Planeta, ludzie, dobrobyt Nasze zaangażowanie w tworzenie...

Planeta, ludzie, dobrobytNasze zaangażowanie w tworzenie zrównoważonego rozwoju

2

Wstęp

Budynki: stawianie czoła wyzwaniom XXI wieku.Świat zmienia się dziś w tempie bezprecedensowym. Mimo, że rozwój nauki i technologii przyczynił się do podniesienia poziomu naszego życia, uwypuklił także, na ile zrównoważone jest nasze środowisko. Globalne ocieplenie nie jest już tylko jakąś odległą w czasie koncepcją. Stanowi realne zagrożenie dla przyszłości człowieka.

Branża budowlana musi być świadoma swojego wpływu na globalne ocieplenie oraz możliwości ochrony naszych cennych, ale nieodnawialnych źródeł energii.

W tym celu musimy zmienić sposób, w jaki projektujemy nowe budynki i jak remontujemy stare, tak, aby ograniczać negatywny wpływ na środowisko. ISOVER, dzięki wkładowi w budownictwo zrównoważone, chce podjąć się tego wyzwania.

W procesie budowy konieczne jest zachowanie wyjątkowych ekosystemów, bioróżnorodności (?), lokalnego pejzażu, jednocześnie zapewniając lepszą jakość życia i gwarantując zdrowie oraz bezpie-czeństwo użytkowników i mieszkańców obiektu. Zrównoważone budownictwo oferuje rozwiązania, które pozwalają na pogodzenie czasem sprzecznych zagadnień i celów. Współpracując ze wszystkimi partnerami w procesie budowy, ISOVER pragnie znaleźć się w pierwszym szeregu tych, którzy podjęli to nowe, trudne wyzwanie.

Benoit CarpentierPrezes

Saint-Gobain Insulation

ISOVER jest światowym liderem w zakresie ekologicznych materiałów izolacyjnych. Ta czoło-wa pozycja, wynikająca z naszej głębokiej wiedzy na temat poszczególnych segmentów rynko-wych, powiązanych zastosowań oraz uwagi, jaką koncentrujemy na potrzebach i oczekiwaniach klienta, umacniana jest także dzięki naszej innowacyjnej technologii wełny szklanej i selektyw-nego rozwoju innych materiałów izolacyjnych (spienionego polistyrenu EPS, polistyrenu ekstru-dowanego XPS, wełny skalnej, izolacji z włókien konopi). Chcąc sprostać bieżącym i przyszłym wyzwaniom, nie ustajemy w stałym dążeniu do tworzenia wydajnych i wysokiej jakości materia-łów izolacyjnych, które są dostępne dla wszystkich, bez względu na panujący w danym kraju kli-mat, rodzaj projektu, czy możliwości budżetowe.

3

Streszczenie

nWkład materiałów ISOVER w zrównoważone budownictwo – zarys str. 4

nBudynki w samym centrum nowych wyzwań, wobec których stoi świat str. 6- Budownictwo, kluczowa branża w zwalczaniu zmian klimatycznych- Najbardziej opłacalną energią jest energia oszczędzona!- Unikanie przewidywanych braków surowcowych, redukcja odpadów- Zachowanie dobrego stanu naszego zdrowia- Ochrona naszej siły nabywczej

nRozwiązywanie problemu poprzez zrównoważone budownictwo str. 14- Planeta – Ludzie – Dobrobyt: nowe i bardziej globalne podejście

do branży budowlanej- Programy ocen budynków: ku międzynarodowej koordynacji - Zielone budynki i urbanistyka: dwa wzajemnie zależne tematy

nProjektowanie budynków zrównoważonych str. 18- Od wymogów budowlanych po specyfikacje produktowe- Dom wielokomfortowy ISOVER: praktyczny początek

zrównoważonego budownictwa

nRozwiązania ISOVER w zakresie zrównoważonego rozwoju str. 26

nMateriały izolacyjne oraz Środowiskowa Ocena Cyklu Życia (LCA) str. 20- Środowiskowa ocena cyklu życia - LCA, jedyny sposób na przeprowadzenie

oceny naukowej wpływu wywieranego przez produkty na środowisko - Jaki materiał izolacyjny jest najlepszy ze środowiskowego punktu widzenia? - Jak interpretować deklarację środowiskową produktu - EPD? - wełna szklana ISOVER, styropian ISOVER EPS, wełna skalna ISOVER, izolacja

z włókien konopi ISOVER

4

Nasza wizja: od zrównoważonego rozwoju po zrównoważone budownictwoDążymy do tworzenia rozwiązań izolacji termicznej i akustycznej w projektowaniu energooszczędnych obiektów, bezpiecznych i komfortowych dla użytkowników i przyczyniających się do ochrony środowiska.

Zrównoważone budownictwo

Planeta

Ludzie

Dobrobyt

5 globalnych wyzwań, którymi należy się zająć

Kluczowa rola branży budowlanej

s. 6

s. 8

s. 10

s. 12

s. 13

bezpieczeństwo dostaw energii

łagodzenie zmian klimatycznych

gospodarka odpadami

i zachowanie surowców

naturalnych

zdrowie i dobrostan

wzrost gospodarczy /

dostępność zasobów

finansowych

• 40%całkowitegozużyciaenergiiwEuropie towynikfunkcjonowania160milionówbudynków.

• 2/3zużywanejprzezbudynkienergiiwyko- rzystywanejestdoogrzewaniaiklimatyzacji.

• Możnabyzaoszczędzić3,3milionówbaryłekropykażdego dnia w Europie, gdyby budynki były bardziej energooszczędne (1)

• 460milionówtonemisjiCO2 możnaby co roku zaoszczędzić w Europie dzięki tanim i energooszczędnym instalacjom w budynkach(2)

• Budynkitonajwiększypojedynczy emitent gazów cieplarnianych generujący39%emisjiCO2 wUSA.(3)

• WkrajachOECDśrodowiskozabudowane odpowiedzialnejestza30do40%produkcji odpadówstałych,30%zużyciasurowców oraz10%wykorzystaniagruntów.

• WsamychUSA,możnabyzaoszczędzić$5,9miliarda rocznie na służbie zdrowia i kosztach związanych z zanieczyszczeniem powietrza jedyniepoprzezusprawnienieizolacji.(4)

• 15do30%dochodóweuropejskichgospodarstwdomowych pochłaniają wydatki na utrzymanie domu.

• Możnabystworzyć530.000miejscpracy w Europie w wyniku ambitnej strategii udosko-naleniaenergooszczędnościbudynków.(5)

• Poważnezaostrzenieprzepisówenergetycznych w budownictwie w USA mogłoby doprowadzić dozwiększeniadochodówo$28,5miliardazaśliczba miejsc pracy mogłaby wzrosnąć o 1,1 miliona (6)

(1, 2) Źródła: Ecofys II, łagodzenie emisji CO2 z budynków - Kolonia 2004/Ecofys IV, tanie rozwiązania ochrony klimatu w budynkach UE, Kolonia 2005

(3) Źródło: PEW Center on Global Climate Change Intergovernmental Panel on Climate Change

(4) Źródło: Public Health Benefits of Insulation Retrofits in Existing Housing w USA, Levy et. al.,

Environmental Health, 2003(5) Dane szacunkowe EURIMA (6) Źródło: American Council for an Energy Efficient

Economy

Branża budowlana ma znaczący wpływ na glo-balne środowisko i pozy-tywną rolę do odegrania na rzecz bezpieczeństwa i komfortu mieszkańców. Oferuje zatem wiele moż-liwych do podjęcia dzia-

łań.

Dlatego też, podmioty branży budowlanej,

w tym ISOVER, zdecydo-wały o podjęciu kroków na rzecz udoskonalenia jako-ści budynków pod kątem środowiska naturalnego. Przyjmując i przekładając

ideę zrównoważonego rozwoju na warunki bran-ży budowlanej, określono

nowe podejście do budow-nictwa: budownictwo

zrównoważone.

Zrównoważone budownic-two polega na dążeniu do ograniczenia wpływu na

środowisko wywieranego przez budynek w trakcie

całego cyklu życia obiektu, optymalizując jednocze-śnie opłacalność ekono-

miczną i komfort oraz bez-pieczeństwo lokatorów.

Aby móc mierzyć rezultaty tego nowego podejścia,

systematycznie rozwijane nowe programy ewalu-acyjne takie jak HQE®, LEED® czy BREEAM®.

s. 14 - 25

•••ÜCele zrównoważonego rozwoju oraz wkładu ISOVER

od kołyski ... ... po grób

5

Produkcja materiału i transport

projekt i budowa

zastosowanie

koniec cyklu życia

s. 26 s. 28 s. 30 s. 33

•••Ü•••Ü •••Ü

•••Ü

•••Ü•••Ü•••Ü•••Ü

Kluczowe wskaźniki:• Dostawasurowca• Wytwarzanieproduktów:

- Zużycie energii - Emisje CO2 -Wpływnapowietrze,glebę, wodę - Odpady poprodukcyjne

• Transportdomiejscapracy

Wkład ISOVER:• użyciesurowcówwtórnych (do80%wprzypadkuwełnyszklanej)

• ograniczonezużycieenergii na jednostkę wyprodukowaną (Np.:redukcjao20%między1993a2007wprzypadkuwełnyszklanej) •redukcjaemisjiCO2 •ponad50%głównychzakładów posiadających certyfikat ISO14001 •ograniczenieodpadów poprodukcyjnych •Transport:optymalizacja pakowania i paletowania

Kluczowe wskaźniki:• Wpływzakładuna

zdrowie i bezpieczeństwo pracowników

• Uciążliwaobecnośćzakładu dla sąsiadów

Wkład ISOVER:• PolitykaBHPwzakładach• Uzdatnianiewody,utylizacja

pyłu, wygłuszanie hałasu

Kluczowe wskaźniki:• Globalnywpływgospodarczy

Wkład ISOVER:• Produkcjalokalna

Kluczowe wskaźniki:• Użyciezasobów• Jakośćbudynku

(hermetyczność)• Produkcjaodpadów

Wkład ISOVER:• Minimalnaprodukcjaodpadów

w miejscu pracy• Rozwiązaniakonstrukcjisuchej

(bez wody)• Specjalnesystemy

doskonalenia hermetyczności i redukcji mostów termicznych

• Szerokizakresrozwiązań odnośnie wszelkich wymogów funkcjonowania i typów konstrukcji

Kluczowe wskaźniki:• Zdrowieibezpieczeństwo

pracowników w miejscu pracy • Uciążliwośćdlasąsiadów

(hałas, pył, korki)• Wynikipracypoinstalacji

wobec wyników projektowa-nych

Wkład ISOVER:• Szkolenieiuwrażliwianie

wykonawców, architektów i instalatorów

• Systemyirozwiązania łatwe i bezpieczne w instalacji

Kluczowe wskaźniki:• Kosztynabyciaibudowy

Wkład ISOVER:• Materiałyprzystępnecenowo

i łatwe do nabycia

Kluczowe wskaźniki:• Najważniejszafazawpunktu

widzenia konsekwencji dla śro-dowiska: -Wydajnośćenergetyczna - Zużycie wody - Emisje CO2

• Konserwacjaiwymiana• Wpływnaśrodowisko

zabudowane

Wkład ISOVER:• Rozwiązaniaizolacyjnepozwa-lającenaoszczędnoścido90%energii wykorzystywanej przez budynek i wiążące się z tym ograniczenia emisji CO2

• Bezpotrzebykonserwacji• Wełnaszklanapozwalającaoszczędzićo100razyilośćener-gii zużywanej i emitowanego CO2 w trakcie produkcji i trans-portu

Kluczowe wskaźniki:• Kosztykonserwacjiiutrzyma-

nia• Kosztyzewnętrzne:ogrzewa-

nie, klimatyzacja, woda, elek-tryczność…

Wkład ISOVER:• Brakpotrzebykonserwacji• Izolacjaredukujekosztyogrze-waniado90%!

