Załącznik nr 1 do Uchwały Nr XVII/85/2011

Rady Miejskiej w Witnicy z dnia 25 października 2011

PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI

STARE DZIEDUSZYCE

NA LATA 2011-2019

Stare Dzieduszyce

Kwiecień 2011

Gmina Witnica. Plan Odnowy Miejscowości Stare Dzieduszyce na lata 2011-2019Plan Odnowy miejscowości Stare Dzieduszyce powstał w wyniku współpracy powołanej w tym celu Grupy Odnowy Wsi i pozostałych mieszkańców.

Grupa Odnowy Wsi:

1. Danuta Biegun

2. Danuta Wilk

3. Wanda Stojanowska

4. Joanna Suchecka

5. Joanna Domarecka

6. Krystyna Piątkowska

7. Aneta Januszewska

8. Jan Domarecki

9. Anna Graniczna

10. Joanna Żyrów

11. Maria Wilk

12. Cezary Kocyba

Koordynatorzy opracowania:

Zygmunt Wilk i Jerzy Biegun

2

Gmina Witnica. Plan Odnowy Miejscowości Stare Dzieduszyce na lata 2011-2019

Spis treści: I Położenie ........................................................................................................................................... 3

1. Zarys historyczny ................................................................................................................................ 4

2. Obiekty i tereny .................................................................................................................................. 7

3. Gospodarka i rolnictwo ..................................................................................................................... 13

4. Mieszkańcy i kapitał społeczny ......................................................................................................... 20

5. Opis i charakterystyka obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokajania potrzeb mieszkańców.........................................................................................................................................25

II Ocena mocnych i słabych stron miejscowości ............................................................................. 26

III Kierunki odnowy wsi.........................................................................................................................28

IV Ranking potrzeb................................................................................................................................28

3

Gmina Witnica. Plan Odnowy Miejscowości Stare Dzieduszyce na lata 2011-2019I Położenie

Stare Dzieduszyce to wieś położona w gminie Witnica, w powiecie gorzowskim. Wieś leży w

zachodniej części gminy, na skrzyżowaniu dróg powiatowych o nr P1413F i P1410F. W sąsiedztwie

Starych Dzieduszyc dominują lasy, pola uprawne, a także parki i jeziora . Stare Dzieduszyce leżą na

trasie Witnica - Baczyna – Gorzów Wielkopolski , w sąsiedztwie wsi Sosny, Tarnówek, Nowe

Dzieduszyce, Nowiny Wielkie, Tarnów, Lubno.

4

Gmina Witnica. Plan Odnowy Miejscowości Stare Dzieduszyce na lata 2011-20191. Zarys historyczny

Jako najstarszą datę odnoszącą się do początków istnienia wsi Dzieduszyce podaje się rok 1337. Wieś w tym czasie należała do rodu Straussów. Zaliczana była do grupy największych w tych okolicach, ze swą liczbą 76 łanów. Cztery łany z tej powierzchni należały do kościoła. Na początku XVII wieku Dzieduszyce należały do rycerza von Zinnitz. W roku 1774 odnotowano tu istnienie szkoły z 20 dziećmi. Pod koniec tego wieku wieś dostaje się w posiadanie starosty gorzowskiego Hansa Bogislawa von Wobersa, który założył w roku 1771 folwark, który na cześć swojej żony nazwał od jej imienia Charlottenhof.

Pałac Charlottenhof (z początku XX wieku).

W 1816 r. cały majątek nabył rotmistrz Kaspar Lebrecht v. Klitzing i jako pierwszy

w Nowej Marchii założył tu gorzelnię a także dużą owczarnię. Kolejny potomek Klizingów,

Hans, zbudował dla swej rodziny w latach 1903-1904 nowy pałac w stylu secesyjnym, zwany

Nowym Domem.

W wyniku reformy rolnej w roku 1928 powstały gminy obejmujące dwie lub więcej

dawnych gmin. Gmina w Dzieduszycach obejmowała starą wieś, kolonię oraz majątek Sosny.

5

Gmina Witnica. Plan Odnowy Miejscowości Stare Dzieduszyce na lata 2011-2019Hans von Klitzing z wójta stał się tylko członkiem gminnej rady w Dzieduszycach. W 1925 r.

w Dzieduszycach (we wszystkich trzech miejscowościach) zamieszkiwało łącznie 812 osób.

