nr 1/2012 (10) - Camino de Santiagokatowickiego portu lotniczego. Na łamach Pielgrzymka przewijają...

19
ISSN 2081-8246 nr 1/2012 (10) foto: wrocamino.pl

Transcript of nr 1/2012 (10) - Camino de Santiagokatowickiego portu lotniczego. Na łamach Pielgrzymka przewijają...

Page 1: nr 1/2012 (10) - Camino de Santiagokatowickiego portu lotniczego. Na łamach Pielgrzymka przewijają się obrazy z Drogi Żytawskiej, z malowni-czych Górnych Łużyc, gdzie pielęgnowane

ISSN 2081-8246

nr 1/2012 (10)

foto: wrocamino.pl

Page 2: nr 1/2012 (10) - Camino de Santiagokatowickiego portu lotniczego. Na łamach Pielgrzymka przewijają się obrazy z Drogi Żytawskiej, z malowni-czych Górnych Łużyc, gdzie pielęgnowane

PIELGRZYMEK nr 1/2012 (10) strona 2

PIELGRZYMEK nr 1/2012 (10)ISSN: 2081-8246WYDAWCA: Stowarzyszenie „Przyjaciele Dróg św. Jakuba w Polsce”, ul. Legnicka 65, 54-206 WrocławREDAKCJA: Emil Mendyk, Janusz Opyrchał-Bojarski, Szymon Nogalski Skład: Szymon Nogalski LOGOTYP: Jakub PigóraZamknięcie kolejnego numeru: 15 czerwca 2012. Teksty i zdjęcia prosi-my nadsyłać na adres: [email protected] . Redakcja zastrzega prawo do skrótów i zmian.

SPIS TREŚCIDziało się... | 4

Spotkajmy się w Skierniewicach | 6Paszporciki, proszę!| 8

Osobiste spotkanie z Camino | 10camino del norte II | 11

Ze Lwowa do Krakowa | 12Do Irlandii? Choćby na piechotę! | 14

Między karawanserajem a albergue | 15Buen Camino z GPS| 17

Św. Jakub z Sączowa | 19

foto: wrocamino.pl

Od redakcji Anisięobejrzeliśmy,aPielgrzymekdoczekałsię10-gowydania.Przytejokazjiserdecznepodziękowaniadlawszystkich,którzyprzyłożylirękidopióra,byDrogazna-lazłaswójwyraztakżewsłowiepisanym.Podobniejakwopowiadanychhistoriachzeszlaku,takiwnowymPielgrzymkuznajdziemypowracająceczęstowątki. Mamywięcdoświadczeniewspólnoty–wwydarzeniachzwiązanychzeSzla-kiem,w spotkaniach (także tym najbliższymw Skierniewicach),wewspomnieniacho ludziachDrogi.Nawet jeśli tęwspólnotęwiążetylkoświadomośćbycianaCaminorazem, choć w różnym czasie – świadomość i wspólnota potwierdzona paszportempielgrzyma. Wtejwspólnocieniegubisiępodmiot,każdypozostajesobą.Dlategoautorkaksiążkipolecanejwrecenzjipisze„Idę–MOJECamino”.DlategokażdysamwDrodzespotykaswojeanioły,jakchoćbytenaCaminodelNorte. Wartoszukaćnowychdróg.Możesięokazać,żeto,codoniedawnabyłoryzy-kiem,staniesię rzeczywistością.Przykłademodkrywanaprzed rokiemDrogawzdłużpodkarpackiego odcinka „Via Regia”, która wysiłkiem mieszkańców tego regionuprzybrała jużbardzokonkretnąpostać,awrazzWielkanocązaczynamydystrybucjęprzewodnikówpopodkarpackiejDrodzeKrólewskiej.PodczasgdyjednidopierowybierająsiędoIrlandii,inniwracajączZielonejWyspyza-bralizesobą...osiołka,któryoniemiałwprostzwrażenianawidokżółtychstrzałeknadWisłą(polecamhistorięopisanąprzezJarkaSekułę). Osiołekosiołkiem,ale trzeba iść zduchemczasu–przekonujeZbyszek Ilkówwychodzącynaprzeciwtym,którzypielgrzymowaćchcązsatelitarnienamierzanądo-kładnością.Alewdrodzezmieniająsiętylkonarzędzia–potrzebapozostajetasama:znaleźć znaki i doświadczyć prowadzenia prosto z nieba, najlepiej – przez samegoApostoła. Stąd rozsiane na Szlaku poświęcone św. Jakubowi kościoły i kaplice. TymrazemwybieramysiędoZagłębia,gdziePatronczekanapielgrzymównieopodal(pod)katowickiegoportulotniczego. NałamachPielgrzymkaprzewijająsięobrazyzDrogiŻytawskiej,zmalowni-czychGórnychŁużyc,gdziepielęgnowanesąniezwykłezwyczaje.WsamąWielkanocnapolawyruszająkonneprocesjejeźdźców,byprzypomniećskrytymjeszczewziemiroślinom:WaszPanzmartwychwstał!Niemaniczego,czegomiałbyśsięobawiać!Wzbijsiędożycia,niechnieobezwładniaciępiachcodzienności ibłotoniechęci!Spójrznasłońce,skosztujwody!Iżyj! Posłuchajłużyckichjeźdźców.Iżyj!

CzegonietylkonaWielkanocżyczyRedakcja

Page 3: nr 1/2012 (10) - Camino de Santiagokatowickiego portu lotniczego. Na łamach Pielgrzymka przewijają się obrazy z Drogi Żytawskiej, z malowni-czych Górnych Łużyc, gdzie pielęgnowane

PIELGRZYMEK nr 1/2012 (10) strona 3

DZIAŁO SIĘ...Kronika wydarzeń Zima 2011-2012Emil Mendyk

Naproguminionejzimy,gdydługodystansowechodzeniestałosiękłopotliwe,anapewnoprzestałobyćprzyjemnością,nastąpiłdobryczaswspomnieńiopowieściodalekichwędrówkach.Zwłaszcza,gdycel–wpodwójnymtegosłowaznaczeniu–miałniebanalnysens. W połowie grudnia w kilku miastach Polski (m.in. w Gdańsku, Warszawie iToruniu)odbyłysięspotkaniaztrojgiempątnikówpielgrzymującychwintencjipokojupodhasłem„Idzieczłowiek”.OdalszychdziałaniachDominikaikolegów–nastroniewww.IdzieCzlowiek.pl.Natomiast19grudniawewrocławskimkościelep.w.ChrystusaKrólaAndrzejKoflukopowiadał o swoichpielgrzymkach znadOdrydoSantiago i doRzymu;opowieścipielgrzymazWrocławiaprezentowanebyłytejzimyjeszczewinnychmiejscachDolnegoŚląska. Okazją do wspomnień z iberyjskich Dróg były spotkania organizowaneprzez Księgarnię Hiszpańską z Krakowa. Jej gośćmi 29 lutego byli Darwina i JacekMatuszczakowiezChrzanowa,którzywędrowaliCaminoPortugues,a21marca−JakubHilerCMopowiadającyoprzebytymCaminoPrimitivo.Wtymsamymmiejscu26styczniao swoich planach opowiadali członkowie Bractwa św. Jakuba z Więcławic Wielkich,którzy 17 grudnia 2011 zainaugurowali działalność swojego nowozarejestrowanejorganizacji. Jej pierwszewalne zebraniemiałomiejsce4 lutego. Bydopełnić obrazuwydarzeńzwiązanychzCaminoorazkultemśw.JakubawKrakowie,trzebawspomniećowspomnieniuTransitusSanctiIacobi,które30grudniamiałomiejscewkościeleoo.Dominikanów. Natomiast 13 lutego w krakowskim Oddziale Polskiego TowarzystwaLudoznawczego odbyła się prelekcja Jacka Kukuczki z tamtejszego MuzeumEtnograficznegodotyczącaDrogiMozarabskiej. Okrespoświątecznytoczasspotkańopłatkowych.NiezabrakłoichtakżewśródsympatykówDrogi św. Jakuba. Gościem dolnośląskich i wielkopolskich pielgrzymów21styczniawLegnicybyłmiejscowyordynariusz,biskupStefanCichy.DzieńpóźniejspotkanieswojespotkanieopłatkowemiałotakżeBractwośw.JakubazJakubowa.Z początkiem nowego roku rozpoczął się nabór wolontariuszy do albergue przyEuropejskim Centrum Pielgrzymowania i Duszpasterstwa na Monte do Gozo. OsobyzainteresowanepomocąpielgrzymomkończącymswojeCaminowięcejinformacjiznajdąnastroniewww.camino.net.plorazwww.albergue.pl.PołożonyznaczniebliżejkatedryUniwersytetwSantiagodeCompostelaogłosił natomiast nabórnamiędzynarodoweprogramy szkoleniowe skierowane do osób zainteresowanych Camino de Santiago.Kursy „Road to Santiago” organizowane są od roku 2008 i rokrocznie uczestniczywnich ponad 100 osób z całego świata,m.in. z Belgii, Irlandii, Danii, Bułgarii, Brazylii,