Kluczowe wskaźniki:• Demontaż,rozbiórkana

miejscu, odzysk, składowanie i transport

• Wpływodpadówzrozbiórki• Zrównoważeniebudynku

i możliwość rozwoju w czasie

Wkład ISOVER:• Produktymogąbyćpoddane

recyklingowi pod warunkiem, że dostępna jest niezbędna infrastruktura i procesy

• Trwałośćproduktów

Kluczowe wskaźniki:• Zrównoważeniebudynku

i możliwość oceny w czasie

Wkład ISOVER:• brakniebezpiecznychodpadów

po rozbiórce

Kluczowe wskaźniki:• Kosztykońcacyklużycia:

demontaż, rozbiórka iodzysk/utylizacja/ składowanie

Wkład ISOVER:• Systemłatwywdemontażu

Kluczowe wskaźniki:• Rozwiązanianarzeczkomfortu

termicznego i akustycznego • Bezpieczeństwo:ognioodpor-

ność • Zdrowie:jakośćpowietrzawe

wnętrzu

Wkład ISOVER:• Działającerozwiązanianarzecz

komfortu termicznego i aku-stycznego

• Rozwiązaniapasywnejochrony przeciwpożarowej

• Bezpieczneprodukty dla lokatorów

Budownictwo w sercu największego wyzwania, przed jakim stoi światSektor budowlany ma do odegrania olbrzymią rolę w ograniczaniu negatywnych konsekwencji dla środowiska i podniesieniu jakości życia

Budownictwo w sercu największego wyzwania, przed jakim stoi światSektor budowlany ma do odegrania olbrzymią rolę w ograniczaniu negatywnych konsekwencji dla środowiska i podniesieniu jakości życia

Ziemia

Gazycieplarniane

Atmosfera

Słońce

1Promieniowaniesłoneczneprzechodziprzezczystąatmosferę.

2 Część promieniowania ulega odbiciu od atmosfery ipowierzchniZiemi.

3 Energia słoneczna jest pochłaniana przez powierzchnię Ziemi, która ulega ogrzaniu, a następnie zostaje

przetworzona w energię cieplną powodując emisję promieniowania fal długich (podczerwonych) zpowrotemdoatmosfery.

4 Część promieniowania podczerwonego ulega absorpcji i odbiciu z powrotem na Ziemię przez cząsteczki gazów cieplarnianych, ocieplając atmosferępowierzchniZiemi.Imcieplejszapowierzchnia, tym więcej emitowanego promieniowania podczerwieni, doprowadzając dosprzężonegoefektu.

5Częśćpromieniowaniapodczerwieniprzechodzi przez atmosferę i ulega zatraceniu wprzestrzenikosmicznej.

6

Budownictwo, kluczowa branża w zwalczaniu zmian klimatycznych Całość energii pobieranej przez Ziemię pochodzi odSłońca.Energiatajestczęściowoutrzymywanaw atmosferze ziemskiej przez gazy cieplarniane, które absorbują promieniowanie podczerwone i zatrzymują przed rozproszeniem z powrotem wprzestrzenikosmicznej.Takwieczjawisko efek-tu cieplarnianego jest naturalne i niezbędne do utrzymania życia na Ziemi: pozwala utrzymać temperaturę w naszej atmosferze na mniej więcej poziomie15°C.Niemniej w wyniku działalności ludzkiej produko-wane są zwiększone ilości gazów cieplarnianych,

głównie w wyniku spalania paliw kopalnych, takichjakropanaftowa,gaz,czywęgiel.Wrazzewzrostem stężenia gazów cieplarnianych, wrasta ilość zatrzymywanego w atmosferze promienio-wania podczerwonego, co w efekcie prowadzi do globalnego ocieplenia.Wobecnychczasachemitujemydwarazywięcejgazów cieplarnianych, niż może zostać zaabsorbo-wanych w sposób naturalny przez oceany i eko-systemynaZiemi.Musimy zmniejszyć emisje tych gazów, co oznacza, że musimy ograniczyć wyko-rzystywanie paliw kopalnych.

1

Zwiększanie świadomości

nWroku1997wKyoto,wspólnotamiędzy-narodowa przyjęła szereg celów mających przyczynić się do redukcji emisji gazów cieplarnianych.Protokół z Kyoto zobowią-zywał państwa uprzemysłowione do redukcji emisji gazów cieplarnianych w latach 2008-1012 o 5,2% wględempoziomuzroku1990.Zzobowiązaniategozostały wyłączone kraje rozwijające się, aby nie hamować ich rozwoju. Protokółwszedłwżycienapoczątkuroku2005.

nWedługRaportu Sterna(2005),kosztzwal-czaniazmianklimatycznych(1%światowe-goPKBnarok)wynosimniejniżkosztszkódtymizmianamiwywołanych(pomiędzy5%a20%światowegoPKBrocznie).

nWedług raportów Międzynarodowego Panelu do spraw Zmian Klimatu (International Panel on Climate Change - IPCC) przewiduje się, że jeżeli nie podjęte zostaną żadne działania, do 2100 rokutemperatura wzrośnie od 1,8 do 4°C powy-żejstanówzkońcaXXwieku.Przewidywanywpływ zmian klimatycznych obejmowałby takie zjawiska jak: topnienie pokrywy lodowej, huragany, susze, spadek produk-cji rolnej… Raporty IPCC są wszechstronne, obiektywne, opracowywane na podstawie przejrzystych kryteriów – po to, by mogły stanowić mocną podstawę do dyskusji iwspomócdecydentów.

nWroku2006KomisjaEuropejskazainicjo-wała swój słynny plan 3 x 20%: 20-procen-towa redukcja emisji gazów cieplarnianych (30%w przypadku umówmiędzynarodo-

wych), 20-procentowe zwiększenie efek-tywnościenergetycznej,oraz20-procento-wy udział odnawialnych źródeł energii w całości dostaw energii do 2020 rokuw porównaniu z rokiem 1990. PaństwaCzłonkowskie Unii Europejskiej przyjęły ten plan działania w sprawie efektywności energetycznej, (European Energy Efficiency Action Plan)wmarcu2007roku.

nWchwiliobecnejwszystkiekrajesąwtrak-cienegocjacjidrugiejfazyumowyzKyotonalata2013-1017.Wgrudniu2007roku,państwauczestnicząceprzyjęłytzw.man-dat negocjacyjny pod nazwą Planu Działań z Bali. Negocjacje muszą się zakończyćostateczną umową odnośnie drugiego okresuzobowiązańzKyotoprzedkolejnymspotkaniem w Kopenhadze, pod koniec 2009roku.

Kyoto1997 •••ÜSternReport2005 •••Ü IPCC 4thReport2007 •••ÜEuropean3*20Plan2007 •••ÜCopenhagen2009 •••Ü

Efekt cieplarniany (1)

(1) Source: contribution of working group 1 to the second assessment report of the IPCC, UNEP and WMO, Cambridge university press, 1996

2

1 3

4

5

7

Globalnywzrosttemperaturyowięcejniż2°Cmożespowodowaćkatastroficzneinieodwracalnekonsekwencjenaziemi.(1) Naukowcy uważają, że aby pozostaćponiżejgranicy2°Cglobalnegoociepleniawporównaniudotemperaturysprzedokresuuprzemysłowienia,costanowicelprzyjętyprzezUnięEuropejską,wszystkiekrajerozwijającesięmusządoprowadzićdozmniejszeniaemisjigazówcieplarnianycho30%doroku2020,ao80%doroku2050wporównaniuzpoziomamizroku1990.

Branża budowlana ma w tej sytuacji ważną do odegrania rolę

Ogrzewanie i klimatyzacja to dwa główne źródła emisji gazów cieplarnianych z budyn-ków.WEuropie tylko z samych

budynkówpochodzi30%wszyst-kich emisji, codajeokoło842milio-

nów ton CO2 rocznie – prawie dwukrotnie tyle, ile zakładatocelzKyoto.Niemniejbranża budowlana to także wielkie możliwości. W opinii EURIMA(Europejskie Stowarzyszenie Producentów Izolacji - European Mineral Wool ManufacturersAssociation) (2), korzystając z zaawansowanych technik renowacji lub budowy lepszych obiektów,

takich jak techniki izolacyjne, Europa mogłaby zmniejszyć poziom emisji gazów cieplarnianych o460milionówton–więcejniż całkowitezobo-wiązaniedoredukcjizapisanewumowiezKyoto!

Aby uzyskać ten sam poziom oszczędności korzy-stając z innych możliwości, musielibyśmy, na przy-kład:

nunieruchomićna15lat6milionówsamocho-dów jeżdżących obecnie po Londynie, lub

n zasadzić lasy na terytorium trzykrotnie więk-szymodFrancji.

1 2 3 4 5 6 7

Odpady

Leśnictwo

Rolnictwo

Przemysł

Budynki

Transport

Energetyka

0 GtCO2-eq/yr

Potencjalne zmniejszenie emisji CO2 na świecie w gigatonach na rok

Koszt redukcji emisji

<20 dolarów na tonę

>20 dolarów na tonę

Technologie izolacyjne to najtańsze rozwiązanie ograniczenia emisji CO2 (3)

(1) Źródło: Raport Sterna(2) Źródło: na podstawie Ecofys II, 2004 / Ecofys IV, 2005

(3) Źródło: Terry Barker, koordynator, główny autor i przewodniczący Międzynarodowego Panelu do spraw Zmian Klimatu IPCC

Przewidywany wpływ zmian klimatycznych

1°C 2°C 3°C 4°C 5°C

Globalny wzrost temperatury (w porównaniu z czasami preindustrialnymi)

0°C 6°C

Ryzyko poważnych i nieodwracalnych zmian Rosnące zagrożenie niebezpiecznych reakcji natury na cywilizację, znaczących zmian klimatu

Żywioły

- Rosnąca liczba sztormów, pożarów lasów, susz, powodzi i upałów

Rosnąca liczba sztormów, pożarów lasów, susz, powodzi i upałów

Coraz więcej gatunków zagrożonych wymarciemRosnąca dewastacja raf koralowychEkosystemy

Wzrost poziomu mórz zagraża wielkim miastom

Wyraźne ograniczenie dostępności wody na wielu obsza-rach, w tym basen Morza Śródziemnego i Afryka Południowa

Zanik małych lodowców górskich – zagrożenie dostaw wody w wielu rejonachWoda

Malejące plony w wielu krajach rozwiniętychMożliwy wzrost plonów na wyższych szerokościach geograficznych

Żywność Coraz mniejsze plonów na wielu obszarach, zwłaszcza w krajach rozwĳających się

8

Najbardziej opłacalną energią jest energia oszczędzona! Zużycie energii w Unii Europejskiej zwiększyło się w ciągu ostatnich 10 lat o 11%. Jednak zasobypaliw kopalnych, takich jak ropa naftowa, gaz, węgiel, które stanowią 81% światowego zużycia energii,niesąodnawialne.Naukowcyprzyjmują,że jeżeli tempo zużycia pozostanie niezmienione, zapasy węgla wystarczą na ponad dwa stulecia, światowe zasoby gazu zostaną wyczerpane wciągu63lat,zaśropynaftowejzaniespełna50.

Uzależnienie Europy od zagranicznych źródeł energii stanowi ponadto zagrożenie strategiczne gospodarczo: według szacunków EURIMA, euro-pejska zależność od zagranicznych źródeł energii wzrośnieprawdopodobnieod50%do70%wciągunastępnych 20 do 30 lat. Wywołany znacznymipodwyżkami cen ropy w ostatnich latach problem

bezpieczeństwa dostaw jest teraz priorytetowy w programie polityki energetycznej. Jednymz powodów, dla których cena wzrasta jest fakt, że wszystkie paliwa kopalne są coraz rzadziej wystę-pujące i coraz droższe w produkcji. Dni „taniej”ropyi„taniego”gazuodchodządoprzeszłości.

WedługkoncepcjiTriasEnergetica,Musimy ogra-niczyć zużycie i zdywersyfikować źródła produk-cji.

2

100

80

60

40

20

Brent Crude ($/b)

01998

12,8

2008

97

(1, 2) Źródło: ASPO gazetka #89 – maj 2008 (3) Źródło: EURIMA

„Uważam, że łatwa ropa i łatwy gaz, czyli paliwa, które są względnie tanie w produk-cji i bardzo łatwe w dostar-czaniu na rynek, osiągną szczytowe ceny w ciągu następnego dziesięciolecia.”

Jeroen van der VeerDyrektorWykonawczy,

Royal Dutch Shell pic

Cena ropy naftowej (1)

60

40

80

30

20

10

Billion barrels of oil per year (Gb/a)

194019300

1980 1990 2000 2010 2020 2030 2040 20501950 1960 1970

Past discovery

Production

Future discovery

Dziś zużywamy czterokrotnie więcej ropy naftowej niż odkrywamy (2)

1Redukcja zapotrzebowania na energię

poprzez unikanie odpadów oraz wdrażanieśrodków wspomagających energooszczędność.