Ostatni potomek Klizingów, Werner, gospodarował samodzielnie na majątku od 1938 r. Poza

obiektami pałacowymi stanowiącymi własność „dworu”, obiektem zabytkowym mającym

duże znaczenie dla funkcjonowania lokalnej społeczności był kościół. Pierwsza wzmianka

o istniejącym we wsi kościele pochodzi z 1693. W latach 60. XIX w. Ludwig v. Klitzing wraz

z siostrą Charlottą zbudował w Dzieduszycach nowy, neogotycki kościół. Budowniczym był

uczeń słynnego K.RSchinkla, Martin Gropius.

Charakter Starych Dzieduszyc zmienił się diametralnie po objęciu tego obszaru polską

administracją w 1945 r. Decyzją Stalina, Roosevelta oraz Churchilla ziemie do Odry stały się

polskie. Wśród niemieckich mieszkańców Dzieduszyc, którzy nie opuścili domostw przed

zbliżającym się w lutym 1945 r. frontem, był sołtys Otto Fliege, od którego władzę przejął

sołtys polskich osadników - E. Pawlak, Emil Biegun, Jakub Kiecmański, Władysław Powzun,

Mirosław Groblica, Eugeniusz Żyrów i obecny dziś sołtys - Jerzy Biegun. W latach

powojennych powstały Państwowe Gospodarstwa Rolne, które przechodziły różne

strukturalne przeobrażenia w wyniku których majątek w Sosnach-Dzieduszycach należał do

Kombinatu Warta, podlegając majątkowi w Stanowicach, potem Państwowemu

Przedsiębiorstwu Gospodarki Rolnej w Baczynie. W roku 1949 majątek obejmował także

folwark w Tarnówku, i zajmował obszar 660 ha. Zatrudnionych tu było wtedy 58 osób. Były

w tej liczbie cztery rodziny Łemków wysiedlonych w ramach akcji „W" w 1947 r. z Bieszczad.

W latach 60-tych zaczęto zakładać sady, istniejące do dziś.

W pałacu nowym po wojnie urządzono szkołę. Od lat siedemdziesiątych szkoła była

filią Gminnej Szkoły w Witnicy. Budynek w połowie lat siedemdziesiątych przeszedł

gruntowny remont i został odrestaurowany. Później, w wyniku reformy samorządowej, stał

się własnością Gminy, jako organu prowadzącego szkoły podstawowe i gimnazjalne. Dziś

mieści się w nim szkoła niepubliczna, prowadzona społecznie przez lokalne Stowarzyszenie.

Kościół przejęli pod opiekę wierni zamieszkali w Dzieduszycach i Sosnach. Poświęcenie

protestanckiego kościoła i przejęcie go przez katolików nastąpiło 26 czerwca 1946 roku. Kościół pod

wezwaniem Narodzenia Najświętszej Marii Panny początkowo należał do parafii Pyrzany,

6

Gmina Witnica. Plan Odnowy Miejscowości Stare Dzieduszyce na lata 2011-2019a potem do parafii witnickiej. W 1992 roku prałat dr Stanisław Raba, proboszcz witnicki,

przystąpił do remontu kościoła przy wsparciu finansowym lokalnej ludności.

Pałac Nowy, podobnie jak park, należy do gminy Witnica. W parku o powierzchni 25

ha, usytuowanym w niezwykle malowniczych wąwozach, znajdują się dwa jeziorka rynnowe:

jedno o pow. 3,17 ha i drugie 0,28 ha. Park sąsiaduje w swej południowej części z polami,

leżącymi wśród lasów, przeciętymi szlakiem komunikacyjnym wysadzanym starymi dębami,

łączącym Dzieduszyce z Pyrzanami, zwanym Pyrzańską Drogą. Przy drodze tej, w lesie, po

prawej stronie znajduje się największy głaz narzutowy między Gorzowem a Kostrzynem.

W pobliżu drogi wznosi się wzgórze Winnica o wys. 101 m n.p.m. Obecność jeziora Długiego

wraz z ośrodkiem wypoczynkowym czyni okolicę atrakcyjną dla tych, którzy lubią spędzać

czas na łonie natury i cieszyć się pięknem krajobrazu.