USA,Kanady,JaponiiiKorei.Wtymrokuodbędziesięrównieżdodatkowykursjęzykahiszpańskiegodlahospitalero. Wobec sporego zainteresowaniawbłyskawicznym tempie rozegrał sięnabórna kurs opiekunów szlaku, który w ramach projektu „Europejskie Drogi św. Jakuba”organizowany jestwAugsburgu.W tej chwili zapełniania jest już lista rezerwowanakurswroku2013. Przybliżenieodbiorcomhiszpańskiegojęzyka,kulturyicodziennościpostawilisobiezacelorganizatorzydwóchinnychwydarzeńkulturalnych.Wdniach7−10lutegow Nowym Targu odbywały się Spotkania z Kulturą Hiszpańską „El toro”, a 2 marcana Katolickim Uniwersytecie Lubelskim miał miejsce Dzień Języka Hiszpańskiego.OrganizatorzyobuimprezniezapomnieliteżoCamino.WNowymTarguopowiadałaonimMariaLempart,awLublinie–ks.ŁukaszTkaczyk. „Niechinnisejadą,gdziemogą,gdziechcą...”,a„PrzyjacieleDrógśw.JakubawPolsce”zachęcajądopozostaniawkraju.Odważnehasło„NiemusiszjechaćdoHiszpanii,by być na Camino” znalazło się na plakatach, którew liczbie 2500 sztuk nawiosnępojawiąsięwróżnychmiejscachcałejPolski.Byrzeczniepozostałatylkonapapierze,PrzyjacieleCaminorównieżzimąorganizowaliotwartespotkaniaswoichklubów.KlubzWrocławia23lutegowrazzLucynąiAndrzejemZdebikamiopowiadającymioswojejdrodzezWoźnikdoSantiagoświętowałmałyjubileusz-byłotojużjegotrzydziestepiątespotkanie. Dwamiesiącewcześniej, 27 grudnia, wrocławscy pątnicyw świątecznychnastrojach wędrowali śladami planowanego szlaku z centrum Polski, ze SzczodrowadoOleśnicy,amiesiącpóźniej,24 i25marca,przyniemal letniejaurzewyruszylinaDrogęŻytawskązGoerlitzdoHirschfelde.Kilkadnipóźniejmiałosięokazać,żezimaniepowiedziałajeszczeostatniegosłowa...

Page 4: nr 1/2012 (10) - Camino de Santiagokatowickiego portu lotniczego. Na łamach Pielgrzymka przewijają się obrazy z Drogi Żytawskiej, z malowni-czych Górnych Łużyc, gdzie pielęgnowane

PIELGRZYMEK nr 1/2012 (10) strona 4

NaprzekórniesprzyjającejaurzeswojespotkaniarozpocząłrównieżWarszawskiKlubPrzyjaciółCamino,któreodbyłysię6styczniaoraz6lutegoprzykościelenaul.Rozwadowskiej(Zacisze).Pierwszewiosennespotkaniemiałomiejsce2kwietniaibyłojużściśleukierunkowanenanajbliższeplanypielgrzymówzMazowsza:ogólnopolskizjazdwSkierniewicach,prezentacjanaTargachWydawcówKatolickichorazprzygotowaniadooznakowaniaDrogiMazowieckiejorazDrogiWarszawskiej. „Miastowi”sięspotykają,agórale,którymzimaniestraszna, ruszająwśniegi. IINarciarskaPielgrzymkanaBeskidzkiejDrodześw.Jakubadotarła26lutegodoSzczyrku,a zimowe (choć raczej już przedwiosenne) przejście Drogą Sudecką z Krzeszowa doJeleniejGórymiałomiejsce tydzieńpóźniej,3 i4marca.ZarównowewspomnianymtuSzczyrku,jakiuichsąsiadówzzagóry,wkościeleśw.JakubawSimoradzu,25.dniakażdego miesiąca mają miejsce nabożeństwa w intencji pielgrzymów na nie tylkopolskichodcinkachDrogi św. Jakuba.Wcześniej jużpodobnenabożeństwaodbywałysięregularniewsanktuariumwJakubowie,aodmarca–takżewkościeleśw.Jakubaw Więcławicach. Ponadto w ramach projektu „Intencje” msze św. za pielgrzymówodprawionezostały25styczniawkościelep.w.NarodzeniaNMPwLubaniu,25lutegow kościele św. Jakubaw Skorogoszczy, a 25marca –w kościele św. JakubawOśnieLubuskim. Na koniec należy się jeszcze nagroda. Może na nią liczyć Jolanta Janczak zMiłosławia, gospodyni Nadwarciańskiej Drogi św. Jakuba, która za przygotowanie iorganizacjętegoszlakuotrzymałaIInagrodęwwielkopolskimplebiscycie„Eurolady”dlaWielkopolanekszczególniezaangażowanychwpracęnarzeczspołecznościlokalnychiefektywnośćwpozyskiwaniudlanichśrodkówpomocowych.Gratulujemy!

A wybierającym się na Drogę Nadwarciańską życzymy – a jakżeby inaczej – Buen Camino!

foto: wrocamino.pl

Page 5: nr 1/2012 (10) - Camino de Santiagokatowickiego portu lotniczego. Na łamach Pielgrzymka przewijają się obrazy z Drogi Żytawskiej, z malowni-czych Górnych Łużyc, gdzie pielęgnowane

PIELGRZYMEK nr 1/2012 (10) strona 5

Program spotkania

Piątek, 13 IV 2012 r. (częśćnieoficjalna)Od 17:00 Przyjazd pierwszych caminowiczów na miejsce zakwaterowania - Parafia MiłosierdziaBożego,ul.św.FaustynyKowalskiej119:00 Kolacja przygotowawcza we własnym zakresie; nieformalne spotkanie przybyłych(j.w.)

Sobota, 14 IV 2012 r.8.30 Śniadanie dla już obecnych - Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa, ul.Batorego64C9:00 Przyjazdkolejnychuczestników.AulaPWSZ,ul.Batorego64C,Skierniewice10:00 Oficjalnerozpoczęciespotkania Prezentacja działalności Gospodarza – Fundacji „Akademia Biskupa Ignacego Krasickiego”,AnetaWojciechowska10:20 Sesjarobocza:informacjezposzczególnychodcinkówDrogiśw.JakubawPolsce –zamierzenianarok2012.11:30 Przerwanakawę/herbatę11:45 Ciągdalszysesjiroboczej13.00 Obiad13.30 WycieczkawdolinęRawkiidoPuszczyBolimowskiej.Prowadząca:AnnaTraut- Seliga(PWSZ)16:30 Popołudniowasesjaprelekcji -GrzegorzBednarek,Dawne trakty i śladykultu św. Jakubana tereniePolski centralnej - Jerzy G. Kazimierczak, Cele pielgrzymów między Warszawą, Łodzią i Częstochową.KoncepcjaWarszawskiejDrogiśw.Jakuba - Kamila Pasławska, Współczesne wymagania pielgrzymów. Koncepcja MazowieckiejDrogiśw.Jakuba18:15 NiespodziankadlauczestnikówSpotkania:-))18.30 Kolacja19.00 WieczorneprezentacjeiopowieścizeSzlaku Emilia,SzymoniIdaSokolik,CaminoBambino FilipŁajszczak,PielgrzymimkrokiemprzezMazowsze ZbigniewHardecki,CaminowNiemczech

Niedziela, 15 IV 2012 r.8.30 Śniadanie. Następnie przejście/przejazd do kościoła św. Jakuba wSkierniewicach9:30 Mszaśw.wkościeleśw.JakubaApostoławSkierniewicach11:00 Walne zebranie członków stowarzyszenia „Przyjaciele Dróg św. Jakuba wPolsce”.Salaparafialnaprzykościeleśw.JakubaApostoła.13:00 Zakończeniespotkania

Po niezapomnianych spotkaniach w Miłomłynie (rok 2005), Warszawie(2006), Janicach (2007), Sobótce (2009), Sandomierzu (2009), Miłosławiu (2010)i Głuchołazach (2011),w tym roku polscy sympatycy Camino de Santiago zjadą doSkierniewic. Chcielibyśmy, aby było to miejsce wymiany wspomnień, doświadczeń,pomysłów,wiedzy,aleteżuśmiechu,uściskudłoni ikubkazherbatądlawszystkich,którzynaCaminozdarlijużbuty,byliichcąwrócić,byćsięzdarzyło,alboniewieleonimwiedzą,alewstydząsięzapytać.MatozatembyćspotkaniewDrodze.

Przybywajcie!BuenCamino!

SPOTKAJMY SIĘ W SKIERNIEWICACH

Page 6: nr 1/2012 (10) - Camino de Santiagokatowickiego portu lotniczego. Na łamach Pielgrzymka przewijają się obrazy z Drogi Żytawskiej, z malowni-czych Górnych Łużyc, gdzie pielęgnowane

PIELGRZYMEK nr 1/2012 (10) strona 6

DojazddoSkierniewic:Najdogodniej jestdojechaćdoSkierniewicpociągiem,o czymwiedział jużStanisławWokulski.NaliniiWarszawa-Koluszkibardzoczęstokursująpociągizarównoregionalne,jakidalekobieżne.Rozkładjazdymożnasprawdzićnastronie:http://rozklad-pkp.pl/.Samochodem:jadącyzzachodulubpółnocyPolskiautostradąA2doStrykowaidalejdrogąnr2doŁowicza,skądnadrogęnr70doSkierniewic.OdstronyWarszawydrogąnr8doHutyZawadzkiej(charakterystyczny,łukowatywiaduktCMK)idalejdrogąnr70zaznakamidoSkierniewic.Jadącyzpołudniadrogąnr8odstronyPiotrkowaTryb.WRawieMazowieckiejnależyskręcićnadrogęnr707jużdoSkierniewic.

