OPEL OMEGA

INSTALACJAELEKTRYCZNA

!

i

Samochód Opel Omega ma instalacjê 12-woltow¹, z minusem na masê.Alternator z wbudowanym regulatorem napiêcia dostarcza pr¹d do odbior- ;ników energii elektrycznej oraz do³adowuje akumulator.W rozdziale tym zostan¹ opisane tylko proste czynnoœci kontrolno-ob-s³ugowe. Wiêkszy zakres napraw i diagnostyki wymaga u¿ycia specjalistycz-nego oprzyrz¹dowania (stanowisk probierczych) i dlatego powinien byæzlecany do wyspecjalizowanego warsztatu.

8.1. AKUMULATOR

Samochód jest seryjnie wyposa¿ony w akumulator bezobs³ugowy, który niewymaga uzupe³niania wody destylowanej. Podczas u¿ytkowania akumula-tora nale¿y siê stosowaæ do nastêpuj¹cych wskazówek.

. Utrzymywaæ w czystoœci wieczko i bieguny akumulatora.

. Nie pochylaæ akumulatora pod k¹tem wiêkszym ni¿ 45°, poniewa¿ I

wieczko ma otworki odpowietrzaj¹ce, przez które móg³by wyp³yn¹æelektrolit.

. Od³¹czanie akumulatora od instalacji elektrycznej nale¿y rozpoczynaæ odzdjêcia zacisku z bieguna ujemnego. Nigdy nie wolno od³¹czaæ akumulatoraprzy pracuj¹cym silniku.

. Akumulator ma wbudowany w wieczko areometr z kompensacj¹ ciepln¹,który pozwala na szybk¹ ocenê stanu na³adowania (rys. 8.1). Kiedy w cent-rum wziernika widaæ zielony punkt (A), to oznacza ¿e akumulator jestna³adowany przynajmniej w 65%. Kiedy wziernik œciemnieje (B) wskutekopadniêcia kulki areometru, to oznacza ¿e stan na³adowania nie przekracza65%. Natomiast kiedy wziernik pozostaje jasny lub jasno¿ó³ty (C), oznacza toopadniêcie poziomu elektrolitu poni¿ej areometru. Je¿eli wtedy wyst¹pi¹trudnoœci z uruchomieniem silnika, to akumulator trzeba wymieniæ.Przed podjêciem decyzji o ³adowaniu akumulatora nale¿y nim potrz¹sn¹æ.Je¿eli wtedy wziernik nadal pozostanie ciemny, akumulator wymaga do³ado-wania.

. Akumulator powinno siê ³adowaæ w temperaturach otoczenia 0...+27°C,208 pr¹dem o natê¿eniu 3...50 A.

8.1. AKUMULATOR

II Ci] 00~.

Rys. 8.1. PRZYK£ADY WSKAZAÑ AREOMETRUWBUDOWANEGO W WIECZKO AKUMULATORABEZOBS£UGOWEGOA - akumulator na³adowany w co najmniej 65%B - akumulator na³adowany w mniej ni¿ 65%,

wymaga do³adowaniaC - akumulator roz³adowany, wymagana wymiana B C

8.2. ALTERNATOR

Sprawdzanie alternatora

Kontrola alternatora polega na sprawdzeniu mocy i napiêcia regulowanego,przy czym najpierw nale¿y sprawdzaæ napiêcie regulowane.Do przeprowadzenia kontroli jest potrzebny w pe³ni na³adowany akumulator.Aby unikn¹æ uszkodzenia alternatora, nale¿y siê stosowaæ do nastêpuj¹cychzaleceñ.1. Nie wolno pomyliæ biegunowoœci pod³¹czenia akumulatora, alternatorai regulatora.2. Nigdy nie wolno uruchamiaæ alternatora przy nie zamkniêtym obwodzieelektrycznym.3. Nie wolno zwieraæ zacisków w alternatorze i regulatorze.4. Nie uruchamiaæ silnika bez akumulatora.