Nowy Dom (fot. z XX wieku)

2. Obiekty i tereny

We wsi Stare Dzieduszyce, przy głównej ulicy w centrum, znajduje się piękny, neogotycki

kościół wybudowany w XIX wieku jako protestancki w miejsce wcześniejszego,

szachulcowego z około 1693 roku. Założony na planie prostokąta z wydzielonym

prezbiterium jest świątynią salową o wnętrzu przykrytym dekoracyjnie potraktowaną,

otwartą więźbą dachową. W krajobrazie wsi zaznacza się sylwetką wieży, ceglanym

korpusem i ceramicznym dachem.

7

Gmina Witnica. Plan Odnowy Miejscowości Stare Dzieduszyce na lata 2011-2019

Kościół Filialny Narodzenia NMP. w Starych Dzieduszycach

Dekretem Biskupa Ordynariusza dr Józefa Michalika z dniem 1 września 1988 roku kościół

w Dzieduszycach Starych wraz z wiernymi Dzieduszyc St. i Nowych oraz Sosen został przyłączony do

parafii M.B. Nieustającej Pomocy w Witnicy. W latach 1992 – 1994 przeprowadzono remont kościoła

- przełożono pokrycie dachowe, założono nowe okna witrażowe, położono nową instalację

elektryczną, oświetlenie, nagłośnienie, rozebrano wewnątrz kościoła zabudowaną salkę, w której

odbywała się nauka religii, dobudowano nową zakrystię i wymalowano wnętrze kościoła.

Kościół jest ozdobą wsi, wszyscy mieszkańcy dbają o jego estetykę i utrzymanie w należytym

stanie. Organizowane przez Radę Parafialną coroczne zbiórki pieniężne pozwoliły na

odnowienie wnętrza kościoła, położenie posadzki z płytek gresowych, doposażenie kościoła

w dodatkowe ławki.

8

Gmina Witnica. Plan Odnowy Miejscowości Stare Dzieduszyce na lata 2011-2019

Wnętrze odnowionego kościoła w Starych Dzieduszycach

Mimo, że kościół wymaga dalszych zabiegów renowacyjnych, to dziś mieszkańcy są dumni

z dokonanych tu przedsięwzięć i często cieszą ich słowa przyjeżdżających, że to wyjątkowo

piękny kościół z niespotykaną atmosferą.

W pobliżu kościoła znajduje się cmentarz gminny, na terenie którego znajdują się piękne,

wyjątkowo zadbane nagrobki. Tu zawsze są świeże kwiaty i palące się znicze. Niestety, ten

estetyczny widok psuje ogrodzenie, które jest w złym stanie technicznym.

Ubytki w ogrodzeniu dają możliwość dostania się na teren cmentarza zwierzętom, które

niejednokrotnie dokonują tu szkód. Miejsce pochówku przodków i bliskich jest dla

mieszkańców wsi świętością i dlatego zniszczone ogrodzenie wokół cmentarza jest ich dużą

bolączką.

Aby uniknąć dewastacji i profanacji miejsc pochówku zmarłych, należy wykonać nowe

ogrodzenie cmentarza w Starych Dzieduszycach.

9

Gmina Witnica. Plan Odnowy Miejscowości Stare Dzieduszyce na lata 2011-2019

Ogrodzenie cmentarza

Głównym punktem skupiającym mieszkańców uczestniczących w szeroko rozumianych

wydarzeniach kulturalnych wsi, jest świetlica wiejska.

To miejsce zebrań wiejskich, spotkań Rady Sołeckiej, imprez okolicznościowych, lokal

wyborczy.

W ostatnich latach poczyniono kilka starań w celu odnowienia świetlicy, tzn. odnowiono

strukturę zewnętrzną budynku, położono glazurę w kuchni świetlicy. Świetlica jednak nadal

wymaga remontu i doposażenia. Priorytetem w przyszłości jest naprawa dachu, wykonanie

nowej instalacji grzewczej, wymiana okien, naprawa podłogi.

10

Gmina Witnica. Plan Odnowy Miejscowości Stare Dzieduszyce na lata 2011-2019

Świetlica Wiejska w Starych Dzieduszycach

Instytucją krzewienia kultury dla Starych Dzieduszyc jest również Stowarzyszenie Edukacyjno-Kulturalne Dzieduszyc i Sosen, które zajmuje się organizowaniem procesu nauczania i wychowania, pomocą społeczną.

