Oferta proseminariów kierunek Psychologia

studia stacjonarnerealizacja rozpocznie się w roku akademickim 2016/2017

Prowadzący: dr Paweł BoguszewskiTemat: Mózg a zachowanie (Mózgowe mechanizmy zachowania)Problematyka: Problematyka proseminarium będzie dotyczyć zagadnień związanych z neuropsychologicznymi i mózgowymi korelatami percepcji i przetwarzania informacji, reaktywności emocjonalnej oraz zachowania się u ludzi. Szczególny nacisk będzie położony na możliwości jakie wnoszą do współczesnej neuropsychologii techniki badania pracy mózgu i reakcji fizjologicznych organizmu. W ramach proseminarium studenci nauczą się pracować z tekstem oryginalnych artykułów naukowych w tym przygotować wystąpienie omawiające zagadnienia i metody zawarte w artykule oraz krytycznie dyskutować zawarte w nim tezy. Wprowadzone zostaną elementy metodologii badań neuropsychologicznych oraz lektura wybranych publikacji anglojęzycznych. W trakcie proseminarium studenci w grupach dwuosobowych przygotują szczegółowy projekt badania wraz z wstępem teoretycznym. Projektowane badania powinny mieć charakter doświadczalny i opierać się nie tylko na technikach papierowych, ale wykorzystywać pomiar zmiennych wykorzystywanych w badaniach neuropsychologicznych. Kolejnym etapem będzie seminarium badawcze, w ramach którego zespoły badawcze przeprowadzą zaplanowane eksperymenty, dokonają analizy danych, przygotują raport końcowy z badania i zaprezentują wyniki projektów.Literatura obowiązkowa:

Mózg a zachowanie (Redakcja naukowa: Teresa Górska, Anna Grabowska, Jolanta Zagrodzka) Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013.

Literatura dodatkowa: Mózg incognito Wojna domowa w twojej głowie, Eagleman David, Carta Blanca, 2012. Mózg fascynacje, problemy, tajemnica, Vetulani Jerzy, Homini, 2012. Kto tu rządzi - ja czy mój mózg?, Michael S. Gazzaniga, Wydawnictwo Smak Słowa 2013. Istota człowieczeństwa Co czyni nas wyjątkowymi?, Michael S. Gazzaniga, Wydawnictwo

Smak Słowa 2011.

Prowadzący: dr Dorota JasielskaTemat: Społeczne i emocjonalne uwarunkowania dobrostanu psychicznegoProblematyka: Proseminarium dotyczyć będzie badań na uwarunkowaniami poczucia szczęścia i dobrostanu psychicznego. Badania prowadzone będą w nurcie psychologii pozytywnej (nauki o mocnych stronach i siłach człowieka oraz o czynnikach, które budują trwałe zadowolenie z życia i zaradność w obliczu trudnych sytuacji życiowych). Skupimy się w szczególności na społecznych, emocjonalnych i osobowościowych uwarunkowaniach poczucia szczęścia opierając się na najnowszych wynikach z badań naukowych. W ramach proseminarium studenci prowadzić będą badania dotyczące czynników kształtujących dobrostan psychiczny takich, jak: emocje (pozytywne vs. negatywne, automatyczne vs. refleksyjne), mocne strony psychiki człowieka: poczucie sprawczości, poczucie własnej skuteczności, siła psychiczna), motywacja i realizowanie celów z zaangażowaniem, uwarunkowania życzliwości i gotowości angażowania się na rzecz innych ludzi, cnoty i zalety psychiczne oraz ich przejawy w działaniu, interwencje psychologiczne mające na celu budowanie

poczucia szczęścia. Przewidywane metody badań: korelacyjne, eksperymentalne, pomiar skuteczności interwencji psychologicznychLiteratura:

Czapiński, J (red.). Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka Warszawa: PWN.

Diener, E. & Biswas- Diener, R. (2011). Szczęście. Odkrywanie bogactwa psychicznego. Sopot: Smak Słowa.

