obliczanie_wysokosci_emerytury.pdf

10
Obliczanie wysokości emerytury wersja do druku Obliczanie wysokości emerytury Wysokość nowej emerytury będzie wynikiem podzielenia podstawy jej obliczenia przez tzw. średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi, w jakim ubezpieczony zdecyduje się przejść na emeryturę. Wysokość nowej emerytury zależeć będzie od: 1. Jak dużo pieniędzy zgromadzimy na indywidualnych kontach. 2. Jak dlugo będziemy szacunkowo żyć po przejściu na emeryturę. Wysokość kapitalu zgromadzonego na kontach zależy od: 1. Wysokości odprowadzanych kwot na indywidualne konta. 2. Okresu czasu, przez który odprowadzane są skladki. 3. Wysokości stopy waloryzacji w ZUS. 4. Wysokości stopy zwrotu OFE. 5. Wysokości oplat pobieranych przez OFE. Czas pobierania świadczenia emerytalnego zależeć będzie od: 1. Wieku, przejścia na emeryturę. 2. Szacunkowej, statystycznie wyliczonej daty śmierci. Co to jest podstawa jej obliczenia? Podstawę obliczenia emerytury utworzy kwota skladek zaewidencjonowanych na indywidualnych kontach w ZUS i OFE ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przyslugiwać będzie emerytura (czyli suma pieniędzy na indywidualnych kontach w ZUS i OFE) . Co to jest średnie dalsze trwanie życia? Średnie dalsze trwanie życia to wielkość statystyczna slużąca do ustalenia liczby miesięcy, w których przeciętnie będzie pobierana nowa emerytura. Jeżeli świadczeniobiorca przekroczylby tę liczbę to i tak nie ma to wplywu na wysokość i zasady waloryzacji pobieranego później świadczenia. Średnie dalsze trwanie życia dla wieku emerytalnego będzie ustalane wspólnie dla mężczyzn i kobiet.

Transcript of obliczanie_wysokosci_emerytury.pdf

Page 1: obliczanie_wysokosci_emerytury.pdf

Obliczanie wysokości emerytury wersja do druku

Obliczanie wysokości emerytury Wysokość nowej emerytury będzie wynikiem podzielenia podstawy jej obliczenia przez tzw. średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi, w jakim ubezpieczony zdecyduje się przejść na emeryturę. Wysokość nowej emerytury zależeć będzie od:

1. Jak dużo pieniędzy zgromadzimy na indywidualnych kontach. 2. Jak długo będziemy szacunkowo żyć po przejściu na emeryturę.

Wysokość kapitału zgromadzonego na kontach zależy od:

1. Wysokości odprowadzanych kwot na indywidualne konta. 2. Okresu czasu, przez który odprowadzane są składki. 3. Wysokości stopy waloryzacji w ZUS. 4. Wysokości stopy zwrotu OFE. 5. Wysokości opłat pobieranych przez OFE.

Czas pobierania świadczenia emerytalnego zależeć będzie od:

1. Wieku, przejścia na emeryturę. 2. Szacunkowej, statystycznie wyliczonej daty śmierci.

Co to jest podstawa jej obliczenia? Podstawę obliczenia emerytury utworzy kwota składek zaewidencjonowanych na indywidualnych kontach w ZUS i OFE ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługiwać będzie emerytura (czyli suma pieniędzy na indywidualnych kontach w ZUS i OFE) . Co to jest średnie dalsze trwanie życia? Średnie dalsze trwanie życia to wielkość statystyczna służąca do ustalenia liczby miesięcy, w których przeciętnie będzie pobierana nowa emerytura. Jeżeli świadczeniobiorca przekroczyłby tę liczbę to i tak nie ma to wpływu na wysokość i zasady waloryzacji pobieranego później świadczenia. Średnie dalsze trwanie życia dla wieku emerytalnego będzie ustalane wspólnie dla mężczyzn i kobiet.

Page 2: obliczanie_wysokosci_emerytury.pdf

Obliczanie wysokości starej emerytury Reforma ubezpieczeń społecznych podzieliła społeczeństwo na trzy grupy:

Do kiedy stare emerytury? Mężczyzna urodzony w 1968 r. przechodzi na emeryturę w wieku 65 lat, czyli w 2033 r. Chyba, że opóźni przejście na emeryturę. Na emeryturze będzie żył średnio 20 lat. Więc emeryturę będzie pobierał do 2053 r.