Zarówno miejsce zakwaterowania (parafia Miłosierdzia Bożego, ul. św. FaustynyKowalskiej) jak i miejsce sobotniego spotkania (aula PWSZ w Skierniewicach, ul.Batorego64C)znajdująsięwpołudniowejczęścimiasta(dojazdautobusemliniinr1lub7).Kościółśw.JakubaApostołaznajdujesięwścisłymcentrum,przyul.Senatorskiej.Kontaktdoorganizatorów:-EwaiHenrykMacierzyńscy-tel.501164994-AnetaWojciechowska:-tel.505014915Przyjazdmożliwyjużwpiątekpopołudniulubwieczorem,13kwietnia.Bardzoprosimyzaznaczyćtakąchęćwzgłoszeniu!

Zgłoszeniaprosimyprzesyłać[email protected].

Opłatęnależywpłacićdodnia12kwietnia2012r.nakontoStowarzyszenia„PrzyjacieleDrógśw.JakubawPolsce”(CreditAgricole:48194010763085167400000000)65złdlanocującychtylkojednąnoc,z13na14IValboz14na15IV2012r.95złdlaprzyjeżdżających13XIipozostającychdo15IV30złdlaprzyjeżdżającychtylkona14IV(beznoclegu)Członkowiestowarzyszenia„PrzyjacieleDrógśw.JakubawPolsce”mającyuregulowaneskładkiczłonkowskiepłacąo10złmniej,czyliodpowiednio55zł,85złlub20zł.

Świadczenia: nocleg + śniadania + obiad (14.04) + przerwy kawowe + pamiątka zespotkaniaPonieważwybieramysięnaspotkaniepielgrzymów,prosimyzabraćzesobąśpiworyWczasiespotkanieczynnybędziesklepikwydawnictwipamiątekcaminowych,atakżepunktdystrybucjiplakatówstowarzyszeniaimateriałówdoznakowaniaszlaków.Będzietakżemożliwośćwpłaty składekczłonkowskichStowarzyszenia „PrzyjacieleDrógśw.JakubawPolsce”.• Przywiezioneproduktyżywnościowezostanąspożytewczasiewspólnejkolacjidn.15IV(sobota)

foto: wrocamino.pl

Page 7: nr 1/2012 (10) - Camino de Santiagokatowickiego portu lotniczego. Na łamach Pielgrzymka przewijają się obrazy z Drogi Żytawskiej, z malowni-czych Górnych Łużyc, gdzie pielęgnowane

PIELGRZYMEK nr 1/2012 (10) strona 7PASZ

PORC

IKI, P

ROSZ

Ę!Em

il M

endy

k

Przezostatnichkilka lat,odkiedyniewyciągającdokumentówzkieszenipo-dróżujemyponiemal całejEuropie,odzwyczailiśmysię jużodużywaniapaszportów. Z pewnym wyjątkiem. Na popularności zyskują paszporty pielgrzyma – zarówno teuprawniającedokorzystaniazinfrastrukturynahiszpańskimCamino,jakitewydawaneprzezkrajoweorganizacjewspierającepątników. Wlipcuubiegłegorokurozpoczęłasięteżdystrybucjaogólnopolskichpaszpor-tówpielgrzyma.Nieobjęłaonajeszczepełnegosezonuitymsamymnieoddajedokład-nej liczbyosóbwędrującychpolskimiSzlakamiJakubowymi.Tymbardziej,że jeszczeniewszyscypielgrzyminapolskichDrogachdecydująsięnakorzystaniezrodzimegocredenciala.Delikatny szkicdoportretu „statystycznegopątnika” zaczyna się jednak zwolnawyłaniać. WieleokorzystającychzDrógśw.JakubawPolscemówiąrejestrypielgrzymówprowadzoneprzezniektóremiejscanoclegowe.Itaknaprzykładprzykościelep.w.Na-rodzeniaNMPwLubaniu,gdziezbiegająsiętrzyznakowanemuszląszlaki,wroku2011zatrzymałosię253pielgrzymów,aprzykościelewKotuszowienaDrodzeMałopolskiejodpoczątku2010rokuwpisałosięponad270osób. Od25lipcado31grudnia2011wydanychzostałołącznie185polskichPaszpor-tówPielgrzyma,zktórych130odebranychzostałokorespondencyjniewewrocławskimbiurzestowarzyszenia„PrzyjacieleDrógśw.JakubawPolsce”;pozostałetrafiłydorąkpielgrzymówwpunktachdystrybucyjnychwPoznaniu(księgarniaGRUPA18),Krakowie(Księgarnia Hiszpańska ELITE), Krzeszowie (punkt obsługi pielgrzyma) oraz w czasielistopadowegospotkaniasympatykówCaminowGłuchołazach.Możnamiećnadzieję,żezczasemprzybędziemiejscdystrybucjiiodbiorucredenciali–zwłaszczawpunktachstartowychposzczególnychodcinkówSzlaku. Jużwkrótcebędziemożna je utrzymać wbiurzePTTKwSandomierzunapoczątkuDrogiMałopolskiej. Wciągupierwszychtrzechmiesięcybieżącegorokuzamówionychzostałobli-sko120Paszportów.Zatemwciągupierwszychośmiumiesięcyodichwprowadzeniawydanych zostało 305 pątniczych dokumentów. Tuzin z nich trafił do pielgrzymów zNiemiec,dwa–doFrancjiipojednymdoHiszpanii,Włoch,USAiJaponii.Parytetpłcizostałzachowany–kobietywybierającesięnaDrogęodebrały39%Paszportów. Jakkolwiekwydawanyprzez„PrzyjaciółDrógśw.JakubawPolsce”dokumentprzeznaczony jestnaSzlakiwnaszymkraju,odminionego lata12osóbpostanowiłokorzystać z niego na Camino w Hiszpanii (głównie na Szlaku Francuskim, ale jeden zpaszportówtrafiłteznaCaminoMozarabe), jedna–wczasiepielgrzymkizLourdes,siedem–naViaRegiawNiemczech,atrzy–naszlakuwBrandenburgii. SpośródSzlakówwPolscenajwięcejodbiorcówpaszportówzadeklarowałochęćprzejściaDrogąWielkopolskąiDolnośląską,wychodzączróżnychmiejsc(Toruń,Mogil-no,Gniezno,Poznań,Jakubów).Niecomniejodbiorcówcredenciali(po16)postanowiłopieczętowaćjenaViaRegia(wychodzączPrzemyśla,Krakowa,Oświęcimia,DobrzeniaWlk., Wrocławia, Legnicy albo Lubania) oraz na Drodze Sudeckiej. Nieco mniej, bo 15osób,postanowiłozogólnopolskimpaszportemwyruszyćz...Częstochowy;każetopoważniemyślećorychłymwłączeniujasnogórskiegosanktuariumorazpobliskiegoko-ściołaśw.Jakubadosieciznakowanychmuszląszlaków.Iniezdradzętuchybatajemnicywspominając,że„PrzyjacieleDróg...”zKrzepicizOpolszczyznyjużnadtympracują.>>

Page 8: nr 1/2012 (10) - Camino de Santiagokatowickiego portu lotniczego. Na łamach Pielgrzymka przewijają się obrazy z Drogi Żytawskiej, z malowni-czych Górnych Łużyc, gdzie pielęgnowane

PIELGRZYMEK nr 1/2012 (10) strona 8

PokilkaosóbzabrałoteżogólnopolskiPaszportnaDrogęMałopolską,LubuskąorazSzlakzOlsztynadoTorunia,gdzienadalsporapopularnościąciesząsięPaszportdołączany do przewodnikówpo tej trasie (wydawnictwo tomożna zamówićm.in. nastroniewww.camino.net.pl).Trzyogólnopolskiedokumentyzapełniłysięjużpieczątka-minaprzygotowywanejMazowieckiejDrodześw.Jakuba.Możnawięcoczekiwać,żepojejoznakowaniuiudostępnieniusporoosóbruszypielgrzymimkrokiemwzdłużWisły. Na koniec warto przypomnieć, że ogólnopolski Paszport Pielgrzyma możnazamówićwewrocławskimbiurzestowarzyszenia„PrzyjacieleDrógśw. JakubawPol-sce”,najlepiejwysyłają[email protected],niepóźniejjednakniż

dwatygodnieprzedplanowanymterminemwyruszenianaSzlak.Dokumentmożnateżuzyskaćwjednymzpunktówstartowych–wPoznaniu,Krakowie,SandomierzulubwKrzeszowie.Kosztcredencialato8zł(zarównowpunktachstartowych,jakiprzyzamó-wieniukorespondencyjnym–wtymdrugimprzypadkuobowiązujepłatnośćprzelewemnakontoStowarzyszenia);kwotatapokrywatakżepóźniejsząwysyłkęcertyfikatuprzej-ściaDrogiśw.JakubawPolsce.

ZatemBuenCamino!Ipaszporcikdokontroli,proszę!

