Oswoić technologię - zeszyt 4 - Mapy myśli

15
Suwalski Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Suwałkach

description

Co to są mapy myśli, jak je tworzyć i jak wykorzystywać na zajęciach. Szczegółowy opis tworzenia map za pomocą mind42.

Transcript of Oswoić technologię - zeszyt 4 - Mapy myśli

Page 1: Oswoić technologię - zeszyt 4 - Mapy myśli

Suwalski Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Suwałkach

Page 2: Oswoić technologię - zeszyt 4 - Mapy myśli

Opracowanie: Bożena Makarewicz-Jafiszow, nauczyciel konsultant SODN w Suwałkach Strona 2

Mapy mentalne – sposób na efektywniejsze uczenie

O mapach myśli napisano już wiele. Uważa się je za rewelacyjny,

innowacyjny sposób przedstawiania zagadnień, ułatwiający naukę. Jest

to metoda, w której możemy przedstawić problem, czy zagadnienie

za pomocą zapisu graficznego. Wizualizacja pomaga uporządkować

wiadomości i znaleźć związki zachodzące między nimi, wygenerować

pomysły i skojarzenia, pobudzić myślenie. Zwolennicy map myśli wskazują

na szereg zalet, chociażby lepszy efekt zapamiętywania zachodzący

w krótszym czasie niż w przypadku tradycyjnych metod uczenia się.

Mind mapping (dosłownie: „mapowanie myśli”) to szczególny rodzaj

notowania, mający według jego twórców zwiększać efektywność pracy

i zapamiętywania oraz aktywować intuicję dzięki wykorzystaniu

synergicznej współpracy obu półkul mózgowych. Metoda została

opracowana przez dwóch brytyjskich naukowców: Tony'ego i Barry'ego

Buzanów. Twórcy metody twierdzą, że podczas sporządzania notatek

w sposób tradycyjny, aktywna jest jedynie lewa półkula mózgu,

odpowiedzialna za myślenie logiczne, linearność, analizę, słowa i liczby.

Dzięki użyciu (oprócz słów i symboli) także kolorów, rysunków oraz efektu

trójwymiarowości, uaktywnia się prawa półkula mózgu, odpowiedzialna za

wyobraźnię, rytm, postrzeganie przestrzenie, kolory i Gestalt (obraz

całości), a obie półkule synergicznie ze sobą współpracują.

Page 3: Oswoić technologię - zeszyt 4 - Mapy myśli

Opracowanie: Bożena Makarewicz-Jafiszow, nauczyciel konsultant SODN w Suwałkach Strona 3

Jak tworzyć mapy myśli?

1. Na środku kartki narysuj związany z tematem obrazek składający się z

minimum trzech kolorów.

2. Używaj obrazów i symboli na całej mapie.

3. Najważniejsze słowa powinny być najsilniej oznaczone.

4. Na jednej linii może się znajdować tylko jedno słowo lub rysunek.

5. Linie powinny być takiej długości jak słowa.

6. Używaj różnych wielkości i stylów liter.

7. Używaj wielu różnych kolorów.

8. Daj się ponieść swojej wyobraźni – twórz mapy nawet najbardziej

abstrakcyjne czy absurdalne.

9. Wykreuj swój własny styl tworzenia map myśli.

10. Umieszczaj na mapie myśli nie tylko same fakty, ale także problemy,

skojarzenia itp.

(źródło: Wikipedia)

Ci, którzy chcą zgłębić szerzej wiedzę na temat map mentalnych,

znajdą wiele opracowań na ich temat. Jednym z takich opracowań jest

poradnik autorstwa p. Marcina Kijaka „Jak uczyć się do egzaminów",

w którym poświęca kilka stron na opis map mentalnych.

Ekspertem specjalizującym się w mapach myśli jest z pewnością

p. Agata Baj, która prowadzi blog http://www.mapymysli.edu.pl, na którym

w bardzo wyczerpujący sposób opisuje pomysły na wykonanie map i ich

wykorzystanie w edukacji.

