Olkusz, Olkusz2, gra terenowa

OLKUSZ2

gra terenowa

3

Zasady Gry

1. Gra jest rozgrywana na terenie olkuskiej starówki.

2. Uczestnicy mogą grać indywidualnie lub zespołowo, przy czym zespół może liczyć nie więcej niż

5 osób.

3. Każdy uczestnik Gry lub zespół otrzymuje „Instrukcję” do Gry. „Instrukcja” zawiera zadania, które

należy wykonać, oraz schematyczną mapę, którą należy uzupełnić informacjami.

4. Uczestnicy rozwiązują zadania – zdobywają informacje, zamieszczone na tablicach lub odczytywane

z terenu.

5. Uczestnicy Gry muszą odwiedzać punkty Gry w określonej kolejności – następujące po sobie zadania

wynikają z poprzednich.

6. Uczestnicy są zobowiązani oddać uzupełnioną „Instrukcję” do Gry oraz zdobyte fanty na mecie.

7. Zwycięzcą zostaje każdy uczestnik Gry lub zespół, który poprawnie wykona wszystkie zadania,

uzupełniając „Instrukcję”.

8. Czas potrzebny na rozegranie gry to ok. 1,5–2 godziny.

4

Bazylika kolegiacka pw. św. Andrzeja

[ul. Szpitalna 1]

ZADANIE 1

Zanim wejdziesz do kościoła

drzwiami w południowym murze,

porozglądaj się dokoła,

potem skieruj wzrok ku górze.

Gmerku, co tam wbudowany,

nie dostrzegą tylko gapy.

Ty przerysuj go ze ściany

na kółeczko swojej mapy.

ZADANIE 2

Z krwi i kości był Polakiem,

gwarkiem olkuskim pierwszej wody.

Maciej Słowak nie był Słowakiem,

to rzecz pewna, oczywista.

Na to są dowody

w bazylice św. Andrzeja,

gdzie epitafium z gmerkiem

jest tegoż dobrodzieja.

Ty, w zapale swego talentu

przerysuj gmerk na mapę,

żeby mocy nabrał

ważnego dokumentu.

GMERK – znak osobisty i rodzinny polskich mieszczan, stempel wytwórczy na wyrobach rękodzieła, rzemiosła, budowlach, będący znakiem rozpoznawczym

EPITAFIUM – napis nagrobkowy; płyta, tablica z napisem ku czci zmarłego

5

ZADANIE 3

Poliptykowi poświęć chwilę,

cenny zabytek wart jest tego.

Policz i zapisz potem, ile

obrazów składa się na niego.

Dzwonnica [obok bazyliki]

ZADANIE 1

Dawniej większość budowli wznoszono z kamienia,

ale rodzaj kamienia nie jest bez znaczenia.

Z piaskowca olkuskiego dzwonnica wzniesiona,

ma on też inną nazwę – zapisz, jak brzmi ona.

(Jeśli pragniesz, to krótką podpowiedź dostarczę:

nazwa jego pochodzi od dawnej wsi – Parcze).

��

��

6

ZADANIE 2

Piaskowiec ten, z którego są mury dzwonnicy,

napotkać można również w bliskiej okolicy.

Stawiano zeń filary, mury i portale,

szukaj, gdzie występuje – nietrudne to wcale.

NOTATKI:

1.

2.

3.

Kaplica św. Jana Kantego

[obok bazyliki]

ZADANIE

Oto kaplicy ściana frontowa.

Wejście uczelni herb wieńczy ładnie.

Tam i Jan Kanty profesorował.

Zapisz jej nazwę, jeśli odgadniesz.

��

7

Baszta i mury obronne

[ul. Basztowa]

ZADANIE

Baszta z parczewskich kamieni,

niczym panna młoda,

ciągle się rumieni.

To nic, że po liftingu –

uroda sprzed wieków

robi wrażenie

na każdym człowieku.

Musisz teraz śmiało

zerknąć w spód tej panny,

po łapach dostanie

kto będzie zachłanny.

Baszta,

kiedyś wieża bramna,

miała pewną tajemnicę,

jak to panna.

Wreszcie ktoś pojętny

odkrył sekret –

jej nieskromne fundamenty.

Teraz nam prorokuj,

w którym to się stało roku. ��

8

Muzeum Afrykanistyczne im. dr. Bogdana Szczygła [ul. Szpitalna 32]

ZADANIE 1

„Błękitni jeźdźcy” – plemię nomadów z Sahary –

przemierzają pustyni niezmierne obszary.

Naród jest to rycerski, dumny, tajemniczy,

historia jego wiele tysięcy lat liczy.

W muzeum poznać możesz życie tego ludu,

więc zapisz jego nazwę. Zgadniesz ją bez trudu.

ZADANIE 2

Nie wiem, czy słyszeli o Olkuszu,

jedno jest pewne,

w jednym, czarnym palcu

mają wiedzę o Syriuszu.

Inne gwiazdy

to też pikuś mały, nie mówiąc już o tym,

że dorobek trwały

mają artystyczny.

Stroje, rzeźby

i maski tajemne,

na to wszystko

spojrzeć jest przyjemnie

w olkuskim muzeum.

Dla tych, co wytrwali,

jedno więc pytanie:

jakie czarne plemię

zamieszkuje Mali?

��

��

9

ZADANIE 3

Nie jest z Rio, brawo

że wiedziałeś.

Nie wenecka

ani teatralna.

Zwykła maska z Mali

z niezwykłą twarzą.

O takiej twarzy

niektórzy marzą.

Spełnij marzenie

bez żadnych warunków

i maskę kanaga

dokończ na mapie, na rysunku.

Muzeum Twórczości Władysława Wołkowskiego – Dworek Machnickich

[ul. Szpitalna 32]

ZADANIE

Wiklina, sznurek, drewno – zwykłe materiały,

a artysta potrafi stworzyć z nich świat cały.

Szumią husarskie skrzydła, fale łódź kołyszą,

a oprócz rzeźb z wikliny nieopodal wiszą

ze sznura konopnego na drewnianej ramie

kompozycje przedziwne – uwierzcie, nie kłamię.

Tak piękne, że człek oka oderwać nie może:

tu bije dzwon Zygmunta, tam znów szumi zboże.

Napisz, jak twórca nazwał te niezwykłe dzieła.

Przepięknie stroją ściany – stąd się nazwa wzięła. ��

10

Rzeźba rycerza

[ul. Krakowska]

ZADANIE

W miejscu, gdzie ponoć dawniej była miejska brama,

stoi rycerz, o jakim marzy każda dama.

Na tarczy jest oparty, halabarda w dłoni –

tak przed atakiem wroga miasto swoje chroni.

Uważnie patrz wokoło – oto trudność cała –

I zapisz nazwę bramy, co tu ongiś stała.

�� Panorama miasta z przełomu XVI w.

[róg ul. Augustiańskiej i Kościuszki]

ZADANIE

Stara panorama Srebrnego Olkusza

dziwnie fascynuje, trochę nawet wzrusza.

Widać na niej farę, kościół Augustianów,

kamienice, rynek. Teraz się zastanów,

którego z istotnych dla miasta budynków

od lat prawie dwustu nie ma już na rynku.

Nim uronisz łezkę za zabytkiem rzadkim,

to wpisz jego nazwę w odpowiednie kratki.

��

11

Nieistniejący klasztor Augustianów

[ul. Augustiańska]

ZADANIE

Proszę Pań i Panów,

pod jakim był wezwaniem

kościół Augustianów?

Muzeum Pożarnictwa Ziemi Olkuskiej

[ul. Floriańska 5]

ZADANIE

Zawsze z pomocą śpieszyć gotowa.

Kto? Straż pożarna, czyli ogniowa.

A chlubi się tym dziś strażak chwat,

że ta olkuska ma 500 lat.

Wiesz, jakie kiedyś nosiła miano?

Zapisz – w muzeum nazwę podano.

��

��

��

��

12

„Kamienica z aniołkiem”

[Rynek 29]

ZADANIE

Złożył się na to powodów szereg,

że to, co było w rynku parterem,

jest już piwnicą, częścią podziemi.

I ze zdumienia stajemy niemi,

słysząc, że chodził po rynku gwarek

niżej niż my dziś o metrów parę.

Czy wiesz, o ile? Zapisz koniecznie.

I wiedz – w podziemiach nie jest bezpiecznie!

„Błękitna kamienica”

[Rynek 25]

ZADANIE

W zasadzie

gmerk znajdziesz

na fasadzie

olkuskiego budynku.

Wyciągnij pióro,

notes oprzyj na tynku

i będąc tak historii blisko,

spisz właściciela imię i nazwisko.

I to wszystko.

��

��

13

Muzeum Regionalne PTTK

[Rynek 20]

ZADANIE 1

To, co Wam opowiem – prawda, nie legenda,

żył ongi w Olkuszu Stanisław Amenda;

Był to żupnik* sławny w całej okolicy,

mieszczanin bogaty, fundator kaplicy.

Gmerk jego w muzeum odnaleźć – nie sztuka.

Gdzie go już widziałeś? Na mapie poszukaj.

�� ZADANIE 2

Wiedzą o tym w Olkuszu nawet małe dzieci,

że w czasie, gdy panował nam król Zygmunt III,

działała w naszym mieście królewska mennica.

Sprawdź, w jakich latach – o tym powie Ci tablica,

co o historii miasta pięknie opowiada.

Daty zapisz na mapie – oto moja rada.

