem wody).
Jak w ćwiczeniu 8, lecz dokładanka jest wykonana do kraula na grzbiecie.
Na piersiach, ramiona wyciągnięte wzdłuż długiej osi ciała trzymają deskę, nogi wahadłowo – ręka po
stronie wypukłości skrzywienia wykonuje dokładankę do kraula na piersiach.
Na piersiach, nogi do stylu klasycznego, ramiona wyciągnięte wzdłuż długiej osi ciała trzymają deskę –
kończyna górna po stronie wypukłości skrzywienia wykonuje ruch do stylu klasycznego.
Jak w ćwiczeniu 8 i 9 , lecz bez deski.
Jak w ćwiczeniu 8, 9, 10, 11, lecz na rękę pracującą złożona jest „łapka pływacka”
Przykłady asymetrycznych pływackich ćwiczeń korekcyjnych w skoliozach w odcinku lędźwiowym.
Na grzbiecie, noga wahadłowo – na drugiej nodze od strony wklęsłości skrzywienia, na wysokości „kostki”,
założone „skrzydełko” ( przeciwdziała jej tonięciu).
Jak w ćwiczeniu 1 , lecz na piersiach.
Na grzbiecie, nogi wahadłowi - na nodze od strony wypukłości skrzywienia założona płetwa.
Jak w ćw.3, lecz na piersiach.
Na piersiach lub na grzbiecie, nogi wahadłowo - na nodze od strony wklęsłości skrzywienia założone
skrzydełko, na drugiej płetwa.
Na grzbiecie, kończyna dolna od strony wklęsłości skrzywienia wyprostowana (wskazane jest założenie na
nią w okolicy kostki „skrzydełka” - przeciwdziałając jej tonięciu), noga od strony wypukłości skrzywienia
wykonuje ruch do stylu klasycznego.
Jak w ćw.6, lecz na piersiach.
W skoliozie jednołukowej w odcinku lędźwiowym praca ramion powinna charakteryzować się
symetrycznymi ruchami (patrz przykłady symetrycznych korekcyjnych pływackich ćwiczeń, stosowane we
wszystkich typach skolioz).
Przykłady asymetrycznych pływackich ćwiczeń korekcyjnych w skoliozach jednołukowych piersiowo
– lędźwiowych.
Na grzbiecie, ręka od strony wklęsłości skrzywienia wyciągnięta, druga przy tułowiu, nogi wahadłowo - na
nogę od strony wypukłości skrzywienia zakładany płetwę.
Jak wyżej, lecz na piersiach.
Na grzbiecie, dłonie splecione na plecach (ręka od strony wklęsłości skrzywienia od góry, druga od dołu)
tak, aby łokieć ręki był zanurzony pod lustrem wody, noga od strony wklęsłości . wyprostowana (wskazane
jest założenie na nią w okolicy kostki „skrzydełka"), kończyna dolna od strony wypukłości skrzywienia
wykonuje ruch do stylu klasycznego.
Jak w ćw.3, lecz dłonie trzymają deskę podłożoną pod plecy i częściowo pod głowę.
Jak w ćw.3 i 4, lecz nogi wykonują ruch wahadłowy, na nogę od strony wypukłości skrzywienia założona
płetwa.
Na grzbiecie, dłoń od strony wklęsłości skrzywienia założona na kark (łokieć pod lustrem wody ), ręka od
strony wypukłości skrzywienia wykonuje ruch pod lustrem wody do maksymalnego zgięcia w stawie
barkowym, następnie przywiedzenie ręki do tułowia, nogi wahadłowo, na kończynę dolne od strony
wypukłości skrzywienia założona płetwa.
Jak w ćwiczeniu 6, lecz ręka jest przenoszona nad lustrem wody.
Na grzbiecie, ramiona wyciągnięte wzdłuż długiej osi ciała trzymają deskę za jej bliższy brzeg, nogi
wahadłowo (na kończynę dolną od strony wypukłości skrzywienia założona płetwa), przywiedzenie ręki od
strony wypukłości skrzywienia do uda i przeniesienie jej do maksymalnego zgięcia w stawie barkowym
(ręka może być przenoszona nad lub pod lustrem wody).
Na piersiach, ręka od strony wklęsłości skrzywienia wyciągnięta wzdłuż długiej osi ciała trzyma deskę za
jej dalszy brzeg („czub” deski ), druga kończyna górna przy tułowiu, nogi od strony wklęsłości wyciągnięte
(„skrzydełko” założone w okolicy kostki ), druga noga wykonuje ruch do stylu klasycznego.
