Ocenianie(kryteria oceniania,

Przedmiotowy System Oceniania)

Przygotowała: Magdalena Laska

Ocenianie osiągnięć uczniów jest procesem ustalania i komunikowania ocen szkolnych, a ocena szkolna jest informacją o wyniku kształcenia wraz z komentarzem dotyczącym tego wyniku.

Warto przygotować kryteria oceny do poszczególnych zakresów aktywności uczniowskich.

Ocena a ocenianie

Wewnątrzszkolny Przedmiotowy System Oceniania musi być zgodny z rozpo-rządzeniem Ministra Edukacji Narodowej, ale jednocześnie dostosowany do warunków danej szkoły i jej potrzeb.

System ten: uwzględnia konieczność przygotowania uczniów do egzaminu zewnętrznego; umożliwia indywidualny rozwój ucznia.

Wewnątrzszkolny Przedmiotowy System Oceniania!

System egzaminów zewnętrznych, organizowanych przez Okręgowe Komisje Egzaminacyjne (OKE):• test sprawdzający wiadomości i umiejętności nabyte w trakcie edukacji w szkole podstawowej;• trzy egzaminy po gimnazjum (jeden z przedmiotów humanistycznych, drugi z przedmiotów matematyczno-przyrodniczych oraz egzamin z języka nowożytnego);• egzamin maturalny.

System Oceniania Zewnętrznego!

Taką możliwość sprawdzenia wiedzy zapewniają standardy wymagań egzami-nacyjnych, które stanowią normę obowią-zującą wszystkich uczniów.

Ocenianie wewnątrzszkolne Ocenianie zewnętrzne

Ocenia: nauczyciel, inni uczniowie. Także uczeń dokonuje samooceny.

Ocenia: egzaminator okręgowej komisji egzaminacyjnej.

Oceniane są wszelkie wiadomości i umiejętności opanowane w trakcie nauki, a także pracowitość ucznia, postępy uzyskiwane na miarę jego możliwości.

Oceniane są wiadomości i umiejętności opisane w standardach wymagań egzaminacyjnych możliwe do sprawdzenia na egzaminie pisemnym.

Ocenianiu poddany jest uczeń w ciągu całego raku szkolnego poprzez różnorodne formy kontroli: odpowiedzi ustne, prace pisemne, aktywność na lekcji, pracę w grupach, zadania wykonane poza szkołą.

Ocenianiu poddany jest uczeń podczas egzaminu pisemnego kończącego dany szczebel edukacji.

Wymagania określa nauczyciel na podstawie programu nauczania.

Wymagania określone są w Standardach wymagań egzaminacyjnych.

Szkoła opracowuje system oceniania (stopnie, punkty, ocena opisowa).

Wyniki przedstawione są w skali punktowej z odniesieniem do standardów oceniania.

Cele: dostarczenie uczniowi (i jego opiekunom) informacji o postępach, trudnościach i specjalnych uzdolnieniach ucznia, motywowanie go do dalszej pracy.

Cele: dostarczenie informacji o poziomie wiedzy i umiejętnościach ucznia ( w porównaniu do innych uczniów).

WSO powinien obejmować:

sprawy związane z formułowaniem

przez nauczycieli wymagań

edukacyjnych

semestralną i roczną

klasyfikację uczniów

formy i częstotliwo

ść sprawdzani

a wiadomości

warunki promocji do następnej

klasyprawa ucznia

Co powinien zawierać Wewnątrzszkolny System Oceniania?

WSO POWINIEN ZAWIERAĆ:

PSO powinien obejmować:

opracowanie skali ocen (stopnie, punkty, oceny

opisowe)

szczegółowe określenie warunków zaliczenia

przedmiotu

roczny lub semestralny plan kontroli (liczba

zadań klasowych, odpowiedzi

ustnych)dokładne kryteria

ocen

warunki poprawy wyników

sposoby powiadamiania

uczniów i rodziców o wynikach

wymagania edukacyjne:

wiedzę i umiejętności podlegające

ocenie

Cechy Przedmiotowego Systemu Oceniania:1. jawny;2. dostępny uczniom i rodzicom;3. zaakceptowany przez uczniów i rodziców.

Ewaluacja – to systematyczne działania związane z badaniem (diagnozowaniem, kontrolowaniem i ocenianiem) osiągnięć dzieci i młodzieży, ale także badaniem wyników pracy nauczyciela i szkoły, zmierzające do podniesienia skuteczności nauczania.

