Okupacja niemiecka w Rejowcu - Zdzisław...

10
Copyright © 2009 Zdzisław Kalinowski 1 OKUPACJA NIEMIECKA W REJOWCU 10.10.1939 – 23.07.1944 Część I Pierwsze ofiary niemieckiej represji Aresztowani przez Gestapo dnia 4 listopada 1939 roku 1 Dorak Bronisława Czekierda Bolesław Czekierda Józef Jackowniak Bazyli Kalinowski Kazimierz Osmólski Stanisław Podejrzani o posiadanie broni , agitację przeciw Niemcom oraz działalność niepodległościową w 1918 roku . Po mimo długotrwałych przesłuchań nikt nic nie zdradził . że od 28.09.1939 roku byli członkami Rejowieckiej lokalnej organizacji byłych żołnierzy POW , którzy magazynowali broń porzuconą przez żołnierzy oraz prowadzili przygotowania do walki z okupantem niemieckim . Przesłuchania były bardzo brutalne ., Początkowo w Chełmie, później w Lublinie ,, Pod Zegarem ,, i na Zamku .Wykupieni za dużą kwotę pieniężną i osobiste wstawiennictwo Antoniego Budnego. Zwolnieni zostali 10 marca 1940 roku. Obrażenia po przesłuchaniach były tak duże , ze nie mogli o własnych silach powrócić do Rejowca . Wkrótce zmarła Bronisława Dorok . Jej organizm nie wytrzymał obrażeń jakich doznała w czasie śledztwa . Pozostali leczyli długo skutki przesłuchań . Organizacja przerwała działalność . Większość zmagazynowanej broni przejął od Kalinowskiego Kazimierza komendant ,, Rębacz . Resztę otrzymał w 1943 roku Dobosz Władysław ,, Grom ,, dowódca drużyny BCh w Krynicy . --------------------------------- ,, ----------------------------------- Zamordowani mieszkańcy Rejowca i okolic w czasie okupacji niemieckiej. W dniu 30 listopada 1942 roku Reichsfuhrer SS Heinrich Himmler wydał tez zarządzenie , które w ramach odpowiedzialności zbiorowej nakazywało palenie całych , opornych wsi , rozstrzeliwanie wszystkich mieszkańców . Na mocy tego zarządzenia zarówno członkowie ruchu oporu , jak i osoby ich wspierające , określani mieli być jako ,, bandyci ,, . Zarządzenie szefa OKW Wilhelma Kaitla z dnia 16 grudnia 1942 roku zwalniające z odpowiedzialności za wszelkie wykroczenia wobec ludności , w tym także wobec kobiet i dzieci , żołnierzy biorących udział w zwalczaniu ruchu partyzanckiego . Pierwszy wykaz strat ludności w gminie Rejowiec sporządzono w dniu 13 września 1945 roku , który opatrzono gryfem tajności. Wymieniono w nim wiele szczegółowych danych o sprawcach , okolicznościach a nawet danych metrykalnych itp. Zamieszczam na razie tylko nazwiska i imiona 1 Oskarżeni przez Tadeusza Kassnera i Karola Waka volksdeutschów ze wsi Kobyle . ( Kassner Tadeusz na początku okupacji niemieckiej był tymczasowym komendantem policji w Rejowcu ) .Przewiezieni do Chełma a po wstępnych przesłuchaniach osadzeni na Zamku w Lublinie . Po niekończących się przesłuchaniach przez Gestapo w budynku ,, Pod Zegarem ,, , zwolnieni dnia 10 marca 1940 roku .

Transcript of Okupacja niemiecka w Rejowcu - Zdzisław...

Page 1: Okupacja niemiecka w Rejowcu - Zdzisław Kalinowskikalinowski.weebly.com/uploads/4/9/1/6/4916495/...16 lutego 1944 roku na stacji w Rejowcu bojówka Prusa Czesława ,,Miniasa ,, w

