Zachodniopomorskie Centrum Onkologii · Created Date: 20200514130202Z
[Nr 16] Rehabilitacja chorych po zabiegach chirurgicznych w onkologii
1
[Nr 16] Rehabilitacja chorych po zabiegach chirurgicznych w onkologii Dorota Horyńska-Kęstowicz Pracownia Rehabilitacji, Wielkopolskiego Centrum Onkologii, Poznań Adres email: [email protected] Cel: W leczeniu chorób nowotworowych kluczową rolę odgrywa chirurgia. Rozległe zabiegi chirurgiczne wiążą się z dużym obciążeniem psychicznym i fizycznym chorego. Przygotowanie do operacji i usprawnianie pacjenta po jej zakończeniu ma istotny wpływ na przebieg rekonwalescencji chorego. Ból pooperacyjny, uszkodzenia tkankowe, unieruchomienie ograniczające aktywność,lęk i niepokój, spłycenie oddechu zwiększają ryzyko powstania zaburzeń układu oddechowego oraz powikłań zakrzepowo-zatorowych. Operacyjne metody leczenia nowotworów złośliwych powodują 2–3-krotne zwiększenie ryzyka zakrzepicy żył w porównaniu z podobnym leczeniem w chorobach nienowotworowych. Materiał i metody: Postęp technik chirurgicznych pozwala przeprowadzić leczenie operacyjne u chorych w coraz starszym wieku, u których występują choroby współistniejące oraz nadwaga. Powoduje to zwiększenie możliwości powstania powyższych powikłań pooperacyjnych. Wyniki: Rehabilitacja pacjentów poddawanych zabiegom chirurgicznym prowadzona jest w poszczególnych okresach leczenia i dotyczy: okresu przedoperacyjnego, pooperacyjnego i późnego okresu pooperacyjnego w systemie ambulatoryjnym. Szeroko pojęta rehabilitacja chorych po zabiegach chirurgicznych ma miejsce nie tylko u pacjentów po usunięciu węzłów chłonnych, gdzie głównym celem działań jest profilaktyka przeciwobrzękowa, ale również u pacjentów operowanych na nowotwory płuc, tkanek miękkich, układu moczowego, nowotwory głowy i szyi oraz pacjentów operowanych w obrębie jamy brzusznej. Dużą grupę pacjentów stanowią chorzy, u których następstwem zabiegów operacyjnych jest niedowład i porażenie. Wnioski: Podsumowując, celem rehabilitacji chorych onkologicznych po zabiegach operacyjnych jest zapobieganie niekorzystnym następstwom psychofizycznym, jak również przywracanie sprawności, łagodzenie objawów choroby oraz poprawa jakości życia. http://dx.doi.org/10.1016/j.onko.2013.09.017 [Nr 17] Zastosowanie terapii tkanek miękkich w usprawnianiu chorych onkologicznych Sławomir Marszałek Wydział Wychowania Fizycznego, Sportu i Rehabilitacji, AWF w Poznaniu Klinika Chirurgii, Głowy, Szyi i Onkologii Laryngologicznej, UM w Poznaniu Adres email: [email protected] Cel: W wyniku leczenia operacyjnego oraz leczenia uzupełniającego (tj. radioterapii, radiochemioterapii, brachyterapii, chemioterapii) u chorych po leczeniu onkologicznym obserwuje się szereg zaburzeń funkcjonalnych w obrębie narządu ruchu, wynikających głównie z dysfunkcji tkanek miękkich, a polegających przede wszystkim na ograniczeniu ruchomości tkankowej i stawowej. Zaburzenia te w istotny sposób obniżają jakość życia pacjenta leczonego z powodu choroby nowotworowej. Szczególnie ważna jest poprawa utraconej ruchomości tkankowej w obrębie pola operacyjnego, gdzie często stwierdza się istotne zaburzenie ślizgów poszczególnych warstw tkanek. Ukierunkowana terapia tkanek miękkich powinna umożliwić efektywne uruchomienie blizn i zrostów tkankowych powstałych po leczeniu operacyjnym i radioterapii. Materiał i metody: Badania histologiczne wskazują, że powięź pokrywająca i otaczająca poszczególne struktury narządu ruchu ma pośredni i bezpośredni wpływ na jego funkcję. Jest ona ciągłym i nieprzerwanym układem, rozpostartym w ciele