Piranha Buggy 126p część 4z4

19
Część.4. Tutaj znajdziesz jak : Stuningować silnik , wymiary kontrolne malucha i schemat instalacji maluch

Transcript of Piranha Buggy 126p część 4z4

Page 1: Piranha Buggy 126p część 4z4

Część.4.

Tutaj znajdziesz jak :Stuningować silnik , wymiary kontrolne malucha i

schemat instalacji maluch

Page 2: Piranha Buggy 126p część 4z4

Tuning Fiata 126p - od czego zacząćSilnik malucha ma w sobie wiele przestarzałychrozwiązań, wynikajacych z faktu ,że ten motor był stosowanyjeszcze w poprzedniku malucha - Fiacie 500; co prawda od tamtejpory wprowadzono zmiany , ale wiele rzeczy pozostało niezmodyfikowanych.Nawet drobne zmiany są w stanie podnieść moc o2 do 4 KM bez ingerencji wewnatrz silnika; Nie spodziewajmy sięoczywiście cudów ,ale można poprawic trochę poprawićsilniczek - mozna to nazwać poprawianiem fabryki.Najprostszym sposobem jest tzw. soft-tuning .Dotyczy on zmiany świec , filtra powietrza, założęniemagnetyzerów.Koszty takiej operacji to zazwyczaj : ok. 35 pln - Świece , ok.60 pln - Filtr powietrza, ok. 100 pln -Magnetyzer.Razem ok . 200 złotych.

Nastepnym krokiem jest poprawienie dolotupowietrza (przeróbka opisana na stronie).Jeśli "odetkamy" dolot , dobrze jest tez poprawićwydech . Koszt tłumika : od 70pln wzyż.

Co do ustawień to zależne jest to jakie chcemyutrzymać spalanie, a poza tym - każdy silnik jest indywidualny.

Przeróbki głowicy w Fiacie 126p

Wiele osób gdy słyszy o przerobionym silniku kojarzy w pierwszej kolejności : splanowana głowica... Prawda, ale to tylko pierwszy krok.

Najpopularniejszą przeróbką jest planowanie głowicy. Koszty takiej operacji nie powinny przekroczyć 20-25 pln za 1mm. Można planować bezpiecznie około 1 mm - wzrośnie stopień sprężania, a jednocześnie nie powinna specjalnie obniżyć się żywotność silnika.Inaczej sprawa wygląda gdy chodzi o sport - w grupie N jak wiadomo: od głowicy wara!!! (UWAGA KJSowcy! w regulaminie KJSów z A. Śląskiego i A. Cieszyńskiego pisze, że auta mają być N-kowe).W grupie A można się bawić z głowicą - splanowanie w tym wypadku dochodzi do 3.0 mm, a w szczególnych egzemplarzach do 5mm, ale to są silniki których żywotność często jest krótsza niż jeden rajd.Przy planowaniu więcej niż 3mm wskazane jest wykonanie nacięć na tłokach lub osadzenie głębiej zaworów. Chodzi o to , że przy obniżonej głowicy zawory mogą się spotkać z tłokami , co pociągnie za sobą rozwalenie całego silnika .Nacięcia na tłokach wymagają oddzielnego opisu ,tak samo jak pogłebianie gniazd zaworowych.Powierzchnia głowicy po planowaniu powinna być idealnie gładka - bez żadnych zarysowań. Jeśli dodatkowo wygładzimy wierzch cylindrów oraz wyrównamy ich wysokości co do setnych milimetra to można nie zakładać uszczelki pod głowicę.Ale wtedy trzeba wziąć poprawke na maksymalne bezpieczne planowanie - 2mm. Brak tej uszczelki jest uzasadniony tym ,że to co najczęściej ulegało awarii w A-grupowych maluchach to właśnie uszczelka pod głowicą , która była po prostu wydmuchiwana. ZAWORYSkasować prowadnice zaworów wchodzące w kanały - nie dziwić się gdy do jednego kanału będzie

