oblicza PRL: lata 60.

11
opracował Dawid Rosó 1967: Czesław Niemen w Opolu śpiewa „Dziwny jest ten świat” 1968: inspirowana przez władze manifestacja

Transcript of oblicza PRL: lata 60.

Page 1: oblicza PRL: lata 60.

opracował Dawid Rosół1967: Czesław Niemen w Opolu śpiewa „Dziwny jest ten świat”

1968: inspirowana przez władze manifestacja antysemicka

Page 2: oblicza PRL: lata 60.

1964Leonid Breżniewnowym przywódcą ZSRR

/w 1964 roku doszło do zaskakującej zmiany władzy w ZSRR;wciąż jeszcze postrzegany przez niektórych za liberalnego Nikita Chruszczow został zastąpiony przez Leonida Breżniewa, którego wielu uważało za bardziej bezwzględnego, twardego, „betonowego” komunistę/

* Breżniew słynął z niezwykłego spo-sobu witania się, który - przynajmniej na początku - nie-jednego wprawiał w zakłopotanie – poca-łunku w usta

Page 3: oblicza PRL: lata 60.

1968Operacja Dunajnajwiększa operacja wojskowa

w powojennej Europie

O sposobie sprawowania władzy przez Breżniewa świat mógł się przekonać w 1968 roku, kiedy ten na wieść o próbach reformy systemu komunistycznego w Czechosłowacji nakazał inwazję wojskową na to państwo; w inwazji na Czechosłowację brało udział także kilka jednostek polskiego wojska.

Page 4: oblicza PRL: lata 60.

1966obchody tysiącleciachrztu Polski

W Polsce lata 60 przyniosły obchody tysiąclecia chrztu, przygotowywane od dłuższego czasu przez Kościół pod przewodnictwem prymasa Wy-szyńskiego. Główne uroczystości odbywały się na Jasnej Górze i w Gnieźnie. Swoją wizytę w Polsce (pierwszy raz w historii) zapowiedział papież. Nie przyjechał- nie pozwolił na to Gomułka.

Władze na wszelki możliwy sposób starały się przeszkadzać Kościołowi w obchodach. Do historii przeszło „aresztowanie” przez komunistów wędrującej po polskich parafiach kopii cudownego obrazu Matki Boskiej Jasnogór-skiej.

Page 5: oblicza PRL: lata 60.

1966odpowiedź władzy:

obchody 1000-lecia Państwa Polskiego

Władze w odpowiedzi na kościelne obchody tysiąclecia chrztu zorganizowały własne- 1000-lecia państwa polskiego. Ich najbardziej spektakularnym elementem była akcja „1000 szkół na 1000 lat państwa”. Większość z wybudowanych wtedy szkół (tzw. „tysiąclatek”) funkcjonuje do dzisiaj.

Page 6: oblicza PRL: lata 60.

W marcu ‘68 doszło do kolejnego (po czerwcu ‘56) kryzysu społecznego w Polsce. Protestowali młodzi, głównie studenci. Demonstracje rozpoczęły się w Warszawie, a punktem wyjścia było zdjęcie ze sceny Teatru Narodowego „Dziadów” w reżyserii Kazimierza Dejmka (zobacz następny slajd). Już w trakcie protestów studenckich władza rozpoczęła kampanię przeciwko Żydom (kolejne slajdy), wmawiając społeczeństwu, że to oni potajemnie „sterują” naiwną i nieświadomą niczego młodzieżą.

zobacz więcej:http://www.marzec1968.pl/

Page 7: oblicza PRL: lata 60.

W styczniu 1968 roku komunistyczne władze postanowiły zdjąć ze sceny Teatru Narodowego „Dziady” w reżyserii Kazimierza Dejmka. Powodem tej decyzji był odbiór spektaklu przez widzów – ci szybko dostrzegli w nim elementy antyrosyjskie i nagradzali je wyjątkowo burzliwymi oklaskami.

Zdjęcie „Dziadów” nie spodobało się studentom,którzy po zakończeniu ostatniego spektaklu(30.01’68) zamanifestowali swoje niezado-wolenie.

Niespełna miesiąc później (29.02)przeciwko (anty)kulturalnej polityce władz zaprotestowali literaci.

Rozpoczął się drugi wielki kryzysspołeczno-polityczny PRL.

Page 8: oblicza PRL: lata 60.

Protesty studenckie w marcu ‘68 z Warszawy rozszerzyły się na inne ośrodki akademickie w Polsce. Władze tłumiły je siłą. W ramach represji studenci byli wyrzucani z uczelni bądź wcielani do wojska.

Jednocześnie propaganda głosiła, że za pro-testami stoją Żydzi. Władzę rozpoczęły kam-

panię antysyjonistyczną,w wyniku której ponad 13

tysięcy polskich Żydów opuściło (dobrowolnie

lub pod przymusem) kraj.

Wydarzenia marca ’68 przyniosły ogromny spadek

autorytetu Polski na Świecie.

Page 9: oblicza PRL: lata 60.

Protesty stoczniowców w grudniu `70, wbrew kalendarzowi, należy zaliczyć do epoki Gomułki.

W grudniu ‘70 władza wprowadziła dużą podwyżkę cen żywności. Celowo ogłoszono ją dopiero w przeddzień wprowadzenia wieczorem , po zamknięciu sklepów. Przeciwko podwyżce zaprotes-towali jako pierwsi stoczniowcy z Gdańska. Nikt jednak nie chciał z nimi rozmawiać. Wysłano prze-ciwko nim milicję. Doszło do walk, padły ofiary. W następnych dniach do protes-tów przyłączyły się kolejne miasta Wybrzeża: Szczecin, Elbląg, Gdynia.

Gdynia, grudzień‘70: protestujący niosą ciało zastrzelonego kolegizobacz więcej: www.grudzien70.ipn.gov.pl/

Page 10: oblicza PRL: lata 60.

Najbardziej drastyczny przebieg miały protesty w Gdyni, gdzie wojsko i milicja otworzyły ogień do idących do pracy stoczniowców.

Według oficjalnych danych w grudniowych protestach zginęło 45 osób a ponad tysiąc zostało rannych.

W wyniku wydarzeń grudnio-wych doszło do zmianach we władzy. Skompromitowanego , znienawidzonego przez Polaków Gomułkę zastąpił Edward Gierek.

Szczecin, styczeń‘71: E.Gierek przybywa do protestujących stoczniowców

Page 11: oblicza PRL: lata 60.

koniec