Niepubliczna Szkoła Podstawowa, prowadzona przez Stowarzyszenie

Stowarzyszenie, poza prowadzeniem szkoły i punktu przedszkolnego, jest swego rodzaju

ośrodkiem kulturalnym; w siedzibie szkoły odbywają się coroczne festyny rodzinne, wigilia dla

11

Gmina Witnica. Plan Odnowy Miejscowości Stare Dzieduszyce na lata 2011-2019uczniów, rodziców i osób samotnych, jasełka, zabawy choinkowe, spotkania z okazji Dnia

Babci i Dziadka oraz Dnia Matki i Ojca i in. imprezy integracyjne.

Letnie fastyny gromadzą zawsze wielu uczestników

W letnich festynach udział biorą i dzieci i dorośli

12

Gmina Witnica. Plan Odnowy Miejscowości Stare Dzieduszyce na lata 2011-2019Stare Dzieduszyce to malownicza wieś, położona w krainie lasów, parków, jezior i stawów.

Dominują tu lasy sosnowe, ale występuje również dąb, buk i brzoza. W okresie grzybobrania

Stare Dzieduszyce goszczą wielu przybyszy z miasta. We wsi mieszkają myśliwi, którzy

w okresie zimowym dbają szczególnie o dzikie zwierzęta w naszych okolicznych lasach.

Rynnowe jezioro Długie

3. Gospodarka i rolnictwo

Dzisiejsi mieszkańcy Starych Dzieduszyc to potomkowie pierwszych osadników wojskowych

oraz repatriantów z kresów wschodnich Rzeczpospolitej oraz centralnej Polski. Pierwsze

rodziny osiedliły się w 1945 roku, a kolejne przybyły w 1946 roku. Wieś otoczona jest przez

mało urodzajne gleby i większość gospodarstw to gospodarstwa małorolne, więc aby móc się

utrzymać, znaczna część mieszkańców podjęła dodatkowo pracę w Gorzowie Wlkp., bądź

w Witnicy. Dziś w Starych Dzieduszycach mieszka 38 płatników podatku rolnego, którzy

gospodarzą na 2504 ha. Ważnym wydarzeniem w gospodarce Starych Dzieduszyc było

utworzenie Kółka Rolniczego, które działa do dziś. Część rolników założyła również

Spółdzielnię Produkcyjną.

Zmiany społeczno-gospodarcze, transformacja gospodarki oraz restrukturyzacja

przedsiębiorstw przyczyniły się do założenia własnych firm. Obecnie we wsi Stare

Dzieduszyce zarejestrowane są następujące działalności gospodarcze:

13

Gmina Witnica. Plan Odnowy Miejscowości Stare Dzieduszyce na lata 2011-2019

Usługi Ogólnobudowlane

"Powzbud"

Branża: Budowlane usługi - renowacje, remonty

Sklep Spożywczo-Przemysłowy

Branża: Spożywcze artykuły - detal

Serwis Budowlany

Branża: Budowlane usługi - wykonanie pod klucz

Sklep Wielobranżowy

Branża: Spożywcze artykuły - detal

„Metalkolor”

Branża: Przemysł i produkcja – Odlewnictwo.

14

Gmina Witnica. Plan Odnowy Miejscowości Stare Dzieduszyce na lata 2011-2019

Sklep – czekajacy na chętnego właściciela

We wsi znajdują się 2 sklepy spożywcze, z których jeden z nich oczekuje aktualnie na wynajęcie. Drugi funkcjonuje i charakteryzuje się dużym asortymentem; często jest głównym miejscem zaopatrywania się w żywność, w środki czystości i w in. artykuły przez większość mieszkańców. W lokalnej gwarze nieoficjalnie funkcjonuje kilka nazw ich ulubionego sklepu, tzn. „U Joli” oraz „La Mirage”.

Sklep „U Joli”

15

Gmina Witnica. Plan Odnowy Miejscowości Stare Dzieduszyce na lata 2011-2019Wielu mieszkańców Starych Dzieduszyc zajmuje się rolnictwem. Korzystają oni z dopłat unijnych, by uzyskać wysoki poziom plonów lecz dysponując niewielkim areałem, zmuszeni są szukać dodatkowej pracy poza swoim gospodarstwem. Największew sołectwie, ale i w calej gminie Witnica gospodarstwo rolne, należące do jednego z mieszkańców Starych Dzieduszyc, obejmuje 546 ha, w tym 500 ha gruntów ornych. Gospodarstwo daje zatrudnienie 5-ciu osobom (oprócz właścicieli), a w sezonie zbiorów zatrudnia kolejnych kilkudziesięciu ludzi. Główne uprawy to rzepak, pszenica i pszenżyto oraz specjalistyczna plantacja jodły kaukaskiej.

