Płodny PolakPodsumowanie badań opinii

polskich mężczyzn nt. płodności

Patroni honorowi

Warszawa, 2015

O BADANIU

Metodologia

Badanie zostało przeprowadzone z wykorzystaniem ankiety internetowej, techniką

RTS (Real-Time Sampling) w terminie: 20.03-22.03.2015. Zaproszenia do udziału w badaniu

były wyświetlane użytkownikom witryn internetowych, łączny miesięczny zasięg badania to

ponad 95% polskich internautów. Analizą objęto grupę 234 Polaków w wieku 18-35 lat. Próba

została dobrana w sposób losowo-kwotowy. Struktura próby została skorygowana przy użyciu

wagi analitycznej tak, by odpowiadała strukturze Polaków w wieku 18-35 lat pod względem

kluczowych cech związanych z przedmiotem badania. Przy konstrukcji wagi uwzględniono

zmienne społeczno-demograficzne takie jak płeć, wiek, wykształcenie oraz wielkość miejsco-

wości zamieszkania, a także zmienne związane z szeroko pojętym stylem życia.

Cele badania

Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że problem niepłodności dotyka już około

15% par. W 35% przypadków odpowiadają za nią mężczyźni. Najczęstszą przyczyną niepłod-

ności wśród mężczyzn jest zły stan nasienia. W 1980 roku za prawidłową wartość koncentracji

plemników w nasieniu uznawano 60 mln plemników w 1 ml ejakulatu, w 1992 i 1999 roku

wyniosła ≥20mln/ml. W normie z 2010 roku koncentracja stanowiła już ≥15mln/ml. Jest to więc

spadek wartości referencyjnej o 75% w stosunku do 1980 roku i 25% w stosunku do 1992

i 1999 roku. WHO uzasadnia tę zmianę generalnym spadkiem jakości nasienia spowodowa-

nym czynnikami środowiskowymi.

Celem badania było sprawdzenie postaw i wiedzy Polaków na temat istotności dia-

gnozowania swojego zdrowia pod względem płodności oraz czynników, które na nią wpływają.

Mężczyźni zostali zapytani między innymi o to, czy kiedykolwiek wykonali badanie nasienia, czy

zdają sobie sprawę z czynników, które wpływają na jego jakość oraz jak często zdarzają im się

zachowania, które wpływają na nie negatywnie.

WYNIKI BADANIA

Czy Polacy się badają?

93% młodych Polaków nigdy nie wykonywało badań nasienia. Badanie to pozwa-

la określić zdolności prokreacyjne mężczyzny oraz ocenić jakość, ilość i szybkość plemników

przed rozpoczęciem starań o potomstwo. Określenie stosunku plemników o prawidłowej bu-

dowie do tych o nieprawidłowej jest istotne dla powodzenia zajścia przez partnerkę w ciążę.

Wczesna diagnoza daję szansę mężczyźnie na zmianę przyzwyczajeń wpływających niekorzyst-

nie na jego płodność oraz cofnięcie dokonanych już przez nie zmian. Słaba jakość nasienia

powinna być sygnałem do modyfikacji trybu życia oraz ewentualnego wdrożenia kuracji leczni-

czej. Badanie skierowane jest do wszystkich mężczyzn w wieku prokreacyjnym.

Czy wykonywałeśkiedykolwiekbadanie nasienia?

Nie

Tak93%

7%

Polacy nie zdają sobie sprawy z czynnikówmających wpływ na jakość ich nasienia

Które czynnikiTwoim zdaniemwpływają na jakośćnasienia?

palenie papierosów

przegrzewanie jąder

waga

jazda na rowerze

spożywanie alkoholu

stres

regularne współżycie

nie wiem / trudno powiedzieć

18%

18%

10%

8%

5%

2%

21%

19%

Polacy nie zdają sobie sprawy z czynnikówmających wpływ na jakość ich nasienia

Badania pokazały, że duża część męskiej populacji nieświadomie podchodzi do

spraw związanych ze zdrowiem. Nieznajomość konsekwencji pewnych zachowań ma znacze-

nie dla możliwości męskiego rozrodu. Jedynie dla 18% badanych tak popularny sport, jak jazda

na rowerze, prowadzący do przegrzewania jąder i zaburzeń spermatogenezy (produkcji plem-

ników), ma jakikolwiek wpływ na nasienie.

1/3 polskich mężczyzn nie zdaje sobie sprawy z negatywnych dla jakości nasienia

skutków stresu, który w formie przewlekłej jest jedną z głównych przyczyn niezamierzonej

bezdzietności. Dużym problemem jest nieprawidłowa waga, której wpływu na płodność nie

dostrzega co trzeci mężczyzna. Wg badań przeprowadzonych przez duńskich naukowców na

grupie 1600 młodych Duńczyków, osoby z niedowagą posiadały średnio 36% mniej plemników,

natomiast osoby za nadwagą o 25% mniej.