14

ZADANIE 3

W narożniku rynku stoi kamienica,

której przywrócono piękny polski dach.

Ponoć, goszcząc tutaj, król się nią zachwycał

i zawołał głośno na jej widok „ach!”.

Podziwiamy piękno kamieniczki wciąż,

tak jak (zapisz który) wielki władca nasz,

z obcej ziemi Anny Jagiellonki mąż,

a jego nazwisko bardzo dobrze znasz.

��

ZADANIE 4

W muzeum zatrzymaj się chwilę w zadumie,

jak różnie się wiodło kopalniom i miastu.

A potem przerysuj na mapkę – jak umiesz –

herb tego Olkusza sprzed lat stu trzynastu.

15

Kamienica „Pod wisielcem”

[Rynek 16]

ZADANIE 1

To kolejne zadanie – ciekawe jest wielce.

Dotyczy kamienicy zwanej Pod wisielcem.

Skąd ta nazwa ponura, dociekać nie mamy,

bo nas interesuje tylko portal bramy

zdobiący kamienicę. Z jakiego kamienia?

Napisz. Nie po raz pierwszy (lub po raz kolejny) masz z nim do czynienia.

��

ZADANIE 2

Ten portal przeniesiono (nie wiemy o tym wiele)

z bliskiego kamienicy klasztoru przy kościele.

Niestety te obiekty przed laty rozebrano.

Zapisać trzeba, jakie ów klasztor nosił miano.

�� ZADANIE 3

Znawca i laik – każdy docenia

gotyckie dzieło sztuki z kamienia,

podziwu godne w każdziutkim calu.

Przenieś na mapkę wzory z portalu.

16

Dawny budynek starostwa / miejsce Mennicy Królewskiej

[róg Rynku i ul. Basztowej]

ZADANIE

No i proszę,

kiedyś w Olkuszu

BITO szelągi, trojaki,

talary i grosze.

W tym akcie przemocy

wybito dwóch królów,

obyło się to jednak

bez zbytniego bólu.

Któryż to władca

miał szczęście,

tuż przy Ratuszu

BITY być w Olkuszu?

1.�� 2.��

17

Urząd Stanu Cywilnego

[Rynek 2]

ZADANIE

A to ci fortel uczynił niezwykły,

mieszczanin olkuski

do wesołości przywykły

być może.

Cóż on ma z tego,

że tak przylgnął

do Urzędu Stanu Cywilnego?!

Jego gmerk z urzędowej ściany

wrysuj do mapy.

Gdy to uczynisz –

Amor Cię nie przegapi.

18

Magistrat

[Rynek 1]

ZADANIE

Czym się różnią dwa herby, niech zagadką będzie.

Pierwszy znajdziesz w muzeum, drugi na Urzędzie

Miasta i Gminy Olkusz. Patrz uważnie,

zapisuj te różnice – ponoć są aż trzy.

RÓŻNICE:

1.

2.

3.

20

Projekt Twarze Małopolski. XIII Dni Dziedzictwa Kulturowego realizowany przez Małopolski Instytut Kultury jest

współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata

2007–2013 oraz ze środków Województwa Małopolskiego.

współpraca:

teksty:

Barbara Sudoł – Bazylika kolegiacka pw. św. Andrzeja, zad. 1, zad. 3, Kaplica św. Jana Kantego, Panorama

miasta z przełomu XVI w., Muzeum Pożarnictwa Ziemi Olkuskiej, „Kamienica z aniołkiem”, Muzeum Regionalne

PTTK, zad. 3, zad. 4, Kamienica „Pod wisielcem”, zad. 2, zad. 3;

Ewa Pogan – Dzwonnica, zad.1, zad. 2, Muzeum Afrykanistyczne im. dr. B. Szczygła, zad. 1, Muzeum Twórczości

W. Wołkowskiego, Rzeźba rycerza, Muzeum Regionalne PTTK, zad. 1, zad. 2, Kamienica „Pod wisielcem”, zad. 1,

Magistrat;

Jacek Majcherkiewicz – Bazylika kolegiacka pw. św. Andrzeja, zad. 2, Baszta i mury obronne, Muzeum

Afrykanistyczne im. dr. B. Szczygła, zad. 2, zad. 3, Nieistniejący klasztor Augustianów, „Błękitna kamienica”,

Dawny budynek starostwa / miejsce Mennicy Królewskiej, Urząd Stanu Cywilnego.

opieka merytoryczna: Karolina Fidyk

koncepcja graficzna projektu Twarze Małopolski. XIII Dni Dziedzictwa Kulturowego: Agnieszka Buława-Orłowska

© by MIK, Kraków 2011

Olkusz, Olkusz2, gra terenowa

Documents

Transcript of Olkusz, Olkusz2, gra terenowa