Page 4: Oswoić technologię - zeszyt 4 - Mapy myśli

Opracowanie: Bożena Makarewicz-Jafiszow, nauczyciel konsultant SODN w Suwałkach Strona 4

Bardzo ciekawą prezentację o mapach mentalnych można też

obejrzeć pod tym linkiem:

http://prezi.com/iwivydl2cpda/?utm_campaign=share&utm_medium=copy&

rc=ex0share

Można tam znaleźć przykłady map wykonanych w innych

programach, a także zebraną gruntownie przez p. Agnieszkę Gołębiewską

wiedzę o mapach myśli.

Zebrane pomysły na wykorzystanie map mentalnych:

zbieranie i analizowanie pomysłów, problemów, prezentacji

zagadnienia,

jako lekcje powtórzeniowe, a także jako podsumowanie i utrwalenie

wiedzy uczniów, przygotowywanie się do egzaminów,

gromadzenie zasobu słownictwa,

nauka słówek,

notowanie najważniejszych informacji,

rodzaj burzy mózgów,

przy planowaniu np. projektu edukacyjnego, wycieczek, imprez

klasowych itp.,

forma uatrakcyjnienia zajęć,

aktywizowanie uczniów do pracy,

streszczenie dłuższego tekstu,

tworzenia drzewa genealogicznego,

nauka pracy zespołowej.

Page 5: Oswoić technologię - zeszyt 4 - Mapy myśli

Opracowanie: Bożena Makarewicz-Jafiszow, nauczyciel konsultant SODN w Suwałkach Strona 5

Programy do tworzenia map myśli

Oprócz tradycyjnego wykonania mapy myśli na papierze, mapy

można tworzyć przy użyciu specjalnego oprogramowania (np. FreeMind,

mind42, SpicyNodes). Można je także tworzyć za pomocą PowerPointa, czy

Prezi.

Mapy tworzone przy użyciu aplikacji mają tę zaletę, że można

je tworzyć wspólnie, zespołowo, a co najważniejsze online, w dowolnym

czasie. Pozwalają też pokonać takie trudności, jak brak „talentu”

do rysowania, dają możliwości zgromadzenia dodatkowych notatek

i różnorodnych materiałów (np. zdjęć i filmów), do głównego tematu,

z wykorzystaniem Internetu.

Mapa na www.mind42.com

Zakładanie konta:

W pasek adresu w dowolnej przeglądarce internetowej (Internet

Explorer, Firefox, Google Chrome, Opera, itp.) wpisujemy

www.mind42.com.

Pracę w programie zaczniemy od założenia konta. Po otwarciu strony

z programem kierujemy się w prawy górny róg, do przycisku z napisem

„Sign up”. Napisy na stronie zapewniają nas, że dzięki mind42 stworzymy

mapę całkowicie darmową, szybko i prosto.

Naciśnięcie Sign up przekierowuje nas do formularza, w którym

wypełniamy:

„Username” – nazwa użytkownika,

Page 6: Oswoić technologię - zeszyt 4 - Mapy myśli

Opracowanie: Bożena Makarewicz-Jafiszow, nauczyciel konsultant SODN w Suwałkach Strona 6

„Email” – adres email (prawdziwy i dostępny – na ten adres przyjdzie link

aktywacyjny),

„Password” – hasło do logowania.

Zatwierdzamy, klikając „Sign up” pod formularzem.

Następnie program poinformuje nas, że aby móc pracować

w programie, należy aktywować program. Sprawdzamy więc skrzynkę

pocztową i szukamy wiadomości z linkiem od mind42. Program uprzejmie

informuje nas również o tym, że zazwyczaj otrzymujemy wiadomość

po kilku chwilach, ale w niektórych przypadkach e-mail może nie docierać

nawet do kilku godzin, ze względu na rygorystyczne filtrowania spamu.

Kiedy już uporamy się z aktywacją, klikamy „Sign in” i logujemy się,

używając danych wpisanych przy rejestracji (nazwy użytkownika i hasła).

Jeśli zdarzy się nam zapomnieć nazwę użytkownika i hasło –

przewidziana jest opcja odzyskiwania – obok pól do wpisania nazwy

użytkownika i hasła, widnieje napis „Forgot username”, „Forgot password” –

za jego pomocą odzyskamy hasło, podając maila.

Page 7: Oswoić technologię - zeszyt 4 - Mapy myśli

Opracowanie: Bożena Makarewicz-Jafiszow, nauczyciel konsultant SODN w Suwałkach Strona 7

Tworzenie nowej mapy

Żeby utworzyć nową mapę – klikamy w „New mind map”. Otwiera się

okno, w którym wpisujemy nazwę mapy, którą będziemy tworzyć (główny

temat, nad którym będziemy pracować i tworzyć mapę), klikamy „Create”

i tworzymy arkusz, na którym będziemy budować mapę. Na środku arkusza

pojawia się pole z tytułem mapy. Od niego będziemy tworzyć gałęzie

i odnóża mapy myślowej.

Na górze i po lewej stronie arkusza znajdują się paski narzędzi, które

po kolei omówię. Na razie są one szare (nieaktywne), ale w trakcie

dodawania gałęzi uaktywnią się.

Pasek górny:

Page 8: Oswoić technologię - zeszyt 4 - Mapy myśli

Opracowanie: Bożena Makarewicz-Jafiszow, nauczyciel konsultant SODN w Suwałkach Strona 8

Na czarnym pasku widoczny jest tytuł mapy i strzałka rozwijająca

ukryte menu, ale to omówimy w dalszej części poradnika.

Zaczynając od lewej strony paska powyżej:

a) plus – dodawanie nowej gałęzi,

b) strzałki – cofanie,

c) nożyczki – usuwanie,

d) dwa arkusze papieru –kopiowanie,

e) kartka z notatką – wklejanie,

f) lupa – powiększanie lub szukanie,

g) ikona z 4 strzałkami – centrowanie mapy (główny temat mapy

możemy przywrócić na sam środek arkusza),

h) węzeł – podgląd wszystkich węzłów mapy,

i) suwak – zmniejszenie lub zwiększenie mapy,

j) „Birdview” – mały podgląd mapy.

Boczny pasek:

Kolejno do dołu:

arkusz – tworzenie notatki,

punktory,

hiperłącze,

obraz,

gwiazdka – rozwija tablicę z różnymi znaczkami,

paleta – kolory gałęzi.

Page 9: Oswoić technologię - zeszyt 4 - Mapy myśli

Opracowanie: Bożena Makarewicz-Jafiszow, nauczyciel konsultant SODN w Suwałkach Strona 9

Kiedy wjedziemy kursorem na kratkowany arkusz, kursor zamienia

się na 4 skrzyżowane ze sobą strzałki, którymi (po przyciśnięciu na nie)

możemy przesuwać arkusz.

Po kliknięciu na plusa dodajemy „gałąź-dziecko”. Możemy też

po zaznaczeniu pola, do którego chcemy dodać gałąź-dziecko użyć klawisza

C. W przypadku, gdy do gałęzi-dziecka chcemy dodać gałąź-rodzeństwo,

używamy klawisza S.

Obrazują to poniższe zrzuty.

Rysunek 1 – Gałąź-dziecko Rysunek 2 – Gałąź-rodzeństwo

Nazwę gałęzi-dziecka zmieniamy poprzez kliknięcie na niebieskie tło

z napisem „New mode”.

Page 10: Oswoić technologię - zeszyt 4 - Mapy myśli

Opracowanie: Bożena Makarewicz-Jafiszow, nauczyciel konsultant SODN w Suwałkach Strona 10

Kiedy pole jest podświetlone, możemy skorzystać z bocznego menu

i wstawić tam odpowiedni dodatek (notatkę, link itp.).

Wstawianie notatki:

Hiperłącze: wklejamy skopiowany adres z pola adresu strony, którą chcemy

podlinkować (niebieskie pole z globusem). Kiedy przejdziemy

do W, możemy wyszukać w Wikipedii odpowiednie hasło i wkleić adres

albo dodać adres mailowy. Ostatnia ikona otwiera listę map, z której

możemy wybrać i połączyć pole z inną mapą.

Page 11: Oswoić technologię - zeszyt 4 - Mapy myśli

Opracowanie: Bożena Makarewicz-Jafiszow, nauczyciel konsultant SODN w Suwałkach Strona 11

Zdjęcie: dodajemy je poprzez wklejenie adresu URL – po wyszukaniu

zdjęcia w Internecie klikamy na nie lewym przyciskiem myszy i znajdujemy

„Kopiuj adres URL grafiki”. Adres URL automatycznie kopiuje się

do pamięci, a wówczas, używając skrótu CTRL+V, wklejamy go w okno

dodawania zdjęcia.

Proszę zwrócić uwagę na widok „rączki” na poniższym screenie – jeśli

klikniemy w ramkę, zdjęcie będzie widoczne na mapie w całości, jeśli nie

użyjemy ramki, zdjęcie będzie rozwijało się po kliknięciu na dane pole

mapy.

Po wstawieniu zdjęcia możemy je edytować.

Page 12: Oswoić technologię - zeszyt 4 - Mapy myśli

Opracowanie: Bożena Makarewicz-Jafiszow, nauczyciel konsultant SODN w Suwałkach Strona 12

Strzałką pod zdjęciem (po najechaniu na nią pokaże się napis „Resize

image”) możemy zmienić rozmiar zdjęcia. Klikamy na strzałkę, a kiedy

znajdzie się ona w dolnym rogu zdjęcia, rozciągamy lub zmniejszamy

zdjęcie do pożądanego rozmiaru. Litera T pozbawi zdjęcie ramki, zdjęcie

będzie ukryte, a przy tytule gałęzi ukaże się ikona zdjęcia. Możemy

je znowu zobaczyć, klikając na tę ikonę.

Okienko z ikonami:

Ikon używamy wówczas, kiedy w szczególny sposób chcemy

oznakować naszą gałąź.

Page 13: Oswoić technologię - zeszyt 4 - Mapy myśli

Opracowanie: Bożena Makarewicz-Jafiszow, nauczyciel konsultant SODN w Suwałkach Strona 13

Możliwości palety:

W ten sposób tworzymy całą mapę, dodając kolejne gałęzie. Każdą

stworzoną gałązkę możemy wyrzucić w dowolnym czasie, klikając

na krzyżyk pod gałęzią.

Inne możliwości:

Mapę możemy podglądnąć („Public page”), zobaczyć kiedy była

modyfikowana („Revisions”), dodać osoby do współpracy („Collaboration”),

udostępnić publicznie („Publish”) i eksportować do plików zapisywalnych

(„Export”). Do tego celu używamy listy rozwijanej z czarnego paska na górze

mapy.

Page 14: Oswoić technologię - zeszyt 4 - Mapy myśli

Opracowanie: Bożena Makarewicz-Jafiszow, nauczyciel konsultant SODN w Suwałkach Strona 14

Żeby dodać osobę współtworzącą, po naciśnięciu „Collaboration”

wpisujemy adresy mailowe osób do wspólnej pracy i zapraszamy („Invite”).

Wówczas osoba zaproszona do współpracy otrzyma na maila link

aktywacyjny, za pomocą którego będzie miała dostęp do mapy i będzie

mogła edytować naszą mapę. W ten sposób można zespołowo mapy

tworzyć i je rozbudowywać.

Opublikowane mapy są widoczne w galerii map. Kiedy klikniemy na

napis mind42, przeniesiemy się do niej. Do swoich map dotrzemy poprzez

zakładkę „My maps”. „Liked maps” to polubione przez nas mapy. Każdą

mapę z galerii możemy polubić i komentować.

Dostęp do profilu oraz wylogowanie z programu możliwy jest

po rozwinięciu listy przy naszym loginie, w prawym górnym rogu ekranu.

Page 15: Oswoić technologię - zeszyt 4 - Mapy myśli

Opracowanie: Bożena Makarewicz-Jafiszow, nauczyciel konsultant SODN w Suwałkach Strona 15

Tutorial do mind42 (co prawda w języku angielskim, ale z polskimi

napisami) znajdziecie tutaj:

https://amara.org/pl/videos/mNfZjTTJAgiJ/info/mind42-tutorial/

Miłego mapowania w mind42, a na poznanie innych programów

zapraszamy na szkolenia do Suwalskiego Ośrodka Doskonalenia

Nauczycieli w Suwałkach ;-)

Linki do innych programów:

http://www.spicynodes.org

http://www.mindmeister.com

https://bubbl.us

http://www.mindomo.com

http://www.text2mindmap.com

Wydawca: Suwalski Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Suwałkach

ul. Kamedulska 3, 16-400 Suwałki,

www.sodn.suwalki.pl