Page 3: Piranha Buggy 126p część 4z4

wchodziło 2mm, do drugiego 8mm a do pozostałych dwu po 3mm prowadnic - prowadnice mogą też wypadać ,tak jak gniazda zaworowe. Częstą przypadłością w głowicy malucha jest pękanie miedzy zaworami.Jeżeli nie kupujemy nowej glowicy to czeka nas wizyta w warsztacie zajmującym się spawaniem i naprawą głowic.No ale nie na darmo w Niemczech FIAT tłumaczą jako: Fehlern In Alle Teilen.Ważną sprawą jest dotarcie zaworów w gniazdach - biorąc używaną głowicę splanujemy ją i efekt wypadnie poniżej oczekiwań, bo zawory nie będą trzymały ciśniena. Uwaga! (może oczywista) Zawory dotarte do jednej głowicy nie koniecznie pasują do innej- trzeba je od nowa docierać.Można włożyć podkładki (ok.2-2.5mm) pod sprężyny zaworów, ale trzeba się nastawić, że szklanki popychaczy i wałek rozrządu nieco krócej wytrzymają. Dobrze jest też założyć uszczelniacze zaworowe - np. z CC.Dysponując odpowiednim zapleczem warsztatowym można założyć wieksze zawory - pasują podobno od Zastawy, ale jeszcze lepiej dopasować coś od diesli - takie zawory s z gruntu przygotowane na wyższe ciśnienia więc wolniej się "wyklepują". W razie potrzeby trzeba splanować trzonek lub zmodyfikować grzybek. Uważać z doborem zaworów - złej jakości zawory mogą się złamać i zniszczyc caly silnik.Można zmienić kąty na zaworach - tylko jeszcze nie wiem na jaką wartość. KANAŁYPrzeszlifować kanały - wiadomo - mniejsze opory, tylko co jakiś czas trzeba czyścić kanały - czy przeszlifowane czy nie, oraz grzybki zaworów - tam się osadza straszny syf co zmniejsza objetość kanału.Kanały dolotowe nie mogą być polerowane "na lustro" . Szlifować należy je w kierunku prostopadłym do przepływu mieszanki, zostawiając ślady szlifowania - paliwo nie spływa po ściankach i ma czas odparować.Kanały wylotowe - polerować "na lustro". Polerować też kolektory wydechowe, również na idealną gładź. Lekkie wygładzenie nie ma zbyt dużego sensu - nagar i tak bedzie miał się gdzie osadzić. W głowicy Malucha można sporo powiekszyć kanały - nie ma obawy - bo nie ma kanałów wodnych.Ale dokładniejsze dane podam jak się dowiem konkretów. KOMORY SPALANIAWybranie materiału przy zaworze dolotowym tak jak na rysunku powinno spowodować wzrost napełniania cylindra.Sprawdzić i ewentualnie skorygować współosiowość otworów:-głowica-kolektor(kolanko)-głowica-podstawka gaźnika-gaźnikNa koniecSprawdzić STAN głowicy: rozebrać (pozaznaczać które sprężyny i zawory do których gniazd), starannie umyć i sprawdzić czy nie ma peknięć.Glowica musi być skręcona bez naprężeń, powoli każdą śrubkę. Dociągać kluczem dynamometrycznym. Naprężenie wstępne : 5 kGm , po przejechaniu 300-500 km dociągnąć na 7,5 kGm . Najlepiej na zimnym silniku , ustawić też na nowo luz zaworów.Przy splanowaniu głowicy rzadko kto pamieta ,że trzeba wykonać w obejmach tlumika jajowane otwory ,żeby tłumik był troche niżej - inaczej już przy skręcaniu połączenia glowica-tłumik pojawiają się niebezpieczne naprężenia.

Fiat 126p - korekta ustawienia zapłonu

Seryjnie w Fiatach 126p zapłon ustawiony jest na 10 stopni wyprzedzenia.

Page 4: Piranha Buggy 126p część 4z4

Lepsze osiągi daje zmiana tego kąta na 13 stopni wyprzedzenia. Dodatkowym "ciekawym" efektem jest przy tym strzelanie w tłumik przy ujęciu gazu, co w połączeniu ze sportowym tłumikiem daje wspaniałe efekty tak w zakresie osiągów jak i wydawanych przez autko dźwięków.Pamietać trzeba oczywiście o wcześniejszym prawidłowym ustawieniu odstepu styków przerywacza,który powinien wynosić 0,5+-0,03mm.Odstęp między elektrodami świecy zapłonowej producent wyznaczył na 0,6..0,7 mm. Ja jeździłem na zwykłych ISKRAch z odstępem 0,8 mm i (zakładając,że są czyste styki,dobre odstępy itd.) zauważyłem polepszenie dynamiki (dłuższa iskra).