Fredrickson, B. L. (2011). Pozytywność. Poznań: Zysk i S-ka . Haidt, J. (2007). Szczęście. Gdańsk: GWP. Jasielska, D. (2014). Co sprawia, że jesteśmy szczęśliwi? Udane życie z perspektywy

psychologicznej. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. Linley, A., Joseph, S. (red.). Psychologia pozytywna w praktyce. Warszawa: PWN. Trzebińska, E. (2008). Psychologia pozytywna. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i

Profesjonalne. Seligman, M. E. P. (2011). Pełnia życia : nowe spojrzenie na kwestię szczęścia i dobrego

życia. Poznań: Harbor Point Media Rodzina.

Prowadzący: dr Karolina KonopkaTemat: Zagrożenie tożsamości płci i postawy wobec osób homo- i transseksualnychProblematyka: Tematyka proseminarium koncentrować się będzie wokół zagadnienia zagrożenia tożsamości płci, stanu wywołanego poprzez zachowanie się w sposób nietypowy dla swojej płci biologicznej lub uzyskanie informacji, że jest się podobnym do przedstawicieli przeciwnej grupy płciowej (np. mężczyzna uzyskuje informację, że posiada stereotypowo kobiecy profil cech osobowości). Zagrożenie tożsamości płci wzbudza motywację do odbudowania zagrożonego aspektu własnej tożsamości poprzez deklarację lub zachowanie prototypowe dla własnej płci biologicznej. Przykładowo, zagrożenie tożsamości męskiej powoduje, że mężczyźni podejmują więcej zachowań ryzykownych, przypisują sobie wyższe natężenie psychicznej męskości, manifestują wyższe natężenie agresji i przeszacowują swoje doświadczenia seksualne. Prowadzone systematycznie sondaże opinii publicznej pokazują, że orientacja seksualna jest dla Polaków bardzo ważnym kryterium oceny innych osób. Jednym z efektów zagrożenia tożsamości płci jest natomiast wzrost uprzedzeń i agresji wobec osób homoseksualnych (w większym stopniu wobec gejów niż lesbijek). Efekt ten tłumaczony jest w kategoriach uruchomienia przez zagrożenie silnej potrzeby przywrócenia normatywnego porządku, wedle którego właściwą orientacją seksualną jest orientacja heteroseksualna. Można zatem sądzić, że jednym z mechanizmów tłumaczących różnice międzypłciowe w postawach wobec osób homo- i transseksualnych (u mężczyzn bardziej negatywne) może być zagrożenie tożsamości płci. Dodatkowo, efekty zagrożenia tożsamości płci mogą być odmienne w zależności od tego, jak dużą wagę człowiek przywiązuje do przestrzegania tradycyjnych ról płciowych. Wyniki dotychczasowych badań wskazują, że szczególnie podatne na zagrożenie tożsamości płci są osoby, dla których płeć stanowi centralny wymiar tożsamości osobistej, ważne kryterium kategoryzacji społecznej, funkcjonujące zgodnie z tradycyjnym (konserwatywnym) systemem ról płciowych. Na proseminarium skoncentrujemy się na testowaniu różnych procedur eksperymentalnych wywołujących efekt zagrożenia tożsamości płci oraz wczesno-socjalizacyjnych, poznawczych i osobowościowych moderatorach tego efektu. Przedmiotem naszego zainteresowania będą również uwarunkowania i korelaty homonegatywizmu oraz transfobii. W ramach proseminarium studenci będą pracować z tekstami oryginalnych artykułów naukowych, w zespołach badawczych przeprowadzą badanie, opracują raport empiryczny zgodnie z wymogami pisania tekstu naukowego, a także przedstawią wyniki swoich badań na forum grupy. Wymagania

wobec studentów: zainteresowanie tematyką proseminarium, bierna znajomość języka angielskiego, gotowość do prowadzenia badań eksperymentalnych.Literatura:

Bedyńska, S. i Brzezicka, A. (red.). (2007). Statystyczny drogowskaz. Praktyczny poradnik analizy danych w naukach społecznych na przykładach z psychologii. Warszawa: Wydawnictwo SWPS Academica.