pomiędzy warstwami głębokimi (kości, ścięgna, więzadła oraz narządy wewnętrzne), a warstwą leżącą bezpośrednio pod skórą (powięź powierzchowna). Jednocześnie bezpośrednie uszkodzenie jej części (np. w rejonie piersiowym przy mastektomii) zaburza czynność układu powięziowego innych rejonów ciała (tułów, kończyny, głowa i szyja). Zaburzenie jego funkcji może jednocześnie powodować, często występujący u pacjentów onkologicznych, ból mięśniowo-powięziowy. Wyniki: W przypadku wystąpienia wyżej opisanych zaburzeń w obrębie układu mięśniowo-powięziowo-więzadłowego u chorych po oraz w trakcie leczenia onkologicznego, należy zastosować szereg technik zmniejszających napięcie mięśniowo- -powięziowe. Pośrednia oraz bezpośrednia terapia tkanek miękkich u chorych leczonych operacyjnie z powodu choroby nowotworowej powinna rozpocząć się niekiedy przed, a najczęściej wkrótce po zabiegu operacyjnym. Delikatne techniki rozluźniania mięśniowo-powięziowego warto stosować także podczas radioterapii, gdyż w jej trakcie dochodzi do włóknienia i zaburzenia ślizgów tkankowych pomiędzy poszczególnymi warstwami tkanek w obrębie naświetlania. Obserwuje się często napięcie tkanek, ograniczenia ruchomości czy ból. Wnioski: Zaprezentowane w pracy techniki i metody manualne są wartościowym uzupełnieniem kompleksowej rehabilitacji chorych leczonych z powodu nowotworów i w istotny sposób pomagają pacjentom przyspieszyć powrót do Zeszyty Naukowe WCO, Letters in Oncology Science 10S (2013) 1–79 8
Transcript of [Nr 16] Rehabilitacja chorych po zabiegach chirurgicznych w onkologii
![Page 1: [Nr 16] Rehabilitacja chorych po zabiegach chirurgicznych w onkologii](https://reader036.fdocuments.pl/reader036/viewer/2022082509/5750981c1a28abbf6bd95654/html5/thumbnails/1.jpg)
[Nr 16] Rehabilitacja chorych po zabiegach chirurgicznych w onkologii
Dorota Horyńska-Kęstowicz
Pracownia Rehabilitacji, Wielkopolskiego Centrum Onkologii, Poznań
Adres email: [email protected]
Cel:W leczeniu chorób nowotworowych kluczową rolę odgrywa chirurgia. Rozległe zabiegi chirurgiczne wiążą się z dużymobciążeniem psychicznym i fizycznym chorego. Przygotowanie do operacji i usprawnianie pacjenta po jej zakończeniu maistotny wpływ na przebieg rekonwalescencji chorego. Ból pooperacyjny, uszkodzenia tkankowe, unieruchomienieograniczające aktywność, lęk i niepokój, spłycenie oddechu zwiększają ryzyko powstania zaburzeń układu oddechowegooraz powikłań zakrzepowo-zatorowych. Operacyjne metody leczenia nowotworów złośliwych powodują 2–3-krotnezwiększenie ryzyka zakrzepicy żył w porównaniu z podobnym leczeniem w chorobach nienowotworowych.
Materiał i metody: Postęp technik chirurgicznych pozwala przeprowadzić leczenie operacyjne u chorych w coraz starszymwieku, u których występują choroby współistniejące oraz nadwaga. Powoduje to zwiększenie możliwości powstaniapowyższych powikłań pooperacyjnych.
Wyniki: Rehabilitacja pacjentów poddawanych zabiegom chirurgicznym prowadzona jest w poszczególnych okresachleczenia i dotyczy: okresu przedoperacyjnego, pooperacyjnego i późnego okresu pooperacyjnego w systemie ambulatoryjnym.Szeroko pojęta rehabilitacja chorych po zabiegach chirurgicznych ma miejsce nie tylko u pacjentów po usunięciu węzłówchłonnych, gdzie głównym celem działań jest profilaktyka przeciwobrzękowa, ale również u pacjentów operowanych nanowotwory płuc, tkanek miękkich, układu moczowego, nowotwory głowy i szyi oraz pacjentów operowanych w obrębie jamybrzusznej. Dużą grupę pacjentów stanowią chorzy, u których następstwem zabiegów operacyjnych jest niedowład i porażenie.
