Obserwatorium Kultury w liczbach

lata 2009-2016

Początki

W 2009 r. pojawia się priorytet 2 programu „Edukacja kulturalna i diagnoza kultury”

Cele:

„1. podnoszenie kwalifikacji i doskonalenie zawodowe osób działających w sferze kultury;

2. realizacja badań nad sektorem kultury;

3. budowa systemu informacji o kulturze.”

Ewolucja celów programu – najważniejsze zmiany

• w programie 2010 znika „podnoszenie kwalifikacji…”

• w programie 2012 „Wspieranie badań kultury oraz badań kapitału społecznego.”

Ewolucja celów programu – najważniejsze zmiany

• w programie 2013

„Strategicznym celem programu jest zdiagnozowanie szczególnie istotnych obszarów działania polityki kulturalnej -opartej na założeniu, iż aktywność kulturalna jest niezbędnym warunkiem poprawy jakości życia społeczeństwa. Istotą programu jest dofinansowywanie projektów badawczych oraz projektów interpretujących dane o kulturze.” + zagadnienia.

Ewolucja celów programu – najważniejsze zmiany

Powtórzone w 2013 i 2014„Oddziaływanie programów Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego” oraz „Inicjatywy z udziałem grupy 50+ a rozwój kapitału społecznego”

Zagadnienia w 2016:1. Oddolne zjawiska w kulturze 2. Projekty kulturalne realizowane w Polsce o znaczeniu międzynarodowym 3. Sektory kreatywne 4. Polityka kulturalna

Kwoty dotacji

RokMinimalna kwota

dotacjiMaksymalna kwota

dotacjiBudżet

Maksymalne wnioskowane

dofinansowanie

2009 25 000,00 150 000,00 2 000 000,00 65-85%

2010 25 000,00 - 1 000 000,00 75-85%

2011 25 000,00 - 1 000 000,00 -

2012 30 000,00 150 000,00 - 300 000,00 2 000 000,00 70-85%

2013 50 000,00 500 000,00 3 500 000,00 85%

2014 50 000,00 500 000,00 3 000 000,00 85%

2015 50 000,00 500 000,00 3 000 000,00 85%

2016 50 000,00 500 000,00 3 000 000,00 85%

Budżety innych programów MKiDN

2009 2016 %

Edukacja kulturalna 10 000 000,00 15 000 000,00 50

Wydarzenia artystyczne 35 000 000,00 40 000 000,00 14

Dziedzictwo kulturowe 124 000 000,00 179 000 000,00 44

Obserwatorium Kultury 2 000 000,00 3 000 000,00 50

Liczba złożonych wniosków

Liczba złożonychwniosków

Otrzymały dofinansowanie Błędy formalne

% złożonych, które otrzymały

dofinansowanie

2009 325 44 70 14%

2010 - 18 - -

2011 - 16 - -

2012 49 29 2 59%

2013 83 38 9 46%

2014 58 17 4 29%

2015 67 36 5 54%

2016 98 21 14 21%

Liczba dofinansowanych projektów

RokLiczba dofinansowanych projektów

Kwota dofinansowania Średnia wartość

2009 44 2 020 000,00 24 931,82

*2010 18 1 000 000,00 55 555,56

2011 16 1 000 000,00 62 500,00

2012 29 2 050 000,00 70 689,66

2013 38 4 855 880,75 127 786,34

2014 17 1 355 000,00 79 705,88

2015 36 4 168 190,00 115 783,06

2016 21 2 694 173,42 128 293,97

Analiza raportów z lat 2009-2013 – I etap

I etap analizy desk research:

• Wybór raportów odnoszących się do centrów, ośrodków, domów kultury oraz bibliotek działających w obszarach wykraczających poza standardowe funkcje biblioteczne (łącznie 38 z 78 raportów z lat 2009-2013)

• podstawowe dane na temat dokumentu – rok powstania, zespół autorski, instytucję realizującą badanie;

• ogólny zakres problemowy poruszany w raporcie;

• przesłanki stojące za podjęciem projektu badawczego – cel badania, stawiane pytania badawcze.

Liczba analizowanych raportów z poszczególnych edycjiObserwatorium Kultury z lat 2009-2013

2

4

7

2

15

8

0

2

4

6

8

10

12

14

16

Liczba raportów badawczych

„Edukacja kulturalna i diagnoza kultury Priorytet 2 – Obserwatorium kultury” I nabór wniosków 2009

„Edukacja kulturalna i diagnoza kultury Priorytet 2 – Obserwatorium kultury” II nabór wniosków 2009

Program dotacyjny Obserwatorium Kulturyw roku 2010

Program dotacyjny Obserwatorium Kulturyw roku 2011

Edukacja kulturalna i diagnoza kulturyObserwatorium kultury 2012

Edukacja kulturalna i diagnoza kulturyObserwatorium kultury 2013

Dofinansowane w

ramach

2009 - I

nabór

2009 - II

nabór2010 2011 2012 2013 Ogółem

Funkcjonowanie

instytucji kultury1 4 7 2 6 4 24

Uczestnictwo w

kulturze1 3 4 2 4 4 18

Kultura lokalna,

społeczności lokalne2 3 4 2 5 2 18

Współpraca kulturalna

(w Polsce i Europie) 0 0 5 0 7 1 13

Polityka/i kulturalna/e0 1 4 0 4 3 12

Edukacja i animacja

kulturalna0 1 3 0 2 2 8

Zarządzanie w

kulturze0 0 1 1 0 2 4

Przemysły kreatywne

i przemysły kultury0 0 0 0 0 4 4

Finansowanie kultury0 0 0 0 1 1 2

Nowe technologie w

kulturze1 0 0 0 0 0 1

Ekonomia i

ekonomika kultury0 0 0 0 0 1 1

Dziedzictwo

kulturowe - ochrona, 0 0 1 0 0 0 1

Marketing i promocja

w kulturze1 0 0 0 0 0 1

Inne0 1 0 0 0 1 2

Analiza raportów z lat 2009-2013 – II etap

Kryteria selekcji raportów do II etapu:

• kompetencje kadr kultury i sposoby podnoszenia tychże,

• prowadzenie działań merytorycznych przez lokalne centra kultury,

• zarządzanie w kulturze,

• ekonomika domów kultury

Do II etapu wytypowano łącznie 20 raportów, które opisywały badania realizowane w lokalnych ośrodkach kultury.

Problemy badawcze stawiane w raportach

1. Funkcjonowanie instytucji kultury w społeczności lokalnej.

2. Rola i cele działania instytucji kultury.

3. Oferta i program skierowany do lokalnych odbiorców.

4. Aktywność i uczestnictwo w kulturze społeczności lokalnych.

5. Szeroko rozumiana współpraca zarówno pomiędzy instytucjami kultury, jak i współpraca międzysektorowa.

6. Problemy i bariery w działalności instytucji kultury.

7. Zarządzanie instytucją kultury.

8. Kompetencje kadr kultury.

Podejście badawcze w raportach – kilka uwag ogólnych

• Cele badań zostały wskazane we wszystkich dwudziestu raportach, przy czym, niektóre z projektów zakładały więcej niż jeden cel badawczy.

• Jedynie 11 spośród 20 wybranych do analizy raportów zawierało jasno sformułowane pytania badawcze. Można wydzielić dwa główne obszary zainteresowania wymienionych powyżej projektów badawczych:1. Miejsce instytucji kultury w społeczności lokalnej;2. Organizacja wewnętrzna instytucji kultury.

• Analizowane raporty w niewielkim stopniu odwoływały się do sytuacji zastanej – w 14 z 20 raportów pojawiła się jakakolwiek wzmianka o sytuacji zastanej, jednak przyjmowała ona najczęściej formę kilkuzdaniowego akapitu zawartego we wprowadzeniu.

• W przypadku 1 raportu zastosowano wyłącznie metody ilościowe, w 8 raportach jakościowe, zaś w 11 mieszane.

Najczęściej diagnozowane problemy

• Sprawozdawczość i ewaluacja: Brak przejrzystych (wewnętrznych i zewnętrznych) procedur ewaluacji działań na poziomie całej instytucjijak i na poziomie poszczególnych projektów. Brak jednolitego systemu rozwiązań sprawozdawczych. Brak systemowych rozwiązańdotyczących gromadzenia i pozyskiwania wiedzy na temat potrzeb i oczekiwań odbiorców kultury. Brak narzędzi i procedurmonitorujących poziom satysfakcji odbiorców wydarzeń kulturalnych w mieście.

• Finansowanie kultury: Brak przejrzystego systemu finansowania instytucji i działań kulturalnych. Niepewność finansowa instytucjizwiązana ze zmiennym poziomem otrzymywanych środków (i ich redukcją). Nieproporcjonalny rozdział środków pieniężnych pomiędzyróżne typy działań kulturalnych. Preferowane imprez wielkich (spektakularnych), kosztem działań edukacyjnych, systematycznych,oddolnych, długotrwałych.

• Zarządzanie: Brak strategicznego planowania i zarządzania kulturą na poziomie miejskim i na poziomie poszczególnych instytucji. Niskipoziom partycypacji społecznej w planowaniu i zarządzaniu działaniami kulturalnymi, w tym nieuwzględnienie oczekiwań odbiorcówkultury. Brak systemowych rozwiązań wspierających rozwój własny kadr kultury. Brak strategii promocji kultury i mechanizmów jejwdrażania.

• Środowisko: Ograniczony zakres współpracy międzyśrodowiskowej. Problemy w zakresie infrastruktury materialnej: złe warunki lokaloweinstytucji kultury. Szczególnie organizacji pozarządowych. Niewystarczająca współpraca z mediami w zakresie popularyzacji działań ikonstruowania lokalnego dyskursu poświęconego problematyce kulturalnej.