Planowanie koła zamachowego w Maluchu

W standardzie Fiat 126p nie jest wyposażony w obrotomierz - choćby dlatego,że nawet całkowite otwarcie przepustnicy nie powoduje "wykręcania" silnika na niebezpieczne obroty. Dzieje się tak w dużej mierze za sprawą przyciężkiego nieco koła zamachowego. Koło zamachowe można odchudzić co najmniej o 25%.Staczamy koło zamachowe od strony silnika (od strony skrzyni biegów jest docisk sprzęgła). Staramy się w pierwszej kolejności wybierać materiał najbardziej oddalony od osi obrotu (zmniejszamy bezwładność).Operacja taka nie powinna przekroczyć 50-60 PLN w zakładzie ślusarskim. Problem może pojawić się gdy okaże się,że koło jest nie wyważone i ma "bicie", co może powodować bardzo poważne konsekwencje ,łącznie z urwaniem się koła.Trzeba je dodatkowo wyważyć w specjalistycznym warsztacie, koszt wyważenia to ok.50pln. Koło najlepiej jest wyważyć razem z dociskiem sprzęgła.

Uwaga: Po takiej przeróbce wskazane jest zalożenie obrotomierza (koszt ok.70-100 PLN).Efektem jest duże poprawienie dynamiki. Oczywiście dobrze jest połączyć tę przeróbkę z innymi modyfikacjami.

Poniżej rysunek koła zamachowego Fiata 126p (rys.b)oraz dla zainteresowanych koło z "dużego" czyli PF125p (rys.a)

Page 5: Piranha Buggy 126p część 4z4

Modyfikacja świec zapłonowych

Opis modyfikacji świec odnosi się do wszystkich silników z zapłonem iskrowym.Można by tu dużo pisać , ale najlepiej to pokazać;Zaokrąglenie wszystkich ostrych krawędzi w komorze spalania zmniejsza stopień odkładania się nagaru, co prowadzi do eliminacji spalania stukowego (i jego efektu - klepania zaworów). Przeróbka ta ma zastosowanie raczej do tanszych świec (Iskra), ponieważ nowoczesne świece są inaczej wytwarzane ( pokrywane powłokami, które uległyby zniszczeniu podcza takiej obróbki).

Page 6: Piranha Buggy 126p część 4z4

Modyfikacja korbowodów - Fiat 126p

Korbowody są jednymi z części silnika które podlegają cyklicznym obciążeniom , więc należy zwrócić uwagę na ich wytrzymalość zmęczeniową. Należy więc nadać im możliwie jak największą gładź powierzchni , zaokrąglić ostre krawędzie łukami o możliwie jak największych promieniach. Można również zmienić nieco kształt korbowodu,jak pokazano na rysunku, lecz należy operację tą przeprowadzać z dużą precyzją.W przypadku korbowodów malucha niektórzy specjaliści sprzeciwiają się takim operacjom ze względu wytrzymalościowych.Odelżenie wszystkich części ruchomych spowoduje mniejszą ich bezwładność; Ja jak na razie nie znam tej przeóbki z własnego doświadczenia, ale planuję ją poznać ;-)))Modyfikacje powyższe odnoszą się także do innych silników.

Modyfikacja zaworów

Modyfikacje zaworów i ich prowadnic pokazane na rysunku zmniejszają opory przepływu mieszanki , końce grzybka zaworowego należy zaokrąglić a grzybek wypolerować , co spowoduje zmniejszenie ilości ciepła doprowadzanego do zaworów od gorących spalin.Przedstawione modyfikacje prowadnic zaworowych są alternatywą dla całkowitego usunięcia prowadnic wchodzących w kanały.Polerowanie kanałów należy wykonać płótnem ściernym o ziarnistości ok 200..300. W szczególności kanały dolotowe należy polerować w kierunku prostopadłym do kierunku przepływu mieszanki. Taka mikroporowatość spowoduje lepsze odparowanie paliwa.