Termin ewaluacja obejmuje m.in.: ocenę trafności wyboru programu nauczania, podręczników szkolnych.; ocenę efektywności działań dydaktycznych każdego nauczyciela; ocenę skuteczności obranych metod nauczania i weryfikację wszelkich eksperymentów dydaktycznych; pomiar umiejętności, wiedzy i osiągnięć ucznia; wskazanie poziomu nauczania danej klasy i szkoły.

2011

Ewaluacja w procesie edukacji

dostarczanie informacji, diagnozowanie stanu postępów uczniów; wspieranie procesu uczenia się (wzmacnianie motywacji ucznia do polepszenia wyników w nauce, aktywizowanie go, zaspokajanie jego psychicznych potrzeb: osiągania sukcesu, wiedzy o tym, jak oceniają go inni; wartościowanie efektywności nauczania (wzmacnianie motywacji nauczyciela do podwyższenia skuteczności działań dydaktycznych); prognozowanie (ocenianie potencjału ucznia i projektowanie dalszej drogi kształcenia); wdrażanie ucznia do samooceny, poznawanie kryteriów, według których można oceniać innych.

Reasumując – główne cele ewaluacji to:

nieplanowana, nieprzemyślana i bezcelowa kontrola; brak systematycznego oceniania ucznia w ciągu semestru/roku szkolnego; stronniczość (kierowanie się osobistymi sympatiami lub stopniami wystawianymi przez innych nauczycieli); brak jawnych, obiektywnych i zaakceptowanych przez uczniów kryteriów oceny; tworzenie niekorzystnej atmosfery wokół ucznia, stwarzanie klimatu zagrożenia; brak informacji zwrotnej, pozwalającej na korygowanie przez ucznia obrazu jego osiągnięć (brak wyczerpujących komentarzy do wystawianych stopni, odwlekanie w czasie oddawania sprawdzianów); traktowanie ocen jako narzędzi budowania autorytetu nauczyciela.

Błędy nauczycieli w ocenianiu uczniów:

Są nimi: selekcjonowanie na uczniów lepszych i gorszych;

trudności w zachowaniu partnerskich relacji nauczyciel-uczeń;

uczenie się „dla stopnia”;

stres.

Pamiętajmy o niekorzystnych stronach oceniania!

należy się zastanowić nad sensem pytania na każdej lekcji

nauczyciel ogranicza do minimum przerywanie

wypowiedzi ucznia

nauczyciel ukazuje wyraz twarzy, który uświadomi, że z

zainteresowaniem słucha ucznia

nauczyciel organizuje czas uczniom niepytanym w momencie, gdy ich koledzy odpowiadają

Zasady, które powinny towarzyszyć w ocenianiu wypowiedzi ustnej:

Cechy dobrego komentarza:

1. pomocny w zdefiniowaniu braków ucznia;2. jasny dla ucznia – napisany przystępnym

językiem;3. podkreślający zalety pracy;4. unikający ogólnikowych stwierdzeń –

konkretny;5. napisany w życzliwym tonie.

Nauczycielu nie zapomnij o komentarzu do wystawionej oceny!

1. Każdy przypadek trzeba traktować indywidualnie, nie wolno

ucznia przekreślać, trzeba dać mu szansę, ale w granicach

kompromisu: nie karać pochopnie, ale też nie zwalniać od

pracy.

2. Wyniki uczniów są informacją dla nauczyciela, w jakim stopniu

jego praca jest efektywna, co musi w niej zmienić, udoskonalić.

3. Każda z informacji, uzyskanych na drodze ewaluacji potrzebna

jest kilku adresatom – uczniom, ich opiekunom, nauczycielom i

władzom szkoły.

4. Każda szkoła powinna sformułować ogólne zasady

wewnątrzszkolnego sprawdzania, oceniania, klasyfikowania i

promowania uczniów.

5. Nauczyciel powinien dodawać do oceny odpowiedni komentarz,

wskazujący dobre i słabe strony wypowiedzi ucznia.

WNIOSKI:

Prezentacja przygotowana na podstawie: A. Janus-Sitarz, Komu potrzebne jest ocenianie? Wokół ewaluacji osiągnięć ucznia, [w:] Polonista w szkole. Podstawy kształcenia nauczyciela polonisty, red. A. Janus-Sitarz, Kraków 2004, str. 241-261.

Dziękuję za uwagę