2Korzystanie ze zrównoważonych źródeł

energii zamiast nieodnawialnychpaliw kopalnych.

3Produkcja i stosowanie

energii z paliw kopalnychw sposób

jak najbardziejwydajny

Koncepcja Trias Energetica (3)

9

Branża budowlana ma faktyczne możliwości oszczędzania energii 40% całkowitego zużycia energii w Europie generowa-

ne jest przez 160 milionów budynków.

W pozostałych częściach świata,liczby bezwzględne przedstawiające zużycie ener-gii wzrastają wraz z rozwojem branży budowla-nej,szczególniewtakichkrajachjakChinyiIndie.Głównymi funkcjami pobierającymi energię to ogrzewanie i klimatyzacja.Wdzisiejszej Europie,2/3energiiwbudynkachzużywanejestnaogrze-wanie i szacuje się, że ilość energii pobieranej na klimatyzacjęwzrośnietrzykrotniedo2030roku.

Izolacja to najtańsze rozwiązanie przyczyniające się do ograniczania zużycia energii w budynkach i redukcji związanej z tym emisji gazów cieplar-nianych. Dostrzeżono już olbrzymie możliwości zwiększenia wydajności energetycznej w budyn-

kach. Konieczny postęp może rozpocząć się jużteraz, jako że istnieje już wiedza i technologia niezbędna do znacznego ograniczenia ilości wyko-rzystywanej w budynkach energii, jednocześnie powodując wyższy komfort dla użytkowników.Wykorzystując dobrze już przetestowane techniki zwiększające wydajność, można ograniczyć od 70% do 90% zapotrzebowania energetycznego na ogrzewanie i klimatyzację budynków.

Potencjalne oszczędności są olbrzymie:

nSzacuje się, że w Stanach Zjednoczonych do 50%energiiobecniewykorzystywanejwbu- dynkach mogłoby być zaoszczędzonej dzięki stosownychrozwiązaniomizolacyjnym.(3)

nKażdegodniawEuropiemożnabyoszczędzić3,3 milionów baryłek ropy, gdyby budynki były bardziejenergooszczędne.(4)

(1) Żródła: COM(2006)545 oraz Enerdata 2006(2) Żródło: Niemieckie stowarzyszenie producentów energii

elektrycznej VDEW, dokument wydany w 2002 r.(3) Żródło: Międzynarodowa Agencja Energetyczna

(International Energy Agency - MAE)(4) Żródło: Ecofys II, 2004/Ecofys IV, 2005(5) Więcej informacji: www.buildingsplatform.org,

www.europa.eu

„Zamiast zużywać energię, budynki mogłyby ją oszczędzać.”

W Unii Europejskiej wydajność energetyczna (patrz diagram opisany jako Negajoules) już jest najważniejszym czynnikiem przyczyniającym

się do zapewnienia bezpieczeństwa dostaw energii.

Ogrzewanie pomieszczeń stanowi 75% naszego zapotrzebowania na

energię.

19751979

19831987

19911995

19992003

20051971

2 500

2 000

3 000

1 500

1 000

500

0

Mtoe

Negadżule*

Biomasa

Inne źródła energii

Energia jądrowa Gaz

Ropa

Węgiel

Rozwój zapotrzebowania na energię pierwotną i oszczędności energii w Europie we latach 1971-2005(1)

*Negadżule - oszczędności energii w porównaniu z poziomem z roku 1971.

11.5%1.5%

11.5%

75.5%

OgrzewanieSprzęty domoweOświetlenieCiepła woda

Zużycie energii w niemieckich gospodar-

stwach domowych(2)

W Europie branża budowlana jest

największym konsumentem energii,

przed przemysłem i transportem.

BudownictwoPrzemysłTransport

41%

26%

33%

Zużycie energii wg sektorów w Europie

Ku bardziej restrykcyjnym regulacjom

Wprowadzona w styczniu 2006 roku Dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków(Energy Performance of Buildings Directive-EPBD)wymagaod25państwczłonkowskichUniiEuropejskiejoraz Szwajcarii i Norwegii stworzenia minimalnych wymogów i systemów licencjonowania pod kątem wydajnościenergetycznejbudynków.Wchwiliobecnej(2009r.),EPBDjestpoddawananowelizacji.

10

Wysiłki na rzecz uniknięcia przewidywanych braków surowcowych, ograniczanie produkcji odpadów

Zapotrzebowanie na surowce rośnie w stałym tempie od czasów rewolucji przemysłowej.Wchwiliobecnejsytuacjętępogarszagwałtownyrozwój rynków wschodzących, jak też ciągły wzrost światowego produktu brutto. Produkowaniewiększych ilości oznacza także generowanie więk-szychilościodpadów.Produktyzużyteorazopako-wania tworzą problemy z ich utylizacją i zużywają cennezasoby.Gdyby każdy na świecie żył tak, jak przeciętny obywatel Stanów Zjednoczonych, potrzebowali-byśmy do życia pięciu planet; a gdyby wszyscy żyli jak przeciętny Europejczyk, tych planet potrzebo-walibyśmytrzy.

3

Branża budowlana ma tu do odegrania ważną rolęPrace budowlane i konstruk-cyjne mają wieloraki wpływ na środowisko. Stanowiąnaj-większą pojedynczą przyczynę

zużywania globalnych zasobów surowcowych oraz emisji zanie-

czyszczeń. W krajach OECD (Orga-

nizacjaWspółpracyGospodarczej iRozwoju) śro-dowisko zabudowane jest odpowiedzialne za około 25-40% całkowitego zużycia energii, 30%zużyciasurowcównaturalnych,30-40%globalnejemisjigazówcieplarnianych,oraz30do40%pro-dukcjiodpadówstałych.

(1) Źródło: Dyrektywa UE - Zarządzanie odpadami(2) Źródło: Earth Trends, 2007 dane z UNEP SBCI, 2006

ZapobieganieMinimalizacja

Ponowne użycieRecycling

Odzysk energiiUtylizacja

Unikanie odpadów

Recycling

Utylizacja

Zarządzanie odpadami(opcje od najkorzystniejszych po najmniej korzystne)(1)

10% 20% 30% 40% 50%

energia

surowce

woda

ziemia

emisja CO2

odpady stałe

wycieki do wód

0%

Skutki uboczne

Koszty środowiskowe

Udział środowiska zabudowanego w emisji zanieczyszczeń i zużycia zasobów (2)

Odpady: ku bardziej restrykcyjnym regulacjom

Doroku2020,wszystkie27państwUniiEuropejskiejbędziemusiałomiećwdrożonenarodoweplany działań dotyczące bezpiecznego budownictwa oraz utylizacji odpadów, w dążeniu do osią-gnięciaceluograniczeniaodpadówwedługichwagiskładowanejnawysypiskacho70%.

Gwałtownywzrostludnościnaświeciepowodujedeficytzasobów:6,7miliardówmieszkańcówoznacza,żepopulacjanaświeciepodwoiłasięwciąguostatnich40lat,awedługdalszychprze-widywańmasięzwiększyćdoponad9miliardówdoroku2050.

11

Ponad 5,4 ha na osobę3,6 - 5,4 ha na osobę1,8 - 3,6 ha na osobę

0,9 - 1,8 ha na osobęPoniżej 0,9 ha na osobęBrak danych

Wielkości ekologicznych footprints, czyli stopnia konsumpcji zasobów planety w poszczególnych rejonach świata, 2003 (2)

(1) Źródło: Muzeum Człowieka (Francja) (2) Źródło: Raport WWF pt. Living Planet 2006

5000 p.n.e. 0 2000

3

6

Liczba mieszkańców

2

1

5

4

10000 p.n.e.

5 mln 250 mln (rok 1 n.e.) 1800

1930

1960

1975

1987

2000

Rozwój demograficznych od czasów Neolitu (1)

Wielkośćfootprintdanegokrajuwstosunkudoglobalnegofootprintpokazanozmieniającwielkośćkrajów.Wielkośćfootprintnaobywateladanegokrajupokazanozapomocąkolorów.

Ekologiczny footprint danego kraju określany jest na podstawie ilości energii zużywanej średnio przez mieszkańca, oraz intensywność wykorzystywania zasobów w procesie dostarczania konsumowanych towarów i usług. Uwzględnia także wymagane wielkości obszarów rolnych,zielonych, pastwisk, łowisk oraz obszarów leśnych niezbędnych do spełnienia potrzeb konsumpcyjnych danej populacji. Szacuje ponadto obszar wymagany do absorpcji CO2emitowanego w procesie spalania surowców kopalnych pozostałych po odjęciu ilości pobieranych przez oceany. Mapa przedstawia udział krajów w globalnym ekologicznym footprint wedługwielkości.Koloremnatomiastzaznaczonofootprintpercapitaobywatelidanegokraju.(2)

12

Czynnik hałasu (2)

n80milionówobywateliUniiEuropejskiejnarażonychjestnahałas.nKolejnych170milionówżyjewtzw.akustycznychszarychstrefach,

cowsposóbpoważnywpływanaichdobrostan.nWrezultacietegonegatywnegowpływunazdrowie,PKBUnii

Europejskiejjestniższeodokoło0,2do2%.nRoczne z tym wiążące się koszty: znacznie ponad 12 miliardów

Euro.

Branża budowlana ma tu do odegrania ważną rolęWkrajachOECDmieszkańcyspędzająprawie90%swoje-go życia w budynkach: wdomu,szkole,czyteżpracy.

Niezwykle ważne jest zatem aby powietrze we wnętrzach

budynków było czyste, szczególnie to, którym oddychają dzieci, kobiety w ciąży, czy osoby starsze.Niektóre źródła zanieczyszczeń,takie jak meble, materiały budowlane, czy sprzęt AGD, mogą emitować zanieczyszczenia wsposóbmniejwięcejciągły.Inneźródła,zwią-

zane z działaniami w samym domu (takie jak palenie lub gotowanie), uwalniają zanieczysz-czeniaokresowo.Istniejewielerodzajówzanie-czyszczeń wewnętrznych (pleśń, bakterie, roz-tocza, gazy, opary, cząsteczki…) które mogą posiadać wieloaspektowy wpływ na zdrowie ludzkie, zależnie, na przykład, od stężenia dane-gośrodka,czywielkościzamkniętejprzestrzeni.Kontrola źródła oraz naturalne mechanizmywentylacyjne stanowią gwarancję dobrej jako-ścipowietrzawewnątrzpomieszczenia.

Zachowanie dobrego stanu naszego zdrowiaRokrocznie zanieczyszczenia w Europie odpo-wiedzialnesąza370000zgonóworazwysokiekoszty służby zdrowia: szacuje się, że mogliby-śmyco rokuoszczędzać27miliardówEurodoroku2020jedyniepoprzezograniczenieemisjiCO2o10%.(1)Zanieczyszczenie hałasem, pomimo, że to temat nie tak obecny w opinii publicznej, jest nadalolbrzymimproblemem.Hałasogranicza

nasze możliwości wypoczynku, koncentracji, uczeniasięirozwiązywaniaproblemów.Zakłócakomunikację między ludźmi, powoduje stres iprowadzidoagresji.Wysokiepoziomyhałasumogą stanowić zagrożenie naszego zdrowia, powodując ogólny stres psychiczny, a czasem nawet prowadzić do uszkodzeń fizycznych, od podwyższonego ciśnienia krwi po uszczerbki wsłuchuiatakiserca.

4

(1) Źródło: Dokumenty Unii Europejskiej na temat polityki energetycznej

(2) Dane: Europejska polityka dotycząca hałasu. Strategia Badań nad hałasem CALM Network

Dyrekcja Generalna Komisji Europejskiej ds. Badań – czerwiec 2002).Unia Europejska: Zielona Księga o przyszłej polityce w sprawie hałasu (1996).

Roczny koszt schorzeń wynikających ze stanu budynków w Stanach Zjednoczonych jest szacowa-ny na 58 miliardów dolarów. Zdrowe i komfortowe środowisko życia wewnątrz może zatemprzyczynićsiędoznacznegoograniczenia„zewnętrznych”kosztówspołecznych,poprzezredukcjęzachorowalności.Badaczeuważają,żezrównoważonebudownictwomożewygenerowaćdodat-kowych200miliardówdolarówwwynikuzwiększonej wydajności pracy w Stanach Zjednoczonych, przezto,żepomieszczeniaroboczebędąmiałylepsząjakośćpowietrza.