Uprawy rolne

Mimo niezbyt dobrych gleb, plony są zadowalające

16

Gmina Witnica. Plan Odnowy Miejscowości Stare Dzieduszyce na lata 2011-2019

Plantacja jodły kaukaskiej

Ponad 500-ha gospodarstwo wymaga licznego, sprawnego sprzętu rolniczego

W Starych Dzieduszycach powstała firma rodzinna – „METALKOLOR”, a główne kierunki działalności to odlewy ze stopów aluminium, mosiądzu i brązu. Firma produkuje naczynia

17

Gmina Witnica. Plan Odnowy Miejscowości Stare Dzieduszyce na lata 2011-2019kuchenne – patelnie i grille i jest jedynym producentem tej klasy naczyń w kraju, wykorzystujących opatentowaną technologię powłok nieszkodliwych dla zdrowia.

ze Br ązu

Oferta Metalkoloru

W Starych Dzieduszycach znajduje się 48 budynków mieszkalnych. Na uwagę zasługuje fakt, że w ostatnich latach budowane są nowe domy. Część z nich, to inwestycje napływowych mieszkańców Starych Dzieduszyc, zafascynowanych miejscowością, inne inwestycje to przedsięwzięcia młodego pokolenia, które pragnie dalej tu mieszkać i wychowywać swoje dzieci.

18

Gmina Witnica. Plan Odnowy Miejscowości Stare Dzieduszyce na lata 2011-2019

Nowe domy wybudowane w ciągu ostatnich 5 lat

Zaletą wsi jest to, że znajdują się tu atrakcyjne działki budowlane, co prognozuje dalszy

rozwój miejscowości. Takie walory wsi pociągają za sobą kolejne wyzwania dla mieszkańców

Starych Dzieduszyc, jeżeli mają oni na uwadze przyszłość i optymalne warunki rozwoju

swojego przyszłego pokolenia. Konieczne jest zatem utworzenie na terenie wioski miejsca

spotkań i bezpiecznej zabawy dla najmłodszych. Brak miejsca, gdzie dzieci mogłyby

bezpiecznie spędzać czas dzieci jest sporym utrudnieniem i dlatego mieszkańcy Starych

Dzieduszyc (przy wsparciu Gminy) zrobią wszystko, co możliwe, aby powstał na terenie wsi

19

Gmina Witnica. Plan Odnowy Miejscowości Stare Dzieduszyce na lata 2011-2019nowocześnie wyposażony plac zabaw dla najmłodszych. Opieka nad dziećmi w takim

miejscu będzie też służyć integracji wśród dorosłych. Idealnym i akceptowanym przez

wszystkich miejscem na lokalizację placu zabaw jest teren parku po lewej stronie kościoła,

choć wymaga on uporządkowania.

Bezpieczny i atrakcyjny plac zabaw dla dzieci, ogrodzony i

zabezpieczony przed dewastacją cmentarz i kościół w centrum wsi -

przyczynią się do poprawy wizerunku wsi, wzmocnią pozytywny obraz wsi,

jako otwartej na kulturę, tradycję i integrację społeczną.

4. Mieszkańcy i kapitał społeczny

Mieszkańcy Starych Dzieduszyc przez całe lata istnienia wsi, mimo piętrzących się trudności słyną

z aktywnej pracy na rzecz swojej „Małej Ojczyzny”. Obecnie wieś liczy 215 mieszkańców, 112 kobiet

i 103 mężczyzn. Strukturę wiekową mieszkańców prezentuje poniższa tabela:

Przedział wiekowy Liczba mieszkańcówPowyżej 70 lat 19

70 – 60 lat 1859- 50 lat 2749-40 lat 36

39 – 30 lat 2429-20 lat 3919-10 lat 339 – 0 lat 19

Analiza wieku mieszkańców i ich potrzeb, codzienna obserwacja młodych (w przedziale wiekowym

29-20 lat) sugeruje zwiększony przyrost naturalny i w związku z tym - potrzebę zorganizowania

placu zabaw dla najmłodszych.