Page 9: nr 1/2012 (10) - Camino de Santiagokatowickiego portu lotniczego. Na łamach Pielgrzymka przewijają się obrazy z Drogi Żytawskiej, z malowni-czych Górnych Łużyc, gdzie pielęgnowane

PIELGRZYMEK nr 1/2012 (10) strona 9NOW

A KS

IĄŻK

A: O

SOBI

STE

SPOT

KAN

IE Z

CAM

INO

Mar

ta M

iatk

owsk

a

JoannaZwoleńskaIdę–mojeCaminoWarszawa:Kined,2010

Caminotodrogachrześcijańska,jednakwieluidącychniąniemaanimotywacji,anigłębszychrefleksjizwiązanychzreligijnymcharakteremtegoszlaku.Inaczejsprawama się z autorką króciutkich przemyśleń powstałych podczas hiszpańskiejwędrówkikilkalattemu. Jużodpierwszychsłówksiążkidajeodczućsięzaangażowanie,zjakąautorkaodnosi siędowiary igotowośćdopogłębiania jejzwiązkuBogiem.Wiara todlaniejniekonieczniereligijność–choćitazajmujewrozważaniachistotnemiejsce.Wspominakrucyfiksy,którenapotkaławkościołachczyprzyścieżkachCamino,nietylkoopisującichniezwykłycharakter,aleprzedewszystkimichdziałanienaczłowieka,własnemyśliiodczucia,którenarodziłysiępodichwpływem.Samawiaranatomiast jestwyrazemzaufaniaBoguipodążaniawjegostronę.WtakimujęciuCaminoniejestdrogąmagiiicudów,aścieżką,jednązwielu,jakimiidziesiękuStwórcy.ZwoleńskazapisujewksiążcetylkokilkaimpresjistrictezCamino–coprzeżyławSaint-Jean(czywłaśnietomiejsceniepojawiasięwewszystkichrelacjachjakojednoznajważniejszych?).Niemalbraktuopisówspotkań,zauroczeńnatrasie–sązatopodziękowaniazażycieczymożliwośćprzejściadrogi. Po książkęniepowinny sięgaćosoby szukające fabuły, nastawionena szcze-gółową narrację. To można znaleźć w wielu innych propozycjach wydawniczych natematDrogi. Książka Joanny Zwoleńskiej to ciche rozważania, zamyślenia nadfigurąChrystusa, słowamimodlitwy czy spotkaniem z drugim pielgrzymem.Wszystkie onesąprzesiąkniętewdzięcznością, radościązmożliwościdoświadczania ipokorąwobecnieznanego.Tocouderzawksiążce,tonadzwyczajpozytywnenastawienieautorkidożycia,odpowiedzialnośćzasiebieiinnych,gotowośćdostawieniaczołaprzydarzającymjejsięsytuacjom,niekoniecznieplanowanymczyprzyjemnym.Wtymkontekścietytułnabieraszczególnegoznaczenia–idę,choćczasaminiejestłatwo,podążamdoprzodu,bowybrałamwłaśnietędrogęiniespodziewamsię,żeskładasięwyłączniezprzyjem-nościiłatwychchwil. Dziękitejkrótkiejksiążceczytelnikmawrażenie,żepoznajeautorkęosobiście,spotykaczłowiekaniegoniącegozawrażeniami,askupionegonarzeczywistości,mocnostąpającegonogamipoziemiibardzożyczliwego.„Idę–mojeCamino”tochwilapozy-tywnejlektury,ładowanieakumulatorów.

Page 10: nr 1/2012 (10) - Camino de Santiagokatowickiego portu lotniczego. Na łamach Pielgrzymka przewijają się obrazy z Drogi Żytawskiej, z malowni-czych Górnych Łużyc, gdzie pielęgnowane

PIELGRZYMEK nr 1/2012 (10) strona 10

jeżeli pod dobrym prostym kątem spojrzećna drogę Jakuba Starszego apostołato jest drabina Jakuba jeszcze starszegotego z większej połowy Księgi

po drabinie wchodzą i schodzą aniołowie

anioł chleba i wody pocieszycielsprawia że szczeble są osiągalnelecz jeśli za długo z nim obcujęprzypina mi do butów ołowiane ciężarki

anioł spotkania pocieszycielczęstuje mnie lekarstwem na lęk wysokościlecz jeśli za długo z nim rozmawiamłatwo mogę zapomnieć o właściwym Spotkaniu

anioł pielgrzym zwany stróżemchroni przed upadkiemchoć spaść z drabiny można tylkona własne życzenie

anioł ciszy i samotnych godzinzakłada mi okulary przez które widaćwszystkie prawie szczeble dotąd zdobytepyta natrętnie po co się wspinam

anioł rozmowy pracowicieuzupełnia luki brakujących szczeblijeżeli się zagapi stopni jest tak wieleże drobi się zamiast stawiać śmiałe kroki

anioł brewiarza doprowadza mniedo porządku dnia

anioł rozsypujących się wiejskich kościołówdyskretnie pyta czy przypadkiem po drodze nie zgubiłem krzyża

anioł katedr – rzadko go spotykam –słucha co mam mu do powiedzeniai stanowczo odpowiada chłodnym milczeniem

anioł drogowskazów cierpliwieudowadnia mi że drabinanie ma rozgałęzień

zamiast walczyćlepiej zrozumieć aniołyone i tak pobłogosławią

CAMINO DEL NORTE IIBartłomiej Sury

foto: wrocamino.pl

Page 11: nr 1/2012 (10) - Camino de Santiagokatowickiego portu lotniczego. Na łamach Pielgrzymka przewijają się obrazy z Drogi Żytawskiej, z malowni-czych Górnych Łużyc, gdzie pielęgnowane

PIELGRZYMEK nr 1/2012 (10) strona 11

W upalne dni sierpnia 2011 roku wyruszyłem ze świętym Jakubem nową,nieoznakowaną jeszczetrasązeLwowadoKrakowa,wpisującsiętymsamymna listępierwszych,którzyprzetrąszlakDrogizUkrainy.PozwiedzeniumiastaiodwiedzeniuCmentarzaŁyczakowskiego,jużnastępnegodniarozkopanąulicąGorodskąpodążyłemwstronęGródka Jagiellońskiego,gdziezmarłosiękrólowi Jagielle, którynabawił sięprzeziębieniapodczassłuchaniakoncertusłowików.Wśrodkumiasteczkaznajdujesiękościółkatolickiztablicąogłoszeńwpolskimjęzykuihotel,wktórymza100hrywienotrzymałemlokum.ZewzględunabrakpołączeniatelefonicznegoibrakiemnocleguwMościskach,wielceżałując,postanowiłemdogranicyprzejechaćbusem. Bezprzeszkóddotarłem„marszrutką”(popularnyśrodeklokomocjimiejscowej)doSzegini,skądtylkodwakrokinadrugąstronęgranicy.Odprawaposzłaszybko,stem-pelekwpaszporciei...żegnajUkraino. Siedemnaście kilometrów do Przemyśla, droga prosta, nogi same rwą się domarszu.Własnoręcznie,wBiurzeInformacjiTurystycznej,wbiłempieczątkędocreden-cialu,potemodnalazłemschroniskomłodzieżoweprzyulicyLelewela.Ośmioosobowasala,warunkijaknacaminowHiszpanii,tylkofrekwencjaznaczniemniejsza. Było „pod górkę”.Dosłownie.Droga pięła się corazwyżej iwyżej.Wdoliniepozostał Przemyśl ze smukłymiwieżami świątyń, z całą swoją architekturą, starą i tąwspółczesną. DopieroodmiejscowościOrłymogłemzaznaćprawdziwegopielgrzymowania.Oddaliłemsięodruchliwej„czwórki”,włączyłemGPS-a.Ścieżkami,polami,wiejskimidrogamiszedłemprzedsiebie,wiatrchłodziłrozpaloneczoło,anogisamewybijałyrytmmodlitwyserca.WJarosławiuskierowałemkrokidodomurekolekcyjnegosióstrbene-dyktynek.Mszaświęta,modlitwa,robienienotatekitakotominąłkolejnydzień. Dzisiajniezamierzałemuciekaćodszosy.Byłdzieńświąteczny,dużychsamo-chodówznaczniemniejniżw tygodniu. Szedłemsobiepoboczem,aobokmnie ruchumiarkowany.Wiaterekpowiewał,słoneczkoprzygrzewało.Czypotrzebaczegoświę-cej? W centrum Łańcuta znajdowało się schronisko, cel mojej dzisiejszej wędrówki.Dopełniłemformalności,otrzymałemklucz.Dozwiedzania:zamek,dojedzenia:pysznelody.Polecam.Nafasadzieschroniskaumieszczonamapaokolicyizaznaczonerozpo-czynającesiętutajszlaki.PostanowiłemjutroskorzystaćztejpropozycjiizazielonympodążyćwkierunkuRzeszowa. Zgubiłemzielonyszlakiszedłemwzdłużkrajowej„czwórki”.PotemwlewonaKraczkowiceidalejnawzgórzeMagdalenki.Pachniałolatem,grałykonikipolne.Wijącąsięwśródpólilasówdrogą,apotempodmiejskimiimiejskimiulicami,dotarłempodpo-mnikMickiewiczawRzeszowie,apotemwstronęrynku,doschroniskaturystycznego. IznówoporankuuciekałemzRzeszowa,cieszącsię,żejeszczedwadniibędęmógłiśćwytyczonymjuższlakiem.PawełPleziazapewneznaprzygotowanedoznako-waniatrasyodPrzemyśla.Jaobrałemdrogęoptymalną,starającsięwmiaręmożliwościunikaćuciążliwościszos.Zamiastemumknąłemz„czwórki” ibocznymidrogamiorazścieżkamipodążałemwstronęRopczyc.Zadzwoniłtelefon.OdebrałemizezdumieniemusłyszałemgłosPawła.JechałdoRzeszowa,dostrzegłmnie,wielcesięucieszył,zapro-ponowałspotkaniewRopczycach.Dużodziwnych,przedziwnychprzygódprzytrafiasięwędrującemupielgrzymowi.JednąznichniewątpliwiebyłowłaśniespotkaniezPawłemPlezią.