Chrisler, J.C. (2013). Womanhood Is Not as Easy as It Seems: Femininity Requires Both Achievement and Restraint. Psychology of Men & Masculinity, 14, 2, 117-120.

Górska, P. i Mikołajczak, M. (2015). Tradycyjne i nowoczesne uprzedzenia wobec osób homoseksualnych w Polsce. W: A. Stefaniak, M. Bilewicz, Winiewski, M. (red.), Uprzedzenia w Polsce (s. 179-206). Warszawa: Liberi Libri.

Hill, D.B. I Willoughby, B.L.B. (2005). The development and validation of the genderism and transphobia scale. Sex Roles, 53, 7/8, 531-544.

Piber-Dąbrowska, K., Cypryańska, M. i Wawrzyniak, M. (2007). Standardy edytorskie dla naukowego tekstu empirycznego z zakresu psychologii. Warszawa: Wydawnictwo SWPS Academica.

Nagoshi, J.L., Adams, K.A., Terrell, H.K., Hill, E.D., Brzuzy, S., i Nagoshi, C.T. (2008). Gender differences in correlates of homophobia and transphobia. Sex Roles, 59, 521-531.Vandello, J.A., Bosson, J.K., Cohen, D., Burnaford, R.M. i Weaver, J.R. (2008). Precarious manhood. Journal of Personality and Social Psychology, 95, 6, 1325-1325.+ literatura specyficzna względem przyjętego problemu badawczego

Prowadzący: dr Sławomir PostekTemat: Perspektywy czasowe w procesach poznawczych, emocjonalnych i społecznychProblematyka: Perspektywy czasowe, którym będzie poświęcone nasze proseminarium, to koncept pozornie w psychologii nowy. Choć postulował ich istnienie już Kurt Lewin (w pisał o nich jeszcze w 1942 roku) czy Joseph Nuttin (1964), to ponownie „odkryli” je dla psychologii Phil Zimbardo i John Boyd w roku 1999. Owo „odkrycie” oznaczało w istocie nowe teoretyczne ujęcie oraz przygotowanie kwestionariusza tego, jak ludzie są zorientowani czasowo, na które wydarzenia ze swego życia zwracają szczególną uwagę. I tak, wyróżniamy 2 perspektywy przeszłościowe (pozytywną i negatywną), 2 teraźniejsze (fatalistyczną i hedonistyczną) oraz perspektywę przyszłą, niekiedy rozdzielaną na dwie osobne. Empiryczne dowody na to, że perspektywy „działają” w psychologii jako predyktor wielu istotnych procesów są przytłaczające. Powiązano je z takimi procesami i stanami psychicznymi oraz zachowaniami  jak: nastrój (a przez niego twórczość), depresja, sprawność poznawcza, ryzykowna jazda samochodem, zażywanie narkotyków, przeżywanie stresu bojowego, sukces w romantycznej relacji. Słowem: jest to konstrukt, którego wymiary oraz ogólna struktura (profil) wydaje się mieć wartość dla procesów poznawczych, emocjonalnych, społecznych i klinicznych. Nasze proseminarium poświęcone będzie rozeznaniu się w teorii, strukturze i związkach perspektyw czasowych z wybranymi aspektami funkcjonowania poznawczego, społecznego i emocjonalnego człowieka oraz zaplanowaniu badań eksperymentalnych i quasi-eksperymentalnych w tym obszarze.Literatura:

Zimbardo, P. G., Boyd, J. Paradoks Czasu. Wydawnictwo Naukowe PWN.Literatura dodatkowa:

Rybicka,K. (2010). Uczniowskie planowanie w luce między ocenianiem wewnątrzszkolnym a ocenianiem zewnętrznym. W: B. Niemiecko, MK Szmigiel (red.), Teraźniejszość i przyszłość oceniania szkolnego. Kraków: Wyd. Grupa TOMAMI 

Stosik, A., & Leśniewska, A. (2012). Perspektywy czasu jako kryteria prognozy potencjału pracowniczego w ujęciu koncepcji Zimbardo i Boyda.Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, (249 Sukces w zarządzaniu kadrami: elastyczność w zarządzaniu kapitałem ludzkim. T. 2, Problemy zarządczo-psychologiczne), 45-53.