Copyright © 2009 Zdzisław Kalinowski

1

OKUPACJA NIEMIECKA W REJOWCU 10.10.1939 – 23.07.1944

Część I

Pierwsze ofiary niemieckiej represji

Aresztowani przez Gestapo dnia 4 listopada 1939 roku1

Dorak Bronisława Czekierda Bolesław Czekierda Józef Jackowniak Bazyli Kalinowski Kazimierz Osmólski Stanisław Podejrzani o posiadanie broni , agitację przeciw Niemcom oraz działalność niepodległościową w 1918 roku . Po mimo długotrwałych przesłuchań nikt nic nie zdradził . że od 28.09.1939 roku byli członkami Rejowieckiej lokalnej organizacji byłych żołnierzy POW , którzy magazynowali broń porzuconą przez żołnierzy oraz prowadzili przygotowania do walki z okupantem niemieckim . Przesłuchania były bardzo brutalne ., Początkowo w Chełmie, później w Lublinie ,, Pod Zegarem ,, i na Zamku .Wykupieni za dużą kwotę pieniężną i osobiste wstawiennictwo Antoniego Budnego. Zwolnieni zostali 10 marca 1940 roku. Obrażenia po przesłuchaniach były tak duże , ze nie mogli o własnych silach powrócić do Rejowca . Wkrótce zmarła Bronisława Dorok . Jej organizm nie wytrzymał obrażeń jakich doznała w czasie śledztwa . Pozostali leczyli długo skutki przesłuchań . Organizacja przerwała działalność . Większość zmagazynowanej broni przejął od Kalinowskiego Kazimierza komendant ,, Rębacz . Resztę otrzymał w 1943 roku Dobosz Władysław ,, Grom ,, dowódca drużyny BCh w Krynicy .

--------------------------------- ,, -----------------------------------

Zamordowani mieszkańcy Rejowca i okolic w czasie okupacji niemieckiej.

W dniu 30 listopada 1942 roku Reichsfuhrer SS Heinrich Himmler wydał tez zarządzenie , które w ramach odpowiedzialności zbiorowej nakazywało palenie całych , opornych wsi , rozstrzeliwanie wszystkich mieszkańców . Na mocy tego zarządzenia zarówno członkowie ruchu oporu , jak i osoby ich wspierające , określani mieli być jako ,, bandyci ,, . Zarządzenie szefa OKW Wilhelma Kaitla z dnia 16 grudnia 1942 roku zwalniające z odpowiedzialności za wszelkie wykroczenia wobec ludności , w tym także wobec kobiet i dzieci , żołnierzy biorących udział w zwalczaniu ruchu partyzanckiego .

Pierwszy wykaz strat ludności w gminie Rejowiec sporządzono w dniu 13 września 1945 roku , który opatrzono gryfem tajności. Wymieniono w nim wiele szczegółowych danych o sprawcach , okolicznościach a nawet danych metrykalnych itp. Zamieszczam na razie tylko nazwiska i imiona

1 Oskarżeni przez Tadeusza Kassnera i Karola Waka volksdeutschów ze wsi Kobyle . ( Kassner Tadeusz na początku okupacji niemieckiej był tymczasowym komendantem policji w Rejowcu ) .Przewiezieni do Chełma a po wstępnych przesłuchaniach osadzeni na Zamku w Lublinie . Po niekończących się przesłuchaniach przez Gestapo w budynku ,, Pod Zegarem ,, , zwolnieni dnia 10 marca 1940 roku .

Page 2: Okupacja niemiecka w Rejowcu - Zdzisław Kalinowskikalinowski.weebly.com/uploads/4/9/1/6/4916495/...16 lutego 1944 roku na stacji w Rejowcu bojówka Prusa Czesława ,,Miniasa ,, w

Copyright © 2009 Zdzisław Kalinowski

2

zamordowanych ze wspomnianego wykazu . Po przeprowadzeniu dokładnej analizy i weryfikacji , udostępnię w najbliższym czasie więcej szczegółów na tej stronie internetowej

Niepełny wykaz zamordowanych przez okupanta niemieckiego i inne czynniki w różnym czasie i miejscu .