ZE LWOWA DO KRAKOWAJerzy Kania

Page 12: nr 1/2012 (10) - Camino de Santiagokatowickiego portu lotniczego. Na łamach Pielgrzymka przewijają się obrazy z Drogi Żytawskiej, z malowni-czych Górnych Łużyc, gdzie pielęgnowane

PIELGRZYMEK nr 1/2012 (10) strona 12

Wieczorem, zajadającpizzę, rozmawialiśmy, a tematówniebrakowało. Pawełradził,abymponocleguwPilzniezanocowałwTuchowie,przedTarnowem,gdzieterenstajesiębardziejgórzysty,aprzeztoidrogatrudniejsza.Wyraziłemzgodęnaprzepro-wadzeniezemnąwywiaduprzezkogośzsędziszowskiejgazetylokalnej. Rankiem,oddworcaautobusowego, żółtymszlakiemwyruszyłemwkierunkuZawady, miejscowości, w której znajduje się sanktuariummaryjne, tam również wy-znaczyłemspotkaniezpaniąreporter.Naplebaniiotrzymałemwpisdopaszportu.Powyczerpującym,całodniowymmarszu,doszedłemdoPilzna. Odtejchwilimiałemiśćwytyczonymjuższlakiem,zamuszelkami.Choćbylizemnąmoi„święciprzewodnicy”(Jakub,Rita,ojciecPio,Antoni),poczułemulgę,żeodpo-wiedzialnościązaewentualnezagubieniemogęrównieżobarczyćznakujących.Następ-nynoclegtoDomPielgrzymawTuchowie.WkościeleświętegoJakubaoosiemnastejmszaświętaibłogosławieństworelikwiamiświętego.Takotosamapostołzatroszczyłsię,bydaćmojemuwędrowaniuwspaniałąoprawę. RankiemmszaświętawtuchowskimSanktuarium.PotemplecaknaramionaiwędrówkawkierunkuWojnicza, gdzieksiądzproboszczobiecałprysznic imiejscewogrodzienarozbicienamiotu. Wdniunastępnympodążamza znakamiwkierunkuBrzeska. Zachwycamsiępięknemdrogi.Myślę, że podwzględemurozmaicenia terenu jest ona owiele pięk-niejszaodcaminowHiszpanii.Mankamenttoinfrastruktura,aleitenproblemkiedyśzpewnościązostanierozwiązany.Gdyprzybędziepątników,napewnoznajdąsięchętnigotowisłużyćimpomocą. Powoliwędrówkazmierzakukońcowi.WBrzesku,wświątyni,podziękowałemzatrudpielgrzymowania,proszącjednocześnie,bydanemibyłojeszczedoświadczyćDrogiimócwędrowaćnowymi,nieprzetartymiszlakami.Otrzymałemostatniąpiecząt-kę,porozmawiałemzkapłanemoHiszpanii,apotemposzedłemwstronęprzystanku,gdziezatrzymująsiębusikiwkierunkuKrakowa.

Page 13: nr 1/2012 (10) - Camino de Santiagokatowickiego portu lotniczego. Na łamach Pielgrzymka przewijają się obrazy z Drogi Żytawskiej, z malowni-czych Górnych Łużyc, gdzie pielęgnowane

PIELGRZYMEK nr 1/2012 (10) strona 13

W pierwszych dniach lutego dowiedziałem się, że najbliższy, jubileuszowy,50-tyKongresEucharystycznyodbywaćsiębędzieod10do17czerwca2012rokuwDublinie.SpojrzałemnamapęEuropyizauważyłem,żerysując linię łączącąWrocławzDublinem,jakimśdziwnymtrafemwwiększościpokrywasięonanacałkiemsporymodcinkuzJakubowymszlakiemnaViaRegia,któryprzechodziwręczpodmoimiokna-mi i którymwubiegłym rokuwędrowaliśmydoErfurtu. I taknarodziła sięmyśl, abypowędrowaćdalejnauroczystośćwstolicyIrlandii.Ktomiałszczęścieuczestniczyćw1997rokuw46-tymKongresieEucharystycznymweWrocławiu,tenwie,jakimwielkimprzeżyciemdlacałegomiastabyłwówczasówKongres. PonieważjednakdosamejIrlandiisuchąstopądojśćsięnieda-naraziejesz-czeniepotrafiękroczyćpowodzie jak Jezus -więcna samymniemalkońcuStaregoKontynentu(najbliższymDublinowi)wsiądziemywsamolotiostatniodcinekpoprostuprzelecimy.Ponieważnajtańsze linie lotnicze startują i lądująwBrukselina lotniskuCharleroi,zatemmiastem,doktóregonależydojśćpieszo,będziewłaśnieBruksela. JakopunktwyjściazaplanowaliśmyErfurtwniemieckiejTuryngii,ponieważwubiegłymrokuwtymwłaśniemieścieprzebywałzwizytąpapieżBenedyktXVIikilkaosóbpieszozWrocławia tamwłaśniepielgrzymowało.ZErfurtudoBrukseli jestnie-spełna600kmichcemyprzebyćtędrogęw23dni,wyruszającpieszozErfurtu20majaidochodzącdoBrukseli11czerwca,arankiemnastępnegodniawylecimysamolotemdoDublina. KilkaosóbzamierzadotrzećdosamegoDublina,kilkanatomiastbędziepiel-grzymowaćjedyniedoBrukselilubbliżej.Ktochciałbydołączyćdonaszejgrupyipójśćrazemznami,niechpoczytaotejwyprawienastroniewww.wrocamino.plwbocznejzakładcept.Erfurt-Dublin. Starającsięzminimalizowaćkosztycałejtejwyprawy,ułożyliśmynastępującyplan: –zWrocławiawyjeżdżamy19maja(sobota)pociągiemogodz.7.09wkierunkuGörlitzizprzesiadkamidocieramykolejnymipociągamidoErfurtuwgodzinachpopołu-dniowych.Przyzakupiezbiorowegobiletukolejowegokosztnaosobęwyniósłbyokoło 100zł; – po nocleguw Erfurcie uczestniczymyw niedzielę rankiemwemszy św. wKatedrze i zarazponiejwyruszamyna trasę.Mamynadzieję, żenoclegiwHerberge(albergue)będąwtejsamejceniejaktobyłowubiegłymrokuwdrodzedoErfurtu,czylipo5eurozanocleg(lubdonativo);

–po23dniachpieszegowędrowaniaoznakowanymszlakiemViaRegiadocie-ramydoBrukseli,zwiedzamymiastoiParlamentEuropejski,składającwizytęnaszymparlamentarzystom; –ponocleguwBrukseliwsiadamywsamolotiwdniu12czerwcaodlatujemydoDublina(mójbiletnatenlotkosztował174zł).Aci,którzywracajądodomu,mogązBrukseliztegosamegolotniskaodleciećnastępnegodniaza146złdoWrocławiaalbowrócićpociągiem(wtedycenabiletupewnieprzekroczy200zł); – od 12 do 17 czerwca uczestniczymy w 50-tym jubileuszowym KongresieEucharystycznymwDublinie iwdniu19 czerwcawracamy samolotemzDublinadoWrocławia(aletujużcenawynosiok.440zł). Donaszej grupymożnadołączyć, abypoprostupielgrzymować szlakiemViaRegia,niekoniecznieudającsiępóźniejdoDublina.Możnaprzejść„obowiązkowe”100km(potrzebnedo„zaliczenia”pielgrzymki)albodowolnydłuższyodcinek,np.dosamejBrukseli,czyliok.600km. Zapraszamdowspólnegopielgrzymowania.

DO IRLANDII? CHOĆBY NA PIECHOTĘ!19 maja - 17 czerwca 2011 r.Paweł Peter

foto: wrocamino.pl

Page 14: nr 1/2012 (10) - Camino de Santiagokatowickiego portu lotniczego. Na łamach Pielgrzymka przewijają się obrazy z Drogi Żytawskiej, z malowni-czych Górnych Łużyc, gdzie pielęgnowane

PIELGRZYMEK nr 1/2012 (10) strona 14

„Oślice-Janiszów”powstaływ2008rokuwrazzesprowadzeniemzdalekiejIrlan-diidwóchpierwszychoślic,FionyiDużejMyszy.Nazwaosadyniejestwyszukana,nadalijąmieszkańcyJaniszowazarazponaszymprzybyciuitakjużzostało.Niewyszukanesąrównieżnaszekorzenie.Przedewszystkimjesteśmypielgrzymami,chociażtubylczegoautoramentu.Wbólachrodziłsięnaszjasnogórskiszlak.JakomłodziludziechodziliśmynapieszepielgrzymkidoCzęstochowyzlubelską„czwórką”,ajeszczewcześniej,zanimnadobreuformowałasię„czwórka”,chodziliśmyz„dwójką”,którąpotemostateczniewchłonęłagrupanr4.NaŚwiatowyDzieńMłodzieżywCzęstochowiewroku1991,oilepamiętam,szliśmyjeszczejako„dwójka”.Bliskodwiedekadyzwykłego,polskiegopielgrzymowania.Nibynicponadprzeciętnedoświadczenienaszegopokolenia.Popro-stugarstkamłodychludzi,uczniówistudentów,zgłowamipełnymimarzeńisercamiwypełnionyminieokreślonymitęsknotami.Byłemjednymztakichmłodychludzi. Być może wyróżniały mnie siermiężne zainteresowania hodowlano-zootech-niczne, które na tle moich rówieśników o większych ambicjach mogły niektórychzniesmaczyć,alepozatymwszystkopozostałetoklasykagatunku.NatrasielubelskiejpielgrzymkinaJasnąGórępoznałemgrupkęosób,którzystalisiępotemmoimiprzy-jaciółmi. „Czwórka”ściągałaoryginałów iniespokojneduchyzcałejPolski.Zczasemapetytynamrosły.ByćmożepodwpływemnauczaniaPapieża,amożepoprostupodwpływem Ducha Świętego zaczęliśmy marzyć o pielgrzymowaniu do Ziemi Świętej.Wszystkowłaściwiezaczęłosięodmarzeń.OdwestchnieńdoJerusalemgarstkimło-dych ludzi. Różnebyły potem losymoichprzyjaciół, dwadzieścia lat to szmat czasu.Jednakpragnieniepoznania Jerozolimyzdeterminowałonasze losy. Trzecimelemen-tembyływspomniane jużmojezainteresowaniahodowlane.Osioł stanowiłdlamnieosobiściezagadkęjużodnajwcześniejszegodzieciństwa.Wielemoichdoświadczeń,odulubionychzabawekpodziecinnetraumy,wjakiśprzedziwnysposóbzwiązanebyłyzpostaciąosła.Dojrzewaniedoideipielgrzymowaniazosłamibyłoprocesempowolnym,alewjakiśsposóbzgóryprzesądzonym.Niebyłonatomiastjasne,jakąnadaćmuformę.Dopierodłuższy,kilkumiesięcznypobytwEgipcie ipowrótzZiemiŚwiętejprzyniósłjakieśpomysły.Zetknąłemsiętamporazpierwszyzideąkarawanseraju. Nawschodzie karawanserajebyłybudowlamiużytecznościpublicznej. Każdywielkisułtanczynawetbardziejwspaniałomyślnyszejkfundowałwłasnymsumptemkarawanserajpoto,abyutrudzenipodróżniwysławialiprzedAllachemjegohojność,do-broć,mądrość,atakżeartystycznysmak.Karawanserajepowstawaływróżnychepokachiróżnychstylacharchitektonicznych;niezmiennepozostawałotylkoichprzeznaczenieiidea.Niezliczone,niemożliwedoogarnięciaszlakihandlowewymagałyinfrastruktury–siecimiejscbezpiecznegoodpoczynkuoddalonychodsiebienaodległośćjednegodniamarszu.WrealiachOrientudystanstenwyznaczałyfizycznemożliwościdromaderówi

MIĘDZY KARAWANSE-RAJEM A ALBERGUEJarek i Maria Sekuła

baktrianów,któreobjuczonetowarami,niebyływstaniepokonaćwciągudobywięcejniż28km.Powolneznaturytempokarawandostosowanebyłodoludzkichmożliwościmarszuzuwzględnieniemtakichokoliczności,jakukształtowanieterenu,rodzajklimatuczynatężeniebandytyzmunadanymszlaku.Ideąkarawanserajubyłobezpieczneschro-nienie. To tutaj, po dniu pełnym trudówdrogi, spiekoty, a często niebezpieczeństwanapaści,pragnęliprzednocądotrzećkupcy,wędrowcy,podróżniczypielgrzymi. Karawanseraj oferował bezpieczeństwo, odpoczynek, wytchnienie dla ludzi iichzwierząt.Karawanserajebyłytakżemiejscemspotkań,wymianymyśliipoglądów.Wiemy,żewkarawanserajachnaJedwabnymSzlakuspotykalisięchrześcijanie,mani-chejczycyibuddyści,toczącintelektualneiteologicznedysputy,alespotykalisiętamtakżekupcy,rzemieślnicyiartyści.Karawanserajbyłmiejscemspotkania.Dlakażdego.Każdymógłliczyćnawodęinoclegwbezpiecznymmiejscu.Istotąkarawanserajubyłojeszczeto,żeprzyjmowałzaswemuryrównieżzwierzętatowarzysząceczłowiekowiwdrodze.Niepozostawałyonenazewnątrznałascelosu,leczmiaływyznaczonedlasiebiemiejsca,przygotowanąpaszęipoidła.Marzyłemostworzeniutakiegokarawanseraju.Jakmiałosiętostać,tegoniewiedziałem.Wędrowałemzagłosemswoichpragnień,niebardzodbającoto,wjakisposóbBógspełniwszystkiemarzenia,którewzbudziłwmoimsercu.Wiedziałemtykojedno:tomianowicie,żemójkarawanserajbędzieleżałgdzieśnatrasielubelskiejpielgrzymkinaJasnąGórę.WybórmiejscazostawiłemPanuBoguijaksiępolatachokazało,byłwłaściwy–zJaniszowadomostuwAnnopolu,przezktóryrokrocznieprzechodzipielgrzymkalubelska,jesttylko8km. Alezanimpomysłzostałwcielonywżycie,okazałosię,żejeszczewieleczasumusiałoupłynąć.ParęlatpracynabudowachwSzkocjiiIrlandii.UciułanepieniądzenaWyspachpozwoliłynazakupzapuszczonegogospodarstwa idwóchpierwszychoślic.WielezawdzięczamIrlandii,możejeszczewięcej Irlandczykom,którychspotkałempodrodze. Przez lata emigracji gromadziłemnie tyko fundusze na realizację przyszłychplanów, ale równieżwiedzę o osłach imułach. Pracaw dublińskich dokach nie byłalekka,aledziękipoznanymtamludziomuzyskałemwiedzęoosłach,jakądysponowaliIrlandczycy.Tamteżspotkałemsięzkoncepcją„fianny”.Fianna–toirlandzkiesłowo,którepierwotnieodnosiłosiędogaelickiejmitologiiioznaczałocośnakształtpojęcia„drużyna”.IrlandzkiherosibohaternarodowyFinnMacCoddokonywałcudówmęstwawotoczeniupodobnychdosiebieosób.Grupatanazywałasięwłaśniefianna.Fiannatotakżedoboroweoddziałyspecjalneirlandzkichsiłzbrojnych.Fiannatorównieżjednazirlandzkichpartiipolitycznych;generalniefiannatowielkarzecz.Alejaksięokazało,fiannamożebyćrównieżzgranągrupąosiołków,którenietylkożyjąpoddachemjednejstajni,alerównieżwspólniepracują.Towłaśniewspólnapracawyzwalawnichsiły,któ-resprawiają,żezdolnesąpójśćdoSantiagodeCompostellai...wrócić.Dlamniefiannatosystemhodowlanypozwalającynaotrzymaniezwierząt,którebędąmogływyruszyćnaSzlakwymagającywielutrudów. Po powrocie do Polski nastąpił okres niekończących się remontów, pracma-jących na celu wydźwignięcie gospodarstwa z ruiny oraz zajęć ściśle związanych zhodowlą. Z czasem pomysłwędrowania z osłami powyznaczonych szlakach stał siępopularnywśródmoichprzyjaciół.Dołączylidonich ichznajomi iznajomi ichznajo-mych.Niezawszepodzielaliduchapielgrzymkowego,częstozadawalalisiętylkosamą

Page 15: nr 1/2012 (10) - Camino de Santiagokatowickiego portu lotniczego. Na łamach Pielgrzymka przewijają się obrazy z Drogi Żytawskiej, z malowni-czych Górnych Łużyc, gdzie pielęgnowane

PIELGRZYMEK nr 1/2012 (10) strona 15

włóczęgązosłem.Zupełnie inaczej rzeczmiałasięzZakonemBraciMniejszychzwa-nychpowszechniekapucynami.Łączyłymnieznimibliskiezwiązkiodczasówmłodości,wspieralimniewmoichplanach i jeśli nawetniewierzyliw sens czynionychprzezemniepoczynań,towidzącmojądeterminację,robilicomogli,abymsięniezniechęcał.Toonipierwsidostrzeglipątniczypotencjałosłów.Zdługichrozmówzo.PiotremWar-dawymopodobieństwachmojejkoncepcjisystemukarawanserajowegomającegoswekorzeniewtradycjipielgrzymowaniadoZiemiŚwiętejzzachodnimsystememalberguenaCaminodeSantiagowyszłowieledobrego.Narodziłasiępotrzebapołączeniatychdwóchelementówwjednącałość.Minusemklasycznejalberguejestbrakinfrastrukturyuwzględniającejpotrzebyzwierząt.Wostatnichlatachwspólniezo.PiotremiFundacjąKapucyńskąudałonamsięwieleudoskonalić.Ubiegłegolataprzeszliśmywielkichrzestbojowy,organizującwędrowne rekolekcjez towarzyszeniemosłów.Umyślniezostałotu pominięte słowo „pielgrzymka” czy „pielgrzymowanie”, pomimo że nie robiliśmynicinnegopozapielgrzymowaniem.Chodziłojednakozaakcentowanieintencji,zjakąwyruszyliśmynaŚwiętyKrzyż,niżokoncentrowaniesięnaformiewędrówki.Ideąbyłodaniemożliwościpoczuciasiębiblijnymbohateremwspółczesnemuczłowiekowi.Osioł,zastępującdobraizdobyczecywilizacji,podczasdrogiwGóryŚwiętokrzyskiemiałstaćsiędlauczestnikówrekolekcjiłącznikiemzeświatembiblijnymorazuzmysłowić,żetaknaprawdęniemaróżnicypomiędzynaszympokoleniemakażdyminnympokoleniemchodzącym kiedykolwiek po tej ziemi. Również tym z czasów biblijnych, gdy ludzie,jakchoćbyAbraham,wędrowaliprowadzeniprzezBoga.GłębiejiszerzejpisałaotymMarzena Nykiel, która współtworzyła wraz z o. Piotremmerytoryczną stronę całegoprzedsięwzięcia.Ludzieizwierzętaspisalisięznakomicie.Sukces,pomimoniemałychtrudów,uradowałwszystkich. Było jednak coś jeszcze: doświadczenia wyniesione z pielgrzymki pozwoliłyuzmysłowićsobie,dojakiegostopniapotrzebnejestalberguezprawdziwegozdarzenia.Dotychczasniebyliśmyprzygotowaninawiększąliczbępielgrzymów–oddawaliśmypoprostuwłasnydomdodyspozycjigości,asamiszliśmydomieszkaniażony.Niedogod-nościz tymzwiązanesprowadzałysięwprawdzie tylkodokomplikacjiprzyobsłudzeosłów,alerozumieliśmy,że jakoprawdziwihostallerospowinniśmybyćstaledodys-pozycjipątników.Zapadławięcdecyzjaorozbudowiedomu.Jednapołowamiałabyćprzeznaczonadlanas,drugapozostawaćdodyspozycjipielgrzymów.Przystąpiliśmydopracy.Jednakformalnościurzędowepochłonęłyzbytdużoczasuidonastaniamrozówzdołaliśmyjedyniewylaćiwyciągnąćwgóręfundamentyprzyszłegoalbergue.Właści-wabudowaruszyzbożąpomocądopieronawiosnę.WfundamentwmurowanyzostałkamieńzgórySyjonwJerozolimie,któryprzedlatyprzywiozłemzZiemiŚwiętejwtymwłaśniecelu. JeżelichodzioCamino,tobyłaonimmowaodsamegopoczątku.Zo.PiotremWardawym zawarliśmy nawet coś na kształt niezobowiązującej umowy, że za 10 lat,możewcześniej,możepóźniej,musimytampójść.OnzeswojąPiką,jazeswojąFioną.Snuliśmytakieplanywwolniejszychchwilach,alekończyłysięonenieodmienniemil-czeniem,podczasktóregokażdyposwojemumocowałsięzwizjąprzeszkódstojącychtemupragnieniunaprzeszkodzie.Caminobyłodaleko…Piotrekpracowałnadwłasnymkapucyńskimkarawanserajem,dopierozdobyłswojepierwszedwaosły,jazaśmiałem

budowęnakarku…SantiagowydawałosięodleglejszeodJerozolimy.Ażpewnegoje-siennegoipaskudnegodnia,załatwiająccośwAnnopolu,zobaczyłemnasłupieżółtąmuszlęnaniebieskimtle,świeżowymalowanąfarbą.Sercezabiłomimocniej.Pognałemdourzędugminypowyjaśnienia,alejakzawszeniktoniczymniemiałpojęcia.Wiedzia-łemwprawdzie,żewSandomierzujużistniejeświeżowytyczonySzlakśw.Jakuba,lecznigdyniesądziłem,żezobaczęmuszlęwAnnopolu.Zawiedzionybrakieminformacjiw„SantaAna”wracałembusemdoJaniszowa.Bezmyślniegapiącsięnaszybęidrogęzaoknem,roztrząsałemcałąsprawę.GdybuszjeżdżałzOpokiwdółdorzekiSanny,przedmymioczymamignęłaznówżółtamuszla.„Nie–pomyślałem–mamjużomamy!Źlezemną…”Pochwilizobaczyłemjąznowunaoczyszczonymzkorypniuprzydrożnegodrzewa.Tymrazempoczułemjuż,żetochybastanprzedzawałowy…Szlakśw.JakubanaOpoce?!NotoczemuniewJaniszowie?!Potemwszystkopotoczyłosięjuższybko.ParędnipóźniejsiedziałjużunaswdomuMarekŁygaszeStowarzyszeniaPrzyjaciółDrógśw.JakubawPolsce,autormalowanychwAnnopoluiOpoceżółtychmuszli.Powiedziałemmu,jakbardzoporuszyłamniejegodziałalnośćiżechybaniejestdziełemprzypadku,iżniemogliśmypójśćnaCamino,botoCaminomiałoprzyjśćdonas.

Page 16: nr 1/2012 (10) - Camino de Santiagokatowickiego portu lotniczego. Na łamach Pielgrzymka przewijają się obrazy z Drogi Żytawskiej, z malowni-czych Górnych Łużyc, gdzie pielęgnowane

PIELGRZYMEK nr 1/2012 (10) strona 16

Kontynuującrozpoczętywpoprzednimnumerzecyklowykorzystaniutechnolo-giiGPSwwędrówkachpieszych,wtymnaDrodześw.Jakuba,zastanówmysię,cobędzienamjeszczepotrzebnepozatelefonem(smartfonem)dokorzystaniazzaletnawigacjisatelitarnej. Istnieją programy do nawigacji,mapy cyfrowe oraz ślady i zestawy POI (cie-kawychpunktów)orazdwaprogramydoprzygotowywaniatraswewłasnymzakresie.Zaczniemyodinstalacjiprogramudonawigacji.WybraliśmypopularnyprogramTrek-Buddy,któregopolskąwersjęzinstrukcjąinstalacjiiużytkowaniamożnazakupićwwy-dawnictwie„Compass”.Przedzakupemkoniecznienależysprawdzić,czynasztelefonbędziemógł współpracować z tym programem.Wykaz telefonówmożna znaleźć nastroniewydawnictwa.Po zainstalowaniuprogramuw telefoniemusimy jeszcze tylko„wgrać”mapyinteresującychnasobszarów.Tumamydowyborudwiemożliwości.Mo-żemyskorzystaćzgotowych,typowychmapturystycznych(zoznakowanymiszlakami),któresąprzygotowanedowspółpracyzprogramemTrekBuddy.Niestetynieznajdziemynanichszlakówśw.Jakuba,alemimotychograniczeńpozwalająnazachowanieorien-tacjiwterenie. MapymożnarównieżtworzyćwewłasnymzakresieprzypomocydostępnychwInternecieprogramówimap.Jesttozajęcieczasochłonne,alesatysfakcjazprzygo-towanychwtensposóbmapjestnajlepsząnagrodą.TakprzygotowanegotowemapyznaniesionymiDrogamiśw. Jakuba i innymipożytecznymi informacjamibędąwkrótcedostępnenanaszejstronie.TakimimapamiposługiwalisięnasikoledzywczasieswoichpielgrzymekzWrocławiadoSantiagodeCompostelaiRzymu.Jakopowiadali,wystar-czyłosię trzymać„cienkiejniebieskiej linii”naekranie telefonu,abybezproblemówdotrzećdocelu. ObokzrzutyekranówprogramuTrekBuddyzmapami,którebyływykorzystywa-newczasiemojegopielgrzymowaniaMałopolskąDrogąśw.JakubazSandomierzadoKrakowa. PrzedrozpoczęcieminstalacjiprogramuTrekBuddy(ajeszczelepiejprzedzaku-pemsamegotelefonu)koniecznejestsprawdzenie,czynaszaparatspełniaodpowiedniewymagania.MusimiećzainstalowaneoprogramowaniesystemoweJAVAMIDP2.0CLDC1.1albosystemAndroid1.6lubwyższy.Przywyborzewersjiprogramunależyzwracaćuwagęnawielkośćekranu;aplikacjamusibyćbowiemdostosowanadowielkościekranunaszegotelefonu.Przyjmujemy,żebędziemiałwbudowanyodbiornikGPS(oddzielnyodbiornik jest rozwiązaniem kłopotliwym w praktyce). Instalacja najczęściej polegana podłączeniu telefonu do komputera i skopiowaniu na kartę pamięci niezbędnychfolderówiplików.Następniemożnaprzystąpićdoinstalacjiprogramu,którąnajlepiejprzeprowadzićzgodniezdołączonąinstrukcją.

BUEN CAMINO Z GPSZbigniew Ilków

Page 17: nr 1/2012 (10) - Camino de Santiagokatowickiego portu lotniczego. Na łamach Pielgrzymka przewijają się obrazy z Drogi Żytawskiej, z malowni-czych Górnych Łużyc, gdzie pielęgnowane

PIELGRZYMEK nr 1/2012 (10) strona 17

WprzypadkutelefonówzsystememAndroidmożnaskorzystaćzesklepuGoogle(dawniejAndroidMarket).Programzostanieautomatyczniezainstalowanywtelefonieipowgraniumapmożnajużkorzystaćzzaletnawigacji.Niestetydostępnajesttylkowersjaangielskaprogramu,alejesttonajnowszewydanie, icoważniejsze,darmowe.Pozakończeniuinstalacjikoniecznebędzieustawienieparametrówprogramuiwgraniemap,aleotymjużwnastępnejczęścinaszegocyklu. Dla osób zainteresowanych tym tematem polecamy kilka ciekawych linkówilustrującychomawianezagadnienia: –www.gpsmaniak.com–jaksamanazwawskazuje,encyklopediawiedzynawi-gacjiGPS; –www.compass.krakow.pl/mapy-gps-trek-buddy – portalWydawnictwaCom-pass,gdziemożnazakupićprogramTrekBuddywwersjipolskiejorazmapyturystycznedotegoprogramu; –www.wikiloc.com–portal społecznościowy. Tumożna znaleźć różne szlaki,wtymDrogiśw.Jakubanacałymświecie.Korzystaniezewszystkichzasobówportaluwymagarejestracji; –www.polskiedrogi.kompant.pl–z tej stronybędziemożnapobieraćmapyzDrogami św. Jakuba oraz inne przydatnewnawigacji informacje. Na tę stronę łatwowejdziemytakżezportaluwww.camino.net.pl,gdziekliknąćmusimyzakładkęMapy/GPS–znajdziemytamrównieżinnestronyzawierającezdigitalizowaneszlakijakubowewPolsce; –www.kompant.pl/mapa/index.php -projekt interaktywnej strony zDrogamiśw.JakubawPolsce; –www.trekbuddy.net/–stronadomowaprogramuTrekBuddywjęzykuangiel-skim (najnowsze wersje programu do pobrania z darmo); odnajdziemy tam równieżforumdyskusyjnewjęzykupolskim; –www.mobac.sourceforge.net–domowastronaprogramudotworzeniamapwformacieTrekBuddy.Możnasporządzaćmapyiatlasywróżnychskalach; – www.routeconverter.de – program RouteConverter do tworzenia na mapiewłasnychszlaków(śladówGPS)orazzestawówPOI(interesującychpunktów).Programy MOBAC (Mobile Atlas Creator) i RouteConverter wymagają zainstalowanianakomputerzeoprogramowaniaJAVAdopobraniazestronyhttp://www.java.com/pl/download. Zainteresowanimogąsiękontaktowaćbezpośredniozautoremartykułu,piszą[email protected].

foto: Paweł Peter

Page 18: nr 1/2012 (10) - Camino de Santiagokatowickiego portu lotniczego. Na łamach Pielgrzymka przewijają się obrazy z Drogi Żytawskiej, z malowni-czych Górnych Łużyc, gdzie pielęgnowane

PIELGRZYMEK nr 1/2012 (10) strona 18

Wędrując szlakiem Via Regia poprzez Zagłębie Dąbrowskie, pominięciu So-snowca, Będzina oraz urokliwej Góry św. Doroty, docieramy do Sączowa, niewielkiejmiejscowościpołożonejnaWyżynieŚląskiejnazboczujednegoznajwyższychwzgórzw okolicy, zwanego Łubianki (397m. n.p.m).Wewsi znajduje się zabytkowy, pięknykościółpodwezwaniemświętegoJakubaApostoła.Obecnieistniejącabudowlazostałakonsekrowanaw1872roku,jednakApostołpatronowałjejjużodXIIIwieku.Zaktuerek-cyjnegowynika,żedrewnianykościółwSączowiewzniósłkomesAndrzej,zaśwroku1224poświęcił go Jakub IwoOdrowąż, biskup krakowski. Niestety świątynia zostałazniszczonaprzezpożarw1450roku.Wzniesionowówczaszbiałegokamieniawstylugotyckimkolejnykościół,którywpołowieXIXstuleciapopadłwruinęizostałzamknię-ty.Murybudowlirozebrano,anatymsamymmiejscuwzniesionozotynkowanejcegłykolejnąświątynięnaplaniekrzyżałacińskiego(pracetrwałyod1850do1872roku).Jejstylarchitektonicznyokreślićmożnajakoeklektyczny–zelementamineoromańskimi,neogotyckimiineobarokowymi.Posiadazróżnicowanąbryłęzłożonąznawy,transeptu,prezbiterium i zakrystii.Odstronyzachodniejwznosi sięwieżazdzwonami;niegdyśznajdowałsięnaniejtakżezegar. Wnętrzekościołajestbardzobogatozdobioneizachwycawspaniałymipolichro-miami,obrazami,rzeźbami,złoceniamiidekoracjamipoddanymiprzeddziesięciulatyzabiegomkonserwatorskim. Szczególną uwagęprzyciąga późnorenesansowy, głównyołtarz,któryzostałsprowadzonyzRadomskawXVIIwieku;powstał jednakwcześniej,bow1595roku.Cociekawe,centralnemiejscezajmujewnimniepatronkościoła,leczobrazz1671r.przedstawiającyMatkęBoskąŁaskawątrzymającąnalewejręceDzie-ciątko.ZamianydokonanonapoczątkuXVIIIwiekuwwynikuwzrostukultumaryjnego:wizerunekświętegoJakubazostałwówczasumieszczonynazasuwie,aporekonstruk-cjikościołazastąpionynowym.Oobecnieistniejącymobraziewiadomotylkotyle,żenamalowałgoartysta(bądźartyści)zeszkołyJanaMatejki.Stylistykadziełaprzejawiajednakcechypolskiegoakademizmu.Jesttoportretoweujęcieświętego,któreukazu-je zprofilu całąpostać apostoła stojącegobosona tleegzotycznego,palestyńskiegokrajobrazuzrzekąJordanwtleipalmamirosnącyminajejbrzegu.ŚwiętyJakubwobudłoniach trzymaBiblię,którączytawskupieniu, co jestzresztączęstowystępującymmotywemikonograficznymnawizerunkachApostoła.Opraweramięmaopartą laskępielgrzyma.Ubranyjestwwierzchniąbrunatnąszatęwędrowcachroniącąprzedkurzemprzemierzanychdrógispodniąbiałą,długątunikę. JednakwsączowskimkościelezpostaciąświętegoJakubawiążesięnietylkojego wizerunek umieszczony w głównym ołtarzu. Znajdują się tam również relikwieprzechowywanewtajemnejskrytceodXVIIIwieku.Przezdługielataniepamiętanoonich,pomimożeoistnieniusakraliówwspomniałksiądzJanWiśniewskiwswojejksiąż-ce „Historyczny opis kościołów i zabytków w dekanatach: będzińskim, dąbrowskim,sączowskim,zawierckimiżareckimorazparafjiOlsztyn”wydanejw1936roku.Sytuacjauległazmianiedopierowtedy,gdytymzagadnieniemzainteresowałsięDariuszJurekzForumdlaZagłębiaDąbrowskiego,przyokazjipracnadwytyczeniemzagłębiowskiegoodcinkaDrogiśw.Jakuba„ViaRegia”.Poprzeczytaniuwspomnianejksiążkizdałsobiesprawę,iżrelikwiezpewnościąznajdująsięwtymkościele,jednakpoprzedniproboszcznieudzieliłmupomocywposzukiwaniach.Dopierokolejny,ksiądzMarekSendal,wydo-

ŚWIĘTY JAKUBZ SĄCZOWAJanusz Opyrchał-Bojarski

Page 19: nr 1/2012 (10) - Camino de Santiagokatowickiego portu lotniczego. Na łamach Pielgrzymka przewijają się obrazy z Drogi Żytawskiej, z malowni-czych Górnych Łużyc, gdzie pielęgnowane

PIELGRZYMEK nr 1/2012 (10) strona 19

byłzapomnianyrelikwiarzzeskrytki.Przyokazjinatrafionotakżenaspisanypołaciniecertyfikatuwierzytelnionypieczęciąbiskupa Jerozolimy,którygłosił, że „wszystkim iposzczególnym,którzyzobaczątonaszepismo,potwierdzamyizaświadczamy,żedlawiększejchwałyWszechmogącegoBoga iczci jegoŚwiętych,zuwzględnieniemupo-ważnieniawsposóbszczególnyudzielonegoNamprzezNajświętszegoPanaNaszegoPapieżaBenedyktaXIV,rozpoznaliśmyrelikwiezkościświętegoJakubaStarszego,Apo-stoła,wyjętezautentycznychmiejsciumieszczonewsrebrnej,owalnejtece,chronionejzobustronosłonązkryształu(...)DanowRzymie,wnaszejsiedzibie,19czerwca1779roku”. Dzięki odszukaniu relikwii świętego Jakuba Sączów stał się najważniejszymmiejscemsakralnymipielgrzymkowymnaodcinkuViaRegiawiodącymprzezZagłębieDąbrowskie.Dnia28.każdegomiesiącaodbywająsiętunabożeństwakuczciApostoła.DziękiinicjatywieDariuszaJurkaorazksiędzaMarkaSendalaprzedkościołemwmuro-wanow2011rokujakubowąmuszlę,atakżeustawionotablicęinformującąoprzebieguszlakuprowadzącegoprzezpobliskietereny.Planujesiętakżewydaniefolderówinfor-macyjnych.Jużwchwiliobecnejwewsiznajdujesiękilkamiejsc,wktórychpielgrzymimogązanocować,awkrótcebędzieichzpewnościąjeszczewięcej.WostatnimczasienaprośbęDariuszaJurkabiskupdiecezjisosnowieckiejustanowiłkapelanaopiekującegosiętączęściąViaRegiaijestnimwłaśnieksiądzMarek.