Strack, F., Schwarz, N., & Gschneidinger, E. (1985). Happiness and reminiscing: The role of time terspective, affect, and mode of thinking. Journal of Personality and Social Psychology, 49, 1460-1469..

Sword, R. M., Sword, R. K. M., Brunskill, S. R., & Zimbardo, P. G. (in press). Time perspective therapy: A new time-based metaphor therapy for PTSD. Journal of Loss and Trauma. DOI: 10.1080/15325024.2013.763632

Tomlinson, J.M., Carmichael, C.L., Reis, H.T., & Aron, A. (2010). Affective forecasting and individual differences: Accuracy for relational events and anxious attachment. Emotion, 10, 447-453.

Zawadzka, B., & Byrczek, M. (2012). Kształtowanie perspektywy temporalnej jako aspekt adaptacji do choroby i leczenia. Analiza oparta na badaniach chorych leczonych nerkozastępczo. Psychiatria Polska, 46(5), 743-756.

Zhang, J. W., & Howell, R. T. (2011). Do time perspectives predict unique variance in life satisfaction beyond personality traits? Personality and Individual Differences, 50, 1261- 1266.

Zhang, J. W., Howell, R. T., & Stolarski, M. (2013). Comparing three methods to measure a balanced time perspective: The relationship between balanced time perspective and subjective well-being. Journal of Happiness Studies, 14, 169-184.

Zimbardo, P. G., & Boyd, J. (1999). Putting time in perspective: A valid, reliable, individual differences metric. Journal of Personality and Social Psychology, 77, 1271-1288.

Zimbardo, P. G., Sword, R., & Sword, R. (2012). The Time Cure. New York: Wiley.

Prowadzący: dr Justyna SkolimowskaTemat: Psychologia uczenia się i pamięci Problematyka: Tematyka proseminarium koncentrować się będzie wokół zagadnień związanych z psychologią uczenia się i pamięci. Celem zajęć będzie zaprojektowanie i przeprowadzenie badania dotyczącego funkcjonowania różnych rodzajów pamięci, wpływu różnorodnych czynników na procesy zapamiętywania, uczenia się materiału o różnym stopniu trudności i o różnej modalności. Literatura:

Bedyńska, S. i Brzezicka, A. (red.). (2007). Statystyczny drogowskaz. Praktyczny poradnik analizy danych w naukach społecznych na przykładach z psychologii. Warszawa: Wydawnictwo SWPS Academica.

Piber-Dąbrowska, K., Cypryańska, M. i Wawrzyniak, M. (2007, wydanie II). Standardy edytorskie dla naukowego tekstu empirycznego z zakresu psychologii. Warszawa: Wydawnictwo SWPS Academica.

Brzeziński J.M. i Teoplitz –Winiewska M. (2008). Etyczne zasady prowadzenia badań naukowych w psychologii. Kodeks etyczno-zawodowy psychologa. W: Strelau J., Doliński D. Psychologia t.1, GWP, Gdańsk

Nęcka, E., Orzechowski, J. i Szymura, B. (2006). Psychologia poznawcza. Warszawa: Academica Wydawnictwo SWPS i Wydawnictwo Naukowe PWN

Strelau J.(red.), Psychologia. Podręcznik akademicki (t. 2, s. 25-55). Gdańsk: GWP. Anderson J. (1998). Uczenie się i pamięć. WSiP.

Prowadzący: dr Małgorzata StawskaTemat: Osobowościowe i relacyjne korelaty funkcjonowania relacji międzyludzkichProblematyka: Psychologia rodziny i związków partnerskich, relacje międzyludzkie. Wymiary przywiązania, psychologia osobowości. Osobowościowe i relacyjne predyktory funkcjonowania w relacjach międzyludzkich. Rola rodziny pochodzenia w kształtowaniu relacji w życiu dorosłym. Relacyjne korelaty funkcjonowania związków partnerskich. Wymiary przywiązania a relacje międzyludzkie.Literatura:

Bedyńska, S. i Brzezicka, A. (2007). Statystyczny drogowskaz. Praktyczny poradnik analizy danych w naukach społecznych na przykładach z psychologii. Warszawa: AKADEMICA i Wydawnictwo SWPS.

Piber-Dąbrowska, K., Cypryańska, M. i Wawrzyniak, M. (2007). Standardy edytorskie dla naukowego tekstu empirycznego z zakresu psychologii. Wydanie uzupełnione. Warszawa: AKADEMICA i Wydawnictwo SWPS.

Plopa, M. (2005a). Więzi w małżeństwie i rodzinie: metody badań. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Plopa, M. (2005b). Psychologia rodziny. Teoria i badania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Shaughnessy, J. J., Zechmeister, E. B. i Zechmeister, J. S. (2002). Metody badawcze w psychologii. Gdańsk: GWP.

Literatura dopasowana do specyfiki podejmowanego obszaru.

Prowadzący: dr Anna SukiennikTemat: Osobowościowe uwarunkowania stosunku do innych ludzi – udział procesów świadomych i nieświadomychProblematyka: Tematyka seminarium dotyczy związku między zmiennymi osobowościowymi a kształtowaniem się stosunku do drugiego człowieka – zarówno obcego, nieznanego (np. przedstawiciela mniejszości narodowej), jak i bliskiego, znanego (np. partnera, dziecka, członka rodziny). Punktem wyjścia do badań jest założenie, że wszyscy podlegamy procesom nieświadomym, takim jak faworyzowanie swoich względem obcych bądź kompensowanie niskiego poczucia własnej wartości nadmierną koncentracją na powodzeniu w wybranych rolach życiowych. Rozwój refleksyjnych standardów wartościowania prowadzić może jednakże do uniezależnienia się od procesów automatycznych, tym samym sprzyjać świadomemu kształtowaniu relacji z innymi ludźmi. W trakcie seminarium będziemy przyglądać się zjawiskom uniwersalnym w zakresie stosunku do drugiego człowieka, z drugiej jednak strony – badać znaczenie refleksyjności dla kształtowania się zdolności do przekraczania tych zjawisk. Literatura:

Jarymowicz, M. (2008). Psychologiczne podstawy podmiotowości (szkice teoretyczne, studia empiryczne). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.+ literatura specyficzna względem przyjętego problemu badawczego

Prowadzący: dr Joanna UlatowskaTemat: Zastosowania psychologii w prawieProblematyka: Tematyka proseminarium dotyczyć będzie obszaru psychologii, w którym w ostatnich 20 zaobserwowaliśmy duży rozwój, tj. zagadnień psychologicznych mogących mieć zastosowane w pracy wymiaru sprawiedliwości. Celem zajęć, trwających przez dwa semestry, jest zaprojektowanie i przeprowadzenie badania z zakresu psychologii poznawczej, ze szczególnym uwzględnieniem zastosowania w pracy policji czy sądów. Badania prowadzone przez studentów dotyczyć będą np. wpływu procesów poznawczych i emocjonalnych na ocenę wiarygodności świadków, skuteczności różnych metod wykrywania kłamstwa, jak i mechanizmów wpływających na powstawanie i redukcję zniekształceń pamięci. Literatura:

Memon, A., Vrij, A. i Bull, R. (2003). Prawo i psychologia. Gdańsk: GWP. Vrij, A. (2009). Wykrywanie kłamstw i oszukiwania. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu

Jagiellońskiego.