Na piersiach, ramiona wyciągnięte wzdłuż długiej osi ciała trzymają deskę za jej bliższy brzeg, noga od
strony wypukłości skrzywienia wyprostowana, druga w ruchu do stylu klasycznego, ręka od strony
wypukłości skrzywienia wykonuje dokładankę do kraula na piersiach.
Jak w ćwiczeniu 9,10, lecz nogi wykonuję ruch wahadłowy, na nogę od strony wypukłości skrzywienia
założona płetwa.
Przykłady asymetrycznych korekcyjnych pływackich ćwiczeń w skoliozach dwułukowych piersiowo –
lędźwiowych.
Na grzbiecie, ręka od strony wklęsłości skrzywienia w odcinku piersiowym wyciągnięta wzdłuż długiej osi
ciała, druga kończyna górna przy tułowiu, nogi wykonuję ruch wahadłowy, na nogę od strony wypukłości
skrzywienia w odcinku lędźwiowym założona płetwa.
Na piersiach, ręka od strony wklęsłości skrzywienia w odcinku piersiowym wyciągnięta wzdłuż długiej osi
ciała trzyma deskę za jej dalszy brzeg („czub” deski), druga kończyna górna przy tułowiu, nogi wahadłowo,
na kończynę dolną od strony wypukłości skrzywienia w odcinku lędźwiowym założona płetwa.
Jak w ćwiczeniu 1 i 2, lecz noga od strony wklęsłości skrzywienia w odcinku lędźwiowym wyprostowana
(„skrzydełko „ założone w okolicy kostki ),, druga noga wykonuje ruch do stylu klasycznego.
Na grzbiecie, dłonie splecione na plecach tak, aby kończyna górna od strony wklęsłości skrzywienia w
odcinku piersiowym była założona od góry ( łokieć pod lustrem wody ), druga kończyna natomiast od dołu,
nogi wykonują ruch wahadłowy, na nogę od strony wypukłości skrzywienia w odcinku lędźwiowym
założona płetwa.
Jak w ćwiczeniu 4, lecz dłonie trzymają za przeciwległe brzegi deskę pływacką, położoną pod plecy.
Na grzbiecie, dłoń kończyny górnej od strony wklęsłości skrzywienia w odcinku piersiowym na karku
(łokieć pod lustrem wody), druga ręka jest przenoszona pod lustrem wody do maksymalnego zgięcia w
stawie barkowym, po czym następuje przywiedzenie jej do tułowia, nogi wahadłowo, na rękę od strony
wypukłości skrzywienia założona płetwa.
Jak w ćwiczeniu 6, lecz ręka jest przenoszona nad lustrem wody.
Jak w ćwiczeniu 6 i 7, lecz na kończynę górną nałożona „łapka pływacka”
Na piersiach , ręka od strony wklęsłości skrzywienia wyciągnięta wzdłuż długiej osi ciała trzyma z deskę za
jej bliższy brzeg, druga ręka wykonuje pokładankę do kraula na piersiach, nogi wahadłowo, na kończynę
dolną od strony wypukłości skrzywienia w odcinku lędźwiowym założona płetwa.
Jak w ćwiczeniu 9, lecz ręka wyciągnięta wzdłuż osi ciała nie trzyma deski.
Jak w ćwiczeniu 9 i 10, lecz noga od strony wklęsłości skrzywienia w odcinku lędźwiowym wyprostowana
(„skrzydełko” złożone w okolicy kostki), druga noga wykonuje ruch do stylu klasycznego.
Jak w ćwiczeniu 9, lecz ręka wykonuje ruch do stylu klasycznego.
Przykłady symetrycznych korekcyjnych pływackich ćwiczeń stosowane we wszystkich typach skolioz.
Na piersiach, ramiona wyciągnięte do góry 9 maksymalne zgięcie w stawach barkowych, maksymalny
wyprost w stawach łokciowych ), dłonie złączone, nogi wahadłowo.
Na grzbiecie, ramiona wyprostowane, wyciągnięte do góry, dłonie splecione, nogi wahadłowo.
Jak w ćwiczeniu 1,2, lecz wyciągnięte ramiona trzymają deskę.
Jak w ćwiczeniu 1, 2, 3, lecz nogi wykonują ruch do stylu klasycznego – po odepchnięciu nogi długa faza
poślizgu z czynną elongacją tułowia.
Na piersiach, nogi wyciągnięte, złączone ( deska „skrzydełka” lub pływaki założone w okolicy podudzi ),
ramiona wykonują ruch do stylu klasycznego – krótka faza pracy ramion i długa faza poślizgu, z czynną
elongacją tułowia.
Na grzbiecie, pływaki założone w okolicy pasa, nogi wyciągnięte złączone ( deska lub pływaki założone w
okolicy podudzi ), ramiona przenoszone symetrycznie pod lustrem wody do maksymalnego wyciągnięcia w
górę – wytrzymania z czynną elongacją tułowia! – symetryczne przywiedzenie ramion do tułowia.
Jak w ćwiczeniu 6, lecz ramiona są przenoszone nad lustrem wody.
Na grzbiecie, ramiona wyprostowane wyciągnięte w górę (czynna elongacja tułowia), nogi wyprostowane
i złączone 9 deska lub pływaki w okolicy podudzi) – przywiedzenie jednego ramienia do tułowia
i przeniesienie (pod lub nad lustrem wody) do pozycji wyjściowej – wytrzymanie (elongacja)! –zmiana
ramienia. W wersji łatwiejszej ramiona trzymają deskę za jej bliższy brzeg.
Jak w ćwiczeniu 8, lecz ramiona wykonują ruchy do stylu grzbietowego.
Jak w ćwiczeniu 8, 9, lecz nogi wykonują ruch wahadłowy.
Na piersiach, ramiona wyciągnięte wzdłuż długiej osi ciała trzymają deskę za jej bliższy brzeg, nogi
wahadłowo – naprzemianstronna praca ramion do kraula na piersiach (po pełnym cyklu ruchowym jednego
ramienia wytrzymanie w fazie elongacji).
Jak w ćwiczeniu 11, lecz bez deski.
Jak w ćwiczeniu 11, 12, lecz nogi wykonują ruchy do stylu klasycznego (zsynchronizować fazę pracy nogi z
fazą przygotowawczą ramienia), po fazie pracy nogi wytrzymanie w fazie elongacji.
Na grzbiecie symetryczne przeniesienie ramion wzdłuż długiej osi ciała (nad lub pod lustrem wody),
wytrzymanie z czynną fazą elongacji, symetryczne przywiedzenie ramion do tułowia, nogi wahadłowo.
Jak w ćwiczeniu 14, lecz nogi wykonują ruchy di stylu klasycznego.
Kraul na piersiach w pełnej formie.
Styl klasyczny z długą fazą poślizgu.
Styl grzbietowy w pełnej formie.
Deformacje klatki piersiowej
Do deformacji klatek piersiowych najczęściej zaliczamy klatkę piersiową lejkowatą i klatkę piersiową
kurzą.
Klatka piersiowa lejkowata charakteryzuje się zapadnięciem dolnej części mostka i przylegających
odcinków żeber. Cechuje ją osłabienie mięśni grzbietu, wysunięcie barków do przodu, spłaszczenie klatki
piersiowej, zwiotczenie mięśni brzucha i zmniejszenie ruchomości klatki piersiowej.
Klatka piersiowa kurza - mostek tworzy silnie wypuklenie do przodu na kształt dzioba łodzi, w wyniku
czego żebra mają kształt wygięty, a poniżej sutków wyraźnie wklęsły. M tej wadzie występuje duże
osłabienie mięśni oddechowych grzbietu, ograniczenie ruchomości klatki piersiowej i zmniejszenie
pojemności życiowej płuc.
Obydwa rodzaje wad cechuje znaczne zmniejszenie sprawności układu oddechowo – naczyniowego
(zmniejszenie wydolności organizmu).
Celem oddziaływania korekcyjnego w wadach klatki piersiowej jest:
wzmocnienie mięśni grzbietu i pozostałych mięśni posturalnych,
zwiększenie ruchomości klatki piersiowej,
zwiększenie ruchomości w stawach barkowych,
rozciągnięcie więzadeł i mięśni klatki piersiowej,
wzmocnienie gorsetu mięśni oddechowych,
zwiększenie wydolności organizmu.
Deformacje klatek piersiowych charakteryzuje przede wszystkim nieprawidłowe ukształtowanie żeber
i mostka, zmniejszające jednocześnie ich amplitudę ruchu, dlatego też pływackie ćwiczenia korekcyjne
należy tak dobierać, aby struktura ruchu w maksymalnym stopniu wpływała na zwiększenie przekroju
poprzecznego i ruchomości klatki piersiowej.
Środowisko wodne, które swą specyfiką powoduje zwiększone obciążenie układu oddechowego,
stwarza możliwość oddziaływania – za pomocą mięśni oddechowych – na parametry klatki piersiowej.
Te możliwości potęguje jeszcze ułożenie i ruchy kończyn górnych. Odpowiednia pozycja kończyn górnych
(np. wyciągnięcie ramion wzdłuż długiej osi ciała lub ich odwiedzenie w bok) wpływa – poprzez oddalenie
przyczepów niektórych mięśni (np. mięśni piersiowych i najszerszych grzbietu itp.) – na ustawienie klatki
piersiowej – pozycja wdechowa – zwiększając jej przekrój poprzeczny.
Wysiłek fizyczny w środowisku wodnym w pozycji leżącej, przy ustabilizowanych, wyciągniętych
ponad głowę ramionach, powoduje to, że niektóre pomocnicze mięśnie wydechowe zmniejszają funkcję na
mięśnie wdechowe (mięsień piersiowy większy, mięsień najszerszy grzbietu), oddziałując bezpośrednio na
zwiększenie przekroju poprzecznego i ruchomości klatki piersiowej.
O zwiększeniu parametrów klatki piersiowej decyduje w dużym stopniu umiejętność właściwego
wykorzystania oddychania warunkowego, mającego istotny wpływ na zwiększenie amplitudy ruchu klatki
piersiowej.
Przykłady pływackich ćwiczeń korekcyjnych w deformacjach klatki piersiowej.
Na grzbiecie, ramiona wyciągnięte ponad głowę (wyprostowane w stawach łokciowych), dłonie złączone,
nogi wykonują ruchy wahadłowe.
Na piersiach, ramiona wyciągnięte wzdłuż długiej osi ciała (wyprostowane w stawach łokciowych), dłonie
trzymają nachwytem deskę pływacką za dalszy jej brzeg (dwie deski ułożone jedna na drugiej) tak, aby
przedramiona spoczywały na desce, nogi wahadłowo – wydech do wody z maksymalnym zanurzeniem
głowy pod powierzchnią wody.
Na grzbiecie, ramiona wyciągnięte wzdłuż długiej osi ciała, dłonie trzymają drążek na szerokości barków,
nogi wahadłowo – maksymalne zgięcie ramion w stawach barkowych (przy wyprostowanych ramionach w
stawach łokciowych).
Jak w ćwiczeniu 3, lecz ramiona odwiedzione o około 135 stopni.
Na grzbiecie, ramiona odwiedzione do kąta prostego, nachwytem oplatają drążek oparty na karku i stawach
barkowych, nogi wahadłowo.
Na grzbiecie, ramiona przywiedzione do tułowia, maksymalnie zgięte w stawach łokciowych, trzymają
drążek ułożony pod plecami i tylną częścią ramion, poniżej stawów barkowych, nogi wahadłowo.
Jak w ćwiczeniu 6 , lecz ramiona trzymają deskę (jedną lub dwie) podłożoną pod plecy (wskazane
odwiedzenie ramion w bok, z jednoczesnym zanurzeniem stawów łokciowych pod lustrem wody).
Na grzbiecie, ramiona maksymalnie zgięte w stawach barkowych i łokciowych trzymają deskę za jej bliższy
brzeg, wsunięta pod plecy (od góry, tak aby dłonie skierowane częścią grzbietową do dna basenu), nogi
wahadłowo (zastosowanie dwu desek zwiększy rozciągnięcie mięśni klatki piersiowej).
Na grzbiecie, dłonie splecione na karku, stawy łokciowe pod lustrem wody, nogi wahadłowo (zastosowanie
„skrzydełek” w okolicy stawów łokciowych , z równoczesnym zanurzeniem ich pod powierzchnią wody,
zwiększy prace mięśni grzbietu).
Na piersiach, dłonie ułożona jedna na drugiej pod brodą, stawy łokciowe maksymalnie w bok (założenie
„skrzydełek” w okolicy stawów łokciowych ułatwi utrzymanie ramion w tej pozycji), nogi wahadłowo.
Na piersiach, ramiona wyciągnięte do góry trzymają deskę za jej bliższy brzeg, nogi wahadłowo –
dokładanka do kraula na piersiach.
Na grzbiecie, ramiona wyciągnięte do góry trzymają deskę za jej bliższy brzeg, nogi wahadłowo –
naprzemianstronna praca ramion do kraula na grzbiecie.
Jak w ćwiczeniu 11 i 12, lecz bez deski.
Na grzbiecie, nogi wahadłowo, symetryczne przenoszenie ramion pod lustrem wody do góry
i przywiedzenie do tułowia.
Jak w ćwiczeniu 14, lecz ramiona są przenoszone nad lustrem wody.
Kraul na piersiach w pełnej formie.
Kraul na grzbiecie w pełnej formie.