Palenie papierosów czy spożywanie alkoholu, będących używkami destrukcyjnymi

dla wszystkich układów ludzkiego organizmu, nie pozostaje obojętne również dla rozrod-

czości. Alkohol jest główną z przyczyn zaburzeń męskiej płodności. Wśród par starających się

o dziecko, partnerki mężczyzn nałogowo spożywających alkohol zachodziły w ciążę w dwa razy

dłuższym czasie, niż te niepijących. Natomiast u mężczyzn palących liczba plemników obniża

się nawet o 25%. Jednak 1/3 Polaków nie zna szkodliwego wpływu tych używek na nasienie.

Polacy nie wiedzą również, że w sytuacji starania się o potomstwo czynnikiem warun-

kującym dobrą jakość nasienia jest regularne współżycie – niespełna jeden na trzech respon-

dentów udziela odpowiedzi mówiącej o takim wpływie.

Szkodliwe zdrowotnie męskie zwyczaje

Które z poniższychzachowań zdarza Ci sięprzynajmniejod czasu do czasu?

praca siedząca

noszenie obcisłych bokserek

zażywanie sterydów anabolicznych

trzymanie laptopa na kolanach

podgrzewanie foteli w samochodzie

żadne z powyższych

29%

28%

18%

7%

15%

3%

Jak wskazują wyniki badania, mężczyznom często zdarzają się zachowania, które

mają negatywny wpływ na nasienie. 42% młodych Polaków trzyma laptop na kolanach, co trze-

ci respondent przyznaje się do noszenia obcisłych bokserek, a do podgrzewania foteli w samo-

chodzie co dziesiąty. Podczas wspomnianych czynności dochodzi do przegrzewania jąder, co

skutkuje zaburzeniem procesu spermatogenezy , znacząco obniżając jakość plemników. Mało

znanym faktem jest, że siedzący tryb pracy, wskazany przez 43% ankietowanych jako obecny

w ich życiu, również do tego prowadzi. Z tego powodu grupami zwiększonego ryzyka niepłod-

ności są osoby wykonujące zawody, wymagające przyjmowania pozycji siedzącej np. kierowca,

pracownik biurowy czy kolarz.

Nieodpowiedni tryb życia, który zdarza się Polakom, ma znaczący wpływ na wyniki

badania nasienia. Zmiana przyzwyczajeń umożliwia powtrzymanie, a nawet cofnięcie jego ne-

gatywnych skutków. Ważnym aspektem jest dotarcie do mężczyzn i uświadomienie ich, które

z czynności szkodą rozrodczości. Z tego powodu istotne staje się podejmowanie inicjatyw edu-

kujących społeczeństwo na temat unikania przez mężczyzn zachowań negatywnie wpływają-

cych na płodność.

PODSUMOWANIE

Wnioski

Wyniki przeprowadzonego badania wskazują, że Polacy nie są świadomi tego, jak

istotne w kwestii planowania rodziny i powodzenia zajścia partnerki w ciążę jest diagnozowa-

nie jakości nasienia. Aż 93% mężczyzn nie wykonywało takiego badania, więc nie ma świado-

mości, że ich płodność może być zaburzona.

Co więcej Polacy posiadają małą wiedzę na temat czynników wpływających na jakość

nasienia – jedna trzecia respondentów jest nieświadoma tego, jak negatywnie na jego jakość

może oddziaływać stres. Również co trzeci mężczyzna nie zdaje sobie sprawy z destrukcyjne-

go wpływu na płodność używek takich jak alkohol czy papierosy, które są jednym z głównych

czynników wpływających na męską rozrodczość.

Ponadto wielu mężczyznom zdarzają się zachowania prowadzące do przegrzewania

jąder takich jak trzymanie laptopa na kolanach, jazda na rowerze czy noszenie obcisłej bielizny.

Celem kampanii społecznej „Płodny Polak” jest zwrócenie uwagi na powyższy pro-

blem poprzez dotarcie za pośrednictwem mediów do młodych mężczyzn, w wieku rozrodczym

oraz zachęcenie ich do rozpoczęcia praktyk mających pozytywny wpływ na jakość ich nasienia.

Przewidziane w ramach kampanii działania mają za zadanie edukację oraz uświadamianie spo-

łeczeństwa w aspekcie diagnozowania swojej płodności i redukowania czynników mających

na nią negatywny wpływ. Kwestią kluczową jest poinformowanie Polaków o możliwościach

i istotności badania się.