Kiwerski Jan Rudzki Józef Wójtowicz Antoni Gorgol Władysław Czuba Jan Kowalski Władysław Mielniczuk Władysław Borowicz Józef Petrenko Jan Sochacki Stanisław Popik Aleksander Popik Michał Wójtowicz Jan Olech Tadeusz Nowakowski Stanisław Pruchniak Stefan Pruchniak Feliks Bereda Józef Bereda Władysław Skrzyński Zygmunt Majewska Natalia Borowicz Aleksander Borowicz Ignacy Morawiecka Janina z Frańczaków Podlesiecki Bolesław Marczewski Izydor Pągowski Jan Komenda Stanisław Prazner Jan Korzeniowski Jan Litwin Jan Bzgdanowicz Martyniuk Stefan Stefanowicz Tkaczuk Piotr Farian Piotr Koczura Stanisław Rutkowski Klemens Adamiec Tadeusz Luszawski Tadeusz Adamczuk Zygmunt Malesza Żelechowski Franciszek Pawlas Zenon Niewiarowski Wacław Sobczyński Adolf Bydliński Mieczysław Iżycki Wincenty Szczepański Tadeusz Gołębiowska Helena Domownik Władysław Szuryga Józef Skrzycki Jan Szuryga Józef Krochmalski Jerzy Pałys Ludwik Machel Czesław Burszczan Stanisław Szyper Antoni Czerwiński Zdziłowski Aleksander Mucha Marian Sadowski Czesław Burszczan Edward Pędziwiatr Wojciech Oleksiej Franciszek Litwin Czesław Jankowski Piotr dr med. Wójtowicz Marian Sokołowski Stanisław Miszczuk Jabloński Antoni Iwaniuk Bolesław Bydliński Józef Prystupa Stanisław Głowiuk Franciszek Ośko Edward Ośko Antoni Bis Stanisław Terlecki Marian Góra Bogdan Małecki Mieczysław Tyrański Marian Taraszczuk Henryk Burszczan Zygmunt Bełza Tadeusz Wałachowicz Franciszek Ślizewicz Borys Koper Władysław Kopniak Marianna Balawender Zygmunt Romańczuk Stanisław Alot Marta Gołębiowska Helena Zajferajner Szmul Morawski Mieczysław Doroszewski Stanisław Górny Bolesław Szopa Piotr Adamczuk Longin Dubiel Tomasz Dobrowolski Zygmunt Ficek Ludwik Julian Horodyski Marian Kuncewicz Stanisław Jamroc Kazimierz Kulczycki Stanisław Krych Szymon Mazurek Józef Mirosławski Michał Niedbała Antoni Ślusarski Michał Wysocki Stanisław Derkacz Stanisław Suseł Józef Rotkowski Aleksander Rotkowski Klemens Szokaluk Teofil Błasiak Jan Fornal Piotr Fornal Wawrzyniec Kochański Jan Pawlas Maria Szuryga Jan Knot Tadeusz Kunasiewicz Józef Kunasiewicz Stefan Kuczyński Bronisław Borys Kazimierz Krzyżanowski Dominik Oleksiejuk Jan Piech Kazimierz Szczęsny Tomasz Zduńczuk Czesław Błowacki Stanisław

Page 3: Okupacja niemiecka w Rejowcu - Zdzisław Kalinowskikalinowski.weebly.com/uploads/4/9/1/6/4916495/...16 lutego 1944 roku na stacji w Rejowcu bojówka Prusa Czesława ,,Miniasa ,, w

Copyright © 2009 Zdzisław Kalinowski

3

Brzuszkiewicz Zygmunt Glanc Henryk Kuncewicz Włodzimierz Polak Kazimierz Tyrański Marian Sliziewicz Borys Wójcik Mieczysław Wójtowicz Czesław Cegłowski Tadeusz s.Wacława Mardoń Antoni Sowa Kazimierz Gaczoł Kazimierz Turewicz Feliks Pośpiech Józef Wójcik Michał Zdunkowa Zofia Mazurek Józef Małysz Jan Nowak Witold Dzierżanowski Witold Danielczuk Czesław 2 Wiercioch Jan Damski Jan Palik Jan Sawicki Adam Dr,med. Kamiński Stanisław Kierzkowski Tadeusz Pągowski Antoni Buczak Stanisław Charzewski Roman Zając Włodzimierz Smolarz Jan Martyn Władysław Adamiec Mieczysław Nowak Mieczysław ---------------------------- ,, --------------------------

Byli mieszkańcy Rejowca i okolic zamordowani w Katyniu .

Major Kapelan Kontek Stanisław - Rejowiec Rotmistrz Śliwiński Henryk - Marynin Kapitan pilot Sidor Józef - Niedziałowice Porucznik Cuba Franciszek - Niedziałowice Pod porucznik Sidorczuk Jan - Wólka Rejowiecka

Symboliczna mogiła Jana Sidorczuka na cmentarzu parafialnym w Rejowcu

2 Wydany przez Ukraińca Aleksandra K….a z Rejowca . Przyczyniła się do tego również Janina S…….a właścicielka restauracji ,, Viola ,, .

Page 4: Okupacja niemiecka w Rejowcu - Zdzisław Kalinowskikalinowski.weebly.com/uploads/4/9/1/6/4916495/...16 lutego 1944 roku na stacji w Rejowcu bojówka Prusa Czesława ,,Miniasa ,, w

Copyright © 2009 Zdzisław Kalinowski

4

Kapitan Gwardjak Andrzej – Rejowiec , służył w 7 ppl w Chełmie , zaginął bez wieści . ----------------- ,, ----------------

Zginęli po ustaniu działań wojennych. Bessert Piotr - sekretarz gminnego koła PPS , Prezes Gminnego Zarządu Związku Samopomocy Chłopskiej i Bessert Maria (Małżeństwo , zabici przez oddział ,, Kani ,, - dnia 18 kwietnia 1945r.) Gruz M.. – członek PPS --------------------------- ,, -----------------------------

Funkcjonarjusze Milicji Obywatelskiej ( MO ) Iwańczuk Włodzimierz 9 październik 1944 r. - Kol. Aleksandria Niedziałowska Fornal Wawrzyniec 17 grudzień 1944 r. - Niedziałowice Popek Stanisław 10 styczeń 1945 r. - Hruszów Wójcik Emilian 2 czerwiec 1945 r - w pobliżu Rejowca -------------------- ,, --------------------------------- Mańkowski Z. Markiewicz J . Naumiuk J ----------------------- ,, ----------------------------