1 7

Rys. 8.2. PRZEKRÓJ POD£U¯NY ALTERNATORA1 - ko³o pasowe, 2 - wentylator, 3 - pokrywa przednia,4 - stojan, 5 - uzwojenie wzbudzenia, 6 - obudowa,7 - pierœcienie œlizgowe, 8 - ramiê mocuj¹ce, B 99 - regulator napiêcia (typ EL) 209

8. INSTALACJA ELEKTRYCZNA !

Sprawdzanie napiêcia regulowanego

. Pod³¹czyæ woltomierz miêdzy zaciski dodatni i ujemny akumulatora.

. Uruchomiæ silnik i ustawiæ prêdkoœæ obrotow¹ na oko³o 2000 obr/min.Woltomierz musi wskazaæ napiêcie 13,7...14,5 V.Je¿eli wskazanie przekracza 14,6 V, oznacza to uszkodzenie regulatoranapiêcia, który trzeba wymieniæ. .:c jW przypadku wskazania mniejszego ni¿ 13,5 V wystêpuje przerwa w regula- ~;1torze lub jego szczotki wêglowe s¹ za krótkie i wymagaj¹ wymiany. ~;1 ;~

,. Odkrêciæ regulator 'umieszczony na tylnej œciance alternatora (rys. 8.3). !

W silniku wysokoprê¿nym dostêp do regulatora uzyskuje siê po odkrêceniuod alternatora pompy podciœnieniowej (patrz 8.4). Regulatorjestjednoczeœ-nie szczotkotrzymaczem i musi byæ wymieniony w stanie kompletnym.

Wymontowanie i zamontowanie alternatora

. Od³¹czyæ przewód masowy akumulatora.

. Zdj¹æ pasek klinowy (patrz strona 44).

. Od³¹czyæ od alternatora wszystkie przewody eletryczne.

. Silniki benzynowe: odkrêciæ górne i dolne mocowanie alternatora;wyj¹æ alternator z samochodu.. Silniki wysokoprê¿ne: odkrêciæ oba przewody olejowe dochodz¹ce dopompy podciœnieniowej serwa, która jest umocowana do alternatora; od-³¹czyæ od pompy przewód podciœnieniowy (rys. 8.4); odkrêciæ górne i dolnemocowanie alternatora; wyj¹æ alternator.Alternator montuje siê w kolejnoœci odwrotnej.Pasek klinowy nale¿y tak naci¹gn¹æ, aby dawa³ siê ugi¹æ pod naciskiemkciuka na odleg³oœæ 7...9 mm. Je¿eli dysponuje siê przyrz¹dem KM-128, tonapiêcie paska powinno wynosiæ 250...300 N lub dla nowego paska 450 N.

,

'i3'

///-<~~Rys. 8.4. OD£¥CZENIE POMPY PODCiŒNIENIOWEJ

SERWA HAMULCOW (silnik diesel)J o ~ 1 - œruby mocuj¹ce przewody olejowe

2 - nakrêtki mocuj¹ce pompê podciœnieniow¹ do alternatoraf 210 Rys. 8.3. WYMONTOWANIE REGULATORA NAPIÊCIA 3 - przewód podciœnieniowy

8.3. ROZRUSZNIK SPRAWDZANIE

8.3. ROZRUSZNIK

J Sprawdzanie rozrusznika

Do sprawdzenia zamontowanego rozrusznika jest potrzebny w pe³ni na³ado-wanyakumulator.. Sprawdziæ stan zacisku ujemnego akumulatora (stopieñ skorodowania).. Sprawdziæ pewnoœæ po³¹czenia przewodu rozruchowego z akumulatoremi rozrusznikiem.. Zmierzyæ napiêcie na zacisku ,,50" rozrusznika w trakcie rozruchu. Spadeknapiêcia nie mo¿e przekroczyæ 0,5 V. Je¿eli jest wiêkszy, sprawdziæ stykiw wy³¹czniku zap³onu (stacyjce) i odpowiednie po³¹czenia wtykowe.. Przy³¹czyæ woltomierz do zacisków akumulatora.. Do przewodu akumulator - rozrusznik pod³¹czyæ amperomierz zaciskiem