13

(1) Źródło: Ecofys VI, 2006(2) Szacunkowe dane EURIMA

Nadal wiele ludzi na świecie choruje i umiera w domach, które są zimne i wilgotne – a to w wyniku biedy opałowej.Takabiedawystępujewówczas,kiedymieszkań-ców1) nie stać na wystarczające ogrzewanie domów z racji cen niezbędnego opału, przekra-czających 10% dochodów gospodarstw domo-wych, powodując konieczność ograniczania wydatków na żywność i inne niezbędne do życia rzeczy.

Ochrona naszej siły nabywczejWczasachświatowegokryzysugospodarczego,utrzymanie jakości życia jest sprawą niezwykle ważną. W chwili obecnej koszty utrzymaniamieszkaniastanowiąod15do30%budżetówgospodarstw domowych. Budowanie lepszychi bardziej zrównoważonych budynków dopro-wadzi do ograniczenia tych wydatków w wyni-ku niższych kosztów ogrzewania, klimatyzacji, wentylacji,remontówikonserwacji.Szacuje się, że brak wydajności energetycznej w budynkach kosztuje Unię Europejską 270

miliardówEurorocznie. (1) Branża budowlana generuje10%światowegoPKBizatrudnia100milionówosób,28%wszystkichzatrudnionychna świecie. Odgrywa ona kluczową rolęw poprawie jakości zabudowanego środowi-ska; budynki stanowią jeden z ważniejszych elementów społecznych, zapewniających schro-nienie, miejsca pracy oraz obiekty handlowe irekreacyjne.

5

Branża budowlana ma tu do odegrania ważną rolę Branża budowlana mogłaby mieć bardzo pozytywny wpływ na sytuację gospo-darczą na świecie:

nZ punktu widzenia mikro-ekonomicznego, istnieje możli-

wośćograniczeniao90%kosztówogrzewaniawwynikuulepszeniastanuizolacjidomów.

nZ punktu widzenia makroekonomii, możli-wejeststworzenie530000miejscpracy

w Europie w wyniku wprowadzenia ambit-nej strategii usprawnienia wydajności ener-getycznejbudynków.(2)

nPoważne zaostrzenie przepisów energetycz-nych w budownictwie w Stanach Zjednoczonych mogły by doprowadzić do zwiększeniadochodówo28,5miliardadolarów, zaś liczba miejsc pracy mogłaby wzrosnąćo1,1miliona.(3)

270miliardówEurotokoszt, który Unia Europejska musi co roku pokryć w wyniku niedosta-tecznej wydajności energe-tycznejbudynków.(4)

(3) Źródło: Amerykańska Rada ds. energooszczędnej gospodarki ACEEE(4) Źródło: Ecofys VI, 2006

14

Planeta – Ludzie – Dobrobyt: nowe, bardziej globalne podejście do sektora budownictwa

Mat

eriał

y i

transport Projektowanie i budow

a

Użytkowan

ieUtylizacja

Equitable

Bearable

Social

Environment EconomicViable

S

SustainableS

Raport Brundtlanda (1987)koncentrujesięnatrzechgłównychaspektachzrównoważonegorozwoju:- środowisko (powinniśmy działać na rzecz poprawy stanu surowców naturalnych), - społeczeństwo (ludzie winni mieć możliwości zaspokajania swych potrzeb w zakresie żywności,

energii, mieszkalnictwa, pracy,…)- gospodarka (powinniśmy działać na rzecz rozwoju gospodarczego, a kraje rozwijające się powinny miećszansęosiągnięciategosamegopoziomuwzrostu,cokrajerozwinięte).

Idea zrównoważonego budownictwa, przyjęta na podstawie koncepcji zrównoważonego rozwoju, także określatesametrzycele:społeczny,środowiskowyiekonomiczny.

Podczas gdy standardowe praktyki budowlane tworzone są na podstawie krótkoterminowych założeń ekonomicznych, budownictwo zrówno-ważone realizowane jest w oparciu o najlepsze praktyki, podkreślające długoterminowe możli-wościfinansowe,jakośćiwydajność.

Na każdym etapie cyklu życia budynku, zrówno-ważone budownictwo przyczynia się do zwiększe-nia komfortu i jakości życia, ograniczając jedno-cześnie negatywne konsekwencje dla środowiska i zwiększając zrównoważony charakter ekono-micznydanegoprojektu.

Rozwiązywanie problemu poprzez zrównoważone budownictwo

Rozwiązywanie problemu poprzez zrównoważone budownictwo

Energia niezbędna do zbudowania i rozbiórki budynkuTendencjakubudynkomo“bardzoniskim”lub“zerowym”poziomieenergiizużywanejoznacza,że kwestia ilości energii wykorzystywanej do produkcji i transportu materiałów wykorzystywa-nychdobudowy i rozbiórkiobiektustajesięcorazważniejsza.Takwiecmusimyzwracaćcorazbaczniejszą uwagę na te produkty, które wymagają mniejszej energii w trakcie swego cyklu życio-wego(odwydobyciasurowcapoutylizację).

Energia niezbędna w trakcie całego okresu eksploatowania budynkuDzisiajwiększośćenergiijestwykorzystywanejprzezbudynekwtrakciejegoeksploatacji(81%).

Energia zużywana przez budynek

15

Zrównoważony wybór na podstawie globalnego oglądu cyklu życia budynków

Budynek, który został zaprojektowany i zbudo-wany w sposób zrównoważony, minimalizuje zużycie wody, surowców, energii, gruntu… w trakcie całego cyklu swego życia. Podany

poniżej przykład, w którym skoncentrowano się na aspektach energetycznych, pokazuje dlacze-go ważne jest skupienie się na całkowitym cyklużyciaobiektu.

=

+

Czas zwrotu kosztów oraz dlaczego musimy brać pod uwagę całkowity koszt budynku Budynek generuje różnego rodzaju koszty w trakcie swego cyklu życia: bezpośrednie kosz-ty materiałów i prac budowlanych, koszty bie-żące (naprawy i konserwacja), koszty rozbiórki itd.Wśródtychkosztówsąjednaktakżekosztypośrednie, wiążące się ze środowiskiem (koszty zanieczyszczeń), a także koszty użytkowania ponoszone przez mieszkańców (związane z poborem wody, gazu, czy elektryczności).Ograniczanie kosztów krótkofalowych nie

zawsze daje optymalne oszczędności w per-spektywie długoterminowej: na przykład inwe-stycje w wydajne środki oszczędzania energii cieplnej zwrócą sięw ciągu 10 - 15 lat (okreszwrotu), a następnie będą nadal przyczyniać się do kolejnych oszczędności co roku, przez cały czaseksploatacjibudynku.Możnapowiedzieć,że zainwestowanie w zrównoważenie budynku jest jedną z najlepszych inwestycji, które można w obecnych czasach poczynić.

(1) Źródło: UStudy CSTB / ESE / ENV / 08-49 – zużycie 50kWh/m2/rok na ogrzewanie, klimatyzację, ciepłą wodę, oświetlenie i funkcje dodatkowe, cykl życia – 100 lat.

20% 40% 60% 80% 100%

Materiały i transport

0%

ogrzewanie, chłodzenie, oświetlenie, … 81%Użytkowanie

Materiały izolacyjne 2,9%

Inne materiały budowlane 16%

Łączne zużycie energii typowego francuskiego energooszczędnego domu w trakcie jego całego cyklu życia (1)

16

Jako że zrównoważone budownictwo pociąga za sobą cały szereg wyzwań, ewaluacja budynków możeprzybieraćformyniezwyklezłożone.Ztegoteż tytułu opracowano stosowne narzędzia, które pomagają w określeniu rezultatów i oceny pomyśl-ności przeprowadzonych projektów budowla-nych.

W dzisiejszych czasach „zielone” budynki ciesząsię coraz większym zainteresowaniem na całym świecie, co widać na przedstawionej mapce.Istnieje już także cały szereg świetnych i pozytyw-nie zweryfikowanych środowiskowych progra-mów ewaluacyjnych, wspieranych przez ISOVER.Wśród nich znajdują się LEED w Stanach

Zjednoczonych,BREEAMwWielkiejBrytanii,HQEweFrancji,czyCASBEEwJaponii.Wrazzrozwojemnarodowychprogramówoceny,pojawia się jednak wyraźna konieczność ich spój-nościizgodności.Niezbędnesąwspólnedefinicje,kryteria oceny oraz mierniki, opracowane na bazie solidnychdanychnaukowych.Dlatego też ISOVER wpiera działania systematycz-nej standaryzacji pracy na poziomie europejskim (CENTC350(1)).ZtegoteżpowoduSaint-Gobain, jako członek stowarzyszony projektu SB Alliance, działa na rzecz wypracowania wspólnych zasad, które przyczyniłyby się do zgodności narodowych marek i promowały wzajemną uznawalność poszczególnychprogramówkrajowych.

Programy oceny budynków: ku międzynarodowej koordynacji

2

3

4

5

6

8

79

1112

13

14

15

1

10

16

17

1819

20

21

Rady zielonych budynków (2)

Stowarzyszone Rady Zielonych Budynków:1 - Argentyna2 - Australia3 - Brazylia4 - Kanada5 - ZEA6 - Niemcy7 - Indie

8 - Japonia9 - Meksyk10 - Holandia11 - Nowa Zelandia12 - RPA13 - Tajwan14 - Wielka Brytania15 - USA

Powstające Rady Zielonych Budynków:16 - Kolumbia17 - Włochy18 - Polska19 - Rumunia20 - Hiszpania21 - Wietnam

Przykłady programów zrównoważonych budynków

(1) CEN TC 350: Europejski Komitet Normalizacji CEN – Komitet Techniczny CT 350 ds. zrównoważonych prac budowlanych

(2) Źródło: Światowa Rada Biznesu dla Zrównoważonego Rozwoju

USA Wielka Brytania Francja Japonia Niemcy

17

Budynek jest zawsze częścią szerzej pojmowane-go środowiska, z którym wchodzi w interakcję izktórymmusibyćzintegrowany.Różnegorodza-ju obiekty są ze sobą połączone przez sieci wodne i energetyczne oraz komunikacyjne…

Takie grupy budynków, w większych czy mniej-szych miejscowościach, muszą jednak sprostać szeregu wyzwaniom:

nŚrodowiskowym: należy pamiętać o koniecz-ności ograniczania rozrostu terytorialnego miast(tzw.„urbanspread”),dewastacjipejza-żu, wyczerpywaniu zasobów wodnych, oraz dbaniu o jak najlepsze wykorzystanie prze-strzeni.

nSpołecznym: dana wspólnota powinna mieć dostęp do kompleksu obiektów i przestrzeni spełniających funkcje mieszkalne, pracowni-cze, handlowe, rekreacyjne, a także do stosow-nychpołączeńkomunikacyjnych.

Przy projektowaniu przestrzeni pożądanych pod względem estetycznym, funkcjonalnym i energo-oszczędnym, urbaniści muszą zatem podejmować decyzje planistyczne, na poziomie lokalnym i regionalnym, które brałyby pod uwagę kwestie organizacji przestrzeni, zagęszczenia, typologii mieszkańców, wprowadzania eko-przestrzeni, płatnych miejsc parkingowych i opłat za korzysta-nie z sieci komunikacyjnej, linii tramwajowych, ścieżek rowerowych… te wszystkie elementy muszą zostać zintegrowane w fazie projektowej itworzyćspójnyplanrozwojumiasta.

Zielone budynki i urbanistyka: dwa wzajemnie połączone tematy

Eko-obszary to globalne strefy miejskie, stworzone w sposób energooszczędny i przyczyniające się do redukcji emisji gazów cieplarnianych, tak by ograniczyć w jak największym stopniu swój wpływ na środowisko.SzeregtakichobszarówpowstałojużwEuropie,odLondynupoSztokholmiFryburg.