Co to jest emerytura? Jest to suma pieniędzy, którą będzie comiesięcznie otrzymywał ubezpieczony z ZUS w momencie, gdy nabędzie status emeryta. Czas pobierania świadczenia emerytalnego zależeć będzie od: 1. Wieku, przejścia na emeryturę. 2. Szacunkowej, statystycznie wyliczonej daty śmierci. Od czego zależy wysokość starej emerytury? Jej wysokość zależy od:

1. wysokości podstawy wymiaru, 2. uwzględnionego okresu składkowego i nieskładkowego, 3. kwoty bazowej, obowiązującej w dacie powstania prawa do świadczenia.

Page 3: obliczanie_wysokosci_emerytury.pdf

Jak obliczyć podstawę wymiaru emerytury? Podstawę wymiaru emerytury stanowi przeciętna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne. Do podstawy wymiaru przyjmuje się te składniki wynagrodzenia (dochodu, przychodu), od których istniał obowiązek opłacania składek. Podstawa wymiaru emerytury to przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne z kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 19 lat w przypadku zgłoszenia wniosku w 1999 r., a w 2000 r. i w latach następnych z 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub z 20 najkorzystniejszych lat kalendarzowych, wybranych z całego okresu aktywności zawodowej (podlegania ubezpieczeniu). Co to jest kwota bazowa? Kwota bazowa stanowi 100 % przeciętnego wynagrodzenia, pomniejszonego o potrącone od ubezpieczonych składki na ubezpieczenie społeczne, w kwartale poprzedzającym termin waloryzacji. Co to są okresy składkowe? Okresy składkowe, to przede wszystkim okresy opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, czyli m. in.: okresy służby wojskowej, pobierania zasiłku macierzyńskiego itp. Co to są okresy nieskładkowe? Okresy nieskładkowe to okresy braku aktywności zawodowej, za które nie została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne, np. okresy pobierania zasiłku chorobowego, nauki w szkole wyższej, czy urlopu wychowawczego.

Co to są okresy uzupełniające?

Okresy uzupełniające to okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym, które uwzględnia się, jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe są krótsze od okresu wymaganego do uzyskania świadczenia emerytalnego; okresy uzupełniające uwzględnia się w rozmiarze brakującym do okresu wymaganego do uzyskania świadczenia. Traktuje się je jak okresy składkowe. Co to są okresy pobierania? Są to okresy przysługującej z ZUS, renty z tytułu niezdolności do pracy. Okresy te uwzględnia się przy ustalaniu prawa do emerytury w zakresie niezbędnym do jej przyznania dla osoby, która osiągnęła wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn i utraciła prawo do tej renty. Okres pobierania renty nie jest okresem składkowym ani też okresem nieskładkowym i nie podlega uwzględnieniu przy obliczaniu wysokości emerytury.

Page 4: obliczanie_wysokosci_emerytury.pdf

Mechanizm obliczania podstawy wymiaru świadczeń

• oblicza się sumę kwot podstaw wymiaru składek i kwot wymienionych wyżej w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych,

• oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia, ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, wyrażając go w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu,

• oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która stanowi indywidualny wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury,

• mnoży się przez ten wskaźnik kwotę bazową.

Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru nie może być wyższy niż 250%.

Wyliczanie emerytury Obliczenie emerytury:

1. część socjalna emerytury: 24% * kwota bazowa

2. okres składkowy: liczba lat składkowych * 1,3% * podstawa wymiaru emerytury* kwota bazowa

3. okres nieskładkowy: liczba lat nieskładkowych * 0,7% * podstawa wymiaru emerytury * kwota bazowa

Sumujemy ze sobą te składniki i otrzymujemy wysokość emerytury na zasadach zbliżonych do tych panujących przed 1.01.1999 r.

Page 5: obliczanie_wysokosci_emerytury.pdf

Wysokość emerytury mieszanej

• dla osoby, która osiągnęła wiek uprawniający do emerytury w roku kalendarzowym 2009:

o 80 % emerytury obliczonej na zasadach dotychczasowych, o 20 % emerytury obliczonej na nowych zasadach,

• dla osoby, która osiągnęła wiek uprawniający do emerytury w roku kalendarzowym 2010:

o 70 % emerytury obliczonej na zasadach dotychczasowych o 30 % emerytury obliczonej na nowych zasadach,

• dla osoby, która osiągnęła wiek uprawniający do emerytury w roku kalendarzowym 2011:

o 55 % emerytury obliczonej na zasadach dotychczasowych o 45 % emerytury obliczonej na nowych zasadach

• dla osoby, która osiągnęła wiek uprawniający do emerytury w roku kalendarzowym 2012:

o 35 % emerytury obliczonej na zasadach dotychczasowych o 65 % emerytury obliczonej na nowych zasadach

• dla osoby, która osiągnęła wiek uprawniający do emerytury w roku kalendarzowym 2013:

o 20 % emerytury obliczonej na zasadach dotychczasowych o 80 % emerytury obliczonej na nowych zasadach

Page 6: obliczanie_wysokosci_emerytury.pdf

Obliczanie wielkości kapitału początkowego Kapitał początkowy jest to suma pieniędzy, którą odprowadził ubezpieczony do ZUS podczas swojej pracy przed 1 stycznia 1999 r. Kapitał początkowy obliczany jest dla osób urodzonych po 31.12.1948 r., które przepracowały przynajmniej sześć miesięcy i jeden dzień przed 1.01.1999 r., odprowadzały w tym czasie składki na ubezpieczenia społeczne i zdecydowały się na przystąpienie do nowego systemy ubezpieczeń społecznych. Oblicza się go po to, by osoby, które pracowały przed 1 stycznia 1999 r. i odprowadzały w tym czasie składki na ubezpieczenia społeczne nie straciły tych pieniędzy. Kapitał początkowy ma zostać ustalony przez ZUS do końca 2003 r. (pierwotna wersja, teraz do końca 2006 r.). Dla osób spełniających warunki policzona zostanie wartość emerytury, jaką dostałyby, gdyby w momencie wprowadzania reformy (1.01.1999) miały w pełni nabyte uprawnienia. Proces ustalania kapitału początkowego Obliczenie emerytury na 1 stycznia 1999 r. (kwota bazowa w dniu 1 stycznia 1999 r. wynosiła 1220,89 zł): 1. część socjalna emerytury: 24% * kwota bazowa * współczynnik „p” 2. okres składkowy: liczba lat składkowych * 1,3% * kwota bazowa * podstawa wymiaru emerytury 3. okres nieskładkowy: liczba lat nieskładkowych * 0,7% * kwota bazowa * podstawa wymiaru emerytury Sumujemy ze sobą te składniki i otrzymujemy emeryturę na dzień 1 stycznia 1999 r. Kwotę emerytury mnożymy razy 209 (średnie, dla mężczyzn i kobiet, dalsze trwanie życia po przejściu na emeryturę w miesiącach). Kapitał początkowy ma zostać ustalony przez ZUS do końca 2003 r. Dla osób spełniających warunki policzona zostanie wartość emerytury, jaką dostałyby, gdyby w momencie wprowadzania reformy (1.01.1999) miały w pełni nabyte uprawnienia.

Na kiedy ustala się wartość kapitału początkowego? Wartość kapitału początkowego ustala się w każdym przypadku na dzień 1 stycznia 1999 r.

Waloryzacja

Kapitał początkowy będzie waloryzowany w terminach i na zasadach przewidzianych dla waloryzacji składek na ubezpieczenie społeczne. Termin ostatecznego obliczenia kapitału początkowego nie ma znaczenia dla ubezpieczonego, ponieważ wartość tego kapitału ustalana jest zawsze na dzień 1.01.1999 r. i podlega wszystkim waloryzacjom po tej dacie.

Podstawa wymiaru kapitału początkowego Podstawę wymiaru kapitału początkowego stanowić będzie przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne z kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych z

Page 7: obliczanie_wysokosci_emerytury.pdf

okresu od 1 stycznia 1980 r. do 31 grudnia 1998 r. lub z 20 najkorzystniejszych lat kalendarzowych, wybranych z całego okresu aktywności zawodowej (podlegania ubezpieczeniu), jednakże okres ten musi przypadać przed dniem 1 stycznia 1999 r. Okresy składkowe Okresy składkowe to przede wszystkim okresy opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, czyli m. in.: okresy służby wojskowej, pobierania zasiłku macierzyńskiego itp. Okresy nieskładkowe Okresy nieskładkowe to okresy braku aktywności zawodowej, za które nie została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne, np. okresy pobierania zasiłku chorobowego, nauki w szkole wyższej, czy urlopu wychowawczego. Okresy uzupełniające Okresy uzupełniające to okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym, które uwzględnia się, jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe są krótsze od okresu wymaganego do uzyskania świadczenia emerytalnego; okresy uzupełniające uwzględnia się w rozmiarze brakującym do okresu wymaganego do uzyskania świadczenia. Traktuje się je jak okresy składkowe.

Okresy pobierania

Okresy pobierania to okresy przysługującej z ZUS, renty z tytułu niezdolności do pracy. Okresy te uwzględnia się przy ustalaniu prawa do emerytury w zakresie niezbędnym do jej przyznania dla osoby, która osiągnęła wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn i utraciła prawo do tej renty. Okres pobierania renty nie jest okresem składkowym ani też okresem nieskładkowym i nie podlega uwzględnieniu przy obliczaniu wysokości emerytury.

Proces ustalania

Obliczenie emerytury na 1 stycznia 1999 r. (kwota bazowa w dniu 1 stycznia 1999 r. wynosi 1220,89 zł):

1. część socjalna emerytury: 24% * kwota bazowa * współczynnik „p” 2. okres składkowy: liczba lat składkowych * 1,3% * kwota bazowa * podstawa wymiaru emerytury 3. okres nieskładkowy: liczba lat nieskładkowych * 0,7% * kwota bazowa * podstawa wymiaru emerytury Sumujemy ze sobą te składniki i otrzymujemy emeryturę na dzień 1 stycznia 1999 r. Kwotę emerytury mnożymy razy 209 (średnie, dla mężczyzn i kobiet, dalsze trwanie życia po przejściu na emeryturę w miesiącach). Po co stosuje się współczynnik „p”? Część socjalna emerytury jest taka sama dla wszystkich emerytów (24 % kwoty bazowej).

Page 8: obliczanie_wysokosci_emerytury.pdf

Dla potrzeb obliczenia kapitału początkowego koryguje się ją o współczynnik „p”. Chodzi o to by ta część socjalna w kapitale początkowym była obliczona sprawiedliwie, czyli zależnie i proporcjonalnie do wieku i stażu pracy ubezpieczonego.

wiek ubezpieczonego - wiek w dniu 31.12.1998 r., określony w pełnych latach wiek emerytalny - 60 - dla kobiet i 65 - dla mężczyzn, staż ubezpieczeniowy - udowodniony w dniu 31.12.1998 r. okres składkowy i nieskładkowy, w pełnych latach, wymagany staż - 20 - dla kobiet i 25 - dla mężczyzn, 18 - współczynnik wieku, określający rozpoczęcie aktywności zawodowej. Jeżeli ubezpieczony w momencie objęcia ubezpieczeniem po raz pierwszy nie miał ukończonych 18 lat - liczbę 18 zastępuje faktycznym wiekiem (np. 16 lub 17 lat).

Page 9: obliczanie_wysokosci_emerytury.pdf

Obliczanie współczynnika szkodowości Czynniki wpływające na wskaźnik szkodowości Zmiany wskaźnika szkodowości nie mówią o przyczynach, które mogły ją spowodować. Aby poznać te przyczyny koniecznie trzeba prześledzić kształtowanie się składowych wpływających na wysokość tego wskaźnika. Dopiero wtedy widać tendencje przekształceń i można odpowiedni sposób zareagować.

Częstość wypadków ubezpieczeniowych jest to stosunek liczby faktycznie zaszłych wypadków n do liczby wszystkich ubezpieczonych obiektów N:

c = n / N

Obliczanie współczynnika szkodowości Wskaźnik szkodowości jest to stosunek sumy wypłaconych w danym okresie odszkodowań O do sumy ubezpieczenia wszystkich ubezpieczonych przedmiotów:

T = O / UN Wskaźnik ten pozwala w szybki sposób określić wysokość przeciętnej składki netto w ubezpieczeniach krótkoterminowych. Przedstawia, jakie kwoty zakład ubezpieczeń przeznacza na zaspokojenie przyszłych świadczeń i odszkodowań. Pozwala również odpowiedzieć na pytanie, w jakiej części został zniszczony ubezpieczony majątek.

Czynniki wpływające na wskaźnik szkodowości Zmiany wskaźnika szkodowości nie mówią o przyczynach, które mogły ją spowodować. Aby poznać te przyczyny koniecznie trzeba prześledzić kształtowanie się składowych wpływających na wysokość tego wskaźnika. Dopiero wtedy widać tendencje przekształceń i można odpowiedni sposób zareagować. Częstość wypadków ubezpieczeniowych jest to stosunek liczby faktycznie zaszłych wypadków n do liczby wszystkich ubezpieczonych obiektów N:

c = n / N Rozszerzalność wypadków ubezpieczeniowych jest to stosunek liczby obiektów zniszczonych i uszkodzonych przez wypadki ubezpieczeniowe m do ogólnej liczby wypadków ubezpieczonych powstałych w ubezpieczonych obiektach n:

r = m / n

Intensywność działania wypadków ubezpieczeniowych jest to stosunek ogólna suma wypłaconych odszkodowań O do sumy ubezpieczenia obiektów biorących udział w wypadkach um:

i = O / um

Page 10: obliczanie_wysokosci_emerytury.pdf

Wskaźnik wartościowy jest to stosunek przeciętnej sumy ubezpieczenia wszystkich zniszczonych, bądź uszkodzonych obiektów um / m do przeciętnej sumy ubezpieczenia wszystkich ubezpieczonych obiektów UN / N:

Wskaźnik szkodowości: