Wydawnictwo Helionul. Koœciuszki 1c44-100 Gliwicetel. 032 230 98 63e-mail: helion@helion.pl

PRZYK£ADOWY ROZDZIA£PRZYK£ADOWY ROZDZIA£

IDZ DOIDZ DO

ZAMÓW DRUKOWANY KATALOGZAMÓW DRUKOWANY KATALOG

KATALOG KSI¥¯EKKATALOG KSI¥¯EK

TWÓJ KOSZYKTWÓJ KOSZYK

CENNIK I INFORMACJECENNIK I INFORMACJE

ZAMÓW INFORMACJEO NOWOœCIACH

ZAMÓW INFORMACJEO NOWOœCIACH

ZAMÓW CENNIKZAMÓW CENNIK

CZYTELNIACZYTELNIAFRAGMENTY KSI¥¯EK ONLINEFRAGMENTY KSI¥¯EK ONLINE

SPIS TREœCISPIS TREœCI

DODAJ DO KOSZYKADODAJ DO KOSZYKA

KATALOG ONLINEKATALOG ONLINE

Photoshop. Restauracjai retusz. Wydanie III

Przywróæ blask starym fotografiom i popraw nieudane zdjêcia

• Odtwórz uszkodzone fragmenty zdjêæ• Usuñ efekty nieprawid³owej ekspozycji• Nadaj nowy wygl¹d portretom i krajobrazom

Jak czêsto, przegl¹daj¹c stare, rodzinne zdjêcia, zastanawiamy siê nad tym, jak piêkne musia³y byæ, zanim wyblak³y i zakurzy³y siê? Ile razy odk³adamy na bok wakacyjne fotografie z powodu b³êdów, jakie pope³niliœmy podczas ich robienia? Czy naprawdê nie ma narzêdzia, które pozwoli³oby uratowaæ zniszczone zdjêcia i tym samym przywo³aæ ulotne wspomnienia? Na szczêœcie jest i nosi nazwê Photoshop. Ten rewelacyjny program graficzny oferuje u¿ytkownikom mo¿liwoœci, o jakich tradycyjnym retuszerom fotograficznym nawet siê nie œni³o. Dziêki niemu mo¿na odtworzyæ stare i uszkodzone zdjêcia, skorygowaæ nieudane fotografie i usun¹æ rysy oraz skazy ze zdjêæ, które zeskanowaliœmy.

Ksi¹¿ka „Photoshop. Restauracja i retusz. Wydanie III” przedstawia techniki retuszerskie, które pomog¹ Ci uratowaæ nawet najbardziej zniszczone fotografie. Wykonuj¹c kolejne przyk³ady, poznasz narzêdzia i metody wykorzystywane przez fotografów, projektantów, pracownie retuszerskie i artystów-retuszerów do odnawiania cennych, zabytkowych zdjêæ, retuszowania portretów i wzbogacania fotografii artystycznych. Nauczysz siê poprawiaæ kolorystykê, ostroœæ i ekspozycjê zdjêæ, usuwaæ pêkniêcia, rysy i rozdarcia oraz wykorzystywaæ filtry i efekty do nadawania nowego wygl¹du fotografiom.

• Interfejs u¿ytkownika Photoshopa• Korekcja tonalna i barwna• Poprawianie b³êdnej ekspozycji• Usuwanie plam z fotografii• Odtwarzanie uszkodzonych fragmentów• Konwersja zdjêæ kolorowych na czarno-bia³e i w sepii• Retusz portretów

Poznaj profesjonalne techniki retuszerskie

Autorzy: Katrin Eismann, Wayne PalmerT³umaczenie: Ma³gorzata BordaISBN: 83-246-0412-XTytu³ orygina³u: Adobe Photoshop Restoration & RetouchingFormat: B5, stron: 488

WSTĘP Znaczenie zdjęć 14Znaczenie nauki 15Dla kogo jest ta książka? 15Struktura książki i strona internetowa 16Uwagi dla instruktorów 17Czy użytkownicy programu Photoshop Elements

mogą korzystać z tej książki? 17

CZĘŚĆ I:PHOTOSHOP DLA RETUSZERÓW

PODSTAWOWE ZASADY PRACY Skróty klawiaturowe 22Palety, menu i przestrzenie robocze 27Szybka zmiana trybu wyświetlania obrazka 30Menu kontekstowe 32Poznaj znaczenie warstw 34Organizacja procesu pracy i zarządzanie plikami 38Zanim zaczniesz, czyli kilka dodatkowych uwag 45Podsumowanie 46

CZĘŚĆ II:KORYGOWANIE TONÓW, NAŚWIETLANIA I BARW

POPRAWIANIE KONTRASTU I KOREKTY TONALNE Zalety obrazów o dużej głębi bitowej 50Oszacowanie charakterystyki tonalnej obrazu

i prewizualizacja ostatecznych rezultatów 52Znaczenie warstw dopasowania 57Korekcja tonalna przy użyciu polecenia Levels (Poziomy) 58Korekcja za pomocą polecenia Levels (Poziomy) 58Krzywe i kontrast 66Tryby mieszania 71Uwydatnianie szczegółów przy pomocy mieszania kanałów

oraz trybu Screen (Mnożenie odwrotności) 77

1

2

Spis

treś

ci

R00_pod4.qxd 08-01-07 02:33 Page 4

Warstwy dopasowania dla zaawansowanych 78Łączenie korekt tonalnych 79Korekty tonalne oparte na zaznaczeniach 82Podsumowanie 85

KOREKCJA NAŚWIETLANIA Korekcja niedoświetlonych zdjęć 88Ratowanie prześwietlonych zdjęć 104Polecenie ratunkowe — Shadow/Highlight (Cień/Światło) 110Podsumowanie 115

PRACA Z KOLOREM Podstawowe informacje o kolorze 118Identyfikowanie przebarwień 120Korekcja koloru

przy użyciu polecania Variations (Wariacje) 121Naśladowanie ciemni fotograficznej

za pomocą polecenia Color Balance (Balans kolorów) 124Globalne korekty barwne 127Liczby nie kłamią 141Selektywne korekty barwne 148Korekta nieprawidłowej temperatury barwowej światła 151Łagodzenie skrajnych problemów z kolorem 156Dobieranie, zamienianie i zastępowanie kolorów 163Podsumowanie 170

CZĘŚĆ III:PODSTAWOWE TECHNIKI RENOWACJI, RETUSZOWANIA I ODBUDOWYWANIA ZDJĘĆ

USUWANIE KURZU, PLAM I RYS Odkurzanie na 102 174Tekstura odbitek, efekt mory i przekłamania kolorów 207Podsumowanie 218

5

3

4

5

R00_pod4.qxd 08-01-07 02:33 Page 5

NAPRAWIANIE USZKODZEŃ Usuwanie pęknięć, rys i rozdarć 220Ukrywanie rozpraszających uwagę szczegółów 232Usuwanie plam i odbarwień 235Usuwanie krzywizn, deformacji

i zniekształceń geometrycznych 246Podsumowanie 254

REKONSTRUKCJA I ODTWARZANIE ZDJĘĆ Odtwarzanie tła 256Rekonstrukcja sylwetek ludzi, miejsc i przedmiotów 264Redukowanie odblasków obiektywu,

odbić i wycieków światła 281Podsumowanie 294

NADAWANIE ZDJĘCIOM BLASKU I POLORU Konwersja koloru na czerń i biel 296Kolorowanie obrazów 310Ręczne kolorowanie czarno-białych obrazów 314Dodawanie efektów malarskich 320Niekonwencjonalne krawędzie 323Wyostrzanie zdjęć 326Podsumowanie 333

CZĘŚĆ IV:AKCENTOWANIE RYSÓW TWARZY

RETUSZOWANIE PORTRETÓW Poszczególne etapy retuszu 338Opracowanie strategii retuszowania portretów 340Usuwanie rozpraszających uwagę szczegółów 343Wygładzanie zarysu sylwetki 346Znaczenie skóry 357

6

8

9

6

7

R00_pod4.qxd 08-01-07 02:33 Page 6

Podkreślanie rysów twarzy 376Poprawianie oświetlenia i ostrości 394Twórcze interpretacje 397Podsumowanie 407

RETUSZOWANIE FOTOGRAFII GLAMOUR Rodzaje retuszu glamour 410Opracowanie strategii pracy 414Etapy pracy nad pięknem 416Kształt i symetria 420Udoskonalanie skóry 426Podkreślanie charakterystycznych cech twarzy 437Ostrość obrazu 455Artystyczne oświetlenie 458Podsumowanie 464

DODATEK Współpracownicy 465Ofiarodawcy fotografii 467

7

10

R00_pod4.qxd 08-01-07 02:33 Page 7

KOREKCJA NAŚWIETLANIA

Czasy się zmieniły. Zamiast wywoływać zdjęcia u fotografa,wystarczy spojrzeć na wyświetlacz LCD. Bez względu jed-

nak na to, czy korzystamy z aparatu analogowego, czy robimyzdjęcia cyfrowe, wciąż narzekamy na to, że są zbyt jasne, zbytciemne lub po prostu lampa błysnęła nie tak, jak trzeba. Wszyst-kie te mankamenty mogą być sprowadzone do problemu nie-odpowiedniego naświetlania. Mimo iż nowoczesne aparatywyposażone są w wyszukane światłomierze oraz ustawienia eks-pozycji, silne oświetlenie z tyłu lub poprawne w zamyśle, nie-prawidłowe ustawienia aparatu potrafią oszukać te cudatechniki i popsuć ujęcie.

Ponadto skutki działania czasu, wystawianie zdjęcia na silneświatło słoneczne, nieprawidłowe warunki przechowywania, złaobróbka chemiczna i krótkotrwała natura większości koloro-wych podłoży fotograficznych — wszystko to może siać spusto-szenie wśród najukochańszych wspomnień. Kiedy zdjęciablakną, tracą bogate czernie i czyste biele, a także często cier-pią z powodu dziwnych zmian kolorów.

W tym rozdziale będziesz pracować ze obrazami kolorowymii czarno-białymi, by nauczyć się, jak:

• rozjaśniać ciemne, niedoświetlone obrazy,

• przywracać szczegóły prześwietlonych zdjęć,

• pracować z obiektami inteligentnymi i zdjęciami w for-macie RAW,

• naprawiać obrazy obarczone wieloma wadami związany-mi z naświetlaniem i płowieniem,

• posługiwać się poleceniem Shadow/Highlight(Cień/Światło).

3

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:24 Page 87

U w a g a

Gdy masz możliwość wyboru pomiędzy ska-

nowaniem odbitki a oryginalnym filmem,

praca z kliszą w większości przypadków za-

owocuje lepszymi wynikami. Nawet skrajnie

niedoświetlony lub prześwietlony film jest lep-

szym źródłem informacji niż odbitka z niego

wywołana. Ponadto z negatywu można uzys-

kać kolejną odbitkę, której nie trzeba będzie

poświęcać specjalnej uwagi. Kolory odbitek

z czasem ulegają zmianom znacznie częściej

niż kolory utrwalone na kliszy.

KOREKCJANIEDOŚWIETLONYCH ZDJĘĆObrazy niedoświetlone są zazwyczaj ciemne lubprzyćmione, pozbawione prawdziwych, bogatychczerni i czystych bieli. Cienie nie zawierająceżadnych użytecznych informacji i białe obszary(jak np. śnieg), które poszarzały, to znaki ostrze-gawcze, że światłomierz aparatu został oszukanyprzy obliczaniu czasu naświetlania. Obrazy, którewyblakły wraz z upływem czasu, także zdradzająobjawy niedoświetlenia, można je więc ratowaćdokładnie tymi samymi metodami.

Korzystanie z trybu mieszania Screen(Mnożenie odwrotności)Nie ma nic gorszego niż próba ratowania ferro-typu — bezodblaskowej fotografii na nośnikuz metalowej płytki pokrytej ciemną emalią. Ferro-typia była popularną i niedrogą techniką foto-graficzną stosowaną od roku 1856 aż dowczesnych lat dwudziestego wieku. Rysunek 3.1przedstawia oryginał, który jest zbyt ciemny, byw jakimkolwiek stopniu móc go wykorzystać. Dorozjaśnienia obrazu użyłam kilku warstw dopa-sowania Curves (Krzywe) w trybie mieszania Scre-en (Mnożenie odwrotności). Efekt tego działaniaprzedstawia rysunek 3.2.

ch3_tintype.jpg

Rysunek 3.1.

Rysunek 3.2.

Photoshop. Restauracja i retusz88

PRZED

PO

© C

opyrig

ht: M

uze

um

Thom

asa

T. Tabera

— To

warzystw

o H

istoryczn

e H

rabstw

a L

ycom

ing

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:24 Page 88

1. Jeśli przeprowadzamy duże korekty tonalnelub barwne, dobrym nawykiem jest śledze-nie ważnych informacji tonalnych poprzezdodanie próbników koloru tak, jak pokaza-no na rysunku 3.3. W tym przykładziedodałam cztery próbniki koloru, by śledzićświatła i cienie na sukience, odcienie skóryoraz tło studia.

2. Gdy śledzisz zmiany ekspozycji, dobrze jestustawić odczyt w palecie Info na K (czar-ny), który podawany jest w skali od 1 do100%. Jeśli chcesz zmienić odczyt paletyInfo, kliknij i przytrzymaj kolejne ikonypróbnika, i z menu wybierz opcję Grayscale(Skala szarości).

3. Dodaj warstwę dopasowania Curves(Krzywe), kliknij OK bez zmieniania cze-gokolwiek w oknie dialogowym, a następ-nie zmień tryb mieszania tej warstwyna Screen (Mnożenie odwrotności).

4. Obserwacja palety Info jest kluczowa, jeślichcesz zrozumieć, jak tryby mieszaniawpływają na dane obrazu. Aby porównać

wartości próbników przed i po zmianie,kliknij dwa razy ikonę warstwy dopasowa-nia. Jak pokazano na rysunku 3.4, pierw-sza wartość (przed ukośnikiem) jestwartością oryginalną próbki, a druga (poukośniku) przedstawia wartość po edycji.

• Próbnik 1: Wartość próbnika tłazmieniła się z 63% na 37%.

• Próbnik 2: Odcień skóry zmienił sięz 65% na 38%.

• Próbnik 3: Odcień sukienki zmieniłsię z 84% na 68%.

• Próbnik 4: W tym przykładzie wartośćcieni pozostała niezmieniona.

Oczywiście wartości otrzymane przez Cie-bie będą się różnić od tych, jakie ja uzys-kałam, gdyż zaznaczenie dokładnie tychsamych punktów obrazu jest praktycznieniemożliwe.

5. Zwiększ efekt rozjaśnienia, kopiując war-stwę dopasowania Curves (Krzywe)poprzez przeciągnięcie jej nad ikonę NewLayer (Nowa warstwa). Możesz też powie-

Rozdział 3. Korekcja naświetlania

Rysunek 3.3. Próbniki koloru pozwalają na pomiar i śledzeniezmian tonalnych

Rysunek 3.4. Zmiana trybu mieszania warstwy na Screen (Mnoże-nie odwrotności) rozjaśni ciemne obrazy. Jeśli war-stwa dopasowania jest aktywna, na palecie Infomożna śledzić zmiany wartości tonalnych

89

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:24 Page 89

lić istniejącą warstwę, naciskając klawiszeCtrl+J (Mac OS: Cmd+J).

6. W bieżącym przykładzie dwukrotnie skop-iowałam wyjściową warstwę dopasowaniaCurves (Krzywe), lecz dodanie trzeciej war-stwy za bardzo rozjaśniło zdjęcie. Zmniej-szyłam zatem wartość parametru Opacity(Krycie) ostatniej warstwy, otrzymującw efekcie obraz pokazany na rysunku 3.5.

Rysunek 3.5. Powielanie warstw dopasowania zwiększa efektzmiany ekspozycji. Efekt ten można zredukować,zmniejszając wartości krycia warstwy

W s k a z ó w k a

Dla ciemnych, niedoświetlonych obrazów

zmiana trybu mieszania na Linear Dodge

(Rozjaśnianie liniowe) także może zwiększyć

efekt rozjaśnienia i jednocześnie zwiększyć

kontrast obrazka.

O s t r z e ¿ e n i e

Zbyt duży kontrast uzyskany za pomocą try-

bów mieszania lub zmian tonalnych może

skutkować efektem posteryzacji (rysunek 3.6),

który podczas drukowania może powodować

pasmowanie. Uważaj na to, jak bardzo zmie-

niasz wartości tonalne (rozjaśniasz i przyciem-

niasz zdjęcie), a unikniesz posteryzacji.

Rysunek 3.6. Posteryzacja obrazu może skutkować pasmowaniempodczas drukowania

Teraz, gdy ekspozycja została poprawiona, uszko-dzenia są dość widoczne. Techniki naprawy obra-zu poznasz w rozdziale 6., „Naprawianie uszkodzeń”.

Korekty tonalneCzujniki aparatu mogą zostać oszukane podczasdobierania czasu naświetlenia, jeśli na zdjęciupróbujemy uwiecznić jakiś jasny obiekt. W nastę-pującym przykładzie czujnik aparatu został oszu-kany przez słońce przebijające się przez chmuryna jasnym, porannym niebie, powodując niedo-świetlenie dolnej części zdjęcia (rysunek 3.7).Z kolei widoczny na rysunku 3.8 obraz jest tonal-nie wyważony, a moje wspomnienia z tego wczes-nego porannego spaceru zostały zachowane.

ch3_underexposed_beach.jpg

Ponieważ tylko połowa obrazu jest niedoświetlo-na, zastosowanie warstwy dopasowania do całegoobrazu spowoduje bardzo poważne prześwietlenietej połowy, której ekspozycja jest poprawna. Maskawarstwy pozwala kontrolować, na którą częśćobrazu będzie oddziaływać warstwa dopasowania— zamalowanie na czarno fragmentów maskizabezpieczy określone obszary zdjęcia przedzmianą. Jeśli chcesz uzyskać równomierne, płynneprzejście z miejsc dobrze naświetlonych do nie-

90 Photoshop. Restauracja i retusz

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:24 Page 90

doświetlonych fragmentów zdjęcia, użyj narzędziaGradient, które nakłada kolor na całą powierzch-nię obrazu, począwszy od czerni, poprzez różneodcienie szarości, aż do bieli.