Page 7: Piranha Buggy 126p część 4z4

Zmiana faz rozrz.du + parę słów o wałkach - Fiat 126p

Dokupienie sportowego wałka rozrz.du do malucha nie sprawia problemu. Jest kilka firm, które robi. Wałki dostosowane do okre.lonego zestawu przeróbek. Przy temacie sportowych wałków do 126p słyszy się o kilku nazwiskach ( Halczyński, Chojnacki, Grabowski, .wiatek); Z wałkami tego ostatniego wykonawcy miałem styczno.ć. Słyszy się też wiele głosów, że s. to najlepsze wałki w Polsce.Sportowe wałki maj. "pełniejsze" krzywki ( dłuższy czas napełniania ).Podstawowy wałek od p..wiatka ma oznaczenie 114; jest to bardzo dobra propozycja do codziennej jazdy (koszt ok. 170-200 PLN), a wła.ciwie to powinien być on montowany w maluchach seryjnie ;-). Stoczternastka w połaczeniu ze sportowym wydechem i planowaniem głowicy ok.1-1,5mm i ogólnym lekkim dopracowaniem silnika (dolot, gaĽnik) daje wspaniały efekt i jest bardzo

Page 8: Piranha Buggy 126p część 4z4

przyjemny w codziennej eksploatacji.Do większych przeróbek dostosowany jest wałek 385. Wałki do pełnej A-grupy robione s. chyba na zamówienie. O wałki można pytać w każdym dobrym sklepie tuningowym.Uwaga! Każdy producent stosuje inne oznaczenia wałków; trzeba więc uważać , że by w sklepie się nie wygłupić i z pełn. powag. spytać o "114 od p.Halczyńskiego" ;-) No a teraz o zmianie faz rozrz.du.Jak każdy element w tym aucie , można poprawić również fazy rozrz.du. W skrócie to chodzi o cofnięcie wałka rozrz.du o 8-10 stopni.Już wyja.niam o co chodzi.Można to zrobić na dwa sposoby, albo przez wywiercenie nowych dziur w kole rozrz.du , albo przez wykonanie nowego znacznika na tym kole.Można tez rozpiłowac seryjne otwory w kółku rozrz.du - w lewo- ok. 2mm.Według mnie lepszy i prostszy jest drugi sposób. Przeróbkę w ten sposób zrobił w swoim maluchu kumpel , Kamil Krupa i po wszystkim stwierdził, że mu się pudełko lepiej toczy. Jak kto. chce uzyskać dokładne wrażenia z jazdy po takiej przeróbce to niech do niego mailnie.

A teraz do rzeczy:1. Zdejmujemy łańcuch z kołami.1a. Jeżeli zestaw jest zużyty kupujemy nowy.2. Wyjmujemy duże koło z łańcucha.3. Po odnalezieniu ;-) znacznika na kole odmierzamy 8-10 stopni w przód (tzn. zgodnie z wskazówkami zegara). Należy to najlepiej dokładnie i spokojnie obliczyć, z zegarmistrzowsk. precyzj.; Najlepiej jest koło dokładnie wyczy.cić i wszystko powoli i dokładnie zaznaczyć.4. W nowym miejscu zrobić znacznik (który bedziemy mogli odróżnić od starego);5. Wałek w silniku cofn.ć o 10 stopni ; (można założyć koła bez łańcucha i ustawić znacznik na małym kole z nowym znacznikiem na dużym kole - koło na wałek da się założyć tylko w jeden sposób , bo otwory s. nierówno wywiercone (specjalnie))6. Teraz .ci.gamy koła , zakladamy łańcuch i wszystko razem montujemy7. Sprawdzamy czy wszystko chodzi odpowiednio, je.li tak to jest OK

Po tej operacji trzeba jeszcze poeksperymentowac z zapłonem - najpierw ustawiajac go na znacznik GMP.

Odparownik paliwa

Zamiast zwykłej podstawki pod gaźnik można zastosować tzw. odparownik paliwa. Z zewnątrz wygląda bardzo podobnie, aczkolwiek jego budowa wewnętrzna dalece odbiega od standardowej konstrukcji. Odparownik zgazowuje paliwo dozowane przez gaźnik przy małych oraz częściowych otwarciach przepustnicy. W tym zakresie silnik zasilany jest głównie zgazowanym paliwem (gazem), które dobrze się spala. W związku z tym silnik rozwija większy moment obrotowy, a dynamika samochodu i elastyczność silnika poprawia się. Daje lepszy "odjazd" oraz spala około 8% mniej paliwa w warunkach jazdy miejskiej, terenowej i przy mniejszych prędkościach jazdy po drodze płaskiej. Ponadto silnik jest bardziej ekologiczny. W spalinach jest około 30% mniej tlenku węgla (CO) oraz około 15% mniej węglowodorów (HC). Dalsze korzyści z zastosowania odparownika, to cichsza praca silnika, szczególnie na biegu jałowym, mniejsza wrażliwość silnika na wyrobienie ośki przepustnicy, a także możliwość szybszego wyłączenia ssania po uruchomieniu silnika. Dodatkową zaletą jest to, że silnik nie gaśnie podczas ostrych nawrotów oraz hamowań. Odparownika nie da się wykonać samemu. Można go kupić w każdym, dobrym sklepie z cześciami samochodowymi.

Page 9: Piranha Buggy 126p część 4z4

Gaźnik Gaźnik jest następnym elementem, w którym można zrobić wiele moja propozycja na pewno nie jest najlepsza i można wydusić z gaźnika więcej, natomiast ja przedstawiam to co można zrobić domowymi metodami nie osiągając maksymalnej mocy, ale i też spalania (spalanie w lecie 6,5l/100km, zimą do 9l/100 km). Na początek gaźnik należy rozebrać na elementy pierwsze i umyć, potem należy obejrzeć czy korpus gaźnika nie jest pęknięty i czy ośka przepustnicy nie ma luzu (najlepszy gaźnik do tej modyfikacji to FOS 28 S1A1). Po wstępnych oględzinach należy wykonać modyfikacje korpusu gaźnika według rysunku.

Należy bardzo dokładnie wykonać wszystkie poprawki i wypolerować powierzchnię gardzieli i dyfuzora. Dyfuzor dodatkowo można wyposażyć w układ rozbijania kropli, ale należy pamiętać o tym że takie układy powodują zubożenie mieszanki, do sportu lepiej ich nie stosować można natomiast skrócić dyfuzor od góry o 4,5 mm a następnie uformować krawędź w "lejek" (patrz rys. powyżej).

Page 10: Piranha Buggy 126p część 4z4

Rysunek �A�: w dolnej części dyfuzora 3 mm od dolnej krawędzi należy wywiercić otwóro średnicy 1 mm, a następnie wnitować tam drut miedziany o tej samej średnicy. Rysunek �B�: wywiercić otwory o średnicy 2 mm w dolnej części rozpylacza, układ na krzyż pierwszy rząd 5 mm od dolnej krawędzi, drugi rząd 8 mm od dolnej krawędzi otwory w rządach przesunięte są wobec siebie o 45 stopni. Następnie należy w miarę możliwości usunąć pilnikiem igłowym wystające fragmenty śrub mocujących przepustnicę do ośki (ostrożnie żeby nie porysować powierzchni gardzieli ani przepustnicy. Po wykonaniu wszystkich poprawek dokładnie umyć gaźnik w benzynie ekstrakcyjnej i przedmuchać sprężonym powietrzem.Jakie dysze? To pytanie jest najczęściej zadawane, dysza główna paliwa powinna być w przedziale od 115 do 125, ja zastosowałem 117 i spalanie oraz przyspieszenie jest optymalne, można oczywiście skorzystać z dyszy 130 ale spalanie wzrośnie do 12 � 15 l/100km, co nie interesuje ludzi używających auta do jazdy codziennej. Dysza główna powietrza, którą zastosowałem to 190, nie daje poprawy zwiększanie tej dyszy a nawet przeciwnie (zubożona mieszanka ma mniejszą wartość energetyczną). Trzeba zastosować rurkę emulsyjną F-74, jest najlepsza (auto jest zrywniejsze, F-8 też jest dobra), jeżeli ktoś chce zlikwidować efekt przerywania powyżej 6 tyś obrotów to powinien zastosować rurkę F-101 z zalutowanymi dwoma otworami od dołu rurki (silnik kręci się bez ograniczeń, ale jest zmulony).

Następnym problemem do rozwiązania jest przerywanie na lewych nawrotach, aby pozbyć się tego uciążliwego problemu trzeba zmodyfikować uszczelkę, wystarczy zakleić dwa otwory w uszczelce (z pogrubioną obwódką) można to zrobić �kropelką� innych klejów nie sprawdzałem, ale trzeba pamiętać, że klej musi być odporny na benzynę.

