OPEN ACCESS Polskie projekty otwarte · projekty dotyczące pozyskiwania treści naukowych,...

17
OPEN ACCESS Polskie projekty otwarte Bożena Bednarek-Michalska Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu

Transcript of OPEN ACCESS Polskie projekty otwarte · projekty dotyczące pozyskiwania treści naukowych,...

Page 1: OPEN ACCESS Polskie projekty otwarte · projekty dotyczące pozyskiwania treści naukowych, współpracuje z bazami danych z różnych dziedzin wiedzy oraz oferuje narzędzia prawne

OPEN ACCESSPolskie

projekty otwarte

Bożena Bednarek-Michalska

Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu

Page 2: OPEN ACCESS Polskie projekty otwarte · projekty dotyczące pozyskiwania treści naukowych, współpracuje z bazami danych z różnych dziedzin wiedzy oraz oferuje narzędzia prawne

Chronologia ruchów open

Free Software Movement — Ruch wolnego oprogramowania — 1985, Open Access – materiały naukowe – 1991,Open Source Movement — Ruch otwartego oprogramowania — 1998,Otwarte zasoby edukacyjne – materiały szkolne – 2002,Wolna kultura – wolna muzyka, sztuka, beletrystyka, filmy – 2004.

Page 3: OPEN ACCESS Polskie projekty otwarte · projekty dotyczące pozyskiwania treści naukowych, współpracuje z bazami danych z różnych dziedzin wiedzy oraz oferuje narzędzia prawne

Polska chronologia

Czasopisma otwarte – od 1997Biblioteki cyfrowe – od 2002Publikacje i promocja – 2005 (EBIB, ICM)Serwis EBIB OA - 2005Repozytorium otwarte – 2005 (Ecnis)Konferencje OA – 2007OpenAGH - 2009Otwarta polityka instytucjonalna – 2009 (UAM, AGH)

Page 4: OPEN ACCESS Polskie projekty otwarte · projekty dotyczące pozyskiwania treści naukowych, współpracuje z bazami danych z różnych dziedzin wiedzy oraz oferuje narzędzia prawne

Czasopisma otwarte Acta Palaeontologica Polonica Publisher: Polish Academy of Sciences Start year: 1997 (skanowane do 1956)

Electronic Journal of Polish Agricultural Universities Publisher: Polish agricultural schools of higher education Start year: 1998

Oceanologia Publisher: Polish Academy of Sciences Start year: 1998

Bulletin EBIB Publisher: Polish Librarians Association Start year: 1999

DOAJ notuje 78 polskich czasopism otwartych

Page 5: OPEN ACCESS Polskie projekty otwarte · projekty dotyczące pozyskiwania treści naukowych, współpracuje z bazami danych z różnych dziedzin wiedzy oraz oferuje narzędzia prawne

Polskie Biblioteki Cyfrowe

Polskie Biblioteki Cyfrowe 53 (mapa) – dostępne obiekty cyfrowe 387 192; planowane 7 403, od 2009 w Europeanie.

Page 6: OPEN ACCESS Polskie projekty otwarte · projekty dotyczące pozyskiwania treści naukowych, współpracuje z bazami danych z różnych dziedzin wiedzy oraz oferuje narzędzia prawne

Projekty ICM - Uniwersytet Warszawski

Realizacje: Repozytorium Yadda Otwórz Książkę Polskie bazy danych i inne

ICM UW działa na rzecz rozwoju otwartej nauki w Polsce. Prace koncentrują się wokół budowy infrastruktury otwartej nauki, realizuje projekty dotyczące pozyskiwania treści naukowych, współpracuje z bazami danych z różnych dziedzin wiedzy oraz oferuje narzędzia prawne służące otwartości w nauce. ICM UW jest zaangażowane – jako instytucja wiodąca lub partner – w następujące projekty związane z otwartą nauką: Communia, Driver, COAR, CC Poland, KOED.

Page 7: OPEN ACCESS Polskie projekty otwarte · projekty dotyczące pozyskiwania treści naukowych, współpracuje z bazami danych z różnych dziedzin wiedzy oraz oferuje narzędzia prawne

EBIB i open acces

1999 Czasopismo otwarte Biuletyn EBIB od razu na liście DOAJ i numery poświęcone temu tematowiSerwis Open AccessUdział w projektach międzynarodowych E-LIS i eIFLCykliczne międzynarodowe konferencje EBIB o open access

Page 8: OPEN ACCESS Polskie projekty otwarte · projekty dotyczące pozyskiwania treści naukowych, współpracuje z bazami danych z różnych dziedzin wiedzy oraz oferuje narzędzia prawne

Creative Commons Polska

CC Polska powstało w roku 2005, oferuje twórcom licencje, które pozwalają im zachować własne prawa i jednocześnie dzielić się swoją twórczością z innymi. Celem organizacji jest stworzenie alternatywy dla istniejącego systemu prawa autorskiego, który ogranicza możliwość tworzenia i korzystania z dóbr kultury. Jednym z zadań Creative Commons jest też edukacja prawnicza – zwiększenie świadomości wpływu systemu własności intelektualnej na kulturę i społeczeństwo, ale także zwiększenie zrozumienia i poszanowania dla prawa i cudzej twórczości. Od kwietnia 2007 ICM UW roku partnerem projektu Creative Commons Polska. Na licencjach Creative Commons jest obecnie dostępnych ponad 150 milionów różnych utworów.