Badanie nasienia pozwala określić zdolności prokreacyjne mężczyzny. Odpowiednie

inicjatywy informacyjno-edukacyjne mogą zmienić postawy Polaków w kwestii ich wykonywa-

nia i świadomego planowania rodziny. Ponadto mogą one skutecznie ograniczyć problem nie-

płodności, który dotyka już ponad 15% par w Polsce.

O BADANIU NASIENIA

Aby przystąpić do badania należy zachować wstrzemięźliwość seksualną ok. 3-5 dni.

Nasienie uzyskuje się drogą masturbacji.

Nasienie można oddać w placówce, w której przeprowadza się badanie lub w domu.

Należy jednak pamiętać, że nasienie oddane poza kliniką (do pojemniczka), powinno być prze-

chowywane w temperaturze zbliżonej do temperatury ciała i dostarczone do laboratorium

w ciągu około 30 minut. Jeśli oprócz badania nasienia robiony jest posiew, pojemniczek musi

być sterylny i powinno się zwrócić szczególną uwagę na higienę intymną. Czas oczekiwania na

otrzymany wynik wynosi około 3 godzin.

Pobrane nasienie dostarczone do laboratorium początkowo podlega ocenie makro-

skopowej, czyli ocenie wyglądu, objętości, lepkości oraz płynności spermy. Następnie pod mi-

kroskopem ocenia się najważniejsze parametry - koncentrację i ruchliwość plemników. Często

wykonuje się również badania rozszerzone, gdzie bada się morfologię plemników, czyli prawi-

dłowość ich budowy.

Metody leczenia męskiej niepłodności

W przypadku nieprawidłowych wyników badań nasienia, gdy niemożliwe jest wpły-

nięcie na jego jakość poprzez zmianę czynników środowiskowych, rekomenduje się skorzysta-

nie z metod wspomaganego rozrodu takich jak:

Inseminacja

Inseminacja domaciczna jest zabiegiem, w czasie którego za pomocą specjalnego

cewnika – katetera – do jamy macicy wprowadza się wyodrębnione w warunkach laborato-

ryjnych plemniki o najlepszej ruchliwości. W ten sposób można pominąć śluz szyjkowy oraz

przeciwciała, które uniemożliwiają dotarcie plemników do macicy podczas stosunku.

Zapłodnienie pozaustrojowe

Zapłodnienie pozaustrojowe, czyli in vitro, to najbardziej zaawansowana metoda le-

czenia niepłodności. W czasie zabiegu komórka jajowa oraz plemnik są łączone w warunkach

laboratoryjnych. Następnie podczas procedury transferu zarodki przenoszone są do macicy

kobiety.

O KAMPANI

Kampania społeczna „Płodny Polak” to inicjatywa, której celem jest zwrócenie uwagi

młodych, nieposiadających jeszcze dzieci mężczyzn, na kwestie związane z rosnącą liczbą zabu-

rzeń płodności wśród Polaków. Na przestrzeni 30 lat WHO obniżyło uznawaną za prawidłową

wartość koncentracji nasienia aż o 75% - z 60 mln plemników w 1 ml ejakulatu w 1980 roku,

do 15 mln/ml w 2010. Organizacja uzasadnia zmianę generalnym spadkiem jakości nasienia,

spowodowanym czynnikami środowiskowymi. Z tego powodu istotne staje się podejmowanie

inicjatyw edukujących społeczeństwo na temat unikania przez mężczyzn negatywnego wpływu

współczesnego stylu życia na płodność.

Organizatorzy

Społeczną kampanię informacyjną „Płodny Polak” zainaugurowała Fundacja „Na-

dzieja dla zdrowia” wraz z Kliniką Leczenia Niepłodności „Bocian”. Ekspertami merytorycznymi

kampanii są:

dr Grzegorz Mrugacz – dyrektor medyczny Kliniki Leczenia Niepłodno-

ści „Bocian”, która bierze udział w rządowym Programie Leczenie Nie-

płodności Metodą Zapłodnienia Pozaustrojowego na lata 2013-2016.

Dr Mrugacz to specjalista ginekologii i położnictwa, były wiceprezes Pol-

skiego Towarzystwa Medycyny Rozrodu.

Piotr Pietrewicz – embriolog kliniczny, członek i założyciel Polskiego

Towarzystwa Medycyny Rozrodu, członek ESHRE, członek Krajowej Izby

Diagnostyków Laboratoryjnych.

Patroni honorowi

Kampania została objęta patronatem Polskiego Towarzystwa Andrologicznego oraz

Polskiego Towarzystwa Urologicznego.

www.plodnypolak.pl

www.klinikabocian.pl