Ogólnopolska konferencja na temat uprawy malin w SZD w Brzeżnej

Koniec sierpnia to czas intensywnych zbiorów jesiennych malin. Mimo to producenci malin licznie przybyli na konferencje zorganizowaną w Brzeżnej. Myślę, że się nie zawiedli. Już pierwszy referat p. Marka Pawlonki z VF Concept z Lublina przybliżył zebranym nasze realia. Polska jest jednym z 3 największych producentów malin na świecie, obok Serbii i Chile. W Serbii uprawa malin jest przedmiotem narodowej dumy. Kraj ten podejmuje liczne działania w celu promocji malin, popularyzacji spożycia. W Chile uprawa malin doczekała się uregulowań prawnych. Przy wielu chilijskich ambasadach są powołane agencje zajmujące się promocją chilijskich owoców, wyszukiwaniem możliwości zbytu. Chile dla którego głównym odbiorcą malin jest Ameryka Płn. poświęca wiele starań zabiegom o rynki azjatyckie –Indie, Chiny, Japonia, nie zaniedbując Europy. Jak na tym tle wypada Polska? Jak mówił p. Pawlonka, Polska która ma najlepszą na świecie hodowlę malin, , producentów maszyn do zbioru, długie tradycje uprawy , a więc wszelkie dane aby na malinach robić dobry interes wyróżnia się z pośród innych krajów całkowitym brakiem koncepcji czy strategii.

Polska jest głównie dostawcą malin schłodzonych lub mrożonych, które są surowcem do wytwarzania całej gamy produktów. Naszymi odbiorcami są w dużej części Niemcy i Holendrzy którzy przetwarzają maliny i handlują nimi z całym światem. Nie potrafimy wykorzystać właściwości leczniczych i kosmetycznych malin znanych niekiedy już naszym prababkom. Nie wykorzystane są również możliwości pozyskania środków na promocję malin i zdobywanie nowych odbiorców. Strategia na naszym rynku malin jest identyczna jak w przypadku innych owoców – truskawek, porzeczek. Wysokie ceny skupu owoców przez rok, dwa wyjątkowo trzy powodują, że lawinowo wzrasta powierzchnia upraw. Kiedy ta powierzchnia osiągnie dostateczny poziom, kiedy nowe plantacje zaczynają owocować ceny na kilka lat drastycznie spadają, nie tylko poniżej progu opłacalności , ale nawet niejednokrotnie poniżej kosztów produkcji. Ale rolnicy i tak owoce zbierają, dostarczają do skupu. Plantacje wówczas są zaniedbywane, nie wykonuje się prac koniecznych dla zachowania dobrej kondycji upraw. Co bardziej nerwowi zaczynają zaorywać uprawy. Spada powierzchnia uprawy. Taka sytuacja obserwowana była ostatniej zimy na wiśniach, po kilku latach b. niskich cen na owoce, plantacje nie chronione poprzemarzały, prawdopodobnie wiele sadów wypadnie. Gdy powierzchnia upraw spada znów na krótko wzrastają ceny i cykl zaczyna się od początku. Jedną z szans poprawy rentowności malin jest produkcja owoców deserowych. Wiele pracy poświęcono w Brzeżnej doborowi odmian, technologii produkcji malin do bezpośredniego spożycia. Wbrew pozorem nie jest to wcale prosta sprawa, ponieważ odbiorcy mają bardzo duże wymagania jakościowe, a malina ze swojej natury jest owocem mało trwałym.

W krajach Europy Zachodniej owoce deserowe uprawia się wyłącznie pod osłonami. W Polsce dominują uprawy polowe. W doświadczeniu przeprowadzonym w Brzeżnej, gdzie maliny uprawiano pod daszkami z folii, okazało się, że w porównaniu z uprawami polowymi plon z pod osłon był dwa razy wyższy.

Ponadto maliny uprawiane pod daszkami wykazywały znacznie wyższą trwałość rozbiorczą, pod warunkiem schłodzenia zaraz po zbiorze. Dodatkowym plusem folii było to że maliny można było zbierać niezależnie od pogody oraz w pewnym stopniu było możliwe sterowanie terminem zbioru. Jeżeli chodzi o odmiany to w światowej produkcji dominują dwie letnia Tulameen i jesienna Polka. Odmiana Tulameen w warunkach Polski może przemarzać. Z innych odmian przydatnych do produkcji deserowej można wymienić na przykład Laszkę, Benefis, Glen Ample, a także inne hodowli Brzeżnej. (Poranna Rosa, Sokolica, Radziejowa, Polana) Wiele uwagi na konferencji poświęcono mechanicznemu zbiorowi malin .Przedstawiono różnicę w zasadzie zbioru odmian letnich, które prowadzi się przy rusztowaniu i jesiennych, które ponieważ owocują na pędach jednorocznych, rusztowań nie wymagają. Różnice w uprawie sprawiają że w zależności od typu odmiany trzeba użyć zupełnie innego kombajnu. Pod kątem mechanicznego zbioru prowadzi się też hodowlę odmian. Pierwsze wyniki są bardzo obiecujące.