20

Gmina Witnica. Plan Odnowy Miejscowości Stare Dzieduszyce na lata 2011-2019Lata dziewięćdziesiąte zaowocowały wzrostem zainteresowania miejscem, w którym żyjemy.

Przejawia się to w poprawie wyglądu obejść gospodarskich. Aktywnie działa Rada Sołecka

i Rada Kościelna. Oprócz mieszkańców zaangażowanych w prace w organizacjach wiejskich jest wielu

ludzi, na których pomoc zawsze można liczyć. Są to osoby cieszące się duży autorytetem

i poszanowaniem w naszym środowisku. Dzięki inicjatywie i jednogłośności wszystkich mieszkańców

Starych Dzieduszyc, w 2003 roku posesje sołectwa zostały przyłączone do kanalizacji i oczyszczalni

ścieków. Środki finansowe na tę inwestycję pozyskano w ramach programu UE SAPARD, przy udziale

Agencji Nieruchomości Rolnych. O tym, że mieszkańcy Starych Dzieduszyc są proekologiczni świadczy

fakt, że każde gospodarstwo domowe prowadzi selekcję odpadów komunalnych i odzyskuje szkło,

plastik, papier i metale. Mieszkańcy potrafią zorganizować się i zebrać środki finansowe na

wyznaczone przez siebie przedsięwzięcia np. remont kościoła. Dbają o integrację – co roku organizują

dożynki wiejskie, Dzień Kobiet, wyjazdy do kina, teatru. Organizują wspólne wycieczki, np. do

Przelewic, Lichenia, Częstochowy, Oświęcimia. Wyjazdy te w znacznej części sponsorowało Kółko

Rolnicze, które i dziś, przy wsparciu gminy, chce współfinansować Plan Odnowy Wsi.

Wycieczka do Częstochowy, na Jasną Górę

21

Gmina Witnica. Plan Odnowy Miejscowości Stare Dzieduszyce na lata 2011-2019

Wycieczka do Oświęcimia

Co roku Rada Sołecka, przy współpracy Stowarzyszenia Edukacyjno-Kulturalnego Dzieduszyc i Sosen organizuje Dzień Dziecka, podczas którego najmłodsi mieszkańcy mogą liczyć na wiele atrakcji.

Wieloletnią tradycją jest wykonywanie przez mieszkanki Starych Dzieduszyc wieńców dożynkowych,

które w ostatnich latach zajmowały najwyższe miejsca w konkursach na dożynkach gminnych,

powiatowych i wojewódzkich.

I miejsce na Dożynkach Powiatowych w 2004r.

22

Gmina Witnica. Plan Odnowy Miejscowości Stare Dzieduszyce na lata 2011-2019

I miejsce na Dożynkach Gminnych w 2009 r.

Kiedy mieszkańcy Starych Dzieduszyc dowiedzieli się o możliwościach, jakie daje Program Odnowy Wsi, zapragnęli również wdrożyć go w swojej miejscowości. Przy wsparciu Gminy mieszkańcy są w stanie sprostać wymaganym zadaniom i zrobią wiele, by ich miejscowość była piękniejsza i lepiej zorganizowana. Dla realizacji powyższych celów zawiązała się we wsi „Lokalna Grupa Odnowy”, która przy wsparciu pozostałych mieszkańców Starych Dzieduszyc, rozpoczęła dyskusję nt. potrzeb i kierunków rozwoju wsi.

23

Gmina Witnica. Plan Odnowy Miejscowości Stare Dzieduszyce na lata 2011-20195. Opis i charakterystyka obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokajania potrzeb mieszkańców, sprzyjających nawiązywaniu kontaktów społecznych, ze względu na ich położenie oraz cechy funkcjonalno-przestrzenne.

Obszarem mającym szczególne znaczenie dla zaspokajania potrzeb mieszkańców wsi Stare Dzieduszyce, a które będzie sprzyjać nawiązywaniu kontaktów społecznych jest teren położony w centrum wsi, sąsiadujący z Kościołem i przystankiem PKS-u, usytuowany przy drodze powiatowej nr P-1410F. Teren ten ze względu na układ przestrzenny wsi oraz ze względu na formę własności gruntu (własność gminy) pełni ważną rolę w funkcjonowaniu lokalnej społeczności.