1. Dodaj warstwę dopasowania Curves (Krzy-we) i kliknij przycisk OK. Jeśli problema-tyczny obszar jest zbyt ciemny (jak w tymprzypadku), zmień tryb mieszania na Screen(Mnożenie odwrotności) lub Linear Dodge(Rozjaśnianie liniowe), jeśli zaś jest zbytjasny — wybierz Multiply (Mnożenie) lubLinear Burn (Ściemnianie liniowe).

2. W omawianym przykładzie zmieniłam trybmieszania na Linear Dodge (Rozjaśnienieliniowe), dzięki czemu obraz uległ rozjaś-nieniu, wzrósł również jego kontrast. Jed-nak takie działanie spowodowało, że niebostało się zbyt jasne (rysunek 3.9).

3. Aby określić, gdzie powinno rozpoczynaćsię działanie warstwy korekcyjnej, włącznarzędzie Gradient i kliknij ikonę LinearGradient (Gradient liniowy), znajdującą się

Rozdział 3. Korekcja naświetlania 91

Rysunek 3.7.

Rysunek 3.8.

PRZED

PO

Rysunek 3.9. Ustawienie trybu mieszania warstwy na Linear Dodge(Rozjaśnianie liniowe) za bardzo rozjaśniło obraz

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:24 Page 91

na pasku opcji. Otwórz panel wyboru gra-dientu i wybierz czarny-biały, czyli trzeciod lewej w górnym rzędzie (rysunek 3.10).

4. Traktuj narzędzie Gradient jak bardzo dużypędzel, który zamalowuje cały obraz jed-nym pociągnięciem. Nanoszenie gradientuzacznij w miejscu, w którym chcesz ograni-czyć efekt rozjaśnienia (w tym przykładziebędzie to tuż pod słońcem) i zakończna obszarze, gdzie powinno zaczynać siędziałanie warstwy dopasowania (tutajbędzie to górna część horyzontu), jak widaćto na rysunku 3.11. Jeśli za pierwszymrazem efekty nie będą zadowalające lub

na zdjęciu wyraźnie będzie rysować się gra-nica pomiędzy oryginalnym i skorygowa-nym obszarem, to ponownie nanieśgradient bezpośrednio na ten sam frag-ment, na który nałożyłeś poprzedni gra-dient. Działanie to powtarzaj, dopóki nieuzyskasz zadawalających rezultatów. Wszę-dzie tam, gdzie gradient jest czarny, korektatonalna będzie ukryta, natomiast w miejs-cach jasnych zmiany będą widoczne.

5. Wzmocnij efekt rozjaśnienia, kopiując war-stwę dopasowania poprzez przeciągnięciejej nad ikonę New Layer (Nowa warstwa).Jeśli to konieczne, zmień wartość paramet-ru krycia warstwy tak, jak na rysunku 3.12.Jak widać, przy kopiowaniu warstwy dopa-sowania kopiujesz również jej maskę.

Rysunek 3.12. Kopiowanie warstwy dopasowania wraz z maskąwarstwy wzmacnia efekt i jednocześnie zachowujemaskę warstwy

92 Photoshop. Restauracja i retusz

Rysunek 3.10. Wybór nieprzezroczystego, czarno-białego gradientu

Rysunek 3.11. Nanoszenie gradientu na masce warstwy dopasowa-nia pozwala kontrolować, na jakich obszarach zmia-ny będą zastosowane

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:25 Page 92

Korekta tłumienia światłaUżycie zewnętrznej lampy błyskowej powodujetyle samo problemów związanych z cieniamii tłumieniem flesza, ile ich rozwiązuje. Rysunek3.13 pokazuje jeden z problemów naświetlaniafleszem, w którym lampa błyskowa nie obejmu-je dokładnie całego przedmiotu na zdjęciu, powo-dując lekkie niedoświetlenie dolnej części obrazu.W tym przykładzie za pomocą Photoshopa ide-alnie połączysz słabo oświetlone zdjęcie z jegojaśniejszą wersją, w rezultacie otrzymując obrazwidoczny na rysunku 3.14.

ch3_unevenflash.jpg

Rysunek 3.13.

Rysunek 3.14.

1. Aby rozjaśnić dolną część obrazu oraz kra-wędzie zdjęcia, dodaj warstwę dopasowaniaLevels (Poziomy), kliknij OK i zmień jej trybmieszania na Screen (Mnożenie odwrotności).Odwróć maskę warstwy za pomocą polece-nia Image/Adjustment/Invert (Obrazek/Dopasuj/Odwrotność) lub naciśnij klawiszeCtrl+I (Mac OS: Cmd+I) — w ten sposóbukryjesz efekt rozjaśnienia. Obraz będziewyglądał tak, jakbyś nic na nim nie zmieniał(rysunek 3.15).

2. Włącz narzędzie Gradient i upewnij się, żekolor narzędzia jest biały. Na pasku opcjiwybierz gradient Foreground to Transparent(Kolor narzędzia do przezroczystości), zakreś-lony na rysunku 3.16. Praca z tym typemgradientu pozwoli Ci na połączenie kilkugradientów na jednej masce warstwy, dziękiczemu rozjaśnisz więcej niż tylko jedenfragment zdjęcia.

Rozdział 3. Korekcja naświetlania 93©

Sco

tt S

eew

ald

PRZED

PORysunek 3.16. Wybór gradientu Foreground to Transparent (Kolornarzędzia do przezroczystości)

Rysunek 3.15. Odwracając maskę, ukryjesz zmiany

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:25 Page 93

3. Uruchom tryb pełnego ekranu naciskającklawisz F. Upewnij się, że narzędzie Gradientjest włączone, kliknij i przeciągnij kursoremod dołu obrazu aż do poziomu pasa zawodni-ków w drugim rzędzie. Następnie nanieśjeden gradient od lewej strony obrazka ażdo ramienia pierwszego stojącego zawodni-ka, i kolejny analogicznie — od prawej stro-ny aż do zawodnika stojącego najbardziejna zewnątrz (rysunek 3.17). Aby zobaczyćmaskę, kliknij ją, przytrzymując klawisz Alt(Mac OS: Option). Ponowne takie kliknię-cie przywróci widok obrazka.

W s k a z ó w k a

Jeśli używasz narzędzia Gradient, łatwiej

jest pracować w trybie pełnego ekranu,

z obrazkiem pomniejszonym na tyle, by

widzieć zarówno obrazek, jak i obszar

roboczy. Jeśli zachodzi taka potrzeba,

zacznij rysować gradient poza obrazkiem,

by w ramach zdjęcia znalazła się tylko jego

część, dzięki czemu wybrany fragment

ulegnie bardzo subtelnemu rozjaśnieniu

lub przyciemnieniu.

4. Skopiowanie warstwy dopasowania jedenlub więcej razy wzmocni efekt rozjaśnienia(rysunek 3.18).

94 Photoshop. Restauracja i retusz

Rysunek 3.17. Gradient Foreground to Transparent (Kolor narzę-dzia do przezroczystości) pozwala łączyć kilka gra-dientów na jednej masce

Rysunek 3.18. Powielenie warstwy dopasowania wzmacnia efektrozjaśnienia

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:25 Page 94

Malowaniez wykorzystaniem warstw dopasowaniaOczywiście nie wszystkie niedoskonałości obrazówsą ułożone w jednej linii lub występują w jednymzakresie tonalnym, tak jak to miało miejsce w po-przednich przykładach. Kiedy muszę poprawić nie-regularną powierzchnię, maluję na masce warstwydopasowania, wykorzystując do tego pędzle Pho-toshopa i tablet graficzny firmy Wacom. Na rysun-ku przedstawiającym łódź na skutym lodem jeziorzeHuron (rysunek 3.19) śnieg oszukał światłomierzaparatu. Obraz jest zbyt ciemny i piękno białej łodzizagubionej w zimnej pustce przepadło bezpowrot-nie. Dzięki rozjaśnieniu całego zdjęcia i zaakcen-towaniu łodzi i śniegu, zdjęcie stanie się znaczniebardziej interesujące (rysunek 3.20).

ch3_blueboat.jpg

1. Dodaj warstwę dopasowania Levels (Pozio-my), a następnie, jak opisywałam w rozdzia-le 2., „Poprawianie kontrastów i tonów”,przesuń suwaki świateł i cieni do krawędzihistogramu. Wybierz kroplomierz Set GrayPoint (Punkt szarości) i kliknij łódź — w tensposób zrównoważysz silnie niebieskiezabarwienie zdjęcia (rysunek 3.21).

2. Aby rozjaśnić łódź, dodaj warstwę dopaso-wania Curves (Krzywe) i zmień tryb mie-szania na Screen (Mnożenie odwrotności).Rysunek 3.22 pokazuje, że efektem ubocz-nym jest rozjaśnienie całego obrazu.

3. Ukryj efekty działania warstwy Curves(Krzywe) — naciskając Ctrl+I (Mac OS:Cmd+I), odwróć maskę warstwy dopaso-wania.

4. Klikając ikonę Foreground (Kolor narzędzia),otwórz próbnik kolorów i w sekcji HSBustaw wartości 0, 0 i 50%. W ten sposóbwybierzesz kolor średnio szary (rysunek3.23). Następnie dużym pędzlem o mięk-kiej końcówce zamaluj łódź tak, jak poka-zano na rysunku 3.24.

Rozdział 3. Korekcja naświetlania 95

Rysunek 3.19.

Rysunek 3.20.

PRZED

PO

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:25 Page 95

5. Do mocniejszego rozjaśnienia łodzi użyjsztuczki, którą podzielił się ze mną DaveBillman. Zamiast malować jaśniejszym kolo-rem na masce warstwy, co mogłoby spowo-dować niejednolity efekt, Dave radzikliknąć maskę warstwy, przytrzymując kla-wisz Ctrl (Mac OS: Cmd), i w ten sposóbwybrać maskę do edycji. Zignoruj ostrze-żenie: „No pixels are more than 50% selected.The selection edges will not be visible” („Żadnepiksele nie są zaznaczone bardziej niż 50%.Krawędzie zaznaczenia nie będą widoczne”).Wiadomość ta oznacza tyle, że zaznaczeniejest aktywne, ale różnica jest niewystar-czająca, by Photoshop mógł je narysować.

96 Photoshop. Restauracja i retusz

Rysunek 3.23. W sekcji HSB wpisz wartości 0, 0 i 50%

Rysunek 3.21. Za pomocą poziomów popraw ogólną ekspozycjęi usuń niebieskie zabarwienie zdjęcia

Rysunek 3.22. Tryb mieszania Screen (Mnożenie odwrotności) roz-jaśni cały obraz

Rysunek 3.24. Pomalowanie maski warstwy pozwala na ostrożnerozjaśnianie tylko wybranych obszarów

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:25 Page 96

6. Zmień kolor narzędzia na szary o 10 – 25%jaśniejszy (w tym przypadku 0, 0, 75%)i wypełnij aktywne zaznaczenie, wybierającEdit/Fill (Edycja/Wypełnij). Następniew oknie dialogowym z listy rozwijalnejwybierz Foreground Color (Kolor narzędzia)— w ten sposób otrzymasz zdjęcie widocz-ne na rysunku 3.25. Powtórz czynności tylerazy ile trzeba, dobierając w razie potrzebyjaśniejsze odcienie szarości. Dzięki takiemuwypełnieniu unikniesz niejednolitego roz-jaśnienia.

7. Śnieg powinien być jaśniejszy — dodajnową warstwę Curves (Krzywe) i zmień jejtryb mieszania na Screen (Mnożenie odwrot-ności). Następnie odwróć maskę warstwyi miękkim pędzlem z 50% odcieniem sza-rości zamaluj śnieg w dolnej części obrazka(rysunek 3.26). Metodą Dave’a możesz teżrozjaśnić śnieg według własnego upodoba-nia. Dopracuj efekt rozjaśnienia, zmie-niając odpowiednio wartość parametrukrycia warstwy dopasowania.

Rysunek 3.26. Zamalowanie śniegu miękkim pędzlem sprawi, żepołączenie między jaśniejszym a ciemniejszym obsza-rem jest niedostrzegalne

Technika ta daje Ci możliwość decydowania, gdziei w jakim stopniu zastosować korekty tonalne. Jeślidodatkowo wykorzystasz pędzle o miękkich koń-cówkach, w rezultacie zmiany tonalne będą trud-ne do wykrycia.

Lepiej dwa razy niż razFormat plików Camera Raw pozwala zachowywaćnajwyższą jakość obrazu i oferuje najlepszą elas-tyczność przetwarzania. Jako że każdy producentopracował nieco inny wariant formatu RAW, orazinaczej go nazywa, musisz więc sprawdzić w instruk-cji swego aparatu, czy oferuje on możliwość zapisy-wania zdjęć w tym formacie. Dużą zaletą korzystaniaz plików RAW jest możliwość otrzymania kilku war-iantów zdjęcia w wyniku zmiany ekspozycji w modu-le Camera Raw, a następnie połączenie rezultatóww jeden idealny obraz. Ponadto, jeśli podczas wyko-nywania serii naświetleń użyjesz statywu, będzieszmógł uzyskać obraz w formacie HDR (ang. highdynamic range), a tym samym znacznie rozszerzyćzakres tonalny zdjęcia.

Obraz przedstawiony w poniższym przykładziezostał zrobiony bez statywu, tak więc dysponuję

Rozdział 3. Korekcja naświetlania 97

Rysunek 3.25. Wypełnienie aktywnego zaznaczenia jaśniejszymodcieniem szarości jest dokładniejsze niż malowaniena masce warstwy

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:25 Page 97

tylko jednym ujęciem. Trzeba będzie poddać jedwukrotnej obróbce — raz pod kątem cieni, a razświateł. Jak pokazano na rysunku 3.27, górna częśćkanionu jest dobrze oświetlona, podczas gdy jegodolne partie są zbyt ciemne. Poprzez połączeniedwóch wersji tego samego zdjęcia byłam w stanieuzyskać obraz widoczny na rysunku 3.28.

ch3_grand_canyon.jpg

Jeśli chcesz zachować elastyczność podczas dwu-krotnej obróbki tego samego zdjęcia, gorąco pole-cam zastosowanie obiektów inteligentnych, którepozwalają umieścić oryginalny plik RAW na od-dzielnej warstwie dokumentu Photoshopa. W efek-cie możesz dowolnie wpływać na pliki RAW,korygując je pod kątem całego projektu. Ogólnietechnikę tę można podzielić na pięć podstawowychkroków — osadzenie dwóch wersji tego samegoobrazka jako obiektów inteligentnych, połączeniepowstałych obiektów za pomocą masek warstwy,skorygowanie kompozycji, przeskalowanie jej orazusunięcie przekłamań kolorów.

1. Przede wszystkim ustal najmniejszy orazdomyślny rozmiar, w jakim moduł CameraRaw może otworzyć daną fotografię.Otwórz obraz RAW — okno dialogowemodułu pojawi się automatycznie,a następnie kliknij menu Size (Rozmiar)i przytrzymaj przycisk myszy (rysunek 3.29).W przypadku mojego Canona 20D, naj-mniejszy rozmiar to 1024 na 1536, a formatwłasny pliku 2336 na 3504. Zanotuj sobieobie wartości i kliknij Cancel (Anuluj).

2. Wybierz polecenie File/New (Plik/Nowy)i utwórz 16-bitowy dokument RGB o wy-

98 Photoshop. Restauracja i retusz

Rysunek 3.27.

Rysunek 3.28.

PRZED

PO

Rysunek 3.29. Sprawdź najmniejszą i standardową rozdzielczośćzdjęcia w formacie RAW

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:25 Page 98

miarach odpowiadających mniejszej spośródzanotowanych wartości (rysunek 3.30).

3. Wybierz polecenie File/Place (Plik/Umieść)i wskaż plik RAW. W ten sposób umieściszgo jako obiekt inteligentny. Sprawdź, czyrozmiar, głębia bitowa pliku i ustawieniaColor Space (Odstęp) odpowiadają tymz dokumentu, który właśnie utworzyłeś.

4. Na pierwszym etapie przetwarzania poprawnasłonecznione fragmenty zdjęcia (rysunek3.31). W omawianym przykładzie wykorzys-

tałam ustawienia automatyczne, kliknęłamzakładkę Curve (Krzywa) i z menu ToneCurve (Krzywa tonów) wybrałam opcjęStrong Contrast (Duży kontrast) — w tensposób jeszcze bardziej podkreśliłam majes-tat Wielkiego Kanionu.

5. Kliknij przycisk Open (Otwórz), znajdującyw prawym dolnym rogu okna Camera Raw,a Photoshop automatycznie umieści plikRAW w dokumencie. Naciśnij klawisz Enter,aby zaakceptować8. jego położenie, i nadajwarstwie nazwę highlights (światła).

O s t r z e ¿ e n i e

Jeśli chcesz niezależnie przetwarzać kilka kopii

jednego obiektu inteligentnego, na podstawie

tego samego pliku musisz utworzyć dwa różne

obiekty inteligentne. Warstwę z obiektem inte-

ligentnym powinieneś powielać przy użyciu

polecenia Layer/Smart Objects/New Smart

Object via Copy (Warstwy/Obiekty inteligent-

ne/Nowy obiekt inteligentny z kopii) — nie

przeciągaj jej nad ikonę New Layer (Nowa

warstwa), gdyż w tym wypadku niezależna

edycja tych obiektów nie będzie możliwa.

Rozdział 3. Korekcja naświetlania 99

Rysunek 3.30. Otwórz nowy dokument o rozmiarzeodpowiadającym najmniejszemu rozmiarowi fotogra-fii w formacie RAW

Rysunek 3.31. Przetwórz pierwszy plik RAW pod kątem świateł

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:25 Page 99

6. Po zaznaczeniu warstwy highlights wybierzpolecenie Layer/Smart Objects/New SmartObject via Copy (Warstwy/Obiekty inteligent-ne/Nowy obiekt inteligentny z kopii) i nazwijdrugą warstwę shadows (cienie). Kliknijdwukrotnie miniaturkę tej warstwy, a oknomodułu Camera Raw otworzy się ponownie.Nadszedł czas, by zająć się obszarami cieni.W tak skrajnej sytuacji nie zmieniałam usta-wień automatycznych i przekonałam się, żeużycie krzywych daje najlepsze rezultaty.Otwórz zakładkę Curve (Krzywe) i z menuTone Curve (Krzywa tonów) wybierz opcjęLinear (Liniowy). Następnie podnieś punktcieni i rozjaśnij obraz (rysunku 3.32). Przyokazji postanowiłam też wytłumić światłatak, że nieomal zniknęły.

7. W oknie dialogowym Camera Raw kliknijprzycisk Done (Gotowe), a Photoshop samprzetworzy zdjęcie na obraz widocznyna rysunku 3.33. Pierwszy etap prac zostałzakończony.

8. Kolejny krok to połączenie dwóch obrazów.Można to zrobić na wiele różnych sposobów.Jedna z najprostszych metod polega na zasto-sowaniu maski warstwy. Zaznacz warstwę

shadows i kliknij ikonę Layer Mask (Maskawarstwy), znajdującą się w u dołu palety Lay-ers (Warstwy). Wybierz duży, miękki pędzeli ustaw kolor narzędzia na czarny. Zamalujwszystkie te obszary, których nie chcesz zmie-niać — w tym przypadku będzie to jasne

100 Photoshop. Restauracja i retusz

Rysunek 3.32. Rozjaśnianie cieni przy użyciu polecenia Curves (Krzywe)

Rysunek 3.33. Przetworzenie obiektu inteligentnego kończy pierwszyetap prac

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:25 Page 100

niebo. W początkowej fazie nie musisz byćzbyt dokładny, a otrzymany w efekcie obrazpowinien przypominać ten, który zilustrowa-ny został na rysunku 3.34.

9. Powiększ obszar krawędzi, która łączy jaś-niejszy i ciemniejszy fragment zdjęciai zamaluj ją mniejszym pędzlem z końcówkąo twardości 50%. Malując na czarno,odsłaniasz warstwę leżącą poniżej, malującna biało — aktywną warstwę shadows.Naciśnięcie klawisza X umożliwia szybkązamianę tych kolorów podczas malowania.W efekcie powinieneś uzyskać obraz przed-stawiony na rysunku 3.35. Nie jest ondoskonały, ale wyraźnie widać, że całośćjest na najlepszej drodze do celu.

10. Rozdział 4., “Praca z kolorem”, opisuje wieletechnik korekty koloru, jednak w tym przy-padku wystarczy użycie maski odcinaniawarstwy Color Balance (Balans kolorów).Wybierz polecenie Layer/New Adjustment

Layer/Color Balance (Warstwa/Nowa war-stwa dopasowania/Balans kolorów) i kliknijUse Previous Layer to Create Clipping Mask(Użyj poprzedniej maski do tworzenia maskiodcinania). Odcięcie warstwy dopasowaniazapewnia, że będziemy oddziaływać tylkona piksele znajdujące się bezpośrednio pododciętą warstwą.

11. W oknie dialogowym Color Balance (Balanskolorów) popraw kolory dolnej i górnejczęści obrazu. W tym przykładzie wystarczycałkowicie usunąć kolor niebieski oraz dlaobszarów cieni i półcieni zwiększyć zawar-tość kolorów magenta i czerwonego.Z czystej ciekawości sprawdziłam, jakieefekty mogą dać zmiany trybów mieszania,i zauważyłam, że zmiana trybu na Color(Kolor) pozwala na zatrzymanie większejilości szczegółów (rysunek 3.36).

Rozdział 3. Korekcja naświetlania 101

Rysunek 3.34. Zamalowane na czarno fragmenty maski zakryją tenobszar nieba, który powinien pozostać bez zmian.Obszary niezamalowane pozostaną odkryte

Rysunek 3.35. Poprawianie maski coraz mniejszymi pędzlami wyma-ga cierpliwości, ale dzięki temu uzyskujesz większąkontrolę nad zamalowanym obszarem

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:25 Page 101

Rysunek 3.36. Odcięcie warstwy Color Balance (Balans kolorów)stanowi pierwszy krok w łączeniu kolorów dwóchobrazów

Trzecia faza omawianej techniki polega na zmia-nie rozmiaru obrazu do pełnej rozdzielczości plikujeszcze przed przystąpieniem do poprawiania kra-wędzi. Niestety żadne narzędzia malarskie, takiejak stempel czy pędzel korygujący, które są wręczniezbędne przy ukrywaniu połączeń między war-stwami, nie obsługują obiektów inteligentnych.W większości przypadków staram się unikać zmia-ny rozmiaru obrazka, ale pliki z obiektami inteli-gentnymi opartymi na plikach w formacie RAWsą dużo bardziej elastyczne. Pierwszym krokiemjest zmiana rozmiaru, polegająca na zastąpieniuoryginalnego pliku tym samym plikiem, tylkoo większej rozdzielczości. W przypadku aparatuCanon 20D pełny rozmiar obrazu w formacieRAW wynosi 2336 na 3504 pikseli i właśnie tychwartości użyję podczas zmiany rozmiaru.

12. Wybierz polecenie Image/Image Size (Obra-zek/Wielkość30. obrazka) i wpisz 2336na 3504 pikseli.

13. Aby zaktualizować rozdzielczość obiektówinteligentnych, kliknij dwukrotnie miniatu-rę warstwy shadows i za pomocą menu Size(Rozmiar) zmień rozmiar obrazu (rysunek3.37). Zatwierdź zmiany, a mniejsza rozdziel-czość obiektu inteligentnego zostanie zamie-niona na pierwotną rozdzielczość pliku.Powtórz ten krok dla warstwy highlights.

102 Photoshop. Restauracja i retusz

Rysunek 3.37. Po powiększeniu rozmiarupliku zastąp dotychczasoweobiekty inteligentne nowymi,o rozdzielczości zwiększonejna podstawie danych zawar-tych w pliku RAW

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:25 Page 102

Czwarta faza polega na oczyszczeniu obszaru,w którym pliki nachodzą na siebie. W omawia-nym przykładzie należy wyretuszować rzucającesię w oczy połączenie między warstwami, a i kolo-rom przyda się dodatkowa poprawka.

14. U szczytu stosu warstw dodaj nową warstwęo nazwie clean up (czyszczenie). Włącznarzędzie Clone Stamp (Stempel), zaznaczopcję Sample All Layers (Próbkuj wszystkiewarstwy) i ustaw twardość stempla na 50%.Pobieranie próbek z obu stron krawędziłączącej pozwoli na łatwiejsze zamaskowa-nie połączenia między warstwami. Dooczyszczenia krawędzi wykorzystaj narzędzieHealing Brush (Pędzel korygujący) z zazna-czoną tą samą, co powyżej, opcją (rysunek3.38). Dodatkowe informacje na tematnarzędzi Clone Stamp (Stempel) i HealingBrush (Pędzel korygujący) znajdziesz w roz-dziale 5. „Usuwanie kurzu, plam i rys.”

15. Często po kilku godzinach pracy nad obra-zem, zmieniam zdanie i nagle chciałabympoprawić wykonane wcześniej korekty.W omawianym przykładzie kolorystyka wciążwymaga udoskonalenia. Można tego łatwodokonać, dodając kolejną warstwę i zmie-niając jej tryb mieszania na Color (Kolor).

16. Za pomocą narzędzia Eyedropper (Kroplo-mierz) ze skał w górnej części obrazka pobierzpróbkę intensywnego koloru pomarańczowe-go, a następnie dużym, miękkim pędzlemzamaluj leżące niżej obszary tak, by odpo-wiednio dopasować kolory (rysunek 3.39).Dodatkowe informacje na temat kolorowa-nia obrazów znajdziesz w rozdziale 8., „Nada-wanie zdjęciom blasku i poloru”.

Rysunek 3.39. Zamalowanie pustej warstwy kolorem skał połączydwa obrazy

Ostatnim krokiem udoskonalania jest wyostrza-nie obrazu, dokładniej opisane w rozdziale 8.W przypadku zdjęć cyfrowych często używambardzo łatwego w obsłudze i efektywnego filtraHigh Pass (Górnoprzepustowy).