© O

sika

Gm

bH

18

Wymogi dotyczące zrównoważonego budownic-twa są niezwykle różnorodne i liczne.Zrównoważony budynek musi być przynajmniej energooszczędny i jest czymś więcej, niż tylko budynkiemwykonanymz„zielonych”materiałówbudowlanych. Ostateczny projekt stanowi kom-promis co do wyboru szeregu różnych możliwości –nieistniejejedynesłusznerozwiązanie.Klientmusizdefiniowaćswojewłasnecele„zrów-noważenia”, które nie muszą być takie same

Od wymogów budowlanych po specyfikacje produktu

Projekt Plan budowy Realizacja Odbiór Użytkowanie

Możliwości zrównoważonego rozwoju

Czas

EfektywnośćCena

Im bardziej projekt jest zaawansowany, tym trudniej dokonywać w nim pozytywnych zmian pod kątemzrównoważeniaioszczędnościkosztowych.Zatemabyprojektmógłzostaćwpełnipomyśl-nie zrealizowany, niezbędne jest zaangażowanie wszystkich zainteresowanych w fazie jego plano-wania.

w każdym projekcie. Cele te muszą być potemrozważone w punktu widzenia wymogów tech-nicznych i funkcjonalnych w różnych aspektach danego projektu (zarządzanie, energia, komunika-cja itp), w wyniku czego wypracowany jest osta-tecznyzestawspecyfikacjibudynku.Specyfikacjeproduktów oraz ich wybór stanowią ostatni etap w tym procesie, integrując wszystkie z góry zało-żonewymogiikryteria.

19

ISOVER Multi-Comfort House jest rozwinięciem koncepcji domu pasywnego.Dzięki świetnej wydajności termicznej zewnętrz-nych elementów konstrukcji domu (ścian, okien, drzwi), wykorzystaniu wewnętrznych źródeł ogrze-wania w miejsce standardowych systemów grzew-czych w mieszkaniach, jak też minimalizacji strat

w wyniku wentylacji za pomocą kontrolowanych systemów wentylacyjnych, pasywny dom nie wymaga konwencjonalnych systemów grzew-czych i klimatyzacyjnych. Przy poziomie poniżej15kWh/m2a, zapotrzebowanie na energię grzew-cząjesto90%niższeniżwdomustandardowym.

Multi-Comfort House oferuje całe spektrum korzyści, takich jak:

nOptymalny komfort termiczny: wszystkie wewnętrzne powierzchnie pomieszczeń utrzymywane są w podobnej temperaturze, przy czym nie zachodzi konwekcja powie-trza.

nOszczędności energii: zapotrzebowanie na energię cieplną ulega dziesięciokrotnemu ograniczeniu (typowe domy w Europie cha-rakteryzują się zapotrzebowaniem na ener-gięcieplnąnapoziomieokoło150kWh/m2a, podczasgdydomMulti-ComfortHouseISOVERwykorzystujejedynie15kWh/m2a).

nZwiązane z powyższym ograniczenia emisji CO2:takżemniejszedziesięciokrotnie.

nDoskonały komfort akustyczny (korzystając z klas komfortu ISOVER), komfort wizualny, ochronaprzeciwpożarowaibezpieczeństwo.

nDoskonała jakość powietrza wewnątrz: dzię-ki systemowi kontrolowanej wentylacji wykorzystującemu odzysk ciepła, dostarcza-jącemuciągłynapływświeżegopowietrza.

n Elastyczność projektu budowlanego – tak na zewnątrz,jakiwewnątrzdomu.

ISOVER Multi-Comfort House można zbudować wkażdymklimacie.Zostałtakopracowany,bykontrolować temperaturę w klimatach tak zimnych, jak i gorących.Przeprowadzonojużpod tym kątem szereg programów pilotażo-wychwróżnychkrajachświata.

ISOVER Multi-Comfort House: Praktyczny początek zrównoważonego budownictwa

zwykły budynek

Zapotrzebowanie na energię:150 kWh/m2a

CO2:30 kg/m2a

Koszty ogrzewania:

100 e

Multi-Comfort House

Zapotrzebowanie na energię:

15 kWh/m2a

CO2:2 kg/m2a

Koszty ogrzewania:

10 C

Broszury “The Multi- -Comfort House” pokazu-jące rozwiązania dostoso-wawcze w klimacie umiarkowanym lub gorą-cym można pobrać ze strony isover.com

Wartość U dla murów-Klimatumiarkowany: 0.1-0.15-Klimatgorący: 0.15-0.45-Klimatzimny: 0.04-0.07Wartość U dla okien i drzwi-Klimatumiarkowany: 0.8-Klimatgorący: 1.1-Klimatzimny: 0.6

20

Środowiskowa Ocena Cyklu Życia (Life Cycle Analysis – LCA), jedyny sposób umożliwiający naukową ocenę środowiskowego wpływu produktów

Analiza cyklu życia (LCA) jest zbiorem wszelkich pozytywnych i negatywnych wpływów danego produktu na środowisko. Konsekwencje te mie-rzone są w każdym stadium życia produktu „odkołyski po grób” (czyli od wydobycia danegosurowca po koniec życia produktu w następstwie rozbiórki budynku), z wykorzystaniem wskaźni-ków odnoszących się do odpadów, emisji oraz zużyciazasobów.ISOVERwspomagarozwójanalizLCA produktów izolacyjnych, zgodnie z normami ISO: uważamy, że jest to jedyny prawdziwie

naukowy sposób obliczania i porównywania wpły-wu różnych produktów. Ocena przeprowadzonaw oparciu o jedynie wycinek cyklu życiowego nie byłaby w pełni reprezentatywna. Na przykład,wytwarzanie izolacji z włókien konopi wymaga niewielkich nakładów energetycznych w procesie produkcji, niemniej włókna poliestrowe wykorzy-stywane do łączenia włókien konopi charaktery-zują się bardzo wysokimi poziomami energetycz-nymi.

40 ANS

50 ANS

30 ANS

20 ANS

10 ANS

Produkcja od surowca do produktu

Transport od fabryki

do placu budowy

Montaż na miejscu

Użytkowanie budynku

50 lat

Koniec użytkowania

rozbiórka i recycling

•••Ü

•Ü •Ü •Ü •Ü •Ü

•••Ü •••Ü •••Ü

Koszty środowiskowe: energia pierwotna (odnawialna i nieodnawialna), materiały (odnawialne i nieodnawialne), inne materiały, woda

Ü Ü Ü Ü Ü

Skutki uboczne: odpady (szkodliwe i nieszkodliwe), globalne ocieplenie, dziura ozonowa, zakwaszenie gleb, smog, izotopy radioaktywne

Jaki jest najlepszy materiał izolacyjny z perspektywy środowiska? Trudnojestporównywaćróżnemateriały izolacyjne,jako że bezpośrednie porównania są możliwe jedynie w sytuacji dwóch identycznych jednostek produktów izolacyjnych(np.1m2), które posiadają tę samą war-tość R (oporu termicznego), a ponadto które zostały zainstalowane w ten sam sposób, w tej samej aplika-cji, bez względu na materiał, z którego zostały zrobio-ne.Takiedwaproduktybędącharakteryzowałysiętąsamą ilością energii na potrzeby grzewcze i klimaty-zacyjnewciąguswegocyklużyciowego.Będąponad-to ograniczać na równym poziomie emisje CO2.Niemniej konsekwencje środowiskowe przez nie wywierane będą inne, jako że zostały wyprodukowa-ne według różnych specyfikacji, w różnych miejscach, korzystając z różnej kombinacji surowców. Nie ma

najlepszego produktu jako takiego: jedynie poszcze-gólne porównania LCA dają obiektywną podstawę porównawczą.Jedenproduktmożebyćdobrywedługjednego kryterium wpływu i nie sprawdzać się pod kąteminnego.Jedyniedanefaktograficzne,kwantyfi-kowalne, uzasadnione i wykazane mogą stanowić podstawęwiarygodnegoporównania.

Na m2 w jednostka wełna wełna całym cyklu życia szklana z konopi Energiapierwotna MJ 35,6 82,3 Woda L 16,7 11,7 Globalne ocieplenie kg eq CO2 1,14 4,39

* Źródło: LCA zgodnie z NF P01-010 dwóch produktów ISOVER - 80 mm i R = 2 m2.K/W

Nie ma takich materiałów, wobec których można stwierdzić, że są bardziej „naturalne”odinnych.Wszystkieproduktybudowlane są tworzone z surowców mineralnych, organicznych, roślinnych lubzwierzęcych.

Materiały izolacyjne i Analiza Cyklu Życia (LCA)Materiały izolacyjne i Analiza Cyklu Życia (LCA)

21

Tabelezawartewniniejszejbroszurzetodeklara-cje środowiskowe produktu (EPD), zawierające weryfikowalne, spójne oraz porównywalne dane wynikające z LCA, ważne z punktu widzenia środo-wiskowych aspektów produktu w całym okresie

jego życia. EPD oraz LCA zostały opracowanewedług francuskiej normy NF P01-010 i zostałypoddane procesowi weryfikacji przez niezależną placówkę (ECOBILAN, oddział PriceWaterHouse-Coopers).

Jak interpretować Deklarację Środowiskową Produktu (environmental product declaration - EPD)?

Produkty izolacyjne ISOVER: Świetny bilans środowiskowy Produkty izolacyjne ISOVER charakteryzują się bardzo pozytywną równowagą ekologiczną.Przy zastosowaniu w budynkach generują korzyści, które znacznie przewyższają negatyw-ne konsekwencje produkcji, transportu oraz utylizacji. Przykłady podane na następnychstronachwyraźnietodemonstrują.

Chcąc udowodnić nasze argumenty, podejmu-jemy Analizy Cyklów Życia (LCA) w większości naszych zakładów produkcyjnych w Europie, zgodnie z normą ISO 14040, a także, jeżeli tylko takie istnieją, zgodnie z normami krajowymi, o ile zostały opracowane w zgodzie z normami ISO(np.NFP01-010standardweFrancji).

1 m2 wełny szklanej ISOVER o grubości 19 cm w ciągu 50latużytkowaniaprzeciętnegofrancuskiegodomu

Wpływna Jed- Zużyte Zaoszczę- ISOVER środowisko nostka w cyklu dzone w cyk- Eko-bilans życia(a) lużycia(b) (b)/(a) Zmiany klimatyczne kg eq.CO2 3.91 593 152

Zużycie energii pierwotnej MJ 121 27302 226

Zakwaszenie atmosfery kgeq.SO2 0.0245 1.2 49

Emisja ozonu kgeq.C2H4 0.0171 0.159 93

Zużycie wody L 60.7 3857 64

Zużycie surow- surowców nie- kgeq.Sb 0.0271 4.17 154 odnawialnych

*Produkt o współczynniku przenikania ciepła lambda = 0,035 W/mK

Dane zawarte w tabeli odnoszą się jedynie do konkretnego pro-duktu (zakładu produkcyjnego, wydajności technicznej) w opi-sanym zastosowaniu w trakcie referencyjnego cyklu używania produktu50lat.

Jak odczytywać tabele? Przykład: MateriałizolacyjnyścianISOVER190mm(lambda0.035)możewtrakcie50latistnieniafrancuskiegobudynkuprzyczynić się do oszczędzenia większej ilości CO2 niż ilość wyemitowana w trakcie jego produkcji, transportu i utylizacji (wpływ na zmiany klimatyczne) oraz do oszczędzenia 226 razy więcej energii pierwotnej niż energia zużytawtrakciejejprodukcji,transportuiutylizacji.

Na potrzeby EPD według norm francuskich wybra-no10rodzajówwpływu.Aby uniknąć zbyt rozbu-dowanych tabel, w niniejszej broszurze zawartojedyniepołowę.I tak, odnośnie: wełny skalnej, EPS i izolacji zwłókienkonopi.Oczywiście wszystkie pozostałe tabele dostęp-nesąnażyczenie.

•••Ü

•••Ü

Negatywny wpływ na środowisko produktu izolacyjnego w trakcie całego cyklu życia produktu (od kołyskipogrób**).Imniższy,tymlepiej.

** End of life demolition waste has been considered to be disposed and not recycled.

Wyko- rzystane w trakcie

cyklu życia (a)

Pozytywne konsekwencje produktu izolacyjnego wprzeciągu50latużytkowania.Imwiększe,tymlepiej.

Oszczędności w cyklu życia

(b)

Bilans konsekwencji negatywnych w ciągu pełnego cyklu życia produktów i pozytywnych w ciągu użytkowaniaprzez50lat. Imwyższy,tymlepiej.

