Koalicja Bezpieczna Energia

28 września 2012 r.

Szanowny Pan Marcin Korolec

Minister Środowiska

Ministerstwo Środowiska ul. Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa

- tel.: (+48 22) 57-92-400, 57-92-222, faks: 57-92-224 info@mos.gov.pl

Opinia i wnioski

do projektu rozporządzenia Ministra Środowiska

zmieniającego rozporządzenie

w sprawie dopuszczalnych norm hałasu w środowisku

Minister Środowiska w projekcie rozporządzenia zmieniającego

rozporządzenie w sprawie dopuszczalnych norm hałasu w środowisku planuje

radykalnie podnieść normy hałasu. Z matematycznego punktu widzenia zwiększenie

hałasu o 3 dB powoduje dwukrotne zwiększenie ciśnienia akustycznego w skali

liniowej. Zwiększenie hałasu o 6 dB powoduje dwukrotne zwiększenie zasięgu

hałasu.

Zatem, zmiany zapisane w tabeli 1, które mogą wydawać się nieistotne dla

laika, w istocie oznaczają:

1. Dopuszczenie prawie dwukrotnego zwiększenia hałasu w strefie

uzdrowiskowej i szpitalnej (o 2 dB w dzień i w nocy).

2. Dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej:

a. czterokrotne zwiększenie natężenia hałasu oraz

b. dwukrotne zwiększenie zasięgu hałasu (w dzień i w nocy do 6 dB).

3. Dla terenów zabudowy jednorodzinnej:

a. prawie czterokrotne zwiększenie natężenia hałasu oraz dwukrotne

zwiększenie zasięgu hałasu w dzień (5dB)

b. czterokrotne zwiększenie hałasu oraz dwukrotne zwiększenie zasięgu

hałasu w nocy (6 dB).

4. Dla terenów śródmiejskich w strefie miast pow. 100 tys. mieszkańców planuje

się zwiększenie hałasu w nocy o 3 dB, czyli dwukrotne.

Koalicja Bezpieczna Energia

W tabeli nr 3 zmiany są jeszcze bardziej radykalne, a mianowicie:

1. Dopuszczenie prawie czterokrotnego zwiększenia hałasu w strefie

uzdrowiskowej i szpitalnej (o 5 dB w dzień i w nocy).

2. Dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej:

a. ośmiokrotne zwiększenie natężenia hałasu oraz

b. trzykrotne zwiększenie zasięgu hałasu (w dzień i w nocy 9 dB).

3. Dla terenów zabudowy jednorodzinnej:

a. prawie ośmiokrotne zwiększenie natężenia hałasu oraz dwukrotne

zwiększenie zasięgu hałasu w dzień (8dB)

b. ośmiokrotne zwiększenie hałasu oraz trzykrotne zwiększenie zasięgu

hałasu w nocy (9 dB).

4. Dla terenów śródmiejskich w strefie miast pow. 100 tys. mieszkańców planuje

się dwukrotne zwiększenie hałasu w dzień (o 3 dB) oraz czterokrotne

zwiększenie hałasu i dwukrotne zwiększenie zasięgu w nocy (6dB).

Proponowane wskaźniki są porażające. Pozwalają na narażanie na

zwiększony hałas na powierzchni od 2 do 3 razy większej niż dotychczas.

W szczególności dlatego, że -- jak stwierdza się w piśmie wprowadzającym do

projektu rozporządzenia – „wskaźniki te mają służyć do prowadzenia długookresowej

polityki ochrony przed hałasem.”

W uzasadnieniu minister podnosi, iż główną przyczyną zwiększenia normy są

koszty wykonywania ekranów dźwiękochłonnych. Jasnym jest, że jeżeli na dużym

obszarze nie ma możliwości spełnienia norm hałasu, najtańszym, jak się wydaje,

sposobem uniknięcia tej trudności, jest zmiana norm. Jest to myślenie niepoprawne i

niedopuszczalne. Zwiększenie norm hałasu doprowadzi w szybkim tempie do

narażania wielu ludzi na zwiększoną emisję groźnych dla zdrowia i środowiska

naturalnego emisji dźwięków słyszalnych (skala A), ale także infradźwięków, których

ta skala nie obejmuje, ale wszelkie źródła hałasu normowane w rozporządzeniu

wytwarzają je i rozsiewają.