"szczêkowym.. W³¹czyæ 5. bieg i zaci¹gn¹æ hamulec awaryjny.. Uruchomiæ rozrusznik i odczytaæ wskazania obu przyrz¹dów (próba niemo¿e trwaæ d³u¿ej ni¿ 5 s).Dopuszcza siê nastêpuj¹ce wartoœci:- napiêcie 8 V,- natê¿enie 410 A.Je¿eli spadek napiêcia jest wiêkszy, okreœliæ przyczynê.Zbyt du¿y pobór pr¹du œwiadczy o zwarciu w rozruszniku.Natomiast zbyt ma³y pobór pr¹du mo¿e byæ spowodowany:- zanieczyszczeniem komutatora,- zu¿yciem szczotek wêglowych,- uszkodzeniem styków wy³¹cznika elektromagnetycznego,- przerw¹.

Rys. 8.5. ROZRUSZNIK FIRMY BOSCH1 - os³ona ³o¿yska, 2 - tulejka ³o¿yska, 3 - pokrywa tylna, 4 - uzwojenie bocznikowe stojana, 5 - korpus, 6 - wirnik,7 - szczotkotrzymacz, 8 - szczotka wêglowa, 9 - sprê¿yna dociskowa, 10 - g³owica, 11 - œruba ³¹cz¹ca,

12 - tulejka ³o¿yskowa, 13 - wide³ki w³¹czaj¹ce, 14 - sprzêg³o jednokierunkowe z zêbnikiem,15 - wy³¹cznik elektromagnetyczny

211

-8. INSTALACJA ELEKTRYCZNA

,

15.

Rys. 8.7. OBRAZ PRAWID£OWO USTAWIONYCHI 2 ŒWIATE£ NA EKRANIE

I~ ... //

5t; Rys. 8.6. WYMONTOWANIE ROZRUSZNIKA1 1 - œruby przedniego mocowania2 - œruba mocuj¹ca tylny wspornik k¹towy

~ . ;I Wymontowanie i zamontowanie rozrusznika~ . Od³¹czyæ przewód masowy akumulatora. tI . Od³¹czyæ od rozrusznika przewody elektryczne.

. Wykrêciæ obie œruby przedniego mocowania rozrusznika (1, rys. 8.6).I . Wykrêciæ œrubê mocuj¹c¹ wspornik k¹towy do kad³uba silnika.

Rozrusznik montuje siê w kolejnoœci odwrotnej.m Je¿eli rozrusznik firmy Bosch bêdzie wymieniany na rozrusznik firmy. Delco-Remy, to nale¿y równie¿ wymieniæ wspornik k¹towy.

.8.4. OSWIETLENIE ,

Wymiana reflektora

. Od³¹czyæ przewód masowy akumulatora. ~

. Wymontowaæ kierunkowskaz. W tym celu wykrêciæ oprawkê z ¿arówk¹.Poci¹gn¹æ do ty³u sprê¿ynê mocuj¹c¹ kierunkowskaz i wyj¹æ go do przodu.

. Wymontowaæ kratê wlotu powietrza do ch³odnicy. W tym celu wykrêciætrzy górne wkrêty mocuj¹ce kratê do nadwozia. Poci¹gn¹æ u do³u kratê doprzodu i wyj¹æ j¹ do góry.

. Wyci¹gn¹æ z reflektora z³¹cze wielowtykowe.

. W samochodzie z regulacj¹ po³o¿enia reflektora wyci¹gn¹æ wtyk dodat-

kowego z³¹cza.. W samochodzie z wycieraczk¹ reflektorów odkrêciæ silniczek wycieraczkiod reflektora.. Od³¹czyæ zderzak po stronie danego reflektora. W tym celu wykrêciæ œrubêz pod³u¿nicy i zwolniæ zaczepy mocuj¹ce zderzak z boku do b³otnika.Odci¹gn¹æ nieco zderzak do przodu.. Wykrêciæ trzy wkrêty mocuj¹ce reflektor do nadwozia. ;

. Wyci¹gn¹æ ostro¿nie reflektor do przodu. !