BRAWUROWE AKCJE PARTYZANTÓW AK REJONU – V

( Suche relacje , bez komentarzy i szczegółowych opisów. Wybrano z archiwum komendanta Rejonu – V. Celowo usunęłem niektóre nazwiska ) W majątku Żulin kwaterowali Niemcy , których zadaniem była ochrona niemieckiego zarządcy majątku ziemskiego Żulin tzw. Lienschaft . Niemcy byli na tyle pewni swego bezpieczeństwa ,że pozwalali sobie na lekceważeniu podstawowych wymogów ostrożnosci . Pomagała im miejscowa ludnośc ukraińska , która donosiła o wszystkich tych którzy pojawiali się w ich okolicy . Można stwierdzić ,że były to zażyłe stosunki . Niemcy znali każdy krok Polaków . W dowództwie Rejonu V powzięto plan rozbrojenia Niemców i ukarania ich tak aby nie było pretekstu do prześladowań ludności polskiej . Na akcję zgłosili się z plutonu Zaparkanie , Prus Czesław ,, Minias ,, , Adamiec Józef ,, Malecha ,, . Podwodą kierował Mąka . Wdniu 16 02.1943 roku , partyzanci założyli mundury niemieckie . Odważnie a nawet z tupetem zajechali na dziedziniec dworu w Żulinie gdzie kwaterowało 11 żołnierzy . Wybrano porę obiadową . Niemcy nic nie przeczuwali spokojnie spożywali obiad w pałacowej jadalni na piętrze. Mąka pozostał przy koniach , natomiast ,, Minias ,, i ,, Malecha ,, znający świetnie rozkład pomieszczeń weszli do jadalni . Po serii z automatu nad głowami zaskoczonych Niemców wszyscy podnieśli ręce do góry , nikt nie stawiał oporu . Ustawiono ich twarzami do ściany . Pilnował ich ,, Malecha ,, . w tym czasie ,, Minias ,, zbierał broń : 10 kbk , 1 rkm , amunicję , granaty

Page 5: Okupacja niemiecka w Rejowcu - Zdzisław Kalinowskikalinowski.weebly.com/uploads/4/9/1/6/4916495/...16 lutego 1944 roku na stacji w Rejowcu bojówka Prusa Czesława ,,Miniasa ,, w

Copyright © 2009 Zdzisław Kalinowski

5

oraz umundurowanie . Wynosił i ładował do podstawionego wozu . Spokojnie odjechali z terenu dworskiego. Przestraszeni Niemcy przez pół godziny bali się wyjść na dwór . ------------------------- ,, ---------------------------- Święta Wielkiej Nocy 1943 roku . Kolejarze ze stacji Rejowiec powiadomili komendanta ,, Rębacza ,, ,że skierowali na boczny tor na przystanku Zawadówek dwa wagony odczepione od pociągu wyładowanego bronią i żywnością . Zalarmowano pluton Kaniewskiego Stanisława ,, Darwina ,, z Krzywowoli i Majdanu starego oraz Kubika Stanisława ,, Kawki ,, z Marysina , Zawadówka , Wereszcz Dużych . Pod osłoną nocy przystąpiono do akcji . Całością dowodził ,, Darwin . Po obsadzeniu dróg dojazdowych i rejonu przystanku , rozbrojeniem niemieckiego wartownika zajęli się ,, Buraj ,, i ,, Zorza ,, , następnie przystąpiono do rozładunku broni i amunicji . zabrano 34 nowe ręczne karabiny maszynowe produkcji francuskiej , 20 skrzyń amunicji . Rozładowano poważną ilość konserw mięsnych , kawę , kakao . Wszystko załadowano na podstawione furmanki . Po sprawnej akcji dołączono opróżnione wagony do składu pociągu jadącego w kierunku Chełma .Akcję przeprowadzono bez jednego wystrzału . --------------------------- ,, ----------------------------- ( … ( ,, 4 kwietnia 1944 roku żołnierze z plutonu ,, Rejowiec ,, pod dowództwem Zajaca Aleksandra ,, Kani ,, oraz z Rybiego Łozy Władysława ,, Gwiazdy ,, , rozbroili posterunek Policji ,, granatowej ,, w Rejowcu os. , po długiej dyskusji przodownik i komendant posterunku Antoni Błaś rodem z Kutna złożył broń . Zdobyto 13 kbk. , 10 granatów , i amunicję . z policji już nikt nie powrócil do pracy. W Urzędzie Gminy zniszczono różną dokumentację oraz zabrano maszynę do pisania ,, --------------------------------- ,, -------------------------------- ( … ) ,, 5 kwietnia 1944 roku niespodziewanie na stacji ,, Rejowiec ,, pojawili się Niemcy . Przyjechali 2 samochodami : gestapo i żandarmeria z Chełma . Aresztowano wszystkich napotykanych podróżnych , którzy nie potrafili się wiarygodnie wylegitymować . Zatrzymano 15 osób w tym między innymi : Ernesta Władysława 3, Klekociuka Aleksandra , Siekierzyńskiego Romana . O wydrzeniach na stacji Rejowiec powiadomiono pluton z Marysina ,, Kawki ,, i Rybiego ,, Gwiazdy ,, . W trybie alarmowym przystąpiono do organizacji zasadzki i odbicia aresztowanych . Na miejsce odbicia wybrano okolice wiaduktu w lesie obok Zawadówki , wzdłuż szosy do Chełma . Po krótkiej wymianie ognia część Niemców ratowała się ucieczką .W krzyżowym ogniu ugrupowania partyzanckiego Stracili : 6 zabitych , 2 samochody – spalone . Uwolniono aresztowanych . Zginęło w czasie akcji 3 partyzantów i 1 aresztowany ,, . Druga relacja tej samej akcji :