W orzecznictwie SN ugruntowane jest stanowisko, że właściciel może

dochodzić ochrony przed immisjami tego typu w trybie art. 23 i 24 kc, czyli w trybie

ochrony dóbr osobistych. Należy zatem założyć, iż cisza jest również dobrem

osobistym podlegającym ochronie.

Rozporządzenie może zmienić sytuację wielu ludzi, mieszkających obecnie w

pobliżu szlaków komunikacyjnych, ale w odległości, gdzie hałas jest nieuciążliwy.

Koalicja Bezpieczna Energia

Kilkukrotne zwiększenie zasięgu immisji całkowicie zmieni ich sytuację bytową,

zwłaszcza nocą.

W uzasadnieniu minister podaje dane z innych krajów, gdzie dopuszcza się

większe normy hałasu, nie wspomina natomiast krajów, gdzie są znacznie niższe

normy hałasu, np. Francja.

Problem zaburzenia snu może dotyczyć połowy społeczeństwa Polski!

Instytut Medycyny Środowiskowej na Uniwersytecie Sztokholmskim

przeprowadził obszerne badania hałasu dla Światowej Organizacji Zdrowia (WHO)

na temat wpływu hałasu środowiskowego na ludzkie zdrowie. Stwierdził w nich, że

ekspozycja na hałas może mieć wpływ na sen na kilka sposobów, w tym:

· zwiększenie czasu potrzebnego do zaśnięcia,

· zmiany cyklu etapów snu oraz

· zmniejszenie jakości REM.

W dłuższych okresach czasu, nawet jeden z tych problemów może prowadzić

do poważnego problemu zdrowotnego.

Zaburzenia snu zostały powiązane w trzech cechach ekspozycji na hałas, a

mianowicie:

· całkowita ekspozycja na hałas (w tym czas dziennego narażenia)

· szczytowa wielkość hałasu

· dla przerywanego hałasu, liczba pików objętości

Odpowiednie badania informują, że:

· poziom hałasu 60 dB budzi 90% ludzi po ich zaśnięciu.

· poziom hałasu 55 dB wpływa na cykle REM i wydłuża czas do zaśnięcia.

· hałas 40-45 dB budzi 10% ludzi.

WHO zaleca, aby dla optymalnego snu poziom hałasu otoczenia znajdował

się poniżej 35 dB.

Sporadyczne szczyty 45 dB występujące ponad 40 razy w ciągu nocy, a szczyt

60 dB występujący więcej niż 8 razy na dobę, będzie zakłócać sen większości ludzi.

Wiele osób (choć nie wszyscy) może wykształcić zdolność do zaśnięcia,

niezależnie od poziomu głośności. Badania wskazują jednak, że jest to jedynie

częściowa adaptacja. Obecność szumów nadal będzie negatywnie wpływać na cykl

snu i jakość snu REM.

Koalicja Bezpieczna Energia

Należy zgodzić się, że rozwój cywilizacyjny wiąże się z produkcją zwiększonej

ilości hałasu, zwłaszcza komunikacyjnego. Nie można jednak zgodzić się na to, by

jedynym rozwiązaniem było dopuszczenie większej ilości hałasu.

Za spełnienie norm hałasu komunikacyjnego odpowiada właściciel drogi. Może

on budować ekrany, tworzyć nasadzenia tłumiące hałas, może wreszcie ograniczać

prędkości pojazdów uczestniczących w ruchu na terenach zagrożonych hałasem.

Największe korzyści i najmniejszym kosztem uzyskuje się z ograniczeń prędkości.

Korzystają z tego także użytkownicy szlaków komunikacyjnych w związku z

mniejszym zużyciem energii (paliw, prądu). Należy także uregulować rozsądne

granice zabudowy mieszkaniowej w stosunku do nowoprojektowanych szlaków

komunikacyjnych.

Podniesienie norm hałasu jest całkowicie nieuzasadnione i powodowane

doraźnym problemem finansowym związanym z zabezpieczeniem przestrzegania

wymagań dotychczasowych norm.

Dodać należy, że czas wyznaczony na opiniowanie tego wielce

kontrowersyjnego rozporządzenia to 5 dni, pięć dni które zadecydują o jakości życia

ponad 20 mln ludzi. Należy także zauważyć, że liberalizacja norm odnośnie hałasu

drogowego może pociągnąć za sobą dopuszczenie zwiększonych norm hałasu dla

wielu innych dziedzin przemysłu obciążających środowisko akustyczne. Zwiększenie

norm hałasu dopuszczalnego jest groźne dla ludzi ale także wpływa na zmianę

zachowań zwierząt dzikich i hodowlanych oraz owadów, w tym np. pszczół.

Opinia dla przedmiotowego rozporządzenia jest zatem całkowicie negatywna.

Nie zgadzamy się na podwyższenie norm hałasu, a wręcz przeciwnie, żądamy

przyjęcia do stosowania norm ISO 1996-1971 Recommendations for Community

Noise Limits oraz zaleceń WHO.

Zgodnie z zaleceniem Światowej Organizacji Zdrowia, hałas nie powinien

przekraczać 35 dB w dzień i 30 dB w nocy wewnątrz pomieszczeń mieszkalnych

przy otwartych oknach.

Żądamy także uregulowań krajowych w zakresie dopuszczalnego poziomu

infradźwięków i dźwięków o niskich częstotliwościach w środowisku. Norma

dotychczasowa dotyczy stanowisk pracy i ośmiogodzinnego czasu ekspozycji.

Poziom infradźwięków, skala LpG nie może przekraczać w miejscach zamieszkania

ludzi poziomu 85 dB. Odpowiednio, poziom niskich częstotliwości 10-160Hz skala

LpA,LF nie może przekroczyć 20 dB w nocy i 25 dB w dzień

Koalicja Bezpieczna Energia

Żądamy także uregulowania poziomu hałasu i infradźwięków dla

bezpiecznego projektowania i lokalizacji budowanych w całej Polsce farm

wiatrowych. Ministerstwo Środowiska nie może przymykać oczu na to, że hałas i

infradźwięki od turbin wiatrowych są przyczyną setek konfliktów społecznych w całej

Polsce, a zagrożenie to dotyczy bardzo cichych naturalnie obszarów wiejskich i stref

cennych przyrodniczo i turystycznie.

W załączeniu dezyderat o ochronie obszarów wiejskich (źródło:

http://www.opole.uw.gov.pl/pliki/files/Dezyderat%20w%20sprawie%20przestrzeni%20wiejsk

iej.pdf )

Nie powołane w uzasadnieniu do rozporządzenia przepisy francuskie i duńskie

mówią o tym, że poziom hałasu słyszalnego nie może przekroczyć dotychczasowego

tła w otoczeniu siedzib ludzkich o 5dB w dzień i 3 dB w nocy przez okres dłuższy niż

10% odpowiedniej pory-- dziennej, wieczornej i nocnej.

Ważne jest, aby kolejne inwestycje emitujące hałas w oddziaływaniu

skumulowanym musiały odnosić się do tła pierwotnego przed pojawieniem się

jakichkolwiek źródeł hałasu, w tym pomijanych w dotychczasowym ustawodawstwie

siłowni wiatrowych.

Stwierdzamy kategorycznie, że zapis w pkt 7 uzasadnienia do projektu

rozporządzenia, że „[p]rojektowane rozporządzenie nie będzie miało wpływu na

ochronę środowiska”, jest oczywistym i niedopuszczalnym nadużyciem.

Z poważaniem, w imieniu Koalicji Bezpieczna Energia

Stowarzyszenie „Partnerstwo Dzikie Mazury”

Zbigniew Sienkiewicz

zsienkiewicz@wp.pl

Raczki Wielkie 20

19-400 Olecko

opracował Krzysztof Przekop / Zbigniew Sienkiewicz