Eko- -równowaga

ISOVER (b)/(a)

•••Ü

•••Ü

•••Ü

22

nWełna szklana ISOVER: dobra dla środowiska Wykorzystywane przez ponad70latproduktyzwełnyszklanejISOVER udowodniły, że jest ona materiałem popularnym, ekolo-gicznym i bezpiecznym w zasto-

sowaniach izolacyjnych, jako że prawdopodobnie jest najlepiej udokumentowanym i przetestowa-nymmateriałemnaświecie.

Materiał izolacyjny w formie wełny szklanejISOVER produkowany jest przez połączenie piasku oraz w 80% recyklingowanego poużytkowego szkła, które normalnie trafiłoby na wysypisko.Średnia zawartość recyklingowanego szkła wnaszejwełnieszklanejwynosi50%.

Ilość odpadów procesu przetwarzania jest reduko-wana poprzez uzdatnianie i wprowadzanie ich do produkcji podstawowej, bądź też poprzez prze-twarzanieichwinneprodukty.

Dzięki charakteryzującej je odporności, produkty z wełny szklanej mogą być poddane dziesięcio-krotnej kompresji w momencie pakowania i pale-towania.Ówopatentowanyprocesobniżakonse-kwencje środowiskowe wynikające z transportu, usprawnia obsługę i redukuje zapotrzebowanie naopakowania.

Systematyczne usprawnianie i podnoszenie jako-ści produktów ISOVER doprowadziło do tego, że ich dzisiejsze, zaawansowane technologicznie wersje, niewiele przypominają produkty z wełny szklanejzlat70-tych.

Niezwykle dodatni eko-bilans

Wciągu całego funkcjonalnego życia (zazwyczajokoło 50 lat), typowa izolacja wełną szklaną ISOVER pozwala na zaoszczędzenie energii 100 razy większej niż ilości energii zużytej, oraz CO2 emitowanego w trakcie produkcji, transportu i utylizacji. Bilanse energetyczne CO2 przybierają wartości dodatnie po kilku zaledwie miesiącach odinstalacji.

1 m2wełnyszklanejISOVERogrubości19cmwciągu50latużytkowaniaprzeciętnegofrancuskiegodomu

Wpływna Jednostkażycia Zużytewcyklu Zaoszczędzone ISOVER środowisko (a) życia(b) wcyklu(b)/(a) Eko-bilans Zmiany klimatyczne kg eq.CO2 3.91 593 152 Zużycie energii pierwotnej MJ 121 27302 226 Zakwaszenie atmosfery kgeq.SO2 0.0245 1.2 49 Emisja ozonu kgeq.C2H4 0.0171 0.159 93 Zużycie wody L 60.7 3857 64 Zużycie surowców kgeq.Sb 0.0271 4.17 154 nieodnawialnych Odpady stałe -Poddanerecyklingowi kg 0.297 15.1 51 -Niepoddanerecyklingowi kg 3.770 31.928 8 Zanieczyszczenie (powietrza) m3 603 18.596 31 Zanieczyszczenie wody m3 0.854 178.9 210 Zniszczenia powłokiozonowej kgCFCeq. 0 0 - stratosfery R11


23

Produkty z wełny szklanej ISOVER otrzymały w Niemczech środowiskową nagrodę eko-markiBlueAngel.

Produkty bezpieczne

nWedług Międzynarodowej Agancji Badań nad Rakiem (International Agency forResearch on Cancer - IARC), która jest częścią Międzynarodowej OrganizacjiZdrowia,produktyizolacyjnewykorzystującewełnęszklaną„niesąklasyfikowa-ne jako rakotwórcze dla ludzi”. Także na szczeblu europejskim, włókna wełnyszklanej ISOVER nie są klasyfikowane jako kancerogenne, zgodnie z Regulacją (CE)1272/2008.TaklasyfikacjawełnyszklanejjestsystematycznieweryfikowanailicencjonowanaprzezEuropejskiPanelds.Certyfikacji:wszystkieproduktyzwełnymineralnejISOVERposiadającertyfikatyEUCEB,anarynkuniemieckimtakżeRAL.

nTestowanewedługstandardówISO16000,produktyzwełnyszklanejISOVERuwalniająbar-dzoniskieilościformaldehydu.WniektórychkrajachproduktyISOVERsąprzedmiotemcerty-fikacjiniezależnychinstytucji, takichjakGreenguard(USA),BlueAngel (Niemcy)czyRTSM1(Finlandia).Pomimo,iżwieletestówprzeprowadzanychprzezniezależnespecjalistycznelabo-ratoria w wielu krajach wykazały, że produkty z wełny szklanej stanowią znaczące źródło for-maldehydu w budynkach, nie przestajemy działać na rzecz ciągłego doskonalenia naszych produktów pod kątem ograniczenia emisji formaldehydu do najniższych możliwych pozio-mów.

n ISOVER zachęca instalatorów do stosowania się do zaleceń producenta opisanych na opako-waniuwtrakcieprzewożeniaiprzechowywanianaszychproduktów.

Proces produkcji wełny szklanej 1 Piasek i stłuczka2 Topnienie1,450°C 3 Rozwłóknianie, dodanie

lepiszcza 4 Formowanie5 „Biała”wełnaszklana6 Komorapolimeryzacyjna7 Lepiszczenabiera

barwy żółtej 8 Odcinanie 9 Cięcie10 Zwracanie odpadów

1

2

4

10

3

5

6

7

8

9

Piasek jest końcowym produktem wietrzenia skał.Roczniepowstajeznacznie więcej piasku niż może być zużyte przez człowieka, dlatego piasek można traktować jako surowiec szybko odna-wialny.

24

nISOVER EPS: izolacja naturalna, wykazująca dodatni eko-bilans Polistyren spieniony, czyli EPS, jest materiałem izolacyjnym ze sztywnej plastikowej pianki

wytwarzanym ze stałych kulek polistyrenu oprzekrojuod0,2do0,3mm.

Wynik spieniania jest osiągany przy pomocypentanu rozpuszczanego w zasadowym roztwo-rze polistyrenu. W wyniku ekspozycji na parę,gaz rozpręża się tworząc idealnie zamknięte komórki EPS, o pojemności pięćdziesięciokrotnie większej od pierwotnych kulek polistyrenu.Wprocesieprodukcjinigdyjednak,aniterazaniw przeszłości, nie korzystano z chlorofluorowę-glowodorów lub wodorofluorowęglowodorów.Takwięcprocestenniemaniszczącegowpływunawarstwęozonową.

Czyste odpady EPS są ponownie wykorzystywa-ne poprzez ich mielenie i dodawanie do materia-łu dziewiczego w trakcie procesu produkcji, redukując w ten sposób ilość wytwarzanego materiałudziewiczego.EPSjestzazwyczajbiały.Niektóre nowatorskie produkty EPS ISOVER są szare, ze względu na użycie grafitu, który znacz-niepoprawiatermicznewłaściwościizolacyjne.

Eko-bilans izolacyjnych produktów ISOVER EPS jest dodatni.W ciągu swego cyklu życia, typowy produkt ISOVER EPS pozwala na zaoszczędzenie energii monad 50 razy większej niż ilości energii zużytej w trakcie produkcji, transportu i utylizacji.

Jak wygląda bezpieczeństwo przeciwpożarowe izolacji EPS?

Takjakpraktyczniewszystkiemateriałybudowlane,styropianjesttakżepalny.Wpraktycejednak,sposób, w jaki materiał ten ulega spaleniu zależy od warunków, w jakich został wykorzystany, jak teżodpewnychcechdlaniegowłaściwych.Tecechyróżniąsię,wzależnościodtego,czymateriałkomórkowyjestzrobionyzEPSwyposażonegowczynnikopóźniającyzapłon,czyteżnie.Wiązanieinnych materiałów z polistyrenem komórkowym w sposób znaczący wpływa na podatność na spalanie.ZdecydowaniezalecasięosłonięcieEPSmateriałemochronnym.


Wpływna Jed- Zużyte Zaoszczę- ISOVER środowisko nostka w cyklu dzone w cyk- Eko-bilans życia (a) Zmiany klimatyczne kg eq.CO2 13.62 380.5 28

Zużycie energii pierwotnej MJ 319.21 17252 54



Zużycie wody L 38.08 2432.85 63

Zużycie surow- ców nieodna- kgeq.Sb 0.13 2.63 20 wialnych


EPS jest wartościową waloryzacją pochodnej ropynaftowej:benzyny.Z całkowitej światowej produkcji ropy, jedynie 0.1%wykorzystywanejest do wytwarzania pianekEPS.

25

nWełna skalna ISOVER: ze stopionej skały wulkanicznej Podstawowymi surowcami wykorzystywanymi przy pro-dukcji wełny skalnej są bazalt, diabaz i inne skały wulkanicz-

ne, oraz paliwo wielkopiecowe. Jako paliwaużywa się koksu, zaś dolomit jest wykorzysty-wany jako topnik.Naszwełna skalna podlegatakże recyklingowi na miejscu, gdzie jest prze-twarzana w brykiety i z powrotem wprowadzo-na do żeliwiaka. Ma to pozytywny wpływ naśrodowisko, jako że surowe materiały, takie jak skała czy paliwo, zastępowane są materiałami odpadowymi o podobnym składzie chemicz-nym.

Wtrakcieswegocyklużycia, typoweproduktyizolacyjne ISOVER przyczyniają się do prawie stukrotnego oszczędzenia energii zużytej na produkcję,transportiutylizację.

nIzolacja ISOVER z włókien konopi: opcja roślinna Podczas wzrostu włókna kono-pi blokują CO2, stąd też pro-dukty ISOVER z włókien konopi odgrywają pozytywną rolę

w zwalczaniu globalnego ocieplenia. Konopieuprawiane są bez użycia pestycydów lub środ-kówchwastobójczych.

Ta izolacja ISOVER zrobiona jest z konopi orazdo40%zodzyskanejbawełny.Włóknakonopnesą wyciągane w sposób wyłącznie mechanicz-ny, bez jakiegokolwiek udziały środków che-micznychibezwytwarzaniaodpadów.Drewno-podobny produkt uboczny hodowli konopi sta-nowi świetnąwyściółkę do stajni. Recyklingo-wane włókna bawełny stanowią produkt uboczny przemysłu przetwórstwa bawełniane-go,którewinnymrazietrafiłybynawysypisko.

Naturalne włókna są łączone za pomocą synte-tycznegopoliestru.Bezpieczeństwoprzeciwpo-żarowe jest większe ze względu na zastosowa-nie dodatkowego czynnika opóźniającego zapłon.


Wpływna Jed- Zużyte Saved in ISOVER środowisko nostka w cyklu life cycle eco-balance życia(a) (b) (b)/(a) Zmiany klimatyczne kg eq.CO2 5,43 113 21

Zużycie energii pierwotnej MJ 100 5350 53.5

Zakwaszenie atmosfery kgeq.SO2 0.0432 0.201 4.6






Wpływna Jed- Zużyte Saved in ISOVER środowisko nostka w cyklu life cycle eco-balance życia(a) (b) (b)/(a) Zmiany klimatyczne kg eq.CO2 8.59 274 32

Zużycie energii pierwotnej MJ 134 12815 95






Diabaz – skała wulka-niczna wykorzystywana do wytwarzania wełny skalnej ISOVER, jest dostępna na całej ziemi w dużych ilościach, nie jest surowcem trudno dostępnym.Corocznie,wulkany i płyty tekto-niczne produkują zde-cydowanie większe ilo-ści tej skały, niż mogli-byśmy zużyć w procesie produkcyjnym.

26

Materiały i transport

Ponad 50% zakładów produkcyjnych ISOVER na świecie (71% produkujących jedynie wełnę szklaną lub skalną) posiadają certyfikaty 14001. Nie ustajemy w wysiłkach ciągłego doskonale-nia i kontrolowania naszych zakładów produk-cyjnych pod względem aspektów środowisko-wych.