Reflektor montuje siê w kolejnoœci odwrotnej. Na zakoñczenie operacji .212 sprawdziæ ustawienie œwiate³. r

r-8.4. OŒWIETLENIE USTAWIANIE REFLEKTORÓW

Ustawianie reflektorów

³J . Do sprawdzenia i ustawienia œwiate³ reflektorów jest potrzebne p³askiestanowisko z pionow¹ œcian¹.. Reflektory uznaje siê za prawid³owo ustawione, je¿eli œwiat³a mijania daj¹na ekranie obraz pokazany na rysunku 8.7, znajduj¹cy siê 12 cm poni¿ejœrodków reflektorów, w przypadku ekranu oddalonego o 10m.Warunki przeprowadzenia pomiaru s¹ nastêpuj¹ce.1. Wymagane ciœnienie w oponach.2. Samochód obci¹¿ony 1 osob¹ (lub 70 kg) na tylnym siedzeniu, poœrodku.3. Nape³niony ca³kowicie zbiornik pa1iwa.4. Wyposa¿enie fabryczne na miejscu (np. ko³o zapasowe).5. W samochodzie z regulacj¹ od strony kierowcy, korektor ustawieniareflektorów w po³o¿eniu "O".. Po³o¿enie reflektorów reguluje siê œrubami dostêpnymi od strony komorysilnika.Œruba (patrz A, rys. 8.8 i 8.9) s³u¿y do zmian ustawienia œwiate³ w kierunku

I! pionowym, a œruba (patrz B) w kierunku poziomym.. Granica œwiat³a i cienia prawid³owo ustawionych œwiate³ przeciwmg³o-wych powinna przebiegaæ 20 cm poni¿ej œrodków reflektorów przeciw-mg³owych, przy ekranie oddalonym 10m od samochodu. Ustawienie œwiate³reguluje siê œrub¹ dostêpn¹ na tylnej œciance reflektora.

\)~/ ~/ IQ), ifG' A'f ~-~/I g =~ ~I ;:::~

~---=- Rys. 8.9. ŒRUBY DO REGULACJI USTAWIENIARys. 8.8. ŒRUBY DO REGULACJI USTAWIENIA REFLEKTOROW (samochód z regulacj¹ œwiate³REFLEKTOROW od strony kierowcy)A - w kierunku pionowym, B - w kierunku poziomym A - w kierunku pionowym, B - w kierunku poziomym

8.5. WYCIERACZKA

Wymiana silnika wycieraczki szyby przedniej

. Od³¹czyæ przewód masowy akumulatora.³ . Odkrêciæ oba ramiona wycieraczki.

. Zdemontowaæ os³onê podszybia. W tym celu wykrêciæ z osi ramionwycieraczki nakrêtki z tworzywa sztucznego (rys. 8.10). Zdj¹æ uszczelkêz krawêdzi przegrody. Podwa¿yæ wkrêtakiem zaczepy i wyci¹gn¹æ do góry