Przedsięwzięcie związane z budową placu zabaw zostało wybrane do realizacji zadań w programie rozwoju wsi i zaakceptowane przez mieszkańców jako priorytetowe. Zrealizowanie tej inwestycji w bardzo dużym stopniu ułatwi i poprawi życie mieszkańcom. Dzięki temu powstanie atrakcyjne miejsce spotkań i rekreacji, które służyć będzie wszystkim mieszkańcom wsi ale też i osobom przyjezdnym. Zrealizowane tego celu zaspokoi w szczególności oczekiwania dzieci i młodzieży, którzy jak do tej pory (poza przystankiem PKS-u) nie mają miejsca, gdzie mogliby się spotkać na świeżym powietrzu. Budowa placu zabaw pozwoli na zagospodarowanie czasu wolnego dzieci i umili im zabawę w bezpiecznych i estetycznych warunkach. W tym miejscu będa się spotykać także dorośli, którzy przyprowadza dzieci na plac oraz uczniowie oczekujący na gimbus na pobliskim przystanku. Na placu odbywać się będą festyny i i okolicznościowe imprezy, co sprzyjać będzie integracji mieszkańców i zacieśniania więzi sąsiedzkich.

Obszar, na którym planowana jest inwestycja leży w bliskim sąsiedztwie świetlicy wiejskiej. Poza kościołem, jest to jedyny w sołectwie obiekt użyteczności publicznej. Niestety świetlica wymaga generalnego remontu: wymiany pokrycia dachowego, podłóg, okien, instalacji grzewczej. Obecne wyposażenie też pozostawia wiele do życzenia; stoły i krzesła są już mocno zużyte. Estetyka wnętrza tego obiektu nie zachęca do przebywania w nim. Mieszkańcy chcieliby przywrócić dawną świetność świetlicy kiedy odbywały się tu zabawy taneczne, zabawy choinkowe dla najmłodszych, dyskoteki, uroczystości rodzinne, zawody w tenisie stołowym, spotkania Koła Gospodyń Wiejskich itp.

24

Gmina Witnica. Plan Odnowy Miejscowości Stare Dzieduszyce na lata 2011-2019

II Ocena mocnych i słabych stron miejscowości

Prowadząc dyskusję na temat potrzeb i kierunków rozwoju Starych Dzieduszyc, dokonaliśmy

analizy mocnych i słabych stron miejscowości. Posłużyliśmy się metodą Analizy SWOT, jako

analizy trafnie porządkującej informacje i wskazującej szanse i zagrożenia, które stoją przed

wsią. Przedstawiona poniżej analiza jest uzgodnioną wypadkową wiedzy mieszkańców

o stanie i potrzebach Starych Dzieduszyc.

Mocne strony Słabe strony

położenie geograficzne (bliskość

granicy , 120 km do Berlina)

dostępność terenów inwestycyjnych

pod budownictwo mieszkaniowe

walory przyrodnicze i architektoniczne

Jezioro Długie w odległości 2 km

bogata historia wsi Stare Dzieduszyce

potencjał ludzki, większość

mieszkańców stanowią ludzie młodzi

modernizacja drogi i chodnika

zadbane posesje, obejścia gospodarskie

budowa nowych domów

sieć wodno-kanalizacyjna

telefonia stacjonarna

sieć energetyczna

podnoszenie kwalifikacji i poziomu

wykształcenia wśród mieszkańców

sąsiedztwo lasów

czyste powietrze

zorganizowane akcje mieszkańców (np.

wspólne wyjazdy, zbiórki pieniężne na

niedostateczna infrastruktura sportowa

(konieczna budowa boiska)

niedostateczna infrastruktura kulturalna –

zły stan techniczny Świetlicy Wiejskiej

(należy naprawić dach, wymienić okna,

położyć instalację grzewczą, doposażyć

w sprzęt)

słaba integracja mieszkańców (brak miejsca

tj. odnowionej świetlicy, placu zabaw, gdzie

mieszkańcy mogliby się spotykać)

brak organizacji społecznych, np. Koła

Gospodyń Wiejskich, które skupiają ludzi o

podobnych zainteresowaniach

brak połączeń PKS

używanie alkoholu przez mieszkańców

zły stan techniczny ogrodzenia cmentarza

zły stan techniczny ogrodzenia kościoła

zły stan techniczny dróg

25

Gmina Witnica. Plan Odnowy Miejscowości Stare Dzieduszyce na lata 2011-2019remont kościoła,

przeprowadzenie remontu kuchni w

Świetlicy Wiejskiej, opieka nad

opuszczonymi grobami).

Świetlica Wiejska, będąca miejscem

spotkań mieszkańców wsi, lokalem

wyborczym, „wizytówką wsi”.

Szanse Zagrożenia• ochrona dziedzictwa kulturowego i

zabytków (ogrodzenie cmentarza, kościoła,

odnowienie świetlicy - miejsca imprez

kulturalnych)

• rozwój agroturystyki i turystyki

• czyste powietrze

• dopłaty bezpośrednie dla rolnictwa

• fundusze unijne

• rozwój osadnictwa

• wzrost zaangażowania społeczności

lokalnej w działania na rzecz wsi

• poprawa bezpieczeństwa bawiących się

dzieci

• młodzi mieszkańcy, lepiej wykształceni i

świadomi znaczenia lokalnych inicjatyw

• wykorzystanie parku przykościelnego w

celach rekreacyjnych

• wzrost ruch turystycznego

• poprawa estetyki i wizerunku wsi

• brak miejsca spędzania czasu wolnego dla

dzieci i młodzieży

• szukanie alternatywnych, negatywnych

form spędzania czasu wolnego przez

młodzież (nikotynizm, alkoholizm,

narkomania)

• profanacja miejsca pochówku przodków

• niewystarczająca wytrwałość mieszkańców

w dążeniu do realizacji celów naprawczych

wsi

• konkurencyjność sąsiednich miejscowości

• bezrobocie

26

Gmina Witnica. Plan Odnowy Miejscowości Stare Dzieduszyce na lata 2011-2019III Kierunki odnowy miejscowości Stare Dzieduszyce

Miejscowość Stare Dzieduszyce to jedna z najładniejszych wsi w Gminie sWitnica.

Centrum wsi tworzy neogotycki kościół , cmentarz i plac wraz z świetlicą wiejską - wręcz wymarzone

miejsce na zabawy dla najmłodszych mieszkańców. Szansą dla Starych Dzieduszyc jest

zagospodarowanie tych miejsc, tzn. stworzenie bezpiecznego placu zabaw dla dzieci wraz z odnową

świetlicy, a w dalszej perspektywie ogrodzenie kościoła i cmentarza komunalnego. Wówczas wieś

zyskałaby wiele na swym wizerunku i mogłaby uchodzić za zadbaną i funkcjonalną.

Wyżej wymienione inwestycje są niezbędne, aby utrzymać odpowiedni poziom infrastruktury

społecznej.

IV Ranking potrzeb miejscowości

Lp. Priorytet rozwoju wsi

cel przeznaczenie

Planowany termin

realizacji

Szacunkowy koszt

realizacji

Źródło

pozyskania

1. Budowa placu zabaw dla dzieci Stworzenie bezpiecznego

miejsca zabaw dla dzieci

Mieszkańcy wsi, w szczególności

dzieci i młodzież

2011 - 2012 100.000 zł Program Rozwoju Obszarów

Wiejskich 2007-2013

Środki własne

2. Ogrodzenie kościoła Poprawa estetyki wsi

Mieszkańcy wsi 2011 - 2012 110.000 zł Program Rozwoju Obszarów

Wiejskich 2007-2013

Środki własne

3. Ogrodzenie cmentarza oraz wykonanie utwardzonej alejki

Poprawa estetyki wsi,

zabezpieczenie terenu cmentarza

Mieszkańcy wsi 2011 - 2012 300.000 zł Program Rozwoju Obszarów

Wiejskich 2007-2013

Środki własne

4. Organizacja imprez wiejskich Integracja mieszkańców, promocja wsi,

podtrzymywanie

Turyści, mieszkańcy

2011-2019 15.000 zł Środki własne, fundusze unijne

27

Gmina Witnica. Plan Odnowy Miejscowości Stare Dzieduszyce na lata 2011-2019tradycji

5. akcje sprzątania wsi Poprawa i utrzymanie estetyki wsi,

integracja mieszkańców

Mieszkańcy wsi 2011-2019 2.500 zł Środki własne, budżet gminy

28