Nasza polityka środowiskowa zakłada:

nZmniejszanie poboru energii, ograniczanie emisji do atmosfery, w szczególności gazów cieplarnianych

ISOVER stosuje najbardziej wydajne dostępne techniki obsługi pieców i sprzętu pod kątem emisji i wykorzystywanej energii, mając na uwa-dze oszczędności energetyczne, zmniejszanie emisji CO2, optymalizację procesu spalania, a przez to ograniczanie emisji tlenku azotu.Ilości zużytej przez nas energii i poziomy emisji

CO2 na tonę produkowanej wełny szklanej były o20%niższeniżwroku2000.Wceluminimalizacjiilościuwalnianegodośro-dowiska pyłu, gazy wytwarzane w procesie pro-dukcyjnymsąoczyszczanezapomocąfiltrów.

nZarządzanie surowcami naturalnymi

Traktujemyochronębioróżnorodnościwsposóbniezwykle poważny, ponieważ surowce natural-ne są obecne prawie we wszystkich naszych produktach.Pomimo,żekorzystamyzwodydoczyszczenia z oparów oraz do chłodzenia infra-struktury narażonej na wysokie temperatury, dążymy do jak największego ograniczania jej poboru.Wlatach1999-2007,wwynikuzwięk-szonego wykorzystania systemów obiegów zamkniętych oraz inwestycji w nowy sprzęt wymagający mniejszych ilości wody, udało nam się zmniejszyć zużycie wody na tonę wytworzo-nejwełnymineralnejo30%.

Ograniczanie konsekwencji wynikających z naszego procesu produkcyjnego

1

Międzynarodowa Organizacja Normalizacji, (International Organization for Standardization – ISO), tworzystandardywbranżachprzemysłowychihandlowych,tzw.„normyISO”.Rodzina norm ISO 14000 dotyczy „zarządzania środowiskowego” na poziomie zakładu produkcyjnego, czyli firmy, pod kątem sposobu, w jaki firma: - identyfikuje i kontroluje wpływ na środowisko swojej działalności, produktów i usług,- ciągle doskonali swoją działalność pod kątem środowiska naturalnego,- stosuje systematyczne podejście do definiowania celów środowiskowych, osiąga je, a także jest wstanieudowodnić,żeceletezostałyosiągnięte.

•••Ü•••Ü

Rozwiązania ISOVER w zakresie równoważonego rozwoju

27

n Zarządzanie odpadami i recykling

Dzięki uwadze, jaką poświęcamy recyklingowi, jesteśmy w stanie zminimalizować odpady i zre-dukować zużycie pierwotnych surowców natural-nych.

- zwiększamy wykorzystanie surowców wtór-nych, które tworzymy z recyklingu materiałów pierwotnych, dotyczy to na przykład stłuczki szklanejdotworzeniawełnyszklanej.

- stale intensyfikujemy proces recyklingu naszychodpadówpoprodukcyjnych(75%odpadów z produkcji wełny szklanej jest recy-klingowane,66%-wprzypadkuprodukcjiwełnyskalneji100%wprzypadkuprodukcjiEPS).Udałonamsiędziękitemuwsposóbzna-czącyobniżyćilościodpadów.

n Zapewnienie zdrowia i bezpieczeństwa

Zdrowie i bezpieczeństwo to priorytet we wszyst-

kichzakładachprodukcyjnychISOVERnaświecie.Z tego względu pracownicy są systematycznie szkoleni z zakresu BHP. Dążymy do zerowegopoziomu wypadków i zerowego poziomu szkód na zdrowiu i obrażeń w miejscu pracy. Kliencitakże otrzymują instrukcje bezpieczeństwa, poda-ne w prosty graficzny sposób na opakowaniach naszychproduktów.

Ograniczanie transportuKompresja produktów z wełny szklanej ISOVERoznaczaredukcjępotrzebtransportowych.Wprzy-padku produktów nie poddających się kompresji, transport ograniczamy poprzez umiejscowienie naszych zakładów produkcyjnych i magazynów blisko klientów. Szeroki asortyment proponowa-nych przez nas rodzajów materiałów izolacyjnych pozwala nam maksymalnie wykorzystywać moż-liwości transportowe poprzez dostarczanie do klientówpełnychładunków.

ISOVER posiada opatentowany proces kompresji wełny szklanej: na rysunku widać tę samą ilość wełny szklanej na obu ciężarówkach, ale na ciężarówce po prawej wełna została poddana kompresji.Dziękiswoimwłaściwościomelastycznym,produktymogąbyćwtrakciepakowania(wrole)ipaletowaniaściśniętedziesięciokrotnie.Procestenoferujewielekorzyścipodwzględem:- łatwiejszej logistyki i ograniczonego transportu,- łatwej i bezpiecznej obsługi produktów na placach budowy w trakcie instalacji wełny szklanej,- szybszego i łatwiejszego zarządzania odpadami w wyniku mniejszej ilości materiałów opakowaniowych.

•••Ü

•••Ü

Projekt i budowa

W roku 2004, ISOVER Francja i 9 innych grupz branży budowlanej stworzyły stowarzyszenie „Isolons la Terre contre le CO2”, które ma na celu szerzyć wiedzę na temat zagrożeń związa-nych z emisją CO2 z budynków i wspierać roz-wój efektywnych polityk anty-emisyjnych w celu promocji energooszczędnych obiektów budowlanych.

Stowarzyszenie to prowadzi kampanie infor-macyjne, organizuje wspólne działania z ekolo-gicznymi organizacjami pozarządowymi, reali-zuje badania techniczne… Sukces „Isolons laTerrecontreleCO2”posłużyłzawzórdonaśla-dowania dla grup w innych krajach: „Isoterra” w Belgii i „Spaar het klimaat”wHolandiiwroku2005, „Isolando” we Włoszech w 2007 r..WNiemczechISOVERG+Huruchomiłakcjępodtytułem “CO2NTRA”.

Wspieranie efektywnych systemów oceny zrównoważonych budynków

ISOVER wspiera projekty krajowych rad zrów-noważonego budownictwa w różnych pań-stwach na rzecz definiowania i promocji środo-wiskowych programów oceny budynków.

ISOVER jest na przykład członkiem założycie-lem rad na rzecz zrównoważonego budownic-twawNiemczechiAfrycePołudniowej.

Kampanie informacyjne

2

Ku bardzo energooszczędnym budynkom

Budynki bardzo energooszczędne są projektowane w sposób, który gwarantuje znacząco wyższy stan-dardenergooszczędnościniżminimumwymaganeprzezkrajoweprzepisybudowlane.Budynkitesączęsto projektowane z pominięciem tradycyjnych systemów grzewczych i bez aktywnej klimatyzacji, coprowadzidooszczędnościenergiiod70%do90%wporównaniuzbudownictwemtradycyjnym.ISOVER wspiera inicjatywy krajowe na rzecz rozwoju dobrowolnych programów certyfikacji i oznako-wania bardzo znaczącej energooszczędności: Passiv Haus (Niemcy), BBC - Bâtiment Basse Consommation - Effinergie (Francja), “zero” carbon house(WielkaBrytania),Minergie (Szwajcaria) …

28

•••Ü

Szkolenie profesjonalistów z branży budowlanejKorzystając z ponad 30-letniego doświadczeniaw prowadzeniu szkoleń, ISOVER opracowuje pro-gramy dla profesjonalistów z branży budowlanej mające podnieść poziom świadomości w zakresie energooszczędności i pomóc w określaniu, sprze-daży i instalacji rozwiązań izolacyjnych.Wwięk-szości krajów, gdzie ISOVER prowadzi swą działal-ność,dostępnajestinfrastrukturaszkoleniowa.

Rozwój nowatorskich systemówOpracowujemy pełne zintegrowane systemy w celu uproszczenia procesu instalacji naszych produktów i gwarantowania ich działania wbudynku.NaprzykładSystemISOVEROPTIMAjest nowatorskim rozwiązaniem wewnętrznej izolacji akustycznej i termicznej ścian, tak w budynkach nowych, jak i remontowanych.W przeciwieństwie do materiałów tradycyj-nych,systemOPTIMAjestłatwyiszybkiwinsta-lacji, nie wymagający kleju, pozwalający na szybkie utworzenie izolacji akustycznej dającej optymalnykomfort.

29

•••Ü

•••Ü

Informowanie architektów ISOVER jest organizatorem konkursów na rzecz promocji innowacji i mierzalnej energooszczęd-ności dla studentów architektury oraz uzna-nych już profesjonalistów: więcej informacji dostępnych jest na stronach www.isover-eea.com i www.isover-students.com.

Naszabroszurapt.“TheMultiComfortHouse”stanowi także pełną i szczegółową informację dla architektów, którą można pobrać z witryny www.isover.com.

Centrum szkoleniowe w Chambery we Francji

Użytkowanie

Komfort terminczy: doskonalenie działania naszych

rozwiazań izolacyjnych Komfort termiczny jest zazwyczaj kojarzonyz utrzymaniem i równomierną dystrybucją tem-peraturywewnętrznejidobrejjakościpowietrza.

Możnatoosiągnąćpoprzezzastosowanieizolacjitermicznej o wysokiej odporności na większości powierzchni w pomieszczeniach (w tym na oknach), przy jednoczesnej instalacji rozwiązań wentylacyjnych przystosowanych do pory roku, drzwi i żaluzji oraz doskonałej hermetyczności uniemożliwiającej napływ niechcianego powie-trza i pozwalającej na zachowanie dobrej inercji termicznejbudynku.

Proponowane przez ISOVER rozwiązania izolacyj-ne o niezwykle wysokiej wydajności są przedmio-tem stałego rozwoju; tworzone są nowe i innowa-cyjne produkty i systemy, które całą naukę o izola-cjiwynosząnazupełnienowypoziom.

Komfort akustyczny: zapraszamy do klasy «komfort»

Czerpiąc wiedzę z szeroko zakrojo-nych badań nad różnymi rodzajami hałasu, ISOVER ustanowił nowy standard w dziedzinie izolacji.Nowe„KlasyISOVERAcousticComfort”definiują gwarantowany komfort akustyczny, wychodząc daleko poza wymogi wynikające z bieżących standardów europejskich. DziękiISOVER Acoustic Comfort Classes, łatwiejszy jest teraz wybór stosownej izolacji dźwiękowej, co staje się kwestią coraz ważniejszą, szczegól-nie w budynkach zamieszkiwanych przez wielu lokatorów. ISOVER oferuje ponadto różnerozwiązania osiągnięcia wyników założonych napoziomiedanejklasy.

3

30

•••‹ •••Ü

Wełnaszklana ISOVER jestnajbardziejwydaj-nym dostępnym na rynku materiałem, o współ-czynniku lambda 30. W naszym globalnymasortymencie znajdują się także produkty o współczynniku lambda 32 w przypadku wełnyszklanej,ilambda30wprzypadkuEPS.W ciągu ostatnich kilkumiesięcywzbogacili-śmy naszą ofertę o nowe produkty charaktery-zujące się bardzo niskim współczynnikiem lambda, w tym Isoconfort 32 i Multimax 30 w Belgii, zaś w Niemczech pełen zakres pro-duktówolambdzie32. TECHNOSTAR jest pełnym systemem ścian

działowych do zastosowań w pomieszcze-niach o podwyższonej wysokości, gdzie wymagana jest większa izolacja nie tylko dźwiękowa, ale i ogniowa, termiczna i struk-turalna.Rozwiązanietojestczęstostosowa-ne w kinach w celu izolacji dźwiękowej poszczególnychsalprojekcyjnych.

ISOVER, specjalista od bezpieczeństwa przeciwpożarowego

Izolacja odgrywa podwójną rolę, jeżeli chodzi o ochronę przeciwpożarową ze względu na: - swoje właściwości- wpływ na parametry ogniowe i stabilność strukturywprzypadkupożaru.

Izolacja z wełny mineralnej nie przyczynia się do rozprzestrzeniania i wzmagania ognia – posiada także najwyższą z możliwych klasę Euroclass A(A1iA2s1d0).Nieprodukujeteżwtakichsytu-acjachtoksycznychoparów.Wyjątkowe właściwości izolacyjne wełny mine-ralnej przyczyniają się do odporności ścian na ogień a przez to do ogólnej stabilności obiektu, przedłużając tym samym cenny czas niezbędny doewakuacji.Również EPS spełnia wymogi dotyczące bezpie-czeństwa pożarowego. Niemniej w prawiewszystkich budynkach, EPS stosowany jest wspól-nie w innymi materiałami, takimi jak płyty gipso-welubbeton,codajedodatkowąochronę.Wkon-kretnych zastosowaniach gdzie EPS jest ekspono-wany,częstozalecasięEPSognioodporny.