Bielecka-Prus, J. i inni, 2012, Kultura (w) dialogu. Instytucjonalne ramy kultury w Lublinie, Lublin

Rekomendacje

15 z 20 analizowanych raportów zawierało jasno sformułowane rekomendacje, w pozostałych brak było podsumowańzawierających stwierdzenia w postaci zaleceń.

• Wyznaczanie długookresowych celów, zdefiniowanie roli instytucji kultury, sformułowanie jasnej wizji oraz strategii.

• Tworzenie strategii we współpracy z najszerszym udziałem interesariuszy: odbiorców, władz samorządowych, urzędników,lokalnych działaczy, pracowników innych instytucji, członków stowarzyszeń, potencjalnych odbiorców

• Diagnozowanie potrzeb i oczekiwań odbiorców, społeczności lokalnej .

• Wprowadzenie ewaluacji działalności instytucji kultury oraz oceny opartej na aktywnym kontakcie z odbiorcą (zamiast miarilościowych).

• Inwestowanie w wiedzę, kwalifikacje oraz doskonalenie kompetencji pracowników instytucji kultury zamiast w infrastrukturę.

• Zwiększenie zakresu działań MKiDN, NCK i regionalnych domów kultury na rzecz integracji lokalnych instytucji kultury. Lokalneinstytucje kultury powinny stanowić platformy współpracy dla wszystkich podmiotów aktywnych w obszarze kultury (potrzebawzmocnienie organizacji pozarządowych).

• Oddziaływanie na zmianę myślenia o kulturze wśród przedstawicieli władz (uświadomienie istotności kultury dlaspołeczeństwa) oraz przedstawicieli sektora kultury (otwarcie się na potrzeby otoczenia, działanie w przestrzeni lokalnej) .

20 raportów z 19 projektów sfinansowanych w ramach projektu Obserwatorium Kultury w latach 2009-2013

1. Adamiak, P. i inni, 2013, Współpraca w obszarze kultury – samorządy, publiczne instytucje kultury, organizacje pozarządowe

2. Białek-Graczyk, M. i inni, 2009, ZOOM na domy kultury. Laboratorium zmiany

3. Bielecka-Prus, J. i inni, 2012, Kultura (w) dialogu. Instytucjonalne ramy kultury w Lublinie,

4. Bukowska, X. i inni, 2013, Kapitał kulturowy w działaniu. Studium światów społecznych Białowieży

5. Czarnecki, S. i inni, 2012, Poszerzenie pola kultury Diagnoza potencjału sektora kultury w Gdańsku

6. Filiciak, M., 2014, KULTUROTWÓRCY – niekulturocentryczny raport o kulturze,

7. Fiternicka-Gorzko, M. i inni, 2010, Co jest ze szczecińską kulturą? Raport z badania eksploracyjnego dotyczącego stanu kultury w szczecinie,

8. Grzywa, M. i inni, A., 2009, Samorządowe instytucje kultury: peryferia czy centra aktywności kulturalnej? Nowe formy uczestnictwa w kulturze na terenie gmin wiejskich i miejsko-wiejskich

9. Jewdokimow, M. i inni, 2010, Regionalne domy i ośrodki kultury – analiza funkcjonowania.

10. Karwacki, A., Zwiastun raportu z badań ilościowych w ramach projektu: Samotna gra w kręgle w obszarze kultury?

11. Kasprzak, T. i inni, 2009, Aktywne domy kultury

12. Kłosowski, W. (red.), 2012, Kierunek kultura. Uwaga na podmioty!

13. Kowalik, W. i inni, 2011, Kultura lokalnie. Między uczestnictwem w kulturze a partycypacją w zarządzaniu

14. Krajewski, M., Schmidt, F., 2014, Animacja/edukacja. Możliwości i ograniczenia edukacji i animacji kulturowej w Polsce

15. Krzyżowski, Ł. i inni, 2010, Sceny kulturowe a polityki kultury w Małopolskie. Raport z badań eksploracyjnych

16. Malczyk, K. i inni, 2013, Kompetencje kadr kultury a rozwój kapitału społecznego

17. Olbrycht, K. i inni, Kadry dla kultury w edukacji i edukacji w kulturze

18. Rokicka, E., Kruczkowska, P. (red.), 2013, Ekskluzja w dyskursie pracowników instytucji kultury

19. Szlendak, T., Zwiastun raportu z badań jakościowych w ramach projektu: Samotna gra w kręgle w obszarze kultury?

20. Świętochowska, A. i inni, 2013, Diagnoza sektora kultury w perspektywie miejskiej na podstawie oceny poszczególnych grup interesariuszy w oparciu o teorię wartości kultury Johna Holdena. Raport podsumowujący