Page 11: Piranha Buggy 126p część 4z4

Wałek rozrządu i zapłon Są różne wałki, turystyczne, sportowe (rajdowe), wyścigowe, różni producenci różnie je oznaczają, ale w rzeczywistości niewiele się od siebie różnią. Ja proponuję wałek 385 od inż. Świątka. Przy wkładaniu tego wałka trzeba zastosować nowe szklanki, luz zaworów ustawia się na 0,15 dolot i 0,20 wylot (ustawiane przy mijaniu zaworów cylindra przeciwnego), kąt mijania zawiera się pomiędzy 15 a 10 stopni (w zależności od zużycia łańcucha rozrządu). Kąt wyprzedzenia zapłonu ustawia się na około 13 stopni (3 mm przed pierwszą kreską na obudowie rozrządu), ale gdyby występowało spalanie stukowe to trzeba go troszkę opóźnić (dobrać metodą prób i błędów). Można też zostawić seryjny wałek rozrządu (lub lepszą od serii 114), auto będzie miało ciekawą charakterystykę, ciąg zaczyna się od 2 tyś, przy 3,5 tyś jest moment max a koniec ciągu wypada na 5,5 tyś dobre na ciasne KJS'y (spalanie 7-8 przy dynamicznej jeździe miejskiej). 385 ma charakterystykę nieco inną ciąg zaczyna się przy 3 tyś. moment max wypada na około 4 tyś a koniec ciągu to około 7 tyś ale średnie spalanie jest o około litr większe. Można też manipulować wałkiem tak żeby moment/moc max dobrać do innych obrotów, zasada jest taka przyspieszenie wałka (w prawo względem koła zębatego, rozwiercone otwory na śruby tak żeby dało się przesuwać koło zębate na wałku) przenosi moment max na niższe obroty, a opóźnienie (w lewo) przenosi moment max na wyższe obroty, trzeba pamiętać że rozwiercenie otworów o 1 mm to jest około 4 stopni (względem wału korbowego). 1. Ustawienie standardowe

Page 12: Piranha Buggy 126p część 4z4

2. Opóźnienie wałka o około 10 stopni przy zapłonie ustawionym na 0 stopni kolor niebieski (Szaya 1) i przy zapłonie ustawionym na 13 stopni kolor czerwony, przy cofniętym zapłonie dół się znacznie pogarsza należałoby zmodyfikować aparat zapłonowy tak żeby regulator odśrodkowy wyprzedzał maksymalnie o 10 stopni a nie o 21 czy 18 (w zależności od aparatu) i ustawić zapłon normalnie (10-13 stopni)

3. Przyspieszenie wałka o około 10 stopni przy zapłonie ustawionym na 13 stopni, nie da się jeździć na trasie ale do miasta rewelacja

Page 13: Piranha Buggy 126p część 4z4

4. Na koniec nałożone wykresy dla porównania, kolor czerwony wałek ustawiony seryjnie przy zapłonie na 13 stopni, na niebiesko wałek przyspieszony 10 stopni przy zapłonie ustawionym na 13 stopni, w kolorze różowym wałek cofnięty o 10 stopni przy zapłonie ustawionym na 13 stopni, na brązowo wałek cofnięty o 10 stopni przy zapłonie na 0 stopni

Pomiary wykonane na silniku o następujących modyfikacjach:1. Głowica splanowana 2mm z wygładzonymi i wyrównanymi kanałami, podcięcie przy zaworach dolotowych2. poprawiony dolot3. gaźnik dysza paliwa 117, powietrze 190, rurka emulsyjna F74 reszta tak jak w...4. Wydech Wupex TS (duża puszka, dwie końcówki) Poniżej porównanie eleganta (kolor czerwony) i silnika testowego (kolor niebieski)

Page 14: Piranha Buggy 126p część 4z4

.2.Wymiary kontrolne maluch

Page 15: Piranha Buggy 126p część 4z4

.3.Schemat instalacji elektrycznej

Page 16: Piranha Buggy 126p część 4z4
Page 17: Piranha Buggy 126p część 4z4
Page 18: Piranha Buggy 126p część 4z4

Schemat instalacji Buggy

Page 19: Piranha Buggy 126p część 4z4