31

•••Ü

•••Ü

Wyjątkowa energoosz-czędność Oferta produktów i systemów

ISOVER pozwala na niezwykle wyso-ką wydajność energetyczną w budynkach.Oszczędności energii sięgają90%wporówna-niu do takich samych obiektów nieposiadają-cychizolacji.

Rozwiązanie ULTIMATE zostało zaprojektowa-ne szczególnie pod kątem zapewnienia lepsze-gobezpieczeństwa.Charakteryzuje sięodpor-nością na wysokie temperatury (do 650°C),imożespełniaćrolęzaporyogniowej.Możebyćtakże wykorzystywane do budowania herme-tycznych i wodoszczelnych przewodów w sys-temach klimatyzacyjnych i rurociągach wody gorącejwprzemyśleidomachmieszkalnych.

W 2006 roku w wyniku remontu jednegoz budynków w Niemczech stworzono wyso-ki komfort termiczny dla wszystkich jego lokatorów i osiągnięto90%spadek zużyciaenergii pierwotnej. Koperta termicznabudynku została w sposób znaczący udo-skonalona, przez co w chwili obecnej całko-witezużycieenergiispadłodo14kWh/m2/rocznie.

© P

lanu

ngs

und

kons

truk

tions

büro

Taub

e

•••Ü

32

Rozwiązania izolacyjne tworzące lepsze środowisko wewnątrz obiektu

Zależy nam na ograniczaniu źró-deł zanieczyszczeń, dlatego posia-

damy w ofercie rozwiązania, które spełniają bieżące wymogi dotyczące

jakości powietrzawewnątrz budynków.Naszeprodukty izolacyjne nie generują zanieczysz-czeń do powietrza wewnętrz budynku, są bez-piecznewobsłudzeimontażuwdomuibiurze.Żaden produkt sprzedawany pod marką ISOVER nie jest klasyfikowany jako substancja niebez-pieczna na terenie Unii Europejskiej (1) i według dostępnych danych (2) styczność z produktami izolacyjnymi ISOVER nie powoduje żadnych znaczącychkonsekwencjizdrowotnych.

Wełna mineralna jest generalnie montowanaw sposób, który nie powoduje po zastosowaniu uwalniania pyłu lubwłókien. Przeprowadzonetesty mające określić wszelkie możliwości nega-tywnego narażenia lokatorów i użytkowników budynków nie wykazały znaczącej obecności włókienwełnymineralnejwpowietrzu.

Produkty z wełny skalnej i polistyrenu ISOVER nie stanowią także podłoża dla rozwoju mikro-organizmów.Nie gniją, nie rozkładają się i nieutrzymująpleśni.Wobecproduktówzwłóknakonopi ISOVER stosowane są środki grzybobój-czeizwalczającerozwójmikroorganizmów.

Jako że wilgoć służy rozwojowi pleśni, kontrolo-wanie poziomu wilgotności jest jedną z najlep-szych i najłatwiejszych metod poprawy powie-trza wewnątrz obiektu i ochrony zdrowia: dla-tego też opracowaliśmy folię o nazwie ISOVER VARIO.

Jakość powietrza wewnętrznego łączy się także ściślezwentylacją.Świeżepowietrzezzewnątrzzastępuje powietrze wewnętrzne poprzez wen-tylację, usuwając i rozrzedzając w ten sposób zanieczyszczenia tworzone wewnątrz. ISOVERzaleca więc stosowanie sprawnie działających rozwiązań wentylacyjnych, tak aby utrzymać odpowiednią jakość powietrza, redukując jed-nocześniepobórenergii.

(1) Regulacja (EC) N°: 1272/2008 Parlamentu Europejskiego i Rady z 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji i oznakowania substancji i mieszanin chemicznych.

(2) Livre blanc [Biała Księga]: laines minérales et santé. 2008. FILMM (Syndicat National des Fabricants d'Isolants en Laine Minérale Manufacturée)

•••Ü•••Ü

Dzięki systemowi VARIO, drewniane dachy i struktury ścian mogą oddychać i schnąć w sposób naturalny.W sezonie zimowym,kiedy temperatura wnętrza jest wyższa od zewnętrznej, para wodna jest wpychana do środka obiektu, gdzie może spowodować potencjalnie długotrwałe szkody w struktu-rachdrewnianych.SystemVARIOzapobiegaprzedostawaniu się pary wodnej dzięki moż-liwości automatycznej reakcji na warunki klimatyczne poprzez zamknięcie mikro-otworów.Zdrugiejstrony,wsezonieletnim,kiedy temperatura otoczenia wzrasta, sys-tem VARIO działa w sposób odwrotny: otwiera mikrootwory i pozwala by uwięzio-na para wodna mogła uciec do wewnątrz, zapewniając przez to naturalne schnięcie struktury.

33

Koniec cyklu życiowego

Gospodarka odpadamiSystemy ISOVER łatwo poddają się demontażowi po zakończeniu cyklu życiowego budynku. Jeżeliistnieje stosowna infrastruktura, wszystkie kom-ponenty mogą być łatwo posortowane i poddane recyklingowi.

Czysty EPS może zostać zmielony i wykorzystany w produkcji nowego materiału EPS, bądź w innych produktach (beton,wypełnienia tapicerskie itp.).Może być także stopiony, poddany wytłaczaniui pocięty na granulki, a następnie zmieszany z innymi polimerami i wykorzystany w produkcji twardych produktów plastikowych, takich jak opakowanianaCD,czywieszakinaubrania.Wełnamineralna może być z kolei wykorzystana do wytwarzania nowej wełny syntetycznej, jako surowiec w zakładach produkcji brykietów czy zielonych dachów…

ISOVER promuje rozwój firm recyklingowych i zawsze, kiedy to możliwe, stara się z nimi współ-pracować. Ponadto ISOVER testuje cały szeregwewnętrznych inicjatyw dotyczących recyklingu własnych produktów. Niemniej w krajach, gdzienie ma infrastruktury lub procesów tego typu, nasze produkty są składowane na zwyczajnych wysypiskach. Przeprowadzone analizy potwier-dzają, że odpady wełny mineralnej, EPS, czy włók-na konopi mogą być bez problemu składowane na tradycyjnychwysypiskach.

Włóknakonopimogąbyćponadtospalanewceluodzyskuenergii.

4

•••Ü

WOOL.rec. w NiemczechWOOL.rec. GmbH jest niezależnym przedsię-biorstwem, które przetwarza włókna mineral-ne w opatentowany produkt pod nazwą WOOLIT®, głównie używany jako kruszywow przemyśle ceglarskim. Dzięki temu tworzy-wu cegły są bardziej wytrzymałe i charaktery-zująsięlepsząodpornościątermiczną.

Zakłady Oxymelt we FrancjiW roku 1997 został uruchomiony procesOXYMELT we francuskim zakładzie ISOVERwOrange.Odpadysątopionedziękidostarcze-niu powietrza o zwiększonej zawartości tlenu, dzięki czemu wytwarzany jest materiał mine-ralny do wykorzystania jako szklisty surowiec wprocesiewytapianiaszkła.NiektórzyklienciOEM korzystają z tej instalacji do recyklinguodpadówwełnyszklanejISOVER.

Zbiórka odpadów w miejscu pracy – projekt szwajcarskiW1993rokuISOVERwprowadziłwSzwajcariisystem zbiórki i recyklingu odpadów wełny szklanejISOVERnaplacachbudów.Wykonawcymogą bezpłatnie zwracać odpady do zakładu ISOVER w Lucens, zapakowane w specjalne worki, za pośrednictwem sprzedawców deta-licznych materiałów budowlanych. Są onetransportowane ciężarówkami, które w innym przypadkuwracałybypustymkursem.

34

The Global Compact czyli Globalne Porozumienie to ramowy program działania przedsiębiorstw, które zobowiązały się do dostosowania swoich działań i strategii do powszechnie uznawanych zasad w dziedzinie praw człowieka, pracy, śro-dowiska i zwalczania korupcji. Będąc najwięk-szą na świecie inicjatywą przedsiębiorstw o charakterze obywatelskim, Global Compact jest przede wszystkim projektem dążącym do podkreślania i budowania społecznego wymia-rubiznesuirynków.Grupa Saint Gobain jest dumna z faktu przyna-leżności do globalnej obywatelskiej wspólnoty korporacyjnej, której bliskie są kluczowe warto-ści poszanowania praw człowieka, ochrony śro-dowiska i zwalczania korupcji. Saint Gobainprzystąpił zatem do Global Compact w czerwcu 2003roku.

www.unglobalcompact.org

Saint-Gobain przyjmuje także odpowiedzial-ność za podejmowanie działań typu non-profit w sferach, które są spójne ze strategią grupy.Międzynarodowa korporacyjna Fundacja “Inicjatyw Saint-Gobain” wspiera działania pracowników w trzech obszarach:- integracji młodzieży przez pracę w branży

mieszkaniowej,- budowy, odnowy i remontów mieszkań

socjalnych, działając na rzecz ogólnego inte-resu publicznego,

- ograniczenia zużycia energii i ochrony środo-wiskawmieszkalnictwiesocjalnym.

Saint-Gobain znajduje się ponadto na liście Global 100 najbardziej zrównoważonych kor-poracjinaświecieujętychnaMSCIWorld–glo-balnym indeksie rynku papierów wartościo-wych prowadzonym przez Morgan StanleyCapital International.Firmyz listysąocenianepod kątem efektywności zarządzania ryzykiem i szansami środowiskowymi, społecznymi oraz wynikającymi z ładu korporacyjnego, w porów-naniu ze swoimi konkurentami i partnerami z branży. Lista jest publikowana co rokuw ramach Światowego Forum Ekonomicznego wDavos.

www.global100.org

Carbon Disclosure Project jest organizacją pożytku publicznego. Od czasu powstaniawroku2000,CDPstałsięwzorcemwzakresiemetodologii i procesu ujawniania danych doty-czących emisji CO2, udostępniając na rynek danedotyczącezmianklimatycznych„zpierw-szejręki”.Przystępującdoprojektuw2003rokuSaint Gobain zobowiązał się przedstawiać rocz-ne raporty na temat emisji przez grupę CO2 orazstrategiiklimatycznej.

www.cdproject.net

Saint-Gobain jest członkiem stowarzyszonym w projekcie SB Alliance, którego celem jest zde-finiowanie wspólnych zasad na rzecz zgodności marek narodowych i promocja wzajemnej uznawalności.

www.sballiance.org

ISOVER - przestrzeganie wartości grupy Saint-Gobain

35

Źródła i użyteczne adresy

nwww.isover.pl

nwww.isover.com

nwww.isover-eea.com

nwww.isover-students.com

Wełna mineralna:

nwww.eurima.org European Insulation Manufacturers Association

nwww.euceb.org European Certification Board for Mineral Wool Products

nwww.naima.org North American Insulation Manufacturers Association

EPS:

nwww.eumeps.org European Manufacturers of Expanded Polystyrene

nwww.exiba.org European extruded polystyrene insulation board association

Promocja energooszczędności:

nwww.isolonslaterre.org nwww.contraco2.com nwww.effinergie.org

nwww.isolando.com nwww.spaarhetklimaat.nl nwww.minergie.ch

nwww.isoterra.be nwww.euroace.org nwww.passiv.de

Instytucje międzynarodowe:

nwww.iea.org International Energy Agency

nwww.www.ipcc.ch International Panel on Climate Change

nwww.unep.org United Nations Environment Programme

nwww.reeep.org Renewable Energy & Energy Efficiency Partnership

nwww.wbcsd.org World business council for sustainable development

nwww.oneplanetliving.com A program from BioRegional and WWF International

nwww.worldgbc.org World Green Building Council

nwww.sballiance.org Sustainable Buildings Alliance

„Czy mamy spojrzeć w oczy naszym dzieciom i powiedzieć, że mieliśmy możliwości, ale nie starczyło nam odwagi? Że mieliśmy technologie, ale brakło nam wizji?”

(Międzynarodowa ekologiczna organizacja pozarządowa)

Saint-GobainConstructionProductsPolskaSp.zo.o.44-100Gliwice,ul.Okrężna16tel.(32)3396300fax (32) 33 96 444

BiuroInformacjiTechnicznej:0800163121

www.isover.pl

Planeta, ludzie, dobrobyt Nasze zaangażowanie w tworzenie...

Documents

Transcript of Planeta, ludzie, dobrobyt Nasze zaangażowanie w tworzenie...