Wnioski: Podsumowując, celem rehabilitacji chorych onkologicznych po zabiegach operacyjnych jest zapobieganieniekorzystnym następstwom psychofizycznym, jak również przywracanie sprawności, łagodzenie objawów choroby orazpoprawa jakości życia.
http://dx.doi.org/10.1016/j.onko.2013.09.017
[Nr 17] Zastosowanie terapii tkanek miękkich w usprawnianiu chorych onkologicznych
Sławomir Marszałek
Wydział Wychowania Fizycznego, Sportu i Rehabilitacji, AWF w PoznaniuKlinika Chirurgii, Głowy, Szyi i Onkologii Laryngologicznej, UM w Poznaniu
Adres email: [email protected]
Cel: W wyniku leczenia operacyjnego oraz leczenia uzupełniającego (tj. radioterapii, radiochemioterapii, brachyterapii,chemioterapii) u chorych po leczeniu onkologicznym obserwuje się szereg zaburzeń funkcjonalnych w obrębie narządu ruchu,wynikających głównie z dysfunkcji tkanekmiękkich, a polegających przede wszystkim na ograniczeniu ruchomości tkankoweji stawowej. Zaburzenia te w istotny sposób obniżają jakość życia pacjenta leczonego z powodu choroby nowotworowej.Szczególnie ważna jest poprawa utraconej ruchomości tkankowej w obrębie pola operacyjnego, gdzie często stwierdza sięistotne zaburzenie ślizgów poszczególnych warstw tkanek. Ukierunkowana terapia tkanek miękkich powinna umożliwićefektywne uruchomienie blizn i zrostów tkankowych powstałych po leczeniu operacyjnym i radioterapii.
Materiał i metody: Badania histologiczne wskazują, że powięź pokrywająca i otaczająca poszczególne struktury narząduruchu ma pośredni i bezpośredni wpływ na jego funkcję. Jest ona ciągłym i nieprzerwanym układem, rozpostartym w cielepomiędzy warstwami głębokimi (kości, ścięgna, więzadła oraz narządy wewnętrzne), a warstwą leżącą bezpośrednio podskórą (powięź powierzchowna). Jednocześnie bezpośrednie uszkodzenie jej części (np. w rejonie piersiowym przymastektomii) zaburza czynność układu powięziowego innych rejonów ciała (tułów, kończyny, głowa i szyja). Zaburzenie jegofunkcji może jednocześnie powodować, często występujący u pacjentów onkologicznych, ból mięśniowo-powięziowy.
Wyniki: W przypadku wystąpienia wyżej opisanych zaburzeń w obrębie układu mięśniowo-powięziowo-więzadłowegou chorych po oraz w trakcie leczenia onkologicznego, należy zastosować szereg technik zmniejszających napięcie mięśniowo--powięziowe. Pośrednia oraz bezpośrednia terapia tkanek miękkich u chorych leczonych operacyjnie z powodu chorobynowotworowej powinna rozpocząć się niekiedy przed, a najczęściej wkrótce po zabiegu operacyjnym. Delikatne technikirozluźniania mięśniowo-powięziowego warto stosować także podczas radioterapii, gdyż w jej trakcie dochodzi do włóknieniai zaburzenia ślizgów tkankowych pomiędzy poszczególnymi warstwami tkanek w obrębie naświetlania. Obserwuje się częstonapięcie tkanek, ograniczenia ruchomości czy ból.
Wnioski: Zaprezentowane w pracy techniki i metody manualne są wartościowym uzupełnieniem kompleksowejrehabilitacji chorych leczonych z powodu nowotworów i w istotny sposób pomagają pacjentom przyspieszyć powrót do
Zeszyty Naukowe WCO, Letters in Oncology Science 10S (2013) 1–798