Prowadzący: dr Łukasz WojciechowskiTemat: Obserwowanie nieobserwowalnego - badania psychologiczne w perspektywie nieklasycznej (post -pozytywistycznej) na przykładzie badań zachowań społecznychProblematyka: Celem naszym będzie zaprojektowanie i przeprowadzenie takich badań które pozwolą nam lepiej zauważyć związek psychologii z innymi nieklasycznym, probabilistycznymi dziedzinami nauki (związek zarówno w kontekście wspólnych ograniczeń ale też i wspólnych nowych rozwiązań). Skoncentrujemy się na problematyce szeroko pojętych zachowań społecznych (m.in. zagadnień altruizmu i egoizmu, problematyki ograniczonych zasobów). Przykładowe tematy:Tworzenie narzędzia do pomiaru dynamiki zachowań prospołecznychSytuacyjne uwarunkowania zachowań prospołecznychSchemat dziecięcość a zachowania altruistyczne Symulacja dynamiki zachowań w sytuacji dylematu ograniczonych zasobówGry decyzyjne jako sposób pomiaru dynamiki zachowań altruistycznychLiteratura:

Choynowski, M., (1971). Pomiar w psychologii. W: J. Kozielecki, (red.). Problemy psychologii matematycznej. Warszawa: PWN.

Gell-Mann, M. (1996). Kwark i Jaguar. Warszawa: CIS. Nowak, S. (2011). Metodologia badań społecznych. Warszawa: PWN. (Rozdziały 5.9 - 5.10;

str. 317-339). Popper, K. (2002). Logika odkrycia naukowego. Warszawa: Aletheia. (Rozdział 1: Przegląd

niektórych problemów podstawowych; str. 21-42). Shaugnessy, J. J., Zechmeister, E. B., Zechmeister, J. S. (2002). Metody badawcze w

psychologii. Gdańsk: GWP. Wojciechowski, Ł. (2008). Ewolucyjne widzenie altruizmu – od redukcjonizmu do… W: A.

Szuster, D. Rutkowska (red.): O różnych obliczach altruizmu (s. 21-45). Warszawa: Scholar. Wojciechowski Ł., Maliszewski, N.E. (2007). Ujawnianie egoizmu i utajonych postaw za

pomocą procedury „ukrytej myszki". W: U. Jakubowska, K. Skarżyńska, J. Wasilewski (red.) Konflikty międzygrupowe. Podstawy źródła i metody rozwiązywania (s. 167-183). Warszawa: Wydawnictwo Academica.

Prowadzący: dr Anna Zajenkowska

Temat: Międzykulturowa psychologia społecznaProblematyka: Problematyka seminarium skupia się w obszarze międzykulturowej psychologii społecznej. W szczególności na porównawczych analizach uwarunkowań reakcji agresywnych oraz funkcji temperamentu w regulacji zachowań społecznych. Badania będą miały na celu ustalenie znaczenia sytuacji w uruchamianiu reakcji agresywnych u kobiet i mężczyzn w różnych kulturach.Ponadto, w zakres seminarium wchodzą poznawcze podstawy różnic międzypłciowych oraz międzykulturowych w zakresie wrogich atrybucji. Prowadzone badania mogą na przykład dotyczyć procesu przetwarzania informacji społecznych, który stanowi istotny czynnik w rozwoju zachowań agresywnych w kontaktach międzyludzkich.Badania będą prowadzone w różnych, specyficznych kulturowo grupach, min. w grupach imigrantów z Azji, czy wśród więźniami przebywających w Aresztach Śledczych. Literatura:

Boski, P. (2009). Kulturowe ramy zachowań społecznych. Warszawa: PWN. Nisbett, R. E. (2009). Geografia myślenia. Dlaczego ludzie Wschodu i Zachodu myślą

inaczej? Sopot: Smak Słowa. Wojciszke, B. (2011). Psychologia społeczna. Wydawnictwo Naukowe Scholar.

W trakcie zajęć studenci samodzielnie na podstawie podanej literatury będą szukać publikacji, dot. poruszanych na zajęciach kwestii, z międzynarodowych czasopism poświęconych badaniom międzykulturowym (np.: baza EBSCO).