os³onê.213

--

8. INSTALACJA ELEKTRYCZNA

~ - -' .J ~~-- ~~ \. . =:-~~-=~-~.._~-~. '._-!-- !

~~~=.:::--: .-- --- - -- -- ..- -- -=== ~. =--

~ ~-- .:'""---=~-:--;:- ::-=-=-- ~-=

. ~'" " '/111 Rys. 8.11. WYMONTOWANIE MECHANIZMU NAPÊDUWYCIERACZKI

Rys. 8.10. NAKRÊTKI Z TWORZYWA SZTUCZNEGOMOCUJ¥CE OS£ONÊ PODSZYBIA

. Wyci¹gn¹æ z³¹cze wielowtykowe z silnika wycieraczki, podwa¿ywszy I

w¹skim wkrêtakiem jêzyczki wtyku (górna strza³ka na rys. 8.11). r

. Wykrêciæ trzy œruby mocuj¹ce mechanizm wycieraczki do nadwozia(dolne strza³ki na rys. 8.11) i wyj¹æ mechanizm z silnikiem.. Odkrêciæ silnik od ramiena napêdzaj¹cego. I

Silnik montuje siê w kolejnoœci odwrotnej. rPrzed przykrêceniem silnika zaleca siê pod³¹czenie go do instalacji elektrycz-nej i uruchomienie. Po wy³¹czeniu silnik ustawi siê w po³o¿eniu spoczyn-kowym wycieraczki. Ostateczn¹ regulacjê przeprowadziæ odpowiednio mo-cuj¹c ramiona wycieraczki.

Wymiana silnika wycieraczki szyby tylnej

. Od³¹czyæ przewód masowy akumulatora.

. Odkrêciæ ramiê wycieraczki.

. Zdj¹æ tapicerkê tylnych drzwi, wyci¹gaj¹c zatrzaski lub wykrêcaj¹c wkrêty(zale¿y od modelu).. Roz³¹czyæ z³¹cze wtykowe przy silniku wycieraczki.. Odkrêciæ przewód masowy nad silnikiem wycieraczki.. Wykrêciæ dwa wkrêty mocuj¹ce wspornik z silnikiem wycieraczki dodrzwi.. Odkrêciæ trzy œruby i zdj¹æ silnik ze wspornika.

Silnik wycieraczki montuje siê w kolejnoœci odwrotnej. Ramiê wycieraczkitak umocowaæ, aby odleg³oœæ piórka od dolnej krawêdzi szyby wynosi³aoko³o 20 mm.

8.6. STACYJKA ,. ;(

Wymiana stacyjki I

. Od³¹czyæ przewód masowy akumulatora.

. W samochodzie z regulacj¹ po³o¿enia ko³a kierownicy wykrêciæ dŸwigniêregulacyjn¹.

214 . Odkrêciæ doln¹ os³onê kolumny kierownicy (rys. 8.12).

8.6. STACYJKA WYMIANA

I J

Rys. 8.12. WKRÊTY MOCUJ¥CE DOLN¥ OS£ONÊKOLUMNY KIEROWNICY Rys. 8.13. WYMONTOWANIE STACYJKI

. Ustawiæ kluczyk w po³o¿enie "II".

. Wcisn¹æ sprê¿ynê przytrzymuj¹c¹ za pomoc¹ sztywnego drutu (rys. 8.13).

. Wyci¹gn¹æ bêbenek stacyjki z zamka.Uwaga! Aby unikn¹æ uszkodzenia stacyjki (wy³¹cznika zap³onu), nie wolnojednoczeœnie wymontowywaæ zespo³u styków.Stacyjkê montuje siê w kolejnoœci odwrotnej.Bêbenek nale¿y wcisn¹æ w cylinder zamka do oporu, a¿ "zaskoczy" sprê¿ynaprzytrzymuj¹ca.

Wymiana zespo³u styków stacyjki

. Odkrêciæ dŸwigniê regulacyjn¹ zmiany po³o¿enia ko³a kierownicy.

. Zdj¹æ doln¹ os³onê kolumny kierownicy (patrz rys. 8.12).

. Wyci¹gn¹æ z³¹cze wielowtykowe (kostkê) z zespo³u styków stacyjki,podwa¿aj¹c ostro¿nie wkrêtakiem.. Wykrêciæ dwa przeciwleg³e wkrêty (rys, 8.14) i wyj¹æ zespó³ styków.Uwaga! Zwróciæ uwagê na po³o¿enie zwór. Aby unikn¹æ uszkodzeniastacyjki, nie wolno jednoczeœnie wyjmowaæ bêbenka zamka.

Zespó³ styków montuje siê w kolejnoœci odwrotnej.