( … ) ,, W kwietniu 1944 roku plutony AK i BCh placówki Rejowiec pod komendą ,, Rębacza ,, na szosie pod Zawadówką zaatakowali samochód wiozący 15 więźniów aresztowanych w Rejowcu . Zginęło 6 Niemców eskorty i 3 partyzantów . 1 osoba spośród aresztowanych została rozstrzelana , gdyż była w mundurze niemieckim , prawdopodobnie zaszła tu tragiczna pomyłka spowodowana zbyt pochopną decyzją dowódcy 4,,

3 Podchorąży , kuzyn Doroszewskiego z Adamowa , który przywiózł prasę konspiracyjną z Warszawy. W kilka dni po odbiciu w nieznanych okolicznościaćh został zamordowany we wsi Rybie . 4 Relacja na podstawie PSZ w II wojnie światowej , t . III AK , o. c. , s. 501 . i relacja ustna Leona Bornusa ,, Klucznik ,, dotycząca dziejów Bch i AK w pow . chełmskim .

Page 6: Okupacja niemiecka w Rejowcu - Zdzisław Kalinowskikalinowski.weebly.com/uploads/4/9/1/6/4916495/...16 lutego 1944 roku na stacji w Rejowcu bojówka Prusa Czesława ,,Miniasa ,, w

Copyright © 2009 Zdzisław Kalinowski

6

Uczestnicy odbicia aresztowanych przy wiadukcie w Zawadówku dnia 5 kwietnia 1944 roku :

Z plutonu 1 Marysin:

Alot Stefan ,, Zorza ,, Grosiak Henryk ,, Burza ,, Grosiak Roman ,, Huragan ,, Grajner Wacław ,, Pniak ,, Kozioł-Łaniewski Jan ,, Żelazny ,, Sawicki Piotr ,, Tygrys ,, Pietucha Stanisław ,, Piorun ,, Waszczyński Stanisław .

Z plutonu 2 Rybie :

Aftanas Józef , Błasiak Jan , Garamaj Czesław , Krzysiak Władysław ,, Sokół ,, , Kusiak Jan , Mazurek Michał , Studziński Bolesław ,, Paliwoda ,, , Romański Józef , Romański Stanisław , Proskóra Władysław , Uszko Aleksander , Łoza Władysław ,, Gwiazda ,, .

Z plutonu 3 Rejowiec :

Szwec Aleksander ,, Skała ,, .

------------------------- ,, ---------------------------------

16 października 1943bojówka Kazimierza Paraszczuka odbiła aresztowanych z pobliskich miejscowości. Zginął policjant granatowy Władysław Chlebowicz z posterunku w Rejowcu , który konwojował zatrzymanych .

21 lutego 1944r ,, Łobuz ,, na polach dworu Hruszów wraz z drużyną ,, Dęba ,, z zaskoczenia rozbroili 5 Azerbejdżanów będących w służbie niemieckiej rekwirujących zboże i bydło . wszystkich przekazano dowódcy plutonu ,, Lisowi ,, w Krynicy , który oddał ich do Borowicy i tam zostali zlikwidowani . w czasie egzekucji jeden z jeńców zbiegł .

7 marca 1944r Na szosie Lublin – Chełm kolo miejscowości Marynin grupa partyzantów z Pałowa ,, Nikody ,, urządziła zasadzkę na przejeżdżający samochód osobowy. Zginęło 4 Niemców , dowództwa III – go konnego dywizjonu SS policji sztmbanfichrer Adolf Egerd oraz pracownicy administracji .

