PłazyPłazy

Płazy to pierwsze kręgowce, które opanowały środowisko lądowe, ale ich życie pozostało nierozerwalnie związane ze środowiskiem wodnym. Nazywa się je dwuśrodowiskowymi lub ziemno-lądowymi. Budowa skóry, sposób wymiany gazowej, a także cykl rozwojowy płazów świadczą o przystosowaniu się tych zwierząt do życia zarówno na lądzie, jak i w wodzie.

Płazy są zmiennocieplne, dlatego najwięcej gatunków tych zwierząt żyje w klimacie gorącym. W klimacie umiarkowanym, gdy temperatura jest zbyt niska zapadają w stan odrętwienia - hibernację. Znacznie zmniejsza się wtedy tempo ich przemiany materii. W stanie hibernacji wymiana gazowa przez skórę w pełni zaspokaja zapotrzebowanie płazów na tlen, dlatego one mogę przetrwać zimę na dnie jezior.

Dorosłe płazy są drapieżnikami, które zjadają ogromne liczbę owadów i ślimaków. Polując na szkodniki upraw, takie jak stonka ziemniaczana, odgrywają znaczącą rolę w ochronie roślin. Są też wskaźnikami stanu środowiska. Pochłaniają przez skórę szkodliwe substancje z otoczenia, dlatego ich zła kondycja jest dla ludzi sygnałem zanieczyszczenia środowiska.

Przystosowanie płazów do Przystosowanie płazów do życia w dwóch środowiskachżycia w dwóch środowiskach

- ich cienką skórę pokrywa śluz, który pełni podwójną funkcję : umożliwia wymianę gazową i zmniejsza opór podczas pływania,

- skóra płazów jest cienka i zawiera liczne, drobne otworki, tzw. pory, powietrze i woda przenikają przez nie do wnętrza ciała, dzięki porom płazy nie muszą pić wody – pobierają ją przez skórę, kiedy przebywają na słońcu, woda paruje porami co grozi wyschnięciem ciała, dlatego płazy prowadzą najczęściej nocny tryb życia.

- w skórze płazów znajdują się komórki barwnikowe, kolor ich ciała zależy od środowiska życia, np.: gatunki żyjące w wodzie, wśród przybrzeżnych roślin, są zielone

- mają doskonale wykształcone narządy zmysłów, najważniejszą funkcję pełni u nich wzrok, widzą jednakowo dobrze w środowisku wodnym jak i lądowym, nie dostrzegają nieruchomych obiektów, dlatego poruszająca się ofiara natychmiast zwraca ich uwagę

- powieki chronią ich oczy przez wysychaniem i urazami

- mają dobry słuch ich błona bębenkowa odgrywa rolę wzmacniacza fal dźwiękowych docierających do zwierzęcia

- wiele płazów potrafi wydawać dźwięki, dzięki tej umiejętności mogą kontaktować się z innymi osobnikami.

Cykl rozwojowy żabyCykl rozwojowy żaby Dorosłe żaby spędzają

większą część życia na lądzie. Jedynie na czas rozrodu wracają do wody. Są to zwierzęta rozdzielnopłciowe i jajorodne. Zachodzi u nich zapłodnienie zewnętrzne. Z jaj wylęgają się larwy, zwane kijankami, niepodobne do postaci dorosłej. Płazy jako jedyne kręgowce, mają więc rozwój złożony.

Podział płazówPodział płazów

Beznogie (żyjące tylko w tropikach)

Ogoniaste

Bezogonowe

Polskie płazy bezogonowe to między innymi żaby, kumaki, ropuchy i rzekotka. Mają one krępe, krótkie ciała. Ich tylne kończyny są znacznie dłuższe niż przednie, co umożliwia im wykonywanie skoków. Pomiędzy palcami tylnych kończyn mają błonę ułatwiającą pływanie. W okresie rozrodu samce płazów bezogonowych wydają donośne dźwięki, by zwrócić na siebie uwagę samic.

Płazy bezogonowePłazy bezogonowe

Mają barwne plamy na brzusznej stronie ciała, które służą do odstraszania wrogów. Płazy te w momencie zagrożenia przewracają się na grzbiet i demonstrują je.

Spędzają dużo czasu na lądzie, znakomicie skaczą i równie sprawnie poruszają się w wodzie.

KumakiKumaki ŻabyŻaby

Płazy ogoniastePłazy ogoniaste Płazy ogoniaste mają wydłużony tułów, ogon oraz

kończyny tej samej długości. W przeciwieństwie do jaszczurek, nie mają łusek na ciele, a ich skóra jest wilgotna. Zwierzęta te prowadzą nocny tryb życia. Na lądzie są bardzo trudne do zauważenia, gdyż kryją się wśród liści i traw. Na okres rozrodu wracają do wody. W Polsce występują tylko dwa rodzaje płazów ogoniastych: salamandra i traszki.

KONIECKONIEC