Rozdział 3. Korekcja naświetlania 103

Rysunek 3.38. Powielanie i korygowanie pustej warstwy pomożeukryć łączenie między obrazami

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:25 Page 103

17. Złącz wszystkie widoczne warstwy w nowąwarstwę roboczą, naciskając kombinacjęCtrl+Alt+Shift+E (Mac OS: Cmd+Option+Shift+E), a następnie zmień jejtryb na Overlay (Nakładka).

18. Wybierz polecenie Filter/Other/High Pass(Filtr/Inne/Górnoprzepustowy) i wpisz takąwartość parametru Radius (Promień), któralepiej uwydatni szczegóły. Pamiętaj, byobserwować główny obraz, a nie oknopodglądu. Dla omawianego obrazka zasto-sowałam wartość 3 (rysunek 3.40).

Rysunek 3.40. Wyostrzanie przy użycia filtra High Pass(Górnoprzepustowy) jest bardzo skuteczne w przy-padku zdjęć cyfrowych

Podsumowując, przetwarzanie pliku RAW dwa,a nawet trzy razy pozwoli Ci na optymalizację zdję-cia pod kątem różnych zakresów tonalnych. Oczy-wiście połączenie otrzymanych w ten sposóbwariantów zdjęcia wymaga pewnego nakładupracy, ale końcowe rezultaty są tego warte.

RATOWANIEPRZEŚWIETLONYCH ZDJĘĆOryginalne slajdy pozytywowe lub pliki z aparatówcyfrowych to obrazy, które często są prześwietlo-ne. Dodatkowo filmy takie jak Kodak Ektachro-me czy AgfaChrome, a także wiele cyfrowychaparatów nie posiada takiej tolerancji naświetle-nia, jaką mają kolorowe filmy negatywowe, tymsamym czyniąc je bardziej czułymi na prześwietle-nia. Tak jak w przypadku niedoświetlenia,poważnie prześwietlony obraz może nie zawieraćwielu informacji (jeśli w ogóle), z którymi możnapracować. Jeśli prześwietlone obszary są puste,całkowicie białe lub jeśli paleta Info wskazuje war-tość 255, 255, 255, w żaden sposób nie da sięodtworzyć informacji o obrazie, ponieważ w ogóleich nie ma. W poniższych ćwiczeniach będzieszmiał do czynienia z bardzo jasnymi i wyblakłymifotografiami. Na ich podstawie, zapoznasz sięz technikami odzyskiwania subtelnych detali obra-zu, które pozwalają uzyskać nasycone, wyrazistezdjęcia nawet z takich materiałów, które — jak siępoczątkowo wydaje — są nie do uratowania.

Wykorzystanie trybu mieszania Multiply (Mnożenie)Zdjęcia robione w jasne, słoneczne dni często sąpodatne na prześwietlenia. Trudno zaś o jaśniej-sze i bardziej słonecznych dni niż w Arizonie,o czym możesz się przekonać na rysunku 3.41. Naszczęście szybka analiza kroplomierzem i spraw-dzenie palety Info pokazują, że szczegóły światełwciąż są widoczne, więc w efekcie mamy nampotencjalnego kandydata do uratowania.

Używając technik bardzo podobnych do tych,jakie już poznałeś, możesz bez utraty detali zwięk-szyć ograniczony zakres tonalny (rysunek 3.42).

ch3_watermelon_woman.jpg

104 Photoshop. Restauracja i retusz

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:25 Page 104

1. Dodaj warstwę dopasowania Curves(Krzywe), kliknij OK i zmień tryb miesza-nia na Multiply (Mnożenie). Natychmiastzauważysz poprawę w wyrazistości obrazu(rysunek 3.43).

2. Jeśli korekcja obrazu przy użyciu trybu Mul-tiply (Mnożenie) spowoduje pojawienie sięniepożądanych przekłamań kolorów, takjak ma to miejsce w tym przykładzie, krop-lomierzem Set Gray Point (Punkt Szarości)(zwykle nazywanym szarym kroplomie-rzem) stonuj zbyt intensywne barwy. Klik-nięcie oparcia białego plecionego krzesłazneutralizuje delikatną czerwoną poświatę(rysunek 3.44).

3. Aby wzmocnić efekt, skopiuj warstwę dopa-sowania Curves (Krzywe). Jeśli efekt jestzbyt intensywny, zmniejsz wartość paramet-ru krycia. Dla tego zdjęcia dwie warstwydopasowania Curves (Krzywe) w trybieMultiply (Mnożenie) sprawiają, że obraz stajesię zbyt mało zróżnicowany. Zmiana trybu

Rozdział 3. Korekcja naświetlania 105©

Elli

ot Lin

cis

Rysunek 3.41.

Rysunek 3.42.

PRZED

PO

Rysunek 3.43. Tryb mieszania Multiply (Mnożenie) świetnie nadajesię do przyciemniania prześwietlonych zdjęć

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:25 Page 105

mieszania najwyżej położonej warstwyna Soft Light (Łagodne światło) i zmniejsze-nie jej krycia do 35% sprawi, że zdjęcieponownie nabierze głębi (rysunek 3.45).

Rysunek 3.45. Powielanie warstw dopasowania i zastosowanieróżnych kombinacji trybów mieszania jest skutecznąmetodą korekcji

Często praca z trybami mieszania warstw wymagapraktyki. Trudno od razu znaleźć odpowiedni tryblub kombinację trybów, które będą najlepsze dlaTwojego obrazu. To, co jest dobre dla jednego zdję-cia, dla drugiego da już zupełnie inne rezultaty.

Korekta prześwietlonychzdjęć z aparatu cyfrowegoAparaty cyfrowe praktycznie nie dysponują takimzakresem tolerancji na naświetlenie, jak zwykłe kli-sze filmowe — oznacza to, że jeśli oświetlenie jestzbyt jaskrawe i zbyt kontrastowe lub jeśli przeświet-lisz zdjęcie, plik będzie zbyt jasny i pozbawiony szcze-gółów. Zakres cieni i półcieni okazują się wówczaswypłowiałe i nieczytelne. Fotografia widoczna narysunku 3.46 jest prześwietlona tylko o pół wartoś-ci przysłony, lecz nawet taka wartość może okazaćsię zbyt duża, by uzyskać wysokiej klasy portret.Mężczyzna pokazany na rysunku 3.47 ma bardziejwyrazistą skórę, a cały portret jest bardziej atrakcyj-ny. Od Lee Varisa nauczyłam się świetnej techniki,która zawsze zaskakuje mnie swą prostotą i skutecz-nością — jak za pomocą warstwy dopasowaniaChannel Mixer (Mieszanie kanałów) poprawiaćkanały, w których brakuje informacji tonalnych.

ch3_overexposedkevin.jpg

1. Obejrzyj pojedynczo wszystkie trzy kanały,naciskając klawisze Ctrl+1, 2 lub 3 (MacOS: Cmd+1, 2 lub 3) i sprawdź, w którymz nich występują największe problemy,a który zawiera najwięcej szczegółów obra-zu. Jak pokazano na rysunku 3.48, czerwo-ny kanał jest bardzo jasny i dostarczaniewielu użytecznych informacji na tematskóry i detali tonalnych. Szczegóły widocz-ne na pozostałych dwóch kanałach są bezzarzutu, jednak można zauważyć, że kanałniebieski jest bardziej kontrastowy, z tegopowodu najlepszy będzie kanał zielony.Naciśnięcie klawiszy Ctrl+~ (Mac OS:Cmd+~) spowoduje powrót do widokukanału kompozytowego RGB.

106 Photoshop. Restauracja i retusz

Rysunek 3.44. Zbyt intensywne barwy można stonować szarymkroplomierzem

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:25 Page 106

2. Wybierz polecenie Layer/New AdjustmentLayer/ChannelMixer (Warstwa/Nowa warstwadopasowania/Mieszanie kanałów) i z rozwija-nego menu wybierz tryb Luminosity (Jasność).Upewnij się, że z listy Channel Output (Kanałwyjściowy) wybrany został kanał koloru czer-wonego, a następnie ustaw suwaki kanałówczerwonego i niebieskiego w pozycji 0%,a suwak kanału zielonego w pozycji 90%(rysunek 3.49), po czym zatwierdź zmiany.

3. W efekcie skóra w okolicach prawego okamodela oraz jego koszula zostały za bardzoprzyciemnione. Zastosowanie zmian tylkodla obszaru twarzy zaowocowałoby dużolepszymi rezultatami. Odwróć maskę war-stwy Channel Mixer (Mieszanie kanałów),naciskając klawisze Ctrl+I (Mac OS:Cmd+I), dzięki czemu efekt przyciemnie-nia zostanie ukryty. Zamaluj policzekmodela białym, miękko zakończonympędzlem — w ten sposób odsłonisz stono-wane obszary twarzy (rysunek 3.50).

Rozdział 3. Korekcja naświetlania 107©

Bre

nt Shirk

Rysunek 3.46.

Rysunek 3.47.

PRZED

PO

Czerwony Zielony

Niebieski

Rysunek 3.48. Wybierz najlepszy z trzech kanałów

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:25 Page 107

Korekcja ekspozycjii przeciwdziałanieblaknięciu zdjęćPodczas pracy ze starszymi zdjęciami ciężko okreś-lić, czy problem polega na kiepskim naświetleniu,czy raczej na tym, że zdjęcie po prostu wyblakło

z upływem czasu. Bez względu jednak na przyczy-nę, fotografie, na których pojawiły się ciemniejszelub jaśniejsze plamy, niemające nic wspólnegoz oryginalnym ujęciem, muszą zostać odpowiednioskorygowane przed przystąpieniem do czyszczeniai rekonstrukcji. Oryginalne zdjęcie widocznena rysunku 3.51 zrobiono przy silnym bocznymoświetleniu, co spowodowało rozjaśnienie po pra-wej stronie obrazu. Dodatkowo, wskutek upływuczasu, mała odbitka zdążyła wyblaknąć w różnymstopniu. Poprawiona wersja pokazana na rysunku3.52 wciąż wymaga dopracowania, lecz na szczęś-cie ekspozycja jest już spójna i jednolita.

108 Photoshop. Restauracja i retusz

Rysunek 3.49. Dodaj informacje zawarte w kanale zielonymdo słabszego kanału czerwonego

Rysunek 3.50. Maska warstwy ogranicza zmiany tylko do wrażliwe-go na kolory obszaru twarzy

Rysunek 2.51.

Rysunek 2.52.

PRZED

PO

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:25 Page 108

ch3_ursula.jpg

Do skorygowania błędów wynikających ze złegonaświetlania i utraty koloru wykorzystasz dwie war-stwy dopasowania Levels (Poziomy). W trakciepracy poznasz potęgę warstwy Overlay (Nakładka)wypełnionej kolorem neutralnym, która posłużydo wybiórczego skorygowania ekspozycji ujęcia.

1. Aby zaciemnić prawy dolny i prawy górnynarożnik obrazu, dodaj warstwę dopasowa-nia Levels (Poziomy) i nie zmieniaj położeniasuwaków. Kliknij OK i zmień tryb mieszaniana Multiply (Mnożenie), dzięki czemu przy-ciemnisz cały obraz. Ukryj rezultat przy-ciemniania — naciskając klawisze Ctrl+I(Mac OS: Cmd+I), odwróć maskę warstwy.

2. Naciśnij klawisz D i zresetuj kolory narzędzioraz tła. Upewnij się, że ustawiony kolornarzędzia ustawiony jest na biały. Wybierznarzędzie Gradient i wybierz Foreground toTransparent (Kolor narzędzia do przezroczystoś-ci) — w tym przypadku będzie to płynneprzejście tonalne od bieli do przezroczystości.

3. Pracuj w trybie pełnego ekranu — urucho-misz go, naciskając klawisz F. Nanoszeniegradientu zacznij od prawego dolnego roguobrazu i przeciągaj kursor myszy do środka,zatrzymując się w okolicach kolana kobiety.Drugi gradient nanieś od prawego górnegonarożnika i przeciągaj kursor do krawędzigłowy (rysunek 3.53).

4. Rozjaśnij lewy górny narożnik — dodajnową warstwę Levels (Poziomy) i zmień jejtryb mieszania na Screen (Mnożenie odwrot-ności). Kolejny raz naciskając Ctrl+I (MacOS: Cmd+I), odwróć maskę warstwy, dzię-ki czemu zapobiegniesz zmianie wygląduzdjęcia. Następnie ponownie nanieś gra-dient Foreground to Transparent (Kolornarzędzia do przezroczystości), począwszy odlewego górnego wierzchołka aż do środkaobrazka, rozjaśniając tym samym ciemnetło (rysunek 3.54).

5. Za pomocą polecenia Layer/New/Layer(Warstwa/Nowa/Warstwa) lub naciskająckombinację klawiszy Ctrl+Shift+N (MacOS: Cmd+Shift+N) dodaj nową warstwę.Z menu rozwijanego wybierz tryb Overlay(Nakładka) i zaznacz pole Fill with Overlay-neutral color(50% gray) (Wypełnij koloremneutralnym dla nakładki (50% szarości)), jakwidać na rysunku 3.55.

Rozdział 3. Korekcja naświetlania 109

Rysunek 3.53. Użycie gradientów na masce warstwy dopasowaniarozjaśni obraz w określonych miejscach. Jeśli kliknieszmaskę warstwy przytrzymując klawisz Alt (Mac OS:Option), zostanie ona wyświetlona w oknie głównym

Rysunek 3.54. Płynne przejścia osiągnięto malując gradientemna masce warstwy

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:25 Page 109

6. Malowanie na nowej warstwie pędzlemo odcieniu powyżej 50% szarości spowodujezaciemnienie obrazka, natomiast malowanieodcieniem poniżej 50% będzie go rozjaśniać.Ustaw wartość parametru krycia białegopędzla o miękkiej końcówce na poziomie10% i zamaluj cienie na twarzy kobiety(rysunek 3.56), aby dzięki temu zwrócićuwagę oglądającego na mimikę jej twarzy.

Rysunek 3.56. Malując na warstwie o 50% szarości, ustawionej w try-bie mieszania Overlay (Nakładka), kolorem czarnymprzyciemnisz obrazek, a malując białym — rozjaśnisz

Tryby mieszania obrazu są tak efektywnym narzę-dziem w korekcie naświetlenia, że używam ich prak-tycznie codziennie. Ponadto możliwości neutralnejwarstwy Overlay (Nakładka) w zakresie korekcjijasności są wręcz uzależniające — jest to bowiemniewiarygodnie prosta i skuteczna metoda rozjaś-niania, bądź przyciemniania zdjęć w sposób podob-ny do tego, który stosuje się w tradycyjnej ciemni.

POLECENIE RATUNKOWE — SHADOW/HIGHLIGHT(CIEŃ/ŚWIATŁO)Polecenie Shadow/Highlight (Cień/Światło) jestwspaniałym narzędziem, które wyrównuje i kory-guje ekspozycję zdjęcia. Jego działanie jest podob-ne do sposobu, w jaki człowiek postrzega świat..Na przykład, gdy patrzysz na osobę stojącą na tleokna, Twoje oczy i układ wzrokowy dopasowująsię do istniejących warunków, dzięki czemu jesteśw stanie rozpoznać szczegóły postaci. Zaś aparatfotograficzny może jedynie „zobaczyć”, a tymsamym utrwalić, jedynie zarys osoby stojącej na tleokna. Działanie polecenia Shadow/Highlight(Cień/Światło) polega nie tylko na rozjaśnianiui przyciemnianiu obrazu, lecz przede wszystkimna szczegółowej analizie wszystkich detali zdjęcia.Jasność poszczególnych pikseli jest korygowanaw zależności od jasności pikseli sąsiednich.

Polecenie Shadow/Highlight (Cień/Światło) jest przy-datne podczas rozjaśniania cieni na nienajlepiejnaświetlonych obrazach, przyciemniania obiektów,które znalazły się zbyt blisko lampy błyskowej i szyb-kiego poprawiania kontrastu fotografii. Można jeteż stosować do poprawiania fotografii, na którychz powodu silnego oświetlenia z tyłu widoczne sątylko sylwetki. Na rysunku 3.57 możesz zobaczyćoryginalne zdjęcie, na którym możesz zobaczyć jedy-nie zarys postaci, natomiast rysunek 3.58 pokazu-je, jak wiele szczegółów można odzyskać.

W s k a z ó w k a

Polecenie Shadow/Highlight (Cień/Światło) nie

jest warstwą dopasowania i oddziałuje na rze-

czywiste piksele. Aby uniknąć zniszczenia

pliku, zawsze kopiuj warstwę tła przed

użyciem tego polecenia. Pozwoli Ci to na elas-

tyczne korzystanie z właściwości krycia i maski

warstwy podczas dopracowania poprawek.

Po wydaniu polecenia Image/Adjustments/Sha-dow/Highlight (Obrazek/Dopasuj/Cień/Światło) naekranie pojawi się okno dialogowe z podsta-

110 Photoshop. Restauracja i retusz

Rysunek 3.55. Pusta warstwa z trybem mieszania Overlay(Nakładka) rozjaśnia określone fragmenty zdjęcia

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:25 Page 110

wowymi ustawieniami, umożliwiającymi korekcjęobrazów z problemami wynikającymi z niepopra-wnego (tylnego) oświetlenia sceny. Przesunięciesuwaka Shadow (Cień) w prawo powoduje rozjaś-nienie cieni, a przesunięcie suwaka Highlight(Światło) — przyciemnienie świateł. W praktyce,dla każdego obrazu, z jakim pracowałam, domyśl-na wartość parametru Shadow (Cień), wynosząca50%, jest zbyt duża. Zwykle zaczynałam pracę odzmiany wartości obu suwaków na 20% i dopierowtedy przechodziłam do bardziej szczegółowychpoprawek.

Analizując rysunki 3.59 i 3.60 możesz przekonaćsię, że zwykła zmiana wartości parametru Shadow(Cień) na 35% z powodzeniem naśladuje użyciewypełniającego błysku flesza.

ch3_Xbiker.jpg

1. Powiel warstwę tła.

2. Wybierz polecenie Image/Adjustments/Sha-dow/Highlight (Obrazek/Dopasuj/Cień/Światło) i zmień położenie suwaka cienitak, aby rozjaśnić twarz i ciało rowerzysty.W tym przykładzie użyłam wartości 35%dla cieni i 0% dla świateł (rysunek 3.61).

W s k a z ó w k a

Aby zapisać własne ustawienia w oknie

Shadow/Highlight (Cień/Światło):

1. Wpisz pożądane wartości, np: cień 20%,

światło 20%.

2. Zaznacz pole Show More Options (Pokaż

więcej opcji) i kliknij przycisk Save as

Defaults (Zapisz jako domyślne), znaj-

dujący się w lewej dolnej części okna.

3. Odznaczając pole Show More Options

(Pokaż więcej opcji), powrócisz do pier-

wotnego widoku. Odtąd, za każdym

razem, gdy otworzysz okno Shadow/

Highlight (Cień/Światło), wartość korekcji

będzie wynosiła będzie 20%.

Rozdział 3. Korekcja naświetlania 111

Rysunek 3.57.

Rysunek 3.58.

PRZED

PO

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:25 Page 111

Po zaznaczeniu pola Show More Options (Pokażwięcej opcji) w oknie pojawi się więcej opcji, dzię-ki czemu będziesz miał ogromną kontrolę nadustawieniami korekcji obrazu (rysunek 3.62).

Rysunek 3.62. Dzięki dodatkowym opcjom będziesz mieć większąkontrolę nad wybranymi ustawieniami

• Parametr Amount (Wartość) kontroluje sze-rokość modyfikowanego zakresu tonalnegodla świateł i cieni. Większe wartości powo-dują rozszerzenie korygowanego zakresu

112 Photoshop. Restauracja i retusz

Rysunek 3.59.

Rysunek 3.60.

PRZED

PO

Rysunek 3.61. Polecenie Shadow/Highlight (Cień/Światło) rozjaśniobraz

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:25 Page 112

tonalnego (umożliwia to na przykładdołączenie do niego zakresu półcieni).Wartość parametru Tonal Width (Szerokośćtonalna) różni się w zależności od obrazu.Zbyt duże wartości spowodują powstanieniepożądanego efektu halo wokół bardzociemnych i bardzo jasnych krawędzi.

• Parametr Radius (Promień) kontroluje wiel-kość obszaru branego pod uwagę podczasprzetwarzania. Rozjaśnianie lub przyciem-nianie dla mniejszego promienia tworzybardziej delikatne, natomiast dla promieniawiększego bardziej wyraźne efekty. Jeśli pro-mień jest zbyt duży, algorytm zamiast prze-twarzać konkretny zakres tonalny, rozjaśnia(lub przyciemnia) cały obraz.

• Parametr Color Correction (Korekta koloru)pozwala na skorygowanie kolorystyki tychobszarów obrazu, których jasność uległazmianie. Na przykład jeśli zwiększysz war-tość parametru Shadows: Amount (Cień:Wartość), rozjaśnisz te mniej widocznekolory, które mają być bardziej lub mniejwyraźne. Ogólnie zwiększanie wartości tegoparametru prowadzi do powstania bardziejnasyconych barw, a zmniejszanie — dopowstania kolorów mniej nasyconych.Krótko mówiąc, traktuję suwak Color Cor-rection (Korekta koloru) jak suwak nasyce-nia— przez przesunięcie suwaka w lewozmniejszam nasycenie.

• Parametr Brightness (Jasność) jest dostępnytylko podczas pracy z czarno-białymi obra-zami (zastępuje suwak Color Correction(Korekta koloru) w sekcji Adjustments(Dopasowanie)). Przesunięcie suwakaw lewo lub prawo odpowiednio przyciemnialub rozjaśnia obraz.

• Parametr Midtone Contrast (Kontrastpółtonu) zmienia kontrast półcieni. Przesuńsuwak w lewo, by zredukować kontrast, lubw prawo, by go zwiększyć. Zwiększanie kon-

trastu przyciemnia cienie i rozjaśniaświatła; przy zmniejszaniu jest odwrotnie.

• Parametry Black Clip (Przycięcie czerni)i White Clip (Przycięcie bieli) określają, jakwiele szczegółów cieni i świateł zostanieprzyciętych w nowym, skrajnym cieniu(poziom 0) i świetle (poziom 255). Zwięk-szając ich wartości, wzmocnisz kontrast.Uważaj, by wartości te nie były zbyt duże,ponieważ to spowodowałoby przycięciewartości do czystych czerni i bieli, a w efek-cie redukcję szczegółów w cieniach lubświatłach.

Za każdym razem, gdy natrafiam na zdjęcie, któ-rego ekspozycja jest wprost koszmarna — wszyst-ko jedno, czy jest to skrajne niedoświetlenie, zbytduży kontrast, oświetlenie z tyłu lub nawet bardzociemna postać na zdjęciu — wykorzystuję pole-cenie Shadow/Highlight (Cień/Światło). Ciemnapostać w nocy jest zawsze trudna do sfotografo-wania (rysunek 3.63). W poniższym przykładzieza pomocą polecenia Shadow/Highlight (Cień/Światło) oddzielę ciemnego konia, który znalazłsię poza zasięgiem lampy błyskowej, od czarnegotła (rysunek 3.64).

ch3_headlesshorseman.jpg

1. Pamiętaj, że polecenie Shadow/Highlight(Cień/Światło) nie jest warstwą dopasowa-nia, zawsze więc kopiuj warstwę tła przedrozpoczęciem pracy.

2. Wybierz polecenie Image/Adjustments/Sha-dow/Highlight (Obrazek/Dopasuj/ Cień/Światło). Dzięki nowym domyślnym usta-wieniom 20% cieni i 20% świateł obrazwyłania się z cienia (rysunek 3.65), leczTwoim celem powinno być takie skorygo-wanie zdjęcia, aby sylwetki jeźdźca i koniastały się bardziej wyraźne.

3. Zaznacz pole Show More Options (Pokażwięcej opcji), aby wyświetlić dodatkoweopcje i ustawienia. Zmień położenie suwa-

Rozdział 3. Korekcja naświetlania 113

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:25 Page 113

ków cieni — Amount (Wartość) na 75%a Tonal Width (Szerokość tonalna) na 65%(rysunek 3.66), aby elegancko rozjaśnićciemne fragmenty zdjęcia.

4. Choć na obrazie nie ma wielu świateł,przesunięcie suwaka Amount (Wartość)całkowicie w prawo sprawia, że dynia trzy-mana przez jeźdźca jest mniej jaskrawa.

5. Po zmianie położenia suwaka Color Cor-rection (Korekta koloru) z domyślnych 20%na 0% czarny koń pozostaje czarny, a nie-wielkie przesunięcie suwaka Midtone Con-trast (Kontrast półtonu) dodaje odrobinęblasku tej późnej październikowej nocy(rysunek 3.67).

Jeśli opanujesz zasady posługiwania się dodatko-wymi opcjami, dostępnymi w oknie dialogowymShadow/Highlight (Cień/Światło), zdjęcie, którew innych okolicznościach mogłoby paść ofiarą kla-wisza Delete, teraz może zostać uratowane.

114 Photoshop. Restauracja i retusz

Rysunek 3.63. PRZED

PO

Rysunek 3.64.

©W

ayn

e P

alm

er

Rysunek 3.65. Rozjaśnienie cieni umożliwiło zróżnicowanie ciemnejsylwetki konia i jeszcze ciemniejszego tła

R03_pod4.qxd 08-01-07 03:26 Page 114

Rozdział 3. Korekcja naświetlania 115

Rysunek 3.66. Zwiększenie wartości parametrów Amount (Wartość)i Tonal Width (Szerokość tonalna) cieni poprawiłowygląd całego obrazu

Rysunek 3.67. Zmniejszenie wartości parametru Color Correction(Korekta koloru) do 0 sprawia, że i koń, i noc są czarne

PODSUMOWANIEOgólnie rzecz biorąc, zawsze lepiej korygować pra-widłowo naświetlone zdjęcia. Jednak są takiechwile, kiedy światłomierz zawodzi, baterie sięwyczerpują, a upływ czasu odciśnie swoje piętno

na Twoich ukochanych fotografiach. Dzięki tech-nikom opisanym w tym rozdziale będziesz mógłprzywrócić fotografiom ich pierwotny czar i blask.

R03_pod4_variant.qxd 08-01-07 07:17 Page 115