------------------------------ ,, ----------------------------------

Walka o tory ( niektóre akcje, pominąłem inne ugrupowania partyzanckie )

W czerwcu 1943 roku komendant ,, Rębacz ,, wezwał do siebie dowódcę plutonu Rejowiec , plt. ,, Kanię ,, i dał mu polecenie zniszczenia wieży ciśnień na stacji Rejowiec . ,, Kania ,, miał odpowiednie przeszkolenie , które odbył w Sienicy Nadolnej zdobywając specjalność pirotechnika . W miesiącu lipcu została wysadzona wraz z urządzeniami .

Page 7: Okupacja niemiecka w Rejowcu - Zdzisław Kalinowskikalinowski.weebly.com/uploads/4/9/1/6/4916495/...16 lutego 1944 roku na stacji w Rejowcu bojówka Prusa Czesława ,,Miniasa ,, w

Copyright © 2009 Zdzisław Kalinowski

7

26 listopad 1943 r - bojówka z Żulina ,, Orła ,, i z Rejowca ,, Kani ,, wysadziła w Rudce pociąg urlopowy Nr. SF/ 8 , Kowel – Lipsk , poważnie uszkadzając tory . Byli zabici i ranni żołnierze niemiedcy .

10 stycznia 1944r w godzinach wieczornych Iżycki Wincenty z kilkoma elewami szkoły podoficerskiej saperów , wysadzili transport wojskowy zdążający na front wschodni żołnierzy niemieckich .

16 lutego 1944 roku na stacji w Rejowcu bojówka Prusa Czesława ,,Miniasa ,, w składzie : Adamiec Józef ,, Malecha ,, Chorążewicz Czesław i bracia Trochimowie z zaskoczenia rozbroili 6 osobową eskortę niemiecką . zdobyto broń i oporządzenie .

18 lutego 1944r. Na torze kolejowym z Krasnegostawu do Rejowca , bojówka ,, Orła ,, ostrzelała nadjeżdżającą drezynę na której przejeżdżał nadzorujący niemiecki zawiadowca stacji z Rejowca – Feldmach . w tym samym dniu w porze nocnej partyzanci ,, Piorun , ,, Minias ,, z wydzieloną bojówka z Zaparkania ,, Śmigłego,, opanowali Stację Kanie . W czasie walki zabito 2 żołnierzy Ostlegionu narodowości Azerbejdżańskiej wchodzących w skład patrolu kontrolujących tory kolejowe .

19 lutego 1944r. porucznik Babijczuk Bogdan ,, Zulski ,, z bojówką Wincentego Iżyckiego z Morawinka , koło stacji Kanie wysadzili pociąg towarowy . zabito konwojujących żołnierzy Niemieckich .

16 marca 1944r w pobliżu Wereszcz Dużych , saperzy z oddziału ,, Kowpaka ,, wspólnie z bojówka Iżyckiego Wincentego wysadzili pociąg o godz 0,15 relacji Rawa Ruska – Chełm .

16 marca 1944r . Grupa z oddziału im ,, Wandy Wasilewskiej ,, Al. Pod dowództwem Sergiusza Apanasiewicza wykoleiła pociąg towarowy relacji Rejowiec – Chełm w lesie przy drodze do Krzywowoli .

22 marca 1944r. o godzinie 1,50 za stacja kolejową Zawadówek w okolicy wsi Rudka , pociąg osobowy relacji Kraków – Chełm wpadł na minę podłożoną przez partyzantów z Rejowca pod dowództwem Wincentego Iżyckiego .

20 kwietnia 1944 roku . Na stacji Rejowiec bojówka z plutonu ,, Kani ,, z Rejowca po raz drugi wysadziła wieżę ciśnień .

Niepełny wykaz Rozpoznane pseudonimy partyzantów AK Rejonu – V

Połyp Ludwik Michał , Ludwik Zachtaj Adam Łoś Babijczuk Bogdan Zulski Niewiarowski Roman Czarny Brzuszkiewicz Zygmunt Żak Sałata Jerzy Świrski Czapliński Jan Rębacz , Poręba Domownik Piotr Rej Nawrocki Tadeusz Gryf Tracz Karol Iskra Czerniak Edward Puszczyk Majewski Bronisław Jastrząb Zadura Józef Orzeł Gwardiak Bronisław Prawdzic Gepner Kazimierz Wąchal Kubik Stanisław Kawka Zając Aleksander Kania Kulczycki Paweł Drzazga , Szary Białkowski Czesław Błyskawica Kielich Stanisław Łobuz Szymański Władysław Włodzimierz Chadej Władysław Andrzej

Page 8: Okupacja niemiecka w Rejowcu - Zdzisław Kalinowskikalinowski.weebly.com/uploads/4/9/1/6/4916495/...16 lutego 1944 roku na stacji w Rejowcu bojówka Prusa Czesława ,,Miniasa ,, w

Copyright © 2009 Zdzisław Kalinowski

8

Książek Piotr Leszczyński Łoza Władysław Gwiazda Romański Bronisław Jarząbek Pawliszuk Józef Żelazny Jałocha Michał Waligóra Alot Stefan Zorza Grosiak Henryk Burza Kaniewski Stanisław Darwin , Leśnik Gepner Kazimierz Wąchal , Czarny, Sęp Szopa Bolesław Dąb Lipiński Stanisław Sosna Ciesielko Wacław Kosa Prus Bolesław Minias , Piorun Terlecki Tadeusz Grom Białkowski Czesław Błyskawica Referda Stanisław Konar Zimoląg Jan Wicher Zwoliński Jan Janusz Jańczuk Władysław Chart Zen Mieczysław Leszczyc Strugalski Zygmunt Lis Pietraś Czesław Bałtyk Górny Jan Rózga Porfińska Jadwiga Grażyna Madeńska Halina Kuropatwa Bedliński Mieczysław Kobyła, Huragan Iżycki Wincenty Biały , Czołg Mironiuk Stefan Lali Skomorowski Jan Grabek Skomorowski Józef Brzoza Bryk Stanisław Wiarus Ośko Edward Sikora Gruczyński Jerzy Żorż Adamiec Józef Malecha Kusiak Helena Rejka Kulka Bronisława Brzoza Mizgalski Marian Wrona Dudek Zdzisław Batory Mizgalska Zofia Słoneczko Wanarski Stanisław Mikodo Latosiński Czesław Śmiały Babijczuk Bogdan Zulski Kluk Stanisław Ćmil Szwec Aleksander Skała Dobosz Józef Obrączka Krochmalski Bogdan Sarni Mazurkiewicz Sęp Bełza Tadeusz Wolnicki Adamiec Jan Żelazny Ciesielko Jan Tujaczek Drzewiecki Zdzisław Jastrząb Frańczak Jan Różycki Iżycki Czesław Szary Kloc Czesław Pogrom Kryk Ferdynand Orkan Sławiński Józef Kruk Tyrański Wacław Łoś Trochim Witold Wilk Trochim Marian Rybitwa Wilhelm Jerzy Wilk Głowacki Stanisław Żylew Grosiak Roman Huragan Grajner Wacław Pniak Kozioł – Łaniewski Jan Żelazny Sawicki Piotr Tygrys Pietucha Stanisław Piorun Krzysiak Wacław Sokół Studziński Bolesław Paliwoda Rzepecki Józef Pol Maciejewski Leonard Lolek Przychodzki Adam Brzoza Ośko Antoni Niewidomy

------------------- ,, ---------------------

Likwidacje groźnych nacjonalistów ukraińskich :

28 czerwca 1943 rok żołnierze z plutonu ,, Darwina ,, z Krzywowoli zlikwidowali groźnego konfidenta Leona U…a z Wólki Rejowieckiej . 11 sierpnia 1943r. bojówka z plutonu ,, Orła ,, zlikwidowała Leopolda Pandowicza wysługującego się Niemcom . 6 września 1943r unieszkodliwiono szpicla mieszkańca Wólki Rejowieckiej narodowości ukraińskiej Stanisława P . za współpracę z Niemcami . 20 września 1943 roku bojówka z Niedziałowic zlikwidowała dwóch groźnych nacjonalistów ukraińskich z Kobylego , braci Iwan i Pawło K…h . Pomimo wielokrotnych upomnień współpracowali z żandarmerią niemiecką i z nacjonalistyczną organizacją ukraińska Im przypisywano

Page 9: Okupacja niemiecka w Rejowcu - Zdzisław Kalinowskikalinowski.weebly.com/uploads/4/9/1/6/4916495/...16 lutego 1944 roku na stacji w Rejowcu bojówka Prusa Czesława ,,Miniasa ,, w

Copyright © 2009 Zdzisław Kalinowski

9

duży wkład w aresztowaniu i likwidacji Polaków w latach 1941/1942 . Pomimo ukrywania się zostali zastrzeleni w domu . Zlikwidowany został A……k . 22 września 1943 roku wynajęci przeż AK P…k i R……i z Zaparkania zlikwidowali groźnych nacjonalistów przybyłych z Galicji : Wowczenkę – agronoma gminnego i Panczenkę – pracownika gminy . W Marysinie bojówka z plutonu ,, Darwina,, , likwiduje Wiktora Odczenkę . 19 października 1943r z portierni cukrowni próbował uciec zagorzały nacjonalista Aleksander K…..t .Wiedząc co go czeka chciał przeskoczyć płot . Wynajęty do wykonania wyroku P…k jednym strzałem udaremnił ucieczkę . 20 października 1943 roku w rejowcu zlikwidowano byłego sekretarza gminy Ukraińca Jana Najdę , który między innymi domagał się spalenia Marynina za syna który w nieznanych okolicznościach został zabity . Wyrok wykonała bojówka z Rejowca . 22 października 1943 roku partyzanci ,, Błyskawica ,, i ,, Lis ,, zlikwidowali ukraińskiego oficera SS z Trawnik , który wzbudzał podejrzenia częstymi wizytami w Rejowcu , po których następowały aresztowania . 22lutego 1944r. w Krzywowoli obok lasu zlikwidowano groźnego bandytę Pałkę , który miał szereg napadów w okolicznych miejscowościach . Bojówka ,, Kazika ,, z Krzywowoli położyła kres bezprawiu Przed 9.02.1944r (… ) ,, W nieznanych okolicznościach zginęli : Tadeusz Luszawski , Zygmunt Adamczuk , Malesza , Franciszek Żelichowski i Leon Pawlas . W związku powyższym pluton ,, Wąchala ,, z Marynina i okolicy oraz ,, Lisa ,, z Krynicy z pacyfikowali wieś ukraińską Wolę Żulińską wrogo nastawiona na Polaków , współpracująca z SS w Trawnikach w której to jednostce służyli mieszkańcy tej miejscowości. Zlikwidowano 23 renegatów i dwóch roniono w czasie ucieczki . Była to zapłata za popełnione morderstwa i donosy . ,, 9 lutego 1944r pluton ,, Wąchala ,, oraz drużyna Paraszczuka Kazimierza z plutonu ,, Kani ,, przepędziła działaczy ukraińskich ze wsi Bezek . W czasie wymiany ognia spaliło się parę budynków gospodarskich . Ukraińcy odgrażali się , że spalą pobliskie wioski polskie . W powrotnej drodze pluton ,, Wąchala ,, w sile 20 ludzi dokonał rekwizycji w mieszkaniu Marcina Budzik burmistrza Pawłowa , który zdołał zbiec z pomocą swojej gospodyni Anny Gorala . 25 lutego 1944r w Pawłowie z plutonu ,, Mikado ,, zlikwidowali Annę Gorala gospodynię burmistrza za donosy i informacje o ludności polskiej . 9 marca 1944r. na stacji kolejowej w Rejowcu zastrzelono ukraińskiego oficera SS i towarzyszącą kobietą . Zamachu dokonała bojówka ,, Pioruna ,, . 17 marca 1944r w Rejowcu został zlikwidowany nacjonalista ukraiński co pewien czas przyjeżdżający z Chełma . Dokonali tego nie zorganizowani w żadnej organizacji płatni zabójcy P…k z Rejowca i R……i z Zaparkania , którzy byli postrachem renegatów . 27 marca 1944r w Krzywowoli bojówka Paraszczuka Kazimierza zlikwidowała 5 miejscowych Ukraińców solidaryzujących się z nacjonalistami ukraińskimi z Bezku . 31 marca 1944r W Rejowcu os. Zlikwidowano nowo przybyłego agronoma oraz ukraińskiego oficera SS Sidora przebywającego na urlopie z jednostki ukraińskiej . Zniszczono również listy dostawy kontyngentów . Akcję przeprowadziła bojówka z Rejowca. ----------------------------- ,, ----------------------------------

Tragiczne wydarzenia na ulicach Rejowca w przeddzień wyzwolenia przez

wojsko sowieckie .

Tragiczne zdarzenia rozegraly się na ulicach Rejowca tuż przed wyzwoleniem z pod okupacji niemieckiej . 21 lipca 1944 roku Józef Uszał z majatku Rejowiec samorzutnie chciał rozbroić dwuosobowy patrol niemiecki , na skutek niewypalu amunicji w broni krótkiej przypłacil to życiem . Podobna sytuacjia się powturzyła w dniu 22 lipca 1944 roku . Adam Sawicki z Rejowca na skutek

Page 10: Okupacja niemiecka w Rejowcu - Zdzisław Kalinowskikalinowski.weebly.com/uploads/4/9/1/6/4916495/...16 lutego 1944 roku na stacji w Rejowcu bojówka Prusa Czesława ,,Miniasa ,, w

Copyright © 2009 Zdzisław Kalinowski

10

zacięcia pistoletu został zastrzelony przez wycofujący się patrol niemiecki . Wydarzenia te urosly do symbolu walki i cierpień mieszkańcow Rejowca i gminy Rejowiec .

------------------------------ ,, ---------------------------------

W połowie roku 1944 nasiliły się na terenie gminy Rejowiec róznego rodzaju rozliczenia , porachunki , napady, rabunki i morderstwa . ,, Kedyw ,, z V Rejonu AK próbował ustabilizowac sytuację . Tragedją była śmierc całej rodziny Panasów z Rejowca zastrzelonych w ich własnym domu . Mieszkali niedaleko młyna przy ul. Szkolnej.

-------------------------- ,, ----------------------------------