Rys. 8.14. WYMONTOWANIE ZESPO£U STYKOW STACYJKI

215

~ .~

8. INSTALACJA ELEKTRYCZNA

5CH

8.7. SCHEMATY ELEKTRYCZNE F32G1

Oznaczenia kolorów przewodów ~;5

BL - niebieski GE - ¿ó³ty RT - czerwony K53HBL - jasnoniebieski GR - szary WS - bia³y ~;~BR - br¹zowy GN - zielony SW - czarny

L4Przyk³ad oznaczenia przewodu GE WS 1.5

M1GE - kolor podstawowy, WS - kolor rozpoznawczy, 1.5 - przekrój w mm2. P24

Liczba w ramce, na przyk³ad ~, odsy³a do œcie¿ki pr¹dowej, po której P35przewód jest dalej prowadzony. R7

R15

Wykaz schematów ~~oSchematy 1...7 - samochody Opel Omega 1.8, 1.8S, 1.8i, 2.0i (do sierpnia 510

1989 roku), 2.3 Diesel, 2.3 Turbodiesel (do sierpnia 1988 510.

roku)Schematy 8...15 - samochody Opel Omega 2.0i (do 1993 roku), 2.3 Diesel 573

(do 1993 roku), 2.3 Turbodiesel (do 1993 roku) ~~ ~:Schemat 16 - rozmieszczenie w samochodzie z³¹czy wtykowych, wi¹zek U11'

przewodów i punktów masowych

Objaœnienia skrótów u¿ytych na schematach

ABS Uk³ad zapobiegaj¹cy blokowaniu kó³ LH D Wersja dla ruchu prawostronnegopodczas hamowania LWR Regulacja ustawienia reflektorów

AC Klimatyzacja M1.5 Uk³ad wtryskowy Motronic M1.5AZV Hak holowniczy MOT Uk³ad Motronic (ogólnie)AT Automatyczna skrzynia biegów MT Mechaniczna skrzynia biegówATC Automatyczna kontrola temperatury N NorwegiaBR Komputer pok³adowy NB Nadwozie typu limuzynaCC System kontroli sprawnoœci uk³adów NBD Kraje gor¹cego klimatuCRC Regulacja prêdkoœci NSW Œwiat³a przeciwmg³owe przednieD Diesel NSL Œwiat³a przeciwmg³owe tylneDIM-DI P Regulacja natê¿enia œwiate³ reflektorów OEL Kontrola stanu (ciœnienia) oleju ~

DS Blokada antyw³amaniowa OPT Wykonanie specjalne ~DWA System alarmowy P/N "Park/Neutral" w automatycznej

JDZM Obrotomierz skrzyni biegów EKP Elektryczna pompa paliwa POT Potencjometr jEKS Zabezpieczenie przed zaciœniêciem RFS Œwiat³a cofania ' ~

EMP Radioodbiornik RH D Wersja dla ruchu lewostronnego : '"T-

EZ Zap³on mikroprocesorowy S Szwecja ' l-':"EZV GaŸnik sterowany elektronicznie, SD Dach odsuwany 3

Ecotronic SH Podgrzewanie fotelaFH Podnoœnik szyby w drzwiach SRA Oczyszczanie reflektorówGB Wielka Brytania TANK Czujnik poziomu paliwa :HS Szyba tylna TD Turbodiesel ~HW Wycieraczka szyby tylnej TEM P Termometr zdalny 5HZG Ogrzewanie TFL Œwiat³a do jazdy dziennej ~

:)

HRL Oœwietlenie baga¿nika TKS Wy³¹cznik drzwiowy ~INS Zestaw wskaŸników TSZ Zap³on tranzystorowy ~IRL Oœwietlenie wnêtrza nadwozia VGS GaŸnik ~J Japonia WEG Czujnik przebytej drogi ~KAT Katalizator WHR Regulacja wysokoœci zawieszenia ~KBS Wi¹zka przewodów WS Brzêczyk ~KV Rozdzielacz stykowy ZV Zamek centralny Q.

KW Nadwozie typu kombi ZYL Cylinder 100 I

LCD WskaŸnik LCD 4WD Napêd na wszystkie ko³a AKUMI

216 OZNAC

WEDt.1PRZEK