Page 9: OPEN ACCESS Polskie projekty otwarte · projekty dotyczące pozyskiwania treści naukowych, współpracuje z bazami danych z różnych dziedzin wiedzy oraz oferuje narzędzia prawne

Projekty PCSS i IBB PAN

Federacja Polskich Bibliotek CyfrowychPolityka OA w rejestrze ROARMAP Berlińska Deklaracja - 2009IBB PAN RepozytoriumProjekty związane z zasobami cyfrowymi: IMPACT, Europeana, Enrich,Dart-Europe, Krajowy Magazyn Danych

Page 10: OPEN ACCESS Polskie projekty otwarte · projekty dotyczące pozyskiwania treści naukowych, współpracuje z bazami danych z różnych dziedzin wiedzy oraz oferuje narzędzia prawne

Uniwersytet A. Mickiewicza

Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu stworzyła repozytorium instytucjonalne AMUR oparte o platformę dedykowaną dSpace:

zasób określony przez instytucję, treść ma charakter naukowy, kumulacyjny i permanentny, dostęp w trybie otwartym,interoperacyjność (zgodność z OAI-PMH), która pozwala na przeszukiwanie zasobów repozytoriów przez dedykowane aplikacje, takie jak np.: Oaister, Google Scholar, Scirus, Base).

Page 11: OPEN ACCESS Polskie projekty otwarte · projekty dotyczące pozyskiwania treści naukowych, współpracuje z bazami danych z różnych dziedzin wiedzy oraz oferuje narzędzia prawne

Open AGH

Serwis "Open AGH - Otwarte Zasoby Edukacyjne" to repozytorium otwartych zasobów edukacyjnych (kursów e-learnigowych) stworzonych w Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, opracowanych przez pracowników i studentów Akademii. Działa przy Centrum e-Learningu AGH. Powstał w roku 2009.

Page 12: OPEN ACCESS Polskie projekty otwarte · projekty dotyczące pozyskiwania treści naukowych, współpracuje z bazami danych z różnych dziedzin wiedzy oraz oferuje narzędzia prawne

Inicjatywy PAN

Ten wzornik pochodzi ze stron Presentation Magazine www.presentationmagazine.com, jest dystrybuowany za darmo

PAN ma wiele czasopism otwartych rejestrowanych w DOAJ już od 1997 roku

PAN od roku 2009 organizuje seminaria open acces Wielu pracowników PAN publikuje swoje teksty w

otwartych repozytoriach świata Czasopismo „Nauka” i „Akademia” otwiera teksty

przedostatniego numeru czyli z małą karencją

Page 13: OPEN ACCESS Polskie projekty otwarte · projekty dotyczące pozyskiwania treści naukowych, współpracuje z bazami danych z różnych dziedzin wiedzy oraz oferuje narzędzia prawne

Polscy wydawcy open access

TERMEDIA – 27 tytułów czasopism naukowych medycznych - dostęp do elektronicznej wersji artykułów z aktualnych numerów naszych czasopism oraz bogatych zasobów archiwalnych (po rejestracji). 305 tys. użytkowników.

ViaMedica – 37 tytułów czasopism naukowych, wiele z nich ma formę otwartą, papierowa forma jest sprzedawana.

Page 14: OPEN ACCESS Polskie projekty otwarte · projekty dotyczące pozyskiwania treści naukowych, współpracuje z bazami danych z różnych dziedzin wiedzy oraz oferuje narzędzia prawne

Polscy wydawcy open access

VERSITA – wydaje elektronicznie 137 tytułów czasopism naukowych z Europy Wschodniej. Wiele z nich ma formę otwartą, zależy to od decyzji właściciela tytułu i kontraktu, jaki podpisze z Versitą.

Page 15: OPEN ACCESS Polskie projekty otwarte · projekty dotyczące pozyskiwania treści naukowych, współpracuje z bazami danych z różnych dziedzin wiedzy oraz oferuje narzędzia prawne

Koalicja Otwartej edukacji

Koalicja Otwartej Edukacji jest porozumieniem organizacji pozarządowych i instytucji działających w obszarze edukacji, nauki i kultury. Celem jej działania jest budowanie, promocja i aktywizm na rzecz otwartych zasobów edukacyjnych rozumianych jako materiały, które są udostępnione w sposób otwarty i gwarantujący ich odbiorcom wolność wykorzystywania i odtwarzania utworu, wolność poznawania dzieła oraz stosowania zawartych w nim informacji, wolność redystrybucji i wolność dystrybucji dzieł pochodnych.

Page 16: OPEN ACCESS Polskie projekty otwarte · projekty dotyczące pozyskiwania treści naukowych, współpracuje z bazami danych z różnych dziedzin wiedzy oraz oferuje narzędzia prawne

Projekty otwarte KOED

Wikipedia WikiźródłaWikisłownik

Serwis OA EBIBBiuletyn EBIB – czasopismo OAKonferencje OA EBIB

Wolne LekturyWolne podręczniki

MamTVE-lekcje

Otwarta naukaOtwórz książkęCC Polska

Ten wzornik pochodzi ze stron Presentation Magazine www.presentationmagazine.com, jest dystrybuowany za darmo

Page 17: OPEN ACCESS Polskie projekty otwarte · projekty dotyczące pozyskiwania treści naukowych, współpracuje z bazami danych z różnych dziedzin wiedzy oraz oferuje narzędzia prawne

Dziękuję za uwagę!

Bożena Bednarek-MichalskaPraca udostępniona na licencji CC 3.0 BY-SA

Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu